VTORA KNIGA EZDRA

Voved Knigata zapo~nuva so deskripcija na poslednite godini od postoeweto na Judejskoto carstvo, urivaweto na hramot, padot na Erusalim i zamiuvawe vo Vavilonskoto ropstvo. No, glavnata cel na bogovdahnoveniot pisatel e da go opi{e vra}aweto od ropstvoto i povtornoto podignuvawe na hramot, kako i obidite za celosno obnovuvawe na verskiot i op{estveniot `ivot na evreite, prevodeni od nivnite voda~i Zorovovavel i Ezdra. Vostanovuvawe bogoslu`enie i praznuvawe na Pashata Jo{ija mu napravi Pasha na svojot Gospod vo Erusalim, go zakla pashalnoto jagne vo ~etirinaesettiot den na prviot mesec 2 i postavija vo hramot Gospodov na smeni sve{tenici vo ode`di. 3 I im ka`a na levitite, sve{tenoslu`iteli Izrailevi: Osvetete se pred Gospod, za da go postavite svetiot Gospodov kov~eg vo hramot, {to go izgradi car Solomon, sinot na David. Nema za{to da go nosite na ramenici. 4 Slu`ete Mu sega na Gospod, va{iot Bog, i gri`ete se za narodot Negov, Izrail, podgotvete se po va{ite rodovi i plemiwa, spored naredbata na David, carot Izrailev, i spored veli~estvenosta na sinot negov Solomon; 5 i otkako }e zastanete vo svetili{teto, spored rodovite svoi levitski, rasporedete gi pred bra}ata svoi, potomcite na Izrail, 6 zakolete go spored ustavot pashalnoto jagne, prigotvete `rtvi za bra}ata svoi i napravete Pasha spored zapovedta Gospodova, dadena na Mojsej. 7 Jo{ija mu podari na narodot, {to se najde tamu, trieset iljadi jagniwa i kozli i tri iljadi telci; toa be{e dadeno od carskite stada, kako {to toj mu be{e vetil na narodot, sve{tenicite i levitite. 8 Helkija, Zaharija i Isiil, na~alnici na hramot, im dadoa na sve{tenicite za Pasha dve iljadi i {estotini ovci i trista vola. 9 A Jehonija, [emaja, negoviot brat Natanail, Ha{avija, Ohiil i Joram, iljadana~alnici, im dadoa na levitite za Pasha pet iljadi ovci i sedumstotini vola. 10 Eve kako se odr`uva{e sve~enosta: Sve{tenicite i levitite stoeja blagolepno, po pokolenija i spored predimstvoto na rodot, 11 dr`ej}i beskvasnici pred narodot, 12 za da Mu prinesuvaat `rtvi na Gospod, onaka kako {to e zapovedano vo Mojseevata kniga. Toa se odviva{e rano izutrina. 13 Potoa go ispekoa pashalnoto jagne na ogan, kako {to be{e redot, a `rtvite gi zgotvija vo bakarni sadovi i kotli so prijaten miris, i gi prinesoa pred siot narod. 14 A potoa zgotvija za sebesi i za svoite bra}a sve{tenici, potomcite Aronovi. Za{to sve{tenicite prinesuvaa loj do docna, a levitite poradi toa gotvea za sebesi i za svoite bra}a sve{tenici, potomcite Aronovi. 15 A sve{tenopeja~ite, potomcite na Asaf, bea na mestata svoi, spored naredbite na David, i Asaf, i Zaharija, i Edinus, koi bea zastapnici na carot. 16 I ~uvarite na portite ne smeeja da ja napu{tat svojata slu`ba, pa zatoa gotvea za niv bra}ata nivni, levitite. I vo toj den se izvr{i s#, {to se odnesuva{e do obredot na prinesuvaweto `rtvi na Gospod pri odr`uvaweto na

531
VTORA KNIGA EZDRA
Pashata, prineseni sepalenici vrz Gospodoviot `rtvenik, spored zapovedta na carot Jo{ija. 17 I potomcite Izrailevi, {to se nao|aa vo toa vreme tamu, ja slavea Pashata i - praznikot Beskvasnici sedum dena. 18 Takva Pasha ne be{e praznuvana vo Izrail od vremeto na prorokot Samoil. 19 I nieden od site Izrailski carevi ne napravil takva Pasha, kakva {to napravi Jo{ija, zaedno so sve{tenicite, levitite, Judejcite i site Izrailci, {to se nao|aa toga{ vo Erusalim. 20 Taa Pasha be{e praznuvana vo osumnaesettata godina od caruvaweto na Jo{ija. 21 I delata Jo{ievi bea upraveni kon vistinski pat pred Gospod, za{to negovoto srce be{e polno so blago~estivost. Vojnata so Egipet i smrtta na Jo{ija 22 A ona {to be{e stanalo vo negovo vreme, odnosno za onie, {to gre{ea i postapuvaa ne~estivo so Gospod pove}e od sekoj narod i carstvo, i kako tie svesno Go oskrbuvaa, i kako zborovite Gospodovi se krenaa protiv Izrail, zapi{ano e vo porane{nite letopisi. 23 Po site ovie dela na Jo{ija, se slu~i, faraonot, carot egipetski, da otide da vojuva vo Harkamis kaj Eufrat, i Jo{ija mu izleze vo presret. 24 Egipetskiot car isprati da mu ka`at: [to ima me|u mene i tebe, care judejski? 25 Ne sum ispraten protiv tebe od Gospod Bog; mojata vojna e na Eufrat, i sega Gospod e so mene i Gospod me pottiknuva; otstapi i nemoj da Mu se protivstavuva{ na Gospod. 26 No Jo{ija ne se vrati vo kolata svoja, tuku re{i da vojuva so nego, a da ne gi poslu{a zborovite na prorokot Eremija od ustata Gospodova. 27 I vleze protiv nego vo bitka na poleto Megido. I se sobraa na~alnicite kaj carot Jo{ija.
28 Toga{ carot im re~e na slugite svoi: Izvedete me od bojnoto pole, za{to sum iznemo{ten. I slugite vedna{ go izvedoa od strojot. 29 Toj se ka~i na vtorata kola svoja i, otkako se vrati vo Erusalim, umre, i go pogrebaa vo grobnicata na negovite predci. 30 I pla~ea za Jo{ija po cela Judeja, pla~e{e za Jo{ija i prorokot Eremija, i na~alnicite so `enite svoi go oplakuvaa i do denes. I toa be{e odredeno sekoga{ da mu se slu~uva na celiot rod Izrailev. 31 Toa e zapi{ano vo letopisite na judejskite carevi, kako i ona {to go izvr{i Jo{ija, i slavata negova, i kako toj go razbira{e zakonot Gospodov; a porane{nite negovi dela i onie, {to se spomnuvaat sega, se opi{ani vo knigata na carevite izrailski i judejski.

Naslednicite na Jo{ija i urivawe na hramot i na Erusalim 32 I narodot go zede Jehonija, sinot Jo{iev, ta go postavi za car namesto tatko mu Jo{ija, koga be{e na dvaeset i tri godini. 33 Toj caruva{e vo Judeja i Erusalim tri meseci, i nego go sobori egipetskiot car, za da ne caruva vo Erusalim. 34 I mu nalo`i na narodot sto talanti srebro i eden talant zlato. 35 Potoa go postavi egipetskiot car bratot negov Joakim za car na Judeja i Erusalim. 36 I gi vrza golemcite, a bratot negov Zarij go odvede vo Egipet. 37 A Joakim be{e na dvaeset i pet godini, koga stana car nad Judeja i Erusalim, i prave{e zlo pred Gospod. 38 Protiv nego izleze vavilonskiot car, go okova vo bakarni verigi i go odvede vo Vavilon. 39 I otkako zede nekoi od sve{tenite sadovi Gospodovi, Navuhodonosor gi prenese i gi postavi vo svoeto svetili{te vo Vavilon. 40 Raskazite za nego i za negovata rasipanost i ne~esnost se zapi{ani vo knigata na carskite letopisi.

532
VTORA KNIGA EZDRA
41 A mesto nego stana car sinot negov Joakim; toj be{e na osumnaeset godini koga go postavija za car. 42 Toj caruva{e vo Erusalim tri meseci i deset dena i prave{e zlo pred Gospod. 43 Po edna godina Navuhodonosor isprati po nego, ta go odnesoa vo Vavilon zaedno so sve{tenite sadovi Gospodovi, 44 a za car na Judeja i Erusalim go postavi Sedekija, koj be{e na dvaeset i edna godina. Toj caruva{e edinaeset godini. 45 I toj prave{e zlo pred Gospod, ne slu{aj}i gi zborovite ka`ani preku prorokot Eremija od Gospodovata usta. 46 I bidej}i be{e vrzan od carot Navuhodonosor so kletva vo imeto Gospodovo, toj ja naru{i kletvata, se odmetna, i stana uporen i `estokosrde~en, gi pogazi zakonite na Gospod, Bog Izrailev. 47 Isto taka i stare{inite narodni i sve{tenicite postapija mnogu ne~esno, nadminuvaj}i gi so site ne~istotii site neznabo{ci, i go oskvernija osveteniot hram Gospodov vo Erusalim. 48 A Bog na tatkovcite nivni im isprati svoj glasnik, povikuvaj}i gi nazad, za{to saka{e da gi po{tedi i niv i svoeto `iveali{te; 53 i seta velelepnost ja pretvorija vo urnatini; a izbeganite, pak, od me~, gi odvedoa vo Vavilon. 54 I tie mu bea robovi nemu i na potomcite negovi s# do vladeeweto na Persijcite. Taka se ispolni zborot Gospodov od ustata na Eremija, 55 koj re~e: Dodeka zemjata ne gi otpraznuva svoite saboti, za seto vreme na zapustuvaweto svoe, vo tekot na sedumdeset godini, taa }e sabotni~i.

Ukaz na carot Kir za obnovuvawe na hramot Vo prvata godina od caruvaweto na Kir nad Persija, za da se ispolni zborot Gospodov od ustata na Eremija, 2 Gospod go vdahnovi persiskiot car Kir, i toj razglasi po celoto carstvo svoe usno i pismeno: Vaka veli Kir, carot persiski: Gospod Izrailev, Gospod na Viso~inite me postavi za car nad svetot i mi zapoveda da Mu izgradam dom vo Erusalim, {to e vo Judeja. 3 Ako ima nekoj me|u vas, koj e od Negoviot narod, neka bide negoviot Gospod so nego, i neka odi vo Erusalim, {to e vo Judeja, da Mu gradi dom na Gospod Izrailev ,Toj e Gospod, Koj `ivee vo Erusalim. 4 I sekomu od vas, kade i da `ivee, neka mu pomognat `itelite od negovoto rodno mesto so zlato i srebro, podaruvaj}i kowi i dobitok i drugi veteni prinosi za hramot Gospodov vo Erusalim. Vra}awe na plenicite i zaplenetite sadovi od hramot Se krenaa stare{inite na rodovite od Judinoto i Venijaminovoto pleme, i sve{tenicite, i levitite, i site, ~ij duh go pottiknaa Gospod, da odat i da go gradat domot Gospodov vo Erusalim; 6 a onie {to `iveeja vo sosedstvoto so niv, im pomagaa vo s#: so srebro i zlato, so kowi i dobitok i so mnogu zavetni darovi prineseni od onie, ~ij duh be{e pottiknat. 7 I carot Kir gi iznese sve{tenite sadovi Gospodovi, koi Navuhodonosor
5

Urivawe na hramot i na Erusalim 49 no tie im se smeeja na negovite glasnici, i sekoga{ koga Gospod im govore{e, tie im se podsmevaa na prorocite Negovi. I Toj se razgnevi na narodot Svoj poradi ne~esnosta, pa im zapoveda na haldejskite carevi da se krenat protiv niv. 50 Tie ja sotrea so me~ mladinata nivna okolu nivniot svet hram, i ne gi po{tedija ni mladi~ite, ni devicite, ni staro, ni mlado, tuku site bea predadeni vo nivni race. 51 Gi zedoa site sve{teni sadovi Gospodovi, mali i golemi, i sadovite od Gospodoviot kov~eg i carskite riznici, i gi odnesoa vo Vavilon. 52 i go zapalija Gospodoviot dom i gi razru{ija yidovite erusalimski, a kulite negovi so ogan gi izgorea;

533
VTORA KNIGA EZDRA
gi be{e prenel od Erusalim i postavil vo svoeto svetili{te. 8 A otkako gi iznese Kir, carot persiski, mu gi predade na Mitridat, svojot rizni~ar, pa preku nego mu bea predadeni na Sasavasar, knez judejski. 9 Nivniot broj be{e: izlivki zlatni - iljada, izlivki srebreni - iljada, srebreni kadilnici - dvaeset i devet, 10 zlatni ~a{i - trieset, srebreni dve iljadi ~etiristotini i deset, i drugi sadovi - iljada. 11 Site preneseni sadovi, srebreni i zlatni, bea pet iljadi ~etiristotini {eeset i devet. Sasavasar s# donese nazad vo Erusalim zaedno so lu|eto {to bea vo zarobeni{tvo vo Vavilon. 12 A za vreme na vladeeweto na persiskiot car Artakserks, Bi{lam i Mitridat, Tavelij i Raum, Veelteem i pisarot [im{aj i drugi, {to se bea dogovorile so niv, a `iveeja vo Samarija i na drugi mesta, mu go napi{aa slednoto pismo: 13 Do carot-gospodar Artakserks, tvoite slugi Raum, letopisec, i [im{aj, pisar, i drugi od nivniot sovet, i sudiite, {to se vo KeleSirija i Fenikija, 14 neka mu bide sega poznato na carotgospodar deka Judejcite koi trgnaa od kaj vas za kaj nas, do{le vo Erusalim, i go gradat toj buntoven i poro~en grad, mu ureduvaat plo{tadi, gi obnovuvaat yidi{tata i polagaat temeli na hramot. 15 I taka, ako toj grad se izgradi, i ako mu gi dovr{at yidovite, toga{ ne samo {to nema da se soglasat da pla}aat danok, tuku i }e se krenat protiv carevite. 16 I bidej}i ve}e po~na gradeweto na hramot, smetavme deka e dobro da ne go premol~ime toa, tuku da mu javime na carot-gospodar, ako ti se ~ini deka e pametno da pogledne{ vo zapisite na tvoite predci. 17 ]e najde{ {to e zapi{ano za toa vo letopisnite knigi i }e doznae{ deka ovoj grad bil odmetnik i im sozdaval nevolji na carevite i gradovite, a Judejcite - odmetnici, ve~no pravele zagovori vo nego. Zatoa i bil opusto{en ovoj grad. 18 I taka te izvestuvame sega caregospodare deka, ako se izgradi ovoj grad i se obnovat yidi{tata negovi, za tebe nema da ima premin kon KeleSirija i Fenikija. Pismoto na Artakserks za zabrana na povtornata izgradba na hramot Toga{ carot im isprati pismen odgovor na letopisecot Raum, na Veelteem i na pisarot [im{aj i na drugite, {to se bea dogovorile so niv i koi `iveeja vo Samarija, Sirija i Fenikija, so slednava sodr`ina: 20 Go pro~itav pismoto {to mi go isprativte, 21 i zapovedav da se pregledaat knigite; i se poka`a deka ovoj grad odamna se bori protiv carevite, i lu|eto vo nego krevaat vostanija i vodat vojni, 22 i deka imalo vo Erusalim silni i mo}ni carevi, koi vladeele i sobirale danok od KeleSirija i Fenikija. 23 Zatoa im zapovedav sega da im zabranat na tie lu|e da go gradat toj grad, 24 i da se vnimava, ni{to pove}e da ne se gradi, taka {to delata na zlonamernite nema da mo`at pove}e da gi obespokojuvaat carevite. 25 Otkako go pro~itaa pismoto od carot Artakserks, Raum i pisarot [im{aj i dogovorenite so niv brzo trgnaa za Erusalim so kowica i so golem broj vooru`eni od narodot, i po~naa da gi spre~uvaat onie {to gradea. 26 Taka se zapre gradbata na erusalimskiot hram do vtorata godina od caruvaweto na Darij, persiskiot car. Na gozba Carot Darij im priredi golema gozba na svoite podanici, na svoite doma{ni i na site golemci od Midija i Persija, 2 i na site satrapi, voeni na~alnici i na~alnici na zemjite koi mu bea pot~ineti, od Indija pa s# do Etiopija, vo sto dvaeset i sedum satrapii.
19

534
VTORA KNIGA EZDRA
3 Pa jadea, pieja, se nasitija i se razotidoa; a carot Darij otide vo spalnata svoja, zaspa i povtorno se razbudi.

Odgovorot na prviot telohranitel O ma`i, kolku e silno vinoto! Toa doveduva do pomra~uvawe na umot na site, {to go pijat; 19 i toa go izedna~uva umot na carot i na siromaviot, na robot i slobodniot, na bedniot i bogatiot; 20 toa pretvora sekoj um vo radost i veselba, pa ~ovek zaborava sekakva `alost i sekakov dolg, 21 i site srca gi pravi bogati, taka {to nikoj ne misli ni za carot, ni za satrapot, a sekogo go prinuduva da govori za svoite talanti. 22 Koga }e se napijat, go zaboravaat prijatelstvoto kon prijatelite i bra}ata, pa vedna{ vadat no`, 23 a koga }e otreznat od vinoto, ne pomnat {to pravele. 24 O ma`i, neli e od s# najsilno vinoto, {tom tera na takvi postapki? I otkako go ka`a toa, molkna. Odgovor na vtoriot telohranitel Po~na da govori vtoriot, {to be{e rekol za silata na carot. Toj re~e: 2 O ma`i, neli se silni lu|eto, koga vladeat so zemjata i moreto i so s# {to e vo niv? 3 No carot gi nadminuva, vladee nad niv i im zapoveda, i vo s#, {to i da im ka`e, tie mu se pokoruvaat. 4 Ako ka`e da se sprotivstavat eden protiv drug, tie go izvr{uvaat toa; ako gi isprati protiv neprijateli, tie odat i soboruvaat planini, karpi i kuli, 5 i ubivaat i se ubivani, no ne go pogazuvaat carskiot zbor; ako pobedat, pak, mu donesuvaat na carot s# {to }e zaplenat, i s# drugo. 6 I onie, {to ne odat vo vojna i ne se borat, a ja rabotat zemjata, po seidbata, otkako }e ja soberat `etvata, i tie mu nosat na carot 7 i, prinuduvaj}i se eden so drug, mu prinesuvaat danok na carot. 8 Toj e samo eden; ako ka`e da se ubiva - ubivaat; }e re~e li da se prosti pro{tevaat; }e ka`e li da se borat - se borat;
18

Zagado~no pra{awe Vo toa vreme trite mladi telohraniteli, {to go pazea carot, si rekoa eden na drug: 5 Sekoj od nas neka ka`e {to e najsilno od s#? I ~ij odgovor }e bide poumen od drugite, nemu carot Darij }e mu dade golemi podaroci i golema nagrada, 6 i toj }e bide oble~en vo purpurna nametka, }e pie od zlatni sadovi, }e spie na zlato, }e se vozi vo kola, vozena od kowi so zlatni uzdi, }e nosi na glavata prevrska od vison i ogrlica na vratot, 7 }e sedi vtor po Darij poradi svojata mudrost i }e se narekuva rodnina na Darij. 8 I vedna{, otkako go napi{a sekoj svojot odgovor, go zape~atija i go stavija pod pernicata na carot Darij, velej}i: 9 Koga }e stane carot, }e mu go dadat napi{anoto, i za kogo }e re~e carot i trojcata persiski golemci deka ima najmudar odgovor, nemu }e mu se dodeli pobeda, kako {to e napi{ano. 10 Eden napi{a: Od s# najsilno e vinoto. 11 Vtoriot napi{a: Najsilen e carot. 12 Tretiot napi{a: @enite se najsilni, no nad s# odnesuva pobeda vistinata. 13 I ete, koga stana carot, mu go podadoa napi{anoto, i toj go pro~ita. 14 I naredi da gi povikaat site persiski i midiski golemci, site satrapi, voeni na~alnici i sovetnici, 15 pa sednaa vo palatata za sovetuvawe, i go pro~itaa pred niv napi{anoto. 16 Toga{ re~e: Povikajte gi tie mladi~i, pa neka gi objasnat ovie svoi zborovi. Gi povikaa i tie vlegoa. 17 Carot im re~e: Objasnete ni go napi{anoto. - Po~na prviot, koj govore{e za silata na vinoto, i vaka re~e:
4

535
VTORA KNIGA EZDRA
9 }e ka`e li da se opusto{uva - opusto{uvaat; }e ka`e li da se gradi - gradat; }e ka`e li da se ise~e - se~at; }e ka`e li da se nasadi - nasaduvaat; 10 i siot narod negov i vojskata negova nemu mu se pokoruva. 11 Osven toa, toj sedi na trpezata, jade, pie i spie, a tie vnimavaat okolu nego, i nikoj ne mo`e da se oddale~i i da gi gleda svoite raboti, i ne smeat da mu bidat neposlu{ni. 12 O ma`i, neli e od site raboti najsilen carot, koga taka mu se pokoruvaat? - I zamol~a. 13 Tretiot, pak, koj be{e rekol za `enite i za vistinata, - toj be{e Zorovavel, - i po~na da govori: 24 lav sretnuva i vo temnina talka; no ako ukrade, odvle~e ili ograbi ne{to, $ go nosi na sakanata svoja. 25 I ~ovekot pove}e ja saka `enata svoja, otkolku tatkoto i majkata. 26 Mnogumina poluduvale poradi `eni i stanuvale robovi preku niv. 27 Mnogumina zaginale i propadnale i zgre{ile poradi `eni. 28 Zar sega nema da mi poveruvate? Neli e golem carot so vlasta svoja? Neli site zemji se pla{at da se doprat do nego? 29 Jas go vidov nego i Apama, carevata nalo`nica, }erkata na slavniot Vartak, kako sedi desno od carot; 30 taa ja simnuva{e krunata od glavata na carot i si ja stava{e, a so levata raka go udira{e carot po obrazot. 31 I pokraj seto toa carot ja gleda{e so otvorena usta: ako taa mu se nasmevne, se nasmevnuva i toj; a ako, pak, mu se naluti, toj ja miluva, za da bide dobar so nea. 32 O ma`i, kako da ne bidat silni `enite, koga pravat taka? 33 Toga{ carot i golemcite se poglednaa eden so drug, a toj po~na da govori za vistinata, pa re~e: 34 O ma`i, neli se silni `enite? Golema e zemjata i visoko e neboto, i brzo e sonceto vo svojot od, za{to za eden den go obikoluva nebesniot krug i pak se vra}a na mestoto svoe. 35 Neli e golem Onoj, Koj go pravi toa? I vistinata e pogolema i posilna od s#. 36 Celata zemja ja povikuva vistinata, i neboto ja blagoslovuva, i site raboti se stresuvaat i treperat pred nea. I vo nea nema nepravda. 37 Nepravedno e vinoto, nepraveden e carot, nepravedni se `enite, nepravedni se i site ~ove~ki potomci, pa i site nivni raboti se takvi: nema vistina vo niv i tie }e zaginat vo nepravdata svoja; 38 a visitinata istrajuva i ostanuva silna zasekoga{, i `ivee i vladee od vek vo vek. 39 Vo nea nema pristrasnost i podelenost: taa go pravi ona {to e pravedno,

Odgovor na Zorovavel O ma`i, golem e carot, golemi se i mnogu lu|e, i mo}no e vinoto. No koj gospodari nad niv i gi vladee? Neli `enite? 15 @eni go rodile carot i siot narod, koj vladee so moreto i zemjata; 16 od niv se rodeni i od niv se odgledani onie, {to sadat lozja, od koi se pravi vino; 17 tie pravat obleka za lu|eto i snabduvaat ukrasi za niv, i lu|eto ne mo`at bez `eni. 18 Ako ma`ite soberat zlato i srebro i sekakvi skapocenosti, i potoa vidat `ena lepolika i ubava, 19 ostavaat s# i se spu{taat kon nea i ja gledaat so otvorena usta, i site se prilepuvaat kon nea pove}e, otkolku kon zlatoto i srebroto i kon sekoja skapocenost. 20 ^ovekot go ostava tatkoto svoj, koj go vospituval, i zemjata svoja i se prilepuva kon `enata svoja, 21 kaj `enata svoja ostanuva do smrtta i zaborava i tatko, i majka, i zemjata svoja. 22 Od toa treba da razberete deka `enite vladeat nad nas. Ne prezemate li te{ki raboti, neli se trudite i se ma~ite, ne prinesuvate li i ne davate li s# za `enata? 23 Go zema ~ovekot me~ot svoj i izleguva po pati{tata da grabi i krade, gotov e da plovi po more i po reki,
14

536
VTORA KNIGA EZDRA
odbegnuvaj}i s# {to e nepravedno i lo{o, i site gi odobruvaat nejzinite raboti. 40 Vo nejziniot sud nema ni{to krivo; taa e sila, i carstvo, i vlast i veli~ie vo site vekovi; blagosloven da e Bog na vistinata! 41 I prestana da govori. I site toga{ viknaa i rekoa: Golema e vistinata i najsilna e od s#. 42 Toga{ carot mu re~e: Baraj {to saka{, pa duri i pove}e od napi{anoto, i }e ti dadam, bidej}i ti se poka`a najmudar; ti }e sedi{ do mene i }e se narekuva{ moj rodnina. Potsetuvawe na dadenoto vetuvawe 43 Toga{ toj mu re~e na carot: Seti se na vetuvaweto {to go dade vo onoj den, koga go primi carstvoto svoe deka }e go izgradi{ Erusalim, 44 i }e gi vrati{ site sadovi, zemeni od Erusalim {to Kir gi be{e odnel, koga dade zavet za da go razurne Vavilon, i veti deka }e gi isprati tamu. 45 A ti veti da go podigne{ hramot, {to go bea izgorele Edomcite, koga Haldejcite ja opusto{ija Judeja. 46 I za istoto toa sega te molam, care gospodare, te molam, i vo toa e tvojata golemina: te molam da go ispolni{ vetuvaweto, koe so ustata svoja mu go veti na Nebesniot Car deka }e go ispolni{. Pismoto na Darij Toga{ carot Darij stana, go bakna i napi{a pismo do site upravnici i oblasni na~alnici i voeni na~alnici i satrapi - da go pu{tat, a so nego zaedno i site, {to odat da go gradat Erusalim. 48 Isto taka napi{a pismo do site mesni na~alnici vo KeleSirija i Fenikija i do onie vo Livan - da dovezuvaat od Livan vo Erusalim kedrovo drvo i da mu pomagaat da go izgradi gradot. 49 Napi{a da bidat slobodni i site Judejci, koi trgnuvaat od carstvoto za Judeja, ta nikoj od vlastite, - zapovednik, satrap i upravitel, da ne odi do vratata nivna, 50 tuku celata zemja, so koja tie vladeat, da bide oslobodena od danok, i
47

Edomcite da gi ostavat judejskite sela so koi vladeat; 51 isto taka, za gradewe na hramot sekoja godina da se dava po dvaeset talanti, dodeka ne bide izgraden; 52 i za prinesuvawe na `rtvenikot sekojdnevni sepalenici, osven odredenite sedumnaeset, se dava{e u{te po deset talanti godi{no; 53 i site, {to zaminuvaat od Vavilon, da imaat sloboda da go gradat gradot, kako tie, taka i potomcite nivni i site sve{tenici, {to }e otidat. 54 Napi{a isto taka i za izdr{kata i za slu`benata obleka na sve{tenicite. 55 Napi{a da im se dava izdr{ka i na levitite do onoj den, koga }e se zavr{i hramot i }e se izgradi Erusalim; 56 i na site, {to go ~uvaat gradot, pora~a da im se dava plata i hrana. 57 Gi otstapi i site sadovi, {to Kir gi be{e zemal od Vavilon; i s#, {to be{e zapovedal Kir da se napravi, toj zapoveda da se izvr{i i isprati vo Erusalim. 58 I koga izleze mladi~ot, go krena liceto kon neboto sproti Erusalim, Mu zablagodari na Carot Nebesen i re~e: 59 Od Tebe pobeda, od Tebe mudrost, i Tvoja e slavata, i jas sum pak Tvoj sluga. 60 Blagosloven si Ti, Koj mi podari mudrost, i Ti blogodaram, Gospodi, Bo`e na tatkovcite na{i. 61 I otkako gi zede pismata, trgna i otide vo Vavilon, i im javi na site bra}a svoi. 62 I tie Mu zablagodarija na Boga na tatkovcite nivni, poradi toa {to im podari sloboda i odobrenie 63 da odat i da go gradat Erusalim i hramot, nare~en spored imeto Negovo. I likuvaa so muzika i veselba sedum dena. Vra}awe na plenicite i nivnoto prebrojuvawe Potoa bea izbrani, za da trgnat, rodona~alnicite spored rodovite na plemiwata nivni, i `enite nivni, i potomcite nivni, i }erkite nivni, i

537
VTORA KNIGA EZDRA
slugite nivni, i sluginkite nivni so dobitokot nivni. 2 Darij isprati so niv iljada kowanici, za da gi odvedat so mir vo Erusalim, so svirki, so timpani i trubi. 3 I site nivni bra}a se raduvaa, i carot im dozvoli da odat zaedno. 4 Eve gi imiwata na ma`ite, {to otidoa, spored rodovite nivni vo kolenata po nivnoto stare{instvo: 5 sve{tenicite, potomci na Fines, potomci Aronovi; Je{ua, sinot na Josedek, sin na Seraja, i Joakim, sin na Zorovavel, Salatiilov sin, od Davidoviot dom, od rodot na Fares, a od Judinoto koleno, 6 onoj {to gi ka`a pred persiskiot car Darij mudrite zborovi vo vtorata godina od caruvaweto negovo, vo mesecot nisan, prviot mesec. 7 Ova se Judejcite, koi se vratija od preselni~koto plenstvo, {to gi preseli vo Vavilon Navuhodonosor, vavilonskiot car, 8 i koi se vratija vo Erusalim i vo drugite mesta na Judeja, sekoj vo svojot grad. Tie dojdoa so Zorovavel i so Je{ua, Neemija, Zarej, Resej, Enenej, Mardohej, Veelsar, Asfaras, Reelija, Raum, Vaana - nivni na~alnici. 9 Brojot na narodot so na~alnicite negovi: potomci na Paro{ - dve iljadi sto sedumdeset i dvajca; potomci na Safatija - ~etiristotini sedumdeset i dvajca; 10 potomci na Ara - sedumstotini pedeset i {est; 11 potomcite na PatMoav, zaedno so Je{uinite i Joavovite potomci - dve iljadi osumstotini i dvanaeset; 12 potomcite na Elam - iljada dveste pedeset i ~etiri; potomcite na Zatu devetstotini sedumdeset i pet; potomcite na Horve - sedumstotini i pet; potomcite na Vani - {estotini ~etirieset i osum; 13 potomcite na Bevaj - {estotini trieset i tri; potomcite na Azgad - iljada trista dvaeset i dvajca; 14 potomcite na Adonikam - {estotini trieset i sedum; potomcite na Bigvaj - dve iljadi {estotini i {est; potomcite na Adin - ~etiristotini pedeset i ~etiri; 15 potomcite na Ager, odnosno Ezekij - devedeset i dvajca; potomcite na Kilan i Azeta - {eeset i sedum; potomcite na Azaru - ~etiristotini trieset i dvajca; 16 potomcite na Anija - sto i eden; potomcite na Arom - trieset i dvajca; potomcite na Bezaj - trista dvaeset i trojca; potomcite na Arif - sto i dvajca; 17 potomcite na Vaiteru - tri iljadi i pet; potomcite na Vetlomon - sto dvaeset i trojca; 18 od Netofa - pedeset i pet; od Anatot - sto pedeset i osum; od Vetasmot ~etirieset i dvajca; 19 od Kirijatrim - dvaeset i pet; od Kefira i Virot - sedumstotini ~etirieset i trojca; od Pir - sedumstotini; 20 Hadijasejci i Amidijci - ~etiristotini dvaeset i dvajca; od Kirama i Geva - {estotini dvaeset i eden; 21 od Makalon - sto dvaeset i dvajca; od Vetolija - pedeset i dvajca; potomci na Nifi{ - sto pedeset i {est; 22 potomcite na Kalamo i Ono - sedumstotini dvaeset i pet; potomcite na Jereh - dveste ~etirieset i pet; 23 potomcite na Senaa - tri iljadi trista i eden. 24 Sve{tenici, potomci na Jedaja, sinot na Je{ua, zaedno so potomcite na Anasiv - devetstotini sedumdeset i dvajca; potomcite na Imer - iljada pedeset i dvajca; 25 potomcite na Pa{ur - iljada ~etirieset i sedum; potomcite na Harim iljada i sedumnaeset. 26 Leviti, potomci na Je{ua, Kadmiil, Vana i na Suda - sedumdeset i ~etiri. 27 Sve{tenopevci, potomci na Asaf sto i ~etirieset. 28 ^uvari vratari, potomci na Selum, potomci na Ater, potomci na Tolman, potomci na Akuv, potomci na Hatita, potomci na [ovaj s# na s# sto trieset i devet. 29 Slu`iteli na hramot, potomci na Isav, potomci na Hasufa, potomci na

538
VTORA KNIGA EZDRA
Tavaot, potomci na Kira, potomci na Sua, potomci na Padon, potomci na Lavana, potomci na Angava, 30 potomci na Akuv, potomci na Utaj, potomci na Kitav, potomci na Agav, potomci na Subaj, potomci na Anan, potomci na Katua, potomci na Gedur, 31 potomci na Jair, potomci na Dajsan, potomci na Noevi, potomci na Heziv, potomci na Gazira, potomci na Oza, potomci na Finoe, potomci na Asra, potomci na Vastaj, potomci na Maani, potomci na Nefisim, potomci na Akuv, potomci na Hakufa, potomci na Asur, potomci na Farakim, potomci na Vaslut, 32 potomci na Mehida, potomci na Kuta, potomci na Harea, potomci na Varnos, potomci na Serar, potomci na Temah, potomci na Nezija, potomci na Hatip, 33 potomci na slugite Solomonovi, potomci na Asafiot, potomci na Peruda, potomci na Jaala, potomci na Lozon, potomci na Izdail, potomci na Safatija, 34 potomci na Agija, potomci na PoheretHacevaim, potomci na Sarotija, potomci na Masija, potomci na Gas, potomci na Adus, potomci na Suba, potomci na Afera, potomci na Varotis, potomci na [afat, potomci na Alon; 35 site sve{tenoslu`iteli na hramot i potomcite na Solomonovite slugi trista sedumdeset i dvajca. 36 A ova se tie {to dojdoa od TelMelah i Telers pod vodstvo na Heruv, Adan i Imer, 37 iako ne mo`e da se doka`e od potomcite na Dala, sinot na Tovija, i potomcite na Nekoda - {estotini i pedeset i dvajca. 38 Ima{e i sve{tenici, {to vr{ea sve{tena slu`ba, no vo spisokot ne mo`e{e da se najdat: Potomcite na Ovija, potomcite na Hakoc, potomcite na Jadu, koj be{e `enet za Agija, }erka na Varzilaj, ta se narekuva{e so negovo ime. 39 A bidej}i rodoslovnata kniga nivna, koga se pobara, ne se najde vo opisot, tie bea isklu~eni od sve{tenstvoto.
40 Toga{ im re~e Neemija i Atarija, da ne u~estvuvaat vo svetiwite, dodeka ne se izdigne sve{tenik, oble~en so urim i tumim. 41 I site Izrailci od dvanaeset godini i nagore, bez slugite i sluginkite, bea ~etirieset i dve iljadi trista i {eeset; nivni slugi i sluginki - sedum iljadi trista ~etirieset i sedum; pevci i psalmopevci - dveste ~etirieset i pet. 42 Kamili - ~etiristotini ~etirieset i pet, kowi - sedum iljadi trieset i {est, maski - dveste ~etirieset i pet, raboten dobitok - pet iljadi petstotini dvaeset i pet. 43 Nekoi od rodona~alnicite, koga dojdoa pred Bo`jiot hram vo Erusalim, dadoa zavet deka }e podignat dom na mestoto negovo spored svoite sili 44 i deka }e vnesat vo hramovata riznica za gradbata iljada mini zlato, pet iljadi mini srebro i sto sve{teni~ki ode`di. 45 I se naselija sve{tenicite i levitite i nekoi od narodot vo Erusalim i oblastite negovi, a sve{tenopevcite i ~uvarite na hramovite porti i siot Izrail - po svoite sela. 46 A koga nastana sedmiot mesec, i sinovite Izrailevi ve}e bea site po imotite svoi, se sobraa ednodu{no site na plo{tadot pred prvata porta na istok. 47 Toga{ stana Je{ua, sinot na Josedek, i negovite bra}a po sve{tenstvo, i Zorovavel, sinot na Salatiil, i bra}ata negovi, i izgradija `rtvenik na Boga Izrailev, 48 za da prinesuvaat na nego sepalenici, kako {to e zapovedano vo knigata na Mojsej, Bo`jiot ~ovek. 49 Nim im se pridru`ija i od drugite narodi, {to gi ima{e vo onaa zemja, i izgradija `rtvenik na svoe mesto, za{to bea vo neprijatelstvo so niv, i gi nadvladuvaa site narodi, {to gi ima{e vo taa zemja. Tie svoevremeno prinesuvaa `rtvi i sepalenici na Gospod, nautro i nave~er. 50 I go praznuvaa praznikot Senici kako {to zapoveda zakonot, prinesuvaj}i posebni `rtvi sekoj den, kako {to treba{e,

539
VTORA KNIGA EZDRA
51 i potoa, - voobi~aeni prinosi i `rtvi vo sabotite, i na mlada mese~ina i na site sveti praznici. 52 I site, {to Mu bea dale na Boga zavet od novomese~ieto na sedmiot mesec po~naa da Mu prinesuvaat na Boga `rtvi, makar {to hramot u{te ne be{e dograden. 53 I im davaa pari na kamenorescite i drvodelcite, i piewe i hrana, i koli na Sidoncite i Tir~anite, za da prevezuvaat od Livan kedrovo drvo, {to go postavuvaa na salovi vo pristani{teto Jopa, spored zapovedta, {to nim pismeno im ja dade persiskiot car Kir. 54 A na vtorata godina, vo vtoriot mesec, po nivnoto pristigawe kaj Bo`jiot hram vo Erusalim, Zorovavel, sinot na Salatiil, i Je{ua, sinot na Josedek, i bra}ata nivni, i sve{tenici i leviti i site, {to bea do{le od plenstvo vo Erusalim, 55 ja postavija osnovata na Bo`jiot hram vo novomese~ieto na vtoriot mesec, vo vtorata godina po pristignuvaweto nivno vo Judeja i Erusalim, 56 i postavija dvaesetgodi{ni leviti za slu`bite Gospodovi. I stana Je{ua, sinovite negovi i bra}ata negovi, i bratot Kadmiil, i sinovite na Je{ua Emadabun, i sinovite na Joda, sinot na Ilijadun, so sinovite i bra}ata, - site leviti, ednodu{no da ja pottiknuvaat rabotata okolu gradeweto na Gospodoviot dom. I graditelite go izgradija hramot na Gospod. 57 Toga{ zastanaa sve{tenicite oble~eni vo sve{teni ode`di so svirki i so trubi, i levitite, sinovi Asafovi, so kimvali, blagoslovuvaj}i Go Gospoda i proslavuvaj}i Go spored uredbata na David, carot izrailski, 58 i peeja himni, blagodarej}i Mu na Gospod, za{to Negovata blagost i slava se ve~ni nad siot Izrail. 59 I siot narod trube{e i vika{e so silen glas, falej}i Go Gospoda, za{to domot Gospodov se obnovil. 60 A postarite sve{tenici, levitite i rodona~alnicite {to go bea videle porane{niot hram, dojdoa sega pri gradeweto so pla~ewe i golem vosklik, 61 mnozina pak so trubi i so silni radosni izvici, 62 taka {to narodot ne gi slu{a{e trubite poradi vikaweto na lu|eto, za{to tolpata gi nadglasuva{e trubite, pa se slu{a{e nadaleku. 63 Slu{naa neprijatelite na Judinoto i Venijaminovoto pleme i dojdoa da doznaat, {to zna~i toj truben zvuk. 64 I doznaa deka vratenite od plenstvo Mu gradat hram na Gospod, Bog Izrailev. 65 I dojdoa kaj Zorovavel, kaj Je{ua i kaj rodona~alnicite i im rekoa: ]e gradime i nie so vas; 66 za{to i nie kako vas Go slu{ame va{iot Gospod i Mu prinesuvame `rtvi od dnite na asirskiot car Esarhadon, koj n# preseli ovde. 67 Toga{ Zorovavel, Je{ua i na~alnicite na Izrailevite plemiwa im rekoa: So vas nema da Go gradime domot na Gospod, na{iot Bog; 68 nie sami }e Mu go gradime na Gospod, Bog Izrailev, spored ona kako {to ni zapoveda Kir, carot persiski. 69 Toga{ narodite na taa zemja, silno gi pritisnaa onie {to `iveeja vo Judeja, prekinuvaj}i go doturot na gra|a, im pre~ea na gradeweto, 70 i so razni spletki, zaveduvaj}i go narodot, pottiknuvaa na buntovi, popre~uvaa da se dovr{i gradbata za seto vreme, dodeka be{e `iv carot Kir, 71 i ja zaprea gradbata za dve godini, dodeka stana car Darij.

Prorocite Agej i Zaharija mu pomagaat na Zorovavel Vo vtorata godina od caruvaweto na Darij, prorocite Agej i Zaharija, sinot na Ido, im prorokuvaa na Judejcite, {to bea vo Judeja i Erusalim, od imeto na Gospod, Bog Izrailev. 2 Toga{ Zorovavel, sinot na Salatiil, i Je{ua, sinot na Josedek, po~naa da go gradat Gospodoviot dom vo Erusalim, vo prisustvo na Gospodovite proroci, koi im pomagaa. 3 Vo toa vreme dojdoa kaj niv Sisinij, vojvodata na Sirija i Fenikija, i Sa-

540
VTORA KNIGA EZDRA
travuzan i drugarite nivni, ta im rekoa: 4 So ~ija dozvola vie go gradite ovoj dom i ovoj pokriv i gi dovr{uvate site drugi raboti? I koi se graditelite, {to gi dovr{uvaat? 5 No Judejskite stare{ini dobija milost od Gospod, Koj se smiluva nad onie koi bea od plenstvoto, 6 i ne im zabranija da gradat, dodeka ne mu javat za niv na Darij, i dodeka da dobijat odgovor. Pismoto od Sisinij do Darij Eve prepis od pismoto, {to go napi{a Sisinij i {to mu go isprati na Darij: Sisinij, vojvodata na Sirija, Fenikija i Satravuzan i drugarite, na~alnici vo Sirija i Fenikija, do carot Darij - pozdrav. 8 Da mu bide s# poznato na na{iot car - gospodar deka koga dojdovme vo Judejskata oblast i vlegovme vo gradot Erusalim, gi najdovme tamu vratenite od plenstvo judejski stare{ini, koi Mu gradat nov golem dom na Gospod od skapi delkani kamewa, stavaj}i vo yidovite i drvo; 9 tie raboti gi vr{at od s# srce, i rabotata napreduva uspe{no vo racete nivni i se dovr{uva so golem sjaj i so golema gri`livost. 10 Toga{ gi pra{avme tie stare{ini, velej}i: Po ~ija zapoved go gradite ovoj dom i gi pravite ovie raboti? 11 Za da ti javime i da ti napi{eme za nivnite na~alnici, nie gi pra{avme i pobaravme od niv spisok na imiwata na voda~ite nivni. 12 A tie ni odgovorija: Nie sme slugi na Gospod, Koj go sozdal neboto i zemjata. 13 Ovoj dom mnogu godini pred toa bil graden od golem i silen car izrailski, i bil zavr{en. 14 No bidej}i tatkovcite na{i Go razgnevile so grevovite svoi Gospod Izrailev, Koj e na neboto, Toj gi predade vo racete na carot Navuhodonosor od Vavilon, car na Haldejcite. 15 Tie go razru{ile i go izgorele ovoj dom, a narodot go odvele vo plenstvo vo Vavilon.
7 16 No vo prvata godina po zacaruvaweto na Kir nad Vavilonskata zemja, carot Kir zapoveda da se izgradi ovoj dom. 17 I sve{tenite sadovi, zlatni i srebreni, {to Navuhodonosor gi be{e iznel od erusalimskiot hram i gi postavil vo svoeto svetili{te, carot Kir pak gi zemal od svetili{teto vavilonsko i mu gi predal na knezot Zorovavel i Sasavasar. 18 Nim im bilo zapovedano da gi odnesat site tie sadovi i da gi postavat vo erusalimskiot hram i da izgradat hram Gospodov na mestoto negovo. 19 Toga{ Sasavasar do{ol i postavil temeli na Gospodoviot hram vo Erusalim, i ottoga{ dosega se gradi i ne e dovr{en. 20 Zatoa, care, ako dozvoli{, neka pobaraat vo arhivite na carot Kir, 21 i ako se najde deka gradeweto na Gospodoviot dom vo Erusalim se vr{elo po soglasnost na carot Kir, i ako mu e po volja na na{iot car-gospodar, neka n# izvesti nas za toa.

Ukazot na Darij Toga{ carot Darij zapoveda da baraat po letopisnite knigi vavilonski, i najdoa vo Ekbatana, tvrdina vo Midiskata oblast, eden svitok vo koj be{e zapi{ano: 23 Vo prvata godina na Kirovoto caruvawe, car Kir zapoveda da se izgradi domot Gospodov vo Erusalim, kade {to prinesuvaat `rtvi na ogan, {to ne se gasne. 24 Visinata na hramot - {eeset lakti, {iro~inata - {eeset lakti, so tri zgradi od delkan kamen i so edna od doma{no drvo, a tro{ocite da padnat na domot na car Kir; 25 i sve{tenite sadovi na Gospodoviot dom, zlatni i srebreni, {to Navuhodonosor gi iznel od erusalimskiot dom i gi prenel vo Vavilon, da se vratat vo erusalimskiot dom, za da se postavat tamu, kade {to bile. 26 Mu zapoveda isto taka na Sisinij, vojvodata na Sirija i Fenikija, i na Satravuzan i drugarite negovi i na na22

541
VTORA KNIGA EZDRA
~alnicite {to se postaveni vo Sirija i Fenikija, da se dr`at nastrana od toa mesto i da gi ostavat Gospodoviot sluga Zorovavel, knez judejski, i stare{inite judejski da go gradat ovoj Gospodov dom na mestoto negovo. 27 Jas zapovedav da se izyida sovr{eno i da se nastojuva, na vratenite od plenstvo Judejci da im se uka`uva pomo{, dodeka kone~no ne se zavr{i domot Gospodov, 28 i od danocite na KeleSirija i Fenikija da im se dava redovno na tie lu|e, preku knezot Zorovavel, za `rtvi na Gospod, za telci, ovni i jagniwa. 29 Isto taka postojano sekoja godina bez prigovor da se dava p~enica, sol, vino i maslo, kolku {to }e odredat sve{tenicite, {to se vo Erusalim, da se tro{i sekoj den; 30 za da Mu prinesuvaat na Sevi{niot Bog `rtvi za carot i decata negovi i da se molat za `ivotot nivni. 31 Pritoa da se razglasi deka, ako nekoj prestapi ili naru{i ne{to od napi{anoto, da se zeme drvo od negova sopstvenost, i da bide obesen na nego, a imotot negov da mu pripadne na carot. 32 Za toa Gospod, ^ie ime se povikuva tamu, da go pogubi sekoj car i narod, {to }e podade raka da se popre~i ili da mu se napravi nekakvo zlo na toj Gospodov dom vo Erusalim. 33 Jas, car Darij, narediv da bide tokmu taka. Zavr{uvawe na izgradbata hramot i negovo osvetuvawe Toga{ Sisinij vojvodata na KeleSirija i na Fenikija, i Satravuzan i drugarite nivni, sledej}i go zapovedanoto od carot Darij, 2 go nadgleduvaa izveduvaweto na svetoto delo so golema vnimatelnost, pomagaj}i im na stare{inite i na sve{tenona~alnicite judejski. 3 I svetoto delo napreduva{e uspe{no, dodeka prorokuvaa prorocite Agej i Zaharija. 4 I zavr{ija s# po zapovedta na Gospod, Bog Izrailev, i po voljata na persiskite carevi Kir, Darij i Artakserks. 5 Se zavr{i svetiot dom na dvaeset i tretiot den na mesecot Adar, vo {estata godina na carot Darij. 6 I sinovite Izrailevi, sve{tenicite, levitite, i drugite, koi podocna se vratija od plenstvo, i im se pridru`ija, postapija spored ona {to be{e napi{ano vo Mojseevata kniga. 7 I prinesoa `rtva za osvetuvawe na hramot Gospodov sto vola, dveste ovni, ~etiristotini jagniwa, 8 dvanaeset kozli za grevovite na siot Izrail, spored brojot na dvanaesette plemiwa Izrailevi. 9 A sve{tenicite i levitite stoeja oble~eni vo ode`di spored rodovite za slu`bata na Gospod, Bog Izrailev, soglasno so Mojseevata kniga, a ~uvarite na vratite na sekoja vrata. Praznuvawe na Pasha i Beskvasnici I potomcite Izrailevi koi se vratija od plenstvo napravija Pasha, vo ~etirinaesettiot den na prviot mesec, otkako se osvetija zaedno sve{tenicite i levitite. 11 A i site sinovi od plenstvoto, bidej}i bea osveteni: site leviti se o~istija zaedno. 12 Pa zaklaa pashalni jagniwa za site sinovi od plenstvoto, za bra}ata svoi, sve{tenici, i za sebesi. 13 I jadea sinovite Izrailevi, vrateni od plenstvo, site {to se oddelija od gnasotiite na narodite od onaa zemja i Go pobaraa Gospoda. 14 I Go praznuvaa praznikot Beskvasnici sedum dena, raduvaj}i se pred Gospod, 15 zatoa {to Toj go svrte kon niv srceto na asirskiot car, za da gi potkrepi racete nivni za slu`bite na Gospod, Bog Izrailev. Doa|aweto na Ezdra vo Erusalim Po tie nastani, vo caruvaweto na persiskiot car Artakserks, dojde Ezdra, sin na Seraja, sin na Azarija, sin na Helkija, sin na Selum,
10

542
VTORA KNIGA EZDRA
2 sin na Sadok, sin na Ahituv, sin na Amarija, sin na Ozij, sin na Buki, sin na Avi{ua, sin na Finea, sin na Eleazar, sin na Aron prvosve{tenikot. 3 Toj Ezdra dojde od Vavilon kako u~en i opiten vo zakonot Mojseev, daden od Gospod, Bog Izrailev, 4 i carot mu napravi ~est, taka {to toj se zdobi so blagonaklonost kaj nego za site svoi molbi. 5 So nego dojdoa vo Erusalim i nekoi od sinovite Izrailevi, od sve{tenicite i levitite, sve{tenopevcite i ~uvarite na vratite i slu`itelite pri hramot, 6 na sedmata godina od caruvaweto na Artakserks, vo pettiot mesec na istata sedma godina od caruvaweto; za{to, otkako izlegoa od Vavilon za vreme na novomese~ieto od prviot mesec, tie stignaa vo Erusalim, za vreme na novomese~ieto od pettiot mesec, po uspe{noto patuvawe {to Gospod im go dade. 7 A Ezdra poseduva{e golemo znaewe, taka {to ni{to ne propu{ti od zakonot Gospodov i od zapovedite, ta da go nau~i siot Izrail na site uredbi i sudovi.

Carskiot ukaz na Artakserks Dojde i slednava pismena zapoved, dadena od carot Artakserks na Ezdra, sve{tenik i tolkuva~ na Gospodoviot zakon: 9 Carot Artakserks do Ezdra, sve{tenik i tolkuva~ na Gospodoviot zakon, pozdrav. 10 Soglasno so mojata milosrdna odluka, dadov naredba, spored koja onie {to se vo na{eto carstvo od judejskiot narod i sve{tenicite i levitite i koi dobrovolno sakaat, mo`at da odat zaedno so tebe vo Erusalim. 11 Site onie {to imaat `elba, neka se soberat i odat, za{to taka odlu~iv jas i moite sedum najbliski sovetnici; 12 neka vidat, {to se pravi vo Judeja i Erusalim soglasno so zakonot Gospodov, 13 i da Mu odnesat vo Erusalim darovi na Gospod Izrailev, {to gi vetiv jas i moite bliski, i sekakvo zlato i sreb8

ro, {to se nao|a vo zemjata Vavilonska, za Gospod vo Erusalim, zaedno so dadenoto od narodot za hramot na nivniot Gospod Bog, Koj e vo Erusalim, 14 i zaedno so zlatoto i srebroto - za volovi, ovni, jagniwa i za drugo, {to se odnesuva na toa, 15 za da se prinesuvaat `rtvi na Gospod vrz `rtvenikot na nivniot Gospod Bog vo Erusalim. 16 I s#, {to misli{ so bra}ata svoi da napravi{ so toa zlato i srebro, napravi go spored voljata na tvojot Bog. 17 I sve{tenite sadovi Gospodovi, {to ti se dadeni tebe za upotreba vo hramot na tvojot Bog vo Erusalim, postavi gi pred Gospod, tvojot Bog. 18 I drugo, {to ti e potrebno za hramot na tvojot Bog, davaj od carskata riznica. 19 I ete, jas, car Artakserks, zapovedav na rizni~arite vo Sirija i Fenikija, s#, {to posaka Ezdra, sve{tenikot i ~ita~ na zakonot na Boga Sevi{niot, redovno da mu se davaat - do sto talanti srebro; 20 isto taka i p~enica do sto kori i vino - do sto meri. 21 I s# drugo po zakonot Bo`ji gri`livo da Mu se prinesuva na Boga Sevi{niot, za da ne padne gnev na carstvoto, na carot i na sinovite negovi. 22 I u{te vi velam, da ne se zema nikakov danok ili druga dava~ka od sve{tenici i leviti, sve{tenopevci i ~uvarite na vratite, slu`iteli na hramot i pisarite na toj hram, i nikoj da nema vlast da im nalo`uva ne{to. 23 A ti, Ezdra, so mudrosta Bo`ja, postavi gi za sudii i za suditeli po cela Sirija i Fenikija, onie {to go znaat zakonot na tvojot Bog, a koi ne znaat, pou~uvaj gi; 24 i site onie, {to go gazat zakonot na tvojot Bog, ili carskiot zakon, bezdrugo neka bidat kazneti - bilo so smrt, ili so telesna kazna, bilo so pari~na globa, ili so progonuvawe. 25 Toga{ u~eniot Ezdra re~e: Blagosloven da e Gospod, Bog na moite tatkovci, Koj gi stavi ovie misli vo srceto na carot da go proslavi domot negov vo Erusalim.

543
VTORA KNIGA EZDRA
26 i Koj mi iska`a po~it pred carot i pred sovetnicite i pred site negovi bliski i golemci, 27 taka {to jas se ohrabriv so pomo{ta na Gospod, mojot Bog, i gi sobrav ma`ite izrailski, za da trgnat so mene.

Spisok na vratenite od plenstvo 28 A ova se na~alnicite spored rodovite nivni i po stare{instvo, {to trgnaa so mene od Vavilon za vreme na caruvaweto na car Artakserks: 29 od potomcite na Fineas - Ger{om; od potomcite na Itamar - Gamil; od potomcite na David - Hagu{, sinot na [ekanija; 30 od potomcite na Paro{ - Zaharija, i od nego se zapi{aa sto i pedeset ma`i; 31 od potomcite na PanatMoav Eliaonija, sinot na Zerahija, i so nego dveste du{i. 32 Od potomcite na Zatuj - Sehenija, sinot na Jahaziel, i so nego trista du{i; od potomcite na Adin - Oved, sinot na Jonatan, i so nego dveste i pedeset du{i; 33 od potomcite na Elam - Je{aija, sinot na Gotolija, i so nego sedumdeset du{i; 34 od potomcite na [afat - Zeraja, sinot na Mihail, i so nego sedumdeset du{i; 35 od potomcite na Joav - Avdija, sinot na Isiil, i so nego dveste i dvanaeset du{i; 36 od potomcite na Vani - [elomit, sinot na Josifija, i so nego sto i {eeset du{i; 37 od potomcite na Bevaj - Zaharija, sin na Bevaj, i so nego dvaeset i osum du{i; 38 od potomcite na Azgad - Joanan, sinot na Akatan, i so nego sto i deset du{i; 39 od potomcite na Adonikam trgnaa posledni od niv; eve gi imiwata nivni: Elifelet, Jeuil, i [emaja, i so niv sedumdeset du{i. 40 od potomcite na Bigvaj - Utaj, sinot na Istalkur, i so nego sedumdeset du{i.

Sve{tenici i leviti za slu`ewe vo hramot 41 Gi sobrav kaj rekata, nare~ena Tera, kade {to ostanavme tri dena, i jas gi pregledav. 42 I otkako ne najdov tamu nieden potomok od sve{tenicite i levitite, 43 isprativ do Eleazar, Iduil, Maasmas, Elnatan, Mameja, [emaja, Jariv, Natan, Elnatan, Zaharija i Me{ulam, koi bea voda~i i u~eni lu|e, 44 i im rekov da odat kaj Ido, koj be{e vodi~ do mestoto, 45 i im zapovedav da mu ka`at na Dodej i na bra}ata negovi i na onie, {to bea na mestoto kaj riznicata, da ni ispratat sve{tenici za domot na Gospod, na{iot Bog. 46 I tie ni dovedoa, so mo}nata raka na Gospod, na{iot Bog, u~eni ma`i od potomcite na Mali - sin na Levij, sin Izrailev, odnosno Asevevija i sinovite negovi i bra}ata negovi - vkupno osumnaeset ma`i; 47 Ha{avija i Anun i negoviot brat Je{aja od potomcite na Ananija, i sinovite nivni - dvaeset du{i; 48 i od slu`itelite na hramot, koi{to gi be{e dal David i na~alnicite da im slu`at na levitite - dveste i dvaeset slu`iteli, a site nivni imiwa se zabele`ani na spisok. 49 Tamu za mladite objaviv post pred Gospod, Na{iot Bog, 50 za da izmolime od Boga uspe{en pat za nas i za na{ite sopatnici, za decata na{i i za dobitokot. 51 Sepak mi be{e sram da baram od carot pe{aci i kowanici i voda~i za pogolema bezbednost od nivnite neprijateli; 52 bidej}i mu bevme rekle na carot deka silata na na{iot Gospod }e bide so onie, {to Go baraat za sekoj dobronameren uspeh. 53 I taka, nie pak Mu se pomolivme na Gospod, na{iot Bog, i za seto toa, i dobivme od Nego golema milost. 54 Toga{ oddeliv od rodona~alnicite i sve{tenicite dvanaeset ma`i, [erevija i Ha{avija, i so niv u{te deset ma`i od nivnite bra}a.

544
VTORA KNIGA EZDRA
Podaroci za hramot I go izmeriv pred niv srebroto i zlatoto i sve{tenite sadovi od domot na na{iot Gospod, {to gi podari carot i sovetnicite negovi i golemcite i site Izrailci. 56 Go izmeriv i im predadov srebro {estotini i pedeset talanti, i sadovi srebreni - sto talanti, i zlato - sto talanti, sadovi zlatni - dvaeset, sadovi bakarni, od prvoklasen bakar, bleskavi kako zlato - dvanaeset. 57 I im rekov: I vie ste sveti pred Gospod, i ovie sadovi se sveti, kako i zlatoto i srebroto, dadeno po zavet na Gospod, Bog na tatkovcite na{i. 58 Odr`uvajte gi i ~uvajte gi, dodeka da gi predadete na postarite sve{tenici i levitite i rodona~alnicite izrailski vo Erusalim, vo riznicata od domot na na{iot Bog. 59 Sve{tenicite i levitite go primija srebroto, zlatoto i sadovite za Erusalim i gi vnesoa vo hramot Gospodov. 60 Trgnavme od bregot na rekata Tera vo dvanaesettiot den na prviot mesec, i odevme za Erusalim pod za{tita na mo}nata raka na Gospod. Toj n# ~uva{e i {tite{e od sekakov neprijatel, otkako trgnavme, i s# dodeka stignavme vo Erusalim. 61 Tuka, otkako izminaa tri dni, na ~etvrtiot den izmerenoto srebro i zlato be{e predadeno vo domot na na{iot Gospod na sve{tenikot Melemot, sinot na Urij. 62 So nego be{e Eleazar, sinot na Fines; so nego bea isto taka Jozavad, sinot na Je{ua, i Moet, sinot na Savoni, leviti; predadoa s# pod broj i merka; celata merka vo istoto vreme im be{e zapi{ana. 63 Toga{ dojdenite od plenstvo Mu prinesoa `rtva na Bog Izrailev, dvanaeset vola za site Izrailci, devedeset i {est ovni, sedumdeset i dve jagniwa, i kako `rtva blagodarnica dvanaeset jariwa: seto toa be{e nameneto za `rtva na Gospod; 64 i im gi predadovme carskite zapovedi na upravitelite i na~alnicite na
55

KeleSirija i Fenikija, i tie mu oddadoa po~it na narodot i hramot Gospodov. 65 Koga zavr{i toa, dojdoa kaj mene na~alnicite i rekoa: 66 Narodot izrailski i na~alnicite, i levitite ne se dr`ea nastrana od tu|inskite narodi na taa zemja i od nivnite ne~istotii, od Hanancite, Hetitite, Perizijcite, Jevusejcite, Moavcite, Egip}anite i Edomcite; 67 za{to stapija vo sopru`ni{tvo so }erkite nivni, ta svetoto seme go sme{aa so drugoplemeni narodi na taa zemja; voda~ite nivni i golemcite stanaa sou~esnici vo toa bezzakonie od samiot po~etok. Skrbta i molitvata na Ezdra [tom go ~uv toa, ja raskinav oblekata svoja i sve{tenite ode`di i gi kubev kosite svoi na glavata i bradata, i sedev zagri`en i nata`en. 69 I dodeka taguvav poradi toa bezzakonie, se sobraa kaj mene site, {to bea pottiknati od slovoto na Gospod, Bog Izrailev, i jas sedev na`alen do prinesuvaweto na ve~ernata `rtva. 70 Toga{ stanav od moeto mesto i so raskinata obleka i raskinati sve{teni ode`di padnav na kolena, i podadov race kon Gospod i rekov: 71 Gospodi, se sramuvam i se gnasam pred liceto Tvoe, 72 za{to grevovite na{i se izdignaa povisoko od na{ite glavi, i bezumstvata na{i stignaa do neboto; 73 u{te od vremiwata na tatkovcite na{i i do denes nie sme vo golem grev; 74 i za grevovite na{i i na tatkovcite na{i, nie so bra}ata svoi, carevite svoi i sve{tenicite svoi bevme frleni pod me~ot na carevi od drugi zemji, vo plenstvo i grabe` so poni`uvawe s# do denes. 75 No sega kakva golema milost ni napravi Ti, Gospodi Bo`e, koga ni ostavi koren i ime na mestoto kade {to e Tvojata svetiwa, 76 koga ni otkri svetlina vo domot na Gospod, na{iot Bog, koga ni dade prehrana vo tekot na na{eto robuvawe! I
68

545
VTORA KNIGA EZDRA
dodeka bevme vo ropstvo, Gospod, na{iot Bog, ne n# zaboravi, 77 tuku n# postavi vo blagonaklonost kaj persiskite carevi, za da ni dadat prehrana 78 i da go proslavat hramot na na{iot Gospod, ta da bide podignat opusto{eniot Sion i nam da ni bide dadena potkrepa vo Judeja i Erusalim. 79 A sega, {to da ka`eme, Gospodi, koga go imame seto toa? Nie gi pogazivme Tvoite zapovedi, {to ni gi dade preku rakata na Tvoite slugi - prorocite, velej}i: 80 Zemjata vo koja odite, za da ja nasledite, e oskverneta od gnasotiite na drugoplemenicite vo taa zemja, i tie ja napolnija so ne~istotiite svoi. 81 Zatoa ne gi davajte }erkite svoi za sinovite nivni, i ne zemajte gi nivnite }erki za sinovite svoi, 82 i ne barajte mir so niv za seto vreme, za da mo`ete da se zacvrstite i da gi vkusite blagata na taa zemja i da ja ostavite vo nasledstvo na decata svoi doveka. 83 I toa {to ni se slu~ilo stanalo poradi na{ite lo{i raboti i poradi na{ite golemi grevovi. Ti, Gospodi, gi olesni grevovite na{i 84 i ni dade takov koren; no nie odnovo po~navme da go gazime Tvojot zakon, sme{uvaj}i se so ne~istotiite na narodite vo taa zemja. 85 Dali ni se naluti taka, {to si sakal da n# pogubi{ i da ne ostavi{ ni koren, ni seme, ni ime na{e? 86 Ti si spravedliv, Gospodi Bo`e Izrailev, za{to nie ostanavme koren i do denes! 87 No, ete, nie sme sega pred Tebe so bezzakonijata svoi, a so niv ne bi trebalo da stoime pred Tebe. Vetuvawe za o~istuvawe
88 Dodeka Ezdra se mole{e, ispoveduva{e i pla~e{e, ispru`en na zemjata pred hramot, se sobra okolu nego od Erusalim mnogu narod: ma`i, `eni i deca, i nastana golem pla~ me|u narodot. 89 Toga{ izvika [ekanija, sinot na Isiil, sinot Joilev, Izrailec, i re~e: Ezdra, nie zgre{ivme pred Gospod: zedovme drugoplemeni `eni od narodite na ovaa zemja; i ete, sega e tuka siot Izrail; 90 da se zakolneme pred Gospod deka }e gi otfrlime od nas drugoplemenite `eni so decata nivni, spored ona kako {to ti e ugodno tebe i na site onie {to mu se pokoruvaat na Gospodoviot zakon. 91 Stani i izvr{i go toa, za{to toa e tvoja rabota, i nie so tebe }e imame sila da go izdr`ime toa. 92 Toga{ Ezdra stana i gi zakolna postarite sve{tenici i levitite na siot Izrail deka }e postapat taka; i tie se zakolnaa.

Soveti za o~istuvawe na narodot Stana Ezdra od dvorot na hramot, i otide vo `iveali{teto na Joanan, sinot na Elija{iv, 2 i, otkako ostana tamu, ne jade{e leb i ne pie{e voda, bidej}i taguva{e poradi golemite bezzakonija na narodot. 3 Toga{ be{e razglaseno po cela Judeja i Erusalim do site onie {to se vratija od plenstvo, da se soberat vo Erusalim; 4 a site onie, {to ne }e se javat za dva ili tri dena, so odluka na stare{inite - pretsedateli, }e im bide odzemen imotot, i tie samite }e bidat isklu~eni od zaednicata na porane{nite plenici. 5 I vo rok od tri dena se sobraa vo Erusalim site, {to bea od plemeto na Juda i Venijamin: toa be{e vo devetiot mesec, na dvaesettiot den od toj mesec. 6 Siot narod sede{e vo dvorot na hramot, treperej}i od nastanatata zima. 7 Ezdra stana i im re~e: Ete izvr{ivte bezzakonie i `iveete so `eni tu|inki, dodavaj}i u{te grevovi na Izrail. 8 Zatoa vozdajte sega ispoved i slava kon Gospod, Bog na tatkovcite na{i, 9 izvr{ete ja voljata Negova i oddelete se od narodite na taa zemja i od drugoplemenskite `eni!

546
VTORA KNIGA EZDRA
10 Toga{ celoto mno`estvo izvika i re~e so visok glas: Kako {to re~e, taka i }e napravime. 11 No mno`estvoto e golemo, a vremeto e zimno, i nie ne sme vo mo`nost da stoime na otvoreno nebo; a taa rabota za nas ne e za eden den, nitu za dva dena, za{to mnogu sme zgre{ile vo toa; 12 zatoa neka bidat postaveni na~alnici nad mno`estvoto, i site od na{ite sela, {to imaat drugoplemenski `eni, da doa|aat svoevremeno kaj niv 13 so stare{inite i sudiite na sekoe mesto, dodeka ne se odvrati od nas Bo`jiot gnev poradi taa rabota. 14 Toa zadol`enie go zedoa Jonatan, sinot na Asail, i Jezija, sinot na Tikva, a levitite Me{ulam i [abetaj im pomagaa. 15 I vratenite od plenstvo postapija spored seto toa. 16 Sve{tenikot Ezdra si izbra glavni rodona~alnici, site po ime, i tie se sobraa na novomese~ieto na desettiot mesec, za da ja ispitaat rabotata. 17 Ispituvaweto na ma`ite, {to dr`ea `eni od drugi plemiwa, se zavr{i vo novomese~ieto na prviot mesec. 25 Od ~uvarite na vratite - Selum i Telem. 26 Od Izrail, od potomcite na Paro{ - Ramija, Izija, Malhija, Mijamin, Asevija i Vaneja. 27 Od potomcite Elamovi: Matanija, Zaharija, Jezriil, Avdi, Jeremot i Elija. 28 Od potomcite Zamotovi: Elijada, Elija{iv, Otonija, Jeremot, Zavat i Zerdaja. 29 Od potomcite na Bevaj: Joanan, Ananija, Zavaj i Ematis. 30 Od potomcite na Mani: Olam, Mamuh, Jadaja, Ja{uv, [eal i Jeremot. 31 Od potomcite na Adi: Natij, Mosija, Lakun, Naid, Matanija, Sestel, Valnu i Manasija. 32 Od potomcite na Anan: Eliona, Asaja, Melhija, Sebaja i Simon [osamej. 33 Od potomcite na Ha{um: Matenaj, Matata, Zavad, Elifelet, Manasij i [imej. 34 Od potomcite na Vani: Eremija, Momdij, Mair, Joil, Mamdaj, Vereja, Vanita, Karavasion, Mamnitanem, Elija{iv, Binci, Elijalij, [imej, [elemija, Netanija. Od potomcite na Ezor: [a{aj, Azaril, Azail, Samat, Zamri, Josif. 35 Od potomcite na Nula: Mazitija, Zavad, Ido, Joil i Vaneja. 36 Site tie bea o`eneti so `eni od drugi plemiwa i gi napu{tija zaedno so decata.

Nezakonskiot brakovi na nekoi sve{tenici i leviti

18 Me|u sve{tenicite koi bea dovedeni, se otkri deka imale `eni od drugi plemiwa: 19 od potomcite na Je{ua, sinot na Josedek, i od bra}ata negovi - Maseja, Eleazar, Jariv i Jodan, 20 Tie dadoa raka deka }e gi napu{tat `enite svoi, i deka }e prinesat ovni za smilostivuvawe poradi grevot svoj. 21 Od potomcite Imerovi: Ananij, Zevadija, Maaseja; [emaja, Isiil i Azarija. 22 Od potomcite na Pa{ur - Elioenaj, Maaseja, Ji{mael, Natanail, Okidil i Salta. 23 A od levitite - Jozavad, [imej, Kelaja, koj be{e Kalita, Petihija, Juda i Jona. 24 Od peja~ite na hramot: Elija{iv i Zakur.

Ezdra go ~ita zakonot pred narodot 37 I vo novomese~ieto na sedmiot mesec sve{tenicite i levitite i Izrailcite, koi bea vo Erusalim i vo negovata okolina, i sinovite Izrailevi se naselija po mestata svoi. 38 I se sobra na edno mesto siot narod na plo{tadot pred isto~nata vrata na hramot, 39 i mu rekoa na Ezdra, sve{tenik i tolkuva~, da go donese Mojseeviot zakon, daden od Gospod, Bog Izrailev. 40 I prvosve{tenikot Ezdra go iznese Zakonot pred siot narod, ma`i i `eni, i pred site sve{tenici, za da go ~ujat

547
VTORA KNIGA EZDRA
Zakonot vo novomese~ieto na sedmiot mesec, 41 i toj im ~ita{e na plo{tadot pred vratite na hramot od utrinata do pladne, pred ma`ite i `enite i siot narod go slu{a{e Zakonot. 42 Sve{tenikot i tolkuva~ot Ezdra zastana na podgotvenoto drveno povisoko mesto; 43 i pokraj nego stoeja oddesno: Matatija, [ema, Ananija, Azarija, Urij, Ezekija i Vaalsam; 44 a od levo: Pedaja, Mi{ael, Malhija, Lotasuv, Navarija i Zaharija. 45 Toga{ Ezdra ja zede Knigata na zakonot pred narodot, sedna sve~eno pred site, 46 i dodeka go objasnuva{e Zakonot, site stoeja; i Ezdra Go blagoslovi Gospoda, Sevi{niot Bog, Bog na nebesnite sili, Sedr`itelot. 47 I siot narod vozglasi: Amin! I, otkako gi krenaa ugore racete, site padnaa ni~kum i Mu se poklonija na Gospod. 48 I levitite Je{ua, Aniut, [erevija, Jadin, Jakuv, [abetaj, Hodija, Majana, Kalita, Azarija, Jozavad, Hanan i Pelaja; isto taka pou~uvaa vo Zakonot Gospodov i go ~itaa pred narodot Zakonot Gospodov, objasnuvaj}i go pritoa pro~itanoto. 49 Toga{ Atarat mu ka`a na Ezdra, prvosve{tenik i tolkuva~, i na levitite, koi go pou~uvaa narodot, i na site: 50 Ovoj den e svet pred Gospod - i site pla~ea, koga go slu{aa Zakonot 51 odete i jadete masno i pijte slatko i ispratete im milostina na onie, {to nemaat, 52 za{to ovoj den e svet pred Gospod; i za toa ne taguvajte, za{to Gospod }e ve proslavi. 53 Isto taka i levitite mu govorea na siot narod i mu rekoa: Ovoj den e svet, ne taguvajte! 54 Toga{ site otidoa da jadat i da pijat, da se veselat, i da davaat milostina na siromasi; i se veselea mnogu; 55 za{to bea voshiteni od zborovite, so koi gi pou~uvaa na sobirot.

TRETA KNIGA EZDRA

Voved Tretata kniga Ezdra e otkrovenie (ili serija od videnija i otkrovenija), koe prvobitno bilo napi{ano od nepoznat evrejski pisatel, na evrejski ili na aramejski jazik. Ovaa kniga bila prevedena na gr~ki, a podocna kon nea bile dodadeni voved i dodatok. Originalot i gr~kiot prevod is~eznale, pa sega tekstot e za~uvan na latinski jazik kako ^etvrta kniga Ezdra, spored koj e napraven i prevodot na crkovnoslovenski. Vo knigata se soop{tuvaat sedumte videnija {to gi imal Salatiil (koj e poistoveten so Ezdra), a isto taka se davaat odgovori na pra{awata povrzani za razni problemi, kako na primer za zloto, stradaweto, progonstvoto, krajot na svetot, sudot i noviot svet.

Rodoslovot na prorokot Ezdra Vtora kniga na prorokot Ezdra, sinot na Seraja, sin na Azarija, sin na Helkija, sin na Selum, sin na Sadok, sin na Ahituv, 2 sin na Ahija, sin na Fineas, sin Eliev, sin na Amarija, sin na Azarija, sin na Meraimot, sin na Arna, sin na Ozij, sin na Borit, sin na Avi{ua, sin na Fineas, sin na Eleazar, Otfrlawe na Izrail sin Aronov od Levievoto pleme, koj be{e vo midiskata zemja vo vreme caruvaweto na persiskiot car Artakserks. 4 Slovoto Gospodovo dojde do mene: 5 Odi i ka`i mu gi na Mojot narod negovite lo{i dela i na nivnite sinovi bezzakonijata, {to gi napravija protiv Mene, za da gi izvestat sinovite od svoite sinovi, 6 za{to grevovite na nivnite roditeli se namno`ija vo niv: otkako me zaboravija, tie po~naa da im prinesuvaat `rtvi na tu|i bogovi. 7 Zar Jas ne gi izvedov od egipetskata zemja, od domot na ropstvoto? A tie Me razgnevija i sovetite Moi gi prezrea. 8 Ostri`i ja kosata na tvojata glava i frli go seto zlo vrz niv, za{to tie, toj nepokoren narod, zakonot Moj ne go slu{aa.
3

Do koga }e gi podnesuvam tie, na koi sum im napravil tolku mnogu dobrini? 10 Zaradi niv mnogu carevi soboriv; go pogubiv faraonot so lu|eto negovi i so seta negova vojska; 11 pred nivnoto lice gi istrebiv site neznabo{ci, na istok gi raseav narodite od oblastite na Tir i Sidon i site nivni neprijateli gi uni{tiv. 12 A ti re~i im, vaka veli Gospod: 13 Jas sum Onoj Koj ve prevedov preku moreto i po negovoto dno vi napraviv ograden pat, Mojseja vi go dadov za voda~ i Arona - za sve{tenik, 14 vi dadov svetlina vo ognen stolb i mnogu ~uda napraviv me|u vas, a vie me zaboravivte, veli Gospod. 15 Taka veli Gospod Sedr`itelot: potpolo{kite vi bea znak. Vi dadov borci za za{tita, no vie i tamu negoduvavte; 16 ne se raduvavte {to zaradi Moeto ime zaginaa va{ite neprijateli, tuku duri i sega u{te negoduvate. 17 Kade se onie dobrini {to vi gi napraviv? Zar vo pustinata, koga ogladnevte, ne vikavte kon Mene, 18 velej}i: Zo{to n# dovede vo ovaa pustina? Zo{to n# izvede za da n# pogubi{? Podobro }e be{e da im sluguvame na Egip}anite, otkolku da izumreme vo pustinava.

549
TRETA KNIGA EZDRA
19 Jas se smiluvav na va{ite ofkawa, i vi dadov mana; i vie jadevte leb angelski. 20 Koga bevte `edni, neli go rasekov kamenot i ne potekoa li vodi vo izobilie? Od `egata ve pokrivav so lisja od drvjata. 21 Vi razdeliv plodna zemja; pred vas gi progoniv Hanancite, Perizijcite i Filistejcite. U{te {to da napravam za vas? 22 Taka veli Gospod Sedr`itelot: Koga bevte vo pustinata, kaj rekata Mera, o`edneti go hulevte Moeto ime. 23 Jas ne isprativ ogan vrz vas poradi va{eto bogohulstvo, no staviv drvo vo vodata i ja napraviv rekata slatka. 24 [to da ti napravam Jakov? Judo, ti ne saka{e da se pokoruva{. Vo drugi narodi }e se naselam, }e im go dadam Moeto ime, za da gi pazat Moite zakoni. 25 Bidej}i vie Me ostavivte, i Jas }e ve ostavam; nema da gi pomiluvam onie {to baraat milost od Mene. 26 Koga Me vikate, nema da ve slu{am, za{to so krv gi oskvernivte va{ite race, a nozete va{i brzaat da izvr{uvaat ~ovekoubistvo. 27 Vie kako da ne Me ostavivte Mene, tuku se ostavivte sebesi , veli Gospod. 28 Taka veli Gospod Sedr`itelot: Neli ve molev, kako tatkoto {to gi moli svoite sinovi i majkata svoite }erki i doilkata - svoite doen~iwa, 29 da bidete Moj narod, a Jas da vi bidam Tatko? 30 Ve sobrav, kako koko{kata {to gi sobira svoite piliwa pod svoite krilja. [to da vi napravam sega? ]e ve otfrlam od Moeto lice. 31 Koga }e mi prinesete prinos, }e go svrtam Moeto lice od vas, za{to gi otfrliv va{ite prazni~ni dni, novomese~ijata i obrezanijata. 32 Jas vi gi isprativ Moite slugi prorocite; vie gi fativte, gi ubivte i nivnite tela gi raskinavte. Nivnata krv od vas }e ja baram , veli Gospod. 33 Vaka veli Gospod Sedr`itelot: Domot va{ e pust, }e ve razvejam kako vetar {to ja vee plevata, 34 a sinovite va{i nema da imaat potomstvo, zatoa {to ja prezrea Mojata zapoved; go pravea ona {to e zlo pred Mene. 35 Domovite va{i }e im gi predadam na idnite lu|e, koi, iako ne Me ~ule, }e poveruvaat i, makar {to ne sum im poka`uval znaci, }e go izvr{uvaat ona {to sum go zapovedal, 36 i koi, iako ne gi videle prorocite, }e si spomnat za svoite bezzakonija. 37 Mojata blagodat vi ja zavetuvam vam, na idnite lu|e, ~ii deca ne Me videle so svoite telesni o~i, no so duhot svoj, veruvaj}i vo ona {to sum rekol, }e praznuvaat so veselba. 38 I taka, gledaj, brate, kakva slava! Pogledni gi lu|eto {to doa|aat od istok; 39 nim }e im gi dadam za voda~i Avraam, Isak i Jakov, Osija i Amos, Mihej i Joil, Avdij i Jona, 40 Naum i Avakum, Sofonija i Agej, Zaharija i Malahija, nare~en u{te i angel Gospodov.

Najavuvawe na podobra idnina za neznabo{cite Vaka veli Gospod: Jas go izvedov ovoj narod od ropstvo, mu dadov zapovedi preku Moite slugi - prorocite, koi narodot Moj ne saka{e da gi slu{a i gi otfrli Moite soveti. 2 Majkata {to gi rodila im veli: Odete deca, za{to jas sum vdovica i napu{tena. 3 Jas ve odgledav so radost i ve otpu{tiv so pla~ i so taga, za{to zgre{ivte pred Gospod, va{iot Bog i go izvr{ivte ona {to e lo{o pred Nego. 4 A sega {to mo`am da napravam za vas? Jas sum vdovica i napu{tena; odete, deca, i barajte milost od Gospod.' 5 O~e, Tebe Te povikuvam za svedok protiv majkata na sinovite, koi ne sakaa da go pazat Mojot zavet; 6 predaj gi na zasramuvawe, a majkata nivna - na raspa|awe, za da is~ezne nivniot rod; 7 neka se rasprsnat nivnite imiwa me|u narodite i da se izbri{at od zemjata, za{to go prezrea Mojot zavet.

550
TRETA KNIGA EZDRA
8 Te{ko tebe, Asire, zatoa {to sokriva{ bezbo`nici vo sebesi! Rode lukav, spomni si {to napraviv so Sodom i Gomora; 9 nivnata zemja le`i vo smolesti mo~uri{ta i vo viso~inki od pepel. Taka }e postapam so onie {to ne Me slu{aat , veli Gospod Sedr`itelot. 10 Vaka mu veli Gospod na Ezdra: Javi mu na Mojot sluga deka Jas }e im go dadam Erusalimskoto carstvo, {to mu go vetiv na Izrailot, 11 }e primam od niv slava i }e im gi dadam ve~nite `iveali{ta {to sum gi napravil za niv. 12 Drvoto na `ivotot }e im bide mast so prijatna mirizba; nema da bidat izma~uvani od te`ok trud i nema da se izmoruvaat. 13 Dojdete i primete; izmolete za sebe malku dni, za da ne zadocnite. Carstvoto za vas ve}e e gotovo; bidete bodri! 14 Nebo i zemja, bidete svedoci za toa, deka go uni{tiv zloto i napraviv dobro. @iv sum Jas! veli Gospod. 15 Majko, gu{ni gi svoite sinovi; odgleduvaj gi so radost; kako gulabica, zakrepnuvaj gi nivnite noze, za{to Jas te izbrav, veli Gospod. 16 Jas }e gi krenam mrtvite od nivnite mesta i od nivnite grobovi }e gi izvedam, za{to imeto Svoe go poznav vo Izrailot. 17 Ne pla{i se, majko na sinovite, za{to Jas te izbrav, veli Gospod. 18 Jas }e ti gi ispratam na pomo{ Moite slugi Isaija i Eremija, po ~ij sovet Jas gi osvetiv i ti podgotviv dvanaeset drvja, optovareni so razli~ni plodovi, 19 a isto tolku i izvori, od koi te~e med i mleko i sedum previsoki planini po koi rastat ru`i i krinovi, preku koi so radost }e gi ispolnam sinovite tvoi. 20 Pogri`i se za pravata na vdovicata, daj pravda na siromav, pomogni mu na onoj {to e vo nevolja, za{titi sirak, oble~i neoble~en, 21 pogri`i se za obespraven i nemo}en, ne podbivaj se so hrom, pomogni mu

na onoj {to nema race, a slepiot dovedi go da ja vidi Mojata svetlina, 22 starec i mom~e zapazi me|u tvoite yidovi; 23 mrtvi, kade i da gi najde{, otkako gi prigotvi{, predaj gi vo grob, a Jas }e ti go dadam prvoto mesto vo Moeto voskresenie. 24 Po~ivaj i bidi spokoen, narode Moj, za{to }e dojde tvoeto spokojstvo. 25 Dobra doilko, doj gi dobro tvoite sinovi, zakrepnuvaj gi nozete nivni. 26 Od slugite {to ti gi dadov, da ne zagine nikoj, za{to od tebe }e gi baram. 27 Ne skrbi se, za{to koga }e dojde denot na skrb i te{kotija, drugite }e pla~at i }e se skrbat, a ti }e bide{ vesela i }e ima{ izobilstvo. 28 Neznabo{cite }e ti zaviduvaat, no ni{to ne }e mo`at da napravat protiv tebe, veli Gospod. 29 Moite race }e te pokrijat, ta sinovite tvoi da ne go vidat pekolot. 30 Ute{uvaj se, majko, so tvoite sinovi, za{to Jas }e te spasam. 31 Se}avaj se na tvoite sinovi {to spijat, za{to Jas }e gi izvedam od krai{tata na zemjata i }e im poka`am milost, bidej}i sum milostiv, veli Gospod Sedr`itelot. 32 Pregrni gi tvoite deca dodeka dojdam i im napravam milost, za{to Moite izvori se izobilni i Mojata blagodat nikoga{ ne e skudna. Ezdra na planinata Sinaj
33 Jas Ezdra primiv na gorata Horiv zapoved od Gospod da pojdam kaj Izrail. A koga dojdov kaj niv, tie me isfrlija i ja prezrea zapovedta na Gospod. 34 Zatoa vi govoram vam, neznabo{ci, koi mo`ete da slu{ate i da razbirate: o~ekuvajte Go Pastirot va{; Toj }e vi dade ve~en mir; blizu e Onoj, Koj }e dojde na krajot na vekot. 35 Bidete gotovi za nagradite od carstvoto, za{to ve~na svetlina }e ve ogree za ve~ni vremiwa. 36 Begajte od senkata na ovoj vek; primete ja sladosta od va{ata slava. Jas javno svedo~am za Spasitelot moj.

551
TRETA KNIGA EZDRA
37 Primete go darot {to vi e daden i nasladuvajte se, blagodarej}i Mu na Onoj Koj ve povikal vo carstvoto nebesno. 38 Stanete i stojte i gledajte kolkav e brojot na onie {to se obele`eni za ve~erata na Gospod, 39 koi, otkako se preselija od senkata na ovoj vek, primija od Gospod svetli obleki. 40 Sione, primi go brojot svoj i zaklu~i gi tvoite - onie {to se oble~eni vo bela obleka i {to go ispolnile zakonot na Gospod. 41 Poln e brojot na tvoite sakani sinovi; moli se za carstvoto na Gospod, za da se osveti narodot tvoj, koj e povikan u{te od po~etokot. 43 Me|u niv be{e visoko mom~e, koe gi nadminuva{e site; toj im stava{e venci na glavata na sekogo od niv i so toa u{te pove}e se izdignuva{e; jas bev potresen od ona {to go gledav. 44 Toga{ go pra{av angelot: Gospodare moj, koi se ovie? 45 Toj mi odgovori i mi re~e: Ovie se onie {to go ostavile smrtnoto telo i se oblekle vo besmrtno, onie {to go ispovedat imeto Bo`jo; sega gi oven~uvaat i dobivaat pobedni~ki palmi. 46 Jas pra{av: A koe e ona mom~e {to im gi stava vencite i {to im gi vra~uva palmite? 47 Toj mi odgovori: Sinot Bo`ji, Kogo tie Go proslavuvale vo ovoj `ivot. I jas po~nav da gi proslavuvam onie {to stoeja cvrsto za imeto na Gospod. 48 Toga{ angelot mi re~e: Odi i javi mu na mojot narod kolku i kakvi ~udesni dela na Gospod Bog si videl.

Ezdra na planinata Sion Jas, Ezdra, na gorata Sion vidov golemo mno`estvo, koe ne mo`ev da go prebrojam; tie site so pesni Go proslavuvaa Gospoda.
42

PRVO VIDENIE Sozdavaweto na prviot ~ovek i negovoto otpa|awe od Boga Vo triesettata godina po razurnuvaweto na gradot, jas bev vo Vavilon, i dodeka le`ev smuten vo postelata, mi doa|aa misli vo srceto, 2 zatoa {to go vidov opusto{uvaweto na Sion i bogatstvoto na onie {to `iveat vo Vavilon. 3 Duhot moj se voznemiri i so strav po~nav da govoram kon Sevi{niot, 4 pa rekov: Vladetele, Gospodi, Ti vo po~etokot re~e, koga Ti samiot ja osnova zemjata, i $ zapoveda na zemjata, 5 da mu dade na Adam smrtno telo, koe be{e, isto taka, sozdanie na Tvoite race; Ti vdahna vo nego duh za `ivot, i toj stana `iv pred Tebe; 6 Ti go vovede vo rajot {to go nasadi Tvojata desnica, pred zemjata da rodi plodovi. 7 Ti mu zapoveda da ja pazi Tvojata zapoved, no toj ja naru{i; Ti go osudi na

smrt, nego i negoviot porod. Od nego proizlegoa pokolenija i plemiwa, narodi i fidanki od niv, koi nemaat broj. 8 Sekoj narod po~na da pravi {to saka, da pravi nerazumni dela pred Tebe i da gi prezira Tvoite zapovedi. 9 Po izvesno vreme Ti isprati potop vrz `itelite na zemjata i gi istrebi; 10 I ista sudbina gi snajde site niv. Kako {to smrtta go pogodi Adam, taka potopot gi pogodi niv. 11 Samo eden od niv ostavi - Noe so negovite ~eda; od nego proizlegoa site pravednici. 12 Koga `itelite na zemjata po~naa da se razmno`uvaat, se namno`ija mnogu sinovi, narodi i pokolenija, i pak po~naa da se predavaat na bezbo`nost, pove}e od porane{nite. 13 Koga po~naa da pravat bezzakonija pred Tebe, Ti toga{ me|u niv go izbra ~ovekot, ~ie ime be{e Avraam;

552
TRETA KNIGA EZDRA
14 nego go vozqubi i samo nemu mu ja otkri Tvojata volja; 15 so nego sklu~i ve~en zavet i mu re~e deka nikoga{ nema da go ostavi{ semeto negovo. Mu go dade sinot Isak, i na Isak - sinovite Jakov i Isav. 16 Ti go izbra Jakov, a Isav go otfrli, i Jakov se razmno`i prekumerno. 17 Koga go izvede negovoto seme od Egipet i go dovede do gorata Sinaj, 18 toga{ gi prekloni nebesata, ja uredi zemjata, ja rastrese vselenata, gi privede bezdnite vo trepet i celiot svet se voznemiri. 19 Tvojata slava pomina niz ~etiri pojavi: ogan, zemjotres, buren vetar i mraz, za da mu dade zakon na semeto Jakovovo i usrdnost na rodot Izrailev, 20 no ne im go odzede nivnoto lukavo srce, ta zakonot Tvoj da dade plod vo niv. 21 So svoeto lukavo srce prv ja prekr{i zapovedta Adam i be{e pobeden; taka stana i so site {to proizlegoa od nego; 22 vo srceto na narodot ostana nemo}ta i zakonot so koren od zloto; dobroto otstapi, a zloto ostana. 23 Izmina mnogu vreme, se ispolnija godini i Ti si izdigna sluga po ime David; 24 mu zapoveda da izgradi grad na Tvoe ime i vo nego da Ti prinesuva temjan i `rtvi. 25 Ova se izvr{uva{e mnogu godini, a podocna `itelite na gradot zgre{ija; 26 otstapija od s#, postapija taka, kako {to postapi Adam i site negovi potomci; za{to i tie imaa lukavo srce. 27 A Ti im go predade Tvojot grad vo racete na Svoite neprijateli. 28 Pa zar podobro postapuvaat `itelite na Vavilon i zatoa vladeat so Sion? 29 Koga dojdov ovde, vidov bezredija {to nemaat broj; vo taa triesetta godina od ropstvoto du{ata moja gleda mnogu gre{nici i srceto moe se stopi. 30 Vidov kako gi trpi{ tie gre{nici, gi za{tituva{ bezzakonicite; a Svojot narod go pogubi, neprijatelite, pak, Tvoi gi zapazi i za toa nikogo ne go izvesti. 31 Navistina ne mo`am da razberam kako mo`el toj pat da se izmeni. Zar Vavilon postapuva podobro od Sion? 32 Dali Te poznal nekoj drug narod, osven Izrail? Koi plemiwa veruvaa vo Tvoite zaveti, kako {to veruva{e Jakov? 33 I nagradata nivna ne e ednakva, ni trudot nivni donel plod; za{to jas odev me|u narodite i vidov, deka `iveat vo izobilie, iako ne si spomnuvaat za Tvoite zapovedi. 34 Izmeri gi na kantar na{ite bezzakonija i delata na site {to `iveat na zemjata, i Tvoeto ime nema nikade da se najde, osven vo Izrail. 35 Koga zemnite `iteli ne gre{ele pred Tebe? Ili koj narod gi zapazil Tvoite zapovedi? 36 Me|u nas }e najde{ barem nekoi {to gi pazat Tvoite zapovedi, a me|u drugite narodi nema da najde{.

Smrtnite lu|e ne mo`at da gi znaat Bo`jite pati{ta Vaka mi odgovori isprateniot angel kaj mene, po ime Uriil. 2 I re~e: Srceto tvoe oti{lo mnogu daleku od ovoj vek, bidej}i nastojuva{ da go postigne{ patot na Sevi{niot. 3 Jas odgovoriv: Taka e, Gospodare! A toj mi re~e: Praten sum da ti poka`am tri pata i da ti poka`am tri problemi. 4 Ako mi re{i{ eden od niv, toga{ jas }e ti go poka`am patot {to saka{ da go vidi{ i }e te nau~am od kade proizleglo lukavoto srce. 5 Toga{ jas mu rekov: Govori, Gospodare! A toj mi re~e: Pojdi i izmeri ja te`inata na ognot ili izmeri go duvaweto na veterot ili vrati mi go denot {to ve}e izminal. 6 Jas odgovoriv: Koj ~ovek mo`e da go napravi toa {to go bara{ od mene? 7 A toj mi re~e: Ako bi te pra{al kolku `iveali{ta ima vo srceto na moreto ili kolku izvori ima na po~etokot od bezdnata, ili kolku `ili ima nad nebeskiot svod i kakvi se predelite na rajot,

553
TRETA KNIGA EZDRA
8 ti mo`ebi }e mi odgovori{: vo bezdnata ne sum sleguval, nitu vo Adot, a i na neboto nikoga{ ne sum se iska~il. 9 A sega te pra{av samo za ognot, vetrot i denot {to si gi pre`iveal, bez {to ne mo`e{, a ti i na toa ne mi odgovori. 10 Potoa mi re~e: Ti ne mo`e{ da go poznae{ ni ona {to e tvoe i {to bilo so tebe u{te od tvojata mladost, 11 kako toga{ tvojot sad bi mo`el da go smesti vo sebesi patot na Sevi{niot i vo ovoj vidliv rasipan svet - da ja razbere rasipanosta, koja e vidliva samo za mene? 12 Na toa jas rekov: Podobro }e be{e sosema da n# nema{e, otkolku da `iveeme vo bezzakonija i da stradame bez da znaeme zo{to stradame. 13 A toj, odgovaraj}i mi re~e: Eve, jas otidov vo ~estarot na edno pole i gi najdov drvjata kako se dogovaraat. 14 Tie rekoa: ajde da mu objavime vojna na moreto, za da otstapi od nas i tamu da nasadime drugi gori~ki. 15 Isto taka: i morskite branovi imaa sovet, tie rekoa: ajde da vostaneme i da gi zavladeeme {umite vo poleto, za da pridobieme i tamu drugo mesto. 16 No planot na {umata se poka`a zaluden, za{to dojde ognot i taa izgore. 17 Taka zavr{i i zamislata na morskite branovi, za{to pesokot zastana pred niv i gi zadr`a. 18 A ti, ako im be{e sudija: kogo }e go opravda{e i kogo }e go obvine{e? 19 Jas odgovoriv: Navistina nivnite zamisli bile popusti, zatoa na {umata $ e dadena zemjata, a i na moreto mu e dadeno negovoto mesto, za da gi raznesuva svoite branovi. 20 A toj mi odgovori i re~e: Pravo prosudi, a zo{to vaka ne si prosuduva{ i za samiot sebesi? 21 Za{to, kako zemjata {to $ e dadena na {umata, a moreto {to im e dadeno na morskite branovi, taka i `itelite na zemjata mo`at da go razberat samo ona {to e na zemjata, a `itelite na neboto mo`at da go razberat ona {to e vo nebesnite viso~ini.

Krajot na vekot Jas odgovoriv i rekov: Ti se molam, Gospodi, neka mi bide daden um, za da mo`am da razbiram. 23 Ne sakam da Te pra{uvam za ona {to e gore, tuku za ona {to stanuva kaj nas sekoj den: zo{to Izrail im e predaden za podbivawe na neznabo{cite? Zo{to narodot, koj go vozqubi, e predaden na bezbo`ni plemiwa, i zo{to zakonot na na{ite tatkovci e doveden do raspa|awe, a napi{anite naredbi nikade gi nema? 24 Niz ovoj `ivot minuvame kako skakulci, `ivotot na{ pominuva vo strav i u`as i stanavme nedojstojni da ja nasledime Tvojata milosrdnost. 25 No {to }e napravi Toj so Svoeto ime, so koe se imenuvame? Eve, toa e ona za koe pra{av. 26 A toj mi odgovori i re~e: [to pove}e pra{uva{, se pove}e }e se ~udi{, za{to ovoj vek brzo se pribli`uva kon svojot kraj, 27 i ne mo`e da go primi ona {to im e veteno na pravednicite vo idnite vremiwa, za{to ovoj vek e prepoln so nepravda i slabosti. 28 A za ona {to me pra{a, }e ti odgovoram: zloto e poseano, a u{te ne do{lo vremeto za negovoto iskorenuvawe. 29 Za{to dodeka poseanoto ne bide iskoreneto i dodeka ne se is~isti mestoto, na koe e poseano zloto, nema da ima mesto, na koe }e bide poseano dobroto. 30 Bidej}i semeto na zloto e poseano vo srceto na Adam u{te od po~etokot i kolku mnogu zlo rodi toa dosega i }e ra|a dodeka ne dojde vreme za vr{idba! 31 Razmisli kolku lo{i plodovi rodi zrnoto na lo{oto seme. 32 Koga }e bidat o`neani bezbrojnite negovi klasja, kolku golemo gumno }e treba! 33 Jas go pra{av: A kako i koga }e bide toa? I zo{to na{ite godini se malku i zo{to se polni so zlo? 34 Toj mi odgovori: Ne brzaj da se izdignuva{ pogore od Sevi{niot, za{to popusto brza{ da bide{ pogore od Nego; ti odi{ premnogu daleku.
22

554
TRETA KNIGA EZDRA
35 Zar i du{ite na pravednicite ne pra{uvaat vo svoite zatvori, velej}i: do koga }e se nadevame vaka? I koga }e dojde plodot na `etvata - na na{ata otplata? 36 Na toa mi odgovori arhangelot Eremiil, velej}i: Koga }e se ispolni brojot na semiwata vo vas, za{to Sevi{niot go izmeril ovoj vek, 37 so merka gi izmeril vremiwata i so broj gi presmetal ~asovite; i nema ni da se pokoleba nitu da se vozbudi dodeka ne se ispolni odredenata merka. 38 A jas kako odgovor na ova mu rekov: Vladetele Gospodi, no i site nie sme ispolneti so ne~esnost. 39 I mo`ebi poradi nas ne se ispolnuvaat `itnicite na pravednicite i poradi grevovite na onie {to `iveat na zemjava. 40 Toj mi odgovori i re~e: Pojdi i pra{aj bremena `ena; mo`no li e da go zadr`i plodot {to e vo nea po napolnuvaweto na devettiot mesec? 41 Jas odgovoriv: Ne mo`e, Gospodi. Toga{ Toj mi re~e: Sli~ni na utrobata se i `iveali{tata na du{ite vo Adot. 42 Kako {to rodilkata brza da rodi, za da se izbavi od rodilnite bolki, taka brzaat i tie - da go vratat ona {to im e dadeno. 43 Najnapred }e ti bide poka`ano ona {to saka{ da go vidi{. 44 A jas rekov: Ako sum pridobil blagodat vo tvoite o~i, ako toa e mo`no i ako sum sposoben za toa, 45 poka`i mi go ona {to treba da dojde, dali e pogolemo od ona {to izminalo, kako i ona {to bilo dali e pogolemo od ona {to }e bide? 46 Ona {to izminalo, znam kakvo e, a ona {to }e dojde - za nego ne znam. 47 Toj mi re~e: Zastani od mojata desna strana; zna~eweto na ova }e ti go objasnam so sporedba. 48 Jas zastanav i vidov: ete, zapalena pe~ka minuva pred mene, i koga plamenot izmina, vidov - ostana dim. 49 potoa pred mene pomina oblak, poln so voda, i od nego se izli silen do`d; no otkako porojniot do`d prestana, ostanaa kapki. 50 Toga{ toj mi re~e: Razmisli vo sebesi, kako do`dot {to e ne{to pove}e od kapki, i ognot - ne{to pove}e od dim, taka i merkata na minatoto zela nadmo}nost, pa ostanale samo kapki i dim.

Predznaci na krajot Toga{ jas go zamoliv i mu rekov: Misli{ li deka }e do`iveam do tie dni i {to }e stane vo tie denovi? 52 A toj mi odgovori i mi re~e: Za znacite, za koi me pra{uva{, ne{to mo`am da ti ka`am, no ne sum praten da govoram so tebe za tvojot `ivot, a i ne znam.
51

Za lu|eto mnogu vistini }e ostanat tajna A {to se odnesuva za znacite, ete, }e nastanat dni, koga mnogumina od `itelite na zemjata, koi mnogu znaat, }e bidat grabnati, i patot na vistinata }e se sokrie i vselenata }e bide li{ena od vera, 2 i }e se umno`i nepravdata, koja sega ja gleda{ i za koja od porano si slu{al. 3 I zemjata, koja sega ja gleda{ deka caruva, }e bide izlo`ena na opusto{uvawe. 4 Ako, pak, Sevi{niot ti dade da do`ivee{, }e vidi{ deka vedna{ po tretata truba - srede no} }e ogree sonce, a mese~inata - tripati preku denot; 5. i od drvo krv }e kape, kamen }e progovori i narodite }e se razdvi`at. 6 Toga{ }e caruva onoj, kogo `itelite na zemjata ne go o~ekuvaat, a pticite }e preletaat na drugi mesta. 7 Sodomskoto more }e isfrli ribi, }e pu{ti glas no}no vreme za mnozina nepoznat, no site }e go ~ujat glasot negov. 8 Na mnogu mesta }e ima nemiri, ~esto }e bide pu{tan ogan od neboto; polskite yverovi }e gi smenat mestata svoi i ne~isti `eni }e ra|aat ~udovi{ta. 9 Slatkite vodi }e stanat soleni, site prijateli }e stanat eden protiv drug; toga{ umot }e se sokrie i razumot }e se povle~e vo svoeto prebivali{te.

555
TRETA KNIGA EZDRA
10 Mnogumina }e go baraat, no nema da go najdat; na zemjata }e se namno`at nepravdata i nevozdr`livosta. 11 Edna zemja }e ja pra{uva sosednata: dali niz tebe pominala pravdata, {to ~ovekot go pravi praveden? I taa }e $ odgovori deka ne pominala. 12 Lu|eto toga{ }e se nadevaat, i nema da go dobijat ona {to go sakaat; }e se trudat, no nivnite pati{ta nema da se ispravat. 13 Za ovie znaci mi e dozvoleno da ti ka`am, i, ako pak me pomoli{ i popla~e{ kako sega, i ako posti{ sedum dni, }e ~ue{ i pove}e od ova. 14 I jas se svestiv, teloto moe trepere{e silno, du{ata moja iznemo{tuva{e, kako da is~eznuva{e. 15 No angelot dojde kaj mene, mi govore{e, me poddr`uva{e, me zakrepna i me ispravi na noze. 16 Vtorata no} kaj mene dojde Faltiil, narodniot voda~, i me zapra{a: Kade si bil i zo{to ti e liceto na`aleno? 17 Zar ne znae{ deka tebe ti e doveren Izrail, vo zemjata na negovoto progonstvo? 18 Zatoa stani, i kasni leb i ne n# ostavaj, kako pastirot {to stadoto svoe ne go ostava - vo racete na lukavi volci. 19 Toga{ mu rekov: Odi si od mene i ne pribli`uvaj se do mene. I toj, koga go slu{na toa, si otide od mene.

VTORO VIDENIE Molitvata na Ezdra i odgovorot na Uriil 20 A jas, pak, postev sedum dni, ofkaj}i i pla~ej}i, kako {to mi zapoveda angelot Uriil. 21 Po sedum dni, pomislite na moeto srce pak mi bea mnogu te{ki; 22 no du{ata moja primi duh {to mo`e da razbira, i jas odnovo po~nav da govoram pred Sevi{niot, 23 i rekov: O, Vladetele Gospodi, od site gori na zemjata i od site drvja na nea, Ti ja izbra samo lozata; 24 i od celiot zemen krug - Ti ja izbra samo pe{terata, a od site cve}iwa vo svetot - Ti go izbra samo krinot; 25 od site morski bezdni - Ti napolni samo eden izvor, a me|u site izdignati gradovi - samo Sion go osveti za Sebe; 26 od site sozdadeni ptici - Ti ja naimenuva samo gulabicata, i od siot sozdaden dobitok - Ti ja izbra samo ovcata: 27 me|u site mnogubrojni narodi, Ti pridobi samo eden narod i nego go vozqubi, nemu mu dade zakon sovr{en. 28 No sega, Gospodi, zo{to ovoj edinstven narod go predade na mnozina, zo{to na eden koren nakalemi drugi fidanki i Tvojot edinstven narod go raseja me|u mnogu narodi? Nego go pokorija onie, koi im se protivea na Tvoite vetuvawa, i koi ne veruvaa vo Tvoite zaveti. 30 I ako be{e si go mnogu namrazil, Tvojot narod, neka be{e toj kaznet od Tvojata raka. 31 Koga gi govorev ovie zborovi, kaj mene be{e ispraten pak angelot, {to be{e do{ol kaj mene prethodnata no}, 32 i mi re~e: ^uj me, jas }e te nau~am; slu{aj me - jas }e ti ka`am u{te pove}e. 33 Jas mu rekov: Govori, Gospodare moj , a toj mi re~e: Ti otide so tvojot qubopiten um za Izrail mnogu daleku; zar ti go saka{ pove}e otkolku {to go saka Onoj, Koj go sozdal? 34 Jas mu odgovoriv: Ne, Gospodare moj, tuku govorev od golema taga. Vnatre{nosta me izma~uva sekoj ~as koga se izma~uvam da go razberam patot na Sevi{niot ili da ispitam barem eden del od Negoviot sud. 35 Toj mi re~e: Toa ne mo`e{ da go postigne{. - Jas go pra{av: A zo{to ne mo`am, Gospodare moj? Podobro }e be{e ako ne se rodev i ako utrobata na mojata majka mi stane{e grob, otkolku {to go gledam izma~uvaweto na Jakov i isto{tuvaweto na izrailskiot narod.
29

556
TRETA KNIGA EZDRA
36 Toj mi re~e: Izbroj go ona {to u{te go nema, soberi mi gi rasprsnatite kapki i o`ivej gi isu{enite cve}iwa. 37 Otvori gi zaklu~enite hranili{ta, izvedi gi vetrovite - {to se zatvoreni vo niv i poka`i mi ja slikata na glasot, - i toga{ }e ti go poka`am da go vidi{ ona {to te ma~i. 38 Jas odgovoriv: Vladetele Gospodi, koj mo`e toa da go znae, osven Onoj, Koj ne `ivee so lu|eto? 39 A jas sum bezumen, pa kako mo`am da govoram za ona {to me pra{a? 40 Toga{ Toj mi re~e: Kako {to ne mo`e{ da napravi{ ni{to od ova {to e re~eno, taka ne mo`e{ da gi znae{ Moite nameri, nitu mo`e{ da gi znae{ granicite na Mojata qubov, koja sum mu ja vetil na Mojot narod. 48 Toga{ Toj mi re~e: I Jas $ dadov na zemjinata utroba sposobnost da go proizveduva ona {to e poseano vo nea odvreme - navreme. 49 Kako {to deteto ne mo`e da go pravi ona {to mo`at starcite, taka i go postaviv svetot, koj e sozdaden od Mene. 50 Toga{ go zapra{av i rekov: [tom ve}e mi go otkri patot, toga{ dozvoli mi da Te pra{am: mojata majka, za koja mi govore{e, dali e u{te mlada ili se pribli`uva kon starosta? 51 Mi odgovori i re~e: Za toa pra{aj ja onaa {to ra|a, i taa }e ti odgovori. 52 Re~i $: zo{to onie {to se ra|aat sega ne prilegaat na onie {to se rodeni porano, i zo{to se tie pomali na rast od drugite? 53 Taa }e ti odgovori: ednite gi rodiv vo cvetot na mojata mladost, a drugite se rodeni na starost, koga utrobata moja po~na da ja gubi svojata sila. 54 Sega razberi: zo{to ste vie pomali na rast od onie {to se rodeni pred vas; 55 a onie {to }e se rodat po vas, }e bidat u{te pomali od vas; sozdanijata ve}e ostarea, mlade{kata sila ve}e im odminala. 56 I rekov: Ti se molam, Gospodi, ako sum pridobil milost pred Tvoite o~i, ka`i mu na Tvojot sluga: preku kogo go posetuva{ Tvoeto sozdanie?

Predci i potomci Jas rekov: No, ete, Gospodi, Ti si blizok do onie {to se dobli`uvaat do krajot, a {to }e pravat onie {to bile pred mene, ili nie i onie {to }e bidat po nas? 42 Toj mi re~e: Mojot sud Jas }e go sprovedam so venecot: kako {to nema zadocnuvawe za poslednite, taka nema pobrzuvawe za prvite. 43 Jas odgovoriv i rekov: Zar Ti ne bi mo`el da gi soedini{ vo edno: i onie {to se sozdadeni porano, taka i onie {to se sega i koi }e bidat, za da im go objavi{ poskoro Tvojot sud? 44 Toj mi odgovori: Tvorbata ne mo`e da odi pobrgu od svojot Tvorec, kako {to ovoj vek ne mo`e da gi opfati site zaedno vo sebe i onie {to treba da bidat sozdadeni. 45 A jas rekov: Kako toga{ Ti mi re~e mene, Tvojot sluga, deka si mu dal zaedno `ivot na s# {to e sozdadeno, i sozdadenoto go izdr`alo toa, pa i sega onie {to postat zaedno bi mo`ele toa da go izdr`at. 46 Toj mi re~e: Pra{aj ja `enata i re~i $: ako ra|a{ deset deca, zo{to gi ra|a{ odvreme - navreme i zamoli ja site deset da gi rodi odedna{. 47 Jas pak mu rekov: Toa ne e mo`no; toa mo`e da stanuva samo odvreme - navreme.
41

Bog go sozdade svetot i s# {to e vo nego Toj mi re~e: Od po~etokot na sozdavaweto na zemniot krug i pred da bidat ustanoveni granicite na svetot, pred da duvnat vetrovite; 2 pred da se ~ujat glasovite na gromot, pred da bolskotat sekavicite, pred da se utvrdat osnovite na rajot; 3 pred da se pojavat ubavite cve}iwa, pred da se utvrdat podvi`nite sili, pred da se soberat bezbrojnite angelski vojski; 4 pred da se izdignat vozdu{nite viso~ini, pred da se odmerat razmerite na nebesniot svod, pred da se zapalat ognovite na Sion;

557
TRETA KNIGA EZDRA
5 pred da bidat istra`uvani godinite, pred da bidat oddeleni onie {to gre{at sega i da bidat zapazeni onie {to ja ~uvale verata kako riznica, 6 toga{ Jas pomisliv i s# sozdadov Samiot, a ne preku drug; isto taka od Mene }e dojde i krajot, a ne od nekoj drug. 7 Toga{ pra{av: Kakva e podelbata na vremeto, i koga }e bide krajot na ona {to e prvo i po~etokot na poslednoto? 8 Mi odgovori: Od Avraama duri do Isaka, koga od nego se rodija Jakov i Isav, koga rakata na Jakov ja dr`ela petata na Isav. 9 Krajot na ovoj vek e Isav, a po~etokot na idniot e Jakov. 10 Rakata na ~ovekot e negoviot po~etok, a petata - negoviot kraj. Za drugo, Ezdra, ne pra{uvaj me. 20 A koga }e se odbele`i vekot, {to }e po~ne da izminuva, eve gi znacite {to }e gi poka`am: knigite }e se otvorat pred liceto na nebeskiot svod, i site zaedno }e vidat; 21 i ednogodi{ni deca }e progovorat so svoite glasovi, a bremeni `eni }e ra|aat trimese~ni i ~etirimese~ni nedonosen~iwa, koi }e ostanat `ivi i }e zajaknat; 22 poseani nivi odedna{ }e se poka`at kako neposeani i polni `itnici }e bidat odedna{ prazni; 23 potoa silno }e zatrubi truba, i koga }e ja ~ujat, site vedna{ }e se upla{at. 24 Toga{ prijateli }e se vooru`at protiv prijateli kako neprijateli; strav }e ja opfati zemjata zaedno so nejzinite `iteli, a `ilite na site izvori }e seknat i nema da te~at. 25 Sekoj, koj po seto ova, {to ti go pretska`uvam, }e ostane `iv, }e se spasi i }e go vidi Moeto spasenie i krajot na va{iot vek. 26 I }e vidat izbranite lu|e, koi ne do`iveale smrt od svoeto ra|awe; }e se izmeni srceto na `ivite i }e se pretvori vo drugo ~uvstvo, 27 za{to zloto }e se uni{ti i lukavstvoto }e is~ezne; 28 verata }e rascuti, rasipanosta }e bide pobedena; }e se pojavi vistinata, koja tolku vreme ostanuva{e bez plod. 29 Koga Toj govore{e, jas go poglednav Onoj, pred Kogo stoev. 30 A Toj mi re~e: Jas dojdov da ti go poka`am vremeto na slednata no}. 31 I taka, ako se pomoli{ pak i ako posti{ u{te sedum dena, pove}e }e ti ka`am od denot koga te ~uv. 32 Sevi{niot go slu{na tvojot glas; Silniot go vide tvoeto pravilno dejstvuvawe, ja vide ~istotata {to si ja pazel od svojata mladost. 33 Zatoa me isprati da ti go ka`am sevo ova i da ti re~am: nadevaj se i ne pla{i se; 34 ne brzaj so prvite vremiwa da misli{ za ona {to e suetno, za da ne ti bide sudeno so takva brzina za poslednite vremiwa.

Znaci za krajot Jas pak mu odgovoriv i rekov: O, Gospodi Vladetele, ako sum pridobil blagodat pred Tvoite o~i, 12 Ti se molam, poka`i mu go na Tvojot sluga krajot na Tvoite znaci, od koi mi poka`a del minatata no}. 13 Toj mi odgovori i re~e: Stani na noze i slu{aj go glasot, {to }e bide ispolnet so {um, 14 i }e prilega na zemjotres, no mestoto, kade {to stoi{, nema da se pomesti. 15 Zatoa, koga toj }e govori, ne v~udoviduvaj se; }e govori za svr{etokot, i }e razberat osnovite na zemjata. 16 A bidej}i stanuva zbor za niv, zemjata }e zatreperi i }e se rasklati, za{to znae deka nivniot kraj treba da se izmeni. 17 Koga go ~uv glasot, stanav na noze i slu{nav i, ete, glasot govore{e, a {umot be{e kako {um od mnogu vodi, 18 i re~e: Eve, nastanuvaat dni, koga Jas }e po~nam da se pribli`uvam, za da gi posetam `itelite na zemjata; 19 koga }e po~nam da baram od onie, koi preku svojata nepravda predizvikaa nepravedno golema {teta i koga }e se ispolni merkata na poni`uvaweto na Sion.
11

558
TRETA KNIGA EZDRA
TRETO VIDENIE Zo{to strada Bo`jiot narod Potoa jas pak so solzi se molev i pak postev sedum dena, za da gi zavr{am trite sedmici, koi mi bea zapovedani. 36 A vo osmata no} moeto srce odnovo se voznemiri, i jas po~nav da govoram pred Sevi{niot, 37 za{to duhot silno se vozbudi i du{ata moja se izma~uva{e. 38 Toga{ rekov: Gospodi, u{te vo po~etokot na sozdavaweto Ti govore{e; vo prviot den Ti re~e: neka bide nebo i Tvojot zbor stana delo sovr{eno. 39 Toga{ se izdignuva{e Duhot, a temninata opfa}a{e s# naokolu i ti{ina, nema{e u{te zvuk na ~ove~ki glas. 40 Toga{ Ti zapoveda od Tvoite sokrovi{ta da izleze izobilnata svetlina, za da go poka`e Tvoeto delo. 41 Vo vtoriot den go sozdade vozduhot i nebeskiot svod i zapoveda vodata da se oddeli i da ima pregradi me|u vodite, taka {to eden del od niv da se izdigne ugore, a drugiot da ostane dolu. 42 Vo tretiot den Ti zapoveda vodite da se soberat vo eden sedmi del od zemjata, a {este delovi gi isu{i, za da slu`at pred Tebe za seewe i obrabotuvawe. 43 Tvojot zbor izleguva{e i vedna{ se pojavuva{e delo; 44 odedna{ se pojavija bezbrojno mno`estvo plodovi i raznovidni, prijatni za vkusot, cve}iwa, nepromenlivi vo svojot vid, so neizre~ivo prijaten miris; seto toa be{e sozdadeno vo tretiot den. 45 Vo ~etvrtiot den Ti zapoveda da se pojavi svetlinata na sonceto i na mese~inata i rasporedot na yvezdite. 46 I im zapoveda da mu slu`at na ~ovekot, koj treba{e da bide sodaden. 47 Vo pettiot den Ti mu re~e na sedmiot del, kade {to be{e sobrana vodata, da proizvede `ivotni, ptici {to letaat i ribi, {to be{e i izvr{eno. 48 Nemata i bezdu{na voda, na znak od Boga, proizvede `ivotni, za da gi ka`uvaat site rodovi Tvoite ~udesni dela.
35 49 Toga{ ti zapazi dve `ivotni: ednoto se narekuva{e Enoh, a vtoroto - Levijatan 50 Ti go oddeli edno od drugo, bidej}i sedmiot del, kade {to be{e sobrana vodata, ne mo`e{e da gi sobere zaedno. 51 Na Enoh mu go dade edniot del od zemjata i go zapazi, za da im slu`i za hrana na onie, na koi Ti saka{ i koga saka{. 52 a na Levijatan mu go dade sedmiot del od vodata i go zapazi, za da im slu`i za hrana na onie, na koi Ti saka{ i koga saka{. 53 A po {estiot den Ti $ zapoveda na zemjata da proizvede pred Tebe dobitok, yverovi i vleka~i; 54 a potoa go sozdade Adam, kogo go postavi za gospodar na site Tvoi sozdanija, od kogo proizleguvame site nie i narodot, koj Ti go izbra. 55 Gospodi, seto ova go rekov pred Tebe, za{to Ti si go sozdal ovoj svet za nas. 56 A za drugite narodi, koi proizlegoa od Adam, Ti re~e deka se ni{to, deka se sli~ni na plukanka i deka seto nivno mno`estvo Ti si go sporedil so kapki {to kapat od sad. 57 A sega, Gospodi, ete, tie narodi, za koi Ti re~e deka se ni{to, upravuvaat so nas i n# progoltuvaat. 58 A nie, Tvojot narod, kogo go nare~e Svoj prvenec, Svoj edinoroden i vozquben, sme predadeni vo nivnite race. 59 Ako ovoj svet e sozdaden zaradi nas, toga{ zo{to ne dobivame nasledstvo vo svetov? I do koga }e bide ova?

Bog ni prigotvi raj, a nie odime po lo{i pati{ta Koga gi izgovoriv ovie zborovi, kaj mene be{e ispraten angelot, koj be{e pra}an kaj mene minatite no}i, 2 i mi re~e: Stani, Ezdra, i slu{aj gi zborovite {to dojdov da ti gi ka`am. 3 Jas rekov: Govori, Gospodare moj! A toj mi re~e: Moreto e postaveno vo

559
TRETA KNIGA EZDRA
prostorno mesto, za da bide neizmerno i dlaboko; 4 no vlezot vo nego se nao|a vo tesno mesto, taka {to prilega na reki. 5 Onoj {to }e posaka da vleze vo moreto i da go vidi, ili da vladee nad nego, ako ne pomine niz tesnoto, kako mo`e da stigne do {irokoto? 6 Ima i drugi sporedbi: gradot e izgraden i raspolo`en vo ramnina i poln e so sekakvi bogatstva; 7 no vlezot vo nego e tesen i e postaven na strmnina, taka {to oddesno ima ogan a odlevo - dlaboka voda. 8 Me|u niv, odnosno me|u ognot i vodata, ima samo edna pateka, na koja mo`e da se smesti samo ~ove~ko stapalo. 9 Ako toj grad mu se dade za nasledstvo na ~ovekot, kako toj mo`e da go dobie toa nasledstvo, ako nikoga{ ne pomine preku opasnosta, koja se nao|a na toj pat? 10 Jas rekov: Taka e, Gospodi! A Toj mi re~e: Takov e i delot na Izrail. 11 Za niv Jas go sozdadov svetot; no koga Adam gi naru{i Moite naredbi, be{e naredeno da zastane ona {to be{e izvr{eno. 12 I stanaa vlezovite na ovoj svet tesni, bolni, ma~ni, mali, lukavi, polni so nevolji i baraa mnogu trud. 13 A vlezovite vo idniot vek se {iroki, bezopasni i prinesuvaat plodovi na besmrtnost. 14 I taka, ako onie {to vleguvaat, koi `iveat, ne vlezat niz taa tesnotija i nevolja, tie nema da go dobijat ona {to e prigotveno. 15 No, zo{to se voznemiruva{ koga si gnie`liv i zo{to se vozbuduva{ - koga si smrten? 16 Zo{to vo tvoeto srce ne ja primi{ idninata, tuku ja prima{ sega{nosta? 17 Jas odgovoriv i rekov: Vladetele, Gospodi, ete, Ti odredi vo Tvojot zakon deka pravednicite }e go nasledat toa i deka gre{nicite - }e zaginat. 18 Zatoa pravednicite }e mo`at da podnesat tesnotija, nadevaj}i se deka }e bidat na {iroko, a onie {to `iveat bogoprotivno, i otkako }e pretrpat tesnotija, nema da vidat {iro~ina.
19 Toj mi re~e: Nema povisok sudija od Boga, nikoj ne razbira pove}e od Sevi{niot. 20 Mnogumina zaginuvaat vo ovoj `ivot zatoa {to ne go primaat Zakonot Bo`ji {to im e predlo`en. 21 Za{to Bog strogo im zapoveda na onie {to doa|aat, ta koga }e dojdat {to treba da pravat, za da bidat `ivi; {to treba da pazat, za da ne bidat kazneti. 22 A tie ne poslu{aa i Mu se sprotivstavija, suetna misla utvrdija vo sebesi; 23 se povlekoa po grevovni izmami; rekoa za Sevi{niot deka Go nema i ne gi poznaa Negovite pati{ta; 24 zakonot Negov go prezrea, gi otfrlija Negovite vetuvawa, nemaa vera vo Negovite obredni naredbi, ne gi vr{ea Negovite dela. 25 Ete, zatoa, Ezdra, za praznite prazno, a za polnite - polno.

Mesijanskoto carstvo i posledniot sud 26 Eve, }e dojde vreme koga }e se javat znacite, {to ti gi pretska`av i }e se javi nevestata, a so pojavuvaweto svoe }e se poka`e, za{to sega e sokriena vo zemjata. 27 I sekoj, koj se izbavi od nabroenite ponapred zla, samiot }e gi vidi Moite ~udesa. 28 Za{to }e se otkrie Mojot sin Isus zaedno so onie {to se so Nego i drugite }e se nasladuvaat ~etiristotini godini. 29 I po site tie godini }e umre Mojot Sin Hristos i site lu|e {to di{at. 30 I }e se vrati svetot vo prvobitniot molk sedum dena, kako {to be{e ponapred, taka {to nikoj nema da ostane. 31 A po sedumte dena }e se razbudi zaspaniot svet i lo{ite }e umrat. 32 Zemjata }e gi predade onie {to spijat vo nea, i pravot - onie koi tivko prestojuvale vo nego, a sokrovi{nicite }e gi predadat du{ite {to im se dovereni. 33 ]e se otkrie Sevi{niot od sudskiot prestol; }e izminat stradawata i }e se iscrpi dolgotrpelivosta.

560
TRETA KNIGA EZDRA
34 Samo eden sud }e ostane: vistinata }e zastane, verata }e zakrepne. 35 Potoa }e dojde deloto na otplatata, }e se otkrie nagradata, }e se razbudi pravdata, }e prestane vladeeweto na nepravdata. 36 Jas rekov: Avraam prv se mole{e za sodomcite; Mojsej - za tatkovcite, koi bea zgre{ile vo pustinata; 37 po nego Isus - za Izrail vo denovite na Ahana; 38 Samoil i David - za pogubenite, a Solomon - za onie {to dojdoa za osvetuvaweto; 39 Ilija - za onie {to dobija do`d i za mrtviot, za da o`ivee; 40 Ezekija - za narodot vo vremeto na Senahirim, i mnozina - za mnogumina. 41 I taka, ako toga{, koga propasta se be{e zasilila i koga se be{e namno`ila nepravdata, pravednite se molea za ne~esnite, zo{to toa da ne bide i sega? 42 A Toj mi odgovori i re~e: Sega{niot vek ne e krajot; vo nego ~esto prebiva slava, zatoa se molele za nemo}nite. 43 A sudniot den }e bide krajot na toa vreme i po~etok na idnoto vreme na besmrtnosta, koga }e si zamine raspa|aweto, 44 }e bide sru{ena nevozdr`livosta, }e se otkine neverieto, }e se izdigne pravdata i }e bolsne vistinata. 50 Iako nam ni e pretska`ana ve~na nade`, nie nikakvite - sme sozdadeni suetni. 51 Iako nam ni bea prigotveni dobri i mirni `iveali{ta, nie `iveevme lo{o; 52 Iako za nas be{e odnapred podgotvena slavata na Sevi{niot, za da gi pokrie onie {to `iveele krotko, nie odevme po lo{i pati{ta. 53 ]e se poka`e rajot, kade {to prebiva negnile`en plod, i kade ima spokoj i isceluvawe; 54 no nie nema da vlezeme vo nego, za{to }e `iveeme po neblagodarni mesta. 55 Licata na onie, koi imaa vozdr`livost, }e bolsnat posvetlo od yvezdite, a na{ite lica se pocrni od temninata. 56 Nie vo na{iot `ivot, koga vr{evme bezzakonija, ne pomisluvavme, deka po smrtta }e stradame. 57 Toj mi odgovori i re~e: Toa e pomislata za borbata {to treba da ja vodi ~ovekot, koj e roden na zemjata, 58 ta ako bide pobeden, da go pretrpi ona {to go ka`a ti, ako pak, pobedi - da go dobie ona za {to govoram Jas. 59 Toa e onoj `ivot, za koj Mojsej, koga be{e `iv, mu re~e na narodot, velej}i: izberi si `ivot, za da `ivee{. 60 No ne mu poveruvaa ni nemu, nitu na prorocite po nego, nitu Mi veruvaat Mene, Koj im zboruvav, 61 deka nema da ima `alewe za nivnoto zaginuvawe, kako {to }e ima radost za onie, za koi e prigotveno spasenieto. 62 Jas odgovoriv i rekov: Znam, Gospodi, deka Sevi{niot se narekuva milosrden, za{to }e gi pomiluva onie {to u{te ne do{le na svetov; 63 deka e milostiv sprema onie {to `iveat spored Negoviot zakon. 64 Toj e dolgotrpeliv, za{to poka`a dolgotrpelivost sprema onie {to zgre{ija, kako sprema Svoi sozdanija. 65 Toj e {tedar daritel i dava spored potrebite. 66 Toj e mnogumilostiv, za{to gi zgolemuva Svoite milosti kon onie {to

Samo malkumina }e bidat spaseni 45 Toga{ nikoj ne }e mo`e da go izbavi zaginatiot, nitu }e mo`e da go pogubi onoj {to pobedil. 46 Jas odgovoriv i rekov: Eve go mojot prv i posleden zbor: }e be{e podobro ako na Adam ne mu be{e dadena zemjata ili, otkako mu be{e ve}e dadena, da be{e zadr`an za da ne zgre{i. 47 Kakva e polzata za ~ovek, koj vo sega{niot vek `ivee so skrb, a koga }e umre - da go ~ekaat kazni? 48 O, Adame, {to napravi ti? Ti koga zgre{i, ne padna samo ti, tuku padnavme i nie {to proizleguvame od tebe. 49 Kakva e polzata za nas od toa {to ni e veteno vreme besmrtno, koga izvr{uvame smrtni dela?

561
TRETA KNIGA EZDRA
`iveele, {to `iveat sega i {to }e `iveat vo idnina. 67 Bidej}i, ako Toj ne gi zgolemuva{e Svoite milosti, svetot ne bi mo`el da prodol`i da `ivee so onie {to `iveat vo nego. 68 Toj dava darovi, za{to, ako ne daruva{e spored Svojata dobrina, za da mo`at onie {to napravile grevovi da se olesnat od svoite bezzakonija, ne bi mo`el da ostane `iv ni eden desetiljaden del od lu|eto. 69 Iako Toj kako sudija, ako ne im oprostuva{e na onie, koi se sozdadeni preku Negoviot zbor i ne istrebe{e mnogu od prestapite, 70 mo`ebi od bezbrojnoto mno`estvo, }e ostanea samo sosema malkumina. Bog gi spasuva lu|eto samo po Svojata milost Toj mi odgovori i re~e: Sevi{niot go sozdade ovoj svet za mnogumina, a idniot - za malkumina. 2 ]e ti ka`am, Ezdra, edna sporedba. Kako {to zemjata, ako ja zapra{a{, }e ti ka`e deka dava golema koli~ina od koja pravat glineni sadovi, a malku prav, od koj se izliva zlatoto, taka se i delata na ovoj svet. 3 Mnogumina se sozdadeni, no malkumina }e se spasat. Ezdra se moli za svojot narod Jas odgovoriv i rekov: Du{o, kasni ja smislata i progoltaj ja mudrosta, 5 za{to ti veti deka }e slu{a{ i posaka da prorokuva{, a vremeto ti e dadeno samo da `ivee{. 6 O, Gospodi, nema li da mi dozvoli{ mene, na Tvojot sluga, da se pomolam pred Tebe da mu dade{ na na{eto srce seme, i na razumot na{ o~istuvawe, za da dade plod, od koj bi mo`el da `ivee sekoj raspadliv, {to }e go nosi imeto ~ovek? 7 Ti si eden, a nie sme edinstvenoto sozdanie na Tvoite race, kako Ti {to re~e. 8 No, kako sega vo maj~inata utroba se obrazuva teloto, a Ti mu gi dava{ ~lenovite? Kako se zapazuva Tvoeto stvo4

renie vo ognot i vo vodata, i kako, Tvoeto sozdanie ja trpi devet meseci Tvojata tvorba vo sebesi, za{to e sozdadena vo nea? 9 I ona {to pazi, i ona {to e pazeno, se zapazuvaat i ednoto i drugoto, a utrobata na majkata istovremeno go vra}a zapazenoto, koe izrasnalo vo nea. 10 Ti si zapovedal od samite delovi, odnosno od gradite, da se dava mleko plod od gradite. 11 Do izvesno vreme da se hrani sozdadenoto, a potoa go predava{ na Tvojata milosrdnost. 12 Ti si go vospital so Tvojata pravda, si go nau~il na Tvojot zakon i so Tvojot razum si go pou~il, 13 i }e go umrtvi{ kako Svoe sozdanie, i pak kako Svoe delo }e go o`ivee{. 14 Ako Ti go pogubi{ sozdadenoto so takva gri`a, po Tvoja zapoved lesno e da se uredi: ona {to bilo sozdadeno - da se zapazi. 15 I sega, Gospodi, }e ka`am: za sekoj ~ovek Ti znae{ pove}e; no }e ka`am za Tvojot narod, za koj stradam, 16 za Tvoeto nasledstvo, za koe prolevam solzi, za Izrail, za koj `alam, za Jakov, za kogo boleduvam. 17 ]e po~nam da se molam pred Tebe za sebesi i za niv, za{to go gledam na{eto pa|awe vo grev, vo koe padnavme nie {to `iveeme na zemjata. 18 No jas ~uv deka nabrgu }e dojde Sudijata. 19 Zatoa ~uj go mojot glas, poslu{aj gi moite zborovi; jas }e govoram pred Tebe. Po~etokot na zborovite na Ezdra pred da bide zemen. 20 Jas rekov: Gospodi, Ti Koj `ivee{ ve~no, ^ii o~i se upraveni kon najvisokoto i nebesnoto. 21 ^ij prestol e neprocenliv i ^ija slava e nedosti`na, pred Kogo so trepet stojat angelskite voinstva, koi Ti slu`at i kako vetar i kako ogan, ~ij zbor e vistinski i ^ij govor e neizmenliv, 22 ^ija povelba e silna i ^ie vladeewe - stra{no. ^ij pogled gi presu{uva bezdnite i ^ij gnev rastopuva gori i ^ija vistina `ivee ve~no, -

562
TRETA KNIGA EZDRA
23 ~uj ja molitvata na Tvojot sluga, poslu{aj ja molbata na Tvoeto sozdanie! 24 Dodeka sum `iv, }e govoram, dodeka razbiram - }e odgovaram, ne zagleduvaj se vo grevovite na Tvojot narod, tuku vo onie {to vistinski Ti slu`at! 25 Ne gledaj gi so vnimanie bezbo`nite dela na neznabo{cite, tuku na onie, koi gi zapazija Tvoite zaveti i vo nevolji! 26 Ne misli za onie, koi la`livo postapuvaat pred Tebe, a spomni si za onie, koi, po Tvoja volja, poznaa {to e strav. 27 ne pogubuvaj gi onie, {to `iveele `ivotinski, a pogledni kon onie, koi u~ea jasno za Tvojot zakon. 28 Ne gnevi se protiv onie, koi se poznati deka se polo{i od yverovi, 29 a vozqubi gi onie, koi sekoga{ se nadevaat vo Tvojata pravda i slava. 30 Za{to nie i na{ite tatkovci od takvi bolesti stradame; 31 a Ti, zaradi nas gre{nite, milosrden }e se nare~e{. 32 Ako posaka{ da n# pomiluva{, }e se nare~e{ milosrden, za{to nie nemame pravedni dela. 33 A pravednite, koi pridobile mnogu dela, po svoite dela }e dobijat nagrada. 34 [to e ~ovekot, za da se gnevi{ na nego, i ovoj rasipan rod, za da se ogor~uva{ od nego tolku? 35 Navistina, nema nikoj me|u rodenite, a da ne postapil ne~estivo; nema nieden od onie {to veruvaat vo Tebe, a da ne zgre{il. 36 Gospodi, tokmu vo toa }e se projavi Tvojata pravda i Tvojata dobrina, koga }e gi pomiluva{ onie {to nemaat vistinski dobri dela. 37 Toj mi odgovori i mi re~e: Ti ka`a ne{to spravedlivo, pa, spored toa kako {to re~e, taka i }e bide. 38 Za{to Jas ne mislam za delata na onie sozdanija, koi zgre{ile pred smrtta, pred sudot, pred zaginuvaweto; 39 tuku im se raduvam na podvizite od pravednicite, si spomnuvam kako stranstvuvale, kako se spasuvale i se trudele da zaslu`at nagrada.

Kako {to rekov Jas, taka e. Kako {to zemjodelecot see vo zemjata mnogu semiwa i sadi mnogu rastenija i ne s# {to e poseano, se zapazuva po izvesno vreme, i ne s# {to e nasadeno, fa}a koren, taka isto, i ne site {to se poseani vo ovoj vek - }e se spasat. 42 Jas odgovoriv i rekov: Gospodi, ako sum pridobil blagodat }e govoram. 43 Kako {to semeto na zemjodelecot, ako ne iznikne, ili navreme ne go primi Tvojot do`d, ili se rasipe od mnogu do`d, pa zagine, 44 taka e i so ~ovekot, sozdaden od Tvoite race; Ti se narekuva{ negova praslika, zatoa {to si podoben na nego; Ti si sozdal za nego s#, za nego {to Ti go sporedi so semeto na zemjodelecot. 45 Ne gnevi se protiv nas, no po{tedi go Tvojot narod i smiluvaj se na Tvoeto nasledstvo, za{to si milosrden sprema Svoeto sozdanie. 46 Toj mi odgovori i re~e: Sega{noto e za sega{nite, a idnoto e za idnite. 47 Ti nedostasuva mnogu, za da mo`e{ da go saka{ Moeto sozdanie pove}e od Mene, iako ~esto sum se dobli`uval do tebe, i nikoga{ - do nepravednite. 48 No i po toa ti si prekrasen pred Sevi{niot, 49 zatoa {to si se smiril, kako {to ti prilega i ne si mislel na sebesi taka, za da te slavat me|u pravednicite. 50 Mnogu i te{ki nevolji }e gi postignat vo posledno vreme onie {to go nasleduvaat ovoj svet, za{to se odnesuvaat mnogu gordelivo. 51 A ti gri`i se za sebesi i baraj slava za onie {to se sli~ni na tebe; 52 za{to za vas e otvoren rajot, nasadeno e drvoto na `ivotot, prednazna~eno e idnoto vreme, izobilstvoto e podgotveno, gradot e izgraden, `iveali{tata se prigotveni - sovr{enata dobrina i sovr{enata mudrost. 53 Korenot na zloto e zape~aten za vas, nemo}ta i gnieweto se sokrieni od vas, i rasipanosta bega vo adot, za da bide zaboravena. 54 Izminaa bolestite i na krajot se poka`a tajnata na besmrtnosta.
41

40

563
TRETA KNIGA EZDRA
55 Ne trudi se pove}e i ne ispituvaj kolkavo e mno`estvoto na onie {to zaginuvaat. 56 Za{to, otkako dobija sloboda, tie go prezrea Sevi{niot, zakonot Negov go zanemarija i gi ostavija Negovite pati{ta, 57 a i Negovite pravednici gi zgazija, 58 i vo srceto svoe si velea: nema Bog, iako znaeja deka se smrtni. 59 Kako vas {to ve o~ekuva ona, za koe pred malku se ka`a, taka i niv gi ~eka - `ed i maki, koi se prigotveni. Bog ne saka{e da go pogubi ~ovekot, 60 no i samite sozdanija Go oskvernija imeto na Onoj, Koj gi sozdal, i se poka`aa neblagodarni kon Onoj, {to im prigotvil `ivot. 61 Zatoa sudot Moj sega nabli`uva; 62 ova ne sum im go otkril na site, a samo na malkumina, sli~ni na tebe. Jas odgovoriv i rekov: 63 Gospodi, ete, sega Ti mi poka`a mnogu znaci, {to }e po~ne{ da gi pravi{ pri krajot, no ne mi ka`a - koga. 8 }e ostane i }e go vidi spasenieto od Mene vo Mojata zemja i vo Moite predeli, koi sum gi osvetil u{te pred vekovite. 9 Toga{ }e za`alat onie, koi otstapile sega od Moite pati{ta i onie {to gi otfrlile so prezir; tie }e bidat vo maki. 10 Onie, koi vo `ivotot dobivaat dobrini, a ne Me poznaa, 11 go prenebregnuvaa Mojot zakon, ne go razbraa, tuku go prezrea, koi bea u{te slobodni i koga im be{e u{te otvoreno mesto za pokajanie, 12 tie }e Me poznaat po svojata smrt, vo makite. 13 Tie ne bea pove}e qubopitni za toa kako }e se spasat nepobo`nite, tuku ispituvaa kako i koga }e se spasat pravednite, na koi im pripa|a i zaradi koi postoi svetot. 14 Jas odgovoriv i rekov: 15 Ponapred govorev, a i sega ka`uvam, i potoa }e govoram, deka onie {to }e zaginat, se pove}e od onie {to }e se spasat - kako branot {to e pove}e od kapka. 16 Toj mi odgovori i re~e: 17 Kakva e nivata, takvo e i semeto; kakvi se cve}iwata, takvi se i {arkite; kakov e rabotnikot, takva mu e i rabotata; kakov e zemjodelecot, takvo e i obrabotuvaweto; za{to toga{ be{e vremeto na vekot. 18 Koga go prigotvuvav svetot, pred da bide `iveali{te na onie {to sega `iveat vo nego, toga{ nikoj ne Mi se protivstavi. 19 A sega, koga ovoj svet be{e sozdaden, obi~aite na sozdadenite se rasipaa pri bogata `etva i neispitan zakon. 20 Jas go razgledav svetot: i, ete, se poka`a opasnost od zamisli, koi se pojavija vo nego. 21 Go vidov i go po{tediv; zapaziv za Sebesi edno zrno od grozdot i eden od mnogute sadovi. 22 Neka zagine mno`estvoto {to se rodilo popusto; neka se zapazat Moeto zrno i Mojot sad, koi gi odgledav so golem trud.

Ima znaci i sili, za vremeto koga Sesilniot }e go poseti svetot Toj mi odgovori i re~e: Koga go meri{ vremeto, meri go vo sebesi, i koga }e vidi{ izminal eden del od ve}e poso~enite znaci, 2 toga{ }e razbere{ deka e toa to~no vremeto koga Sevi{niot }e po~ne da gi posetuva Svoite sozdanija od Negoviot svet. 3 Koga vo svetot }e se pojavat zemjotresi, buntovi kaj narodite, 4 toga{ }e razbere{ deka za toa govorel Sevi{niot u{te vo denovite pred tebe, vo po~etokot. 5 Kako s#, {to e sozdadeno vo svetot, ima svoj po~etok i kraj, taka i svr{etokot biva javen, 6 taka i vremiwata na Sevi{niot imaat po~etok, koj se otkriva preku ~udesa i sili, i kraj, koj se pojavuva preku dejstva i znaci. 7 Sekoj, {to }e se spasi i uspee preku svoite dela i verata, vo koja veruvate, da izbegne od gore spomenatite zla,

564
TRETA KNIGA EZDRA
23 A ti, koga izminat drugite sedum dena, no bez da posti{ vo toa vreme, 24 i koga }e izleze{ vo rascutenoto pole, kade {to nema izgradeno ku}a, pa po~ne{ da se hrani{ samo so polski

cve}iwa, bez da jade{ meso, niti da pie{ vino, tuku samo so cve}iwata, 25 moli Mu se neprestajno na Sevi{niot, i Jas }e dojdam i }e ti govoram.

^ETVRTO VIDENIE Zakonot ostanuva I, kako {to mi re~e, jas otidov vo poleto, koe se narekuva Ardat, sednav tamu me|u cve}iwata i jadev od polskite trevi i hranata od niv me nasituva{e. 27 Po sedumte dena jas le`ev vo trevata, i srceto moe pak se voznemiruva{e, kako i porano. 28 Ustata moja se otvori i jas po~nav da govoram i rekov: 29 O, Gospodi, Ti Koj sega ni se javuva{ nam, im se javuva{e i na na{ite tatkovci vo neproodnata i besplodna pustina, koga izlegoa od Egipet, 30 toga{ si rekol: Slu{aj me, Izraile; seme Jakovovo, vnimavaj na moite zborovi. 31 Ete, jas go seam Mojot zakon vo vas, toj }e rodi vo vas plod; }e se slavite ve~no vo nego. 32 No na{ite tatkovci, koga go primija zakonot, ne go ispolnija i ne gi zapazija Tvoite zapovedi; makar {to plodot od Tvojot zakon ne zagina, i ne mo`e{e da zagine, za{to be{e Tvoj, 33 no zaginaa onie {to go primija zakonot, ne zapazuvaj}i go ona {to e poseano vo nego. 34 Obi~no biva taka, ako zemjata primila seme, ili moreto korab, ili nekoj sad - hrana ili pija~ka, pa ako bide povredeno ona {to e poseano ili ona vo {to e smesteno, 35 vo takov slu~aj zaginuva zaedno i ona {to e poseano, postaveno ili izniknato, pa pred vas nema da ostane fatenoto. No so vas ne biva taka. 36 Nie, koi go primivme Zakonot, gre{ej}i, zaginavme; zaginuva i na{eto srce {to go primi; 37 no Zakonot ne zaginuva; toj ostanuva vo svojata sila.
26

Videnie za rasplakanata `ena Koga go govorev ova vo svoeto srce, poglednav so moite o~i i od mojata desna strana vidov `ena; ete, taa pla~e{e i ofka{e so visok glas i silno strada{e du{evno; oblekata $ be{e raskinata i na glavata ima{e pepel. 39 Toga{ gi ostaviv razmisluvawata, so koi bev zafaten, se svrtev kon nea i $ rekov: 40 Zo{to pla~e{ i zo{to strada{ du{evno tolku mnogu? 41 Taa mi odgovori: Ostavi me, gospodare moj, da se oplakuvam sebesi i da ja udvojam mojata `alost; mnogu sum ogor~ena du{evno i mnogu sum ponizena. 42 Jas ja pra{av: [to si pretrpela? Ka`i mi! A taa mi odgovori: 43 Jas, tvojata sluginka, bev neplodna; imav ma`, no ne ra|av trieset godini. 44 Sekoj ~as i sekoj den, vo tie trieset godini, neprestajno Mu se molev na Sevi{niot, 45 po trieset godini, Bog me ~u mene, tvojata sluginka, ja vide mojata smirenost, ja slu{na mojata taga i mi dade sin; jas mu se izraduvav mnogu, i mojot ma`, i site moi sogra|ani, i mnogu Go proslavivme Sevi{niot. 46 Jas go odgledav so golem trud, 47 a koga porasna i re{i da se `eni, prirediv svadbena gozba.
38

Sevi{niot preku videnie na prorokot mu otkriva mnogu tajni No koga sinot moj vleze vo bra~nata odaja, toj padna i umre. 2 Gi prevrtivme site nie svetilnicite, site moi sogra|ani po~naa da me

10

565
TRETA KNIGA EZDRA
ute{uvaat, a jas po~ivav do no}ta idniot den. 3 A koga site prestanaa da me ute{uvaat za da me ostavat na mir, jas stanav no}ta, pobegnav i dojdov, kako {to gleda{ vo ova pole. 4 Mislam ve}e da ne se vra}am vo gradot, tuku da ostanam ovde; da ne jadam, da ne pijam, tuku neprestajno da pla~am i da postam, s# dodeka ne umram. 5 Otkako gi ostaviv moite razmisluvawa, so koi bev zafaten, so gnev $ odgovoriv i rekov: 6 O, najbezumna od site `eni! Ne ja gleda{ li na{ata `alost i ova {to ni stana, 7 deka Sion, na{ata majka, prekumerno taguva, deka e krajno poni`ena i deka gorko pla~e? 8 I sega, koga sme site nata`eni i koga `alime, zar ti }e `ali{ samo za tvojot sin? 9 Pra{aj ja zemjata, i taa }e ti odgovori deka tokmu taa treba da go oplakuva pa|aweto na tolku mnogu nejzini ro`bi, 10 za{to site {to se rodeni od nea u{te od po~etokot, i drugi {to }e dojdat, re~isi site zaginuvaat i tolkumina od niv bivaat predavani na istrebuvawe. 11 I taka, koj treba pove}e da `ali, ako ne onaa {to zagubila tolku golemo mno{tvo, a ne ti, koja `ali{ samo za eden? 12 Ako mi ka`e{ deka mojot pla~ ne prilega na pla~ot na zemjata, za{to jas go izgubiv plodot na mojata utroba, {to sum go nosela so taga i {to sum go rodila so bolki, 13 a zemjata zagubuva spored svoeto svojstvo - a sega{noto mno{tvo na nea, kako {to si odi, taka i doa|a. 14 No jas }e ti ka`am deka, kako ti {to si rodila so maka, isto taka, i zemjata mu go dava svojot plod na ~ovekot, koj ja obrabotuva od po~etokot. 15 Zatoa, vozdr`i se sega od tvojata `alost i hrabro podnesi ja zagubata {to te postignala. 16 Za{to, ako priznae{ deka Bo`jata odluka e pravedna, koga }e dojde vremeto, }e go dobie{ sina si, i }e bide{ proslavena me|u `enite, 17 i taka, vrati se vo gradot pri svojot ma`. 18 No taa re~e: Nema da napravam taka, nema da se vratam vo gradot, tuku ovde }e umram. 19 Prodol`uvaj}i da govoram so nea, jas $ rekov: 20 Ne pravi go toa, tuku poslu{aj go mojot sovet. Za{to kolku li se nevoljite na Sion? Ute{i se poradi `alosta na Erusalim. 21 Oti gleda{ deka na{eto svetili{te e zapusteno, deka oltarot na{ e urnat i hramot e razru{en; 22 psaltirot na{ e poni`en, pesnite molknaa, radosta is~ezna, svetlinata na svetilnikot izgasna, kov~egot na na{iot zavet e razgraben. Svetiwata na{a e oskverneta, a imeto {to ni e dadeno - re~isi e porugano, na{ite deca pretrpea sram, sve{tenicite na{i se izbieni, levitite na{i - vo plen se odvedeni, devojkite na{i se obes~esteni, `enite na{i pretrpea nasilstvo, pravednicite na{i se odvle~eni, decata ni zaginaa, mladi~ite na{i se vo ropstvo, a junacite na{i iznemognaa; 23 a ona {to e najte{ko, znameto na Sion ja zagubi svojata slava, za{to im e predadeno vo racete na onie {to n# mrazat. 24 Zatoa ostavi ja tvojata golema taga, odlo`i gi tvoite mnogu `alosti, za da se smiluva Sevi{niot nad tebe; Sevi{niot }e te uspokoi i makite }e ti gi olesni. 25 Koga $ gi upativ tie zborovi, pogledot nejzin odedna{ svetna i, ete, izgledot nejzin stana bolskav, taka {to jas se ispla{iv od nea, i pomisliv {to treba da zna~i toa. 26 I odedna{ izvika tolku stra{no, taka {to od toa nejzino vikawe zemjata se zani{a. 27 I jas vidov: ete, `enata ve}e ne mi se javuva{e, tuku se grade{e grad; negovoto mesto se obele`uva{e na {iroki osnovi i jas, ispla{en, visoko izvikav i rekov:

566
TRETA KNIGA EZDRA
28 Kade e angelot Uriil, koj vo po~etokot doa|a{e pri mene? Zo{to toj me dovede do vakva izbezumenost, vo koja celta na mojot streme` se zagubi i molitvata moja se pretvori vo zloslovie? 45 deka taa trieset godini bila neplodna, so toa se poka`a oti vo tekot na trieset godini ne bila prinesuvana `rtva vo Sion. 46 Po trieset godini neplodnata rodila sin; toa be{e toga{ koga Solomon go izyida gradot i prinese `rtva. 47 A ona {to ti re~e deka so trud go othranila, toa be{e `ivotot vo Erusalim. 48 A ona {to ti re~e, deka nejziniot sin, koga vlegol vo bra~nata odaja, padnal i umrel, toa e pa|aweto na Erusalim. 49 I ete, ti ja vide sporedbata so nea: kako taa `ale{e za svojot sin, a ti nastojuva{e da ja ute{i{ za ona {to stanalo: ova treba{e da ti se objasni, 50 A sega, Sevi{niot, gledaj}i te deka `ali{ so du{a i so srce za nego, Toj ti ja poka`a svetlinata na negovata slava i negovata ubavina. 51 Tokmu zatoa ti zapovedav da `ivee{ vo poleto, kade {to ne e polo`ena osnova za zgrada. 52 Jas znaev deka Sevi{niot }e ti go poka`e ova; 53 da dojde{ vo poleto, kade {to ne e polo`ena osnova za zgrada. 54 Za{to ne mo`e{e da postoi osnova za ~ove~ka gradba, tamu kade {to po~nuva{e da se poka`uva gradot na Sevi{niot. 55 Pa taka, ne pla{i se, da ne se pla{i tvoeto srce, no vlezi i vidi gi bolskotot i ubavinata na gradbata, kolku {to mo`at tvoite o~i da gledaat. 56 Potoa }e ~ue{ kolku {to mo`at tvoite u{i da slu{aat. 57 Ti si pobla`en od mnogumina i, kako malkumina, si povikan pri Sevi{niot. 58 Utre preku no}ta ostani tuka, 59 i Sevi{niot }e ti poka`e videnie na najgolemi dela, koi Toj }e gi izvr{i vo poslednite dni za `itelite na zemjata. 60 I spiev preku taa no} i preku idnata kako {to mi zapoveda toj.

Uriil go tolkuva videnieto Koga go govorev ova, toj dojde pri mene, 30 me vide, i, ete, jas le`ev kako mrtov i vo nesvest; me fati za desnata raka, me potkrepi i, otkako me ispravi na noze, mi re~e: 31 [to ti e? Zo{to razumot i ~uvstvata na tvoeto srce se smuteni? Od {to se vozbuduva{? 32 Jas mu odgovoriv i mu rekov: Ti me ostavi; postapuvaj}i po tvoite zborovi, izlegov vo poleto i, ete, vidov i u{te go gledam ona {to ne mo`am da go sfatam. 33 Toj mi re~e: Stoj hrabro, jas }e ti objasnam. 34 Jas mu rekov: Govori mi, Gospodare moj; samo ne ostavaj me zaludno da umram; 35 bidej}i go vidov ona {to ne go znaev i go ~uv ona {to ne mi be{e poznato. 36 Dali moeto ~uvstvo me mami ili du{ata moja blada vo son? 37 Zatoa, ti se molam, da mi ja objasni{ mene, na tvojot sluga, ovaa moja izbezumenost. - Odgovaraj}i mi, toj re~e: 38 Slu{aj me, jas }e te nau~am i }e ti go objasnam toa {to te ispla{i: za{to Sevi{niot }e ti otkrie mnogu tajni. 39 Toj go gleda tvojot prav pat, gleda deka neprestajno `ali{ za narodot i deka silno ta`i{ za Sion. 40 Ova zna~i videnieto {to ti se javi pred malku: 41 `enata {to ja vide deka pla~e, a ti se ma~e{e da ja ute{i{, 42 taa koja otposle stana nevidliva, a tebe ti se javi grad koj se yida{e 43 i {to ti raska`a za smrtta na sina si, eve {to zna~i: 44 `enata {to ja vide - toa e Sion. A ona {to ti re~e taa - koja ja vide kako grad - tuku {to po~nal da se yida,
29

567
TRETA KNIGA EZDRA
PETTO VIDENIE Orel vo videnie I, ete, vidov son: od moreto se izdiga{e orel, koj ima{e dvanaeset perjasti krilja i tri glavi. 2 I vidov: ete, toj gi {ire{e kriljata nad celata zemja, site nebeski vetrovi duvaa vrz nego i oblaci se sobiraa. 3 I vidov: deka od negovite perja mu izleguvaa drugi mali perja, a od niv izleguvaa u{te pomali i pokusi. 4 Negovite glavi miruvaa, a srednata glava be{e pogolema od drugite dve glavi, isto taka taa miruva{e zaedno so niv. 5 I vidov: orelot leta{e na svoite krilja i caruva{e nad zemjata i nad site nejzini `iteli. 6 I vidov deka s# {to e pod neboto nemu mu be{e poslu{no i nikoj ne mu se protive{e - nitu edno od su{testvata {to postoeja na zemjata. 7 I ete, orelot zastana na svoite nokti i izdade glas kon svoite perja, pa re~e: 8 Ne bdejte site zaedno, sekoj neka spie na svoeto mesto, tuku bdejte po red, 9 a glavite neka se zapazat za najposle. 10 Vidov deka glasot mu izleguva{e ne od negovite glavi, tuku od sredinata na negovoto telo. 11 Gi izbroiv negovite mali perja; tie bea osum. 12 I, ete, od desnata strana se izdigna edno pero i se zacari nad celata zemja; 13 i koga se zacari, nastana negoviot kraj i mestoto negovo is~ezna; potoa se izdigna edno drugo pero i toa caruva{e; toa caruva{e dolgo vreme. 14 Otkako caruva{e i mu se pribli`i krajot, za da is~ezne i toa, kako i prvoto, 15 ete, se ~u glas, koj mu vele{e: 16 Slu{aj ti, koj tolku dolgo vladee{ na zemjata, eve {to ti javuvam, pred da po~ne{ da is~eznuva{: 17 po tebe nema nikoj da vladee tolku dolgo, kako ti {to vladee{e, nitu polovinata od toa vreme. Se izdigna i tretoto pero i vladee{e kako onie pred nego, no i toa is~ezna. 19 Taka stana i so site drugi: i tie vladeeja i najposle zasekoga{ is~eznaa. 20 Vidov deka odvreme-navreme od desnata strana se izdignuvaa i drugi perja, ta i tie da vladeat, i nekoi od niv i vladeeja, no potoa vedna{ is~eznuvaa; 21 se izdignuvaa i drugi od niv, no ne dobivaa vlast. 22 Potoa ve}e ne se javuvaa dvanaesette perja, nitu dvete mali perja, 23 a na teloto od orelot ne ostana ni{to, osven dvete mirni glavi i {este mali perja. 24 Jas vidov: od {este mali perja dve se odvoija i ostanaa pod glavata, koja be{e od desnata strana, a ~etirite ostanaa na svoeto mesto. 25 Potoa potkrilnite perja se obiduvaa da se izdignat da vladeat, 26 i, ete, edno se izdigna, no vedna{ is~ezna; 27 i tie po niv is~eznaa u{te pobrgu od prvite. 28 I vidov, ete, dvete ostanati perja, isto taka, se obiduvaa da caruvaat. 29 Koga tie se obiduvaa, edna od mirnite glavi, a toa be{e srednata, se razbudi; taa be{e pogolema od drugite dve glavi. 30 I vidov deka dvete drugi glavi se soedinija so nea. 31 I taa glava, otkako se svrte zaedno so onie, koi bea soedineti so nea, gi progolta dvete potkrilni, {to se obiduvaa da caruvaat. 32 Taa glava ja ispla{i celata zemja i vladee{e nad zemnite `iteli so golemi izma~uvawa, i vlasta ja odr`a nad zemjinata topka pove}e otkolku site krilja, kolku {to gi ima{e. 33 potoa vidov deka i srednata glava nenadejno is~ezna, kako i kriljata; 34 ostanaa dvete glavi, koi caruvaa nad zemjata i nad nejzinite `iteli. 35 I, ete, glavata {to be{e od desnata strana ja progolta glavata {to be{e od levata strana.
18

11

568
TRETA KNIGA EZDRA
36 I ~uv glas koj mi govore{e: Gledaj pred sebesi i razmisluvaj za ova {to go gleda{. 37 I vidov ne{to sli~no na lav, koj izlegol od gorata i rika, izdade ~ove~ki glas kon orelot i re~e: 38 Slu{aj {to }e ti ka`uvam, i {to }e ti ka`e Sevi{niot: 39 Neli si ti onoj {to ostana `iv od ~etirite `ivotni, {to gi odrediv da caruvaat vo Mojot svet, pa preku niv da dojde krajot na onie vremiwa, 40 i ~etvrtoto od niv dojde, gi pobedi site prethodni `ivotni, i svetot go dr`e{e vo golem trepet i celata vselena - vo te{ko izma~uvawe i so pot~inetite, i tolku dolgo vreme najte`ok pritisok so podlost vladee{e na zemjata? 41 Ti ne $ sude{e na zemjata spored pravdata: 42 ti gi pritiska{e krotkite, miroqubivite gi navreduva{e, gi saka{e la`livcite, im gi uriva{e `iveali{tata na onie {to ne ti pridonesuvaa korist, im gi uriva{e yidovite na onie {to ne ti pri~inuvaa nikakva navreda. 43 Tvoeto bezzakonie stigna do Sevi{niot, tvojata gordost - do Silniot. 44 Pogledna Sevi{niot na vremiwata od gordosta, i, ete, tie se svr{eni, i merkata na nejzinite bezzakonija se ispolni. 45 Zatoa, is~ezni ti, orlu, so tvoite stra{ni krilja, so tvoite grozni perja, so tvoite zli glavi, so tvoite `estoki nokti i so seto tvoe grdo telo, 46 za da se odmori celata zemja i da se izbavi od tvoeto nasilstvo i da se nadeva na sud i milosrdnost od svojot Sozdatel. 3 Vidov i, ete, tie is~eznaa, i celoto telo na orelot izgoruva{e; u`as ja opfati zemjata, a jas vo bespokoj, izbezumenost i golem strav se razbudiv i mu velev na svojot duh: 4 Ete, ti mi go pri~ini ova preku tvoeto istra`uvawe na pati{tata na Sevi{niot. 5 Ete, srceto moe u{te treperi i duhot moj mnogu oslabna, i vo mene ne ostana sila od golemiot strav {to me porazi taa no}. 6 No }e Mu se pomolam na Sevi{niot, da me potkrepi do kraj. 7 I rekov: Vladiko Gospodi, ako sum pridobil blagodat pred tvoite o~i, ako si me na{ol popravi~en od mnozina, i ako mojata molitva navistina dostignala do Tvoeto lice, 8 potkrepi me i poka`i mi go mene, na Tvojot sluga, zna~eweto na ova stra{no videnie, ta du{ata moja napolno da se uspokoi; 9 za{to Ti me smeta{e za dostoen da mi gi poka`e{ poslednite vremiwa. A Toj mi re~e: 10 Zna~eweto na toa videnie e vakvo: 11 orelot {to go vide da se izdignuva od moreto, e carstvoto, koe mu be{e poka`ano vo videnie na Daniil, tvojot brat; 12 no nemu ne mu be{e objasneto ona, {to sega tebe }e ti go objasnam. 13 Ete, doa|aat denovi, koga na zemjata }e nastane carstvo, postra{no od site carstva {to bile pred nego. 14 Vo nego }e caruvaat - eden po drug dvanaeset carevi. 15 vtoriot od niv }e po~ne da caruva i }e caruva pove}e otkolku site drugi dvanaesetmina. 16 Toa e zna~eweto na dvanaesette krilja, {to gi vide. 17 A {to slu{na glas {to govori, koj ne izleguva{e od glavite na orelot, tuku od sredinata na negovoto telo, 18 toa zna~i deka vo vremeto na toa carstvo }e proizlezat ne mali raspravii i carstvoto }e bide izlo`eno na opasnost da propadne, no toa toga{ nema da propadne, tuku }e se sostavat vo svojata prvobitna sostojba.

Povtorno videnie i tolkuvawe na videnieto Koga lavot mu gi govore{e ovie zborovi na orelot, jas vidov, 2 deka glavata ve}e ne se javuva{e, za{to ostanaa zaedno so ~etirite krilja, koi bea preminale kon nea i se izdigaa, za da caruvaat, no nivnoto caruvawe be{e slabo i polno so raspravii.

12

569
TRETA KNIGA EZDRA
19 A toa {to vide osum mali potkrilni perja, soedineti so kriljata, toa zna~i, 20 deka vo carstvoto }e se izdignat osum carevi, ~ii vremiwa }e bidat lesni i godinite brzi i deka dvajca od niv }e zaginat. 21 A koga }e po~ne da nabli`uva srednoto vreme, ~etvorica }e se zapazat od ona vreme koga }e bide blizu krajot, a dvajca }e se zapazat do krajot. 22 A toa {to vide tri glavi {to miruvaat, toa zna~i, 23 deka vo poslednite dni na carstvoto Sevi{niot }e izdigne tri carstva i }e im pot~ini mnogu drugi; tie }e vladeat nad zemjata i nad nejzinite `iteli, i toa 24 so pogolemi izma~uvawa, otkolku site drugi, {to bea pred niv; zatoa tie se nare~eni glavi na orelot, 25 za{to tie }e gi zavr{at negovite bezzakonija i }e mu stavat kraj. 26 A toa {to vide deka golemata glava ve}e ne se javuva, toa zna~i deka eden od carevite }e umre na svojata postela, i toa vo maki, 27 a drugite dvajca me~ }e gi progolta: 28 me~ot na edniot }e go progolta onoj {to e so nego, no i toj po izvesno vreme od me~ }e umre. 29 I otkako vide deka dvete potkrilni perja preminaa kon glavata, {to be{e na desnata strana, 30 toa se onie koi Sevi{niot gi zapazil do krajot na carstvoto, odnosno carstvo siroma{no i prepolno so `alost. 31 Lavot {to go vide da izleguva od gorata so rikawe, da govori so orelot i da go izobli~uva za negovite nepravdi so site negovi zborovi {to gi slu{na, 32 toa e Pomazanikot, zapazen do Sevi{niot do krajot protiv niv i protiv nivnite bezzakonija, Koj }e gi izobli~i i }e im gi poka`e nivnite pritesnuvawa. 33 Toj }e gi izvede pred sud na `ivite i, otkako }e gi izobli~i, }e gi kazni. 34 Po svojata milosrdnost, Toj }e go izbavi ostatokot na Mojot narod, onie

{to se zapazile vo Moite predeli, i }e gi zaraduva dodeka nastane krajot - sudniot den, za koj ti bev ka`al od po~etokot. 35 Takov e sonot {to go vide i takvo e negovoto zna~ewe. 36 Samo ti be{e dostoen da ja doznae{ ovaa tajna na Sevi{niot. 37 Seto ova {to go vide, napi{i go vo kniga, a knigata ostavi ja na skri{no mesto; 38 za ova nau~i gi mudrite od narodot, ~ii srca }e gi najde{ sposobni da gi prifatat i da gi pazat ovie tajni. 39 A ti ostani ovde u{te sedum dena, za da ti bide poka`ano ona {to }e Mu bide ugodno na Sevi{niot da ti ka`e. Narodot doa|a kaj Ezdra Otkako izminaa sedumte dena i siot narod be{e slu{nal deka ne sum se vratil vo gradot, se sobraa site od malo do golemo, i, otkako dojdoa pri mene, mi rekoa: 41 So {to zgre{ivme protiv tebe i so {to te navredivme, ta n# ostavi i sedi{ na ova mesto? 42 Od siot narod samo ti ni ostana kako grozd od loza, kako svetlina na temno mesto, kako pristani{te za izbavuvawe na korab. 43 Zar se malku nevoljite {to n# snajdoa? 44 Podobro }e be{e za nas da bevme izgorele toga{ koga gore{e Sion, 45 za{to ne sme podobri od onie {to tamu izumrea, i pla~ea tie so visok glas, a jas im odgovoriv i rekov: 46 Izraile, nadevaj se i ne taguvaj, dome Jakovov, 47 za{to Sevi{niot si spomnuva za vas i Silniot ne ve zaboravil vo va{ite nevolji. 48 Ni jas ne sum ve ostavil, ne sum oti{ol od vas, no dojdov na ova mesto, za da se pomolam za razurnatiot Sion i da prosam milost za va{ata poni`ena svetiwa. 49 Sega sekoj od vas neka si pojde doma i jas }e se vratam pri vas po tie dni. 50 Narodot si otide vo gradot, kako {to mu rekov.
40

570
TRETA KNIGA EZDRA
[ESTO VIDENIE Jas ostanav vo poleto, kako {to mi be{e zapovedano i vo site tie dni se hranev samo so polski cve}iwa, i trevata mi be{e hrana. Sesilniot mu go tolkuva na prorokot sonot Po sedum dena vidov no}ta son: ete, od moreto se izdigna vetar, za da gi razdvi`i site negovi branovi. 3 Gledav, i ete, izleze silen ma` so nebroeno voinstvo; nasekade, kade se svrtuva{e negovoto lice, za da pogledne, s# {to se gleda{e pod nego - trepere{e; 4 i kade i da ode{e glasot od negovata usta, se v`e{tuvaa i se topea site, koi go slu{aa negoviot glas, kako {to se topi vosok koga }e po~uvstvuva ogan. 5 Potoa vidov: eve, se sobra bezbrojno mno{tvo lu|e od ~etirite nebeski vetrovi, za da go pobedat toj ma`, koj se be{e izdignal od moreto. 6 Vidov, ete, toj izvaja golema gora i poleta na nea. 7 Nastojuvav da ja vidam taa strana ili toa mesto, otkade be{e izvajana taa gora, no ne mo`ev. 8 Potoa vidov kako site onie, {to se sobrale da go pobedat - deka mnogu se upla{ija, no sepak se osmelija da vojuvaat. 9 A toj koga vide deka mno{tvoto so streme` doa|a, ne krena raka, ne dr`e{e ni kopje, nitu nekakvo voeno oru`je; 10 no toj, kako {to vidov, ispu{ta{e od svojata usta ne{to kako ognen izdiv, niz svoite usni nekakvo plameno di{ewe, a od jazikot svoj ispu{ta{e iskri i buri, i seto toa se slea vo edno: ognen zdiv, plameno di{ewe i silna bura. 11 Toj so ustrem go napadna toa mno{tvo, {to se be{e prigotvilo da vojuva, pa gi izgore site, taka {to od bezbrojnoto mno{tvo ni{to ne se vide, osven prav i miris od dim i strav me opfati. 12 Potoa go vidov istiot ma` kako sleguva od gorata i kako povikuva edno drugo, mirno mno{tvo.
2 51

Mnogumina pristapija pri nego, edni so veseli lica, drugi so ta`ni, edni bea vrzani, a drugi bea doveduvani, - a i jas re~isi premalev od strav, se razbudiv i rekov: Tolkuvawe na videnieto Ti od po~etokot mi gi poka`a ovie ~uda mene, na Tvojot sluga, i me najde dostoen da ja primi{ mojata molitva; 15 pa poka`i mi go i zna~eweto na ovoj son. 16 Za{to, kako {to razbiram so razumot svoj, te{ko na onie {to }e bidat ostaveni vo tie dni, a u{te pote{ko na onie {to ne se ostaveni, 17 bidej}i onie, {to ne se ostaveni, bea na`aleni. 18 Sega razbiram deka ona {to e ostaveno za poslednite dni, }e gi sretne niv, kako i onie, koi se ostaveni. 19 Zatoa tie se najdoa vo golemi opasnosti i vo golemi maki, kako {to poka`uvaat sonovite. 20 No za ovoj, koj e vo opasnost, polesno e da go vidi toa, otkolku da mine kako oblak od ovoj svet i da ne go vidi ona {to }e stane vo poslednite vremiwa. Toj mi odgovori i re~e: 21 ]e ti go ka`am zna~eweto na videnieto i }e ti go otkrijam i ona za {to govore{e ti. 22 Bidej}i ti govore{e za onie {to se ostaveni, eve ti go objasnenieto: 23 onoj {to }e ja izdr`i opasnosta vo ona vreme, toj }e bide zapazen, a onie {to }e padnat vo opasnost, toa se onie {to imaat dela i vera vo Sesilniot. 24 I taka, znaj deka onie {to se ostaveni, pobla`eni se od umrenite. 25 A eve go objasnenieto na videnieto: bidej}i ti go vide ma`ot {to se izdignuva{e od srede more, 26 toa e onoj, kogo Sevi{niot go pazi dolgo vreme, koj preku samiot sebesi }e go izbavi Svoeto sozdanie i }e gi rakovodi onie {to se ostaveni. 27 A toa {to vide deka od negovata usta kako da izleguva{e vetar, ogan i bura,
14

13

13

571
TRETA KNIGA EZDRA
28 i deka toj ne dr`e{e ni kopje, nitu nekoe drugo voeno oru`je, no deka negoviot streme` go uni{ti mno{tvoto koe be{e dojdeno za da go pobedi, eve go objasnenieto za ova: 29 eve, nastanuvaat dnite, koga Sevi{niot }e po~ne da gi izbavuva onie {to se na zemjata, 30 i }e napravi da se v~udovidat onie {to `iveat na zemjata, 31 i }e zapo~nat vojna edni protiv drugi, grad protiv grad, oblast protiv oblast, narod protiv narod, carstvo protiv carstvo. 32 Koga }e stane seto toa i se pojavat znacite {to ti gi poka`av pred malku, toga{ }e se poka`e Mojot Sin, Kogo ti go vide kako ma`, Koj se izdignuva. 33 I koga site narodi }e go ~ujat Negoviot glas, sekoj od niv }e ja ostavi vojnata {to ja vodat vo svojata zemja i {to ja vodat edni protiv drugi, 34 i }e se soberat vo edno sobranie bezbrojno mno{tvo, koe kako da }e saka da pojde i da go pobedi. 35 Toj }e zastane na vrvot od gorata Sion. 36 A Sion }e dojde i }e im se poka`e prigotven i ureden na site, kako {to ja vide i ti gorata izvajana bez race. 37 I Mojot Sin }e gi izobli~i bezzakonijata, izmisleni od tie narodi, koi preku svoite lo{i pomisli gi pribli`ija burata i makite, so koi }e po~nat da se izma~uvaat, 38 i koi se sli~ni na ogan; Toj bez trud }e gi istrebi so zakon, Koj e sli~en na ognot. 39 A toa {to vide deka Toj go sobira pri Sebe drugoto, mirno mno`estvo, 40 toa se desette plemiwa, koi bea odvedeni plenici od svojata zemja vo denovite na carot Osija, kogo go odvede vo ropostvo asirskiot car Salmanasar, gi prevede od drugata strana na Rekata, bea odvedeni vo druga zemja. 41 A tie vo svojot sovet re{ija da go ostavat mno{tvoto neznabo{ci i da otidat vo dale~na zemja, kade {to niko-

ga{ ~ove~ki rod ne `iveel, 42 za da gi pazat tamu zakonite svoi, koi ne gi pazea vo svojata zemja. 43 Preku tesni klisuri se pribli`uvaa do rekata Eufrat; 44 Sesilniot toga{ napravi ~udo: gi sopre re~nite `ili dodeka tie preminuvaa; 45 a zatoa {to niz taa zemja minuvaa dolgo - godina i polovina, taa zemja se narekuva Arsaret. 46 Tie `iveeja tamu do neodamna. I sega, koga }e po~nat da pristignuvaat, 47 Sevi{niot pak }e im gi sopre `ilite na rekata, za da mo`at tie da preminat; zatoa ti go vide mirnoto mno`estvo. 48 no ostavenite od Mojot narod se onie, koi se najdoa vnatre vo Moite predeli, 49 za{to koga }e po~ne da go istrebuva mno{tvoto narodi sobrani zaedno, Toj }e go za{titi Svojot narod, koj }e ostane. 50 I toga{ }e im poka`e mnogu ~uda. 51 Jas rekov: Gospodi Vladiko, objasni mi go toa zo{to go vidov ma`ot da izleguva od sred more? 52 A Toj mi odgovori i re~e: Kako {to ne mo`e{ da go ispita{ i da go poznae{ ona {to e vo morskata dlabo~ina, taka nikoj na zemjata ne mo`e da go vidi Mojot Sin, nitu onie {to se so Nego, osven vo vremeto na Negoviot den. 53 Eve ti go tolkuvaweto na sonot {to go vide, preku koj samo ti ovde si prosveten. 54 Ti si gi ostavil svoite dela, i si go izvr{uval Mojot zakon i si go ispituval, 55 bidej}i tvojot `ivot si go uredil mudro, a razumnosta si ja narekol svoja majka, 56 Zatoa Jas ti gi poka`av nagradite od Sevi{niot; po tri dni }e ti poka`am ne{to drugo i }e ti otkrijam ne{to va`no i ~udno.

572
TRETA KNIGA EZDRA
SEDMO VIDENIE Glasot od grmu{kata Toga{ jas pojdov i izlegov vo poleto, slavej}i Go Sevi{niot i blagodarej}i Mu mnogu za ~udesata {to gi izvr{uva{e odvreme - navreme, 58 i zatoa {to Toj upravuva so sega{nosta i so toa {to }e nastane niz vremiwata, i tamu ostanav tri dena.
57 14 smrtnite pomisli otstrani gi od sebesi, otfrli gi ~ove~kite te{kotii, simni gi od sebesi slabostite na prirodata i ostavi gi nastrana te{kite za tebe pomisli - i podgotvuvaj se da se preseli{ od tie vremiwa. 15 Za{to podocna }e nastanat pogolemi nevolji, otkolku {to si gi videl dosega. 16 Kolku svetot slabee od starost, tolku pove}e }e se namno`uva zloto za `ivite; 17 u{te pove}e }e se oddale~i vistinata, i }e se pribli`i lagata. Ve}e brza da se ispolni videnieto {to go ima{e. 18 Toga{ jas odgovoriv i rekov: Eve, jas sum pred Tebe, Gospodi; 19 }e otidam, kako Ti {to mi zapoveda, i }e go vrazumam sega{niot narod. No koj }e gi nau~i onie {to podocna }e se rodat? 20 Za{to svetot le`i vo temnina, i onie {to se vo nego se bez svetlina; 21 Tvojot zakon e izgoren, nikoj ne znae {to si napravil Ti, niti znaat {to treba da pravat tie. 22 No ako sum pridobil milost pred Tebe, isprati mi Go Svetiot Duh, za da napi{am s# {to bilo napraveno vo svetot od po~etokot, ona {to bilo zapi{ano vo Tvojot zakon, ta lu|eto da mo`at da go najdat patot, i onie, {to }e posakaat da `iveat vo poslednite vremiwa, da mo`at da `iveat. 23 Toj mi odgovori i mi re~e: Otidi, svikaj go narodot i ka`i mu da ne te bara vo tekot na ~etirieset dena. 24 a ti prigotvi pove}e {ti~ki za pi{uvawe i zemi gi so sebesi Sarija, Davrija, Salemija, Ekana i Asiela, tie petmina ve{ti brzopisci, 25 pa dojdi ovde. Jas }e go zapalam vo tvoeto srce svetiloto na razumot, koe nema da izgasne s# dodeka ne se svr{i ona {to }e po~ne{ da go pi{uva{. 26 Koga }e go svr{i{ toa, edno objavi, a drugoto - tajno predaj im go na mudrite. Utre vo ovoj ~as }e po~ne{ da pi{uva{.

Po vdahnovenie na Svetiot Duh Ezdra napi{al devedeset i ~etiri knigi Po tri dena sedev pod dabot i, ete, od kapinata, {to be{e sproti mene, izleze glas i re~e: Ezdra, Ezdra! 2 Jas rekov: Eve me, Gospodi , i se ispraviv na svoite noze. 3 Toga{ Toj mi re~e: Vo kapina Jas mu se otkriv na Mojsej i mu govorev toga{ koga Mojot narod be{e rob vo Egipet; 4 go isprativ i go izvedov narodot Svoj od Egipet, go dovedov na gorata Sinaj i go dr`ev pri sebe mnogu dni; 5 toga{ mu otkriv mnogu ~udesa i mu gi poka`av tajnite na vremiwata i krajot, mu zapovedav i mu rekov: 6 ,,Ovie zborovi, objavi gi, a drugite sokrij gi . 7 A sega ti velam tebe: 8 ,,Znacite {to ti gi poka`av, i sonovite {to gi vide i tolkuvawata {to gi slu{na, stavi gi vo svoeto srce, 9 za{to ti }e bide{ zemen me|u lu|eto i }e op{ti{ so Mojot Sin i so onie {to se sli~ni na tebe - dodeka se svr{at vremiwata. 10 Za{to vekot ja izgubi svojata mladost i vremiwata se pribli`uvaat kon starost, 11 oti vekot e razdelen na dvanaeset delovi, a desette delovi i polovinata od desettiot del ve}e izminale, 12 i ostana samo ona {to doa|a po polovinata po desettiot del. 13 I taka, sega uredi ja tvojata ku}a i vrazumi go svojot narod, ute{i gi ponizenite i otka`i se od ona {to gnie,

14

573
TRETA KNIGA EZDRA
27 Toga{ otidov kako {to mi zapoveda Toj, go svikav siot narod i mu rekov: 28 Izraile, slu{aj gi ovie zborovi: 29 na{ite tatkovci bea tu|inci vo Egipet, no bea ottamu oslobodeni, 30 go primija zakonot na `ivotot, koj ne go zapazija, koj i vie po niv ne go zapazivte. 31 Na vas vi be{e dadena zemja vo nasledstvo i zemjata Sion, no va{ite tatkovci i vie vr{evte bezzakonija i ne odevte po patot {to vi go zapoveda Sevi{niot, 32 a Toj, kako praveden sudija, sega vi go odzede ona {to vi be{e daruval. 33 Sega vie ste ovde i va{ite bra}a se me|u vas. 34 Ako rakovodite so va{eto ~uvstvo, i go pou~uvate va{eto srce, }e go zapazite va{iot `ivot i po smrtta }e dobiete milost. 35 Za{to po smrtta }e nastane sud, koga }e o`iveeme; toga{ }e bidat objaveni imiwata na pravednicite i delata na gre{nicite }e bidat poka`ani. 36 Sega nikoj da ne doa|a pri mene i da ne me bara dodeka ne izminat ~etirieset dena. 37 Jas gi zedov so sebesi petminata ma`i, kako {to mi zapoveda Toj; otidovme vo poleto i ostanavme tamu. 38 I ete, vo vtoriot den izvika glas kon mene: Ezdra, otvori ja ustata i ispij go ona, so {to }e te napojam. 39 Ja otvoriv ustata i, ete, mi be{e podadena polna ~a{a, napolneta kako so voda, no bojata na toa {to be{e vo ~a{ata prilega{e na ogan. 40 Toga{ zedov i se napiv; a koga piev, vo srceto mi blikna razum, a vo moite gradi raste{e mudrosta, za{to duhot moj be{e potkrepuvan od mojot um; 41 ustata moja be{e otvorena i ve}e ne se zatvori. 42 Sevi{niot im dade razum na petminata ma`i; tie pi{uvaa no}e spored ona {to im se ka`uva{e, a {to tie ne go znaeja. 43 Tie jadea leb no}e, a jas govorev dewe, a i no}e ne mol~ev. 44 Vo ~etiriesette denovi bea napi{ani devedeset i ~etiri knigi. 45 A koga izminaa ~etiriesette dena, 46 Sevi{niot re~e: Prvite knigi, {to gi napi{a ti, izlo`i gi otvoreno, za da gi ~itaat i dostojni i nedostojni, 47 no poslednite sedumdeset knigi zapazi gi, za da im gi predade{ na mudrite me|u narodot, 48 za{to vo niv e provodnikot na razumot, izvorot na mudrosta i rekata na znaeweto. Taka i napraviv.

DODATNI PRORO[TVA Sekoj {to ne veruva }e umre vo svoeto neverie Govori taka, ta Mojot narod da gi ~ue zborovite na proro{tvoto, {to }e go vlo`am na tvojata usta, veli Gospod. 2 i pora~aj tie da bidat napi{ani na hartija, za{to se verni vistini. 3 Ne pla{i se deka protiv tebe }e krojat zamisli i da ne te voznemiruva neverieto na onie {to govorat protiv tebe, 4 sekoj {to ne veruva, }e umre vo svoeto neverie. 5 Ete, jas }e ispratam, govori Gospod, nevolji na zemjata: me~, glad, smrt i pogibel.
6 za{to bezbo`nosta na lu|eto ja oskverni celata zemja, nivnite zli dela premnogu se namno`ija. 7 Zatoa Gospod re~e: 8 nema ve}e da mol~am za bezzakonijata {to tie bezbo`no gi pravat, nema ve}e da go trpam ona {to tie zlo pravat; ete, nevinata i pravedna krv vika kon Mene, a i du{ite na pravednicite neprestajno vikaat kon Mene. 9 ]e im odmazdam, veli Gospod, i }e ja zemam od niv sekoja nevina krv. 10 Ete, Mojot narod go vodat kako stado na kolewe; nema ve}e da trpam toj da `ivee vo Egipet, 11 no so silna raka }e go izvedam i so krenata mi{ka }e go kaznam Egipet so

15

574
TRETA KNIGA EZDRA
porazija kako porano i }e ja opusto{am celata negova zemja. 12 ]e zapla~e Egipet, }e zapla~at negovite osnovi, naka`ani so pomor i odmazda, {to }e mu gi isprati Bog. 13 ]e zapla~at zemjodelcite, {to ja obrabotuvaat zemjata, za{to nivnite semiwa }e bidat uni{teni od glamja i stra{na yvezda. 14 Te{ko mu na svetot i na onie {to `iveat vo nego, 15 za{to se pribli`i me~ot i nivnoto istrebuvawe; }e se digne narod protiv narod za vojna i me~ot e ve}e vo nivnite race, 16 Lu|eto }e stanat nepostojani, edni so drugi }e se pobeduvaat, }e po~nat da ne se gri`at za svojot car, a na~alnicite za tekot na rabotite, {to se pod nivna vlast. 17 ]e posaka ~ovek da pojde v grad, i ne }e mo`e, 18 za{to, poradi nivnata gordost, }e vostanat gradovite, nivnite ku}i }e bidat razurnati, a lu|eto }e bidat opfateni od strav. 19 Nema da se smiluva ~ovek nad svoite bli`ni, predavaj}i gi nivnite ku}i na razurnuvawe so oru`je, razgrabuvaj}i go nivniot imot poradi glad i mnogute te{kotii. 20 Ete, Jas gi povikuvam, govori Gospod, site zemni carevi - od istok i jug, od sever i Livan, da se upla{at od Mene, da dojdat na sebesi, za da gi kaznam za ona {to tie im pravea na drugite. 21 Kako {to postapuvaat tie so Moite izbranici, taka i Jas }e postapam so niv; }e im go vratam toa vo nivna pazuva, veli Gospod Bog. 22 Desnicata Moja nema da gi po{tedi gre{nicite i me~ot Moj nema da prestane da gi ubiva onie {to prolevaat nevina krv. 23 ]e izleze ogan od negoviot gnev i }e gi uni{ti osnovite na zemjata, i gre{nicite - kako zapalena slama. 24 Te{ko im na gre{nicite i na onie {to ne gi ispolnuvaat Moite zapovedi, veli Gospod. 25 Nema da gi po{tedam. Begajte od Mene sinovi otstapnici, ne oskvernuvajte ja Mojata svetiwa. Zastra{uva~ko videnie Gospod gi znae site {to gre{at protiv Nego; zatoa gi predade na smrt i na ubivawe. 27 Na zemjinata topka ve}e zapo~naa makite; vie vo niv }e ostanete. Bog nema da ve izbavi, za{to zgre{ivte pred Nego. 28 Eve, stra{no videnie, a negovoto lice e od Istok. 29 ]e izlezat ro`bi na arabiskite zmii vrz mnogu bojni koli, brzi kako vetar, {to }e se pro{irat po zemjata; }e vnesat strav i trepet kaj site {to }e ~ujat za niv. 30 ]e izlezat kako divi sviwi od Karmonskata Gora, razbesneti vo svojata `estina; tie }e dojdat so golema sila i }e stapat vo borba so niv. 31 Potoa zmiite, spomnuvaj}i si za svoeto poteklo i imaj}i golema sila, }e pobedat i }e se svrtat da gi gonat onie. 32 Tie }e se zbrkaat, }e molknat pred nivnata sila i }e gi svrtat nozete svoi vo begstvo. 33 No sokrieniot vo zaseda od strana na Asirijcite }e gi zaobikoli i }e ubie eden od niv; vo nivnata vojska }e se pojavi strav i trepet, kako i negoduvawe protiv nivnite carevi. 34 Eve oblaci od istok i od sever do jug; vidot im e mnogu stra{en, poln so `estokost i bura. 35 Tie }e se sudrat edni so drugi i mnogu yvezdi }e padnat na zemjata; }e padne i nivnata yvezda, a od me~ }e bide proleana krv duri do utrobata, 36 i gnoj ~ove~ki }e dostigne duri do sedloto na kamilata; strav i golem trepet }e ima po zemjata. 37 U`as }e gi opfati site, {to }e go vidat toj gnev, i }e zatreperat. 38 Potoa mnogupati }e se izdignuvaat buri od jug i od sever, a ponekoga{ i od zapad. 39 Silni vetrovi }e se krenat od istok i }e go otkrijat i oblakot, {to go podignav Jas vo Svojot gnev; a yvezdata, {to e odredena da vnesuva strav koga duva isto~en i zapaden vetar, }e se povredi.
26

575
TRETA KNIGA EZDRA
40 I }e se podignat oblaci, golemi i silni, polni so svirepost, }e se podigne i yvezda, za da ja upla{i zemjata i nejzinite `iteli, pa }e ja izlijat taa stra{na yvezda na sekoe visoko i vozvi{eno mesto; 41 ogan i grad, me~evi {to letaat i mnogu vodi, za da gi napolnat site poliwa i site izvori so mno`estvo vodi; 42 }e gi pokrijat so voda i gradot i yidinite, gorite i ridovite, drvjata vo gorite, trevata vo livadite i nivnite `itni rastenija; 43 i }e pominat, a da ne se sopiraat, do Vavilon i }e go uni{tat; 44 }e se soberat kaj nego i }e go opsednat; protiv nego }e ja izleat yvezdata i seta jarost vrz nego. I }e se krene prav i dim do samoto nebo, i site naokolu }e go oplakuvaat. 45 A onie {to }e ostanat podvlasteni pod nego, }e im slu`at na onie {to vnesoa strav.

Azija e pokorena I ti, Azijo, sou~esni~ko vo nade`ta i slavata na Vavilon, 47 te{ko ti i gorko ti {to si stanala sli~na na nego, {to si gi ukrasuvala svoite }erki so blud, za da im se dopa|aat na svoite qubeni i da bidat slavni pred niv, na onie koi otsekoga{ sakale da vr{at blud so tebe. 48 Ti se ugleda na zamrazeniot vo site negovi dela i prezemawa. 49 Zatoa, veli Gospod, }e ispratam vrz tebe zla: vdovstvo, siroma{tija i glad, me~ i rana, za da bidat opusto{eni tvoite ku}i so nasilstvo i smrt. 50 Slavata na tvojata sila }e se isu{i kako cvet - koga }e nastane `ega, ispratena vrz tebe. 51 ]e iznemogne{ kako prosja~ka, biena i pokriena so rani od drugite `eni, za da ne mo`at da te primat golemi lu|e i milenici. 52 Sakav li da te mrazam taka, veli Gospod, 53 ako ti ne be{e gi ubivala Moite izbrani vo sekoe vreme, krevaj}i race da gi ubiva{ i la`no `ale{e nad nivnata smrt toga{ koga be{e pijana.
46

Ukrasuvaj go tvoeto lice; nagradata za tvojot blud e vo tvojata pazuva; zatoa ti }e dobie{ kazna. 56 Kako {to postapuva{e so Moite izbranici, veli Gospod, taka so tebe }e postapi Bog; 57 tvoite deca od glad }e zaginat, ti }e padne{ od me~, tvoite gradovi }e bidat uni{teni i site tvoi }e padnat od me~ na bojnoto pole, 58 a onie {to se po gorite }e zaginat od glad i }e jadat od svoite mesa poradi nedostig na leb i }e pijat krv poradi nemawe voda. 59 Vo svojata nemo} }e pojde{ po moriwata, no i tamu }e sretne{ nevolji. 60 Dodeka ti }e talka{ po tu|ite zemji, tie }e navlezat vo tvojot opusto{en grad i }e uni{tat eden del od tvojata zemja, }e uni{tat i eden del od tvojata slava. 61 Razurnata, ti }e bide{ za niv slama, a tie za tebe }e ti bidat ogan; 62 tie }e te uni{tat tebe, i tvoite gradovi, i tvojata zemja, i tvoite gori, i site tvoi {umi i plodnite drvja so ogan }e gi izgorat; 63 sinovite tvoi vo ropstvo }e gi odvedat, imotot tvoj }e ti go ograbat i slavata tvoja }e ja uni{tat.
55

54

Bog znae s# Te{ko tebe, Vavilone i Asijo, te{ko ti Egipte i Sirijo! 2 Prepa{ete se so vre}i{te i vlasenica, oplakuvajte gi va{ite sinovi i ta`ete, za{to se pribli`i denot na va{ata pogibel. 3 Vrz vas e ispraten me~, koj }e go otkloni? 4 Vrz vas e ispraten ogan, koj }e go ugasne? 5 Vrz vas se prateni zla, koj }e gi otstrani? 6 ]e otera li nekoj gladen lav vo gorata, }e zgasne li za mig ogan vo slama, {to po~nal da gori? 7 ]e otfrli li nekoj strela, {to e pu{tena od silen strelec! 8 Silniot Gospod gi ispra}a bednite i koj }e gi otstrani? 9 Od negoviot gnev ogan izleguva, koj }e go ugasne?

16

576
TRETA KNIGA EZDRA
10 Toj so molskavica }e bolsne, koj nema da se upla{i }e zagrmi li i koj nema da zatreperi? 11 Gospod }e se zakani, koj nema da se upla{i od Negovoto lice? 12 Se zatrese zemjata, i nejzinite osnovi; moreto se vozbranuva od svoeto dno; voznemireni se i branovite i ribite - od liceto na Gospod i od goleminata na Negovata sila. 13 Za{to desnicata Negova e silna, koja go zategnuva lakot i ostri se strelite Negovi {to gi ispu{ta; nema da oslabnat koga se ispu{teni duri do krai{tata na zemjata. 14 ete, zla se ispra}aat, i nema da se vratat s# dodeka ne dojdat na zemjata. 15 Plamnuva ogan, i nema da se izgasne, s# dodeka ne gi izgori osnovite na zemjata. 16 Kako strela, isfrlena od silen strelec, {to ne se vra}a, taka ne }e se vratat ni makite, {to }e bidat isprateni na zemjata. 17 Te{ko mene, gorko mene! Koj }e me izbavi vo onie dni? 18 ]e po~nat bolesti, i mnogumina }e ofkaat; }e nastane glad, i mnogumina }e umiraat; }e zapo~nat vojni, i strav }e gi opfati vlastite; }e po~nat nevoljite i site }e se rastreperat. 19 [to }e pravam koga }e naidat nevoljite? 20 ete, gladot i ranata, tagata i izma~uvawata se isprateni kako bi~evi za popravka. 21 No i pokraj seto toa, lu|eto nema da se odvratat od svoite bezzakonija i za bi~evite nema sekoga{ da si spomnuvaat. 22 Ete, na zemjata }e nastane izobilstvo na s#, i }e pomislat deka nastanal mir, no tokmu toga{ te{kotii }e ja postignat zemjata: me~, glad i golema brkotija. 23 Od glad }e zaginat golemo mno`estvo `iteli na zemjata, a onie {to }e pre`iveat od glad, }e zaginat od me~. 24 Trupovite }e bidat isfrlani kako |ubre; ne }e ima koj da gi oplakuva, za{to zemjata }e zapusti i gradovite nejzini }e bidat razurnati. 25 Nema da ostane koj da ja obrabotuva i zasejuva zemjata. 26 Drvjata }e ra|aat ovo{je, no koj }e go bere? 27 Grozjeto }e uzree, no koj }e go gme~i? Za{to nasekade }e bide golema opusto{enost. 28 Te{ko }e mo`e ~ovek da ~ue drug ~ovek, da go ~ue negoviot glas, 29 za{to od `itelite na gradot nema da ostanat pove}e od deset du{i, a vo seloto dvajca, onie {to se sokrile vo gusti {umi ili vo procepi od karpi. 30 Kako {to vo maslinovata gradina nekojpat ostavaat na drvjata tri - ~etiri maslinki, 31 ili kako {to vo obrano lozje, onie {to berat vnimatelno, }e sogledaat nekolku nesobrani grozda, 32 taka vo onie dni }e ostanat dvajca ili trojca, koga }e gi pretresuvaat nivnite ku}i so me~. 33 Zemjata }e zapusti; nivite nejzini vo plevel }e obrasnat, pati{tata i site nejzini pateki }e obrasnat so trwa, za{to ne }e ima koj da odi po niv. 34 Momi }e pla~at, za{to ne }e imaat svr{enici; `eni }e pla~at za{to nema da imaat ma`i; nivnite }erki }e pla~at, bidej}i ne }e ima koj da im pomaga. 35 Svr{enicite nivni }e bidat ubieni vo vojna, a ma`ite nivni }e zaginat od glad.

Bo`jiot narod treba da e podgotven za krajot 36 Slugi na Gospod, slu{ajte go ova i vrazumuvajte se! 37 Ova e slovoto na Gospod, primete go i ne veruvajte im na bogovite, za koi vi re~e Gospod. 38 Eve, makite se pribli`ija i nema da zadocnat. 39 Kako {to bremenata `ena, koga na devettiot mesec }e $ dojde vremeto da rodi sin, dva ili tri ~asa do ra|aweto nejzinata utroba ja obzemaat bolki, a otkako mladenecot izleze od utrobata, bolkite ne prodol`uvaat ni eden mig potoa, 40 taka i nevoljite nema da zadocnat, za da dojdat na zemjata; lu|eto od toa vreme }e zaofkaat; }e gi obzemat bolki.

577
TRETA KNIGA EZDRA
41 Slu{aj gi ovie zborovi, narode moj; prigotvuvajte se za vojna i srede nevolji - bidete kako tu|inci na zemjata. 42 Onoj {to prodava, neka bide kako da se prigotvuva da bega, a onoj {to kupuva kako onoj {to se prigotvuva za smrt; 43 trgovecot - kako da ne o~ekuva nikakva pridobivka, a onoj {to gradi ku}a - kako da ne se nadeva da `ivee vo nea. 44 Seja~ot neka misli - deka nema da `nee, a lozarot - deka nema da bere grozje. 45 Onie {to se `enat i {to se ma`at - deka nema da ra|aat deca, a onie {to ne se `enat - deka }e bidat kako vdovci. 46 Zatoa, site {to se trudat, zaludo se trudat. 47 Za{to od plodovite na nivniot trud tu|inci }e se polzuvaat, nivniot imot }e go razgrabaat, ku}ite nivni }e gi urnat i sinovite nivni }e gi zarobat, bidej}i tie }e gi ra|aat svoite deca vo ropstvo i vo glad. 48 Onie {to se zanimavaat so grabe`, kolku podolgo vreme gi ukrasuvaat svoite gradovi i svoite ku}i, svoite imoti i svoite lica, 49 tolku pove}e }e gi namrazam zaradi nivnite grevovi, veli Gospod. 50 Kako bludnica {to mrazi ~estita i visoko moralna `ena, 51 taka i pravdata }e ja namrazi nepravdata, koja se ukrasuva i }e ja obvini pravo v lice, koga }e dojde Onoj, Koj }e go brani gonitelot za sekoj grev na zemjata. 52 Zatoa ne ugleduvajte se na nepravdata i na nejzinite dela, 53 za{to u{te malku i nepravdata }e bide isfrlena od zemjata, a pravdata }e se zacari nad vas. 54 Gre{nikot da ne veli deka toj ne zgre{il, za{to raspaleni jaglewa }e plamnat na glavata na onoj {to govori: Jas ne sum zgre{il pred Gospod Bog i slava Mu! 55 Gospod gi znae site dela na lu|eto i nivnite zamisli, pomislite na nivnoto srce. 56 Toj re~e: Neka bide zemja , i zemja se pojavi, i Neka bide nebo i stana. 57 Preku Negoviot zbor yvezdite se sozdadeni; Toj go znae nivniot broj. 58 Toj gi gleda bezdnite i ona {to e sokrieno vo niv; go izmeril moreto i ona {to e vo nego. 59 Preku Svojot zbor Toj go zatvori moreto i zemjata ja postavi da lebdi nad vodite. 60 Toj go ra{iri neboto kako {ator, go osnova vrz vodi. 61 Toj sozdade vo pustinite vodni izvori i ezera - na gorskite viso~ini, za da te~at rekite od visoki karpi, ta da ja napojuvaat zemjata. 62 Toj go sozdade ~ovekot i srceto mu go stavi srede negovoto telo; vo nego vlo`i duh, `ivot i razum, 63 i di{eweto e od Sesilniot Bog, Koj sozdal s# i gleda s# {to e sokrieno vo zemnite skrivali{ta. 64 Toj ja znae va{ata namera, znae {to mislite vo va{ite srca, koga gre{ite i sakate da gi sokriete va{ite grevovi. 65 Zatoa Gospod sosema jasno gi gleda site va{i dela i site }e ve izobli~i; 66 }e bidete posrameni koga va{ite grevovi }e bidat otkrieni pred lu|eto; va{ite bezzakonija }e zastanat kako obviniteli vo onoj den. 67 [to }e napravite i kako }e gi sokriete va{ite grevovi pred Boga i pred Negovite angeli? 68 Ete, Bog e Sudija, od Nego pla{ete se; ostavete gi va{ite grevovi i zasekoga{ prestanete da vr{ite bezzakonija, i Bog }e ve izvede i }e ve izbavi od sekoja maka. 69 Za{to, ete, protiv vas }e se razgori jarosta na mnogubrojnite vojski, i }e se fatat nekolkumina od vas i }e ve zakolat za `rtven prinos na idolite. 70 Onie, {to }e bidat nivni ednomislenici, }e gi izlo`at na podbiv, na bes~estie i na poni`uvawe. 71 Bidej}i vo site mesta i vo sosednite gradovi mnogumina }e stanat protiv onie {to imaat strav od Gospod; 72 }e bidat izbezumeni, }e razgrabuvaat ne {tedej}i nikogo i }e opusto{uva-

578
TRETA KNIGA EZDRA
at s# {to ima kaj onie koi se pla{at od Gospod; 73 }e go opusto{at i }e go razgrabat nivniot imot i }e gi izgonat od nivnite domovi. 74 Toga{ }e nastane isku{enie za Moite izbranici, kako zlato {to se proveruva preku ogan. 75 Slu{ajte vozqubeni Moi, Gospod govori: ete, pred vas stojat denovi na `alost, a od niv Jas }e ve izbavam. 76 Ne pla{ete se i ne somnevajte se, za{to Bog e va{iot voda~.
77 Ako gi ispolnuvate Moite zapovedi i povelbi, veli Gospod Bog, va{ite grevovi nema da bidat tovar, pod koj }e bidete pritisnati i bezzakonijata va{i nema da ve pobedat. 78 Te{ko im na onie, koi se vrzani so svoite grevovi i pokrieni so svoite bezzakonija! 79 Toa e niva obrasnata so grmu{ki, niz koja patot e pokrien so trwa, taka {to ne mo`e ~ovek da pomine; taa se napu{ta i mu se predava na ognot da ja is~isti.

NEEMIJA
Voved Knigata Neemija e prodol`etok na knigata Ezdra so koja pravi edna celina.Taa sodr`i li~ni zapisi, koi bi mo`ele da se smetaat kako li~ni memoari na Neemija. Svetovnoto lice Neemija, sovremenik na sve{tenikot Ezdra, kako zna~aen ~inovnik na dvorot na Artakserks, imperatorot na Persija dobiva od svojot gospodar ovlastuvawe da se vrati vo Erusalim za da se zavzeme okolu politi~kata, ekonomskata i socijalnata obnova na negovata tatkovina (1,12,10). Otkako pristignuva na odredenoto mesto, i pokraj sprotivstavuvaweto na izvesen broj neprijateli, toj dobiva poddr{ka od golem broj sonarodnici so koi gi obnovuva yidinite na Erusalim (2,117,72). Toj se privrzuva kon Ezdra, za vreme na edna sve~ena religiozna ceremonija. Dodeka taa traela, Ezdra nareduva da se pro~ita Bo`jiot Zakon. Levitite go tolkuvaat Zakonot za onie koi pove}e ne razbiraat evrejski, i narodot gi vozobnovuva svoite obvrski kon Boga (8,110,40). Otkako primenuva brojni merki od su{tinski politi~ki karakter, Neemija go organizira osvetuvaweto na popravenite yidini (12,2743), a potoa sproveduva izvesen broj reformi od religiozen karakter (12,4413,31). Vo likot na Neemija, ~ie ime go nosi ovaa kniga, otkrivame aktiven, pretpriem~iv, ~esen i hrabar ~ovek, koj za sekoja svoja aktivnost vo zaednicata, baral soveti i pomo{ od sve{tenstvoto.
1,1
Zah 7,1 Est 2,8

2
7,2 Er 52,28

3
3 Mojs 26,31 4 Car 25,10 Er 39,8

4
Ps 136,1 Dan 9,3 10,2 2 Let 20,3

5
5 Mojs 7,9 Dan 9,4

Neemija gi prima izvestuvawata za Erusalim Zborovite na Neemija, sinot na Hahalija. Vo mesecot kislev, vo dvanaesettata godina, koga jas bev vo prestolniot grad Suza, 2 dojde Ananija, eden od moite bra}a, - toj i nekolku ma`i od Judeja. I jas gi pra{av za spasenite Judejci {to go izbegnaa ropstvoto, i za Erusalim. 3 A tie mi rekoa: Onie {to ostanaa nezarobeni, se nao|aat tamu, vo zemjata svoja, i se vo golema nevolja i poni`uvawe; a yidovite na Erusalim se urnati, i portite negovi - so ogan izgoreni.

Molitvata na Neemija za za{tita na Erusalim 4 Koga gi ~uv tie zborovi, sednav i zaplakav i bev na`alen nekolku dena, postev i se molev pred Boga nebesen, 5 i rekov: Gospodi, Bo`e nebesen, Bo`e veli~estven i stra{en, Koj go

pazi{ zavetot i milosta kon onie {to 6 Te sakaat i postapuvaat spored Tvoite 2 Let 6,40 zapovedi! 8 6 U{ite Tvoi neka bidat vnimatelni 3 Mojs i o~ite Tvoi otvoreni za da ja ~ujat mo- 26,33 5 Mojs 4,27 litvata na Tvojot sluga, so koja sega se 30,1-4 molam dewe i no}e pred Tebe za sinovi- 9 te Izrailevi, slugite Tvoi, i se ispo- 5 Mojs 30,4 Car 8,48 veduvam za grevovite na sinovite Izra- 3 Is 11,12 ilevi, so koi zgre{ivme pred Tebe; Er 42,12 11,17 zgre{ivme - jas i domot na mojot tatko. Ez Mih 2,12 7 Nie stanavme prestapnici pred TePs 105,47 be i ne gi zapazivme ni zapovedite, ni 107,3 naredbite, ni zakonite {to gi be{e dal na Mojsej, Tvojot sluga. 8 No priseti se na zborot {to mu go be{e dal na Mojsej, Tvojot sluga, velej}i: Ako stanete prestapnici, }e ve rasturam me|u narodite, 9 a koga }e se obratite kon Mene i }e gi pazite Moite zapovedi i }e gi izvr{uvate, toga{, makar da ste izgoneti i na krajot od neboto, i ottamu }e ve priberam i }e ve odvedam na mestoto {to

580
NEEMIJA
10 sum go odbral za da go vovedam tamu

imeto Svoe.' 10 A tie se Tvoi slugi i Tvoj narod {to Si go otkupil so golemata Svoja i so mo}nata Svoja raka. 2,1 sila 11 Ti se molam, Gospodi, neka bide Ezd 4,7 6,14 uvoto Tvoe vnimatelno kon molitvata 3 na Tvojot sluga i kon molitvata na Tvo4 Car 25, ite slugi, koi sakaat da go strahopo~i8-10 tuvaat imeto Tvoe. Pomogni mu denes Er 52,12-14 2 Let 36,19 na Tvojot sluga i vovedi go vo milosta 6 pred o~ite na toj ~ovek! Toga{ jas bev 5,14 vinar kaj carot.
13,6

2 Mojs 32,11 5 Mojs 9,29

koja }e `iveam. I carot mi dade, bidej}i rakata na Boga be{e nad mene. 9 Koga stignav kaj upravitelite na oblasta zad Rekata, im gi predadov carskite pisma. A carot be{e ispratil so mene voeni na~alnici so kowanici. 10 Koga go slu{naa toa Sanavalat, horon~anecot i Tovija, amonski rob, im stana mnogu neprijatno {to do{ol ~ovek da se gri`i za dobroto na sinovite Izrailevi. Neemija ja proveruva sostojbata; na yidinite
11

9
Ezd 8,22

10
4,1 6,12.5.12.15 Est 10,3

13
3,13 12,31 2 Let 26,9

17
1,3 Is 58,12 Ez 5,14

8
Ezd 7,6

Neemija ovlasten da se vrati vo Erusalim Vo dvaesettata godina od caruvaweto na Artakserks, vo eden den od mesecot nisan, ima{e pred mene vino. Jas go zedov vinoto i mu go podadov na carot, i bev tu| pred nego. 2 A carot me pra{a: Zo{to ti e na`aleno liceto, iako ne si bolen? Toa mo`e samo da zna~i deka ima{ taga na srceto. Jas mnogu se upla{iv 3 i mu rekov na carot: Ve~no da si `iv, care! Kako da ne mi bide ta`no liceto koga gradot, domot, kade {to se grobovite na predcite moi, e zapusten i portite negovi so ogan se izgoreni! 4 I carot mi re~e: Pa {to bara{? Jas se pomoliv na nebesniot Bog 5 i mu odgovoriv na carot: Ako mu e ugodno na carot, i ako tvojot sluga na{ol blagovolenie pred liceto tvoe, toga{ isprati me vo Judeja, vo gradot, kade {to se grobovite na predcite moi za da go izyidam. 6 I mi re~e carot pred caricata, koja sede{e do nego: Kolku vreme }e trae patot tvoj, i koga }e se vrati{? I carot se soglasi da me pu{ti, otkako go opredeliv vremeto. 7 Toga{ mu rekov na carot: Ako blagovoli carot, neka mi se dade pismo do upravitelite na oblasta zad Rekata za da mi dozvolat da minuvam, dodeka stignam do Judeja, 8 i pismo do Asaf, ~uvarot na carskite {umi, da mi dade drva za vratite na tvrdinata {to e kaj Bo`jiot dom, i za gradskite yidi{ta, i za ku}ata, vo

18

Pristignav vo Erusalim i ostanav Ezd 7,6 tamu tri dni. 19 12 Potoa stanav no}e so nekolku ma- Ps 43,12-15 `i, {to bea so mene, i nikomu ne mu ka`av {to mi stavil Bog na srce da napravam za Erusalim; a nema{e nikakvo dobi~e so mene, osven ona na koe javav. 13 Taka minav no}e preku Dolinskite Porti nakaj Izvorot na Zmejot i niz Gnoi{nite Porti, gi razgledav razru{enite yidi{ta na Erusalim i izgorenite negovi porti so ogan. 14 I dojdov do Izvornite Porti i do carskiot bazen, no tamu nema{e mesto da mine dobi~eto {to be{e pod mene; 15 i se vrativ nazad po dolot no}e i gi razgledav yidi{tata i, otkako minav pak niz Dolinskite Porti, se vrativ. 16 No stare{inite ne znaeja, kade odev i {to pravev: dotoga{ ne im bev otkril ni{to ni na Judejcite, nitu na sve{tenicite, nitu na prvencite, nitu na na~alnicite, nitu na drugite {to bea zadol`eni okolu taa rabota. 17 Zatoa im rekov: Gledate vo kakva nevolja se nao|ame; Erusalim opuste, i portite negovi so ogan se izgoreni; da odime i da gi izgradime yidovite na Erusalim, ta da ne bideme ve}e za sram. 18 I im raska`av deka dobrata raka na mojot Bog be{e nad mene, - i za zborovite na carot {to mi gi ka`a. Pa im rekov: Da staneme i da gradime! Toga{ im se zacvrstija racete za dobro delo. 19 Koga go slu{naa toa Sanavalat horon~anecot i Tovija, amonski rob, i

581
NEEMIJA
20 Ge{em Arabjanecot, ni se potsmevnuDela 8,21 11 Drugiot del go poprava{e Malkija, 14 sin na Harim, i Ha{uv, sin na Pa- Er 6,1 hatMoav; tie go popravaa yidot s# do 15 Is 8,6 Kulata na Pe~kite. Jn 9,7 12 Do niv poprava{e Selum, sin na Halohe{, na~alnik na erusalimskiot 16 Dela 2,29 poluokrug, - toj i }erkite negovi. 13 Dolinskite Porti gi poprava{e Anon, i `itelite na Zanoah: tie gi izgradija i gi stavija vratite nivni, klu~alkite nivni i reziwata nivni: tie u{te popravaa i iljada lakti od yidot do Gnoi{nite Porti. 14 A Gnoi{nite Porti gi poprava{e Malkija, Rihavov sin, na~alnik na okrugot na BetKerem: toj gi izgradi i gi stavi vratite nivni, klu~alkite nivni i reziwata nivni. 15 Izvornite Porti gi poprava{e [alun, sin na KolHoze, na~alnik na okrugot Micpa; toj gi izgradi, gi pokri i gi stavi vratite nivni, klu~alkite nivni i reziwata nivni; toj go poprava{e i yidot kaj bazenot Sala, sproti carskata gradina, i kaj skalite {to sleguvaa od Davidoviot grad. 16 Po nego poprava{e Neemija, sin na Azbuk, na~alnik na polovina od okrugot na BetCur, do Davidovite grobnici i do iskopanoto ezero i do ku}ata na hrabrite. 17 Po niv popravaa levitite, rakovodeni od Rehum, sin na Vanij; do nego poprava{e, za svojot okrug, Ha{avija, na~alnik na polovina od okrugot na Keila. 18 Po niv popravaa bra}ata nivni: Binuj, Henadadov sin, na~alnik na polovina od keilskiot okrug. 19 A do nego poprava{e Ezer, sin na Je{ua, na~alnik na Micpa, na vtoriot del, sproti izlezot kon oru`nicata, na agolot. 20 Po nego revnosno poprava{e Varuh, sin na Zakaj, na vtoriot del, od agolot do ku}nata vrata na Elija{iv, prvosve{tenikot. 21 Po nego poprava{e Meremot, sin na Urija, sin Hakocov, na vtoriot del, od ku}nata vrata na Elija{iv do krajot na Elija{ivovata ku}a.

vaa i rekoa so prezir: [to sakate da napravite? Mislite li da krenete bunt 3,1 protiv carot? 20 Jas im odgovoriv i rekov: NebesIs 58,12 Er 31,38 niot Bog, Toj }e ni pomogne, i nie, sluZah 14,10 Ezd 10,24 gite Negovi, ~isti }e po~neme da yidaJn 5,2 me, a za vas nema da ima ni del, ni pra3 vo, ni spomen vo Erusalim. Judejcite gi popravaat yidi{tata na Erusalim I stana Elija{iv, prvosve{teni8 kot, i bra}ata negovi - sve{tenici12,18 te, i gi izgradija Ov~ite Porti: gi stavija vratite nivni i gi osvetija i prodol`ija da yidaat od Kulata na Stotinata do Kulata na Hananel. 2 Do niv gradea erihoncite, a vedna{ do niv yida{e Zakur, sin na Imrij. 3 Ribnata Porta ja izgradija `itelite na Senaa: tie ja pokrija i gi stavija krilata nejzini, klu~alnicite nejzini i reziwata nejzini. 4 Do niv Meremot, sin na Urija i vnuk na Hakoc, go poprava{e yidot; do niv Me{ulam, sin na Varahija, sin Me{ezavelov; do niv poprava{e Sadok, sinot na Baana. 5 Do niv popravaa tekojci; no nekoi od niv, povidnite, ne go svitkaa grbot za da porabotat za svojot Gospod. 6 Starite porti gi popravaa Jojada, sin na Paseah, i Me{ulam, sin na Besodija. Tie gi pokrija i gi stavija vratite nivni, klu~alkite nivni i reziwata nivni. 7 Do niv poprava{e Melatija, Gavaonec, i Jadon od Meronot, so `itelite na Gavaon i na Micpa, koi mu bea pot~ineti na upravitelot na oblasta zad Rekata. 8 Do nego poprava{e Uziil, sin na Harhaja, zlatar, a do nego poprava{e Ananija, sin Harakahimov. Tie go obnovija Erusalim do [irokiot yid. 9 Do niv poprava{e Refaja, sin Orov, na~alnik na polovinata od erusalimskiot okrug. 10 Do niv, tokmu nasproti ku}ata svoja, poprava{e Jedaja, sin na Harumaf, a do nego poprava{e Hatu{, sin na Ha{avneja.
6
12,39

2 Let 33,14

582
NEEMIJA
26
7,46 2 Let 33,14 22 Ponatamu rabotea sve{tenicite od okolinata. 23 Ponatamu rabotea Venijamin i Ha{uv, sproti svojata ku}a; po niv poprava{e Azarija, sin na Maaseja, Ananiev sin, do ku}ata svoja. 24 Po nego poprava{e Binuj, sin na Henadad, na vtoriot del, od Azarievata ku}a do agolot i sviokot. 25 Palal, sinot na Uzaj, rabote{e sproti agolot i kulata, {to se izdiga od gorniot carski dom pri zatvorskiot dvor. Po nego Fedaja, Paro{ov sin. 26 A hramovite prislu`nici, {to `iveeja vo Ofel, popravaa sproti Vodnite Porti kon istok i do izdadenata kula. 27 Po niv popravaa tekojcite, na drugiot del, na mestoto sproti golemata izdadena kula do Ofelskiot yid. 28 Od Kowskite Porti ponatamu popravaa sve{tenicite, sekoj sproti svojata ku}a. 29 Po niv poprava{e Sadok, sinot na Imer, sproti svojata ku}a; ponatamu rabote{e [emaja, sin na [ehanija, ~uvar na Isto~nite Porti. 30 Po nego poprava{e Ananija, [elemiev sin, i Anon, {estiot sin na Calaf, na vtoriot del. Po niv poprava{e Me{ulam, Varahiev sin, sproti sobata svoja. 31 Po nego poprava{e Malkija, Hacorfiev sin, do ku}ata na hramovite prislu`nici i trgovcite, sproti Mifkadskite Porti duri do stra`arnicata kaj agolot na yidot. 32 A me|u stra`arnicata i Ov~ite Porti popravaa zlatari i trgovci. 3 A do nego Tovija, Amonecot, re~e: Neka go yidaat; }e mine lisicata i }e gi srine kamenite yidovi nivni. 4 ^uj, Bo`e na{, na kakov prezir sme, i svrti go toa nivno podigruvawe vrz glavite nivni, predaj gi na prezir vo zemja na plenstvo. 5 Ne gi prikrivaj bezzakonijata nivni, i grevot nivni da ne bide izbri{an pred liceto Tvoe, bidej}i gi ogor~ija onie {to yidaat. 6 Nie sepak go gradevme yidot, i celiot yid visoko be{e povrzan do polovinata negova. I na narodot mu be{e pri srce da raboti.

4
Er 33,24 Ps 122,3-4

28
4 Car 11,16

5
4 Car 14,27 Is 2,9 Er 18,23 Ps 68,26-27

32
Jn 5,2

37
Er 18,23

7
2,10

8
Ps 2,2 83,1-4

4,1
2,10

2
Er 26,18 Ps 78,1

14
1 Mojs 28,15 5 Mojs 1,29 2 Car 10,12

Protivnicite sakaat da gi onevozmo`at rabotite Koga Sanavalat slu{na deka gi yidame yidovite, se naluti i dodeva{e mnogu i se podigruva{e so Judejcite; 2 i zboruva{e pred bra}ata svoi i pred samarjanskite voeni lu|e, velej}i: [to pravat tie prokleti Judejci? Zar }e im go dozvolat toa? Zar tie }e prinesat `rtvi? Zar }e zavr{at nekoga{? Zar }e gi o`iveat kamewata od kupi{tata prav, i pritoa izgoreni?

Neemija gi vooru`uva rabotnicite 7 Koga slu{naa Sanavalat i Tovija, i Arabjanite, i Amoncite, i A{dodcite, deka erusalimskite yidovi se vozobnovuvaat i deka rasipanoto po~na da se poprava, mnogu se razgnevija. 8 I se dogovorija da odat zaedno da vojuvaat protiv Erusalim i da go razru{at. 9 A nie Mu se molevme na na{iot Bog i postavivme sproti niv stra`a dewe i no}e za da se spasime od niv. 10 No Judejcite rekoa: Oslabna silata na nosa~ite, a zemja od urnatinite ima mnogu; ne mo`eme da go gradime yidot. 11 A neprijatelite na{i, pak, velea: Nema da uspeat i nema da vidat, koga naedna{ }e vlezeme me|u niv, }e gi ubieme, i }e ja zapreme rabotata. 12 Doa|aa Judejcite {to `iveeja do niv, i ni govorea na desetina pati od site mesta deka }e n# napadnat, 13 toga{ po niskite mesta na gradot, zad yidot, po suvite mesta, go postroija narodot po rodovi so me~evite nivni, so kopjata nivni i so lakovite nivni. 14 Pa poglednav i stanav, ta im rekov na prvencite i vojvodite i na drugiot narod: Ne pla{ete se od niv; spomnete si za Gospod Koj e veli~estven i vleva strahopo~it i bijte se za bra}ata svoi, za sinovite svoi, za }erkite svoi, za `enite svoi i za ku}ite svoi. 15 Koga slu{naa na{ite neprijateli deka ni e poznato {to krojat, toga{

583
NEEMIJA
17 Bog go rasturi nivniot zagovor, i nie
5 nie imame isti tela, kakvi {to se telata na bra}ata na{i, i sinovite ni se takvi, kakvi {to se nivnite sinovi, a ete, nie sme dol`ni da gi davame sinovite svoi i }erkite svoi za slugi, a, pak nekoi na{i }erki ve}e se nao|aat vo ropstvo. Nema nikakvi sredstva za otkup vo racete na{i; i nivite na{i i lozjata na{i se vo racete na golemcite. 6 Koga go slu{nav nivnoto lelekawe i tie zborovi, mnogu se jadosav. 7 Srceto moe se vozbudi, i jas strogo gi prekoriv prvencite i vojvodite, velej}i im: Vie zemate lihva od bra}ata svoi. I svikav protiv niv golem sobir, 8 pa im rekov: Nie, spored silite svoi, gi otkupuvame bra}ata svoi Judejci, prodadeni na narodite, a vie gi prodavate bra}ata svoi, i tie ni se prodavaat nam? Tie mol~ea i ne znaeja {to da odgovorat. 9 Toga{ rekov: Ne e dobro toa {to go pravite. Neli treba da odite vo strav pred na{iot Bog za da go odbegnete potsmevot na narodite, na{ite neprijateli? 10 I jas i bra}ata moi i onie {to slu`at kaj mene im davame na zaem i srebro i `ito: da im go prostime toj dolg. 11 Vratete im gi u{te denes nivnite nivi, lozjata nivni i maslinovite gradini nivni, i ku}ite nivni, i lihvata od srebroto, `itoto, vinoto i masloto {to ste go zele od niv. 12 A tie odgovorija: ]e go vratime i nema ni{to da barame od niv; }e napravime taka, kako {to veli{. Toga{ gi povikav sve{tenicite i im zapovedav da se zakolnat deka }e napravat taka. 13 Pa ja istresov oblekata svoja i rekov: Taka da go istrese Bog sekoj ~ovek {to nema da go odr`i toj zbor od domot negov, od imotot negov, i taka da bide vo nego istreseno i prazno s#! I celoto sobranie re~e: Amin! i Go proslavija Boga; i narodot go odr`a toj zbor. 14 Od toj den, koga bev nazna~en za niven upravitel vo judejskata zemja, od dvaesettata godina do trieset i vtora-

5
3 Mojs 25,39 4 Car 4,1 Amos 2,6

site se vrativme kaj yidot, sekoj na svojata rabota. 16 Od toj den polovina od moite slugi 5,1 Er 34,8-22 rabotea na izgradbata, a drugata polo3 vina stoe{e so kopja, {titovi, lakovi 1 Mojs i oklopi; a nivnite voda~i bea zad ce47,23 liot dom Judin. Ps 108,11 17 Onie {to go gradea yidot i nosea 4 tovari, taka go pravea toa, {to so ednaEzd 4,13 ta raka ja izvr{uvaa rabotata, a vo drugata raka dr`ea kopje. 18 Site graditeli bea prepa{ani so me~ okolu polovinata, i taka gradea, a do mene be{e truba~ot. 19 I im rekov na voda~ite i na~alnicite i na drugiot narod: Rabotata e golema i na{iroko rasprostraneta, a nie sme rasprsnati po yidot i oddale~eni edni od drugi; 20 zatoa, od kade }e ~uete zvuk na truba, nakaj toa mesto sobirajte se kon nas: na{iot Bog }e se bori za nas. 21 Taka ja teravme rabotata; i polovinata gi dr`ea kopjata otkako zorata }e se pojavi, s# dodeka yvezdite da izlezat. 22 Osven toa, istovremeno mu bev pora~al na narodot site da no}evaat vo Erusalim, zaedno so slugite svoi za da bidat tie kaj nas no}e na stra`a, a dewe na rabota. 23 I nitu jas, nitu bra}ata moi, nitu stra`arite {to me pridru`uvaa, ne gi soblekuvavme oblekite svoi, i sekoj od nas ima{e pri raka me~ i voda. Neemija stava kraj na socijalnite nepravdi Se krena golem vrisok od lu|eto i nivnite `eni, protiv Judejcite, bra}ata nivni. 2 Ima{e edni, koi velea: Nie, sinovite na{i i }erkite na{i sme mnogu; i nie bi sakale da si nabavime `ito, da se hranime i da `iveeme. 3 Ima{e i takvi, koi velea: Gi zalo`uvame nivite svoi, lozjata svoi i ku}ite svoi za da si nabavime `ito pri ovoj glad. 4 Ima{e i takvi, koi velea: Nie pozajmuvame srebro za carskiot danok za nivite i lozjata svoi;

Ps 149,6

7
2 Mojs 22,26-28 3 Mojs 25,35-37 5 Mojs 23,18-19

8
3 Mojs 25,47

9
Is 52,5

10
2 Mojs 22,26

11
Is 58,6

12
Ezd 10,5

13
8,6 5 Mojs 27,15

14
2,6 Er 40,7

584
NEEMIJA
16 ta godina od vladeeweto na carot Arta-

kserks, vo tekot na dvanaeset godini, jas i bra}ata moi nikoga{ ne gi sobiravme 19 danocite za upravitelot. 1 Mojs 8,1 15 A porane{nite upraviteli, {to 4 Car 20,3 bea pred mene, go optovaruvaa narodot i zemaa od nego `ito i vino, osven ~eti6,1 riesette {ekeli srebro; duri i slugite 2,10.19 nivni vladeeja nad narodot. No jas ne 4 pravev taka poradi strav Bo`ji. 5,8 16 Pritoa, jas gi pottiknuvav rabotite okolu izgradbata na ovoj yid; i nivi ne kupuvavme, a site moi slugi se sobiraa tamu na rabota. 17 Kaj mene na trpezata ima{e po sto i pedeset du{i Judejci i na~alnici, pokraj onie {to doa|aa kaj nas od okolnite narodi. 18 I, eve, {to se prigotvuva{e za eden den: eden bik, {est odbrani ovci i ptici se gotvea kaj mene; i sekoi deset dena se nabavuvaa razli~ni vina vo izobilie. I pokraj seto toa, jas ne zemav upravitelski danok, za{to te{ka rabota le`e{e vrz toj narod. 19 Bo`e moj, spomni me mene za seto dobro {to go napraviv za ovoj narod! Neprijatelite povtorno se protivstavuvaat Koga slu{naa Sanavalat, Tovija i Ge{em, Arabjanecot i drugite na{i neprijateli deka jas go izyidav yidot, i deka na nego ne ostana nitu edna puknatina - do toa vreme, me|utoa, ne bev postavil u{te vrati na portite, 2 toga{ Sanavalat i Ge{em ispratija lu|e da mi ka`at: Dojdi da se sretneme vo ]efirim, vo dolinata Ono! Tie namislile da mi napravat zlo. 3 No jas isprativ pratenici da im ka`at: Zafaten sum so golema rabota, ne mo`am da slezam; rabotata }e zapre, ako ja ostavam i slezam kaj vas. 4 ^etiripati tie mi ispra}aa takva pokana, a jas im vra}av ist odgovor. 5 Toga{ Sanavalat go isprati po mene, za petti pat, slugata svoj so otvoreno pismo vo rakata svoja. 6 Vo nego be{e napi{ano: Glas se raznesuva me|u narodite, i Ge{em tvrdi deka, bo`em, ti i Judejcite ste na-

2 Sol 3,710

mislile da dignete vostanie, poradi {to i go yida{ yidot i saka{ da im bide{ car; taka se zboruva; 7 si postavil i proroci da razglasuvaat za tebe vo Erusalim i da govorat: car judejski!' A takvite zborovi }e dojdat do carot. Zatoa dojdi, i }e se posovetuvame zaedno. 8 No jas isprativ da mu ka`at: Ni{to takvo nemalo, za {to zboruva{; sam si go izmislil so svojot um. 9 A tie site n# zapla{uvaa, velej}i: ]e im kapnat racete od taa rabota, i taa nema da se zavr{i. No jas u{te pove}e si gi zacvrstiv racete svoi. 10 Otidov vo ku}ata na [emaja, sin na Delaja, sin Mehetavelov, i toj se zatvori i re~e: Da pojdeme vo Bo`jiot dom, vnatre vo hramot, i da ja zaklu~ime potoa vratata na hramot, za{to }e dojdat da te ubijat no}e. 11 No jas odgovoriv: Zarem treba da bega ~ovek kako mene? Treba li takov ~ovek kakov {to sum jas da vleze vo hramot za da ostane `iv! Ne odam. 12 Jas znaev deka ne go be{e ispratil Bog, - iako mi govore{e proro~ki, - tuku deka Tovija i Sanavalat go bea potkupile. 13 Toj be{e potkupen za da me ispla{i, da postapam taka i da zgre{am, ta da imaat za mene lo{o mislewe i da me kaznat za toa so prekori. 14 Pomni gi, Bo`e moj, Tovija i Sanavalat spored tie nivni dela, a isto taka i proro~icata Noadija i drugite proroci {to sakaa da me upla{at? 15 Yidot be{e zavr{en vo dvaeset i pettiot den od mesecot elul, to~no za pedeset i dva dena. 16 Koga slu{naa za toa site na{i neprijateli, i go vidoa toa site okolni narodi, mnogu se ispla{ija i sfatija deka taa rabota e izvr{ena od na{iot Bog. 17 Osven toa, vo tie dni povidnite Judejci pi{uvaa pisma i gi ispra}aa do Tovija, a Tovievite pisma odea do niv, 18 za{to mnozina vo Judeja so zakletva sklu~ija sojuz so nego, za{to toj mu be{e zet na [ehanija, sin Arahov, a sinot negov Jonatan be{e `enet za }erkata na Me{ulam, sinot na Varahija.

10-11
4 Mojs 18,7

12
Ez 13,22-23

13
Er 20,10

14
Er 23,9-40 Zah 13,2-3

585
NEEMIJA
7,2
1,2 4 Car 18,3 19 Tie govorea pred mene duri i za negovata dobrina, a moite zborovi mu se prenesuvaa nemu. Tovija ispra}a{e 4 pisma za da me zapla{i. 12 Potomci na Elam - iljada dveste pedeset i ~etiri. 13 Potomci na Zatu - osumstotini ~etirieset i pet. 14 Potomci na Zakaj - sedumstotini i {eeset. 15 Potomcite na Binuj - {estotini ~etirieset i osum. 16 Potomci na Bevaj - {estotini dvaeset i osum. 17 Potomci na Azgad - dve iljadi trista dvaeset i dvajca. 18 Potomci na Adonikam - {estotini {eeset i sedum. 19 Potomci na Bigvaj - dve iljadi {eeset i sedum. 20 Potomci na Adin - {estotini pedeset i pet. 21 Potomci na Ater, od Ezekieviot dom - devedeset i osum. 22 Potomci na Ha{um - trista dvaeset i osum. 23 Potomci na Becaj - trista dvaeset i ~etiri. 24 Potomci na Harif - sto i dvanaeset. 25 @iteli od Gavaon - devedeset i pet. 26 @iteli od Vitleem i Netofa - sto osumdeset i osum. 27 @iteli od Anatot - sto dvaeset i osum. 28 @iteli od BetAzmavet - ~etirieset i dvajca. 29 @iteli od KirjatJarim, Kefira i Beerot - sedumstotini ~etirieset i trojca. 30 @iteli od Rama i Geva - {estotini dvaeset i eden. 31 @iteli od Mikmas - sto dvaeset i dvajca. 32 @itelite od Vetil i Gaj - sto dvaeset i trojca. 33 @iteli od drugiot Nevo - pedeset i dvajca. 34 Potomci od drugiot Elam - iljadi dveste pedeset i ~etvorica. 35 Potomci na Harim - trista i dvaeset. 36 Lu|e od Erihon - trista ~etirieset i pet. 37 Lu|e od Lod, Hadid i Ono - sedumstotini dvaeset i eden.

11,1

6
Ezd 2,1-70

Merki za za{tita na gradot Koga yidot be{e izgraden, i gi postavija vratite, a i vratarite bea postaveni na slu`bata svoja, i peja~ite, i levitite, 2 toga{ upravuvaweto na Erusalim mu go doveriv na mojot brat Ananija, zaedno so na~alnikot na tvrdinata, Ananija, bidej}i toj be{e od mnogu drugi poveren i pobogobojazliv, 3 i im rekov: neka ne gi otvoraat erusalimskite porti, dodeka ne izgree sonceto; i nave~er, dodeka vratarite se nao|aat tuka, neka gi zatvoraat i zaklu~uvaat portite. I opredeliv stra`ari od `itelite erusalimski, sekoj na svoja stra`a i sekoj sproti ku}ata negova.

Spisok na Judejcite vrateni vo Palestina 4 No gradot be{e {irok i golem, a narod vo nego ima{e malku, i ku}ite ne bea izgradeni. 5 A mojot Bog me vdahnovi da gi soberam prvencite i na~alnicite i narodot za da bidat vneseni vo rodoslovnicite. Pa go najdov rodoslovniot spisok na onie {to bea do{le prvi; vo nego be{e napi{ano: 6 ova se `itelite na zemjata, koi se vratija od plenstvo, kade {to bea preseleni od vavilonskiot car Navuhodonosor i se vratija vo Erusalim i Judeja, sekoj vo svojot grad 7 onie {to trgnaa so Zorovavel, Je{ua, Neemija, Azarija i Raamija, Nahamanij, Mardohej, Bil{an, Misperet, Bigvaj, Nehum i Baana. Eve go brojot na narodot Izrailev: 8 potomci na Paro{ - dve iljadi sto sedumdeset i dvajca. 9 Potomci na Safatija - trista sedumdeset i dvajca. 10 Potomci na Arah - {estotini pedeset i dvajca. 11 Potomci na PahatMoav, odnosno, potomci na Je{ua i Joav - dve iljadi osumstotini i osumnaeset.

586
NEEMIJA
38 @iteli od Senaa - tri iljadi devetstotini i trieset. 39 Sve{tenici: potomci na Jedaja od domot na Je{ua - devetstotini sedumdeset i trojca. 40 Potomci na Imer - iljada pedeset i dvajca. 41 Potomci na Pa{hur - iljada dveste ~etirieset i sedum. 42 Potomci na Harim - iljada i sedumnaeset. 43 Leviti: potomci na Je{ua, i Kadmiel, od rodot na Hodeva - sedumdeset i ~etiri. 44 Peja~i, potomci na Asaf - sto ~etirieset i osum. 45 ^uvari na portite: potomci na Selum, potomci na Ater, potomci na Talmon, potomci na Akuv, potomci na Hatita, potomci na [ovaj - sto trieset i osum. 46 Prislu`nici vo hramot: potomci na Ciha, potomci na Hasufa, potomci na Tabaot, 47 potomci na Keros, potomci na Sia, potomci na Padon, 48 potomci na Levana, potomci na Hagava, potomci na Salmaj, 49 potomci na Hanan, potomci na Gidel, potomci na Gahar, 50 potomci na Reaja, potomci na Recin, potomci na Nekoda, 51 potomci na Gazam, potomci na Oza, potomci na Paseah, 52 potomci na Besaj, potomci na Meunim, potomci na Nefu{esim, 53 potomci na Bakbuk, potomci na Hakufa, potomci na Harhur, 54 potomci na Baclit, potomci na Mehida, potomci na Har{a, 55 potomci na Barkos, potomci na Sisera, potomci na Temah, 56 potomci na Necijah, potomci na Hatifa. 57 Potomci na slugite Solomonovi: potomci na Sotaj, potomci na Soferet, potomci na Perida, 58 potomci na Uala, potomci na Darkon, potomci na Gidel, 59 potomci na Safatija, potomci na Hatil, potomci na PoheretHacevaim, potomci na Amon. 60 Site prislu`nici na hramot i 64 Mojs potomcite od slugite Solomonovi - bea 2 28,30 na broj trista devedeset i dvajca. 61 Eve gi i onie {to dojdoa od 71 2 Let 29,7 TelMelah, TelHar{a, KeruvAdon i Imer, no ne mo`ea da go ka`at pokole- 72 nieto svoe i rodot svoj, dali se i tie od Ezd 3,1 Izrail: 62 potomcite na Delaja, potomcite na Tovija, potomcite na Nekoda - {estotini ~etirieset i dvajca. 63 A od sve{tenicite: potomcite na Hovaja, potomcite na Hakoc, potomcite na Verzelij, koj be{e `enet so edna od }erkite na Verzelij od Galaad i po~na da se preziva spored nivnoto ime. 64 Tie go baraa rodoslovniot spisok, no ne se najde, ta zatoa bea isklu~eni od sve{tenstvoto. 65 A upravitelot im zabrani da jadat od najsvetoto na `rtvite, s# dodeka ne se izbere sve{tenik so urim i tumim. 66 Celoto op{testvo zaedno be{e ~etirieset i dve iljadi i trista i {eeset du{i, 67 osven slugite nivni, koi bea sedum iljadi trista trieset i sedum; i so niv peja~i i peja~ki u{te dveste ~etirieset i pet. 78 Kowi imaa sedumstotini trieset i {est, maski imaa dveste ~etirieset i pet, 69 kamili - ~etiristotini trieset i pet, magariwa - {est iljadi sedumstotini i dvaeset. 70 Nekoi od rodovskite na~alnici dadoa prilozi za izgradba. Upravitelot dade vo riznicata iljada zlatni darijki, pedeset ~a{i, petstotini i trieset sve{teni~ki ode`di. 71 A nekoi od stare{inite dadoa vo riznicata za da napreduvaat rabotite, dvaeset iljadi zlatni darijki i dve iljadi i dveste mini srebro. 72 Drugi od narodot dadoa dvaeset iljadi zlatni darijki i dve iljadi mini srebro i {eeset i sedum sve{teni~ki ode`di. 73 I taka se naselija vo gradovite svoi sve{tenicite i levitite, i vratarite i peja~ite, i del od narodot i slugite na hramot i siot Izrail.

587
NEEMIJA
8,1
3,26 5 Mojs 28,61 2 Let 34,15

Javno ~itawe na Zakonot Koga nastapi sedmiot mesec, i sinovite Izrailevi bea naseleni po gradovite, se sobra siot narod ednodu{no na plo{tadot {to se nao|a pred Vodnite Porti, i mu rekoa na kni`nikot Ezdra da ja donese knigata na Mojseeviot zakon, {to Gospod mu ja be{e dal na Izrail. 2 I sve{tenikot Ezdra go donese Zakonot pred sobranieto od ma`i, `eni i site {to mo`ea da razbiraat, vo prviot den na sedmiot mesec; 3 i ~itaa od nego na plo{tadot {to e pred Vodnite Porti, od osamnuvawe do pladne, pred ma`ite, `enite i site {to mo`ea da razberat; i siot narod so vnimanie ja slu{a{e knigata na Zakonot. 4 Kni`nikot Ezdra stoe{e na povisoko mesto {to se prigotvi za taa cel, a do nego desno stoeja Matitija, [ema, Anaja, Urija, Helkija i Maaseja, a levo od nego - Fedaja, Misail, Malkija, Ha{um, Ha{badana, Zaharija i Me{ulam. 5 Ja otvori Ezdra knigata pred o~ite na siot narod, za{to toj stoe{e povisoko od siot narod. A koga ja otvori, siot narod stana. 6 Toga{ Ezdra Go blagoslovi Gospoda, Velikiot Bog. I siot narod odgovara{e: amin, amin, - krevaj}i gi racete nagore, poklonuvaj}i se i pa|aj}i ni~kum dozemi pred Gospod. 7 A levitite Je{ua, Vanij, [erevija, Jamin, Akuv, [abetaj, Hodija, Maaseja, Kelita. Azarija, Jozavad, Hanan, Pelaja mu go objasnuvaa Zakonot na narodot, a narodot stoe{e na mestata svoi. 8 I ~itaa razbirlivo od knigite, od Zakonot Bo`ji, i davaa tolkuvawe, i narodot go razbira{e pro~itanoto. 9 Toga{ Neemija, i kni`nikot Ezdra, sve{tenik, i levitite, koi go pou~uvaa narodot, mu rekoa na siot narod: Ovoj den e svet pred Gospod, va{iot Bog; ne ta`ete i ne pla~ete, - za{to siot narod pla~e{e, slu{aj}i gi zborovite na Zakonot. 10 I im re~e: Odete, jadete dobri jadewa i pijte dobri pijalaci, i ispra-

2
3 Mojs 23,23-25 4 Mojs 29,1-6 5 Mojs 31,11

4
2 Let 6,13

tete im i na onie {to nemaat prigotve- 12 no, za{to ovoj den e svet pred na{iot Est 9,22 Gospod. Ne ta`ete, za{to radosta pred 14 3 Mojs Gospod e potkrepa za vas. 11 I levitite go ute{uvaa siot narod, 23,33-36 23,39-43 velej}i: Prestanete, za{to ovoj den e 18 svet, ne ta`ete. 3 Mojs 12 I pojde siot narod da jade i da pie 23,40 Mojs i da deli i na onie {to nemaa i da 5 31,11 praznuva so golema radost, za{to gi 33,10 Ezd 3,4 razbraa zborovite {to im gi ka`aa. Proslavuvawe na praznikot na kolibite Na drugiot den se sobraa stare{inite na rodovite od siot narod, sve{tenicite i levitite kaj kni`nikot Ezdra, za da im gi objasni zborovite na Zakonot. 14 I go najdoa napi{anoto vo Zakonot {to Gospod go be{e dal preku Mojsej deka na praznikot vo sedmiot mesec sinovite Izrailevi treba da `iveat vo kolibi. 15 Zatoa objavija i razglasija po site svoi gradovi i vo Erusalim, velej}i: Odete vo gorata i donesete vejki od pitoma maslina, vejki od diva maslina, vejki mirtovi, vejki palmovi i vejki od drugi {irokolisni drvja za da napravite kolibi spored zapi{anoto. 16 Otide narodot i donesoa, ta si napravija kolibi, sekoj na pokrivot svoj i vo dvorovite svoi, i vo dvorovite na Bo`jiot dom, i na plo{tadot kaj Vodnite Porti, i na plo{tadot kaj Efremovite Porti. 17 Celata zaednica na onie, {to se bea vratile od plenstvo, napravi kolibi i `iveeja vo kolibi. Od dnite na Isus, sinot Navinov, ta do toj den ne bea pravele taka sinovite Izrailevi. Radosta be{e mnogu golema. 18 I ~itaa od knigata na Zakonot Bo`ji sekoj den, od prviot den do posledniot. I go praznuvaa praznikot sedum dena, a na osmiot den - se odr`a sobor spored uredbata. Ispoved na grevovite
13

5
Sud 3,20

9,1
Is.N. 7,6 2 Let 7,14

6
2 Tim 2,8

7
3 Mojs 10,11 2 Let 17,7

9
5 Mojs 12,7.12 16,14-15

10
3 Mojs 23,40 5 Mojs 12,18 1 Car 25,8 2 Car 6,19 Est 9,22 Lk 14, 12-14

Na dvaeset i ~etvrtiot den od toj mesec se sobraa site sinovi Izrai-

588
NEEMIJA
2 levi, postej}i, vo vre}i{ta i so pepel

na glavite svoi. 2 I se oddeli Izrailevoto seme od site tu|inci, stanaa, pa gi ispovedaa gre5 vovite svoi i prestapite na tatkovcite 2 Car 7,26 svoi. Ps 77,4 3 I stoeja na mestata svoi, i ~etvrt 6 den ~itaa od knigata na zakonot Gos1 Mojs 1,1 podov, svojot Bog, a vo drugata ~etvrti5 Mojs 6,4 Is 40,26 na se ispovedaa i Mu se poklonuvaa na 45,12 Ps 94,5 Gospod, svojot Bog. 4 A toga{ levitite Je{ua, Vanij, 146,6 Dela 4,24 Kadmiel, [evanija, Bunij, [erevija, Otkr 10,6 Vanij i ]enanij se iska~ija na poviso7 ko mesto, nameneto za leviti, i silno 1 Mojs 12,1-3 povikaa kon Gospod, svojot Bog.
17,5

13,3.30 3 Mojs 26,40 Ezd 6,21

Sve~ena molitva 1 Mojs 5 Potoa levitite Je{ua, Kadmiel, 15,18-21 Vanij, Ha{avneja, [erevija, Hodija, 9 [evanija i Petahija rekoa: Stanete, 2 Mojs 2,23-25 slavete Go Gospoda, va{iot Bog, odveka 7-12 doveka, i neka se slavoslovi preslavno11 to Tvoe ime, koe e povisoko od sekoe 2 Mojs slavoslovie i pohvala! 14,15-30 6 I re~e Ezdra: Ti, Gospodi, Koj si 15,4-5.10 eden, Ti go sozdade neboto, nebesata na nebesata i seta nivna vojska, zemjata i s# {to e po nea, moriwata i s# {to e vo niv, i Ti go o`ivuva{ seto toa, i nebesnite voinstva Ti se poklonuvaat. 7 Ti sam, Gospodi Bo`e, go izbra Avram, go izvede od Ur Haldejski i mu dade ime Avraam, 8 i go najde srceto negovo verno pred Tebe, i sklu~i so nego zavet za da mu ja dade{ nemu i na semeto negovo zemjata na Hanancite, Hitijcite, Amorejcite, Perizijcite, Jevusijcite i Gergesejcite. I Ti go ispolni zborot Svoj, za{to si spravedliv. 9 Bidej}i Ti ja vide makata na predcite na{i vo Egipet i ja slu{na nivnata poplaka kaj Crvenoto More, 10 i poka`a znaci i ~udesa nad faraonot i nad site negovi slu`iteli i nad siot narod od zemjata negova, bidej}i Ti znae{e, za{to tie postapija gordelivo so niv, i Ti si sozdade ime do denes. 11 Ti go prese~e pred niv moreto, i tie minaa srede more kako po suvo, a
8

onie {to te gonea, Ti gi frli vo dlabo~inite kako kamen vo silni vodi. 12 Vo obla~en stolb Ti gi vode{e dewe i vo ognen stolb - no}e, za da im go osvetluva{ patot, po koj treba{e da odat. 13 I sleze Ti na gorata Sinaj i govore{e so niv od neboto, im dade praveden sud, vistinski zakoni, naredbi i dobri zapovedi. 14 I im ja poka`a Tvojata sveta sabota i preku Tvojot sluga Mojsej im dade zapovedi, naredbi i zakon. 15 I koga gladuvaa, Ti im dava{e leb od neboto, a koga bea `edni, im izvadi voda od kamen, i im re~e da odat i da ja zavladeat zemjata, koja Ti, otkoga ja krena rakata, se zakolna deka }e im ja dade{. 16 No tie, na{ite tatkovci, bea uporni, se poka`aa tvrdoglavi i ne gi poslu{aa Tvoite zapovedi; 17 ne sakaa da se pokoruvaat i ne se setija na Tvoite ~udesni dela {to gi be{e napravil so niv, stanaa tvrdoglavi i so svojata upornost postavija nad sebesi voda~ za da se vratat vo ropstvoto svoe. No Ti si Bog, Koj saka da pro{teva, dobar i milostiv, dolgotrpeliv i mnogumilostiv, i Ti ne gi ostavi. 18 I makar {to bea izleale tele i bea rekle: ete go tvojot bog {to te izvede od Egipet' - i makar {to pravea golemi skvernavewa, 19 Ti, poradi golemoto Svoe milosrdie, ne gi ostavi vo pustinata; obla~niot stolb ne se odlepuva{e od niv dewe, za da gi vodi po patot, i ogneniot stolb - no}e za da im sveti po patot, po koj treba{e da odat. 20 Ti im go dade Tvojot blag Duh za da gi pou~uva, i ne ja odzema{e manata Svoja od ustata nivna, pa i voda im dava{e za gasnewe na `edta nivna. 21 ^etirieset godini gi hrane{e vo pustinata; no ni{to ne im nedostasuva{e, oblekata ne im ovetvuva{e, nozete ne im potekuvaa. 22 I Ti im dade carstva i narodi i im gi razdeli, i tie ja zavladeaja zemjata na Sion, carot na Esevon, i zemjata na Og, carot na Ba{an.

12
2 Mojs 13,21-22

13
2 Mojs 19 5 Mojs 4,58

15
2 Mojs 16 17,1-7 5 Mojs 1,21

16
4 Mojs 14,1-4

17
2 Mojs 34,6-7

18
2 Mojs 32,1-6

19
2 Mojs 13,22

20
2 Mojs 16,15 17,6 Is 63,11.14 Agej 2,5 Zah 4,6 Ps 22,3

21
5 Mojs 8,4

22
4 Mojs 21,21-35

589
NEEMIJA
23
5 Mojs 1,10 23 I im gi umno`i sinovite nivni kako nebesnite yvezdi i gi vovede vo zemjata, za koja im be{e govorel na tatkovcite nivni deka }e dojdat da ja vladeat. 24 I sinovite nivni vlegoa i ja zavladeaja zemjata. I Ti im gi pot~ini `itelite na taa zemja - Hanancite, i gi predade vo racete nivni so carevite i narodite na zemjata za da postapuvaat so niv spored voljata svoja. 25 I tie gi zazedoa utvrdenite gradovi i plodnata zemja, i zavladeaja ku}i, polni so sekakov imot, napraveni izvori vo kamen, lozja i maslinovi gradini i mnogu plodni drvja za hrana. Tie jadea, se nasituvaa, se debelea i se nasladuvaa od Tvojata golema dobrina; 26 i tie stanaa nepokorni i se krevaa protiv Tebe, go prezrea Tvojot zakon, gi ubivaa Tvoite proroci, koi svedo~ea da se obratat kon Tebe, i premnogu hulea. 27 I Ti zatoa gi predade vo racete na neprijatelite nivni, koi gi ugnetuvaa. No sekoga{ koga, vo te{ko vreme za niv, }e povikaa kon Tebe, Ti gi slu{a{e od nebesata i, po golemoto Svoe milosrdie, im dava{e spasiteli {to gi spasuvaa od racete na neprijatelite nivni. 28 A koga se uspokojuvaa, pak po~nuvaa da pravat zlo pred Tvoeto lice, i Ti gi predava{e vo racete na neprijatelite nivni, i tie vladeeja so niv. No koga pak }e povikaa kon Tebe, Ti gi slu{a{e od nebesata i, spored golemoto Svoe milosrdie, mnogupati gi spasuva{e. 29 Ti im napomnuva{e da se svrtat kon Tvojot zakon, no tie bea tvrdoglavi i ne gi slu{aa Tvoite zapovedi, se otstranuvaa od Tvoite zakoni, preku koi bi `iveel ~ovek, ako gi ispolnuva{e, go svitkaa grbot, se poka`aa tvrdokorni i ne slu{aa. 30 ^ekaj}i da se obratat, Ti gi trpe{e mnogu godini i im napomnuva{e so Tvojot Duh preku prorocite Svoi, no tie ne slu{aa. Toga{ gi predade vo racete na tu|i narodi. 31 No, po golemoto Svoe milosrdie, Ti ne gi istrebi dokraj i ne gi ostava-

25
Is.N. 24,13

26
3 Car 18,4.13 19,10.14 Er 2,30 26,20-23 2 Let 24,20-22

27
Sud 2,11-21

29
3 Mojs 18,5

30
4 Car 17, 5-6 23,31-25,21

31
2 Mojs 34,6

{e, bidej}i Ti si Bog dobar i milostiv. 32 I sega, Bo`e na{, Bo`e veli~estven, silen, stra{en, Koj go pazi zavetot i milosta, neka ne bide malo pred liceto Tvoe seto stradawe {to n# snajde nas, carevite na{i, knezovite na{i, sve{tenicite na{i, tatkovcite na{i i siot Tvoj narod od dnite na asirskite carevi do denes. 33 Vo s# {to n# snajde, Ti si praveden, za{to Ti postapuva{ spored pravdata, a nie sme vinovni. 34 Carevite na{i, knezovite na{i, sve{tenicite na{i i tatkovcite na{i ne go izvr{uvaa Tvojot zakon i ne im posvetuvaa vnimanie na Tvoite zapovedi i Tvoite udari, so koi gi potsetuva{e. 35 I vo svoeto carstvo, pri Tvojata golema dobrina {to im ja uka`uva{e, i vo {irokata i plodorodna zemja {to im ja oddeli, tie ne Ti slu`ea i ne se odvratuvaa od svoite lo{i dela. 36 I, eve, sega sme robovi; vo taa zemja {to Ti im ja dade na tatkovcite na{i za da se hranat od plodovite nejzini i od blagata nejzini, eve, sega nie $ robuvame. 37 I svoite plodovi taa izobilno gi prinesuva za carevite, na koi n# pot~ini zaradi grevovite na{i. I tie po svoja volja vladeat nad telata na{i, i nad dobitokot na{, i nie sme vo golema maka. Narodot se obvrzuva da go ~uva Zakonot Poradi seto toa davame cvrst zavet za vernost i potpi{uvame, i na potpisot e pe~atot na knezovite na{i, levitite na{i i sve{tenicite na{i. Na zape~ateniot dokument bea imiwata na: Neemija, upravitelot, sin na Hahalija, i Sedekija, 2 Seraja, Azarija, Eremija, 3 Pa{hur, Amarija, Malkija, 4 Hatu{, [evanija, Maluh, 5 Harim, Meramot, Avdija, 6 Daniil, Gineton, Varuh, 7 Me{ulam, Avija, Mijamin,
38

32
5 Mojs 7,9

33
Ezd 9,15

34
4 Car 23,11 Er 44,17

35
5 Mojs 28,45-48 Is 63,7

36
Ezd 9,9

37
5 Mojs 28,33

10,1
Is.N. 24,26

10

590
NEEMIJA
8 Maazija, Bilgaj, [emaja: toa se imiwata na sve{tenicite. 9 A ova se imiwata na levitite: Je31 2 Mojs {ua, sin na Azanija, Binuj, od sinovite 34,16 Ezd 9,1-2 na Henadad i Kadmiel; 10 i bra}ata nivni: [evanija, Hodija, 32 Kelita, Pelaja, Hanan, 13,15-22 11 Miha, Rehov, Ha{avija, 2 Mojs 20,8-11 12 Zakur, [erevija, [evanija, 23,11 13 Hodija, Vanij, Beninu. 3 Mojs 25,1-7 14 Narodnite stare{ini: Paro{, 5 Mojs 15,1 Er 17,27 PahatMoav, Elam, Zatu, Vanij, Ez 23,38 15 Bunij, Azgad, Bevaj, Amos 8,5 16 Adonija, Bigvaj, Adin, 17 Ater, Ezekija, Azur, 18 Hodija, Ha{um, Becaj, 19 Harif, Anatot, Nevaj, 20 Magpija{, Me{ulam, Hezir, 21 Me{ezavel, Sadok, Jadua, 22 Pelatija, Hanan, Anaja, 23 Osija, Ananija, Ha{uv, 24 Halohe{, Pilha, [ovek, 25 Rehum, Ha{avna, Maaseja, 26 Ahija, Hanan, Anan, 27 Maluh, Harim, Baana. 28 I drugiot narod, sve{tenici, leviti, vratari, peja~i, slugi na hramot i site {to bea minale od tu|ite narodi kon zakonot Bo`ji, `enite nivni, sinovite nivni, }erkite nivni, site {to mo`ea da razberat, 29 se prisoedinija kon bra}ata svoi, kon naj~esnite od niv, i se obvrzaa so zakletva i prokletstvo deka }e postapuvaat po Bo`jiot zakon, daden preku rakata na Bo`jiot sluga Mojsej, i deka }e gi pazat i izvr{uvaat site zapovedi na Gospod, na{iot Bog, i povelbite Negovi, i naredbite Negovi. 30 I da ne gi davaat }erkite svoi na tu|i narodi, i nivnite }erki da ne gi zemaat za sinovite svoi; 31 i koga tu|ite narodi }e donesat stoka za prodavawe vo sabota, da ne kupuvaat od niv vo sabota ili vo drug svet den, i na sedmata godina da ne se raboti zemjata i da se pro{tevaat sekakvi dolgovi. 32 I si postavivme za zakon da davame od sebe po edna tretina od {ekel godi{no za potrebite na domot na na{iot Bog: Ps 118,106

30

33 za lebovite na predlo`enieto, za redovniot leben prinos i za sekojdnevnata sepalenica, za sabotite, za novomese~ijata, za praznicite, za sve{tenite predmeti i za `rtvite za grev za o~istuvawe na Izrail, i za s# {to se vr{i vo domot na na{iot Bog. 34 I frlivme `drepka nie, sve{tenicite, levitite i narodot, za nabavka na drva, koga koe na{e pokolenie, vo opredeleno vreme, sekoja godina, da gi doteruva vo domot na na{iot Bog za da gorat vrz `rtvenikot na Gospod, kako {to e zapi{ano vo Zakonot. 35 Se obvrzavme u{te da prinesuvame sekoja godina vo domot Gospodov prvini od zemjata svoja i prvini od plodot na sekoe drvo; 36 isto taka - da gi priveduvame vo domot na na{iot Bog, prvorodenite od sinovite svoi i od dobitokot svoj, kako {to e pi{ano vo zakonot, prvorodenite od krupniot i od sitniot dobitok svoj. 37 I prvini od melenoto `ito na{e, i na{ite prinosi, i plodovi od sekoe drvo, i vino, i maslo }e im ispra}ame na sve{tenicite vo }eliite kaj domot na na{iot Bog, i desetok od zemjata svoja - na levitite. Tie, levitite, }e sobiraat desetok vo site gradovi, kade {to imame zemjodelstvo. 38 So levitite, koga sobiraat levitski desetok, }e ima sve{tenik, potomok Aronov, ta levitite da go odnesat desetokot od svojot desetok vo domot na na{iot Bog, vo prostoriite opredeleni za kletovi. 39 Za{to vo tie prostorii kako Izrailevite sinovi, taka i levitite se dol`ni da nosat s# {to se prinesuva kako dar: `ito, vino i maslo. Tamu se i sve{tenite sadovi, i sve{tenicite {to slu`at, i vratarite i peja~ite. I nie nema da go ostavime domot na na{iot Bog.

34
3 Mojs 24,6

37
2 Mojs 13,1-2 4 Mojs 18,14-16

38
4 Mojs 15,18-21 18,21-24

39
4 Mojs 18,26

40
13,11-12

11,1
7,4 Is 48,2 52,1

Spisok na Judejcite dojdeni za naseluvawe vo Erusalim I se naselija stare{inite narodni vo Erusalim, a drugite od narodot frlija `drepka, za da izleze eden od desetmina da se naseli vo sveti-

11

591
NEEMIJA
3 ot grad Erusalim, a preostanatite deEzd 2,1 2 Let 9, 4-17 15 A od levitite: [amaja, sin na Ha{uv, sin Azrikamov, sin na Ha{avija, sin Buniev, 16 i [abetaj, i Jozavad od levitskite na~alnici za nadvore{ni raboti na Bo`jiot dom, 17 i Matanija, sin na Miha, sin Zavdiev, sin Asafov, voditel pri slavoslovieto, za vreme na molitvata, i Bakbukija, vtor po nego od bra}ata negovi, i Avda, sin na [amua, sin Galalov, sin Jedutunov. 18 Site leviti od svetiot grad bea dveste osumdeset i ~etiri. 19 A vratari: Akuv, Talmon i bra}ata nivni, stra`ari pri portite - sto sedumdeset i dvajca. 20 Drugite Izrailci, sve{tenicite i levitite, `iveeja po site gradovi na Judeja, sekoj vo svojot del. 21 A hramovite prislu`nici `iveeja vo Ofel: nivni na~alnici bea Ciha i Gi{pa. 22 Na~alnik na levitite vo Erusalim be{e Uzij, sin na Vanij, sin Ha{aviev, sin Mataniev, sin Mihaev od potomcite Asafovi, koi bea pevci pri slu`bata vo Bo`jiot dom; 23 za{to od carot ima{e za niv posebna zapoved, i ima{e pravilo opredeleno za pevcite za sekoj den. 24 I Petahija, sin Me{ezavelov od potomcite Zerahovi, Judin sin, be{e zastapnik na carot za site raboti {to se odnesuvaa na narodot.

21
Ezd 2,43

vet - vo drugite gradovi. 2 I narodot gi blagoslovi site, koi dobrovolno se soglasija da `iveat vo Erusalim. 3 Eve gi stare{inite na zemjata {to se naselija vo Erusalim, a vo gradovite na Judeja site `iveeja na svojot imot, po gradovite svoi: drugite Izrailci, sve{tenicite, levitite i slugite na hramot, i potomcite na Solomonovite slugi. 4 Vo Erusalim se naselija i nekoi od potomcite na Juda i od potomcite na Venijamin; od Judinite potomci: Ataja, sin na Ozija, sin Zahariev, sin Amariev, sin Safatiev, sin Mahalaeilov, od potomcite na Fares, 5 i Maaseja, sin na Varuh, sin na KolHoze, sin na Hazaja, sin na Adaja, sin na Jojariv, sin Zahariev, potomci na Silomnij. 6 Site potomci na Fares, {to `iveeja vo Erusalim, bea ~etiristotini {eeset i osum, hrabri lu|e. 7 A, eve, gi potomcite Venijaminovi: Salc, sin Me{ulamov, sin Joedov, sin Pedaev, sin Kolaev, sin Maaseev, sin Itielov, sin Isaev, 8 i po nego Gabaj i Salu - devetstotini dvaeset i osum. 9 Joil, sinot Zihrijev, be{e na~alnik nad niv, a Juda, sinot na Hasenua, be{e vtor nad gradot. 10 Od sve{tenicite: Jedaja, sin na Jojariv, Jahin, 11 Seraja, sin Helkiev, sin Me{ulamov, sin Sadokov, sin Merajotov, sin na Ahituv, na~alnik na Bo`jiot dom, 12 i nivnite bra}a, koi vr{ea slu`ba vo Bo`jiot dom, - osumstotini dvaeset i dvajca; i Adaja, sin Jerohamov, sin Pelaliev, sin Amasiev, sin Zahariev, sin Pa{hurov, sin Melhiev, 13 i bra}ata negovi, stare{ini na rodovite - dveste ~etirieset i dvajca; i Ama{saj, sin Azarelov, sin Ahzaev, sin Me{ilemotov, sin Imerov, 14 i bra}ata negovi, ma`i voinstveni - sto dvaeset i osum. Na~alnik im be{e Zavdiel, sin Hagedolimov.

23
1 Let 15,16

24
1 Mojs 38,30

25
1 Mojs 35,27 4 Mojs 21,30

Judejskoto naselenie nadvor od Erusalim 25 Od onie, pak, {to bea po selata, na nivite svoi, nekoi od Judinite sinovi `iveeja vo KirjatArba i vo negovata okolina, vo Divon i vo okolinata negova, vo Jekavceel i vo selata negovi, 26 vo Je{ua, vo Molada i vo BetPelet, 27 vo Hacar[ual, vo Virsavija i vo nivnite okolini, 28 Vo Ciklag, vo Mehona i vo nivnite okolini, 29 vo EnRimon, vo Cora i vo Jarmut, 30 vo Zanoah, Adulam i selata nivni, vo Laki{ i poliwata negovi, vo Azeka

592
NEEMIJA
12,9 i negovata okolina; tie se bea smestile
1 Let 23,28 18 od Bilgaoviot dom - [amua, od [e- 27 5 Mojs 20,5 maeviot dom - Jonatan, 2 Car 6,5 19 od Jojarivoviot dom - Matenaj, od Ezd 3,10 1 Let 15,16 Jedaeviot dom - Ozij, 25,6 20 od Salaeviot dom - Kalaj, od Amo30 koviot dom - Ever, 2 Mojs 21 od Helkieviot dom - Ha{avija, od 19,10 Jov 1,5 Jedaeviot dom - Natanail. 22 [to se odnesuva do levitite, stare{inite na nivnite semejstva bea zapi{ani vo spisokot vo dnite na Elija{iv, Jojada, Johanan i Jadua; i isto taka i sve{tenicite do caruvaweto na Darij persiski. 23 Sinovite Levievi, plemenski stare{ini, se zapi{ani vo letopisot do dnite na Johanan, Elija{ivoviot sin. 24 Na~alnici na levitite bea: Ha{avija, [erevija, i Je{ua, Kadmieloviot sin, i bra}ata nivni, pri niv postaveni za slavoslovie pri blagodarenijata, spored naredbata na David, Bo`ji ~ovek, smena po smena. 25 Matanija, Bakbukija, Avdija, Me{ulam, Talmon, i Akuv bea vratari, koi ~uvaa stra`a pri vratnite pragovi. 26 Toa be{e vo dnite na Joakim, sinot na Je{ua, Jocadakov sin, i vo dnite na Neemija i na sve{tenikot Ezdra, kni`nik.

od Virsavija duri do Hinomovata Dolina. 31 Sinovite Venijaminovi `iveeja vo Geva, vo Mihma{ do Vetil i vo site sela negovi, 32 vo Anatot, Nov, Ananija, 33 Asor, Rama, Gitaim, 34 Hadid, Cevoim, Nevalat, 35 Lod, Ono i vo dolinata Hara{im. 36 Vo delovite na Juda i na Venijamin svoi naselbi imaa i levitite. Spisok na sve{tenicite i levitite Eve gi sve{tenicite i levitite, {to dojdoa so Zorovavel, sinot Salatiilov, i so Je{ua: Seraja, Eremija, Ezdra. 2 Amarija, Maluh, Hatu{, 3 [ehanija, Rehum, Meremot, 4 Ido, Ginetoj, Avija, 5 Mijamin, Maadija, Bilga, 6 [emaja, Jojariv, Jedaja, 7 Salu, Amok, Helkija, Jedaja. Toa se na~alnicite na sve{tenicite i bra}ata nivni vo dnite na Je{ua. 8 A levitite: Je{ua, Binuj, Matanija, glaven pri slavoslovijata, toj i bra}ata negovi, Kadmiel, [erevija, Juda, 9 i Bakbukija i Unij, nivni bra}a, koi zaedno so niv slu`ea. 10 Je{ua go rodi Joakim, Joakim go rodi Elija{iv, Elija{iv go rodi Jojada, 11 Jojada go rodi Jonatan, Jonatan go rodi Jadua. 12 Vo dnite na Joakim stare{ini na sve{teni~ki semejstva bea: od Seraieviot dom - Meraja, od Eremieviot dom - Ananija, 13 od domot na Ezdra - Me{ulam, od Amarieviot dom - Johanan, 14 od Melihueviot dom - Jonatan, od [evanieviot dom - Josif, 15 od Harimoviot dom - Adna, od Merajotoviot dom - Helkaj, 16 od Idoviot dom - Zaharija, do Ginetonoviot dom - Me{ulam, 17 od Avieviot dom - Zihrij, od Minjaminoviot dom i od Moadieviot dom - Piltaj,

12

Neemija upravuva so osvetuvaweto na yidinite 27 Koga treba{e da se osvetuvaat erusalimskite yidovi, gi povikaa levitite od site mesta, i im zapovedaa da dojdat vo Erusalim za da se izvr{i osvetuvaweto i radosnoto praznuvawe vo slavoslovija i pesni, pri zvukot na kimvali, psaltiri i gusli. 28 Se sobraa sinovite na pevcite od Erusalimskiot okrug i od selata Netofatski, 29 i od BetGilgal, i od okolinata na Geva i Azmavet, za{to pevcite si bea izgradile sela vo okolinata na Erusalim. 30 I se o~istija sve{tenicite i levitite, go o~istija i narodot i portite i yidovite. 31 Toga{ gi izvedov na yidot judejskite na~alnici i postaviv dva golemi ho-

593
NEEMIJA
39 ra pevci, i edniot od niv ode{e desno
2 Let 33,14

po yidot kon Gnoi{nite Porti. 32 Po niv ode{e Ho{aja i polovinata 44 3 Mojs judejski na~alnici: 27,30 33 Azarija, Ezdra, Me{ulam, 5 Mojs 18,8 34 Juda, Venijamin, [emaja i Eremija; 35 a od sinovite sve{teni~ki so trubi: Zaharija, sin na Jonatan, sin na [emaja, sin na Matanija, sin na Mihaja, sin na Zakur, Asafov sin, 36 i bra}ata negovi: [amaja, Azarel, Milalaj, Gilalaj, Maaj, Natanail, Juda i Ananija so svirkite na David, Bo`jiot ~ovek, i kni`nikot Ezdra pred niv. 37 Do Izvornite Porti, sproti niv, tie izlegoa po stepeni{tata na Davidoviot grad, po skalite {to vodea kon yidot nad Davidoviot dom, do Vodnite Porti na istok. 38 Drugiot hor vrve{e nasproti niv, a po nego jas i polovinata od narodot, po yidot od Kulata kaj pe~kata do {irokiot yid, 39 i od Efremovite Porti, pokraj Starite Porti i Ribnite Porti i Hananelovata Kula, i kulata Mea, kon Ov~ite Porti, i zastanavme pri Zatvorskite Porti. 40 Potoa i obata zbora zastanaa pred Bo`jiot dom, a i jas i polovinata na~alnici so mene, 41 i sve{tenicite: Elijakim, Maaseja, Minjamin, Mihaja, Eljoenaj, Zaharija i Ananija so trubite, 42 Maaseja, [emaja, Eleazar, Ozij, Johanan, Malkija, Elam i Ezer. A pevcite peeja visoko; voda~ im be{e Jizrahija. 43 Vo toj den se prinesoa golemi `rtvi i se veselea, za{to Bog im be{e dal golema radost. Se raduvaa i `enite, i decata i veselbata erusalimska se slu{a{e nadaleku. Delovite za~uvani za sve{tenicite i levitite 44 Vo istiot den bea postaveni lu|e nad oddelite za prinosi od prvinite i desetocite, za da gi sobiraat od nivite okolu gradovite, delovi opredeleni so Zakonot za sve{tenicite i levitite,

za{to na Judejcite im be{e drago da gi gledaat sve{tenicite i levitite koi slu`ea, 45 i vr{ea slu`ba na svojot Bog i rabotite okolu o~istuvaweto i bea pevci i vratari, spored naredbata na David i sinot negov Solomon. 46 Za{to u{te odamna, vo dnite na David i Asaf, bea ustanoveni glavni pevci, kako i pesni za Boga, pofalni i blagodarstveni. 47 Site Izrailci vo dnite na Zorovavel i vo dnite na Neemija im davaa delovi na pevcite i na vratarite kako hrana za sekoj den, i im gi davaa osvetenite prinosi na levitite, a levitite im davaa na Aronovite sinovi. Neemija sproveduva razni reformi Toj den ~itaa od Mojseevata kniga glasno pred narodot i najdoa napi{ano vaka: Amonec i Moavec ne smeat da vleguvaat vo Bo`joto op{testvo duri doveka. 2 Za{to tie ne gi presretnaa sinovite na Izrail so leb i voda, a go najmija protiv niv Valaam, za da gi prokolne; no Bog na{ ja pretvori kletvata vo blagoslov. 3 Koga go slu{naa toj zakon, tie go oddelija od Izrail s# ona {to be{e od drugo pleme. 4 A pred toa sve{tenikot Elija{iv, postaven nad oddelite pri domot na na{iot Bog, blizok rodnina na Tovija, 5 odredi za nego edna golema soba, vo koja pred toa stavaa leben prinos, temjan i sadovi, i desetok od `itoto, vinoto i masloto, opredeleni so zakon za levitite, pevcite i vratarite, i prinosite za sve{tenicite. 6 Koga se slu~uva{e seto toa, jas ne bev vo Erusalim, za{to vo tekot na trieset i vtorata godina na vavilonskiot car Artakserks bev kaj carot i po izvesno vreme pak se izmoliv od carot 7 odnovo da se vratam vo Erusalim. Toga{ doznav za zloto, {to go be{e napravil Elija{iv, opredeluvaj}i za Tovija soba vo dvorot na Bo`jiot dom.

45
1 Let 23 25-26 2 Let 8,14

46
Ps 136,4 2 Let 29,27 35,15

47
5 Mojs 18,8

13,1
5 Mojs 23,2

2
4 Mojs 2224 5 Mojs 23,3-4

5
3 Mojs 27,30 4 Mojs 18,21

13

594
NEEMIJA
8
Mt 21, 12-13 Mk 11, 15-17 Lk 19, 45-46 Jn 2,13-16 8 Mi stana mnogu neprijatno, i jas ja isfrliv seta poku}nina na Tovija nadvor od sobata, 9 i rekov da ja is~istat sobata i pora~av pak da gi vnesat tamu sadovite na Bo`jiot dom, lebniot prinos i temjanot. 10 Doznav u{te deka na levitite ne im bile davani delovite, i deka levitite i pevcite {to ja vr{ea slu`bata svoja, se razbegale sekoj na nivata svoja. 11 Jas gi iskarav za toa na~alnicite i rekov: Zo{to e zapusten Bo`jiot dom? I jas gi sobrav i gi postaviv po mestata nivni. 12 I site Judejci po~naa odnovo da prinesuvaat desetok od `itoto, vinoto i masloto vo oddelite. 13 I gi postaviv kako nastojnici [elemija, i kni`nikot Sadok, i Fedaja od levitite, a pri niv i Hanan, sinot Zakurov, sin Mataniev, za{to se smetaa za verni. I na niv im be{e nalo`eno da razdavaat delovi na bra}ata svoi. 14 Spomni me, Bo`e moj, za toa, i ne bri{i gi sesrdnite raboti moi {to gi napraviv za domot na mojot Bog i za slu`bata pri nego! 15 Vo tie dni vidov vo Judeja deka vo sabota gme~at grozje, vozat snopja i tovaraat magariwa so vino, grozje, smokvi i sekakov tovar i go nosat vo saboten den vo Erusalim. I jas gi iskarav strogo vo istiot den, koga ja prodavaa taa hrana. 16 I Tirci `iveeja vo Judeja i dovezuvaa riba i sekakva stoka i ja prodavaa vo sabota na judejskite `iteli i vo Erusalim. 17 Jas gi iskarav prvencite Judejski i im rekov: Zo{to vr{ite takvo zlo i go oskvernuvate sabotniot den? 18 Taka pravea tatkovcite va{i, ta zatoa na{iot Bog go isprati vrz nas i vrz ovoj grad seto toa zlo? A vie go zgolemuvate gnevot Negov protiv Izrail, oskvernuvaj}i ja sabotata. 19 Potoa, {tom }e zajde{e sonceto zad erusalimskite porti, sproti sabota, zapovedav da gi zatvoraat vratite i pora~uvav da ne gi otvoraat do utredenta po sabota. A pri portite postaviv od

9
3 Mojs 2,1 1 Let 23,28 29,5

10
5 Mojs 12,19 2 Let 31,4

11
Agej 1,1-9 Mal 3,8-9

12
10,38 Mal 3,10 2 Let 31,5

14
1 Mojs 8,1 4 Car 20,3

15
10,32 2 Mojs 20,8-11 34,21 5 Mojs 5,12-15 Er 17,21-22

18
Er 44,23

19
3 Mojs 23,32

svoite slugi, ta nikakov tovar da ne premine vo saboten den. 20 Taka trgovcite i prodava~ite na sekakva stoka no}evaa edna{ i dvapati nadvor od Erusalim. 21 No jas gi skarav strogo i im rekov: Zo{to no}evate do yidot? Ako go storite toa u{te edna{, }e stavam raka na vas. Ottoga{ tie ne doa|aat vo sabota. 22 I im rekov na levitite da se o~istat i da dojdat da ~uvaat stra`a pri portite za da se za~uva svetosta na sabotniot den. Spomni me i za toa, Bo`e moj, i po{tedi me po golemata Svoja milost! 23 Vo tie denovi vidov u{te Judejci {to si bea zele `eni A{dotki, Amonki i Moavki; 24 i zatoa sinovite nivni zboruvaa polua{dotski, ili spored jazikot na drugite narodi, a judejski ne znaeja da govorat. 25 Jas gi iskarav za toa i gi prokolnuvav, a nekoi ma`i duri i gi tepav, kosata im ja kubev i gi zakolnuvav vo Boga da ne gi davaat }erkite svoi za sinovite nivni i da ne gi zemaat }erkite nivni za sinovite svoi i za sebe. 26 Neli poradi toa, im zboruvav, gre{el i Solomon, carot izrailski? Vo mnogu narodi nemalo takov car kako nego. Toj be{e qubimec na svojot Bog, i Bog go postavi za car nad site Izrailci; no, pak, `eni tu|inki go nateraa vo grev i nego. 27 I treba li da slu{ame za vas deka vie go vr{ite seto toa golemo zlo, bidej}i gre{ite pred na{iot Bog, zemaj}i `eni tu|inki? 28 Eden od sinovite na Jojada, sin na prvosve{tenikot Elija{iv, be{e zet na Sanavalat horon~anecot, jas go izgoniv od Erusalim. 29 Spomni im, Bo`e moj, deka tie go oskvernija sve{tenstvoto i zavetot sve{teni~ki i levitski! 30 Taka go o~istiv narodot od s# drugo zemno i gi ustanoviv slu`bite na sve{tenicite i na levitite, na sekogo vo negovata rabota, 31 i dovozot na drva vo opredeleno vreme i prvinite. Spomni me, Bo`e moj, za moe dobro!

22
1 Mojs 8,1

23
Sud 14,3 Ezd 9,2

24
Est 1,22 3,12 8,9

25
2 Mojs 34,16 Ezd 10,5

26
3 Car 11, 1-13 2 Let 1,12

27
Ezd 9,14

29
4 Mojs 3,12

31
1 Mojs 8,1

TOVIT
Voved Knigata Tovit e raskaz za edno semejstvo. Poka`uva golemi sli~nosti so knigata Bitie i so raskazot za Ahijahar, poznat vo isto~nata mudrosna kni`evnost (sp.1,22;2,10;11,18;14,10). Tovit e pobo`en i bogobojazliv Judeec od Ninevija. So golema podgotvenost izvr{uva milosrdni dela. Toj oslepuva. Negoviot rodnina vo Ekbatana ima }erka Sara, koja ja opsednal satanata; satanata gi ubiva site nejzini ma`i. I Tovit i Sara se molat za smrt. Bog go ispra}a Svojot glasnik Rafail, koj im priredil golema radost i uteha. Rafail go upatil Tovitoviot sin Tovija kako da mu go vrati vidot na svojot tatko i da ja oslobodi Sara od satanata. Otkako uspeal da gi napravi i dvete raboti, toj se o`enil so Sara. Knigata saka da ni poka`e deka Bog upravuva ne samo so golemite istoriski zbidnuvawa, tuku i so poedine~ni semejstva, i deka izobilno gi nagraduva dobro~instvata i milostinata. Napi{ana e vo 3 v. pr. Hristos. Stilot i na~inot na izrazuvawe govorat deka se raboti za semitski pisatel. Delumno taa e napi{ana na evrejski ili u{te poverojatno, na aramejski jazik (Eronim u{te vo 4 vek koristel za svojot prevod aramejska predlo{ka), no do nas taa stignala samo vo gr~ki prevod i toa vo nekolku recenzii. Kniga za raskazite na Tovit, sin na Toviel, sin na Ananiil, sin na Aduil, sin Gavailov, potomok na Asiil od plemeto Neftalimovo, 2 koj vo denovite na asirskiot car Sa4 lamansar be{e zaroben vo Ti{be, koj se 5 Mojs nao|a desno od Kidij Neftalimov, vo 12,5-11 Galileja, nad Asir. Pobo`niot lik na Tovit 3 Jas, Tovit, vo tekot na celiot moj `ivot odev po patot na vistinata i pravdata. I im pravev mnogu dobrini na moite bra}a i na mojot narod, koj dojde zaedno so mene vo Asirskata zemja, vo Ninevija. 4 Dodeka `iveev vo mojata zemja, vo zemjata Izraileva, u{te kako mom~e, toga{ celoto koleno na mojot predok Neftalim go napu{ti domot Davidov i Erusalim, izbran od site izrailski plemiwa za da se prinesuvaat `rtvi tamu, kade {to e osveten hramot za `iveali{te na Sevi{niot i vostanoven me|u site pokolenija zasekoga{. 5 Bidej}i site plemiwa otstapija i po~naa da prinesuvaat `rtvi na Vaal i
1,3

4,7-11 12,8-9 5 Mojs 10,12 19,9 Jona 1,2

3 Car 11,13 11,32.36

na junicata, taka prave{e i domot na mojot predok Neftalim. 6 A samo jas ~esto odev vo Erusalim na praznicite, kako {to mu e zapovedano na Izrail so ve~na zapoved da nosi od prvinite od plodovite, desetok od zemnite plodovi i volna od prvoto potstri`uvawe na ovcite. 7 Toa im go davav na sve{tenicite, sinovite Aronovi, za `rtvenikot; desetok od s# {to proizveduvav im davav na Levievite sinovi, koi slu`ea vo Erusalim; vtoriot desetok go prodavav i sekoja godina odev vo Erusalim i go tro{ev tamu; 8 a tretiot im go davav na onie {to im pripa|a{e, kako {to mi zapoveda Devora, majkata na mojot tatko, koga ostanav sirak po smrtta na tatko mi. 9 Koga stanav ma`, za `ena ja zedov Ana od rodot na mojot tatko i so nea mi se rodi Tovija. Vo progonstvo A koga bev odveden vo ropstvo vo Ninevija, site moi bra}a i rodnini od istoto pleme jadea od hranata na neznabo{cite,
10

6
5 Mojs 16,16

7
4 Mojs 18,8.12 5 Mojs 18,3-4

8
5 Mojs 14,28-29

9
4,12

596
TOVIT
13
1 Mojs 39,4 Dan 2,48 11

no jas ja pazev mojata du{a i ne ja-

Oslepuvawe

2,1
2 Mojs

dev,
12

za{to so seta moja du{a si spomnuvav za Boga. 4 Car 17,6 13 I Sevi{niot mi podari milost i 17 blagonaklonost kaj Salamansar, i taka 4,16 Is 58,7 stanav negov snabduva~. Ez 18,7 14 Potoa otidov vo Midija i mu predaJov 31, 16-20 dov na Gavail, sinot Gavriev, vo Raga Mt 25, 35-36 Midiska, deset talanti srebro - za da gi pazi. 18 15 No, po smrtta na Salamansar, se za4 Car 19,35-36 cari negoviot sin Senahirim, a negoIs 37,36-37 vite pati{ta stanaa opasni, taka {to 21 jas ne mo`ev ve}e da odam vo Midija. 4 Car 16 Vo denovite na Salamansar jas im 19,37 Is 37,38 pravev mnogu dobrini na moite bra}a: 2 Let 32,21 17 na gladnite im go davav mojot leb, mojata obleka na neoble~enite, a koga }e videv nekoj od moeto pleme umren i frlen zad yidinite na Ninevija, jas go pogrebuvav. 18 Tajno gi pogrebuvav i onie {to gi ubiva{e carot Senahirim toga{ koga, nateran vo begstvo, se vrati od Judeja. Toga{ toj ubi mnogumina vo svojot gnev. Gi bara{e carot potoa nivnite trupovi, no ne mo`e{e da gi najde. 19 Eden od Ninevijcite otide kaj carot i go izvesti deka jas gi pogrebuvam mrtovcite. Otkako razbrav deka sakaat da me ubijat, se upla{iv i izbegav od gradot. 20 I go razgrabaa celiot moj imot; ni{to ne mi ostana, osven mojata `ena Ana i mojot sin Tovija. 21 No ne izminaa ni pedeset dena, koga carot go ubija negovite dva sina i izbegaa vo planinata Ararat, a na negovo mesto se zacari negoviot sin Asarhadon. Toj za na~alnik nad dr`avnata riznica i celata uprava go postavi Ahijahar, sinot na mojot brat Anail. 22 Ahijahar se zavzede za mene i jas se vrativ vo Ninevija. Ahijahar be{e i peharnik, a i ~uvar na dr`avniot pe~at, i upravitel na domot i glaven blagajnik. Asarhadon go nazna~i povtorno na tie dol`nosti, a Ahijahar be{e sin na mojot brat.
14

Koga se vrativ vo mojot dom i ot- 34,22 Mojs kako mi bea vrateni mojata `ena 5 16,10 Ana i mojot sin Tovija, na praznikot 6 Pedesetnica, vo svetata sedmica nad Amos 8,10 sedmicite, be{e prigotvena dobra goz10 ba i sednav da jadam. Mk 5,26 2 Otkako vidov mnogu jadewa, mu rekov na mojot sin: Odi i dovedi kogo }e najde{ od siroma{nite na{i bra}a, koj si spomnuva za Gospod, a jas }e te po~ekam. 3 Toj se vrati i re~e: Tatko moj, eden od na{eto pleme e zadaven i frlen na plo{tadot. 4 Toga{ jas go ostaviv jadeweto pred da go probam, brzo izlegov i go odnesov vo edna ku}a do zajdisonce. 5 Koga se vrativ, se izmiv i nata`en go jadev lebot svoj. 6 Toga{ si spomnav za proro{tvata na Amos, koj rekol: Praznicite va{i }e se pretvorat vo `alost i site va{i veselbi - vo pla~. 7 I pla~ev, a otkako zajde sonceto, otidov, iskopav grob i go pogrebav. 8 Moite sosedi se podbivaa so mene i velea: - Toj u{te ne se pla{i deka }e bide ubien za taa rabota; edna{ ve}e be{e vo begstvo za toa, a ete, pak pogrebuva mrtovci. 9 Istata taa no}, otkako se vrativ od pogrebot, iako bev ne~ist, legnav da spijam zad yidot na dvorot, i liceto moe ne be{e pokrieno bidej}i be{e toplo. 10 Ne zabele`av deka na yidot imalo vrapci. I dodeka o~ite mi bea otvoreni, vrapcite ispu{tija vrz niv ne{to toplo i na niv se pojavija beli damki. Odev kaj lekari, no tie ne mo`ea da mi pomognat. Ahijahar mi ispra}a{e hrana, s# dodeka ne zamina vo Elimaida. Primerna ~esnost Mojata, pak, `ena Ana vo `enskite oddelenija prede{e volna, 12 i ispredenoto im go ispra}a{e na bogati lu|e, koi $ pla}aa za toa, a edna{ $ podarija i edno jare.
11

597
TOVIT
13 Koga go donese doma kaj mene, jareto po~na da vreska; jas ja pra{av `ena mi: Od kade ti e ova jare? Da ne si go 14 ukrala? Vrati im go na onie ~ie e, za{Jov 2,9 to ne e dozvoleno da se jade ona {to e kradeno. 14 Taa mi odgovori: Mi go dadoa ka3,2 5 Mojs 32,4 ko podarok zaedno so platata. No jas Ps 118,137 Ezd 9,15 ne $ veruvav i nastojuvav da im go vrati Neem 9,33 na onie, i se nalutiv. A taa mi odgovo4 ri, velej}i: Kade se tvoite milosrdni 5 Mojs i pravedni dela? Ete kako se projavija 28,37 3 Car 9,7 site tie vo tebe! 5 Mojs 22,1-3 Er 24,9 Ps 43,13 Ezd 9,10

13

Tovitovata molitva Toga{ se nata`iv, se rasplakav od `alost i po~nav da se molam, so ovie zborovi: 2 Gospodi, Ti si praveden, i site Tvoi dela i site Tvoi pati{ta se - milost i vistina; Ti sudi{ so vistinski i praveden sud so vekovi! 3 Spomni si za mene i pogledni me milostivo: ne kaznuvaj me za moite grevovi, i za moite zabludi i za zabludite na moite predci {to gi napravile tie pred Tebe. 4 Bidej}i tie ne gi poslu{ale Tvoite zapovedi, i Ti gi predade na grabe`, ropstvo i smrt i tie stanaa primer za prekor pred site narodi me|u koi sme raseani. 5 Navistina, pravedni se site Tvoi sudovi - da postapuva{ so mene spored moite grevovi i spored grevovite na moite predci, zatoa {to ne gi izvr{uvale Tvoite zapovedi i ne postapuvale pravedno pred Tebe. 6 I zatoa, postapuvaj so mene kako {to Ti e milo; zapovedaj da mi bide odzemen mojot duh za da se oslobodam i pretvoram vo zemja: za{to e podobro za mene da umram, otkolku da `iveam, bidej}i slu{am la`livi prekori i tagata moja e golema. Oslobodi me od taa te`ina za da pojdam vo ve~noto `iveali{te, i ne svrtuvaj go Tvoeto lice od mene. Nevoljata na Sara Vo istiot den se slu~i i Sara, }erkata na Raguil, vo Ekbatana Midiska,
7

6
1 Mojs 3,19 4 Mojs 11,15 3 Car 19,4 Jov 7,15

da pretrpi prekori od sluginkite na svojot tatko, 8 zatoa {to se be{e ma`ela sedumpati, no lo{iot duh Asmodej gi ubival pred da bidat so nea kako so `ena. Zatoa tie $ velele: Zar ne te grize sovesta {to si gi zadavuvala svoite ma`i? Ve}e sedummina si gi imala, a ne se nare~e so imeto na nieden od niv. 9 Zo{to nas da n# bie{ za niv? Tie umrea, odi i ti po niv za da ne vidime tvoj sin ili tvoja }erka doveka. 10 Koga go ~ula toa, taa se nata`ila mnogu, taka {to re{ila da si go odzeme `ivotot, no si pomislila: - mojot tatko me ima samo mene; ako go napravam toa, za nego }e bide golem sram i }e go ogor~am mojot star tatko i }e go odnesam vo carstvoto na mrtvite. Sarinata molitva Pa po~nala da se moli pokraj prozorecot, velej}i: Blagosloven si, Gospodi, Bo`e moj, i blagosloveno e Tvoeto sveto i slavno ime doveka, neka Te blagoslovuvaat doveka site Tvoi dela! 12 Sega gi svrtuvam o~ite moi i liceto moe kon Tebe, Gospodi; 13 Ti se molam, zemi me od zemjata i ne dozvoluvaj ve}e da slu{am prekori! 14 Ti znae{, Gospodi, deka sum ~ista od sekakov grev so ma`, 15 deka ne sum go obes~estila svoeto ime, ni imeto na mojot tatko; jas sum edinstveno ~edo, toj nema sin, koj bi mo`el da go nasledi, ni blizok brat, ni sin od brat, za kogo bi mo`ela da se oma`am. Ve}e zagubiv sedum ma`i. Pa zo{to u{te da `iveam. Ako, pak, ne Ti e ugodno da me ubie{, toga{ svrti go pogledot kon mene i smilostivi mi se za da ne slu{am ve}e prekori. Usli{uvawe na dvete molitvi Dvete molitvi, istovremeno, bea slu{nati od Samiot Gospod Bog i Bog go isprati angelot Bo`ji Rafail da gi izle~i; 17 da mu gi otstrani belite petna od o~ite na Tovit, a Sara, }erkata na Raguil, da mu ja dade za `ena na Tovija, sinot na Tovit, no prethodno da go vrze
16 11

8
6,14 7,11 Mt 22, 25-27

10
1 Mojs 37,35 42,38 44,29.31

11
Dan 6,10

15
4 Mojs 27,8

16
12,12.14-15

598
TOVIT
4,1 lo{iot duh Asmodej, za{to bilo pred1,14

nazna~eno da ja nasledi Tovija. - Vo ed2 no i isto vreme Tovit, otkako se vrati, 3,6 vleze vo svojot dom, a Sara, Raguilovata 3 }erka, slegna od gornata soba. Tovija upaten vo Midija Vo toj den Tovit si spomna za srebroto {to go be{e dal na ~uvawe kaj Gavail vo Raga Midiska, 2 pa si re~e vo sebesi: Jas ja barav smrtta, a zo{to ne go povikam mojot sin Tovija i da go izvestam za ova dodeka ne sum umrel? 3 Otkako go povika, mu re~e: Sinko, koga }e umram, pogrebi me i ne ja ostavaj majka ti; po~ituvaj ja vo tekot na celiot tvoj `ivot, ugoduvaj $ i ne ogor~uvaj ja. 4 Spomnuvaj si, sinko moj, deka taa se izma~ila mnogu za tebe u{te dodeka bila bremena so tebe, a koga }e umre, pogrebi ja pokraj mene vo istiot grob. 5 Sinko, sekoj den spomnuvaj si za Gospod, na{iot Bog; ne gre{i i ne prekr{uvaj gi Negovite zapovedi. Pravi pravedni dela vo site dni na tvojot `ivot i ne odi po pati{tata na bezzakonieto. 6 Za{to, ako postapuva{ spored vistinata, }e uspeva{ vo site tvoi dela, kako i site onie {to `iveat pravedno. 7 Od imotot tvoj davaj milostina - da ne `ali tvoeto oko koga dava{ milostina. Ne svrtuvaj go liceto tvoe od siromaviot, pa i Bog nema da go svrti Svoeto lice. 8 Koga ima{ mnogu, davaj od toa milostina, a i koga ima{ malku, ne pla{i se da dava{ milostina i po malku: 9 taka }e si sobere{ bogato sokrovi{te za denovite na pogolema nu`da, 10 za{to milostinata izbavuva od smrt i ne dozvoluva da otide{ vo temnina. 11 Milostinata e dobar dar za sekoj {to ja dava pred Sevi{niot. 12 Sinko, pazi se od sekakov blud i prequba. Gledaj `enata tvoja da bide od plemeto na tvoite predci; ne zemaj tu|inka za `ena, koja ne e od plemeto na tatko ti, za{to nie sme sinovi na pro-

2 Mojs 20,12 Izreki 23,22 Sir 3,4.16 Mt 15,4

6
13,6 Jn 3,21

7
4,16 5 Mojs 15,10 Sir 4,4 2 Kor 9,7

8
Sir 35,9

9
Mt 6,20 1 Tim 6,19

10
12,9 Sir 3,30

12
Mt 5,32 19,9 Dela 15,20.29

roci; Noe, Avraam, Isak i Jakov se na{i predci od iskona. Pomni, sinko deka tie zemaa `eni me|u svoite soplemenici i deka bea blagosloveni me|u svoite deca, nivnoto potomstvo }e ja nasledi zemjata. 13 I taka, sinko, sakaj gi svoite bra}a i ne se gordej vo srceto svoe pred tvoite bra}a i pred sinovite i }erkite na svojot narod dotamu za da ne odbere{ me|u niv `ena za sebe; od gordelivosta proizleguva golema propast i nemir, a od mrzelivosta - samo nema{tina i beda; mrzelivosta e majka na gladot. 14 Platata na naemnikot da ne preno}eva kaj tebe, tuku isplatuvaj mu ja vedna{. Ako Mu slu`i{ na Boga, i tebe }e ti bide plateno. Sinko, dobro razmisluvaj za sekoja tvoja rabota i bidi vnimatelen vo site tvoi postapki i vo site tvoi odnesuvawa. 15 Ona {to ti go mrazi{, ne pravi mu go nikomu. Ne pij vino do opivawe, i pijanstvoto da ne odi so tebe po patot tvoj. 16 Od lebot tvoj davaj im na gladnite, a neoble~eniot - so obleka tvoja oble~i go; deli milostina od s# {to ima{ vo izobilie, a da ne `ali tvoeto oko koga deli{ milostina. 17 Razdavaj go tvojot leb na grobot od pravednicite i ne davaj im go na gre{nicite. 18 Baraj sovet od onoj {to e mudar, a korisen sovet ne otfrlaj. 19 Vo sekoe vreme blagoslovuvaj Go Gospod Bog i moli Mu se da gi ispravuva tvoite pati{ta, i site tvoi pati{ta i nameri dobro da zavr{at, za{to nieden narod ne mo`e da ima tolku razum: Bog e Onoj, Koj go ispra}a sekoe dobro, a koga saka, spored Svojata volja, ponizuva. Sinko, spomnuvaj gi moite pouki: nikoga{ da ne bidat izbri{ani od tvoeto srce! 20 A sega, sinko, }e ti otkrijam deka sum ostavil deset talanti srebro na ~uvawe kaj Gavail, sinot na Gavrija, vo Raga Midiska. 21 Ne pla{i se, sinko, deka sme osiroma{eni; }e ima{ mnogu, ako ima{ strahopo~it kon Boga, ako bega{ od se-

14
12,1 3 Mojs 19,13 5 Mojs 24,15

15
Mt 7,12 Lk 6,31

17
Er 16,7 Sir 12, 4-5.7

18
Izreki 12,15 13,10

19
13,2 1 Car 2,6-7 Ps 74,7 Mudr 16,13 Lk 1,52-53

21
Sir 1, 16-17 2,8-9

599
TOVIT
5,4 koj grev i ako go pravi{ ona {to e najSud 13,16

dobro pred Nego. Rafail go sledi Tovija Tovija mu odgovori na svojot tatko: Tatko, }e pravam s# kako {to mi zapoveda{, 2 no kako }e mo`am da gi zemam parite, koga ne go poznavam ~ovekot? 3 Toga{ tatko mu, mu ja dade potvrdata i re~e: Najdi ~ovek {to }e te pridru`uva; jas }e mu platam dodeka sum u{te `iv, i odete po parite. 4 Toga{ otide da bara ~ovek i go sretna Rafail, koj be{e angel, no Tovija ne znae{e. 5 I toga{ mu re~e: Mo`e{ li da dojde{ so mene vo Raga Midiska i go znae{ li patot dotamu? 6 Angelot mu odgovori: Mo`am, }e dojdam so tebe i patot go znam; jas sum `iveel kaj Gavail, na{iot brat. 7 Tovija mu re~e: Po~ekaj da mu javam na tatko mi. 8 A angelot mu odgovori: Odi, samo ne zadr`uvaj se. 9 Tovija otide kaj tatko si i mu re~e: Eve, najdov drugar {to }e odi so mene. A tatko mu mu re~e: Pokani go da dojde kaj mene, da ~ujam na koe pleme mu pripa|a i da vidam dali }e ti bide dobar pridru`nik. 10 Tovija go povika, pa koga vleze, se pozdravija eden so drug. 11 Tovit go pra{a: Ka`i mi, od koe pleme i od koj rod si? 12 Angelot odgovori: Dali bara{ pleme i rod ili bara{ naemnik koj }e go pridru`uva tvojot sin? Toga{ Tovit mu odgovori i re~e: Brate, sakam da gi znam tvoite predci i kako ti e imeto? 13 Angelot mu re~e: Jas sum Azarija, od plemeto na Ananija, najstariot od tvoite bra}a. 14 Toga{ Tovit mu re~e na angelot: Brate, sre}en neka vi e patot i ne luti mi se {to sakav da razberam od koe pleme si i kako ti e imeto. Zna~i, ti si moj brat od ugleden i blagoroden rod. Jas gi poznavam Ananija i Natan, sinovite na golemiot Semelija; zaedno

odevme vo Erusalim za da se poklonime so prvinite i so desetocite od na{ite zemni plodovi. Ne pojdovme po zabludite na na{ite bra}a. Brate, ti si od dobar koren. 15 No ka`i mi kolku treba da ti platam? ]e ti dadam drahma na den i s# {to e potrebno za tebe i za sin mi, 16 a }e ti dadam i ne{to pove}e od toa koga }e se vratite `ivi i zdravi. 17 Taka se dogovorija. Toga{ Tovit mu re~e na Tovija: Prigotvi se za pat i sre}en vi pat! Sinot negov prigotvi s# {to be{e potrebno za patuvaweto. Toga{ pak tatko mu progovori i re~e: Odi so ovoj ~ovek, a Bog, Koj `ivee na neboto, neka vi podari sre}no patuvawe i Negoviot angel da ve pridru`uva. I taka otpatuvaa obajcata i ku~eto na mom~eto so niv. 18 No Ana, majkata na Tovija, zaplaka i mu re~e na Tovit: Zo{to go isprati na{iot sin? Ne be{e li toj potkrepa za na{ite race - koga vleguva{e i izleguva{e pred nas? 19 Ne menuvaj go srebroto so srebro! Parite se |ubre sprema na{iot sin! 20 Za{to za tolku, kolku {to Bog ni opredelil da `iveeme, dovolno ni e ova {to go imame. 21 Tovit progovori i re~e: Ne ta`i, sestro, ne pla~i; toj }e se vrati i tvoite o~i pak }e go vidat `iv i zdrav. 22 Nego }e go pridru`uva dobar angel. Patuvaweto negovo }e bide sre}no; }e ni se vrati zdrav i `iv.

15
4,4

16
12,1

17
1 Mojs 24,7.40 2 Mojs 23,20 Ps 9,10

22
5,17

6
2

I taa prestana da pla~e. Riba

Mom~eto trgna so angelot, a i ku~eto so niv. Prikve~er patnicite pristignaa do rekata Tigar, i tamu ja pominaa no}ta. 3 Mom~eto otide do rekata da se izmie, no ottamu izleze golema riba i saka{e da go progolta. 4 Toga{ angelot mu re~e: Ulovi ja taa riba! Mom~eto ja fati ribata i ja izvle~e na zemjata.

600
TOVIT
5 I mu re~e angelot: Raspori ja ribata, izvadi go srceto, crniot drob i `ol~kata i ~uvaj gi! 8 6 Toj napravi taka kako {to mu re~e 11,8.11-12 angelot, a ribata ja ispekoa i ja izedoa. 11 Potoa go prodol`ija svojot pat i doj3,15 doa do Ekbatana. 8,21 6,17 8,2-3 10,10 14,13

6,7

15
1,9 4,19 7

Angelot mu ja namenuva Sara na Tovija Tovija go pra{a angelot: Brate Azarija, zo{to ni se potrebni srceto, crniot drob i `ol~kata od ribata? 8 A toj mu odgovori i re~e: Ako nekogo go izma~uva demon, ili lo{iot duh, toga{ pred takov ma` ili `ena treba da se kadi so srceto i crniot drob i ve}e nema da se izma~uva, 9 a so `ol~kata se nama~kuvaat o~ite, na koi ima beli petna, i potoa ~ovekot so takvi o~i ozdravuva. 10 A koga se pribli`ija do Ekbatana, 11 angelot mu re~e na Tovija: Brate, denes }e preno}uvame kaj Raguil, tvojot rodnina, koj ima }erka, koja se vika Sara. 12 Jas }e porazgovaram i }e gledam da ti ja dadat za `ena, za{to nejzinoto nasledstvo ti pripa|a tebe, bidej}i samo ti si od nejziniot rod, a devojkata e prekrasna i umna. 13 A sega, poslu{aj me: Jas }e zboruvam so tatko $, pa koga }e se vratime od Raga, }e napravime svadba. Jas go poznavam Raguil i znam deka spored Mojseeviot zakon, nema da ja dade svojata }erka na drug ma`; a koga bi go napravil toa, toj bi zaslu`il smrt, za{to nasledstvoto treba da go dobie{ ti, a ne nekoj drug. 14 Toga{ Tovija mu re~e na angelot: Brate Azarija, sum slu{al deka taa devojka ve}e ja davale na sedum ma`i i deka site tie bile najdeni mrtvi vo svadbenata soba, 15 a jas sum edinec sin na mojot tatko, pa se pla{am, koga }e vlezam kaj nea deka }e umram kako site pred mene, bidej}i nea ja saka nekoj demon, koj nikomu ne mu pravi zlo, osven na onie {to se pribli`uvaat do nea. Zatoa se pla{am da ne umram, i po mene, poradi `alosta,

da ne gi odvle~kam vo grob mojot tatko i mojata majka, a nemaat drug sin za da gi pogrebe. 16 Angelot mu re~e: Zar gi zaboravi zborovite na tvojot tatko, koj ti zapoveda da zeme{ `ena od tvojot rod? Poslu{aj me, brate, taa treba da ti bide `ena, a od demonot ne se pla{i; taa u{te no}eska }e bide tvoja `ena. 17 Samo, {tom }e vleze{ vo bra~nata soba, vedna{ zemi ja kadilnicata i stavi vo nea malku od srceto i malku od crniot drob na ribata i pokadi; 18 a demonot, {tom }e ja po~uvstvuva mirizbata, }e izbega i ve}e nema nikoga{ da se vrati. A koga }e se pribli`i{ do nea, zastanete dvajcata, povikajte Go Semilostiviot Bog i Toj }e ve pomiluva i }e ve spasi. Ne pla{i se; taa e opredelena za tebe od sekoga{, ti }e ja spasi{; taa }e pojde so tebe i jas znam deka }e ima{ deca so nea. Koga Tovija go islu{a seto toa, vedna{ ja zasaka so seta svoja du{a i silno se privrza za nea. Doa|aweto vo ku}ata na Raguil Toga{ dojdoa vo Ekbatana i se pribli`ija do ku}ata na Raguil. Sara gi pre~eka i qubezno gi pozdravi. I tie ja pozdravija nea, pa potoa gi vovede vo domot. 2 Raguil $ re~e na svojata `ena Edna: Kolku li ovoj li~i na mojot rodnina Tovit, na sinot od brat mi! 3 Toga{ Raguil gi zapra{a da mu ka`at od kade se. Tie mu odgovorija: Nie sme od Neftalimovite potomci, koi `iveat vo progonstvo vo Ninevija. 4 Potoa pak gi zapra{a: A dali go poznavate Tovit, na{iot brat? Otkako mu odgovorija deka go poznavaat, Raguil gi pra{a dali e `iv i zdrav. Tie mu odgovorija deka e `iv i zdrav. 5 A Tovija dodade: Toj e mojot tatko. 6 Toga{ Raguil mu se pribli`i, go bakna i zaplaka. 7 Go blagoslovi i re~e: Ti si, zna~i, sinot na onoj ~esen i blagoroden ~ovek. No otkako slu{na deka Tovit go zagubil vidot, se na`ali i po~na da pla~e;

16
6,8

17
8,4

18
1 Mojs 24,67

7,2
9,6

5
1 Mojs 43,27-28

6
1 Mojs 29,13 33,4 45,14-15

601
TOVIT
10
3,15 8 a pla~e{e i negovata `ena Edna i }erka mu Sara. 9 Potoa zaklaa oven i prigotvija izobilni jadewa. Tovija mu re~e na Rafail: Poprika`uvaj, brate Azarija, za ona {to razgovaravme po patot za da mo`e da se zavr{i taa rabota! 10 Angelot pozboruva za toa so Raguil, a Raguil se obrati kon Tovija i mu re~e: Jadi, pij i bidi vesel, za{to ti treba da ja zeme{ mojata }erka. No sepak, jas treba da ti ja otkrijam vistinata; 11 dosega sum ja daval mojata }erka na sedummina ma`i, i koga }e vlezea kaj nea, u{te istata no} umiraa. No ti sega bidi vesel! Tovija mu re~e: Jas nema da kasnam od ni{to s# dodeka ne se dogovorime i ne napravime {to treba da se napravi. Raguil mu re~e: Zemi ja vedna{; taa ti pripa|a po zakonot: ti si $ brat, i taa e tvoja. Milosrdniot Bog da vi daruva s# {to e najdobro! 12 Toga{ ja povika svojata }erka Sara, ja fati za raka i mu ja dade na Tovija za `ena, velej}i: Eve, spored Mojseeviot zakon, zemi ja i vodi ja kaj tatko ti! I toga{ gi blagoslovi. 13 Potoa ja povika svojata `ena Edna, pa zede svitok, napi{a dogovor i stavi pe~at. 14 Duri toga{ po~naa da jadat. 15 Raguil, pak, ja povika svojata `ena Edna i re~e: Prigotvi ja, sestro, drugata spalna i vovedi ja vo nea. 16 Taa napravi, kako {to $ re~e nejziniot ma`, ja vovede svojata }erka tamu i taa zaplaka. Koga gi vide solzite na svojata }erka, taa $ re~e: 17 Uspokoj se, }erko moja, i bidi hrabra: Gospodarot na neboto i na zemjata neka ti podari radost mesto `alost. Uspokoj se, ~edo moe! 3 Demonot, {tom ja po~uvstvuva taa mirizba, izbega vo gornite predeli na Egipet, i angelot go vrza. 4 Koga se zatvorija vo sobata, Tovija stana od postelata i $ re~e na Sara: Stani, sestro, da Mu se pomolime na Gospod, za da se smiluva na nas. 5 Toga{ Tovija po~na da se moli: Blagosloven si, Bo`e na na{ite tatkovci, i blagosloveno e Tvoeto sveto i preslavno ime vo site vekovi! Da Te blagoslovuvaat nebesata i site tvoi sozdanija! 6 Ti go sozdade Adam i mu ja dade za pomo{ni~ka Eva, od niv proizleze ~ove~kiot rod. Ti si rekol: Ne e dobro ~ovek da bide sam; da mu sozdademe pomo{ni~ka sli~na na nego.' 7 I sega, Gospodi, jas ja zemam ovaa moja sestra ne od telesna pobuda, tuku navistina kako sopruga. Smiluvaj se na mene i napravi da ostaream so nea! 8 I toga{ zaedno i dvajcata rekoa: Amin . 9 Potoa tie spieja spokojno cela no}. Me|utoa Raguil stana i pojde da iskopa grob, 10 mislej}i deka e, mo`ebi, i ovoj umren; 11 pa, koga se vrati doma, 12 $ re~e na svojata `ena Edna: Isprati edna od sluginkite da vidi dali e `iv; ako umrel, vedna{ da go pogrebeme, ta nikoj da ne razbere. 13 Sluginkata ja otvori vratata, i vleze vo sobata i vide deka spijat. 14 Toga{ izleze nadvor i javi deka e `iv. 15 Raguil Mu blagodari na Boga, velej}i: Bo`e, bidi blagosloven so sekoj ~ist i svet blagoslov. Da Te blagoslovuvaat site Tvoi svetii, site Tvoi sozdanija, site Tvoi angeli i site Tvoi izbranici, - neka Te blagoslovuvaat vo site vekovi! 16 Blagosloven si, za{to me razveseli; so mene ne se slu~i onaka kako {to mislev, tuku ja poka`a sprema nas Tvojata golema milost. 17 Blagosloven si zatoa {to se smiluva sprema dvajcata od ist rod! Gospodi, izlij ja vrz niv Tvojata milosrdnost,

8,3
Mt 12,29.43 Otkr 20,2

11
3,8

4
6,18 7,12 8,17

12
8,4.17 10,13 1 Mojs 24,33.50

6
1 Mojs 2,7 2,20-27

14
1 Mojs 24,54

7
4,12

17
5,10 Jn 16,20

17
6,15 7,12 8,4

Dobrite svr{enici spaseni Otkako se nave~eraa, go vovedoa i Tovija kaj Sara. 2 A toj odej}i kon spalnata soba, si gi spomna zborovite na Rafail, pa zede kadilni~e i gi stavi vnatre srceto i crniot drob od ribata i pokadi.

602
TOVIT
19 podari im da go zavr{at svojot `ivot
1 Mojs 18,6-7 6 Tovit po~na toga{ da ja ute{uva, velej}i $: Mol~i, ne pla~i, toj e `iv i zdrav. 7 Taa mu re~e: Ti mol~i i ne mami me; znam jas deka postradal na{iot sin. - Sekoj den taa izleguva{e nadvor od gradot na patot, po koj otpatuva nivniot sin; dewe ne jade{e ni{to, a no}e, neprestano pla~e{e po svoeto ~edo Tovija, s# dodeka ne izminaa ~etirinaeset svadbeni denovi, za koi Raguil go zakolna da presedi tamu. Toga{ Tovija mu re~e na Raguil: Pu{ti me da si odam, za{to tatko mi i majka mi ve}e ne se nadevaat deka }e me vidat. 8 Testot negov mu re~e: Ostani kaj mene, a jas }e se pogri`am da najdam nekogo {to }e go izvesti tatko ti za tebe. 9 A Tovija mu odgovori: Ne, pu{ti me da se vratam kaj tatko mi.

6
5,21

20
1 Mojs 24,54-55 5 Mojs 24,5

21
6,12

9,2
5,3

3
10,1

6
7,2.6

so zdravje, veselba i milosrdie. 18 Toga{ im zapoveda na svoite slugi da go zatrupaat grobot. 19 Potoa priredi svadbena gozba, koja prodol`i ~etirinaeset dena. 20 Toga{ Raguil go zakolna, velej}i: Ne odi si doma dodeka ne izminat denovite na svadbata, ne odi si dodeka ne izminat ~etirinaesette svadbeni denovi, 21 a toga{ primi ja polovinata od imotot i vrati se `iv i zdrav kaj tvojot tatko; ostatokot od imotot }e go dobie{ otkako umreme jas i mojata `ena. Rafailovoto patuvawe vo Midija Tovija go povika Rafail i mu re~e: Brate Azarija, zemi eden od slugite i dve kamili i pojdi vo Raga Midiska kaj Gavail; zemi gi od nego parite i nego dovedi go na svadbata, 3 za{to Raguil me zakolna da ne si odam. 4 A znae{ deka tatko mi, gi broi denovite, i ako se zadr`am pove}e, mnogu }e taguva. 5 Toga{ Rafail otide kaj Gavail i mu ja dade potvrdata za parite. Toj vedna{ gi donese zape~atenite vre}i~ki i mu gi predade na Rafail. 6 Utredenta stanaa rano i zaedno otidoa na svadbata. I Tovija ja blagoslovi svojata `ena.
2

7
11,5

8
8,20 9,3-4 1 Mojs 24,54.56 30,25

10
8,21 1 Mojs 24,35

11
1 Mojs 45,28

12
8,21

10,1
9,3-4

13
4,3

5
11,13

Is~ekuvawe na Tovievoto vra}awe Tovit, tatko mu na Tovija, gi broe{e denovite. Pa, koga izminaa denovite predvideni za patuvaweto, a nego u{te go nema{e, 2 Tovit re~e: Mo`ebi gi zadr`ale ili mo`ebi Gavail umrel, pa nema koj da im gi dade parite. 3 I mnogu se nata`i. 4 A `ena mu re~e: Sinot na{ zaginal, zatoa i go nema da se vrati. (I po~na da pla~e po nego i da govori:) 5 Te{ko mene, ~edo moe, {to te pu{tiv, svetlino na moite o~i!

10

Tovija se pozdravuva so roditelite na svojata `ena 10 Raguil toga{ stana, mu ja predade Sara, negovata nevesta, mu go dade polovinata od svojot imot, dobitok i pari. 11 Otkako gi blagoslovi, se prosti i se zboguva so niv, velej}i: Nebesniot Bog da ve blagoslovi pred da umram. 12 A na svojata }erka $ re~e: Po~ituvaj gi tvoite svekor i svekrva; sega tie se tvoi roditeli; sakam da slu{am samo dobri vesti za tebe. I ja bakna. A Edna mu re~e na Tovija: Brate moj sakan, Nebesniot Gospodar neka te izdigne i da ti podari da vidi{ deca od Sara, mojata }erka, za da se naraduvam pred Gospod. Eve, ti ja predavam mojata }erka da se gri`i{ za nea i da ne ja o`alostuva{. 13 Otkako Mu zablagodari na Boga {to go blagoslovil negovoto patuvawe, Tovija im posaka blagoslov na Raguil i na negovata `ena Edna. Tovija pojde na pat. Patuvaa i najposle se pribli`ija do Ninevija. Vra}aweto na Tovija so Sara Toga{ Rafail mu re~e na Tovija: Ne znae{ li, brate, vo kakva sostojba go ostavivme tvojot tatko?

11

603
TOVIT
11,3
1 Mojs 46,28 2 Ajde da pobrzame napred, pred tvojata `ena za da ja sredime ku}ata. 3 Ti zemi ja v raka `ol~kata od ribata. I taka trgnaa, a i ku~eto potr~a po niv. 4 A toga{ i Ana sedna pokraj patot i ~eka{e da go zdogleda svoeto ~edo. 5 I koga go prepozna i vide deka se vra}a, mu re~e na Tovit: Eve, se vra}a sinot tvoj i ~ovekot {to trgna so nego. 6 Rafail mu re~e na Tovija: Znaj deka na tatko ti }e mu se otvorat o~ite; 7 ti samo nama~kaj mu gi o~ite so `ol~kata, a toj, otkako }e po~uvstvuva jade`, }e po~ne da gi trla i taka }e padnat belite perdiwa, i toj }e progleda. 8 Ana potr~a, go gu{na svojot sin i mu re~e: ^edo moe, te vidov; sega mo`am i da umram. Toga{ obajcata se rasplakaa. 9 Tovit izleze od vratata i se sopna, no sin mu pritr~a i go pridr`a tatko si.

5
10,7

8
6,9

jata snaa Sara, toj ja blagoslovi i re~e: 18 Dobre do{la, }erko moja! Neka e bla- 2,10 gosloven Bog, Koj te dovede kaj nas! Neka bidat blagosloveni i tatko ti i maj- 12,1 ka ti! Se zaraduvaa i site negovi bra- 4,14 5,16 }a vo Ninevija.
6

9
1 Mojs 46,30

Do~ekuvaweto na Sara
17 18

13,4 Ps 104,1

11
5,10 6,9

I dojdoa Ahijahar i negoviot vnuk, 7 pa site so veselba ja praznuvaa 12,11 1 Ptr 3,13 svadbata na Tovija sedum dena. Angelot se otkriva
8
Izreki

12
Dela 9,18

13
11,9 1 Mojs 46,29 Lk 15,20

Tovit progleduva Mu nama~ka od `ol~kata preku o~ite i mu re~e: Tatko moj, bidi silen! 11 Toga{ po~uvstvuva lutina i jade` vo o~ite i po~na da gi trla, 12 pa belite perdenca padnaa od krai{tata na negovite o~i. Koga go vide svojot sin, go gu{na, 13 zaplaka i progovori: Blagosloven si, Bo`e, i blagosloveno e Tvoeto ime vo site vekovi, blagosloveni se site Tvoi angeli! 14 Za{to, Ti me naka`a, no pak se smiluva na mene. Eve, go gledam mojot sin Tovija! A sinot negov Tovija so radost vleze vo domot i mu raska`a na svojot tatko za site golemi dela {to mu se slu~ija vo Midija. 15 Tovit, prepoln so radost i blagoslovuvaj}i Go Boga, pojde da ja pre~eka svojata snaa kaj portite na Ninevija. Onie {to go vidoa kako odi, se ~udea deka progledal. 16 A Tovit prizna pred niv deka Bog go pomiluval. Koga se dobli`i do svo10

Tovit go povika svojot sin 11,4 16,8 Tovija i mu re~e: Sinko, prigotvi mu ja nagradata na ~ovekot {to te 9 4,10 pridru`uva{e, a treba da mu dademe Dan 4,24 Sir 3,30 ne{to pove}e. 29,12 2 A Tovija odgovori i re~e: Tatko, nema da bidam o{teten ako mu ja dadam i polovinata od s# {to donesov; 3 za{to toj me dovede kaj tebe `iv i zdrav, toj ja izlekuva mojata `ena, go donese srebroto i tebe te izlekuva. 4 Starecot toga{ re~e: Toj navistina go zaslu`il toa. 5 Go povika angelot i mu re~e: Zemi ja polovinata od s# {to ste donele, pa odi si so mir. 6 Toga{ angelot gi povika niv dvajcata nastrana i im re~e: Blagoslovuvajte Go Boga, proslavuvajte Go Negovoto veli~ie pred site {to `iveat za seto ona {to go napravi Toj za vas. Dobro e da se blagoslovuva Bog, da se prevoznesuva Negovoto ime i so pobo`nost da razglasuvame za Negovite dela. 7 Dobro e da se ~uva carskata tajna, no slavno e da se otkrijat Bo`jite dela. Pravete dobro i zlo nema da ve snajde. 8 Dobra e molitvata koga e svrzana so post, milostina i pravednost. Podobro e malku so spravedlivost, otkolku mnogu - so nepravda; podobro e da deli{ milostina, otkolku da sobira{ zlato. 9 Milostinata izbavuva od smrt i mo`e da o~isti od sekoj grev. Onie {to delat milostina i pravat dobri dela, }e `iveat dolgo na zemjata; 10 a onie {to gre{at - neprijateli se na svojot `ivot.

12

604
TOVIT
11
12,7 11 Od vas nema da sokrijam ni{to: ve}e vi rekov deka e dobro da se sokriva carskata tajna i deka e slavno da se otkrivaat Bo`jite dela. 12 Koga se molevte ti i tvojata snaa Sara, jas gi donesuvav va{ite molitvi pred Svetiot; koga gi pogrebuva{e ti mrtovcite, i jas bev so tebe; 13 koga ne se koleba{e da stane{ i da go prekine{ tvoeto jadewe za da go pogrebe{ mrtovecot, ne be{e sokrieno od mene deka pravi{ dobro delo, i jas bev toga{ so tebe. 14 I sega Bog me prati da te iscelam tebe i tvojata snaa Sara. 15 Jas sum Rafail, eden od sedumminata angeli, koi gi odnesuvaat molitvite na svetiite i se iska~uvaat pred slavata na Svetiot. 16 Toga{ obajcata se prepla{ija i padnaa ni~kum, za{to gi opfati golem strav. 17 No toj im re~e: Ne pla{ete se, bidete spokojni. Blagoslovuvajte Go Gospoda vo vekovi. 18 Za{to jas ne dojdov po svoja volja, tuku po voljata na na{iot Bog. Zatoa blagoslovuvajte Go vo vekovi. 19 Vo site denovi dozvoluvav da me gledaat va{ite o~i, no jas nitu jadev nitu piev, no ona {to go gledavte be{e privid. 20 I sega, proslavete Go Boga, a jas se vra}am kaj Boga, Koj me prati. Sega, ova {to stana, zapi{ete go vo kniga. 21 Toga{ stanaa, no nego ve}e ne go vidoa. 22 I po~naa da raska`uvaat za golemite i ~udesni Bo`ji dela, da govorat za toa kako im se javil Gospodov angel. 2 Za{to Toj kaznuva i se smilostivuva, ispra}a vo ad i izveduva ottamu; nikoj ne mo`e da izbega od Negovata raka. 3 Sinovi Izrailevi, proslavuvajte Go pred neznabo{cite, za{to Toj n# rasprsna me|u niv. 4 Tamu objavuvajte go veli~ieto Negovo, izdignuvaj}i go nad s# {to `ivee, za{to Toj e na{iot Gospod Bog, Toj e na{iot Tatko niz vekovite. 5 Toj n# kaznuva za na{ite lo{i dela, no pak }e se smiluva i }e n# sobere od site narodi, me|u koi sme raseani - kade i da sme. 6 Ako se obra}ate kon Nego so seto srce svoe i so seta du{a svoja, ako ja izvr{uvate pred Nego vistinata, Toj }e se svrti kon vas i nema da go skrie Svoeto lice od vas. 7 ]e vidite {to }e napravi so vas. Proslavuvajte Go so site zborovi na va{ata usta, blagoslovuvajte Go Gospoda na pravdata i voznesuvajte Go Carot na vekovite. 8 Jas Go proslavuvam vo zemjata na moeto progonstvo i propovedam za Negovata sila i veli~ina na narod od gre{nici. Obratete se, gre{nici, i izvr{uvajte go ona {to e pravo pred Nego. Koj znae, mo`e }e pogledne i na vas i }e se smiluva na vas! 9 Jas Go vozvi{uvam mojot Bog - Nebesniot Car, i du{ata moja, se raduva na Negovoto veli~ie. 10 Site neka govorat za Nego i neka Go proslavuvaat vo Erusalim. Erusalime, grade svet, Toj }e te kazni za delata na tvoite sinovi i pak }e te pomiluva za tvoite pravednici. 11 So usrdnost proslavuvaj Go Gospoda i blagoslovuvaj Go Carot na vekovite, ta odnovo so radost da bide izdignata Negovata skinija, za da se izraduvaat neznabo{cite vo tebe 12 i progonetite da najdat vo tebe qubov od site pokolenija vo site vekovi. 13 Mnogu narodi }e dojdat oddaleku kon imeto na Gospod Bog, }e nosat darovi na svoite race, darovi za Nebeskiot

13,2
4,19 5 Mojs 32,39 1 Car 2,6-7 Mudr 16,13.15

12
1,17-18 3,2-6 3,11-16

13
2,4

4
12,6 Is 63,16 64,7

14
3,17

5
5 Mojs 30,3

15
Lk 1,19 Otkr 8,2

6
4,6 5 Mojs 30,2 Zah 1,3 Mal 3,7 Jn 3,21

16
Sud 13,20

19
Sud 13,16

7
13,13.17

20
Sud 13,20 Jn 20,17

10
Is 52,1 Otkr 21,2

21
Dela 1,9

11
13,7 1 Tim 1,17

13
13,9.17 Is 9,1 49,6 60,1-5.14 65,18 Otkr 21,24.26

Tovitovata zavr{na molitva Toga{ Tovit, ispolnet so radost, napi{a molitva so ovie zborovi: Blagosloven e Bog, Koj ve~no `ivee i carstvoto Negovo e blagosloveno!

13

605
TOVIT
14 Car; mnogu pokolenija }e Te proslavuVaruh 4,31

17
13,9.13 Is 54,11-12 Otkr 21,18-21

18
Ps 71,18-19

14,2
4,3 12,6.8-9 12,17-18.20 14,11

3
1 Mojs 47,29 3 Car 2,1

4
14,15 4 Car 25,9 Is 64,10

vaat so radosni voskliknuvawa. 14 Prokolnati da bidat site {to Te mrazat, a zasekoga{ blagosloveni, onie {to Te sakaat! 15 Raduvaj se i veseli se za Tvoite pravedni sinovi, za{to }e bidat sobrani i }e Go blagoslovuvaat Gospoda na pravednicite. Bla`eni se onie {to Te sakaat i {to mu se raduvaat na Tvojot mir! 16 Bla`eni se onie {to se nata`eni poradi Tvoite stradawa, za{to }e se zaraduvaat koga }e ja vidat Tvojata slava i ve~no }e se raduvaat. Du{ata moja da Go blagoslovuva Boga - Velikiot Car! 17 Za{to Erusalim }e bide izgraden od safir i smaragd i od skapoceni kamewa, a yidinite, kulite i tvrdinite od ~isto zlato. Plo{tadite negovi }e bidat poplo~eni so beril, antraks i ofirski skapoceni kamewa. 18 Po site negovi ulici }e se oglasuva pesnata Aliluja i }e slavoslovat, velej}i: Blagosloven e Onoj Koj go vozdiga Erusalim za site vekovi! Poslednite soveti na Tovit i negovata smrt Tovit zavr{i so slavoslovot. Be{e na pedeset i osum godini koga oslepe, a po osum godini pak progleda. Prodol`i da dava milostina i da Go strahopo~ituva Gospoda i da Go proslavuva. 3 Najposle, toj ostare mnogu i do`ivea dlaboka starost, pa go povika sinot svoj i negovite {esnaeset sinovi, i re~e: Sinko, zemi gi tvoite sinovi: eve jas ve}e ostarev i ve}e sum na krajot od mojot `ivot. 4 Preseli se vo Midija, sinko, bidej}i znam deka Ninevija }e bide razurnata, kako {to govore{e prorokot Jona, a vo Midija }e vladee mir izvesno vreme; na{ite bra}a, koi `iveat vo tatkovinata, }e bidat rasprsnati i daleku od
2

14

na{ata ubava zemja; Erusalim }e opusti, a domot Bo`ji {to se nao|a vo nego - }e izgori i za nekoe vreme }e bide pust. 5 No Bog pak }e se smiluva i }e gi vrati vo nivnata zemja, i tie toga{ }e izgradat hram, no ne onakov kakov {to bil pred toa, dodeka ne se ispolni opredelenoto vreme. Potoa }e se vratat od ropstvo i prekrasno }e go izgradat Erusalim, a domot Bo`ji vo nego }e bide obnoven za site idni rodovi; toa }e bide velikolepna zgrada, kako {to govorea prorocite za nego: 6 site narodi vistinski }e se obratat i }e imaat svet strav pred Gospod Bog i }e gi iskr{at svoite idoli; 7 site narodi }e Go blagoslovuvaat Gospoda. Toga{ i Negoviot narod }e Go proslavuva Boga, a Gospod }e go izdigne narodot Svoj i }e bidat radosni site, koi vistinski i pravedno Go qubat Gospod Bog i }e bidat milostivi sprema svoite bra}a. 8 I taka, sinko, otidi od Ninevija, za{to }e bide s# kako {to pretska`a prorokot Jona. 9 Ti, pak, pazi gi Zakonot i zapovedite i bidi milostiv i spravedliv za da ti bide dobro. 10 Pogrebi me so po~esti, a pokraj mene pogrebi ja tvojata majka, pa potoa ne ostanuvajte vo Ninevija ni eden den. Sinko, gledaj {to mu napravi Aman na Ahijahar, koj go odgleda: kako toj od svetlina go frli vo temnina i kako mu be{e vrateno. No sepak Ahijahar be{e spasen, a onoj dobi zaslu`ena kazna sleze vo temninata. Manasija prave{e milostina, i be{e spasen od smrtnata mre`a, koja mu ja bea postavile, no samiot Aman padna vo mre`ata i zagina. 11 I taka, deca moi, znajte kakva sila ima milostinata i deka pravdata spasuva. I koga go re~e toa, ja ispu{ti du{ata svoja. Toga{ be{e na sto pedeset i osum godini, a negoviot sin go pogreba so po~esti.

5
1,4 Is 40-42 Agej 2,9 Ezd 3,12

7
3 Mojs 26,5 Er 32,37 Ez 33,24 Ps 103,35

8-9
4,4 4,19

10
2,10 4,10 12,9

11
4,3 14,12

606
TOVIT
12 Koga umre i Ana, toj ja pogreba pokraj tatko si. Potoa Tovija so `ena si i so svoite deca otide vo Ekbatana kaj 13 svojot test Raguil. 13 Tamu do`ivea ~esna starost, gi po6,12 greba i testot i te{tata, pa go nasledi nivniot imot i imotot na svojot tatko Tovit,

12

4,4 10,13 14,4

14 a umre vo Ekbatana Midiska koga 15 14,4 ima{e sto dvaeset i sedum godini. Naum 3,19 15 Pred da umre razbra za razurnuvaweto na Ninevija, koja ja razorija Navuhodonosor i Asiir, taka {to pred smrtta se izraduva nad propasta na Ninevija.

JUDITA
Voved Judita e eden od najdramati~nite bibliski opisi. Se ~ini deka pisatelot namerno se oddale~il od sekoe istorisko i geografsko opi{uvawe, za da mo`e polesno da ja istakne vistinskata smisla na knigata. Knigata ja vozveli~uva judejskata religija i rodoqubie. Religijata e tolku nacionalna, zakonska i prakti~na, {to vsu{nost se izedna~uva so samiot `ivot na narodot i domoqubieto. Odbranata na tatkovinata istovremeno pretstavuva i odbrana na `ivotot i verata. Olofern, vojskovoda~ot na Navuhodonosor, pretstavuva olicetvorenie na neprijatelskata sila; Judita, Judejkata, e simbol na judejskiot narod, koj, beden i osiroma{en kako i vdovicata Judita, doa|a vo sudir so svojot neprijatel. Nastanot se slu~uva vo Ezdrelon, blizu do Armagedon (sporedi Otkr.16,16). Knigata e napi{ana vo apokalipti~ki stil, vo Palestina, za vreme na vladeeweto na Aleksandrovite naslednici, vo 2 ili po~etokot na 1 vek pr. Hristos. I knigata Judita, izvorno e napi{ana na evrejski, ili aramejski jazik, no so~uvana e samo vo gr~kiot prevod.

4 Car 24,1 19,36 Jona 1,2 Tov 1,3.10

Navuhodonosor i Arfaksad Be{e dvanaesettata godina od caruvaweto na Navuhodonosor, koj caruva{e nad Asircite, vo golemiot grad 2 Ninevija. Vo tie denovi Arfaksad caEzd 6,2 ruva{e nad Midijcite vo Ekbatana. 2 Toj izgradi okolu Ekbatana yidovi 5 Tov 4,1 od delkani kamewa, sedumnaeset lakti 5,6 vo visina i petnaeset lakti vo {iro~i6 na. 1 Mojs 3 Nad vratite izgradi kuli visoki 10,22 14,1 sto lakti, koi vo osnovata bea do {eeset lakti {iroki; 4 a portata ja be{e napravil sedumdeset lakti visoka i ~etirieset lakti {iroka za da mo`e niz nea da izleze golema vojska so {iroki redovi pe{adija. 5 Vo toa vreme carot Navuhodonosor po~na vojna so carot Arfaksad vo golemata ramnina, koja se nao|a{e vo predelite na Ragav. 6 Kaj nego se sobraa site {to `iveeja vo planinskite mesta, site {to `iveeja pokraj bregovite na rekite Eufrat, Tigar i Hidaspis, kako i `itelite od ramninata Arioh carot na Elimejcite; se sobraa mnogu narodi vo odbranata na Heleudovite sinovi.
1,1

7 Navuhodonosor, carot na Asircite, 11 Car im isprati poraka na site `iteli vo 1 25,11 Persija, na site onie {to `iveeja na zapad, do onie vo Kilikija i Damask, 12 Dan 2,12 Levanon i Antiliban, do site {to `i- 3,13 1 Mak 3,27 veeja na morskiot breg, 8 i me|u narodite na Karmil i Gilad, vo Gorna Galileja i vo {irokata ramnina Ezdrelon, 9 do site koi `iveeja vo Samarija i vo nejzinite gradovi, od drugata strana na rekata Jordan pa s# do Erusalim, do Vatana i Helus, do Kade{ i egipetskata reka, do Tafnes i Ramzes i po celata Ge{emska zemja, 10 do vlezot na Tanis i Memfis, do site `iteli na Egipet i s# do granicite na Etiopija. 11 No `itelite na site tie zemji ja prenebregnaa porakata na asirskiot car Navuhodonosor i ne dojdoa kaj nego za da vojuvaat za nego, za{to ne se pla{ea od nego; toj za niv be{e obi~en ~ovek; tie gi vratija negovite pratenici, ne uka`uvaj}i im po~esti. 12 Zatoa Navuhodonosor mnogu se razgnevi na site tie zemji i se zakolna vo svojot prestol i vo carstvoto deka }e

608
JUDITA
14 im se odmazdi na site oblasti vo Kili1 Mak 1,40 2,12 6 i trgni vo pohod protiv celata zemja na zapad, za{to tie ne se pokorija na zborovite od ustata moja. 7 ]e im naredi{ da podgotvat zemja i voda, za{to so gnevot svoj }e gi napadnam, celata nivna zemja }e ja pokrijam so nozete na moite vojnici i }e gi predadam na ograbuvawe. 8 Dolovite i potocite }e se napolnat so nivnite raneti, a rekata, prepolneta od mrtvite tela, }e se preliva. 9 }e gi progonam vo plenstvo na krajot od celata zemja. 10 A ti pojdi i zazemi gi za mene site nivni zemji. Tie }e mora da ti se predadat samite, i ~uvaj gi za mene do denot na nivnoto kaznuvawe. 11 Okoto tvoe da ne trepne pred nepokornite: predaj gi na smrt i ograbuvaj ja seta zemja {to ti e predadena. 12 Ka`av i so svojata raka }e go napravam toa, se zakolnuvam vo svojot `ivot i vo silata na svoeto carstvo. 13 A ti nemoj da prekr{i{ niedna od zapovedite na svojot gospodar, tuku napravi s# taka kako {to ti zapovedam, neodlo`no taka napravi. 14 Taka Olofern, otkako izleze otkaj svojot gospodar, gi povika kaj sebe site vojskovodci, zapovednici i na~alnici na asirskata vojska, 15 prebroja odbrani ma`i za borba, kako {to mu zapoveda negoviot gospodar: sto i dvaeset iljadi lu|e i dvanaeset iljadi strelci kowanici, 16 i gi naredi kako {to se redat vojnici koga odat vo borba. 17 Zede golem broj kamili, magariwa i maski za prenos na nivnata oprema, a i golem broj ovci, volovi i kozi - za hrana na vojnicite, 18 mnogu hrana, kako i mnogu zlato i srebro od carskata palata. 19 I pojde so seta vojska vo pohod, kako prethodnica na carot Navuhodonosor za da go pokrie celoto lice na zemjata so koli, kowanici i odbrani pe{aci. 20 A so nego pojdoa i mnogu sojuznici - mnogubrojni kako skakulci i kako pesok, taka {to ne mo`ea da gi prebrojat.

7
Ez 38,9 38,15-16

kija, Damask i Sirija, deka }e gi pogubi site `iteli vo zemjata Moav, site 16 `iteli na Amon, cela Judeja i site koi Est 1,3-4 `iveat vo Egipet - s# do dvete moriwa.
2,3

8
5 Mojs 28,64

Vojnata protiv Arfaksad

13

11
5 Mojs 7,16 Ez 5,11 8,18

1 Mojs 6,17

Vo sedumnaesettata godina toj sta5 na so svojata vojska protiv carot ArIs.N. 3,11 faksad, go pobedi vo borbata, mu ja ras4 Car 18,19 prsna seta negova vojska, kowicata i Mih 4,13 Zah 4,14 site koli; 14 gi prezede negovite gradovi, dopre Mal 1,14 Ps 96,5 s# do Ekbatana, gi zazede negovite tvrdini, gi opusto{i ulicite na gradot i negovata ubavina ja napravi za podbiv. 15 Potoa go fati Arfaksad vo Ragavskite gori, go probode so kopje, i go uni{ti edna{ zasekoga{. 16 Potoa se vrati vo Ninevija so seta svoja vojska, so golemo mno`estvo vojnici na negovite sojuznici. Tamu, toj i seta negova vojska, po~ivaa i praznuvaa sto i dvaeset dena. Vojna protiv Zapadot Vo osumnaesettata godina, na dvaeset i vtoriot den od prviot mesec, vo carskata palata na Navuhodonosor, asirskiot car, se razgovara{e za odmazda, na celata zemja, kako {to be{e rekol. 2 Toj gi povika site svoi pomo{nici i visokodostojnici, im go otkri svojot taen plan i so svojata usta dade naredba za polno uni{tuvawe na onie pokraini. 3 I tie re{ija da gi uni{tat site {to nema da se pokorat na zborovite od negovata usta. 4 Koga zavr{i sovetuvaweto, Navuhodonosor, asirskiot car, go povika kaj sebe Olofern, vrhovniot zapovednik na site negovi vojski, vtoriot ~ovek vedna{ po nego, i mu re~e: 5 Vaka govori velikiot car, gospodarot nad celata zemja: }e pojde{ i }e povede{ so sebe ma`i, ubedlivi so svojata sila, okolu sto i dvaeset iljadi pe{aci i mnogu kowi so dvanaeset iljadi kowanici,

12
5 Mojs 32,40 Is 46,11

13
Ezd 6,12

17
Sud 6,5 7,12

18
1 Mak 3,28

19
2,7

20
2,17

609
JUDITA
21
Jona 3,3 21 Pojdoa od Ninevija i po tri dena pristignaa do ramninata Vektilet, pa postavija logor blizu do gorata, koja{to e na sever od Gorna Kilikija. 22 Ottamu, toj ja povede celata svoja vojska - pe{acite, kowanicite i onie so kolite, otide vo planinskite predeli, 23 pa gi sobori Fud i Lud i gi ograbi site sinovi na Rasis i na Ji{mael, koi `iveeja vo pustinata, ju`no od zemjata Heleonska. 24 Potoa, otkako go premina Eufrat, pomina niz Mesopotamija i gi razurna site utvrdeni gradovi po visinite pokraj potokot Avron, s# do izlezot na morskiot breg. 25 Otkako gi zazede site oblasti vo Kilikija, gi pogubi site {to mu se protivstavuvaa, stigna do oblastite na Jafet na jug, koi se nao|aa nasproti Arabija. 26 Gi zaobikoli site sinovi na Midijan, {atorite im gi zapali i im gi razgraba stadata. 27 potoa se spu{ti vo ramninata na Damask tokmu vo vreme na `etva, site nivi im gi izgore, stadata i ovcite im gi zede; gradovite im gi ograbi, poliwata im gi opusto{i, a so ostricata na svojot me~ gi raspra site nivni mom~iwa. 28 Strav i u`as gi opfati primorskite gradovi Tir i Sidon, `itelite na Sur i Okina i site `iteli na Jamnija; mnogu se ispla{ija od nego i site `iteli na Azot i A{kelon. Zatoa mu ispratija glasnici so miroqubivi predlozi, koi velea: 2 Eve, nie slugite na golemiot car Navuhodonosor, pa|ame ni~kum pred tebe, pravi so nas {to saka{. 3 Na{ite ku}i, na{ite mesta, site nivi so p~enica, stadata na{i i dobitokot i site na{i `iveali{ta: slu`i se so niv kako {to saka{. 4 Eve, i gradovite na{i i nivnite `iteli se tvoi slugi: dojdi i postapi so niv kako {to ti e milo. 5 Dojdoa lu|e kaj Olofern i mu gi soop{tija tie poraki. 6 Toga{ otide toj vo primorskite mesta so svojata vojska, postavi stra`a vo nivnite utvrdeni gradovi i odbra od niv silni ma`i kako pomo{na vojska. 7 A tie i celata nivna okolina go pre~ekaa so venci, pesni i svirki; 8 toj im gi razurna site tvrdini i im gi ise~e nivnite sveti {umi, za{to nemu mu be{e zapovedano da gi uni{ti site bo`estva na taa zemja, pa site narodi da mu slu`at samo na ediniot Navuhodonosor: site narodi i site plemiwa da mu se obra}aat kako na bog. 9 [tom dojde kon Ezdrelon, blizu do Dotaim, kaj golemata Judejska klisura, 10 toj postavi logor me|u Geva i Skitopolis i ostana tamu cel mesec za da ja snabdi svojata vojska so s# {to $ e potrebno.

7
1 Mojs 31,27 2 Mojs 15,20 Sud 11,34 1 Car 18,6 3 Car 1,40

23
Is 66,19

24
Dan 11,24

28
2 Mojs 15,16 5 Mojs 2,25 Ps 54,5

8
Dan 6,7 11,36 2 Sol 2,4

9
1,8

3,1
Lk 14,32

4,3
Ez 38,8 Ezd 6,14-22 2 Mak 13,11 14,36

3
1 Mak 12,23

Bunt vo Judeja Sinovite Izrailevi, koi `iveeja vo Judeja, {tom slu{naa za s# {to napravil so narodite Olofern, vrhovniot zapovednik na vojskata na Navuhodonosor, carot na Asircite, i kako gi ograbil i urnal site nivni svetili{ta, 2 mnogu se upla{ija od nego i treperea od strav za Erusalim i za hramot na svojot Gospod Bog. 3 Ne mnogu odamna se bea vratile od ropstvo, neodamna se be{e sobral celiot judejski narod i gi bea osvetile oskvernetite sadovi, `rtvenikot i domot na Gospod. 4 Zatoa ispratija glasnici vo podra~jeto na Samarija, Kona, Vetoron, Velmen i Erihon, vo Hova, Esora i dolinata Salim, 5 gi zazedoa site vrvovi na visokite planini, gi zagradija so yidovi naselbite, koi se nao|aa na niv, i sobraa `ito za hrana vo slu~aj na vojna, bidej}i nivnite nivi samo {to bea o`neani. 6 Toga{ prvosve{tenikot Joakim, koj tie denovi se nao|a{e vo Erusalim, im napi{a na `itelite na Vetiluja i na Vetomestem, koj se nao|a sprema Ezdrelon na prednata strana od ramninata, blizu do Dotaim, -

610
JUDITA
7 da gi zazemat planinskite premini, za{to preku niv vode{e patot vo Judeja i lesno im be{e da mu popre~at na neprijatelot, za{to klisurata be{e tes9 na duri i za dvajca. 8 Sinovite Izrailevi napravija kako 2 Let 20,3 10 {to im zapoveda prvosve{tenikot JoaJona 3,5-8 kim i stare{inite na siot narod izra11 ilski, koi bea vo Erusalim.

11,14 15,8 2 Mak 1,10 4,44

Est 4,1 2 Let 20,18

Molitva i pokajanie So golema usrdnost povikaa kon Boga, site ma`i na Izrail i gi ponizija svoite du{i pred Boga. 10 I tie, i nivnite `eni, i nivnite deca i nivniot dobitok; sekoj pridojden i naemnik i kupeniot za srebro si prepa{aa vre}a okolu krstot svoj. 11 Site Izrailci, i `enite nivni i decata, koi `iveeja vo Erusalim, padnaa ni~kum pred hramot, se posipaa so pepel i gi poslaa svoite vre}i{ta pred Gospod. 12 So vre}i{te go obvija i `rtvenikot i usrdno povikaa kon Bogot na Izrail so eden glas - nivnite deca da ne gi predade na kole` i nivnite `eni vo ropstvo, za radost na neznabo{cite; gradovite na nivnoto nasledstvo da ne gi predade na razurnuvawe i tatkovinata nivna - na uni{tuvawe, a svetili{tata nivni - na oskvernuvawe i podbivawe. 13 Bog go poslu{a nivniot glas i se smiluva na niv vo nivnata nevolja, za{to siot narod poste{e mnogu denovi vo cela Judeja i vo Erusalim pred hramot na Gospod Sedr`itelot. 14 Prvosve{tenikot Joakim i sve{tenicite stoeja pred Gospod i site Negovi slu`iteli, prepa{ani so vre}i{te, Mu prinesuvaa postojani `rtvi sepalenici - veteni i dobrovolni darovi od narodot; 15 nivnite kidari na glavite bea posipani so pepel i vikaa so visok glas kon Gospod, so milost da go poseti celiot dom Izrailev. Sovetuvawe vo logorot na Olofern
9

12
Joil 2,17

13
2 Mojs 2,24-25 3,7 Ps 101,19 Neem 9,9 2 Let 20,3

14
2 Mojs 29,38 4 Mojs 28,3 Joil 2,17

15
Is.N. 7,6 Neem 9,1 2 Mak 10,25 14,25

5,1
4,5

Go izvestija Olofern, vrhovniot komandant na asirskata vojska deka

sinovite Izrailevi se prigotvuvaat za vojna; deka gi zatvorile priodite vo gorskite predeli i deka gi ukrepile gorskite vrvovi so tvrdini i deka vo ramninite napravile prepreki. 2 Toj se razgnevi mnogu, pa gi povika site moavski na~alnici, site amorejski voda~i i site upravnici na primorskite zemji, pa im re~e: 3 Ka`ete mi, sinovi hananski, kakov e toj narod {to `ivee vo tie ridski krai{ta? Vo kakvi gradovi `iveat tie? Kolku e golema negovata vojska, i vo {to se sostoi nejzinata sila? Koj e nivniot car {to vladee nad niv i zapoveda so negovata vojska, 4 za{to ovoj narod e edinstveniot {to `ivee na zapad i koj so gnev odbi da izleze i da n# pre~eka? 5 Ahior, voda~ot na site sinovi Amonovi, mu odgovori i re~e: Gospodare moj, poslu{aj gi zborovite od ustata na tvojot sluga; jas }e ti ja ka`am vistinata za toj narod, koj `ivee blizu do tebe vo onie planinski krai{ta; nema da izleze laga od ustata na tvojot sluga. 6 Ovoj narod poteknuva od Haldejcite. 7 Tie `iveeja najnapred vo Mesopotamija, pa bidej}i ne sakaa da im slu`at na bogovite od svoite predci, koi bea vo Haldejskata zemja, 8 skr{naa od patot na svoite pradedovci, i po~naa da Mu se poklonuvaat na nebesniot Bog, na Onoj Bog, Kogo Go bea poznale. Toga{ Haldejcite gi izgonija od pred liceto na svoite bogovi, i tie otidoa vo Mesopotamija i dolgo `iveeja tamu. 9 No nivniot Bog im re~e da izlezat od taa zemja i da otidat vo zemjata hananska. Tie se naselija tamu i mnogu se zbogatija so zlato, srebro i mnogu dobitok. 10 Ottamu otidoa vo Egipet, bidej}i glad go pokri liceto na hananskata zemja; tamu ostanaa s# dodeka nao|aa prehrana i tolku se namno`ija {to nivniot narod ne mo`e{e da se prebroi. 11 Protiv niv se krena egipetskiot car; toj upotrebi itrina protiv niv, gi

2
4 Car 24,2 1 Mak 3,27

7
1 Mojs 11,31 Is.N. 24, 2-3

9
1 Mojs 12,1 13,2 26,13

10
1 Mojs 42,2 2 Mojs 1,7

611
JUDITA
12 pretovaruva{e so te{ka rabota, gi te2 Mojs 3,20 Is.N. 24,5 Neem 9,10

13
2 Mojs 14,21-22 19,1 4 Mojs 13,27 5 Mojs 1,46

15
Is.N. 3

16
5 Mojs 7,1

17
2 Mojs 23,20-33 3 Mojs 26,3-12 5 Mojs 28,1-14 Is 61,8

18
4 Car 17, 6-7 24-25 Er 52 Ezd 5,12

19
Ez 38,8

21
3 Car 9,7 Er 24,9 2 Mak 3,39 8,36

22
Er 26,8-9

ra{e da pravat tuli i gi napravi robovi. 12 Toga{ tie izvikaa kon svojot Bog i Toj ja pogodi zemjata na Egip}anite so neizle~ivi rani. Zatoa Egip}anite gi izgonija od svojata zemja. 13 Bog go isu{i pred niv Crvenoto More, 14 i gi prevede po patot za Sinaj i za Kade{-Barnea; tie gi odbija site napadi od `itelite na pustinata; 15 se naselija vo zemjata na Amorejcite; so svojata sila gi uni{tija site `iteli na He{bon. Potoa go preminaa Jordan i ja naselija celata planinska zemja. 16 I, otkako gi isteraa Hanancite, Perizijcite, Jevusejcite, Sihemcite i site Gergesijci - `iveeja vo nea dolgo vreme. 17 I s# dodeka ne zgre{ija pred svojot Bog, sre}ata be{e so niv, za{to Bog be{e so niv, Bog Koj ja mrazi nepravdata. 18 No {tom se oddale~ija od patot {to im go opredeli nivniot Bog, vo mnogu vojni pretrpea stra{ni porazi, bea odvedeni vo ropstvo vo tu|a zemja, hramot na nivniot Bog be{e razurnat do temeli, a nivnite neprijateli im gi prezedoa gradovite. 19 A sega, otkako se obratija kon svojot Bog, se vratija od raznite krai{ta, kade {to bea rasprsnati, odnovo go zazedoa Erusalim, vo koj se nao|a nivnoto svetili{te, a tie se naselija vo ridskite predeli, koi bea zapusteni. 20 Zatoa, gospodare, ako toj narod e vo zabluda i ako gre{i pred svojot Bog, pa ako utvrdime deka kaj niv ima soblaznuvawe, toga{ mo`eme da pojdeme protiv niv i }e gi pobedime. 21 Ako, pak, toj narod ne e vinoven za nikakvo bezzakonie, toga{ mojot gospodar neka se oddale~i, za{to nivniot Bog }e gi za{titi i }e staneme za podbiv vo celiot svet. 22 Koga Ahior prestana da govori, site onie {to stoeja okolu {atorot, velikodostojnicite na Olofern, i site `iteli od primorskite krai{ta i od

Moav - po~naa da negoduvaat i baraa 23 Ez 38,11 vedna{ da bide ubien, velej}i: 23 Ne se pla{ime od sinovite Izrailevi: toa e narod {to nema ni vojska 6,2 3,8 nitu sila za `estoko vojuvawe; 24 Oloferne gospodare, da pojdeme 4 Car 18,35 protiv niv; tie }e stanat plen na tvoja- Dan 3,5 6,21 ta vojska.
4

Ahior predaden na Judejcite Koga stivna vrevata od ma`ite {to bea sobrani na dogovor, Olofern, vrhovniot zapovednik na asirskata vojska, pred site lu|e sobrani od razni plemiwa mu re~e na Ahior: 2 Ahiore, koj si ti, ti i platenicite Efremovi, {to vaka denes prorokuva{ i {to mi sovetuva{ da otstapam, da ne vojuvam protiv narodot izrailski, zatoa {to nivniot Bog gi za{tituva? A koj e bog osven Navuhodonosor? Toj }e ja isprati svojata sila i }e gi izbri{e od liceto na zemjata, a nivniot Bog nema da gi spasi. 3 Nie, slugite na na{iot car, }e gi pobedime kako eden ~ovek; tie ne }e mo`at da ja izdr`at silata na na{ata kowica. 4 ]e gi izgazime; gorite nivni }e gi napoime so nivnata krv; ramninite }e gi napolnime so nivnite trupovi. Nema da se dodr`at pred na{eto lice; site }e zaginat. Taka govori carot Navuhodonosor, gospodarot na celata zemja. Taka govori toj, a zborovite negovi ne se popusto re~eni; tie se negova zapoved. 5 A ti, Ahiore, amonski naemniku, ti {to gi izre~e ovie zborovi vo denot na tvojata nepravda, nema da go gleda{ moeto lice od dene{niov den s# dodeka ne mu se odmazdam na toj narod - na tie begalci od Egipet. 6 A koga }e se vratam, me~ot na mojata vojska i narodot {to mi slu`i }e pominat preku tvoite rebra, i ti }e padne{ me|u ranetite Izrailci. 7 Moite robovi }e te odvedat vo gorskite predeli i }e te ostavat vo eden od gradovite na tie viso~ini, 8 i nema da umre{ s# dodeka ne bide{ zaedno so niv uni{ten.

Is 34,7 Ez 32,5-6

612
JUDITA
9 A ako vo tvoeto srce se nadeva{ deka nema da bidat porazeni, znaj deka 16 }e se posrami{. Ti rekov - site moi Joil 2,16 zborovi }e se ispolnat. 10 Toga{ Olofern im zapoveda na 19 4 Car svoite slugi, koi go ~ekaa vo negoviot 19,16 {ator, da go fatat Ahior i da go odvePs 83,9 134,1 dat vo Vetiluja, da go predadat vo raceDela 4,29 te na sinovite Izrailevi. 11 Robovite go fatija i go izvedoa nadvor od logorot vo poleto, a od poleto se iska~ija vo planinskite predeli i dojdoa pod izvorite {to bea pod Vetiluja. 12 Koga gi zabele`aa, lu|eto od gradot na vrvot od planinata, tie go grabnaa svoeto oru`je, izlegoa od gradot koj be{e na vrvot planinski, i sekoj ma` so pra}ka vo raka, - go pazea preminot i frlaa na niv kamewa. 13 A tie, otkako se pribli`ija do gorata, go vrzaa Ahior, go ostavija vo padinite na gorata i se vratija kaj svojot gospodar. 14 A sinovite Izrailevi, koi bea izlegle nadvor od gradot, se dobli`ija do nego, go odvrzaa i go odvedoa vo gradot Vetiluja i go izvedoa pred gradskite na~alnici, 15 koi vo toa vreme bea Ozija, sinot na Miha - od rodot na Simeon, Havrij, sinot na Gotoniil, i Harmi, sinot na Melhiil. 16 Tie gi svikaa site gradski stare{ini, no na sobranieto dojdoa i site `eni i mom~iwa. Go stavija Ahior srede siot narod, a Ozija go pra{a {to se slu~ilo so nego. 17 Ahior gi izvesti za s# {to se slu~i na Olofernovoto sobranie, za s# {to toj ka`al pred asirskite voda~i i za s# so {to se falel Olofern deka }e napravi protiv domot na Izrail. 18 Toga{ narodot padna ni~kum, Mu se pokloni na Boga i izvika: 19 Gospodi, Bo`e nebesen, pogledni ja nivnata gordelivost i poka`i milost kon poniznosta na Tvojot narod i pogledni gi milozlivo denes licata na onie {to Ti se posveteni - Tebe. 20 Potoa go ohrabrija Ahior i mnogu go pofalija. 7,13

21 Ozija go odvede Ahior od sobranieto i go dovede vo svojot dom i napravi gozba za stare{inite. Celata taa no} Go povikuvaa na pomo{ Boga na Izrailcite. Utredenta Olofern $ zapoveda na seta svoja vojska i na site sojuznici od drugite narodi, koi mu pomagaa da se pribli`at do Vetiluja, da gi zazemat pati{tata {to vodat kon planinskite predeli i da po~nat da vojuvaat protiv sinovite Izrailevi. 2 Istiot toj den pojdoa site nivni borci. Nivnata vojska se sostoe{e od sto i sedumdeset iljadi ma`i - pe{aci i dvanaeset iljadi kowanici, pokraj opremata i golemiot broj lu|e {to odea me|u niv pe{ki. 3 Napravija logor vo dolinata blizu do Vetiluja, pokraj izvorot, i go zazedoa prostranstvoto od Dotaim do Velvem, a vo dol`ina - od Vetiluja do Kijamon, koj e sproti Ezdrelon. 4 Koga sinovite Izrailevi ja vidoa nivnata brojnost, se upla{ija i po~naa da govorat eden na drug: Tie }e ja opusto{at celata na{a zemja. Ni visokite planini, ni dolinite, nitu bregovite nema da ja izdr`at nivnata sila. 5 Sekoj go zgrap~i svoeto oru`je, zapalija ognovi vo svoite kuli i cela no} ostanaa na stra`a. 6 Utredenta Olofern ja izvede seta svoja kowica pred o~ite na sinovite Izrailevi {to se nao|aa vo Vetiluja, 7 gi razgleda site priodi kon gradot, gi zaobikoli i gi zazede site vodni izvori; postavi stra`i od vojnicite i se vrati kaj svojata vojska. 8 Kaj nego dojdoa site na~alnici na Isavovite sinovi i site voda~i na moavskiot narod, kako i na~alnicite na primorskite zemji i rekoa: 9 Gospodare, poslu{aj go na{iot zbor, i tvojata vojska nema da ima zaguba: 10 Toj narod na sinovite Izrailevi ne se nadeva vo svoite kopja, tuku vo viso~inata od svoite gori, kade {to `ivee, za{to ne e lesno iska~uvaweto na nivniot vrv.

7,1
4,7

2
2,15.20

4
1 Mak 6, 40-41 9,6

9
5,5 2 Car 14,12

10
4,5.7 5,1

613
JUDITA
12
6,11 11 Zatoa, gospodare, ne vojuvaj so niv kako {to vojuva{ vo otvoreni borbi, pa nema da zagine nieden ma` od tvojot narod. 12 Ti ostani vo logorot i vodi gri`a za sekoj svoj vojnik, a tvoite lu|e neka otidat do izvorot {to izvira na padinite od planinata. 13 Od nego polnat voda site `iteli na Vetiluja; `edta }e gi premali, pa }e go predadat gradot. Nie }e se iska~ime so na{ite ~eti na gornite vrvovi i tamu }e postavime stra`a, ta nieden ~ovek nema da izleze od gradot. 14 Taka }e bidat izma~eni od glad i tie, i `enite i decata: i, pred da dopre do niv na{iot me~, }e padnat po ulicite na svojot grad. 15 Toga{ ti }e im se odmazdi{ so zlo zatoa {to vostanaa i ne te pre~ekaa so mir. 16 Ovie zborovi im se dopadnaa na Olofern i na site negovi slugi, pa odlu~ija da se postapi taka kako {to mu rekoa. 17 Toga{ pojde taborot na Amonovite sinovi, a so niv i pet iljadi Asirci, otkako se ulogorija vo dolinata, gi zazedoa vodite i vodnite izvori na sinovite Izrailevi. 18 Sinovite na Isav i Amon se iska~ija i ja zazedoa planinskata oblast sprema Dotaim, a del od svoite sili ispratija na jug i na istok kon Egrebel, koj se nao|a blizu do Hus, a toj e kaj potokot Mohmur. Drugiot del na asirskata vojska se zadr`a vo ramninata i go pokri liceto na celata zemja; nivnite {atori i opremata zafatija golem prostor. 19 Sinovite Izrailevi go podignaa svojot glas kon Gospod, svojot Bog; nivniot duh be{e obeshrabren zatoa {to bea opkoleni od svoite neprijateli od site strani i ne mo`ea da izbegaat od niv. 20 Trieset i ~etiri dena se nao|aa zaobikoleni od asirskata voena sila: pe{acite, bojnite koli i kowicata. Site `iteli na Vetiluja gi ispraznija svoite sadovi, 21 a i rezervoarite im bea prazni; nieden den nemaa dovolno voda za piewe: vodata za piewe im ja davaa po merka. 22 Iznemognaa nivnite deca, nivnite `eni i nivnite mladinci od `ed pa|aa vo nesvest: le`ea po gradskite ulici i po ku}ite, za{to vo niv ve}e ne ostana sila. 23 Toga{ siot narod, mladincite, `enite i decata, se sobraa kaj Ozija i gradskite na~alnici, i pla~ej}i na visok glas im rekoa na svoite stare{ini: 24 Bog neka sudi me|u nas i vas; vie ni napravivte golema nepravda {to ne im predlo`ivte na asirskite sinovi mirni pregovori. 25 Nie sega pomo{nik nemame; Bog n# predade vo nivnite race za da zagineme od `ed i golema maka. 26 Povikajte gi sega i predajte im go na{iot grad na Olofern i na seta vojska negova: neka go razgrabat celiot grad, 27 za{to e podobro da staneme niven plen. Navistina, }e bideme nivni robovi, no `ivotite na{i }e gi zapazime, nema so svoite o~i da ja gledame smrtta na na{ite deca, nema da gledame kako `enite i decata na{i ja ispu{taat svojata du{a. 28 Pred vas za svedoci gi povikuvame neboto i zemjata, i Gospod, Bog na na{ite tatkovci, Koj n# kaznuva za na{ite grevovi i za grevovite na na{ite tatkovci, ve zakolnuvame u{te denes da postapite kako {to vi rekovme. 29 Srede sobranieto nastana seop{t pla~: silno izvikuvaa kon Gospod Bog. 30 Ozija progovori i re~e: Bra}a, ne pa|ajte so duhot! Da istrpime u{te pet dena - Gospod }e ja izlie vrz nas Svojata milost; nema da n# ostavi zasekoga{. 31 Ako izminat ovie pet dena, a pomo{ nikakva ne ni dojde, }e napravime kako {to velite. 32 I go otpu{ti narodot da se razotide: ma`ite otidoa po yidinite i kulite na svojot grad, a `enite i decata - po nivnite domovi. Gradot zapadna vo dlabok o~aj.

21
Ez 4,16-17

14
4 Car 6,25 25,3 Pla~ 4,4-9

22
Er 14,16 Amos 8,13 Pla~ 2,11

15
5,4

24
Sud 11,27

18
6,5 7,12

25
Sud 2,14

19
4,9.15 6,21 7,29 2 Mojs 14,10 Sud 3,9.15 4,3 6,6-7 10,10

27
2 Mojs 14,12 20,5 Pla~ 5,7

28
5 Mojs 4,26 30,19

614
JUDITA
8,1
4 Mojs 1,6 2,12

3
4 Car 4, 18-20

5
3 Car 21,27 4 Car 6,30

7
Est 2,7

11
7,28-31

Vo tie denovi seto toa go slu{na Judita, }erkata na Merarij, sinot na Oks, sin na Josif, sin na Oziil, sin na Elkija, sin na Ananija, sin na Gideon, sin na Rafain, sin na Ahitov, sin na Ilija, sin na Helkija, sin na Elijav, sin na Natanail, sin na Salamiil, sin na Sarasadaj, sin na Izrail. 2 Nejziniot ma` Manasija, od istoto pleme i od istiot rod, umre koga se `nee{e ja~menot. 3 Toj be{e na nivata zaedno so onie {to vrzuvaa snopovi, poradi {to go udri son~anica, pa legna na postela i umre vo gradot svoj Vetiluja; go pogrebaa kaj negovite predci, na nivata {to se nao|a na polovina pat me|u Dotaim i Valamon. 4 Ottoga{ Judita `ivee{e kako vdovica tri godini i ~etiri meseci. 5 Taa si napravi {ator na pokrivot od ku}ata, si zapa{a vre}i{te okolu polovinata i nose{e vdovi~ka obleka. 6 Kako vdovica poste{e vo site denovi, osven vo denovite sproti sabota i vo sabotite, vo denovite pred novomese~ijata i vo praznicite i proslavite na Izraileviot dom. 7 Be{e li~na i privle~na; ma`ot $ be{e ostavil zlato i srebro, slugi i sluginki, dobitok i nivi. So seto toa taa upravuva{e. 8 Nikoj ne ja prekori za nikakvo lo{o delo, za{to ima{e golema strahopo~it kon Boga. Judita i stare{inite Taa slu{na za lo{ite zborovi na narodot protiv voda~ot na narodot, koj o~ajuva{e poradi nedostigot na voda; gi slu{na i zborovite {to gi ka`a Ozija, koga se zakolnal deka po pet dena }e im go predade gradot na Asircite. 10 Taa ja isprati sluginkata, koja rakovode{e so celiot nejzin imot, da gi povika Ozija, Havrij i Harmi. 11 Koga dojdoa kaj nea, taa im re~e: Poslu{ajte me, stare{ini na `itelite na Vetiluja! Ne vi se dobri zborovite {to denes mu gi ka`avte na narodot. Vo govorot va{ se zakolnavte pred Boga deka }e im go predadete gradot na na9

{ite neprijateli, ako vo spomnatite denovi Gospod ne ni pomogne. 12 Koi ste vie {to denes Go proveruvate Boga i se postavuvate mesto Boga me|u sinovite ~ove~ki? 13 Ete, vie Go ispra{uvate Gospod Sedr`itelot, no nikoga{ ni{to nema da razberete. 14 Ako ne mo`ete da ja doznaete dlabo~inata na ~ove~koto srce, ako ne mo`ete da ja sfatite ~ove~kata misla, kako }e Go razberete Boga, Koj sozdal s#, kako }e gi sfatite Negoviot um i Negovite misli? Ne, bra}a, ne prognevuvajte Go Gospoda, na{iot Bog. 15 Za{to, ako ne saka da ni pomogne vo tie pet dena, Toj ima vlast i sila da n# za{titi ili uni{ti, pred o~ite na na{ite neprijateli, vo denovite koga Toj }e posaka. 16 Zatoa ne barajte odluki od Gospod na{iot Bog, za{to Bog ne e ~ovek za da mo`e da Mu se zakanuvate, nitu e sin ~ove~ki za da mo`ete da Mu zapovedate. 17 Zatoa, ~ekaj}i od Nego spasenie da Go povikame na pomo{; Toj }e go ~ue i }e go poslu{a na{iot glas, ako toa {to go barame Mu bide milo Nemu. 18 Za{to vo na{ite rodovi nemalo, a i vo dene{no vreme nema kaj nas ni koleno, ni pleme, ni narod, ni grad, koi im se poklonuvaat na rakotvoreni bogovi, kako {to bilo nekoga{. 19 Zatoa na{ite tatkovci bile predavani na me~, bile ograbuvani i do`iveale golemi porazi od svoite neprijateli. 20 No nie ne znaeme drug Bog osven Nego; zatoa se nadevame deka nema da n# prezre ni nas nitu nekogo od na{iot narod. 21 Za{to, ako bideme pobedeni, so toa }e padne i cela Judeja; svetostite na{i }e bidat razgrabani; Toj }e pobara smetka od nas za oskvernuvawata od na{ite usti. 22 I ubivaweto na na{ite bra}a, i porobuvaweto na zemjata i opusto{uvaweto na na{eto nasledstvo }e go svrti vrz na{ata glava me|u narodite, koi }e vladeat nad nas i }e bideme soblaznuvawe i sram pred onie {to }e n# pobedat,

13
2 Mojs 17,2 Ps 94,9

14
Is 40,13 Mih 4,12 Ps 138,17 Jov 42,2-3 Rim 11, 33-34 1 Kor 2,11.16

15
Dan 3,17-18

16
5 Mojs 23,18

17
2 Car 15,25 1 Mak 3,60

18
Ps 43,17-20

19
Ps 77,58-62

20
2 Mojs 20,3-6

22
3 Car 9,7

615
JUDITA
25
5 Mojs 8,2 23 za{to ropstvoto na{e ne }e ni poslu`i za ~est, tuku Gospod, na{iot Bog, }e go pretvori vo bes~estie. 24 I taka, bra}a, da im poka`eme na na{ite bra}a deka od nas zavisi nivniot `ivot i deka vrz nas se krepat svetili{teto i domot na Gospod. 25 Za seto ova da Mu blagodarime na Gospod, na{iot Bog {to n# proveruva, kako {to gi proveruval na{ite tatkovci. 26 Spomnete si {to prave{e Bog so Avraam, kako go proveruva{e Isak, {to mu se slu~i na Jakov vo Mesopotamija Siriska koga gi pase{e ovcite na svojot vujko Lavan; 27 kako {to gi isku{uva{e ne za da gi ma~i nivnite srca, taka postapuva i so nas: za da se popravime, a ne za da ni se odmazdi, za{to Bog gi proveruva onie {to Mu se bliski. 28 Ozija $ odgovori i re~e: S# {to re~e, go re~e so blagorodno srce; nikoj nema da im se protivstavi na tvoite zborovi; 29 tvojata mudrost ne e poznata samo od denes, a u{te od po~etokot na tvoite denovi na{iot narod ja znae tvojata umnost i blagorodstvoto na tvoeto srce! 30 No narodot se izma~uva od `ed i toa n# prinudi, taka da postapime: da se zakolneme deka }e napravime kako {to rekovme. 31 Ti si pobo`na `ena, pomoli Mu se sega na Gospod za nas: i Toj }e isprati do`d, }e gi napolni na{ite rezervoari za da ne izgineme od `ed. 32 Judita odgovori i re~e: Slu{ajte me, }e napravam ne{to, za koe }e se govori od pokolenie vo pokolenie me|u na{iot narod. 33 Zastanete ovaa no} pred gradskata porta. Jas }e izlezam so mojata sluginka i vo denovite, po koi re{ivte da im go predadete gradot na na{ite neprijateli, Gospod }e go spasi Izrail preku mojata raka. 34 No ne pra{uvajte me {to sum naumila da pravam, s# dodeka ne go napravam. 35 A Ozija i narodnite stare{ini $ rekoa: Odi so mir i Gospod neka bide

26
1 Mojs 22 25,20

so tebe za da mo`e{ da im se odmazdi{ 9,1 2 Mojs 30,8 na na{ite neprijateli! Dan 9,3 36 Izlegoa od nejziniot {ator i se 2 vratija na svoite mesta. Molitvata na Judita Toga{ Judita padna ni~kum, si ja posipa glavata so pepel i go frli vre}i{teto od sebesi {to go nose{e. I tokmu toga{, koga vo Erusalim, vo domot na Gospod, kadea so ve~eren temjan, taa, pak, izvika so visok glas kon Gospod i re~e: 2 Gospodi, Bo`e na mojot tatko Simeon, ~ija raka Ti ja vooru`i so me~ da im se odmazdi na tu|incite, koi zaradi sram bea soblekle edna devojka, $ gi razgolija bedrata i ja oskvernija utrobata nejzina za sram. Ti re~e deka toa ne smeat da go napravat, no sepak tie go napravija. 3 Zatoa gi predade nivnite knezovi da bidat zaklani. Postelata nivna {to ja vide izmamata nivna - ja oblea so krv. Ti udri po robovite i gospodarite; udri po vladetelite na nivnite prestoli. 4 Nivnite `eni na grabe` gi predade i }erkite vo ropstvo, a siot grabe` im go dade na sinovite vozqubeni od Tebe, koi revnuvaa so Tvojata revnost, se odvratija od ne~istotijata na nivnata krv i na pomo{ Tebe Te povikaa. O, Bo`e, Bo`e moj, poslu{aj me mene, vdovicata! 5 Ti si go napravil i ona {to be{e pred toa, a na um go ima{ i sega{noto i idnoto; {to si namislil - toa i stanuva. 6 Toa {to si go namislil, toa i se javuva, velej}i: Eve, me!' Site Tvoi pati{ta se podgotveni, a Tvoite odluki se predvideni od Tebe. 7 Eve, Asircite se namno`ija vo svojata sila, se gordeat so svoite kowi i so kowanicite, se gordeat so silnite race na pe{acite; se nadevaat na {titot, kopjeto, lakot i pra}ata, a ne znaat deka Ti si Gospod, Koj gi uni{tuva vojnite. 8 Imeto Tvoe e Gospod. Skr{i im ja nivnata sila so Tvojata mo}, uni{ti ja nivnata sila so gnevot Tvoj, za{to naumija da go oskvernat Tvoeto svetili{1 Mojs 34,7 2 Mojs 15,2

27
Ps 16,3 26,2 Izreki 3,11-12 Otkr 3,19

3
2 Mojs 12,29 Is 24,2 Mudr 18,11

28
Jov 29,22

5
Is 46,10 48,3 Ps 32,11

29
Izreki 20,11

6
Varuh 3,35

31
1 Car 12,19 4 Car 19,4

7
1 Car 17,45 4 Car 19,23-24 Ps 19,7 2 Mak 8,18

32
5 Mojs 4,9 Sud 4,9 Ps 77,4 Mt 26,13

8
2 Mojs 15,3 Avak 3,12 Ps 78,1 2 Mak 14,33

35
5 Mojs 32,43 1 Car 1,17 Mk 5,34 Lk 7,50

616
JUDITA
9 te, da se podbijat so mirnoto `ivea2 Mojs 15,7 Is 10,12

10
13,15 14,18 16,5 Sud 4,9. 17-22 9,53-54

11
1 Car 14,6 1 Mak 3,18

12
Ps 102,19 Neem 9,6

14
3 Car 18,37 4 Car 19,19 1 Mak 4,11

10,1
3 Car 8,54

3
Ruta 3,3 Est 2,12

4
1 Mojs 38,14 Is 4,18-23

li{te, kade `ivee Tvoeto preslavno ime: so `elezo da go skr{at rogot na Tvojot `rtvenik. 9 Vidi ja nivnata naduenost, a gnevot Tvoj prati go vrz nivnite glavi, a na mojata vdovi~ka raka daj $ sila da go napravam ona {to sum go namislila. 10 So ustata na mojata itrina porazi go slugata zaedno so voda~ot, a voda~ot zaedno so negoviot sluga. Skr{i ja nivnata gordost so rakata na edna `ena. 11 Za{to Tvojata sila ne e vo mno`estvoto, nitu vo mo}nite e Tvojata mo}; Ti si Bog na poniznite. Ti si pomo{nik na bezna~ajnite, zastapnik na nemo}nite, pokrovitel - na napu{tenite i spasitel na beznade`nite. 12 Bo`e na mojot tatko, Bo`e na nasledstvoto Izrailevo, Gospodare na neboto i na zemjata, Sozdatele na vodite, Care na sekoe Tvoe sozdanie! Poslu{aj ja molitvata moja! 13 Zborot moj, i itrinata moja, napravi gi rana za onie {to namislile stravotii protiv Tvojot zavet, protiv Tvojot svet dom, protiv Sion i protiv domot na Tvoite sinovi. 14 Vrazumi go siot Tvoj narod i sekoe pleme za da vidat deka Ti si Bog, Bog na sekakva sila i krepost i deka Izrail nema drug za{titnik osven Tebe. Judita vo neprijatelskiot logor Koga prestana da izvikuva kon Izraileviot Bog i ja zavr{i svojata molitva, 2 Judita stana na noze i ja povika svojata sluginka, vleze vo sobata, kade gi pominuva{e sabotite i prazni~nite denovi. 3 Tamu go simna vre}i{teto od sebesi, ja soble~e oblekata na vdovi{tvoto, se iskapi, se pomaza so mast mirizliva, ja is~e{la svojata kosa i stavi prevez na glavata svoja, se oble~e vo oblekata na svoite radosni denovi, vo koi se oblekuva{e dodeka be{e `iv nejziniot ma` Manasija. 4 Na nozete svoi obu sandali, si stavi |erdani, grivni, prstewa, obetki i site drugi nakiti. Se ukrasi {to mo`e{e

10

poubavo za da gi zanese ma{kite o~i {to }e ja pogledaat. 5 Na sluginkata $ dade mev so vino i vr~va so maslo, napolni torba so bra{no, su{eno ovo{je i ~isti lebovi i site tie raboti gi stavi vrz nea. 6 koga dojdoa kaj gradskata porta na Vetiluja, tamu go najdoa Ozija i drugite dvajca gradski stare{ini - Havrij i Harmi. 7 Koga ja vidoa Judita taka promeneta i ukrasena, mnogu se voshitija od nejzinata ubavina i rekoa: 8 Bog, Bog na na{ite tatkovci neka ti podari blagodat i neka gi ispolni tvoite nameri za radost na sinovite Izrailevi i za izdignuvawe na Erusalim. Judita se pokloni pred Boga, 9 a nim im re~e: Zapovedajte da mi ja otvorat gradskata porta; }e izlezam za da napravam ona za {to govorevme. Tie naredija da $ ja otvorat vratata kako {to pobara. 10 Koga $ ja otvorija vratata, taa izleze zaedno so svojata sluginka, a lu|eto od gradot gledaa po nea dodeka se spu{ta{e po strmninata i potoa koga ode{e po dolinata s# dodeka ne im se skri pred o~ite. 11 Koga odea po dolinata, gi sretna asirskata pretstra`a. 12 Tie ja zadr`aa i ja zapra{aa: ^ija si? od kade doa|a{ i kade odi{? , - Taa im odgovori: Jas sum im }erka na Evreite i begam od niv, za{to tie nabrgu }e bidat predadeni za da bidat pogubeni. 13 Odam kaj Olofern, voda~ot na va{ata vojska za da razgovaram so nego iskreno i da mu go poka`am patot, po koj treba da pojde za da gi zavladee site planinski predeli za da ne zagubi nieden od svoite lu|e, da ne zagine niedna ~ove~ka du{a. 14 koga tie lu|e gi slu{naa nejzinite zborovi i koga se zagledaa vo nejzinoto lice, ostanaa voshiteni od nejzinata ubavina, pa $ rekoa: 15 Ti si ja spasi du{ata {to pobrza i {to navreme dojde kaj na{iot gospodar; odi pravo vo {atorot, a na{ite lu-

5
1 Car 25,18

7
10,19-20

8
1 Car 1,18 1 Let 29,18

13
Sud 1,25

15
Sud 1,24 Er 21,9 38,2.17

617
JUDITA
23 |e }e te pridru`uvaat s# dodeka ne te
10,7 1 Car 25,23 2 Car 14,4 3 A sega ka`i mi: zo{to izbega od niv i dojde kaj mene? Ovde }e najde{ spas za sebesi; ne pla{i se; `ivotot }e ti bide po{teden i sega i potoa. 4 Nikoj nema da te navreduva. Naprotiv, sekoj }e ti pravi dobro; so tebe site }e se odnesuvaat kako treba da se odnesuvame so slugite na mojot gospodar carot Navuhodonosor. 5 Judita mu re~e: Poslu{aj gi zborovite na tvojata robinka. Na robinkata tvoja neka $ bide dozvoleno da govori so tebe: no}va nema da mu govoram laga na svojot gospodar. 6 Ako gi poslu{a{ zborovite na tvojata robinka, Bog }e ti pomogne uspe{no da ja zavr{i{ tvojata rabota, a gospodarot moj nema da se razo~ara vo ona {to }e go prezeme. 7 Da `ivee Navuhodonosor, carot na celata zemja! Da `ivee silata na onoj {to te isprati da upravuva{ so sekoe `ivo su{testvo, za{to preku tebe nemu }e mu slu`at ne samo lu|eto, tuku i polskite yverovi i dobitokot i pticite nebeski - preku tvojata sila }e `iveat pod vlasta na Navuhodonosor i na celiot negov dom. 8 Nie ~uvme za tvojata mudrost i za bistrinata na tvojot um, celata zemja znae deka samo ti si dobar vo celoto carstvo, silen vo znaewe i opiten vo voenite raboti i podvizi. 9 A doznavme i za toa {to ti rekol Ahior na tvoeto sobranie. Bidej}i `itelite na Vetiluja go ostavija `iv i toj im raska`a s# {to ti govorel. 10 A sega, mo}en gospodare, ne ostavaj gi bez vnimanie negovite zborovi, tuku neka ostanat vo tvoeto srce, za{to tie se vistinski: na{iot narod ne mo`e da bide kaznet, a i me~ot nema sila nad nego, osven koga gre{at pred svojot Bog. 11 No mojot gospodar neka ne bide odbien i neka ne ostane bez uspeh, a niv da gi stigne smrtta, za{to gi nadvladea grevot, so koj Go razgnevija svojot Bog, zatoa {to go napravija ona {to ne e dobro. 12 I, ete, bidej}i nivnata hrana se svr{i, a nemaat ve}e ni voda, re{ija da se nafrlat na dobitokot i da go jadat

3
10,15

predadat vo negovite race. 16 Koga }e se najde{ pred nego, nemaj strav vo tvoeto srce, tuku ka`i mu gi tvoite zborovi; toj }e postapi dobro so 11,1 tebe. 4 Car 17 Toga{ odbraa pome|u sebe stotina 18,31 Ruta 3,11 du{i i gi dadoa na nea i na sluginkata za da gi pridru`uvaat do {atorot na Olofern. 18 Vo logorot site se voznemirija, za{to vesta za nejzinoto doa|awe brzo se raznese po site {atori. Mnogumina dojdoa i ja zaobikolija, a taa stoe{e pred {atorot na Olofern, dodeka da go izvestat za nea. 19 Se voshituvaa na nejzinata ubavina, a poradi nea, i na sinovite Izrailevi, pa si velea eden na drug: Koj mo`e da go prezre narodot {to ima vakvi `eni! Navistina, ne treba da ostavime `iv nieden ~ovek od toj narod, za{to tie {to }e ostanat, }e mo`at da ja nadmudrat celata zemja. 20 Stra`ata na Olofern i onie {to mu slu`ea izlegoa da ja vovedat Judita vo {atorot. 21 Olofern po~iva{e na svojata postela, zad edna zavesa od purpur, zlato, smaragd i skapoceni kamewa. 22 Koga go izvestija za nea, toj izleze vo predniot del od {atorot, a pred nego nosea srebreni sve}nici. 23 Koga Judita se najde pred nego i pred negovite slugi, site se voshitija od ubavinata na nejzinoto lice. Taa se pokloni i ni~kum padna pred nego, no Olofernovite slugi ja podignaa. Prvata sredba so Olofern Olofern $ re~e na Judita: @eno, bidi hrabra, nemaj strav vo tvoeto srce; jas ne sum mu napravil lo{o na nikogo, koj dobrovolno se re{il da mu slu`i na Navuhodonosor, carot na celata zemja. 2 Pa i sega, ako tvojot narod, koj `ivee vo planinskite krai{ta, ne be{e me prezrel, jas nema{e da go krenam moeto kopje protiv nego, no tie samite se vinovni za toa.

5
9,10.13 10,13 1 Car 25,24 2 Car 14,12

7
Er 27,6 28,14 Dan 2,38 Varuh 3,16

10
3 Mojs 26,6-8 2 Mak 8,36

11
Ps 77,59-62

11

618
JUDITA
13 ona {to im go zabrani Bog so Svojot za3 Mojs 22,10 4 Mojs 18,8-19 Neem 12,44-47

16
1 Car 3,11 Er 19,3

17
Ezd 5,11 Lk 2,37

19
Mt 9,36

21
5 Mojs 28,64

kon. 13 Duri re{ija da gi potro{at prvinite od `itoto i desetinite od vinoto i od masloto {to se ve}e osveteni i se ~uvaat za sve{tenicite, koi stojat pred liceto na na{iot Bog vo Erusalim, a ovie raboti na nikogo od narodot ne mu se pozvoleni ni so raka da gi dopre. 14 Tie ispratija glasnici vo Erusalim, bidej}i i tamo{nite `iteli go pravele istoto da im donesat dozvola za toa od sobranieto na stare{inite. 15 I {tom im dojde toa re{enie, tie }e go napravat toa {to naumile, i istiot den }e vi bidat predadeni da gi pogubite. 16 Ete za{to i jas, tvojata robinka, otkako razbrav za site ovie raboti, izbegav od niv; Bog me prati da zemam u~estvo, zaedno so tebe, vo izvr{uvaweto na dela, od koi }e se vxa{i celata zemja, koga }e ~ue za niv. 17 Za{to tvojata robinka e pobo`na i nebesniot Bog Go po~ituva i dewe i no}e, pa i sega, gospodare moj, koga }e ostanam so tebe, jas tvojata robinka, }e pobaram od tebe da mo`am da izleguvam no}e vo dolinata da Mu se molam na Boga; Bog }e mi ka`e koga tie }e napravat grev. 18 Toga{ }e se vratam i }e ti ka`am, a ti toga{ izlezi so celata tvoja vojska. Nikoj od niv ne }e ti se protivstavi. 19 Toga{ jas }e te vodam niz Judeja, s# do samiot Erusalim. Srede nego tvojot prestol }e go postavam, a ti }e gi podgoni{ kako ovci bez pastir, taka {to i ku~iwata nema da zalajat protiv tebe. Seto ova mi e ka`ano i objaveno vo otkrovenie. Jas sum pratena seto ova da ti go objavam. 20 Ovie zborovi mu se dopadnaa na Olofern i na site negovi slugi. Site se voshitija od nejzinata mudrost, pa izvikaa: 21 Od edniot kraj na zemjata do drugiot nema takva `ena ni po ubavina na liceto ni po mudrosta na zborovite. 22 Olofern $ re~e: Dobro napravi Bog {to te isprati pred tvojot narod:

nam ni pripadna silata, a propasta na onie {to go prezrea mojot gospodar. 23 Ima{ prekrasno i blagorodno lice i tvoite zborovi se dobri. Ako napravi{ s# kako {to re~e, tvojot Bog }e bide i moj Bog; }e `ivee{ vo domot na carot Navuhodonosor i slavna }e bide{ po celata zemja. Zapoveda da ja odvedat tamu, kade {to se pazele srebrenite sadovi, naredi da $ davaat od negovata hrana i od negovoto vino. 2 No Judita re~e: Nema da jadam od ovaa hrana za da ne bide na soblazna; neka mi davaat ona {to sum go donela so sebesi. 3 Olofern $ re~e: A koga }e zavr{i ona {to e so tebe, od kade }e zemame da ti davame isto? Za{to, me|u nas nema nieden od tvojot rod. 4 Judita mu odgovori: Da ti e `iva du{ata, gospodare moj, robinkata tvoja nema da go potro{i ova {to e so mene, pred Gospod da go izvr{i preku mojata raka ona {to go opredelil. 5 Toga{ Olofernovite slugi ja odvedoa vo {atorot. Spie{e taa do polno}. Se razbudi pred utrinskata stra`a, 6 pa prati da mu ka`at na Olofern: Gospodarot moj neka $ dozvoli na svojata robinka da izleze na molitva. 7 Olofern im naredi na svoite stra`ari da ne $ pre~at. Ostana vo logorot tri dena, a no}e izleguva{e vo Vetilujskata ramnina i se izmiva{e na izvorot pokraj {atorot. 8 Koga izleguva{e, Judita Mu se mole{e na svojot Gospod, Bog Izrailev da go upravi nejziniot pat kon spasenie na sinovite na svojot narod. 9 Taa se vra}a{e ~ista vo {atorot, a prikve~er $ donesuvaa hrana.

23
Er 27,8 Ruta 1,16 Mt 26,13

12,1
Dan 1,5

2
Dan 1,8

12

6
Ps 62,6 Mudr 16,28

9
2 Car 3,35

10
Est 1,3

11
Est 1,11

Judita na gozba kaj Olofern ^etvrtiot den Olofern priredi gozba samo za svoite velikodostojnici; ne povika nikogo od onie {to mu slu`ea. 11 Toj mu re~e na evnuhot Vagoj, koj rakovode{e so seto bogatstvo: Pojdi i nagovori ja Evrejkata {to e kaj tebe da dojde da jade i da pie so nas;
10

619
JUDITA
12
1 Mojs 38,23 12 sramota e da imame takva `ena so nas, a da ne porazgovarame so nea; ako ne ja pokanime }e se podbiva so nas. 13 Otkako izleze otkaj Olofern, Vagoj otide kaj nea i $ re~e: Mlada ubavice, ne kolebaj se da dojde{ kaj mojot gospodar da ja ima{ ~esta pred negovoto lice, da pie{ vino zaedno so nas vo veselba, denes da bide{ kako edna od asirskite }erki, koi `iveat vo palatata na Navuhodonosor. 14 Judita mu odgovori: Koja sum jas da mu se protivam na mojot gospodar? Vedna{ }e napravam s# {to posakuva mojot gospodar; toa }e mi bide i uteha i radost s# do mojata smrt. 15 Taa stana da se promeni so site `enski nakiti. Sluginkata nejzina otide pred nea i gi posla }ilimite {to gi be{e dobila od Vagoj - pred Olofern. Tie $ slu`ea za sekojdnevna upotreba; da jade potprena na niv. 16 Potoa dojde Judita i sedna na trpezata. Srceto na Olofern po nea mu se razbranuva: silno posaka da bide so nea; bara{e slu~aj i prigoda da ja zavede. 17 Olofern $ re~e na Judita: Pij i veseli se so nas! 18 A taa mu odgovori: ]e pijam, gospodare, za{to `ivotot moj denes se izdigna pove}e otkolku koga i da e od moeto ra|awe dosega. 19 Pa jade{e i pie{e pred nego ona {to $ go be{e prigotvila nejzinata sluginka. 20 A Olofern ja gleda{e so radost i pie{e izvonredno mnogu, kolku {to ne piel nikoga{ vo svojot `ivot. 3 Judita $ re~e na svojata sluginka da stoi pred nejzinata spalna i da ja ~eka dodeka ne izleze, velej}i $ deka }e izleze da se pomoli, kako {to prave{e sekoj den. Istoto mu go re~e i na Vagoj. 4 Koga site si otidoa otkaj nea i koga vo spalnata ne ostana ni mal ni golem, Judita zastana pred legloto negovo, pa re~e vo svoeto srce: Gospodi, Bo`e na sekoja sila, pogledni milozlivo vo ovoj ~as vrz deloto na moite race za izdignuvawe na Erusalim; 5 ova e vistinskiot ~as da go za{titi{ Tvoeto nasledstvo i da ja ostvari{ mojata zamisla: da bidat porazeni neprijatelite, koi se dignaa protiv nas. 6 Toga{ prijde do stolbot od legloto, koj be{e kaj glavata na Olofern i go simna od nego me~ot negov; 7 se dobli`i potoa do legloto, ja dofati kosata na negovata glava i re~e: Gospodi, Bo`e na Izrail, daj mi sila vo dene{niov den! 8 Pa so seta sila go udri dva pati Olofern po vratot i mu ja otse~e glavata. 9 Otkako go frli negoviot trup od legloto, ja otka~i zavesata od stolbovite. Po malku vreme izleze i $ ja dade Olofernovata glava na sluginkata. 10 Taa ja stavi vo svojata torba. Potoa, kako i obi~no, obete izlegoa na molitva. Otkako izlegoa od logorot, ja zaobikolija dolinata i se iska~ija po Vetilujskite viso~ini i dojdoa do gradskata porta. 11 U{te oddaleku Judita $ izvika na stra`ata pred portata: Otvorete, otvorete gi vratite! So nas e Bog za da mu podari sila na Izrail i pobeda nad negovite neprijateli, kako i denes {to ni ja podari. 12 [tom gradskite ma`i go slu{naa nejziniot glas, pobrzaa kon portata na gradot i gi povikaa gradskite stare{ini. 13 Se sobraa site, od malo do golemo, bidej}i nejzinoto doa|awe be{e sosema neo~ekuvano za niv; i, otkako ja otvorija portata, gi primija, zapalija ogan da sveti i gi zaobikolija.

3
Sud 4,20

13
Prop 9,7

4
10,8 15,9

15
Ruta 3,3 Est 5,1 Amos 6,4

5
5 Mojs 4,20 9,29 Ps 93,14

20
2 Car 13,28 Is 28,7 Os 7,5 Prop 10,19 1 Mak 16,16

7
1 Mak 7,47 2 Mak 15,30

8
Is 8,10 Rim 8,31

9
1 Mak 7,47 2 Mak 15,30

13,2
Sud 3,19 4,18

10
2 Car 4,7

11
Ps 118,19

Glavata na Olofern Koga ve}e stana docna, velikodostojnicite pobrzaa da se povle~at, a Vagoj, otkako gi oslobodi onie {to poslu`uvaa pred liceto na negoviot gospodar, go zatvori {atorot odnadvor, pa otide i si legna. Site otidoa da si po~inat, bidej}i bea mnogu umorni od dolgata gozba. 2 Judita ostana sama vo {atorot. Olofern, sovladan od vinoto, padna na svojata postela.

13

620
JUDITA
14
Ps 65,20 14 A taa im re~e so silen glas: Falete Go Gospoda, falete Go, falete Go Gospoda, zatoa {to ne ja oddale~i Svojata milost od domot na Izrail, tuku no}va preku mojata raka gi skr{i na{ite neprijateli. 15 Vadej}i ja glavata od torbata, im ja poka`a i re~e: Eve ja glavata na Olofern, voda~ot na asirskata vojska, eve ja i zavesata, zad koja le`e{e pijan; Gospod go porazi so raka na `ena. 16 Da `ivee ve~no imeto na Gospod, Koj me zapazi na patot po koj odev! Bidej}i moeto lice go soblazni Oloferna za negova propast, no toj ne me posrami i ne zgre{i so mene. 17 Siot narod se v~udovide, padna ni~kum, Mu se pokloni na Boga, i ednodu{no izvika: Blagosloven Si Bo`e na{, Ti Koj denes, gi uni{ti neprijatelite na Tvojot narod! 18 A Ozija $ re~e: Bidi blagoslovena, }erko, blagoslovot na Sevi{niot Bog neka bide so tebe pove}e otkolku so site `eni na zemjata; da e blagosloven Gospod Bog, Sozdatelot na neboto i na zemjata {to te nau~i kako da mu ja otse~e{ glavata na voda~ot na na{ite neprijateli; 19 tvojata nade` nema da otstapi od srceto na lu|eto, koi }e si spomnuvaat za tvojata sila doveka. 20 Neka go napravi Bog ova da bide za tvoja li~na slava, neka te nagradi so sekoe dobro zatoa {to ti ne go po{tedi svojot `ivot koga be{e ponizen na{iot narod; ti izleze pred nas, koga nie pa|avme, i ode{e pravo pred na{iot Bog! I siot narod izvika: Neka bide taka! Neka bide taka! 3 Toga{ tie, otkako }e go zemat svoeto oru`je, }e pojdat vo svojot logor za da go razbudat vojskovoda~ot na asirskata vojska, }e potr~aat kon {atorot na Olofern i, otkako nema da go najdat strav }e gi opfati i }e se razbegaat. 4 Vie {to `iveete vo site krai{ta na izrailskata zemja, gonete gi, uni{tuvajte gi po patot na nivnoto begstvo. 5 No, pred da go napravite toa, povikajte go Ahior Amonecot da dojde kaj mene; neka go vidi i prepoznae onoj {to saka{e da go ponizi domot na Izrailcite, a nego da go isprati kaj nas vo smrt. 6 Go povikaa Ahior od domot na Ozija. Koga dojde i ja vide glavata na Olofern vo racete na eden ma` srede nasobraniot narod, toj padna na zemjata i ja izgubi svesta. 7 Koga go podignaa, toj padna pred nozete na Judita, se pokloni i re~e: Da bide{ blagoslovena vo sekoe Judino `iveali{te i vo sekoj narod, sekoj da treperi od strahopo~it koga }e go slu{ne tvoeto ime! 8 A sega raska`i mi: {to prave{e vo izminatite denovi? Judita, koja be{e srede narodot, mu raska`a s# {to napravila vo tie denovi - od denot koga izleze, do denot koga se vrati. 9 Koga prestana da zboruva, narodot izvika so visok glas i negovoto radosno izvikuvawe se nose{e po celiot grad. 10 A Ahior, gledaj}i go seto ona {to go napravi Bog na Izrailcite, poveruva iskreno vo Boga, primi obrezanie i se prisoedini kon domot izrailski i ostana vo nego duri do dene{en den. 11 A koga se zazori, ja zaka~ija Olofernovata glava na yidinite, sekoj go zgrabi svoeto oru`je i potr~aa vo odredi niz padinata. 12 Sinovite asirski, koga gi zdogledaa, vedna{ gi izvestija svoite na~alnici, a tie potr~aa kaj svoite vojskovoda~i i iljadana~alnici, i kon site drugi na~alnici. 13 Koga dojdoa do {atorot na Olofern, mu rekoa na onoj {to upravuva{e so negoviot imot: Razbudi go na{iot

3
2 Mojs 15,16

15
Sud 4,9 2 Car 4,8 2 Mak 15,32

5
5,5 6,2.10

16
2 Mojs 23,20 Dan 13,63

6
Is.N. 2,11 Dan 2,46

7
2 Mojs 15,14 Sud 5,24

17
Ps 107,13 1 Mak 4,55

18
1 Mojs 14,19-20 Sud 5,24 Lk 1,42

9
1 Mak 4,58

10
2 Mojs 12,48 Is.N. 6,24 Est 8,17

19
8,32 Mt 26,13 Lk 1,48

11
1 Mak 7,47 2 Mak 15,37

20
1 Mojs 22,16 1 Let 16,36 1 Mak 13,5

13
1 Car 14,11

14,1
1 Car 31,10 2 Mak 15,33-35

Judejcite vo Asirskiot logor Judita im re~e: Slu{ajte me, bra}a, zemete ja glavata i zaka~ete ja na vrvot od va{ite yidini, 2 a koga }e se zazori i sonceto }e izgree na zemjata, sekoj neka go zeme svoeto oru`je, neka izleze sekoj {to e silen nadvor od gradot; dajte im povod da mislat deka sleguvate vo ramninata kon pretstra`ata na asirskite sinovi, no ne sleguvajte.

14

621
JUDITA
15 gospodar, za{to onie robovi se osmeliSud 3,25 1 Car 5,4 7 A sinovite izrailski, otkako se 7 Car vratija, zagospodarija so s#; i gradovi i 1 17,53 sela vo planinskite predeli, a vo ram- 2 Let 20,25 ninata zedoa golem plen, koj be{e pre- 9 izobilen. 10,8 13,4

16
1 Mojs 27,34-38 2 Car 1,11 Est 4,1

17
1 Mojs 31,33

18
Sud 9,45 1 Car 13,3

19
1 Car 4,13 2 Car 1,11

15,1
14,3 Is.N. 2,11

2
2 Mojs 15,16 1 Car 11,11

4
Sud 7,24 3 Car 20,20

5
1 Car 14,22 1 Mak 7,46

6
3 Car 7,16

ja da izlezat protiv nas na borba za da bidat uni{teni zasekoga{. 14 Vagoj vleze i po~uka na vlezot od {atorot, bidej}i misle{e deka toj spie so Judita. 15 No koga nikoj ne mu odgovori, vleze vo spalnata i go najde trupot frlen na pragot, a glavata mu be{e otse~ena. 16 Izvika so siot glas, pla~ej}i i lipaj}i, i ja raskina svojata obleka. 17 Potoa vleze vo {atorot, vo koj prestojuva{e Judita, no ne ja najde. Potoa otr~a kaj lu|eto i izvika: 18 Robovite postapile neverno: edna Evrejka go osramoti domot na carot Navuhodonosor; eve go Olofern na zemjata, a glavata mu ja nema. 19 Koga zapovednicite na asirskata vojska gi slu{naa tie zborovi, gi raskinaa svoite obleki, nivnite du{i se ispolnija so strav, a niz celiot logor se podigna silen pla~ i golemo ridawe. I onie {to se nao|aa vo {atorite, koga ~uja {to se slu~ilo, se stapisaa. 2 Gi obzede strav i trepet i ni eden so drug ne se vidoa, tuku sekoj se dade vo begstvo po site pati{ta vo ramninata i kon planinskite krai{ta. 3 Vo begstvo se dadoa i onie {to bea vo logorot okolu Vetiluja. Toga{ sinovite Izrailevi, sekoj od niv hrabar ma`, potr~aa po niv da gi gonat. 4 Ozija isprati glasnici vo Vetomestem, Bevaj, Hova i Hola i po site izrailski pati{ta da gi izvestat za ona {to se slu~i, site da potr~aat po neprijatelite i da gi uni{tat. 5 Otkako razbraa za seto toa, site izrailski sinovi, zaedni~ki gi napadnaa i gi gonea s# do Hova; taka postapija i onie {to pridojdoa od Erusalim i od site planinski predeli, otkako bea izvesteni za ona {to se slu~i so nivnite neprijateli od Gilad do Galileja i od site strani `estoko gi napa|aa s# dodeka ne izbegaa zad Damask i zad negovite predeli. 6 @itelite na Vetiluja go napadnaa asirskiot logor, go ograbija i mnogu se zbogatija.

Pofalbite za Judita Prvosve{tenikot Joakim, dojde da vidi kakvo dobro mu napravil Gospod na Izrail, da ja vidat Judita i da ja pozdravat. 9 I {tom izlegoa pred nea, site ednodu{no ja blagoslovija i rekoa: Ti si slavata na Erusalim, ti si najgolemata izrailska gordost, ti si golema radost na Izrail i najgolema slava na na{iot rod! 10 Seto toa go napravi so svoja raka; ti mu napravi dobro na Izrail i na Bog Mu omile; neka te blagoslovi Sedr`itelot Gospod vo site vremiwa! I siot narod izvika Amin. 11 Narodot zema{e plen od logorot trieset dena - na Judita $ go dadoa {atorot na Olofern, site srebreni sadovi, ~a{i, postilki i seta poku}nina. Taa go zede seto toa, ja natovari svojata maska, a potoa gi spremi svoite koli i gi natovari do gore. 12 Site izrailski `eni tr~aa da ja vidat, ja veli~aa i tancuvaa vo nejzina ~est; sostavija za nea hor, a taa zede pra~ki obvieni so lisja od loza i im gi dade na `enite {to bea okolu nea. 13 Na glavite si stavija venci od maslinovi gran~iwa, taa i onie {to bea so nea. Taa ode{e pred siot narod i gi predvode{e `enite so pesni i tanci; po nea odea site vooru`eni izrailski ma`i, so venci oven~ani i so pesna na usnite. 14 Pred siot izrailski narod Judita ja po~na svojata blagodarstvena pesna, a siot narod ja prifati nejzinata pesna. Juditiniot slavopoj Re~e Judita i zapea: Slavete Go mojot Bog so timpani, pejte Mu na Gospod so kimvali, pejte Mu pesna nova; vozveli~uvajte Go i povikuvajte go Negovoto ime.
8

10
13,20 Ps 71,17

11
1 Car 17,54 Ez 39,10 2 Let 20,25

12
2 Mojs 15,20 1 Car 18,6

14
Er 31,13 Ps 146,7

16,1
Ps 32,3 147,7

15

16

622
JUDITA
3
Ez 38,15 39,2 2 Za{to Gospod Bog gi zavr{uva vojnite, za{to Toj me izdigna srede Svojot narod i me izbavi od racete na moite goniteli. 3 Dojde Asur od severnite planini, dojde so desetici iljadi svoi vojnici; mno`estvoto nivno gi prese~e potocite, a kowite nivni gi prekrija bregovite. 4 Re~e toj deka zemjata na{a }e ja izgori, mom~iwata na{i so me~ }e gi ise~e, doen~iwata v zemja }e gi tresne, decata na{i vo ropstvo }e gi odvede i }e gi pleni na{ite devojki. 5 No Gospod Sedr`itelot gi sobori so `enska raka. 6 Nasilnikot niven, ne go skr{ija momci, ne go soborija sinovi Titantski, ne go napadnaa sinovi xinovski, tuku Judita, }erkata na Merarij, so ubavinata na svoeto lice - nego go pogubi; 7 ja soble~e taa vdovi~kata obleka za da gi izdigne onie {to stradaa vo Izrail, a liceto svoe go pomaza so mirizliva mast, 8 si stavi ukrasi na svojata kosa, si oble~e obleka lenena za da go pleni, 9 sandalite nejzini pogledot negov go voshitija, a ubavinata mu ja pleni du{ata, me~ mu pomina niz grloto. 10 Se vxa{ija Persijcite od hrabrosta nejzina, a Midjanite - od smelosta nejzina. 11 Toga{ izvika ponizeniot narod moj, a onie se prepla{ija; narodot moj nemo}en izvika, a tie se zbrkaa, glasot svoj go podigna narodot moj, - tie se dadoa vo begstvo. 12 Sinovite na mladi `eni gi kolea, i kako deca na robovi begalci im nanesuvaa rani; taka ginea tie od silata na Mojot Gospod. 13 Pesna nova }e Mu zapeam na mojot Gospod. Gospodi, Ti si velik i slaven; Ti si nepobedliv i prekrasen vo tvojata sila. 14 Site Tvoi sozdanija Tebe neka Ti slu`at: za{to Ti samo re~e, i tie nastanaa; Ti go isprati Duhot Tvoj - i se uredi s#, nikoj ne mo`e da se protivi na glasot Tvoj. 15 Gorite so vodite svoi od osnovi }e se potresat, a kamewata od Tvoeto lice - kako vosok }e se stopat, no za onie {to imaat strav od Tebe - Ti si blag i milostiv. 16 Mala e pred Tebe sekoja `rtva mirisna, u{te poneva`na Ti e mrsnata `rtva sepalenica, no onoj {to ima strav od Gospod - golem e zasekoga{. 17 Te{ko im na narodite {to go napa|aat mojot narod, Sedr`itelot Gospod }e im se odmazdi vo sudniot den - }e isprati ogan i crvi vrz nivnite tela; vo bolkite svoi ve~no }e vikaat i }e pla~at. 18 Koga dojdoa vo Erusalim, na Boga Mu se poklonija, a koga narodot se o~isti, sepalenici `rtvi Mu prinesoa - so dobrovolni prinosi i darovi. 19 Sadovite, skapocenata zavesa od spalnata soba na Olofern i site drugi predmeti, {to $ gi podari narodot, Judita mesto `rtva, Mu gi podari na Gospod. 20 Narodot se vesele{e tri meseci vo Erusalim, a Judita ostana vo nego.

15
Ps 17,7 97,5 Sir 16,19

4
2 Mojs 15,9 Os 14,1

16
Ps 39,6 Sir 10,24 25,10-11

5
Ps 32,10

17
Er 10,25 Ps 78,6-7

7
10,3

9
12,16 Pesna 4,9 Sir 9,8

18
2 Let 20,28

19
4 Mojs 31,49-54 Mih 4,13

11
Sud 7,20-21

12
2 Let 20,15

20
1 Mak 4,58

13
Ps 32,3

21
3 Car 8,66

14
Ps 32,9 104,30 Sir 42,23

23
1 Mojs 25,10 49,30-31 Tov 14,12

24
1 Mojs 50,10 1 Car 31,13 Sir 22,12

Juditinata starost i smrt No po tie denovi sekoj se vrati vo 25 svoeto mesto. Judita otide vo Vetiluja, Sud 3,11.30 i `ivee{e na svojot imot i za seto toa 5,31 8,28 vreme be{e slavna po celata zemja. 22 Mnogumina ja sakaa za `ena, no nea ma` ne ja pozna vo site dni od nejzniot `ivot, od denot koga umre nejziniot ma`, Manasija, i se pribra kaj svojot narod. 23 Judita pridobi golema slava i ostare vo domot na svojot upokoen ma`. Otkako po`ivea sto i pet godini, ja pu{ti na sloboda svojata sluginka. Po~ina vo Vetiluja i ja pogrebaa vo pe{terata na nejziniot ma` Manasija. 24 Domot na Izrail ja oplakuva{e sedum dena. Pred smrtta im go razdeli imotot svoj na rodninite od svojot ma` Manasija i me|u bliskite od svojot rod. 25 Vo vremeto na Judita, a i dolgo vreme po nejzinata smrt nikoj ve}e ne gi zastra{uva{e sinovite Izrailevi.
21

ESTIRA
Voved Knigata Estira raska`uva za edna judejska zaednica koja uspeala da se oslobodi od zakanite za istrebuvawe {to se nadvisnale nad nea. Nastanite se slu~uvaat vo periodot koga vlasta na Persijcite se protega nad teritorijata na Bliskiot Istok, od Indija, pa s# do Egipet. Odreden broj ugledni Judejci, ~ii semejstva bile vo progonstvo vo Vavilonija, ne bile vrateni vo svoite zemji s# do padot na vavilonskata mo} (vo 539 g. pr. Hristos). Ovie Judejci ~esto naiduvale na neprijatelstvo vo sredinata kade {to se nao|ale, za{to tie `iveele spored svoite zakoni i svoite obi~ai, koi se razlikuvale od obi~aite na drugite narodi. Opi{uvaj}i ni go konfliktot pome|u Aman, prviot minister na carot Ksekrs, i Mardohej, judejski funkcioner, knigata Estira ni prika`uva edna mnogu dramati~na situacija. Na~inot na koj Estira, rakovodena od Mardohej, stanuva carica na Persija i uspeva duri i da gi otstrani opasnostite koi se zakanuvale nad nejziniot narod, poka`uva deka obidite za uni{tuvawe na judejskiot narod sekoga{ bile osudeni na neuspeh. Ovde, to~no opredeleniot den za istrebuvawe na Judejcite se pretvora vo den na poraz za nivnite neprijateli. Vo spomen na ova sre}no izbavuvawe na evrejskiot narod e vostanoven praznikot Purim, proslavuvan naprolet pred praznikot Pasha.
1,1
Ezd 4,6-24

Gozbata kaj carot Kserks a) Vo vtorata godina od caruvaweto na Artakserks Veliki, a vo prviot den od mesecot nisan, son vide Mardohej, sinot Jairov, Semeev, Kiseev, od Venijaminovoto koleno. b) Ovoj Judeec, koj `ivee{e vo gradot Suza, be{e golem ~ovek, a slu`e{e vo carskiot dvorec. v) Toj be{e eden od plenicite, koi Navuhodonosor, vavilonskiot car, gi be{e zaplenil vo Erusalim so judejskiot car Jehonija. g) A sonot mu be{e vakov: stra{en {um, grmotevica, zemjotres i nemir po zemjata. d) A, ete, izlegoa dve golemi zmii podgotveni da se borat edna so druga. |) Nivnata borba be{e golema, a po nivnata borba site narodi se podgotvija za vojna, za da zavojuvaat protiv narodot na pravednite. e) Potoa nastana den na temnina i mrak, skrb i pritisok, stradawe i golem nemir po zemjata. `) Se voznemiri siot narod na pravednite i, pla{ej}i se od zlo za sebesi, se podgotvija za zaginat i povikaa kon Gospod. z) Od niv-

niot povik nadojde kako od mal izvor, golema reka so mnogu voda. y) Se pojavi svetlina i ogrea sonce, se izgdignaa poniznite i gi istrebija silnite i gordelivite. i) Mardohej, otkako se razbudi od toj son, koj go poka`uva{e ona {to Bog saka{e da go izvr{i, go zadr`a sonot vo srceto i posaka da go razbere vo site negovi delovi do drugata no}. j) Mardohej `ivee{e vo dvorecot zaedno so dvajca carski evnusi, Gavat i Tara, koi go ~uvaa dvorecot, k) i koga gi slu{na nivnite razgovori i se raspra{a za nivnite nameri, dozna deka tie se gotvat da stavat raka vrz carot Artakserks, pa mu javi za niv na carot. l) A carot gi raspra{a dvajcata evnusi i otkako s# priznaa, bea pogubeni. q) Carot go zapi{a toj nastan za spomen. Toj nastan go zapi{a i Mardohej. m) I carot mu naredi na Modehaj da slu`i vo dvorecot, i mu dade i podaroci za toa. n) Pred carot toga{ be{e slaven Aman, sinot na Amadat Vugeecot. Toj nastojuva{e da mu nanese zlo na

624
ESTIRA
2 Mardohej i na negoviot narod zaradi
12 No caricata Astina ne saka{e da dojde spored carevata naredba, soop{tena preku evnusite. 13 Carot mnogu se razgnevi, i jarosta plamna vo nego. I im re~e carot na mudrecite, koi gi poznavaa porane{nite vremiwa, za{to carskite dela se razgleduvaa pred site {to znaeja zakon i pravda, 14 a negovi najbliski toga{ bea: Kar{ena, Sitar, Admata, Tarsis, Meres, Marsena, Memuhan - sedum persiski i midiski knezovi, koi sedea do carot na prvo mesto: 15 Kako da postapime spored zakonot so caricata Astina, poradi toa {to ne go ispolni zborot na carot Kserks, soop{ten preku dvorjanite. 16 Toga{ re~e Memuhan pred liceto na carot i na knezovite: Ne samo pred carot e vinovna caricata Astina, tuku i pred site knezovi i na~alnici carski; 17 za{to postapkite na caricata }e gi doznaat site `eni i }e po~nat da gi zapostavuvaat ma`ite svoi i da govorat: carot Kserks zapovedal da ja dovedat pred nego caricata Astina, no taa ne oti{la.' 18 Sega persiskite i midiskite knegiwi, koi }e ~ujat za postapkata na caricata, }e im go ka`at toa na site carski knezovi; i }e ima gordelivost, a i golemi karanici. 19 Ako mu e na carot ugodno, neka izdade carska zapoved {to }e se zapi{e vo persiskite i midiskite zakoni i da ne se menuva: deka Astina nema da izleguva ve}e pred liceto na carot Kserks, a nejzinoto carsko dostoinstvo carot da go predade na druga, podobra od nea. 20 Koga }e ~ujat za taa carska zapoved, koja }e se raznese po celoto negovo carstvo, kolku i da e golemo, site `eni }e gi po~ituvaat ma`ite svoi, od najgolem do najmal. 21 Tie zborovi mu se dopadnaa na carot i na knezovite: i carot postapi spored zborovite na Memuhan; 22 pa isprati do site carski oblasti pisma, napi{ani za sekoja oblast so pismoto nejzino i za sekoj narod na ja-

12
3,5 5,9 7,7

dvajcata carski evnusi. Potoa, za vreme na vladeeweto na Kserks, - onoj Kserks koj caruva{e nad sto dvaeset i sedum oblasti od Indija do Etiopija, 2 vo toa vreme, koga carot Kserks se3 de{e na svojot carski prestol {to e vo 5,4.5.6.8 prestolninata Suza, 5,12.14 3 vo tretata godina na svoeto caruva7,1.2.7.8 8,9 we, toj priredi gozba za site svoi kne9,3 11,9 zovi i slugi, za glavnite vojvodi na 10 persiskata i na midiskata vojska i na Sud 16,25 svoite oblasni upravnici, 1 Car 4 poka`uvaj}i gi vo tekot na celi sto 25,36 2 Car i osumdeset dena golemoto bogatstvo na 13,28 3 Car 21,7 carstvoto svoe i golemiot sjaj na svoeIzreki to veli~ie. 15,15 5 Otkako zavr{ija tie denovi, carot Prop 9,7 priredi za narodot svoj, koj se nao|a{e 11 1 Mojs vo Suza, od najgolem do najmal, sedum24,16 dnevna gozba vo tremot na gradinata na 26,7 2 Car 11,2 carskiot dvorec. 6 Beli pamu~ni i violetovi volneni zavesi, pricvrsteni so leneni i purpurni vrvci, za srebreni alki, visea na mermernite stolbovi. Ima{e zlatni i srebreni legla poslani na podot, od zelen, bel, `olt i crven mermer. 7 Napivkite se slu`ea vo zlatni raznoobrazni ~a{i; a carsko vino ima{e vo izobilie, spored bogatstvoto na carot. 8 Pieweto be{e slobodno: bez prisiluvawe, bidej}i carot im be{e zapovedal na site svoi upravnici na domot da postapuvaat spored voljata na sekoj. 9 I caricata Astina isto taka priredi gozba za `enite vo carskiot dom na carot Kserks. Nevoljata na caricata Astina Na sedmiot den, koga srceto na carot se razveseli od vinoto, toj im re~e na Mehuman, Bizeta, Harvona, Bigetaj, Avageta, Zetar i Karkas - sedum evnusi, {to slu`ea pred carot Kserks, 11 da ja dovedat caricata Astina pred carevoto lice so carski venec za da im ja poka`e nejzinata ubavina na narodite i na knezovite, za{to taa be{e mnogu ubava.
10

5 Mojs 17,18 4 Car 11,19 Dan 8,2 Neem 1,1 2 Let 7,18

13
Dan 2,2.27 5,7

14
2 Car 25,19

19
8,8 1 Car 15,28 Dan 6,8.12

21
2,4

625
ESTIRA
2,1 zikot negov: sekoj ma` da bide gospodar
7,10 11 I sekoj den Mardohej doa|a{e vo 14 dvorot na `enskiot dom za da doznae za 4,11 zdravjeto na Estira i {to stanuva so 18 1,7 nea. 12 Koga doa|a{e vremeto na sekoja de- 3 Car 10,13 vojka da vleze kaj carot Kserks, otkako dvanaeset meseci po red be{e izvr{uvano nad nea s#, opredeleno za `enite, - za{to za tolku vreme prodol`uvaa dnite na doteruvaweto nivno: {est meseci so smirnovo maslo i {est meseci so blagoprijatni mirisi i so drugi `enski raboti 13 duri toga{ devojkata vleguva{e kaj carot. I {to i da pobara{e taa, }e $ dadea i so toa ode{e od `enskiot dom vo domot na carot. 14 Ve~erta taa vleguva{e i utredenta se vra}a{e vo drug `enski dom pod nadzor na carskiot ~uvar na nalo`nicite; i ve}e ne vleguva{e kaj carot, - osven ako carot ja pobara{e, i }e ja povikaa po ime. 15 Koga dojde vreme za Estira, }erka na Avihail, ~i~ko na Mardohej, koj ja be{e pribral kaj sebe mesto }erka, - da odi pri carot, taa ne pobara ni{to, osven ona {to $ go ka`a carskiot dvorjanin Hegaj, ~uvar na `enite. I Estira im se dopadna na site {to ja vidoa. 16 I be{e zemena Estira kaj carot Kserks, vo negoviot carski dom, vo desettiot mesec, odnosno vo mesecot tevet, vo sedmata godina od caruvaweto negovo. 17 Carot ja zasaka Estira pove}e od site `eni, i taa ja dobi negovata blagonaklonost i qubov pove}e od site devojki; toj $ stavi na glavata carski venec i ja postavi za carica na mestoto na Astina. 18 I carot im priredi golema gozba na site svoi knezovi i slugi kaj nego, go{tevawe poradi Estira, i im dade olesnuvawa na oblastite i razdade podaroci so carska {tedrost. 19 I koga vtoriot pat bea sobrani devojkite, i Mardohej sede{e kaj carskata vrata, 20 Estira s# u{te ne govore{e za svoeto poteklo i za narodot svoj, spored ona kako {to $ be{e zapovedal Mar-

na domot svoj, i toa da mu se objavi na 2 sekogo na negoviot roden jazik.

5

3 Car 1,2-4

Estira stanuva carica 1 Car 9,1 Otkako stivna gnevot na carot 2 Car 16, Kserks, toj se seti na Astina i na 5-7 16,13 ona {to go napravi taa i za re{enieto 3 Car 2,8-9 za nea. 2,36-46 2 I rekoa carskite slugi, {to mu sluEzd 2,2 Neem 7,7 `ea: Da se pobaraat za carot mladi i 6 ubavi devojki, 3 a carot da opredeli vo site oblasti 4 Car 24,10-16 na carstvoto pratenici {to }e gi sobe7 rat site mladi i ubavi na izgled devoj1 Mojs ki vo prestolninata Suza, vo `enskiot 29,17 39,6 dom pod nadzor na carskiot evnuh He5 Mojs gaj, ~uvar na `enite, i da im dadat s# 21,11 1 Car 25,3 {to e potrebno za doteruvawe. 4 I koja devojka }e mu se dopadne na 9 2,15 carot, taa da stane carica namesto Dan 1,3-5.9 Astina. Mu se dopadnaa na carot tie zborovi, i toj postapi taka. 5 Ima{e vo prestolninata Suza eden Judeec, po ime Mardohej, sin na Jair, sin na Semej, sin na Kis, od Venijaminovoto pleme. 6 Toj be{e preselen od Erusalim so plenicite, proterani zaedno so judejskiot car Jehonija, {to go be{e preselil vavilonskiot car Navuhodonosor. 7 Toj ja vospituva{e Hadasa - odnosno Estira - }erka na ~i~ko mu, bidej}i taa nema{e ni tatko, ni majka. Taa devojka ima{e tenka stava i ubavo lice, a po smrtta na tatko $, Mardohej ja pribra kaj sebe kako svoja }erka. 8 Koga be{e objavena zapovedta na carot i ukazot negov, i otkoga bea sobrani mnogu devojki vo prestolninata Suza pod nadzor na Hegaj, toga{ be{e zemena i Estira vo carskiot dom pod nadzor na Hege, ~uvarot na `enite. 9 Taa devojka mu se dopadna i ja pridobi negovata naklonost, i toj pobrza da $ dade masla i s# {to $ pripa|a, i da $ opredeli sedum dostojni devojki da bidat pokraj nea, vo carskiot dom, pa ja premesti nea i devojkite nejzini vo najubavoto oddelenie na `enskiot dom. 10 Estira ne go ka`uva{e ni narodot svoj, ni potekloto svoe, bidej}i Mardohej $ be{e zapovedal da ne ka`uva.

626
ESTIRA
21 dohej; i zborot na Mardohej go ispolnu4 Car 12,9 22,4 23,4

va{e i sega taka, kako i koga be{e kaj nego na vospituvawe.

21

Mardohej otkriva edna zavera Vo toa vreme, koga Mardohej sede{e 4 Car 25,28 pred carskata porta, dvajcata carski 7 dvorjani Bigetan i Tere{, koi go ~uvaa 9,24 pragot, se ozlobija poradi toa {to beIs 34,17 Jona 1,7 {e pretpo~itan Mardohej, pa razmisluIzreki vaa kako da stavat raka vrz carot 1,14 Neem 11,1 Kserks. 22 Koga dozna za toa, Mardohej $ so1 Let 24,31 op{ti na caricata Estira, a Estira mu ka`a na carot od imeto na Mardohej. 23 Rabotata be{e ispitana i se utvrdi deka e toa vistina, i tie dvajcata bea obeseni na drvo. I toa se zapi{a vo knigata na carskiot letopis.
3,1

den i od mesec na mesec, i padna `drep- 8 Mojs 23,9 kata na trinaesettiot den od dvanaeset- 4 Dan 3,12 tiot mesec, odnosno mesecot adar koga Ezd 4,12-15 2, treba{e da go pogubat Mardoheeviot Mudr 14-16 narod.
10
1 Mojs Aman podgotvuva istrebuvawe 41,42 na Judejcite 11 8 I Aman mu re~e na carot Kserks: 8,8 Ima eden narod, rasprsnat me|u naro- 1 Mojs 16,6 19,8 dite po site krai{ta na tvoeto carst- Sud 10,15 vo; zakonite nivni se razlikuvaat od 19,24 zakonite na site narodi, i carskite 12 zakoni tie ne gi ispolnuvaat; pa ne 1,22 treba carot taka i da gi ostavi. 13 9 Ako mu e na carot ugodno, neka zapo8,11 veda da bidat istrebeni, i deset iljadi kikari srebro }e izmeram za da bidat vneseni vo carskata riznica. 10 Toga{ carot go izvadi od rakata prstenot svoj i mu go dade na Vugeecot Aman, sinot Amadatov za da stavi pe~at na povelbata protiv Judejcite. 11 I mu re~e carot na Aman: Ti go predavam tebe toa srebro i narodot; pravi so niv {to saka{. 12 I bea svikani carskite pisari vo prviot mesec, vo trinaesettiot negov den, i be{e napi{ano, kako {to zapoveda Aman, do carskite namesnici na sekoja oblast, do knezovite na sekoj narod, - na sekoja oblast so nejzinoto pismo, i do sekoj narod na jazikot negov: s# be{e napi{ano od imeto na carot Kserks i potvrdeno so pe~atot od carskiot prsten. 13 I bea isprateni pisma preku brzoodci do site carski oblasti za da bidat ubieni, pogubeni i istrebeni site Judejci, od najgolem do najmal, deca i `eni, vo eden den, vo trinaesettiot den na dvanaesettiot mesec, odnosno, mesec adar, i imotot niven da bide razgraben. a) Eve prepis od toa pismo: Golemiot car Kserks - do namesnicite od Indija do Etiopija, nad sto dvaeset i sedum oblasti i do nivnite na~alnici. b) Caruvaj}i nad mnogu narodi i vladeej}i nad celata vselena, jas sakav, - da ne se gordeam so vlasta, da upravuvam sekoga{ krotko i mirno, da go napravam `ivotot na podanicite postojano spokoen i,

Sudirot pome|u Aman i Mardohej Potoa carot Kserks go vozveli~i Vugeecot Aman, sin Amadatov, go vozdigna i go postavi prestolot negov pogore od prestolite na site svoi knezovi; 2 i site slugi na carot, kaj carskata porta se poklonuvaa i pa|aa ni~kum pred Aman, bidej}i taka be{e zapovedal carot. No Mardohej ne mu se poklonuva{e i ne pa|a{e na kolena. 3 I mu govorea na Mardohej carskite slugi kaj carskata porta: Zo{to ja kr{i{ carevata zapoved? 4 No iako mu govorea taka sekoj den, toj sepak ne gi slu{a{e. Toga{ mu javija na Aman, da vidat }e ostane li na zborot svoj Mardohej, bidej}i im be{e rekol deka e Judeec. 5 Otkako vide Aman deka Mardohej ne se poklonuva i ne pa|a ni~kum pred nego, se ispolni so gnev. 6 No toj pomisli deka ne e dobro da stava raka samo na Mardohej; no bidej}i mu rekoa, od koj narod e Mardohej, Aman namisli da gi istrebi site Judejci vo celoto Kserksovo carstvo, kako narod na Mardohej. 7 Pa svika sovet vo prviot mesec, odnosno mesecot nisan, vo dvanaesettata godina od vladeeweto na carot Kserks, i frlaa `drepka pred Aman od den na

627
ESTIRA
14 za`ivuvaj}i go carstvoto svoe mirno i

slobodno vo predelite negovi da go vos15 tanovam sakaniot za site lu|e mir. v) 8,14 No, koga gi zapra{av sovetnicite, na 2 Mojs 14,3 Joil 1,18 koj na~in da go napravam toa, toga{ Aman, koj kaj nas se odlikuva so mudrost i u`iva neizmerliva blagonaklo4,1 nost i koj doka`a cvrsta vernost i dobi 1 Mojs 37,29.34 vtora po carot ~est, g) ni objasni deka 44,13 me|u ostanatite plemiwa na vselenata Sud 11,35 4 Car se vovlekol eden neprijatelski narod, 18,37 koj poradi zakonite svoi e namrazen od Is 37,1 Jona 3,6 site narodi i koj nikoga{ ne gi po~iJov 2,12 Dan 9,3 tuva carskite zapovedi za da ne mo`e da se vospostavi uspe{no besprekornoto upravuvawe na carstvoto {to go rakovodime nie. d) I taka, koga doznav deka samo toj narod sekoga{ mu se protivstavuva na sekoj ~ovek, i deka vodi `ivot, tu| na zakonite, i, protivej}i se na na{ite nameri, izvr{uva najgolemi zlostorstva, taka {to na{eto carstvo da ne mo`e da ja dostigne blagosostojbata, |) nie zapovedavme, onie {to }e bidat poso~eni vo pismata na Aman, koj e postaven kako nadzornik nad robovite, i na{ vtor tatko, celosno da bidat istrebeni so neprijatelski me~ - site, zaedno so `enite i decata, bez nikakvo so`aluvawe ili po{teduvawe, vo trinaesettiot den na dvanaesettiot mesec adar ovaa godina, e) i tie i porano i sega neprijatelski lu|e, bidej}i vo eden den bea nasilno soboreni vo adot, da ne ni pre~at otsega natamu da `iveeme mirno i spokojno dokraj. 14 Prepis od pismoto da se isprati do sekoja oblast, kako zakon, {to im se objavuva na site narodi za da bidat spremni za onoj den. 15 Brzoodcite trgnaa brzo so carskata zapoved. Povelbata be{e objavena i vo prestolninata Suza: a carot i Aman sedea i pieja, a gradot Suza be{e voznemiren. Mardohej ja moli Estira za posreduvawe Koga Mardohej dozna za s# {to se prave{e, ja raskina oblekata, stavi vrz sebe vre}i{te i pepel, izleze srede gradot i vika{e silno i so ogor~enost:

8,13

Se istrebuva narod vo ni{to neobvi- 3 2 Car net. 12,16 2 I dojde do carskata porta i zapre, 13,36 22,12 bidej}i ne mo`e{e da vleze so vre}i{- Is Er 48,5.38 te i so pepel. Joil 1,14 3 Isto taka i vo sekoja oblast i mes- Jona 3,5 Mih 1,8.11 to, kade i da pristigne{e zapovedta na 2 Let 20,3 carot i povelbata negova, nastanuva{e 7 golema taga kaj Judejcite i post i pla- 3,9 ~ewe i vikawe; vre}i{tata i pepelta 8 im slu`ea kako postela na mnozina. 2,10 4 Dojdoa sluginkite i dvorjanite na Estira i $ raska`aa s#; caricata silno se vozbudi. Taa isprati obleka da go preoble~at Mardohej i da go simne od sebe vre}i{teto. No toj ne gi primi. 5 Toga{ Estira go povika Hatah, eden od evnusite na carot, kogo toj go be{e odredil da bide pokraj nea, i go isprati kaj Mardohej da doznae: {to zna~i toa i zo{to e? 6 Hatah otide kaj Mardohej na gradskiot plo{tad {to be{e pred carskata porta. 7 Mardohej mu raska`a za s# {to se be{e slu~ilo so nego, i za opredelenoto koli~estvo srebro, {to Aman go be{e vetil da go odmeri vo carskata riznica za da bidat istrebeni Judejcite; 8 i mu vra~i prepis od povelbata, objavena vo Suza, za istrebuvaweto nivno za da $ ja poka`e na Estira, ta taa da doznae za s#; pritoa $ pora~a da odi kaj carot i da mu se moli za svojot narod, a) da si spomne za dnite na svojata siroma{tija, koga taa se vospituva{e pod negovaa raka - za{to Aman, vtoriot ~ovek po carot, gi osudil na smrt - b) i da Go povika Gospod i da mu ka`e za niv na carot da gi izbavi od smrtta. 9 Hatah dojde i $ ja predade na Estira porakata na Mardohej. 10 I mu re~e Estira na Hatah, ispra}aj}i go, da mu ka`e na Mardohej: 11 Site slugi kaj carot i narodite vo carskite oblasti znaat deka sekoj, bilo toa ma` ili `ena, {to }e vleze kaj carot od vnatre{niot dvor, a da ne e povikan, go o~ekuva edna presuda - smrt; samo onoj, kon kogo carot }e go pru`i svojot zlaten `ezol, ostanuva `iv. A jas ne sum povikana kaj carot eve ve}e trieset dena.

628
ESTIRA
12 I mu gi prenesoa na Mardohej zborovite na Estira. 13 Mardohej vo odgovor $ re~e na Es16 tira: Ne misli deka ti edinstvena od Joil 1,14 site Judejci }e se spasi{ vo carskiot 2,12.15 dom. Judita 4,12 14 Ako ti premol~i{ vo ova vreme, 2 Let 20,3 toga{ slobodata i spasenieto na Judejcite }e dojde od drugo mesto, a ti i domot na tatkoto tvoj }e zaginete. I koj znae, dali tokmu za vakvo vreme ne si dostignala carsko dostoinstvo? 15 A Estira mu odgovori na Mardohej, velej}i: 16 Odi, soberi gi site Judejci {to se nao|aat vo Suza, i postete za mene, i ne jadete, i ne pijte tri dena, ni dewe ni no}e, i jas so slugite svoi isto taka }e postam i potoa }e odam kaj carot, iako e toa i protiv zakonot, pa ako zaginam - neka zaginam. 17 Toga{ otide Mardohej i napravi, kako {to mu pora~a Estira. a) Vaka Mu se mole{e toj na Gospod, spomnuvaj}i si za site Gospodovi dela i vele{e: b) Gospodi, Gospodi, Care Sedr`itele! Site se vo Tvoja vlast i nema, koj da Ti se protivi, koga }e posaka{ da go spasi{ Izrail: v) Ti si gi sozdal neboto i zemjata, i s# {to e ~udesno pod neboto; Ti si Gospod na site, i nema takov koj }e Ti se sprotivstavi na Tebe, na Gospod. g) Ti znae{ s#; Ti znae{ Gospodi deka ne poradi navreda i ne poradi drskost, ne poradi slavoqubie jas go pravev toa {to ne mu se poklonuvav na gordeliviot Aman, za{to jas dobrovolno bi mu gi baknuval stapkite na nozete negovi za spasenie na Izrail; d) no jas go pravev toa za da ne mu vozdadam na ~ovek slava pogolema od Bo`jata slava i da ne mu se poklonuvam nikomu, osven na Tebe, mojot Gospod; jas ne go pravam ova od gordelivost. |) I sega, Gospodi, Bo`e, Care, Bo`e Avraamov, po{tedi go Tvojot narod; za{to ni podgotvuvat gibel i sakaat da go istrebat Tvoeto iskonsko nasledstvo; e) ne preziraj go Tvoeto nasledstvo, koe Ti go izbavi za Sebe od egipetskata zemja; `) slu{ni ja mojata molitva i smilostivi se nad Tvoeto nasledstvo i pretvori ja tagata 1 Mojs 45,7-8 50,20

14

na{a vo veselba, ta, taka `iveej}i, da Go vospevame Tvoeto ime, Gospodi. Ne gi pogubuvaj ustite, koi Te proslavuvaat, Gospodi! - z) i site Izrailci vikaa so seta sila, za{to nivnata smrt be{e pred o~ite nivni. y) I caricata Estira se oddade na Gospod, obzemena od smrtna gor~ina, i, otkako ja soble~e oblekata na slavata svoja, oble~e obleka za `al i taga i, mesto so skapoceni masla, ja posipa so pepel i prav glavata svoja i mnogu, mnogu go ponizi teloto svoe, i sekoe mesto, ukrasuvano vo veselite nejzini dni, go pokri so raspu{tenata svoja kosa, Mu se mole{e na Gospod, Bog Izrailev, velej}i: i) Gospodi moj! Ti edinstven si na{ Car; pomogni mi mene, koja sum sama i nemam pomo{nik, osven Tebe! Za{to mojata nevolja e blizu do mene. j) Sum slu{ala, Gospodi, od tatkoto moj vo moeto rodno koleno deka Ti, Gospodi, si go izbral i me|u site drugi narodi, i na{ite tatkovci - me|u site nivni predci, za ve~ni naslednici, i si go izvr{il za niv ona, za koe si im govorel. k) Sega nie zgre{ivme pred Tebe, i Ti n# predade vo racete na na{ite neprijateli, zatoa {to gi slavevme nivnite bogovi: praveden si Ti, Gospodi! l) No sega tie ne se zadovolija so na{eto gor~livo ropstvo, tuku gi stavija racete svoi vo racete na svoite idoli za da ja uni{tat zapovedta na Tvojata usta, da gi istrebat Tvoite naslednici, da im ja zatnat ustata na onie, koi Te vospevaat za da ja ugasnat slavata na Tvojot hram i na Tvojot `rtvenik, q) a da im ja otvorat ustata na narodite za proslavuvawe na la`nite bogovi, i plotskiot car da se veli~a doveka. m) Ne predavaj go, Gospodi, Tvojot `ezol na nepostoe~ki bogovi, i neka ne se raduvaat na na{eto pa|awe, a svrti ja namerata nivna vrz niv samite, i klevetnikot protiv nas - predaj go na sram! n) Spomni si, Gospodi, javi ni se nam vo vremeto na `alosta na{a i daj mi hrabrost. Care nad bogovite i Vladiko na sekoe na~alstvo, podari $ na ustata moja blagoprijaten zbor pred toj lav i ispolni go srceto negovo so omraza kon onoj {to n# progonuva, za

629
ESTIRA
5,1 gibel negova i na negovite istomisle4,11

nici; o) nas, pak, izbavi n# preku Tvojata raka i pomogni mi mene, koja sum sama i nemam drug pomo{nik, osven Tebe, Gospodi! p) Ti s# znae{, Ti znae{ deka ja mrazam slavata na bezzakonicite i se gnasam od legloto na neobrezanite i od sekoj tu|inec; r) Ti znae{ deka jas sum prinudena da se gnasam od znakot na mojata gordost, koj stoi na glavata moja, koga se pojavuvam, - se gnasam od nego kako od partal, izvalkan so krv od mese~en ciklus, i ne go nosam vo dnite {to mi pripa|aa samo mene. I s) Tvojata sluginka ne vkusila od trpezata na Aman i ne gi ceni mnogu carskite gozbi, ne pie idolo`rtveno vino t) i ne se veseli Tvojata sluginka od denot, otkoga se izmeni mojata sudbina do denes, osven za Tebe, Gospodi, Bo`e Avraamov, }) Bo`e, Koj ima{ sila nad site, slu{ni go glasot na beznade`nite i spasi n# od racete na onie {to krojat zlo, i spasi me od mojot strav. Estira pred carot Na tretiot den Estira, otkako prestana da se moli, ja soble~e oblekata na `alosta, se oble~e po carski, a) pa otkako se nakiti, Go povika Sevidecot Bog i Spasitelot, zede dve sluginki, i na ednata se potpira{e, kako da se gale{e, a drugata ode{e po nea i $ ja pridr`uva{e oblekata nejzina. b) Taa be{e prekrasna vo cutot na ubavinata svoja, a liceto $ be{e radosno, kako da be{e ispolneto so qubov, no srceto $ be{e svitkano od strav. v) Taa zastana pred vnatre{niot dvor na carskiot dom, pred domot na carot. A carot toga{ sede{e na svojot carski prestol vo carskiot dom, tokmu sproti vlezot na domot, oble~en vo polnata obleka na svoeto veli~ie, celiot vo zlato i skapoceni kamewa, i be{e mnogu stra{en. Koga carot vide deka caricata Estira stoi vo dvorot, taa najde milost vo o~ite negovi. g) Koga go svrte liceto svoe, svetnato od slava, toj pogledna silno razgneven; i caricata premale, ja promeni bojata na liceto od slabost i se potpre vrz glavata na

sluginkata {to ja pridr`uva{e. d) I 2 Bog go izmeni duhot na carot vo 2,17 krotkost, toj brzo stana od prestolot 3 svoj i ja zede vo pregratkite svoi, dode- 5,6 7,2 ka taa da se sozeme. Potoa toj ja ute{i 9,12 so umilni zborovi i $ re~e: |) [to ti Mk 6,22-23 e, Estira? Jas sum tvoj brat! Zakrepi 4 se, nema da umre{, za{to na{ata 1,19 3,9 odredba e za obi~nite lu|e; dojdi! 5,4.8 2 I carot go podade kon Estira zlat- 7,3 niot `ezol {to be{e vo rakata negova. 8,5 9,13 Estira se pribli`i i go dopre krajot Ezd 5,17 na `ezolot, a carot go stavi `ezolot Neem 2,5 na nejziniot vrat, ja bakna i re~e: Zboruvaj. a) Taa mu re~e: Jas vidov vo tebe, gospodare, kako angel Bo`ji, pa srceto moe se voznemiri od strav pred tvojata slava, za{to ti si prekrasen, gospodare, i liceto tvoe e ispolneto so ubavina. - b) No dodeka govore{e, taa padna od premalenost; carot se voznemiri, i site slugi negovi ja hrabrea. 3 Toga{ carot $ re~e: [to ti e, carice Estira? Koja e tvojata molba? Duri i polovinata od carstvoto }e ti bide dadeno. 4 Toga{ Estira re~e: Denes imam praznik. Ako mu e na carot ugodno, neka dojde carot so Aman na gozba {to sum mu ja prigotvila. 5 A carot re~e: Odete poskoro po Aman za da se ispolni `elbata na Estira. I dojde carot so Aman na gozbata {to ja be{e prigotvila Estira. 6 I koga carot saka{e da pie vino, ja pra{a Estira: Koja ti e `elbata? Taa }e bide ispolneta. I kakva e tvojata molba? Makar da bara{ i polovina carstvo, toa }e ti bide dadeno. 7 Odgovori Estira i re~e: Eve ja mojata `elba i mojata molba: 8 ako sum na{la milost vo o~ite na carot i ako na carot mu e milo da ja ispolni `elbata moja i da ja ispolni molbata moja, toga{ neka dojde carot so Aman na gozba {to }e ja prigotvam za niv i utre, pa }e postapam spored carskiot zbor. Aman podgotvuva besilka za Mardohej 9 Toj den Aman izleze vesel i raspolo`en. No koga Aman go vide Mardohej

630
ESTIRA
6,1 pri carskata porta, i toj ne stana i ne
2,23 10,2 2 Mojs 17,14 Mal 3,16 5 Dvorjanite mu odgovorija na carot: 12 Mojs Ete, Aman stoi vo dvorot. Carot re- 1 37,35 ~e: Neka vleze. 2 Car 6 I Aman vleze. Carot go pra{a: 15,30 Is 57,18 [to da mu napravam na takov ~ovek ko- 61,2 14,3 go sakam da go odlikuvam so po~esti? Er Ps 34,14 Aman si pomisli vo srceto: kogo drug Pla~ 1,4 bi posakal carot da go odlikuva, osven mene? 7 I Aman odgovori: Na takov ~ovek, kogo carot saka da go odlikuva so po~esti, 8 neka mu donesat carska obleka, so koja carot se oblekuva, i da go dovedat kowot, na koj carot java, da mu postavat carski venec na glavata negova, 9 i neka gi dadat oblekata i kowot, vo racete na eden od prvite carski knezovi, da go oble~at ~ovekot, kogo carot saka da go odlikuva, da go izvedat na kow na gradskiot plo{tad i da oglasat pred nego: Vaka mu se pravi na onoj ~ovek, kogo carot saka da go odlikuva so po~esti! 10 Toga{ carot mu re~e na Aman: Dobro re~e; vedna{ zemi ja oblekata i kowot, kako {to re~e, i napravi mu go toa na Judeecot Mardohej, koj sedi pred carskata porta; ni{to da ne propu{ti{ od toa {to go ka`a. 11 Gi zede Aman oblekata i kowot, go oble~e Mardohej, go izvede na kow na gradskiot plo{tad i objavi pred nego: Vaka mu se pravi na ~ovek, kogo carot saka da go odlikuva so po~esti! 12 Mardohej se vrati kaj carskata porta. Aman, pak, trgna vo domot svoj, nata`en i so navednata glava. 13 I $ raska`a Aman na `enata svoja Zere{a, i na site prijateli svoi za s# {to se slu~i so nego. Toga{ mudrecite negovi i `enata negova Zere{a mu rekoa: Ako Mardohej, poradi kogo ti po~na da pa|a{, e od judejsko pleme, ti nema da go nadvie{, tuku navistina }e padne{ pred nego, bidej}i so nego e `iviot Bog. 14 Tie u{te razgovaraa so nego, i carskite evnusi dojdoa i go pokanija Aman da odi na gozbata {to ja be{e prigotvila Estira.

se pomesti od mestoto pred nego, Aman se ispolni so gnev protiv Mardohej. 10 No Aman sepak se vozdr`a. A koga dojde vo domot svoj, isprati da gi povi2 kaat negovite prijateli i negovata `e2,21 na Zere{a. 11 Aman im raska`a za golemoto svoe bogatstvo, za mnogute svoi sinovi i za s# ona, kako carot go vozveli~il i kako go vozdignal nad knezovite i slugite carski. 12 I re~e Aman: Pa i caricata Estira nikogo ne povika so carot na gozbata, {to ja be{e prigotvila, osven mene; taka i utre sum pokanet kaj nea so carot. 13 No seto toa ne me zadovoluva dodeka go gledam Judeecot Mardohej kako sedi pred carskata porta. 14 I mu re~e `enata negova Zere{a, i site negovi prijateli: Neka prigotvat besilka, visoka pedeset lakti, i utre ka`i mu na carot da go obesi Mardohej na nea, i toga{ odi veselo na gozbata so carot. Mu se dopadnaa na Aman tie zborovi, i toj naredi besilkata da bide napravena. Aman prinuden da go po~ituva Mardohej Preku no}ta Gospod ne mu dade son na carot. Zatoa mu zapoveda na slugata da ja donese knigata za dnevnite bele{ki; i gi ~itaa pred carot; 2 i se najde zapi{ano tamu, deka Mardohej be{e soop{til za dvajcata carski slugi Bigetan i Tere{, koi go ~uvaa pragot i pravea plan da stavat raka vrz carot Kserks. 3 Carot zapra{a: Kakva ~est i kakvo odlikuvawe mu e dadeno na Mardohej za toa? Carskite dvorjani {to mu ~itaa, odgovorija: Ni{to ne mu e napraveno. 4 Koga carot se raspra{uva{e za dobroto delo na Mardohej, dojde vo dvorot Aman, i pra{a carot: Koj e vo dvorot? Aman, pak, toga{ be{e do{ol vo nadvore{niot dvor na carskiot dvorec za da bara od carot da go obesat Mardohej na besilkata {to ja be{e prigotvil za nego.

631
ESTIRA
7,9
5,14

Nevolja i smrt na Aman I dojde carot so Aman na gozbata kaj caricata Estira. 2 Carot ja zapra{a Estira isto taka i vo toj vtor den za vreme na go{tevaweto: Koja e tvojata `elba, carice Estira? Taa }e bide ispolneta; i koja e molbata tvoja? Makar i za polovina od carstvoto, taa }e bide ispolneta. 3 Caricata Estira odgovori i re~e: Ako sum na{la milost vo tvoite o~i, care, i ako na carot mu e ugodno, neka mi bidat podareni mojot `ivot, po moja `elba, i mojot narod, po moja molba! 4 Za{to jas i mojot narod sme prodadeni da bideme istrebeni, ubieni i zaginati. Da bevme prodadeni kako robovi i robinki, jas }e mol~ev, makar neprijatelot i da ne ja nadomesti {tetata na carot. 5 Progovori carot Kserks i ja pra{a caricata Estira: Koj e toj i kade e toj, koj se osmelil vo svoeto srce da postapi taka? 6 Estira mu odgovori: Neprijatelot e ovoj zloben Aman! I Aman zatreperi pred carot i caricata. 7 I vo gnevot svoj carot stana od gozbata i otide vo gradinata na dvorecot; Aman, pak, ostana da ja moli za `ivotot svoj caricata Estira, za{to vide deka od carot go ~eka zlo. 8 Koga carot se vrati od gradinata kaj dvorecot vo domot na gozbata, Aman se be{e navednal kon legloto, na koe sede{e Estira. I carot re~e: Saka duri i da ja obes~esti caricata vo ku}ata moja! Izleze zborot od ustata na carot, mu go pokrija liceto na Aman. 9 I re~e Harvona, eden od carskite slugi: Eve ja besilkata {to ja be{e prigotvil Aman za Mardohej, koj govore{e dobro za carot, stoi vo domot na Aman, visoka e pedeset lakti. I carot re~e: Obesete go na nea! 10 I go obesija Aman na besilkata {to toj ja be{e napravil za Mardohej. Toga{ gnevot na carot stivna. Vo toj den carot Kserks $ go dade na caricata Estira domot na Aman, neprijatelot na Judejcite; a Mardohej

10
2,1

vleze pred liceto na carot, za{to Es- 8,2 3,10 tira be{e soop{tila {to $ e toj. 1 Mojs 2 I carot go izvadi prstenot svoj {to 41,42 go be{e odzel od Aman, i mu go dade na 3 Mardohej; a Estira go postavi Mardo- 3,6.9.11.13 hej za nadzornik na Amanoviot dom. 4 Carskiot ukaz vo polza na Judejcite
3 5,2

I Estira govore{e u{te pred ca- 3,12-13 rot, padna pred nozete negovi, pla~e{e i go mole{e da ja izmeni zlobata na 7 2,21 Vugeecot Aman i planovite negovi {to 9-14 be{e gi skroil protiv Judejcite. 4 Carot go podade kon Estira zlatni- 3,12-15 ot `ezol; Estira stana i zastana pred liceto na carot, 5 pa mu re~e: Ako mu e na carot ugodno, ako sum na{la milost pred negovoto lice, a toa delo bide spravedlivo pred liceto na carot, neka se napi{e da se vratat pismata spored zamislata na Vugeecot Aman, sin Amadatov, koj be{e napi{al za pogubuvaweto na Judejcite vo site carski oblasti; 6 za{to, kako bi mo`ela da ja gledam nevoljata {to }e go snajde mojot narod, i kako bi mo`ela da go gledam zaginuvaweto na moite srodnici? 7 Toga{ carot Kserks im re~e na caricata Estira i na Judeecot Mardohej: Eve, jas $ go dadov na Estira domot na Aman, i samiot nego go obesiv na besilka, poradi toa {to be{e krenal raka na Judejcite; 8 napi{ete i vie za Judejcite, ona {to vi e ugodno, od imeto na carot i potvrdete go so pe~at od carskiot prsten, za{to pismo, napi{ano od imeto na carot i potvrdeno so pe~at od carski prsten, ne mo`e da se izmeni. 9 Vedna{ bea povikani carskite pisari vo tretiot mesec, odnosno, vo mesecot sivan, na dvaeset i tretiot den, i be{e napi{ano s# onaka, kako {to zapoveda Mardohej, do Judejcite i do satrapite, do oblasnite namesnici, do upravnicite na oblastite od Indija do Etiopija - sto dvaeset i sedum oblasti na sekoja oblast so nejzinoto pismo i do sekoj narod na negoviot jazik i do Judejcite so nivnite pisma i na nivni jazik.

632
ESTIRA
10 I bea napi{ani pisma od imeto na carot Kserks, gi zape~ati so carskiot prsten i im gi isprati po brzoodci na kowi, na kamili i na carski muliwa, 11 deka carot im dozvoluva na Judejcite {to se nao|aat vo sekoj grad da se soberat i da go za{titat svojot `ivot, da gi istrebat, ubijat i pogubat site silni vo narodot i vo oblasta, koi postapuvaat neprijatelski sprema niv i nivnite deca i `eni, a imotot nivni da go razgrabaat, 12 vo eden den po site oblasti na carot Kserks, vo trinaesettiot den na dvanaesettiot mesec, odnosno, vo mesecot adar. a) A eve go prepisot od taa povelba: b) Velikiot car Kserks do na~alnicite od Indija do Etiopija nad sto dvaeset i sedum oblasti i do upravitelite na pokraini, i od site onie {to ni posakuvaat dobro, pozdrav! v) Mnozina, poradi izvonrednata dobrina na dobrotvori, {tedro nagraduvani so po~esti, prekumerno se vozgordeaja i ne samo {to sakaat da im pri~inuvaat zlo na na{ite podanici, tuku, nemo`ej}i da ja nasitat gordosta, se obiduvaat da kovaat zagovori protiv samite svoi dobrotvori; g) ne samo {to go gubat ~uvstvoto na ~ove~ka blagodarnost, tuku, kitej}i se so gordosta na bezumnite, prestapno mislat da go odbegnat sudot na Boga, Koj sekoga{ s# gleda. d) No ~esto i mnozina, bidej}i se oble~eni so vlast, za da gi ureduvaat rabotite na prijatelite {to im gi doverile rabotite, so svoeto ubeduvawe gi pravat vinovnici vo prolevaweto na nevina krv |) i pottiknuvaat na nepopravlivi zla, pri {to so ve{to spleteni lagi ja izmamuvaat dobrata namera na vladetelite. e) Toa mo`e da se vidi ne tolku od drevnite istorii, kako {to rekovme, kolku od delata, prestapno izvr{uvani pred vas so zlobata na nedostojni vr{iteli na vlasta. `) Zatoa, za vo idnina treba da se pogri`ime da uredime vo carstvoto da ima za site lu|e mir, z) da ne dopu{time izmeni, no pojavuvanite dela da gi razgleduvame so nu`na pretpazlivost. y) Taka Aman Amadatov, Makedonec, popravo tu| na persiskata krv

i mnogu daleku od na{ata blagost, bidej}i be{e primen kaj nas na gosti, i) se zdobi so blagonaklonost, {to ja imame kon sekoj narod, dotolku {to be{e proglasen za na{ tatko i po~ituvan od site, pri {to pretstavuva{e vtor ~ovek pri carskiot prestol; j) no, bidej}i ne ja skroti gordosta, zamisli da n# li{i od vlasta i du{ata, k) a na{iot spasitel i sekoga{ blagodetel Mardohej i neporo~nata sou~esni~ka na carstvoto Estira so siot nivni narod se streme{e da gi pogubi so razni spletki. l) Na toj na~in toj misle{e da n# ostavi bez lu|e, a persiskata dr`ava da im ja predade na Makedoncite. q) No nie nao|ame deka Judejcite, osudeni od toj zlostornik na istrebuvawe, ne se zlostornici, tuku `iveat spored najpravednite zakoni, m) kako sinovi na Sevi{niot, `iviot Bog, Koj ni go podari nam i na na{ite pradedovci carstvoto vo najdobra sostojba. n) Zatoa }e napravite dobro da ne postapite spored pismata {to Aman Amadatov gi isprati; za{to toj {to go izvr{i toa e obesen so celiot dom svoj pred portata na Suza spored voljata na Boga, Koj gospodari nad s# i Koj skoro mu dade zaslu`en sud. w) A otkako }e go izlo`ite javno na sekoe mesto prepisot od ovaa povelba, ostavete gi Judecite da se koristat so svoite zakoni i pomagajte im, za da mo`at na onie, {to }e se krenat protiv niv vo vremeto na `alosta, da im se odmazdat na trinaesettiot den od dvanaesettiot mesec adar, vo istiot toj den. o) Za{to, Bog, Koj vladee nad s#, namesto gibel na izbraniot rod, im podgotvi takva radost. p) I vie, me|u vidnite praznici, praznuvajte go i ovoj bele`it den so sekakva veselba, ta sega i vo idnina da se pameti spasenieto i blagonaklonosta kon nas Persite i za gibel na onie {to ni kovaa zagovori. r) Sekoj grad ili oblast voop{to, koja nema da go ispolni ova, }e bide bezmilosno opusto{ena so me~ i ogan i }e stane ne samo nevozmo`na za `iveewe na lu|e, tuku i odvratna za yverovite i pticite zasekoga{.

633
ESTIRA
13 Prepis od taa povelba da se isprati do sekoja oblast, kako zakon, objaven za site narodi, ta Judejcite da bidat gotovi za toj den da im se odmazdat na neprijatelite svoi. 14 Brzoodcite, javnati na brzi carski kowi, trgnaa skoro i brzaa so carskata zapoved. Povelbata be{e objavena i vo prestolninata Suza. 17 15 Toga{ Mardohej izleze otkaj carot 9,27 Is 14,1 vo carski sini i beli ali{ta, so golem 56,3.6 zlaten venec i vo lenena i purpurna obEr 50,5 Zah 2,14 leka. Gradot Suza se razveseli i se zaPs 82,8 raduva. Judita 16 Kaj Judejcite toga{ nastana den na 14,17 svetlina i radost, veselba i sve~enost. 17 I vo sekoja oblast, vo sekoj grad i 9,1 9,22 sekoe mesto, kade {to }e stigne{e zapovedta na carot i negovata povelba, 2-3 nastanuva{e radost, veselba, gozba i 8,17 2 Mojs praznik za Judejcite. I mnozina lu|e 15,16 od narodite vo zemjata stanaa Judejci, 1 Car 11,7 Ps 104,38 za{to gi be{e obzel strav od Judejcite. 1,6 Is 12,6 22,13 24,14 35,10 51,3 54,1 Er 15,16 31,7 Zah 8,19 Ps 50,9 Jov 13,11

15

2
2,21 8,7 1 Car 14,10 25,26

Odmazdata na Judejcite

Vo dvanaesettiot mesec, vo mesecot adar, na trinaesettiot den, koga dojde vreme da se ispolni zapovedta na carot i na negovata povelba, vo toj den, 4 koga neprijatelite na Judejcite, se na1 Mojs 41,37-45 devaa deka }e ja zemat vlasta nad niv, Is.N. 6,26 Judejcite ja zedoa vlasta nad svoite 9,9 neprijateli; 2 se sobraa Judejcite vo gradovite svoi po site oblasti na carot Kserks, da stavaat raka vrz svoite neprijateli, i nikoj ne mo`e{e da istrae pred liceto nivno, zatoa {to stravot od niv gi be{e opfatil site narodi. 3 I site knezovi po oblastite i satrapite i oblasnite namesnici i izvr{iteli na carskite dela gi pomagaa Judejcite, za{to gi be{e opfatil strav od Mardohej. 4 Za{to Mardohej be{e silen vo carskiot dom, i slavata negova se prenesuva{e po site oblasti, bidej}i toj ~ovek, Mardohej, se izdiga{e s# pove}e i pove}e. 5 Judejcite gi pogubuvaa site svoi neprijateli, ubivaj}i gi so me~, gi umrtvuvaa i gi istrebuvaa; i postapuvaa so

19 neprijatelite svoi po svoja volja. 6 Vo prestolninata Suza ubija i is- 5 Mojs 3,5 1 Car 6,18 trebija petstotini du{i; Ez 38,11 Zah 2,7 7 Par{andata, Dalfon, Aspata, Neem 8, 8 Porata, Adalija, Aridata, 10-12 9 Parma{ta, Arisaj, Aridaj i Vajizata 10 - desette sinovi na Amadatoviot sin Aman, neprijatel na Judejcite, gi ubija, no za grabe` raka ne podadoa. 11 Vo istiot den mu go soop{tija na carot brojot na ubienite vo prestolninata Suza. 12 Toga{ $ re~e carot na caricata Estira: Vo prestolninata Suza Judejcite ubija i istrebija petstotini du{i i desetmina Amanovi sinovi; a {to li izvr{ile vo drugite carski oblasti? Kakva e tvojata `elba? I taa }e bide udovolena. I kakva e u{te tvojata molba? I taa }e bide ispolneta. 13 Estira mu odgovori: Ako mu e na carot ugodno, neka im bide dozvoleno na Judejcite vo Suza, da go vr{at istoto i utre, ona {to be{e denes, i desette Amanovi sinovi da bidat obeseni na besilka. 14 Carot zapoveda da se napravi taka. Zatoa be{e izdadena povelba vo Suza, i gi obesija desette Amanovi sinovi. 15 Se sobraa Judejcite {to bea vo Suza, isto taka i na ~etirinaesettiot den od mesecot adar i ubija vo Suza trista du{i, no za grabe` raka ne pu{tija. 16 I drugite Judejci, koi se nao|aa vo carskite oblasti, se sobraa da go za{tituvaat svojot `ivot i svojot mir od nivnite neprijateli, pa ubija od neprijatelite sedumdeset i pet iljadi, no za grabe` raka ne pu{tija. 17 Toa stana na trinaesettiot den od mesec adar, i na ~etirinaesettiot den od toj mesec tie se uspokoija i napravija den za gozbi i veselbi. 18 A Judejcite {to bea vo Suza, se sobraa na trinaesettiot den i na ~etirinaesettiot den, a na petnaesettiot den se uspokoija i go napravija den za gozbi i veselbi. 19 Zatoa Judejcite selani {to `iveeja vo neutvrdeni sela, go pominuvaat ~etirinaesettiot den na mesec adar vo

634
ESTIRA
24 veselbi i go{tevki, kako praznik, i za3,7 29 Napi{a i caricata Estira, }erka 31 Avihailova, i Judeecot Mardohej, naj- 4,15-17 Is 15,5.8 uporno da go ispolnuvaat toa novo Er 18,22 20,16 pismo za Purim; 50,46 30 i ispratija pismo so zborovi za mir i pravda do site Judejci vo sto dvaeset 10,2 i sedum oblasti na carot Kserks, 31 za da gi pazat postojano tie dni Pu- 3 Car 15,23 rim za vremeto nivno, kako {to gi us- 16,5.27 22,46 tanovija za niv Judeecot Mardohej i 4 Car caricata Estira i kako {to sami gi 10,34 14,15 opredelija za sebe i za decata svoi, vo dnite na post i pla~ewe. 32 Taka zapovedta na Estira ja potvrdi taa naredba za Purim, a taa se zapi{a i vo knigata.

emno si ispra}aat podaroci; a onie {to `iveat vo utvrdenite gradovi, go pominuvaat i petnaesettiot den na adar vo dobra veselba i im ispra}aat podaroci na bliskite. Vostanovuvawe na praznik za spomen 20 Mardohej gi opi{a tie nastani i isprati pisma do site Judejci vo oblastite na carot Kserks, do bliskite i dale~nite, 21 za da go vostanovat i sekoja godina da go praznuvaat ~etirinaesettiot den od mesecot adar i negoviot petnaesetti den, 22 kako dni, vo koi Judejcite se smirija od svoite neprijateli, i kako takov mesec, vo koj se pretvori kaj niv `alosta vo radost i tagata - vo praznik, - za da gi napravat dnite za go{tevki i veselbi, pri {to zaemno da si ispra}aat podaroci i darovi na siromasite. 23 Judejcite go primija toa, koe ve}e sami bea po~nale da go pravat i za koe im napi{a Mardohej, 24 deka Vugeecot Aman, Amadatov sin, neprijatel na site Judejci, misle{e da gi pogubi Judejcite i frla{e `drepka, za da gi istrebi i pogubi, 25 i kako Estira otide kaj carot i kako carot zapoveda so novo pismo zlostorni~kiot plan na Aman {to be{e namislil za Judejcite da se svrti protiv glavata nivna, i da go obesat nego i sinovite negovi. 26 Zatoa i gi narekoa tie dni Purim, od zborot pur - `drepka. Ete za{to, soglasno so site zborovi od toa pismo i so ona {to sami go vidoa i propatija, 27 Judejcite se obvrzaa i prifatija za sebe i za decata svoi i za site {to se prisoedinuvaa kon niv, neodmenlivo da gi praznuvaat tie dva dena, spored zapovedanoto za niv i na vremeto nivno, sekoja godina; 28 i da bidat tie dni za se}avawe i praznuvani vo site rodovi, vo sekoe pleme, vo sekoja oblast i vo sekoj grad; a tie dni Purim da ne se menuvaat kaj Judejcite, pa spomenot za niv da ne is~ezne kaj decata nivni.

Zavr{niot triumf na Mardohej Potoa carot Kserks $ nametna danok na zemjata i na morskite ostrovi. 2 Site dela na silata negova i mo}ta negova i podrobniot prikaz za goleminata na Mardohej, so koja carot gi vozveli~i, se zapi{ani vo knigata za dnevni bele{ki na midiskite i persiskite carevi, 3 kako i toa deka Judeecot Mardohej be{e vtor po carot Kserks, velik kaj Judejcite i quben od mnogu svoi bra}a, za{to mu go misle{e dobroto na svojot narod i govore{e za dobroto na celoto svoe pleme. 4a) I re~e Mardohej: Od Boga stana toa, b) za{to se setiv na sonot {to go vidov za tie nastani; od nego ne ostana ni{to neispolneto. v) Maliot izvor stana reka, i stana svetlina i sonce i golema voda; taa reka e Estira, koja carot ja zede za svoja `ena i ja napravi carica. g) A dvata zmeja - toa sme jas i Aman; d) narodite - toa se tie {to se bea zakanile da go istrebat imeto na Judejcite, |) a mojot narod - toa se Izrailcite, koi povikaa kon Boga i bea spaseni. I go spasi Gospod Svojot narod, i n# izbavi Gospod od site tie lo{otii; napravi Bog ~uda i ~udesa golemi, kakvi {to ne stanuvale me|u neznabo{cite. e) Taka Bog ustroi dve `drepki - ednata za Bo`jiot narod, a drugata - za site neznabo{ci; `) i izlegoa tie

10

635
ESTIRA
dve `drepki vo ~as i vreme i vo den suden pred Boga i pred site neznabo{ci. z) I se seti Gospod za Svojot narod i gi opravda Svoite naslednici. y) Zatoa }e se praznuvaat tie dni vo mesecot adar, vo ~etirinaesettiot i petnaesettiot den na toj mesec, so sve~enost, so radost i veselba pred Boga vo ve~ni rodovi na narodot Negov Izrail. i) Vo ~etvrtata godina od caruvaweto na Ptolomej i Kleopatra, Dositej, koj, velat, bil sve{tenik i levit, i Ptolomej, sin mu, go donesoa vo Aleksandrija ova poslanie za Purim, koe, velat, go prevel Lizimah, Ptolomeev sin, koj be{e od Erusalim.

PRVA KNIGA MAKAVEJSKA

Voved Vo 331 godina pr. Aleksandar Makedonski (336323) ja skr{il persiskata vlast i toga{ nastapuva elinisti~kata epoha. Po smrtta na Aleksandar negovite generali ja podelile vlasta. Palestina najnapred potpadnala pod vlast na egipetskite Ptolomeidi, do 197 godina, a podocna pod aramejskite Selevkidi. Najte{kiot period nastapuva pod vlasta na Antioh ^etvrti Epifan (175164/163 god.) koj zapo~nal da sproveduva prisilna elinizacija i so toa predizvikal naroden otpor pod vodstvo na sve{tenikot Matatija i negovite pet sina, od koi najistaknatiot se vikal Juda, so prekar Makavej. Spored nego se nare~eni i ovie knigi i celiot toj period, glavno od 175 god. do 134 god. pr. Hr., koga na vlast do{ol Jovan Hirkan, golemiot sve{tenik i etnarh. Osnovnata sodr`ina na ovie knigi go izrazuva sudirot pome|u dva sveta, dva razli~ni mentaliteta: judejskiot i elinisti~kiot. Vo borbata protiv navleguvaweto na stranskata civilizacija i kultura, Judejcite istovremeno nastojuvale da ja za~uvaat i ~istotata na svojata religija i narodnata samostojnost. Zakonot, hramot, verata na tatkovcite, se nao|aat vo sredi{teto na borbata koja se opi{uva kako povtorno osvojuvawe na Svetata Zemja. Pisatelot na prvata kniga ne e poznat. Se ~ini deka bil Judeec, bidej}i dobro ja poznaval geografijata i topografijata na Palestina i e upaten vo bibliskiot stil i literatura. Ponekoga{ pi{uva kako direkten o~evidec, nekade kon krajot na vtoriot vek pr. Hristos. Knigata izvorno bila napi{ana na evrejski, ili aramejski, no do nas e dojdena samo na gr~ki jazik. Sv. Eronim go koristel i evrejskiot original. Istoriskata kritika se soglasuva deka pisatelot poseduval odli~no poznavawe na istorijata. Negovoto izvestuvawe e ednostavno, trezveno jasno, objektivno i dobro razraboteno (sp. 4,1-21; 6,28-54; 7,26-50). Se slu`el i so arhivska dokumentacija (14,49; 16,24). Hronolo{kite podatoci mu se to~ni i provereni. No celta na pisatelot gi nadminuva istoriskite ramki. Knigata ima izrazito religiozna cel: da se ute{at i da se ohrabrat religioznite Judejci da bidat revnosni za za~uvuvawe na ~istotata na verata, ~uvawe na Zavetot, svetosta na hramot i bogobojazlivosta, kako i za vernosta kon Zakonot.
1,1
1 Mojs 10,4 Is 23,1.12 Er 2,10 Ez 27,6 Dan 11,30

Aleksandar Makedonski

Aleksandar Makedonski, sinot na Filip, koj toga{ ve}e ja be{e zavladeal Elada, izleze od zemjata Ki3 tim, go pobedi Darij, persiskiot i 11,38.52 midiskiot car i se zacari mesto nego. 5 Mojs 2 Toj vode{e mnogu vojni, prezede 17,20 Sud 3,11 5,31 mnogu utvrdeni mesta i porazi mnogu Is 14,7 carevi. 2 Let 14,1 3 Dojde do krajot na zemjata i ograbi mnogu narodi; celata zemja molkna pred

nego, a toj se izdigna i srceto negovo se vozgordea. 4 Toj sobra mnogu silna vojska, i zavladea nad mnogu krai{ta, narodi i vladeteli i tie mu stanaa negovi podanici. 5 Najposle padna vo postela, i otkako po~uvstvuva deka }e umre, 6 gi povika svoite doverlivi, koi zaedno so nego se bea vospituvale vo mladosta, i dodeka u{te be{e `iv, im go razdeli carstvoto.

637
PRVA KNIGA MAKAVEJSKA
7 I taka, otkako caruva{e dvanaeset godini, Aleksandar umre; 8 a negovite velikodostojnici vladeaja sekoj vo svojata oblast. 15 9 Po negovata smrt site tie se zaca1 Kor 7,18 rija, stavija kruni na svoite glavi, a po 17 niv i nivnite sinovi vo tek na mnogu 4 Mojs 20,20 godini, i zloto go umno`ija na zemjata. Dan 7,24 8,23-25 11,21-45

10

Antioh ^etvrti Epifan, elenizmot vo Palestina (2 Mak 4,717) 10 Od niv proizleze korenot na grevot: Antioh Epifan, sinot na carot Antioh, koj be{e zalo`nik vo Rim. Toj se zacari vo sto trieset i sedmata godina na carstvoto na Selevkidite. 11 Vo onie denovi izlegoa vo Izrail lu|e izmamnici, koi po~naa da go ubeduvaat narodot, velej}i: Ajde da sklu~ime sojuz so okolnite narodi, za{to otkako se oddelivme od niv, mnogu zla n# postignaa. 12 I ovie zborovi na mnogumina im se dopadnaa. 13 Nekolkumina od narodot otidoa kaj carot i toj im dade pravo da `iveat spored paganskite obi~ai. 14 Tie izgradija vo Erusalim u~ili{te spored paganskiot obi~aj, 15 go napu{tija obrezanieto i otstapija od svetiot zavet; se soedinija so bezbo`nicite i se prodadoa za da pravat zlo. Napad vrz Egipet (2 Mak 5,1121) 16 Koga Antioh vide deka carstvoto negovo se zajaknuva, namisli da go pokori i egipetskoto carstvo, za da vladee nad dvete carstva; 17 pa so golema sila navleze vo Egipet, so bojni koli i slonovi, so kowanici i so mnogu brodovi. 18 Zapo~na vojna protiv egipetskiot car Ptolomej, koj se ispla{i od nego, pa po~na da bega i toga{ padnaa mnogu raneti. 19 Taka toj zavladea nad mnogu utvrdeni gradovi vo Egipet. 20 Po pobedata nad Egipet vo sto ~etirieset i tretata godina, Antioh se

vrati, se krena protiv Izrail i so seta svoja silna vojska vleze vo Erusalim. 21 Vleze gordo vo svetili{teto i gi ograbi zlatniot `rtvenik, sve}nikot, site negovi sveti sadovi, 22 trpezata na predlo`enieto, mijalnicite, ~iniite, zlatnite kadilnici i zavesata, vencite i zlatniot ukras, koj be{e nadvor od hramot i odnese s#. 23 Go odnese seto srebro i zlato, site skapoceni sadovi i gi ograbi tajnite riznici {to gi be{e na{ol. 24 I, otkako ograbi s#, se vrati vo svojata zemja, izvr{i mnogu ubistva i govore{e so golema gordelivost. 25 Vo Izrail, vo site negovi mesta, nastana golema `alost. 26 Stenkaa na~alnici i stare{ini, iznemognaa momci i devojki i svena `enskata ubavina. 27 Sekoj mlado`enec se frla{e vo pla~; a nevestata vo bra~nata odaja sede{e nata`ena. 28 Se trese{e celata zemja i celiot dom na Jakov se oble~e vo sram. Apolonij vo Erusalim (2 Mak 5,2426) 29 Otkako izminaa dve godini, carot go isprati dano~niot na~alnik vo izrailskite gradovi, koj dojde vo Erusalim so silna vojska. 30 Najnapred im zboruva{e za mirot lukavo i tie mu poveruvaa, no nenadejno go napadna gradot, mu nanese golemo zlo i ubi mnogu Izrailci. 31 Zede golem plen, gradot go zapali i gi urna i ku}ite i gradskiot yid. 32 Odvede vo ropstvo mnogu `eni i deca, ograbi mnogu dobitok. 33 Potoa izgradija okolu gradot na David golem yid, so visoki kuli i toj stana nivna tvrdina. 34 Vo nea nastanija bezbo`ni i lo{i lu|e i tie tuka mnogu se zasilija. 35 Tamu natrupaa oru`je, hrana i s# {to bea ograbile vo Erusalim; i taa stana neprijatelsko gnezdo. 36 Toa be{e postojana zaseda za svetili{teto i zol neprijatel na Izrail. 37 Prolivaa nevina krv okolu svetili{teto i go oskvernuvaa.

21-22
2 Mojs 25,31-38 26,31-35 3 Car 7, 48-49

28
Sud 5,4 2 Car 22,8 Is 13,13 Ps 67,8

33
2,31 7,32 14,36 2 Car 5,7

36-40
Amos 8,10 Pla~ 5,15

638
PRVA KNIGA MAKAVEJSKA
38 Poradi niv `itelite na Erusalim se razbegaa i toj stana `iveali{te na 44 tu|inci; ~edata negovi gradot svoj go 2 Mak 6,2-7 napu{tija. 39 Svetili{teto zapuste kako pusti45 Dan 9,27 na, praznicite se pretvorija vo pla~, 11,31 sabotite negovi - vo navreda, a ~esta vo bes~estie. 40 Kako nekoga{ slavata negova sramot mu se zgolemi, a veli~inata negova - vo `alost se pretvori. 2 Mak 6,2

43

Antioh ^etvrti Epifan saka da go ukine evrejskiot zakon (2 Mak 6,111)

41 Carot Antioh isprati proglas vo celoto svoe carstvo deka site negovi podanici treba da bidat kako eden narod, 42 ta sekoj svojot zakon da go napu{ti. I site narodi na carskata naredba se pokorija. 43 Mnogumina od Izrail negovoto idoloslu`ewe go prifatija, im prinesuvaa `rtvi na idolite i sabotata ja oskvernija. 44 Carot preku svoi glasnici isprati zapoved vo Erusalim i vo site gradovi na izrailskata zemja deka treba da `iveat spored novite obi~ai; 45 vo svetili{teto ve}e da ne se prinesuvaat `rtvi sepalenici, prinosi i `rtvi leanici i da se otka`at od svoite saboti i praznici; 46 da gi oskvernat svetili{teto i svetiwite, 47 da pravat `rtvenici i hramovi idolski i na idolite da im `rtvuvaat sviwi i ne~isti `ivotni, 48 sinovite svoi da gi ostavat neobrezani, du{ata nivna da ja valkaat so ne~istotija i gadotija, 49 za da go zaboravat zakonot i site naredbi da gi izmenat. 50 Ako, pak, nekoj ne postapi spored carskite zborovi, na smrt da bide predaden. 51 Takva naredba isprati po celoto svoe carstvo i postavi nadzirateli nad narodot, a na site judejski gradovi im zapoveda da prinesuvaat `rtvi.

52 Nim im se pridru`ija mnogumina 54 od narodot, site {to go napu{tija za- 4,52 Dan 9,27 konot i napravija zlo vo zemjata; 11,31 53 i go prinudija Izrail da se sobira 12,11 na skri{ni mesta. 59 54 Vo petnaesettiot den vo mesecot 2 Mak 6,7 kislev, vo sto ~etirieset i pettata godina, izgradija `rtvenici vo site judej- 2,1 ski gradovi i vrz niv ja stavija gnaso- 13,25-30 1 Let 24,7 tijata na pusto{eweto; 55 a pred vratite na ku}ite i po ulicite kadea so temjan; 56 kade nao|aa knigi na Zakonot - gi kinea i vo ogan gi gorea; 57 a koga }e otkrieja deka nekoj ima kniga na Zavetot i deka `ivee spored nea, toga{, spored carskata zapoved, go ubivaa. 58 Vakvo nasilstvo nad Izrail pravea sekoj mesec, koga tie doa|aa vo gradovite. 59 Vo dvaeset i pettiot den od sekoj mesec, koga prinesuvaa `rtvi na `rtvenikot, koj be{e nad oltarot, 60 spored carskata zapoved, gi ubivaa site `eni koi svoite deca gi obrezale; 61 doen~iwata im gi besea na vratovite nivni, ku}ite im gi ograbuvaa i gi ubivaa onie {to go izvr{ile obrezanieto. 62 Pa sepak, mnogumina Izrailci ostanaa nepokoleblivi i poka`aa hrabrost - ni{to ne~isto ne jadea; 63 pove}e sakaa da umrat, otkolku da se oskvernat od ne~ista hrana, i umiraa za da ne pohulat na svetiot zavet. 64 Navistina, stra{en be{e gnevot nad Izrail.

Matatija i negovite sinovi Vo tie dni Matatija, sinot na Jovan, sin na Simon, sve{tenik od potomcite na Joariv, zamina od Erusalim i se naseli vo Modin. 2 Toj ima{e pet sina: Jovan, nare~en Gadi, 3 Simon, nare~en Tasi, 4 Juda, nare~en Makavej, 5 Eleazar, nare~en Avaran, i Jonatan, nare~en Apfus. 6 Gledaj}i kakvi bogohulstva se slu~uvaa vo Judeja i vo Erusalim,

639
PRVA KNIGA MAKAVEJSKA
7 toj re~e: Te{ko mene, zo{to se rodiv da go gledam uni{tuvaweto na mo14 jot narod i na svetiot grad i ovde da 1 Mojs stojam dodeka go predavaat vo racete na 37,34 50,10 negovite neprijateli i svetili{teto vo racete na tu|inci? 15 8 Negoviot hram stana kako ~ovek bez 2 Mak 5,22 dostoinstvo, 9 negovite skapoceni sadovi se odne18 3,38 seni vo plen, doen~iwata negovi gi 6,10.14.28 10,16.20.60 ubivaat po ulicite, a negovite momci 11,26 pa|aat od me~. 10 Koj narod ne go zazemal negovoto carstvo i koj nego, ne go ograbuval? 11 Siot nakit mu e ograben; od sloboden stana rob. 12 I, ete, na{ite svetosti, na{ata ubavina i na{ata slava opustea, neznabo{cite gi oskvernija. 13 I zo{to u{te treba da `iveeme? 14 I ja raskinaa Matatija i sinovite negovi oblekata svoja, se oblekoa vo vre}i{ta i gorko pla~ea. Pla~ 2,21

@rtvuvaweto vo Modin Dojdoa carski lu|e vo gradot Modin, gi prinuduvaa da otstapat i da prinesat `rtva. 16 Mnogumina, pak, od Izrailcite se pridru`ija kon niv, no Matatija i negovite sinovi ostanaa nepokoleblivi. 17 Carskite lu|e mu prijdoa na Matatija, po~naa da go nagovaraat, velej}i mu: Ti si voda~, ti si ugleden i golem ~ovek vo ovoj grad; so tebe se tvoite sinovi i tvoite bra}a. 18 Zatoa pristapi sega prv i ispolni ja carskata zapoved, kako {to go napravija toa site narodi, ma`ite Judejci i drugite `iteli na Erusalim, pa i ti i tvojot dom }e vlezete vo krugot na carskite prijateli i }e bidete po~esteni so srebro i so zlato i so mnogu drugi darovi. 19 Odgovori Matatija i im re~e so visok glas: Makar i site narodi {to se vo carstvoto da mu se pokorat na carot i da otstapat od bogoslu`eweto na svoite predci i se soglasat so negovite naredbi, 20 jas i moite sinovi i bra}ata moi }e postapime spored zavetot na na{ite predci.
15

21 Da ne dade Bog da gi ostavime zako- 24 5 Mojs not i zapovedite. 13,6-11 22 Zatoa nema da gi poslu{ame zborovite na carot i nema da otstapime od 26 4 Mojs na{eto bogoslu`ewe ni desno ni levo. 25,6-15 23 Koga prestana da govori, eden Jude- Ps 105,30 Sir 45,23 ec se pribli`i pred o~ite na site za da prinese, spored carskata zapoved, idol- 31 Car ska `rtva vrz `rtvenikot vo gradot 1 23-26 Modin. 24 Matatija, gledaj}i go toa, srceto mu se rastreperi, plamna vo nego gnevot zaradi pravda, pa pritr~a i go ubi kaj `rtvenikot. 25 Vo istiot mig go ubi i carskiot ~ovek, koj gi prinuduva{e lu|eto da prinesat `rtva, a `rtvenikot go razurna. 26 Taka se projavi negovata revnost za Zakonot, kako nekoga{ {to postapi Fines so Zimrij, sinot na Salu. 27 Matatija toga{ po~na so silen glas da izvikuva vo gradot: Sekoj {to go qubi Zakonot i stoi vo zavetot, neka pojde po mene! 28 I toj i negovite sinovi izbegaa vo gorite, ostavaj}i s# {to imaa vo gradot.

Matatija vo pustinata Toga{ mnogumina, koi ja sakaa pravdata i Zakonot, otidoa vo pustinata i ostanaa tamu, 30 tie samite, i nivnite sinovi, i nivnite `eni i dobitokot, za{to mnogu se zasili zloto nad niv. 31 Na carskite lu|e i na vojskata, koja se nao|a{e vo Erusalim, gradot na David, im be{e javeno deka nekoi lu|e ja prekr{ile carskata zapoved i deka izbegale vo skri{ni mesta vo pustinata. 32 Mnogumina po~naa da gi gonat i gi stignaa. Zastanaa protiv niv, spremni da zapo~nat so niv bitka vo saboten den. 33 izvikuvaj}i: U{te imate vreme, izlezete i napravete go ona {to vi go nareduva carskata zapoved, i }e ostanete `ivi! 34 A tie im odgovorija: Ne izleguvame i nema da $ se pokorime na carskata zapoved i nema da go oskvernime sabotniot den!
29

640
PRVA KNIGA MAKAVEJSKA
35 Toga{ vedna{ po~naa da gi napa|aat. 36 No ovie ne im odgovorija, pa duri 42 ni kamen ne frlija na niv, nitu gi ut7,13 2 Mak 14,6 vrdija svoite skrivali{ta, velej}i: 37 Site }e umreme nevini. I neboto 43 i zemjata svedo~at deka nespravedlivo 2 Mak 8,1 n# ubivate. 48 38 I pojde vojskata na niv vo toj sabo1,10 2,62 ten den, i zaginaa site so nivnite `eni Ps 88,17 i so nivnite deca i dobitokot - okolu iljada du{i. 39 Koga razbraa za toa Matatija i negovite prijateli, zaplakaa za niv gorko. 40 Toga{ si rekoa eden na drug: Ako site postapime, kako {to postapija ovie na{i bra}a i ne se borime so neznabo{cite za na{iot `ivot i za na{ite svetiwi, tie nabrgu }e n# istrebat od zemjata. 41 Vo toj den odlu~ija i rekoa: Ako nekoj n# napadne vo saboten den, }e se borime so nego za da ne umreme site, kako {to izumrea na{ite bra}a vo nivnite skrivali{ta. 42 Toga{ nim im se priklu~i i zaednicata na Asideite, s# odbrani junaci od Izrail, site verni na Zakonot. 43 I site drugi {to bea vo opasnost, im se pridru`uvaa i ja zgolemija nivnata sila. 44 Taka se nasobra cela vojska i vo gnevot svoj gi napa|aa vinovnicite i bezbo`nicite; drugite, pak, begaa da se spasuvaat kaj neznabo{cite. 45 Matatija i negovite prijateli odea naokolu i gi urivaa `rtvenicite. 46 Bez strav gi obrezuvaa neobrezanite deca {to gi nao|aa vo izrailskata zemja. 47 Gi gonea sinovite na drskosta i nivniot podvig stana uspe{en. 48 Taka go branea Zakonot od racete na neznabo{cite i nivnite carevi i ne dozvolija da zajakne silata na gre{nicite. 5 Mojs 31,28

37

Zavetot i smrtta na Matatija 49 Koga mu se pribli`i smrtniot den na Matatija, toj im re~e na svoite sinovi: Ete, sega se zasili drskosta i

stradaweto; sega e vreme za prevrat i `estok gnev. 50 Zatoa, deca moi, ~uvajte go Zakonot so revnost i `rtvuvajte go va{iot `ivot za zavetot na na{ite predci. 51 Spomnete si za niv, za delata {to gi napravija tie vo svoe vreme. I vie }e dobiete golema slava i ve~no ime. 52 Zarem i Avraam ne se poka`a veren vo isku{enieto i zar toa ne mu se primi za pravednost? 53 Josif vo svojata nevolja ja zapazi zapovedta i stana gospodar nad Egipet. 54 Fines, na{iot predok, zatoa {to poka`a golema revnost, go primi vetuvaweto na ve~noto sve{tenstvo. 55 Isus, zatoa {to ja ispolni zapovedta, stana sudija nad Izrail. 56 Kalev, vo sobirot naroden, be{e svedok za vistinata i dobi zemja vo nasledstvo. 57 David za svojata milosrdnost go nasledi carskiot prestol za ve~ni vremiwa. 58 Ilija poradi svojata golema revnost za Zakonot be{e voznesen na neboto. 59 Ananija, Azarija i Mi{ael preku vera se spasija od plamenot. 60 Daniil za svojata nevinost be{e izbaven od ~elusta na lavovite. 61 I taka, spomnuvajte si deka site {to se nadevaa na Nego, od pokolenie do pokolenie ne gi napu{ti silata. 62 Ne pla{ete se od zborovite na gre{en ~ovek, za{to slavata negova }e se pretvori vo |ubri{te i vo crvi. 63 Denes se gordee, a utre ve}e nema da go najdat; }e se pretvori vo prav i nade`ite negovi se gubat. 64 A vie, ~eda moi, krepete se i pazete go hrabro Zakonot, za{to preku nego }e se proslavite. 65 Eve vi go Simon, va{iot brat, znam deka e razumen ma`, nego slu{ajte go vo site dni. Toj }e vi bide mesto tatko. 66 A Juda Makavej, odli~en junak u{te od svojata mladost, toj neka vi bide vojskovodec; toj }e ve vodi vo vojnite protiv neznabo{cite. 67 Soberete gi site {to `iveat spored Zakonot i odmazdete se za nepravdite {to mu se pravat na va{iot narod.

52-59
Sir 44-50

52
1 Mojs 15,6 22,1

53
1 Mojs 37-41 Ps 118,143

54
2,26 4 Mojs 25,7.13

55
4 Mojs 27,12-23

56
4 Mojs 13,31 14,6-10.24 Is.N. 14, 6-15 Sir 46,9

57
1 Car 24,21 2 Car 7,16

58
3 Car 18,40 19,10 4 Car 2, 1-12

59
Dan 3,17

60
Dan 6,21 2 Tim 4,17

62
1,10 2,48

63
Ps 145,3

641
PRVA KNIGA MAKAVEJSKA
68 Dajte im go na neznabo{cite ona {to zaslu`ile, a kon zapovedite na Zakonot bidete vnimatelni! 69 Potoa gi blagoslovi i se pribra kaj svoite predci. 70 Umre vo sto ~etirieset i {estata 3,4 1 Mojs 49,9 godina; go pogrebaa vo grobnicata na 5 tatko mu vo Modin, a siot Izrail gor5,5.44 ko go oplakuva{e. 1 Mojs 25,8 Sud 2,10 4 Car 22,20

69

6
2,47

Pofalba za Juda Makavejski

Mesto nego se izdigna negoviot sin Izreki Juda, koj be{e nare~en Makavej. 10,7 2 Na nego mu pomagaa site negovi bra10 }a i privrzanicite na tatko mu; so ra1,29 dost vojuvaa za Izrail. 3 Toj ja ra{iri slavata na svojot narod; stava{e oklop na sebe kako xin, se prepa{uva{e so svoite oru`ja i vode{e vojna, branej}i go narodot so me~. 4 Vo svoite raboti be{e sli~en na lav i kako lav~e rika{e za plen. 5 Gi gone{e bezzakonicite, gi bara{e i gi izgoruva{e onie {to go voznemiruvaa negoviot narod. 6 Od strav pred nego bezzakonicite se smirija i treperea pred nego; preku negovata raka dojde spasenieto. 7 Na mnogu carevi im zadade golema maka i so svoite dela go zaraduva Jakov; spomenot za nego }e bide ve~no blagoslovuvan; 8 navleze vo judejskite gradovi i gi istrebi neznabo{cite i go odvrati gnevot od Izrail; 9 Imeto negovo se pro~u do krajot na zemjata i gi sobra site raseani po svetot. Pobeda na Juda nad Apolonij i nad Seron
10 Toga{ Apolonij gi povika neznabo{cite i od Samarija nasobra golema vojska za da vojuva protiv Izrail. 11 Juda go razbra toa i izleze pred nego, go ubi i negovata vojska ja uni{ti, a onie {to ostanaa `ivi, se razbegaa. 12 Im go odzedoa plenot, a Juda mu go zede me~ot i go nose{e vo borbite do krajot na `ivotot.

13 I slu{na Seron, vojskovodecot na Sirija, deka Juda sobral okolu sebe mnogu lu|e i mnogu vernici, koi, vodeni od nego, vleguvaat vo borbi, 14 pa si re~e: ]e si sozdadam ime i }e se proslavam vo carstvoto, ako otpo~nam vojna protiv Juda i protiv onie {to se zaedno so nego i koi gi preziraat carskite zborovi. 15 Pojde toj i so nego silna bezbo`ni~ka vojska da mu pomogne za da im se odmazdi na sinovite Izrailevi. 16 Koga se dobli`ija do viso~inata Vetoron, Juda izleze pred niv so sosema malku svoi lu|e. 17 Tie, otkako vidoa pred sebe tolku golema vojska, mu rekoa na Juda: Kako mo`eme nie malkumina da mu se sprotivstavime na ova golemo mno`estvo? Osven toa, mnogu sme isto{teni, za{to denes s# u{te ni{to ne sme jadele. 18 A Juda im odgovori: Lesno mo`e da se slu~i i mnogumina da padnat vo racete na malkumina; za Boga nema nikakva razlika dali }e spasi mnogumina ili malkumina, 19 bidej}i pobedata vo bitkata ne zavisi od goleminata na vojskata, tuku silata doa|a od neboto. 20 Tie doa|aat protiv nas so golema gordost i so bezzakonija da n# uni{tat nas, na{ite `eni i na{ite deca, i da n# ograbat; 21 a nie se borime za na{ite du{i i za na{ite zakoni. 22 Zatoa Toj Samiot pred na{ite o~i }e gi uni{ti; ne pla{ete se ni najmalku od niv. 23 Otkako prestana da govori, nenadejno gi napadna: Seron i seta negova vojska bea razbieni. 24 Gi gone{e udolu do padinite na Vetoron s# do samata ramnina; od niv padnaa osumstotini ma`i, a drugite izbegaa vo filistejskata zemja. 25 I site okolni bezbo`nici po~naa da se pla{at od Juda i od negovite bra}a. 26 Za negovoto ime slu{na i samiot car; po site narodi se zboruva{e za borbite na Juda.

16
Is.N. 10,11

18
4,10.40.55 9,46 16,3 1 Car 14,6 17,46

22
5 Mojs 1,29 3,18-22

24
2 Car 5

642
PRVA KNIGA MAKAVEJSKA
32
2 Mak 11,1

33
7,1-4

Antioh ^etvrti zaminuvaj}i za Persija, mu gi doveruva carskite obvrski na Lisij

27 Koga za seto toa slu{na carot Antioh, toj se raspali so gnev, pa isprati da gi soberat site sili vo negovoto carstvo i sobra golema vojska; 28 ja otvori svojata riznica i im isplati na svoite vojnici godi{na plata i im zapoveda vo sekoja prilika da bidat gotovi. 29 Toga{ vide deka bogatstvoto vo negovata riznica e potro{eno i deka prihodite na dr`avata se pomali poradi nemirite i razurnuvawata {to gi napravi toj vo zemjata, uni{tuvaj}i gi zakonite {to postoeja u{te od staro vreme. 30 I po~na da se pla{i deka nema da mo`e, osven samo u{te edna{ ili dvapati, da gi podmiri izdatocite i da dava podaroci, kako {to gi dava{e so {iroka raka vo minatoto, nadminuvaj}i gi so toa svoite prethodnici. 31 Silno zagri`en vo svojata du{a, toj re{i da odi vo Persija za da sobere danoci od taa zemja i da zeme {to pove}e pari. 32 Carskite raboti od rekata Eufrat do egipetskite predeli mu gi predade na Lisij, ugleden ~ovek, po poteklo od carski rod; 33 na nego mu go doveri i vospituvaweto na svojot sin Antioh, dodeka se vrati toj; 34 nemu mu ja predade i polovinata od vojskata i slonovite i mu dade zapoved za s# {to be{e naumil, osobeno za `itelite na Judeja i Erusalim: 35 da isprati protiv niv vojska, da ja sotre i da ja uni{ti silata na Izrail i ona {to preostanalo vo Erusalim da go izbri{e i spomenot za toa mesto, 36 pa toga{ na site nivni zemji da naseli tu|inci i so `drepka da im ja razdeli zemjata. 37 Toga{ carot ja zede drugata polovina od vojskata i pojde od Antiohija, prestolninata na svoeto carstvo, vo sto ~etirieset i sedmata godina, ja mi-

na rekata Eufrat i gi zaobikoli gor- 39 1 Let 19,18 nite krai{ta. Gorgij i Nikanor (2 Mak 8,815) Lisij gi odbra Ptolomej, sinot na Dorimen, Nikanor i Gorgij, hrabri ma`i i prijateli na carot; 39 gi isprati so ~etirieset iljadi pe{aci i sedum iljadi kowanici, da pojdat vo Judeja i, spored carskata zapoved, da ja opusto{at. 40 Tie pojdoa so seta svoja vojska i dojdoa do Emaus i se ulogorija tamu vo ramninata. 41 Koga za ova slu{naa tamo{nite trgovci, tie zedoa so sebe mnogu srebro, zlato i slugi i dojdoa vo logorot da gi kupuvaat Izrailcite kako robovi; kon niv se pridru`ija isto taka grupa Sirijci i Filistejci. 42 Juda i negovite bra}a vidoa deka nevoljite se umno`uvaat i deka neprijatelskite vojski postavile logori vo nivnite predeli, a razbraa i za carskata naredba nivniot narod da bide porazen i uni{ten. 43 I sekoj od niv mu vele{e na svojot prijatel: Da go podigneme na{iot narod od propasta i da vodime vojna za na{iot narod i za svetiwite. 44 Se sobraa site za da se podgotvuvaat za borba i da se pomolat, da isprosat milost i milosrdnost. 45 Erusalim ostana nenaselen kako pustina; od negovite postojani `iteli nema{e nikoj ni da vleze vo nego ni da izleze od nego; se gaze{e po svetite mesta, a vo tvrdinata se bea naselile tu|inci, im be{e stanalo `iveali{te na bezbo`nicite; be{e odzemena veselbata od Jakov, ne se slu{a{e ni kaval ni citra. Sobirot vo Masifa (2 Mak 8,1623) Se sobraa i otidoa vo Masifa, sproti Erusalim, bidej}i nekoga{ Masifa im be{e na Izrailcite mesto za molitva.
46 38

46
Sud 20,1-3 1 Car 7,5 10,17

643
PRVA KNIGA MAKAVEJSKA
48
2 Mak 8,23 47 Toj den postea i se oblekoa vo vre}i{ta, glavite si gi posipaa so pepel i gi raskinaa oblekite svoi; 48 ja otvorija knigata na Zakonot, edna od onie {to ja baraa bezbo`nicite za da gi naslikaat likovite na svoite idoli vo nea, 49 pa gi iznesoa sve{teni~kite ode`di, i prvinite i desetinite: gi povikaa i nazirite, koi gi bea ispolnile svoite denovi, 50 izvikaa visoko kon neboto: [to da pravime so niv i kade da gi smestime? 51 Svetili{teto Tvoe se gazi i e oskverneto, a sve{tenicite Tvoi se vo `alost i poniznost. 52 Eve, neznabo{cite se sobraa okolu nas za da n# uni{tat. Ti znae{ {to podgotvuvaat protiv nas. 53 Kako }e mo`eme da im se protivstavime, ako Ti ne ni pomogne{? 54 Toga{ trubite zatrubija i izvikaa so siot svoj glas. 55 Juda mu postavi na narodot stare{ini: iljadnici, stotnici, pedesetnici i desetari. 56 I im rekoa na onie {to pravea ku}i, {to se bea naskoro o`enile, {to nasadile lozje, kako i na onie {to se pla{at, sekoj od niv, kako {to e spored Zakonot, da se vrati vo svojot dom. 57 Potoa vojskata pojde i postavi logor ju`no od Emaus. 58 Juda im re~e na borcite: Prepa{ajte se, bidete hrabri i podgotveni da gi napadneme neznabo{cite {to se sobrani protiv nas za da n# uni{tat nas i na{ite svetiwi; 59 podobro e da umreme vo borba, otkolku da go gledame zloto na na{iot narod i na na{ite svetiwi. 60 Kako e Bo`jata volja, taka neka bide! 3 Juda slu{na i izleze sam so negovi- 4,8-11 Mojs te hrabri vojnici za da ja razbie car- 5 20,1-4 skata vojska vo Emaus, 4 dodeka neprijatelite bea daleku od 9 2 Mojs 14 logorot. 5 A Gorgij dojde preku no}ta vo logo- 13 rot na Juda i ne najde nikogo, pa po~na 4 Mojs 10,9 da gi bara po ridi{tata, velej}i: Tie begaat od nas. 6 [tom se zazori, se pojavi Juda vo ramninata so tri iljadi vojnici, no tie nemaa ni {titovi, ni me~evi, kako {to posakuvaa. 7 Koga go vidoa logorot na bezbo`nicite i nivnata silno vooru`ena vojska, okru`ena so kowica, obu~ena za vojna, 8 Juda im re~e na lu|eto {to bea so nego: Ne pla{ete se od nivnoto mno`estvo i od napadot nivni ne pla{ete se. 9 Spomnete si kako se spasija na{ite predci vo Crvenoto More koga faraonot gi gone{e so svojata vojska. 10 Da izvikame sega kon Boga i mo`ebi }e se smiluva na nas, }e si spomni za zavetot so na{ite tatkovci i ovaa vojska }e ja uni{ti pred na{eto lice; 11 toga{ site neznabo{ci }e razberat deka Izrail ima svoj Izbavitel i Spasitel. 12 Toga{ tu|incite gi podignaa svoite o~i i gi vidoa deka doa|aat protiv niv, 13 pa izlegoa od logorot za da se borat, a onie {to bea so Juda zatrubija, 14 i ja zapo~naa bitkata; neznabo{cite bea razbieni i se razbegaa kon ramninata, 15 site drugi padnaa od me~; gi gonea do Gazir i do ramninite na Idumeja, Azot i Jamnija, i od niv padnaa do tri iljadi vojnici. 16 Toga{ Juda se vrati od progonuvaweto, na ~ie ~elo se nao|a{e, 17 a na narodot mu re~e: Ne lakomete se za plen, za{to u{te edna bitka n# ~eka; 18 Gorgij i negovata vojska se vo ridi{tata blizu do nas; sega do~ekajte gi na{ite neprijateli i smelo borete se protiv niv, a potoa bez strav sobirajte plen!

49
4 Mojs 6, 2-21

54
5,33

55
2 Mojs 18,21

56
5 Mojs 20,5-8

Bitkata kaj Emaus (2 Mak 8,2329; 3436) Gorgij zede pet iljadi pe{aci i iljada odbrani kowanici i vojskata pojde vo no}ta, 2 za da ja napadne vojskata judejska i da gi ubie nenadejno; a onie {to `iveeja vo tvrdinata, mu slu`ea kako voda~i.

644
PRVA KNIGA MAKAVEJSKA
19 Dodeka Juda u{te govore{e, se pojavi edna grupa, koja sleguva{e od ridot. 20 I tie vidoa deka nivnite se vo beg30 stvo i deka logorot gori; dimot {to se 1 Car 17,24 izdiga{e poka`uva{e {to stanalo. 21 Koga go vidoa toa, mnogu se upla{ija; i, gledaj}i ja vojskata na Juda vo ramninata, podgotvena za borba, 22 site izbegaa vo filistejskata zemja. 23 Juda se vrati da go ograbi nivniot logor; zedoa mnogu zlato i srebro, mnogu sini i crveni obleki i drugo golemo bogatstvo. 24 Koga se vra}aa, Go *blagoslovuvaa nebesniot Bog, za{to e blag i milostiv niz vekovi. 25 Toj den Izrail dobi golemo spasenie. 26 Onie, pak, od neprijatelite {to uspeaja da izbegaat, dojdoa kaj Lisij i mu raska`aa za s# {to stanalo. 27 A toj, koga slu{na, mnogu se voznemiri, padna vo golem o~aj za{to na Izrail ne mu se slu~i ona {to toj go posakuva{e i ona {to mu zapoveda carot.

24

Ps 105,1 118,1-4.29 136.1

33 sobori gi so me~ot na onie {to Te qubat, so pesni neka Te proslavuvaat site {to go znaat Tvoeto ime. 34 Zapo~na borbata; od vojskata na Lisij padnaa okolu pet iljadi lu|e. 35 Lisij, otkako vide kako bega negovata vojska i se uveri vo hrabrosta na Judinite vojnici, spremni ili da `iveat ili juna~ki da umrat, toj trgna kon Antiohija, pa sobra tu|inci, i, {tom ja zasili svojata nekoga{na vojska, namisli povtorno da ja napadne Judeja.

35
2 Mak 11,13-14

38
Ps 73,2-7

40
4 Mojs 31,6

42
3 Mojs 21,17

43
4 Car 23,6.12

Prvata bitka na Lisij (2 Mak 11,112) 28 Zatoa narednata godina sobra Lisij {eeset iljadi odbrani pe{aci i pet iljadi kowanici za da gi pobedi Izrailcite. 29 Tie dojdoa vo Idumeja i postavija logori vo BetCur, a Juda trgna protiv niv so deset iljadi vojnici. 30 Koga ja vide taa golema vojska, toj vaka se mole{e: Blagosloven si, Spasitele na Izrail, Ti, Koj go skr{i napadot od silniot so rakata na Tvojot *sluga David i ja predade filistejskata vojska vo racete na Saul, sinot na Jonatan i negoviot {titonosec, 31 predaj mu ja i ovaa vojska vo racete na Tvojot narod Izrail i neka se posramat vo svojata sila i vo svojata kowica; 32 isprati im strav i skr{i im ja doverbata vo nivnata sila; neka se pokolebaat so porazot svoj;

O~istuvaweto i obnovuvaweto 46 4,37 na svetili{teto 14,41 36 A Juda i negovite bra}a rekoa: Ps 73,9 Na{ite neprijateli se pobedeni, ajde Mih 3,12 da odime gore i da go o~istime i obno- 47 2 Mojs vime svetili{teto. 20,25 37 Toga{ se sobra celata vojska i se 5 Mojs 27,5-6 iska~i na gorata Sion. 38 Svetili{teto go najdoa opusto{eno, `rtvenikot oskvernet, vratite izgoreni, a vo tremovite, kako vo nekoja gora bea izrasnale rastenija; riznicite, pak, urnati. 39 Gi raskinaa svoite obleki, pla~ea gorko i svoite glavi so pepel gi posipaa, 40 padnaa ni~kum, dadoa znak so svoite trubi i povikaa kon neboto. 41 Toga{ Juda opredeli vojnici, koi }e vojuvaat protiv onie {to se nao|aa vo tvrdinata, dodeka toj ne go o~isti svetili{teto. 42 Potoa izbra neporo~ni sve{tenici, koi bea verni na Zakonot. 43 Tie go o~istija svetili{teto, a oskvernetite kamewa gi odnesoa na ne~isto mesto. 44 A potoa razmisluvaa za toa kako da postapat so oskvernetiot `rtvenik. 45 Im dojde dobra misla - da go urnat, ta nikoga{ da ne im bide za sram, bidej}i toj be{e oskvernet od neznabo{ci. I taka go urnaa: 46 kamewata gi stavija na pogodno mesto vo hramovata {uma, dodeka dojde prorok i ka`e {to da se napravi so niv, 47 pa, spored Zakonot, zedoa celi kamewa i izgradija nov `rtvenik - spored porane{niot.

645
PRVA KNIGA MAKAVEJSKA
61
4,29 48 Potoa gi uredija svetiwata, vnatre{nite delovi na hramot i tremovite; 49 napravija sve{teni sadovi, vnesoa sve}nik vo hramot, `rtvenik za temjan i trpeza; 50 go pokadija oltarot so temjan, gi zapalija kandilata na svetilnikot i go osvetlija hramot; 51 na trpezata stavija lebovi, gi zaka~ija zavesite i gi zavr{ija site raboti {to gi prezedoa. 52 Vo dvaeset i pettiot den, vo devettiot mesec kislev, vo sto ~etirieset i osmata godina, stanaa mnogu rano, 53 i prinesoa `rtva spored zakonot vrz novoizgradeniot `rtvenik za sepalenici. 54 Vo denot, vo koj neznabo{cite go bea oskvernile `rtvenikot, toj be{e obnoven so pesni, citri, gusli i kimvali. 55 Siot narod padna ni~kum, se mole{e i Mu blagodare{e na Onoj, Koj im pomogna. 56 Osum dena go proslavuvaa obnovuvaweto na `rtvenikot i prinesuvaa `rtvi sepalenici, mirni `rtvi i `rtvi za blagodarnost. 57 Prednata strana na hramot ja ukrasija so zlatni venci i so {titovi, gi obnovija vratite na vlezot, a gi napravija i vratite na riznicite. 58 I nastana golema radost vo narodot i se izbri{a sramot {to mu go nanesoa neznabo{cite. 59 Juda, negovite bra}a i site Izrailci, re{ija denovite na obnovuvaweto na `rtvenikot, sekoja godina da se praznuvaat so veselba i so radost sekoja godina po osum dena, od dvaeset i pettiot den na mesecot kislev. 60 Toga{ izgradija visoki yidovi okolu gorata Sion i ukrepeni kuli za da ne ja oskvernat neznabo{cite, ako nekoga{ dojdat, kako porano. 61 I Juda ja postavi tamu svojata vojska da ja ~uva gorata Sion i so nejzina pomo{ go utvrdija BetCur za da ima narodot tvrdina protiv Idumeja.

Pohod protiv Idumejcite i Amonitite (2 Mak 10,1433) Koga sosednite narodi slu{naa deka `rtvenikot e izgraden i deka svetili{teto e obnoveno, onaka kako {to bilo pred toa, mnogu se razgnevija; 2 pa re{ija da go uni{tat rodot na Jakov, koj `ivee{e me|u niv, i po~naa da go ubivaat i da go istrebuvaat toj narod. 3 Toga{ Juda zapo~na vojna protiv potomcite na Isav {to `iveeja vo Idumeja, vo Akravatin, zatoa {to ovie go bea opsednale Izrail. Toj im nanese golem poraz, gi ponizi i plenot im go odzede. 4 Si spomna toj i za zlobata na Vajanovite sinovi, koi bea za narodot stapica i sopka, postavuvaj}i mu zasedi na negovite pati{ta. 5 Iako tie pred nego se zatvorija vo svoite kuli, toj gi napadna, gi prokolna i gi zapali nivnite kuli i site {to bea vo niv. 6 Potoa se krena protiv sinovite Amonovi i naide na silna vojska i mnogu narod i na Timotej, nivniot vojskovodec. 7 Toj vode{e mnogu borbi, no tie na krajot bea uni{teni pred negovoto lice, gi pobedi. 8 Gi zazede Jazir i okolnite sela, a potoa se vrati vo Judeja. Poplakite na Izrailcite
9 Toga{ neznabo{cite, koi `iveeja vo Gilad, se sobraa i se dignaa protiv Izrailcite, koi `iveeja me|u niv za da gi izbijat, no tie izbegaa vo tvrdinata Datem. 10 Tie ispratija pisma do Juda i do negovite bra}a, vo koi velea: Neznabo{cite {to se okolu nas, se zdru`ija za da n# uni{tat, 11 se gotvat da dojdat i da ja napadnat tvrdinata, vo koja se krieme; Timotej gi predvodi nivnite vojski; 12 dojdete i izbavete n# od nivnite race, bidej}i mnogumina od nas zaginaa.

5,3
4 Mojs 34,4

6-8
4 Mojs 21,31

646
PRVA KNIGA MAKAVEJSKA
13 Site na{i bra}a, koi bea vo predelite na Tov, na smrt se predadeni; nivnite `eni i deca gi odvedoa vo plen 15 i ubija okolu iljada ma`i. Is 8,23 14 U{te dodeka gi ~itaa nivnite pis25 ma, ete, pristignaa drugi glasnici od 1 Mojs 25,13 Galileja, vo iskinata obleka, nosej}i im isti vesti: 15 Protiv nas se sobraa od Ptolomeida, od Tir i od Sidon i od cela neznabo`e~ka Galileja; sakaat da n# pogubat. 16 Koga Juda i narodot gi slu{naa ovie zborovi, se sobra golem sobor za da se posovetuvaat {to da pravat za tie bra}a koi se vo nevolja i na koi neznabo{cite im se zakanuvaa so vojna. 17 Toga{ Juda mu re~e na svojot brat Simon: Odberi si lu|e, pa pojdi i za{titi gi tvoite bra}a vo Galileja, a jas i brat mi Jonatan }e pojdeme vo Gilad. 18 Go postavi Josif, sinot Zahariev, i Azarija za na~alnici na narodot so drugata vojska vo Judeja za da vardat. 19 Nim im zapoveda, velej}i: Upravuvajte so ovoj narod, no ne po~nuvajte nikakva vojna protiv neznabo{cite, dodeka nie ne se vratime. 20 Na Simon mu dadoa tri iljadi lu|e za negoviot pohod vo Galileja, a na Juda - osum iljadi za Gilad.

13

Sud 11,3 2 Mak 3,11

Pohodot vo Galileja (2 Mak 12:1031) Simon pojde vo Galileja, ima{e mnogu borbi protiv neznabo{cite i najposle gi razbi. 22 Gi gone{e do portite na Ptolomeida; od neznabo{cite padnaa tri iljadi borci, a toj im go zede plenot. 23 So sebe gi povede Judejcite od Galileja i od Arvati, zaedno so nivnite `eni i deca, so celiot niven imot i gi dovede vo Judeja so golema radost. 24 A Juda Makavej i brat mu Jonatan go preminaa Jordan i tri dena odea niz pustinata. 25 Tamu gi sretnaa Navatejcite, koi gi primija miroqubivo i im raska`aa s# {to im se slu~ilo na nivnite bra}a vo Gilad,
21

26 deka mnogumina od niv se zatvoreni 28 vo Vosor, vo Alema, vo Hasfo, Maked i 5,51 Is.N. 6,20 Karnen - a site tie se golemi i utvrde33 ni gradovi, Sud 7,16-18 27 a i drugi gradovi se nao|aat vo op1 Car sada i deka idniot den e opredelen da 11,11 gi napadnat tie tvrdini, da gi prezemat 38 2 Mak i da gi pogubat site vo eden den. 28 Zatoa Juda vedna{ so svojata vojska 12,20 se upati kon Vosor, go zazede toj grad i site od ma{ki pol gi izbi so svojot ostar me~, go sobra celiot plen i go izgore so ogan. 29 Ottamu trgna no}e i dojde do tvrdinata. 30 Koga osamna zorata, gi podignaa svoite o~i, i, ete, pred niv mnogu narod, bezbrojno mno`estvo, koe meste{e skali i spravi za da ja prezemat tvrdinata i ve}e ja napa|aa. 31 Vide Juda deka borbata zapo~nuva i piskot od gradot se izdiga{e kon neboto, kako zvuk od trubi i mnogu vikawe. 32 Toga{ Juda im re~e na svoite borci: Sega borete se za va{ite bra}a! 33 A toj so tri odreda gi zaobikoli od zadnata strana; zatrubija so trubite i izvikaa so molitva. 34 Vojskata na Timotej, otkako razbra deka toa e Makavej, izbega pred nego; a toj sosema gi porazi: toj den padnaa na bojnoto pole okolu osum iljadi ma`i. 35 Toga{ se vrati vo Alema, ja opsadija i ja prezede, izbi s# {to be{e ma{ko, go zede nejziniot plen i ja izgore. 36 Ottamu pojde i gi zazede Hasfo, Maked, Vosor i drugite giladski gradovi. 37 Po ovie nastani, Timotej sobra druga vojska i postavi logor kaj Rafon, od drugata strana na potokot. 38 Juda isprati lu|e da izvidat kakva e vojskata; tie go izvestija, velej}i: So nego se sobrani site neznabo{ci {to `iveat okolu nas, podgotveni da vojuvaat protiv tebe; 39 tie sozdale golema vojska; najmile i Arabjani kako pomo{nici, a logorot im e zad potokot, podgotveni se da te napadnat. Juda pojde da gi pre~eka.

647
PRVA KNIGA MAKAVEJSKA
40 Koga Juda i negovata vojska se pribli`uvaa do potokot, Timotej im re~e na svoite na~alnici: Ako toj prv go premine potokot i n# napadne, ne }e mo`eme da go pobedime, za{to toga{ 43-44 toj }e ima prednost i }e n# pobedi. 2 Mak 41 Ako, pak, se upla{i i napravi lo12,26 48 gor od drugata strana na potokot, nie 4 Mojs }e pojdeme kon nego i }e go pobedime. 42 Koga Juda dojde do potokot, gi osta20,14 20,17 vi narodnite pisari do potokot i im zapoveda, velej}i: Ne ostavajte nikogo vo logorot; site neka odat vo boj. 43 I toj prv mina preku potokot, a po nego premina i siot narod. I pred nego se razbegaa site neznabo{ci, go frlija oru`jeto i izbegaa da se sokrijat vo idolskiot hram {to e vo Karnen. 44 Toga{ Izrailcite go zazedoa toj grad, i potoa go izgorea paganskiot hram so site onie {to bea vo nego; taka be{e pobeden Karnen i ve}e nikoj ne mo`e{e da mu se protivstavi na Juda. 45 Potoa Juda gi sobra site Izrailci, koi bea vo Gilad, od najmal do najgolem, nivnite `eni i deca i imotot i seto toa mno`estvo se upati kon judejskata zemja. 46 Dojdoa do Efron. Toa be{e golem grad, mnogu ukrepen, koj se nao|a{e na patot; ne mo`ea da go zaobikolat ni levo ni desno, taka {to treba{e da pominat niz nego, 47 a `itelite se bea zatvorile vo nego, i portite gi zatrupale so kamewa. 48 Juda im isprati miroqubiva poraka: ]e pomineme niz va{ata zemja za da se vratime vo na{ata zemja; nema da vi napravime nikakvo zlo. No tie ne sakaa da im gi otvorat portite. 49 Toga{ Juda im zapoveda na svoite borci sekoj da ostane na svoeto mesto, 50 borcite go napa|aa gradot i go opsaduvaa celiot den i celata no}, i gradot se predade vo negovi race. 51 Juda ise~e s# {to be{e vo gradot so svojot ostar me~, go urna gradot do osnovi, go izgore i go pomina toa mesto preku telata na ubienite. 52 I preku Jordan pomina vo golemata ramnina, koja e sproti Bet[an.

42

2 Mojs 5,6 5 Mojs 20,5-9 Is.N. 1,10 3,2

53 Po patot Juda gi pribira{e zaosta- 57 natite i go bodre{e narodot vo tekot 5,19 na celoto patuvawe, dodeka dojdoa vo ju- 58-59 4,15 dejskata zemja. 54 Se iska~ija na gorata Sion so veselba i so radost i prinesoa sepalenici, zatoa {to ne padna nikoj od niv i {to se vratija vo mir.

Borbite vo neznabo`e~kite predeli i vo Idumeja (2 Mak 12,3245) Vo onie denovi, dodeka Juda i Jonatan se nao|aa vo Gilad, a bratot Simon vo Galileja, pred Ptolomeida, 56 slu{naa Josif, sinot Zahariev, i Azarija, voenite na~alnici, za slavnite voeni podvizi {to gi napravile tie, 57 pa si rekoa eden na drug: Ajde i nie da se proslavime i da otpo~neme vojna protiv neznabo{cite {to se okolu nas. 58 I taka $ naredija na vojskata, koja be{e pod nivna zapoved i pojdoa protiv Jamnija. 59 Gorgij izleze od gradot so svoite vojnici za da se bori protiv niv. 60 Josif i Azarija bea prinudeni na begstvo i bea goneti s# do judejskite predeli; toj den padnaa dve iljadi ma`i Izrailci. 61 Izrailskiot narod pretrpe golem poraz, bidej}i, sakaj}i da poka`at hrabrost, ne gi poslu{aa Juda i negovite bra}a; 62 no tie ne bea od rodot na onie ma`i, preku koi doa|a{e spasenieto na Izrail. 63 A hrabriot Juda i negovite bra}a mnogu se proslavija pred celiot Izrail i pred site narodi, kade {to se slu{a{e nivnoto ime. 64 Lu|eto se sobiraa okolu niv da gi proslavuvaat. 65 Potoa izleze Juda i bra}ata negovi i vojuvaa protiv sinovite na Isav vo zemjata, koja se nao|a na jug, gi zazede Hevron i okolnite sela, gi razurna negovite tvrdini i gi izgore negovite kuli okolu nego.
55

648
PRVA KNIGA MAKAVEJSKA
6,7
1,54 66 Potoa stana i otide da ja osvoi filistejskata zemja i pomina niz Marisa. 67 Vo toj den padnaa nekoi od sve{tenicite {to sakaa da se proslavat so svojata hrabrost i nepromisleno bea navlegle vo boj. 68 Juda se upati vo Azot vo filistejskata zemja, gi razurna nivnite `rtvenici, so ogan gi izgore nivnite izvajani bogovi, zede plen od nivnite gradovi i se vrati vo judejskata zemja. 10 Toga{ gi povika site svoi prijateli i im re~e: Se zagubi sonot od moite o~i, a srceto moe iznemogna od taga. 11 Si rekov na srceto moe: do kakva taga dojdov jas i kolku e golema mojata maka, vo koja se nao|am! A bev i korisen za mojata dr`ava i sakan od moite podanici. 12 Sega si spomnuvam za site zla {to gi napraviv vo Erusalim, kako gi zedov site zlatni i srebreni sadovi od nego i popusto gi pra}av na ubivawe site `iteli na Judeja. 13 Sega znam deka poradi seto toa me postignaa ovie moi nevolji i, ete, jas umiram od golema maka vo tu|a zemja. 14 Toga{ go povika Filip, eden od svoite prijateli, i go postavi nad celoto svoe carstvo; 15 mu ja dade krunata; svojata carska obleka i svojot prsten, i go postavi da go vospituva negoviot sin Antioh, da go u~i kako treba da upravuva so carstvoto. 16 Carot Antioh umre vo sto ~etirieset i devettata godina. 17 Koga Lisij razbra deka carot umrel, toj go postavi za naslednik negoviot sin Antioh, koj go vospituva{e u{te od negovoto detstvo i mu be{e dal ime Evpator.

10
2,18 1 Car 17,32

14
6,55.63

18
1,33-36

20
6,31 2 Let 26,15

Smrtta na Antioh Epifan Vo toa vreme carot Antioh, koga minuva{e preku gornite oblasti, razbra deka vo Persija ima eden grad, po ime Elimais, pro~uen so bogatstvo, so srebro i zlato, 2 i deka vo nego ima hram, koj bil mnogu bogat, deka tamu imalo zlatni predmeti, oklopi i oru`je, ostaveni od Aleksandar, sinot na Filip, makedonski car, koj prv se zacari nad Elinite. 3 Zatoa pojde i se obiduva{e da go prezeme gradot i da go ograbi, no ne uspea zatoa {to `itelite ja doznaa negovata namera. 4 Tie mu se sprotivstavija so silna vojska, pa izbega ottamu so golema maka i se vrati vo Vavilon. 5 Toga{ vo Persija nekoj dojde pri nego i go izvesti deka vojskite, koi oti{le vo zemjata na Juda, bile pobedeni, 6 deka Lisij odel so silna vojska pred site, no deka bil razbien od Judejcite i deka tie mnogu se osilile i so oru`je, i so vojska i so mnogu plen {to go zele od vojskite, pobedeni od niv, 7 deka go razurnale odvratniot idol, koj toj go podignal nad `rtvenikot vo Erusalim, a deka i svetili{teto go ogradile, kako {to bilo pred toa, so visoki yidovi, a isto taka i BetCur, negoviot grad. 8 Koga carot gi ~u tie zborovi, mnogu se ispla{i i se voznemiri, padna na postela, iznemo{ten od taga, zatoa {to ne se ispolnila negovata `elba. 9 Pove}e denovi ostana taka, za{to negovata taga stanuva{e s# pogolema i misle{e deka ve}e umira.

Opsadata na tvrdinata Onie {to bea vo tvrdinata, gi voznemiruvaa Izrailcite okolu svetili{teto i sekoga{ nastojuvaa da im pravat {teta, a na neznabo{cite da im pomagaat. 19 Juda re{i da gi izgoni, pa go povika siot narod za da gi opsedne. 20 Site se sobraa i gi opsednaa vo sto i pedesettata godina; protiv niv postavija orudija za strelawe i bojni napravi. 21 No nekoi od opsednatite uspeaja da izlezat, a kon niv se pridru`ija i nekoi od bezbo`nite Izrailci; 22 tie otidoa kaj carot i mu rekoa: Do koga }e se koleba{ i nema da gi odmazdi{ na{ite bra}a? 23 Nie se soglasivme da mu slu`ime na tvojot tatko, da se odnesuvame spored
18

649
PRVA KNIGA MAKAVEJSKA
24 negovite zapovedi i da ja izvr{uvame
36 tie zastanuvaa istovremeno tamu, 39 Car kade {to be{e slonot, a koga trgnuva- 3 10,16 {e toj, trgnuvaa i tie zaedno so nego, ne 44 oddeluvaj}i se od nego. Gal 1,4 37 Na slonovite ima{e vrzano jaki odbranbeni drveni kuli, vrzani za niv so kai{i, a vo sekoja od niv po ~etiri ma`i, koi se borea odozgora - od slonot; so sekoj slon be{e i negoviot Indiec. 38 Drugite, pak, kowanici gi razmestija na obete krila od vojskata za da davaat znaci, da go voznemiruvaat neprijatelot i da gi pokrivaat voenite redovi. 39 Koga sonceto }e udre{e vo zlatnite i bronzenite {titovi, od niv }e svetnea gorite, }e svetnea kako ogneni svetila. 40 Edniot del od carskata vojska be{e razbien po ridovite, a drugiot - po niskite mesta, no se dvi`ea po utvrden red i raspored. 41 Site se voznemirija koga ja slu{naa bu~avata na toa mno`estvo i dvi`eweto na taa golema vojska i yve~kaweto na oru`jeto, za{to vojskata be{e golema i silna. 42 Juda so svojata vojska vleze vo boj. Vo carskata vojska padnaa {estotini vojnici. 43 Toga{ Eleazar, narekuvan Avaran, vide eden slon pokrien so carski oklop, koj be{e pogolem od drugite slonovi i pomisli deka samiot car e vrz nego; 44 toj re{i da se `rtvuva sebesi za da go spasi svojot narod i da pridobie ve~no ime; 45 pa pritr~a smelo kon slonot, srede bojniot red i ubiva{e desno i levo i se razbegaa od nego - na ednata i na drugata strana; 46 se vovle~e pod slonot, go probode so svojot me~ i go ubi; slonot padna vrz nego na zemjata i go zgme~i. Taka zagina toj tamu. 47 Judejcite, gledaj}i ja goleminata i silata na carskata vojska, se otklonija od nea.

negovata volja. 24 A sinovite na na{iot narod ja op31 sednaa kreposta i n# zamrazija; koga }e 4,29 n# najdat - n# ubivaat i imotot na{ go 34 ograbuvaat. 1 Mojs 25 I ne dignale race samo protiv nas, 49,11 tuku i protiv site tvoi oblasti. 26 I, ete, sega ja opsednaa tvrdinata vo Erusalim, za da ja prezemat, a svetili{teto i BetCur gi utvrdija. 27 Ako ne pobrza{ i ne gi spre~i{, tie }e napravat i pove}e od toa, i toga{ ve}e ne }e mo`e{ da gi zapre{. Antioh Petti i Lisij vo Judeja (2 Mak 13,117) Carot se razgnevi na ovie zborovi i gi sobra site svoi prijateli, na~alnicite na pe{acite i na~alnicite na kowanicite; 29 kaj nego dojdoa i naemnite vojnici od drugi carstva i od morskite ostrovi, 30 taka {to negovata vojska be{e sto iljadi pe{aci, dvaeset iljadi kowanici i trieset i dva slona, obu~eni za vojna. 31 Tie dojdoa preku Idumeja i postavija logor sproti BetCur, dolgo go napa|aa, pa duri napravija i voeni napravi, no tie od utvrdeniot grad izleguvaa, gi izgorea so ogan i hrabro se borea. 32 Toga{ Juda otstapi od tvrdinata i postavi logor vo Vetzaharija, sproti carskiot logor. 33 A carot, koga stana rano izutrinata, brgu dojde so svojata vojska po patot na Vetzaharija; vojskite se podgotvija za bitka, trubite zatrubija. 34 Na slonovite im poka`uvaa sok od grozje i crnici, za da se vozbudat za bitka. 35 Slonovite gi razdelija me|u borbenite redovi i pokraj sekoj slon stavaa po iljada vojnici so `elezni oklopi i {lemovi od bronza, a osven toa, na sekoj slon se dodavaa i petstotini najdobri kowanici;
28

11,53 15,27

650
PRVA KNIGA MAKAVEJSKA
Opsadata na gorata Sinaj (2 Mak 13,1823) 48 Carskata vojska trgna protiv niv vo Erusalim. Carot ja opsedna Judeja i 53 gorata Sion. 5,23.53-54 49 Sklu~i mir so lu|eto od BetCur, 58 koi izlegoa od gradot, za{to nemaa hra11,50.62.66 na za da mo`at da ja izdr`at opsadata, 13,45.50 bidej}i be{e sabotna godina za zemjata. 50 Carot go zazede BetCur i ostavi vo nego vojska da go ~uvaat. 51 Potoa, vo tekot na mnogu denovi go opsednuva{e svetili{teto; tamu postavi napravi za isfrlawe kopja, kamewa i ogan. 52 No i Judejcite postavija takvi napravi protiv nivnite i se borea so niv mnogu denovi. 53 Vo skrivali{tata ve}e nema{e hrana, za{to be{e sedma godina; Judejcite {to bea izbegale od drugite krai{ta vo Judeja za da se spasat od neznabo{cite, gi bea potro{ile i poslednite rezervi; 54 vo svetili{teto ostanaa sosema malku lu|e, za{to zavladea glad, a drugite se razotidoa sekoj vo svoeto mesto.
6,53 2 Mojs 23,10-11 3 Mojs 25,1-7

49

tie se razgnevija na nas i go napravija 7,3 2 Mojs sevo ova. 10,28 60 Carot i voenite na~alnici se soglasija so ovoj predlog i ispratija lu|e da im predlo`at mir, koj tie go prifatija. 61 Carot i na~alnicite se zakolnaa, potoa opsednatite izlegoa od tvrdinata. 62 Se iska~i carot na gorata Sion, otkako ja razgleda tvrdinata na toa mesto, ja pogazi svojata zakletva i naredi yidovite da bidat urnati. 63 Potoa brgu pojde i, koga se vrati vo Antiohija, go najde Filip kako vladee so gradot, go napadna, vojuva{e so nego i go prezede gradot. Zacaruvaweto na Dimitrij Prvi (2 Mak 14,14) Vo sto pedeset i prvata godina izleze od Rim Dimitrij, sin na Selevk, i so malkumina lu|e vleze vo eden primorski grad i tamu se zacari. 2 Koga vleguva{e vo carskiot dvorec na svoite predci, vojskata go fati Antioh i go dovede pred nego. 3 [tom toj razbra za toa, re~e: Ne poka`uvajte mi gi nivnite lica! 4 Toga{ vojskata gi pogubi, a Dimitrij sedna na prestolot vo svoeto carstvo. 5 Pred nego dojdoa site bezzakonici i bezbo`nici od Izrailcite, a Alkim, koj se obiduva{e da stane sve{tenik, gi predvode{e; 6 pred carot tie go obvinuvaa narodot i velea: Juda i negovite bra}a gi ubija tvoite prijateli, a nas n# progonija od na{ata zemja. 7 Zatoa isprati ~ovek, vo kogo ima{ doverba, da gi vidi site razurnuvawa {to gi napravija vo carskata zemja i neka gi kazni i niv i site {to im pomagaat. Vakid i Alkim pusto{at niz Juda
8 Me|u svoite prijateli carot go izbra Vakid, koj upravuva{e od drugata strana na Rekata; toj be{e ugleden ~ovek vo carstvoto i veren na carot.

Antioh Petti im dopu{ta na Evreite da `iveat spored nivnite zakoni (2 Mak 13,2326; 11,2226) 55 Slu{na Lisij deka Filip, na kogo carot Antioh, u{te dodeka be{e `iv, mu go be{e doveril svojot sin Antioh da go podgotvuva za caruvawe, 56 se vratil od Persija i Midija, zaedno so vojskite, koi go pridru`uvale carot i deka se obiduva da zavladee vo carstvoto. 57 Zatoa otide brgu kaj carot i mu re~e: Nie sekoj den sme poslabi, rezervata so hrana pomala, a mestoto {to go opsednuvame e dobro utvrdeno, no vrz nas e i gri`ata za carstvoto. 58 Tuku ajde da im ja podademe na{ata desnica na tie lu|e i da sklu~ime mir so niv i so siot niven narod: 59 da gi ostavime da `iveat spored nivnite zakoni, kako i pred toa, za{to poradi svoite zakoni, koi gi ukinavme,

651
PRVA KNIGA MAKAVEJSKA
9 Carot go prati nego i bezbo`nikot Alkim, komu mu dade sve{tenstvo i mu 13 zapoveda da im se odmazdi na izrail2,42 skite sinovi. 10 Pojdoa i pristignaa vo judejskata 17 Ps 78,2-3 zemja so golema vojska; na Juda i na 22 negovite bra}a im ispratija miroqubi13,32 va poraka, no polna so lagi. 11 Samo tie ne poveruvaa na nivnite zborovi, za{to vidoa deka se dojdeni so golema vojska. 12 Kaj Alkim i Vakid se sobraa kni`nici, za da baraat spravedlivo re{enie. 13 Prvi od izrailskite sinovi bea Asideite, tie baraa so niv da bide sklu~en mir, 14 velej}i: Sve{tenik od Aronovoto pleme dojde so vojskata i toj nema da n# navredi. 15 A toj govore{e mirno so niv i im se zakolna, velej}i: Nema da vi napravime zlo, ni na vas nitu na va{ite prijateli. 16 Tie mu poveruvaa, a toj fati {estmina ma`i od niv i gi ubi vo eden den, kako {to e re~eno vo Pismoto: 17 Gi rasfrlija telata na tvoite svetii i nivnata krv ja prolija okolu Erusalim; i nema{e koj da gi pogrebe nivnite tela. 18 Toga{ strav i trepet go opfati siot narod, koj govore{e: Vo niv nema ni vistina ni pravda, za{to ja pogazija i naredbata i zakletvata, so koja se zakolnaa. 19 Toga{ Vakid otstapi od Erusalim, a svojot logor go postavi kaj Vitzet, pa isprati i fati mnogumina od izbeganite od nego ma`i i nekolkumina od narodot, gi zakla i gi frli vo eden dlabok bunar. 20 Potoa, otkako mu ja predade zemjata na Alkim, i otkako mu ja ostavi vojskata za da mu pomaga, Vakid se vrati kaj carot. 21 Alkim pak po~na da se bori za prvosve{teni~kata slu`ba. 22 Kaj nego se sobiraa site onie {to go buntuvaa svojot narod, po~naa da vladeat vo judejskata zemja i napravija golemo zlo vo Izrail.

1 Let 24,12

23 Koga go vide Juda seto zlo, koe Al- 26 kim so svoite drugari im go napravi na 3,36 izrailskite sinovi, a {to be{e pogo- 28 lemo i od ona {to mu go napravija bez- 1 Mojs 13,8 bo`nicite, 33-35 24 po~na da gi obikoluva site krai{- Ezd 6,10 ta na Judeja, im se odmazduva{e na otstapnicite i tie prestanaa da vleguvaat vo zemjata.

Nikanor vo Juda (2 Mak 14,536) A koga Alkim vide deka Juda i onie {to bea so nego mnogu, se zasiluvaat i koga sfati deka ne mo`e da im se sprotivstavi, se vrati kaj carot i stra{no go obvini. 26 Toga{, carot go isprati Nikanor, eden od svoite slavni vojskovodci, koj gi mraze{e Izrailcite i be{e niven neprijatel, i mu zapoveda da go uni{ti toj narod. 27 Nikanor koga dojde vo Erusalim so mnogubrojna vojska, na Juda i na negovite bra}a im isprati la`en predlog za mir, velej}i: 28 Da nema vojna me|u mene i vas, jas }e dojdam miroqubivo kaj vas so malkumina lu|e. 29 Dojde kaj Juda, se pozdravija miroqubivo eden so drug; me|utoa, vojnicite bea prigotveni da go fatat Juda. 30 Juda razbra deka toj doa|a so podmolna namera, se upla{i od nego i ne saka{e da mu go vidi liceto. 31 [tom Nikanor sfati deka negovata namera e otkriena, toj izleze otvoreno da se bori protiv nego kaj Hafarsalama. 32 Od Nikanorovite lu|e tamu padnaa okolu petstotini ma`i, a drugite izbegaa vo gradot na David. 33 Potoa Nikanor se iska~i na gorata Sion; toga{ od svetili{teto izlegoa nekoi sve{tenici i narodni stare{ini za da go pozdravat miroqubivo i da mu ja poka`at sepalenicata {to se prinesuva za nego. 34 No toj gi ismea, se podbi so niv, gi oskverni i gordo govore{e so niv,
25

652
PRVA KNIGA MAKAVEJSKA
37
5 Mojs 12,11 3 Car 8,43 35 pa, silno razgneven, se zakolna i re~e: Ako sega Juda i negovata vojska ne se predadat vo moi race, toga{, koga po pobedata }e se vratam vamu, }e go izgoram ovoj hram; i si otide razgneven. 36 Sve{tenicite vlegoa i zastanaa pred `rtvenikot vo hramot, zaplakaa i rekoa: 37 Gospodi, Ti go izbra ovoj Dom za da bide narekuvan so Tvoeto ime i da bide Dom na molitva i molbi na Tvojot narod. 38 Odmazdi mu se na toj ~ovek i na negovata vojska, neka padnat od me~; spomni si za nivnite hulni zborovi i ne davaj im da ostanat dolgo. 47 Go zedoa plenot od niv, a potoa na 50 Nikanor mu ja otsekoa glavata i desna- 9,57 14,4 ta raka, koja tolku gordelivo ja pru`al, gi donesoa i gi zaka~ija pred Eru8,5 salim. 48 Narodot se raduva{e mnogu; toj den 1,1 go pomina kako den na golema veselba. 49 Toga{ odredija toj den da se praznuva sekoja godina na trinaesetti adar. 50 Taka Judejskata zemja se smiri na izvesno vreme.

39
3,16

40
Is.N. 15,37

41
4 Car 19,35

45
4,15

Pofalba za Rimjanite Toga{ Juda slu{na za slavata na Rimjanite deka se silni i blagonakloneti kon site {to im se privrzani i deka so sekogo sklu~uvaat prijatelstvo. 2 Mu raska`uvaa za toa deka se mo}ni i silni, za nivnite vojni, za juna~kite podvizi, so koi se istaknale kaj Galite, kako bile pokoreni i napraveni nivni podanici, 3 isto i za ona {to go napravile vo [panija za da gi zavladeat tamo{nite rudnici na zlato i srebro; 4 deka so svojata razumnost i istrajnost gi zavladeale site zemji, iako tie bile mnogu daleku od niv. Isto taka, i za carevite {to stanuvale protiv niv, koi doa|ale od najoddale~enite krai{ta, a tie gi pobeduvale i ja kr{ele nivnata sila, nanesuvaj}i im golemi porazi, a drugite im pla}ale godi{en danok; 5 tie gi pobedile vo vojna i Filip i carot na Kitim, Persej a, i site drugi {to stanuvale protiv niv. 6 Tie go pobedile i Antioh, velikiot car na Azija, koj be{e izlegol protiv niv vo vojna so sto i dvaeset slonovi, so kowica, so bojni koli i so mnogubrojna vojska, no i nego go uni{tile; 7 go fatile `iv i go prinudile da im pla}a golem danok, a osven toa, i toj i carevite {to }e dojdat po nego da ispra}aat zalo`nici i da pla}aat danok,

Propasta i smrtta na Nikanor (2 Mak 15,136) 39 Izleze Nikanor od Erusalim i postavi logor kaj Vetoron, a kaj nego dojde siriskata vojska. 40 Juda, pak, so tri iljadi vojnici postavi logor kaj Adasa; toj se pomoli i re~e: 41 Gospodi, koga Te pohulija pratenicite na asirskiot car, toga{ dojde Tvoj angel i ubi sto osumdeset i pet iljadi lu|e, 42 taka i sega pred nas ubij ja ovaa vojska za da razberat drugite deka izrekoa hula protiv Tvojata svetiwa; presudi im spored nivnata zloba. 43 Vojskite navlegoa vo boj vo trinaesettiot den od mesecot adar; vojskata na Nikanor be{e razbiena, a toj prv padna vo bojot. 44 A koga vojnicite negovi vidoa deka Nikanor e ubien, go frlija svoeto oru`je i po~naa da begaat. 45 Izrailcite gi gonea cel den, od Adasa duri do Gazir, i trubea po niv so trubi za izvestuvawe. 46 I `itelite od site okolni sela izleguvaa i gi opkoluvaa begalcite, a tie, svrtuvaj}i se kon onie {to gi gonea, site pa|aa od me~ i nieden od niv ne ostana.

1 8,5. Stanuva zbor za makedonskiot car Filip Petti i negoviot sin Persej, koi se pobedeni od Rimjanite, prviot vo 197 g., a vtoriot vo 168 g. pr. Hristos.

653
PRVA KNIGA MAKAVEJSKA
17
1 Let 24,10 2 Mak 4,11 8 a Indija, Midija, Lidija i nekoi podobri negovi zemji gi zele od nego i mu gi dale na carot Evmen; 9 za toa kako Elinite namislile da pojdat i da gi istrebat, 10 no deka taa nivna namera bila otkriena i deka ispratile protiv niv eden vojskovodec i deka vojuval protiv niv, koga mnogumina od niv padnale ubieni, odveduvaj}i gi vo plen nivnite `eni i deca i gi ograbile, ja zavladeale nivnata zemja, nivnite tvrdini gi urnale i gi dr`ele vo pot~inetost do toj den; 11 tie pokorile i razorile i drugi carstva i ostrovi, koi nekoga{ se osmeluvale da stanat protiv niv, 12 a so svoite prijateli i so onie {to imale doverba sprema niv - `iveele vo prijatelstvo deka vladeele so bliski i dale~ni carstva i deka site {to go slu{nale nivnoto ime - se pla{at od niv. 13 Ako sakaa nekogo da zacarat, toj se zacaruva i caruva, a koga sakaat - go smenuvaat; i tie mnogu se izdignale; 14 no nikoj od niv ne stavil kruna, nitu se oblekuval vo porfira za da ne se pogordee. 15 Tie imaat svoe sobranie, vo koe sekoj den trista i dvaeset lu|e se sovetuvaat za s# {to se odnesuva za narodot i za negovata blagosostojba; 16 sekoja godina na eden ~ovek mu doveruvaat da upravuva nad niv i da vladee so celata nivna zemja; site slu{aat samo eden ~ovek i nema kaj niv ni zavist ni qubomora. 20 Juda nare~en Makavej, negovite 29 bra}a i siot narod n# ispratija kaj vas 12,3 da sklu~ime sojuz i mir so vas i da n# vbroite me|u va{ite sojuznici i prijateli. 21 Nim im se dopadnaa ovie zborovi. 22 I eve go prepisot na dogovorot {to go vre`aa na bronzeni plo~i i im go ispratija vo Erusalim za da bide spomen za mirot i sojuzot: 23 Rimjanite i judejskiot narod da imaat ve~no dobro na more i na kopno! Me~ot i neprijatelstvoto da bidat daleku od niv! 24 Ako nastane vojna kaj Rimjanite ili kaj nivnite sojuznici vo teritorijata na nivnata vlast, 25 judejskiot narod e dol`en da im uka`e pomo{ so seto svoe srce, dokolku okolnostite go nalo`at toa. 26 Na neprijatelite nema da im davaat ni `ito, ni oru`je, ni pari, ni korabi. Taka sakaat Rimjanite. I tie verno }e gi izvr{uvaat svoite obvrski, bez da dobivaat nadomest. 27 Isto taka, ako nastane vojna vo judejskiot narod porano, Rimjanite so seta du{a }e im pomognat vo vojnata, kako {to }e nalo`at uslovite. 28 Na napa|a~ite nema da im dadat ni `ito, ni oru`je, ni pari, ni brodovi. Taka e dogovoreno vo Rim i tie se dol`ni da gi izvr{uvaat svoite zadol`enija bez izmama. 29 Takov sojuz sklu~ija Rimjanite so judejskiot narod. 30 Ako, pak, potoa ednite ili drugite sakaat ne{to da dodadat ili da izmenat, mo`at toa da go napravat spored svoja volja, {to i da dodadat ili odzemat, toa }e gi obvrzuva. 31 I {to se odnesuva do zloto {to carot Dimitrij go pravi na Judeite, nie mu pi{avme vaka: Zo{to si im nalo`il te`ok jarem na na{ite prijateli i sojuznici - Judejcite? 32 Ako ni se obratat pak so `alba protiv tebe, nie }e im dademe spravedliva pomo{ i }e vojuvame protiv tebe i po more i na kopno.

Sojuzot na Evreite so Rimjanite

17 Toga{ Juda gi izbra Evpolem, sinot na Jovan, sin na Akos, i Jason, sinot na Eleazar, i gi isprati vo Rim, da sklu~at so niv prijatelstvo i sojuz; 18 da im go simnat jaremot od niv, za{to gledaat deka siriskoto carstvo saka da go porobi Izrail. 19 I taka, tie pojdoa za Rim. Iako patot be{e mnogu dolg, tie stignaa vo Rim i vlegoa vo sobranieto, pa pristapija i rekoa:

654
PRVA KNIGA MAKAVEJSKA
9,8
Is.N. 8,1-3

Bitkata kaj Verea i smrtta na Juda Makavejski. Pogrebot na Juda Makavejski Koga Dimitrij slu{na deka Nikanor i negovite vojnici padnale vo bitkata, odnovo gi isprati Vakid i Alkim vo Judeja i so niv desnoto krilo na vojskata. 2 Tie pojdoa na pat kon Galileja i postavija logor kaj Mesalot, vo podra~jeto na Arvili, pa, otkako go osvoija, ubija mnogu lu|e. 3 Vo prviot mesec, vo sto pedeset i vtorata godina, nivniot logor be{e pred Erusalim, 4 no stanaa i pojdoa kon Verea so dvaeset iljadi pe{aci i dve iljadi kowanici. 5 A Juda se raspolo`i vo svojot logor kaj Elasa, a so nego bea tri iljadi odbrani junaci. 6 No koga ja vidoa golemata vojska, koga vidoa kolku e mnogubrojna, mnogu se ispla{ija i mnogumina izbegaa od logorot; i od niv ostanaa ne pove}e od osumstotini vojnici. 7 Koga Juda vide deka negovata vojska se razbega, negovoto srce se obeshrabri, vojnata go trevo`e{e, a nema{e vreme odnovo da gi sobere svoite vojnici. 8 Toj se nata`i i im re~e na onie {to bea ostanale: Da staneme i da pojdeme protiv na{ite protivnici; mo`ebi }e imame sila da se borime so niv! 9 No tie go odvra}aa, velej}i mu: Nie nemame sila; mo`eme samo da si gi spasime `ivotite, a potoa }e se vratime zaedno so na{ite bra}a i }e prodol`ime da se borime so niv; sega sme malkumina. 10 A Juda im re~e: Ne, toa nikoga{ nema da bide so mene - jas da begam od niv; ako, pak, na{iot ~as do{ol, da umreme hrabro za na{ite bra}a i da ne dozvolime da ima damka vrz na{ata slava. 11 Vojskata se digna od logorot i zastana sproti niv; kowicata se razdeli na dva dela, a pred vojskata odea pra}arite i strelcite i site predni silni vojnici.

12 A Vakid se nao|a{e na desnoto krilo; odredite se pribli`uvaa od dvete strani i trubite trubea. 13 So trubi zatrubea i lu|eto {to bea so Juda; se potrese zemjata od vrevata na vojskite i uporna borba zapo~na, koja trae{e od utroto do ve~erta. 14 Juda vide deka Vakid i najsilniot del od negovata vojska se nao|aat na desnata strana; kaj nego bea sobrani site {to imaa hrabro srce, 15 go razbija desnoto krilo i go gonea duri do planinata Azara. 16 Koga onie, {to bea na levoto krilo, vidoa deka desnoto krilo e razbieno, se svrtea i pojdoa po stapkite na Juda i na onie {to bea so nego i zad nego. 17 Borbata be{e mnogu `estoka; padnaa ubieni i od ednata i od drugata strana; 18 padna i Juda, a drugite se spu{tija da begaat. 19 A Jonatan i Simon go zedoa svojot brat i go pogrebaa vo grobnicata na nivnite predci vo Modin. 20 Site Izrailci mnogu go oplakuvaa i mnogu dni ta`ea, velej}i: 21 Kako padna silniot koj go spasuva{e Izrail? 22 A drugite dela na Juda, borbite, hrabrite podvizi {to gi izvr{i, kako i delata na negovata slava ne se opi{ani zatoa {to bea izvonredno mnogu.

13
3 Car 1,40

15
2 Car 13,23

21
2 Car 1,19.21

22
3 Car 11,41

23-25
Ps 91,7

Jonatan go nasleduva Juda Po smrtta na Juda vo site izrailski predeli se pojavija bezzakonici i odnovo se krenaa site onie {to vr{ea nepravda. 24 Vo tie denovi nastapi golema glad, zemjata premina kon stranata na neprijatelite. 25 Toga{ Vakid gi odbra bezbo`nicite i gi postavi za na~alnici vo zemjata; 26 tie se raspra{uvaa i gi baraa prijatelite na Juda i gi doveduvaa kaj Vakid, a toj im se odmazduva{e i se podbiva{e so niv. 27 Nastana golema `alost vo Izrail, kakva {to ne bila od denot otkako kaj niv ve}e prorok ne se pojavil.
23

655
PRVA KNIGA MAKAVEJSKA
28 Toga{ se sobraa site prijateli na Juda i mu rekoa na Jonatan: 29 Otkako umre brat ti Juda, ne se 33 1 Car 24,2 najde ~ovek sli~en na nego, koj mo`e da 26,2 Amos 1,1 izleze protiv Vakid i protiv neprija2 Let 20,20 telite na na{iot narod, 30 a, ete, sega nie te izbravme tebe 35 5,25 mesto nego - za da ni bide{ na~alnik i 41 voda~ - da ja vodi{ na{ata vojska. 31 Toga{ Jonatan go primi vodstvoto 1,39-40 Amos 8,10 i go zazede mestoto na svojot brat Juda. 2,1

31

42 Tie se odmazdija za krvta na svojot 46 brat i pak se vratija na bregot pokraj 3,50 Jordan. 50 3,16.40 Is.N. 12,17 Tepa~kata na bregot na Jordan Sud 43 Za ova slu{na Vakid i eden saboten 12,13.15 den dojde so golema vojska na bregot pod 55 2 Car Jordan. 44 Toga{ Jonatan im re~e na svoite 12,15 lu|e: Sega da staneme i da gi napadneme za na{iot `ivot, za{to sega ne e ona {to be{e v~era i zav~era. 45 Ene, sega tie se pred nas i zad nas, vodata na rekata Jordan e od ednata i od drugata strana, okolu nas e mo~uri{teto i ~estakot od grmu{ki, nemame mesto kaj da izbegame. 46 Pa povikajte kon neboto za da se izbavime od racete na na{ite neprijateli. 47 Borbata po~na. Jonatan protegna raka za da go udri Vakid, no toj se trgna nazad od nego. 48 Jonatan i onie {to bea so nego skoknaa vo rekata Jordan i ja preplivaa na drugiot breg, no protivnicite ne pojdoa protiv niv. 49 Toj den padnaa mrtvi okolu iljada lu|e na Vakid.

Jonatan vo pustinata Tekoa i vo moavskata zemja Vakid dozna za toa i bara{e da go ubie. 33 A {tom toa go slu{naa Jonatan i Simon, brat mu, i site onie {to bea so nego, izbegaa vo pustinata Tekoa i postavija logor kaj vodite na ezeroto Asfar. 34 Vakid, koga go razbra toa, vo eden saboten den, ja mina rekata Jordan, toj i negovata vojska. 35 A Jonatan go isprati svojot brat, kako voda~ na pridru`bata, i gi zamoli prijatelite svoi, Navatejcite, da soberat mnogu hrana. 36 No od Medeva izlegoa sinovite na Jamvri, go fatija Jovan so s# {to ima{e i izbegaa. 37 Po toj nastan go izvestija Jonatan i brat mu Simon deka sinovite na Jamvri pravat golema svadba i deka vo golem rasko{ vodat nevesta od Nadavat, }erka na eden od pro~uenite hananski knezovi. 38 Toga{ si spomnaa za svojot brat Jovan, izlegoa i se sokrija vo gorata. 39 Koga gi podignaa svoite o~i, ete, veseli izvici i golema pridru`ba; mlado`enecot, negovite prijateli i negovite bra}a bea izlezeni za pre~ek so svirki, tipmani i so mnogu oru`je. 40 Toga{ onie {to bea so Jonatan skoknaa od zaseda na niv i gi ubija; padnaa mnogu ubieni, a drugite izbegaa vo gorata; i tie go zedoa celiot plen. 41 Taka svadbenata veselba se pretvori vo `alost, a zvucite na nivnite svirki vo pla~.
32

Vakid se zakrepnuva vo Judeja . Smrtta na Alkim Vakid se vrati vo Erusalim i izgradi vo Judeja utvrdeni gradovi: tvrdinite vo Erihon, Emau, Vetoron, Vetil i Tamnata, Faraton i Tefon - so visoki yidovi, porti i reziwa; 51 vo niv ostavi odredi vojska za da go napa|aat Izrail. 52 Gi utvrdi i gradovite BetCur, Gazir i tvrdinata, ostavaj}i vo niv vojska i hrana; 53 sobra i zalo`nici, sinovi na narodnite voda~i i gi stavi pod stra`a vo erusalimskata tvrdina. 54 Vo sto pedeset i tretata godina, vo vtoriot mesec, zapoveda Alkim da go urnat yidot od vnatre{niot dvor vo hramot, i taka da go sru{at deloto na prorocite; i po~naa ve}e da urivaat. 55 No tokmu toga{ Alkim dobi udar i se zapre ona {to go be{e po~nal; usta50

656
PRVA KNIGA MAKAVEJSKA
ta mu se zatvori, oneme, ne mo`e{e ve}e ni zbor da progovori, nitu pak da upravuva so svojot dom. 56 Taka umre vo te{ki maki. 57 Koga Vakid dozna za smrtta na Alkim, vedna{ se vrati kaj carot, a judejskata zemja ostana spokojna vo tekot na dve godini. Vakid porazen vo Vetvasi ja napu{ta Judeja Toga{ site bezzakonici se sovetuvaa i govorea: Ete, Jonatan i onie {to se so nego `iveat vo bezopasnost i spokojstvo; da go povikame Vakid da se vrati; toj }e gi fati samo vo edna no}. 59 Otidoa kaj nego i taka go sovetuvaa. 60 Toj re{i da pojde so golema vojska i tajno im isprati pisma na site svoi sojuznici {to se nao|aa vo Judeja da go fatat Jonatan i onie {to se so nego, no tie ne mo`ea, zatoa {to nivnite nameri bea otkrieni. 61 Tie fatija pedesetina lu|e od zemjata, vinovnici za toa zlo, i gi ubija. 62 Potoa, Jonatan, Simon i onie {to bea so niv se oddale~ija od Vetvasi, vo pustinata, gi obnovija tamo{nite urnatini i utvrdeniot grad. 63 Vakid, otkako razbra za toa, ja sobra seta svoja vojska, gi izvesti i onie {to se nao|aa vo Judeja, 64 dojde i go opsednaa gradot Vetvasi; tamu se zadr`a mnogu dni i postavi bojni napravi. 65 Jonatan go ostavi svojot brat Simon, a toj otide vo okolnite predeli so svojata negolema vojska. 66 Toj gi napadna vo nivnite {atori i gi pobedi: Odomer i negovite bra}a, kako i Fasironovite sinovi, pa po~na da ubiva i da napa|a so vojskata. 67 Toga{ Simon i onie {to bea so nego izlegoa od gradot i gi izgorea voenite napravi; 68 vodea bitki i so Vakid i go pobedija; toa mnogu go nata`i, za{to negovite planovi i pohodot popusto se svr{ija. 69 Mnogu im se naluti na bezzakonicite {to go sovetuvaa da pojde vo taa zemja, a mnogumina od niv i ubi, pa odlu~i da se vrati vo svojata zemja.
58 70 Koga razbra za toa, Jonatan isprati 73 2,16 glasnici kaj nego so poraka da sklu~at Sud 3,10 1 Car mir i da mu gi vratat zarobenite. 71 Toj se soglasi so toa i ostana veren 13,2.5 13,11.16.23 na svoite vetuvawa i se zakolna deka 14,5.31 Er 47,6 nema da mu pravi nikakvo zlo vo celiot svoj `ivot; 72 mu gi vrati lu|eto {to gi be{e za- 10,7 plenil vo Judeja, se vrati vo svojata 2 Mojs 24,7 zemja i ve}e nikoga{ ne se vrati vo nivnite predeli. 73 Se smiri me~ot vo Izrail. Jonatan se nastani vo Mihmas i po~na da mu sudi na narodot i gi istrebi bezbo`nicite vo izrailskiot narod.

Jonatan prvosve{tenik Vo sto i {eesettata godina izleze Aleksandar, sinot na Antioh Epifan i ja zavladea Ptolomeida: go primija i se zacari. 2 Koga carot Dimitrij slu{na za toa, toj odbra mnogubrojna vojska i izleze protiv nego za da vojuva. 3 Dimitrij mu isprati miroqubivo pismo na Jonatan, so predlozi za mir i so `elba da go izdigne, 4 mislej}i vo sebesi: Da pobrzam da sklu~am mir so nego, pred toj da se povrze so Aleksandar protiv mene; 5 toga{ toj }e si go spomne celoto zlo {to mu go napravivme na nego, na negovite bra}a i na negoviot narod. 6 Duri mu be{e dal vlast da sobira vojska i da pravi oru`je, za da bide negov sojuznik i zapovedal da mu bidat vrateni zalo`nicite, koi s# u{te se nao|ale vo erusalimskata tvrdina. 7 Jonatan dojde vo Erusalim i glasno go pro~ita pismoto pred siot narod i pred onie {to bea vo tvrdinata; 8 mnogu se ispla{ija site koga slu{naa deka carot mu dava vlast da sobira vojska; 9 a lu|eto od tvrdinata mu gi predadoa zalo`nicite, i toj im gi vrati na nivnite roditeli. 10 Jonatan se nastani vo Erusalim i po~na da gradi i da go izgraduva gradot, 11 velej}i im na graditelite da gi gradat yidovite okolu gradot, a i gora-

10

657
PRVA KNIGA MAKAVEJSKA
12 ta Sion da ja utvrdat naokolu so delka26 Slu{ame i se raduvame deka gi pa- 29 zite na{ite dogovori deka ostanuvate 11,35 vo prijatelstvo so nas i deka ne ste 30 11,34 preminale kon na{ite neprijateli. 27 ostanete ni i ponatamu verni, a nie }e vi otplatime so dobro, za ona {to go pravite za nas; 28 }e vi prostime mnogu od va{ite dava~ki i }e vi dademe darovi. 29 A sega gi osloboduvame site Judejci od danoci i od porezot za sol i za krunata, 30 i tretiot del od semiwata i polovinata od ovo{nite plodovi, {to mi pripa|aat mene, otsega i zasekoga{ se otka`uvam da gi zemam od judejskata zemja i od trite oblasti, prisoedineti kon nea - od Samarija i od Galileja, od dene{niot den i za ve~ni vremiwa. 31 Erusalim neka bide svet i sloboden grad, se otka`uvam i od negovite predeli, od desetokot i od site negovi prihodi. 32 Se otka`uvam i od vlasta nad erusalimskata tvrdina i mu davam pravo na prvosve{tenikot da postavi vo nea lu|e {to }e gi izbere toj samiot za da ja ~uvaat. 33 Gi pu{tam na sloboda site Judejci vo celoto moe carstvo kako dar, zarobeni vo judejskata zemja; neka bidat site oslobodeni od dava~kite - za sebesi i za svojot dobitok. 34 Site praznici, saboti i novomese~ija i site propi{ani spored Zakonot praznici, a i tri dena pred i tri dena po praznicite - da bidat za site Judejci vo moeto carstvo denovi na oprostuvawe i osloboduvawe. 35 Nikoj da nema pravo da ve pritesnuva i da voznemiruva nekogo od vas vo nikakva rabota. 36 Judejcite }e se zapi{uvaat vo carskite vojski do trieset iljadi du{i; i nim }e im se pla}a ednakvo kako i na site drugi. 37 Nekoi od niv }e bidat postavuvani za na~alnici na golemite carski tvrdini, a drugi }e bidat postavuvani na doverlivi slu`bi vo carstvoto, za koi e potrebna vernost; nivnite stare{ini i zapovednici }e bidat, isto taka, od

ni kamewa; i napravija taka. 12 Toga{ izbegaa tu|incite {to bea 16 2,18 vo tvrdinata, izgradena od Vakid: 13 sekoj od niv go ostavi mestoto {to 20 2 Mak 4,10 go ima{e i se vrati vo svojata zemja. 14 Samo vo BetCur ostanaa nekoi od 21 3 Mojs onie, koi gi prestapile zakonite i za23,33-36 povedite, za{to toa mesto im slu`e{e 5 Mojs 16,13-15 kako pribe`i{te. 15 Carot Aleksandar slu{na za vetuvaweto {to mu go isprati Dimitrij na Jonatan, a mu raska`aa i za vojnite i hrabrite podvizi, izvr{eni od nego i od negovite bra}a, kako i za makite {to gi pretrpele. 16 Toga{ be{e rekol: ]e najdeme li nekoj drug ~ovek kako {to e toj? Da go napravime na{ prijatel i sojuznik! 17 Toj mu napi{a i mu isprati pismo so ovie zborovi: 18 Carot Aleksandar do bratot Jonatan - pozdrav. 19 Slu{navme za tebe deka si hrabar i silen ~ovek i deka si dostoen za da bide{ na{ prijatel. 20 I taka, te postavuvame za prvosve{tenik na tvojot narod; }e se narekuva{ prijatel na carot, (a mu isprati carska obleka i zlatna kruna), da pristapi{ kon nas i da bide{ na na{a strana, da go pazi{ na{eto prijatelstvo. 21 Jonatan ja oble~e sve{teni~kata obleka vo sedmiot mesec, vo sto i {eesettata godina, na praznikot Senici, sobra vojska i prigotvi mnogu oru`je. Ponudata na carot Dimitrij za Jonatan 22 Slu{na za toa Dimitrij, se naluti i re~e: 23 Zo{to dozvolivme Aleksandar da n# isprevari i da ni go prezeme prijatelstvoto na Judejcite i na toj na~in da ja zajakne svojata polo`ba? 24 I jas }e im napi{am zborovi pozdravni, pofalni i so vetuvawe za da mi bidat od pomo{. 25 Toj im isprati pismo so slednava sodr`ina: Carot Dimitrij do judejskiot narod - pozdrav.

9,50-52

658
PRVA KNIGA MAKAVEJSKA
38 niv, i neka `iveat spored svoite zako-

ni, kako {to odredil carot za judejskata zemja. 39 38 Trite oblasti, prisoedineti kon 5,15 Judeja od Samarija, neka ostanat pri10,1 2 Mak 6,8 soedineti i ponatamu i da se smetaat za 41 edno i da ne pripa|aat pod druga vlast, 4,46 osven pod vlasta na prvosve{tenikot. 39 Ptolomeida so nejzinata okolina ja 46 7,8-9.26 podaruvam na svetili{teto vo Erusa8,31-32 lim za da se izdr`uva svetili{teto; 40 jas li~no sekoja godina }e davam petnaeset iljadi {ekeli srebro od prihodite na moite carski imoti. 41 I seto ona {to slu`benicite ne go davale od dr`avnata riznica vo minatite godini, otsega }e go davaat za potrebite na hramot. 42 Osven toa i pette iljadi {ekeli srebro, {to gi sobiraa sekoja godina od prihodite na svetili{teto, otsega tie }e im se davaat na sve{tenicite koi slu`at vo hramot. 43 I sekoj, koj pobara zasolni{te vo erusalimskiot hram i na negovoto podra~je, a poradi carski dava~ki i danoci, neka bide sloboden zaedno so s# {to mu pripa|a na moeto carstvo. 44 Za izgradba i obnovuvawe na svetili{teto izdatocite da bidat davani od carskite prihodi. 45 I za izgradba na erusalimskite yidovi i za tvrdinite okolu nego - izdatocite }e bidat pla}ani od carskite prihodi, a isto taka i za izgradba na vakvi tvrdini i vo cela Judeja. Smrtta na carot Dimitrij Jonatan i narodot, otkako gi islu{aa ovie zborovi, ne poveruvaa vo niv nitu gi prifatija, bidej}i si spomnuvaa za onie golemi nevolji {to im gi pri~ini Dimitrij na Izrailcite, izma~uvaj}i gi bez milost. 47 Zatoa pove}e go sakaa sojuzot so Aleksandar, bidej}i toj prv im napravi predlog za mir; na nego mu pomagaa vo vojnite vo site denovi. 48 Carot Aleksandar sobra golema vojska i pojde protiv Dimitrij. 49 I otkako dvajcata carevi ja zapo~naa bitkata, vojskata na Dimitrij po~46

10,30-31 11,28-34

na da bega, a Aleksandar ja gone{e i ja 60 1 Mojs 6,8 pobedi. 33,8.15 50 Toj vode{e `estoka borba do zajdi- 2 Mojs 33,12 sonce; toj den Dimitrij padna mrtov. Sojuzot na carot Aleksandar so Ptolomej ^etvrti i so Jonatan 51 Potoa Aleksandar isprati svoi pratenici kaj Ptolomej, egipetskiot car, so slednive zborovi: 52 Se vrativ vo zemjata na moeto carstvo i sednav na prestolot na moite tatkovci, ja prezedov vrhovnata vlast, go skr{iv Dimitrij i vladeam so celata na{a zemja. 53 Vlegov vo borba protiv nego, go razbiv i nego i negovata vojska, a sednav i na prestolot na negovoto carstvo. 54 Zatoa pak da se sprijatelime; daj mi ja tvojata }erka za `ena, da ti stanam zet i }e ti dadam i tebe i nejze dostojni darovi. 55 Ptolomej mu odgovori: Sre}en e denot koga si se vratil vo zemjata na tvoite tatkovci i si sednal na prestolot na nivnoto carstvo. 56 Sega }e go ispolnam i ona {to mi pi{uva{; samo dojdi kaj mene vo Ptolemaida za da se vidime eden so drug i da se srodime, kako {to veli{. 57 I pojde Ptolomej od Egipet, sam so Kleopatra, svojata }erka, i dojde vo Ptolemaida vo sto {eeset i vtorata godina. 58 Carot Aleksandar go pre~eka Ptolomej i toj mu ja dade svojata }erka Kleopatra i ja napravija svadbata vo Ptolemaida so golem blesok, kako {to im prilega na carevi. 59 Carot Aleksandar mu napi{a pismo i na Jonatan za da izleze i da go pre~eka. 60 Jonatan otide vo Ptolemaida so rasko{, se pretstavi pred dvajcata carevi i gi obdari so srebro i so zlato i so mnogu darovi i niv i onie od nivnata pridru`ba i ja pridobi nivnata blagonaklonost. 61 Toga{ se sobraa okolu nego lo{i lu|e i bezzakonici od Izrail za da go oklevetat, no carot ne go svrte svoeto vnimanie na niv.

659
PRVA KNIGA MAKAVEJSKA
62 Carot zapoveda da mu ja soble~at na Jonatan negovata obleka i da go oble~at vo carska obleka; taka i napravija. 63 Potoa carot go stavi do sebe i im 69 re~e na svoite dostoinstvenici: Izle4,15 7,1 zete so nego srede grad i razglasete 2 Mak 3,5 deka nikoj ne smee da go kleveti za 72 ni{to i deka nikoj ne smee da go vozne1 Car 4, miruva so nikakva rabota. 1-11 64 Koga negovite klevetnici ja vidoa 31,1-7 negovata slava, kakva ~est mu se pravi i kako izvikuvaat carskite lu|e za nego, kako e oble~en vo porfira, site se razbegaa. 65 I taka, carot go zapi{a me|u svoite prvi prijateli i go postavi za vojskovodec i namesnik. 66 Jonatan se vrati vo Erusalim vo mir i so radost.

62-63

1 Mojs 41,41-43 Est 6,8-11

Dimitrij Vtori go povikuva Apolonij protiv Jonatan No vo sto {eeset i pettata godina dojde od Krit Dimitrij, sinot na Dimitrij, vo zemjata na svoite predci. 68 Za toa slu{na carot Aleksandar i mnogu se ogor~i, pa se vrati vo Antiohija. 69 Dimitrij go postavi za vojskovodec Apolonij, upravitelot na KeleSirija; toj sobra golema vojska. Postavi logor kaj Jamnija i isprati da mu ka`at na prvosve{tenikot Jonatan: 70 Samo ti se gordee{ nad nas; preku tebe se izlo`iv na sram i podbivawe. Zo{to ni se sprotivstavuva{ vo gorite? 71 Ako ima{ tolkava doverba vo tvoite voeni sili, slezi kaj nas vo dolinite; tamu }e gi izmerime na{ite sili, za{to vojskata e so mene vo gradovite. 72 Pra{aj koj sum jas i koi se onie {to mi pomagaat, a tie }e ti ka`at; ne mo`ete da istraete pred na{eto lice, za{to va{ite tatkovci dvapati bea progonuvani vo svojata zemja. 73 Protiv vakva kowica i ti nema da izdr`i{ vo ramninite, kade {to nema ni kamewa, ni klisuri, nitu mesta kade {to }e mo`ete da izbegate. 74 Koga Jonatan gi slu{na tie Apolonievi zborovi, se ohrabri vo du{ata,
67

izbra deset iljadi ma`i, izleze od 83 16,23 Erusalim, a brat mu Simon mu se pri- Sud 1 Car 5,2-5 dru`i za da mu pomaga. 75 Se ulogorija vo Jopija, no ne mo`ea da vlezat vo gradot, za{to vo Jopija be{e Apolonievata stra`a; i po~naa da vojuvaat protiv nea. 76 Toga{ ispla{enite `iteli mu ja otvorija gradskata porta, i Jonatan vleze vo Jopija. 77 Koga Apolonij slu{na za toa, toj zede tri iljadi kowanici i golema vojska, pa pojde za Azot: saka{e da pomine preku nego, no dojde vo ramninata, za{to ima{e golema kowica i se nadeva{e na nea. 78 A Jonatan ode{e po nego do Azot i nivnite vojski se sudrija. 79 Apolonij sokri iljada kowanici i gi ostavi zad Jonatanovata vojska: 80 no Jonatan razbra deka zad nego ima zaseda; tie ja zaobikolija negovata vojska; frlaa streli vrz vojskata od utro do mrak. 81 No vojskata dobro izdr`a, kako {to $ be{e zapovedal Jonatan; najposle kowite nivni se izmorija. 82 Toga{ Simon ja povede svojata vojska i go napadna odredot, za{to kowicata se izmori mnogu; toj gi razbi i tie se dadoa vo begstvo. 83 Kowanicite se rasprsnaa po ramninata i izbegaa vo Azot i vlegoa vo hramot na Dagon, svetili{teto na nivniot idol, za da se spasat. 84 No Jonatan go izgore Azot i okolnite gradovi; go zede nivniot plen i im go izgori hramot na Dagon zaedno so onie {to se bea sokrile vo nego. 85 Ima{e okolu osum iljadi izbieni so me~ i izgoreni od ogan. 86 Jonatan pojde ottamu i se ulogori sproti Askalon, no `itelite na gradot go pre~ekaa so golemi po~esti. 87 Se vrati Jonatan vo Erusalim so site {to bea so nego, so mnogu plen. 88 Koga Carot Aleksandar slu{na za tie nastani, toj odnovo mu iska`a po~esti. 89 Otkako mu isprati zlatna dijadema, kakva {to, spored obi~ajot, im se dava na carskite rodnini, isto taka, mu go

660
PRVA KNIGA MAKAVEJSKA
11,1 podari Akaron i celata negova oblast 1 Mojs 22,17 Sud 7,12 1 Car 13,5 2 Car 17,11 3 Car 5,8 13 Toga{ Ptolomej vleze vo Anti- 20 ohija i se krunisa so dve kruni - so kru- 1,33 10,32.46 nata na Azija i krunata na Egipet. 14 Vo toa vreme Aleksandar se nao- 21 1,11.34 |a{e vo Kilikija, za{to `itelite na tie mesta se bea krenale protiv nego. 15 Koga slu{na za seto toa, Aleksandar otide da vojuva protiv nego; Ptolomej ja izvede svojata vojska, go pre~eka so golema sila i go prisili na begstvo. 16 Aleksandar izbega vo Arabija za da se sokrie tamu, a Ptolomej se raduva{e. 17 Arabjanecot Zavdiel mu ja otse~e glavata na Aleksandar i mu ja prati na Ptolomej. 18 Na tretiot den potoa umre carot Ptolomej, a `itelite na tvrdinata gi ubija negovite vojnici, koi bea vo nea. 19 Dimitrij se zacari vo sto {eeset i sedmata godina.

da vladee so nego nasledno. Ptolomej [esti mu pomaga na Dimitrij Vtori

Egipetskiot car, otkako sobra mnogubrojna vojska, kako pesok na 10,83-84 morskiot breg, kako i mnogu korabi, se 6 obiduva{e lukavo da go zavladee car10,86 stvoto na Aleksandar i da go prisoedi8 ni kon svoeto carstvo. 2 Toj dojde vo Sirija so miroqubivi Dela 13,4 zborovi i `itelite mu gi otvoraa gradovite i go pre~ekuvaa, bidej}i carot Aleksandar im be{e zapovedal da go primaat, za{to mu be{e test. 3 No, koga Ptolomej vleguva{e vo gradovite, vo sekoj od niv ostava{e i svoja stra`a. 4 Koga se pribli`i do Azot, mu go poka`aa izgoreniot hram na Dagon, Azot i okolnite razurnati gradovi, kako i telata na ubienite i izgorenite vo bitkata; tie bea natrupani na kupovi pokraj patot. 5 Mu raska`uvaa za s# {to napravil Jonatan, oplakuvaj}i se od nego, no carot premol~a i ni{to ne re~e. 6 Toga{ Jonatan izleze i go pre~eka carot vo Jopija so po~it; se pozdravija eden so drug i preno}uvaa tamu. 7 Potoa Jonatan go isprati carot do rekata, koja se narekuva Eleftera, a potoa se vrati vo Erusalim. 8 Carot Ptolomej gi zazede gradovite na morskiot breg do Selevkija i po~na da kroi lo{i planovi protiv Aleksandar. 9 Mu isprati glasnici na carot Dimitrij da mu ka`at: Ajde da sklu~ime sojuz me|u nas. Jas }e ti ja dadam }erka mi, koja ja ima Aleksandar, a ti }e caruva{ vo carstvoto na tvojot tatko. 10 @alam {to mu ja dadov mojata }erka, za{to toj saka da me ubie. 11 Toj go klevete{e zatoa {to saka{e da mu go zeme carstvoto. 12 Pa, otkako mu ja odzede svojata }erka, mu ja dade na Dimitrij, gi prekina vrskite so Aleksandar i nivnoto neprijatelstvo stana javno.
4

11

Novata povelba na Dimitrij Vo tie denovi Jonatan gi sobra Judejcite za da ja prezeme erusalimskata tvrdina i postavi mnogubrojni napravi. 21 No nekoi, koi ne go sakaa svojot narod, onie {to bea otstapile od Bo`jiot zakon, otidoa kaj carot i go izvestija deka Jonatan ja opsednuva tvrdinata. 22 Koga toj slu{na za toa, se naluti, brgu se podgotvi i pojde za Ptolemaida, a na Jonatan mu isprati pismo da ne ja opsednuva tvrdinata i {to mo`e pobrgu da pojde za da se sretnat vo Ptolemaida i da razgovaraat. 23 No Jonatan otkako gi soslu{a tie zborovi, naredi opsadata da prodol`i i, otkako sobra nekoi od stare{inite i od sve{tenicite, re{i da se izlo`i na opasnost. 24 Pa, otkako zede srebro i zlato i mnogu drugi darovi, pojde kaj carot vo Ptolemaida za da ja pridobie negovata milost. 25 Iako nekoi otstapnici od negoviot narod go klevetea, 26 carot postapi so nego taka kako {to postapuvaa i negovite prethodnici i go vozdigna pred site svoi prijateli;
20

661
PRVA KNIGA MAKAVEJSKA
27
10,20.65 27 pa, otkako go potvrdi negovoto prvosve{tenstvo i drugite po~esni odlikuvawa, koi gi ima{e pred toa, go napravi eden od svoite prvi prijateli. 28 Jonatan go zamoli carot da ja oslobodi Judeja, kako i trite oblasti i Samarija, od danoci i mu veti trista talanti. 29 Carot se soglasi i za seto toa napi{a i pismo so vakva sodr`ina: 30 Carot Dimitrij do bratot Jonatan i do judejskiot narod - pozdrav. 31 Prepisot od pismoto {to mu go napi{avme za vas na Lasten, na{iot rodnina, vi go ispra}ame i vam za da znaete. 32 Carot Dimitrij go pozdravuva svojot tatko Lasten. 33 Na judejskiot narod - na{ite prijateli, koi gi ispolnuvaat verno svoite obvrski sprema nas, odlu~ivme da im napravime dobrini poradi nivnoto dobro raspolo`enie sprema nas. 34 Osven toa, gi potvrduvam granicite na Judeja i na trite oblasti: Aferema, Lida i Ramataim, koi se prisoedineti kon Judeja od Samarija. Za site onie {to prinesuvaat `rtvi vo Erusalim, go menuvame carskoto pravo, spored koe porano carot sekoja godina go dobival delot od proizvodite na nivnata zemja i od plodovite na ovo{nite drvja, 35 kako i od s# drugo {to ni pripa|a nam od desetokot i od danocite, prihodite od solenite ezera i danokot od vencite {to ni pripa|a nam - otsega pa natamu seto toa napolno im go otstapuvame. 36 I od seto toa ni{to nema da bide izmeneto otsega i zasekoga{. 37 I taka, potrudete se da napravite prepis od ova i neka mu bide predaden na Jonatan i da se polo`i vo Svetata Gora na opredeleno mesto.

28
10,30.38 11,34

34
10,30-31 1 Car 1,1 2 Car 13,23 1 Let 8, 11-12 Mt 27,57

35
10,29

38
10,67 11,52

Jonatan mu pomaga na Dimitrij Vtori vo Antiohija 38 Koga vide carot Dimitrij deka zemjata se smiri pred nego i deka nikoj ne mu se protivstavuva, gi raspu{ti site svoi vojski, sekogo vo negovoto mesto, osven stranskite vojski, koi gi be{e

zel pod naem od ostrovite na drugi na- 50 rodi, poradi {to site vojski na 6,58 negovite predci go mrazea. 39 Trifon, eden od prethodnite privrzanici na Aleksandar, otkako vide deka vojskite se buntuvaat protiv Dimitrij, otide kaj Imalikuj Arabjanecot, koj go vospituva{e Antioh, maloletniot sin na Aleksandar, 40 i pobara od nego da mu go dade za da go napravi car mesto negoviot tatko; mu raska`a za s# {to napravil Dimitrij i za neraspolo`enieto na negovata vojska protiv nego, pa ostana so nego mnogu denovi. 41 Toga{ Jonatan pobara od carot Dimitrij da gi povle~e ostavenite od nego vojnici od eruslimskata tvrdina, koi postojano gi napa|ale Izrailcite. 42 Dimitrij isprati lu|e da mu ka`at na Jonatan: Ne samo {to }e go napravam ova za tebe i za tvojot narod, tuku }e vi napravam golema ~est i tebe i na tvojot narod, {tom }e se uka`e prilika za toa. 43 Me|utoa, ti bi mi napravil sega golemo dobro ako mi isprati{ na pomo{ lu|e za vojna, za{to site moi vojski se odmetnaa od mene. 44 Jonatan isprati vo Antiohija tri iljadi hrabri ma`i; tie dojdoa kaj carot i toj se izraduva mnogu na nivnoto doa|awe. 45 Toga{ okolu sto i dvaeset iljadi lu|e se sobraa srede grad i sakaa da go ubijat carot. 46 Carot izbega vo dvorecot, a lu|eto gi zazedoa site ulici vo gradot i po~naa da go opsednuvaat. 47 Toga{ carot gi povika Judejcite i tie vedna{ se sobraa kaj nego, a potoa se razotidoa po celiot grad i toj den ubija okolu sto iljadi du{i vo gradot. 48 go zapalija gradot, zedoa mnogu plen i mu go spasija `ivotot na carot. 49 Koga `itelite na gradot vidoa deka Judejcite go zazedoa celiot grad, se obeshrabrija i izvikaa kon carot: 50 Prosti ni i neka prestanat da n# napa|aat Judejcite nas i na{iot grad. 51 Toga{ go polo`ija oru`jeto i sklu~ija mir. A Judejcite se proslavi-

662
PRVA KNIGA MAKAVEJSKA
54 ja pred carot i pred site negovi poda64 toj otide kon niv da gi pre~eka, a svojot brat Simon go ostavi nastrana. 65 Simon postavi logor kaj gradot BetCur, go opsednuva{e mnogu denovi i go zatvori. 66 Toga{ opsednatite - isto{teni, go zamolija za mir, i toj se soglasi, no gi istera od gradot i zavladea so nego. 67 A Jonatan i negovite vojski postavija logor kaj Genisaretskoto Ezero i rano izutrina dojdoa vo ramninata kaj Asor. 68 I, ete, neprijatelskite vojski se sretnaa so nego vo ramninata, otkako vo planinata zad nego ostavija zaseda protiv nego, a vojskata, pak, sama ode{e kon nego od drugata strana. 69 Toga{ izlegoa onie {to bea vo zasedata i po~naa da go napa|aat; a onie {to bea so Jonatan, site po~naa da begaat, 70 i nieden od niv ne ostana, osven Matatija, sinot na Av{alom, i Juda, sinot na Halfij, zapovednici na voenite odredi. 71 Jonatan ja raskina svojata obleka, so pepel si ja posipa glavata i na Gospod Mu se pomoli. 72 Potoa se vrati i se bore{e so niv, gi razbi i tie se razbegaa. 73 Toga{ i onie {to bea izbegale od nego, koga go vidoa seto toa, se vratija i zaedno so nego gi gonea neprijatelite do Kedes, do samiot niven logor i tamu zastanaa. 74 Vo toj den od tu|incite padnaa tri iljadi ma`i. Toga{ Jonatan se vrati vo Erusalim.

67
Sud 4,2 Lk 5,1 Jn 6,1

nici vo carstvoto i se vratija vo Eru57 salim so golem plen. 52 Sedna carot Dimitrij na prestolot 5,3 na svoeto carstvo i se smiri negovata 58 10,20.89 zemja pred nego. 53 No toj izmami i ne go napravi ona 63 {to go veti, go izneveri Jonatan; ne saIs.N. 12,22 mo {to ne se otplati za dobroto {to mu be{e napraveno, tuku i silno go o`alosti. Jonatan i Antioh [esti protiv Dimitrij Vtori 54 Potoa se vrati Trifon i so nego Antioh, koj be{e seu{te dosta mlad; Antioh se zacari i se krunisa. 55 Toga{ se sobraa kaj nego site vojski, koi Dimitrij gi be{e raspu{til, i po~naa da vojuvaat protiv nego; toj se dade vo begstvo i be{e pobeden. 56 A Trifon gi zede slonovite i po~na da vladee vo Antiohija. 57 Mladiot Antioh mu gi napi{a na Jonatan slednive zborovi: Ti go ostavam prvosve{tenstvoto i te postavuvam za upravitel na ~etirite oblasti; ti }e bide{ vo brojot na carskite prijateli. 58 Mu isprati zlatni sadovi i poku}nina; mu dade pravo da pie od zlatni ~a{i, da nosi porfira i zlatna dijadema; 59 a brat mu Simon go postavi za vojskovodec na zemjite od Tirskata oblast do granicite na Egipet. 60 Jonatan otide na obikolka vo oblasta preku Jordan i do nejzinite gradovi; kaj nego se sobraa site sirski vojski; koga dojde vo Askalon, site `iteli na gradot so ~est go pre~ekaa. 61 Ottamu otide vo Gaza, no `itelite na ovoj grad se zatvorija. Toj go opsedna gradot, i site negovi predgradija so ogan gi izgori i gi opusto{i. 62 Potoa `itelite na Gaza mu se pomolija na Jonatan, a toj se smiluva na niv, no sinovite na nivnite stare{ini gi zede za zalo`nici i gi odvede vo Erusalim, potoa otide duri do Damask. 63 Jonatan slu{na deka vo Kedes, vo Galileja, do{le voenite na~alnici na Dimitrij so mnogubrojna vojska za da go isteraat od taa zemja;

11,39

70
2 Mak 11,17

71
Mt 26,65

12,1
8,17.22-23 14,18.22

2
15,22-23

Odnosite na Jonatan so Rim i so Sparta Koga vide Jonatan deka rabotite mu odat dobro, toj izbra lu|e i gi isprati vo Rim za da go obnovi i zasili prijatelstvoto so Rimjanite; 2 a do Spartancite i na drugite mesta isprati pisma za istata rabota. 3 Tie dojdoa vo Rim, vlegoa vo sobranieto i rekoa: Prvosve{tenikot Jonatan i judejskiot narod n# ispratija da go obnovime prijatelstvoto i sojuzot {to go imavme so vas.

12

663
PRVA KNIGA MAKAVEJSKA
4 Tie im dadoa pisma do mesnite upraviteli - da gi ispratat so mir do judejskata zemja. 5 Eve go prepisot od pismoto, koe Jo15 natan im go napi{a na spartancite: 6 Prvosve{tenikot Jonatan i narod3,18 nite stare{ini i sve{tenicite i siot 16 8,17 judejski narod - pozdrav do bra}ata spartanci. 7 Pred mnogu vreme u{te Arij, koj caruva{e kaj vas, mu be{e ispratil pismo na na{iot prvosve{tenik Onija deka ste na{i bra}a {to poka`uva prepisot. 8 Onija go primi pratenikot so ~est i go primi pismoto, vo koe se govore{e za sojuz i za prijatelstvo. 9 A nie, iako nemame potreba od niv, bidej}i gi imame za uteha svetite knigi, koi se vo na{ite race, 10 re{ivme da pratime nekogo do vas za da go obnovime bratstvoto i prijatelstvoto i da ne se oddeluvame od vas, za{to mnogu vreme izmina otkako vie ispra}avte do nas. 11 Nie postojano, vo sekoe vreme, vo praznici i vo drugite denovi, si spomnuvame za vas koga prinesuvame `rtvi i koga se molime, kako {to treba i kako {to e prili~no da si spomnuvame za na{ite bra}a. 12 Nie se raduvame na va{ata slava; 13 nie sme zaobikoleni so mnogu nevolji i so ~esti vojni; protiv nas vojuvaa okolnite carevi. 14 No nie vo tie vojni ne sakavme da ve voznemiruvame, ni vas, nitu na{ite drugi sojuznici i prijateli, 15 za{to imavme nebesna pomo{, koja ni pomaga; nie se izbavivme od na{ite neprijateli; na{ite neprijateli bea poni`eni. 16 Sega gi izbravme Numinij, Antiohoviot sin, i Antipater, Jasonoviot sin, i gi isprativme kaj Rimjanite za da go obnovime so niv prijatelstvoto i nekoga{niot sojuz. 17 Nim im zapovedavme da dojdat i kaj vas da ve pozdravat i da vi gi predadat na{ite pisma, ta i so vas da go obnovime na{eto bratstvo. 18 I vie }e napravite dobro, ako ni odgovorite po niv.

12,35 2 Mak 1,10 4,44 11,27

19 Eve go i prepisot {to go ispratija do Onija: 20 Spartanskiot car - pozdrav do prvosve{tenikot Onija. 21 Vo zapisot za spartancite i za Judejcite, be{e otkrieno deka se bra}a i deka se od Avraamoviot rod. 22 Sega, otkako go razbravme ova, dobro }e bide da ni pi{ete za va{ata blagosostojba. 23 Nie, pak, ve izvestuvame: va{iot dobitok i va{iot imot se na{i, a s# {to imame, va{e e. Zapovedavme da ve izvestat za ova.

21
2 Mak 5,9

25
2 Car 8,9

30
11,7

33
10,75

Borbite na Jonatan i na Simon Jonatan razbra deka vojskovodcite na Dimitrij se vratile pak da vojuvaat so nego so pogolema vojska od porano; 25 koga izleze od Erusalim, gi sretna vo zemjata Hamat i ne im dade vreme da vlezat vo negovata zemja. 26 Toj isprati izvidnici vo nivniot logor; tie se vratija i go izvestija deka se prigotvuvaat za napad vo tekot na no}ta. 27 Zatoa, {tom zajde sonceto, Jonatan im zapoveda na svoite lu|e da bidat budni i vooru`eni i da se podgotvuvaat za borba vo tekot na celata no}, a okolu logorot postavi predni stra`i. 28 Neprijatelite slu{naa deka Jonatan se podgotvuva za bitka, se ispla{ija, zatreperi nivnoto srce i, otkako zapalija ognovi vo logorot, izbegaa. 29 No Jonatan i tie {to bea so nego ne go razbraa toa do utroto, za{to gledaa zapaleni ognovi. 30 Se spu{ti Jonatan po niv, no ne gi stigna, za{to ja bea preminale rekata Eleftera. 31 Toga{ Jonatan se svrte protiv Arabjanite, narekuvani Zavadejci, gi razbi i zede mnogu plen. 32 Potoa se vrati i dojde do Damask i pomina po celata taa zemja. 33 A Simon pojde i stigna do Askalon i do bliskite tvrdini, potoa se vrati kon Jopija i ja zazede, 34 za{to be{e slu{nal deka vojnicite sakaat da mu ja predadat tvrdinata na Dimitrij, pa postavi stra`a da ja ~uvaat.
24

664
PRVA KNIGA MAKAVEJSKA
35
12,6

Jonatan go utvrduva Erusalim

35

Jonatan se vrati i gi svika najsta39 rite lu|e od narodot za da se sovetuva 11,13 so niv okolu toa da izgradat tvrdini vo Judeja, 36 da gi izdignat erusalimskite yidovi i da izgradat visoka pregrada me|u tvrdinata i gradot, taka {to tvrdinata da bide odvoena, vo nea da nema ni kupuvawe ni prodavawe. 37 Koga se sobraa da go izgraduvaat gradot, se urna eden del od yidot kaj potokot na istok, koj se narekuva Kafenata. 38 A Simon ja izgradi Adida vo [efela, gi zacvrsti portite i klu~alkite. Jonatan pa|a vo racete na Trifon
39 Vo toa vreme Trifon se obiduva{e da stane car na Azija, da se krunisa i da digne raka na carot Antioh, 40 no se pla{e{e da ne mu popre~i Jonatan i da ne otvori vojna protiv nego; zatoa bara{e mo`nost da go fati i da go ubie, pa koga se digna, otide vo Bet[an. 41 Jonatan izleze protiv nego so ~etirieset iljadi najdobri vojnici, podgotveni za borba, i dojde vo Bet[an. 42 Koga vide Trifon deka doa|a Jonatan so svojata mnogubrojna vojska, se pla{e{e da krene raka na nego, 43 go primi so po~esti i im go pretstavi na site svoi prijateli, mu dade podaroci, a na svoite vojski im zapoveda da mu se pokoruvaat isto kako nemu. 44 Potoa mu re~e na Jonatan: Zo{to go izma~uva{ siot tvoj narod, koga me|u nas nema pri~ina za vojna? 45 A sega, raspu{ti gi tvoite lu|e po nivnite domovi; za sebe izberi malkumina {to }e bidat so tebe, pa zaedno da pojdeme vo Ptolemaida; jas }e ti ja predadam nea i drugite tvrdini, site vojski i site dano~nici, pa potoa }e se vratam, bidej}i samo zatoa sum dojden. 46 Jonatan poveruva i napravi kako {to mu re~e, ja raspu{ti vojskata i site lu|e si otidoa vo Judeja;

47 so sebesi ostavi samo tri iljadi lu|e, od koi dve iljadi ostavi vo Galileja, a iljadata - trgnaa so nego. 48 No {tom Jonatan vleze vo Ptolemaida, `itelite na gradot gi zatvorija gradskite porti, go fatija i site {to vlegoa so nego bea ubieni so me~. 49 Toga{ Trifon isprati pe{aci i kowica vo Galileja i na golemata ramnina za da gi ubijat site {to bea so Jonatan. 50 No tie, koga slu{naa deka Jonatan e faten i deka zaginal zaedno so onie {to bea so nego, se ohrabrija eden so drug i izlegoa vo stegnati redovi, gotovi da se borat. 51 Gonitelite, gledaj}i deka nivnite `ivoti se vo pra{awe, se vratija nazad, 52 a tie `ivi i zdravi se vratija vo judejskata zemja; go oplakuvaa Jonatan i site onie {to bea so nego i bea opfateni so golem strav; siot Izrail ta`e{e i gorko pla~e{e. 53 Toga{ site sosedni narodi sakaa da gi uni{tat, za{to si velea: Sega tie nemaat voda~ i za{titnik; sega treba da vojuvame protiv niv i da go uni{time i samiot spomen za niv me|u lu|eto.

49
5,52

53
5 Mojs 32,26

13,4
9,18.36-42 12,50 3 Car 19,10.14

5
3 Car 19,4

Simon go prezema vodstvoto Simon dozna deka Trifon sobral golema vojska za da pojde vo judejskata zemja i da ja uni{ti; 2 otkako vide deka narodot e upla{en, toj vleze vo Erusalim i go sobra narodot. 3 Toj gi hrabre{e lu|eto i im vele{e: Vie samite znaete kolku jas, moite bra}a i domot na mojot tatko napravivme za ovie zakoni i svetiwi, znaete za vojnite i za nevoljite {to gi pretrpevme. 4 Zatoa za Izrail izginaa site moi bra}a, a jas ostanav sam. 5 I sega, da ne dade Bog, da po~nam da si go `alam mojot `ivot vo vremeto na ova ugnetuvawe, za{to jas ne sum podobar od moite bra}a. 6 I jas }e se odmazduvam za mojot narod i za svetili{teto, za na{ite `eni

13

665
PRVA KNIGA MAKAVEJSKA
7 i deca, za{to site narodi se soedinija

od omraza protiv nas za da n# uni{tat. 7 Se razgori duhot na narodot koga gi 13 slu{na tie zborovi, 12,38 8 pa mu odgovorija so visok glas i mu 14 rekoa: Ti si na{ voda~, mesto Juda i 2,1 Jonatan, tvoite bra}a; 9 vodi ja na{ata vojska, i s# {to }e ni 20 2 Let 11,9 ka`e{ - }e izvr{uvame. 10 Toga{ toj gi sobra site ma`i sposobni za borba, pobrza da gi zavr{i erusalimskite yidovi i od site strani dobro go zacvrsti gradot. 11 Potoa go isprati vo Jopija Jonatan, sinot na Av{alom, i so nego mnogu vojska; toj gi izgoni onie {to bea vo nea i ostana tamu. Simon gi otkriva namerite na Trifon
12 Me|utoa, Trifon se digna od Ptolemaida so mnogubrojna vojska za da vleze vo judejskata zemja: so nego be{e i Jonatan pod stra`a. 13 Simon postavi logor kaj Adida sproti ramninata. 14 Koga Trifon dozna deka Simon go zazel mestoto na svojot brat Jonatan i deka ima namera da vojuva so nego, isprati kaj nego pratenici da mu ka`at: 15 Nie go zadr`avme brat ti Jonatan za srebroto {to $ go dol`e{e na carskata riznica, poradi potrebite {to gi ima{e. 16 Zatoa, isprati sto srebreni talanti, isprati gi i dvajcata negovi sinovi za zalo`nici za da ne se odmetne od nas koga }e go pu{time na sloboda. 17 Simon znae{e deka glasnicite go mamat, no sepak gi isprati i srebroto i decata za da ne si navle~e golema omraza od narodot, 18 koj bi rekol deka Jonatan ne e osloboden zatoa {to ne go ispratil srebroto. 19 I taka, toj gi isprati i decata i srebroto, no Trifon go izmami i ne go oslobodi Jonatan. 20 Potoa Trifon pojde za da navleze vo zemjata i da ja opusto{i, no otide po zaobikolen pat kon Adora. A Simon i

1 Mojs 45,27

negovata vojska odea po nego nasekade kade {to ode{e. 21 Onie, koi bea vo tvrdinata, ispratija lu|e po Trifon za da mu ka`at da dojde kaj niv preku pustinata i da im donese hrana. 22 Trifon ja podgotvi celata svoja kowica za da pojde taa no}, no ima{e golem sneg, i ne trgna poradi snegot, tuku stana i otide vo Gilad. 23 Koga se pribli`i do Vaskama, go ubi Jonatan, koj be{e pogreban tamu. 24 Potoa Trifon se vrati i otide vo svojata zemja. 25 Simon isprati lu|e i gi zede koskite na svojot brat Jonatan i gi pogreba vo Modin, gradot na negovite predci. 26 Siot Izrail `ale{e i pla~e{e po nego mnogu dni. 27 Simon izgradi spomenik na svojot tatko i na bra}ata svoi od delkan kamen, odnapred i odnazad, go izdigna visoko za da se gleda oddaleku; 28 tamu stavi sedum piramidi, edna sproti druga: na tatko si, na majka si i na ~etvoricata bra}a; 29 im napravi ubavi ukrasi, stavi naokolu visoki stolbovi, a na stolbovite, za ve~en spomen, ja postavi i bojnata oprema, a do niv - izvajani korabi, taka {to site {to plovea po moreto da gi vidat. 30 Toj grob, {to go napravi Simon vo Modin stoi i denes. Dimitrij objavuva povelba za Judejcite 31 A Trifon go povede na pat mladiot car Antioh i go ubi. 32 Potoa se zacari i se krunisa za Azija, i napravi golemo zlo na zemjata. 33 Simon grade{e tvrdini vo Judeja, gi ukrepuva{e so visoki kuli i so golemi yidovi, so vrati i zatvora~i, a tvrdinite gi polne{e so hrana. 34 Potoa izbra lu|e i gi prati kaj carot Dimitrij da go molat da im gi olesni dava~kite, za{to Trifon znae{e samo da ograbuva. 35 Carot Dimitrij mu prati odgovor na tie zborovi i mu go napi{a ova pismo:

21
12,36

25
2,1.70 9,19

31
12,39

32
7,22

33
14,33-34

666
PRVA KNIGA MAKAVEJSKA
37
10,29 36 Carot Dimitrij do Simon, prvosve{tenikot i prijatelot na carevite i do stare{inite na judejskiot narod pozdrav. 37 Ja primivme zlatnata kruna i palmovoto gran~e, {to ni gi prativte i nie spremni sme so vas da sklu~ime celosen mir i da im napi{eme na dano~nicite da vi gi prostat dolgovite. 38 I s# ona {to sme se dogovorile so vas da ostane vo sila; i tvrdinite {to gi izgradivte neka vi pripa|aat vam. 39 Vi gi prostuvame i va{ite neobmisleni gre{ki do denes i danokot za krunata, {to treba{e da go pla}ate; ako i ne{to drugo bilo zemeno vo Erusalim, ve}e da ne se zema. 40 I, ako me|u vas se nao|aat sposobni ma`i za da bidat zapi{ani vo brojot na onie {to $ pripa|aat na mojata telesna stra`a, neka se zapi{uvaat. Neka vladee mir me|u vas. 41 Vo sto i sedumdesettata godina e simnat jaremot od Izrail {to mu go nametnuvaa neznabo{cite; 42 i izrailskiot narod vo prepiskata i odgovorite po~na da pi{uva: Vo prvata godina na Simon, golemiot prvosve{tenik, voda~ i upravitel na Judejcite. 48 Potoa isfrli od gradot s# {to 49 be{e ne~isto, i naseli ma`i {to go 12,36 pazat zakonot, go utvrdi i vo nego na- 51 4,54 pravi `iveali{te i za sebe. 1 Let 15,16 49 Na onie {to bea vo erusalimskata tvrdina, ne im davaa ni da izleguvaat nitu da vleguvaat, ni da kupuvaat nitu 14,5 da prodavaat; tie trpea golem glad i 12,33-34 mnogumina od niv umrea. 50 Toga{ tie izvikaa kon Simon i baraa mir; toj im go dade, no gi izgoni od tvrdinata, a potoa ja o~isti od oskvernuvawata. 51 Vo nea vleze vo dvaeset i tretiot den od vtoriot mesec, vo sto sedumdeset i prvata godina, so slavoslovija i palmovi gran~iwa, so gusli, kimvali i citri, so psalmi i pesni, za{to be{e skr{en golemiot neprijatel na Izrail. 52 Naredi toj den da se praznuva sekoja godina so veselba, ja utvrdi hramovata gora, koja se nao|a{e blizu do tvrdinata i se naseli tamu toj i tie {to bea so nego. 53 Simon vide deka negoviot sin Jovan stana ve}e ma`, pa go postavi za voen zapovednik na site vojski, a toj se naseli vo Gazir.

38
11,34-35 12,34-38

39
10,29

41
8,18

43
4,15 14,7.34 15,28.35

Napad vrz Gazir i gradskata tvrdina 43 Vo toa vreme Simon ja napadna Gazir, ja zaobikoli so vojska, napravi opsadna kula, ja privle~e do gradot, razbi edna od kulite i ja osvoi; 44 onie, pak, {to bea na kulata, skoknaa vo gradot i vo gradot nastana golema panika. 45 Toga{ se iska~ija gra|anite so `enite i decata, si ja kinea oblekata, vikaa so silen glas i go molea Simon da gi po{tedi, 46 velej}i: Ne postapuvaj so nas spored na{ite lo{i raboti, tuku spored tvojata milost. 47 Se smiluva Simon na niv i ne vojuva{e so niv; samo gi izgoni od gradot i gi is~isti domovite, vo koi ima{e idoli; taka vleze vo gradot so pesni i slavoslovija.

Smrtta na Dimitrij Vo sto sedumdeset i vtorata godina carot Dimitrij sobra vojska vo Midija da dobie pomo{ protiv Trifon. 2 No Arsak, persiskiot i midiskiot car, koga slu{na deka Dimitrij do{ol vo negovata zemja, isprati eden od svoite voeni na~alnici da go fati `iv. 3 Toj otide, ja razbi vojskata na Dimitrij, go fati `iv i go dovede kaj Arsak, koj go zatvori vo temnica. 4 Ima{e mir vo judejskata zemja vo site denovi na Simon; toj se gri`e{e za dobroto na svojot narod i site bea zadovolni od negovoto vladeewe i od negovata slava za vreme na celiot negov `ivot. 5 Pokraj seta svoja slava, toj uspea da ja prevzeme i Jopija za pristani{te i otvori izlez kon morskite ostrovi;

14

667
PRVA KNIGA MAKAVEJSKA
6
2 Mojs 34,24 Is 54,2 6 gi ra{iri granicite na svojot narod i ja zadr`a zemjata vo svoi race. 7 Toj sobra mnogu zarobenici i vladee{e nad Gazir, BetCur i nad erusalimskata tvrdina, ja is~isti od oskvernuvawa i nema{e koj da mu se sprotivstavuva. 8 Judejcite spokojno ja obrabotuvaa svojata zemja i zemjata im gi dava{e svoite plodovi. 9 Starcite, nasednati po ulicite, razgovaraa za op{tata blagosostojba, a mladite se oblekuvaa rasko{no vo voena obleka. 10 Na gradovite ispra}a{e hrana i gi prave{e tvrdini, taka {to negovoto slavno ime se izgovara{e do krajot na svetot. 11 Toj go zacvrsti mirot vo zemjata, a Izrail se raduva{e so golema radost. 12 Sekoj sede{e pod svojata loza i pod svojata smokva, i nikoj ne be{e voznemiruvan. 13 Is~eznaa site {to vojuvaa protiv niv; vo tie dni carevite se smirija. 14 Toj gi pomaga{e site siromasi vo svojot narod, bara{e da se izvr{uva Zakonot i gi istrebuva{e site bezbo`nici i zlomislenici. 15 Go ukrasi svetili{teto i gi umno`i svetite sadovi. 21 Pratenicite od va{iot narod ni 22 raska`aa za va{ata slava i ~est; se 12,16 24 zaraduvavme koga tie pristignaa, 22 a ona {to ni go rekoa vo narodniot 14,18 15,15 sovet vaka go zapi{avme: Numinij, sinot na Antioh, i Antipater, sinot na 26 14,48 Jason, judejski pratenici, dojdoa kaj nas za da go obnovat prijatelstvoto so nas; 23 na narodot mu be{e milo tie ma`i da gi primi so ~est i nivnite zborovi da gi zapi{e vo otvorenite narodni knigi za spomen na spartanskiot narod, a prepis od toa napravivme za prvosve{tenikot Simon.' 24 Potoa Simon go isprati Numinij vo Rim so golem zlaten {tit, te`ok iljada mini za da sklopi sojuz so Rimjanite.

7
11,65-66 13,43-52

9-10
2 Mojs 33,5 Zah 8,4

12
3 Car 5,4 4 Car 18,31 Mih 4,4 Zah 3,10

14
Sof 3,12 Ps 17,27

18
8,17-32 12,3

Blagodarnost kon Simon Koga narodot slu{na za ova, re~e: Kako da im blagodarime na Simon i na negovite sinovi? 26 Za{to se poka`a cvrst, kako i bra}ata negovi i domot na tatko mu; gi odbija narodnite neprijateli i mu dadoa sloboda na narodot. 27 Ova go zapi{aa na bakarni plo~i, koi gi stavija na stolbovi vo gorata Sion. Eve go prepisot od ona {to e napi{ano: Vo osumnaesettiot den od mesecot elul, vo sto sedumdeset i vtorata godina, - treta godina od slu`bata na prvosve{tenikot Simon 28 vo Asaramel, vo golemoto sobranie na sve{tenicite, na narodot i na narodnite knezovi na na{ata zemja, ni be{e objaveno: 29 bidej}i mnogupati izbuvnuvaa vojni vo ovaa zemja, Simon, sinot na Matatija, sin od sinovite na Joariv, i bra}ata negovi, izlo`uvaj}i se na opasnosti, im se protivstavuvaa na neprijatelite na svojot narod za da go zapazat negovoto svetili{te i negoviot Zakon, so golema slava go proslavija svojot narod. 30 Jonatan go sobra svojot narod i stana negov prvosve{tenik, a koga se pribra kaj svoite predci, 31 neprijatelite namislija da navlezat vo nivnata zemja za da ja opusto25

Pismo od Simon Koga slu{naa vo Rim i vo Sparta deka umrel Jonatan, nastana golema `alost, 17 no koga razbraa i toa deka brat mu Simon stanal mesto nego prvosve{tenik i deka vladee nad zemjata i nad gradovite vo nea, 18 mu napi{aa na bakarni plo~i da go obnovat i so nego prijatelstvoto i sojuzni{tvoto {to go imaa so negovite bra}a Juda i Jonatan. 19 Tie bea pro~itani vo Erusalim pred sobranieto. 20 Eve go prepisot od pismoto, isprateno od spartancite: Spartanskite upraviteli i gradot do prvosve{tenikot Simon, do stare{inite, sve{tenicite i do siot judejski narod, na{ite bra}a - pozdrav.
16

668
PRVA KNIGA MAKAVEJSKA
33 {at i da stavat raka na nivnoto sveti4,29 11,65-66 13,33 43 da se gri`i za svetili{teto i site 43 da mu se pokoruvaat; site dogovori na 1,46 zemjata da se pi{uvaat od negovo ime; 44 da se oblekuva vo porfira i da nosi 10,20.89 zlatni ukrasi. 44 Na nikogo od narodot i od 15,5-6 sve{tenicite da ne mu bide dozvoleno 10,28-29 da izmeni ne{to od ova ili da pro- 13,37.39 15,27 tivre~i na negovite zborovi, ili, pak, bez nego da se svikuva sobranie vo zemjata, da se oblekuva vo porfira i da nosi zlatna toka. 45 Koj }e napravi ne{to protiv ova ili ne{to }e spre~i, }e bide vinoven. 46 Siot narod se soglasi da mu bid poslu{en na Simon i da postapuva spored negovite zborovi. 47 Simon prifati i se soglasi da im bide prvosve{tenik, vojskovodec i voda~ na Judejcite i na sve{tenicite; da vladee so site. 48 Toga{ re{ija da gi napi{at ovie zborovi na bakarni plo~ki i da gi stavat na vidno mesto na ogradata od hramot; 49 a prepis od niv da se pazi vo riznicata za da go imaat Simon i negovite sinovi.

34
4,15 12,33 13,11.43-48

36
1,33 7,22 13,32 15,29.35

39
2,18

40
12,21

41
4,46 Jn 1,21.25 6,14-15 7,40

li{te. 32 Toga{ se izdigna Simon i vojuva{e za svojot narod; potro{i mnogu svoi pari za da gi snabdi hrabrite ma`i na svojot narod so oru`je i plata im dava{e. 33 Toj gi utvrdi judejskite gradovi i Bet-Cur, koj e na granicata od Judeja, kade {to pred toa se nao|a{e oru`jeto na neprijatelite, i postavi tamu judejska stra`a; 34 gi utvrdi i Jopija i Gazir, koja se nao|a vo predelite na Azot, vo koja pred toa `iveeja neprijatelite; tamu naseli Judejci i gi snabdi so s# {to im be{e potrebno za nivnoto izdignuvawe. 35 Narodot gi vide delata na Simon i slavata {to saka{e da ja pridobie za svojot narod, pa go postavi za svoj voda~ i prvosve{tenik, zatoa {to go napravi seto toa i za negovata spravedlivost i vernost, {to ja ima{e sprema narodot, gri`ej}i se na sekakov na~in da go izdigne svojot narod. 36 Vo vreme na svoeto vladeewe toj uspea da gi izgoni neznabo{cite od zemjata i onie {to go dr`ea Davidoviot grad vo Erusalim, koi izleguvaa od taa tvrdina {to ja izgradija i oskvernuvaa s# okolu svetili{teto i golemi {teti $ nanesuvaa na svetiwata. 37 Toj vo nea naseli Judejci, ja utvrdi za sigurnost na zemjata i gi izgradi erusalimskite odbrambeni yidovi. 38 Zatoa i carot Dimitrij go potvrdi negovoto prvosve{tenstvo, 39 go prisoedini kon svoite prijateli i go po~esti so golema slava. 40 Bidej}i carot be{e slu{nal deka Rimjanite gi narekuvaat Evreite svoi prijateli, sojuznici i bra}a i deka so po~esti gi primale Simonovite pratenici; 41 deka Judejcite i sve{tenicite se soglasile Simon zasekoga{ da im bide voda~ i prvosve{tenik - dodeka ne se izdigne verodostoen prorok, 42 da im stane vojskovodec i da se gri`i za svetiwite, da gi postavuva na rabota vo hramot, vo oblastite, nad oru`jeto i nad tvrdinite;

Antioh Sedmi mu gi priznava po~estite na Simon i go opsaduva Trifon vo Dora Antioh, sinot na carot Dimitrij, isprati pismo od morskite ostrovi do Simon, prvosve{tenikot i vladetelot na judejskiot narod i do siot judejski narod. 2 Pismoto ja ima{e slednava sodr`ina: Pozdrav od carot Antioh do Simon, prvosve{tenikot i vladetelot na judejskiot narod i do judejskiot narod. 3 Bidej}i lo{i lu|e go zagrabija carstvoto na na{ite predci, namisliv pak da go osvojam i da go vostanovam kakvo {to be{e porano, 4 odlu~iv da ja posetam zemjata i da gi kaznam onie {to opusto{ija i razorija mnogu gradovi vo carstvoto. 5 Gi potvrduvam site osloboduvawa od danoci {to gi otstapija carevite pred mene i drugite dava~ki, od koi se otka`aa;

15

669
PRVA KNIGA MAKAVEJSKA
6 ti dozvoluvam da pravi{ svoi pari vo tvojata zemja. 7 Erusalim i sve{tenstvoto neka bi11 Is.N. 11,2 dat slobodni; seto oru`je {to go pri15 gotvi i tvrdinite, koi gi izgradi i so 14,24 koi vladee{, neka ti ostanat tebe. 8 I sekoj carski dolg i idnite carski 18 14,24 dolgovi otsega i zasekoga{ neka ti bidat prosteni. 9 A otkako odnovo }e po~neme da vladeeme so na{eto carstvo, toga{ }e te nagradime so golema ~est tebe, tvojot narod i hramot, ta va{ata slava da se raznese po celata zemja. 10 Vo sto sedumdeset i ~etvrtata godina vleze Antioh vo zemjata na svoite predci; kaj nego se sobraa site vojski, taka {to onie, koi ostanaa kaj Trifon, bea sosema malku. 11 Carot Antioh go gone{e, i toj pobegna vo Dora, koja e vo primorjeto, 12 za{to vide deka mu se natrupaa mnogu nevolji, a i vojskite go napu{tija. 13 Toga{ Antioh dojde vo Dora so sto i dvaeset iljadi pe{aci i osum iljadi kowanici; 14 toj go opsedna gradot otkaj kopnoto, a korabite se pribli`ija otkaj moreto, taka {to ne mu dava{e na nikogo ni da vleze nitu da izleze. 10,31

20 Nie re{ivme da go primime od niv 28 12,33 {titot. 21 Osven toa, ako nekoi lo{i lu|e iz- 29 begale od nivnata zemja, i do{le kaj 14,36 vas, predajte mu gi na prvosve{tenikot 31 Simon za da gi kazni spored nivnite za- 13,39 koni. 22 Taka mu napi{a i na carot Dimitrij, na Atal, na Arijarat i na Arsak, 23 do site oblasti: Sampsama i Sparta, Dil i Mind, Sikion i Karija, Samos i Pamfilija, Likija i Halikarnas, Rodos i Fasilida, Kos i Sida, Arad i Gortina, Knid i Kipar i Kirenena. 24 Prepis od tie pisma mu ispratija na prvosve{tenikot Simon.

Negoduvaweto na Antioh zaradi Simon

25 A carot Antioh odnovo ja opsedna Dora, ja napa|a{e od site strani i postavuva{e voeni ma{ini i na toj na~in go zatvori Trifon, taka {to toj ne mo`e{e da vleze, nitu mo`e{e da izleze. 26 Simon mu isprati dve iljadi hrabri lu|e, srebro, zlato i mnogubrojna oprema; 27 no toj ne prifati, otfrli s#, za koe se be{e prethodno dogovoril so nego. 28 Kaj nego go isprati Atenovij, eden od svoite prijateli, da vodi so nego pregovori i da mu ka`e: Vie gi dr`ite pod svoja vlast Jopija, Gazir i erusalimskata tvrdina - gradovi vo moeto carstvo; 29 vie gi opusto{ivte nivnite predeli, napravivte mnogu zla vo zemjata i zavladeavte so mnogu krai{ta vo moeto carstvo. 30 Zatoa, predajte ni gi sega gradovite {to ni gi zedovte, kako i danocite od tie mesta, so koi vladeete nadvor od granicite na Judeja. 31 Ako, pak, ne sakate da go napravite ova, dajte ni petstotini talanti srebro; a za opusto{uvaweto {to go napravivte i za danocite od gradovite - u{te petstotini talanti srebro; ako, pak, ne sakate da ni dadete, nie }e dojdeme i }e vojuvame so vas.

Pisma do carevite Toga{ se vratija od Rim Numinij i onie {to go pridru`uvaa - so pisma do carevite i do zemjite; eve ja sodr`inata na pismata: 16 Pozdrav od rimskiot konzul do carot Ptolomej. 17 Kaj nas dojdoa judejskite pratenici, na{i prijateli i sojuznici, od prvosve{tenikot Simon i od judejskiot narod za da gi obnovat damne{nite odnosi na prijatelstvo i sojuzni{tvo; 18 tie ni donesoa zlaten {tit od iljada mini. 19 I taka, nie najdovme za potrebno da im pi{eme na carevite i na zemjite da ne im pri~inuvaat zlo i da ne vojuvaat protiv niv, protiv nivnite gradovi i protiv nivnata zemja i da ne im pomagaat na onie {to vojuvaat protiv niv.
15

670
PRVA KNIGA MAKAVEJSKA
32 Dojde vo Erusalim Atenovij, prijatelot na carot, pa otkako ja vide slavata na Simon i negovata riznica so 16,1 zlatni i srebreni predmeti i celiot 13,53 rasko{, se v~udovidi i mu ja ka`a porakata od carot. 33 Simon mu odgovori i re~e: Nie ne sme zavladeale nikakva tu|a zemja, nitu gospodarime nad tu|i imoti, tuku vladeeme so nasledstvoto od na{ite predci, koe{to na{ite neprijateli ponekoga{ nespravedlivo ni go odzemaa i go prisvojuvaa. 34 No nie, polzuvaj}i gi pogodnite uslovi, uspeavme da si go vratime nasledstvoto na na{ite tatkovci. 35 A {to se odnesuva do Jopija i do Gazir, koi gi bara{ - tie gradovi mnogu go izma~uvaa na{iot narod i ja pusto{ea na{ata zemja, za niv }e dademe sto talanti. Na toa Atenovij ni{to ne odgovori, 36 no ogor~en se vrati kaj carot i mu gi predade tie zborovi; mu ka`a za slavata na Simon i za s# {to be{e videl, a carot mnogu se razgnevi. 14,36

35

Kendevej e postaven za upravitel Trifon se ka~i na eden brod i izbega vo Ortozija. 38 Toga{ carot go postavi Kendevej za upravitel na primorskata oblast i mu gi predade pe{adijata i kowicata; 39 mu zapoveda da izleze protiv Judeja; da go izgradi Kedron i da gi utvrdi negovite porti i da zapo~ne vojna so izrailskiot narod. 40 Kendevej dojde vo Jamnija i po~na da go predizvikuva narodot na vojna: navleguva{e vo Judeja, gi vode{e lu|eto vo plen i gi ubiva{e; 41 go izgradi Kedron i vo nego gi smesti kowicata i pe{adijata; tie izleguvaa ottamu i obikoluvaa po judejskite pati{ta, kako {to mu be{e zapovedal carot.
37

2 Toga{ Simon gi povika svoite dvajca postari sinovi, Juda i Jovan, i im re~e: Jas, moite bra}a i domot na mojot tatko, vojuvame protiv neprijatelite na Izrail, od mladost do denes i mnogupati so na{ite race uspe{no go spasuvavme Izrail. 3 No, ete, jas ostarev, a vie, po Bo`ja milost, se nao|ate vo cvetot na va{ata mladost; zemete go moeto mesto i mestoto na moite bra}a, pa vodete borba za na{iot narod, i nebesnata pomo{ neka bide so vas. 4 Izbra Simon od narodot dvaeset iljadi pe{aci i kowanici, koi pojdoa protiv Kendevej i preno}uvaa vo Modin. 5 Koga stanaa utredenta i izlegoa na ramninata, a tamu, ete, pred niv be{e mnogubrojna vojska, pe{aci i kowanici, a me|u niv ima{e eden potok. 6 I se krena Jovan protiv niv, toj samiot i negoviot narod i otkako vide deka negovite lu|e se pla{at da minat preku potokot, toj prv mina, a koga go vidoa toa negovite vojnici, minaa i tie. 7 Potoa gi razdeli lu|eto, taka {to kowanicite gi stavi me|u pe{acite; kowicata na neprijatelot be{e pomnogubrojna. 8 [tom zatrubija so svoite trubi, Kendevej po~na da bega i negovata vojska zaedno so nego; od niv padnaa mnogu raneti, a drugite izbegaa vo kreposta. 9 Toga{ be{e ranet Juda, bratot na Jovan, no i pokraj toa Jovan gi gone{e neprijatelite s# do tvrdinata Kedron, koja ja be{e izgradil toj. 10 Tie izbegaa vo kulite {to se nao|aa vo oblasta na Azot, no Jovan gi zapali kulite i od onie {to bea vo niv, zaginaa okolu dve iljadi du{i; potoa vo mir se vrati vo judejskata zemja.

2
2,47 3,6

3
3,18.50

8
15,41

10
10,84

13
1,3

Pobeda na Simonovite sinovi nad Kendevej Jovan se vrati od Gazir i mu raska`a na svojot tatko Simon {to pravi Kendevej.

16

Ubistvoto na Simon A Ptolomej, sinot na Avuv, be{e postaven za upravitel na Erihonskata ramnina, i ima{e mnogu srebro i zlato, 12 za{to mu be{e zet na prvosve{tenikot. 13 Negovoto srce se vozgordea, pa posaka da zavladee so zemjata, zamislu11

671
PRVA KNIGA MAKAVEJSKA
14 vaj}i so lukavstvo i podmolnost da go
Zah 1,7 14,15

ubie Simon i negovite sinovi. 14 Simon, pak, posetuvaj}i gi gradovite vo svojata zemja i vodej}i gri`a za zadovoluvawe na nivnite potrebi, dojde i vo Erihon, zaedno so negovite sinovi Matatija i Juda, vo sto sedumdeset i sedmata godina, vo edinaesettiot mesec, - mesecot {evat. 15 Sinot na Avuv gi primi qubezno, namamuvaj}i gi so lukavstvo vo malata tvrdina, {to ja be{e izgradil toj; im priredi golema gozba, no tamu be{e sokril i nekoi svoi lu|e. 16 I koga Simon i negovite lu|e se opija, stana Ptolomej i tie {to bea so nego, go zedoa svoeto oru`je i za vreme na gozbata vlegoa kaj Simon i go ubija nego, negovite sinovi i nekoi od negovite slugi. 17 Na takov podmolen na~in go izvr{i ova golemo zlodelo i vrati so zlo za dobroto. 18 Ptolomej mu napi{a za ova na carot i pobara od nego da mu prati na po-

mo{ vojska, a toj mu ja predade zemjata 19 3,55 i nejzinite gradovi. 4 Mojs 19 Drugi svoi lu|e isprati vo Gazir 31,48 za da go ubijat Jovan, a pisma im ispra- 2 Car 18,1 ti na voenite zapovednici da dojdat kaj 23 nego za da im dade srebro, zlato i poda- 9,22 roci; 24 20 drugi, pak, isprati da gi zazemat 3 Car 14,29 Erusalim i svetata Gora. 21 No nekoj otr~al kaj Jovan vo Gazir za da go izvesti deka tatko mu i bra}ata negovi se ubieni i deka Ptolomej ispratil lu|e da go ubijat i nego. 22 Koga go slu{na toa, Jovan mnogu se zbuni; gi fati ma`ite {to bea do{le da go pogubat i gi ubi, bidej}i be{e doznal deka tie sakaa nego da go ubijat. 23 Drugite, pak, Jovanovi dela: vojnite, hrabrite podvizi, slavno izvr{eni, gradeweto na yidot i site drugi negovi dela 24 ete, tie se opi{ani vo dnevnikot za negovoto vrhovno sve{tenstvo, od vremeto koga stana prvosve{tenik po negoviot tatko.

VTORA KNIGA MAKAVEJSKA

Voved Vtorata kniga Makavejska vo golema mera se razlikuva od prvata. Pisatelot e isto taka anonimen, najverojatno Judeec, koj `iveel nadvor od Palestina, so elinisti~ko obrazovanie. Knigata izvorno e napi{ana na gr~ki. Vo nea, kako {to veli samiot pisatel, go rezimira monumentalnoto delo na Kireneecot Jason. Stilot na pisatelot e istorisko-pateti~en; toj ne e prvenstveno istori~ar, tuku govornik i moralizator, koj nastojuva da go pottikne ~itatelot. Od taa gledna to~ka bi trebalo da se ocenuvaat poedine~nite delovi od knigata, koja sepak e istoriska vo svojata osnova. Teolo{ki, ovaa kniga, pokraj knigata Mudrosta Solomonova, e najdobar svedok na judejskata vera i pobo`nost, na pragot na hristijanskata era: sporedi so izlagaweto za sozdavaweto (7,23; 28 i ponatamu), za voskresenieto, zadgrobnata otplata i ve~niot `ivot (7,11;22;29;33;37), za vrednostite na ma~eni{tvoto (7,3238) i dr. Vtorata kniga Makavejska, spored podatocite od samata kniga, bi mo`ela da bide napi{ana nekade okolu 124 i 63 god. pr. Hristos. Nejziniot pisatel obilno koristel podatoci od Prvata kniga Makavejska. Pisma Do bra}ata Judejci vo Egipet ispra}aat pozdrav nivnite bra}a 8 5,26 Judejci vo Erusalim i vo celata judej8,33 ska zemja i im po`eluvaat dobar mir. 1 Mak 1,37 2 Bog neka vi dade dobro i neka si 4,36 spomne za Svojot zavet so vernite Svoi slugi: Avraam, Isak i Jakov! 3 Da vi dade na site srce da Go po~ituvate i da ja ispolnuvate Negovata sveta volja velikodu{no i radosno. 4 Da vi gi otvori va{ite srca za Svojot Zakon, za Svoite povelbi i da vi daruva mir! 5 Da gi ~ue va{ite molitvi, da bide milostiv sprema vas i da ne ve napu{ta vo vreme na nevolja! 6 Taka se molime sega za vas. 7 Vo vremeto koga caruva{e Dimitrij, vo sto {eeset i devettata godina, nie, Judejcite vi bevme napi{ale deka vo tie godini ni nadojdoa skrb i stradawa, koga Jason i negovite istomislenici se bea odmetnale od svetata zemja i od carstvoto, 8 koga ja bea zapalile golemata porta i proleale nevina krv. Toga{ Mu se
1,7
1 Mak 10,67

molevme na Gospod i bevme slu{nati; 9 prinesuvavme `rtvi i bra{neni pri- 10,6 1 Mak 4, nosi, gi palevme svetilnicite i prine- 52-59 suvavme lebovi. 13 9 A sega praznuvajte go praznikot Se1 Mak 6, nici, vo mesecot kislev, vo sto osumde- 1-16 set i osmata godina. 10 Pozdrav od `itelite na Erusalim i Judeja, stare{inite i Juda do Aristovul, sovetnikot na carot Ptolomej, koj poteknuva od rodot na pomazanite sve{tenici i do Judejcite {to `iveat vo Egipet. 11 Izbaveni so Bo`ja pomo{ od mnogu opasnosti, Nemu Mu blagodarime sve~eno, zatoa {to ni pomogna da trgneme protiv carot, 12 za{to Toj gi izgoni onie {to go bea napadnale svetiot grad. 13 Bidej}i, koga carot dojde vo Persija i so nego negovata vojska, koja se smeta{e nepobedliva, tie bea sovladani vo hramot na Naneja preku izmama, so koja se poslu`ija `recite na Naneja. 14 Odnosno, Antioh, pod izgovor deka ima namera da se o`eni so Naneja, otide na ona mesto, zaedno so svoite prijateli, za da zeme pari kako miraz.

673
VTORA KNIGA MAKAVEJSKA
15 @recite na Naneja gi iznesoa parite, a koga Antioh so nekolkumina ma19 `i vleze vo hramot, sve{tenicite go 3 Mojs 6,6 zatvorija svetili{teto, 16 pa, {tom ja otvorija tajnata vrata 21-22 3 Car od tavanot, po~naa da frlaat kamewa i 18,33-38 go ubija zapovednikot i onie {to bea so 23 nego, gi isekoa na par~iwa i, otkako im Neem 12,11 gi presekoa glavite, gi frlija pred onie {to bea nadvor. 17 Za seto ova neka e blagosloven na{iot Gospod, Koj gi predade bezbo`nicite na smrt. 18 I taka, bidej}i imame namera na dvaeset i pettiot den od mesecot kislev da go praznuvame o~istuvaweto na hramot, smetavme deka e neophodno da vi javime, ta i vie da go praznuvate praznikot Senici kako i praznikot na ognot, koj go vostanovi Neemija, koga toj, otakako go izgradi hramot i `rtvenikot, prinese `rtva. 19 Za{to, koga na{ite tatkovci bile odvedeni vo Persija, toga{ pobo`nite sve{tenici zele tajno ogan od `rtvenikot, go sokrile vo dlabinata na eden presu{en bunar i go pokrile, taka {to nikoj ne mo`el da go najde toa skri{no mesto. 20 I, otkako izminale mnogu godini, koga Mu bilo ugodno na Boga, Neemija, ispraten tamu od persiskiot car, go pobaral toj ogan od potomcite na onie sve{tenici {to go sokrile. A koga go izvestile deka tamu ne na{le ogan, tuku samo gusta voda, 21 toj im zapovedal da nacrpat od taa voda i da mu donesat. Koga gi prigotvile `rtvite, Neemija im rekol na sve{tenicite so taa voda da gi porosat i drvata i `rtvite {to bile staveni vrz niv. 22 Samo {to go napravile toa, izgrealo sonceto, koe dotoga{ bilo pokrieno so oblak, vivnal silen ogan, taka {to site se za~udile. 23 Dodeka gorel ognot, sve{tenicite i siot narod se molele: molitvata ja zapo~nuval Jonatan, a Neemija zaedno so drugite ja prodol`uval. 24 A eve ja sodr`inata na molitvata: Gospodi, Gospodi Bo`e, Sozdatele na 1 Mak 6,16

15

s#, Ti si stra{en i silen, praveden i 26 milostiv, edinstven Car i edinstven 14,15 5 Mojs Dobrotvor, 32,8-9 25 edinstven Daritel na s#, edinstven 27 praveden, sesilen i ve~en, Ti go izbavu- 5 Mojs va{ Izrail od sekakvo zlo, Ti si gi iz- 30,3-5 Er 23,8 bral na{ite tatkovci i si gi osvetil! Ps 145,2 26 Primi ja ovaa `rtva za siot Tvoj 29 izrailski narod, zapazi go ovoj Tvoj del 2 Mojs 15,17 i osveti go; 27 soberi n# nas rasprsnatite, oslobo- 5 Mojs 30,3-5 di gi onie {to im robuvaat na neznabo{cite, milostivo pogledaj na ponizenite i prezrenite, ta da razberat deka si Ti na{iot Bog; 28 kazni gi onie {to n# izma~uvaat i drsko {to n# navreduvaat; 29 naseli go narodot Tvoj na Tvoeto sveto mesto, kako {to rekol Mojsej. 30 Za toa vreme sve{tenicite peele sve~eni pesni. 31 Koga `rtvata }e izgorela, Neemija zapovedal so drugata voda da gi polijat golemite kamewa. 32 A koga go napravile toa, izbuvnal silen plamen, no od svetlinata, {to izgreala od `rtvenikot, toj is~eznal. 33 [tom se razbralo za ovoj nastan i koga za nego bil izvesten i persiskiot car, bidej}i na toa mesto, kade {to preselenite sve{tenici go sokrile ognot, se na{la vodata, so koja Neemija i onie {to bile so nego, go osvetile `rtvenikot, 34 carot, otkako ja ispital rabotata, naredil toa mesto da se ogradi kako sveto. 35 Na onie, na koi im go dal, im ostavil i del od golemite prihodi {to gi dobival od toa mesto. 36 Onie, pak, {to bile so Neemija, toa mesto go narekle Neftar, {to zna~i: O~istuvawe; a mnogumina go narekuvaat i Neftaj. Eremija gi krie obrednite predmeti - Bibliotekata na Neemija - Povikuvawe na posvetuvawe Vo zapisite se otkriva deka prorokot Eremija im zapovedal na iselenite da zemat od ognot, kako {to e gore re~eno,

674
VTORA KNIGA MAKAVEJSKA
2,2
Er 29,1-32 51,59-64 Varuh 6 2 i deka otkako im go dal na preselnicite Zakonot, im zapovedal da ne gi zaboravaat zapovedite na Gospod i da ne se zabluduvaat vo svoite misli, gledaj}i gi zlatnite i srebrenite idoli i ukrasi. 3 Govorej}i im i za drugi sli~ni raboti, toj gi ubeduval da ne go otfrlaat Zakonot od svoeto srce. 4 Vo zapisite se veli i toa deka ovoj prorok, po Bo`jo otkrovenie, im zapovedal da gi nosat so sebe skinijata i Kov~egot, i deka se iska~il na gorata, na koja se iska~il Mojsej, i ottamu go gledal Bo`joto nasledstvo. 5 Otkako pristignal tamu, Eremija na{ol zasolni{te vo edna pe{tera, kade {to gi vnesol skinijata, Kov~egot i kadilniot `rtvenik, a potoa go zayidal vlezot. 6 Potoa, koga do{le nekoi od negovite sopatnici za da go ozna~at patot, ne mo`ele da go najdat. 7 A Eremija gi ukoril, {tom razbral za toa, velej}i im deka toa mesto }e ostane nepoznato s# dodeka Bog ne se smilostivi i odnovo ne go sobere Svojot narod. 8 Tokmu toga{ Gospod }e gi otkrie tie raboti, i }e se pojavi slavata Gospodova vo oblak, kako {to se pojavi vo vremeto na Mojsej i na Solomon, koga Mu se molele na Gospod, hramot da bide veli~estveno posveten. 9 Se govori i za toa deka Solomon, nadaren so mudrost, prinel `rtvi za obnovuvawe i zavr{uvawe na hramot. 10 Kako {to Mojsej Mu se molel na Gospod koga se spu{til ogan od neboto i ja progoltal `rtvata, taka, koga se molel i Solomon, se spu{til ogan i ja progoltal sepalenicata. 11 Mojsej toga{ rekol: Zatoa {to `rtvata za grev ne e za jadewe, ognot ja progolta. 12 Taka i Solomon praznuval osum dena. 13 A, vo zapisite i vo spomenite na Neemija se raska`uva i za toa kako napravil biblioteka, kako gi sobral knigite za carevite, za prorocite i za David, a i pismata na carevite za svetite prinosi. 14 Isto taka i Juda gi sobral site 14 knigi, koi bile izgubeni poradi vojna- 1 Mak 1,56 ta {to n# snajde, a sega se tie vo na{i 17-18 2 Mojs 19,5 race. 15 Zatoa, ako imate potreba od niv, 21 3,24 pratete lu|e da vi gi donesat. 16 Vi pi{uvame zatoa {to sakame da 5,2 10,29 go praznuvame o~istuvaweto, a dobro }e 11,8 bide, ako i vie gi praznuvate tie deno- 15,27 vi. 17 A Bog, Koj go spasi siot Svoj narod i na site im dade nasledstvo, carstvo, sve{tenstvo i svetili{te, 18 kako {to be{e vetil so Zakonot, Toj nabrgu, se nadevame na Nego, }e n# pomiluva i }e n# sobere od site krai{ta pod neboto vo svetoto mesto. 19 Za{to Toj n# izbavi od golemi nevolji i mestoto go o~isti. 20 A za delata na Juda Makavejski i na negovite bra}a, za o~istuvaweto na velikiot hram i za obnovuvaweto na `rtvenikot, 21 kako i za vojnite protiv Antioh Epifan i protiv negoviot sin Evpator, 22 i za pojavite od neboto, poka`ani na onie, koi se gri`ea za Judejcite tolku revnosno, taka {to, iako bea malubrojni, ja oslobodija celata zemja i gonea mnogubrojni neprijatelski grupi lu|e, 23 koi ja povratija slavata na svojot hram, poznat vo celiot svet, go oslobodija gradot i gi vostanovija zakonite, na koi im se zakanuva{e propa|awe, koga Gospod se smiluva na niv so Svojata golema dobrina 24 seto ova go izlo`il Jason Kireneecot vo pet knigi, no nie }e se obideme nakratko da gi opi{eme vo edna kniga. 25 Imaj}i gi predvid mnogute raboti i te{kotii {to proizleguvaat od obemniot materijal, za onie {to sakaat da se zanimavaat so istorija, 26 nie se pogri`ivme da im dademe duhovna potkrepa na tie {to imaat `elba za ~itawe, olesnuvawe - na onie {to sakaat da pomnat i polza za site {to }e ja ~itaat, 27 iako za nas, koi se zafativme so te{kata rabota da opi{eme nakratko

4
5 Mojs 32,49 34,1

7
Er 3,16

8
2 Mojs 24,16 40,34-38 3 Car 8, 10-11

9
3 Car 5, 8-13

10
3 Mojs 9,23-24 3 Car 8, 62-63 2 Let 7,1

11
3 Mojs 10,16-20

12
3 Car 8,65

13
Ezd 6,2-12 7,12-26

675
VTORA KNIGA MAKAVEJSKA
27 s#, ova ni najmalku ne e lesno, a bara od

nas napori i vnimanie, 28 kako {to ne mu e lesno ni na onoj 3,1 {to podgotvuva gozba i saka da im bide 4,7 korisen i na drugite. No, imaj}i ja 2-3 predvid blagodarnosta na mnogumina, Ezd 6,8-11 go prezemame ovoj trud dobrovolno vrz 4 sebe. 29 Ostavaj}i mu go na istori~arot 1 Let 24,14 to~noto izlo`uvawe na podrobnostite, nie }e se trudime da se rakovodime od pravilata na skrateno izlo`uvawe. 30 Kako {to graditelot na edna nova ku}a treba da se gri`i za celata nejzina gradba, a onoj {to }e se zafati so rezba i `ivopis, svoeto vnimanie }e treba da go svrti samo na ukrasuvaweto, pa taka mislime i nie za na{ata rabota. 31 Da se zadlabo~i{ vo su{tinata, i da gi istra`uva{ site izvori, da gi isleduva{ site poedinosti - toa e svojstveno na vistinskiot istori~ar. 32 Onoj, pak, {to pravi kratki izlo`uvawa, treba da bide kratok i da gi izbegnuva iscrpnite istra`uvawa. 33 I taka, kako {to rekovme, da go po~neme prika`uvaweto, za{to ne e razumno da go razvlekuvame predgovorot na istorijata, a samata istorija da ja skratuvame. Heliodor doa|a vo Erusalim Dodeka vo svetiot grad lu|eto `iveeja vo potpoln mir i dodeka gri`livo se pazea zakonite poradi pobo`nosta na prvosve{tenikot Onija, i negovata omraza kon zloto, 2 toga{ obi~no i samite carevi go po~ituvaa toa mesto i svetiot hram go daruvaa so najskapoceni darovi, 3 taka {to i aziskiot car Selevk dava{e od svoite prihodi za site rashodi okolu `rtvenite slu`bi. 4 No nekoj si Simon, od plemeto na Venijamin, koj bil postaven za nastojnik na hramot, vlegol vo raspravija so prvosve{tenikot poradi nadzorot nad gradskoto pazari{te. 5 Bidej}i ne mo`el da go nagovori prvosve{tenikot Onija, oti{ol kaj

Sir 32,1-2

Tarseoviot sin Apolonij, koj vo toa vreme bil upravitel na Kele-Sirija i Fenikija, 6 go izvestil deka erusalimskata riznica e prepolna so neizmerno bogatstvo deka vo nea e natrupano golemo koli~estvo pari, koi ne se potrebni za prinesuvawe `rtvi i deka seto toa bogatstvo mo`e da mu pripadne na carot. 7 Koga edna{ Apolonij se sostanal so carot i go izvestil za spomnatoto bogatstvo, a ovoj go odbral Heliodor, negoviot dr`aven upravitel, go ispratil so zapoved da go zeme toa bogatstvo. 8 Heliodor vedna{ trgnal na pat, pod izgovor deka treba da gi obikoli gradovite na Kele-Sirija i Fenikija, a vsu{nost trgnal da ja izvr{i carskata zapoved. 9 Koga pristignal vo Erusalim, i bil qubezno primen od prvosve{tenikot na gradot, toj mu soop{til za toa {to go doznal i deka e dojden da pra{a dali e toa vistina. 10 Makar {to prvosve{tenikot mu rekol deka toa e imot na vdovici i siraci, dovereni na pazewe, 11 i deka eden del e na Hirkan, sinot na Tovija, eden mnogu ugleden ~ovek, i deka ne e vistina ona {to klevetel ne~esniot Simon, i deka ima samo ~etiristotini talanti srebro i dveste talanti zlato, i zatoa 12 ne treba da bidat povredeni onie {to veruvale vo svetosta na mestoto i vo dostoinstvoto, i vo nepovredlivosta na hramot, koj e po~ituvan vo celiot svet, Voznemirenost vo gradot Heliodor, koj ima{e carska zapoved, sepak, odlu~no re~e deka toa treba da bide preneseno vo carskata riznica. 14 Toj opredeli den, a koga vleze vo riznicata za da napravi popis, vo gradot se sozdade golema voznemirenost. 15 Sve{tenicite, oble~eni vo sve{teni~ki ode`di, pa|aa pred `rtvenikot i povikuvaa kon neboto, do Onoj, Koj go dal zakonot za doveruvawe imot na hramot, molej}i da im go zapazi cel na onie {to mu go doverile.
13

7
10,11 11,1 13,2 1 Mak 3,32

10
5 Mojs 27,19

11
Neem 2,10.19 13,8

12
1 Mak 10,43

15
2 Mojs 23,6-12

676
VTORA KNIGA MAKAVEJSKA
16 Sekoj {to }e go pogledne{e liceto na prvosve{tenikot, ja ~uvstvuva{e negovata du{evna voznemirenost; izgle24 dot i izmenetata boja na liceto ja poka12,15.28 `uvaa du{evnata maka. 15,3.23.29 17 Nego go obzede u`asen strav i treEvr 12,9 pere{e so seto svoe telo; toa na onie {to go gledaa, im ka`uva{e kolku strada negovoto srce. 18 Celi semejstva istr~uvaa od svoite domovi i odea na zaedni~ka molitva, za{to na svetili{teto mu se zakanuva{e oskvernuvawe. 19 @enite opa{ani so vre}i{te pod gradite, odea vo grupi na ulicite, devojki, dotoga{ pazeni po domovite i vardeni, tr~aa edni kon portite, drugi kon yidovite, a treti gledaa niz prozorcite, 20 i site krevaa race kon neboto i se molea. 21 @alno be{e da se gleda kako mnogubroen narod pa|a ni~kum, a krajno voznemireniot prvosve{tenik stoe{e i ~eka{e. 22 Site Mu se molea na Boga Sedr`itelot celosno da im go zapazi na sopstvenicite ona {to mu go doverile na hramot na pazewe. 23 No Heliodor i ponatamu go prave{e ona {to be{e naumil.

19-20

2 Car 13,19 Pla~ 2,19

Kaznata za Heliodor A koga vleze vo riznicata so svoite vooru`eni pridru`nici, Gospod na na{ite tatkovci i Gospodarot na sekoja vlast poka`a znak; site {to se osmelija da vlezat vo riznicata bea soboreni od strav pred Bo`jata sila i padnaa vo nemo} i u`as. 25 Pred nivnite o~i im se pojavi kow pokrien so prekrasno sedlo, i stra{en kowanik, pa koga se ispravi na zadnite noze, go udira{e Heliodor so prednite kopita, a kowanikot kako da ima{e zlaten oklop. 26 Se pojavija i drugi dvajca mladi~i, eden od ednata, a drugiot - od drugata strana, neobi~no silni i so retka ubavina i po~naa da go bi~uvaat i mnogu rani mu nanesoa.
24

27 Koga Heliodor najposle padna na 31-40 3,28-29 zemja, nego go obvi gusta temnina; to- Dan 4,30-34 ga{ go krenaa i go postavija na nosila. 6,27-28 28 Onoj {to pred malku be{e vlegol 33 vo riznicata so golema sila, toj i onie 3 Mojs 4 {to go pridru`uvaa, bespomo{en go iznesoa so jasen dokaz za Bo`jata sila. 29 Toj be{e soboren od Bo`jata sila i le`e{e bezglasen i li{en od sekakva nade` za spasenie. 30 Judejcite Go proslavuvaa Gospoda, Koj go proslavi Svoeto `iveali{te; hramot, koj pred malku vreme, be{e ispolnet so strav i trepet, so pojavuvaweto na Gospod Sedr`itelot, se ispolni so radost i veselba. 31 Potoa, nekoi od pridru`bata na Heliodor, go zamolija prvosve{tenikot Onija - da Mu se pomoli na Sevi{niot za da mu podari `ivot na onoj {to le`e{e na izdivnuvawe. 32 Prvosve{tenikot, pla{ej}i se carot da ne pomisli deka Judejcite napravile nekakvo zlodelo protiv Heliodor, prinese `rtva za negovo spasenie. 33 Dodeka prvosve{tenikot ja prinesuva{e `rtvata za pomiluvawe, istite mladinci pak mu se pojavija na Heliodor, oble~eni vo ista rasko{na obleka, pa koga zastanaa pred nego mu rekoa: Bidi mu mnogu blagodaren na prvosve{tenikot Onija, za{to Gospod ti podari `ivot samo poradi nego, 34 a ti, kaznet od Boga, razglasuvaj im ja na site Negovata golema sila. I otkako gi izgovorija ovie zborovi, is~eznaa.

Promenata kaj Heliodor A Heliodor, otkako Mu prinese `rtva na Gospod i Mu dade golemi vetuvawa na Onoj, Koj mu go zapazi `ivotot, mu zablagodari i na Onija i so svojata vojska se vrati kaj carot, 36 svedo~ej}i pred site za delata na Sevi{niot Bog, koi gi vide so svoite o~i. 37 A koga carot go zapra{a Heliodor koj ~ovek mu se ~ini deka e pogoden da bide ispraten pak vo Erusalim, toj mu odgovori:
35

677
VTORA KNIGA MAKAVEJSKA
4,1
3,4-6 38 Ako ima{ nekakov neprijatel ili protivnik na tvojata dr`ava, nego is4 prati go tamu, i }e go pre~eka{ kaznet, 3,5 samo ako ostane `iv, za{to na ona mesto navistina ima sila Bo`ja; 39 Onoj, Koj `ivee na neboto, bdee nad toa mesto i go za{tituva; onie {to Mu pristapuvaat so lo{a namera - Toj gi bie i gi uni{tuva. 40 Ete, toa mu se slu~i na Heliodor i taka be{e za~uvana riznicata na svetiot hram. 9 Osven toa, vetil deka }e plati u{te 11 sto i pedeset talanti, ako mu dozvoli 1 Mak 8,17 da ima svoe u~ili{te za telesno vospi- 17 tuvawe na mladite i na erusalimcite 5,8-10 13,4-8 da im dava antiohisko gra|anstvo. 10 Koga carot se soglasi i toj dobi takva vlast, po~na vedna{ svoite sonarodnici da gi voveduva vo elinski na~in na `iveewe. 11 Gi ukina pravata, koi carot zaradi ~ovekoqubie im gi be{e dal na Judejcite, so posredstvo na Jovan, tatkoto na Evpolem, koj ode{e kako pratenik kaj Rimjanite za da sklu~i sojuz i prijatelstvo, pa, so eden zbor, urivaj}i gi zakonskite uredbi, voveduva{e novi obi~ai sprotivni na zakonot. 12 Otkako izgradi pod samata tvrdina u~ili{te za telesno vospituvawe na mladinci, gi privlekuva{e onie od niv {to bea poli~ni, pa gi vode{e vo dom na sramot. 13 Taka se pojavi naklonosta sprema elinizmot i pribli`uvaweto sprema tu|incite poradi pregolemata bezbo`ni~ka rasipanost na Jason, na toj bezbo`nik, a ne prvosve{tenik, 14 taka {to i sve{tenicite prestanaa da bidat revnosni sprema svojata slu`ba kaj `rtvenikot, i preziraj}i go hramot i ne gri`ej}i se za `rtvite, brzaa na znak od svir~e da prisustvuvaat na pretstavi, zabraneti so zakonot. 15 Go smetaa za ni{to ona {to nivnite tatkovci go po~ituvaa; go priznavaa za dobro samo ona {to go priznavale Elinite. 16 Zatoa gi postigna stra{na kazna: onie {to im bea primer za ugleduvawe za toa kako treba da `iveat i vo s# da bidat sli~ni na niv, tie im stanaa neprijateli i krvnici; 17 za{to ne e mo`no da gi prekr{ime Bo`jite zakoni, a da ostaneme nekazneti; toa go potvrduva i ona {to se slu~i potoa. 18 Koga vo Tir se odr`uvaa, vo prisustvo na carot, petgodi{nite natprevari, 19 bezbo`niot Jason isprati gleda~i od Erusalim, antiohijci, da odnesat i

Lo{ite dela na nastojnikot Simon Spomnatiot Simon, koj stana predavnik na hramovata riznica i na tatkovinata, go nakleveti Onija deka raboti protiv Heliodor i deka bil vinoven za lo{ite raboti. 2 Dobrotvorot na gradot, za{titnikot na svoite sonarodnici i revnosniot ispolnitel na Bo`jite zakoni, toj se osmeluva{e da go narekuva dr`aven neprijatel. 3 I koga neprijatelstvoto dojde dotamu {to preku nekoj od ednomislenicite na Simon, po~naa da se izvr{uvaat ubistva, 4 Onija, gledaj}i deka borbata stanuva mnogu opasna i deka Apolonij, upravitelot na KeleSirija i Fenikija, ja pottiknuva zlobata na Simon, 5 otide kaj carot, no ne kako obvinitel na svoite sogra|ani, tuku zaradi op{tata polza na siot narod i na sekoj poedinec. 6 Toj sogleduva{e deka bez carska pomo{ ne e mo`no mirno da se sredat rabotite i deka Simon nema da se oslobodi od svoeto bezumie.

Prvosve{tenikot Jason go prifa}a elinizmot 7 Po smrtta na Selevk, koga Antioh, nare~en Epifan, stana car, Jason, bratot na prvosve{tenikot Onija, se obiduva{e da ja prezeme prvosve{teni~kata slu`ba, 8 vetuvaj}i mu na carot, pri edna nivna sredba, trista i {eeset talanti srebro, i od nekoi drugi prihodi osumdeset talanti.

678
VTORA KNIGA MAKAVEJSKA
21 trista srebreni drahmi za `rtva na
1 Mak 10,75 29 Menelaj be{e prinuden prvosve{- 29 tenstvoto da mu go otstapi na Lisimah, 12,2 a Sostrat go zamenil Kratis, zapoved- 33 3,12 nikot na Kipranite.

Herkul; no, onie {to gi zedoa da gi nosat, molea da ne bidat upotrebeni za 23 `rtvi, bidej}i toa go smetale kako 3,4 4,1.7 ne{to neprili~no, tuku da gi potro{at za ne{to drugo. 20 I taka, parite {to gi isprati za `rtva na Herkul, bea potro{eni za gradba na ~unovi so vesla. Do~ekot na Antioh Epifan vo Erusalim
21 Koga potoa Apolonij, sinot na Menestej, be{e ispraten vo Egipet da prisustvuva na zacaruvaweto na Ptolomej Filometor, Antioh se posomneval vo nego; zatoa koga se upati vo Jopija, toj dojde vo Erusalim. 22 Toga{ be{e pre~ekan mnogu sve~eno od Jason i od gradot, so fakeli i vosklici, a ottamu zaedno so svojata vojska pojde vo Fenikija.

Ubistvoto na Onija Dodeka se slu~uvaa ovie nastani, bunt krenaa Tarsjanite i Malo{anite, zatoa {to nivnite gradovi $ bea dadeni kako miraz na carskata nalo`nica Antiohida. 31 Zatoa nabrgu potoa carot otide tamu za da gi pomiri, a za svoj namesnik go ostavi Andronik, eden od golemodostojnicite na carot. 32 Toga{ Menelaj, smetaj}i deka mu se uka`al pogoden moment, ukrade zlatni sadovi od hramovata riznica i eden del od niv mu gi podari na Andronik, a drugite gi prodade vo Tir i vo sosednite gradovi. 33 Otkako razbra i se uveri vo toa, Onija go ukori i se zasolna vo azilnoto mesto Dafni kaj Antiohija. 34 Zatoa Menelaj, {tom se sostana so Andronik, go zamoli da go ubie Onija. Toga{ Andronik otide kaj Onija, izmamni~ki mu ja podade svojata desnica, a Onija, iako se somneva{e vo nego, izleze od svoeto skrivali{te; vedna{ go ubi, ne vodej}i gri`a za pravda. 35 Od ova se razgnevija ne samo Judejcite, tuku i mnogu drugi narodi, i negoduvaa poradi nepravednoto ubistvo na toj ~ovek. 36 Koga carot se vrati od predelite na Kilikija, Judejcite i pobunetite Elini od gradot go izvestija za bezzakonoto ubistvo na Onija. 37 Antioh, silno ogor~en i pobuden so so~uvstvo, gi oplakuva{e dobrodetelite i golemata pobo`nost na umreniot, 38 razgneven na Andronik, mu ja soble~e dostoinstveni~kata obleka, mu gi iskina ali{tata i zapoveda da go vodat po celiot grad i na istoto mesto, kade {to toj go ubi Onija, da go pogubat nego - ubiecot; taka Gospod mu dade zaslu`ena kazna.
30

34-35
Dan 9,26

Menelaj nazna~en za prvosve{tenik

23 Tri godini potoa, Jason go isprati Menelaj, bratot na prethodno spomenatiot Simon, za da mu gi odnese na carot parite i da go potseti na nekoi neodlo`ni raboti. 24 A toj, koga se sretnal so carot, ja pofali negovata vlast, i izdejstvuva da mu bide dadena prvosve{teni~ka slu`ba, otkako re~e deka }e pla}a trista talanti srebro pove}e od Jason. 25 Otkako gi primi zapovedite na carot, se vrati vo Erusalim, bez da donese so sebesi ne{to dostojno za prvosve{tenik, osven gnevot na svirep tiranin i bes na div yver. 26 Pa taka Jason, koj go izmami svojot roden brat, od drug be{e izmamen i mora{e da prebega vo Amanitida. 27 Menelaj ja dobi prvosve{teni~kata vlast, no voop{to ne se gri`e{e za parite {to mu gi vetil na carot, iako Sostrat, zapovednikot na gradskata tvrdina, postojano gi bara{e od nego, 28 za{to toj be{e odgovoren za sobirawe na danocite; poradi taa pri~ina obajcata bea povikani kaj carot.

679
VTORA KNIGA MAKAVEJSKA
Smrtta na Lisimah A koga Lisimah, so znaewe na Menelaj, napravi mnogu kra`bi na sveti 47 Kol 3,11 predmeti, i zatoa po~na nasekade da se govori, narodot se digna protiv Lisimah, za{to mnogu zlatni sadovi bea ukradeni. 40 Otkako razgneveniot narod vostana, Lisimah vooru`i okolu tri iljadi lu|e, i prv po~na da vr{i nasilstva pod vodstvo na eden tiranin, star po godini, no ne pomalku zastaren po svoeto bezumie. 41 [tom gi vidoa nasilstvata na Lisimah, edni od lu|eto bea grabnale kamewa, drugi stapovi, a treti zemja i gi frlaa vrz glavite na Lisimahovite lu|e, 42 taka {to mnogumina od niv ubija, nekoi ranija, a ostanatite gi nateraa da se razbegaat, dodeka kradecot na svetite raboti go fatija kaj riznicata.
39 43

45

8,8 1 Mak 3,38

stana u{te po`estok neprijatel na 5,1 1 Mak 1,16gra|anite. 20

9 Vtorata egipetska vojna 1 Mak 12, Vo toa vreme Antioh zapo~na vtora 1-23 vojna protiv Egipet. 10 2 Vo tie denovi, re~isi celi ~etiri1 Mojs eset dena, nad celiot grad vo vozduhot 49,29 3 Car 2, se gledaa kowanici, vo zlatna obleka i 10 vooru`eni so kopja, sli~ni na vojnici; 13,22 3 strojni borbeni kowi~ki redovi, napadi i otstapuvawa na ednata i na drugata strana, razmavnuvawe so {titovi i mnogu kopja i me~evi, frlawe streli, bolskav sjaj na zlatni oklopi i sekakvo oru`je. 4 Zatoa site se molea taa pojava da bide za dobro.

Menelaj osloboden Zatoa Menelaj, be{e izveden pred

sud.
44 Koga carot dojde vo Tir, toga{ trojca pratenici od Sovetot na narodnite stare{ini mu podnesoa `alba. 45 A Menelaj, ve}e faten, mu veti mnogu pari na Ptolomej, Dorimenoviot sin, ako se zastapi pred carot za nego. 46 A Ptolomej, go odvede carot pod nekoj trem, pod izgovor deka treba da se osve`i, i skri{no go promeni sudskoto re{enie. 47 Menelaj, vinovnikot na seto zlo, carot go oslobodi kako nevin od site obvinenija, dodeka kutrite obviniteli, koi ako treba{e da se branat i pred sud na Skitite, sekako deka }e bea oslobodeni, niv carot gi osudi na smrt. 48 I taka, onie {to govorea vo odbrana na gradot, narodot i na svetite sadovi, vedna{ bea osudeni so nepravedna kazna. 49 Duri i tir~anite, zgrozuvaj}i se od takvata nepravedna kazna, dadoa golem prilog za nivniot pogreb. 50 A Menelaj, poradi al~nost na vlastodr{cite, ja zadr`a vlasta {to ja ima{e, pa napreduvaj}i vo zlobata, im

Krajot na Jason Koga potoa se pro{iri la`en glas deka Antioh umrel, Jason sobra ne pomalku od iljada du{i i go napadna gradot, a {tom se iska~ija na gradskite yidovi, i otkako gradot be{e prezemen, Menelaj izbega vo tvrdinata. 6 A Jason bezmilosno ja proleva{e krvta na svoite sogra|ani, ne pomisluvaj}i deka uspehot protiv sonarodnicite e najgolemoto zlo, pa si zamisluva{e deka dobil pobeda nad neprijatelite, a ne nad ednorodnite bra}a. 7 No sepak toj ne dobi nikakva vlast, tuku sramno go zavr{i svoeto predavstvo i be{e odnovo prinuden da bara pribe`i{te vo Amanitida. 8 Krajot na negoviot lo{ `ivot be{e vakov: obvinet pred arabiskiot vladetel Areta, toj bega{e od grad vo grad, od site progonuvan i mrazen kako otstapnik od zakonite i preziran kako neprijatel od svojata tatkovina i svoite sogra|ani, be{e proteran vo Egipet. 9 Onoj {to izgoni tolku mnogu lu|e od svojata tatkovina, samiot zagina vo tu|a zemja, otkako pojde kaj Lakedemoncite so nade` deka me|u niv }e najde za sebe pribe`i{te poradi rodninstvoto {to go ima{e so niv. 10 Onoj koj ostavi mnogumina bez pogreb, i samiot ostana neoplakan i neu5

680
VTORA KNIGA MAKAVEJSKA
17 dostoen so pogreb, nitu so grobot na
21 I taka, Antioh, otkako odnese od 22 hramot osumstotini talanti, pa pobrza 8,8 da se vrati vo Antiohija, mislej}i vo 23 svojata gordost deka kopnoto mo`e da 4,38 go napravi pogodno za plovewe, a more- 27 to - za suvozemni pati{ta; 3 Mojs 11 22 za nastojnik vo Erusalim go ostavi 1 Mak 2,28.31 Filip, rodum od Frigija, a po priroda Evr 11,38 po`estok i od onoj {to go postavi, 23 a vo Garizim go postavi Andronik, a osven niv, i Menelaj, koj upravuval u{te polo{o od drugite nad judejskite gra|ani.

svoite tatkovci. 11 Koga carot razbra za seto toa, toj 19 pomisli deka Judeja se odvojuva od nego, Mk 2,27 pa se digna od Egipet so razgnevena du{a i go zazede gradot so svoite vooru`eni sili. 12 Toj im zapoveda na svoite vojnici bezmilosno da gi bijat site {to }e gi vidat i da gi ubivaat onie {to se krijat po ku}ite. 13 Taka izginaa mladi i stari, umrtvija ma`i, `eni i deca, zaklaa devojki i doen~iwa. 14 Vo tri dni zaginaa osumnaeset iljadi: ~etirinaeset iljadi padnaa od rakata na ubijcite, a ne pomalku od ubienite bea onie {to bea prodadeni. Ograbuvaweto na hramot (1 Mak 1,2124) 15 No nezadovolen ni od toa, toj se osmeli da vleze i vo najsvetiot hram na celata zemja, a go vode{e Menelaj, predavnikot na zakonite i na tatkovinata. 16 Toj gi zema{e svetite sadovi i drugite sveti predmeti so svoite ne~isti race, podareni od drugi carevi za blagoslov i napredok, poradi slavata i dostoinstvoto na ova sveto mesto. 17 Antioh, zaslepen od svoite gordi misli, ne mo`e{e da razbere deka Gospod za kuso vreme se razgnevi poradi grevovite na gra|anite, poradi {to go ostavi gradot bez za{tita. 18 Iako nema{e natrupano tolku mnogu grevovi, sepak, koga bi se osmelil da vleze, i nego }e go odvratea udarite na kam{ikot od negovata drskost, kako {to go odvratija i Heliodor, kogo go isprati carot Selevk da ja ispita riznicata. 19 No Gospod ne go izbra narodot zaradi svetoto mesto, tuku go izbra svetoto mesto - zaradi narodot. 20 Zatoa i svetoto mesto, imaj}i del od narodnite nevolji, dobi del od Bo`jite dobrini, pa makar {to be{e zapu{teno poradi gnevot na Sevi{niot, pak be{e izdignato vo celata svoja slava, otkako se smiluva Velikiot Gospod.

6,12-17 9,13 15,22

Intervencijata na Apolonij (1 Mak 1,2935)

24 Potoa go isprati svojot namesnik Apolonij so dvaeset i dve iljadi vojnici, otkako mu zapovedal da gi ubijat site vozrasni ma`i, a `enite i decata da gi prodadat. 25 Koga dojde vo Erusalim, toj se prika`uval kako miroqubiv ~ovek; po~ekal do svetiot saboten den, i toga{ ja iskoristil sabotnata po~inka na Judejcite, pa na svoite lu|e im zapoveda da go zemat oru`jeto. 26 Najnapred gi ubil site onie {to oti{le da ja gledaat vojskata, a potoa zaedno so svojata vojska se vturnal vo gradot i isklal mnogu narod. 27 Toga{ Juda Makavejski, desetti vo svojot rod, se povle~e vo pustinata i `ivee{e so svoite privrzanici po planinite kako yverovite; se hrane{e so treva za da ne bide sou~esnik vo oskvernuvaweto.

Vospostavuvawe paganski obredi Nabrgu potoa carot isprati eden starec, Atiwanin, da gi prisiluva Judejcite da gi prekr{at tatkovskite zakoni i da ne `iveat po Bo`jite zakoni; 2 da go oskvernat erusalimskiot hram i da go narekuvaat hram na Zevs Olimpiski, a hramot vo Garizim - hram na Zevs Gostoqubiviot, zatoa {to `itelite na ovoj grad se pridojdeni. 3 Ovaa nevolja be{e te{ka i nepodnosliva za narodot.

681
VTORA KNIGA MAKAVEJSKA
4 Hramot se ispolni so bludstvo i pijan~ewe od strana na neznabo{cite koi, dru`ej}i se so bludnici, se sobiraa so takvite `eni vo najsvetite mesta vo hramot i vnesuvaa nepozvoleni 11 raboti. 5,21-22 5 I `rtvenikot se napolnil so nedoz1 Mak 2, 29-38 voleni `rtvi, sprotivni na zakonot. 6 Ne se dozvoluva{e praznuvaweto na 13-14 Is 54,7-8 sabotata, ni praznuvaweto na prazniciMudr 11,9 te, pa ne dozvoluvaa duri da se narekuvame Judejci. 7 Sekoj mesec, na rodendenot na carot, sosila gi vodea Judejcite da prinesuvaat idolski `rtvi, a na Dionisoviot praznik gi prinuduvaa da nosat br{lenovi venci i da odat vo grupi sve~eno vo ~est na Dionis. 8 Takva naredba izdade carot Ptolomej i vo drugite sosedni elinski gradovi, a tie da dejstvuvaat protiv Judejcite i da gi prinuduvaat da im prinesuvaat `rtvi na idolite i da jadat od tie `rtvi. 9 Onie, {to ne se soglasuvaa da `iveat spored obi~aite na neznabo{cite gi ubivaa. Tokmu toga{ nastana vistinska maka. 10 Dve `eni bea obvineti deka gi obrezale svoite deca; zatoa gi vrzaa tie deca za gradite na nivnite majki, pa otkako gi pro{etaa niz gradot pred narodot, gi frlija preku gradskite yidi{ta. 11 Drugi se sobiraa vo bliskite pe{teri za da mo`at tajno da go praznuvaat sabotniot den, no, otkako bea prijaveni kaj Filip, bea izgoreni, za{to, poradi svetosta na toj den, smetaa deka e gre{no da se branat.

6,8

4,45 13,25 Sud 1,31 1 Mak 5,15 12,48

14 Dodeka drugite narodi Gospod gi 15 Mojs ~eka dolgotrpelivo da gi kazni za niv- 1 15,16 nite grevovi, toga{ koga tie }e se nat- 1 Sol 2,16 rupaat, a so nas ne postapuva taka; nas 18 ne n# ~eka taka dolgotrpelivo; 3 Mojs 11,7 15 n# kaznuva pred da stigneme do vrv- Is 65,4 ot na grevovite. 24 16 Bog nikoga{ ne ja oddale~uval od 4,13 nas Svojata milost; n# kaznuva so nevolji, no nikoga{ ne n# izostavuva nas - Svojot narod. 17 Ova {to go rekov, neka ni bide dovolno kako spomen. A sega pak da se vratime na na{eto prika`uvawe.

Ma~eni{tvoto na Eleazar Ima{e nekoj si Eleazar, eden od prvite kni`nici, ve}e ostaren, no mnogu li~en. Nego go prinuduvaa, otvoraj}i mu ja nasila ustata da jade svinsko meso. 19 No toj pove}e ja saka{e slavnata smrt, otkolku sramniot `ivot; dobrovolno se predade da go izma~uvaat i go pluka{e ona {to nasila mu go stavaa vo ustata, 20 a taka treba{e da postapuvaat site, re{eni poskoro da istrpat, otkolku da jadat od ona {to e zabraneto so zakon. 21 Toga{ onie, {to stoeja na ~elo na bezbo`ni~koto `rtvuvawe, poznavaj}i go toj ~ovek od poodamna, go povikaa nasamo i go ubeduvaa da prinese meso {to toj samiot }e go prigotvi, koe bi mo`el da go jade, i da se pravi deka bo`em jade od mesoto {to go `rtvuval carot, 22 na toj na~in da se izbavi od smrtta, polzuvaj}i se so nivnata qubov poradi nivnoto staro prijatelstvo. 23 No toj, re{itelen vo svojata blagorodna odluka, dostojna za negovata vozrast i ugledna starost, za negovite slavni beli kosi, za pobo`nosta u{te od ranoto detstvo, a najpove}e - poradi svetiot i od Boga daden zakon, odgovori i re~e: 24 Vedna{ neka me predadat na smrt. Za{to na na{ata vozrast ne $ prilega da se prepravame, taka {to mnogumina od mladite da pomislat deka devedesetgodi{niot Eleazar minal vo verata na neznabo{cite,
18

Milosta Bo`ja i vo kaznuvaweto

12 Gi molam onie {to ja ~itaat ovaa kniga da ne se pla{at od ovie nevolji i da znaat deka ovie stradawa ne slu`at za propast, tuku za vrazumuvawe na na{iot rod. 13 Za{to toa {to na ne~estivite ne im se dava mnogu vreme, tuku nabrgu bivaat kaznuvani, toa e znak za golemata Bo`ja milost.

682
VTORA KNIGA MAKAVEJSKA
28
13,14 25 pa, poradi mojata licemernost, zaradi kratkiot i ni{to`en `ivot, preku mene da padnat vo zabluda, a so toa jas bi $ stavil damka i sram na mojata starost. 26 Pa i koga bi se izbavil od ~ove~kite izma~uvawa vo ovoj `ivot, vo sega{novo vreme, jas ne bi mo`el da izbegam od sesilnata desnica na Sevi{niot ni vo ovoj `ivot, nitu po smrtta - vo drugiot. 27 Zatoa sega, otka`uvaj}i se hrabro od ovoj `ivot, }e se poka`am dostoen za svojata starost, 28 a na mladite }e im ostavam dobar primer kako treba za po~ituvanite sveti zakoni so gordost da se odi vo smrt. Po ovie zborovi vedna{ pojde na izma~uvawe. 29 Toga{ i onie {to go vodea, ja izmenija dotoga{nata svoja naklonost sprema nego vo omraza; negovite zborovi gi smetaa za ludost. 30 Koga pod `estokite udari ve}e umira{e, toj vozdivna i re~e: Gospod, Koj znae s#, dobro znae deka mo`ev da se izbavam od smrtta i deka na svoeto telo gi podnesuvam te{kite maki od bi~uvaweto, gi pretrpuvam vo mojata du{a od strahopo~it sprema Nego. 31 Taka go zavr{i svojot zemen `ivot i so svojata smrt ostavi, ne samo za mladite, tuku i za mnogumina od narodot, primer za hrabrost i spomen na dobrodetel.

Ma~eni{tvoto na sedumte bra}a Taka bea fateni i sedum bra}a zaedno so nivnata majka. Carot naredi da gi bijat so bi~evi i volovski `ili, sakaj}i da gi prisilat da jadat od zabranetoto svinsko meso. 2 Eden od niv progovori prv i re~e: [to saka{ da pra{a{ i {to saka{ da doznae{ od nas! Nie sakame pove}e da umreme, otkolku da gi zgazime zakonite na na{ite predci. 3 Toga{ carot silno se razgnevi i naredi da se v`e{tat tavi i kotli. 4 Koga gi v`arija, carot zapoveda vedna{ da mu go otse~at jazikot na onoj {to prv progovori, da mu ja oderat ko-

`ata i da mu gi se~at racete i nozete 7,6 Mojs pred o~ite na drugite negovi bra}a i 5 32,36 pred majka mu. 5 I taka, otkako go osakati sosema, 8 7,27 zapoveda da go odnesat do ognot i da go 12,37 pe~at vo tava, a koga od tavata se {ire{e mirizba nadaleku, drugite sinovi, 9 7,11.14.23 zaedno so nivnata majka, se pottiknuvaa 7,29.36 eden so drug, hrabro da gi istrpat ma- 12,42 Dan 12,2 kite, velej}i: 6 Gospod Bog gleda i navistina }e bide milostiv sprema nas, kako {to izjavi Mojsej vo svojata pesna pred narodot: Toj }e se smiluva na svoite slugi. 7 Koga umre prviot, go izvedoa vtoriot na podbivawe i, otkako mu ja odraa ko`ata zaedno so kosata, od glavata, go pra{aa: Saka{ li da jade{ pred da go izma~uvame tvoeto telo del po del? 8 A toj, odgovaraj}i im na jazikot na svoite tatkovci, re~e: Ne, ne sakam! Zatoa i toj gi pretrpe istite maki kako i prviot. 9 Ispu{taj}i ja svojata du{a, vozdivna i re~e: Ma~itele, ti ni go odzema{ sega{niot `ivot, no Carot na slavata }e n# voskresne za ve~en `ivot nas {to umirame za Negovite zakoni. 10 Potoa be{e izlo`en na podbivawe tretiot, pa koga mu go pobaraa jazikot, toj go poka`a, podavaj}i gi bez strav i svoite race. 11 I juna~ki re~e: Od neboto sum gi primil i ne `alam da gi dadam za Bo`jite zakoni; se nadevam deka pak }e gi dobijam od Nego. 12 I samiot car, i onie {to bea so nego, se v~udovidoa od smelosta na mom~eto, koe gi prezira{e makite. 13 Koga umre toj, na istite maki go podlo`ija i ~etvrtiot brat. 14 Pred da umre, toj re~e: Blaze mu na onoj {to umira od ~ove~ka raka, toj treba da se nadeva na Boga - deka Toj }e go voskresne! A ti, ma~itele, za tebe }e nema voskresenie za `ivot. 15 Potoa go dovedoa pettiot i po~naa da go izma~uvaat. 16 Toj go pogledna carot i mu re~e: Iako si smrten, ti ima{ vlast nad lu|eto i pravi{ s# {to saka{. No ne misli deka Bog go napu{til na{iot narod!

683
VTORA KNIGA MAKAVEJSKA
17 Samo po~ekaj, pa }e ja vidi{ Negovata golema sila: Toj }e te kazni i tebe i tvojot narod! 18 Potoa go dovedoa {estiot, koj, pri19 gotvuvaj}i se za smrtta, re~e: Ne mami Dela 5,39 se popusto, nie go trpime ova poradi 22 na{a vina, za{to Mu zgre{ivme na naPs 138, {iot Bog i zatoa n# snajdoa site ovie 13-15 maki, dostojni za ~udewe. Jov 10,8-12 19 No ne misli - deka ti nema da biProp 11,5 de{ kaznet, ti koj se osmeluva{ da se bori{ protiv Boga, 20 Najdostojna, pak, za voshit be{e majkata, koja gledaj}i gi nejzinite sedum sinovi kako umiraat vo eden den, velikodu{no pretrpuva{e zatoa {to se nadeva{e na Boga. 21 Ispolneta so blagorodni ~uvstva i potkrepuvaj}i go svojot duh so ma{ka hrabrost, taa go pottiknuva{e sekogo od niv so jazikot na nivnite tatkovci, velej}i: 22 Jas ne znam kako se najdovte vo mojata utroba; jas ne vi gi podariv ni duhot ni `ivotot, nitu preku mene se obrazuval sostavot na sekogo od vas. 23 Zatoa, Sozdatelot na svetot, Koj go sozdal ~ove~kiot rod i na s# mu dal po~etok, pak milostivo }e vi dade i duh i `ivot zatoa {to sega ne se {tedite zaradi Negovite zakoni. 24 Antioh pomisli deka go preziraat, sfa}aj}i deka se podbivaat so nego, go sovetuva{e najmladiot, koj be{e u{te `iv, i ne samo so zborovi, tuku i so zakolnuvawe go uveruva{e deka }e go napravi bogat i zadovolen, samo ako se otka`e od Zakonot na tatkovcite, deka }e mu bide prijatel i }e go postavi na visoka slu`ba. 25 No bidej}i mom~eto ne vnimava{e {to mu zboruva carot, ovoj ja povika majka mu i po~na da ja nagovara da go posovetuva svojot najmal sin za da si go spasi `ivotot. 26 Po dolgo ubeduvawe, majkata se soglasi da go posovetuva sinot svoj. 27 No koga se navedna nad nego i potsmevaj}i mu se na svirepiot ma~itel, taa mu govore{e vaka na jazikot na nejzinite predci: Sine, smiluvaj se nad mene, koja sum te nosela devet meseci vo 14,2 1 Mak 11,17 13,31

17

mojata utroba, tri godini so mleko sum 28 te doela, sum te hranela, odgledala i Jov 26,7 vospitala. 31 28 Ti se molam sine, pogledni gi ne- 11,13 15,37 boto i zemjata i s# {to e na niv i znaj deka seto toa Bog go sozdal od ni{to, 37 znaj deka taka nastanal i ~ove~kiot 9,11-12 rod. 29 Ne pla{i se od ubiecot, tuku bidi dostoen za tvoite bra}a i primi ja smrtta za da te pridobijam pak, po Bo`ja milost, zaedno so tvoite bra}a. 30 Dodeka taa u{te govore{e, mom~eto re~e: [to ~ekate? Jas ne $ se pokoruvam na carskata zapoved; jas im se pokoruvam na zapovedite od Zakonot {to im go dade Bog na na{ite predci preku Mojsej. 31 A ti {to si izmislil vakvi maki za nas Judejcite, znaj deka nema da izbega{ od Bo`jata raka. 32 Nie stradame poradi na{ite grevovi. 33 Pa, ako `iviot Bog za izvesno vreme se razgnevi na nas za da n# pokara i da n# pou~i, Toj pak }e se smiluva nad nas, Svoite slugi. 34 A ti, bezbo`niku i najgolem prestapnik od site lu|e, ne gordej se popusto, ne izdignuvaj se so prazni nade`i, krevaj}i ja svojata raka protiv slugite Bo`ji, 35 za{to u{te ne si izbegal od sudot na Boga, Koj gleda s#. 36 Na{ite bra}a, koi gi pretrpea sega ovie preodni maki, spored Bo`jiot zavet, dobija ve~en `ivot, a ti, spored Bo`jiot sud, }e dobie{ spravedliva kazna za tvojata gordost. 37 I jas, kako i moite bra}a, gi predavam du{ata i teloto za Zakonot na na{ite predci, molej}i Mu se na Boga, nabgru da se smiluva nad Svojot narod, a ti, vo maki i stradawa, da priznae{ deka e Toj edinstven Bog. 38 So mene i so moite bra}a neka zavr{i gnevot na Sevi{niot, koj so pravo se sru{i vrz na{iot narod. 39 Carot, napolno izbezumen, se razgnevi na nego po`estoko otkolku na negovite bra}a, do`ivuvaj}i go te{ko osobeno podbivaweto.

684
VTORA KNIGA MAKAVEJSKA
40 Taka i toj go zavr{i svojot `ivot, a da ne se oskverni, ispolnet so nade` 2-4 vo Gospod. 41 Po sinovite umre i majkata. 6,2-10 42 Ete, tolku za obrednite idolski 3 1 Mojs 4,10 `rtvi i za stra{nite izma~uvawa. 5,27

8,1

4
1 Mak 1,25

Makavejskoto vostanie

Juda Makavejski i onie {to bea so 8 nego, po~naa tajno da odat po sela4,45 5,22 ta, da gi povikuvaat rodninite i da gi 6,8.11 sobiraat site {to mu ostanale verni na 9 judejstvoto, pa sobra {est iljadi ma`i. 1 Mak 3, 2 Tie povikaa kon Gospod da se smilu34-36 3,38-39 va nad narodot {to e izma~uvan od site i nad oskvernetiot hram od bezbo`nicite; 3 da se smiluva nad razurnatiot grad, na koj mu se zakanuva opasnost da bide sramnet so zemjata, da ja slu{ne krvta {to vika kon Nego; 4 da si spomne za bezzakonoto pogubuvawe na nevinite mladenci, za iska`anite hulewa protiv Negovoto ime i da se razgnevi protiv lo{ite. 5 I koga zastana na ~elo na svojata vojska, Makavej be{e nepobedliv za bezbo`nicite, otkako Bo`jiot gnev se pretvori vo milost. 6 Napa|a{e nenadejno gradovi i sela i gi gore{e, zazema{e pogodni polo`bi, pobedi mnogu neprijateli i gi prisili vo begstvo. 7 Takvite napadi naj~esto gi prave{e no}e, a glasot za negovoto juna{tvo se raznesuva{e nasekade. Nikanor i Gorgij protiv judejskiot rod (1 Mak 3,384,27) Filip, gledaj}i deka toj ~ovek postojano napreduva, dobiva s# pogolema sila i deka ~esto ima uspeh vo svoite potfati, se obrati pismeno do Ptolomej, voeniot na~alnik na Kele-Sirija i Fenikija za da mu pomogne vo carskite raboti. 9 Toj go odbra ikanor, Patrokloviot sin, eden od negovite prvi prijateli, i otkako go postavi na ~elo od najmalku dvaeset iljadi vojnici od razni narod8

nosti, go isprati za da go uni{ti siot judejski rod. Kon nego go pridru`i i vojskovodecot Gorgij, iskusen vo voenite raboti. 10 Nikanor ima{e namera od proda`bata na judejskite plenici da go isplati danokot od dve iljadi talanti {to im go dol`e{e na Rimjanite. 11 Zatoa vedna{ im isprati ponuda na site primorski gradovi za proda`ba na judejski robovi, vetuvaj}i im po dvaeset plenici za eden talant; toj ne znae{e kakva kazna go o~ekuva od rakata na Sevi{niot. 12 Na Juda mu javija za doa|aweto na Nikanor; toj gi izvesti onie {to bea so nego, za vojskata {to se pribli`uva; 13 toga{ se razbegaa stra{livcite i onie {to ne veruvaa vo Bo`jata pravda, gi napu{tija svoite mesta. 14 A drugi, pak, prodavaa s# {to imaa so sebe, i Mu se molea na Gospod da gi izbavi od ne~esniot Nikanor, koj gi prodal u{te pred bitkata, 15 ako ne zaradi niv, toga{ barem zaradi zavetot so nivnite tatkovci i zaradi toa {to se imenuvaat so Negovoto sveto i slavno ime. 16 Toga{ Makavej gi sobra onie {to bea so nego, na broj {est iljadi lu|e i po~na da gi ohrabruva da nemaat strav od neprijatelite, od mno`estvoto neznabo{ci, koi nepravedno gi napa|aat, tuku hrabro da se borat, 17 imaj}i ja predvid prestapnata navreda na Svetoto mesto, urivaweto na izlo`eniot na poruga grad i uni{tuvaweto na pradedovskite obi~ai. 18 Za{to, vele{e toj, Tie imaat verba vo svoeto oru`je i vo svojata hrabrost, a nie imame verba vo Sesilniot Bog, Koj so edno zamavnuvawe mo`e da gi sobori tie {to doa|aat protiv nas i siot svet. 19 Toj im raska`a i za pomo{ta {to ja dobile nivnite pradedovci i kako pod Senahirim bile ubieni sto osumdeset i pet iljadi lu|e, 20 za bitkata vo Vavilon protiv Galatjanite, kade{to se borele osum iljadi lu|e so pomo{ na ~etiri iljadi Makedonci, pa koga Makedoncite se na{le

10-11
1 Mak 8,7

13
5 Mojs 20,8

15
Er 14,9

18
Ps 19,7

19-20
15,22 4 Car 19,35-36 Is 37,36-37 1 Mak 7,41

685
VTORA KNIGA MAKAVEJSKA
22-23 vo nevolja, samo tie osum iljadi ubile
1 Mak 2,2-5 31 Koga go sobraa seto oru`je i gri`livo go podredija na prigodni mesta, drugiot plen go odnesoa vo Erusalim. 32 Go ubija i voda~ot na Timoteevite odredi, najbezbo`niot ~ovek, koj im pri~ini mnogu maki na Judejcite. 33 Potoa, praznuvaj}i ja pobedata vo svojata tatkovina, go izgorea Kalisten i nekoi drugi, koi ja bea izgorele svetata vrata, i bea izbegale vo edna ku}a; taka i tie pretrpea dostojna kazna za svetogrdieto.

32
12,10

sto i dvaeset iljadi lu|e, blagodarej}i 23 na pomo{ta od Neboto, i dobile golem 12,20.36 plen. 1 Mak 3,48 21 Koga so vakvi zborovi gi ohrabri i 30 gi podgotvi da bidat gotovi da umrat za 1 Mak 5, zakonite i za tatkovinata, toj ja razde6-44 7,8-20 li vojskata vo ~etiri dela, 22 postavuvaj}i gi svoite bra}a za na~alnici na sekoj od ovie delovi; Simon, Josif i Jonatan i na sekogo od niv mu doveri po iljada i petstotini du{i. 23 Potoa mu naredi na Eleazar da ~ita od Svetata kniga, pa, otkako go pozdravi so zborovite So Bo`ja pomo{! zastana na ~elo od predniot del i vleze vo boj so Nikanor. 24 Bidej}i pomo{nik vo borbata im be{e Sesilniot, tie ubija pove}e od devet iljadi neprijateli, a pogolemiot del od Nikanorovata vojska ja ranija i osakatija; site drugi se razbegaa. 25 Im gi zedoa parite i na onie {to bea do{le da gi kupuvaat, gi gonea na golema dale~ina, no se vratija, za{to nemaa vreme; 26 bidej}i toa se slu~uva{e na denot nasproti sabota, zatoa i ne prodol`ija da gi gonat. 27 Otkako go sobraa oru`jeto i go sobraa plenot, tie ja praznuvaa radosno sabotata, blagodarej}i Mu na Gospod i proslavuvaj}i Go zatoa {to gi spasi vo toj den i {to po~na da im ja poka`uva Svojata milost. 28 Otkako ja otpraznuvaa sabotata, od plenot oddelija za sakati, vdovici i siraci, a ostatokot go razdelija pome|u sebe i svoite deca. 29 [tom ja svr{ija seta taa rabota, se sobraa na zaedni~ka molitva, molej}i Mu se na milosrdniot Gospod napolno da se izmiri so niv - Svoite slugi. Porazot na Timotej i na Vakid A od onie, koi pod vodstvo na Timotej i Vakid zaedno gi napadnaa, tie ubija dvaeset iljadi lu|e i lesno gi osvoija nivnite visoki tvrdini; toga{ razdelija u{te mnogu plen na ednakvi delovi me|u sebe, me|u sakatite, vdovicite, siracite i me|u narodnite stare{ini.
30

33
1,8 1 Mak 1,31

36
3,36 9,12 Dan 4,31 6,27 Judita 5, 6-21

9,3
8,9-29 8,30-32 Ezd 6,2 Judita 1,1 Tov 3,7 5,6

Poni`uvaweto na Nikanor
34 A onoj, trojniot zlostornik Nikanor, koj be{e dovel tri iljadi trgovci da kupuvaat Judejci, 35 so Bo`ja pomo{, be{e poni`en od onie {to gi potcenuva{e, be{e prinuden da ja soble~e svojata rasko{na obleka, pa kako nekoj pobegnat rob, otide po osameni pati{ta vo Antiohija, krajno ogor~en od porazot na svojata vojska. 36 Onoj {to be{e vetil deka }e im go isplati danokot na Rimjanite od proda`ba na erusalimskite robovi, mora{e da razglasuva deka Judejcite Go imaat Boga za soborec, i deka ostanuvaat neranlivi zatoa {to im se pokoruvaat na zakonite dadeni od Nego.

Krajot na Antioh Epifan (1 Mak 6,117; 2 Mak 2,1117) Vo isto vreme Antioh sramno se vrati od persiskite krai{ta. 2 Toj be{e navlegol vo gradot Persepol, obiduvaj}i se da go ograbi tamo{niot hram i da go prezeme gradot. Zatoa narodot se sobra, grabna oru`je i Antioh, podgonet od `itelite na gradot, mora{e sramno da se vrati nazad. 3 Koga se dobli`i do Ekbatana, razbra {to se slu~ilo so vojskata na Nikanor i Timotej. 4 Toj, plamnat od bes, namisli da se odmazdi na Judejcite za navredata od onie {to go naterale na begstvo, zatoa mu zapoveda na kolarot od negovata bojna kola neprekinato da vozi s# dodeka ne stignat. No Nebesniot sud ve}e go

686
VTORA KNIGA MAKAVEJSKA
5 slede{e, za{to gordo be{e rekol: Od

Erusalim }e napravam grobi{ta za Judejcite {tom }e otidam tamu. 8 5 No Sevi{niot Bog na Izrailcite 5,21 go porazi so neizle~iva i nevidliva Is 40,12 Judita rana: vedna{ {tom gi izre~e tie zbo16,17 rovi, go fatija neizdr`livi bolki vo 9 utrobata i stra{ni vnatre{ni maki, Is 14,11 6 napolno zaslu`eno, za{to i toj im 66,24 Sir 7,17 gi izma~uva{e utrobite na drugite so Dela 12,23 mnogu nevideni bolki. 7 No i toga{ od svojata gordost ne ot15 5 Mojs stapuva{e, tuku ispolnet u{te pove}e 28,26 2 Car so nea i di{ej}i so ognena o`esto~e21,10 nost protiv Judejcite, zapoveda da vozi Ps 78,2 u{te pobrzo, koga odedna{ padna od kolata i gi povredi site delovi od svoeto telo. 8 Onoj, {to misle{e so svojata ~ove~ka gordelivost deka mo`e da im zapoveda na morskite branovi i da gi izmeri planinskite vrvovi, le`e{e celiot iskr{en na zemjata, od kade potoa go dignaa na nosilka, poka`uvaj}i im ja na site Bo`jata sila javno; 9 za{to od teloto na ovoj bezbo`nik, u{te dodeka be{e `iv, otpa|aa par~iwa meso, taka {to smrdeata od otpa|aweto i gnieweto so ma~notija ja podnesuva{e celata vojska. 10 Samo pred malku misle{e da gi dofati nebeskite yvezdi, a sega ve}e nikoj, poradi u`asnata smrdea, ne mo`e{e da go istrpi. 11 A sega, celiot skr{en od bolki, po~na da popu{ta vo svojata gordost i pod udarot na Bo`jiot kam{ik po~na da mu doa|a umot, za{to makite negovi stanuvaa s# poneizdr`livi sekoj mig. 12 Ne mo`ej}i ni samiot da ja izdr`i smrdeata na svoeto sopstveno telo, toj prizna, velej}i: Pravo e ~ovek da Mu se pokoruva na Boga i, bidej}i e smrten, da ne se izedna~uva so Boga! 13 Ovoj bezbo`nik Mu se mole{e na Boga, Koj ne mo`e{e ve}e da go saka, 14 i vele{e: Svetiot grad {to brzav da go sramnam so zemja i da go pretvoram vo grobi{ta, go objavuvam za sloboden; 15 Judejcite, koi imav namera da ne gi udostojam ni so pogreb, tuku zaedno so

Dela 12, 20-23

nivnite deca da gi frlam na grablivi- 21 te ptici i na yverovite, site }e gi iz- 11,28 edna~am so atiwanite; 23 16 svetiot hram, koj nekoga{ go ogra- 1 Mak 3,37 biv, }e go ukrasam so najskapoceni darovi, }e gi vratam site sveti sadovi, i toa mnogu pove}e otkolku {to sum zel, a nu`nite rashodi za `rtvite }e gi pla}am od moite li~ni prihodi; 17 i, osven toa, i jas samiot }e stanam Judeec, }e go posetam sekoe naseleno mesto i }e ja objavam Bo`jata sila. 18 No, otkako bolkite nikako ne prestanuvaa, za{to vrz nego be{e do{ol ~asot na Bo`jiot praveden sud, vo takva o~ajna polo`ba im napi{a na Judejcite pismo so vakva sodr`ina: Pismoto na Antioh do Judeite Carot i voeniot zapovednik Antioh - na svoite dobri sogra|ani, Judejcite, im ispra}am pozdravi posakuvaj}i im zdravje i dobra sre}a! 20 Ako ste zdravi vie i va{ite deca, a rabotite vi odat kako {to treba, jas Mu oddavam najgolema blagodarnost na Boga, poln so nade` vo neboto. 21 No jas le`am bolen i so qubov si spomnuvam za va{ata po~it i blagonaklonetost sprema mene. Na vra}awe od Persija, te{ko se razbolev, pa smetam deka e potrebno da se pogri`am za op{tata sigurnost na site. 22 Ne o~ajuvam, iako mi e sostojbata mnogu te{ka, cvrsto se nadevam deka sepak }e ozdravam. 23 No, bidej}i znam deka tatko mi, koga vojuva{e vo gornite krai{ta, si be{e opredelil naslednik, 24 ta, ako se slu~i ne{to nenadejno, ili nekakva nezgoda, `itelite na na{ata zemja da znaat na kogo mu e ostaveno upravuvaweto i da ne se voznemiruvaat; 25 osven toa, zabele`uvaj}i deka vladetelite na okolnite dr`avi, gledaat i ~ekaat da vidat kakov }e bide krajot, jas go odrediv za car mojot sin Antioh, kogo za vreme na moite pohodi po gornite zemji ~esto sum go prepora~uval, a sum go pretstavuval i na pove}emina od vas, a i nemu mu napi{av vakvo pismo.
19

687
VTORA KNIGA MAKAVEJSKA
26 Pa taka, ve molam da si spomnite za dobrinite {to sum vi gi napravil podednakvo na site vas, taka {to va{ata blagodarnost sprema mene da ja projavite i sprema mojot sin. 27 Jas sum uveren deka toj, sledej}i gi 10,3 moite `elbi, }e postapuva so vas dobro 1,19-2,12 i ~ove~ki. 28 Taka toj bogohulnik i ubiec, otka6 5,27 ko pretrpe najte{ki maki, kakvi znael 7 da im pri~inuva na drugite, svojot `i3 Mojs vot go zavr{i vo tu|a zemja, i so naj23,40 te{ka smrt. 29 Negovoto telo go prenese Filip, negoviot prijatel od detstvoto, koj od strav pred Antiohoviot sin, otide vo Egipet, kaj Ptolomej Filopator.

29

5,22 6,11 8,8 1 Mak 6,14 6,55-63

im pomogna da go is~istat mestoto 10 1 Mak 6,17 Negovo. 8 I toga{ zaedno re{ija i so zapoved 11 naredija - siot judejski narod da go 1 Mak 3, 32-33 praznuva ovoj praznik tri dena sekoja 6,17 godina. 12 Vladeeweto na Antioh Evpator
9

^istewe na hramot (1 Mak 4,3661) Za toa vreme Makavej i onie {to bea so nego, pod vodstvo na Gospod, pak go zazedoa hramot i gradot, 2 i gi urnaa `rtvenicite i idolskite hramovi, izgradeni od tu|incite. 3 Potoa go is~istija hramot, podignaa drug `rtvenik, i toga{, otkako dobija iskri preku udirawe kamen so kamen i od niv raspalija ogan, prinesoa `rtvi, po trigodi{en prekin, napravija kadilnica, sve}nici i stavija lebovi na trpezata za predlo`enie. 4 Otkako go napravija seto toa, pa|aj}i ni~kum tie Mu se pomolija na Gospod da ne se najdat nikoga{ vo takvi nevolji, tuku ako nekoga{ povtorno zgre{at, Gospod da gi kazni milozlivo i da ne gi predava na bogohulni i bezbo`ni ma~iteli. 5 ^isteweto na hramot se sovpadna so istiot den vo koj be{e i oskvernuvaweto negovo od neznabo{cite - vo dvaeset i pettiot den od mesecot kislev. 6 Praznuvaa veselo osum dena, kako i na praznikot Senici, spomnuvaj}i kako pred izvesno vreme go pominuvale ovoj svet praznik, kako yverovi po gori i pe{teri. 7 Zatoa, nosej}i stapovi, obvieni so br{len, zeleni gran~iwa i palmi, Mu blagodarija i Go proslavuvaa Onoj, Koj

10

Takov be{e krajot na Antioh, nare14 ~en Epifan. 10 A sega }e gi izlo`ime nastanite vo 8,9 12,32 vremeto na Antioh Evpator, sinot na onoj bezbo`nik, zadr`uvaj}i se samo nakratko na voenite nevolji. 11 Koga go prezede carstvoto, toj mu go predade upravuvaweto so dr`avata na nekoj si Lisij, glaven voen upravnik na KeleSirija i Fenikija. 12 Ptolomej, nare~en Makron, prv se odnesuva{e pravedno so Judejcite, pa zaradi golemite nepravdi {to bea napraveni nad niv, toj nastojuva{e so niv site raboti da gi zavr{i miroqubivo. 13 Zatoa be{e nakleveten od prijatelite na Evpator, pa slu{aj}i deka go narekuvaat predavnik, zatoa {to go napu{til Kipar, koj mu be{e doveren od Filopator, i deka preminal kaj Antioh Epifan, pa, otkako nema{e ve}e ~est i vlast, se otru od o~aj i taka go zavr{i svojot `ivot. Gorgij i idumejskite tvrdini (1 Mak 5,18) A Gorgij, {tom stana voen upravitel na onie mesta, dr`e{e naemni vojski i postojano vojuva{e so Judejcite. 15 Zaedno so nego i Idumejcite, koi imaa tvrdini na dobri polo`bi, gi obespokojuvaa Judejcite, i prifa}aj}i gi erusalimskite begalci, nastojuvaa da odr`uvaat postojana voena sostojba. 16 Makavej i onie {to bea so nego, molej}i Mu se na Boga da im bide pomo{nik vo vojnata, gi napadnaa idumejskite tvrdini. 17 I, otkako gi napadnaa silno, gi zazedoa tie mesta, im se odmazdija na site, koi se borea na yidinite, uni{14

4,45-46 6,8 8,8

688
VTORA KNIGA MAKAVEJSKA
19 tuvaj}i gi site {to gi sre}avaa, a ubija
8,22 1 Mak 5,17

ne pomalku od dvaeset iljadi lu|e. 18 Ne pomalku od devet iljadi lu|e 24 pobegnaa vo dve dobro utvrdeni kuli, 8,30 snabdeni so s# {to e potrebno protiv 25 opsadata. Is.N. 7,6 19 Ostavaj}i gi Simon i Josif, a i ZaEz 27,30 hej so dosta lu|e za da ja prodol`at op26 sadata, Makavej samiot otide na takvi 2 Mojs 23,22 mesta, kade {to be{e pove}e potreben. 20 A onie {to bea so Simon, poradi nivnoto srebroqubie, dozvolija da bidat potkupeni od onie {to bea opsadeni vo kulite, pa, otkako dobija sedumdeset iljadi drahmi, im ovozmo`ija na nekoi od niv da izbegaat. 21 Koga go izvestija Makavej za ona {to se slu~i, toj gi sobra narodnite stare{ini i pred niv gi prekori, velej}i im deka za pari gi prodale svoite bra}a so toa {to gi pu{tile neprijatelite protiv niv. 22 Zatoa naredi da bidat pogubeni kako predavnici i vedna{ potoa gi zazede dvete kuli. 23 Imaj}i uspeh vo oru`jeto, koe be{e vo negovite race, vo tie dve tvrdini izbi pove}e od dvaeset iljadi lu|e. Pobedata na Juda nad Timotej A Timotej, koj pred toa be{e pobeden od Judejcite, sobra mnogubrojna vojska od tu|inci i golem broj kowanici od Azija i dojde do Judeja so cel da ja zavladee. 25 Koga po~na da se pribli`uva, toga{ onie {to bea so Makavej, se obratija so molitvi kon Gospod, glavite si gi posipaa so pepel i se prepa{aa so vre}i{te okolu polovinata. 26 Pa|aj}i ni~kum pred podno`jeto na `rtvenikot, tie Mu se molea na Boga da bide milostiv sprema niv, da im bide neprijatel na nivnite neprijateli i protivnik na nivnite protivnici, kako {to se veli vo Zakonot. 27 Otkako zavr{ija so molitvata, go zedoa oru`jeto i otidoa daleku od gradot, a koga se pribli`ija do neprijatelite, tie zastanaa. 28 [tom po~na sonceto da izleguva i ednite i drugite vlegoa vo boj: ednite
24

bea ubedeni deka }e pobedat zatoa {to bea hrabri i zatoa {to imaa verba vo Gospod, a drugite - go postavija gnevot za predvodnik vo bitkata. 29 Koga zapo~na bitkata, na protivnicite im se poka`aa od neboto petmina prekrasni ma`i na kowi so zlatni uzdi, a dvajca od niv gi predvodea Judejcite; 30 tie go zedoa Makavej pome|u sebe za da go zapazat nepovreden so svoeto oru`je, a na protivnicite frlaa streli i molwi, taka {to tie bea zaslepeni i zbrkani od strav, pa po~naa da se ubivaat edni so drugi. 31 Bea ubieni dvaeset iljadi i petstotini pe{aci i {estotini kowanici. 32 Samiot Timotej izbega vo tvrdinata, nare~ena Gazir, koja be{e mo{ne dobro ukrepena, a so nea upravuva{e Herej. 33 Makavej i onie {to bea so nego, so radosen zanes ja opsaduvaa tvrdinata ~etiri dena. 34 Onie, pak, {to bea vo tvrdinata, uvereni deka taa e nedostapna, im vozvra}aa so lo{i i sramni zborovi. 35 Pettiot den, koga se zazoruva{e, dvaeset momci od vojskata na Makavej, plamnati od gnev poradi sramnite zborovi, hrabro se iska~ija na yidinite i so stra{na lutina gi ubija site {to gi vidoa. 36 Nabrgu potoa i drugi navlegoa vo tvrdinata, opfateni od istiot gnev, gi palea kulite, pa, otkako zapalija kladi, `ivi gi gorea bogohulnicite; drugi ja iskr{ija portata, taka {to navleze seta vojska i ja osvoija tvrdinata. 37 A Timotej, koj se be{e sokril vo edna jama, go ubija, kako i negoviot brat Herej i Apolofan. 38 Otkako go izvr{ija toa, po~naa so pesna i himni da Mu blagodarat na Gospod, Koj mu napravi na Izrail tolku golema dobrina i im podari pobeda. Prvata vojna na Lisij (1 Mak 4,2635) Sosema nabrgu Lisij, carskiot rodnina i namesnik, podnesuvaj-

29-30
3,25-26 5,2-3

30
Is.N. 10,11 Is 30,30-31

32
1 Mak 13,43

11,1
10,11 1 Mak 3, 32-33

11

689
VTORA KNIGA MAKAVEJSKA
5 }i gi mnogu te{ko i so golema ogorNeem 3,16 1 Mak 14,33

~enost poslednite nastani, 2 sobra sedumdeset iljadi pe{aci i kowanici i pojde protiv Judejcite so 6 namera Erusalim da go napravi elinska 15,23 2 Mojs naselba, 23,20 3 i hramot sli~no na neznabo`e~kite 4 Car 19,35 hramovi da go podlo`i na danok, a pr8 vosve{tenstvoto da se prodava sekoja Mt 17,2 godina. 4 Nikako ne pomisluva{e na Bo`jata 28,3 Jn 20,12 sila, bidej}i be{e zanesen od mno`estvoto pe{aci i kowanici i od svoite osumdeset slonovi. 5 Koga navleze vo Judeja i nabli`uva{e do utvrdenoto mesto BetCur, koe se nao|a na pet stadii od Erusalim, toj go opsedna. 6 [tom Makavej i onie, koi bea so nego, razbraa za opsadata na tvrdinata, po~naa da pla~at i so solzi da Mu se molat na Gospod da im isprati dobar angel za da gi spasi. 7 A samiot Makavej prv go zgrabi oru`jeto i gi pottikna drugite zaedno so nego, izlo`uvaj}i se na opasnost za da im pomognat na bra}ata, i tie naedna{ dobrovolno so nego zaedno pojdoa vo pohod. 8 Dodeka se nao|aa u{te blizu do Erusalim, vedna{ im se poka`a kowanik predvodnik, vo bela obleka, koj mafta{e so svoeto zlatno oru`je. 9 Toga{ site zaedno Mu zablagodarija na milosrdniot Bog i tolku se ohrabrija, spremni da uni{tat ne samo lu|e, tuku i divi yverovi, pa duri i `elezni vrati da iskr{at. 10 Odea napred pod zakrila na nebesniot soborec, koi im dojde od neboto po milosta na Gospod. 11 Jurnaa na neprijatelot kako lavovi, ubija edinaeset iljadi pe{aci i iljada i {estotini kowanici, a site drugi gi nateraa vo begstvo. 12 Pogolemiot del od niv bea raneti, a se spasija goli i bez oru`je, a i samiot Lisij se spasi so sramno begstvo. Mir so Judejcite (1 Mak 6,5761) 13 No, bidej}i sepak be{e razumen, razmisluva{e za porazot {to go pre-

trpe, pa sfati deka Judejcite se nepo- 17 Mak 2,2 bedlivi, zatoa {to Sesilniot Bog e ni- 1 11,70 ven soborec; 13,11 14 zatoa prati glasnici do niv da gi uveri deka se soglasuva pod site zakonski i pravedni uslovi da sklu~i mir i deka }e go ubedi carot da im bide prijatel. 15 Makavej, mislej}i za op{toto dobro, se soglasi so s# {to mu predlo`i Lisij, a i samiot car odobri s# {to mu predlo`i Makavej na Lisij za Judejcite vo pismo. 16 A pismoto {to im go isprati Lisij na Judejcite glase{e vaka: Lisij go pozdravuva judejskiot narod! 17 Va{ite pratenici Jovan i Av{alom ni go predadoa dolu potpi{aniot dokument, zastapuvaj}i se za toa {to be{e napi{ano vo nego. 18 Jas go izvestiv za toa carot, so {to treba{e da go zapoznaam, a toj go odobri seto ona {to be{e prifatlivo. 19 Zatoa, ako i ponatamu imate dobro raspolo`enie sprema dr`avnata uprava, jas }e nastojuvam da rabotam za va{a polza. 20 A {to se odnesuva za podrobnostite, jas im pora~av i na na{ite i na va{ite pratenici da vodat pregovori so nas. 21 Ostanete so zdravje! Sto ~etirieset i osma godina, dvaeset i ~etvrti den od mesecot dioskor. 22 A pismoto od carot ima{e vakva sodr`ina: Pozdrav od carot Antioh do bratot Lisij. 23 Od vremeto, koga tatko mi otide pri bogovite, na{a `elba e, podanicite na na{eto carstvo da ne bidat voznemiruvani, ako gi vr{at svoite raboti. 24 Slu{navme deka Judejcite ne se soglasuvaat so elinskite obi~ai na mojot tatko, tuku go sakaat svojot sopstven na~in na `iveewe i baraat da se rakovodat spored svoite posebni zakoni. 25 Zatoa, sakaj}i toj narod da ne bide voznemiruvan, zapovedam nivniot hram da im bide vraten, taka {to }e mo`at da `iveat spored obi~aite na svoite predci.

690
VTORA KNIGA MAKAVEJSKA
26 Zatoa dobro }e napravi{, ako isprati{ kaj niv pratenici, koi }e sklu29 ~at so niv dogovor, pa taka, otkako }e 4,24 gi doznaat na{ite nameri, da bidat 13,3-8 spokojni i da se zanimavaat so svoite raboti. 27 A carskoto pismo do judejskiot narod ima{e vakva sodr`ina: Carot Antioh do judejskite stare{ini i do site Judejci - pozdrav. 28 Se nadevame deka ste zdravi, kako {to vi posakuvame, a nie sme zdravi. 29 Menelaj ni soop{ti deka sakate da se vratite vo svoite domovi. 30 Zatoa na onie {to }e dojdat do triesettiot den od mesecot ksantik, im ja podavam mojata desna raka za da im ja potvrdam nivnata nepovredlivost. 31 Judejcite mo`at da se hranat so svojata posebna hrana i da se upravuvaat po svoite zakoni, kako i porano, nikoj ve}e nema da gi voznemiruva za gre{kite od minatoto. 32 Jas go prativ kaj vas Menelaj za da ve uspokoi. 33 Bidete zdravi! Vo sto ~etirieset i osmata godina, na petnaesettiot den od mesecot ksantik. 34 Na Judejcite im ispratija pismo i Rimjanite so slednava sodr`ina: Kvint Memij i Tit Manilij, rimski stare{ini, pozdrav do judejskiot narod. 35 Ona {to vi go dozvolil Lisij, careviot rodnina, toa vi go potvrduvame i nie. 36 A za ona {to toj smetal da mu predlo`i na carot, razmislete i vie dobro, pa ispratete nekogo {to pobrzo za da mo`eme da go izlo`ime toa onaka kako {to e potrebno, bidej}i nie ve}e trgnuvame za Antiohija. 37 Zatoa pobrzajte i ispratete nekogo za da znaeme i nie {to mislite. 38 Da ste `ivi i zdravi! Vo sto ~etirieset i {estata godina, na petnaesettiot den od mesecot ksantik. 14,19

26

2 no mesnite voeni na~alnici, Timo- 12,2 tej i Apolonij, sinot na Genej, Jeronim 3,5.7 4,4.21 i Dimofon, a u{te i Nikanor, upravi- 10,34-37 telot na Kipar, ne im davaa da `iveat 1 Mak 5,6 3 vo mir i vo spokojstvo. 3 @itelite na Jopija, pak, izvr{ija 1 Mak 10,75-76 golemo nedelo. Tie gi pokanija svoite 13,11 sogra|ani Judejci, zaedno so nivnite 14,34 `eni i deca, da vlezat vo podgotveni korabi, bo`em nikakvo zlo ne im prigotvuvaat. 4 A koga se soglasija, za{to sakaa da go zapazat mirot i nemaa nikakvo somnevawe, toga{ vrz osnova na javna gradska soglasnost, Jopijcite, otkako otplovija, gi izdavija, a gi imalo ne pomalku od dveste du{i. 5 Koga Juda razbra za ovaa svirepost, izvr{ena vrz negovite ednokrvni bra}a, za ova gi izvesti onie {to bea so nego, 6 pa, otkako Go povikaa pravedniot Sudija, Boga, se upati protiv ubijcite na svoite bra}a; vo tekot na no}ta go zapali pristani{teto, gi zapali i korabite, a onie {to izbegaa od niv, gi ubi. 7 Bidej}i toa mesto be{e zatvoreno, Juda si otide so namera pak da se vrati i da gi istrebi site `iteli na Jopija. 8 Otkako razbra deka `itelite na Jamnija sakaat na ist na~in da postapat so Judejcite {to `iveat tamu, 9 gi napadna vo tekot na no}ta i im go zapalija pristani{teto i korabite, taka {to svetlinata od ognot se gleda{e duri do Erusalim, koj e oddale~en dveste i ~etirieset stadii.

Bitkata so Arabjanite A koga se oddale~ija ottamu devet stadii, odej}i protiv Timotej, bea napadnati od Arabjani - ne pomalku od pet iljadi pe{aci i petstotini kowanici. 11 Bitkata be{e `estoka i koga onie {to bea so Juda, so Bo`ja pomo{, izvojuvaa pobeda, pobedenite nomadi, Arabjanite, go molea Juda za mir, vetuvaj}i im deka }e im davaat dobitok i s# drugo so {to mo`at da im bidat korisni.
10

Odmazda na Juda protiv Jopija i Jamnija Otkako se zavr{ija tie dogovori, Lisij se vrati kaj carot, a Judejcite se zafatija so zemjodelie,

12

691
VTORA KNIGA MAKAVEJSKA
12 Juda, gledaj}i deka tie navistina mo`at da im bidat korisni vo mnogu 15 raboti, se soglasi da sklu~i mir so 3,24 niv, a tie potoa si otidoa vo svoite {aIs.N. 6, 19-20 tori. 13 Toga{ toj napadna u{te eden grad 17 so utvrden most, ograden so yidini i naSud 11,3 2 Car 10,6 selen so razni narodi; gradot se nare1 Mak 5,13 kuva{e Kaspin. 14 @itelite na ovoj grad, nadevaj}i se na gradskata tvrdina i na svojata nasobrana hrana, postapija mnogu drsko i gi navreduvaa so sramni i neprili~ni zborovi. 15 No onie {to bea so Juda, otkako Mu se obratija za pomo{ na Velikiot Gospodar na svetot, Koj go urna Erihon bez bojni ma{ini i oru`ja, vo vremeto na Isus Navin, divo gi napadnaa yidinite. 16 So Bo`ja pomo{, go zazedoa ovoj grad i izvr{ija bezbrojni ubistva, taka {to bliskoto ezero, {iroko dve stadii, se ~ine{e deka e polno so krv. 10,34-35

14-16

pet od Onoj, Koj gleda s#, pa po~naa da 29 begaat na site strani, taka {to se napa- Sud 1,27gr. |ale i se ubivale me|usebno, probodu- 31 vaj}i se eden so drug so svoite ostri 2 Mojs 34,22-24 me~evi. 23 Juda uporno prodol`i da gi goni i 32 da gi ubiva zlostornicite i pogubi 10,14.15 1 Mak 5, trieset iljadi du{i. 55-68 24 A Timotej im padna vo racete na Dositej i Sosipater, pa po~na da gi moli mnogu itro za da go ostavat `iv zatoa {to kaj nego imalo mnogu nivni roditeli i bra}a i deka mo`e da gi snajde zlo. 25 Otkako najposle gi uveri deka site tie lu|e }e im gi vrati `ivi, tie go pu{tija za da gi izbavat svoite bra}a. 26 Potoa Juda otide protiv Karnion i Atargation i pogubi dvaeset i pet iljadi du{i. Efron i Skitopolis (1 Mak 5,4554) 27 Po pobedata i uni{tuvaweto nad niv, toj trgna protiv utvrdeniot grad Efron, kade {to be{e Lisij so svoite odredi, sostaveni od mnogu narodnosti; silni mladi lu|e stoeja pred yidinite i uporno napa|aa, a tamu ima{e mnogu oru`je i streli. 28 Tie, otkako go povikaa na pomo{ Sesilniot, Koj so Svojata mo} ja kr{i silata na neprijatelite, go prezedoa gradot i ubija okolu dvaeset i pet iljadi od negovite `iteli. 29 [tom se krenaa ottamu, se upatija kon Skitopolis, koj e oddale~en {eeset stadii od Erusalim. 30 No, bidej}i Judejcite, `iteli na toj grad, posvedo~ija deka tie lu|e imaat sprema niv dobar odnos i deka im pomagale vo te{kite vremiwa, 31 tie, otkako im zablagodarija, gi zamolija i ponatamu da bidat blagonakloni kon nivniot narod, pa pojdoa kon Erusalim, za{to se pribli`uva{e praznikot Senici. Pohod protiv Gorgij Po praznikot, nare~en Pedesetnica, tie trgnaa protiv Gorgij, vojskovodecot na Idumeja.
32

Bitkata vo Karnion (1 Mak 5,3744) 17 Otkako otidoa tamu, na oddale~enost od sedumstotini i pedeset stadii, dojdoa vo Harak, kaj Judejcite, nare~eni Tuvijani, 18 no tamu ne go zateknaa Timotej, koj, ne uspevaj}i da napravi nekoe zlo, se oddale~il od taa zemja, no sepak na edno mesto ostavil silna stra`a. 19 Zatoa Dositej i Sosipater, dvajca od predvodnicite na Makavejcite, otidoa i gi ubija onie {to gi be{e ostavil Timotej vo tvrdinata - pove}e od deset iljadi lu|e. 20 Toga{ Makavej, otkako ja razdeli svojata vojska na delovi i im postavi zapovednici, go napadna Timotej, koj ima{e so sebe sto dvaeset iljadi pe{aci i iljada i petstotini kowanici. 21 Koga razbra Timotej deka Juda se pribli`uva, gi isprati `enite, decata i komorata vo tvrdinata Karnion, koja ne be{e pogodna za opsednuvawe poradi nepristapnosta na terenot. 22 [tom se pojavi prviot odred na Juda, neprijatelot go obzede strav i tre-

692
VTORA KNIGA MAKAVEJSKA
35
12,24 33 Juda izleze so tri iljadi pe{aci i ~etiristotini kowanici. 34 Koga vlegoa vo bitka, ubieni bea i nekoi od Judejcite. 35 A nekojsi Dositej, eden od lu|eto na Vakenor, kowanik, junak, go fati Gorgija i, dr`ej}i go za nametkata, go povle~e silno za da go zdrobi `iv toj prokletnik, no eden od trakiskite kowanici, naleta na nego i mu ja otse~e rakata vo ramoto, a Gorgij izbega vo Marisa. 36 A koga, po dolgata bitka, onie {to bea so Ezdrin se isto{tija, Juda Go povika Gospoda na pomo{, Toj da im bide pomo{nik i voda~ vo bitkata. 37 Toga{ po~na da pee pofalni pesni na jazikot na svoite tatkovci kolku go slu`e{e glasot, pa odedna{ se nafrli na onie {to bea so Gorgij i gi natera vo begstvo.

36
8,24 1 Mak 5,18 5,56

37
7,8 15,29

38
Is.N. 12,15 1 Car 22,1 2 Let 11,7

napravi ubavo i blagorodno delo, za{to misle{e za voskresenieto na mrtvite. 44 Za{to, ako ne veruva{e deka ubienite vojnici }e voskresnat, }e be{e nerazumna i zaludna molitvata za niv. 45 No toj misle{e deka na onie {to umrele vo pobo`nost im e prigotvena golema nagrada. Kakva sveta i pobo`na misla! Zatoa za pokojnicite prinese `rtva za milost - da bidat oslobodeni od svojot grev. Odmazda na Juda protiv Jopija i Jamnija Vo sto ~etirieset i devettata godina slu{naa onie {to bea so Juda deka Antioh Evpator doa|a protiv Judeja so golema vojska, 2 a so nego i Lisij, nastojnik i dr`aven upravitel i deka edniot i drugiot imaat elinska vojska od sto i deset iljadi pe{aci, pet iljadi i trista kowanici, dvaeset i dva slona i trista bojni koli so kosi. 3 Kon niv bil pridru`en i Menelaj, pottiknuvaj}i go mnogu itro Antioh, ne zatoa {to sakal da ja spasi tatkovinata, tuku se nadeval da go dobie nasledstvoto. 4 No Carot nad carevite go pottikna gnevot na Antioh protiv prestapnikot, i koga Lisij objasni deka Menelaj e vinoven za site zla, toj zapoveda da go dovedat vo Verija i da go pogubat spored tamo{nite obi~ai. 5 Vo toa mesto ima{e edna kula, visoka pedeset lakti, polna so pepel, a vo nea naprava, koja se vrti naokolu i potoa se spu{ta vo pepelta. 6 Ovde go frlaat onoj {to e faten vo kra`ba na sveti predmeti ili onoj {to napravil nekoe drugo golemo zlostorstvo, i tuka ja nao|al svojata smrt. 7 Takva sudbina go snajde Menelaj - da umre i da ne bide pogreban. 8 I toa be{e sosema pravedno: toj napravi mnogu grevovi protiv oltarot na Gospod, ~ii ogan i pepel se sveti, pa zatoa i smrtta go snajde vo pepelta.

13,1-26
1 Mak 6, 28-63

2
1 Mak 6, 28-30

3-4
4,24-50

4
Otkr 17,14

8
5,8-10 9,28 2 Mojs 21,23

40
5 Mojs 7,25-26 1 Mak 5,68

41
Sir 42, 18-20 1 Kor 4,5

13

@rtva za grev Potoa Juda ja zede svojata vojska i pojde kon gradot Odolam, no, bidej}i nabli`uva{e sedmiot den, se o~istija, spored obi~ajot, i ja otpraznuvaa sabotata. 39 Idniot den dojdoa lu|e na Juda, za{to be{e ve}e posledniot ~as, da gi soberat telata na ubienite i da gi zakopaat zaedno so nivnite rodnini vo grobi{tata na nivnite tatkovci. 40 Toga{ pod oblekata na sekoj umren najdoa predmeti, posveteni na jamniskite idoli {to im gi zabranuva{e na Judejcite Zakonot. I taka na site im stana jasno deka toa be{e pri~inata za nivnata smrt. 41 Zatoa site Go proslavija Pravedniot sudija, Koj go otkriva ona {to e sokrieno, 42 pa po~naa da se molat napraveniot grev da bide napolno oprosten; a blagorodniot Juda gi opomena vojnicite da se pazat od sekakov grev, gledaj}i sami so svoite o~i {to se slu~ilo po vina na ubienite. 43 Toga{ sobra okolu dve iljadi srebreni drahmi, spored brojot na ubienite svoi vojnici, gi isprati vo Erusalim za da prinese `rtva za grev; so toa
38

Molitvite na Judejcite Me|utoa, carot o`esto~en vo svoite zamisli, go prodol`uva{e svojot pohod
9

693
VTORA KNIGA MAKAVEJSKA
15 so namera na Judejcite da im nanese po8,23 19 Se pribli`i do BetCur, silna judejska tvrdina, no pretrpe poraz i be{e pobeden: 20 a Juda gi snabduva{e onie vo tvrdinata so s# {to im be{e potrebno. 21 Nekojsi Rodok od judejskata vojska im ja otkril taa tajna na neprijatelite, no toj bil pronajden, faten i zatvoren. 22 Vtorpat vleze carot vo pregovori so `itelite na BetCur, im ja podade svojata desnica, sklu~i so niv mir, a potoa se povle~e i se svrte protiv onie {to bea so Juda, no be{e pobeden. 23 Otkako slu{na deka Filip, koj be{e ostaven da upravuva vo Antiohija, se odmetnal, toj se voznemiri i pak po~na da pregovara so Judejcite, gi prifati nivnite uslovi i so kletva se obvrza deka }e gi ispolni site nivni spravedlivi barawa; potoa prinese `rtva, mu dade darovi na hramot i poka`a milost sprema gradot; 24 go primi Makavej i go postavi za namesnik od Ptolemaida do zemjata na Gerincite. 25 Potoa otide vo Ptolemaida, no `itelite na ovoj grad bea nezadovolni od dogovorot, negoduvaa protiv takvite uslovi i baraa da bide poni{ten. 26 Toga{ Lisij, otkako se iska~i na sudiskoto mesto, go brane{e dogovorot {to mo`e{e podobro, pa, otkako gi uveri `itelite vo negovata ispravnost, gi smiri i potoa se vrati vo Antiohija. Taka zavr{i voeniot pohod na carot i negoviot poraz.

19
1 Mak 6,31

golemo zlo od ona {to im go be{e nanel negoviot tatko. 10 Koga Juda slu{na za ova, toj mu naredi na narodot da se moli dewe i no}e, da go povikuva imeto na Gospod ta i sega, kako i porano, da im ja dade Svojata pomo{ i vo ovaa opasnost za da ne bidat li{eni od svojot zakon, od tatkovinata i od svetiot hram, 11 da ne dopu{ti negoviot narod, koj {totuku se pouspokoil, odnovo da bide poroben od bogohulnite naznabo{ci. 12 Site ednodu{no go napravija toa i tri dena, ednopodrugo, so pla~, post i pokloni neprestano Mu se molea na milosrdniot Gospod; toga{ Juda, otkako gi ohrabri, im pora~a da bidat prigotveni. 13 [tom ostanaa nasamo so narodnite stare{ini, odr`aa so niv sovet i ednodu{no re{ija, pred carskata vojska da navleze vo Judeja i da go prezemat gradot, da izlezat pred neprijatelite i so Bo`ja pomo{, vedna{ da ja svr{at taa rabota. 14 Otkako prepu{ti Sozdatelot na svetot da se gri`i za Svoeto delo, Juda gi ohrabri onie {to bea so nego - hrabro da se borat za odbrana na zakonite, na hramot, na gradot, tatkovinata i gra|anskite prava, ja rasporedi svojata vojska okolu Modin. 15 Pa {tom im se obrati na svoite lu|e so borbeniot pozdrav Bo`ja e pobedata! , se spu{ti no}e so odbor silni momci kon carskiot {ator, ubi ~etiri iljadi vojnici; negovite lu|e go probodoa so me~ i najgolemiot slon zaedno so negoviot upravuva~ {to be{e vo ku}i~kata vrz nego. 16 Najposle, otkako vo seta vojska vnesoa strav i nemir, pobedonosno se povlekoa. 17 Toa stana na razdenuvawe, pod Bo`ja zakrila. Antioh Petti porazen od Judejcite (1 Mak 6,4863) 18 A carot, otkako li~no ja uvide judejskata hrabrost, se obide so itrina da gi napadne nivnite mesta.

21
4,34

23
3,35 9,29

25
6,8

14,1
13,1

Prvosve{tenikot Alkim odnovo razgoruva neprijatelstvo Po tri godini, do Juda i onie {to bea so nego, stigna vest deka Dimitrij, sinot na Selevk, doplovil do pristani{teto Tripolis so golema suvozemna i pomorska vojska; 2 toj, otkako ja zavladeal zemjata, gi ubil Antioh i negoviot nastojnik Lisij. 3 A nekojsi Alkim, koj porano bil prvosve{tenik, a potoa, vo tekot na buntot, samovolno se oskvernil, gledaj}i deka za nego nema nikakov spas i

14

694
VTORA KNIGA MAKAVEJSKA
4 deka zesekoga{ mu e onevozmo`eno pri1 Mak 10,29-30 11,35 13,37

6
1 Mak 2,42

11
1 Mak 2,18

12
8,9 1 Mak 7,26

15
1,26 10,25 5 Mojs 32,9 4 Car 21,7

bli`uvaweto do svetiot `rtvenik, 4 vo sto pedeset i prvata godina pojde kaj carot Dimitrij i mu odnese zlatna kruna i maslinova granka, koi se smetaa kako sopstvenost na hramot; inaku toj den Alkim ne stori ni{to drugo. 5 No pri edna pogodna situacija za negovata bezumna zamisla, koga potoa go povika Dimitrij vo sobranieto na sovetot i go zapra{a za raspolo`enieto i namerite na Judejcite, toj odgovori: 6 Judejcite, narekuvani Hasidei, ~ij voda~ e Juda Makavejski, postojano vojuvaat i krevaat vostanija, ne davaj}i mu mir na carstvoto. 7 Zatoa i jas, koj sum li{en od ~esta na moite dedovci, odnosno od sve{teni~koto dostoinstvo, sega dojdov kaj tebe; 8 gi imam na um, pred s#, carskite prava, gi imam predvid i moite sogra|ani, za{to poradi nerazumnosta na tie lu|e - siot narod mnogu strada. 9 A ti, care, otkako go slu{na seto ova, spored tvojata qubov {to ja ima{ sprema site lu|e, pogri`i se i za na{ata zemja i za na{iot izma~en narod; 10 s# dodeka e `iv Juda, vo dr`avata ne mo`e da ima mir. 11 Koga gi izre~e ovie zborovi, drugite carski sovetnici, koi bea neprijatelski raspolo`eni sprema Juda, po~naa u{te pove}e da go razgnevuvaat carot protiv nego. 12 Toj vedna{ go povika Nikanor, vo ~ija nadle`nost bea slonovite i, otkako go postavi za upravitel na Judeja, 13 go isprati so zapoved da go ubie Juda, i negovite lu|e da gi razgoni, a Alkim da go postavi za prvosve{tenik na golemiot hram. 14 Toga{ site neznabo{ci, koi bea izbegale od Judeja poradi Juda, vo golem broj mu se pridru`ija na Nikanor, nadevaj}i se deka stradawata i nezgodite na Judejcite }e se svrtat vo nivna polza. Nikanor vo boj so Judejcite A Judejcite, koga ~uja za pohodot na Nikanor i za toa deka kon nego se pri15

dru`ile i neznabo{cite, gi posipaa 16 svoite glavi so pepel i po~naa da Mu se 1 Mak 7,31 molat na Onoj, Koj go odbral Svojot narod zasekoga{ i postojano go branel. 16 Po zapoved na svojot voda~, tie trgnaa vedna{ i se sudrija so niv kaj grat~eto Desau. 17 Simon, bratot na Juda, vleze vo boj so Nikanor, no nabrgu potoa, poradi nenadejniot napad od neprijatelite, pretrpe poraz. 18 No Nikanor, otkako slu{na za hrabrosta na onie, {to bea so Juda vo bitkite za tatkovinata, se upla{i ishodot na vojnata da go re{i so krvoprolevawe. 19 Zatoa gi isprati Posidonij, Teodot i Matatija da sklu~at mir so Judejcite. 20 Po sestrano razgleduvawe na tie predlozi, Juda im gi soop{ti na narodot, pa toga{ site projavija ednodu{na `elba da se soglasat na pregovorite. 21 [tom go opredelija denot koga treba{e da se sretnat i koga dojde toj den, postavija po~esen stol za sekogo. 22 Juda postavi vooru`eni lu|e na pogodni mesta, za da mo`e vedna{ da se spre~i sekakvo eventualno zlodelo od strana na neprijatelite. Razgovorite se zavr{ija mirno. 23 Nikanor ostana izvesno vreme vo Erusalim, i ne napravi nikakvo zlo, a gi otpu{ti i lu|eto {to se bea sobrale okolu nego. 24 Juda, pak, go ima{e postojano pokraj sebesi, za{to duhovno mu be{e naklonet; 25 toj go ubedi da se o`eni i da ima deca. Juda potoa se o`eni, `ivee{e vo blagosostojba i mu se raduva{e na `ivotot. Alkim i Nikanor A Alkim, koga ja vide nivnata me|usebna naklonost i sfati deka se vo sojuz, pa pojde kaj Dimitrija i mu re~e deka Nikanor ima neprijatelski nameri sprema carstvoto, bidej}i go postavi Juda, neprijatelot na carstvoto, za svoj naslednik.
26

695
VTORA KNIGA MAKAVEJSKA
35-36
27 Carot, razgneven od klevetite na toj lo{ ~ovek, mu napi{a na Nikanor pismo deka e mnogu nezadovolen od takviot dogovor i mu zapoveda vedna{ da 36 mu go isprati Makavej vo okovi vo An2,16 tiohija. 28 Koga go primi pismoto, Nikanor se rasta`i mnogu {to treba da go raskine sklu~eniot sojuz so ~ovekot, koj voop{to ne napravil nikakva nepravda. 29 No bidej}i ne mo`e{e da ne ja ispolni carskata naredba, ~eka{e pogodni uslovi, toa da go napravi so lukavstvo. 30 Koga zabele`a deka Nikanor se odnesuva studeno so nego, deka stanuva za vreme na sredbite s# pogrub, Makavej zaklu~i deka taa grubost ne doa|a od ne{to dobro, pa sobra okolu sebe golem broj svoi privrzanici i po~na da go odbegnuva Nikanor. 31 A Nikanor koga dozna deka ovoj ma` itro go nadmudril, otide vo golemiot i svetiot hram, tokmu toga{ koga sve{tenicite prinesuvaa voobi~aeni `rtvi i im naredi da mu go predadat Juda. 32 Pa, koga tie se zakolnaa i mu rekoa deka ne znaat kade e ~ovekot {to go bara, 33 toj ja pru`i desnata raka kon hramot, se zakolna i re~e: Ako ne mi go predadete Juda okovan vo verigi, ovoj Bo`ji hram }e go sramnam so zemjata, }e go razurnam `rtvenikot i na ova mesto }e mu izgradam hram na Dionis. 34 I {tom go re~e toa, si otide. A sve{tenicite, krevaj}i gi svoite race kon neboto, povikaa kon Onoj, Koj otsekoga{ go za{tituval na{iot narod, velej}i: 35 Gospodi, Ti Koj nema{ potreba od ni{to, Tvoja volja be{e ovoj hram da bide Tvoj dom me|u nas. 36 I sega, Gospodi, Ti si svetosta na sekoja svetost, zapazi go zasekoga{ ~ist i neoskvernet ovoj neodamna o~isten dom i zatvori ja nepravednata usta.

2 Mojs 25,9 Is.N. 22,19 2 Car 7,6 1 Let 6,18

stare{ini, ~ovek {to gi saka{e svoite sogra|ani i be{e na mnogu dobar glas, pa poradi negovata dobrina go narekuvaa tatko na Judejcite. 38 I vo prethodnite nemirni vremiwa toj se be{e istaknal vo judejskoto dvi`ewe i od s# srce i so seta svoja du{a postojano se `rtvuva{e za svojot narod. 39 Nikanor, sakaj}i da poka`e kolkava e negovata omraza sprema Judejcite, isprati pove}e od petstotini vojnici da go fatat, 40 za{to si misle{e deka, ako go fati, }e im zadade te`ok udar i }e im napravi neprijatnosti. 41 I koga narodot jure{e kon kulata i re~isi ja be{e osvoil, kr{ej}i ja portata, koga be{e zapovedano da donesat ogan za da ja izgorat, toj, nao|aj}i se vo neizbe`na opasnost, so me~ se probode, 42 sakaj}i pove}e hrabro da umre, otkolku da padne vo racete na bezbo`nicite, da podnesuva navredi nedostojni za negovata blagorodnost. 43 No, bidej}i udarot poradi brzinata be{e neuspe{en, a narodot navleguva{e niz portata, smelo se iska~i na yidot i hrabro se frli vrz narodot. 44 A koga site {to stoeja brzo se potrgnaa, pa ostana prazen prostor, toj padna srede niv na zemjata. 45 U{te `iv i plamnat od negoduvawe, ne gledaj}i ja sopstvenata krv, koja te~e{e od nego, nitu te{kite rani, toj se ispravi, potr~a kon narodot, pa zastana na edna strmna karpa. 46 I koga krvta re~isi mu be{e ve}e istekla, si ja izvle~e utrobata so obete race i ja frli vrz narodot, molej}i Mu se na Gospodarot na `ivotot i na duhot, pak da mu dade `ivot i di{ewe. Taka go zavr{i toj svojot zemen `ivot. Huleweto na Nikanor Koga Nikanor razbra deka Juda i negovite lu|e se nao|aat vo Samarija, re{i, bez da se izlo`uva na nekakva opasnost, da gi napadne vo saboten den. 2 I koga Judejcite, koi prisilno go pridru`uvaa, mu velea: Ne uni{tuvaj

41
1 Car 31, 4-5

46
7,11.14. 22-23 7,29.36

15,1
1 Mak 7, 39-50

2
12,22

15

Smrtta na Razis Toga{ kaj Nikanor be{e obvinet nekojsi Razis, eden od erusalimskite
37

696
VTORA KNIGA MAKAVEJSKA
3 gi taka `estoko i ne~ove~no; po~ituvaj
8,34 2 Mojs 20,8-11 5 Mojs 5,12 13 Potoa se pojavil eden drug ma`, ukrasen so beli kosi i so sjaj, okru`en so ~udna i neobi~na veli~estvenost. 14 A Onija rekol: Ovoj e bratoqubecot Eremija, Bo`jiot prorok, koj se moli mnogu za narodot i za svetiot hram. 15 Toga{ Eremija ja pru`i svojata desna raka i mu dade na Juda zlaten me~, i podavaj}i mu, go re~e: 16 Zemi go ovoj me~, toj ti e dar od Boga. So nego }e gi skr{i{ neprijatelite.

14
2,1-8 1 Mojs 18,24 2 Mojs 32,11 Jov 42,8

8
8,19-20

9
Mt 5,17 Dela 13,15

10
5,25 12,3 1 Mak 6,62

12
3,10.31-34 4,2.5

go denot, koj e posveten od Onoj, koj bdee nad site nas, 3 toga{ toj bezbo`nik gi pra{a: Zar ima Gospod na neboto, Koj zapovedal da se praznuva sabotniot den? 4 I tie mu odgovorija: Ima `iv Gospod, Gospodar Nebesen, Koj zapovedal da se praznuva sabotniot den, 5 Toj pak re~e: A jas sum gospodar na zemjata, koj zapoveda da se zeme oru`je i da se izvr{uvaat carskite raboti. Sepak, ne uspea da go izvr{i svoeto zlonamerno re{enie. Sonot na Juda Ispolnet so golema gordost, Nikanor se nadeva{e deka }e izvojuva celosna pobeda nad onie {to bea so Juda. 7 A Makavej ne prestanuva{e da se nadeva so uverenost deka }e dobie pomo{ od Gospod. 8 Toj gi hrabre{e onie, koi bea so nego, i im vele{e da ne se pla{at od napadot na neznabo{cite, da si spomnat za pomo{ta {to porano im bila davana od nebesata, pa i sega da ja ~ekaat svojata pomo{ i pobeda od Sedr`itelot. 9 Ute{uvaj}i gi so vetuvawata na Zakonot i na prorocite, pripomnuvaj}i im gi nivnite sopstveni podvizi vo izminatite bitki, toj gi zacvrsti vo hrabrosta. 10 Otkako na takov na~in go potkrepi nivniot duh, toj im uka`a i na verolomnosta na neznabo{cite i naru{uvaweto na nivnite vetuvawa i zakletvi. 11 Taka toj go vooru`i sekogo od niv ne tolku so ostri me~evi i kopja, kolku so ubedlivi dobri zborovi; i gi zaraduva site, otkako im raska`a i eden verodostoen son. 12 Eve go negoviot son: go videl nekoga{niot prvosve{tenik Onija ~ovek ~esen i dobar, skromen vo odnesuvaweto, so blaga priroda, krotok, slatkore~iv, koj u{te od detstvoto be{e usvoil so revnost s# {to vodi kon pridobivawe na dobrodeteli. Nego go videl so izdignati race kako se moli za siot judejski narod.
6

15
Er 12,12

20
1 Mak 6,36.38

22
8,19 4 Car 19,35

Porazot i smrtta na Nikanor (1 Mak 7,3950) Ute{eni i ohrabreni od ovie ubavi zborovi na Juda, koi mnogumina gi vdahnovija so juna{tvo, a mladite srca gi ispolni so hrabrost, Judejcite re{ija da ne postavat logor, tuku vedna{ da gi napadnat neprijatelite, gradi v gradi, i juna~ki da re{at s#, za{to gradot, svetosta i hramot se nao|aat vo opasnost. 18 Borbata za `enite i decata, za bra}ata i rodninite, im se ~ine{e pomalku va`na, otkolku {to bea zagri`eni pred s# za Bo`jiot hram. 19 Ne pomalku se voznemiruvaa i onie {to bea ostanale vo gradot; tie bea zagri`eni i ispla{eni poradi bitkata na otvoreno pole. 20 I toga{ koga site o~ekuvaa, koga ~uvstvuvaa deka se pribli`uva re{ava~kata bitka, koga neprijatelite se soedinija i koga vojskata be{e naredena za borba, koga slonovite bea dovedeni na nivnite soodvetni mesta, a kowicata razmestena na dvete strani, 21 Makavej, {tom go vide pribli`uvaweto na mnogubrojnata vojska, raznovidnoto oru`je i stra{niot izgled na slonovite, krena race kon neboto i povika kon Gospod, Koj gleda s# i Koj pravi ~uda, bidej}i znae{e deka pobedata ne se dobiva so oru`je i deka Toj im ja dava na dostojnite. 22 Toj se pomoli vaka: Gospodi, Ti mu isprati angel na Judejskiot car Ezekija i toj izbi sto osumdeset i pet iljadi lu|e od vojskata na Senahirim,
17

697
VTORA KNIGA MAKAVEJSKA
23 i sega, Gospodi na nebesata, isprati ni dobar angel pred nas za strav i 27 trepet na na{ite neprijateli. 24 So silata na Tvojata desnica udri 2,21 gi onie {to do{le da hulat protiv 29 12,37 Tvojot svet narod. Taka ja zavr{i Juda 31 svojata molitva. 25 Onie {to bea so Nikanor, se prib1 Mak 1, 33-35 li`uvaa so zvuci od trubi i so bojni izvici, 26 a onie {to bea so Juda vo bitkite protiv neprijatelite, vleguvaa so molitva vo ustata. 27 Borej}i se so svoite race, i molej}i Mu se na Boga so svoeto srce, tie izbija ne pomalku od trieset i pet iljadi du{i i mnogu $ se izraduvaa na o~iglednata Bo`ja pomo{. 28 Koga, po bojot, se vra}aa veselo, slu{naa deka Nikanor padnal mrtov so celata svoja bojna oprema. 29 Koga stivna vrevata i {umot, tie Go proslavija Gospoda na jazikot od svoite tatkovci. 30 Toga{ Juda, koj so du{a i so telo se bore{e za svoite sogra|ani, koj gi posveti svoite najubavi godini za svoite sonarodnici, naredi na Nikanor da mu bide otse~ena glavata i desnata raka zaedno so ple{kata i da bidat odneseni vo Erusalim. 31 [tom stigna tamu, gi povika svoite sonarodnici i sve{tenicite pred `rtvenikot. Toga{ gi povika i onie od tvrdinata; 32 pa im ja poka`a glavata na hulitelot Nikanor i rakata negova, {to ja be{e podignal protiv domot na Sedr`i11,6

23

telot, opien od svojata nerazumna gor- 33 1 Mojs dost; 40,19 33 Naredi da mu se otse~e i jazikot na 5 Mojs bezbo`niot Nikanor, da go izdrobat i 28,26 par~ence po par~ence da im davaat na 35 pticite, a desnata raka na toj bezumnik 1 Car 17,54 - da bide obesena sproti hramot. Judita 14,1 34 Toga{ site, svrtuvaj}i gi svoite 36 o~i kon neboto, Go proslavija Gospoda, Est 9,20-21 Koj im dade pomo{, velej}i: Da e bla- 9,23.31 gosloven onoj, Koj go zapazi neoskverneto sveto mesto! 35 A glavata na Nikanor ja obesi na tvrdinata - na site da im bide o~igleden dokaz za pomo{ta od Gospod. 36 Toga{ site ednodu{no re{ija: toj den nikoga{ da ne bide zaboraven, tuku da se praznuva sekoja godina na trinaesettiot den vo dvanaesettiot mesec, koj na aramejski jazik se vika adar, nasproti denot na Mardohej. 37 Bidej}i rabotata so Nikanor be{e zavr{ena, a Judejcite ottoga{ zavladeaja so gradot, zatoa i jas so ova go zavr{uvam moeto prika`uvawe. 38 Ako ova moe izlagawe sum go sostavil dobro i ubavo, toga{ i mojata `elba e ispolneta. Ako, pak, sum go napravil slabo i nedovolno, toga{ sum go napravil ona {to sum mo`el. 39 Za{to, ne e slatko da se pie samo vino, ili pak, samo voda, tuku vinoto pome{ano so voda e povkusno i pozdravo. Taka e i so dobro rasporedenata sodr`ina na eden sostav - toga{ e prijaten za sluhot na onie {to go ~itaat, kako i na onie {to go slu{aat. Tuka }e bide krajot.

TRETA KNIGA MAKAVEJSKA

Voved Knigata go nosi nazivot "Makavejska", iako nejzinata sodr`ina ne e povrzana so Makaveite, kako {to toa e slu~ajot so prethodnite dve knigi Makavejska. Imeto go dobila najverojatno zatoa {to vo starite kodeksi na gr~kiot prevod Septuaginta se nao|ala vedna{ po I i II kniga Makavejska. Sodr`ina: Elinskiot car na Egipetskoto carstvo Ptolomej IV Filopator (221-204 pr.Hr.), po pobednata nad Selevkiskiot car Antioh III Veliki (238-287 pr.Hr.) kaj mestoto Rafija (217), obikoluvaj}i gi gradovite vo Palestina do{ol vo Erusalim i, pokraj protestot na narodot i na prvosve{tenikot Simon, sakal da vleze vo samata Svetiwa na Bo`jiot hram, no vo toj negov obid na ~udesen na~in bil spre~en od Boga. Posle toa poni`uvawe, carot odlu~il da im se osveti na Evreite vo Aleksandrija i vo Egipet; toj im naredil da prinesat `rtvi na idolite, a tie koi odbijat da go storat toa, da bidat privedat i zapi{ani, se so cel da se istrebat Evreite i nivnata vera. Bog promislitelno gi izbavil Evreite od predvidenoto uni{tuvawe, a potoa i samiot car Ptolomej se pokajal i stanal niven za{titnik. Vo III kniga Makavejska se istaknuva bibliskata vera na Evreite kako Izbran narod i negovata vernost sprema Boga, Hramot i Zakonot. Vo svoite molitvi se obra}a direktno na Boga, koj, kako i porano vo bibliskata istorija, direktno intervenira kako spasitel na Svojot narod. Filopator, pobednikot na Antioh, go posetuva Erusalim Filopator, koga razbra od onie {to bea do{le kaj nego deka Antioh prezel nekoi mesta koi bea pod negova vlast, im dade zapoved na site svoi vojski, pe{aci i kowanici, pa otkako ja zede so sebe svojata sestra Arsinoja, pojde duri do predelite pokraj Rafija kade {to bea ulogoreni vojskite na Antioh. 2 Toga{ nekojsi Teodot, otkako odlu~i da izvr{i edna svoja zamisla, gi zede so sebe najdobro vooru`enite lu|e, koi mu gi be{e doveril Ptolomej, i no}e vleze vo {atorot na Ptolomej, za da go ubie nasamo i na toj na~in da ja zavr{i vojnata, 3 no nego go izlaga Dositej, Drimiloviot sin, Judeec po ra|awe, koj go be{e izneveril Zakonot i otposle se otu|il od verata na tatkovcite, toj ostavi vo {atorot eden obi~en ~ovek, komu mu se padna da ja primi smrtta opredelena za Ptolomej.
4 A koga zapo~na `estokata bitka i Antioh pobeduva{e, toga{ Arsinoja, so raspu{teni kosi, pla~ej}i i so solzi, ode{e po vojskata, ubeduvaj}i gi borcite da se borat pohrabro za sebe, za svoite deca i `eni, vetuvaj}i im deka, ako pobedat, na sekogo }e mu dade po dve mini zlato. 5 Pa se slu~i neprijatelite da bidat pobedeni vo bitkata gradi v gradi i mnogumina od niv bea zarobeni. 6 Otkako ja postigna svojata cel, Filopator namisli da pomine niz bliskite gradovi i da gi osvoi. 7 Koga go napravi i toa, i im dade na paganskite svetili{ta podaroci, toj gi voodu{evi svoite podanici so svojata hrabrost. 8 A potoa, koga Judejcite gi ispratija pratenicite od sovetot i od narodnite stare{ini kaj nego za da go pozdravat, da mu predadat darovi, da ja iska`at svojata radost za pobedata, toj izjavi `elba da gi poseti {to e mo`no poskoro.

699
TRETA KNIGA MAKAVEJSKA
9 Koga pristigna vo Erusalim, toj Mu prinese `rtva na Velikiot Bog, Mu blagodari i napravi s# drugo {to prilega{e za edno sveto mesto. 10 Toj se voshiti od veli~estvenata ubavina na hramot i od negovata ukrasenost i posaka da vleze vo samoto svetili{te, vo Svetiwata nad svetiwite. 11 Mu rekoa deka toa ne e mo`no, za{to i na lu|eto od nivniot narod ne im e dozvoleno da vleguvaat tamu, pa duri i na sve{tenicite i deka samo prvosve{tenikot, koj e nad site, ima pravo da vleguva tamu, i toa samo edna{ vo godinata; no toj nikako ne saka{e da gi poslu{a. 12 Mu go pro~itaa Zakonot, no i toga{ ne se otka`a od svojata namera i nastojuva{e da vleze, velej}i deka toj treba da vleze; ako se tie li{eni od taa ~est, toj ne e. 13 Toga{ gi pra{a zo{to, koga vlegol vo hramot, nikoj od prisutnite ne mu zabranil da go napravi toa. 14 A koga eden ~ovek nepromisleno mu odgovori deka ne postapile dobro, toj toga{ im re~e: 15 [tom ova e mo`no poradi edna ili druga pri~ina, jas }e vlezam sam, bez ogled na toa dali se soglasuvate ili ne se soglasuvate. 16 Toga{ sve{tenicite, oble~eni vo sve{teni~kite ode`di, padnaa ni~kum i Mu se molea na Velikiot Bog da im pomogne vo nevoljata i da go zadr`i onoj koj saka da go napravi toa; hramot se ispolni so piskot i solzi, 17 a onie {to bea vo gradot se nasobraa zbrkani, pomisluvaj}i deka stanalo ne{to neobi~no. 18 I devojkite, koi bea zatvoreni vo svoite sobi, izlegoa, zaedno so svoite majki, glavite si gi posipuvaa so pepel i prav i gi ispolnuvaa ulicite so pla~ i lelek. 19 A drugi, so siot nakit, gi ostavaa odaite za bra~no sre}avawe i zaboravaj}i na pristojnosta, bez red tr~aa po gradot. 20 Majki i doilki, ostavaj}i gi svoite novoroden~iwa, edni - doma, a drugi -

po ulicite, so brzawe se sobiraa vo svetili{teto. 21 Taka raznovidna be{e molitvata na nasobraniot narod poradi obidot na carot za oskvernuvawe na svetiwata. 22 Nekoi od `itelite na gradot se osmelija da ne mu dozvolat da ja ispolni svojata namera na onoj, koj saka{e so sila da go napravi toa. 23 Tie po~naa da vikaat deka treba da grabnat oru`je i hrabro da umrat za zakonot na tatkovcite, taka {to tamu napravija golemo bezredie. 24 No sve{tenicite i narodnite stare{ini uspeaja so maka da gi zadr`at, pa taka tie ostanaa vo molitvena sostojba. Narodot, kako i pred toa, prodol`uva{e da se moli. 25 Duri i stare{inite, koi bea zaedno so carot, mnogupati se obidoa da go ottrgnat od negovata drska namera, 26 no toj, obzemen od svojata drskost, gi odbi site, i ve}e napravi nekolku ~ekori za da go izvr{i ona {to go be{e rekol pred toa. 27 Koga go vidoa toa, i onie {to bea so nego po~naa da Go povikuvaat Sedr`itelot - da im pomogne vo nevoljata i da ne ja dopu{ti taa nezakonska i drska postapka. 28 Od silniot i ta`en pisok na nasobraniot narod se krena {um {to ne mo`e da se iska`e; 29 se ~ine{e deka ne samo lu|eto, tuku i yidovite i osnovite na hramot odeknuvaa, bidej}i site ja pretpo~itaa smrtta, namesto oskvernuvaweto na hramot. Molitva na prvosve{tenikot Simon Prvosve{tenikot Simon, svitkuvaj}i gi kolenata pred svetili{teto, gi podiga{e racete i se mole{e vaka: 2 Gospodi, Gospodi, Care na nebesata i Gospodare na sekoe sozdanie! Ti si svet me|u svetiite, Sesilen i Sedr`itel! Pogledni milostivo na nas, koi sme izma~uvani od ovoj bezbo`nik i neznabo`ec, ispolnet so gorda drskost i sila.

700
TRETA KNIGA MAKAVEJSKA
3 Za{to Ti, Koj si sozdal s# i Koj upravuva{ so s#, Ti si spravedliv Gospodar: Ti im sudi{ na onie {to dejstvuvaat gordelivo i drsko. 4 Ti nekoga{ gi pogubi onie {to vr{ea bezzakonie; me|u niv ima{e i junaci, koi se nadevaa na svojata sila i hrabrost; nim im isprati pregolemi vodi. 5 Ti gi izgore sodomcite so ogan i so sulfur, niv, koi `iveeja gordelivo i bea pro~ueni so svoite poro~ni dela, poka`uvaj}i im gi kako primer na potomcite. 6 Ti go kazni drskiot faraon so mnogu te{ki kazni, za{to go be{e porobil Izrail, tvojot svet narod; Ti mu ja objavi Tvojata vlast i mu ja poka`a Tvojata sila, 7 i koga toj potr~a po narodot, Ti go potopi vo morskite dlabo~ini, nego, negovite bojni koli i negoviot narod; i na onie {to se nadevaa vo Tebe, Gospodarot na sekoe sozdanie, Ti im pomogna da preminat nepovredeni, 8 pa koga gi vidoa Tvoite dela, delata na Tvoite race, Te proslavija Tebe Sedr`itelot. 9 Ti, Care, Koj si ja sozdal ovaa bezgrani~na i neizmerliva zemja, Ti go izbra ovoj narod i go osveti ova mesto za Tvoja slava, Ti, Koj od ni{to nema{ potreba, go proslavi so Tvoeto javuvawe i go napravi da bide za slava na Tvoeto veli~estveno i mnogupo~ituvano ime. 10 Od qubov kon domot na Izrail, Ti ni veti deka ako n# snajde nekakvo zlo ili ako bideme od nekogo izma~uvani, pa ako dojdeme na ova mesto i Ti se pomolime deka }e ja ~ue{ na{ata molitva. 11 Ti si veren i vistinski, za{to mnogupati, koga na{ite predci bea vo nevolja, 12 Ti im pomaga{e koga tie stradaa i gi izbavuva{e od golemi opasnosti. 13 Ete i nie, Sveti Care, poradi na{ite mnogu golemi grevovi, stradame, im se pokoruvame na na{ite neprijateli i sme isto{teni. 14 Vo vakva na{a polo`ba ovoj bezbo`nik se obiduva da go oskverni ova

sveto mesto, koe mu e posveteno na slavata na Tvoeto sveto ime. 15 Za{to, iako Tvoeto `iveali{te, neboto na nebesata, e nedosti`no za nas lu|eto, 16 sepak, Ti posaka da mu ja poka`e{ Tvojata slava na Izrail so toa {to mu go osveti ova mesto. 17 Ne odmazduvaj se na nas zaradi nivnata ne~istotija, ne kaznuvaj n# za oskvernuvaweto za da ne se falat popusto bezbo`nicite vo svoite misli i da se veli~at vo gordelivosta na svojot jazik velej}i: 18 Nie go ponizivme domot na Svetosta, kako {to se ponizuva i domot na ne~istotijata.' 19 Prosti ni gi na{ite grevovi, prosti ni gi na{ite prestapi i poka`i ni ja Tvojata milost vo ovoj ~as; 20 skoro neka dojde Tvojata milost na nas. Daj ni sila na nas padnatite za da mo`eme da Te proslavuvame, daj ni nam, duhovno padnatite i ogor~eni, vo srceto mir. 21 Toga{ Bog, Koj gleda s#, prviot tatko na site, koj ja islu{a poniznata molitva, go udri onoj {to se razmetnuva{e nasilno i drsko, 22 go zalula de na edna i de na druga strana, kako vetrot {to lula trska, go kutna taka {to le`ej}i nepodvi`en na podot, so iznemo{teni race i noze, ne mo`e{e ni glasot svoj da go podigne, nego go dostigna Bo`jiot sud. 23 Toga{ negovite lu|e i telohraniteli, otkako ja vidoa ovaa nenadejna i te{ka kazna {to go stigna, pla{ej}i se da ne go ostavi `ivotot, brgu go izvle~kaa nadvor, porazeni i samite tie od neobi~niot strav. 24 Po izvesno vreme, otkako zakrepna od pretrpenata kazna, toj sepak ne se pokaja, tuku si otide so svirepi zakani. 25 Otkako se vrati vo Egipet, po~na da gi namno`uva svoite zlodela, zaedno so svoite prijateli na gozbite, zaboravaj}i sekakva pravda, 26 i ne se nasituva{e na svoite bezbrojni sramni dela, tuku i natamu gi vr{e{e so tolkava drskost, taka {to, mnogumina od negovite prijateli, sle-

701
TRETA KNIGA MAKAVEJSKA
dej}i go negoviot primer, i tie go pravea istoto za da mu ugodat. 27 Najposle odlu~i javno da go posrami judejskiot narod, pa stavi stolb vrz kulata na svojot dvorec, a do stolbot postavi idol so ovoj natpis: 28 Koj ne prinesuva `rtvi, toj ne treba da vleguva vo svoite sveti mesta; a site Evrei da bidat zapi{ani vo popisot kako prost narod i da bidat zapi{ani kako robovi, a onie {to se protivat, da bidat nasila doveduvani i ubivani. 29 I zapi{anite za popisot da bidat obele`eni - na teloto da im bide `igosan znakot na Dionisij, a potoa vo takva sostojba da gi upatat so ograni~eni prava. 30 No, za da ne go zamrazat site, toj vo natpisot go dodade i ova: Ako nekoj od niv posaka da `ivee spored ovde{nite obredi, nim da im se dadat podednakvi prava kako na aleksandriskite gra|ani. 32 No pogolemiot del od niv se zacvrstija so ma`estven duh i ne se otka`aa od pobo`nosta; tie gi davaa svoite pari za da go otkupat svojot `ivot i smelo se obiduvaa da go izbegnat popisot, 31 Zatoa, nekoi, poradi gra|anskite prava, ja prezrea pobo`nosta na tatkovcite i brzo se predadoa za da mo`at, op{tej}i so carot, da bidat udostoeni so sekakva golema slava. 33 imaj}i nade` deka }e dobijat pomo{, i se gnasea od onie {to se oddelija od niv, smetaj}i gi za neprijateli na svojot narod i odbegnuvaa so niv sekakov dopir i prijatelski odnosi. Polo`bata na Judejcite vo Egipet stanuva u{te postra{na Koga slu{na za seto toa, ovoj bezbo`nik pobesne, pa ne samo {to se ozlobi protiv Judejcite, koi `iveeja vo Aleksandrija, tuku poka`a stra{no neprijatelstvo i protiv site Judejci, koi `iveeja vo celata negova zemja, i zapoveda da gi soberat site zaedno i da gi predadat na najsvirepa smrt. 2 Dodeka se podgotvuva{e ovaa rabota, nekoi od ednomislenicite na ova zlostorstvo, po~naa preku zagovor da {irat glas protiv judejskiot narod deka tie ne gi izvr{uvaat svoite zakonski zadol`enija. 3 A Judejcite pak, iako imaa dobar odnos i neizmerna odanost sprema carevite, 4 tie, sepak, Go po~ituvaa svojot Bog i `iveeja spored Negoviot Zakon, pa zatoa se razlikuvaa od niv vo odnos na ishranata. Zatoa nekoi smetaa deka se protivnici na carskata vlast; 5 no bidej}i go izvr{uvaa ona {to e dobro, tie naiduvaa na razbirawe kaj site drugi lu|e. 6 I pokraj seto ova, drugite narodi ne go cenea dovolno poznatiot pravilen na~in na odnesuvawe kaj Judejcite. 7 Tie gi ozboruvaa poradi razlikata vo bogopo~ituvaweto, vo ishranata i vo jazikot; velej}i deka tie ne dozvoluvaat zaedni~ka trpeza ni so carot, ni so golemcite, deka se zavidlivi i golemi neprijateli na dr`avata; na toj na~in {irea huli protiv judejskiot narod so cel da mu napakostat. 8 Elinite, pak, koi `iveeja vo istiot grad i ne bea videle nikakva navreda vo niv, gledaj}i ja nenadejnata brkotnica okolu tie lu|e i mete`ot {to neo~ekuvano se sozdade, ne bea dovolno silni da im pomognat, zatoa {to i tie `iveeja pod istiot tiranski re`im, gi ute{uvaa, negoduvaa i se nadevaa deka, sepak, sostojbata }e se izmeni, 9 za{to ne mo`e{e da se zanemari edna takva zaednica, koja voop{to ne napravila nekakvo zlo. 10 Me|utoa, nekoi od nivnite sosedi, prijateli na onie {to trguvaa so niv, primaj}i skri{um nekoi od niv, im vetuvaa deka }e im pomognat i }e napravat s# {to e mo`no za da gi za{titat. 11 A toj, vozgordean od svoite privremeni uspesi, bez da misli na silata na Veli~estveniot Bog, nema{e namera da ja izmeni svojata zamisla; protiv niv napi{a vakvo pismo: 12 Carot Ptolomej Filopator ispra}a pozdrav do site `iteli, voeni stare{ini i vojnici vo Egipet i im posakuva dobro zdravje.

702
TRETA KNIGA MAKAVEJSKA
13 Jas sum zdrav i rabotite mi odat uspe{no. 14 Po na{iot pohod vo Azija, kako {to znaete i vie samite, be{e donesena odluka soglasno na planot i so pomo{ od bogovite, da se priklu~at kon nas sojuznicite vo bitkata, 15 i smetavme deka nema da upravuvame nad narodite koi `iveat vo KeleSirija i Fenikija so silata na kopjeto, tuku deka }e gi neguvame vo blagost, postapuvaj}i so niv dobro. 16 Razdavaj}i po gradovite bogati darovi za hramovite, otidovme i vo Erusalim za da mu uka`eme po~it na svetili{teto na tie nikakveci, koi nikoga{ ne se oslobodeni od svojata bezumnost. 17 A tie, otkako n# pre~ekaa so zborovi dragovolno, a vsu{nost podmolno, koga sakavme da vlezeme vo hramot i da mu oddademe po~it so soodvetni i najdobri darovi, 18 tie, ispolneti so svojata porane{na gordelivost, ni zabranija da vlezeme, iako ne gi prisilivme, poradi qubovta {to ja imame sprema site lu|e. 19 Otkako otvoreno go poka`aa svoeto neprijatelstvo protiv nas, tie edinstveni od site narodi uporno im se protivstavuvaat na carevite i na svoite dobrotvori, ne sakaat da izvr{uvaat ni{to od ona {to e spravedlivo. 20 A nie, odnesuvaj}i se trpelivo sprema nivnata bezumnost, i toga{, koga se vra}avme od pobeda i vo samiot Egipet, so qubov gi primavme site narodi i so niv se odnesuvame kako {to e potrebno. 21 Me|utoa, koga izjavuvame deka ne sakame da si spomnuvame za ona {to ni go napravija nivnite sonarodnici, odlu~ivme da napravime korenita promena sprema niv zatoa {to ni pomagaa vo vojnata, zatoa {to ve}e odamna im se dovereni mnogu va`ni raboti, sakame duri da gi udostoime so pravoto da imaat gra|anstvo na Aleksandrija i da gi napravime u~esnici vo na{ite redovni religiozni obredi. 22 A tie go sfatija toa kako ne{to {to e protiv niv, {to e svojstveno na

nivnata lo{a priroda: da go otfrlat dobroto i da te`neat kon zloto, 23 pa taka, ne samo {to go prezrea neprocenlivoto pravo na gra|anstvo, tuku glasno ili prikrieno se gnasat od onie malkumina, {to iskreno se raspolo`eni sprema nas, nadevaj}i se poradi nivniot neureden `ivot deka nie }e go povle~eme nabrgu na{eto re{enie. 24 Zatoa, otkako se uverivme od iskustvo deka tie imaat protiv nas neprijatelski planovi, i kako {to predviduvavme, ako nekoga{ protiv nas se digne nekoe vostanie, nie }e gi imame protiv nas i tie ne~esni lu|e, kako na{i opasni neprijateli i predavnici. 25 Zatoa zapovedame: {tom go dobiete ova pismo, vedna{ so naredba i so sila da gi stavite ovie lu|e vo te{ki okovi, zaedno so nivnite `eni i deca, i otsekade da gi pra}ate kaj nas za da izvr{ime nad niv smrtna kazna, kazna bezmilosna i sramna, dostojna za tie pakosni lu|e. 26 Ako tie vedna{ bidat kazneti, na{ite dr`avni raboti vo idnina }e trgnat kon sovr{en uspeh i najdobar poredok. 27 Ako nekoj sokrie nekogo od Judejcite, bilo starec, dete, pa duri i pelena~e, toj }e bide poguben so celiot dom na naj`estok na~in. 28 A onoj {to }e otkrie nekogo od niv, toj }e go dobie imotot na vinovnikot i u{te dve iljadi drahmi od carskata kasa, }e dobie sloboda i ~est. 29 Sekoe mesto, kade {to }e bide najden sokrien Judeec, treba da bide opusto{eno i izgoreno, taka {to toa mesto za ve~ni vremiwa nema da mu bide potrebno na niedno smrtno su{testvo. 30 Ete, vakva be{e smislata na napi{anoto pismo. @alosta i stradawata na Judejcite vo Egipet Sekade, kade {to }e pristigne{e ovaa carska zapoved, neznabo{cite prireduvaa narodni gozbi so radosni

703
TRETA KNIGA MAKAVEJSKA
izvici i na takov na~in vkorenetata omraza smelo se poka`uva{e. 2 Me|u Judejcite zapo~na neute{na taga, gorko pla~ewe i lelekawe; nasekade se slu{aa vozdi{kite na onie {to ja oplakuvaa nenadejno najavenata stra{na smrtna kazna; toa gi pla{e{e nivnite srca. 3 Koja oblast, koj grad ili koe selo, koi pati{ta ne se ispolnija so nivniot pla~ i pisok? 4 Vlastite od sekoj grad bez ~uvstvo na `al i so `estokost gi ispra}aa zaedno; gledaj}i ja taa grozna slika, duri nekoi i od neprijatelite go oplakuvaa nivnoto progonuvawe i razmisluvaa za prevrtlivosta na `ivotot. 5 Vodea grupi starci, prestareni, pokrieni so beli kosi, podgrbaveni i so treperlivi noze i, spored, baraweto za nasilno progonstvo, gi prinuduvaa bez sram da ~ekorat pobrzo. 6 Devojki, tuku{to sklu~ile brak i vlegle vo bra~nata odaja, mesto da se raduvaat, se vdadoa vo pla~ i svoite, so masla namirisani kosi gi posipuvaa so pepel; gi vodea bez prevez i mesto da peat svadbeni pesni, tie go prifa}aa op{tiot lelek, bidej}i tu|incite gi izma~uvaa stra{no; 7 gi vle~kaa javno i nasila, vrzani so verigi i gi frlaa vo korabi. 8 I nivnite mladi sopruzi, mesto so venci na glava, bea vrzani so ja`iwa okolu vratot, vo cvetot na svojata mladost; mesto svadbena gozba i mladinski nasladi, svadbenite denovi gi minaa vo pla~, za{to pod nozete svoi go gledaa pekolot otvoren. 9 Gi vodea kako yverovi, okovani vo `elezni verigi: edni bea prikovani za sedi{tata na korabite, a drugi - na nozete imaa te{ki okovi. 10 Osven toa, tie bea vo vnatre{nosta na brodovite, oddeleni od svetlinata, od site strani zaobikoleni so temnina - za seto vreme dodeka plovea; so niv se odnesuvaa kako so najlo{i zlostornici. 11 Koga gi dovedoa do edno mesto, nare~eno Shedija, a spored carskata zapoved, ploveweto be{e zavr{eno, toga{ be{e naredeno da bidat ostaveni pred gradot, na hipodromot, koj be{e mnogu {irok i dosta pogoden za javna poruga pred site {to vleguvaa vo gradot i koi izleguvaa ottamu. No nemaa nikakvo op{tewe so vojskata, a nemaa ni dostoen pokriv nad glavite. 12 Koga seto toa be{e napraveno, i koga carot razbra deka nivni sonarodnici ~esto izleguvaat tajno od gradot za da ja oplakuvaat te{kata maka na svoite sogra|ani, 13 toj se razgnevi mnogu i naredi i tie da bidat ne pomalku kazneti od drugite. 14 Toj naredi da gi prebrojat site po ime, ne za da im presudi te{ka robija, tuku najnapred da gi podlo`i na te{ki izma~uvawa, a najposle site da gi pogubi vo eden den. 15 I makar {to popisot se vr{e{e so golema brzina i do krajna revnost, od izgrevot do zalezot na sonceto, sepak ne mo`ea potpolno da go zavr{at ni za ~etirieset dena. 16 A carot neprestajno i prekumerno se predava{e na zadovolstva, prireduva{e gozbi pred site idoli, a so umot svoj daleku od vistinata, so svojata ne~ista usta gi slavoslove{e onie {to bea gluvi i {to ne mo`ea da govorat ili da pomognat, a za Velikiot Bog zboruva{e ona {to ne e prili~no. 17 Otkako izmina toa vreme, pisarite go izvestija carot deka ne se vo sostojba da gi prebrojat Judejcite poradi nivnoto golemo mno`estvo; 18 osven toa, u{te pogolem e brojot na onie {to s# u{te se vo oblastite, po domovite i rasprsnati vo razni mesta, taka {to prebrojuvaweto ne mo`at da go napravat duri i site egipetski vlasti. 19 A koga carot im se zakanuva{e u{te postrogo, pretpostavuvaj}i deka se potkupeni so podaroci i deka ve{to ja izbegnuvaat kaznata, toga{ stana potrebno da go ubedat u{te posilno; 20 tie mu doka`aa deka nemaat dovolno hartija i trski za pi{uvawe. 21 Toa be{e vsu{nost dejstvuvawe na nepobedlivata Bo`ja promisla, koja im pomaga{e na Judejcite.

704
TRETA KNIGA MAKAVEJSKA
Judejcite vikaat kon Gospod i Gospod ja poslu{a nivnata molitva Toga{ carot, ispolnet so silen gnev i beskrajna omraza, go povika Ermon, koj be{e odgovoren za slonovite, 2 mu naredi idniot den da gi nahranat site slonovi, na broj petstotini, so temjan i da gi napojat so {to e mo`no pove}e ~isto vino, pa koga }e se razbesnat od izobilnoto piewe, da gi izvedat pred Judejcite osudeni na smrt. 3 Otakako ja predade svojata naredba, toj otide na gozba, a posebno gi pokani onie negovi prijateli, i voeni na~alnici, {to im bea neprijateli na Judejcite. 4 A Ermon, ~uvarot na slonovite, neprekinato gi izvr{uva{e naredbite. 5 Slu`itelite nazna~eni da gi nadgleduvaat Judejcite, otidoa od ve~erata, za da im gi vrzat racete na nesre}nicite, i podgotvija postojana stra`a vo tekot na no}ta, ubedeni deka siot toj narod }e ja iskusi sopstvenata gibel. 6 Judejcite, koi na neznabo{cite im se ~inea li{eni od sekakva za{tita, 7 bidej}i od site strani bea pritisnati so te{ka nevolja, vikaa kon Sesilniot Gospod, Koj ima sila nad sekoja vlast, kon svojot milosrden Bog i Otec, Mu se obra}aa site so neprestan pla~ i solzi, Mu se molea 8 da ja odvrati od niv bezbo`ni~kata zamisla i so Svoeto golemo javuvawe da gi spasi od prigotvenata za niv smrt. 9 Nivnata iskrena molitva se izdigna do neboto. 10 Ermon gi opi neskrotlivite slonovi, otkako im dade izobilno i temjan i vino, a naredniot den pojde vo dvorecot za da go izvesti za toa carot. 11 No Bog mu be{e podaril na carot dlabok son, toj dobar dar {to im go ispra}a Toj dewe i no}e na site, na koi Toj saka. 12 Po Bo`jo dejstvo, potonal vo dlabok i sladok son i zaboravi za prezemenoto bezzakonie, i napolno be{e osueten vo svojata neizmenliva namera.
13 A Judejcite, otkako go odbegnaa nazna~eniot ~as, Go proslavuvaa svojot svet Bog i odnovo Mu se pomolija blagiot i miroqubiv Bog da im ja poka`e na gordelivite neznabo{ci Svojata semo}na desnica. 14 I bidej}i ve}e be{e izminala edna polovina od desettiot ~as, onoj {to ima{e zada~a da gi kani gostite, otkako vide deka pokanetite se ve}e sobrani, vleze da go razbudi carot. 15 Go razbudi so golema maka i go izvesti deka vremeto za gozbata izminalo i go izvesti za s# {to mu be{e pora~al. 16 Carot pomisli, pa otide na trpezata, po~na da pie i na onie {to bea pokaneti na gozbata im re~e da sednat sproti nego. 17 Koga napravija kako {to im re~e, toj im po`ela da si pominat na gozbata vo polna veselba. 18 Dodeka govore{e dolgo na trpezata, carot go povika Ermon, strogo i naluteno go pra{a - poradi koja pri~ina Judejcite se ostaveni da pre`iveat u{te eden den. 19 Ermon mu odgovori deka u{te preku no}ta ja izvr{il negovata zapoved, a i prijatelite na carot go potvrdija toa. 20 Toga{ carot, poradi `estokost u{te polut i od samiot Falaris, re~e deka Judejcite za toa treba da mu blagodarat na negoviot dene{en son. A na Ermon mu re~e: A ti, pak, neizostavno podgotvi gi slonovite za uni{tuvawe na neposlu{nite Judejci. 21 Koga carot go re~e toa, site prisutni so zadovolstvo i so radost mu go izrazija svoeto odobruvawe, pa se razotidoa sekoj vo svojot dom. 22 No}ta be{e upotrebena ne tolku za son, kolku za izmisluvawe sekakvi porugi nad nare~enite prestapnici. 23 Utredenta, rano nautro, tokmu koga petlite po~naa da peat, Ermon gi izvede slonovite i po~na da gi razdraznuva vo {irokiot dvor. 24 Vo gradot mnogu narod se be{e sobral i so netrpenie ~eka{e da se razdeni.

705
TRETA KNIGA MAKAVEJSKA
25 Judejcite, na nivnoto posledno izdivnuvawe, bidej}i vremeto brzo odminuva{e, neprekinato se molea so mnogu solzi i `alni pesni; Mu se molea na Velikiot Bog pak da im isprati brza pomo{. 26 Son~evite zraci u{te ne se bea rasprsnale, a carot u{te gi pre~ekuva{e svoite prijateli, koga pred nego se pojavi Ermon i gi pokani da izlezat, izvestuvaj}i deka s# e podgotveno spored carskata zapoved. 27 Otkako go doslu{a, toj kako da se zbrka od neobi~niot predlog za izleguvawe, za{to s# be{e napolno zaboravil, pa pra{a: Kakva e taa rabota {to ja izvr{il so takva brzina? 28 Toa pak be{e delo na Boga, Koj vladee nad s#, Koj mu dade zaborav za s# {to be{e namislil pred toa. 29 Ermon i site prijateli mu objasnija, velej}i: Care, slonovite i vojskata se prigotveni po tvoja stroga zapoved. 30 A toj se ispolni so golem gnev od tie zborovi, bidej}i po Bo`ja promisla be{e zaboravil s# {to be{e namislil, - pa so plamnati o~i, zapla{uva~ki re~e: 31 Da ima{e ti roditeli ili deca, tie }e im poslu`ea kako izobilna hrana na divite yverovi, mesto nevinite Judejci, koi sprema mene i sprema moite dedovci imale celosna i postojana vernost. 32 Ako ne be{e mojata privrzanost sprema tebe u{te od na{eto zaedni~ko detstvo i ako ne bea tvoite zaslugi, mesto tie - ti }e be{e poguben. 33 Taka Ermon primi neo~ekuvana i u`asna zakana, taka {to sosema se izmeni i vo pogled i vo lice; 34 toga{ site prijateli na carot izlegoa neraspolo`eni, a site {to bea nasobrani, gi pu{tija da se razotidat. 35 Koga slu{naa Judejcite za blagonaklonosta na carot sprema niv, tie Go proslavija Boga, Carot nad carevite za pomo{ta {to ja primija od nego. 36 Po ovie odluki carot pak priredi gozba i gi kane{e site da se veselat. 37 Pa, koga go povikaa Ermon, mu re~e naluteno: Kolku pati treba da ti za-

povedam, neposlu{niku, za edna i ista rabota? 38 Podgotvi gi slonovite utre za pogubuvawe na Judejcite? 39 Toga{ negovite slu`benici, koi sedea zaedno so nego na trpezata, v~udoviduvaj}i se na negovite nepostojani misli, rekoa: 40 Do koga, care }e n# isku{uva{ kako da sme bezumni? Eve, po treti pat zapoveda{ da se istrebat Judejcite, a {tom }e dojde do izvr{uvawe na tvojata zapoved, ti ja poni{tuva{. 41 Zatoa i gradot se nao|a vo golema brkotnica od ~ekawe; ispolnet e so lu|e {to ~ekaat, a ima opasnost i da bide ograben. 42 Potoa carot, sosema sli~en na Falarisa, ispolnet so bezumstvo, smetaj}i deka du{evnite promeni {to se slu~ile so nego, vo polza na Judejcite ne zna~at ni{to, potvrdi so najbezbo`ni~ka kletva i naredi Judejcite da bidat isprateni vo pekolot, osakateni od nozete i stapkite na yverovite, 43 a potoa da se prezeme pohod protiv Judeja, i {to pobrgu da bide opusto{ena so ogan i me~ i nivniot hram, nedostapen za nas, misle{e toj, da bide izgoren so ogan i da se napravi zasekoga{ pust za site {to sakaat da prinesuvaat `rtvi. 44 Toga{ prijatelite i negovite slu`benici, mnogu izraduvani, se razotidoa so doverba i vo najpogodnite mesta vo gradot postavija vojska za stra`a. 45 A ~uvarot na slonovite, otkako gi dovede yverovite, taka da se ka`e, vo zbesneta sostojba poradi ubavoto vino, prigotveno so temjan, a gi vooru`i so stra{ni orudija, 46 utredenta rano, koga bezbrojni redovi se bea upatile nadvor od gradot kon kowskoto trkali{te, dojde vo dvorecot i mu napomna na carot {to treba da se pravi. 47 A carot, ispolnet so golem gnev, izleze so bezbo`na zamisla pred celiot pohod na yverovite, za{to, voden od svoeto o`esto~eno srce, saka{e da ja vidi so svoite sopstveni o~i `alnata i

706
TRETA KNIGA MAKAVEJSKA
grozna propast na tie, prethodno spomenati lu|e. 48 Koga Judejcite ja vidoa pra{inata {to se kreva{e od slonovite, od vooru`enata vojska koja ode{e po niv, kako i od mno`estvoto narod, koga gi slu{naa silnite izvici, 49 pomislija deka do{ol posledniot ~as od nivniot `ivot i krajot na nivnoto najma~no ~ekawe. Izvikaa so pla~ i lelek, se celivaa eden so drug, se pregrnuvaa so rodninite, se frlaa na vrat - tatkovcite na sinovite i majkite na }erkite; drugi, pak, dr`ea vo svoite race novorodeni mladen~iwa, koi go cicaa poslednoto mleko. 50 No, znaej}i za pomo{ta, {to prethodno ja primija od neboto, ednodu{no pa|aa ni~kum, gi trgnuvaa de~iwata od svoite gradi, 51 izvikuvaa visoko kon Onoj, Koj ima vlast nad sekoja vlast, Mu se molea da gi pomiluva i da im ja isprati svojata pomo{ nim, {to se ve}e pred vratite na pekolot. Molitva na starecot Eleazar zaedno so drugite starci Me|utoa, nekojsi Eleazar, ~ovek po~ituvan i poznat me|u sve{tenicite, a ve}e na poodminati godini i vo `ivotot svoj proslaven so sekakvi doblesti, gi povika stracite {to bea okolu nego da se obra}aat kon svetiot Bog. Toj se mole{e vaka: 2 Sveti Care, najvozvi{en Bo`e Sedr`itele, Ti Koj upravuva{ milostivo so sekoe sozdanie, Otec na{, 3 O~e na{, pogledni milostivo kon semeto na Avraam, kon decata na osveteniot Jakov, kon narodot na Tvojot svet del, koj e tu|inec vo tu|a zemja i koj nepravedno se pogubuva. 4 Ti go pogubi faraonot, nekoga{niot vladetel na Egipet, koj ima{e mno`estvo bojni koli i se kreva{e so golema drskost i so gordi zborovi; Ti go pogubi zaedno so negovata gorda vojska i go udavi vo moreto, a na izrailskiot rod mu poka`a svetla milost. 5 Ti go sobori `estokiot asirski car Senahirim, koj popusto se fale{e so svoite bezbrojni vojski, {to so svojot me~ ja pokori celata zemja i se digna protiv Tvojot svet grad, so gordelivost i drski huli, koga Ti javno im ja be{e poka`al silata Svoja na mnogu narodi. 6 Ti gi zapazi trite mom~iwa vo Vavilon, koi dobrovolno mu gi predadoa svoite `ivoti na ognot, za da ne im slu`at na la`nite idoli, Ti ja zapazi i nivnata kosa nepovredena, orosuvaj}i ja razgorenata furna, a plamenot od furnata go svrte kon neprijatelite. 7 Ti go izvede na svetlina Daniil nepovreden, koj poradi zavist i kleveti be{e frlen vo jama, za da bide raskinat od lavovi; 8 Ti, O~e na{, i Jona, koj se ma~e{e beznade`no vo utrobata na kitot, {to `ivee vo morskite dlabo~ini, go poka`a nepovreden pred site negovi bliski. 9 I sega, Ti, Koj se odmazduva{ za navredi i Koj gi zakriluva{ site, poka`i im se skoro na onie od rodot na Izrail, navreduvani od odvratnite bezbo`ni naznabo{ci. 10 A, ako, pak, na{iot `ivot, po na{eto preseluvawe, se napolni so bezzakonija, toga{, otkako }e n# izbavi{ od racete na na{ite neprijateli, toga{, Gospodi, umrtvi n# so smrt, koja }e bide spored Tvojata volja. 11 Ne dopu{taj praznovercite da gi proslavuvaat nivnite mrtvi idoli zatoa {to zaginale Tvoite sakani ~eda, velej}i: Nivniot Bog ne gi izbavi! 12 Ti, edinstven Ve~en, Koj ja ima{ seta sila i sekakva vlast, pogledaj milostivo na nas; smiluvaj se na nas koi poradi bezumnoto nasilstvo na bezzakonicite sme li{uvani od `ivotot kako zlostornici. 13 Preslavni, Ti ima{ sila da go spasi{ potomstvoto na Jakov; neka se upla{at neznabo{cite od Tvojata nepobedliva sila. 14 So solzi te moli celoto mno`estvo deca i nivnite roditeli: 15 ,,Neka vidat site neznabo{ci deka si so nas; Gospodi, neka vidat deka ne si go svrtel Tvoeto lice od nas, napravi taka kako {to si rekol deka ni vo zemjata na nivnite neprijateli nema da gi prezre{.

707
TRETA KNIGA MAKAVEJSKA
16 [tom ja zavr{i Eleazar molitvata, toga{ pristignaa do trkali{teto i carot so yverovite i seta stra{na negova vojska. 17 Koga go vidoa toa, Judejcite izdignaa piskot do neboto, taka {to nivnite glasovi se oglasija i vo bliskite dolini; seta vojska be{e opfatena so silno so~uvstvo. 18 Toga{ mnoguslavniot Sedr`itel i vistinskiot Bog go poka`a Svoeto lice i ja otvori nebesnata vrata, od kade {to slegnaa dva svetli i stra{ni angeli; niv gi vidoa site, osven Judejcite. 19 Tie zastanaa nasproti vojskata, ja ispolnija seta vojska so nemir i strav i site vojnici gi vrzaa so nepodvi`ni verigi. 20 Duri i carot trepere{e od strav i ja zaboravi svojata gnevna hrabrost. 21 Toga{ slonovite se svrtea protiv vooru`enite vojnici, koi gi pridru`uvaa, gi gazea i gi ubivaa. 22 Gnevot na carot se pretvori vo `alost i solzi poradi ona {to be{e naumil da go napravi. 23 Koga go slu{na piskotot na Judejcite i koga gi vide site navednati, gotovi da bidat pogubeni, zaplaka i gnevno im se zakanuva{e na svoite prijateli, velej}i: 24 Vie ja zloupotrebivte vlasta, a po `estokost gi nadminavte i tiranite; se obiduvate i mene da me li{ite i od vlast i od `ivot, tajno zamisluvate ne{to {to e nekorisno za carstvoto. 25 Tie {to verno gi ~uvaa tvrdinite na na{ata zemja, koj gi sobra bezumno tuka, oddale~uvaj}i gi od nivnite domovi? 26 Ovie, koi u{te od staro vreme gi nadminuvaa site narodi so svojata vernost sprema nas vo s#, a ~estopati pretrpuvaa i najte{ki izma~uvawa; koj e toj {to gi izlo`i na vakvo poni`uvawe i na takov sram? 27 Razvrzete, odvrzete gi nepravednite verigi, pu{tete gi so mir po nivnite domovi, molej}i gi da vi prostat za toa {to ste im go napravile; 28 oslobodete gi sinovite na nebesniot Sedr`itel, nivniot Bog, Koj u{te

od vremeto na na{ite dedovci i dosega postojano mu daval blagosostojba i slava na na{eto carstvo. 29 Ete, tokmu ova go re~e carot. Vo istiot ~as odvrzanite lu|e, otkako se izbavija od smrt, Go proslavija svojot svet Spasitel, Bog. 30 Potoa carot se vrati vo gradot i go povika na~alnikot na dr`avnata kasa i mu naredi vo tek na sedum dena na Judejcite da im se dava vino i s# drugo {to e potrebno za gozba i pora~a: na isto mesto kade {to ja ~ekaa svojata smrt da go praznuvaat so polna veselba svoeto spasenie. 31 Toga{ tie, koi pred toa bea izlo`eni na poruga i skoro do samata smrt, ili poto~no koi sleguvaa do portite na adot, mesto stra{na i gor~liva smrt, priredija gozba vo ~est na svoeto spasenie; mestoto {to be{e odredeno za nivnata smrt i nivni grobovi, stana gozbena trpeza. 32 Ja ostavija `alnata i pla~evnata pesna, po~naa da ja peat pesnata na nivnite tatkovci, proslavuvaj}i Go Spasitelot na Izrail i ^udotvorecot - Bog, pa ostavaj}i gi i `alosta i pla~ot, obrazuvaa hor vo znak na spokojna veselba. 33 Isto taka i carot, otkako po toj povod priredi golema gozba, mu iska`uva{e blagodarnost na neboto za slavnoto i sve~eno daruvawe na spasenie. 34 A onie koi prethodno imaa ubeduvawe deka Judejcite treba da bidat uni{teni i deka treba da stanat hrana za grablivite ptici, i koi gi prebrojuvaa so radost, sega, obzemeni od sram, zaofkaa i nivnata `estoka grubost zgasna vo sram. 35 Judejcite, pak, kako {to prethodno rekovme, go sostavija svojot hor i praznuvaa so radosni slavoslovija i peewe psalmi. 36 Duri bea donele op{ta naredba: vo sekoe nivno naseleno mesto od pokolenie vo pokolenie so radost da bidat praznuvani ovie denovi, ne za piewe i prejaduvawe, tuku za spomen na toa kako Bog im podari spasenie. 37 Potoa pojdoa kaj carot i go zamolija da gi pu{ti po nivnite domovi.

708
TRETA KNIGA MAKAVEJSKA
38 Nivnoto prebrojuvawe se prave{e od dvaesettiot den na mesecot pahon do ~etvrtiot den na mesecot epif - vo tekot na ~etireset dena; be{e opredeleno nivnoto ubivawe da se izvr{i od pettiot do sedmiot den na mesecot epif, 39 vo tri dni, vo koi Gospodarot ja poka`a slavno Svojata milost sprema site niv i gi zapazi nepovredeni. 40 Praznuvaa ~etirinaeset dena, snabduvani so s# od carot, pa toga{ mu podnesoa molba da im dozvoli da se vratat vo svoite mesta. 41 A carot, otkako se soglasi, velikodu{no im go napi{a ova pismo do gradskite na~alnici, so svoj potpis - vo nivna korist. 7 a bidej}i znaeme deka i tie i nivnite dedovci ni go sakaat dobroto i nam i na na{ite dedovci, sosema spravedlivo gi oslobodivme od sekakvo obvinenie, 8 pa im odobrivme na site da se vratat po svoite domovi, taka {to nikoj i nikade da ne gi navreduva za ova {to stana bez nikakva vina od nivna strana. 9 Znajte deka, ako prezememe protiv niv ne{to lo{o ili so ne{to gi navredime, }e imame protiv sebesi ne ~ovek, tuku Sevi{niot Bog kako odmazdnik na na{ite dela sekoga{ i vo s#. Bidete zdravi! 10 Otkako go dobija ova pismo, Judejcite ne brzaa vedna{ da si pojdat, tuku mu se obratija na carot so molba: onie od judejskiot narod, koi samovolno Go ostavija Svetiot Bog i Bo`jiot zakon da ja dobijat zaslu`enata kazna, 11 dodavaj}i deka tie {to zaradi svojot stomak gi napu{tile Bo`jite zapovedi, nikoga{ nema da imaat dobri ~uvstva ni sprema carskata uprava. 12 Carot vide oti tie se zastapuvaat za vistinata, pa im dade odobrenie i polnomo{no, za da mo`at vo sekoe mesto od negovoto carstvo da gi istrebat bez nikakva pre~ka site {to go pogazile Bo`jiot zakon, bez da baraat posebna dozvola za toa ili carski nadzor. 13 Toga{, otkako mu zablagodarija na carot, kako {to be{e potrebno, sve{tenstvoto i seto narodno mnozinstvo zapeaja aliluja - i pojdoa. 14 Sekogo od svoite sonarodnici, {to se be{e oskvernil, a kogo go sre}avaa po patot, go kaznuvaa i ubivaa kako primer za drugite. 15 Vo toj den ubija pove}e od trista ma`i i praznuvaa veselo, ubivaj}i gi otstapnicite. 16 A onie, {to Mu ostanaa na Boga verni do smrt i dobija palma na radost od spasenieto, pojdoa od gradot, oven~ani so sekakvi mirizlivi cvetovi so veselba i vosklici, so blagodarnost i milozvu~ni pesni, blagodarej}i Mu na Boga na svoite tatkovci, na ve~niot Spasitel na Izrail. 17 Koga dojdoa vo Ptolemaida, nare~ena spored svojstvoto na mestoto Rodo-

Pismoto na carot Ptolomej Filopator do egipetskite na~alnici Carot Ptolomej Filopator do site egipetski na~alnici i site slu`beni lica - bidete veseli i zdravi! 2 Zdravi sme i nie i na{ite deca, za{to Velikiot Bog ni pomogna vo rabotite spored na{ata `elba. 3 Nekoi od na{ite prijateli, poradi svojata lo{a zamisla, ~esto ni govorea i ne uveruvaa da gi sobereme site Judejci, koi se nao|aat vo na{eto carstvo i da gi podlo`ime na razli~ni maki kako predavnici, 4 dodavaj}i deka s# duri ne go napravime toa, rabotite vo na{eto carstvo nema da se sredat poradi omrazata, koja tie ja imaat sprema site narodi. 5 Tie gi dovedoa nasilno vo okovi kako robovi, poto~no kako klevetnici, i, bez kakvo i da e isleduvawe, se obidoa da gi pogubat, pa izmislija svireposti postra{ni duri i od onie na skitskite obi~ai. 6 Nie ova go zabranivme strogo i spored dobriot odnos {to go imame kon site lu|e, vedna{ im podarivme `ivot, pa otkako se uverivme deka nebesniot Bog e sigurnata zakrila na Judejcite i oti sekoga{ gi za{tituva, kako tatko {to gi za{tituva svoite sinovi,

709
TRETA KNIGA MAKAVEJSKA
for, tamu, po op{ta soglasnost, ~ekaa korabi sedum dena. 18 Tamu priredija gozba poradi svoeto spasenie, za{to carot gi be{e snabdil so s# {to im be{e potrebno dodeka pristignat vo svoite domovi. 19 Bidej}i tamu pristignaa vo mir, so golema blagodarnost, tie i tuka re{ija veselo da gi praznuvaat site dni kolku {to }e prestojuvaat. 20 Otkako gi osvetija tie dni i se zavetuvaa so postavuvawe stolb vrz mestoto na gozbata, pojdoa ponatamu po kopno, po more i po reka - sekoj kon svojot dom - zdravi, slobodni i polni so radost, za{titeni so carskata zapoved. 21 Toga{ pridobija pogolema sila i slava otkolku pred toa i stanaa stra{ni za svoite neprijateli i nikoj ne go ograni~uva{e nivniot na~in na `iveewe; 22 Site go dobija po opis ona {to be{e nivno, taka {to site {to imaa ne{to kaj sebesi - im go vra}aa so najgolem strav, za{to velikiot Bog im be{e napravil golemi dobrini za nivno spasenie. 23 Neka e blagosloven Spasitelot na Izrail vo site vremiwa! Amin.

PSALMI
Voved Psalmite se najdolgata kniga vo Svetoto Pismo. Tie se pesni koi se peele so muzi~ka pridru`ba, ili, pak, se recitirale kako molitvi. Zna~itelen broj psalmi se napi{ani od David, no ima i od drugi pisateli, kako {to se Asaf, Mojsej, Solomon i potomcite na Kora. Ovie pesni bile sobirani podolgo vreme i zazemale va`no mesto vo bogoslu`bite na izrailskiot narod. Imeto Psalmi poteknuva od naslovot na ovaa zbirka pesni vo gr~kiot prevod na Stariot zavet. Sto i {esnaeset psalmi sodr`at predtekst koj dava podatoci za potekloto, vidot i muzi~kata pridru`ba na soodvetniot psalm. Mo`at da se izdvojat pove}e vidovi psalmi, me|u koi: 1. Himni, ili slavoslovija koi Go slavat Gospoda. Takvi psalmi se: 8, 9, 32, 99, 102104, 110, 112, 113, 116, 134, 135, 144149. 2. Psalmi vo koi Gospod e prika`an kako Car: 46, 92, 9598. 3. Psalmi za vladetelite: 2, 17, 19, 20, 44, 71, 88, 100, 109, 143. 4. Sionski pesni: 45, 47, 75, 86, 131. 5. Psalmi za verata vo Boga: 1, 36, 48, 72, 77, 111, 118, 126, 132. 6. Psalmi ispeani vo nevolji: 11, 43, 57, 59, 73, 78, 79, 82, 84, 89, 93, 105, 107, 122, 125, 136 7. Molitvi upateni kon Boga, poradi nesre}i: 57, 12, 16, 21, 24, 25, 27, 30, 34, 37, 38, 4042, 50, 53, 56, 58, 60, 62, 63, 6870, 85, 87, 101, 108, 119, 129, 139142. 8. Blagodarstveni psalmi: 910, 29, 31, 33, 39, 91, 106, 115, 117. Inaku i Isus peel nekoi psalmi, zaedno so Negovite u~enici (vidi Mr. 14,26). Psalmite se citirani pove}e od sto pati vo novozavetnite knigi. Nekoi psalmi sodr`at prototipovi za Li~nosta na Isus Hristos. Na primer, psalmite 21 i 68 gi pretska`uvaat Hristovite stradawa, dodeka psalmite 15, 109 i 117 sodr`at elementi na Hristovoto voskresenie i slava. Psalmi vo su{tina se sostoi od pet knigi i toa: 1. Ps. 140, 2. Ps. 4171, 3. Ps. 7288, 4. Ps. 89105 i 5. Ps. 106151. PRVA KNIGA
1,1
25,4-5

PSALM 1 Bla`enstvo za pobo`nite. Zlo za bezbo`nicite

2
118,15 5 Mojs 17,19 Is.N. 1,7-8 Sir 6,37 13,20-21

1 Bla`en e onoj, {to ne go sledi sovetot na bezbo`nicite, ne zastanuva na pat na gre{nici i ne sedi vo dru{tvo na razvratnici, 3 2 tuku mu omilel Zakonot Gospodov i 91,4 4 Mojs 24,6 za Zakonot Negov dewe i no}e gri`liEr 17,8 Ez 47,12 vo razmisluva; 3 toj e kako drvo posadeno kraj voda izvorska, koe svojot rod go dava navre-

me, i ~ij list ne venee; i vo s# {to pra- 4 34,5 vi, napreduva. Is 17,13 4 No ne se takvi bezbo`nicite; tie se Jov 21,18 kako prav, {to go raznesuva vetrot. 6 5 Zatoa bezbo`nicite nema da se odr36,18 `at na sudot, nitu gre{nicite - vo so- 111,10 Er 21,8 borot na pravednite. Jov 23,10 6 Za{to Gospod go znae patot na pra- Mt 7,13-14 vednite; patot, pak, bezbo`ni~ki }e propadne.

711
PSALMI
2,1-2
82,2-12 Dela 4, 25-27

PSALM 2 Prorokuvawe za carstvoto na Sinot Bo`ji i za pobedata nad Negovite neprijateli 1 Zo{to se bunat narodite, i plemiwata smisluvaat lo{i raboti? 2 Se krevaat carevite zemski, i knezovite se sobiraat zaedno protiv Gospod i Negoviot Pomazanik. 3 Da gi raskineme verigite nivni i da go otfrlime od sebe jaremot nivni. 4 Onoj, Koj `ivee na nebesata, im se smee, Gospod im se podbiva. 5 Toga{ vo gnevot Svoj }e im govori i so jarosta Svoja }e gi vxa{i, velej}i: 6 Jas si postaviv Svoj car na Sion, na Mojata sveta gora! 7 za da ja objavam odlukata Gospodova: Gospod Mi re~e: Ti si Moj Sin, Jas denes Te rodiv. 8 I pobaraj od Mene, i }e Ti gi dadam narodite vo Tvoe nasledstvo, i krai{tata na zemjata - vo Tvoe vladeewe. 9 Ti }e gi pase{ so `elezen `ezol; }e gi razbiva{ kako grn~arski sad. 10 I sega carevi, vrazumete se; pou~ete se, sudii zemni! 11 Slu`ete Mu na Gospod so strav i so trepet. 12 Po~ituvajte Go Sinot, ta da ne se razgnevi, i na patot svoj da ne poginete; za{to Negoviot gnev brzo }e se razgori. Bla`eni se site, koi kaj Nego pribegnuvaat. PSALM 3 Nade` vo Boga protiv site neprijateli
1

2
17,50 19,6 27,8 83,9 2 Mojs 30,25 1 Car 10,1 15,1.13 Otkr 19,19

6 Ne se pla{am od mnogu iljadi lu|e, 2 24,19 {to od site strani navalile na mene. 55,2 7 Stani Gospodi! Spasi me, Bo`e moj! 118,157 Za{to Ti gi udira{ po lice site moi 4 neprijateli i im gi zdrobuva{ zabite 17,2 26,6 na gre{nicite. 8 Od Gospod e spasenieto. Tvojot bla- 27,7 61,7 goslov neka bide vrz narodot Tvoj. 109,7 1 Mojs 40,13 5 Mojs 33,29 Sir 11,13

PSALM 4 Davidovata ve~erna molitva e polna so hrabrost protiv neprijatelite 1 Koga vikam, ~uj me, Bo`e, pravdo moja! Koga bev pritesnet, Ti mi dade prostor. Smiluvaj mi se i slu{ni ja molitvata moja. 2 Sinovi ~ove~ki, do koga }e ja sramotite slavata Moja? Do koga }e sakate sueta i }e barate laga? 3 Znajte deka Gospod go zapazil Svojot veren; Gospod slu{a koga vikam kon Nego. 4 Ne gre{ete, gnevej}i se; razmislete vo srcata svoi i na postelite svoi, i zamolknete! 5 Prinesete `rtva na pravda i nadevajte se na Gospod. 6 Mnozina velat: }e vidime li ne{to dobro? Osvetli n# so svetlinata na liceto Svoe, Gospodi! 7 A mene Ti si mi go ispolnil srceto so radost pogolema otkolku onaa koga }e se rodi vo izobilie p~enica i vino. 8 Zatoa mirno legnuvam i spijam; za{to Ti, Gospodi, mi dava{ spokojna po~inka. PSALM 5

3
149,8

5
4,8 Izreki 3,24

4
36,13 58,8 122,1 Is 40,15-17 39,21-23 Izreki 1,26 Mudr 4,18

7
22,4 26,1.3

8
7,6 9,19 57,6 Jov 29,17

6
109,2

7
88,26 2 Car 7,14 Mt 3,17 16,5 Lk 3,22 Dela 13,33 Evr 1,5 5,4 3 Ptr 1,17

4,2
17,19 101,2 117,5

5
Efes 4,26

8
Is 49,6

6
50,20 61,8 114,9-11 5 Mojs 33,19 Mal 3,3

9
67,21 109,5-6 Is 30,14 Dan 7,14 Otkr 2, 26-27 11,4 18,14

7
30,16 43,3 66,1 79,3 88,15 4 Mojs 6,25 Izreki 16,15 Dan 9,17

10
Mudr 6,2

71,11 Dan 7,14 Tov 13,6 Evr 12,28

Gospodi, kolku mnogu se namno`ija protivnicite moi! Mnozina se krevaat protiv mene; 2 mnozina velat za du{ata moja: nema 12 pomo{ za nego vo Boga! 33,8 3 No Ti, Gospodi, si {tit moj, slava 117,8-9 moja; Ti ja podiga{ glavata moja. 4 So glasot svoj vikam kon Gospod, i 3,1 Toj me slu{a od Svojata sveta gora. 2 Car 5 Legnuvam, spijam i stanuvam, za{to 15-17 Gospod me ~uva.

11

Davidovata utrena molitva 5,2 za pomo{ protiv bezbo`nite 16,1 neprijateli 53,3 1 ^uj gi, Gospodi, zborovite moi, raz- 83,8 85,6 139,1 beri gi vozdi{kite moi. 2 ^uj go glasot na mojot povik, Care 3 moj i Bo`e Moj, za{to Tebe Ti se mo- 83,3 lam! 3 Nautro go slu{a{ glasot moj, nautro zastanuvam pred Tebe i ~ekam.

712
PSALMI
7
54,23 4 Za{to Ti si Bog, Koj ne saka bezzakonija; za lo{iot nema mesto kaj tebe: 5 bezbo`nicite nema da opstojat pred o~ite Tvoi; Ti gi mrazi{ site {to vr{at nepravda. 6 Ti gi uni{tuva{ site la`livci; od krvopiec i lukav Gospod se gnasi. 7 A jas, pak, spored Tvojata golema milost, }e vlezam vo Tvojot hram i }e padnam ni~kum pred Tvoeto svetili{te, so po~it kon Tebe. 8 Gospodi, vodi me vo Tvojata pravda, poradi neprijatelite moi, patot Tvoj pred mene poramni go. 9 Za{to vo ustata nivna nema vistina; vo srceto im e izmama; grloto im e otvoren grob; na jazikot, pak, laskawe. 10 Kazni gi, Bo`e, neka propadnat od sopstvenite soveti; poradi mnogute ne~esni raboti otfrli gi, bidej}i se krenaa protiv Tebe. 11 Pa neka se zaraduvaat site, koi pribegnuvaat kaj Tebe: ve~no neka se raduvaat. Zakrili gi, neka se raduvaat vo Tebe onie, {to go sakaat imeto Tvoe. 12 Za{to Ti, Gospodi, go blagoslovuva{ pravedniot i so milosta Svoja go zakriluva{, kako so {tit. 9 Gospod ja usli{a molbata moja, Gos- 9 118,115 pod ja primi molitvata moja. Mt 7,23 10 ]e se posramat i upla{at site moi Lk 13,27 neprijateli; }e se povle~at i vedna{ 11 }e se zasramat. 34,4 39,14 82,17 Is 41,11

8
41,2 65,13 137,2 3 Car 8, 44-48 Dan 6,10

PSALM 7 Pla~na Davidova pesna {to Mu ja peel na Gospod 1 Gospodi, Bo`e moj, kaj Tebe se zasolnuvam, spasi me od site {to me gonat, i izbavi me; 2 Za{to tie kako lavovi }e me zgrabat, }e me vle~at, a }e nema koj da spasuva. 3 Gospodi, Bo`e moj, ako go napraviv toa, ako ima nepravda vo racete moi; 4 ako zlo im vrativ na prijatelite moi, ili bez pri~ina sum gi ograbil neprijatelite, 5 neka ja goni neprijatelot du{ata moja, i neka ja stigne, i neka go zgazi `ivotot moj na zemjava, du{ata vo prav neka mi ja pretvori. 6 Stani, Gospodi, vo gnevot Svoj; kreni se protiv `estinata na neprijatelite moi; stani, Gospodi, Ti Si odredil sud. 7 Neka se sobere naroden sobir okolu Tebe; i Ti izdigni se nad nego visoko. 8 Gospod im sudi na narodite. Sudi mi, Gospodi, spored pravdata moja i spored nevinosta moja. 9 Stavi $ kraj na zlobata na ne~estivite, a pravedniot zacvrsti go, Ti, koj gi ispituva{ srcata i bubrezite, praveden Bo`e. 10 Bog mi e {tit, Toj gi spasuva onie {to se so ~isti srca. 11 Bog e praveden sudija, i sekojdnevno predupreduva. 12 Ako ne se pokaete, Toj }e go o~isti Svoeto oru`je, }e go zategne Svojot lak i }e go naso~i, 13 i zatega smrtna strela, a strelite Svoi gi v`aruva. 14 I, ete, kaj bezbo`nikot s# pove}e nepravda, pa se za~na zloba, a toa rodi bezzkonie, 15 pa si kopa i iskopa jama, i padna vo jamata, {to ja napravi,

9
22,3 26,11 Is 26,7 44,12 Izreki 3,6

7,2
10,1 17,2 30,1.15

10
13,3 35,3 Is 59,3 Rim 3,13

3
9,29 16,12 21,13 34,17 Is 5,29 49,22 70,11 Jov 10,7

12
63,10 68,36 118,132

9
9,8 17,20 25,1 34,24 42,1 2 Car 22,21 Is 3,13

6,2
37,1 Er 10,24

3
40,4 Er 17,14 22,9 Jov 4,14

10
25,2 Er 11,20 16,10 19,11 1 Let 28,9 Mudr 1,6 Otkr 2,23

4
89,13

5
30,16 108,26 Tov 13,5

PSALM 6

Pokajni~ka molitva. Nade` vo pomo{ta od Gospod 1 Gospodi, ne karaj me vo jarosta Svoja 6 29,9 i ne kaznuvaj me vo gnevot Svoj. 87,5.10-12 2 Smiluvaj se na mene, Gospodi, bidej114,17 Is 38,18 }i sum nemo}en; isceli me, Gospodi, Varuh 2,17 za{to koskite mi se tresat; 3 i du{ata mi e potresena. A Ti, Gos7 37,8 podi do koga? 68,3 4 Vrati se, Gospodi, izbavi ja du{ata Er 45,3 moja, spasi me poradi milosta Svoja, 8 5 bidej}i mrtvite ne Te spomnuvaat 30,9 Tebe; vo pekolot koj }e Te slavi Tebe? 6 Se umoriv vozdivnuvaj}i; sekoja no} go navla`nuvam legloto moe, so solzi svoi ja natopuvam postelata moja. 7 Od skrb mi se pomra~i okoto moe, mi oslabe poradi site moi neprijateli. 8 Otstapete od mene site vie, koi vr{ite nepravda, za{to Gospod go usli{a glasot na mojot pla~.

13
36,14 Is 5,28

14
Is 50,11

15
Is 59,4 Jov 15,35

713
PSALMI
16
9,15 34,7-8 56,6 Izreki 26,27 16 i zlobata negova mu padna na glavata negova, a vrz nea i nasilstvoto negovo sleze. 17 Go proslavuvam Gospoda poradi pravdata Negova i Mu peam na imeto na 17 Gospod, Sevi{niot. 5 Im zapreti na neznabo{cite, go pogubi ne~estiviot; imeto im go sotre za site vekovi. 6 Neprijatelot is~ezna vo ve~ni urnatini; gradovite mu gi razru{i, i zagina spomenot za niv. 7 No Gospod ve~no sedi na prestolot; go podgotvil prestolot Svoj za sud; 8 Toj }e mu sudi na svetot spored pravda, na lu|eto }e im sudi pravedno. 9 Gospod im e tvrdina na ugnetenite, krepost vo vreme na nevolja. 10 Neka se nadevaat na Tebe onie koi go znaat imeto Tvoe, bidej}i ne gi ostava{ onie {to Te baraat. 11 Pejte Mu na Gospod Koj `ivee na Sion, ka`uvajte gi na narodite delata Negovi; 12 bidej}i Toj se odmazduva za krv; ja pomni; ne gi zaborava piskotnicite na ugnetenite. 13 Smiluvaj se, Gospodi, na mene; pogledaj kako stradam od neprijatelite moi, Ti, Koj me izbavuva{ od portite na smrtta. 14 Za da mo`am da gi iska`am site slavoslovi za Tebe pred portite na }erkata Sionska i da voskliknuvam radosno za spasenieto Tvoe. 15 Popa|aa neznabo{cite vo jama, {to sami ja napravija; vo zamka, koja sami ja namestija, se fati nogata nivna. 16 Gospod se pojavi i presudi; vo delata na racete svoi gre{nikot se zapletuva. 17 ]e zaminat vo pekolot site gre{nici, site narodi, koi Boga Go zaboravaat. 18 Za{to nema zasekoga{ da bide zaboraven siromaviot, i nade`ta na bednite nema nikoga{ da propadne. 19 Stani, Gospodi, za da ne se zasili ~ovekot; narodite neka primaat sud pred Tebe. 20 Zapla{i gi, Gospodi, za da razberat neznabo{cite deka se samo lu|e. 21 Zo{to stoi{ daleku Gospodi, zo{to se sokriva{ vo vreme na nevolji? 22 Vo gordelivosta ne~estiviot gi ma~i bednite bezdu{no, i tie pa|aat vo zamkite negovi.

5
7,11 88,14

6
5 Mojs 9,14

7
1 Mojs 19,23-25 Jov 18,17

Jov 4,8 Izreki 5,22 21,7 Est 9,25 Sir 27, 25-27 Gal 6,7-8

PSALM 8 Bo`jata veli~ina vo sozdavaweto; ~ovekovata niskost i visina 1 Jahve, Gospodi na{, kolku e veli~estveno imeto Tvoe po celata zemja! Si ja izdignal slavata Svoja nad nebesata. 2 Od ustata na novoroden~iwata i doen~iwata si ja sozdal pohvalata Svoja zaradi neprijatelite Tvoi, za da go zamolkne{ neprijatelot i odmazdnikot. 3 Koga }e gi pogledam nebesata, dela na prstite Tvoi, pa mese~inata i yvezdite, {to si gi postavil Ti: 4 [to e toa ~ovek, ta si spomnuva{ za nego, ili sin ~ove~ki, pa se gri`i{ za nego? 5 Si go napravil malku pomal od angelite, no so slava i ~est si go oven~al, 6 i si go postavil nad delata od racete Tvoi, i s# si pot~inil pod nozete negovi; 7 ovcite i volovite site, i yverovite polski; 8 pticite nebeski i ribite morski, s# {to se dvi`i po morskite pati{ta. 9 Jahve, Gospodi na{, kolku e veli~estveno imeto Tvoe po celata zemja! PSALM 9 Blagodarstvena pesna poradi spasuvawe od neprijatelite 1 Te proslavuvam Tebe, Gospodi, so seto srce svoe, gi raska`uvam site ~udesa Tvoi; 2 se raduvam i se veselam vo Tebe, go vospevam imeto Tvoe, Sevi{en! 3 Koga se povlekoa neprijatelite moi, se sopnaa, i poginaa pred Tebe. 4 Bidej}i Ti se zazede za mene i me odbrani; sedna na prestolot Svoj, dosudi praveden sud.

8
101,12 2 Mojs 15,18 Pla~ 5,19

8,2
56,5 Evr 1,3

9
71,2 95,10.13 97,9 1 Car 2,10 Dela 17,31

3
Mudr 10,21 Mt 11,25

11
35,10 86,4 90,14 Is 25,4

5
143,3 Jov 7,17-18 Sir 18,8 Evr 2,6

12
7,7 64,1 131,13-14 Is 12,6

6
20,5 1 Mojs 1,26-27 Mudr 2,23

13
1 Mojs 9,5 Jov 16,18

7
1 Mojs 1,28 Mudr 9,2-3 9,22 Sir 17,2-4 1 Kor 15,25-27 Efes 1,22 Evr 2,8

14
106,18 Is 38,10 Mudr 16,13 Mt 16,18

16
7,15

9,2
25,7 74,1 85,12 Tov 12,20

18
49,22

19
Izreki 23,18

3
7,17 91,1

20
7,6

21
9,38 55,4.12

22
21,1 73,1

714
PSALMI
23
9,33 Jov 22,13 23 Bidej}i gre{nikot se gordee so lakomostvoto na du{ata svoja, kolne i Gospoda go prezira. 24 Vo svojata gordelivost, gre{nikot veli: ]e nema istraga!, a vo sebe misli: Bog ne postoi! 25 Pati{tata negovi se sekoga{ uspe{ni, sudovite Tvoi se mnogu visoki, za da misli na niv, a na neprijatelite svoi im se potsmeva. 26 I vo srceto svoe si veli: nema da bidam soboren, vo nieden rod zlo nema da me snajde! 27 Ustata mu e polna so kletvi, izmami i navredi; pod jazikot negov pakost i nepravda. 28 Sedi vo zaseda pokraj selata, na skri{ni mesta za da ubiva nevini, o~ite negovi demnat bespomo{ni. 29 Is~ekuva skri{um kako lav vo pe{tera, so namera da fati beden, i koga }e fati, go odvlekuva vo svojata mre`a. 30 Se pritajuva, prilegnuva i toga{ bespomo{niot pa|a sovladan. 31 Pa veli vo srceto svoe: Bog zaboravil, go sokril liceto Svoe, nikoga{ nema da vidi. 32 Stani, Gospodi, Bo`e moj, neka se krene rakata Tvoja, ne gi zaboravaj ugnetenite. 33 Zo{to bezbo`nikot Go prezira Boga, zo{to vo srceto svoe da veli - Bog ne kaznuva? 34 No Ti gleda{, za{to gi zabele`uva{ makite i navredite; vo Svoi race gi odmeruva{; bespomo{niot Tebe Ti se predava, Ti si mu pomo{nik na sirakot, bedniot Tebe ti se predava. 35 Sotri ja mi{kata na gre{nikot i na lukaviot; kazni mu ja pakosta za da ja nema pove}e! 36 Gospod e ve~en car, vo site vremiwa; }e gi snema neznabo{cite od zemjata Negova. 37 Gospodi, Ti gi slu{a{ `elbite na krotkite; zakrepi gi srcata nivni, otvori go uvoto Svoe! 38 Daj pravda za sirakot i za ugneteniot, pa da prestane ~ovekot na zemjata da zadava strav.

PSALM 10 @alewe poradi nedostig na Bo`ja pomo{ 1 Kaj Gospod se zasolnuvam! Zo{to $ velite na du{ata moja: Odletaj vo gorata svoja kako ptica, 2 za{to gre{nicite go zategnaa lakot, ja pritegnaa strelata svoja na tetivata, pa od mrak da strelaat na ~istite po srce. 3 Ako temelite se razurnati, {to mo`e pravedniot da stori? 4 Gospod e vo svojot svet hram. Gospod e na prestolot nebesen; o~ite Negovi gledaat, ve|ite Negovi gi ispituvaat sinovite ~ove~ki. 5 Gospod go ispituva i pravedniot i bezbo`nikot, a Negovata du{a gi mrazi onie {to u`ivaat vo nasilstvo. 6 Na gre{nicite }e pu{ti do`d od razgoren jaglen, ogan i sulfur, a silen vetar }e im bide del vo ~a{ata nivna. 7 Za{to Gospod e praveden, ja saka pravdata: liceto Negovo }e go gledaat pravednicite. PSALM 11 Molitva za pomo{

10,1
7,1 54,6 90,3 140,8

24
13,1 35,1 72,11 Er 5,12 Sof 1,12 Mal 3, 14-15 Jov 21,1415 21,11-13

2
7,12 9,28 36,14 56,4 63,3

4
2,4 5,7 101,19 102,19 5 Mojs 26,15 Is 66,1 Avak 2,20 Mt 5,34

25-26
Er 12,1-2 Jov 21,7-33

27
Rim 3,14

28-29
16,11-12 55,6 58,3 139,5 Er 5,26 Os 6,8-9 Avak 3,14 Izreki 1,11-16

6
74,8 1 Mojs 19,24 Is 51,17-22 Er 25,15 Ez 10,2 37,21 Otkr 8,5 19,8-9

31
43,24 72,11 73,19 93,7 Ez 9,9 Jov 22,13

11,2
Is 59,15 Mih 7,2

3
54,21 Is 59,3-4 Er 9,2-8

34
30,7 55,8 2 Mojs 22,21-22

36
28,10 144,13 145,10 Er 10,10 Naum 1,15

1 Pomagaj, Gospodi, za{to ne ostana 5 pobo`en, gi snema vernite me|u sino- 30,18 vite ~ove~ki! 6 2 Laga mu ka`uva sekoj na bli`niot Is 33,10 svoj; od dvoli~no srce ustite zboruvaat 7 laga. 16,3 3 Neka gi istrebi Gospod site la`li- 17,30 vi usti i sekoj jazik {to se vozveli~u- 18,7 25,2 Is 48,10 va; 4 onie {to zboruvaat: Jazikot e na{a Zah 13,9 Jov 23,10 sila; ustata ni e so nas; koj e gospodar Izreki 17,3 nad nas? 26,21 5 Zaradi stradawata na siromasite i 29,4 Mudr 3,6 lelekot na bednite }e se krenam sega, Sir 27,5 veli Gospod, }e mu donesam spas na onoj {to kopnee po nego. 6 Zborovite na Gospod se zborovi ~isti, srebro vo ogan is~isteno od zemja, sedumpati pre~isteno. 7 Ti, Gospodi, }e n# odbrani{ i }e n# zapazi{ od ovoj rod doveka.

715
PSALMI
12,2
6,3 9,31 21,24 26,9 29,7 43,24 76,7-8 88,46 93,3 103,29 5 Mojs 31,17 31,20 Is 8,17 53,7 Er 33,5 Mih 3,4 Pla~ 5,20 8 Ne~estivite odat naokolu, dodeka niskite raboti se vozvi{uvaat me|u lu|eto.

lovite nad Svojot narod, toga{ }e se 14,1 zaraduva Jakov, i }e se razveseli Izra- 23,3-6 Is 33,14-16 il.
2

PSALM 12 Beznade`na sostojba i molitva za pomo{ Do koga, Gospodi, sosema }e me zaborava{, do koga }e go odvra}a{ liceto Svoe od mene? 2 Do koga }e nosam bol vo du{ata svoja, i }e `alam vo srceto svoe dewe i no}e? Do koga neprijatelot moj }e se izdiga nad mene? 3 Pogledaj, slu{ni me, Gospodi, Bo`e moj! Prosvetli gi o~ite moi, za da ne zaspijam vo smrt; 4 da ne re~e neprijatelot moj: Go nadviv. Gonitelite moi }e se zaraduvaat, ako potkleknam. 5 Jas, pak, se nadevav na Tvojata milost; srceto moe }e se zaraduva zaradi spasenieto od Tebe; }e Mu peam na Gospod, Koj mi napravi dobrini i }e go vospevam imeto na Sevi{niot Gospod. PSALM 13 Vozdi{ki za pomo{ od Gospod
1 1 1

PSALM 14 Koj e dostoen da stoi pred Boga

118,1 Ez 18,5-9

5
2 Mojs 22,24

5
37,16

13,1
9,24 35,1 Sof 1,12

2
101,19

3
11,1 1 Mojs 6,5.12 Rim 3, 10-12

Gospodi, koj mo`e da prestojuva vo 22,8 Mojs Tvoeto `iveali{te? Koj mo`e da se 5 16,19 26,25 vseli na Tvojata sveta gora? 2 Onoj, {to odi neporo~no, {to vr{i 15,8 29,6 pravda i vo srceto svoe govori vistina. 3 Koj ne kleveti so jazikot svoj, ne pravi zlo na bli`niot svoj i ne go na- 15,1 30,1 vreduva bli`niot svoj; 4 vo negovite o~i, zlobnikot e ni{to- 4 Mojs `en, a gi po~ituva onie {to imaat 2 23,13 strahopo~it kon Gospod; koj koga se Er 7,18 1,29 kolne na svojot bli`en, ne poreknuva; Os Zah 13,2 5 koj ne dava pari na zaem za lihva i ne prima potkup protiv nevin. Koj taka 5 10,6 postapuva, nema nikoga{ da se pokole- 72,26 141,5 ba. 4 Mojs PSALM 15 Dobro nasledstvo na svetiite Zakrili me Bo`e, za{to kaj Tebe se zasolnuvam. 2 Mu rekov na Jahve: Ti si Gospod moj: bez Tebe, nema bla`enstva za mene. 3 Po svetiite, koi se na zemjata - vistinskite blagorodnici - so radost kopneam. 4 Onie {to sledat tu|i bogovi, gi namno`uvaat svoite stradawa; jas nema da gi prinesuvam nivnite krvavi prelivi i so ustata svoja nema da gi spomnam nivnite imiwa. 5 Gospod e del na moeto nasledstvo i od ~a{ata moja. Ti si Onoj Koj go dr`i v race nasledstvoto moe. 6 Me|ite mi padnaa na najubavoto; za{to nasledstvoto mi e najubavo. 7 ]e go blagoslovuvam Gospoda, Koj me vrazumuva; pa duri i no}e me u~i mojot vnatre{en glas. 8 Sekoga{ pred o~i mi e Gospod, za{to Toj e od mojata desna strana, za da ne se pokolebam.
1 18,20 5 Mojs 10,9 17,1 Er 10,16 Pla~ 3,24 108,31 Dela 2, 25-28

4
78,7 Is 9,12

5
47,5-6 5 Mojs 28,67

Re~e bezumniot vo srceto svoe: Nema Bog. Se razvratija lu|eto, vr{at 7 gnasni dela, nema koj da pravi dobro. 84,1 2 Gospod pogledna od nebesata so vni125,1-4 manie kon sinovite ~ove~ki, za da vidi, ima li nekoj razumen, koj Go bara Boga. 3 Site zastranija, site stanaa lo{i, nema koj da pravi dobro, nema nitu eden. 4 Zar nema da se vrazumat site zlostornici, koi taka go jadat narodot Moj, kako {to jadat leb, i koi ne Go povikuvaat Gospoda? 5 Tamu tie }e se tresat od strav, kade {to nema strav, za{to Gospod e so rodot na pravednite. 6 Vie gi osuetuvate namerite na siroma{niot, no Gospod e negovo pribe`i{te. 7 Ah, da dojde od Sion spasenie na Izrail! Koga Gospod }e gi obnovi blagos-

716
PSALMI
9 Zaradi toa se raduva srceto moe, i voskliknuva jazikot moj; pa duri i te11 loto moe spokojno po~iva, 10 za{to Ti nema da mi ja ostavi{ duIzreki 5,6 14,24 {ata moja vo pekolot, nitu, pak, svetecot Tvoj da vidi raspa|awe. 11 Ti mi go poka`a patot na `ivotot; 16,1 7,8 25,1 polnota od radost ima pred Tvoeto pri60,1 sustvo; ve~no bla`enstvo e vo Tvojata 85,6 142,1 desnica. Dela 13,35

10

3
7,9 25,2 65,10 138,1-3.23 Jov 7,18 22,10

PSALM 16 Pravednikova molitva Slu{ni ja, Gospodi, pravdata moja, ~uj go mojot povik, primi ja molitvata moja {to ne izleguva od la`liva usta. 2 Od Tvoeto prisustvo neka izleze presudata za mene; o~ite Tvoi neka ja gledaat pravdinata. 3 Ako go isku{a{ srceto moe, ako me poseti{ no}e; ako me proveri{: nema da najde{ zlonamernost vo mene. Ne zgre{i ustata moja, 4 kako {to pravat drugite; poradi zborovite na ustata Tvoja jas go odbegnuvav patot na nasilnicite. 5 Stapkite moi bea nepokoleblivi na pati{tata Tvoi, nozete moi ne zastranija. 6 Kon Tebe vikam, za{to Ti }e me ~ue{, Bo`e; prikloni go uvoto Svoe kon mene, i ~uj gi zborovite moi. 7 Poka`i ja ~udesnata milost Tvoja, Ti, koj gi izbavuva{ onie {to se zasolnuvaat od neprijatelite - pokraj Tvojata desnica. 8 Pazi me kako zenica na okoto; zasolni me pod senkata na Tvoite krilja, 9 od liceto na ne~estivite, koi me napa|aat, od neprijatelite na du{ata moja, {to me opkru`uvaat: 10 tie srceto svoe go zatvorija za milost, a so ustata svoja - gordelivo zboruvaat. 11 Gonej}i me, sega me opkoluvaat; tie gi upravija o~ite svoi za da me soborat na zemja; 12 tie se kako lav, podgotven za lov i kako lav~e, koe stoi vo zaseda.
1

13 Stani, Gospodi, presretni gi i so- 15 bori gi; so Svojot me~ spasi ja du{ata 4,7 10,7 moja od ne~estiviot, 72,25-26 14 a so rakata Svoja od lu|eto, Gospo- 4 Mojs 12,8 Otkr 22,4 di, od lu|eto ~ij del e samo ovoj `ivot. Neka im se napolnat stomacite so tvoite dobra, neka se nasitat nivnite si- 17,3 30,2-3 novi i neka im ostavat od vi{okot na 143,2 1 Mojs decata svoi. 49,24 15 A jas }e go gledam liceto Tvoe vo 5 Mojs 32,4 pravda, }e se nasitam od likot Tvoj, ko- 31,15.18.37 ga edna{ }e se poka`e slavata Tvoja. 5 115,3

PSALM 17 Blagodarnost za ~udesnoto spasenie Te qubam, Gospodi, krepost moja! Gospod e moja karpa, moja tvrdina i moj izbavitel, Bog moj, zasolni{te moe, vo koe se zasolnuvam; moj {tit, sila na spasenieto moe i krepost moja. 3 ]e Go prizovuvam Gospoda, dostoen za slava i }e se spasam od neprijatelite svoi. 4 Ja`iwata na smrrta me isprepletoa, i pogubni potoci me voznemirija; 5 pekolni mre`i me zarobija, smrtni stapici me stegnaa. 6 Vo mojot o~aj Go povikav Gospoda i kon mojot Bog izvikav. I Toj od Svojot svet hram go ~u glasot moj, i mojot vik stigna do negovoto uvo. 7 Se zatrese i se razni{a zemjata; zatreperija i od temel se pomestija gorite, za{to Gospod se razgnevi; 8 se krena dim od Negovite nosnici i od ustata Negova plamna ogan, koj progoltuva s#; v`areni jaglewa otskokaa od Nego. 9 Gi navedna Toj nebesata i sleze, - a mrak padna pod nozete Negovi. 10 I sedna na heruvim, pa poleta i se ponese na veterni krilja. 11 Od mrakot napravi Svoj zaklon, i senka okolu Sebe - od gusti oblaci polni so voda. 12 Od molskawe begaa od Nego oblacite, gradot i ognenite jaglewa. 13 I zagrme Gospod od nebesata, i Sevi{niot go pu{ti svojot glas: grad i razgoreni jaglewa.
2 1

6
Izreki 13,15 13,27

4
Jov 23,12 26,4

8
67,8 96,2-5 2 Mojs 19,16.18 Sud 5,4-5 3 Car 19,11-12 Is 30,27-28 Avak 3, 3-13

6
30,2 85,1 87,2 101,2

8
5 Mojs 32,10 Zah 2,11 Izreki 7,2 Sir 17,22 35,7 56,1 60,4 62,7 90,4 5 Mojs 32,11 Mt 23,37 Lk 13,34

10
143,5

11
79,1 98,1 103,3

12
96,2 5 Mojs 4,11

10
72,7 118,70

12
7,2 9,29 21,13 34,17 56,4

717
PSALMI
14
28,1-11 76,17-18 14 I gi pu{ti strelite Svoi i gi rasprsna, gi raspali molwite - i gi rasturi. 15 Morskite dna se pojavija, i osnovite na vselenata se razotkrija od stra{nata zakana Tvoja, Gospodi, od zdivot na nosnicite Tvoi. 16 Toj posegna od visinite, i me prifati, pa me izvle~e od mnogute vodi. 17 Me izbavi od silnite moi neprijateli i od onie koi me mrazat, od onie {to se posilni od mene. 18 Tie se krenaa protiv mene vo denot na mojata nesre}a, no Gospod be{e potpora moja. 19 Me izvede Toj na prostrano mesto i me izbavi, za{to me zasaka. 20 Me nagradi Gospod spored mojata pravda, i spored ~istotata na moite race mi vrati, 21 za{to gi zapaziv pati{tata na Gospod i ne se oddale~iv od mojot Bog; 22 za{to site zapovedi Negovi se pred mene, i naredbite Negovi ne gi otstraniv od sebe. 23 Bev neporo~en pred Nego i se pazev od bezzakonija. 24 I mi dade Gospod spored mojata pravda, i po ~istotata na racete moi pred o~ite Negovi. 25 So svetiite Ti postapuva{ sveto, so nevin ~ovek - si blag, 26 so ~istiot - ~isto, a so lukaviot spored negovoto lukavstvo, 27 za{to Ti gi spasuva{ ugnetenite, a gordelivite }e gi ponizi{. 28 Za{to Ti go osvetluva{ moeto svetilo, Gospodi; mojot Bog ja osvetluva temninata moja. 29 So Tebe i ~eti sovladuvam, so mojot Bog i yid }e preskoknam. 30 Bog moj, neporo~en e Negoviot pat, Gospodovite zborovi so ogan se pre~isteni; Toj e za{titnik na site, koi se zasolnuvaat kaj Nego. 31 Za{to, koj e Bog, osven Gospod, i koj e tvrdina osven na{iot Bog? 32 Bog e Onoj Koj me prepa{uva so sila i patot mi go ras~istuva. 33 Mi gi pravi nozete kako na elen i me postavuva na viso~ini; 34 mi gi obu~uva racete za borba, i muskulite moi gi pravi da zategnuvaat bronzen lak. 35 Ti mi dade za{tita za moeto spasenie, Tvojata desnica me prifati; Tvojata poddr{ka me izdigna. 36 Mi dava{ sigurnost za ~ekorite moi, i nozete moi ne se podliznuvaat. 37 Gi gonev neprijatelite moi i gi stignav, i ne se vrativ, dodeka ne gi pobediv; 38 gi pritisnav, i tie ne mo`ea da stanat, padnaa pod nozete moi, 39 za{to Ti me prepa{a so sila za borba i gi sobori pred mene onie, {to stanaa protiv mene; 40 Ti gi natera vo begstvo neprijatelite moi, i gi istrebiv site onie, {to me mrazat; 41 tie povikaa, no nema{e koj da gi spasi: i kon Gospod, - no Toj ne gi ~u. 42 Gi isitniv kako prav na vetar, gi zgaziv kako kal po pati{tata. 43 Ti me izbavi od narod buntoven, me postavi za poglavar nad narod, ~ii lu|e ne gi poznavav, i tie sega mi slu`at; 44 tie i mojot {epot go slu{aat, tu|incite mi se pokoruvaat; 45 tu|incite bledneat i treperat, izleguvaj}i od svoite tvrdini. 46 Da `ivee Gospod, i neka e blagoslovena Karpata Moja! I neka se veli~i Bog na moeto spasenie. 47 Bog, Koj odmazduva za mene, Koj mi gi pokoruva narodite, 48 Izbavitel od moite gnevni neprijateli! Ti me vozvisi nad onie, {to stanuvaat protiv mene, i me izbavi od nasilnikot. 49 Poradi toa Te slavam pred narodite, Gospodi, i go vospevam imeto Tvoe; 50 Ti Koj mu dava{ veli~estveni pobedi na carot Svoj i mu pravi{ milost na Tvojot pomazanik David i na potomstvoto negovo - doveka.

35
143,1

15
143,6

44
2,8-9 Otkr 2, 26-28

16
2 Mojs 15,8

46
Mih 7,17

18
141,6

47
17,46

31
11,6

48
17,47 46,3

32
61,6-7 72,26 5 Mojs 32,15 31,18.30-31 1 Car 2,2 Is 26,4 43,5.7

50
7,17 Rim 15,9

51
88,4.29

34
5 Mojs 32,13 Avak 3,19

PSALM 18 Bo`jata slava vo sozdavaweto i Zakonot Negov

1 Nebesata ja objavuvaat Bo`jata slava, a za delata na racete Negovi izvestuva svodot nebesen.

718
PSALMI
18,2-3
49,6 88,5 96,6 146,4-5 147,4-9 1 Mojs 1, 1-8 1,14-19 Jov 38,7 37,30-32 Izreki 8,22-31 Rim 1,20 2 Den na denot objavuva, i no} na no}ta znaewe otkriva. 3 Nema jazik, nitu pak govor, vo koj ne se slu{a nivniot glas. 4 Sepak, nivniot zvuk se raznesuva po celata zemja, a nivnite zborovi do krai{tata na svetot. Na neboto mu postavi {ator na sonceto, koe 5 izleguva kako mlado`enec od bra~noto leglo, se raduva kako silen junak {to ja preletuva patekata. 6 Od krajot na nebesata e izlezot negov, i patuvaweto negovo do drugiot kraj; ni{to ne e sokrieno od toplinata negova. 7 Neporo~en e Zakonot Bo`ji - du{ite gi ukrepuva; verno e otkrovenieto na Gospod - gi u~i neukite, 8 i Gospodovite povelbi se pravedni go veselat srceto; Gospodovata zapoved zra~i svetlina; gi prosvetluva o~ite. 9 Strahopo~itta kon Gospod e ~ista prebiva doveka; sudovite Gospodovi se vistina - site se pravedni; 10 poskapi se od zlato i od skapoceni kamewa - poslatki se od voso~en med. 11 Slugata Tvoj gi pazi; a koj gi pazi, golema nagrada dobiva. 12 Koj mo`e da gi sogleda svoite gre{ki? I od onie tajni grevovi o~isti me, 13 i od gordelivost zapazi go slugata Tvoj, za da ne ovladee so mene. Toga{ jas }e bidam neporo~en i }e bidam o~isten od golemite prestapi. 14 Zborovite na ustata moja i pomislite na srceto moe neka bidat blagougodni pred Tebe, Gospodi, Karpo moja i izbavitele moj! 4 Da ti go dade Gospod i ona {to ti srce saka; i site tvoi pomisli da gi ispolni. 5 ]e se zaraduvame na tvoeto spasenie i vo imeto na na{iot Bog }e gi podigneme na{ite znamiwa. Da gi ispolni Gospod site tvoi molbi. 6 Sega znam deka Gospod }e mu pomogne na Svojot pomazanik, }e go usli{i od svetite Svoi nebesa, so silata na Negovata pobedonosna desnica. 7 Edni - so koli, drugi - so kowi, a nie so imeto na Gospod, na{iot Bog, se falime: 8 tie }e se prepnat i }e padnat, a nie }e se kreneme i }e stoime pravi. 9 Gospodi, daj mu pobeda na carot i slu{ni n# koga Ti se molime!

7
2,2 17,50 1 Car 10,1

8-9
32,16-17 146,10 Is 40,30-31 Os 1,7 2 Let 14,11

10
117,25

5
Rim 10,18 Sir 43,1-5

20,2
62,11

10
11,6 Jk 1,27

3
19,4 36,4

11
118,127 118,103

4
2 Car 12,30 Est 1,11 Mudr 5,16

19,2-3
2,6 17,48 43,5 3 Car 8,30 Izreki 18,11

PSALM 20

PSALM 19 Molitva za pobeda. Uverenost vo Bo`jata pomo{ 1 Neka te slu{ne Gospod vo te`ok den, da te za{titi imeto na Bog Jakovov. 2 Da ti isprati pomo{ od svetili{teto i od Sion da te potkrepi. 3 Neka si spomne za sekoja tvoja `rtva; i sepalenicite tvoi da bidat primeni.

Blagodarnost za pobedite 60,6-7 90,16 vo minatoto 3 Car 1,31 1 Gospodi, so Tvojata sila se veseli 3,13 4 Car 20, carot i za spasenieto od Tebe bezmerno 1-7 Is 38,1-20 se raduva! Izreki 2 Ti mu dade, ona {to srceto negovo 9,11 2,4 posaka, i molbata na ustata negova ne ja Dan Neem 2,3 otfrli, 3 za{to Ti go presretna so dobri bla- 6 goslovi, mu stavi na glavata kruna so 44,3 95,6 skapoceni kamewa. 4 Toj pobara od Tebe `ivot, a Ti mu 7 71,17 dade dolg `ivot vo vekovi. 1 Mojs 5 Golema e slavata negova poradi po- 12,2-3 mo{ta od Tebe; Ti go pokri so ~est i 10 2 Car 23, veli~ie. 6 Ti polo`i na nego ve~en blagoslov, 6-7 Is 33,11-12 razveseluvaj}i go so radosta na liceto Os 7,7 Mal 3,19 Tvoe, 7 za{to carot se nadeva na Gospod i poradi milosta na Sevi{niot nema da potklekne. 8 Rakata Tvoja }e gi najde site Tvoi neprijateli, desnicata Tvoja }e gi najde site {to Te mrazat. 9 Koga }e se pojavi{, }e gi napravi{ kako ognena pe~ka; gnevot Gospodov }e gi pogubi, i ogan }e gi progolta. 10 Ti }e go uni{ti{ plodot nivni od Zemjata, i semeto nivno - me|u ~ove~kite sinovi.

719
PSALMI
11 Ako smislat protiv Tebe zlo i se dogovoraat, - ne }e mo`at ni{to da napravat. 12 Ti }e gi natera{ vo begstvo, a od 13 17,40 Tvoite lakovi }e pu{ti{ streli vo li14 ceto nivno. 13 Izdigni se, Gospodi, so Tvojata si56,5-11 la! Nie }e ja vospevame i }e ja prosla21,2 vuvame Tvojata mo}.

11

108,13 Jov 18,19

Mt 27,46 Mk 15,34

3
87,1.9 Avak 1,2 Pla~ 3,8

PSALM 21 Proro{tvo za stradawata i slavata na Mesijata 1 Bo`e moj, Bo`e moj, zo{to me ostavi? Zo{to si daleku za da mi pomogne{, za da gi ~ue{ moite povici? 2 Bo`e moj! Te prizivam dewe - i Ti ne slu{a{, i no}e - i nema mir za mene. 3 Sepak, Ti si svet, opkru`en so pofalbi od Izrail. 4 Na Tebe se nadevaa tatkovcite na{i; se nadevaa i Ti gi izbavi; 5 kon Tebe vikaa, i se spasuvaa; na Tebe se nadevaa, i ne se posramija. 6 A jas sum crv, a ne ~ovek, potsmev za lu|eto i prezir vo narodot. 7 Site, {to me gledaat, mi se podbivaat; ni{aj}i gi glavite, velat: 8 Toj se nadeva{e na Gospod, neka go izbavi, neka go spasi, ako Mu e ugoden! 9 No Ti me izvede od utrobata, me uspokoi na maj~inite gradi. 10 Kon Tebe sum privrzan u{te od za~nuvaweto moe; od utrobata na majkata moja Ti si moj Bog. 11 Ne oddale~uvaj se od mene, za{to nevoljata e blizu, a nema koj da mi pomogne. 12 Mnogu junci me obikolija, debeli junci me opkru`ija, 13 ja otvorija ustata protiv mene kako lav, koj go raskinuva svojot plen i rika. 14 Jas se razleav kako voda; site moi koski se razglobija, srceto moe stana kako vosok, se topi vo moite gradi. 15 Silata moja se isu{i kako crep, jazikot mi se zalepi za nepcata, vo smrtonosen prav me frli. 16 Glutnica ku~iwa me opkolija, cela ~eta od zlo~inci se vrti okolu mene; mi gi probodoa racete i nozete.

4
Is 6,3 56,14

6
Sud 3,9.15

7
Is 41,14 51,12 52,2 Jov 25,6 Jn 19,5

8
43,13-14 63,8 108,25 4 Car 19,21 Is 37,22 Er 18,16 Jov 16,4 Pla~ 2,15 Mt 27,39 Mk 15, 17-20 Jn 19,2-3

9
36,5 Mudr 2,13 2,18-20 Mt 27,43 Mk 15, 30-32 Lk 23,3537

10-11
70,5-6 138,13-16 Is 44,2.24 45,2 48,1 Er 1,5 Jov 10,8-12

17 Mo`am da si gi prebrojam site koski moi, a tie gledaa i me preziraa; 18 gi razdelija me|u sebe ali{tata moi, za oblekata moja `drepka frlija. 19 No Ti, Gospodi, ne oddale~uvaj se od mene! Silo moja, pobrzaj mi na pomo{! 20 Izbavi ja od me~ du{ata moja, i od pcite ednorodnata moja; 21 Zapazi me od ustite lavovski i od rogovite bivolski spasi me. 22 ]e go objavuvam imeto Tvoe na bra}ata i sestrite svoi, sred sobranieto }e Te falam. 23 Vie, {to imate strahopo~it kon Gospod, vosfalete Go! Celoto seme Jakovovo neka Go proslavuva; neka se boi od Nego celoto seme Izrailevo, 24 za{to Toj ne ja prezre makata na stradalnikot, ne go sokri liceto Svoe od mene, a me poslu{a koga Te povikav. 25 Za Tebe e pohvalata moja vo velikoto sobranie; }e gi ispolnam vetuvawata svoi pred onie {to imaat strahopo~it kon Nego. 26 ]e jadat siromasite i }e se najadat, }e go falat Gospoda onie {to Go baraat; neka `iveat srcata va{i doveka! 27 ]e se setat i }e se obratat kon Gospod site zemni krai{ta, i }e se poklonat pred Tebe site plemiwa na narodite, 28 za{to carstvoto e Gospodovo, i Toj e vladetel nad narodite. 29 Nemu }e Mu se poklonat site zaspani vo zemjata; pred nego }e padnat site {to sleguvaat vo zemjata. A du{ata moja }e `ivee za Nego. 30 Potomstvoto moe }e Mu slu`i, za Gospod }e im se propoveda na idnite rodovi; 31 za izbavuvaweto od Nego }e im se soop{tuva na lu|eto, {to }e se rodat, za{to seto toa Gospod go izvr{i.

14
16,12

16
Jn 19,28

17
58,6.14 Jov 30,1 Mt 7,6 Fil 3,2 Pla~ 22,15

19
Mt 27,35 Jn 19,24

21
34,17

22
7,2 16,12 56,4 2 Tim 4,17

23
34,18 39,9 Evr 2,12

28
71,8-11 Is 45,22 51,8

29
Zah 14,9 Avd 1,21

31
47,13 70,18 77,3-8 101,18 2 Mojs 10,2 11,25-26 12,7.13-14 5 Mojs 4,9 6,6.19-24 31,7 Efes 2,7 70,18-19 101,18

22,1
27,9 79,1 Is 49,9-10 Ez 34 Jn 10,1-16

PSALM 22 Gospod e pastir na{. Gospod e dobriot pastir 1 Gospod e Pastir moj, ni{to nema da mi nedostasuva, 2 Toj me odmora na zeleni pasi{ta i me vodi na tihi vodi,

12
34,22 37,21 39,13 70,12

720
PSALMI
3 ja zakrepnuva du{ata moja, me vodi po patot na pravdata zaradi imeto Svoe. 4 Koga bi trgnal i po dolinata na 4 smrtnata senka, nema da se ispla{am od 137,7 zloto, za{to Ti si so mene; Tvojot `eIs 50,10 zol i Tvojata palka me uspokojuvaat. Jov 10, 5 Si prigotvil pred mene trpeza pred 21-22 o~ite na neprijatelite moi, si ja po5 mazal glavata moja so mirizlivo maslo; 15,5 77,19 i ~a{ata moja se preleva. 91,10 6 Samo dobrina i milost }e me pri132,2 Amos 6,6 dru`uvaat preku site denovi na mojot Prop 9,8 `ivot, i jas }e prestojuvam vo domot Mt 6,17 Lk 7,46 Gospodov mnogu dni. Is 40,31 Er 31,25 Izreki 4,11

23,1
88,11 1 Kor 10,26

PSALM 23 Sve~eno vleguvawe na Velikot Car vo Svetili{teto 1 Gospodova e zemjata i s# {to ja ispolnuva, vselenata i onie {to `iveat vo nea, 2 za{to Toj ja osnova vrz moriwata, i na reki ja utvrdi. 3 Koj mo`e da izleze na gorata Gospodova i koj }e zastane na Negovoto sveto mesto? 4 Onoj, ~ii race se nevini i ~ie srce e ~isto, koj ne si ja prodava du{ata svoja na la`ni raboti i ne se zakolnuva la`no. 5 Toj }e dobie blagoslov od Gospod i nagrada od Boga, Svojot Spasitel. 6 Takov e rodot na onie {to Go baraat Nego, koi Go baraat Bog Jakovov! 7 Podignete gi, porti, glavite svoi, bidete podignati vie, ve~ni vrati, za da vleze Carot na slavata! 8 Koj e toj Car na slavata? - Krepkiot i silniot Gospod, silniot vo vojna Gospod. 9 Podignete gi, porti, glavite svoi, bidete podignati vie, ve~ni vrati, za da vleze Carot na slavata! 10 Koj e Carot na slavata? - Gospod nad vojskite - Toj e Car na slavata! PSALM 24 Molitva za za{tita Kon Tebe, Gospodi, ja izdignuvam du{ata svoja.
1

2
45,2 74,3 103,5 Jov 38,4-6

3
14,1-5

4
25,6 Mt 5,8

7
117,19-20 2 Car 6, 12-16 Ez 44,2 Mal 3,1

10
2 Mojs 24,16

24,1
85,4

2 Bo`e moj, vo Tebe se nadevam, da ne se posramam, da ne likuvaat nad mene neprijatelite moi, 3 da ne se posramat onie {to se nadevaat na Tebe; da se posramat onie, {to so lesnotija izneveruvaat. 4 Poka`i mi gi, Gospodi, pati{tata Tvoi i nau~i me da vrvam po patekite Tvoi. 5 Upati me kon Tvojata vistina i nau~i me, za{to Ti si Bog na moeto spasenie; na Tebe se nadevam sekoj den. 6 Spomni si gi {tedrostite Tvoi, Gospodi, i milostite Tvoi, za{to se ve~ni. 7 Grevovite na mladosta moja i prestapite moi ne spomenuvaj gi; po milosta Svoja seti se na mene, zaradi Tvojata dobrota, Gospodi! 8 Dobar i praveden e Gospod, gre{nicite gi izveduva na pat, 9 gi upatuva poniznite kon pravda i gi u~i poniznite na Svoite pati{ta. 10 Site pati{ta Gospodovi se milost i vistina za onie, koi go pazat zavetot Negov i uredbite Negovi. 11 Zaradi Tvoeto ime, Gospodi, prosti mi go grevot moj, za{to e golem. 12 Koi se tie {to imaat strahopo~it kon Gospod? Nim Toj }e im poka`e koj pat da go izberat. 13 Nivnata du{a }e po~iva vo dobro, nivnoto seme }e ja nasledi zemjata. 14 Blizok im e Gospod na onie {to imaat strahopo~it kon Nego; nim im go otkriva zavetot Svoj. 15 O~ite moi sekoga{ se kon Gospod, za{to Toj gi vadi od stapica nozete moi. 16 Pogledni na mene i smiluvaj se na mene, za{to sum samoten i vo maka. 17 Skrbite na srceto moe olesni mi gi; izvadi me od mojata poti{tenost. 18 Pogledaj gi stradawata i makite moi, pa prosti mi gi site grevovi moi. 19 Pogledaj gi moite neprijateli, kolku mnogu se namno`ija i kolku mnogu me mrazat! 20 Zapazi ja du{ata moja i izbavi me, za da ne se posramam, za{to vo Tebe se nadevam.

2-3
21,5 39,14-15 Is 49,23 49,7

4
26,11 85,11 118,12. 27.33 142,8

5
Jn 14,4-6 15,13

7
78,8 105,4 Is 64,8 Jov 13,26

10
84,9-10 Tov 3,2

12
Izreki 19,23

13
36,9.29 Is 57,13 59,19

15
30,4 122,1 140,8

16
85,16 118,132

18
31,5 84,2 118,153

721
PSALMI
25,1
14,2 16,1 100,2 21 Neporo~nosta i pravdata neka me ~uvaat, za{to vo Tebe se nadevam, Gospodi. 22 Izbavi go, Bo`e, Izrail od site 2 nevolji negovi. 7,9

16,3 138,23

3
118,30

PSALM 25 Molitva za spasenie vo prostota 1 Opravdaj me, Gospodi, bidej}i odev neporo~no i nepokoleblivo veruvav vo Gospod. 2 Isku{aj me, Gospodi, ispitaj me; otvori gi utrobata moja i moeto srce. 3 Tvojata milost e pred o~ite moi, a jas odam vo Tvojata vistina, 4 so lu|e suetni ne sedam i so prestapnici na zakonot Tvoj ne se dru`am; 5 go namraziv dru{tvoto na zlonamernite; so ne~estivite nema da sednam; 6 gi mijam racete svoi vo nevinosta i go obikoluvam `rtvenikot Tvoj, Gospodi, 7 za da ja razglasuvam pohvalata Tvoja i da gi raska`uvam site Tvoi ~udesni dela. 8 Gospodi, go vozqubiv domot, vo koj prestojuva{ i mestoto kade {to prebiva slavata Tvoja. 9 Ne pogubuvaj ja du{ata moja so gre{nici i `ivotot moj so krvopijci, 10 vo ~ii race ima zlo~ini, ~ija desnica e polna so potkupi. 11 Jas, pak, odam vo svojata neporo~nost, izbavi me, Gospodi, i pomiluj me. 12 Nogata moja stoi na prav pat, vo sobranijata }e Te blagoslovuvam, Gospodi. PSALM 26
1

4-5
1,1-2

6
72,13 2 Mojs 30,17-21 5 Mojs 21,6-7 Mt 27,24

7
9,1

8
28,9 62,2 2 Mojs 24,16 24,8

9
27,3 36,1-2.3536 54,23 72,18-20 Izreki 10,27 12,8

10
2 Mojs 23,8

11
24,16

12
21,22 39,10 51,9

26,1

Vo Bo`jata blizina strav nema Gospod e moja svetlina i moe spasenie: od kogo da se pla{am? Gospod e krepost na mojot `ivot, od kogo }e stravuvam? 2 Koga se pribli`ija do mene zlobni 2 13,4 protivnici i neprijateli za da go izeJov 19,22 dat teloto moe, se sopnaa i padnaa. 3 I polk da se krene protiv mene, nema da se ispla{i srceto moe; duri i

4,6 17,28 27,8 30,2 35,9 42,3 Is 10,17 Mih 7,8 Jn 1,4.9 1 Jn 1,5

cela vojska da se digne protiv mene, i toga{ }e bidam poln so doverba. 4 Samo za edno Go molam Gospoda, samo toa go sakam: da ostanam vo domot Gospodov preku site denovi na `ivotot moj, da ja gledam Gospodovata ubavina i da se pou~uvam vo Negoviot svet hram, 5 za{to vo zlo~est den Toj bi me sokril vo Svojata skinija, bi me sokril pod pokrivot na Svoeto `iveali{te; bi me iska~il na karpa. 6 Toga{ glavata moja }e se izdigne nad neprijatelite {to me opkru`uvaat; i jas }e prinesam vo skinijata Negova `rtva poradi radosta, pa }e peam i }e go falam Gospoda. 7 ^uj go, Gospodi, glasot moj, bidej}i kon Tebe vikam smiluvaj mi se i usli{i me. 8 Srceto moe mi veli: Baraj go liceto Negovo!; i jas go baram liceto Tvoe, Gospodi. 9 Ne sokrivaj go od mene liceto Svoe; ne odbivaj go vo gnevot slugata Tvoj. Bidi moj pomo{nik; ne otfrluvaj me i ne ostavaj me, Bo`e, Spasitele moj! 10 Ako tatko mi i majka mi me ostavat, Gospod }e me pribere. 11 Nau~i me, Gospodi, na Tvojot pat i vodi me po ramna pateka, poradi neprijatelite moi; 12 ne predavaj me na svoevolnosta na neprijatelite, za{to vostanaa protiv mene la`ni svedoci so nasilstvo vo nivnite nosnici. 13 No jas veruvam deka }e ja vidam Gospodovata dobrina vo zemjata na `ivite. 14 Nadevaj se vo Gospod, bidi bodar; neka e cvrsto srceto tvoe; nadevaj se vo Gospod! PSALM 27 Molitva za spasenie od gre{nici
1 Kon Tebe, Gospodi, vikam, Karpo moja; ne oglu{uvaj se kon mene, ta da ne zaprilegam pri Tvoeto mol~ewe na onoj {to sleguva vo grob! 2 ^uj go glasot na molitvite moi, koga vikam kon Tebe, koga krevam race kon Tvojot svet hram.

4
22,6 25,8 41,2 60,4 62,2 83,1-3 89,17

5
16,8 30,20 63,2 60,2b

8
23,6 104,4 2 Car 21,1 Os 5,15

9
12,1 23,6 43,24 68,17 87,14 104,4 Os 5,15

10
Is 49,14-15 Er 31,20 Os 11,8

11
24,4 85,11

13
115,9 141,5

14
30,24 36,34 129,5-6 Is.N. 1,9 1 Kor 16,13

27,1
17,2 21,29 29,3 34,22 38,12 87,4 142,7 Varuh 3,11

2
5,7 62,4 133,2 140,2 3 Car 8,22.38 Pla~ 2,19 Ezd 9,5 Neem 8,6

722
PSALMI
3
11,2 54,21 61,4 Izreki 26,24-25 3 Ne zemaj me so ne~estivci i zlostornici, koi so bli`nite svoi govorat za mir, a vo srceto smisluvaat zlo. 4 Vozvrati im, Gospodi, spored nivnite dela, spored nivnite lo{i postapki; spored delata na nivnite race, vozvrati im go ona {to go zaslu`ile! 5 Bidej}i tie nemaat po~it kon delata na Gospod, nitu kon delata na racete Negovi; Toj }e gi sobori i nema da gi podigne. 6 Blagosloven e Gospod, za{to Toj go ~u glasot na molitvite moi. 7 Gospod e krepost moja i {tit moj; vo Nego ima verba srceto moe i Toj mi pomaga; zatoa se raduva srceto moe i jas }e Go proslavuvam so pesna. 8 Gospod e krepost na Svojot narod i spasonosno pribe`i{te za Svojot pomazanik. 9 Spasi go narodot Svoj i blagoslovi go nasledstvoto Tvoe; bidi im Pastir i nosi gi doveka! 11 Gospod }e mu dade sila na Svojot 11 narod, Gospod so mir }e go blagoslovi 27,8 67,35 narodot Svoj. Dan 7,27

4
61,12 93,2 136,8 2 Mojs 21,23-25 Is 3,11 Er 32,19 49,29 Izreki 11,21.31 23,12 Sir 33,13

PSALM 29 Blagodarstvena molitva za spasenie od smrtta 1 ]e Te veli~am, Gospodi, za{to me izvle~e i ne dopu{ti neprijatelite moi da se raduvaat nad mene. 2 Gospodi, Bo`e moj, povikav kon Tebe, i Ti me isceli. 3 Gospodi, Ti ja izvede du{ata moja od svetot na mrtvite i me spasi od sleguvawe vo grob. 4 Pejte Mu na Gospod, vernici Negovi, blagodarete Mu na Negovoto sveto ime, 5 za{to gnevot Mu trae samo mig, a ve~na e milosta Negova: pla~ot trae preku no}ta, no utroto nosi golema radost. 6 I jas si rekov vo izobilieto moe: Nema da se pokolebam doveka. 7 Gospodi, spored milosta Tvoja Ti me utvrdi kako gora; no {tom go sokri liceto Svoe, jas se ispla{iv. 8 Toga{ kon Tebe, Gospodi, povikav i na mojot Bog, Mu se pomoliv: 9 Kakva polza od krvta moja, ako slezam vo grob? ]e Te slavi li pravot, }e ja objavi li toj vernosta Tvoja? 10 ^uj me, Gospodi i smiluvaj se, bidi pomo{nik moj. 11 Ti ja pretvori tagata moja vo radost, go simna od mene vre}i{teto i me prepa{a so veselba, 12 za da Te slavi du{ata moja i da ne zamolkne; Gospodi, Bo`e moj, ve~no }e te slavam! PSALM 30 Molitva za pomo{ vo nemirni vremiwa 1 Kaj Tebe, Gospodi, se zasolnuvam, o da ne se posramam nikoga{; spored pravednosta Svoja spasi me. 2 Prikloni go uvoto Tvoe kon mene, pobrzaj da me izbavi{. Bidi mi Bog

29,3
6,2

4
4 Mojs 16,33 1 Car 2,6

5
7,17 96,12

6
16,15 Is 54,7-8 Jov 14,13

5
51,5 Is 5,12

8
28,11 1 Car 2,10

8
26,9 103,29

9
3,8 22,1 28,11 2 Mojs 19,4 Is 40,11

10
6,5 87,11-12 114,17 Is 38,18 Sir 17, 27-28 Varuh 2,17

28,1
95,7-9

PSALM 28 Slavopoj za Gospodarot na burata

1

12
34,13 68,11 125,5-6 Is 3,25 14,3 19,1 21,11 60,2 Er 4,8 6,25 30,12 Est 9,22

Vozdajte Mu na Gospod, sinovi Bo`ji, vozdajte Mu na Gospod slava i mo}, 2 vozdajte Mu slava na Gospod na imeto Negovo, poklonete Mu se na Gospod vo Negovoto svetili{te. 3 Glasot Gospodov e nad vodite; Bog na slavata grmi, Gospod nad silnite vodi. 4 Glasot Gospodov e vo silata, glasot 6 113,4 Gospodov poln so veli~estvenost. 5 Glasot Gospodov kr{i kedri; gi 7 kr{i Gospod kedrite levanonski, Avak 3,11 6 i napravi kako tele da potskoknuva 10 Livan, a Sirion - kako mlado bivol~e. 1 Mojs 6-9 7 Glasot Gospodov frla ognen plamen. Is 54,9 8 Glasot Gospodov ja potresuva pustinata; }e ja zatrese Gospod pustinata Kadis. 9 Glasot Gospodov gi poroduva bremenite ko{uti i gi ogoluva gorite; i vo hramot Negov sekoj ja vozvestuva slavata Negova. 10 Gospod sedi na prestolot nad vodite, i }e sedi Gospod kako car doveka.
17,10-15 76,17-18 96,2-4 103,7 2 Mojs 19,16 18,17-18 Is 30,30 Ez 10,5 Avak 3 Jov 37,2-5

30,2-3
17,2 70,1-3

723
PSALMI
4 za{titnik i pribe`i{te za da se spa17,2 22,3 24,11 78,9 105,8 108,21 142,11 Is 48,9 Er 14,7.21 Ez 20,9.14 19,21.43 18 Da onemeat la`livite usti {to govorat lo{o protiv pravedniot so gordelivost i prezir. 19 Kolku e golema dobrinata Tvoja, Gospodi, {to si ja zapazil za onie, koi imaat strahopo~it kon Tebe, i {to si ja prigotvil za onie, koi imaat verba vo Tebe pred o~ite na sinovite ~ove~ki! 20 ]e gi sokrie{ pod pokrivot na liceto Svoe od ~ove~kite zaveri, }e gi zakloni{ od napadite na jazicite protivni~ki. 21 Neka e blagosloven Gospod, za{to ja projavi kon mene Svojata ~udesna milost koga bev obikolen kako grad pod opsada! 22 Vo malodu{nosta svoja si rekov: otfrlen sum od o~ite Tvoi; no Ti go slu{na glasot na molitvata moja, koga povikav kon Tebe. 23 Qubete Go Gospoda site svetii Negovi, za{to Gospod gi ~uva vernite Svoi, a im otplatuva na onie, koi gordo postapuvaat. 24 Bidete silni i neka krepne srceto va{e, site vie {to imate verba vo Gospod!

21
26,5 108,3 Jov 5,21 Otkr 7, 15-16

5
24,15 141,7

6
Lk 23,46 Dela 7,59 1 Ptr 4,19

7
4,2 5 Mojs 52,21 Er 8,19 9,28

9
17,19 117,5

10
6,7

12
37,11 Jov 19, 13-19

14
40,5 Er 6,25 19,9

15
21,10 62,1

17
4,6 66,1 79,3.7.19 118,135 4 Mojs 6,25

sam. 3 Za{to Ti si karpa moja i krepost moja, zaradi imeto Tvoe povedi me i upravuvaj so mene. 4 Izvedi me od ovaa stapica, koja potajno mi ja postavija, za{to Ti si moj za{titnik. 5 Vo Tvoite race go predavam duhot svoj; Ti si me otkupil, Gospodi, Bo`e na vistinata. 6 Ne ti se mili onie {to po~ituvaat ni{to`ni idoli, no jas imam verba vo Gospod. 7 ]e se raduvam i }e se veselam poradi Tvojata milost, za{to Ti pogledna na makata moja i ja spasi od patila du{ata moja, 8 i ne me predade vo racete na neprijatelite moi; nozete moi mi gi postavi na ~istina. 9 Smiluvaj se kon mene, Gospodi, za{to sum poti{ten od skrb: mi se isu{ija od taga okoto moe, du{ata moja i utrobata moja. 10 Go minuvam vo `al `ivotot moj, i godinite moi - so vozdi{ki; iznemo`e silata moja, i koskite moi se svitkaa. 11 Pred site neprijateli moi stanav za prekor, duri i pred sosedite moi, a i pla{ilo za poznatite moi; onie {to }e me vidat na ulica, begaat od mene. 12 Zaboraven kako mrtovec sum vo srcata na lu|eto; stanav kako skr{en sad, 13 bidej}i ~uv deka mnozina okolu mene pogubno {epotat, i koga }e se soberat zaedno, se dogovaraat i du{ata moja da mi ja odzemat. 14 Jas, pak, imam verba vo Tebe, Gospodi, i velam: Ti si moj Bog. 15 Dnite moi se vo Tvoite race; izbavi me od racete na neprijatelite moi i od gonitelite moi. 16 Neka zasvetli liceto Tvoe nad slugata Tvoj; spasi me poradi Tvojata milost. 17 Gospodi, ne dopu{taj da se posramam, poradi toa {to kon Tebe povikav; ne~estivite neka se posramat i neka zamolknat vo svetot na mrtvite.

23
Jona 2,5

24
36,34-35

31,1-2
24,18 Jn 1,47 Rim 4,6-8

3
30,10

5
50,4 2 Car 12,13 50,4 Jov 31,33 1 Jn 1,9.10

PSALM 31 Bla`enstvo poradi prosteni grevovi

1 Bla`eni se onie, ~ii prestapi im se prosteni, i ~ii grevovi se pokrieni! 2 Bla`en e onoj ~ovek, kogo Gospod ne go smeta za vinoven, i vo ~ij duh nema izmama! 3 Dodeka mol~ev, se su{ea koskite moi od sekojdnevnoto moe vozdi{uvawe, 4 bidej}i i dewe i no}e te`e{e nad mene rakata Tvoja, se su{ev kako na leten pripek. 5 Toga{ go priznav grevot moj i ne go sokriv bezzakonieto svoe, pa rekov: ]e Mu gi ispovedam na Gospod moite prestapi, i Ti mi ja prosti vinata na grevot moj. 6 Zatoa sekoj pobo`en ~ovek neka Ti se moli navreme, i toga{ pritisokot od mnogute vodi nema da go dostigne.

724
PSALMI
8
32,18 7 Ti si moe pribe`i{te, od makata so koja sum opkru`en Ti }e me izbavi{; }e me opkru`i{ so spasonosni zvuci. 8 ]e te vrazumam, - veli Bog - ]e ti go poka`am patot, po koj da odi{; }e bdeat o~ite Moi nad tebe. 9 Ne bidete kako kow ili kako maska, koi nemaat razum, ~ija divina so uzda i oglavnik se skrotuva za da ti se pokoruvaat. 10 Mnogu maki }e go snajdat gre{nikot; no onoj koj ima verba vo Gospod, nego milost }e go opkru`uva. 11 Veselete se vo Gospod i raduvajte se, pravednici: raduvajte se site koi ste so ~isti srca. 13 Od nebesata gleda Gospod, gi gleda site sinovi ~ove~ki; 14 od prestolot, na koj sedi, gi nabquduva site, koi `iveat po Zemjata: 15 Toj, Koj na site nim im gi sozdal srcata, pazi na site dela nivni. 16 Ne go spasuva carot golema vojska; golema sila ni junakot nema da go spasi. 17 Nesiguren e kowot za spasuvawe, so golemata sila svoja ne mo`e da izbavi. 18 No, ete, o~ite Gospodovi se vrz onie, koi imaat strahopo~it kon Nego i koi imaat verba vo milosta Negova, 19 deka Toj }e ja spasi du{ata nivna od smrt i vo vreme na glad }e gi prehrani. 20 Du{ata na{a se nadeva vo Gospod: za{to Toj e na{ pomo{nik i na{ za{titnik, 21 za{to vo Nego }e se veseli srceto na{e; za{to vo svetoto ime Negovo veruvame. 22 Milosta Tvoja neka bide nad nas, Gospodi, onaka kako {to Ti se nadevame.

13
13,2 Er 16,17 Jov 34,21

11
32,1

15
93,9-11 138,1-16 1 Mojs 2,7.8 Zah 12,1

32,1
31,11 91,1 146,1

2
91,3 143,9

16
19,7 1 Car 14,6 16,47 Amos 2, 14-16 Judita 9,7

3
95,1 97,1 143,9 26,6 1 Car 16,16.18 Is 23,16

18
31,8 33,15

20
114,9-11

4
88,14 5 Mojs 32,4

PSALM 32 Pohvalna pesna za sesilniot Bog 1 Raduvajte se, pravednici, vo Gospod: na pravednicite im prilega da Go slavat. 2 Slavete Go Gospoda so lira, pejte Mu na harfa so deset `ici, 3 pejte Mu nova pesna; pejte Mu ume{no i so vosklik, 4 za{to slovoto na Gospod e pravo, i site dela Negovi se izvr{eni vo vernost. 5 Toj saka pravednost i sud praveden; so milosta Gospodova e ispolneta Zemjata. 6 Preku slovoto na Gospod bea sozdadeni nebesata, i preku Duhot na ustata Negova - site sili nivni. 7 Toj gi sobira kako vo mev morskite vodi; bezdnite gi stava vo sokrovi{ta. 8 Neka ima strahopo~it kon Gospod celata Zemja; neka treperat pred Nego site `iteli na svetot, 9 za{to Toj re~e i tie nastanaa; Toj zapoveda i se sozdadoa. 10 Gospod gi ru{i pomislite na neznabo{cite, gi spre~uva namerite na narodite. 11 A zamislata Gospodova ve~no ostanuva; mislite na srceto Negovo od rod vo rod. 12 Bla`en e onoj narod, na koj Gospod mu e Bog, i lu|eto, koi Toj gi izbral za nasledstvo Svoe.

22
89,17

5
88,14 118,64

33,2
15,7 144,1

6
1 Mojs 1 2,1 Jn 1,1 Evr 11,3

8
34,5-6 1 Mojs 32,1-2 2 Mojs 14,19 22,20 Is.N. 5, 13-15

7
77,13 1 Mojs 1, 9-10 2 Mojs 15,8 Jov 38,8-11 37,21.36

PSALM 33 Treba da se slavi pomo{ta Bo`ja i ~ovekot da se u~i na strav Gospodov

1 ]e go blagoslovuvam Gospoda vo sekoe vreme; pohvala za Nego sekoga{ }e ima vo mojata usta. 2 So Gospod }e se fali du{ata moja! Neka go ~ujat toa poniznite i neka se zaraduvaat. 3 Veli~ajte Go Gospoda so mene, i zaedno da go vozvi{uvame imeto Negovo. 4 Go pobarav Gospoda, i Toj me ~u i od site stravovi moi me izbavi. 5 Kon Nego poglednete i razvedrete se, i licata va{i nema da se posramat. 6 Nesre}niot vika i Gospod go slu{a i go spasuva od site negovi nevolji. 7 Angel Gospodov se ulogoruva okolu onie, koi se bojat od Nego, i gi spasuva. 8 Vkusete i }e vidite, kolku e dobar Gospod! Bla`en e onoj ~ovek, koj kaj Nego pribegnuva!

8
66,7 101,15

9
148,5 1 Mojs 1,3.6 Is 48,13

10
2,1-2 Is 8,10

11
Is 40,8 45,9 Izreki 19,21

12
143,15 2 Mojs 19,6 5 Mojs 7,6

725
PSALMI
9
1 Ptr 2,3 9 Imajte strahopo~it kon Gospod, site pravednici Negovi, za{to ni{to nema da im nedostiga na onie koi imaat strahopo~it kon Nego. 10 Osiroma{ija i ogladnea bogatite, a onie {to Go pobaraa Gospoda, ne }e bidat li{eni od sekakvi dobra. 11 Dojdete, ~eda, poslu{ajte me: jas }e ve nau~am da imate strahopo~it kon Gospod. 12 Saka li ~ovek da `ivee i da vidi dobri denovi, 13 neka si go vozdr`uva jazikot od zlo i ustata svoja od lagi, 14 neka se kloni od zlo i neka pravi dobro; da bara mir i da vrvi po nego. 15 O~ite na Gospod se naso~eni kon pravednite, i u{ite Negovi - kon molitvite nivni. 16 No liceto na Gospod e protiv onie {to vr{at zlo; }e go istrebi od Zemjata spomenot za niv. 17 Koga vikaat pravednite, Gospod gi slu{a i gi spasuva od site maki nivni. 18 Blisku e Gospod do onie so skr{eno srce, i smirenite po duh }e gi spasi. 19 Brojni se makite na pravednite, no od site niv Gospod }e gi izbavi. 20 Gospod gi ~uva site koski nivni; niedna od niv nema da se skr{i. 21 Zloto mu nosi smrt na gre{nikot; onie, {to go mrazat pravedniot, }e platat. 22 Gospod }e gi spasi du{ite na slugite Svoi, i nikoj od onie, koi pribegnuvaat kon Nego, nema da bide osuden.

10
22,1

12
Izreki 1,8 2,1 3,1 4,1 6,1

15
36,27

16
32,18

19
50,18 Mt 11, 29-30

22
24,22

34,4
30,17 39,14 70,13 Er 17,18

PSALM 34 Molitva za spasenie od pakosni neprijateli 1 Osudi gi, Gospodi, onie koi me osuduvaat, i sobori gi onie {to se borat protiv mene; 2 zemi oru`je i {tit i dojdi mi na pomo{; 3 izvadi go me~ot i presretni gi gonitelite moi; ka`i $ na du{ata moja: Jas sum spasenie Tvoe! 4 Neka bidat posrameni i ismejani onie {to ja baraat du{ata moja: neka se

povle~at i neka se posramat, onie {to mi mislat zlo; 5 neka bidat kako prav pred vetrot, i angel Gospodov da odi po tragata nivna, 6 patot nivni neka bide temen i lizgav, i angel Gospodov da gi progonuva, 7 bidej}i bez pri~ina postavija tajna mre`a za moja propast, bez pri~ina $ kopaat grob na du{ata moja. 8 Neka dojde vrz niv nenadejna zamka i mre`ata nivna, {to ja postavija za mene, da gi ulovi samite niv; neka se spletkaat vo nea i neka zaginat. 9 A mojata du{a }e se raduva vo Gospod, }e se veseli poradi spasenieto od Nego. 10 Site koski moi }e re~at: Gospodi, koj e podoben na Tebe, Koj spasuva{ slab od silen, beden i siromav od ograbuva~ite nivni? 11 Se krenaa protiv mene zlobni svedoci: i za ona {to ne go znam me soslu{uvaat; 12 mi vra}aat zlo za dobro, i du{ata moja zapa|a vo osamenost. 13 A koga tie boleduvaa, jas se oblekuvav vo vre}i{te, ja isto{tuvav du{ata moja so post, i molitvata mi se vra}a{e vo gradite moi. 14 Postapuvav taka, kako toj da be{e bli`en moj, moj brat; odev ta`en so navednata glava kako onoj {to taguva po sopstvenata majka. 15 A sega, koga jas padnav, tie se zaraduvaa i se sobraa protiv mene, mi zadavaa rani, a da ne znam zo{to, me kinea i ne prestanuvaa; 16 me dovedoa do isku{enie, mi se potsmevaa mnogu i so zabite svoi krckaa protiv mene. 17 O, Gospodi, do koga }e go gleda{ toa? Ottrgni ja du{ata moja od nivnite navaluvawa, mojata osamena du{a - od tie lavovi. 18 Toga{ }e Ti blagodaram Gospodi, na golemoto sobranie, me|u mnogubroen narod }e Te vosfaluvam; 19 ne dopu{taj da se zaraduvaat nad mene onie, koi mi se neprijateli bez pri~ina, koi me mrazat bez vina i namignuvaat so o~ite.

5
1,4 82,13 Is 29,5 40,14 Jov 21,18 33,7 1 Mojs 32,1-2 2 Mojs 14,19 22,20 Is.N. 5, 13-15

6
72,18 Er 23,12

7
7,15 9,15

8
Is 47,11 39,5

10
70,19 76,13

11
26,12 Mt 26, 59-60

12
37,20 108,5

14
37,6

17
16,12 21,20-21

18
21,25

19
37,16 68,4 Jn 15,25

726
PSALMI
20
119,6-7 20 Za{to tie ne mislat za mir, tuku smisluvaat izmami protiv mirnite vo zemjata. 21 Gi otvorija ustite svoi protiv mene, velej}i: Aha! Aha! O~ite na{i vidoa! 22 Ti vide Gospodi, nemoj da premol~i{; Gospodi, ne otstapuvaj od mene! 23 Stani, razbudi se da me odbrani{, o Bo`e moj i Gospodi moj, vodi ja mojata parnica! 24 Presudi mi spored Tvojata pravednost, Gospodi, Bo`e moj, ta da ne likuvaat onie nad mene; 25 za da ne re~at vo srcata svoi: Ni se ispolni `elbata! i da ne ka`at: Go progoltavme. 26 Neka bidat posrameni i ismejani site, koi se raduvaat na mojata nesre}a; da se oble~at vo sram i bes~estie, onie {to se gordeat nad mene. 27 Neka se zaraduvaat i neka se razveselat, onie {to go sakaat moeto pravedno delo, i neprestajno neka velat: Velik e Gospod, Koj mu se raduva na dobroto na Svojot sluga! 28 I jazikot moj }e zboruva za pravednosta Tvoja i za Tvojata pohvala sekoj den.

22
37,21

23
7,6 43,23

25
39,13-16 69,2-3 Ez 25,3 25,2

27
39,16

28
70,24

35,2
Rim 3,18

3
9,35 16,3 1 Mojs 44,16 1 Car 29,3.6 Os 12,9

dna! I lu|e i dobitok spasuva{ Ti, Gospodi! 7 O kolku e skapocena Tvojata milost, Bo`e! Sinovite ~ove~ki se zasolnuvaat pod Tvojata zakrila; 8 tie se sitat od izobilieto na Tvojot dom, i od potokot na Tvojata krasota gi napojuva{; 9 za{to vo Tebe e izvorot na `ivotot: vo Tvojata svetlina nie gledame svetlina. 10 Prodol`i ja milosta Svoja kon onie koi Te poznavaat, i spasenieto Svoe kon onie so ~isto srce. 11 Neka ne me gazi nogata gorda, i rakata na gre{nikot da ne me goni. 12 Tamu padnaa onie {to vr{at bezzakonie; soboreni se i ne mo`at ve}e da stanat. PSALM 36 Napredokot na bezbo`nicite ne treba da gi o`esto~uva pravednicite
1

8
16,8 90,4

9
22,5 62,5

10
55,13 88,15

36,1
Mal 2,17 3,13 Izreki 23,17 23,19

2
89,6 91,7 101,4.11 102,15 128,6 4 Car 19,26 Is 40,7 Jov 14,2 Mt 6,30 Jk 1,10-11 1 Ptr 1,24

6
Is 58,10 Mudr 5,6

6
56,10 Efes 3, 18-19

PSALM 35 ^ovekovata rasipanost i dobrinata Bo`ja

1 Grevot mu zboruva na gre{nikot; dlaboko vo negovoto srce, nema strav Bo`ji pred o~ite negovi, 2 za{to toj samiot na sebesi si laska, mesto da go uvidi svoeto bezzakonie i da go namrazi; 3 zborovite na ustata negova se nepravda i izmama; toj ne saka da se vrazumi, i da vr{i dobro; 4 na legloto svoe smisluva bezzakonie, ostanuva na lo{ pat, od zlo ne se gnasi. 5 Gospodi, Tvojata milost e do nebesata, Tvojata vistina - do oblacite! 6 Tvojata pravednost e kako mo}nite gori, a sudovite Tvoi kako golema bez-

Ne `esti se poradi zlobnicite i ne zaviduvaj im na onie {to vr{at bezza- 7 61,5 konie, 2 za{to tie }e se isu{at kako treva, i 9 24,13 kako zelje nabrgu }e svenat. 3 Veruvaj vo Gospod i pravi dobro, za da `ivee{ na zemjata i da u`iva{ vo spokojstvo. 4 Seta radost neka ti bide vo Gospod, i Toj }e ti dade, {to }e posaka srceto tvoe. 5 Doveri Mu go patot svoj na Gospod i vo Nego veruvaj i Toj }e deluva; 6 i }e ja izvede pravdata tvoja kako svetlina, i spravedlivosta tvoja - kako pladne. 7 Bidi krotok pred Gospod i na Nego nadevaj se. Ne `esti se na onoj, koj uspeva na patot svoj, na ~ovek koj vr{i bezzakonie. 8 Vozdr`i se od lutina i ostavi ja jarosta, ne `esti se - samiot da ne pravi{ zlo, 9 za{to onie {to vr{at zlo, }e bidat istrebeni, a onie, koi se nadevaat na Gospod, }e ja nasledat Zemjata.

727
PSALMI
10
Jov 5,3 8,15-17 19,7-8 10 U{te malku, i gre{nikot }e go nema; }e go pobara{ mestoto negovo i nema da go najde{. 11 A krotkite }e ja nasledat zemjata i }e se nasladuvaat vo izobilen mir. 12 Gre{nikot smisluva zlo protiv pravedniot i ~krta so zabite protiv nego, 13 no Gospod mu se potsmeva, za{to odnapred gleda deka mu se bli`i krajot. 14 Gre{nicite gi vadat me~evite, go optegnuvaat lakot svoj za da go kutnat bedniot i siromaviot, za da gi probodat onie {to se so ~isto srce. 15 No me~ot nivni }e se zabie vo nivnoto srce, i lacite nivni }e se skr{at. 16 Maloto bogatstvo kaj pravedniot e mnogu podobro otkolku golemoto bogatstvo na gre{nicite. 17 Za{to mi{kite na gre{nicite }e splasnat, a na pravednicite Gospod im gi potkrepuva. 18 Gospod gi znae pati{tata na neporo~nite; i nivnoto nasledstvo }e bide ve~no: 19 vo zlo vreme nema da bidat posrameni i vo denovite na glad }e bidat siti; 20 za{to gre{nicite }e zaginat, i neprijatelite Gospodovi }e gi snema kako polska ubavina, }e is~eznat kako dim. 21 Gre{nikot zema na zaem i ne vra}a, a pravedniot e milostiv i dava, 22 za{to onie, koi Gospod Go blagoslovuvaat, }e ja nasledat zemjata, a onie {to toj gi prokolnuva, }e bidat istrebeni. 23 Gospod gi zacvrstuva stapkite na ~ovekot i mili Mu se negovite pati{ta: 24 pa i ako se sopne, nema da padne, za{to Gospod go dr`i za raka. 25 Bev mlad, i ostarev, no ne vidov ostaven praveden ~ovek nitu decata negovi leb da prosat; 26 toj sekoj den znae da se smiluva i na zaem da dava, i potomstvoto negovo }e bide blagosloveno. 27 Kloni se od zlo i pravi dobro, pa }e `ivee{ ve~no; 28 za{to Gospod ja saka pravdata i ne gi ostava vernicite Svoi; niv ve~no }e gi ~uva. A bezzakonicite }e bidat is-

11
Is 57,13 Mt 5,5

12
34,16

13
2,4

14
7,12 10,2

15
7,14-16 9,15 56,6 Is 33,11 Os 8,7 9,33 Jov 4,8 14,35 Izreki 1,31 5,21 13,32 21,7 25,27 Mudr 11,16 11,22 Sir 27, 25-27

16
Izreki 15,16 15,8

18
1,6 30,7

22
Mt 25,34.41

frleni i potomstvoto na bezbo`nicite }e bide istrebeno. 29 Pravednite }e ja nasledat zemjata i }e `iveat na nea ve~no. 30 Ustata na pravedniot ka`uva mudrost, a jazikot negov izgovara pravda. 31 Zakonot na negoviot Bog e vo srceto negovo; stapkite negovi nema da se sopnat. 32 Gre{nikot go demne pravedniot i bara da go ubie; 33 no Gospod nema da go predade vo negovi race i nema da go osudi, koga }e bide suden. 34 Nadevaj se na Gospod i ostani na Negovite pati{ta; Toj }e te vozdigne za da ja nasledi{ zemjata; i }e go gleda{ istrebuvaweto na gre{nicite. 35 Vidov stra{en bezbo`nik, koj se prevoznesuva{e i izdiga{e kako kedar levanonski. 36 Pominav i, ete, go nema; go pobarav, i ne go najdov. 37 Vidi go neporo~niot, gledaj go pravedniot: ima napredok za mirniot; 38 a bezbo`nicite site }e bidat istrebeni, nivnoto nasledstvo }e se zatre. 39 Spasenieto, pak, na pravednite doa|a od Gospod i Toj e nivni za{titnik vo te{ko vreme; 40 im pomaga Gospod i gi izbavuva; gi izbavuva od gre{nicite i gi spasuva, za{to kaj Nego pribegnuvaat. PSALM 37 @ivotot na pravednikot i na bezbo`nikot Gospodi, vo jarosta Svoja ne karaj me i vo gnevot Svoj ne kaznuvaj me, 2 za{to strelite Tvoi se zabija vo mene, i Tvojata raka te`i vrz mene, 3 Nema ni{to zdravo na moeto telo od Tvojot gnev; vo koskite moi nema mir poradi grevot moj; 4 za{to bezzakonijata moi ja nadvi{ija glavata moja, kako te{ko breme me pritisnaa. 5 Smrdat i gnojat ranite moi poradi bezumieto moe.
1

31
5 Mojs 6,3.6 Er 31,33

35
Is 2,13 13,13 Ez 31,10-12

37
Izreki 23,18 23,14

39
9,9 26,1

37,2
6,1

3
Jov 6,4 15,13 Pla~ 3,12

4
Is 1,5-6

5
1 Mojs 4,13 Ezd 9,6

23
Izreki 20,24

24
3,5

27
33,14

728
PSALMI
7
34,14 41,9 6 Se zgrbaviv i se stopiv sosema, cel den nata`en odam; 7 slabinata mi e vospalena, nema zdravo mesto na teloto moe. 8 Iscrpen sum i dotol~en; rikav poradi vozdi{kite na srceto moe. 9 Gospodi, pred Tebe se site moi kopne`i, i mojata vozdi{ka ne e sokriena od Tebe. 10 Srceto zasileno mi bie, me napu{ti silata moja, i svetlinata na o~ite moi, - i nea ja nema vo mene. 11 Moite prijateli i moite bli`ni se pribli`ija i ne se dobli`ija; zastanaa podaleku od mene, 12 a onie {to ja baraat du{ata moja, mi postavuvaat primki, govorat za propast i sekoj den krojat spletki; 13 a jas, pak, kako gluv ne slu{am i kako nem sum, koj ne ja otvora ustata svoja; 14 stanav kako ~ovek {to ne slu{a i {to vo ustata svoja nema odgovor, 15 za{to na Tebe, Gospodi, se nadevam; Ti }e odgovori{, Gospodi, Bo`e moj. 16 Za{to se molam samo da ne se pogordeat nad mene moite neprijateli; i koga }e mi se pokolebaat nozete moi, tie da ne se krenat nad mene. 17 Gotov sum da padnam, i bolot moj sekoga{ e so mene. 18 Bezzakonieto svoe go priznavam i }e `alam poradi grevot moj. 19 A onie {to mi se neprijateli bez pri~ina, se silni i se namno`ija onie {to nepravedno me mrazat, 20 mi vra}aat zlo za dobro, mi stanaa protivnici, za{to jas sum za dobro. 21 Ne ostavaj me, Gospodi, Bo`e moj, ne oddale~uvaj se od mene; 22 pobrzaj da mi pomogne{, Gospodi, Spasitele moj! 3 Plamna srceto moe vo mene i dodeka razmisluvam ogan se razgoruva vo mislite moi. Progovoriv so jazikot svoj: 4 ka`i mi go, Gospodi, mojot kraj, i kolkav e brojot na moite dni, za da znam kolku e kratkotraen `ivotot moj. 5 Ete, Ti si mi dal dni kolku edna peda, i vekot moj e kako ni{to pred Tebe. I navistina, s# e sueta, sekoj ~ovek {to `ivee. 6 Navistina, ~ovek odi kako senka i zaludno se izma~uva; sobira bogatstvo, a ne znae komu }e mu go ostavi. 7 I sega {to da o~ekuvam Gospodi? Nade`ta moja e vo Tebe. 8 Spasi me od site bezzakonija; ne dopu{taj da bidam poruga na bezumniot. 9 Zanemev i ne ja otvoram ustata, za{to Ti taka napravi. 10 Otstrani gi od mene udarite Tvoi, iznemo{tuvam od Tvojata silna raka. 11 Go kaznuva{ ~ovekot za grevot, s# {to mu e najmilo mu go uni{tuva{ kako molec; navistina, ~ovekot e samo zdiv. 12 Usli{i ja, Gospodi, molitvata moja i po~uj ja molbata moja; ne bidi bezglasen kon moite solzi, za{to sum privremen gostin kaj Tebe i pridojden, kako site moi predci. 13 Dopu{ti mi da zdivnam, pred da zaminam i da me nema ve}e.

38,3
31,3 37,13

9
101,3-5

5
88,47

11
6,7 30,10 87,6

6
61,9 89,9-10 Jov 7,6.16 13,1.5

12
30,11 40,9 87,8.18 Jov 12,4-5 18,12-18 Lk 23,49

12
Is 50,9 50,7 Os 5,12 Jov 4,19 12,27 Mt 6,20

14
38,1-2 Is 53,7

13
118,19 1 Mojs 23,4 3 Mojs 25,23 1 Let 29,15 Evr 11,13 1 Ptr 2,11

17
12,4 34,15.19

18
50,4

19
31,5

39,3
17,4 68,2 Er 38,6

20
34,19 68,4

4
32,3

21
34,12 108,3-5

22
21,1.11 34,22 70,18

PSALM 39 Spaseniot pravednik Mu blagodari na Boga 1 Trpelivo se nadevav na Gospod, i Toj se nakloni nad mene i ja ~u molitvata moja, 2 i me izvede od dlabinata na jazot i od dlaboka tiwa, pa gi postavi nozete moi na kamen i gi zacvrsti stapalata moi; 3 a vo ustata moja vlo`i nova pesna pohvala za na{iot Bog. Mnozina }e vidat, i strav }e gi opfati i }e se nadevaat na Gospod. 4 Bla`en e onoj ~ovek {to veruva vo Gospod i ne se obra}a kon gordelivite, kon onie {to zastranuvaat po la`ni bogovi.

PSALM 38 Molitva za uteha od Gospod Si rekov: }e pazam na pati{tata moi, za da ne zgre{am so jazikot svoj; }e ja zauzdam ustata moja dodeka e gre{nikot pred mene. 2 Onemev i se smiriv, i zamolknav, no jadot moj se zgolemi.
1

729
PSALMI
5
1,1 Er 17,7 5 Mnogu ~udesni dela si napravil, Gospodi, Bo`e moj, mnogu misli ~udesni - koj mo`e da se sporedi so Tebe!? Po~nav da gi objavuvam i da zboruvam za niv, no tie broj nemaat! 6 @rtvi i prinosi Ti ne bara{, no u{ite mi gi otvori; sepalenica i `rtva za grev Ti ne pobara. 7 Toga{ rekov; eve, idam; vo svitokot na knigata za mene e napi{ano; 8 so zadovolstvo }e ja ispolnam voljata Tvoja, Bo`e moj; Tvojot Zakon e vo srceto moe. 9 Ja objaviv Tvojata pravda vo golemoto sobranie; ne $ branev na ustata moja; Ti go znae{ toa, Gospodi. 10 Tvojata pravda ne ja sokriv vo srceto moe, ja objaviv vernosta Tvoja i spasenieto Tvoe; i ne gi zataiv Tvojata milost i Tvojata vernost od sobranieto. 11 No, Gospodi, ne otstranuvaj go milosrdieto Tvoe od mene; Tvojata milost i Tvojata vernost neka me pazat postojano, 12 za{to zla bezbrojni me opkru`ija; me pritisnaa bezzakonijata moi, i ne mo`ev duri ni da gledam, - tie se pove}e od vlaknata na glavata moja; a i srceto moe me ostavi. 13 Blagovoli, Gospodi, da me izbavi{; Gospodi, pobrzaj mi na pomo{! 14 Neka se zasramat i neka pocrvenat site, koi baraat da ja pogubat du{ata moja! Neka bidat vrateni nazad i neka bidat predadeni na potsmev onie, koi mi sakaat zlo. 15 Neka se skamenat od sram onie, koi sakaj}i da mi se narugaat velat: Aha! Aha! 16 A neka se zaraduvaat i neka se razveselat vo Tebe site, koi Te baraat, i onie {to sakaat spasenie od Tebe neprestajno neka zboruvaat: velik e, velik - Gospod! 17 A jas sum siromav i beden; no Gospod se gri`i za mene. Ti si pomo{nik

moj i za{titnik moj, Bo`e moj, ne za- 40,2 Izreki docnuvaj. 14,21
Tov 4,7-11

6
34,10 70,15 138,17-18 Jn 21,25

PSALM 40 @alewe poradi lo{i neprijateli i neverni prijateli

1

3
26,12

5
6,2 29,2

7
49,8-10 50,17-20 68,30-31 Os 6,6 Amos 5,33

8
Jn 5,39

10
34,18 106,32

11
77,4

12
24,21

13
6,7 37,4.10 68,4

14
21,19 69,1-5

15
34,4.26

16
34,21.25

17
34,27 68,6.32 103,1

Bla`en e onoj, {to se gri`i za bed- 6 nite! Vo zlo~est den Gospod }e go 30,11-13 37,16-19 izbavi. Er 20,10 2 Gospod }e go pazi i }e go odr`i vo `ivot i }e mu dade sre}a na zemjata; i 10 37,11 nema da go predade vo racete na nepri- 54,13 Mk 14,18 jatelot negov. Jn 13,18 3 Gospod }e mu pomogne koga le`i bolen v postela. Ti ja isceluva{ sekoja 13 71,18-19 bolka pri bolesta negova. 88,52 4 A za sebe, jas povikav: Gospodi, 105,48 Dan 2,20 smiluvaj se na mene, izlekuvaj ja du{ata Lk 1,68 moja, za{to zgre{iv pred Tebe! 5 Neprijatelite moi vo zloba se raspra{uvaat za mene: Koga }e umre, i koga }e zagine imeto negovo!? 6 I ako nekoj dojde da me vidi, govori laga; negovoto srce sobira nepravda vo sebe, i toj, {tom }e izleze nadvor, rasprava. 7 Site moi neprijateli {epotat me|u sebe protiv mene, pomisluvaj}i mi zlo: 8 Smrtna bolest go fatila; koj edna{ legne, ve}e nema da stane! 9 Duri i prijatelot moj, vo kogo imav doverba, koj jade{e moj leb, ja krena nogata protiv mene. 10 A Ti, Gospodi, smiluvaj mi se, ispravi me, ta da im vozvratam. 11 Po toa }e doznaam deka sum ti mil, koga neprijatelot moj nema da se pogordee nad mene; 12 a mene, pak, me prifati poradi mojata nezlobivost i zacvrsti me pred Sebe ve~no. 13 Neka e blagosloven Gospod, Bog Izrailev, od veka do vek! Amin, amin!

730
PSALMI
41,2
62,1 83,2 Is 26,9 Joil 1,20 Jn 4,10

VTORA KNIGA PSALM 41 Kopne` za svetili{te vo tu|a zemja 1 Kako {to ko{utata kopnee po vodni izvori, taka i du{ata moja, Bo`e, kopnee po Tebe! 2 Du{ata moja `eduva za Boga, za `iviot Bog: koga }e dojdam i }e go gledam liceto Bo`jo? 3 Solzite moi bea leb za mene i dewe i no}e, koga sekoj den mi zboruvaa: kade e tvojot Bog? 4 Se setiv na toa i ja izliv du{ata svoja: kako ~ekorev so mno{tvoto, gi predvodev do Bo`jiot dom - pri glasno voskliknuvawe i proslavuvawe, kako na golem praznik. 5 Zo{to taguva{, du{o moja, i zo{to si voznemirena? Nadevaj se na Boga, bidej}i jas pak }e Go slavam mojot Pomo{nik, mojot Bog. 6 Taguva du{ata moja vo mene, poradi toa }e si spomnuvam na Tebe od zemjata Jordanska, od Ermon i od gorata Micar. 7 Bezdna povikuva bezdna so glasot na Tvoite vodopadi; site Tvoi vodi i Tvoi branovi navalija na mene. 8 Dewe Gospod mi ja poka`uva milosta Svoja, a jas no}e }e Mu peam i }e Mu se molam na Boga na mojot `ivot. 9 ]e Mu re~am na Boga: Ti si moeto zasolni{te. Zo{to me zaboravi? Zo{to odam na`alen dodeka neprijatelot me pritiska? 10 Tro{ej}i gi koskite moi, neprijatelite moi se podigruvaat so mene, velej}i mi sekoj den: kade e tvojot Bog? 11 Zo{to taguva{, du{o moja, i zo{to si voznemirena? Nadevaj se na Boga, bidej}i Nego jas pak }e Go proslavuvam, mojot Pomo{nik, mojot Bog. PSALM 42 Molitva za za{tita Presudi mi, Bo`e, i raspravi ja tu`bata moja protiv bezbo`niot narod. Izbavi me od nepraveden i lukav ~ovek.
1

2
43,9.23 59,10 73,1 41,9

3
35,9 62,1 83,2 Jn 4,10-14 7,37 10,7 16,15 26,4 62,2 83,7 2 Mojs 23,15.17 Is 1,12 Pla~ 22,4

4
78,10 114,2 Mih 7,10 Mal 2,17

Bidej}i Ti si zasolni{te moe, Bo`e, zo{to si me otfrlil? I zo{to odam taka na`alen dodeka neprijatelot me ma~i? 3 Isprati ja Tvojata svetlina i Tvojata vistina da me vodat i da me dovedat vo Tvojata sveta gora i vo Tvoeto `iveali{te. 4 I }e pristapam do Bo`jiot `rtvenik, do Boga, mojata radost. Na harfa }e Te slavam, Bo`e, Bo`e moj! 5 Zo{to taguva{ du{o moja, i zo{to si voznemirena! Nadevaj se na Boga, bidej}i pak }e Go proslavuvam Nego, mojot Pomo{nik, mojot Bog. PSALM 43 Molitva za pomo{
1

4
62,5 80,2 107,2

5
41,5.11

43,2
77,3 2 Car 7, 22-23

3
77,55 79,8

4
5 Mojs 8,17-18 Is.N. 24,12 Os 1,7

5
61,8 101,1 141,2 1 Car 1,15 26,4

6
42,5 Jn 12,27

7
Pla~ 3,20

8
31,6 68,2 87,7 Jona 2,4

10
17,2 42,2

42,1
7,8 25,1 34,24 73,22 118,154

Bo`e, so u{ite na{i ~uvme, a tat- 73,12 kovcite na{i ni raska`uvaa za deloto 6 {to si go napravil vo nivnite dni, vo 59,12 107,13 denovite drevni. 2 Ti so Tvojata raka si istrebil na- 8 rodi, a niv si gi naselil; si uni{til 36,39-40 131,18 narodi, a niv si gi ra{iril; 3 bidej}i tie ne so me~ ja pridobija 10-11 zemjata, i nivnite mi{ki ne gi spasi- 59,10 67,7 le, tuku Tvojata desnica i Tvojata 3 Mojs mi{ka i svetlinata na Tvoeto lice, 26,17 5 Mojs 28,25 za{to Ti bea po volja. 4 Bo`e, samo Ti si car moj i Bog moj, Koj mu izvojuva pobeda na Jakov. 5 So Tebe, gi potisnavme na{ite neprijateli, i so Tvoeto ime }e gi uni{time onie, {to stanuvaat protiv nas; 6 za{to jas nema da se nadevam na mojot lak i me~ot moj nema da me spasi; 7 tuku Ti n# spasi od neprijatelite na{i i gi posrami onie {to n# mrazat. 8 So Boga se falevme sekoj den i Tvoeto ime ve~no }e go proslavuvame. 9 No sega Ti n# otfrli i n# posrami, pa ne izleguva{, Bo`e, so na{ite vojski; 10 n# svrti vo begstvo pred neprijatelite na{i, i onie, {to n# mrazat, n# ograbuvaa.

731
PSALMI
12
3 Mojs 26,33 5 Mojs 28,64 11 N# predade kako ovci na klawe i n# rasturi me|u neznabo{cite. 12 Eftino go prodade narodot Svoj, ne bara{e visoka cena za niv; 13 n# predade za prezir kaj sosedite na{i, za potsmev i hulewe na onie, koi `iveat okolu nas; 14 n# napravi za prikaz me|u neznabo{cite, i mnozina ja vrtat glavata. 15 Sekoj den sramot moj e pred mene, i crvenilo go pokriva liceto moe, 16 od glasot na onoj {to se potsmeva i od klevetnikot, pred o~ite na neprijatelite i odmazdnicite. 17 Seto toa n# snajde nas, no nie ne Te zaboravivme Tebe i ne go naru{ivme zavetot Tvoj. 18 I ne otstapi srceto na{e, i stapkite na{i ne se otklonija od Tvojot pat, 19 koga n# porazi vo mestoto, kade {to `iveat ~akali i n# pokri so smrtna senka. 20 Ako go bevme zaboravile imeto na na{iot Bog i da gi bevme protegnale racete na{i kon tu| bog, 21 zar Bog toga{ nema{e da doznae za toa? Za{to Toj gi znae tajnite na srcata. 22 Zaradi Tebe n# ubivaat sekoj den, n# smetaat kako ovci opredeleni za klawe. 23 Razbudi se, zo{to spie{, Gospodi!? Razbudi se, i ne otfrlaj n# zasekoga{! 24 Zo{to go odvra}a{ liceto Svoe, ja zaborava{ bedata na{a i nevoljata na{a? 25 Bidej}i du{ata na{a se ponizi do prav, a utrobata ni se prilepi za zemjata, 26 stani, Gospodi, i pomogni ni, izbavi n# poradi qubovta Tvoja. 2 Ti si najprekrasniot me|u sinovite ~ove~ki, blagodat se izliva od Tvojata usta; zatoa Bog Te blagoslovil doveka. 3 Prepa{i go na bedroto me~ot Svoj, o silniku: vo Svojata krasota i ubavina! 4 I taka veli~estven, poitaj pobedonosno zaradi vistinata, krotosta i pravdata, i Tvojata desnica }e poka`e ~udesni dela. 5 Izostreni se Tvoite streli, narodite }e padnat pred Tebe, - tie }e se zabodat vo srcata na carskite neprijateli. 6 Tvojot prestol, Bo`e, e ve~en: `ezolot na pravdata e `ezol na Tvoeto carstvo. 7 Ti ja qubi{ pravednosta i go mrazi{ bezzakonieto; zatoa, Bog, Tvojot Bog, Te pomaza so mirizlivo maslo na radosta pove}e od Tvoite sobra}a. 8 Site Tvoi obleki mirisaat na smirna, aloj i kasija; koga izleguva{ od dvorcite od slonova koska, harfi te razveseluvaat. 9 Carski }erki se vo Tvojata po~esna pridru`ba; caricata stoi pokraj Tebe oddesno, ukrasena so ofirsko zlato. 10 ^uj, }erko, vidi, prikloni go uvoto svoe: zaboravi go tvojot narod i domot na tatkoto tvoj! 11 Za{to Carot ja posaka tvojata ubavina, za{to Toj e tvoj Gospodar i prikloni Mu se toga{ ti. 12 I }erkata tirska }e Mu se pokloni so podaroci i najbogatite me|u narodot }e ja baraat tvojata blagonaklonost. 13 Seta slava na carskata }erka e vnatre: nejzinata obleka e vezena so zlato; 14 vo vezena obleka }e ja doveduvaat kaj Carot; po nea odat devici, nejzini drugarki. 15 Gi doveduvaat so veselba i radost, vleguvaat vo Careviot dvorec. 16 Mesto tvoite tatkovci, ovde }e bidat tvoite sinovi; Ti }e gi postavi{ za knezovi po celata zemja. 17 ]e go spomnuvaat imeto Tvoe od rod vo rod; zatoa narodite }e Te slavat od vek do vek.

44,3
Ez 28,12.17

7
Is 11,3-5

13
5 Mojs 32,30 Is 52,3

8
1 Car 16, 6-13

14
78,4

9
3 Car 22,39

15
68,11

12
Efes 5,24

16
68,7

13
71,10-11

20
Is 34,13 Er 9,11

22
Er 17,10

23
Rim 8,36

24-25
73,1 78,5 79,4 88,46 Is 51,9

26
7,5 118,25

PSALM 44 Vo slava na Bo`jiot Pomazanik i Negovata nevesta Od srceto moe se izlivaat blagi zborovi; Mu gi posvetuvam na Carot stihovite moi; jazikot mi e kako pero na brzopisec.
1

732
PSALMI
45,2
61,8

PSALM 45 Bog e so nas. Toj e na{e pribe`i{te i sila

1

3
Is 54,10 Jov 9,5-6

92,3

4 ka`an pomo{nik, vo nevolja.

2

Bog ni e nam pribe`i{te i sila, doZatoa nema da se upla{ime, pa ma-

67,16

5 kar i zemjata da se razni{a, i gorite da 6

124,1

7
Otkr 11,18 28,1-11

8
9,9 47,3 Is 7,14 8,9

9
65,5

10
75,3 Os 2,19

11
5 Mojs 32,39

46,2-3
Sof 3, 14-15

3
67,35 75,7

5
2,8 Is 58,14

se sru{at vo srceto morsko. 3 I ako bu~at i se krevaat vodite nivni, i da se tresat gorite od `estinata nivna. 4 Re~nite potoci go veselat Bo`jiot grad, Svetoto `iveali{te na Sevi{niot. 5 Bog e srede nego; toj nema da se razni{a: Bog }e mu pomogne u{te pred zori. 6 Se zbunija narodite; se potresoa carstvata; Sevi{niot go pu{ti Svojot glas, i Zemjata se topi. 7 Gospod Savaot e so nas, Jakovoviot Bog e na{e pribe`i{te. 8 Dojdete i videte gi delata Bo`ji pusto{ewata {to gi napravi Toj na Zemjata. 9 Prekratuvaj}i gi vojnite do krajot na Zemjata, }e go skr{i lakot i }e go zdrobi kopjeto, i {titovite golemi so ogan }e gi izgori. 10 Zastanete i razberete deka Jas sum Bog, vozvi{en nad narodite, vozvi{en nad Zemjata. 11 Gospod Savaot e so nas, Jakovoviot Bog e na{e pribe`i{te. PSALM 46 Bog e Car na celata zemja Zapleskajte so racete, site narodi voskliknete kon Boga so radosen glas; 2 za{to Sevi{niot Gospod e stra{en, Golem Car e nad celata Zemja. 3 Toj ni pokori pod noze lu|e i narodi; 4 Toj ni odbra nasledstvo za nas, dostoinstvenosta na Jakov, kogo go vozqubi. 5 Se iska~i Bog pri vosklici, Gospod so truben zvuk.
1

6 Pejte Mu na na{iot Bog, pejte; pejte 6 23,7-10 Mu na na{iot Car, pejte, 67,18 7 za{to Bog e Car nad celata Zemja; 88,15 97,6 pejte Mu psalm! 4 Mojs 8 Bog e car nad narodite, Bog sedi na 23,21 svetiot Svoj prestol; 7 9 neznabo`e~kite knezovi se sobiraat 29,4 kako narod kon Avraamoviot Bog, za{- 9 to zemnite za{titnici Mu pripa|aat Is 6,1 Er 10,7 na Boga, Toj e vozvi{en nad site. Otkr 4,2 83,9 88,18

PSALM 47 Radosta na Sion poradi Bo`jata pomo{ vo vojna Golem e Gospod i mnogu falen vo gradot na na{iot Bog, na Svojata sveta gora. 2 Prekrasna vozvi{enost, radost na celata zemja e gorata Sion; na severnata strana nejzina e gradot na golemiot Car. 3 Bog, Koj e vo Negovite tvrdini, se poka`a kako sigurna odbrana. 4 Za{to, ete, se sobraa carevite zemni i site dojdoa zaedno, 5 pa, otkako vidoa, se voshitija, se stapisaa i zbuneti pobegnaa: 6 strav gi opfati tamu, pa se ma~ea kako `ena rodilka; 7 kako silen vetar {to gi razbiva tar{i{kite korabi. 8 Kako {to ~uvme, taka i vidovme vo gradot na Gospod Savaot, vo gradot na na{iot Bog: Bog go osnova za doveka. 9 Ja spomnuvame, Bo`e, milosta Tvoja srede hramot Tvoj. 10 Imeto Tvoe, Bo`e, kako i Tvojata slava dosegaat do krai{tata na zemjata: Tvojata desnica e polna so pobeda. 11 Neka se veseli gorata Sion, i da se raduvaat judejskite }erki zaradi Tvoite sudovi. 12 Odete okolu Sion i obikolete go, izbrojte gi kulite negovi. 13 Videte gi bedemite negovi, razgledajte gi negovite dvorci, za da mu raska`ete na idniot rod, 14 deka ovoj Bog e na{ Bog vo site vekovi: Toj }e ni bide pastir ve~en.
1

47,2
95,4

3
Mt 5,35

4
9,9 17,2 45,7.11 58,9.16-17 61,2.6 143,2

6
67,12

7
2 Mojs 15,14 Is 13,8 20,2 Er 4,31 49,43 1 Sol 5,3 Jn 16,21

11
112,3 Mal 1,11

12
96,8

13
Is 26,1 32,20-21

14
77,4 89,2 101,27

733
PSALMI
48,2
5 Mojs 32,1 Is 1,2 Izreki 8,4

PSALM 48 Prividen e napredokot na bezbo`nicite i nivnata bezumna nade` vo bogatstvoto 1 ^ujte go ova site narodi; vnimavajte vie site {to `iveete po svetot, 2 mali i golemi, bogati i siromasi zaedno. 3 Ustata moja }e govori mudrost, i mislata na srceto moe - razbirlivi ne{ta. 4 ]e go naklonam uvoto svoe kon pou~ni izreki: so harfa }e ja izlo`am gatankata moja. 5 Zo{to da se pla{am vo te{ki denovi, koga bezzakonieto na moite predavnici }e me opkoli? 6 Vie, {to imate verba vo silite svoi i se falite so golemoto bogatstvo svoe, ~ujte: 7 Nikoj ne mo`e sebesi da se iskupi, nitu mo`e ~ovekot da Mu plati otkup na Boga, 8 nitu cena za otkup na du{ata svoja, bidej}i taa e previsoka, 9 duri i da se ma~i dolgo, da `ivee ve~no i grob da ne vidi. 10 Za{to i mudrite umiraat, nerazumnite i bezumnite zaginuvaat zaedno, a go ostavaat bogatstvoto na drugi. 11 Nivnite grobovi }e im bidat ve~ni domovi, `iveali{tata od rod vo rod, iako zemjite nivni gi nosat imiwata nivni. 12 I ~ovek {to `ivee nerazumno, zaprileguva na `ivotnite {to zaginuvaat. 13 Takva im e sudbinata na bezumnicite, krajot na onie {to se zadovolni so svojot del. 14 Tie se kako ovci opredeleni za vo pekolot, smrtta im e pastir, a v zori pravednite }e gospodarat nad niv; silata nivna }e se istro{i, pekolot }e im bide dom. 15 No Bog }e ja spasi du{ata moja od rakata na pekolot, milostivo }e me primi. 16 Ne pla{i se koga ~ovek se zbogatuva, koga bogatstvoto na domot negov raste;

7
Er 9,23 Lk 12, 16-21

8
Jov 33,24 Izreki 11,4

17 za{to, umiraj}i, ni{to nema da 18 zeme, nitu, pak, bogatstvoto negovo }e 1 Tim 6,7 pojde po nego; 20 18 makar {to pri `ivotot negov se 1 Mojs 15,15 smetal za sre}en - a tebe te falat koga Jov 10, 21-22 si ugoduva{ 19 i toj }e im se pridru`i na svoite predci, nema nikoga{ da vidi svetlina. 49,1 20 ^ovek, koj nerazumno `ivee, sli~en 48,1 94,3 e na `ivotnite {to zaginuvaat. 96,7 135,2 5 Mojs 10,17 31,1 Is.N. 22,22 Is 1,2 Mih 1,2 6,1 Dan 2,47

9
Mt 16,26

11
38,6 Prop 2,16 Sir 11,19

PSALM 49 Vistinsko bogoslu`ewe Bog nad bogovite, Gospod, govori i ja povikuva Zemjata od son~eviot izgrev do zapad. 2 Od Sion, koj e vrv na ubavinata, zableskuva Bog; 3 doa|a na{iot Bog, i nema da mol~i; pred Nego }e ima ogan {to progoltuva, okolu Nego bura. 4 Toj }e gi povika neboto gore i Zemjata, za da mu sudi na Svojot narod: 5 Soberete gi kaj Mene svetiite Moi, koi Mi se zavetuvaa preku `rtva! 6 I nebesata }e ja oglasat Negovata pravednost, za{to Bog e sudija. 7 ^uj, narode Moj, i Jas }e govoram, Izraile, }e svedo~am protiv tebe: Jas sum Bog, Tvoj Bog. 8 nema da te prekoruvam poradi tvoite `rtvi; tvoite sepalenici sekoga{ se pred Mene; 9 nema potreba da primam telci od tvojot dom, nitu kozli od stadata tvoi, 10 za{to Moi se site gorski yverovi i dobitokot po gorite i govedata. 11 Gi poznavam site ptici nebeski, i ubavinata na poliwata e pred Mene, 12 ako ogladnam, nema da ti ka`am tebe, za{to Moja e vselenata i s# {to ja ispolnuva. 13 Zar Jas jadam june{ko meso i pijam krv jare{ka? 14 Prinesi Mu na Boga blagodarstvena `rtva i ispolnuvaj gi svoite zaveti pred Sevi{niot. 15 i povikaj Me vo te`ok den; Jas }e te izbavam, a ti }e Me proslavi{.
1

13
Prop 3, 18-21

2
47,2 Pla~ 2,15

16
Os 13,14

3
17,7-15 82,1 2 Mojs 19,16-19 5 Mojs 32,22 32,2 Sud 5,4-5 Is 30,27-28 62,18 Mih 1,4 Avak 3, 3-11 Jov 38,1 39,5

7
80,8

14
Os 14,3 Mt 5,33 Evr 13,15

734
PSALMI
18
Rim 2, 21-22 16 A na gre{nikot Bog mu veli: Zo{to napamet gi ka`uva{ Moite odredbi i so usta go spomnuva{ Mojot zavet? 17 A samiot ja mrazi{ poukata Moja i zad grb gi frla{ zborovite Moi? 18 Koga }e vidi{ kradec, se zbli`uva{ so nego i so prequbnici se dru`i{; 19 ustata tvoja e polna so zloba, i jazikot tvoj izmami plete; 20 sedi{ i go kleveti{ bratot svoj, sinot na svojata majka go ozboruva{. 21 Ti go izvr{i toa, a jas mol~ev; ti si pomisli deka Jas sum, kakov {to si ti. ]e te izobli~am i }e ti gi iznesam pred liceto tvoe grevovite tvoi. 22 Razberete go ova vie, koi Go zaboravate Boga, za da ne ve raskine, pa toga{ }e nema izbavitel. 23 Koj prinesuva `rtva blagodarstvena, toj Me proslavuva, i koj go sledi Mojot pat, nemu }e mu go soop{tam Bo`joto spasenie. 10 Sozdaj ~isto srce vo mene, Bo`e, i nov i prav duh stavi vo mene. 11 Ne otfrlaj me od liceto Svoe i Svetiot Duh Tvoj ne odzemaj Go od mene. 12 Vrati mi ja radosta na spasenieto od Tebe i blagoroden duh zacvrsti vo mene. 13 Toga{ }e gi nau~am prestapnicite da odat po Tvoite pati{ta, i gre{nicite kon Tebe }e se obra}aat. 14 Oslobodi me od proleanata krv, Bo`e, Bo`e na moeto spasenie, i jazikot moj }e pee za Tvoeto izbavuvawe! 15 Gospodi, otvori ja ustata moja, i ustata moja }e ja objavi pohvalata Tvoja; 16 za{to, `rtvi ne ti se mili, koga bi ti prinel sepalenici, Ti ne bi gi primil. 17 @rtvata pred Boga e sru{en duh; srce ponizno i smireno Ti, Bo`e, ne otfrluva{. 18 Gospodi, napravi mu dobro na Sion, spored blagovolenieto Svoe, obnovi gi yidovite erusalimski. 19 Toga{ }e Ti bidat ugodni `rtvite na pravdata, voznesuvawata i `rtvite sepalenici; toga{ na Tvojot oltar }e prinesuvaat telci.

10
6,2 34,10 Ez 37,1-14

22
Os 5,14

12
Er 31,33 31,39 Ez 11,19 35,25 2 Kor 5,17

23
90,16

50,2
2 Car 12, 1-15

13
Is 63,11 Mudr 1,5 9,16 Rim 8,9 8,13-15

3
40,4 Is 43,25 43,21

18
49,8 Amos 5, 21-25

4
Is 1,16 4,3 Er 2,22 Ez 36,25 36,23 Jov 9,30 Evr 10,22

19
33,18 146,3 Is 57,15 60,1 65,2

5
Is 59,12 Ez 6,9 Jov 31,33

51,1-2
1 Car 21,6 21,8-9

6
Lk 15,18 Rim 3,4

PSALM 50 Pokajni~ka molitva

1

5
Er 4,22 9,3 Jn 3,19-20

7
Jov 14,4 Jn 9,34 Rim 7,14

Pomiluj me, Bo`e, poradi golemata Tvoja milost, i zaradi golemata Tvoja dobrina izbri{i gi bezzakonijata moi. 9 2 Izmij me temelno od moeto bezza2 Mojs 12,22 konie i o~isti me od mojot grev, Is 1,18 3 za{to prestapite moi gi znam i moEz 36,25 Jov 9,30 jot grev e sekoga{ pred mene. Evr 9,13-14 4 Protiv Tebe, samo protiv Tebe zgre{iv i pred Tebe zlo izvr{iv, taka {to Ti si praveden koga }e presuduva{ i besprekoren koga }e sudi{. 5 Ete, gre{en sum roden, gre{nik u{te od koga me za~na majka mi. 6 Ti ja saka{ vistinata vo srceto, i vnatre vo mene me u~i{ na mudrosta Tvoja. 7 Porosi me so isop, i }e bidam ~ist; izmij me i }e bidam pobel od sneg. 8 Daj mi da ~ujam radost i veselba, neka se zaraduvaat koskite {to Ti mi gi zdrobi. 9 Odvrati go liceto Svoe od grevovite moi i izbri{i gi site moi bezzakonija.

PSALM 51 Pravednikova uteha Zo{to, se fali{, silniku, so pakost? Bezzakonija vr{i{ po cel den! 2 Jazikot tvoj pogubni raboti izmisluva; kako naostren bri~ ti e - spletkaru! 3 Ti pove}e go zasaka zloto otkolku dobroto, lagata, otkolku vistinata, 4 ti, lukav jaziku, zasaka sekakvi pogubni zborovi! 5 Poradi toa Bog, do kraj }e te uni{ti, }e te istrgne i }e te iskorne od `iveali{teto tvoe, i korenot tvoj - od zemjata na `ivite. 6 ]e vidat pravednite, }e se upla{at i }e mu se potsmevaat, pa }e re~at: 7 Ete ~ovek, koj nema{e pribe`i{te vo Boga, tuku ima{e verba vo golemoto bogatstvo svoe, i pobara pribe`i{te vo blagosostojbata!
1

27,5 Is 22,17-19 Jov 18,14 Izreki 2,22

735
PSALMI
8 A jas, pak, sum vo Bo`jiot dom kako plodna maslina i se nadevam na mi9 losta Bo`ja vo site vekovi. 9 Ve~no }e Te slavam za ona {to go Izreki 11,28 napravi, i }e Go veli~am imeto Tvoe, 1,3 91,12 pred svetiite Tvoi, za{to toa e dobro 39,3

Er 11,16 Zah 4,14

6 So sesrdnost Ti prinesuvam `rtva, 6 go proslavuvam imeto Tvoe, Gospodi, 117,7 za{to e dobro, 7 7 za{to Ti me izbavi od sekoja nevol- 51,9 ja i okoto moe prezrivo gi gleda neprijatelite moi. 54,2 16,1 85,6

PSALM 52
53,5
85,14

PSALM 54 Molitva za pomo{ protiv la`ni bra}a 1 ^uj ja, Bo`e, molitvata moja i ne krij se od moeto molewe; 2 pogledaj me i usli{i me. Na`alen sum vo tagata moja 3 i zbunet sum od glasot na neprijatelite, od pritisokot na gre{nicite, za{to vr{at vrz mene bezzakonie i so gnev razgoruvaat neprijatelstvo protiv mene. 4 Srceto moe zatreperi vo mene, i smrten strav me spopadna; 5 strav i trepet me spoletaa, i stravotii me obzedoa. 6 I jas rekov: Koj }e mi dade krilja gulabovi, pa da odletam i da se uspokojam; 7 daleku bi oti{ol i bi se smestil vo pustinata; 8 bi pobrzal da si najdam zasolni{te od burata i viorot. 9 Smuti gi, Gospodi, i razdeli gi nivnite jazici, za{to vidov nasilstvo i raspravii vo gradot. 10 Dewe i no}e obikoluvaat pokraj yidovite negovi; i vo nego bezzakonie, maka i nepravda ima; 11 a ne nedostasuva ni izmama i lukavstvo po ulicite negovi. 12 Da me be{e navredil neprijatelot moj, toa bi go podnel, i zavidlivecot moj da se be{e poka`al silen, jas }e se sokriev; 13 no toa be{e ti, ~oveku, koj si kako jas, drugar moj i prijatel moj, 14 so kogo radosno se dru`ev i sme odele zaedno vo Bo`jiot dom! 15 Smrtta neka dojde na niv; da slezat `ivi vo pekolot, za{to pakost ima srede niv, vo `iveali{tata nivni. 16 Jas, pak, Boga }e Go povikam, i Gospod }e me slu{ne.

6
Jov 4,14

Bezumstvata na lu|e koi ne veruvaat vo Boga Re~e bezumnikot vo srceto svoe: Nema Bog! Stanaa razvratni lu|eto i gnasni vo bezzakonijata; nema koj da pravi dobro. 2 Bog pogledna od nebesata kon sinovite ~ove~ki, za da vidi, ima li nekoj {to e razumen, {to Go bara Boga. 3 Site trgnaa po lo{ pat, site se rasipani; nema koj da pravi dobro, nema nieden. 4 Zar nema da se vrazumat onie {to vr{at bezzakonie, onie {to go jadat narodot Moj, kako {to go jadat lebot, no Boga ne Go povikuvaat? 5 ]e zatreperat tie od strav, strav kakov {to dosega nemalo, za{to Gospod }e im gi rasturi koskite na onie {to te opkoluvaat. I tie }e se posramat, za{to Bog gi otfrli. 6 Eh, koga bi mo`elo da dojde spasenieto za Izrail od Sion?! Koga Bog }e gi vrati zarobenite od narodot Svoj, toga{ }e se zaraduva Jakov i }e se razveseli Izrail. PSALM 53 Molitva za spasenie Bo`e, so imeto Tvoe spasi me i so silata Tvoja izbori se za mojata pravda. 2 Bo`e, usli{i ja molitvata moja, ~uj gi zborovite od ustata moja; 3 za{to drski lu|e se krenaa protiv mene, i nasilnici go baraat `ivotot moj; tie ne mislat na Boga. 4 Ete, Bog mi pomaga; Gospod e za{titnik na `ivotot moj. 5 Na neprijatelite moi Toj }e im vrati za zloto; }e gi istrebi so vistinata Svoja.
1 1

8
Er 9,2 Otkr 12,6

10
Er 5,1 6,5 Ez 22,2 Sof 3,1

14
40,9 Er 9,4.8 Mt 26, 21-24

16
48,14 4 Mojs 16,33 Is 5,14 Izreki 1,12

736
PSALMI
18
Dan 6,10 17 Nave~er i nautro, i napladne }e molam i }e vikam, i Toj }e go ~ue glasot moj, 18 }e ja izbavi vo mir du{ata moja od onie, koi mi se pribli`uvaat, za{to mnogu gi ima {to se protiv mene, 19 Bog }e me ~ue i }e gi ponizi; Onoj, Koj ve~no caruva, za{to vo niv nema promena; tie ne se pla{at od Boga. 20 Gi krevaat racete svoi protiv onie, so koi `iveeja vo mir, go naru{ija Negoviot zavet. 21 Govorot im e mek kako kajmak, a vo srceto im e neprijatelstvo; zborovite im se kako maslo, no tie se streli. 22 Prenesi ja na Gospod makata svoja, i Toj }e te potkrepi. Toj nema da dozvoli pravedniot ~ovek da postrada. 23 Ti, Bo`e, }e gi frli{ vo pogibelna jama; krvnicite i izmamnicite nema da po`iveat ni polovina od denovite svoi. Jas, pak, vo Tebe se nadevam! 10 Bo`joto vetuvawe go slavam; se fa- 10 9,3 lam za zborot Gospodov, 117,6-7 11 vo Boga imam verba, ne se pla{am; 123,1-2 {to mo`e da mi napravi ~ovekot? 12 12 Me obvrzuvaat, Bo`e, vetuvawata 117,6 {to Ti gi dadov; blagodarstveni mo- Evr 13,6 litvi }e Ti upatam. 13 13 Za{to Ti ja izbavi du{ata moja od 3 Mojs 7,11-12 smrt, a i nozete moi od sopnuvawe, za da 32,19 odam pred Boga vo svetlinata na 115,8 26,13 `ivite. 115,9 Jov 33,30 Prop 11,7

20
28,10 92,2

22
5,9 27,3 56,4 Izreki 12,18

23
1 Ptr 5,7 101,24 Is 38,10 Izreki 10,27 24,2 55,4

PSALM 56 Veli~awe na milosta Bo`ja Smiluvaj se, Bo`e, na mene. Smiluvaj se, za{to vo Tebe se nadeva du{ata moja, i vo senkata na kriljata Tvoi }e se zasolnam dodeka ne minat opasnostite. 2 Vikam kon Boga Sevi{niot, kon Boga, Koj mi pravi dobro. 3 Toj }e prati od neboto i }e me spasi; }e gi posrami onie, koi me gazat. ]e ja isprati Bog Svojata milost i Svojata vernost. 4 Le`am srede lavovi koi rastrgaat sinovi ~ove~ki; ta nivnite zabi se kopja i streli, a jazikot im e ostar me~. 5 Vozvisi se na nebesata, Bo`e, i po celata zemja neka bide Tvojata slava! 6 Tie podgotvija stapica za nozete moi; i ja prikle{tija du{ata moja: iskopaa pred mene jama, no sami padnaa vo nea. 7 Podgotveno e srceto moe, Bo`e, spremno e srceto moe, }e peam i }e sviram. 8 Razbudi se, du{o moja, razbudete se harfo i liro! Jas }e ja razbudam i zorata. 9 ]e Te slavam, Gospodi, me|u narodite, }e Te vospeam me|u plemiwata, 10 za{to Tvojata milost se vozveli~i do nebesata, i Tvojata vernost se protega s# do oblacite. 11 Vozvi{i se, Bo`e, nad nebesata i po celata zemja neka bide Tvojata slava!
1

56,2
16,8

55,1
1 Car 21, 9-11

3
137,8

4
42,3

8
Er 18,23

5
7,2 9,29 16,12 21,13.21 Is 38,13 Jov 10,16 Dan 6,16 63,3

9
4 Car 20,5 Is 25,8 Otkr 7,17

PSALM 55 Molitva za uteha Smiluvaj se Bo`e, na mene, lu|eto me gazat, napa|aj}i sekoj den, du{manot me pritiska. 2 Moite neprijateli po cel den me gazat, za{to mnozina se onie, koi me napa|aat. 3 Koga strav }e me spopadne, vo Tebe se nadevam, Sevi{en. 4 Bo`joto vetuvawe go slavam; na Boga se nadevam. Nema da se pla{am; {to mo`e da mi napravi ~ovek? 5 Sekoj den gi izvrtuvaat zborovite moi; site nivni misli upateni protiv mene se zlo. 6 Se sobiraat i se krijat, gi nabquduvaat ~ekorite moi, uporno rabotat protiv mojot `ivot. 7 Plati im za nivniot zlo~in, so gnev Bo`e, sobori gi narodite! 8 Ti gi broe{e moite maki, solzite moi gi sobira{e vo me{ina. Zar ne e s# zapi{ano vo Tvojata kniga? 9 Neprijatelite moi }e se vratat nazad, sekoga{ koga Te prizovuvam; po toa znam deka Bog e za mene.
1

6
71,19 101,15 107,5 4 Mojs 14,21

7
Pla~ 1,13 7,15

8
107,1-5

9
Jov 38,12

10
9,11 17,49

11
35,5

737
PSALMI
57,2
81,2 5 Mojs 16,19 Mih 2,1

PSALM 57 Bog e sudija na Zemjata 1 Dali navistina ka`uvate pravda? Sudite li pravedno, vie, ~ove~ki sinovi? 2 Vo srceto svoe kroite bezzakonie, va{ite race pletat nasilstvo na Zemjata. 3 Se otu|ija gre{nicite od maj~inoto krilo, se zabludea od utrobata maj~ina, govorej}i laga. 4 Jarosta im e kako zmiski otrov, kako otrovot na gluvata aspida, koja gi zatnuva u{ite svoi, 5 i ne go slu{a glasot na baja~ot, vra`a~ot ve{t vo vra`aweto. 6 Bog neka im gi skr{i nivnite zabi vo ustite nivni; razbij gi, Gospodi, ~elustite lavovski! 7 Neka se razlijat kako voda {to istekuva; kako izgazena treva neka se isu{at! 8 Kako pol`av {to se topi da se rastopat, kako pometnat plod, sonce da ne vidat nikoga{! 9 Pred kotlite va{i da osetat toplina od zapalenoto trwe, surovo ili suvo, vior neka gi odnese! 10 ]e se zaraduva pravedniot, koga }e ja vidi odmazdata nad bezbo`nicite; }e gi mie nozete svoi vo krvta na gre{nikot. 11 I }e re~e ~ovekot: navistina ima nagrada za pravedniot! Navistina ima Bog, Koj sudi na Zemjata! PSALM 58 Molitva za pomo{ protiv zamki od pakosni neprijateli Spasi me od neprijatelite moi, Bo`e moj, za{titi me od onie {to stanuvaat protiv mene! 2 Izbavi me od onie {to vr{at bezzakonija; spasi me i od krvnicite; 3 za{to, ete, tie ja demnat du{ata moja; me napa|aat silnite bez prestap moj i bez grev moj, Gospodi. 4 Bez moja vina navalija na mene; stani, izlezi mi vo presret i pogledaj.
1

5
139,3 5 Mojs 32,33

6
Prop 10,11

7
3,7 34,17 56,4

8
36,2 2 Car 14,14 Jov 11,16 13,11 Mudr 16,29 17,14

9
Jov 3,16 Prop 6,3-4

10
Os 13,3 Naum 1,10 Jov 21,18 26,21

11
34,27 51,6 67,23 1,3 Mal 2,17 3,17 Jov 19,29

58,4
Izreki 1,11

5 Ti, Gospodi, Bo`e na silite, Bo`e Izrailev, razbudi se i kazni gi site ovie narodi i ne po{teduvaj nieden od onie {to vr{at bezzakonie. 6 Nave~er tie se vra}aat, vijat kako ku~iwa i odat okolu gradot. 7 I, ete, blujat so jazikot svoj; vo ustata imaat me~, Za{to, - si velat tie, - koj }e ~ue? 8 No Ti, Gospodi, im se smee{; im se podbiva{ na site bezbo`ni narodi. 9 Silo moja, Tebe te o~ekuvam, za{to Ti si, Bo`e, moe pribe`i{te. 10 Mojot Bog, }e me presretne so qubov, Bog moj, Koj mi gi pokoruva moite neprijateli. 11 Ne ubivaj gi, za da ne zaboravi mojot narod; rasturi gi so silata Svoja i pobedi gi, Gospodi, za{titni~e na{. 12 Za grevot na ustata nivna; za zborot vo ustata nivna neka se fatat vo gordosta svoja, bidej}i samo kletvi i lagi ka`uvaat. 13 Istrebi gi vo gnev, i nema ve}e da gi ima; za da uvidat deka Bog upravuva nad Jakov i do krai{tata na zemjata. 14 Navra}aat sekoja ve~er, zavivaat kako ku~iwa, i odat okolu gradot; 15 Tie skitaat, baraj}i hrana, a koga nema da se zasitat, gi pominuvaat no}ite 'r`ej}i. 16 Jas, pak, so pesna }e ja slavam Tvojata sila i od rani zori }e se zaraduvam so Tvojata milost, bidej}i Ti mi be{e zakrila i pribe`i{te vo denot na mojata nesre}a. 17 Silo moja, Tebe Ti peam, za{to Ti si zakrila, Bo`e moj, milost moja.

5
7,6

6
34,23

7
21,16 54,10

8
51,2 54,21 56,4 63,3

9
2,4 36,13

11
53,8

13
Izreki 12,13 17,6

14
45,9-10 82,18 Ez 5,13 6,11 12,12

17
16,15

59,1-2
2 Car 8, 1-17 9,33.38 1 Let 18,3.12

4
Is 24,20

PSALM 59 Molitva za izbavuvawe Bo`e, Ti n# otfrli i n# rasturi, se razgnevi, no sega obnovi n# pak! 2 Ja potrese zemjata i ja rase~e; stegni gi puknatinite nejzini, za{to taa se ni{a. 3 Ti mu poka`a na Tvojot narod `estokost i n# napoi so zanosno vino. 4 Na onie, {to se bojat od Tebe, im dade znak za da se izbavat od ubojniot lak.
1

738
PSALMI
5
74,8 Is 51,17 50,20-21 Er 25,15-16 5 Za da se izbavat Tvoite vozqubeni, spasi n# so Tvojata desnica i usli{i n#. 6 Re~e Bog vo Svoeto Svetili{te: So veselba }e go razdelam Sihem i }e ja premeram dolinata na Sukot zaradi podelba. 7 Moj e Galaad, i Moj e Manasija, i Efrem e {lem na glavata Moja, i Juda e `ezol Moj. 8 Moav Mi e legen za miewe, vrz Edom go frlam ~evelot Svoj, 9 Koj }e me vovede vo ukrepeniot grad? Koj }e me dovede do Edom? 10 Zar ne Ti, Bo`e, Koj n# otfrli? Ti ve}e ne izleguva{, Bo`e, so na{ite vojski. 11 Pomogni ni protiv neprijatelite, za{to od ~ovekot nema spasenie. 12 So Boga hrabro }e se borime, Toj }e gi uni{ti na{ite ma~iteli. 2 Za{to Toj e Bog moj, i moj Spasitel. Tvrdina moja: nema da se pokolebam. 3 Do koga }e pritiskate vrz ~ovekot? Go urivate site vie kako naklonet yid i nakrivena ograda! 4 Namislivte da go uni{tite moeto dostoinstvo so laga; so ustata svoja blagoslovuvate, a so srceto svoe kolnete. 5 A ti, du{o moja, samo na Boga ~ekaj, za{to samo vo Nego e mojata nade`. 6 Samo Toj e moja Karpa i Spasitel moj: tvrdina moja i nema ve}e da se kolebam. 7 Vo Boga e moeto spasenie i mojata slava; Bog mi e silna Karpa i pribe`i{te moe. 8 Nadevajte se vo Nego site lu|e vo sekoe vreme; otvorete go srceto va{e pred Nego: Bog e na{eto pribe`i{te. 9 Sinovite ~ove~ki se samo sueta; sinovite ~ove~ki se laga; koga bi gi stavile na merilo, tie site zaedno bi bile polesni od zdiv! 10 Ne veruvajte vo nasilstvo i ne posakuvajte grabe`; koga bogatstvoto raste, ne privrzuvajte go srceto kon nego. 11 Edna{ Bog re~e, a dvapati jas go ~uv toa deka silata e vo Boga, 12 deka vo Tebe, Gospodi, e silata Bo`ja i deka vo Tebe ima milost, za{to Ti mu pla}a{ na sekogo spored delata negovi.

61,2
Is 12,2

3
17,2 45,7.11 88,26

7
107,6-13

8-10
Is 42,13

5
4,2 27,3 54,21

8
Sir 50,26

6
41,5.11 42,5 70,5 117,8 Mih 7,7

9
1 Mojs 49,10 Is 11,13 Avd 1, 19-20

7
1 Mojs 49,18

10
136,7 5 Mojs 2,5 Is 11,14 Ruta 4,7

8
Is 45,17 59,17 Er 3,23

12
43,9 67,7 32,16-17 43,5 55,4 Os 1,7 2 Let 14,11

9
Is 26,4

PSALM 60 Molitva na poti{ten car 1 Usli{i go, Bo`e, moeto molewe, primi ja molitvata moja. 2 Kon Tebe vikam od krajot na Zemjata, za{to srceto mi papsa. Podigni me na visoka karpa, 3 za{to Ti si moeto pribe`i{te, kreposen zaklon od neprijatelot. 4 Daj mi da se naselam ve~no vo Tvoeto `iveali{te da se zasolnam pod pokrivot na Tvoite krilja. 5 Za{to Ti, Bo`e, gi ~u moite molitvi i im dade nasledstvo na onie, koi se bojat od Tvoeto ime. 6 Dodaj mu u{te denovi kon denovite na carot i prodol`i mu gi godinite od rod vo rod, 7 za da vladee ve~no pred Boga; milost i vernost isprati mu za da go ~uvaat. 8 I taka, so pesna }e go vospevam Tvoeto ime i }e gi izvr{uvam svoite zaveti sekoj den. PSALM 61 Ni{to`nosta ~ovekova Samo vo Boga uspokojuva du{ata moja, od Nego e moeto spasenie.
1

10
38,5-6 48,2 115,11 Is 40,15

60,3
26,4-5 42,3

11
Is 30,12 Er 17,11 Ez 22,29 Jov 27, 13-14 30,24 Prop 5, 9-10 Mt 6, 19-20.24 1 Tim 6,17

4
45,1 Izreki 18,11

5
14,1 16,8

PSALM 62

7-8
20,4 42,3 71,5 84,10-11 88,4-26 Is 16,5 Izreki 20,28 65,13

Kopne` za zaedni{tvo so Boga Jov 40,4 27,4 1 Bo`e, Ti si mojot Bog, Tebe Te ba- 30,23 17,10 ram; za Tebe za`edne du{ata moja. Za Er 31,19 Tebe kopnee teloto moe kako zemja pus- Jov 34,11 Izreki ta, neplodna i bezvodna! 11,21.31 2 I taka so pogled Te barav vo Sveti- 23,12 16, li{teto Tvoe, za da ja vidam Tvojata si- Sir 12-14 Mt 16,27 la i Tvojata slava. 3 Za{to milosta Tvoja e podobra od Rim 2,6 2 Tim 4,14 Otkr 2,23 `ivotot, ustata moja }e Te fali. 4 Taka }e Te blagoslovuvam vo `ivotot moj, i vo Tvoe ime }e gi krevam ra- 62,1 cete moi. 1 Car 5 Kako so mast i maslo se nasituva du- 22-24 {ata moja, i so radosen glas }e te fali ustata moja.

12

739
PSALMI
2
35,7-9 41,1-2 142,6 6 Koga }e se setam za Tebe vo postelata moja, vo no}nite ~asovi za Tebe razmisluvam, 7 za{to Ti si mi pomo{nik i pod senkata na Tvoite krilja Ti peam. 8 Kon Tebe se prilepuva du{ata moja, tvojata desnica me poddr`uva. 9 A onie koi sakaat da me li{at od mojot `ivot, }e slezat vo dlabo~inata na Zemjata. 10 ]e bidat predadeni na silata na me~ot; }e stanat plen na ~akalite. 11 A carot }e se zaraduva vo Boga, i sekoj }e se fali, koj vo Nego se kolne, bidej}i }e zamolkne ustata na la`livcite.

PSALM 64 Proslavuvawe na Boga 1 Tebe, Bo`e, Ti pripa|a pohvalata na Sion, i Tebe }e Ti se davaat zaveti. 2 Ti usli{uva{ molitvi, kaj Tebe }e dojde sekoja plot. 3 Koga gre{ni dela n# sovladuvaat, Ti gi prostuva{ na{ite prestapi. 4 Bla`en e onoj, kogo Ti si go izbral i primil da `ivee vo Tvoite dvorovi; daj da se nasitime so dobrini od Tvojot dom, od svetosta na Tvojot Hram. 5 Preku ~udesni dela ni odgovara{ i n# izbavuva{, Bo`e, Spasitele na{, Ti si nade` na site zemni krai{ta i na onie {to se daleku preku moreto. 6 Ti, Koj gorite si gi postavil so silata Svoja i so mo} si se prepa{al, 7 Ti Koj ja zamolknuva{ morskata bu~ava, {umot {to go pravat branovite, i bunite kaj narodite. 8 I se pla{at site onie {to `iveat na krajot na svetot, od ~udesata Tvoi: Ti sozdava{ radost kade {to utroto se ra|a i ve~erta zao|a. 9 Ti ja posetuva{ Zemjata, ja napojuva{, ja zbogatuva{: potokot Bo`ji e poln so voda; si im prigotvil hrana na lu|eto, bidej}i taka si ja podgotvil: 10 gi napojuva{ brazdite nejzini, i gi poramnuva{ grutkite nejzini i so do`dovni kapki ja blagoslovuva{ da ra|a plodovi; 11 ja oven~uva{ godinata so Tvojata dobrina i kolite Tvoi polni se so plodovi. 12 Se pojavuvaat pasi{ta po pustinite i rit~iwata se ispolnuvaat so radost; 13 Livadite se kitat so stada, a dolinite se redat so plodovi: site voskliknuvaat i peat. PSALM 65 Blagodarstvena pesna na narodot Bo`ji za duhovnite darovi 1 Vosklikni Mu na Boga, Zemjo cela! 2 Vospejte go imeto Negovo, vozdajte Mu slava i pohvala!

64,3
Is 66,23

4
31,1 77,38

5
144,2 118,48

6
Is 66,19

6
35,8

7
23,2 118,90 Jov 38,6-7

8
16,8

9
5 Mojs 13,4

8
88,9 106,29 Is 17,12 Jov 26,12 Mt 8,26

11
20,1 63,10

10
45,4 3 Mojs 26,3-4 Is 30,23.25 Os 2,9 Joil 2, 22-23

63,4
10,2 54,21 56,4 58,7 139,3 Er 9,3

PSALM 63 Molitva za Bo`jata pomo{ protiv tajni neprijateli i klevetnici ^uj go, Bo`e, glasot moj, koga Ti se molam; za~uvaj mi go `ivotot moj od neprijatelot {to me zastra{uva. 2 Sokrij me od tajnite zaveri na gre{nicite, od planovite na zlo~incite. 3 Tie gi naostrija jazicite svoi kako me~, tie isfrlaat ranlivi zborovi, kako streli, 4 za da strelaat skri{no na neporo~niot; tie strelaat nenadejno vrz nego, bez strav. 5 Tie cvrsto se dogovorija za zlo; se dogovorija kako da ja prikrijat zamkata, pa si rekoa: koj }e n# vidi? 6 Sonuvaat za zlodela, skri{ni zagovori krojat. Za{to, ~ovekovoto srce i um se dlaboka bezdna. 7 No Bog }e gi zastrela, }e gi rani nenadejno. 8 Sopstveniot jazik propast }e im donese; site onie {to }e gi vidat, }e se stapisaat. 9 I sekoj ~ovek }e se upla{i. ]e se raska`uva za delata Bo`ji i }e razmisluvaat za ona {to Toj go izvr{i. 10 A pravedniot }e se razveseli vo Gospod i }e pribegne kaj Nego; i }e se veselat site koi se pravedni po srce.
1

6
9,31 93,7 Is 29,15 Izreki 1,11-12 6,13

11
Is 30,23

12
Amos 9,13

13
95,12 65,1 Is 44,23

7
Er 11,20 Prop 7,24

8
7,12-13 37,2 5 Mojs 32,42

65,1
95,1 96,1 97,4 99,1

9
21,7 43,14

2
Efes 1,12.14

10
39,3 51,6

740
PSALMI
3
17,44 80,15 3 Ka`ete Mu na Boga: kolku se stra{ni delata Tvoi! Poradi goleminata na silata Tvoja, }e Ti se pokoruvaat neprijatelite Tvoi. 4 Celata zemja Ti se pokoruva i Ti pee, Ti pee na Tvoeto ime! 5 Dojdete i videte gi delata Bo`ji, kolku e stra{en vo ~udata Svoi za sinovite ~ove~ki. 6 Toj go pretvori moreto vo suvo; preku reka minaa so noze; tamu se zaraduvavme vo Nego. 7 So Svojata mo} Toj vladee ve~no; Negovite o~i gledaat na narodite za da ne se krenat buntovnicite. 8 Blagoslovuvajte Go, narodi, na{iot Bog i iska`ete Mu pohvala glasno. 9 Toj $ dade `ivot na du{ata na{a i ne dozvoli da potkleknat nozete na{i; 10 Ti n# ispita, Bo`e, n# o~isti, kako {to srebroto so ogan se pre~istuva. 11 Ti n# vovede pri primka, ni stavi tovar na na{ite ple}i. 12 Dopu{ti lu|eto da ni se ka~at na glava. Minavme niz ogan i voda, no n# izvede da zdivneme. 13 ]e vlezam vo Tvojot dom so sepalenica, }e Ti gi ispolnam moite zaveti, 14 {to gi izgovorija usnite moi i gi iska`a ustata moja koga bev vo nevolja. 15 Mrsni sepalenici }e Ti prinesam Tebe, so kadilo od ovni, }e Ti prinesam Tebe i volovi i kozi. 16 Dojdete i ~ujte vie site koi se boite od Boga i }e vi raska`am s# {to napravi Toj za du{ata moja. 17 Povikav kon Nego so ustata moja i Go vozveli~iv so jazikot svoj. 18 Da mislev bezzakonie vo srceto moe, Gospod nema{e da me usli{i. 19 No me usli{i Gospod, go ~u glasot na moleweto moe. 20 Neka e blagosloven Bog, Koj ne ja otfrli molitvata moja i ne me ostavi bez milosta Svoja! 2 za da se spoznae na Zemjata patot Tvoj, i me|u site narodi spasenieto od Tebe. 3 Da Te proslavuvaat narodite, Bo`e, site narodi da Te proslavuvaat. 4 Plemiwata neka se razveselat i neka se raduvaat, za{to pravedno im sudi{ na narodite, i gi vodi{ narodite na Zemjata. 5 Narodite neka Te proslavuvaat, Bo`e, site narodi neka Te slavat! 6 Zemjata go dade svojot plod; Bog, na{iot Bog n# blagoslovi. 7 Da n# blagoslovi Bog i site zemni krai{ta neka Go po~ituvaat.

66,2
4,6 30,16 4 Mojs 6,24-25

5
45,8

3
Er 33,9 Dela 28,28

6
113,3 2 Mojs 14,21-22 Is.N. 3, 16-17 Is 44,27 49,2

5
81,8 97,9

7
84,12 3 Mojs 26,4 Ez 34,27 Os 2,22-23

9
120,3

10
25,2 Is 48,10

67,2

12
31,6 80,7 Is 43,2

PSALM 67 Blagodarnost kon Boga za pobedata 1 Neka se krene Bog, i da se rasprsnat neprijatelite Negovi; neka se razbegaat pred liceto Negovo onie {to Go mrazat. 2 Kako {to dimot is~eznuva, taka da is~eznat; kako {to vosokot se topi od ogan, taka da zaginat gre{nicite od liceto Bo`jo! 3 A pravednite da se razveselat, da se zaraduvaat pred Boga i }e Go proslavuvaat vo radosta. 4 Pejte Mu na Boga, pejte Mu na Negovoto ime; napravete Mu pat na Onoj, Koj se dvi`i po neboto; imeto Mu e Gospod, i raduvajte se pred Nego. 5 Tatko na siracite i Za{titinik na vdovicite; Toj e Bog vo Svoeto sveto mesto. 6 Bog im dava domovi na napu{tenite, gi osloboduva od okovi zatvorenicite, a nepokornite ostanuvaat da `iveat vo pekolna pustina. 7 Bo`e, koga Ti izleguva{e pred Tvojot narod, koga ~ekore{e po pustinata, 8 zemjata se trese{e i nebesata isturaa do`d pred Boga, Bog na Sinaj - pred Boga, Bog Izrailev. 9 Izobilen do`d izli Ti, Bo`e, vrz Tvoeto nasledstvo, i koga toa iznemo{tuva{e, Ti go potkrepuva{e. 10 Stadata Tvoi `iveat na nea; vo Svojata dobrina, Bo`e, Ti se pogri`i i za siromasite.

4 Mojs 10,35 Is 33,3

4
31,11

13
21,25

5
17,10 2 Mojs 15,21 5 Mojs 33,26 Is 19,1

15
50,20

16
9,1

18
Jn 9,31

6
145,9 2 Mojs 22,22-23 Posl. 1,37

19
16,1

8
5 Mojs 33,2 Sud 5,4-5 Avak 3,3-4

10
77,24-25 2 Mojs 16

PSALM 66 Blagodarnost kon Boga za blagoslovot izlien vrz site narodi 1 Bo`e, bidi milostiv kon nas i blagoslovi n#; osvetli n# so liceto Svoe,

741
PSALMI
13
47,4-5 Sud 5,19.22 11 Gospod dava naredba; golema e pridru`bata na izvestitelite: 12 carevi na armii begaat li begaat, a `enite po domovite plenot go delat. 13 Dodeka vie po~ivavte me|u stadata, kriljata na gulabicata zableskaa vo srebro, a nejzinite perduvi so zlato. 14 Koga Semo}niot gi razbiva{e carevite, sneg pa|a{e na Selmon. 15 Goro mo}na, goro Ba{anska, goro so brojni vrvovi, goro Ba{anska! 16 Zo{to gleda{ zavidlivo, goro so brojni vrvovi, kon gorata {to Bog ja posaka za Svoe prebivali{te, kade {to Gospod }e prestojuva doveka? 17 Bo`jite koli se bezbroj - na iljada iljadi; Gospod na Sinaj doa|a vo Svetili{teto. 18 Ti se vozvisi visoko, pleni plen, primi darovi od lu|eto, duri i od protivnicite na Bo`joto prebivali{te tamu. 19 Neka e blagosloven Bog Koj n# nosi od den vo den, Bog, na{eto spasenie. 20 Na{iot Bog e Bog Koj spasuva; vo vlasta na Gospod e izbavuvaweto od smrtta. 21 No Bog }e im gi skr{i glavite na neprijatelite Svoi i vlaknestoto teme na onie {to ostanuvaat vo svoite grevovi. 22 Gospod re~e: od Ba{an }e gi vratam, }e gi izvle~am od morskite dlabo~ini, 23 za da ti se natopi nogata tvoja i jazikot na tvoite ku~iwa vo krvta na neprijatelite. 24 Go vidov Tvoeto veli~estveno doa|awe, Bo`e, doa|aweto na mojot Bog i Car vo Svetili{teto: 25 napred odea peja~ite, a na krajot svira~ite, a vo sredinata - devojki so timpani: 26 Vo sobranijata blagoslovuvajte Go Boga, Gospod, vie, {to ste od semeto Izrailevo! 27 Tamu be{e Venijamin, najmladiot; knezovite Judini - so svoite ~eti, knezovite Zavulonovi, knezovite Neftalimovi. 28 Poka`i ja Bo`e, silata Tvoja, snagata Tvoja, Bo`e, kako {to prave{e so nas vo minatoto. 29 Poradi Tvojot hram vo Erusalim, carevite }e Ti prinesuvaat darovi. 30 Skroti gi yverovite vo mo~uri{tata, volovite so teliwata na narodite, zgazi gi pod nozete onie koi se lakomat po po~esti, rasturi gi narodite koi u`ivaat vo vojna. 31 Neka se donese bronza od Egipet, Etiopija brzo neka podade race kon Boga. 32 Carstva zemni, pejte Mu na Boga, slavete Go Gospoda, 33 Koj se vozi na nebo, na nebesata iskonski. I, ete, Toj go ispra}a Svojot glas, Svojot silen glas. 34 Podajte Mu slava na Boga! Nad Izrail e Negovoto velelepie, a silata Negova na oblacite. 35 ^udesen si Ti, Bo`e, vo svetosta Svoja; Bog Izrailev - Toj }e mu dade sila i krepost na Svojot narod. Neka e blagosloven Bog!

31
Ez 29,2-3

14
Sud 5,16

32
Is 18,7 44,13

17
77,68 Ez 43,7

34
17,10 67,4 5 Mojs 33,26

18
Is.N. 5, 13-15 4 Car 6,17 7,5

35
27,8 28,11

19
46,5 Efes 4, 8-10

68,1
44,1

20
62,8 5 Mojs 32,11 Is 46,3-4

2
17,4 Jona 2,6

4
118,82.123

24
3 Car 21,19 21,37 4 Car 9,36

5
39,12 34,19 Jn 15,25

27-28
79,1-2 5 Mojs 33,28 Is 8,23 Er 2,13 16,13

PSALM 68 Slugata Gospodov e vo golema nevolja 1 Spasi me, Bo`e, za{to vodite stignaa do gu{ata moja! 2 Potonav vo dlaboka tiwa, kade {to nema dno; vlegov vo morska dlabo~ina i bura me potopi. 3 Iznemo{tev od vikawe; zasipna grloto moe; popu{tija o~ite moi, ~ekaj}i Go mojot Bog. 4 Onie, {to me mrazat bez pri~ina, se namno`ija pove}e od kosata na glavata moja: neprijatelite moi, koi me gonat nepravedno, se zasilija; ona {to ne sum go zel, baraat da go vratam! 5 Bo`e, Ti go znae{ moeto bezumie, i grevovite moi ne se sokrieni od Tebe. 6 Da ne se posramat poradi mene site onie, {to se nadevaat na Tebe, Gospodi, Bo`e na silite. Da ne se posramat poradi mene onie, koi Te baraat, Bo`e Izrailev, 7 za{to zaradi Tebe podnesuvam ismejuvawe, i sram go obzede liceto moe. 8 Tu| stanav za bra}ata svoi, tu|inec za sinovite na majka mi moja.

8
Er 15,15

742
PSALMI
9
Jov 19, 13-15 9 Bidej}i revnosta za Tvojot dom me izede, i navredite na onie {to Te hulat, pa|aat vrz mene; 10 i postam so du{ata svoja, no i toa mi go zemaat za zlo. 11 Mesto obleka oblekuvam vre}a; i so toa im stanav za prikaz; 12 protiv mene zboruvaat onie {to sedat pred portite i pijanicite peat za mene. 13 Jas, pak, molitvata moja ja upatuvam kon Tebe, Gospodi; vo blagoprijatno vreme, Bo`e, so golemata Svoja milost usli{i me zaradi vistinata na spasenieto od Tebe; 14 izvedi me od kalta za da ne potonam; da se izbavam od onie, koi me mrazat, a i od dlabokite vodi; 15 za da ne me potopi vodniot vrte`, i dlabinata da ne me progolta, da ne ja zatvori nad mene bezdnata svojata usta. 16 Usli{i me, Gospodi, za{to blaga e Tvojata milost; poradi golemata Tvoja milosrdnost pogledaj me; 17 ne odvra}aj go liceto Svoe od slugata Tvoj, za{to sum poti{ten; usli{i me brzo; 18 nakloni se kon du{ata moja i iskupi ja; poradi moite neprijateli, spasi me. 19 za{to Ti go znae{ mojot podbiv, mojot sram i moeto zasramuvawe: poznati Ti se site moi neprijateli. 20 Navredite mi go skr{ija srceto; o~aen sum, o~ekuvaj}i nekoj da mi se so`ali, no go nema{e, i da me ute{i nekoj, no ne go najdov. 21 I mi dadoa `ol~ka da jadam i koga za`ednev - so ocet me napoija. 22 Trpezata nivna neka im bide primka, go{tevaweto - stapica; 23 da im se pomra~at o~ite, ta da ne gledaat, i bedrata nivni oslabi gi zasekoga{; 24 izlij go vrz niv gnevot Svoj, i jarosta na Tvojot gnev neka gi obzeme; 25 domovite da im gi zapusti{, i vo {atorite nivni da ne ostane nikoj `iv; 26 za{to onoj kogo Ti go porazi, tie go gonat, i so toa gi umno`ija bolkite od ranite moi. 27 Prituri vina vrz vinata nivna, za da ne dobijat pro{ka od Tebe. 28 Neka bidat izbri{ani od knigata na `ivite i da ne bidat zapi{ani me|u pravednite. 29 Jas, pak, sum beden i stradam; neka dojde od Tebe, Bo`e, spasenieto za mene! 30 ]e go slavam imeto na mojot Bog so pesna, }e go vozveli~uvam vo blagodarnost, 31 i toa }e Mu bide pougodno na Gospod, otkolku tele ili junec so rogovi i so kopita. 32 Neka go vidat toa onie {to stradaat i neka se zaraduvaat. Neka vi `ivnat srcata vam, koi Go barate Boga, 33 za{to Gospod gi slu{a siromasite i ne gi prezira zatvorenicite Svoi. 34 Neka Go slavat nebesata i zemjata, moreto i s# {to `ivee vo nego; 35 za{to Bog }e go spasi Sion, }e se izgradat gradovi vo Judeja, i tamu }e gi nasledat; 36 i }e se veselat tamu onie {to go sakaat imeto Negovo.

29
2 Mojs 32,32 Is 4,3 Dan 12,1 Fil 4,3 Otkr 3,5

10
118,139 Jn 2,17 Rim 15,3

31
21,25-26

11
108,24-25

33
21,26 33,2 69,4

14
31,6 101,13 Is 49,8

34
139,12

17
108,21

36
101,16.28 Is 44,26 Ez 36,10 5,11 Is 65,9

18
101,2 142,7

21
Jov 6,14-15 Pla~ 1,2 Mt 26,40 Jn 16,32

70,1-3
24,2 30,1-3

22
Mt 27,34.48

23-24
Rim 11, 9-10

PSALM 69 Molitva za pomo{ protiv neprijateli

1 Bo`e, dojdi mi na pomo{; pobrzaj, Gospodi, da mi pomogne{. 2 Neka pocrveneat i neka se zasramat onie, {to ja baraat du{ata moja! Neka se upla{at, neka se upla{at i zasramat onie, koi mi po`eluvaat zlo. 3 Neka otstapat i neka se posramat onie {to mi vikaat: Aha! Aha! 4 Neka se zaraduvaat i razveselat vo Tebe site, koi Te baraat, i koi Te sakaat Tebe, Bo`e, i koi sakaat spasenie od Tebe, i neka velat: Velik e Gospod! 5 Jas, pak, sum beden i siromav; pomogni mi Bo`e, Ti si, Gospodi, pomo{nik moj i izbavitel moj, ne docni!

26
Dela 1,20

27
70,11 Is 53,4

PSALM 70 Molitva za milost Bo`ja vo starosta Kaj Tebe, Gospodi, se zasolnuvam, ne dopu{taj da bidam posramen nikoga{!
1

743
PSALMI
4
139,1 2 Izbavi me poradi pravednosta Svoja i spasi me; prikloni go uvoto Svoe kon mene i spasi me. 3 Bidi mi Karpa za moe pribe`i{te, izvedi me na mesto sigurno - za{to Ti si moja krepost i moe pribe`i{te. 4 Bo`e moj, izbavi me od racete na gre{nikot, od racete na prestapnikot i nasilnikot, 5 za{to Ti si moja nade`, Gospodi, moja verba od mladosta moja. 6 Za Tebe cvrsto se dr`am od ra|aweto moe; Ti si moj pokrovitel od maj~inata mi utroba; za Tebe ve~no }e peam. 7 Za mnogumina bev kako nekoe ~udo, no Ti si mojot silen pomo{nik. 8 Polna mi e ustata so pohvala, i so pesna ja veli~am slavata Tvoja; i cel den peam za Tvoeto velelepie. 9 Ne otfrlaj me na starost, koga }e po~ne silata moja da is~eznuva, ne napu{taj me, 10 za{to neprijatelite moi zboruvaat protiv mene; i onie, koi ja demnat du{ata moja, se dogovaraat me|u sebe, 11 velej}i: Go ostavi Bog; gonete go i fatete go, za{to nema koj da go izbavi . 12 Bo`e moj, ne oddale~uvaj se od mene; Bo`e moj, pobrzaj mi na pomo{! 13 Da se posramat i da is~eznat onie {to ja klevetat du{ata moja; da pocrvenat i se zasramat onie, {to mi sakaat zlo. 14 Jas, pak, sekoga{ }e se nadevam vo Tebe i }e Te slavam s# pove}e. 15 Ustata moja }e razglasuva za Tvoite pravedni dela, i sekoj den za delata na spasenieto od Tebe, za{to ne im go znam brojot. 16 ]e vlezam slavej}i gi mo}nite dela na Gospod Bog; }e ja veli~am Tvojata pravednost - samo Tvojata. 17 Bo`e, Ti me pou~uva{e od mladosta moja, i jas s# dosega gi objavuvam ~udesata Tvoi. 18 I vo starosta, koga }e obelam, Bo`e, ne napu{taj me, za da ja objavuvam mi{kata Tvoja, silata Tvoja i pravdata Tvoja na sega{niot rod i na idniot, 19 silata Tvoja i pravdata Tvoja, Bo`e, dosega duri do vi{noto nebo, preku

6
21,9 Er 17,14

7
30,11 Is 52,14 Ez 12,6.11 23,24.27

9
21,11.19

11
3,2 21,8 68,26

12
21,11 37,22 39,13 69,1

koja izvr{i golemi dela, Bo`e. Koj e sli~en na Tebe? 20 Kolku golemi i te{ki maki mi prati, no Ti pak }e me o`ivee{, i pak }e me izvede{ od zemnite dlabo~ini. 21 ]e mi go zgolemi{ dostoinstvoto i pak }e me ute{i{. 22 I jas }e ja slavam na harfa Tvojata vernost, Bo`e moj; }e Te vospevam na lira, Svetecu Izrailev! 23 ]e se raduva ustata moja, koga }e Ti peam, i du{ata moja, koja si ja izbavil. 24 I jazikot moj sekoga{ }e zboruva za Tvojata pravda, koga }e pocrveneat i }e se zasramat onie, koi mi po`eluvaa zlo. PSALM 71 Pohvala za golemiot Car i Negovoto vladeewe 1 Bo`e, daj mu go na carot Svojot praveden sud, a na careviot sin - Svojata pravednost, 2 za da im sudi so pravednost na Tvoite lu|e i na siromasite Tvoi so praveden sud. 3 Gorite neka im donesat mir na lu|eto, i rit~iwata - pravednost. 4 Neka gi brani bednite me|u lu|eto, neka gi spasi sinovite na siromasite, a ugnetuva~ot neka go ponizi. 5 Neka `ivee, dodeka postoi sonceto i mese~inata - od rod vo rod. 6 Neka bide kako do`d na livada, kako kapki {to narosuvaat zemja. 7 Vo Negovo vreme neka se zacari pravda, i neka ima izobilen mir s# dodeka ne ja snema mese~inata. 8 I neka vladee od more do more i od Rekata do krai{tata na Zemjata. 9 Pred Nego neka padnat na kolena `itelite na pustinata, i neprijatelite Negovi neka ja li`at pra{inata; 10 carevite na Tarsis i ostrovjanite darovi neka mu prinesuvaat; i carevite na Sava i od Seva darovi neka mu donesuvaat. 11 I neka Mu se poklonuvaat site carevi; neka Mu slu`at site narodi; 12 za{to Toj izbavi beden koga vika i siromav i bespomo{en.

22
91,3

24
34,26

71,1
88,14 Er 23,5

3
Is 45,8 51,5 54,11 Sof 2,3

5
60,7 88,37 2 Car 7, 13-14 Er 31,35 32,20

6
Is 45,8 Os 6,3

13
34,4 39,14

7
36,11

15
39,5 138,17-18

8
Zah 9,10 Sir 44,21

17
128,1-2 Is 46,3-4 Er 2,2 Os 2,17

10
3 Car 10,1

12
Jov 29,12

18
21,30

744
PSALMI
14
115,15 13 ]e go po{tedi bedniot i siromaviot i }e go spasi `ivotot na siromasite; 14 od ugnetuvawa i nasilstva }e gi izbavi du{ite nivni, bidej}i e skapocena nivnata krv pred o~ite Negovi. 15 Neka po`ivee, pa }e Mu davaat arabisko zlato; i neka Mu se molat neprestajno, sekoj den neka Go blagoslovuvaat; 16 Neka ima na zemjata `ito vo izobilstvo, do vrvovite na gorite; plodot Negov }e se izdiga nad Livan, a vo gradovite lu|eto neka se razmno`uvaat kako trevata po zemjata, 17 Negovoto ime neka bide ve~no: neka Mu trae slavata s# dodeka postoi Sonceto; i vo Nego neka bidat blagosloveni site zemni plemiwa, a i site narodi neka Go smetaat za bla`en. 18 Neka e blagosloven Gospod Bog, Bog Izrailev, Koj edinstven pravi ~udesa; 19 i neka e blagosloveno Negovoto slavno ime doveka, i so slavata Negova neka se ispolni celata Zemja! Amin i amin! 20 Zavr{ija molitvite na David, Jeseeviot sin.

16
Os 14,6-9 Amos 9,13

17
1 Mojs 12,3

19
Avak 3,3

72,3
36,1 Jov 21, 13-26

7
16,10 118,70 5 Mojs 32,15 Er 5,28 Jov 15,27

TRETA KNIGA PSALM 72 I se izlo`uvav na neprijatnosti sekoj den i na sram sekoe utro? 15 No ako re~ev: }e rasuduvam i jas taka, - toga{ }e go izneverev rodot na Tvoite sinovi. 16 I sakav toa da go razberam, no toa be{e te{ko za mene, 17 s# dodeka ne vlegov vo Bo`joto svetili{te i ne go razbrav nivniot kraj. 18 Navistina, si gi postavil na lizgavo mesto, na propast gi soboruva{! 19 Kako propadnaa, kako nejnadejno iz~eznaa i zaginaa odneseni od u`asot! 20 Kako {to ~ovek go prezira sonot koga }e se razbudi, taka, Ti, Gospodi, }e gi prezre{ niv, koga }e se razbudat! 21 Koga du{ata mi be{e ogor~ena, koga se jadosuvav odnatre, 22 bezumen bev i ne razbirav, kako dobi~e bev pred Tebe. 23 No Jas sum sekoga{ so Tebe: Ti mi ja pridr`uva{ desnicata moja, 24 me vodi{ so sovetot Svoj i }e me primi{ vo Tvojata slava. 25 Kogo Go imam jas na neboto osven Tebe? A koga sum so Tebe na zemjata, ni{to drugo ne baram. 26 Mo`e da iznemo{ti srceto moe i teloto moe; no Bog e sila na srceto moe i nasledstvoto moe. 27 Za{to, ete, onie, {to se oddale~uvaat od Tebe, propa|aat; Ti go istrebuva{ sekogo, koj otstapuva od Tebe.
14

11
9,31

17
118,130

Ve~na pravda 13 1 Kolku e dobar Bog kon Izrail, kon 25,6 Mal 3,14 onie {to se so ~isto srce! 2 A nozete moi za malku ne potkleknaa, za malku ~ekorite moi }e stanea nesigurni, 3 za{to im pozavidev na bezzakonicite, gledaj}i go napredokot na gre{nicite, 4 za{to ne stradaat, nivnite tela se cvrsti i jadri. 5 Nemaat maki kako drugite, ~ove~ki nevolji ne gi zasegaat. 6 Zatoa gordelivosta im e kako veri{ka okolu vratot, a nasilstvoto im e obleka. 7 O~ite im se podueni od salo, a od srcata im se izlevaat bezumija. 8 se podbivaat i zlobno zboruvaat, se zakanuvaat nadmeno so nasilstvo. 9 Ja krevaat ustata protiv neboto, a jazikot niven ja obikoluva zemjata. 10 Zatoa narodot Moj po niv se zaletuva, i mana ne im nao|a. 11 I veli: Kako }e doznae Bog, i ima li znaewe vo Sevi{niot? 12 Ete, takvi se gre{nicite, sekoga{ spokojni, bogatstvo naplastuvaat. 13 I si rekov: zar zaludo go ~uvav ~isto srceto svoe i vo nevinost gi miev racete svoi?

20
48,14

24
15,10

26
15,5

745
PSALMI
73,2
2 Mojs 15,17 5 Mojs 7,6 Is 63,17 Er 10,16 28 A mene mi e dobro da sum do Boga, na Gospod ja polagam nade`ta moja, za da gi raska`uvam site dela Tvoi kaj portite na }erkata Sionova. 16 Tvoj e denot i Tvoja e no}ta: Ti gi postavi svetilata i sonceto; 17 Ti gi sozdade site granici na Zemjata, letoto i proletta Ti gi opredeli. 18 Seti se sepak na ova; neprijatelot Go navredi Gospoda; lu|e bezumni go preziraat Tvoeto ime. 19 Ne predavaj ja na yverovite du{ata na Svojata grlica; ne zaboravaj gi zasekoga{ du{ite na siromasite Tvoi. 20 Pogledaj na Svojot zavet, za{to site mra~ni domovi po zemjata se ispolnija so bezzakonici; 21 Da ne se vrati posramen potisnatiot; siromaviot i bedniot neka go proslavuvaat Tvoeto ime. 22 Stani Bo`e, spored pravdata Svoja presudi; seti se kako sekoj den Te huli bezbo`nikot. 23 Ne zaboravaj ja vikotnicata na Tvoite neprijateli, bunata na onie {to Te mrazat, koja postojano se kreva protiv Tebe.

74,4
45,2 59,2 92,1-2 95,10 1 Car 2,8

3
Is 51,19

5
1 Car 2,3 Zah 1, 18-2,3

PSALM 73 Molba za pomo{ Zo{to, Bo`e, n# otfrli zasekoga{? Zo{to gnevot Tvoj se razgore na ovcite od Tvoeto pasi{te? 2 Seti se na Tvojot narod, kogo u{te od porano go pridobi, gi izbavi so `ezolot kako nasledstvo Tvoe, i na gorata Sionska, na koja Ti se naseli! 3 Za~ekori kon ve~nite urnatini, neprijatelot uni{ti s# vo svetili{teto Tvoe. 4 Tvoite neprijateli vikaa vo Tvoeto Sobranie, postavija svoi znaci tamu. 5 Maftaa i kr{ea so sekiri kaj gorniot vlez, 6 so sekira i drven ~ekan gi iskr{ija drvenite rezbi; 7 go zapalija so ogan Tvoeto Svetili{te, go oskvernija mestoto, na koe imeto Tvoe prestojuva, do zemja go razurnaa. 8 Rekoa vo srcata svoi: Ajde dokraj da gi istrebime! I gi izgorea site Bo`ji svetili{ta vo zemjata. 9 Znacite svoi ne gi gledame, nema pove}e ni prorok, i nikoj od nas ne znae, do koga? 10 Do koga, Bo`e, }e se gordee nad nas neprijatelot? Ve~no li protivnikot }e go prezira imeto Tvoe? 11 Zo{to ja povlekuva{ rakata Svoja i desnicata Svoja vo pazuvite Svoi ja krie{? 12 No Bog, Carot moj e u{te od pred vekovite, Toj prigotvuva spasenie srede Zemjata! 13 Bo`e, so silata Svoja Ti go rase~e moreto i gi sotre glavite na vodnite stra{ila. 14 Ti mu ja zdrobi glavata na Levijatanot i im ja dade kako hrana na pustinskite `ivotni. 15 Ti gi otvori izvorite i potocite, ti gi isu{i rekite nepresu{ni.
1

7
4 Car 25,9 Is 64,10

6
93,4 Jov 15,25

9
76,8 Ez 7,26 Pla~ 2,9

7
Mt 24, 23-28

10
6,3 88,46

8
1 Car 2,7 Dan 2,21

11
Is 52,10

9
59,3 Is 51,17 Jov 21,20 91,10

13
88,9-10 Is 51,9-10 Jov 7,12

14
Jov 3,8

15
2 Mojs 17,1-7 4 Mojs 20,2-13 Is.N. 3

PSALM 74 Blagodarnost kon Boga z a sudot nad gordite

1 Te falime Tebe, Bo`e, Te falime, imeto Tvoe e blizu. Lu|eto gi razglasuvaat tvoite ~udesni dela! 2 Koga }e dojde vreme, }e sudam spored pravda. 3 Koga se zani{a Zemjata i site, {to `iveat na nea, Jas gi zacvrstiv stolbovite nejzini. 4 Im velam na drskite: ne bidete drski! I na gre{nicite: ne digajte rog, 5 ne krevajte go visoko va{iot rog, ne govorete drsko protiv Boga! 6 za{to izdigaweto ne doa|a ni od istok, ni od zapad, nitu, pak, od pustinata; 7 no Bog e sudija: edni uni`uva, a drugi vozvisuva. 8 Za{to ~a{ata e vo rakata na Gospod, so vino penlivo, prome{ano, Toj naleva od nea i do talog }e go ispijat site gre{nici na zemjata!

746
PSALMI
75,3
9 Jas, pak, ve~no }e se raduvam, }e Mu peam na Jakovoviot Bog, 10 }e im gi skr{am rogovite na site 4 gre{nici, a rogot na pravednite }e se 45,9 vozvisi. 4 Budni se o~ite moi, se voznemiriv i ne mo`am da govoram. O~ite mi gi dr`i{ otvoreni, 5 Razmisluvav za damne{nite dni, i se setiv za starite godini; 6 Razmisluvav no}e so srceto svoe, a duhot moj me ispituva{e; 7 zar Gospod zasekoga{ otfrla i ne saka li pove}e da bide blagonaklonet, 8 ili zasekoga{ prestanala Negovata milost, i Negovite vetuvawa se presekle za site rodovi? 9 Zar Gospod zaboravil na {tedrosta Svoja? Zar vo gnevot Svoj }e go zatvori Svoeto milosrdie? 10 Pa si rekov: Ova e mojata bolka: desnicata na Sevi{niot se izmenila. 11 ]e si spomnam za delata na Gospod; }e se potsetam na damne{nite ~udesni dela; 12 }e gi razgleduvam site Tvoi dela i }e mislam na Tvoite mo}ni dela. 13 Bo`e, Tvojot pat e svet. Koj bog e tolku golem, kako na{iot Bog!? 14 Ti si Bog, Koj pravi ~udesa; Ti ja poka`a silata Svoja me|u narodite; 15 Ti so mi{kata Svoja go izbavi Tvojot narod, sinovite na Jakov i na Josif. 16 Te vidoa, Bo`e, vodite, Te vidoa vodite i se razbranuvaa, i bezdnite zatreperea. 17 Od oblacite se izlea voda, zagrmea nebesata za{to strelite Tvoi proletuvaa. 18 Tatne`ot na Tvojot grom se raznesuva{e niz viorot; svetkavici ja osvetluvaa vselenata; Zemjata trepere{e i se trese{e. 19 Tvojot pat vode{e niz moreto, Tvoite pateki preku mo}nite vodi, no Tvoite tragi ne se poznavaa. 20 Ti gi vode{e kako stado lu|eto Tvoi preku rakata na Mojsej i Aron.

6
142,5 5 Mojs 32,7

121,6-7 1 Mojs 14,18

8
73,1 88,46 Pla~ 3, 21-23

47,3-7

6
4 Car 19,35 Er 51,39.57 Naum 3,18

PSALM 75 Golemo e imeto na Boga vo Izrail

1

10
73,9 Is 49,14-15 62,14

5 Mojs 7,21 9,37 Naum 1,6 Mal 3,2

8 govoto ime vo Izrail.

2

Poznat e Bog vo Judeja; golemo e Ne-

13
142,5

Vo [alem e Negovoto mesto, a Negovoto `iveali{te - na Sion. 3 Tamu Toj ja porazi silata na strelite, {titot i me~ot i vojnata. 4 Posvetol si od svetlinata, poveli76,3 27,2 ~estven od drevnite gori! 49,15 5 Se zbrkaa site {to bea so hrabro sr87,1 Is 26,16 ce; zaspaa i im papsaa racete. 6 Od Tvojata zakana, Bo`e Jakovov, se 4 41,5.11 skamenija i kowanicite i kowite. 42,5 7 Ti si stra{en, i koj }e opstane pred Jona 2,8 141,3 Tebe, koga }e se krene Tvojot gnev!? 142,4 8 Od nebesata se ~u glas deka }e sudi{; Zemjata se upla{i i zaneme, 9 koga Bog stana da sudi, za da gi spasi site ugneteni po Zemjata, 10 za{to i preku ~ovekoviot bes Ti }e se proslavi{, a i ostatokot od niv }e Te proslavuva. 11 Zavetuvajte se na Gospod, va{iot Bog, i ispolnuvajte gi zavetite; site, {to ste okolu Nego, prinesuvajte darovi, na Stra{niot, 12 Koj gi skrotuva duhovite na knezovite, od Kogo se pla{at i zemnite carevi. PSALM 76 Uteha poradi milosta na Boga koja porano Mu ja uka`uva{e na Svojot narod So glasot svoj vikam kon Boga, so glasot svoj kon Boga, za da me ~ue. 2 Vo denot na tagata moja Go baram Boga no}e, so izdignati race kon Nego neumorno; no du{ata moja ne mo`e da se ute{i. 3 Go spomnuvam Boga i vozdivnuvam, razmisluvam i duhot moj malaksuva.
1

14
17,30-31 88,6 2 Mojs 15,1-18 5 Mojs 32,4

16
1 Mojs 46,26-27 Neem 1,10

17
2 Mojs 14 Naum 1,4 Avak 3, 10-11 Jov 7,12

18
17,14 143,6

19
29 96,4 2 Mojs 19,16

20
Is 43,16 50,9 Neem 9,11 Mudr 14,3 77,52 Is 63,11-14 Mih 6,4

77,1
5 Mojs 32,1

2
48,4 Mt 13,35

PSALM 77 Vernosta Bo`ja vo vodeweto na negoviot neposlu{en narod

1 Slu{ni gi, narode moj, poukite moi, neka ~ue uvoto va{e {to zboruva ustata moja.

747
PSALMI
3
43,1 144,4 2 Mojs 10,2 12,13 Jov 8,8 2 Ja otvoram ustata svoja so parabola i }e zboruvam za nepoznatite raboti od staro vreme, 3 raboti {to gi ~uvme i doznavme i {to ni raska`uvaa tatkovcite na{i, 4 nema da gi krieme od nivnite deca, na idniot rod }e mu raska`uvame za slavata na Gospod i silata Negova, i ~udesata Negovi {to Toj gi izvr{i. 5 Toj podigna svedo{tvo vo Jakov i polo`i zakon vo Izrail, i im zapoveda na tatkovcite na{i seto toa da im go objavat na decata svoi, 6 za da znae idniot rod, decata, {to }e se rodat, ta i tie vo svoe vreme da im raska`uvaat na svoite deca, 7 da gi polagaat nade`ite svoi vo Boga, da ne gi zaboravaat delata Bo`ji, da gi ~uvaat Negovite zapovedi 8 i da ne bidat kako tatkovcite nivni - rod tvrdoglav i buntoven, nepostojan po srce i ne Mu ostana veren na Boga so duhot svoj. 9 Sinovite Efremovi, vooru`eni, strelaj}i so lakovi, otstapija vo denot na bitkata: 10 tie ne go zapazija zavetot na Boga i ne sakaa da odat po Negoviot Zakon. 11 Gi zaboravija Negovite dobrini i ~udesa, {to im gi be{e poka`al, 12 ~udesata {to pred o~ite na nivnite tatkovci gi napravi vo egipetskata zemja, vo poliwata na Coan; 13 go razdvoi moreto i gi prevede preku nego, i gi postavi vodite kako nasip; 14 dewe gi vode{e so oblak, a po cela no} - so ognena svetlina; 15 razbi karpa vo pustinata i gi napoi kako od golema bezdna. 16 Od karpata izvede voda, i vodi potekoa kako reki. 17 No tie prodol`uvaa i ponatamu da gre{at pred Nego i da Go ogor~uvaat Sevi{niot vo pustinata: 18 Go isku{uvaa Boga so srceto svoe, baraj}i hrana za svoeto lakomstvo, 19 pa Go napadnaa Boga, velej}i Mo`e li Bog da prigotvi trpeza vo pustina? 20 Ete, Toj udri vo karpa - i bliknaa vodi, potekoa potoci. Mo`e li Toj da mu dade i leb, mo`e li da mu prigotvi meso na Svojot narod? 21 Poradi ova {to go ~u, Gospod se razgnevi i plamna vo gnev, i ogan se razgore protiv Jakov i gnev se krena protiv Izrail, 22 zatoa {to ne poveruvaa vo Boga i ne se nadevaa na spasenieto vo Nego. 23 Toj im zapoveda na oblacite odozgora i se otvorija vratite na nebesata, 24 pa im isturi do`d od mana da jadat, i im dade leb nebesen. 25 Leb angelski jade{e ~ovekot: Toj im isprati hrana do nasituvawe. 26 Go razdvi`i od neboto ju`niot vetar i so silata Svoja go dotera jugozapadniot vetar, 27 pa gi odo`di so meso kako so prav i so ptici pernati kako so pesok morski: 28 gi nafrla srede nivniot tabor, okolu nivnite `iveali{ta, 29 i tie jadea i se zasitija: i toa {to go sakaa, im go dade. 30 No u{te ne be{e minala nivnata `elba, i hranata u{te im be{e vo ustata nivna, 31 a gnevot Bo`ji dojde vrz niv, gi ubi nivnite najsilni i izrailskite mom~iwa gi pogubi. 32 Pri seto toa tie prodol`uvaa da gre{at i ne poveruvaa vo ~udesata Negovi. 33 I taka im minea dnite nivni popusto i godinite nivni vo u`as. 34 Koga gi ubiva{e, toga{ Go baraa, se obra}aa i pribegnuvaa kon Boga, 35 i se se}avaa deka Bog e niven pomo{nik i deka Sevi{niot Bog e niven izbavitel. 36 No so ustata svoja Go mamea, so jazikot svoj la`ea pred Nego; 37 srceto nivno ne Mu be{e napolno verno, i tie ne bea cvrsti vo zavetot Negov. 38 No Toj, Milostiviot, im go prostuva{e grevot i ne gi istrebuva{e, mnogupati ja otstranuva{e jarosta Svoja i ne go razgoruva{e siot Svoj gnev: 39 Toj }e si spomne{e deka se tie telo i zdiv {to odi i ne se vra}a. 40 Kolkupati Go bea ogor~uvale vo pustinata i Go bea razgnevuvale vo bezvodnata zemja!

21
4 Mojs 11 5 Mojs 32,22

23
4 Car 7,2 Mal 3,10

4-6
21,30 147,8 2 Mojs 10,2 11,25-26 12,13-14 5 Mojs 4,9 6,19-24

24
Jn 6,31

25
104,40 5 Mojs 8,3 Mudr 16,20 1 Kor 10,3

8
5 Mojs 31,27 31,5.20

26
4 Mojs 11,31

9
Os 7,13-16

29
Os 13,6

13
2 Mojs 14-15

30
4 Mojs 11,33

14
104,39 2 Mojs 13,21

31
4 Mojs 14,29

15-16
104,41 113,8 2 Mojs 17,1-7 4 Mojs 20,2-13 Is 48,21

34-35
4 Mojs 21,7 5 Mojs 32,15.18 Is 26,16 Os 5,15

37
Is 29,13 Os 6,4 8,1 Dela 8,21

17
Ez 20,13

18
94,8-9 2 Mojs 16,2-36 5 Mojs 6,16

38
64,3 84,3 2 Mojs 32,14 4 Mojs 14,20 Is 48,9 Ez 20,22 Os 11,8-9

19
22,5

40
5 Mojs 9,22

41
Is 6,3

748
PSALMI
42
2 Mojs 12,29-36 Mudr 16-18 41 I otstapuvaa i odnovo Go isku{uvaa Boga i Go razdraznuvaa Svetecot Izrailev; 42 ne se se}avaa na Negovata raka, ni na denot koga Toj gi izbavi od neprijatelot; 43 koga gi poka`a vo Egipet Svoite znaci i vo poliwata na Coan - Svoite ~udesa; 44 i gi pretvori rekite nivni i potocite nivni vo krv, za da ne mo`at da pijat; 45 isprati na niv buba~ki da gi bockaat i `abi da gi uni{tat; 46 `itoto nivno go predade na gasenici i trudot niven na skakulci; 47 lozjata im gi is~uka so grad i smokvite nivni - so slana. 48 I dobitokot niven go uni{ti so grad, a imotot niven - so ogan; 49 go isprati vrz niv gnevot na jarosta Svoja, jarost, i gnev, i maki - odred zli angeli; 50 go otvori patot na Svojot gnev, ne gi po{tedi od smrt ni du{ite nivni i dobitokot niven go predade na pomor; 51 uni{ti s# {to be{e prvorodeno vo Egipet, prvinite od nivniot trud vo {atorite na Ham. 52 Toga{ go povede Svojot narod kako ovci, i gi vode{e kako stado preku pustinata: 53 gi vode{e sigurno, i tie ne se upla{ija; neprijatelite nivni gi pokri moreto 54 i Gi vovede vo svetata Svoja gora, onaa, koja desnicata Negova ja be{e pridobila; 55 i gi izgoni od pred liceto nivno narodite, a zemjata im ja razdeli so `drepka vo nivno nasledstvo, i gi naseli izrailskite kolena vo poliwata nivni. 56 No tie Go isku{uvaa i Go ogor~uvaa Boga Sevi{niot i ne gi pazea naredbite Negovi. 57 Otstapija i se ottrgnaa kako tatkovcite nivni, se pretvorija vo iskriven lak. 58 Go razgnevuvaa na ridovite svoi i so svoite idoli Go razdraznuvaa. 59 Bog go ~u toa, se razgnevi mnogu, go otfrli Izrail; 60 ja otfrli skinijata vo Silom, vo koja se vseli Toj me|u lu|eto; 61 i ja predade vo ropstvo nivnata krepost i ubavinata nivna vo racete na neprijatelot; 62 pa go predade Svojot narod na me~ i se razgnevi na Svoeto nasledstvo. 63 Mom~iwata nivni ogan gi golta{e, i za devojkite nivni nema{e svadbeni pesni; 64 sve{tenicite nivni pa|aa od me~, i vdovicite nivni ne bea oplakuvani. 65 Toga{ se razbudi Gospod kako od son, kako junak od vino sovladan, 66 i gi porazi neprijatelite Svoi od zad grb i gi predade na ve~en sram. 67 I go otfrli Josifoviot {ator i ne go izbra kolenoto Efremovo, 68 tuku go izbra kolenoto Judino, gorata Sion, koja ja vozqubi. 69 I izgradi svetili{te Svoe kako neboto i kako Zemjata go utvrdi zasekoga{, 70 i go izbra David, svojot sluga, go zede od ov~ite stada, 71 i od ovcite {to se jagnat go dovede za da go pase narodot Negov, Jakov i Izrail, nasledstvoto Negovo. 72 I Toj gi pase{e so ~isto srce i gi vode{e so Svojata mudra raka.

61
1 Car 4,11.22

43
2 Mojs 7-11

62
Er 12,7

51
104,36 105,22

63
5 Mojs 32,22-25 Er 7,34

52
76,20 2 Mojs 12,41-42 12,16-17

64
Jov 27,15

66
1 Car 5,6-7

53
2 Mojs 13,17.21 13,19 2 Mojs 15,10.19

68
46,4 86,2 Sir 24,11

69
47,2 86,2 2 Car 5,9

55
43,2 104,11.44 Is.N. 13,6 22,4 23,8-13

70
1 Car 13,14 15,11-13

56-58
5 Mojs 32,16.21 Sud 2,11-13

71
2 Car 5,2 7,7 Is 40,11 Ez 34,13.23 36,24 Mih 7,14

60
Is.N. 18,1 1 Car 1,3 4,2 Er 7,12 25,6

72
76,20

PSALM 78 Pla~ po razoreniot Erusalim

78,1
4 Car 25, 9-10 Pla~ 1,10

1 Bo`e, neznabo{cite dojdoa vo Tvoe1 to nasledstvo, go oskvernija svetiot Is 17,1 Tvoj hram, Erusalim go pretvorija vo 24,2 Er 26,18 Mih 1,6 urnatini. 2 Mrtvite tela na Tvoite slugi im gi 3,11 dadoa kako hrana na pticite nebeski, a 2 telata na Tvoite svetii - na zemnite 79,12-13 Er 7,33 yverovi; 18,6 3 ja prolija nivnata krv kako voda 3 okolu Erusalim, i nema{e koj da gi Er 14,16 Sof 1,17 pogrebe. 1 Mak 7,17 4 Stanavme za potsmev na sosedite na{i, sram i podbiv za onie {to se okolu nas; 5 Do koga, Gospodi, }e se razgnevuva{ postojano, do koga }e gori qubomorata Tvoja kako ogan?

749
PSALMI
4
43,13-14 79,6 5 Mojs 28,37 3 Car 9,7 Er 24,9 47,26 Ez 14,8 Sof 2,8 6 Izlej go gnevot Svoj vrz narodite {to ne Te poznavaat, i vrz carstvata, koi ne go prizivaat imeto Tvoe, 7 za{to tie go ispojadoa Jakova i mestoto negovo go opusto{ija. 8 Ne spomnuvaj gi na{ite porane{ni bezzakonija, tuku pobrzaj da n# presretne{ so Svojata milosrdnost, za{to mnogu sme poni`eni. 9 Pomogni ni, Bo`e, Spasitele na{, poradi slavata na imeto Tvoe, izbavi n# i o~isti n# od grevovite na{i zaradi imeto Tvoe! 10 Zo{to neznabo{cite da velat: Kade e nivniot Bog? Barem pred o~ite na{i da ja vidime odmazdata nad neznabo{cite za proleanata krv na Tvoite slugi. 11 Da dojde pred Tebe ofkaweto na okovanite; so silata na Tvojata mi{ka za~uvaj gi sinovite osudeni na smrt. 12 Sedumkratno vrati gi vo pazuvite na na{ite sosedi hulewata, so koi Te hulea Tebe, Gospodi. 13 A nie, pak, narodot Tvoj i ovci od Tvoeto pasi{te, ve~no }e Te slavime i od rod vo rod }e razglasuvame za Tebe pohvala. 8 Ti ja prenese od Egipet lozata, gi izgoni narodite i ja posadi; 9 is~isti za nea mesto, i gi zacvrsti korewata nejzini, i taa ja ispolni zemjata. 10 Gorite se pokrija od senkata nejzina, i grankite $ se kako kedrovi mo}ni; 11 taa pu{ti granki do moreto i lastari do rekata. 12 Zo{to ja sru{i nejzinata ograda, pa da ja berat site, {to minuvaat po patot? 13 Gorskiot vepar ja podgrizuva, i polskata yverka ja jade. 14 Bo`e na silite! Svrti se, pogledaj od nebesata i vidi go i poseti go ova lozje; 15 i utvrdi go ona {to go posadi desnicata Tvoja; pogledaj i na sinot, {to si go odgledal za Sebe. 16 Toa e so ogan obgoreno i raskopano; od strav pred Tvoeto lice neka propadnat! 17 Tvojata desnica neka bide nad ~ovekot na Tvojata desnica, sinot, kogo si go odgledal za Sebe. 18 A nie nema da otstapime od Tebe; o`ivej n#, i nie }e go prizivame Tvoeto ime. 19 Gospodi, Bo`e na silite, povrati n#; neka sveti liceto Tvoe, i nie }e se spasime!

5
43,23 73,1

6
41,3

7
78,4

5
43,23 73,1 88,46 5 Mojs 4,24

9
Is 5,1-7 26,2-5 Er 2,21 11,9 Os 10,1 Mt 21, 33-41 Jn 15,1-6

6-7
13,4 Er 10,25 Sir 36,1-5 1 Sol 4,5

13
Er 12,7-13

7
Er 50,7

8
141,6

80,1
8,1

9
2 Mojs 32,12 Ez 20,44 35,21

4
3 Mojs 23,24 4 Mojs 29,12 4 Car 4,23 Is 1,13 Os 2,12 Amos 8,5

10-11
41,3 101,20 114,2 125,2 5 Mojs 32,43 Joil 2,17 4,20 Jov 16,18

7
2 Mojs 1,14 6,5

PSALM 79 Molitva Gospod da go odr`i narodot izrailski 1 Pastiru Izrailev, poslu{aj! Ti, Koj go vodi{ Josif kako stado, Koj sedi{ na heruvimite, zableskaj! 2 Pred Efrem, Venijamin i Manasija izdigni ja silata Svoja i dojdi da n# spasi{. 3 Bo`e, povrati n#; neka svetne liceto Tvoe, i nie }e se spasime! 4 Gospodi, Bo`e na silite, do koga }e bide{ gneven na molitvata od slugite Tvoi? 5 ]e gi hrani{ li so leb od solzi, i napojuva{ so solzi izobilno? 6 N# napravi pokaz za kavgi me|u na{ite sosedi, i na{ite neprijateli ni se smeat. 7 Gospodi, Bo`e na silite, povrati n#! Neka svetne liceto Tvoe, i nie }e se spasime!

12
88,50

13
73,1 79,1 94,7 99,3 Er 23,1 Ez 34,31

PSALM 80 Vistinsko praznuvawe Raduvajte se vo Boga, na{ata Sila, voskliknete kon Boga Jakovov; 2 zapejte pesna, udrete vo timpan, na milozvu~na lira so harfa; 3 zatrubete so truba vo novomese~je, vo opredeleno vreme, vo denot na va{iot praznik, 4 za{to toa e zakon za Izrail, naredba od Boga Jakovov. 5 Toj go ustanovi toa kako svedo{tvo za Josif, koga toj izleze od egipetskata zemja, kade {to ~u jazik {to ne go znae{e: 6 Jas go simnav tovarot od ramenicite negovi, i mu gi oslobodiv racete negovi od ko{nicata.
1

79,1
44,1

2
17,10 2 Mojs 25,18 1 Car 4,4 Ez 34,11

4
4,6 66,1 4 Mojs 6,25 Dan 9,17

750
PSALMI
8
94,8 2 Mojs 17,1-7 18,15-18 4 Mojs 20,2-13 7 Vo makata svoja ti Me povika, i Jas te izbaviv; pri grom te ~uv, kaj vodite na Meriva te ispitav. 8 ^uj, narode Moj, i Jas }e ti posvedo~am, ako Me poslu{a{, Izraile! 9 Da nema{ drug bog i da ne mu se poklonuva{ na drug zemen bog! 10 Jas sum Gospod, Bog tvoj, Koj te izvede od egipetskata zemja; otvori ja ustata svoja, i Jas }e ja napolnam. 11 No Mojot narod ne go poslu{a glasot Moj, Izrail ne Mi se pokori; 12 zatoa Jas gi ostaviv na nivnite zakoraveni srca; neka odat po mislite svoi. 13 O, da be{e Me poslu{al Mojot narod i Izrail da ode{e po Moite pati{ta! 14 Vedna{ }e gi pokorev nivnite neprijateli i }e ja svrtev rakata Svoja protiv onie {to go oskrbuvaa. 15 Onie, {to Go mrazat Gospoda, bi polzele do Nego, i nivniot kraj bi bil zape~aten zasekoga{; 16 A Mojot narod }e go hranev so najdobra p~enica i }e gi nasituvav so med pe{terski.

PSALM 82 Molitva za pomo{ protiv neprijatelite na Izrail Ne premol~uvaj, ne oglu{uvaj se i ne miruvaj, Bo`e! 2 Za{to ete Tvoite neprijateli vrevat, a onie {to Te mrazat, krenaa glava; 3 protiv Tvojot narod zlo naumija i se sovetuvaat protiv Tvoite privrzanici; 4 rekoa: Da odime i da go istrebime me|u narodite, pa da ne se spomnuva pove}e imeto Izrail! 5 Se dogovorija ednodu{no, sklu~ija protiv Tebe sojuz; 6 {atorite na Edom i Ismailcite, na Moav i Agarjanite; 7 Geval, Amon, Amalik i Filistejcite so onie {to `iveat vo Tir, 8 bidej}i i A{ur se pridru`i kon niv, pa stanaa pomo{ za sinovite Lotovi. 9 Napravi im go istoto, kako {to im napravi na Midjanite, kako i na Sisera, kako i na Javin kaj potokot Ki{on, 10 koi bea istrebeni vo EnDor i stanaa |ubrivo za zemjata. 11 Postapi so niv, so nivnite knezovi, kako so Orev i Zev i so site nivni knezovi, kako so Zeveja i Salmana, 12 bidej}i rekoa: Da go prisvoime za sebe svetili{teto Bo`jo! 13 Bo`e moj, zapovedaj da stanat kako vior i kako pleva pred vetar; 14 kako ogan {to izgoruva dubravi, i kako plamen {to zapaluva gori, 15 taka i Ti podgoni gi so Svojot vior, zastra{i gi so Svojot gnev! 16 Ispolni gi licata nivni so bes~estie, pa da go pobaraat imeto Tvoe, Gospodi! 17 Da se zasramat i da se zbunat zasekoga{, da se posramat i da zaginat, 18 i da poznaat deka Ti si Toj, ~ie ime e Gospod i deka Ti si edinstven Sevi{en nad celata Zemja.
1

82,2
43,23 49,3 108,1

4
Er 11,19

9
2 Mojs 15,26 Is 55,2-3

10
2 Mojs 2,15 Sud 4-5 Is 9,3 9,46

10
2 Mojs 20,2-3

11
Er 8,2

12
5 Mojs 9,7

12
Sud 7,25 8,9-20

13
Er 3,17 7,23

14
57,9 Is 17,13 28,5 Jov 27,21

14
Is 48,18

15
3 Mojs 26,7-8 5 Mojs 32,13

15
Is 5,24 9,37 Ez 21,2

16
Er 25,32 45,10 96,9 Is 42,8

81,1
Is 3,13-14

2
57,1

3
2 Mojs 23,6 Er 5,28 Jov 29,12

PSALM 81 Gospod im se zakanuva na nepravednite sudii

1 Bog zastana vo sobranieto na bogovite; me|u bogovite izre~e sud: 2 Do koga }e sudite nepravedno i sprema ne~estivite }e poka`uvate pristrasnost? 3 Bidete pravedni kon sirak i beden, praveden i siromav; 4 osloboduvajte go siromaviot i bedniot od racete na ne~estivite. 5 Ne znaat, ne razbiraat, vo temnina odat; site zemni osnovi se razni{aa, 6 Jas rekov: Vie ste bogovi, vie ste site sinovi na Sevi{niot; 7 no vie }e umrete kako i site lu|e, i }e pa|ate kako sekoj knez. 8 Stani, Bo`e, sudi $ na Zemjata, za{to Tvoi se site narodi.

4
2 Mojs 23,6

6
Jn 10,34

751
PSALMI
83,1
8,1

PSALM 83 Kopne` za svetili{te 1 Kolku se mili Tvoite `iveali{ta, Gospodi Savaote! 2 Kopnee du{ata moja, sakaj}i da e vo Gospodovite dvorovi; srceto moe i teloto moe so radost se stremat kon `iviot Bog. 3 I pti~kata si nao|a `iveali{te, i lastovi~kata gnezdo, kade {to }e gi polo`i piliwata svoi, pri oltarite Tvoi, Gospodi Savaote, Care moj i Bo`e moj! 4 Bla`eni se onie, koi `iveat vo domot Tvoj; tie postojano Te falat. 5 Bla`en e onoj ~ovek, koj za{tita bara kaj Tebe i vo ~ie srce se pati{tata Tvoi. 6 Preminuvaj}i ja Su{nata dolina, tie ja pretvoraat vo izvori, i do`d ja pokriva so virovi; 7 minuvaat od sila vo sila, dodeka ne Go vidat Boga, na Sion. 8 Gospodi, Bo`e na silite, usli{i ja molitvata moja, poslu{aj, Bo`e Jakovov! 9 Bo`e, za{titniku na{, pogledaj i vidi go liceto na tvojot pomazanik! 10 Za{to eden den vo Tvoite dvorovi e podobar otkolku - iljada dni nadvor. Pove}e bi sakal da stojam na pragot pred Bo`jiot dom, otkolku da `iveam vo {atorite na ne~estieto. 11 Bidej}i Gospod Bog e sonce i {tit, Toj dava blagodat i slava; Gospod ne gi li{uva od blaga onie, {to odat neporo~no. 12 Gospodi Savaote, bla`en e onoj ~ovek, koj se nadeva vo Tebe! PSALM 84 Molba Gospod pak da go blagoslovi narodot sprema kogo porano bil milostiv
1 Gospodi, Ti omile zemjata Tvoja, go vrati od plenstvo Jakov. 2 Ti im gi prosti bezzakonijata na Tvoite lu|e, gi pokri site nivni grevovi,

3
41,2.8 121,1

4
5,2

7
Ez 34,26 Joil 2,23

12
46,9 88,18

84,2
52,6

3 go smiri siot Svoj gnev, ja ubla`i jarosta na gnevot Svoj. 4 Povrati n#, Bo`e, spasenie na{e, i odvrati ja Tvojata jarost od nas. 5 Zar ve~no }e se gnevi{ na nas, ili }e go protega{ gnevot Svoj od rod vo rod? 6 Nema li, Bo`e, da se povrati{, i pak da n# o`ivee{, i lu|eto Tvoi da se zaraduvaat vo Tebe? 7 Poka`i ni ja, Gospodi, Tvojata milost, i podari ni spasenie. 8 ]e ~ujam {to }e mi re~e Gospod Bog, za{to Toj }e zboruva za mir na Svojot narod i na Svoite svetii, i na onie {to so srceto svoe Mu se obra}aat Nemu. 9 Da, spasenieto od Nego e blisku do onie, koi se bojat od Nego, za da ja naseli slavata svoja vo na{ata zemja. 10 Milosta i vistinata }e se sretnat, pravednosta i mirot }e se celivaat. 11 Vernosta }e iznikne od zemjata, a pravednosta }e se pojavi od neboto; 12 Za{to Gospod }e dade dobro i na{ata zemja }e go dade svojot plod; 13 pravednosta }e odi pred Nego i na patot }e gi stava stapkite svoi.

4
77,38

5
79,3

6
78,5

7-8
Is 43,4 48,13-14 53,6-7

10
2 Mojs 24,16 Ez 11,23 42,2 Jn 1,14

11
88,14 96,2

12
Is 45,8

13
66,6 Is 58,8 Zah 8,12

85,1
39,17

2
24,20

4
24,1 142,8

PSALM 85 Molitva vo golema nevolja

1

6
5,1-2 27,2 129,2

Prikloni go, Gospodi, uvoto Svoe i usli{i ja molitvata moja, za{to sum 7 beden i siromav. 16,6 2 Za~uvaj ja du{ata moja, za{to sum 76,2 posveten na Tebe; spasi go slugata Tvoj, 8 34,10 Bo`e moj, koj se nadeva vo Tebe. 88,6 3 Pomiluj me, Gospodi, za{to kon Te2 Mojs 15,11 be vikam sekoj den. 5 Mojs 3,24 4 Razveseli ja du{ata na Tvojot sluga, Er 10,6 za{to kon Tebe, Gospodi, ja izdigam du{ata svoja; 5 za{to Ti, Gospodi, si dobar, krotok i mnogumilostiv kon site, koi Te povikuvaat. 6 ^uj ja, Gospodi, mojata molitva i poslu{aj go glasot na molbata moja. 7 Vo denot na mojata maka povikav kon Tebe, i Ti me ~u.

752
PSALMI
9
21,27-29 65,4 86,4-6 101,15.22 Otkr 15,4 8 Me|u bogovite nema takov kakov {to si Ti, Gospodi, i nema dela kako Tvoite. 9 Site narodi {to si gi sozdal Ti, }e dojdat i }e se poklonat pred Tebe, Gospodi, i }e go proslavuvaat imeto Tvoe, 10 za{to Ti si velik i pravi{ ~udesa, - Ti si Bog edinstven! 11 Upati me, Gospodi, kon Tvojot pat, i jas }e odam vo Tvojata vistina; i daj mi nepokoleblivo srce, za da go po~ituvam imeto Tvoe. 12 ]e Te slavam, Gospodi, Bo`e moj, od s# srce i ve~no }e go proslavuvam imeto Tvoe, 13 za{to Tvojata milost kon mene e golema: Ti ja spasi du{ata moja od adskite dlabini. 14 Bo`e, zakonoprestapnicite stanaa protiv mene, i mnogute nasilnici ja baraat du{ata moja: tie Te nemaat Tebe pred sebe. 15 No Ti, Bo`e, Koj si {tedar i milostiv, dolgotrpeliv, mnogumilostiv i veren, 16 pogledni na mene i pomiluj me; daj mu ja Tvojata sila na slugata svoj i spasi go sinot na sluginkata Tvoja; 17 poka`i so mene ~udo za dobro, pa da vidat onie, {to me mrazat, i da se zasramat, za{to Ti, Gospodi, mi pomogna i me ute{i. 7 Onie {to peat se raduvaat; peat i 87,4 Jov 10,15 velat - site na{i izvori se vo Tebe. 16,1

PSALM 87 Molitva vo te{ko isku{enie i vo smrtna opasnost

11
25,3 26,11 142,8

17,4 41,7 142,7 4 Mojs 16,33

12
9,1 51,9

13
87,6 5 Mojs 32,22 Ez 32,23

14
53,4

15
102,8 144,8 2 Mojs 34,6

16
24,16 115,16

86,1
2,6 3,4 14,1 47,1 75,2 Is 27,13 Er 31,23 Ez 20,40 Joil 2,1

2
77,68 Zah 2,13

4
88,10 Jov 9,13 25,12

PSALM 86 Se slavi Sion zatoa {to obratil neznabo{ci

1 2

Osnovite Negovi se gorite sveti. Gospod gi saka portite Sionski pove}e od site naselbi na Jakov. 6 3 Grade Bo`ji, preslavno se zboruva Is 4,3 Ez 13,9 za tebe. 4 ]e gi spomnam me|u onie koi me znaat, Rahav i Vavilon; i Filistejcite, i Tir, i lu|eto od Etiopija, i tie se rodija tamu. 5 A za Sion }e re~at: toj i toj ~ovek se rodi vo nego, i Samiot Sevi{en go zacvrsti. 6 Koga }e se prebrojuvaat narodite, Gospod }e napi{e: ovie se rodija ovde.
5
47,8

1 Gospodi, Bo`e na moeto spasenie, 9-10 37,11 dewe Te povikuvam i no}e sum pred 141,7 Pla~ 3,7 Tebe: 2 za da dojde pred Tebe molitvata mo11 ja, prikloni go uvoto Svoe kon molbata 6,5 Is 38,18 moja, Gospodi, 3 za{to du{ata moja e polna so jad i `ivotot mi se pribli`i do adot. 4 Se izedna~iv so onie {to sleguvaat vo grob; stanav kako nemo}en ~ovek, 5 kako frleni i raneti {to le`at vo grob, za koi Ti ve}e ne se se}ava{; tie se otturnati od Tvojata raka. 6 Me polo`i vo podzemen rov, vo mrak i vo smrtna senka. 7 Ja isturi vrz mene Tvojata jarost, i so site Svoi branovi me porazuva{. 8 Ti gi oddale~i od mene moite poznati, me napravi odvraten za niv; zatvoren sum i ne mo`am da izlezam. 9 O~ite moi oslabea od taga: cel den vikam kon Tebe, Gospodi, gi protegam racete kon Tebe. 10 Zar za mrtovci }e pravi{ ~uda? Zar senkite }e se krenat i }e Te slavat? 11 Zar vo grob nekoj }e ka`uva za Tvojata milost i za Tvojata vistina - vo mestoto na raspa|aweto? 12 Zar vo temninata }e gi objavuvaat Tvoite ~udesa, i vo zemjata na zaboravot - Tvojata pravda? 13 No jas povikav kon Tebe, Gospodi, i nautro molitvata moja doa|a pred Tebe. 14 Zo{to, Gospodi, ja otturnuva{ du{ata moja i go odvra}a{ liceto Svoe od mene? 15 Jas sum nesre}en i od ranata mladost se ma~am; stradam vo u`as i o~aen sum. 16 Nad mene se nadvi Tvojata jarost, Tvoite zapla{uvawa napolno me skr{ija.

753
PSALMI
17 Sekoj den me opkru`uvaat kako voda: od site strani me opsednuvaat. 18 Ti go oddale~i od mene bli`niot i 88,4-5 prijatelot; mrakot mi e edinstven dru2 Car 7, gar. 12-16 Jov 19,13 22,5 Dela 2,30

18

PSALM 88 Uteha za Davidoviot dom vo dadeniot zavet od Boga Milosta Tvoja, Gospodi, ve~no }e ja vospevam, od rod vo rod }e ja razglasuvam so ustata svoja Tvojata vistina. 2 Za{to re~e: milosta e za ve~nost ustanovena, a na neboto Ti ja utvrdi Tvojata vernost. 3 Jas postaviv zavet so Moite izbranici, mu se zakolnav na Mojot sluga David: 4 za ve~nost }e go odr`uvam tvoeto potomstvo, od rod vo rod i }e go utvrduvam tvojot prestol. 5 I neboto }e gi proslavuva, Gospodi, Tvoite ~udesni dela i Tvojata vistina vo sobranijata na svetiite. 6 Za{to, koj na oblacite }e se sporeduva so Gospod i koj od sinovite Bo`ji }e se izedna~i so Gospod? 7 Vo soborot na svetiite Boga Go proslavuvaat; velik e i stra{en za site {to se okolu Nego. 8 Gospodi, Bo`e na silite, koj e mo}en kako Tebe? Silen si Ti, Gospodi, i vernosta Tvoja Te opkru`uva. 9 Ti upravuva{ so silata na moreto i silnite branovi negovi Ti gi skrotuva{. 10 Ti go skr{i Rahav kako trup, so Tvojata krepka raka gi rasprsna neprijatelite Svoi. 11 Tvoi se nebesata i Tvoja e Zemjata; vselenata i ona {to ja ispolnuva Ti si ja osnoval. 12 Sever i jug Ti si gi sozdal; Tavor i Ermon za Tvoeto ime se raduvaat. 13 Silna e Tvojata mi{ka, crvsta e rakata Tvoja, visoko e izdignata desnicata Tvoja! 14 Pravednosta i pravdata se osnova na Tvojot prestol; milosta i vernosta odat pred Tvoeto lice.
1

7
28,1 81,1 Jov 1,6

9
85,8

10
64,7 Jov 7,12

12
23,1-2

15
84,10 96,2 2 Mojs 34,6-7

15 Bla`eni se lu|eto {to go poznavaat trubniot glas. Tie odat vo svetlinata na Tvoeto lice, Gospodi; 16 za Tvoeto ime se raduvaat cel den i so Tvojata pravednost se vozvi{uvaat, 17 za{to Ti si pohvala na silite nivni i so Tvoeto blagovolenie se izdiga na{iot rog, 18 bidej}i na{ata za{tita doa|a od Gospod i od svetecot Izrailev, na{iot Car. 19 Nekoga{ Ti si im zboruval na Tvoite verni vo videnie i si rekol: Jas mu dadov pomo{ na silniot, go izdignav izbranikot me|u Mojot narod. 20 Go najdov Mojot sluga David; so svoeto sveto maslo go pomazav. 21 Rakata Moja }e ostane so nego, i mi{kata moja }e go zakrepnuva. 22 Neprijatelot ne }e mo`e ni{to da mu napravi, i sinot na bezzakonieto nema da go sobori. 23 ]e gi uni{tam pred nego neprijatelite negovi i }e gi pobedam onie {to go mrazat. 24 I Mojata vernost i Mojata milost se so nego, i preku Moeto ime }e se vozvi{uva negoviot rog. 25 I }e ja polo`am nad moreto rakata negova, i nad rekite - desnicata negova. 26 Toj }e me povikuva: Ti si moj Otec, moj Bog i krepost na moeto spasenie. 27 I Jas }e go napravam prvoroden sin, povisoko od zemnite carevi, 28 zasekoga{ }e mu ja za~uvam Mojata milost i Mojot zavet so nego }e bide veren. 29 I }e go prodol`am zasekoga{ negovoto potomstvo i negoviot prestol, kolku denovite na neboto. 30 Ako sinovite negovi go ostavat Mojot zakon i ne odat po Moite zapovedi; 31 ako gi naru{at Moite naredbi i ne gi zapazuvaat Moite naredbi, 32 toga{ }e go kaznuvam so `ezolot nivnoto prestapni{tvo, i so rani nivnoto bezzakonie; 33 no milosta Svoja nema da ja otstranam od nego i vernosta Svoja nema da ja izneveram.

16
46,1

19
46,9 Is 6,3

20
131,11-12 2 Car 7, 8-16

21
77,70 1 Car 16 Dela 13,22

22
Is 42,1

27
2,7 2 Car 7,14 Er 3,19 Jn 20,17

28
Kol 1, 15-18 Otkr 1,5

29
Is 55,3

33
2 Car 7,14

754
PSALMI
35
Er 33,20-21 34 Nema da go povredam Mojot zavet i nema da go izmenam ona, {to izleglo od ustata Moja. 35 Edna{ se zakolnav vo svetosta Svoja: nema da go la`am David! 36 Negovoto potomstvo ve~no }e prebiva, negoviot prestol }e bide kako sonce pred Mene, 37 zasekoga{ }e stoi kako mese~inata, veren svedok na neboto. 38 No Ti go otfrli i go prezre, se razgnevi na Tvojot pomazanik; 39 go razru{i zavetot so Tvojot sluga, ja oskverni krunata negova vo zemniot prav; 40 gi razru{i site negovi ogradi, gi pretvori vo urnatini negovite kreposti. 41 Go ograbuvaat site {to pominuvaat po patot; toj stana za potsmev na svoite sosedi. 42 Ti ja vozvi{i desnicata na negovite protivnici, gi zaraduva site neprijateli negovi; 43 Ti mu otka`a pomo{ na me~ot negov i vo borbata ne go potkrepi; 44 ja odzede od nego ~istotata i go urna na zemja prestolot negov; 45 gi skrati denovite na mladosta negova i go pokri so sram. 46 Do koga, Gospodi? ]e se krie{ li neprestajno? Do koga }e gori gnevot Tvoj kako ogan? 47 Spomni si, kolkav e vekot moj: za kakva sueta si gi sozdal site sinovi ~ove~ki! 48 Koj od lu|eto }e `ivee, a smrt da ne vidi? Koj mo`e da se spasi od silata na grobot? 49 Kade se Tvoite porane{ni milosti, Gospodi, za koi mu se zakolna na David vo Tvojata vistina? 50 Seti se, Gospodi, na podbivite od slugite Tvoi {to gi nosam vo pazuvite svoi od mnogute narodi; 51 na podbivite od Tvoite neprijateli, Gospodi, so koi gi valkaat ~ekorite na Tvojot pomazanik. 52 Neka e blagosloven Gospod vo site vekovi! Amin, Amin!

47
78,5

36
109,4

48
38,4

38
71,5.7 Otkr 1,5

49
89,3-4

41
79,12-13

52
105,48 Lk 1,68

42
30,11 43,13 78,4 108,25

^ETVRTA KNIGA
89,2
92,2 1 Mojs 1,1 Avak 1,12 Izreki 8,25

PSALM 89 Bog e ve~en, gre{nite lu|e ne se postojani

1

Gospodi, Ti si ni pribe`i{te od rod vo rod. 1 Mojs 3,19 2 Duri u{te pred da se pojavat gorite, 4 i pred sozdavaweto na Zemjata i na vse3 Ptr 3,8 lenata, otsekoga{ i zasekoga{ Ti si 5-6 Bog. 36,2 3 Go vra}a{ ~ovekot vo prav, i veli{: 102,15-16 Is 40,6-7 Obratete se sinovi ~ove~ki! Jov 14,1-2 4 Za{to pred Tvoite o~i iljada godi19,7 ni se kako v~era{en den, {to pominal, i kolku edna stra`a preku no}ta. 5 Gi odnesuva{ kako son, kako treva {to zelenee nautro: 6 nautro }e procuti i }e zazeleni, a nave~er pa|a i se isu{uva. 7 Taka i nie is~eznuvame od Tvojot gnev, i od Tvojata jarost sme rastrevo`eni.
3

8 Ti si gi postavil pred Sebe na{ite 10 Mojs 6,3 bezzakonija, na{ite skri{ni grevovi 1 Prop 10,27 se vo svetlinata na liceto Tvoe. 11,1-6 9 Site na{i dni minuvaat pod Tvojot Prop 12, 1-7 gnev, godinite ni svr{uvaat kako zdiv. Sir 18,8-9 10 Dnite na na{iot `ivot se sedumdeset godini, a ako sme krepki i do osum- 14 16,15 deset godini; i pove}e vreme od niv se vo trud i maka, bidej}i brzo minuvaat i 15 4 Mojs nie odletuvame. 14,34 11 Koj ja znae silata na Tvojot gnev, pa vo stravot pred Tvojata jarost da se pla{i? 12 Nau~i n# taka da gi broime na{ite dni, pa da se zdobieme so mudro srce. 13 Svrti se, Gospodi, do koga vaka? Smiluvaj se na Tvoite slugi! 14 Ispolni n# izutrina so Tvojata milost, Gospodi, za da se zaraduvame i se razveselime vo site na{i dni, 15 razveseli n# za onie dni, koga n# ponizuva{e, za godinite, vo koi vidovme zlo.

755
PSALMI
16 Neka se vidat kaj slugite Tvoi delata Tvoi, i Tvojata slavna sila - kaj 4 ~edata Tvoi. 17 I blagovolenieto na na{iot Gos16,8 5 Mojs pod Bog neka bide so nas, i daj da ni us32,11 Ruta 2,12 peat delata na racete na{i, daj im Mt 23,37 uspeh na delata na racete na{i. 17,2

90,2

PSALM 91 Bog blagoslovuva pravednik 1 Dobro e da se slavi Gospod i da Mu se pee na imeto Tvoe, Sevi{en, 2 da se vozvestuva nautro milosta Tvoja, i sekoja no} - Tvojata vernost, 3 na desetostrunena harfa i na lira. 4 Za{to Ti me razveseli, Gospodi, so Tvoite dela, na delata na Tvoite race im se raduvam. 5 Kolku se golemi delata Tvoi, Gospodi! Mnogu se dlaboki Tvoite pomisli! 6 Bezumniot ~ovek ne }e mo`e da gi uznae, nerazumniot nema da go razbere ova: 7 duri gre{nicite i da niknuvaat kako treva, i krenat glava onie {to vr{at bezzakonie, toa e za da bidat istrebeni zasekoga{, 8 Ti si, Gospodi, Sevi{en sekoga{! 9 Za{to, eve, neprijatelite Tvoi, Gospodi, }e propadnat i }e se rasturaat site {to vr{at bezzakonie; 10 a mojot rog Ti go voznesuva{ kako rog na ednorogot, i me pomazuva{ so ~isto maslo. 11 Moite o~i go vidoa padot na neprijatelite moi, i u{ite moi go slu{naa tresokot na pobunetite protiv mene zlostornici. 12 Pravedniot cuti kako palma, se izdiga kako kedar levanonski. 13 Tie se zasadeni vo domot Gospodov, }e cutat vo dvorovite na na{iot Bog; 14 tie i vo starosta }e bidat plodni, so~ni i polni so sve`ina, 15 za da vozvestuvaat deka e praveden Gospod, mojata Karpa vo Koja nema nepravednost. PSALM 92 Bog e car na vselenata Gospod se zacari; se oble~e vo veli~estvenost, Gospod se prepa{a so sila, Toj vselenata ja zacvrsti i nema da se razni{a. 2 Tvojot prestol e utvrden od po~etokot na vremeto; Ti postoi{ otsekoga{.
1

91,2
32,1-3

6
8 138,6.17-18

7
72,22 Mudr 13,1

Izreki 3,25 Pesna 3,8

8
36,35-36

PSALM 90 Bog e na{ ve~en za{titnik Koj `ivee pod zakrilata na Sevi{niot, toj prestojuva vo domot na nebesniot Bog. 2 I }e Mu re~e na Gospod: Ti si moj zastapnik, Ti si moe prebivali{te, Bog moj, i na Tebe }e se nadevam! 3 Za{to Toj }e te izbavi od stapicata na lovecot, i od ~umata pogubna. 4 So ple}ite Svoi }e te oseni i pod kriljata Negovi }e bide{ vo sigurnost: Negovata vernost e {tit i odbrana. 5 Nema da se upla{i{ od no}en strav, ni od strela {to leta dewe, 6 od ~umata {to pusto{i vo temnina, od zaraza {to opusto{uva napladne. 7 Pokraj tebe }e padnat iljada, i deset iljadi desno od tebe; no do tebe nema da se pribli`at; 8 samo }e gleda{ so o~ite svoi i }e ja gleda{ kaznata na ne~estivite. 9 Za{to, Gospod ti e zasolni{te, nade` moja, Sevi{niot go izbra za svoe pribe`i{te; 10 zlo nema da ti se slu~i, i nevolja nema da se pribli`i do {atorot tvoj; 11 zatoa {to }e im zapoveda na angelite Svoi za tebe, da te ~uvaat na site pati{ta tvoi. 12 ]e te ponesat na race, da ne ja sopne{ od kamen nogata svoja; 13 na otrovnica i na zmija }e nagazuva{, lav i zmej }e zgazuva{. 14 Bidej}i se nadeva{e vo Mene, i }e go izbavam, i }e go za{titam, za{to go pozna imeto Moe. 15 ]e povika kon Mene, i }e go ~ujam; so nego }e sum vo nevolja; }e go izbavam i }e go proslavam, 16 }e mu dadam mnogu denovi i }e mu go javam spasenieto od Mene.
1

6
5 Mojs 32,24 Er 15,8 Os 13,14 Sir 34,16

10
67,1-2

11
22,5 74,10 5 Mojs 33,17

10
5 Mojs 7,15 Izreki 12,21

13
1,3

11
Mt 4,6 Evr 1,14

14
51,8

15
5 Mojs 32,4

12
Izreki 3,23

13
Is 11,8 Jov 5,19-22 Mk 16,18 Lk 10,19

92,1
5,2 46,7 95,10 96,1 98,1 Is 52,7

14
9,10

2
9,4 10,4 44,6 46,8 96,2

15
Is 43,2 Er 33,3

16
22,6 49,23 Jov 5,26 Izreki 3,2 9,47

756
PSALMI
3 Gi izdignaa rekite, Gospodi, gi izdignaa rekite glasovite svoi. 4 No od bu~eweto na mnogute vodi, od goleminata na morskite branovi, po~u93,1 4 Mojs 31,3 desen e Gospod vo visinite Svoi! 5 Mojs 5 Svedo{tvata Tvoi se mnogu visti32,35 1 Car niti. Na tvojot dom, Gospodi, mu pripa20,16 Er 50,15 |a svetost za ve~ni vremiwa. 28,10 50,55 Naum 1,2 1 Sol 4,6

PSALM 93 Bog e praveden sudija 1 Bo`e, Gospodi na odmazdata, Bo`e na odmazdata, poka`i se! 2 Stani, Sudijo na Zemjava, daj im otplata na gordelivite! 3 Do koga ne~estivite, Gospodi, do koga ne~estivite }e se falat, 4 }e mrmorat i govorat drsko, do koga }e zboruvaat taka site zlostornici? 5 Go gazat Tvojot narod, Gospodi, i go ugnetuvaat Tvoeto nasledstvo; 6 vdovica i tu|inec ubivaat, i sirak usmrtuvaat. 7 Pa velat: Gospod nema da vidi, Bog Jakovov nema da doznae! 8 Vrazumete se, vie {to ste bezumni! I dali vie, lu|e, nekoga{ }e se opametite? 9 Onoj, Koj go nasadil uvoto, nema li da ~ue, i Onoj {to go postavil okoto, nema li da vidi? 10 Onoj, Koj gi vrazumuva narodite, i Koj go u~i ~ovekot na znewe, zar nema da kazni? 11 Gospod gi znae ~ove~kite misli, znae deka se tie suetni. 12 Bla`en e onoj ~ovek, kogo go vrazumuva{ Ti, Gospodi, i go pou~uva{ na Tvojot Zakon, 13 za da mu dade{ mir vo lo{ite denovi, dodeka za gre{nikot ne se iskopa grob! 14 Za{to Gospod nema da go otfrli Svojot narod i nema da go ostavi Svoeto nasledstvo, 15 za{to pravdata ne }e se vrati kaj pravednite i site pravi po srce }e ja sledat. 16 Koj }e se krene za mene protiv lukavite ili koj }e stoi pokraj mene protiv zlostornicite?

2
Er 51,56 Pla~ 3,64

3
6,3 12,1-2 73,10 78,5 88,46 89,13 Er 12,1 Mal 2,17 3,13

17 Da ne mi be{e pomognal Gospod, du{ata moja brzo }e se presele{e vo svetot na mrtvite! 18 Koga pomisliv: nogata mi se pokoleba, - Tvojata milost, Gospodi, mi pomogna! 19 Koga se namno`uvaa te{kotiite vo srceto moe, Tvoite utehi ja razveseluvaa du{ata moja. 20 Pa zar do Tebe }e se pribli`i prestolot bezbo`ni~ki, onoj {to raboti sprotivno na zakonot Tvoj? 21 Ja lovat du{ata na pravedniot i osuduvat nevini na smrt. 22 No Gospod e moe pribe`i{te i Bog moj - sigurna tvrdina moja. 23 Toj }e im plati za nivnoto bezzakonie, i za ne~estivosta nivna }e gi pogubi, Gospod Bog }e gi pogubi.

16
107,10 120,1

17
114,17

19
70,21 85,17 Is 12,1 50,11 56,17 65,11.13

23
7,16 62,11 106,42 Izreki 5,22

94,1
5 Mojs 32,15

2
99,4

5-6
2 Mojs 22,22-23 5 Mojs 24,17-21 26,19 Zah 7,10

PSALM 94 Proslavuvawe na Sozdatelot i Spasitelot Dojdete da Mu peeme na Gospod i da vosklikneme kon Karpata na na{eto spasenie! 2 Da pobrzame pred liceto Negovo so slavoslovie, i so psalmi da Mu vosklikneme, 3 za{to Bog e velik Gospod i Car golem nad site bogovi. 4 Za{to vo Negovite race se site zemni dlabo~ini, a gorskite viso~ini se isto taka Negovi. 5 Bidej}i Negovo e moreto, i Toj go sozdade, a racete Negovi go sozdadoa i kopnoto. 6 Dojdete da Mu se poklonime i da padneme ni~kum, da klekneme pred liceto na Gospod, na{iot Tvorec; 7 za{to Toj e Bog na{, a nie sme narod od Negovoto pasi{te i ovci od Negovite race. O, denes da bevte go poslu{ale Negoviot glas! 8 Ne o`esto~uvajte gi srcata va{i, kako vo Meriva, kako vo onoj den vo Masa vo pustinata, 9 kade {to Me isku{uvaa va{ite tatkovci, Me ispituvaa iako gi vidoa delata Moi.
1

3
5,2 46,2 76,13 95,4-5 96,9 135,2-3 144,1 Jov 36,22 Dan 2,47

7
9,24.31 13,1-2 72,11 Ez 9,9 Jov 22, 13-14

5
23,1-2

7
22,1-4 78,13 Er 23,1

8
2,10 4,2 Izreki 1,22 8,4

8-9
80,8 77,8.37 2 Mojs 17,1-7 18,4 4 Mojs 14,22 19,1-12 5 Mojs 6,16 32,8 Evr 3,7-11

9
2 Mojs 4,11 Izreki 20,12

11
Prop 1,2 1 Kor 3,20

12
118,71 Jov 5,17 Izreki 3,11-12

10
5 Mojs 32,5.20 Jov 21,14

14
1 Car 12,22 Sir 47,22 Rim 11,1-2

757
PSALMI
10 ^etirieset godini Me jade{e toj narod i rekov: tie se narod so zabludeni srca, koi ne gi po~ituvaat pati{tata Moi, 11 pa zatoa se zakolnav vo gnevot Svoj 95,1 deka tie nema da vlezat vo Mojot mir.

11

PSALM 96 Radosta na Sion Gospod se zacari: neka se raduva Zemjata; neka se veselat mnogubrojnite ostrovi. 2 Oblak i mrak e okolu Nego; pravednost i pravda se osnova na Negoviot prestol. 3 Pred Nego ogan vrvi i gi gori neprijatelite Negovi naokolu. 4 Negovite molwi ja osvetluvaat vselenata; Zemjata gleda i treperi. 5 Gorite se topat kako vosok od liceto na Gospod, od liceto na Gospod, po celata Zemja. 6 Nebesata ja razglasuvaat Negovata pravednost, i site narodi ja gledaat Negovata slava. 7 Neka se zasramat site, koi se poklonuvaat na likovi, koi se falat so svoite idoli. Poklonete Mu se site bogovi . 8 ^u Sion i se zaraduva, se veselat }erkite Judini zaradi Tvoite presudi, Gospodi, 9 za{to Ti si, Gospodi, Sevi{en na celata Zemja, povisok si od site bogovi. 10 Gospod gi saka onie {to go mrazat zloto. Ja ~uva Gospod du{ata na Svoite svetii; od rakata na ne~estivite }e gi izbavi. 11 Svetlina zasvetli nad pravedniot, a za pravite po srce - radost. 12 Raduvajte se, pravedni, vo Gospod i slavete go Negovoto sveto ime. PSALM 97 Pobedite na Gospod po celiot svet
1 1

96,1
92,1 95,10-11 98,1

131,8.14 4 Mojs 14,30.34 5 Mojs 12,9

2
84,10-13 88,14 95,6 5 Mojs 4,11 5,21 2 Car 22,12 Izreki 16,12 24,5

32,3 97,1 Is 42,10

3
97,2 104,1

PSALM 95 Pohvalna pesna Davidova

1 Zapejte Mu na Gospod pesna nova, zapej Mu na Gospod, cela Zemjo! 2 Pejte Mu na Gospod, blagoslovuvajte go imeto Negovo, blagovestete go od den na den spasenieto od Nego; 3 razglasuvajte ja me|u narodite slavata Negova, i na site narodi - ~udesata Negovi; 4 za{to velik e Gospod i dostoen za pofalba, stra{en e Toj nad site bogovi. 5 Bidej}i site bogovi na neznabo{cite se idoli, a Gospod gi sozdade nebesata. 6 Slava i veli~ie se pred liceto Negovo, sila i velikolepie - vo svetili{teto Negovo. 7 Vozdajte Mu na Gospod, plemiwa narodni, vozdajte Mu na Gospod slava i ~est; 8 vozdajte Mu na Gospod slava na imeto Negovo, prinesete `rtvi i vlezete vo Negovite dvorovi; 9 poklonete Mu se na Gospod vo svetite dvorovi Negovi. Da zatreperi pred liceto Negovo celata Zemja! 10 Ka`ete im na narodite: Gospod se zacari! Zatoa cvrsta e vselenata, nema da se razni{a. Toj upravuva pravedno so narodite. 11 Neka se razveseli neboto i da se vozraduva Zemjata, neka se razdvi`i moreto i ona {to go ispolnuva; 12 neka se raduvaat poliwata i s# {to e na niv, da likuvaat site drvja po dubravite, 13 pred liceto na Gospod, za{to ide, za{to Toj ide da $ sudi na Zemjata. Toj }e $ sudi na vselenata po pravda, i na narodite - spored Svojata vistina.

4
47,1 94,3 144,3

3
17,8 49,3

5
96,7 114,4-8 134,15-18 Is 40,17-20 40,23 47,4-6 Er 10,2-5 1 Kor 8,4-6 32,6 120,2 133,3 1 Mojs 1,1 2 Mojs 20,11 Is 40,22 39,24-25 44,17

4
76,18

5
21,14 67,2 96,7 Sud 5,5 Mih 1,4 Judita 16,18

6
49,6

7
95,5 114,4-8 134,15-18 Is 1,29 39,17-19 40,5-6 43,8-19 45,4-6 Er 2,27-28 9,23-25 Avak 2, 18-19 Posl. 1,25.38

6
103,1

7
28,1-2

9
113,7

10
9,8 92,1 96,1

8
47,11

11
97,7 Is 44,23 48,12

9
82,18 94,3 95,4 2 Let 2,6

12
Is 55,12

10

13
9,8 97,9 Mudr 9,3

Zapejte Mu na Gospod nova pesna, Amos 5,15 za{to sozdade ~udesni raboti; Negova- Izreki 2,9 ta desnica Mu pomogna i Negovata sve- 11 4,6 ta mi{ka. 2 Gospod ja objavi Svojata pobeda, 35,9 111,4 pred o~ite na narodite ja otkri Svoja- Is 5,30 9,1 ta pravda. 41,15 3 Se priseti Toj za svojata milost i 57,9 na vernosta Svoja kon domot Izrailev;

758
PSALMI
12 site krai{ta zemni go vidoa spaseni-

PSALM 99 Site lu|e neka Go slavat Gospoda

1

98,1
10,4 17,7.10 46,8 47,1 79,1 92,1-2 95,10 96,1 2 Mojs 17,16 1 Car 4,4 2 Car 6,2 4 Car 19,15 Is 6,1 65,1

eto od na{iot Bog. 4 Vosklikni Mu na Gospod, cela Zemjo; zapej, raduj se i pej; 97,1 5 pejte Mu na Gospod so liri, so liri 95,1 i so glas psalomski; 143,9 149,1 6 vo trubi i vo rog zatrubete pred CaIs 42,10 Otkr 5,9 rot - pred Gospod. 85,10 7 Neka {umi moreto i s# ona {to go 2 Mojs 34,10 ispolnuva: vselenata i site {to `iveIs 12,5 at vo nea; 8 da zapleskaat so race rekite i zaed1 17,35 no so gorite da se zaraduvaat pred lice20,8 43,3 to na Gospod! 76,15 9 Za{to Toj doa|a da $ sudi na Zemja88,10.13 2 Mojs ta. Toj }e $ sudi na vselenata po pravda 15,6.16 Is 30,30 i narodite - pravi~no.
58,15 62,4

29,4 31,11

Vosklikni Mu na Gospod, cela Zem-

jo!

2 Slu`ete Mu na Gospod so radost; izleguvajte pred Nego so vosklik! 3 Znajte deka Gospod e Bog, deka Toj n# sozdade nas, a ne nie samite; Negovi sme - Negov narod i ovci od Negovoto pasi{te. 4 Vleguvajte niz Negovite porti so slavoslovie, vo Negovite dvorovi so 2 47,1-2 pesna; slavete Go, falete go imeto Ne- 94,3 95,4 govo, 112,4 5 za{to dobar e Gospod: Negovata 144,3 12,6 milost e ve~na i Negovata vernost e od Is 23,23 Mih 4,7 rod vo rod.

2
66,2 Is 52,10

PSALM 98 Sveto e carstvoto Gospodovo

1 Gospod se zacari: neka treperat narodite! Toj sedi na heruvimi: neka se zatrese Zemjata! 2 Velik e Gospod na Sion i vozvi{en e Toj nad site narodi. 3 Neka go slavat imeto Tvoe veliko: za{to toa e sveto! 4 Ti si silen Car, koj saka praveden sud; Ti utvrdi pravda; pravda i pravednost Ti izvr{i vo Jakov. 5 Prevoznesuvajte Go Gospod, na{iot Bog, poklonuvajte Mu se vo podno`jeto na nozete Negovi, za{to toa e sveto! 6 Mojsej i Aron bea me|u sve{tenicite Negovi, a Samoil me|u onie, koi go povikuvaa imeto Negovo. Tie Go povikuvaa Gospoda i Toj gi slu{a{e. 7 Vo oblakov stolb Toj im govore{e, za{to tie gi pazea Negovite zapovedi i naredbi, {to im gi dava{e. 8 Gospodi, Bo`e na{, Ti gi slu{a{e. Bo`e, Ti be{e milostiv sprema niv, no gi kaznuva{e site nivni lo{i postapki. 9 Vozvi{uvajte Go Gospod, na{iot Bog, i poklonuvajte se na Negovata sveta gora, za{to svet e Gospod, na{iot Bog. 1

PSALM 100 Molitva za neporo~en pat ]e peam za vernosta i za pravdata Tebe, Gospodi, }e ti sviram! 2 ]e razmisluvam za patot neporo~en: koga }e go dostignam? Srede mojot dom }e odam so ~isto srce. 3 Nema da stavam pred o~ite moi ni{to pakosno; gi mrazam delata na otpadnicite - tie nema da se prilepat za mene. 4 Razvratno srce nema da se prilepi do mene; za lukaviot ne sakam da znam. 5 Onoj {to tajno go kleveti bli`niot svoj, }e go pogubam; onoj {to e so gordelivi o~i i nenasitno srce, ne go podnesuvam. 6 O~ite mi se upraveni kon vernite po zemjata, za da sedat so mene; koj odi po patot neporo~en, toj }e mi slu`i. 7 Nema da ostane vo mojot dom onoj, koj pravi spletki; koj govori laga, ne mo`e da ostane pred o~ite moi. 8 Sekojdnevno }e gi istrebuvam site ne~estivi od zemjata, za da gi istrebam od Gospodoviot grad site zlostornici.

3
Is 52,10 Lk 2,30-31

32,21 102,1 105,47 110,9 144,21 Is 6,3 Lk 1,49

4
65,1 95,1 99,1 146,7 Is 52,9 1 Let 16,23

4
71,1-2 95,10.13 96,2.6 97,9

5
109,1 131,7 Is 66,1 Pla~ 2,1 1 Let 28,2 Otkr 15,4

5
32,3 42,4 70,22 150,3 4 Mojs 10,10

6
105,23 2 Mojs 17,11-13 31,11-14 31,31-34 4 Mojs 12,13 1 Car 7, 8-12 11,18-24 Er 15,1 Sir 46,1618

6
46,5 2 Mojs 19,16

7
23,1 95,11

8-9
9,8 66,4 88,12 95,10-13 Is 55,12

7
80,7 2 Mojs 19,18-19 32,9 3 Mojs 25,18 4 Mojs 12,4-8

759
PSALMI
8
2 Mojs 20,5-6 31,11 33,5-6 4 Mojs 14,18 19,11.23 26,13-14 5 Mojs 3,23-27 5,8-9

PSALM 101 Molitva na stradalnik Gospodi, usli{i ja molitvata moja i povikot moj neka dojde do Tebe! 2 Ne odvra}aj go liceto Svoe od mene, vo denot na mojata `alost prikloni go uvoto Tvoe kon mene; vo denot, koga Te povikuvam, usli{i me brgu, 3 za{to dnite mi is~eznuvaat kako dim, a koskite moi gorat kako ogan; 4 poparen sum kako treva, srceto mi e isu{eno, taka {to zaboravam i lebot svoj da go jadam; 5 od glasot na moite vozdi{ki koskite mi se zalepija za teloto moe. 6 Zaprilegav na pelikan vo pustina; stanav kako buv vo urnatini; 7 ne spijam, sedam kako samotna ptica na pokriv. 8 Sekoj den me navreduvaat neprijatelite moi, i falej}i se, me prokolnuvaat. 9 Jadam pepel kako leb i pijalakot svoj so solzi go me{am. 10 Poradi gnevot i jarosta od liceto Tvoe bev podignat, a potoa soboren. 11 Dnite moi is~eznuvaa kako ve~erna senka i jas se su{am kako seno. 12 A Ti, Gospodi, ve~no prebiva{; i imeto Tvoe e od rod vo rod. 13 Stani, smiluvaj mu se na Sion, za{to vreme e da se smiluva{ na nego za{to dojde vremeto; 14 bidej}i na Tvoite slugi im omilea i kamewata negovi i za pravot negov `alat. 15 neznabo{cite }e se zapla{at od imeto na Gospod, a site zemni carevi od Tvojata slava. 16 Za{to Gospod }e go izgradi Sion i }e se pojavi vo slavata Svoja; 17 }e pogledne milostivo na molitvite od bespomo{nite i nema da gi prezre molbite nivni. 18 Neka se zapi{e ova za sledniot rod, ta idnoto pokolenie da Go slavi Gospoda, 19 za{to se javi od svetata Svoja viso~ina, Gospod od nebesata pogledna na Zemjata,
1

9
3,4 3 Mojs 19,2

99,1
46,1 65,1 97,4 1 Let 16,23

2
5 Mojs 28,47

3
78,13 94,7 5 Mojs 4,39 31,6 Er 23,1 Ez 34,31 Efes 2,10

20 za da gi ~ue ofkawata na okovanite, da gi oslobodi osudenite na smrt, 21 za da go razglasat imeto Gospodovo na Sion i pohvalata Negova vo Erusalim, 22 koga }e se soberat narodite i carstvata zaedno da Mu slu`at na Gospod. 23 Toj mi ja otka`a za{titata Svoja na patot moj, gi skrati dnite moi. 24 Bo`e moj! Ne zemaj me na polovinata od denovite moi! Tvoite godini se od rod vo rod. 25 Vo po~etokot Ti, Gospodi, ja osnova Zemjata, nebesata se delo na Tvoite race; 26 tie }e propadnat, a Ti }e prebiva{; site tie - kako obleka }e ovetveat, i kako nametka Ti gi menuva{ i tie is~eznuvaat. 27 No Ti si sekoga{ istiot, i Tvoite godini nema da zavr{at. 28 Sinovite na Tvoite slugi }e se veselat i potomstvoto nivno }e se zacvrsti za navek.

3
14,2-3 23,4 39,4 138,21 Is 33,15 Juda 1,23

4
17,26 Izreki 11,20 16,20 Efes 5,11

5
Izreki 17,20 20,3 29,9

6
118,63 Izreki 2,20

7
5,5 25,4-5 Izreki 20,8 24,5

8
Izreki 20,26 Otkr 21,27

4
5,7 94,2 95,8-9 Ezd 3,11 1 Let 16, 9-10

PSALM 102 Blagoslovuvajte Go Gospoda Blagoslovuvaj Go, du{o moja, Gospoda, i celata moja vnatre{nost da go blagoslovuva Negovoto sveto ime! 2 Blagoslovuvaj Go, du{o moja, Gospoda i ne zaboravaj gi site Negovi dobrini, na Onoj, 3 Koj gi o~istuva site tvoi bezzakonija, Koj gi isceluva site tvoi bolesti; 4 Koj go izbavuva od propast tvojot `ivot, Koj te oven~uva so milost i so dobrini. 5 Koj go ispolnuva so dobra `ivotot tvoj, kako na orel ti ja obnovuva tvojata mladost. 6 Gospod im dava milost i pravda na site ugneteni. 7 Toj mu gi poka`a Svoite pati{ta na Mojsej, na Izrailevite sinovi - delata Svoi. 8 [tedar i milostiv e Gospod, dolgotrpeliv i mnogumilostiv; 9 Toj ne se gnevi do kraj, nitu ve~no se luti.
1

101,1
141,2

2
38,12 87,2 2 Car 22,7

5
105,1 106,1 116,2 117,1-2 135,1 Er 33,11

3
12,1 26,9 68,17 142,7 16,6 30,2 70,2 142,7

100,1
67,32 70,22

4
Jov 30,30

2
25,11-12 36,37 49,3 118,1 1 Mojs 17,1 3 Car 9,4 Is 33,15 Izreki 11,20 12,5

5
89,6 Is 40,7

6
6,6 21,17 108,24 Jov 19,20 Pla~ 4,8

760
PSALMI
10
41,3 79,5 10 Toj ne postapuva so nas spored na{ite bezaakonija i ne ni pla}a spored na{ite bezzakonija; 11 za{to, kolku e golemo rastojanieto od neboto do Zemjata, tolku e golema milosta na Gospod sprema onie {to se bojat od Nego; 12 kolku e daleku istok od zapad, tolku gi oddale~uva Toj od nas na{ite prestapi; 13 kako tatkoto {to gi miluva sinovite, taka i Gospod gi miluva onie, koi se bojat od Nego. 14 Za{to Toj go znae na{iot sostav, pomni deka sme prav. 15 Dnite na ~ovekot se kako treva; kako polski cvet, taka precutuva toj; 16 }e duvne li nad nego vetar, i ve}e go nema, i mestoto negovo ve}e ne go pameti. 17 A milosta na Gospod e od vek do vek sprema onie, koi se bojat od Nego, i pravdata Negova e od ~eda na ~eda, 18 koi go ~uvaat zavetot Negov i gi pomnat zapovedite Negovi. 19 Gospod go postavil Svojot prestol na neboto, i carstvoto Negovo vladee nad s#. 20 Blagoslovuvajte Go Gospoda - site angeli Negovi, vie krepki po sila, koi go izvr{uvate Negoviot zbor, slu{aj}i go glasot od zborot Negov; 21 blagoslovuvajte Go Gospoda - site Negovi vojski, Negovi slu`iteli, koi ja ispolnuvate voljata Negova; 22 blagoslovuvajte Go Gospoda site Negovi dela, po site mesta na Negovoto vladeewe. Blagoslovuvaj Go, du{o moja, Gospoda! 3 na voda si gi postavil Tvoite dvorovi, oblacite si gi napravil kako Svoja kola, na kriljata od vetrot patuva{. 4 Vetrovite gi pravi{ Svoi glasnici, a ognot i plamenot - Svoi slugi. 5 Ti si ja postavil Zemjata na cvrsti osnovi: taa nema da se razni{a nikoga{. 6 Si ja pokril so bezdna kako so obleka, vodi stojat nad gorite. 7 Od Tvojata zakana tie begaat, od glasot na Tvojot grom se razbeguvaat; 8 se izdigaat do gorite, se spu{taat vo dolinite, na mesta {to si im gi opredelil. 9 Si postavil granica preku koja nema da preminat, nitu }e se vratat da ja pokrijat Zemjata. 10 Si upravil izvori vo dolinite: me|u gorite te~at vodi, 11 gi napojuvaat site polski yverovi; divite magariwa ja gasnat `edta svoja. 12 Pokraj niv `iveat ptici nebesni, me|u grankite pu{taat glas. 13 Ti gi napojuva{ gorite od svoite viso~ini, od plodovite na Tvoite dela se nasituva Zemjata. 14 Ti pravi{ da raste treva za dobitokot i rastenija za potreba na lu|eto, za da proizvedat hrana od zemjata 15 i vino {to go veseli srceto na ~ovekot, i masloto od koe bleska liceto negovo, i lebot {to go zakrepnuva srceto na ~ovekot. 16 Se napojuvaat drvjata po poleto, kedrite levanonski, {to si gi posadil; 17 na niv pticite si pravat gnezda, elkite im se `iveali{ta na {trkovite. 18 Visokite gori - na srnite; kamewata - pribe`i{te na zajacite. 19 Toj ja sozdal mese~inata da gi opredeluva vremiwata, sonceto znae koga }e zajde. 20 Spu{ta{ temnina, i nastanuva no}: toga{ izleguvaat site gorski yverovi; 21 lavovite rikaat za plen i baraat od Boga hrana za sebe. 22 Izgreva sonceto, a tie se sobiraat i legnuvaat vo svoite legla;

102,1-2
103,1.35 145,1 Tov 13,19

12
36,2 89,5-6 102,15 108,23 128,6 143,4 Is 40,5-7 50,11 Jov 8,9 13,2 Prop 6,12 8,12 1 Let 29,15 Mt 6,30 Lk 12,28 Jk 1,10-11

3
31,1-2 77,38 2 Mojs 15,26

4
85,13 106,20 Jov 33,18

5
Is 40,31

13
9,7 134,13 144,13 145,10 Pla~ 5,19

8
85,15 144,8 2 Mojs 20,5-6 4 Mojs 14,18 5 Mojs 5,10 Joil 2,13 Jona 4,2 Neem 9,17 Jk 5,11

17
86,5 Is 14,32

19
21,30-31

9
Is 57,16 Er 3,4-5.12 Joil 2,13 Jona 4,2

20
13,2 32,12-15 112,5-6 5 Mojs 26,15 Is 63,15

10
Ez 20,44

11
35,5 56,10 116,2 Is 55,9

21
78,11

23
Is 60,3-4

12
Mih 7,19

24
25,9 54,23 89,10 Is 38,10 Er 17,11 Izreki 10,27

13
144,9 Er 31,20 Mal 3,17

14
21,29 89,3 103,29 1 Mojs 2,7 3,18 Is 40,7-8 Jov 10,9 Prop 12,7

26-28
Is 51,6-8 64,16 65,22 Pla~ 5,19 Evr 1,11-12 12,7 68,35-36 Ez 37,25

PSALM 103 Slavata Bo`ja e vo delata Negovi

1 Blagoslovuvaj Go, du{o moja, Gospoda! Gospodi, Bo`e moj, Ti si mnogu velik; vo slava i veli~estvenost Si se oblekol; 2 Ti, Koj se oblekuva{ so svetlina kako so obleka, si go prostrel neboto kako {ator;

15
90-5-6 101,11 Is 40,6-7 50,11 Jov 14,2 Sir 14,18

761
PSALMI
16
36,36 Jov 7,10 8,17 23 ~ovekot izleguva po svoja rabota i raboti do ve~erta. 24 Kolku se mnogubrojni delata Tvoi, Gospodi! S# si napravil premudro; Zemjata e polna so Tvoi sozdanija. 25 Ete go moreto, golemo i prostrano; tamu se dvi`at bezbroj laza~i, mali i golemi `ivotni; 26 tamu plovat korabi, tamu e levijatanot {to si go sozdal da igra vo nego. 27 Site tie od Tebe ~ekaat da im dade{ hrana navreme. 28 Im dava{ - primaat, ja otvora{ rakata Svoja - se nasituvaat so blaga; 29 go odvrati{ li liceto Svoe - se zbunuvaat, im go odzeme{ li duhot niven - umiraat i vo zemjata svoja se vra}aat. 30 Go pra}a{ li duhot Svoj - se sozdavaat; Ti go obnovuva{ liceto na zemjata. 31 Neka prebiva ve~no slavata na Gospod; neka se veseli Gospod za delata Svoi! 32 Poglednuva li kon Zemjata, i taa se trese; se dopre li do gorite, tie se dimat. 33 ]e Mu peam na Gospod preku celiot moj `ivot, }e Mu peam na mojot Bog s# dodeka postojam. 34 Neka Mu bide mila besedata moja! ]e se veselam vo Gospod. 35 Neka gi snema gre{nicite od Zemjata, i bezzakonici da nema ve}e! Blagoslovuvaj Go, du{o moja, Gospoda! Aliluja! 5 Spomnuvajte gi ~udesata Negovi, {to gi napravi, ~udesata Negovi i sudovite od ustata Negova, 6 vie, seme Avraamovo, slugi Negovi, sinovi Jakovovi, izbranici Negovi. 7 Toj e Gospod, Bog na{; Negovite sudovi se po celata zemja. 8 Toj ve~no go pomni zavetot Svoj, zborot {to go zapovedal vo iljada rodovi, 9 {to mu go vetil na Avraam, i zakletvata Svoja na Isak; 10 i mu go postavil toa kako zakon na Jakov i kako ve~en zavet na Izrail, 11 velej}i: Tebe }e ti ja dadam hananskata zemja vo va{e nasledstvo. 12 Toga{ tie bea u{te malku na broj, mnogu malku, i bea pridojdeni vo nea, 13 pa odea od narod vo narod, od edno carstvo kon drug narod; 14 nikomu ne mu dozvoluva{e Toj da gi ugnetuva i carevi za niv kara{e: 15 Ne dopirajte se do Moite pomazani, na Moite proroci ne pravete im zlo! 16 I pu{ti glad vo taa zemja i sekoj leben klas go sotre. 17 Isprati pred niv ~ovek: kako rob be{e prodaden Josif. 18 Gi stegnaa vo okovi nozete negovi, `elezo okolu vratot negov, 19 dodeka se ispolni zborot negov: zborot Gospodov go potvrdi. 20 Carot prati po nego, go odvrzaa, knezot nad narodite go oslobodi. 21 Go postavi za doma}in nad domot svoj i upravitel nad siot imot svoj, 22 za da gi pou~uva knezovite spored svojata volja i stare{inite negovi da gi u~i na mudrost. 23 Toga{ dojde Izrail vo Egipet, i Jakov se vseli vo Hamovata zemja. 24 Go umno`i Bog mnogu Svojot narod i go napravi posilen od neprijatelite negovi. 25 Se prevrte srceto nivno i tie go zamrazija narodot Negov, i po~naa da im pakostat na slugite Negovi. 26 Go isprati Mojsej, slugata Svoj, i Aron, kogo go izbra. 27 Tie gi poka`aa me|u niv Negovite znaci i ~udesata Negovi vo Hamovata zemja.

10
5 Mojs 8,7 73,15

17
24,6 99,5 Lk 1,50

12
Ez 31,13

14
146,9 1 Mojs 1,11-12 1,29-30 2,16

18
5 Mojs 33,9

19
10,4 21,28 46,8 144,11-13 Is 66,1 Avd 1,21

15
4,7 1 Mojs 5,29 17,4 Sud 9,13 18,4.7 Zah 10,7 Izreki 31,27 Sir 40,20

20
148,2 Lk 1,19

21
148,2

18
Izreki 30,26

22
144,10

19
73,16 1 Mojs 1,16 Sir 43,6

103,1
102,1 102,2.22 92,1 2 Car 7,22

20
Amos 5,8

21
Joil 1,20 Jov 38,39.41 1 Mak 3,4

2
Is 40,22 Jov 9,8

3
17,10 67,4 Is 19,1 Amos 9,6

22
Jov 37,8 37,39

24
8,1 91,5 Er 10,12 Jov 5,9 Izreki 3,19 8,21-30

4
Evr 1,7

5
23,2 45,2 74,3 1 Car 2,8 Jov 38,6 Izreki 8,25.29

PSALM 104 Vozveli~uvawe na Boga poradi Negovite dobrini kon Izrail

26
73,14 Jov 40,29 Izreki 8,31

1 Mojs 1,9 Er 5,22 Jov 38,8-11

1 Slavete Go Gospoda; povikuvajte go Negovoto ime; razglasuvajte gi me|u narodite delata Negovi. 2 Slavete Go i pejte Mu; ka`uvajte gi 9 site Negovi ~udesa. 1 Mojs 3 Falete se so Negovoto sveto ime: 9,11-15 Izreki 8,29 neka se veseli srceto na onie, koi Go baraat Gospoda. 4 Barajte Go Gospoda i utvrduvajte se, barajte go sekoga{ liceto Negovo.

27
135,25 144,15-16 Mt 24,45 Lk 12,42

762
PSALMI
29
29,7 89,3 145,4 1 Mojs 3,19 Jov 34, 14-15 Prop 12,7 Mudr 2,3 28 Isprati temnina i se smra~i, i tie ne se sprotivstavija na zborot Negov. 29 Ja pretvori vodata nivna vo krv i ja uni{ti ribata nivna. 30 Se ispolni zemjata nivna so `abi, duri i sobite na carot niven. 31 Toj zapoveda: i napadnaa roj muvi i mu{i~ki po site nivni predeli. 32 Namesto do`d, isprati vrz niv grad, ogan {to ja gore{e zemjata nivna, 33 i gi uni{ti lozjata nivni i smokvite nivni, gi sotre site drvja vo nivnite predeli. 34 Re~e i napadnaa skakulci i gasenici bezbroj; 35 i ja izedoa seta treva po zemjata nivna, gi ispojadoa site plodovi na nivite nivni. 36 I go pogubi sekoe prvorodeno vo zemjata nivna, prvinite od siot niven trud. 37 Gi izvede Izrailcite so srebro i zlato, i nema{e bolen vo plemiwata nivni. 38 Se zaraduva Egipet poradi nivnoto izleguvawe, bidej}i go be{e obzel strav od niv. 39 Toj im prostre oblak kako pokriv i ogan, za da im sveti no}e. 40 Baraa, i Toj im prati potpolo{ki i so leb nebesen gi nasituva{e. 41 Rascepi kamen i potekoa vodi, potekoa kako reka po bezvodnata zemja, 42 za{to se seti na Svojot svet zbor kon Avraam, Svojot sluga. 43 Pa go izvede Svojot narod so radost, Svoite izbrani - so veselba, 44 i im dade neznabo`e~ki zemji, i taka nasledija plodovi od drugi narodi, 45 za da gi ~uvaat naredbite Negovi i da gi ispolnuvaat zakonite Negovi. Aliluja! 2 Koj }e ja iska`e silata na Gospod, koj }e ja razglasi seta pohvala Negova? 3 Bla`eni se onie {to se dr`at do pravdata i vr{at pravednost vo sekoe vreme. 4 Seti se na mene, Gospodi, vo blagovolenieto Svoe kon Tvojot narod; pomogni mi koga }e gi spasuva{ niv, 5 za da gi vidam vo dobrini Tvoite izbranici, za da se razveselam so veselbata na Tvojot narod, za da se pofalam zaedno so Tvoeto nasledstvo. 6 Zgre{ivme nie i tatkovcite na{i, pravevme bezzakonija, postapuvavme ne~estivo. 7 Na{ite tatkovci vo Egipet ne gi cenea Tvoite ~udesa, ne gi pomnea mnogute milosti Tvoi i se pobunija koga se pribli`ija do Crvenoto More. 8 No Toj gi spasi zaradi imeto Svoe, za da im ja poka`e silata Svoja. 9 Mu se zakani na Crvenoto More, i toa se isu{i; i gi prevede po bezdnite kako po pustina; 10 i gi spasi od racete na onie {to gi namrazija i gi izbavi od racete na neprijatelite. 11 Vodite gi pokrija nivnite neprijateli; ne ostana nieden od niv. 12 I tie poveruvaa na zborovite Negovi i Mu ispeaja pohvala. 13 No tie nabrgu gi zaboravija delata Negovi, ne go do~ekaa Negovoto re{enie; 14 se zanesoa od pohotlivosta vo pustinata, pa Go isku{uvaa Boga vo bezvodnata zemja. 15 Toj go ispolni nivnoto barawe, no prati i poraz za du{ite nivni. 16 Mu pozavidoa na Mojsej vo logorot i na Aron, svetecot Gospodov. 17 Se otvori zemjata, go goltna Datan i ja pokri dru`inata na Aviron. 18 I plamna ogan vrz niv, i plamenot gi izgori ne~estivite. 19 Napravija tele na Horev i mu se poklonija na idolot. 20 Ja zamenija svojata slava so lik na tele, {to jade treva. 21 Go zaboravija Boga, svojot Spasitel, Koj izvr{i golemi dela vo Egipet, 22 ~udesa vo Hamovata zemja, stra{ni dela pri Crvenoto More.

9
1 Mojs 15,7-18 16,19 25,3 2 Mojs 2,24 3 Mojs 26,42 5 Mojs 4,31 Mih 7,20 Sir 44,22

30
32,6 1 Mojs 1,2 2,7 Dela 2,2-3

10
46,4 1 Mojs 28,13-15 34,12 49,24

32
17,7 143,5

12
5 Mojs 7,7 25,5

33
7,17 29,12 62,4 145,2

13
1 Mojs 23,4 Evr 11,13

34
18,14

15
1 Car 24,7 1 Let 16,22

104,1
9,11 95,3 Is 12,4-5

16
1 Mojs 41,54 3 Mojs 26,26 4 Car 8,1 Ez 5,16 13,13 Sir 48,2

2
9,1 67,4 Dela 2,11

3
33,2 39,16 69,4

17
1 Mojs 45,5 Dela 7,9

4
23,6 26,8 Os 5,15

19
1 Mojs 41,13 Mudr 10,14

5
76,11 110,4

21
1 Mojs 41,40-41 41,5 Mudr 10,14 Dela 7,10

6
Is 45,4

8
105,45 110,5 5 Mojs 7,9 Mih 7,20 Lk 1,72

24
2 Mojs 1,7 5 Mojs 26,5

25
2 Mojs 7,3

PSALM 105 Blagodarstvena pesna za milost Bo`ja koga Izrail zgre{il Aliluja! Slavete Go Gospoda, za{to e dobar, za{to Negovata milost e ve~na.
1

27
77,43 Er 32,20

36
77,51 5 Mojs 21,17

763
PSALMI
37
2 Mojs 3,21-22 10,2-3 11,34-35 Mudr 10,17 23 I re~e deka }e gi istrebi, no Mojsej, Negoviot izbranik, se zastapi za niv vo puknatinata, za da ja odvrati jarosta Negova, ta da ne gi pogubi. 24 Tie ja prezrea sakanata zemja, ne Mu veruvaa na zborot Negov; 25 i roptaa vo {atorite svoi, ne go poslu{aa glasot Gospodov. 26 Toj krena raka i im se zakolna deka }e gi pogubi vo pustinata, 27 }e go rasee nivnoto seme me|u narodite i deka }e gi rasturi po zemjite. 28 Tie se pridru`ija kon VaalFegor i jadea `rtvi, prinesuvani na mrtvi, 29 Go draznea Boga so delata svoi, i na niv padna pogibel. 30 No stana Pineas, se zazede i pomorot prestana. 31 I toa mu se primi za pravednost od rod vo rod doveka. 32 I Go razgnevija Boga kaj vodite na Meriva, i Mojsej nastrada zaradi niv, 33 za{to tie go ogor~ija duhot negov, i toj zgre{i so ustata svoja. 34 Ne gi istrebija narodite, za koi im be{e rekol Gospod, 35 tuku se sme{aa so neznabo{cite i sviknaa na nivnite dela; 36 im slu`ea za nivnite idoli, koi im stanaa zamka, 37 i gi `rtvuvaa sinovite svoi i }erkite svoi na zlite duhovi; 38 i prolivaa nevina krv, krvta na sinovite svoi i na }erkite svoi, {to im gi `rtvuvaa na hananskite idoli, pa zemjata se izvalka od taa krv; 39 se oskvernija so delata svoi, bludstvuvaa so postapkite svoi. 40 Se razgore gnevot na Gospod protiv Negoviot narod, i Mu omrzna nasledstvoto Negovo, 41 pa gi predade vo racete na neprijatelite i zavladeaja nad niv onie {to gi mrazea. 42 Neprijatelite nivni gi ugnetuvaa, i tie se pokoruvaa pod nivnata raka. 43 Mnogupati gi izbavuva{e, no tie bea buntovni so svoite nameri, pa bea poni`eni poradi svoite bezzakonija. 44 Pa sepak, Toj pogledna na nivnata poti{tenost, koga gi slu{a{e nivnite molbi, 45 si spomna na Svojot zavet so niv, se so`ali poradi golemata milost Svoja; 46 pa pottikna so`aluvawe sprema niv kaj onie {to gi bea zarobile. 47 Spasi n#, Gospodi, Bo`e na{, i soberi n# od neznabo{cite za da go slavime Tvoeto sveto ime, da se falime so Tvojata slava! 48 Neka e blagosloven Gospod, Bog Izrailev, otsekoga{ zasekoga{! I site lu|e neka velat: Amin! Amin! Aliluja.

4
24,7 Neem 5,19 12,13.21.30 Judita 4,17

38
2 Mojs 12,33 14,16

6
77,11-17 3 Mojs 26,40 3 Car 8,47 Dan 9,5

39
77,14 2 Mojs 13,21-22 13,19-20 4 Mojs 14,14 Neem 9,12

7
77,11 Neem 9,17

8
22,3 24,11 30,3 108,21 Is 48,9-11 Ez 20,9.14 35,20-21 38,24

40
77,24-29 2 Mojs 16,4-15 4 Mojs 11,31,32 Mudr 16,2.20

9
65,6 2 Mojs 14,21-22 Is 63,13 Naum 1,4

41
77,15-16 2 Mojs 17,1-7 4 Mojs 20,2-13 Is 48,21

10
106,2 2 Car 22,18 Lk 1,71

42
2 Mojs 2,24 5 Mojs 7,8 Mih 7,20 Lk 1,54-55

11
2 Mojs 14,27-28 14,4-5

43
Is 55,12 Varuh 5,9

12
2 Mojs 14,31 14,1-21

44
77,54-55 5 Mojs 4,38 6,10

PETTA KNIGA PSALM 106 Blagodarstvena pesna na izbavenite koi Go prizivaat Gospoda vo maka
6

13
Pla~ 3,26

105,1
99,5 106,1 117,1.29 134,3 135,1 Er 33,11 Ezd 3,11 1 Let 16,34

1 Slavete Go Gospoda, za{to e dobar, za{to e ve~na milosta Negova! 2 Taka da velat izbavenite od Gospod, 2 onie {to gi otkupi od neprijatelska Sir 18,2-4 raka. 3 I gi sobra od zemjite, od istok i od 3 zapad, od sever i od moreto. 111,1-10 4 Tie skitaa po bezvodnata pustina i Is 56,1-2 Jk 1,25 nigde pat nitu naselen grad ne najdoa; 5 trpea glad i `ed, du{ata im oslabna vo niv,

no vo `alosta svoja Go povikaa Gos- 14 poda, i Toj gi izbavi od nivnite nevolji 77,18 94,9 7 i gi povede po praviot pat, za da 2 Mojs 15,24 odat kon naselen grad. 15,3 8 Neka Go slavat Gospod za milosta 4 Mojs Negova i za ~udesata Negovi {to im gi 11,4-6 15 napravi na sinovite ~ove~ki: 9 za{to Toj ja napojuva `ednata du{a 4 Mojs 11,33 i du{ata gladna ja ispolnuva so blaga. 10 Tie sedea vo temnina i smrtna sen- 17 4 Mojs ka, okovani so siroma{tija i `elezo; 16,32 11 bidej}i ne se pokorija na zborovite 5 Mojs 11,6 Bo`ji i se protivea na voljata na Sevi{niot.

764
PSALMI
18
4 Mojs 16,35 Is 26,11 Evr 10,27 12 Toj go skr{i nivnoto srce so maka, se sopnaa, i nema{e koj da im pomogne. 13 Toga{ vo tagata svoja povikaa kon Gospod, i Toj gi spasi od makite nivni; 14 gi izvede od temninata i smrtnata senka i gi raskina okovite nivni, 15 Neka Go slavat Gospoda za milosta Negova i za Negovite ~udesni dela kon sinovite ~ove~ki, 16 za{to Toj gi zdrobi bronzenite porti i gi skr{i `eleznite reziwa. 17 Nerazumnite stradaa poradi svoite gre{ni pati{ta i poradi bezzakonijata svoi! 18 Od sekoja hrana im se odvra}a{e du{ata, i se pribli`ija do vratata na smrtta. 19 No vo tagata svoja povikaa kon Gospod, i Toj gi spasi od nevoljite nivni; 20 go isprati Svoeto slovo, gi izlekuva i gi spasi od propast. 21 Neka Go proslavuvaat Gospod za milosta Negova sprema sinovite ~ove~ki! 22 Neka Mu prinesuvaat pohvalna `rtva i neka gi razglasuvaat delata Negovi so radost. 23 Onie {to zaplovija po more na korabi, {to imaa rabota po golemite vodi 24 tie gi gledaa delata na Gospod i ~udesata Negovi vo dlabo~inite. 25 Toj re~e - i nastana buren veter i visoko gi izdigna morskite branovi; 26 se izdigaa do nebesata, sleguvaa do bezdnata; nivnata prisebnost se gubi vo nevoljata; 27 tie se zbunuvaat, se ni{aat kako pijani, i seta nivna mudrost im is~eznuva. 28 Toga{ vo skrbta svoja povikaa kon Gospod, i Toj gi izvede od makite nivni. 29 I $ zapoveda na burata i taa se pretvori vo tivok vetrec i branovite molknaa. 30 Tie se razveselija, za{to stivnaa, a Toj gi upati kon nivnoto sakano pristani{te. 31 Neka Go proslavuvaat Gospod za milosta Negova i za Negovite ~udesni dela sprema sinovite ~ove~ki! 32 Neka Go vozveli~uvaat so sobranieto narodno i neka Go slavat vo sovetite na stare{inite! 33 Toj pretvora reki vo pustina, i vodni izvori - vo su{na zemja, 34 zemja plodorodna - vo solnica, poradi zlobata na onie {to `iveat vo nea. 35 Toj pretvori pustina vo ezero, a suva zemja - vo zemja so vodni izvori; 36 tamu naseli gladni, a tie izgradija grad za `iveewe; 37 zaseaja nivi, nasadija lozi, i tie im davaat svoi plodovi. 38 Toj gi blagoslovuva{e, i tie mnogu se razmno`uvaa, i dobitokot niven Toj ne im go namaluva{e. 39 Koga bea proredeni i postradaa od pritisokot na zloto i od nevoljata, 40 Toj izli prezir nad knezovite i gi ostavi da skitaat po pustinata, kade {to nema pati{ta. 41 No bedniot go izvle~e od siroma{tija, go umno`i rodot negov kako ov~o stado. 42 Pravednite go gledaat toa i se raduvaat, a sekoja zloba si ja zatvora ustata svoja. 43 Koj e mudar i go pazi ova, }e ja razbere milosta Gospodova.

30
4 Mojs 25,7-13 Sir 45, 23-24 1 Mak 2,26

19
2 Mojs 32 5 Mojs 9, 8-21 9,24-28

31
4 Mojs 25,11-13

20
Er 2,11 Rim 1,23

32
80,7 94,8-9 2 Mojs 17,1-7 4 Mojs 20,2-13 5 Mojs 1,37 31,51-52

21-22
77,43 104,27 5 Mojs 32,18 Er 2,32 Dela 7,36

33
Is 63,10

23
2 Mojs 32,7-14 4 Mojs 14,11-20 5 Mojs 9,25-29 Er 15,1 Ez 22,30

34
2 Mojs 23,32-33 33,10-15 5 Mojs 7,1.16 Sud 1,21-33 2,2 3,4-5

24
4 Mojs 13,26-34 13,1-37 5 Mojs 1,25-36

35
3 Mojs 18,3 Sud 2,12.17.19 3,4-5

25
4 Mojs 14,2 5 Mojs 1,27

36
2 Mojs 23,33 5 Mojs 7,16 Sud 2,3.12 Is.N. 23,13 Mudr 14,11

26
3 Mojs 26,33 4 Mojs 14,30 5 Mojs 1,34-35 Ez 20,6 19,14.22

PSALM 107 Blagodarnost za Bo`jata dobrina i vernost

1

37-39
2 Mojs 34,16 3 Mojs 18,21 5 Mojs 32,17 4 Car 16,3 16,17 20,5 22,10 Is 57,5 Er 3,6-8 7,30 18,3-4 31,35 Ez 16,20 19,29 Varuh 4,7 1 Kor 10,20

27
3 Mojs 26,33 5 Mojs 4,27 Ez 20,23

28
4 Mojs 25 5 Mojs 26,14

29
4 Mojs 25,3-9 1 Kor 10,8

Podgotveno e srceto moe, Bo`e, podgotveno e srceto moe; }e peam i }e vospevam. Razbudi se du{o moja! 2 Razbudete se, harfo i liro! ]e ja razbudam zorata. 3 ]e Te slavam, Gospodi, me|u narodite; }e Te vospevam me|u plemiwata, 4 za{to povisoka od neboto e Tvojata milost, i do oblacite dostiga Tvojata vernost. 5 Izdigni se nad nebesata Bo`e, i slavata Tvoja neka bide po celata Zem- 40-44 ja, Sud 2,11-19 6 za da se izbavat Tvoite vozqubeni; Is 63,7-9 spasi me so Tvojata desnica i usli{i me.

765
PSALMI
7 Bog re~e vo svoeto svetili{te: ]e se voznesam i }e go razdelam Sihem i }e ja izmeram dolinata Sukot; 8 Moj e Galaad, Moj e Manasija, Efrem e {lem na glavata Moja, Juda e Moj 47 skiptar; 9 Moav Mi e legen za miewe, vrz Edom 5 Mojs 30,3 1 Let }e ja frlam obuvkata Svoja, nad Filis16,35-36 2 Mak 1,27 tejcite }e slavam pobeda. 10 Koj }e me dovede do ukrepeniot 48 grad? Koj }e me dovede do Edom? 88,52 11 Zar ne si Ti, Bo`e, Koj n# otfrli Judita 13,26 i ne izleguva{, Bo`e, so na{ite vojLk 1,68 Otkr 19,4 ski? 12 Daj ni pomo{ protiv neprijatelite, za{to ~ove~kata za{tita e suetna. 106,1 13 Vo Boga }e imame sila; Toj }e gi 99,5 105,1 pregazi neprijatelite na{i. 3 Mojs 26,42 3 Car 8,50 Er 42,12 Ezd 9,9 Lk 1,72 117,1.29 134,3 135,1 Er 33,11 Ezd 3,11 1 Let 16,34.41

45-46

PSALM 108 Molitva od gonet za da se kaznat negovite neprijateli i Bog da se smiluva na nego 1 Bo`e, pohvalo moja, ne premol~uvaj, 2 za{to protiv mene se otvoreni gre{ni i la`livi usti; zboruvaat so la`liv jazik protiv mene; 3 otsekade me opkru`uvaat so zlobni zborovi, i bez pri~ina me napa|aat; 4 mesto da mi vozvratat so qubov, tie stanuvaat protiv mene, a jas se molam; 5 mi vra}aat zlo za dobro, omraza - za qubov: 6 Postavi nad nego gre{nik, i |avolot da zastane desno od nego. 7 Koga }e mu se sudi, neka bide osuden, i molitvata negova da se primi za grev; 8 dnite negovi da bidat kratki, a negovoto dostoinstvo drug da go zeme; 9 decata negovi da ostanat siraci, a `enata mu - vdovica; 10 decata negovi da skitaat i da stanat prosjaci, izgoneti nadvor od svoite domovi. 11 Zaemodavecot da mu zeme s# {to ima, i tu|inci da go razgrabaat trudot negov; 12 neka nema koj da go za{titi, da nema i koj da se smili nad siracite negovi;

2
105,10 Is 62,12

3
105,47 Is 11,12 42,5-6 48,11 Zah 8,7-8

4
5 Mojs 8,15 31,10 Ez 34,6

5
Is 41,17 48,9

6
33,17 Is 63,9 Os 5,15

7
5 Mojs 6,10 Is 35,8 39,2 42,19

9
145,7 Is 49,10 54,1 Lk 1,53

13 potomstvoto negovo da zagine, i da se izbri{e imeto negovo vo sledniot rod; 14 da bide spomnato pred Gospod bezzakonieto na tatkovcite negovi, i grevot na majka mu da ne se o~isti; 15 tie sekoga{ da bidat pred o~ite na Gospod, i da se izbri{e spomenot nivni na zemjata. 16 Za{to ne pomislil da poka`e milost, tuku gi gone{e bednite, siromasite, i onie so skr{eno srce, za da gi uni{ti; 17 zasakal kletva - pa taa neka go stigne: ne posakal blagoslov, - toj neka se oddale~i od nego; 18 neka se oble~e vo kletva kako vo obleka; i taa neka vleze vo nego kako voda, i kako maslo - vo negovite koski; 19 ta da mu bide kako obleka, vo koja se oblekuva, i kako pojas, so koj sekoga{ se opa{uva. 20 Takva neka bide otplatata od Gospod na onie {to me mrazat i na onie {to lo{o zboruvaat protiv du{ata moja. 21 A mene, Gospodi, Gospodi, za{titi me zaradi Tvoeto ime, za{to e blaga milosta Tvoja; izbavi me, 22 za{to sum beden i siromav, i srceto moe vo mene e raneto. 23 Is~eznuvam kako senka {to se oddale~uva; me gonat kako skakulec. 24 Kolenata mi iznemo{tija od post, a teloto moe oslabe. 25 Im stanav za potsmev; onie {to me gledaat, ni{aat so glavite svoi. 26 Pomogni mi, Gospodi, Bo`e moj, spasi me poradi Tvojata milost. 27 Neka razberat deka e toa Tvojata raka i deka, Ti, Gospodi, si go napravil toa. 28 Tie prokolnuvaat, a Ti, pak, blagoslovi; i onie {to stanuvaat protiv mene neka bidat posrameni, a Tvojot sluga da se zaraduva. 29 Neka se oble~at vo prezir protivnicite moi i kako so obleka da se pokrijat so svojot sram, 30 i jas so ustata moja mnogu }e Go slavam Gospoda i me|u mnozina }e Go proslavuvam,

10
Is 9,3 41,6.21 Jov 36,8-9 Lk 1,79

11
105,43 3 Mojs 26,40-41

12
21,11 Jov 30,13 Sir 51,10

13
21,5 105,44

14
Is 42,7.16 48,8 50,13 51,1 60,1

16
Is 45,2 60,1 Er 51,30

18
Is 38,10 Jov 6,6-7

20
147,4.7 Is 9,9 54,9-10 Jov 33,18 Mudr 16,12 17,13-15 Mt 8,8 Dela 13,26

22
49,14 Evr 13,15

25
Jona 1,4-5

27
Is 29,9

28
Jona 1, 14-15

29-30
64,7 88,9 Is 43,2 56,19 Mt 8,26

33
Is 42,15 43,26 49,2

766
PSALMI
34
113,8 1 Mojs 13,10 18,22-27 5 Mojs 29,23 31 za{to zastana od mojata desna strana, za da ja spasi mojata du{a od onie {to me gonat. 8 utvrdeni zasekoga{, zasnovani vrz 13 117,8 vernost i pravdina. 17,29 9 Toj mu isprati izbavuvawe na Svojot 43,5-8 narod; zasekoga{ go ustanovi Svojot zavet. Sveto e i stra{no imeto Negovo. 108,1 10 Po~etok na mudrosta e stravot od 27,1 Gospod; zdrav razum imaat site, koi 34,22 spored nea postapuvaat. Pohvalata 3 37,12 Negova prebiva ve~no. 68,4

35
113,8 Is 41,18

PSALM 109 Hristos - ve~en car i prvosve{tenik 1 Mu re~e Gospod na mojot Gospod: Sedi od Mojata desna strana, dodeka gi stavam neprijatelite Tvoi vo podno`jeto na nozete Tvoi. 2 @ezolot na Tvojata sila }e Ti go prati Gospod od Sion: vladej me|u neprijatelite Svoi. 3 Podgotven e Tvojot narod za denot koga }e gi povede{ Svoite vojski na svetite gori; kako rosa od utrobata na zorata, so Tebe se mladite borci. 4 Se zakolna Gospod i nema da se pokae: Ti si ve~en sve{tenik po ~inot Melhisedekov. 5 Gospod Koj e od Tvojata desna strana, vo denot na gnevot Svoj, Toj }e gi porazi carevite; 6 }e izvr{i sud nad narodite, }e ja ispolni zemjata so trupovi, }e gi skr{i glavite na mnogumina na Zemjata. 7 Od potokot na patot }e pie, i zatoa visoko }e ja krene glavata. PSALM 110 Blagodarstvena pesna za duhovnite i telesnite darovi Bo`ji 1 Aliluja! ]e Te slavam, Gospodi, od s# srce vo sovetot na pravednite i vo sobranieto. 2 Golemi se delata na Gospod, neka razmisluvat za niv site {to u`ivaat vo niv. 3 Negovoto delo e slava i velikolepie, a pravdata Negova ve~no }e postoi. 4 Nezaboravni gi napravi ~udesata Svoi, milostiv i {tedar e Gospod. 5 Im dava hrana na onie, koi se bojat od Nego; ve~no go pomni zavetot Svoj. 6 Silata na delata svoi mu ja poka`a na Svojot narod, za da mu gi dade neznabo{cite vo nasledstvo. 7 Delata na racete Negovi se vernost i pravda; i verni se site zapovedi Negovi,

36
Ez 36,35

37
Is 65,21 Er 31,5 Amos 9, 13-15

PSALM 111 Bla`eni se onie koi se bojat od Boga i koi se milostivi Aliluja! Bla`en e onoj ~ovek, koj se boi od Gospod i komu mu se mili Negovite zapovedi. 2 Negovoto potomstvo }e bide silno na zemjata; rodot na pravednite }e bide blagosloven. 3 Slava i bogatstvo }e ima vo negoviot dom; i pravdata negova }e preuspeva ve~no. 4 Na pravednite vo temnina im izgreva svetlina; tie se blagorodni, milostivi i spravedlivi. 5 Ima dobro za ~ovek {to e dare`liv i na zaem dava; toj pravedno gi izvr{uva svoite raboti; 6 i nikoga{ nema da se razni{a; pravedniot ostanuva vo ve~en spomen. 7 Od lo{i glasovi nema da se upla{i; srceto mu e spremno, za{to se nadeva na Gospod. 8 Srceto mu e cvrsto: toj nema da se upla{i, koga - gode }e pogledne vo neprijatelite svoi. 9 Toj razdeluva, dava na siromasi; pravdata negova ostanuva ve~no; negoviot rog }e se vozvi{i vo slava. 10 Gre{niot, koga }e go vidi toa, }e se jadosuva, }e krcka so zabite svoi i }e se topi. @elbata na gre{nikot propa|a. PSALM 112 Bog e milostiv sprema smirenite Aliluja! Falete go, slugi Gospodovi, falete go imeto na Gospod. 2 Neka e blagosloveno imeto Gospodovo otsekoga{ i zasekoga{.
1 1

4
34,13 Er 18,20

5
34,12 37,20 1 Mojs 44,4

38
5 Mojs 7,13-14 Is 49,21

6
Zah 3,1 Jov 1,6

40
Jov 12,21.24 Mudr 5,7 Lk 1,51-52

7
Izreki 28,9

41
112,7-8 146,6 1 Car 2,8 Is 65,13-14 Er 31,27 Jov 21,8-11 Lk 1,52-53

8
Dela 1,20

9
2 Mojs 22,24 Er 18,21

42
57,10 62,11 Jov 5,16 21,18

11
Jov 5,4-5 19,17

12
Is 14,21

43
Er 9,12 Os 14,10

13
Jov 18,17.19 Izreki 10,7 Sir 41,11

107,2
56,7-11

14
2 Mojs 20,5 Er 18,23 Pla~ 1,22

4
17,49

5
35,5 Is 55,9

15
33,16 89,8 138,16

7
59,5-12

16
Jov 20,19

10
Is 11,4

18
4 Mojs 5,22-24

12
59,1

767
PSALMI
3 Od istok do zapad neka se proslavuva imeto na Gospod. 4 Vozvi{en e nad site narodi Gospod; 21 Negovata slava e nad nebesata. 24,11 5 Koj e kako Gospod, na{iot Bog, Koj 30,3 78,9 `ivee vo viso~inite, 102,8 6 i Koj od visoko gleda na neboto i na 105,8 142,11 zemjata; Is 48,9 7 Koj od prav go izdiga siromaviot i Er 14,7.21 Ez 20,9 od kalta go vadi bedniot, 19,13.21.43 8 za da go postavi so knezovite, so 22 knezovite na narodot negov. 39,17 9 Koj neplodnata ja vseluva v ku}i ka54,4 142,4 ko majka, {to se raduva me|u mnogute 23 deca. Aliluja! 72,6 75,10 101,11 143,4 Jov 8,9

19

24
68,10

PSALM 113 ^udesata Bo`ji koga Bog go izveduva{e Svojot narod od Egipet
1

25
21,6-7 Jov 16,4 Mt 27,29

Koga Izrail izleze od Egipet, do-

26 mot Jakovov - od tu| narod,

6,4 69,1

27
21,31 63,9

29
34,26 70,13 Is 65,13-15 Er 20,11

30
21,25-26 70,22-23

31
7,1 15,8 30,15 109,5 120,5

109,1
Mt 22,44 25,64 Mk 12,36 Lk 20, 42-43 Dela 2, 34-35 1 Kor 15,25 Evr 1,13 9,32-33 1 Ptr 3,22

Judeja stana Bo`jo svetili{te, Izrail oblast Negova. 3 Moreto vide i izbega; Jordan se vrati nazad. 4 Gorite se razigraa kako ovni, i rit~iwata - kako jagniwa. 5 [to ti stana tebe more, pa bega{, i tebe, Jordane, pa nazad se vra}a{? 6 Zo{to se razigravte, gori, kako ovni, i vie, rit~iwa, kako jagniwa? 7 Treperi Zemjata pred liceto na Gospod, pred liceto na Boga Jakovov, 8 Koj kamen pretvora vo vodno ezero i karpa - vo voden izvor. 9 Ne nam, Gospodi, ne nam, tuku na Svoeto ime daj mu slava, zaradi Tvojata milost, zaradi Tvojata vistina, 10 da ne re~at neznabo{cite: Pa kade e nivniot Bog? 11 Na{iot Bog e gore na nebesata; vr{i s#, {to saka. 12 A idolite na neznabo{cite se srebro i zlato, delo na ~ove~ki race: 13 usta imaat, a ne zboruvaat, o~i imaat, no ne gledaat; 14 imaat u{i, no ne slu{aat; imaat nozdri, no ne mirisaat;

15 race imaat, no ne pipaat; noze imaat, no ne odat; tie ne pu{taat glas od grloto svoe. 16 Sli~ni na niv se i onie {to gi pravat, takvi se i onie {to se nadevaat na niv. 17 Dome Izrailev, nadevaj se vo Gospod; Toj e na{ pomo{nik i za{titnik. 18 Dome Aronov, nadevaj se vo Gospod; Toj e na{ pomo{nik i za{titnik. 19 Vie koi se boite od Gospod, nadevajte se vo Gospod; Toj e va{ pomo{nik i za{titnik. 20 Gospod se se}ava na nas i n# blagoslovil, go blagoslovil domot Izrailev, go blagoslovil domot Aronov, 21 gi blagoslovil onie, koi se bojat od Gospod, mali i golemi. 22 Neka vi pridade Gospod vam pove}e, vam i na va{ite deca. 23 Blagosloveni da ste od Gospod, Koj gi sozdade neboto i zemjata. 24 Nebesata se Gospodovi nebesa, a zemjata Toj im ja dade na sinovite ~ove~ki. 25 Ne }e Te slavat mrtvite, Gospodi, nitu onie, {to sleguvaat vo mestoto na molkot, 26 tuku nie `ivite }e Go blagoslovuvame Gospoda otsega i zasekoga{.

3
Sud 5,2 Is 49,1

4
88,3 131,11 1 Mojs 14,18 Evr 5,6 7,16.20

5
15,8 Is 63,6

6
67,21

110,1
137,1 149,1

2
91,5 Otkr 15,3

3
111,3.9 Is 51,6

4
85,15 102,8 111,4

5
104,8

6
Er 27,5

PSALM 114 Blagodarnost i zavet na Gospod poradi spasuvaweto od smrtta

1

18,7 92,5

8
18,9 148,6 Is 40,8

Se raduvam deka Gospod }e go usli9 {i glasot na moeto molewe, 2 za{to go prikloni kon mene Svoeto 104,10 5 Mojs uvo, i zatoa }e Go povikuvam preku site 28,58 Lk 1,49.68 moi dni. 3 Smrtni bolki me obzedoa, pekolni 10 maki me stignaa; se najdov vo nevolja i Jov 28,28 Izreki 1,7 maka. 9,9 4 Toga{ go povikav imeto Gospodovo: Sir 1,16 O, Gospodi, izbavi ja du{ata moja! 5 Milostiv e Gospod i praveden, i mi111,1 losrden e na{iot Bog. 1,1-2 6 Gospod gi pazi slabite: bev vo maka 127,1 i Toj mi pomogna. 7 Vrati se, du{o moja, vo svojot mir, za{to Gospod postapi dobro so tebe,

768
PSALMI
8 bidej}i du{ata moja ja istrgna od smrt, o~ite moi - od solzi, i nozete moi - od sopnuvawe. 9 Odam so blagodarnost pred liceto 3 na Gospod vo zemjata na `ivite. 110,3

24,13 36,26 101,28

Izreki 3,16

4
36,6 96,11 110,6 Is 58,10 Jov 22,28 Izreki 13,9 1

PSALM 115 Ispolnuvawe na zavetot Gospodov Veruvav i koga govorev: vo golema maka sum. 2 Vo mojata neobmislenost si rekov: sekoj ~ovek e la`livec. 3 [to da Mu dadam na Gospod za site negovi dobrini {to mi gi napravi mene? 4 ]e ja zemam ~a{ata na spasenieto i imeto na Gospod }e go povikam. 5 Zavetite }e Mu gi upatam na Gospod pred celiot Negov narod. 6 Skapa e vo o~ite na Gospod smrtta na negovite svetii. 7 O, Gospodi, jas sum sluga Tvoj, jas sum sluga Tvoj i sin na Tvojata sluginka. Ti gi skr{i moite okovi. 8 Tebe }e Ti prinesam blagodarstvena `rtva; 9 }e gi ispolnam zavetite moi na Gospod pred siot Negov narod. 10 Vo predvorjeto na domot Gospodov, srede tebe, Erusalime! PSALM 116 Pohvala na Gospod

5
36,21.26 Izreki 14,21 Lk 6,35

6
14,5

8
117,7

9
74,10 88,17 91,10 2 Kor 9,9

10
34,16

112,1
133,1 134,1

2
Jov 1,21 Dan 2,20 Tov 3,13.23

3
Is 59,19 Mal 1,11

1 Falete Go Gospod, site narodi, proslavuvajte Go, site lu|e, 4 2 za{to se zacvrsti Negovata golema 56,5 96,9 milost na nas, i vernosta Gospodova 5 prebiva ve~no. Aliluja!

34,10 88,6.8 Is 57,15

PSALM 117 Pravednite se raduvaat na pobedata

1 Slavete Go Gospoda, za{to Toj e dobar, za{to milosta Negova e ve~na. 2 Neka ka`e sega domot Izrailev, deka e Toj dobar, deka milosta Negova e ve~na.

6
10,4 13,2 101,19

7
106,41 1 Car 2,8 Lk 1,52

3 Neka re~e sega domot Aronov, deka e Toj dobar, deka milosta Negova e ve~na. 4 Neka ka`at sega site, koi se bojat od Gospod: deka e Toj dobar, deka milosta Negova e ve~na. 5 Koga bev na maka, Go povikav Gospoda i Toj me usli{i i na {irina me izvede. 6 Gospod e moj pomo{nik, nema da se pla{am: {to mo`e da mi napravi ~ovek? 7 Gospod mi e pomo{nik: i jas pobedonosno }e gledam na neprijatelite moi. 8 Podobro e da se nadevam vo Gospod, otkolku da se nadevam vo ~ovek. 9 Podobro e da se nadeva{ vo Gospod, otkolku da se nadeva{ vo knezovi. 10 Site narodi me opkolija, no so imeto Gospodovo jas gi razbiv; 11 me opsednaa, me obikolija, no so imeto Gospodovo jas gi pobediv. 12 Me opkru`ija kako p~eli okolu sotka, pa se zapalija kako ogan vo trwe: so imeto Gospodovo jas im se protivstaviv. 13 Me turnaa silno za da padnam, no Gospod mi pomogna. 14 Gospod e krepost moja i sila; Toj stana moe spasenie. 15 Glas na radost i na spasenie se slu{a vo domovite na pravednite; desnicata na Gospod dava sila! 16 Desnicata Gospodova me vozvi{uva, desnicata Gospodova dava sila. 17 Nema da umram, no }e `iveam i }e gi razglasuvam delata Gospodovi. 18 Gospod strogo me kazni, no na smrt ne me predade. 19 Otvorete mi ja vratata na pravdata: }e vlezam vo nea, }e go proslavuvam Gospod. 20 Ete, toa e vratata Gospodova, pravednite vleguvaat niz nea; 21 }e Te slavam, za{to me usli{i i stana spasenie moe. 22 Kamenot {to go otfrlija yidarite, stana kamen temelnik. 23 Toa e od Gospod, i prekrasno e vo o~ite na{i. 24 Ova e denot {to go sozdade Gospod za da se zaraduvame i da se razveselime vo nego.

9
1 Car 2,5 Is 54,1

113,1
2 Mojs 12

2
77,54 2 Mojs 15,17 18,5 Er 2,3

3
65,6 73,14-15 76,16 Is.N. 4,7 Sud 5,4

4
28,6 67,8 Mudr 19,9

7
67,8 95,9 98,1 Sud 5,4

8
104,41 106,35 2 Mojs 17,1-7 5 Mojs 8,15 1 Kor 10,4

9
22,3 Is 48,11 Ez 36,22

10
41,3 78,10 Joil 2,17

11
134,6 Jona 1,14 Jov 23,13 Mudr 12,18

13-16
134,15-18 5 Mojs 4,28 Is 44,9-20 45,5-6 Er 10,1-2 2 Let 32,19 Mudr 13,10 14,15 Posl. 1,3.7-2 Otkr 9,20

769
PSALMI
17
Mudr 14,8 25 O, Gospodi, spasi! O, Gospodi, pobrzaj! 26 Neka e blagosloven onoj, koj odi vo imeto na Gospod! Ve blagoslovuvame od domot Gospodov. 27 Bog e Gospod i Toj n# osvetluva; obrazuvajte prazni~na pridru`ba do rogovite na `rtvenikot. 28 Bog moj si Ti i Tebe }e Te slavam; Bog moj si Ti i Tebe }e Te prevoznesuvam. 29 Slavete Go Gospoda, za{to Toj e dobar, za{to milosta Mu e ve~na. 15 ]e razmislam za Tvoite zapovedi i }e gi upravuvam o~ite moi na patot Tvoj. 16 Od povelbite Tvoi }e se pou~uvam, nema da gi zaboravam Tvoite zbrovi. 17 Poka`i milost kon Tvojot sluga, i }e `iveam i }e gi pazam Tvoite zborovi. 18 Otvori gi o~ite moi, i }e gi razberam ~udesata od Tvojot zakon. 19 Pridojden sum na zemjava, ne sokrivaj gi od mene Tvoite zapovedi. 20 I kopnee du{ata moja vo sekoe vreme da gi saka Tvoite uredbi. 21 Ti gi ukoruva{ gordelivite; prokleti da se onie, koi se otklonuvaat od Tvoite zapovedi. 22 Otstrani go od mene prekorot i prezirot, za{to gi pazev Tvoite propisi. 23 Knezovite sedat i me klevetat, a Tvojot sluga razmisluva za Tvoite povelbi. 24 Svedo{tvata, pak, Tvoi se pouka moja, a naredbite Tvoi - sovetnici. 25 Du{ata moja le`i vo prav: o`ivi me spored zborot Tvoj. 26 Pati{tata moi Ti gi ka`av, i Ti me ~u; nau~i me na Tvoite povelbi. 27 Vrazumi me da go razberam patot na Tvoite povelbi i jas }e razmisluvam za Tvoite ~udesa. 28 Du{ata moja zasolzi od taga, zacvrsti me so zborovite Tvoi. 29 Otstrani go od mene patot na lagata i nau~i me na zakonot Tvoj. 30 Go izbrav patot na vistinata, i ne gi zaboraviv Tvoite sudovi. 31 Se privrzav za svedo{tvata Tvoi, Gospodi: ne me posramuvaj. 32 ]e brzam po patot na Tvoite zapovedi, koga }e go pro{iri{ moeto razbirawe. 33 Poka`i mi go, Gospodi, patot na Tvoite naredbi i }e se pridr`uvam za niv do kraj. 34 Pou~i me, i }e se dr`am za zakonot Tvoj i }e go pazam so seto srce svoe. 35 Upati me na patekata na Tvoite zapovedi, za{to mnogu ja zasakav. 36 Prikloni go srceto moe kon Tvoite svedo{tva, a ne kon lakomstva.

8-9
26,13 51,5 55,13 141,5 Is 25,8 37,10

19
129,7

9.10.11
32,20

115,1
1 Kor 4,13

2
11,2 30,22 61,9 Rim 3,4

23
Er 31,34 Mudr 6,7 Otkr 11,18 18,4

3
12,5

25
126,3 5 Mojs 1,10-11

4
1 Kor 10,16

PSALM 118 Slava na zakonot Bo`ji Bla`eni se neporo~nite vo patot nivni, za{to odat spored zakonot Gospodov. 2 Bla`eni se onie koi gi pazat svedo{tvata Negovi i od s# srce Go baraat, 3 onie koi ne vr{at bezzakonie, tuku odat po Negovite pati{ta. 4 Ti zapoveda gri`livo da se pazat Tvoite zapovedi. 5 O, da se upravat moite pati{ta za da gi ~uvam Tvoite zapovedi! 6 Toga{ nema da se zasramam, gledaj}i gi site Tvoi zapovedi. 7 ]e Te slavam Gospodi so ~isto srce, koga }e gi nau~am Tvoite pravedni sudovi. 8 ]e gi pazam Tvoite zapovedi; ne ostavaj me sosema. 9 Kako mom~eto }e go zapazi vo ~istota patot svoj? - Ako gi pazi zborovite Tvoi! 10 So seto srce moe Te baram, ne dozvoluvaj da zastranam od Tvoite zapovedi. 11 Gi sokriv vo srceto svoe zapovedite Tvoi, za da ne gre{am pred Tebe. 12 Blagosloven si Ti, Gospodi! Nau~i me na Tvoite povelbi. 13 So ustata svoja gi razglasiv site uredbi od ustata Tvoja. 14 Po patot na Tvoite svedo{tva se nasladuvam kako vo sekoe bogatstvo.
1

26
133,3 1 Mojs 14,19 1 Car 23,21 Judita 13,23-34

5
21,25 49,14 55,12 Jona 2,10

6
71,14 Is 43,4

114,1
1 Mojs 1,28

2
6,5 93,17 Is 38,18-19 Varuh 2,17

7
85,16 118,125 142,12 Mudr 9,5

3
112,2

8
49,14-15 104,1 106,22 3 Mojs 7,11 Tov 8,19 1 Mak 4,56 Evr 13,15

115,1
17,1 65,19

2
Varuh 4,20

9
Jona 2,10

3
17,4-6 54,4 2 Car 22, 5-7 Jona 2,3

116,1
Rim 15,11

2
99,5 102,11

4
6,4 Joil 3,4

117,1
99,5 105,1 135,1-2

5
2 Mojs 34,6

7
12,5

2-4
114,9-11 134,19-20 136 Lk 1,50

770
PSALMI
5
4,1 17,6.19 119,1 37 Svrti gi o~ite moi za da ne gledam sueta: o`ivi me na Svojot pat. 38 Vo slugata Svoj vnesi zbor Svoj za da se boi od Tebe. 39 Otstrani go od mene prekorot, od koj se pla{am, za{to Tvoite uredbi se prekrasni. 40 Ete, jas kopneam po Tvoite pravila: O`ivej me spored Svojata pravednost. 41 I neka milosta Tvoja, Gospodi, prijde na mene, i spasenieto od Tebe spored zborovite Tvoi, 42 i jas }e im odgovoram na onie {to me navreduvaat, za{to veruvam vo zborovite Tvoi. 43 Ne odzemaj go sosema od ustata moja slovoto na vistinata, za{to jas se nadevam na Tvoite uredbi. 44 I }e go ~uvam Tvojot zakon zasekoga{ i vo vekovi. 45 ]e odam slobodno, za{to gi baram Tvoite zapovedi. 46 I }e zboruvam za svedo{tvata Tvoi pred carevite, i nema da se posramam; 47 im se nasladuvam na Tvoite zapovedi, koi mnogu gi zasakav; 48 }e gi protegnam racete svoi kon Tvoite zapovedi, koi gi vozqubiv, i }e razmisluvam za Tvoite naredbi. 49 Spomni si za slovoto Tvoe kon Tvojot sluga, so koe si mu dal nade`. 50 Toa me ute{uva vo nevoljata moja, za{to Tvoeto slovo me o`ivuva. 51 Gordelivite `estoko me napa|aat, no jas ne se otstraniv od Tvoite zakoni. 52 Koga si spomnuvam za Tvoite uredbi od starina, Gospodi, se ute{uvam. 53 Lutina me obzema od ne~estivite {to go napu{taat Tvojot zakon. 54 Povelbite Tvoi mi bea pesna koga patuvav vo nekoe mesto. 55 No}e go spomenuvam imeto Tvoe, Gospodi, i go pazam zakonot Tvoj. 56 Toj stana moj, za{to gi pazam Tvoite pravila. 57 Del moj si Ti, Gospodi, - si rekov }e go pazam zakonot Tvoj. 58 Mu se pomoliv na liceto Tvoe od s# srce: pomiluj me, spored slovoto Tvoe. 59 Razmisluvam za Tvoite pati{ta i gi svrtuvam nozete moi kon Tvoite uredbi. 60 Brzam i ne se kolebam da gi zapazam Tvoite zapovedi. 61 Zamki od ne~estivi me opkru`ija, no jas ne go zaboraviv Tvojot zakon. 62 Na polno} stanuvam da Te veli~am poradi Tvoite pravedni uredbi. 63 Jas sum me|u onie {to se bojat od Tebe i koi gi pazat Tvote pravila. 64 So Tvojata milost, Gospodi, Zemjata e polna; nau~i me na Tvoite povelbi. 65 Dobrini si mu napravil, Gospodi, na Tvojot sluga spored Tvoeto slovo. 66 Nau~i me na dobro i na razumno, za{to veruvam vo Tvoite zapovedi. 67 Pred moeto stradawe bev zastranil, a sega go pazam Tvojot zbor. 68 Ti si dobar, Gospodi, i poradi dobrinata Tvoja nau~i me na Tvoite povelbi. 69 Se zgolemi nepravdata od gordite vrz mene, no jas od s# srce gi pazam Tvoite pravila. 70 Srceto im e bezdu{no kako salo, no jas u`ivam so Tvojot zakon. 71 Dobro mi e {to bev poni`en, za da se nau~am na Tvoite povelbi. 72 Zakonot na Tvojata usta za mene e podobar otkolku iljadnici zlatnici i srebrenici. 73 Tvoite race me sozdadoa i izgradija: vrazumi me, i }e se nau~am na Tvoite zapovedi. 74 Onie, koi se bojat od Tebe, koga }e me vidat }e se zaraduvaat, zatoa {to se nadevav vo Tvoite zborovi. 75 Znam, Gospodi, deka Tvoite sudovi se pravedni, i spored spravedlivosta Tvoja Ti me kazni. 76 Pa neka mi bide milosta Tvoja uteha, spored Tvoeto slovo kon Tvojot sluga. 77 Neka prijde na mene Tvojata {tedrost, i jas }e `iveam, za{to zakonot Tvoj e uteha moja. 78 Neka se posramat gordelivite, za{to nepravedno i bez vina me obvinuvaat; a jas }e razmisluvam za Tvoite pravila. 79 Neka mi se priklonat onie {to se pla{at od Tebe, za da gi nau~at Tvoite uredbi. 80 Neka bide srceto moe neporo~no vo Tvoite povelbi, ta da ne se posramam.

26
Mt 21,9 22,39 Mk 11,10 Lk 13,35 18,37 Jn 12,13 128,8 133,3

6
26,1 55,4.11 Is 50,7 50,11 Rim 8,31 Evr 13,6

27
17,28 3 Mojs 23,40 Is 60,1 Neem 8,15 2 Mak 10,7

7
53,5 111,8

8-9
145,3

28
98,5 Is 25,1

10-12
21,12 5 Mojs 1,44

14
2 Mojs 15,2 Is 12,2

118,1
1,1 111,1 127,1 5 Mojs 10,12 Izreki 8,32 28,18 Mt 5,3-4 Lk 11,28

15-16
97,1 137,7 2 Mojs 15,6

17-18
10,17-18 Is 38,19 Er 30,11 2 Kor 6,9

2
5 Mojs 4,29 2 Let 31,21

19
23,7-10 Is 26,2 Judita 13,13

5
3 Car 8,61

7
85,12

20
Is 1,26 25,2 Otkr 22,14

9
Izreki 1,4

11
36,31 Is 51,7 Dan 7,28 Lk 2,19.51

22
Is 28,16 Zah 3,9 4,6 Mt 21,42 Mk 12,1011 Lk 20,17 Dela 4,11 1 Kor 3,11 Efes 2,20 1 Ptr 2,7

12
24,4 142,10

13
1,2

14
Mudr 7,11

25
Neem 1,11

16
Rim 7,22

18
2 Mak 1,4

19
38,12

771
PSALMI
21
5 Mojs 27,26 81 Kopnee du{ata moja za Tvoeto spasenie; jas se nadevam vo Tvoite zborovi. 82 O~ite moi popu{tija od `elba za Tvoeto slovo, velej}i: koga }e me ute{i{? 83 Za{to stanav kako mev vo dim, no Tvoite povelbi ne gi zaboraviv. 84 Kolku dolgo }e ~eka Tvojot sluga? Koga }e izvr{i{ sud nad moite goniteli? 85 Gordelivite mi iskopaa jama; tie go kr{at Tvojot Zakon. 86 Site Tvoi zapovedi se vistina. Nepravedno me gonat: pomogni mi! 87 Za malku }e me ubieja na zemjata, no jas ne gi ostaviv Tvoite zapovedi. 88 Spored Tvojata milost za~uvaj mi go `ivotot, i jas }e gi pazam svedo{tvata od Tvojata usta. 89 Ti postoi{ ve~no, Gospodi; Tvoeto slovo zasekoga{ e utvrdeno na neboto; 90 Tvojata vernost e od rod vo rod. Ti si ja postavil Zemjata, i taa stoi. 91 Spored Tvoja volja postojat denes; s# {to postoi, Tebe ti slu`i. 92 Da ne be{e Tvojot zakon uteha za mene, jas }e zaginev vo nevoljata svoja. 93 Nikoga{ nema da gi zaboravam Tvoite pravila, za{to preku niv me o`ivuva{. 94 Tvoj sum jas, spasi me, za{to gi barav Tvoite pravila. 95 Ne~estivite demnat za da me ubijat, no jas pazam na uredbite Tvoi. 96 Go vidov krajot na sekoe sovr{enstvo, no Tvoite zapovedi se bezgrani~ni. 97 Kolku go zasakav, Gospodi, Tvojot zakon; sekoj den se pou~uvam od nego. 98 So Tvojata zapoved me napravi pomudar od neprijatelite moi, za{to taa e sekoga{ so mene. 99 Stanav porazumen od site u~iteli moi, za{to svedo{tvata Tvoi se moja pouka. 100 Poumen stanav od starite, za{to gi pazam Tvoite zapovedi. 101 Gi zadr`uvam nozete svoi od sekakov lo{ pat, za da go pazam slovoto Tvoe. 102 Od tvoite uredbi nema da se otka`am, za{to Ti me pou~i. 103 Kolku se slatki za grloto moe zborovite Tvoi, poslatki se od med vo ustata moja. 104 Preku tvoite zapovedi stanav razumen; zatoa go zamraziv sekoj la`en pat. 105 Tvoeto slovo e svetilnik na nozete moi i svetlina za patekata moja. 106 Se zakolnav i rekov deka }e gi pazam Tvoite pravedni sudovi, i }e gi ispolnuvam. 107 Mnogu sum na`alen, o`ivi me, Gospodi, poradi Tvoeto slovo. 108 Primi gi moite blagodarnici, Gospodi, i nau~i me na Tvoite uredbi. 109 @ivotot mi e postojano vo opasnost, no Tvojot zakon ne go zaboraviv. 110 Ne~estivite mi postavija zamka, no jas ne se otstraniv od Tvoite zapovedi. 111 Tvoite uredbi mi se ve~no nasledstvo, tie se golema radost za srceto moe. 112 Go naterav srceto svoe da gi izvr{uva povelbite Tvoi, sekoga{ i do kraj. 113 Onie so dvoli~no srce gi zamraziv, no Tvojot zakon go sakam. 114 Ti si mi za{tita i {tit: vo Tvoeto slovo se nadevam. 115 Istavete se od mene zlostornici, za da gi zapazam zapovedite na mojot Bog. 116 Poddr`i me spored Tvoeto slovo, i jas }e `iveam; ne posramuvaj me vo nade`ta moja; 117 pomogni mi, i }e se spasam: i Tvoite povelbi postojano }e gi pazam. 118 Ti gi prezira{ onie, koi otstapuvaat od Tvoite povelbi, za{to nivnite misli se nepravedni. 119 Site gre{nici zemni gi smeta{ za 'r|a, zatoa zasekoga{ gi zasakav Tvoite uredbi. 120 Od strav pred Tebe treperi teloto moe, i od Tvoite sudovi se pla{am. 121 Go pravev ona {to e pravo i pravedno; ne predavaj me na moite ugnetuva~i. 122 Zalo`i se za dobroto na Svojot sluga, ta da ne me sotrat gordelivite.

57
15,5 Pla~ 3,24

22
Tov 3,15

62
41,8

25
43,25

64
32,5

27
1 Car 12,23

67
Izreki 15,33

31
5 Mojs 11,22 Er 13,11

68
24,8

70
16,10 72,7 Is 6,10

32
24,17 Is 60,5 Er 31,33 2 Kor 6,11

72
18,10

33
18,11

73
5 Mojs 32,6 Jov 10,8

34
Er 9,24

74
106,42 129,5

36
3 Car 8,58 Is 33,15

82
100,2

39
Tov 3,15

83
34,14 Jov 30,30

42
Izreki 27,11 Mt 10,19

84
7,1

44
5 Mojs 5,29

85
56,6

45
110,2 Ezd 7,10

86
32,4 110,7-8

48
27,2 62,4

89
18,9 Is 40,8 Izreki 8,22-23 Mt 24,35

49
104,42

50
1 Mak 12,9 Rim 15,4

90
103,5

54
1 Ptr 2,11

94
99,3

55
62,6 133,1

96
Sir 24,29

97
39,8

56
Prop 12,13

98
5 Mojs 4,6

772
PSALMI
100
Jov 32,6-7 Mudr 4,8-9 8,9 123 O~ite mi kopneat, o~ekuvaj}i go spasenieto od Tebe, i slovoto na Tvojata pravda. 124 Postapi so Tvojot sluga spored milosta Svoja i nau~i me na Tvoite povelbi. 125 Sluga Tvoj sum jas: vrazumi me i }e gi poznaam uredbite Tvoi. 126 Vreme e, Gospodi, da se dejstvuva: Tvojot zakon go oskvernija. 127 Zatoa gi zasakav zapovedite Tvoi i od topaz i od zlato pove}e. 128 Zatoa se upravuvav spored site Tvoi zapovedi i la`niot pat go zamraziv. 129 Prekrasni se Tvoite svedo{tva: zatoa du{ata moja gi zapazuva. 130 Objavuvaweto na Tvoite zborovi prosvetuva i skromnite gi vrazumuva. 131 So otvorena usta kopneam, za{to `eden sum za Tvoite zapovedi. 132 Pogledaj kon mene i pomiluj me, kako {to postapuva{ so onie, koi go sakaat Tvoeto ime. 133 Upravuvaj gi stapkite moi spored Tvoeto slovo i ne dopu{taj so mene da ovladee nikakvo bezzakonie. 134 Izbavi me od ~ove~ko nasilstvo za da gi pazam Tvoite zapovedi, 135 ozari go Tvojot sluga so svetlinata na liceto Tvoe, i nau~i me na Tvoite zapovedi. 136 Od o~ite moi potoci solzi te~at, za{to ne go pazat Tvojot zakon. 137 Praveden si Ti, Gospodi, i pravedni se Tvoite presudi. 138 Tvoite svedo{tva, {to si gi dal, se zasnovani na pravda i celosna vistina. 139 Revnosta moja me jade, za{to neprijatelite moi gi zaboravija Tvoite slova. 140 Tvoeto slovo e temelno ispitano, i Tvojot sluga go saka. 141 Mal sum i prezren, no Tvoite pravila ne gi zaboraviv. 142 Tvojata pravednost e ve~na pravednost, i Tvojot zakon e vistina. 143 Skrb i maka me obzedoa; Tvoite zapovedi se moeto u`ivawe. 144 Tvoite uredbi se pravedni doveka; vrazumi me, i }e `iveam. 145 Te povikuvam so seto srce moe, usli{i me, Gospodi, - i }e gi pazam povelbite Tvoi. 146 Tebe Te povikuvam: spasi me, za da gi pazam Tvoite uredbi. 147 Ja isprevaruvam zorata i vikam; na Tvoeto slovo se nadevam. 148 O~ite moi se otvoraat pred utrinskata stra`a, za da se pou~am na Tvoite slova. 149 ^uj go mojot glas, spored milosta Svoja, Gospodi; spored Tvojata pravda, za~uvaj me vo `ivot. 150 Se pribli`ija onie {to me progonuvaat so zla namera; od zakonot Tvoj tie se oddale~ija. 151 No Ti si blizok, Gospodi, i site Tvoi zapovedi se vistina. 152 Odamna znam za Tvoite uredbi deka si gi utvrdil zasekoga{. 153 Pogledaj na mojata poti{tenost i izbavi me, za{to ne go zaboraviv Tvojot zakon. 154 Presudi spored mojata pravda i iskupi me; zaradi slovoto Tvoe o`ivej me. 155 Daleku e spasenieto od ne~estivite, za{to tie ne gi baraat Tvoite povelbi. 156 Golema e Tvojata milost, Gospodi, spored Tvojata pravda o`ivi me. 157 Mnogumina me gonea i ma~ea, no od Tvoite uredbi jas ne otstapiv. 158 Gi gledam nevernicite i se gnasam, za{to slovata Tvoi ne gi pazat. 159 Pogledni kako gi sakam zapovedite Tvoi, zapazi mi go `ivotot, Gospodi, poradi Tvojata milost. 160 Vistinata e osnova na Tvoite slova; i sekoja Tvoja pravedna odredba trae ve~no. 161 Knezovite me gonat bez vina, no srceto moe se pla{i samo od Tvoite zborovi. 162 Se raduvam na Tvoeto slovo, kako onoj koj na{ol golemo blago. 163 Ja zamraziv nepravdata i se gnasam od nea; a Tvojot zakon go sakam. 164 Sedumpati na den Te proslavuvam za Tvoite pravedni odredbi. 165 Golem e mirot kaj onie, koi go sakaat Tvojot zakon, i za niv nema soblazna.

137
5 Mojs 32,4 Sof 3,5 Pla~ 1,5.7

103
18,10 Er 15,16 Sir 24,20

139
68,9

140
Izreki 30,5

105
17,28 Izreki 6,23

143
1 Mak 2,53

107
69,5

147
56,8

108
49,14.23 Evr 13,15

148
62,6 76,4

111
Er 15,16

151
5 Mojs 4,7

113
Sir 2,12

152
Mt 5,18

114
3,3

154
42,1

115
6,8

156
68,16

119
2 Mojs 22,19-23

158
94,10

120
87,16 Jov 4,14-15

160
Jn 17,17

162
Is 9,3 Mt 13,44

125
115,16 142,12

165
36,11 71,7 1 Jn 2,10

126
68,13 101,13

130
18,8 72,17

132
5,11 24,16 90,14

134
Is 54,14 Lk 1,74

135
4,6 30,16

136
Er 13,17 Ez 9,4 Ezd 9,3-4

773
PSALMI
168
Izreki 5,21 166 Go ~ekam spasenieto od Tebe, Gospodi, i Tvoite zapovedi gi izvr{uvam. 167 Du{ata moja gi pazi Tvoite uredbi, i jas mnogu gi zasakav. 168 Gi pazam Tvoite zapovedi i Tvoite svedo{tva, za{to site moi pati{ta se pred Tebe, Gospodi. 169 Neka dopre do Tebe molbata moja, Gospodi; vrazumi me spored Tvoite zborovi. 170 Neka baraweto moe dojde pred Tebe; izbavi me spored Tvoeto slovo. 171 Od ustata moja neka se proiznese pohvala, koga }e me nau~i{ na Tvoite povelbi. 172 Jazikot moj neka gi razglasi Tvoite zborovi, za{to site Tvoi zapovedi se pravedni. 173 Neka mi bide Tvojata raka na spasenie, za{to Tvoite zapovedi gi izbrav. 174 Kopneam, Gospodi, za spasenie od Tebe i Tvojot zakon e mojata naslada. 175 Neka `ivee du{ata moja i neka Te slavi; i Tvoite uredbi neka mi pomognat. 176 Se zabludiv kako zagubena ovca: pobaraj go Tvojot sluga, za{to ne gi zaboraviv Tvoite zapovedi. 2 Mojata pomo{ e od Gospod, Koj gi 2 3,4 sozdade neboto i Zemjata. 19,2 3 Toj nema da dozvoli da se pomesti 123,8 nogata tvoja; nema da zadreme Onoj, Koj 133,3 Os 13,9 te pazi; 4 ne dreme i ne spie Onoj, Koj go pazi 3-4 65,9 Izrail. 90,12 5 Gospod e Tvoj ~uvar; Gospod e tvoja 5 Mojs 32,10 zakrila otkaj tvojata desna raka. 1 Car 2,9 6 Sonceto dewe nema da te gori, nitu Izreki 3,24.26 mese~inata no}e }e ti {teti. 7 Gospod }e te zapazi od sekakvo zlo i Is 5,27 5-6 }e ja ~uva du{ata tvoja. 8 Gospod }e go pazi izleguvaweto tvoe 15,8 72,23 i vleguvaweto tvoe otsega i doveka. 90,1 108,31 Is 25,4 48,9 Lk 1,35

170
78,11 87,2

172
Rim 7,12

175
21,26 68,32 Is 38,19 54,2

176
Is 53,6 Er 50,6 Ez 34,1.6 Lk 15,4-7 1 Ptr 2,25

PSALM 121 Vo slava na Erusalim Se zaraduvav koga mi rekoa: Da odime vo domot Gospodov! 2 Ete, nozete na{i stojat vo tvoite dvorovi, Erusalime, 3 Erusalim, koj e izgraden kako grad, izlien vo edna celina. 4 Tamu se iska~uvaat plemiwata, Gospodovite plemiwa, svedo{tvoto Izrailsko, za da se slavi imeto Gospodovo. 5 Za{to tamu se postavija prestolite sudiski, prestolite na domot Davidov. 6 Molete se za mir za Erusalim i neka im bide dobro na onie, koi te sakaat! 7 Neka ima mir okolu yidovite tvoi i spokojstvo vo kulite tvoi. 8 Poradi bra}ata moi i bliskite moi }e re~am: Mir vo tebe! 9 Zaradi domot na Gospod, na{iot Bog, ti po`eluvam dobro.
1

119,1
17,6 19,1 85,7 101,2 115,3-4 117,6 1 Car 1,10 Jona 2,3 Varuh 3,1

7
40,2 96,10

8
1 Mojs 28,15 5 Mojs 28,6 4 Car 19,27 Is 37,28 Tov 5,17 124,2 130,3

2
11,2-4 30,18 51,2.4 Sir 51,2

3
108,2

PSALM 119

121,1
26,4 41,4.6 42,3 83,1-4

Molitva protiv ozboruvawe 1 Kon Gospoda povikav vo poti{te7 108,5 nosta svoja, i Toj me usli{i. 139,2 2 Gospodi, izbavi ja du{ata moja od la`liva usta i od izmamni~ki jazik. 3 [to }e ti se dade i u{te {to }e ti 120,1 122,1 se napravi, la`liv jaziku? 132,3 4 Izostreni streli na silnik, razgoEr 3,23 reni so pustinski jaglen! 5 Te{ko mene, {to moram da `iveam vo Me{eh, da prestojuvam vo {atorite kidarski. 6 Dolgo `ivee{e du{ata moja so onie {to go mrazat mirot. 7 Jas sum za mir, no {tom progovoram - tie se za vojna. PSALM 120 Gospod e veren ~uvar Gi krenav o~ite kon gorite; od kade pomo{ }e mi pristigne?
1

3
47,12-13 Efes 2, 19-22

4
5 Mojs 16,16 Lk 2,42

PSALM 122

Nade`ta vo Boga spasuva 5 Mojs 17,8 1 Gi krevam o~ite moi kon Tebe, Koj 3 Car 7,7 2 Let 19,8 caruva{ na nebesata. 2 Ete, kako {to se o~ite na slugite 6 svrteni kon racete na gospodarite niv- Er 15,5 ni, kako o~ite na sluginkata - kon ra- 7 kata na gospodarkata nejzina, taka i 47,12 Pesna 4,4 na{ite o~i gledaat kon Gospod, na{iot 8 Bog, s# dodeka ne se smiluva. 3 Smiluvaj se na nas, Gospodi, smilu- 84,8 Est 10,3 vaj se, za{to mnogu sme poni`eni so prezir;

774
PSALMI
9
25,8 Tov 13,14 4 za{to se prepolni du{ata na{a od nadmenosta na drskite i od prezirot na gordelivite. 2 toga{ ustata ni se ispolni so radost, i jazikot na{ - so vesela pesna; toga{ me|u neznabo{cite se govore{e: Golemi dela izvr{i Gospod nad niv! 3 Goemi dela izvr{i Gospod nad nas: nie se razveselivme. 4 Vrati gi, Gospodi zarobenite na{i, kako potocite vo Negev. 5 Onie {to seat so solzi, neka `neat so golema radost. 6 Odea i pla~ea onie {to nosea svoe seme; no so radost }e se vratat, nosej}i gi svoite snopja.

2
120,8 5 Mojs 32,10 Zah 2,8 Mt 28,20

122,1
2 Mak 3,39 Mt 5,34 6,8

PSALM 123 Bog e spasitel na Svojot narod Da ne be{e Gospod so nas, - neka ka`e Izrail, 2 da ne be{e Gospod so nas, koga lu|eto se krenaa protiv nas, 3 `ivi }e n# progoltaa, koga plamna nivnata jarost protiv nas; 4 voda }e n# potope{e, potok }e go odnese{e `ivotot na{; 5 burna voda }e ja odnese{e na{ata du{a. 6 Neka e blagosloven Gospod, Koj ne n# predade vo plen na nivnite zabi. 7 Du{ata na{a se izbavi kako ptica od primka na lovci: primkata se skina, a nie se izbavivme. 8 Pomo{ta na{a e vo imeto na Gospod, Koj gi sozdade neboto i Zemjata. PSALM 124 Gospod go za{tituva Svojot narod
1

3
118,134 Is 14,5-6

2
24,15 68,3 118,82 140,8 144,15

4
17,24-26 2 Mojs 21,25

5
91,9 127,6 Izreki 3,32 Gal 6,16

3
43,13-14 Neem 3,36

4
43,13-16 Zah 1,15 Jov 12,5 Izreki 16,18

PSALM 126 Site usilbi popusti se bez Boga Ako Gospod ne ja izyida ku}ata, zaludo }e se trudat graditelite nejzini; ako Gospod ne go zapazi gradot, zaludo }e bdee stra`ata. 2 Zaludno vie stanuvate rano, docna legnuvate i go jadete lebot umorni; na onie koi Toj gi saka nim im dava son. 3 Ete, nasledstvoto Gospodovo se sinovite, dar od Nego e porodot. 4 Ona {to se strelite vo rakata na silniot, toa se mladite sinovi. 5 Bla`en e onoj ~ovek, komu mu e ispolnet tegar~ikot so niv! Tie nema da se zasramat, koga }e se prepiraat so neprijatelite nivni pred portite.
1

125,1
13,7 52,6 84,1 Jov 8,21

123,1
93,17 117,2-3 128,1

2
Jov 8,21

5
Is 25,8-9 Varuh 4,23 Dela 20,19

3
Er 51,34 Izreki 1,12

6
Is 65,19 Er 31,9 Jn 12,24 15,20 5 Mojs 8,11-18

4-5
17,4 31,6 41,7 68,1-2 Is 8,7-8

1 Koi se nadevaat vo Gospod, tie se kako gorata Sion: nema da se pokoleba, }e `ivee ve~no. 2 Okolu Erusalim ima gori, a Gospod 6 27,6 e okolu svojot narod otsega i zaseko30,21 ga{. 3 Za{to Gospod nema da go ostavi 7 90,3 `ezloto na gre{nicite vrz zemjata na Izreki 6,5 pravednite, za da ne gi posegaat praved8 nicite racete svoi kon bezzakonie. 19,7 4 Gospodi, napravi im dobro na dob32,21 114,15 rite i na onie so ~isto srce. 120,2 5 A onie {to svrtuvaat kon kriv pat, 145,6 Izreki niv Gospod }e gi odvede so onie {to 18,11 vr{at bezzakonie. Mir na Izrail!

PSALM 127

126,1

124,1
Izreki 10,25

PSALM 125 Blagodarnost na Boga poradi izbavuvawe

1 Koga Gospod gi vrati sionskite zarobenici, nie bevme kako vo son;

Izreki Blagoslov i bla`enstvo 3,5-6 za pravednite 9,42 1 Bla`eni se onie, koi se bojat od Mt 6,25-34 Jn 15,5 Gospod, koi odat po Negovite pati{ta! 2 ]e jade{ od plodovite na racete 2 1 Mojs 3,19 svoi: blaze tebe i dobro }e `ivee{. Izreki 3 @enata vo domot tvoj }e bide kako 3,24-26 Prop 2,24 loza plodovita, sinovite tvoi - kako novonasadeni maslini okolu trpezata 3 Izreki tvoja. 17,6 4 Ete, taka }e bide blagosloven onoj ~ovek koj se boi od Gospod. 5 Gospod }e gi blagoslovi od Sion; i ti }e gi gleda{ dobrata erusalimski vo site dni na tvojot `ivot; 6 i }e gi vidi{ sinovite na sinovite tvoi. Mir neka e na Izrail!

775
PSALMI
5
Jov 29,5-10 Izreki 31,23

PSALM 128 Molitva za pomo{ protiv neprijatelite na Sion 1 ^estopati tie me napa|aa u{te od mladosta moja - neka ka`e Izrail. 2 ^estopati tie me napa|aa od mladosta moja, no ne me sovladaa. 3 Na ple{kite moi ora~i oraa, dolgi brazdi povlekuvaa. 4 No Gospod praveden gi rase~e ja`iwata na ne~estivite. 5 Neka se zasramat i neka se svrtat nazad site, koi go mrazat Sion! 6 Neka bidat kako trevata na pokriv, koja se isu{uva pred da izrasne, 7 so koja `etvarot nema da ja ispolni rakata svoja, ni pregratkata svoja onoj {to ja vrzuva vo snopovi! 8 A minuva~ite da ne vikaat: Blagoslov Gospodov na vas; ve blagoslovuvame vo imeto na Gospod! PSALM 129

127,1
36,3-5 111,1 118,1

kopneam po golemi raboti nitu po ona 3 Naum 1,6 {to e nad moite sili. Jov 9,2 2 No ja skrotiv i ja uspokoiv du{ata moja kako dete kon majkata svoja; du{a- 4 2 Mojs 34,7 ta vo mene e kako kaj doen~e. 3 Car 8, 3 Neka se nadeva Izrail na Gospod ot- 39-40 Mih 7,18 Dan 9,9 sega i doveka.
5

2
111,3 Is 3,10

PSALM 131 Molitva za Davidoviot dom Seti se, Gospodi, na David i na seta negova revnost, 2 kako {to se zakolna pred Gospod, i Mu veti na Jakovoviot Bog: 3 Nema da vlezam pod {atorot na domot svoj, i nema da legnam na legloto moe; 4 nema da im dadam son na o~ite moi, ni dremka na ve|ite moi, nitu odmor na slepoo~nicite moi, 5 dodeka ne najdam mesto za Gospod, dom za Jakovoviot Bog. 6 Ete, nie ~uvme deka e vo Efrata, go najdovme vo Jaarskite poliwa; 7 da vlezeme vo negoviot dom, da se poklonime pred mestata kade {to stojat nozete negovi. 8 Stani, Gospodi, dojdi vo mestoto kade {to e Tvojata po~ivka, Ti i svetiot kov~eg Tvoj. 9 Tvoite sve{tenici neka se oble~at vo pravednost; Tvoite svetii neka se zaraduvaat. 10 Poradi David, Tvojot sluga, ne odvra}aj go liceto Svoe od Tvojot pomazanik. 11 Mu se zakolna Gospod na David so vernost, i od nea nema da se otka`e: Od plodot na tvojata utroba }e postavam na prestolot tvoj. 12 Ako tvoite sinovi go pazat Mojot zavet i Moite svedo{tva, na koi }e gi nau~am, toga{ i sinovite nivni }e sedat ve~no na tvojot prestol. 13 Za{to Gospod go izbra Sion, Mu omile da `ivee vo nego. 14 Toa e moeto odmori{te zasekoga{: tuka }e se naselam, bidej}i mnogu go zasakav.
1

55,4 111,7 118,81

3
143,12 Ez 19,10 Jov 29,5 Izreki 31

6
Is 21,11

7
67,20 85,15 99,5 102,8 130,3a Is 30,18

5
19,2 121,9 133,3

6
5 Mojs 50,23 Jov 42,16 124,5 Gal 6,16

8
24,22 Mt 1,21 Tit 2,14

130,1
138,6 Mih 6,8

128,1
123,1

2
117,13 Jn 16,33

3
Is 51,23

5
34,4 39,14

6
36,2 4 Car 19,26 Is 37,27

8
117,26 Ruta 2,4

129,1
17,4 68,2 Jona 2,3 Pla~ 3,55

Molitva za prostuvawe na grevovi 1 Od dlabo~inite vikam kon Tebe, Gospodi. 2 Gospodi, ~uj go glasot moj. U{ite Tvoi neka go ~ujat glasot na moleweto moe, 3 Gospodi, ako gleda{ na bezzakonijata, - toga{ koj }e se odr`i, Gospodi? 4 No vo Tebe ima prostuvawe, za da Te po~ituvaat. 5 Zaradi imeto Tvoe, Gospodi, ~ekav dolgo na Tebe, ~eka{e du{ata moja na Tvojot zbor; 6 du{ata moja Go ~eka Gospod: Od utrenata stra`a pa do no}nata, od utrenata stra`a neka se nadeva Izrail na Gospod. 7 Za{to milosta e vo Gospod i golem e otkupot vo Nego. 8 I Toj }e go izbavi Izrail od site negovi bezzakonija. PSALM 130 Smirenost na srceto Gospodi, srceto moe ne se voznesuva, nitu o~ite moi se krevaat visoko; ne
1

2
Is 30,15 65,12-13 Os 11,4 Mt 18,3

3
129,7

131,1
2 Let 6,42

2
1 Mojs 49,24

3
2 Car 7,1-2 1 Let 28,2

4
Izreki 6,4

5
Dela 7,46

6
1 Car 7,1 2 Car 6,2

2
5,1-2 54,1-2 Neem 1,6-7 2 Let 6,40 7,14

776
PSALMI
15 ]e go blagoslovuvam i preblagoslovuvam trudot negov, siromasite negovi so leb }e gi nasituvam; 16 sve{tenicite negovi }e gi oble~am 8 vo spasenie, i svetiite negovi radosno 67,1 4 Mojs }e voskliknuvaat. 10,35 17 Tamu }e krenam rog za David, mu 2 Let 6, 41-42 podgotviv svetilnik na Mojot 9 pomazanik. 18 Neprijatelite negovi }e gi obleIs 61,10 10 ~am vo sram, a na nego }e ble{ti kru2,2 na. 83,9

5,7 98,5 Is 60,13

11
88,2-3 109,4 2 Car 7, 12-16 1 Let 17,11-14 Dela 2,30

PSALM 132 Blagoslovena e bratskata qubov

1

Kolku e ubavo i kolku e milo koga bra}ata `iveat ednodu{no! 2 Toa e kako skapoceno miro vrz gla13 vata {to se lee po bradata, bradata 67,16 77,68 Aronova, {to se lee po polite od ode`2 Car 5,9 data negova; 3 kako rosa Ermonska, koja pa|a na go16 Is 61,10 rite Sionski, za{to Gospod dal blagoEr 31,14 2 Let 6,41 slov i `ivot ve~en.
17
1 Car 2,10 Is 11,1 Er 33,15 Ez 29,21 Zah 3,8 Lk 1,69

PSALM 133 Blagodarnost pri no}no bdeewe vo domot Gospodov

1

Blagoslovuvajte Go sega Gospod, site slugi Gospodovi, {to stoite no}e vo domot Gospodov, (vo dvorovite od domot na na{iot Bog). 2 Krenete gi racete va{i no}e kon 132,1 Sir 25,1-2 svetili{teto i blagoslovuvajte Go 2 Gospod! 3 Neka te blagoslovi Gospod od Sion, 2 Mojs 30,25.30 Sozdatelot na neboto i Zemjata.
18
70,13 Jov 8,22

3
35,9 5 Mojs 28,8 29,19 Os 14,6 1

PSALM 134 Pohvalna pesna na Gospod Falete go imeto Gospodovo, falete go, slugi Gospodovi, 2 vie koi stoite vo domot Gospodov, vo dvorovite od domot na na{iot Bog. 3 Falete Go Gospod, za{to Gospod e dobar; pejte mu na imeto Negovo, za{to toa e milo;

4 za{to Gospod go izbra Jakov za Sebe, Izrail za Svoj sopstven posed. 5 Bidej}i znam deka Gospod e velik i deka na{iot Gospod e nad site bogovi: 6 Gospod pravi s# {to }e posaka, na neboto i na Zemjata, vo moriwata i vo site bezdni; 7 doveduvaj}i oblaci od krai{tata na zemjata, molwi pri do`d sozdade, Toj, Koj gi izveduva vetrovite od skrovi{tata nivni, 8 Onoj, Koj gi porazi prvorodenite vo Egipet od ~ovek do dobitok, 9 poka`a znaci i ~udesa srede tebe, Egipte, na faraonot i vrz site slugi negovi, 10 porazi mnogu narodi i istrebi silni carevi: 11 Sion, carot amorejski, i Og, carot ba{anski, i site carevi hananski; 12 i mu ja dade nivnata zemja vo nasledstvo na Svojot narod Izrail. 13 Gospodi, imeto Tvoe e ve~no; Gospodi, spomenot za Tebe e od rod vo rod. 14 Za{to Gospod }e go {titi Svojot narod i }e bide milostiv nad slugite Svoi. 15 Idolite na neznabo{cite se srebro i zlato, delo na race ~ove~ki; 16 imaat usta, no ne govorat; imaat o~i, no ne gledaat; 17 imaat u{i, no ne slu{aat; nitu, pak, vo ustata nivna ima zdiv. 18 Sli~ni na niv }e bidat i onie, koi gi pravat, i sekoj koj na niv se nadeva. 19 Dome Izrailev, blagoslovuvaj Go Gospod! Dome Aronov, blagoslovuvaj Go Gospod! 20 Dome Leviev, blagoslovuvaj Go Gospod! I vie, koi se boite od Gospod, blagoslovuvajte Go Gospod! 21 Neka e blagosloven Gospod od Sion, Koj `ivee vo Erusalim!

133,1-2
27,2 62,4 140,2 134,1-2 1 Let 9,33 22,30

3
117,26 127,5 4 Mojs 6,24

134,1
112,1

2
133,1

3
53,7 105,1

4
Is 41,8

5
94,3 2 Mojs 18,11

6
114,3

7
Er 10,13 50,15

8
77,51 135,10 2 Mojs 11,5 11,28

9
5 Mojs 11,3

10
135,17-22 5 Mojs 1,4

11
4 Mojs 21,33-34 Neem 9,22

13
101,12 2 Mojs 3,15

PSALM 135 Blagodarnost na Boga za Negovata neprestajna milost 1 Slavete Go Gospoda, za{to e dobar, za{to e ve~na milosta Negova. 2 Slavete Go Boga na bogovite, za{to e ve~na milosta Negova.

14
71,2 5 Mojs 32,36 Evr 10,30

777
PSALMI
15-18
114,4-8 5 Mojs 4,28 3 Slavete Go Gospoda nad gospodarite, za{to e ve~na milosta Negova, 4 Ediniot Koj pravi golemi ~udesa, za{to e ve~na milosta Negova; 5 Koj premudro go sozdade neboto, za{to e ve~na milosta Negova; 6 Koj ja utvrdi Zemjata vrz vodite, za{to e ve~na milosta Negova; 7 Ediniot Koj gi sozdade golemite svetila, za{to e ve~na milosta negova; 8 sonceto - da upravuva so denot, za{to e ve~na milosta Negova; 9 mese~inata i yvezdite - da upravuvaat so no}ta, za{to e ve~na milosta Negova. 10 Koj go porazi Egipet i prvorodenite negovi, za{to e ve~na milosta Negova; 11 Koj go izvede Izrail od sredinata nivna, za{to e ve~na milosta Negova; 12 so cvrsta raka i podignata mi{ka, za{to e ve~na milosta Negova; 13 Koj go razdvoi Crvenoto More, za{to e ve~na milosta Negova; 14 i go prevede Izrail srede nego, za{to e ve~na milosta Negova; 15 a faraonot i vojskata negova gi frli vo Crvenoto More, za{to e ve~na milosta Negova. 16 Koj go prevede svojot narod preku pustinata, za{to e ve~na milosta Negova; 17 Koj porazi golemi carevi, za{to e ve~na milosta Negova; 18 i gi pogubi silnite carevi, za{to e ve~na milosta Negova; 19 Sion, carot amorejski, za{to e ve~na milosta Negova; 20 i Og, carot ba{anski, za{to e ve~na milosta Negova; 21 i mu ja dade zemjata vo nasledstvo, za{to e ve~na milosta Negova. 22 vo nasledstvo na Svojot sluga, Izrail, za{to e ve~na milosta Negova; 23 Koj se se}ava na nas vo na{eto poni`uvawe, za{to e ve~na milosta Negova; 24 i n# izbavuva od neprijatelite na{i, za{to e ve~na milosta Negova; 25 i Koj dava hrana na sekoja plot, za{to e ve~na milosta Negova. 26 Slavete Go nebesniot Bog, za{to e ve~na milosta Negova.

PSALM 136 Taguvawe na zarobenite vo Vavilon 1 Kraj rekite vavilonski - tamu sedevme i pla~evme, koga }e se setevme na Sion; 2 na vrbite, srede Vavilon, gi zaka~ivme na{ite harfi. 3 Za{to tamu, onie {to n# zarobija i koi n# odvedoa, pobaraa od nas radosna pesna, velej}i ni: Pejte ni od pesnite sionski! 4 Kako da zapeeme Gospodova pesna na tu|a zemja? 5 Ako Te zaboravam tebe, Erusalime, neka me zaboravi mojata desnica, 6 neka se zalepi jazikot moj za nepceto moe, ako ne te pomnam, ako ne go postavam Erusalim nad sekoja moja radost. 7 Seti se, Gospodi, na sinovite Edomovi, vo denot na Erusalim, koga tie govorea: Razru{ete, razru{ete go do temelite negovi! 8 ]erko vavilonska, opusto{itelko, bla`en e onoj, {to }e ti vrati za deloto {to ni go napravi! 9 Bla`en e onoj {to }e gi zagrabi i }e gi razbie od kamen decata tvoi. PSALM 137 Blagodarnost poradi pomo{ Bo`ja 1 ]e Te slavam Tebe, Gospodi, so seto srce svoe i }e Ti peam pred angelite Tvoi, za{to gi slu{na site zborovi na ustata moja. 2 Se poklonuvam pred svetiot Tvoj hram i go slavam imeto Tvoe za milosta Tvoja i za vernosta Tvoja, za{to go vozveli~i imeto Svoe sveto nad s#. 3 Vo onoj den koga }e Te povikam, usli{i me brzo, vnesi bodrost vo du{ata moja. 4 ]e Te proslavuvaat, Gospodi, site zemni carevi, {tom }e gi ~ujat zborovite od Tvojata usta, 5 i }e vospevaat za pati{tata Gospodovi, za{to e golema slavata Gospodova. 6 Za{to vozvi{en e Gospod: i ponizniot go gleda, a gordeliviot oddaleku go poznava.

136,1
Ez 3,15 Pla~ 3, 48-51

135,1
105,1

2
Is 24,8 Er 25,10

2-3
5 Mojs 10,17

5
Er 51,50

4
Sir 11,4

6
21,15 Ez 3,26 Jov 29,10

5
Er 10,12 50,14 Izreki 3,19

7
Ez 25,12-14 Avd 1, 10-14 Pla~ 4,21

6
23,2

8
27,4

7
1 Mojs 1,16 Er 31,35

9
Is 13,16 Os 14,1 Naum 3,10 Lk 19,44

10
77,51 134,8 2 Mojs 12,29

137,1
9,1 85,12

11-12
2 Mojs 12,51 5 Mojs 4,34 5,14 25,8

2
5,7

13
2 Mojs 14,21-22

4
68,3

6
112,5-6

15
2 Mojs 14,27 14,4

16
2 Mojs 13,18

17
134,10-12

19-20
4 Mojs 21,21-35 5 Mojs 1,4

25
103,27 144,15-16 Jov 36,31

778
PSALMI
7 Koga }e se najdam vo nevolji - Ti `ivot mi dava{, ja pru`a{ rakata i Tvojata desnica me spasuva. 8 8 Gospod }e napravi {to e dobro za 105,1 136 mene! Tvojata milost, Gospodi, e ve~na; Jov 14,15 delata na racete Svoi ne ostavaj gi! 22,4 117,16

138,1
Er 12,3

PSALM 138 Bog s# znae i s# gleda

1

2
93,11

Jov 13,27

3 e{.
2

Gospodi, Ti si me ispital i me zna-

4
Sir 23,20

8
Er 23,24 Amos 9,2

11
Jov 24,17

12
Dan 2,22

13
70,6 Jov 10,9-12

Ti znae{ koga sednuvam i koga stanuvam; Ti oddaleku gi razbira{ mislite moi. 3 Odam ili le`am, Ti s# gleda{, site pati{ta moi si gi predvidel. 4 U{te zborovi ne mi do{le do jazikot moj, Ti, Gospodi, ve}e gi znae{: 5 Ti me opkru`uva{, zad mene si, pred mene si; rakata Tvoja e polo`ena nad mene. 6 Se voshituvam na Tvoeto znaewe, toa e previsoko, ne mo`am da mu prijdam! 7 Kade da odam od Tvojot duh, i od liceto Tvoe kade da pobegnam? 8 Ako se iska~am na neboto - Ti si tamu; ako slezam vo Adot a, i tamu si. 9 Ako gi zemam kriljata na zorata i se preselam na krajot od moreto, 10 i tamu }e me vodi Tvojata raka, Tvojata desnica }e me dr`i. 11 Ako re~am: mo`ebi temnina }e me pokrie, no i no}ta e kako svetlina okolu mene; 12 i temninata nema da bide temnina za Tebe; i no}ta za Tebe e svetla kako den i temninata kako svetlina. 13 Za{to Ti si ja sozdal mojata vnatre{nost i me oformi vo maj~inata mi utroba. 14 Te proslavuvam za{to sum ~udesno sozdaden. Prekrasni se Tvoite dela; du{ata moja toa dobro go znae. 15 Niedna moja koska ne se sokri od Tebe, dodeka nastanuvav vo tajnost, istkaen vo dlabinite na zemjata.

16 Tvoite o~i go vidoa zarodi{ot moj i vo Knigata Tvoja s# e zapi{ano za mene; duri i denovite moi se zabele`ani koga u{te ne postoe{e nieden. 17 Kolku mi se nedostapni Tvoite misli, Bo`e, kolku se mnogubrojni! 18 Da gi prebrojam - no tie se pobrojni i od pesokot; se budam i s# u{te sum so Tebe. 19 Koga bi sakal da gi ubie{, Bo`e, gre{nicite; istavete se od mene, krvopijci! 20 Podmolni se vo pomislite svoi, suetno se krevaat Tvoite neprijateli. 21 Zar ne gi zamraziv onie, Gospodi, koi Tebe te mrazat, i zar ne se gnasam od neprijatelite Tvoi? 22 So polna omraza gi zamraziv; gi smetam za neprijateli. 23 Ispitaj me, Bo`e, i poznaj go srceto moe; ispitaj me i zapoznaj gi patekite moi; 24 i vidi dali sum na pat na bezzakonija, i upati me na ve~en pat.

16
Is 4,3 Dan 12,1

19
118,115

21
25,2 Er 6,27 Jov 23,10

23
16,3 25,2

139,2
17,48 42,1 2 Sol 3,2

3
55,5

4
57,4 Rim 3,13 Jk 3,8

6
34,7 141,3 Jov 18,10

PSALM 139 Molitva na verna du{a Spasi me, Gospodi, od zloben ~ovek i izbavi me od nasilnici; 2 tie smislija zlo vo srceto svoe, sekoj den za~nuvaat vojni; 3 gi izostrija jazicite svoi kako zmija; pod ustite im e aspidin otrov. 4 Zapazi, me, Gospodi, od racete na ne~estiv ~ovek. Izbavi me od lu|e nasilnici, koi smislija da mi podmetnat noga. 5 Gordelivite tajno postavija stapica, i raspnaa primki od ja`iwa za mene; na patot mi postavija primka. 6 Jas Mu rekov na Gospod: Ti si Bog moj: slu{ni go, Gospodi, glasot na moeto molewe. 7 Gospodi, Gospodi, silo na moeto spasenie! Ti, Koj vo denot na bitkata ja zasolni glavata moja, 8 ne davaj, Gospodi, da mu se ispolni `elbata na ne~estiviot; ne davaj da
1

30,14 140,1

1 138,8. Na evrejski {eol, svet na mrtvite, Podzemje.

779
PSALMI
10 postignat, {to namislija za da ne se

PSALM 141 Molitva Davidova koga bil vo pe{tera 1 So glasot svoj vikam kon Gospod, so glasot svoj Mu se molam na Gospod. 2 ]e go izlijam pred Nego moleweto moe: makata moja pred Nego }e ja ka`am. 3 Ako iznemo{ti duhot moj, Ti ja znae{ mojata pateka, na patot, po koj odev, tie skri{no primki mi postavija. 4 Se obyirav nadesno i gledav, a tamu nikoj koj me poznava: nema kade da izbegam; nikoj ne se gri`i za du{ata moja. 5 Povikav kon tebe, Gospodi, i rekov: Ti si mojata nade` i moj del vo zemjata na `ivite. 6 Primi ja molitvata moja, za{to mnogu sum poni`en; izbavi me od moite goniteli, za{to tie se posilni od mene. 7 Izvedi ja od temnina du{ata moja, za da go proslavuvam imeto Tvoe. Okolu mene }e se soberat pravednite, za{to Ti }e postapi{ dobro so mene. PSALM 142 Smirena molitva na stradalnik Gospodi, slu{ni ja molitvata moja, ~uj go moleweto moe poradi Tvojata vernost; usli{i me spored Tvojata pravednost 2 i ne stapuvaj vo sud so Tvojot sluga, za{to pred Tebe nema da se opravda nitu eden od `ivite. 3 Neprijatelot ja progonuva du{ata moja, go skr{il `ivotot moj duri do zemjata, me ostavi vo temnina kako onie koi se odamna umreni; 4 opadna duhot moj vo mene, se skameni vo mene srceto moe. 5 Se se}avam na damne{nite dni i razmisluvam za site Tvoi dela, rasuduvam za delata na Tvoite race. 6 Gi protegnav kon Tebe racete moi, du{ata moja e `edna za Tebe kako suva zemja.
1

141,2
76,1

vozgordeat. 9 Glavata svoja da ne ja podignat onie 11 {to me opkolija; neka padne vrz niv 10,6 54,23 zlobata na nivnata sopstvena usta. 10 Neka padnat vrz niv `areni jagle1 Mojs 19,24 4 Mojs wa; da bidat frleni vo jama, pa da ne 16,31-32 stanat. 11 Klevetnikot nema da se odr`i na 13 145,7 zemjava; zloto }e go odvle~e nepraved10,7 15,11 niot ~ovek vo pogibel. 12 Znam deka Gospod }e poka`e pravda 16,15 29,4 za ugnetenite i milost za siromasite. 13 Da, pravednicite }e go ispovedaat 140,1 imeto Tvoe, i neporo~nite }e se nase5,1-2 lat pred liceto Tvoe. 139,6
141,6

Izreki 12,13

4
76,3 142,4 139,5

6
15,5 90,9

7
17,17 2 Car 22,18 87,8 Pla~ 3,7

142,1
16,1

2
129,3 Jov 9,2 13,3-4 Prop 7,20 Rim 3,20 Gal 2,16

2
Otkr 5,8 8,3 133,2

PSALM 140 Molitva Bog da n# pazi Gospodi, kon Tebe povikav: slu{ni me, ~uj go glasot na moleweto moe, koga povikuvam kon Tebe! 2 Neka se ispravi pred Tebe molitvata moja kako temjan, a vozdigaweto na racete moi - kako `rtva ve~erna. 3 Postavi, Gospodi, stra`a pred ustata moja i vrata na usnite moi; 4 ne davaj da zastrani srceto moe kon zlo, da vr{i gre{ni dela zaedno so lu|eto, koi vr{at bezzakonija; jas nema da se go{tevam od nivnite nasladi! 5 Pravedniot neka me kaznuva, svetiot neka me izobli~uva, no ne davaj miro na gre{nik da ja poma`e glavata moja; za{to i molitvata moja se protivi na nivnata zloba. 6 Koga }e bidat predadeni na onie {to }e gi kaznat, toga{ }e sfatat deka moite zborovi bea prijatni. 7 Kako koga grutka zemja }e padne se rastura, taka }e se rasturat koskite nivni vo pekolot. 8 No kon Tebe, Gospodi, Gospodi, se upraveni o~ite moi; vo Tebe se nadevam, ne ostavaj me bez odbrana! 9 Zapazi me od stapicite {to mi gi postavija, i od primkite na onie {to vr{at bezzakonija. 10 Gre{nicite neka padnat vo svoite mre`i, dodeka jas da pominam.
1

3
38,1 Sir 22,27

3
87,6 Pla~ 3,6

5
Izreki 9,8 24,12 25,6.9

4
76,3 141,3 Jov 17,1

7
52,5

5
76,5.12

9
30,4

6
41,1-2 62,1 87,9

10
7,15 34,8 Izreki 26,27

780
PSALMI
7
9,21 27,1 68,17 87,4 101,2 7 Slu{ni me, poskoro, Gospodi: duhot moj premale; ne odvra}aj go liceto Svoe od mene, za da ne zaprilegam na onie, {to sleguvaat vo grob. 8 Soop{ti mi ja rano milosta Tvoja, za{to vo Tebe se nadevam, Gospodi. Poka`i mi go, Gospodi, patot po koj da odam, za{to kon Tebe ja izdigam du{ata svoja. 9 Izbavi me, Gospodi, od moite neprijateli, za{to kaj Tebe pribegnav. 10 Nau~i me da ja ispolnuvam voljata Tvoja, za{to Ti si mojot Bog. Tvojot blag duh neka me vodi po prav pat. 11 Zaradi Tvoeto ime, Gospodi, za~uvaj mi go `ivotot; poradi Tvojata pravednost - izbavi ja od nevolja du{ata moja. 12 Spored milosta Tvoja istrebi gi neprijatelite moi i pogubi gi site, koi ja izma~uvaat du{ata moja, za{to jas sum sluga Tvoj. 10 Ti im daruva{ spasenie na carevite, Ti go izbavi Tvojot sluga David od ostar me~. 11 Izbavi me i otmi me od racete na tu|inskite sinovi, ~ii usti laga govorea i ~ija desnica e desnica na nepravdata. 12 Daj sinovite na{i da se kako novi nasadi vo mladosta svoja, na{ite }erki - nakiteni i ukraseni kako stolbovi vo hramot. 13 Da ni bidat polni `itnicite na{i, vo izobilie so sekakva hrana; da se plodat ovcite na{i po pasi{tata svoi. 14 I volovite da ni se ugoeni, da nema pa|awe na ogradite, ni ropstvo, nitu ofkawe po ulicite na{i. 15 Bla`en e onoj narod, koj go ima toa! Bla`en e onoj narod, na kogo Gospod mu e Bog!

10
17,50

12
127,3 Jov 42, 14-15 Sir 26,18

8
24,2.4 85,4

13
3 Mojs 26,4-5 5 Mojs 7,13

11
24,22 108,21 Varuh 2,14

14
3 Mojs 26,6 Is 65,19

12
53,6 115,16

15
32,12 145,5 5 Mojs 33,29

143,1
17,46 2 Car 22,2 17,34 2 Car 22,35

144,1
33,1 43,4

2
17,2

3
8,4 Jov 7,17 Sir 18,8

PSALM 144 Proslavuvawe na nebesniot Car ]e Te prevoznesuvam, Bo`e moj, Care moj, i }e go blagoslovuvam imeto Tvoe sega, sekoga{ i vo site vekovi. 2 Sekoj den }e Te blagoslovuvam i }e go falam imeto Tvoe sega, sekoga{ i vo site vekovi. 3 Velik e Gospod i dostoen za golema pohvala i veli~ieto Negovo nema kraj. 4 Od rod vo rod }e se falat delata Tvoi i za silata Tvoja }e se prika`uva. 5 Za velelepnata slava na Tvojata svetost }e zboruvaat i za Tvoite ~udesa }e izvestuvaat. 6 ]e govorat i za silata na Tvoite stra{ni dela, i }e prika`uvaat i za Tvoeto veli~ie. 7 ]e ja vospevaat slavata na Tvojata izobilna dobrina, i }e se raduvaat na Tvojata pravednost. 8 [tedar i milostiv e Gospod, dolgotrpeliv i mnogumilostiv. 9 Dobar e Gospod sprema site, i Negovite milosti se vo site Negovi dela. 10 Neka Te proslavuvaat, Gospodi, site Tvoi dela, i neka Te blagoslovuvaat svetiite Tvoi,
1

67,19

3
47,1 94,3 Jov 36,26

PSALM 143 Molitva za pomo{ vo borba i pobeda Neka e blagosloven Gospod, Karpata moja, Koj gi u~i racete moi za borba i prstite moi za vojna. 2 Toj e milost moja i pribe`i{te moe, moj zastapnik i izbavitel moj - i jas na Nego se nadevam. Toj mi go pot~inuva mojot narod mene. 3 Gospodi, {to e ~ovekot, pa vnimava{ na nego, ili sin ~ove~ki - ta da se se}ava{ na nego? 4 ^ovekot e kako zdiv; dnite negovi odminuvaat kako senka. 5 Gospodi, prikloni gi nebesata Svoi i slezi; dopri se do gorite, i tie }e se zdimat; 6 bolsni so molwi i rasteraj gi, pu{ti gi strelite Svoi i rasprsni gi; 7 podaj ja rakata Tvoja od viso~ini, izvedi me i izbavi me od mnogute vodi, od racete na tu|inski sinovi, 8 ~ii usti ka`uvaat laga i ~ija desnica e desnica na nepravdata. 9 Bo`e, nova pesna }e Ti ispeam, }e Ti sviram na harfa so deset `ici.
1

4
38,5 108,23 Jov 8,9 13,2

4
70,18 77,4

5
17,9 103,32 2 Car 22,10 Is 63,19 63,1

8
102,8 110,4 111,4

9
85,5

6
17,14 5 Mojs 32,23 2 Car 22,15

10
102,13.22 Dan 2,57

7
17,16 2 Car 22,17

8
Is 44,20

9
32,2-3 95,1 97,1 149,1 Is 42,10 Otkr 5,9

781
PSALMI
11
92,1 1 Let 29,11 11 i neka ja propovedaat slavata na Tvoeto carstvo, a da prika`uvaat i za silata Tvoja. 12 Za da im se ka`uva na sinovite ~ove~ki, za Tvojata sila i za velelepnata slava na Tvoeto carstvo. 13 Tvoeto carstvo e carstvo na site vekovi, a vladeeweto Tvoe nad site pokolenija; veren e Gospod vo site Svoi zborovi i svet vo site Svoi dela. 14 Gospod gi pridr`uva site {to pa|aat i gi podiga svitkanite. 15 O~ite na site se upraveni kon Tebe, i Ti im ja dava{ nivnata hrana navreme; 16 Ti ja otvora{ rakata Tvoja i ispolnuva{ s# {to e `ivo so site negovi potrebi. 17 Praveden e Gospod vo site Svoi pati{ta i svet vo site Svoi dela. 18 Blizu e Gospod do site, koi Go povikuvaat, do site, koi vistinski Go prizivaat. 19 Toj im ja ispolnuva `elbata na onie, koi se bojat od Nego, gi usli{uva molitvite nivni, i gi spasuva. 20 Gospod gi pazi site koi Go sakaat, a site gre{nici }e gi istrebi. 21 Ustata moja }e Mu iska`e pohvala na Gospod; sekoe telo }e go blagoslovuva imeto sveto, sega, sekoga{ i vo site vekovi. 7 Koj izvr{uva pravda za ugnetenite, 5 im dava leb na gladnite; Gospod kr{i 2,12 83,12 okovi na zatvoreni. 143,15 8 Gospod im gi otvora o~ite na slepi- Er 17,7 te, Gospod gi isprava podgrbavenite, 6 120,2 Gospod gi saka pravednite. 9 Gospod gi pazi pridojdenite, gi pod- 123,8 2 Mojs dr`uva siracite i vdovicite, a patot 20,11 na ne~estivite go razurnuva. 7 10 Gospod }e caruva ve~no; tvojot Bog, 67,6 102,6 Sione, e od rod v rod.

13
101,12 145,10 2 Mojs 15,18 Dan 3,33 4,30 1 Tim 1,17 Otkr 11,15

14
36,24 93,18 145,8

15
103,27-28 122,2 135,25 Mt 6,25-26 23,45 Lk 12,42

PSALM 146 Proslavuvawe na duhovnite i telesnite Bo`ji darovi 1 Falete Go Gospoda, za{to e dobro da Mu se pee na na{iot Bog, za{to na Dobriot Mu prilega pohvala. 2 Gospod go gradi Erusalim i }e gi sobere raseanite sinovi na Izrail. 3 Toj gi isceluva skr{enite po srce i gi prevrzuva ranite nivni. 4 Go opredeluva brojot na yvezdite i na site im dava ime. 5 Velik e Gospod na{ i golema e silata Negova, a razumot Negov neizmerliv e. 6 Gospod gi podiga poni`enite, a gre{nicite gi poni`uva do zemja. 7 Pejte Mu sekoga{ slavoslovija na Gospod: na lira pejte Mu na Na{iot Bog, 8 Koj go pokriva neboto so oblaci, podgotvuva do`d za zemjata, pravi da raste treva po gorite i rastenijata za polza na ~ovekot, 9 na dobitokot mu ja dava hranata negova i na malite vrani koga grakaat. 10 Na kowskata sila ne gleda Toj, nitu Mu e mila brzinata na ~ove~kite noze. 11 Gospod gi po~ituva onie, koi se bojat od Nego i koi se nadevaat vo Negovata milost. PSALM 147 Celata vselena neka Go slavi Gospoda 1 Slavi Go, Erusalime, Gospoda; pofali Go, Sione, tvojot Bog.

139,13 Is 42,7 48,8 60,1

8
144,14

9
67,5 2 Mojs 22,21-24 5 Mojs 10,18

17
17,30 5 Mojs 32,4 2 Car 22,31 Dan 9,14 Tov 3,2 Varuh 2,9

10
144,13 2 Mojs 15,18

18
118,151 5 Mojs 4,7 Is 58,9 Er 29,13 Fil 4,6

146,1
91,1

2
50,19 Is 11,12 55,7 Er 31,10

19
Izreki 10,24

20
36,28 96,10 Sud 5,31

3
Is 61,1 Er 33,6 Jov 5,18

PSALM 145 Milosta na Boga e ve~na

1

4
Is 40,26

Fali Go, du{o moja, Gospoda! 102,1 2 ]e Go falam Gospod dodeka sum Lk 1,47 `iv; }e Mu peam na mojot Bog dodeka 2 postojam. 29,12 3 Ne nadevajte se vo knezovite i vo si103,33 Is 38,20 novite ~ove~ki, vo niv nema spasenie. 4 Izleguva duhot negov i toj se vra}a 3-4 89,3 vo zemjata: vo toj den is~eznuvaat site 103,29 Is 2,22 negovi planovi. 5 Bla`en e onoj, komu mu e pomo{nik Prop 12,7 1 Mak 2,63 Jakovoviot Bog i ~ija nade` e vo Gos4 pod, negoviot Bog, 1 Mak 2,63 6 Koj gi sozdade neboto i Zemjata, moreto i s# {to e vo niv, Koj ve~no ja pazi vistinata,

145,1

5
Is 40,28

6
1 Car 2,7 Sir 10,1418

8
103,10 Er 14,22 Joil 2,23 Jov 5,9-10

9
103,27-28 Jov 38,41 Mt 6,26

782
PSALMI
10-11
19,7-8 32,16-18 2 Toj gi zacvrsti reziwata na vratite tvoi, gi blagoslovuva tvoite sinovi vo Tebe; 3 go utvrduva mirot vo Tvoite predeli, so jadra p~enica te zasituva; 4 go ispra}a na zemjata Svoeto slovo; Negoviot zbor brzo odi; 5 dava sneg kako volna; sipuva mraz kako pepel; 6 frla grad Svoj kako zalaci; pred Negoviot mraz koj mo`e da ustoi? 7 ]e go isprati Svojot zbor, i s# se rastopuva; }e duvne so vetrot Svoj, i vodi potekuvaat. 8 Toj mu go objavi slovoto Svoe na Jakov, Svoite povelbi i Svoite uredbi na - Izrail. 9 za nikoj drug narod Toj ne go napravil toa, i Svoite sudovi nim ne im gi javil.

147,2-3
47,13 80,16 3 Mojs 26,6 Is 65,18-19 Er 33,10-11

vi{eno; Nego Go falat na neboto i na 13 Is 12,4 Zemjata. 88,17 14 Toj }e ja podigne silata na Svojot 107,5 narod; Toj gi proslavuva site Svoi sve- 112,4 tii, sinovite Izrailevi, na narodot, 14 5 Mojs 7,6 koj Mu e blizok.
Efes 2,13

PSALM 149 Sion neka Go fali Gospoda

1 Zapejte Mu na Gospod nova pesna; pohvala za Nego da se ~ue vo hramot na svetiite. 2 Neka se veseli Izrail na Svojot Sozdatel; a sinovite na Sion neka se raduvaat na svojot Car. 3 Neka go falat imeto Negovo vo oro, so timpani i so liri neka Go slavat, 4 za{to Gospod go saka Svojot narod i }e gi vozvi{i krotkite, spasuvaj}i gi. 5 ]e se razveselat svetiite vo slava, }e se zaraduvaat vrz leglata svoi. 6 Slavoslovija za Boga }e ima vo ustite nivni i dvooster me~ - vo racete nivni, 7 za da izvr{at odmazda nad narodite, za kazna nad plemiwata, 8 da gi vrzat vo veriga carevite nivni i nivnite vlastelini - so `elezni okovi na racete; 9 da go izvr{at nad niv napi{aniot sud. Toa }e bide slavata za site Negovi svetii.

149,1
95,1 97,1 143,9 Is 42,10 Otkr 5,9

4
28,3-4 32,9 106,20 Is 55,10-11

7
Jov 6,16 36,10 37,21

3
32,2 67,25 80,2 150,3-4

8
5 Mojs 33,3-4 Sir 45,5 Varuh 3,37

4
146,11 1 Car 2,8 Is 61,9 61,3-4

9
5 Mojs 4,8 Dela 14,16

PSALM 148 Sion neka Go fali Gospoda Falete Go Gospoda na nebesata, falete Go, na visinite. 2 Falete Go, site angeli Negovi, falete Go, site vojski Negovi. 3 Falete Go, sonce i mese~ino, falete Go site yvezdi i svetila. 4 Falete Go, nebesa na nebesata i vodi nad nebesata. 5 Neka go falat imeto na Gospod, za{to Toj re~e i tie se javija, zapoveda - i se sozdadoa; 6 gi postavi zasekoga{ i za ve~ni vremiwa; dade naredbi koi nema da se naru{at. 7 Falete Go Gospoda od Zemjata, vie, site ~udovi{ta i bezdni; 8 ognot i gradot, snegot i mrazot, i ti, buren vetru, koj go ispolnuva{ slovoto Negovo; 9 gori i site vozvi{enija, plodorodni drvja i site kedri, 10 yverovi i siot dobitok, vleka~i i ptici krilati, 11 carevi zemni i site narodi, knezovi i site zemni sudii, 12 mom~iwa i devojki, starci i deca 13 site neka go falat imeto na Gospod; za{to e samo Negovoto ime voz1

6
Neem 4, 11-13 2 Mak 15,27

148,2
102,20-21 Jov 38,7

7
Zah 9,13-16

3
Dan 2,62-63

150,1
Dan 2,56

4
1 Mojs 1,7 3 Car 8,27 Dan 2,59-60

3
97,5 149,3

6
110,8 Er 31,35-36

4-5
Judita 16,1

8
102,20-21 147,5 Dan 2,66-70

PSALM 150 S# {to di{e neka Go fali Gospoda

1 Falete Go Boga vo Negovata svetiwa, falete Go vo cvrstinata na silata Negova; 2 Falete Go poradi Negovite silni dela, falete Go poradi mnogute veli~ija Negovi. 3 Falete Go so truben zvuk, falete Go so harfa i citra; 4 Falete Go so timpani i vo oro, falete go na struni i so svirka; 5 falete Go so milozvu~ni cimbali, falete Go so kimvali gromoglasni! 6 S# {to di{e - neka Go fali Gospoda! Aliluja.

6
Otkr 5,13

9
Is 44,23 54,11 Dan 2,75-76

10
Is 43,20 Dan 2,80-81

12
Er 31,13

783
PSALMI
PSALM 151 Za borbata na David so Golijat Bev najmal od bra}ata svoi i najmlad vo domot na tatkoto moj; gi pasev ovcite na tatko mi. 2 Racete moi napravija citra, prstite moi sostavija harfa. 3 I koj da go izvesti mojot Gospod? No samiot Gospod, Samiot Toj me ~u.
1 4 I isprati izvestitel Svoj, me zede od tatkovite ovci i me pomaza so miroto na Svoeto pomazanie. 5 Bra}ata mi bea dobri i golemi, no Gospod ne blagovoli da odbere od niv. 6 Izlegov jas sproti tu|inecot, i toj me prokolna so svoite idoli. 7 No jas go izvadiv me~ot negov, go obezglaviv i gi spasiv od sram sinovite Izrailski.

JOV
Voved Knigata Jov zapo~nuva so eden raskaz (gl. 1 i 2), vo koj glavnata li~nost e Jov, ~ovek so besprekorna vera i prezadovolen od `ivotot. Me|utoa, i pokraj toa {to Mu e veren na Boga, toj e li{en od s#: bogatstvoto, decata, zdravjeto. I sega se postavuva pra{aweto, dali po nizata stradawa, toj }e Mu ostane veren na Boga? No, Koj e vsu{nost, Bog? Ako Toj e spravedliv, zo{to sive ovie nesre}i go pogoduvaat pravedniot Jov? Trojca negovi prijateli sakaat da go ubedat deka negovoto stradawe e kazna poradi nekoj grev {to go storil. Taka zapo~nuva razgovorot pome|u Jov i negovite prijateli, vo vid na edna dolga poetska tvorba, koja go zafa}a centralniot del na knigata (gl. 331). Trojcata prijateli gi izlagaat svoite argumenti, zasnovani vrz tradicijata, dodeka Jov energi~no gi osporuva nivnite pogledi, istaknuvaj}i go faktot za nespravedlivite uslovi na ~ovekovoto `iveewe. Toj ja osporuva pretstavata za Boga {to ja {titat negovite prijateli i izjavuva deka e nevin. Vo toa vreme edno novo lice se pojavuva na scenata: Elijuj (gl. 3237), koj isto taka gi pobiva sfa}awata na Jov. Spored nego Bog mu ispra}a na ~ovekot stradawe za da go opomene i vo nikoj slu~aj nikoj ne mo`e za toa da bara od Boga odgovornost. Na krajot Bog Samiot se javuva (gl. 38,142,6). No namesto da dade odgovor na postavenoto pra{awe, Toj Samiot pra{uva. Toga{ Jov ja osoznava svojata gre{ka: toj zboruval za Bog, bez da znae navistina Koj e Bog. Knigata zavr{uva odnovo so raskaz (42,717). Bog potvrduva deka samo Jov korektno zboruval za Nego; Toj mu vra}a, pritoa, na Jov dvojno pove}e od ona {to go izgubil. Jov ni ka`uva, pred s#, {to ne e Bog. Taa mo`e da ni pomogne, da se oslobodime od pogre{nite pretstavi za Boga, koi nie prodol`uvame da gi zamisluvame, n# opomenuva da ne Go me{ame Boga so pretstavata {to ja imame za Nego. Na krajot, uni{tuvaj}i gi na{ite predrasudi, ni pomaga da podgotvime ~isto mesto za prifa}awe na neverojatnata originalnost na Evangelieto.

Prvo isku{enie na Jov Ima{e eden ~ovek vo zemjata Uc, po ime Jov; toj ~ovek be{e neporo3 ~en, praveden, bogobojazliv i go odbeg1 Mojs 12,16 nuva{e zloto. 24,35 2 I mu se rodija sedum sinovi i tri 26,14 }erki. 3-4 3 Imotot mu be{e: sedum iljadi siten 1 Mojs 29,1 Sud 6,3 dobitok, tri iljadi kamili, petstoti3 Car 5,9 ni ~ifta volovi, petstotini magarici Is 11,14 Er 49,28 i golem broj slugi; i toj ~ovek be{e najpro~uen me|u site lu|e na Istok. 4 Sinovite negovi se sobiraa i prireduvaa gozbi sekoj vo domot svoj, na svo1,1
Ez 14,14 Jk 5,11

jot den, a gi pokanuvaa i trite svoi ses- 5 1 Mojs 35,2 tri da jadat i da pijat so niv. 2 Mojs 5 Koga zavr{uvaa dnite na gozbite, 19,10 Jov gi povikuva{e, ta gi osvetuva{e. 1 Car 16,5 Stanuvaj}i izutrina rano, prinesu- 6 va{e sepalenici za site niv (i edno 2,1-3 3 Car tele za grevot na nivnite du{i), za{to 22,19-22 7,10 Jov si vele{e: mo`ebi sinovite moi Dan Evr 12,22 zgre{ile i Go navredile Boga vo srce- Otkr 5,11 to svoe. Taka postapuva{e Jov vo site takvi denovi. 6 Eden den dojdoa sinovite Bo`ji da zastanat pred Gospod; so niv dojde i |avolot.

785
JOV
10
3,23 7 I mu re~e Gospod na |avolot: Od kade dojde? A |avolot Mu odgovori na Gospod i Mu re~e: Odev po zemjata i ja obikoliv. 8 I Gospod mu re~e na |avolot: Obrna li vnimanie na mojot sluga Jov? Za{to na zemjata nema drug kako nego: ~ovek neporo~en, praveden, bogobojazliv i koj go odbegnuva zloto. 9 Mu odgovori |avolot na Gospod i Mu re~e: Zar popusto Jov e bogobojazliv? 10 Ne go ogradi li Ti nego i ku}ata negova naokolu i s# {to ima toj? Ti gi blagoslovi delata na racete negovi, a stadata negovi se {irat po zemjata; 11 no pru`i ja rakata Svoja i dopri se do s# {to e negovo, }e Te blagoslovi li toga{? 12 I mu re~e Gospod na |avolot: Eve, s# {to e negovo, e vo tvoja raka; samo vrz nego ne posegaj! - I se oddale~i |avolot od Gospod. 13 Eden den sinovite i }erkite na Jov jadea i pieja vino vo ku}ata na prvorodeniot svoj brat. 14 I ete, dojde izvestuva~ kaj Jov i mu re~e: Volovite oraa i magaricite pasea pokraj niv, 15 koga Savejci gi napadnaa i gi oteraa, a momocite so ostar me~ gi pogubija; izbegav samo jas za da ti javam. 16 Dodeka u{te govore{e, dojde drug i re~e: Ogan Bo`ji od neboto padna, gi izgore ovcite i momocite i gi goltna; i pobegnav samo jas, za da ti javam. 17 Dodeka toj govore{e, dojde tret, pa re~e: Haldejci, naredeni vo tri ~eti, napadnaa na kamilite i gi oteraa, a momocite so ostar me~ gi pogubija; samo jas izbegav, za da ti javam. 18 I dodeka toj u{te govore{e, se pojavi drug i re~e: Sinovite i }erkite tvoi jadea i pieja vino vo ku}ata na prvorodeniot svoj brat; 19 ete, duvna silen vetar otkaj pustinata i gi zafati ~etirite agli na ku}ata; ku}ata se urna vrz decata i tie umrea; se spasiv samo jas, za da ti javam. 20 Toga{ Jov stana, ja raskina svojata gorna obleka, ja ostri`a glavata svoja i padna na zemja, pa se pokloni 21 i re~e: Gol izlegov od utrobata na 21 48,17 majka mi, gol i }e se vratam. Gospod da- Ps Prop 5,14 de, Gospod zede. (Kako blagovole{e Gos- Sir 17,1 pod, taka i se slu~i). Neka e blagoslo- 40,1 1 Tim 6,7 veno imeto Gospodovo! 22 Vo seto toa Jov ne zgre{i i ni{to 22 2,10 nerazumno ne izre~e za Boga.

11
2,5-6

16
4 Car 1,10.12.14 Ps 103,4 Lk 9,54

17
Sud 7,16 1 Car 11,11 13,17

19
8,4

Vtoro isku{enie na Jov Eden den dojdoa sinovite Bo`ji da zastanat pred Gospod; so niv dojde i |avolot da zastane pred Gospod. 2 I mu re~e Gospod na |avolot: Od kade dojde? Mu odgovori |avolot na Gospod i Mu re~e: Odev po zemjata i ja obikoliv. 3 Toga{ mu re~e Gospod na |avolot: Obrna li vnimanie na Mojot sluga Jov? Za{to na zemjata nema drug kako nego: ~ovek neporo~en, praveden, bogobojazliv i koj go odbegnuva zloto, i s# u{te cvrsto se dr`i vo svojata neporo~nost; a ti Me pottiknuva{e, da go pogubam bez vina. 4 Mu odgovori |avolot na Gospod i Mu re~e: Ko`a za ko`a, a za `ivotot svoj ~ovek }e dade s# {to ima; 5 no ajde pru`i raka i dopri se do koskite negovi i plotta negova, - }e Te blagoslovi li i toga{? 6 I mu re~e Gospod na |avolot: Ete, toj e vo tvoja raka; samo du{ata ne zemaj mu ja. 7 Si otide |avolot od liceto Gospodovo i go porazi Jov so luta rana - od stapalkite na nozete negovi do samoto teme negovo. 8 I si zede Jov toga{ crep za da se ~e{a so nego, i sede{e na |ubri{teto (nadvor od gradot). 9 Otkako izmina mnogu vreme negovata `ena mu re~e: Do koga }e trpi{? a) Ete jas }e po~ekam u{te malku so nade` deka }e se izbavam. b) Eve izleze od zemjata tvojot spomen, tvoite sinovi i }erki, bolkite i stenkawata na mojata utroba, koi zaludno gi podnesuvav so maka. v) A i ti samiot sedi{ vo gnile` na smrdea od crvi, minuvaj}i ja no}ta bez pokriv. g) Jas, pak, skitam i izme}aruvam od edno mesto do drugo, i od ku}a do ku}a, ~ekaj}i da zajde sonceto, pa da

2,1
1,6-8

3
2,9 10,8 Ps 25,1

6
38,11 Lk 22,31

7
5 Mojs 28,35

8-9
3 Car 21,13 Is 58,5 Est 4,3 Dan 9,3 Tov 2,14

786
JOV
12 si po~inam od makite i bolkite {to
8 Neka ja prokolnat onie, koi go kolnat denot, onie koi znaat da go razbudat ~udovi{teto vodeno! 9 Neka potemnat yvezdite na mugrite nejzini; da ja ~eka svetlinata i taa da ne dojde i da ne gi vidi trepkite na zorata; 10 za{to ne gi zatvori dverite na maj~inata mi utroba i ne ja sokri tagata od o~ite moi! 11 Zo{to ne sum umrel koga sum se ra|al, i ne sum izdivnal - koga sum izlegol od utrobata? 12 Zo{to me prifatija na kolena? [to mi treba{e da cicam gradi? 13 I sega }e le`ev i }e po~ivav; }e spiev i }e mi be{e spokojno 14 zaedno so carevi i zemni sovetnici, koi gradea urnatini za sebe, 15 ili so knezovi, koi imaa zlato i koi gi polnea domovite svoi so srebro; 16 ili, kako nedonos~e zakopano, nema{e da me ima, kako novoroden~iwa koi ne videle svetlina. 17 Vo grobot nasilnicite ne pravat nasilstvo, a iznemo{tenite nao|aat po~inka za teloto. 18 Tamu zatvorenicite zaedno se nasladuvaat od spokojstvo i ne gi slu{aat vikotnicite na nadziratelot. 19 Mal i golem tamu se ramni; robot e sloboden od gospodarot svoj. 20 Zo{to na stradalnikot mu e dadena svetlina, i `ivot - na du{evno ogor~enite, 21 koi ja o~ekuvaat smrtta, a nea ja nema, koi ja baraat pove}e otkolku zakopano bogatstvo, 22 bi se raduvale do voshit, bi bile sre}ni, za{to na{le grob? 23 Eve jas sum ~ovek koj ne znae kade odi, ~ovek ~ij pat e sokrien i kogo Bog so mrak go opkru`il? 24 Vozdi{kite moi se moja ishrana, ofkawata moi te~at kako voda, 25 za{to stra{noto, od koe se u`asuvav, toa me snajde; od {to se pla{ev, toa me spoleta. 26 Nema za mene mir, nema spokojstvo, nema uteha; nastapi zlo.

11
10,18

sega me ma~at. d) Pa ka`i ve}e nekoj zbor kon Gospod i umri! 10 No toj (ja pogledna i) $ re~e: Govo3,3 ri{ kako bezumna. Zar dobroto da go 10,18 Sir 23,14 primame od Boga, a zloto da ne go podMt 26,24 nesuvame? - Pri seto toa ({to go snaj5 de) Jov ne zgre{i so ustata svoja.
10,21-22 28,3 34,22

Is 52,14 Ez 27,30

14
15,28 Is 14,9-11 Ez 32,18-30

16
10,19 Ps 57,8 Prop 6,3

Doa|awe na trojcata prijateli na Jov Slu{naa trojcata prijateli Jovovi za site tie zla {to go bea sna{le, pa trgnaa sekoj od svoeto mesto: Elifaz od Teman, Vildad od [uah i Sofar od Noema; se sostanaa, za da odat da taguvaat zaedno so nego i da go ute{uvaat. 12 I koga gi krenaa o~ite oddaleku, tie ne go poznaa; pa viknaa so silen glas, ta zaplakaa; sekoj ja raskina svojata gorna obleka i se posipaa so zemja vrz glavite svoi. 13 I sedea so nego na zemjata sedum dena i sedum no}i: nikoj ni zbor ne mu progovori, bidej}i gledaa deka stradaweto mu be{e mnogu golemo. Razgovorot na Jov so trojcata negovi prijateli Jov go oplakuva denot na svoeto ra|awe Potoa ja otvori Jov ustata svoja i go prokolna denot na svoeto ra|awe. 2 Po~na Jov i re~e: 3 Neka e proklet denot, vo koj se rodiv, i no}ta vo koja rekoa: - se za~na dete! 4 Toj den neka bide temnina; da ne go pobara Bog odozgora i da ne izgree nad nego svetlina! 5 Da go zatemni temnina i smrtna senka, crn oblak da go pokrie, ili stra{no pomra~uvawe na sonceto! 6 Toj den i taa no}, - temnina da gi opfati, da ne se smetaat me|u dnite na godinata, da ne vlezat vo brojot na mesecite! 7 O, taa no}! Da be{e bez lu|e; veselba (i radost) vo nea da nema{e!
11

17
Is 57,2 Otkr 14,13

21
Er 8,3 Otkr 9,6

22
Os 9,1

23
1,10

24
Ps 41,3 102,10

25
15,24 Ez 11,8 Izreki 10,24

787
JOV
4,2
32,18-20

Bla`en e ~ovekot kogo Bog go kaznuva Odgovori Elifaz od Teman i re~e: Ako se obideme da ti progovorime, nema li da ti bide te{ko? No koj mo`e da gi sopre svoite zborovi! 3 Ete, ti mnozina si sovetuval i si potkrepuval iznemo{teni race, 4 tvoite zborovi go ispravale onoj {to pa|al, si potkrepuval raslabeni kolena. 5 A sega zloto dojde do tebe, i ti iznemo{te; dopre do tebe, i ti padna so duhot. 6 Tvojata bogobojazlivost ne treba li da bide tvoja nade`, i neporo~nosta na tvoite pati{ta - tvoja potkrepa? 7 Spomni si, zaginal li nekoj nevin, i kade pravednite bile iskorenuvani? 8 kako {to sum gledal: onie {to oraat ne~esnost i seat zlo, toa i go `neat; 9 od zdivot Bo`ji zaginuvaat i od duhot na gnevot Negov is~eznuvaat. 10 Rikaweto na lavot, glasot na tigarot i zabite na lav~iwata se kr{at; 11 silniot lav zaginuva koga nema plen, lav~iwata na lavicata se rasprsnuvaat. 12 I, ete, do mene skri{no doleta zbor, i uvoto moe dolovi ne{to od nego. 13 Srede razmisluvawata za no}nite videnija, koga sonot gi obzema lu|eto, 14 mene me zafati strav i trepet i gi rastrese site moi koski. 15 I duh pomina nad mene; kosata mi se krena. 16 Toj zastana, - no jas ne go vidov liceto negovo, - samo oblak be{e pred o~ite moi; tivko veewe, i ~uv glas: 17 Zar ~ovekot mo`e da bide popraveden od Boga? I mo`e li toj da bide po~ist od svojot Sozdatel?' 18 Ete, Toj i na slugite Svoi ne im veruva i vo angelite Svoi nao|a nedostatoci: 19 dotolku pove}e kaj onie, koi `iveat vo zemjeni ku}i, ~ii osnovi se od prav i koi propa|aat i od molec. 20 Me|u utroto i ve~erta tie se rasturaat; nema ni da zabele`i{ kako is~eznale napolno.
2

5
Izreki 24,10 Rim 2, 19-21

7
Ps 21,4-5 34,20-21 37,25

8
Izreki 12,21 Sir 2,10 3 Ptr 2,9

9
Os 8,7 10,13 Izreki 22,8 Sir 7,3 Gal 6,7

10
38,39-40 Sof 3,3

11
Ps 9,29 17,12 22,14.22 57,5 Izreki 28,15

13
33,15

14
1 Mojs 15,12

16
3 Car 19,13

17
9,2 14,4 15,14 25,4 Ps 14,15 143,2

19
25,6

21 Ja`eto {to gi krepe{e e skinato. Tie umiraat bez da stanat mudri. Ajde vikaj! Ima li koj da ti odgovori? Na kogo od svetiite misli{ da mu se obrati{? 2 Vistina, gnevot go ubiva glupaviot, razdraznetosta go pogubuva bezumniot. 3 Vidov kako glupaviot se zakorenuva, no vedna{ prokletstvoto na domot negov padna. 4 Decata negovi se daleku od spasenie, niv }e gi bijat kaj portite; za{to }e nema koj da gi za{titi. 5 @etvata negova }e ja izedat gladnite, niz trweto }e ja izvle~at; al~nite }e go goltnat imotot negov. 6 Ne, `alosta ne izleguva od zemjata, niti zloto izniknuva od po~vata; 7 ~ovekot se ra|a, za da strada, kako i iskrite - za da letaat ugore. 8 No jas bi se obrnal kon Boga i deloto svoe pred Boga bi go postavil. 9 Toj sozdava dela golemi i neispitlivi, ~udni i bez broj, 10 $ dava do`d na zemjata i im ispra}a voda na poliwata; 11 ponizenite gi izdignuva na visoko, i nata`enite gi ute{uva i gi spasuva. 12 Toj go uriva ona {to lukavite go gradat, racete nivni ne go dovr{uvaat zapo~natoto. 13 Toj gi fa}a mudrite vo stapicata na nivnoto lukavstvo, i zamislata na itrite se osuetuva; 14 Srede bel den zapa|aat vo temnina; napladne odat so pipawe, kako no}e. 15 Toj go spasuva siromaviot od me~, a slabiot od rakata na silniot. 16 I za slabiot ima nade`, i nepravdata ja zatvora ustata svoja. 17 Bla`en e ~ovekot kogo Bog go opomenuva. Zatoa ne otfrluvaj gi poukite na Sedr`itelot, 18 za{to Toj nanesuva rani i Samiot gi prevrzuva; Toj porazuva, i so Svoi race lekuva. 19 Od {est bedi }e te izbavi i vo sedmata zlo nema da te stigne. 20 Vo vreme na glad }e te spasi od smrt, i vo vojna - od ostrinata na me~ot.

21
8,22

5,1
Zah 14,5 Dan 4,14

4
29,7 Zah 8,16 Ps 126,5

7
1 Mojs 3,17-19

9
9,10 Ps 39,5

11
1 Car 2,7-8 Is 57,15 Ps 74,7

13
1 Kor 3,19

14
Izreki 4,19 Jn 12,35

17
5 Mojs 8,5 Izreki 3,11-12 Evr 12,5 Otkr 3,19

18
33,19 36,15 5 Mojs 32,39 Os 6,1

20
Er 39,18 Ps 32,19

788
JOV
21
Ps 11,2-4 31,21 21 Od kam{ikot na jazikot }e se sokrie{, i nema da se upla{i{ od opusto{uvaweto koga }e dojde. 22 Na opusto{uvaweto i na gladot }e im se potsmee{, od yverovite zemni nema da se upla{i{; 23 za{to si vo sojuz so kamewata polski, a polskite yverovi se vo mir so tebe. 24 ]e doznae{ deka ku}ata ti e vo bezopasnost, }e si go gleda{ `iveali{teto i nema da zgre{i{. 25 ]e vidi{ deka semeto ti e mnogubrojno, a ~eladta tvoja e kako treva na zemjata. 26 ]e legne{ vo grob koga }e stigne{ do zrelost, kako {to se redat `itnite snopja. 27 Ete, toa sme go ispitale: vistinata e `iva; zatoa ~uj go seto ova i zapomni go dobro. 11 Kolku mi e silata, ta da se nadevam na sebe samiot? I kakov e krajot, ta da go prodol`uvam `ivotot moj? 12 Tvrda kako kamen li e silata moja? I od bakar li e teloto moe? 13 Ima li vo mene pomo{ za mene, ima li za mene nekoja potkrepa? 14 Koj odbiva milost kon bli`niot svoj, ako toj ne prestanal da se boi od Sevi{niot Bog? 15 Kako potok me napu{tija bra}ata moi, kako bujni potoci koritoto svoe. 16 Kako sneg i mraz {to se topat od toplina i ne se poznava {to imalo. 17 Vo su{no vreme tie namaluvaat, a vo vreme na `egi is~eznuvaat od mestata svoi. 18 Ja menuvaat nasokata na pati{tata svoi, navleguvaat vo pustina i se gubat; 19 poglednuvaat kon niv karvanite temajski, im se nadevaat patnicite od Seva, 20 no ostanuvaat izmameni vo svojata nade`: odat tamu i crveneat od sram. 21 Takvi ste i vie sega kon mene: vidovte stravotija i se ispla{ivte. 22 Vi rekov li: dajte mi, ili podajte mi ne{to od va{iot vi{ok; 23 izbavete me od rakata du{manska, otkupete me od rakata na ma~itelite? 24 Nau~ete me, i jas }e zamol~am; poka`ete mi vo {to sum zgre{il. 25 Kolku se silni iskrenite zborovi! No {to ka`uvaat va{ite prekori? 26 Mislite li zborovite moi da gi izobli~ite? Vo vetar gi frlate zborovite va{i! 27 Go napa|ate sirakot i mu kopate jama na prijatelot svoj. 28 No, ve molam, poglednete me: zboruvam li laga pred va{eto lice? 29 Pogledajte: ima li nepravda? Pogledajte - pravdata e na moja strana. 30 Ima li vo jazikot moj nepravda? Zar grloto moe ne mo`e da go razlikuva lo{oto?

12
14,18

23
4 Car 3,19.25 Is 5,2

14
29,12-13 31,16-20 Izreki 30,9

24
Is 11,6-8 Ez 34,25 Os 2,19

15
Er 15,18

16
37,10

25-26
5 Mojs 28,4.11 Ps 41,16 128,3 144,12

20
Er 14,3

22
Er 15,10

6,4
7,20 9,34 16,13 30,15 Ps 37,2 88,16-18

24
10,2 13,23

26
35,13

30
6,6 34,3

5
39,5-8

Odgovor na Jov: toj im se `ali na svoite prijateli

6
6,30

Odgovori Jov i re~e: 8-9 2 O, da bea to~no izmereni makite 7,15 4 Mojs moi, i zaedno so niv da go bea stavile 11,15 na terezija stradaweto moe! 3 Car 19,4 3 Tie navistina bi bile pote{ki od Jona 4,3 10 morskiot pesok! Zatoa zborovite mi se 5 Mojs 6,7 `estoki. 4 Strelite na Sedr`itelot se vo moPs 77,5-6 eto telo; duhot moj nivniot otrov go pie; u`asite Bo`ji se upravija protiv mene. 5 Rika li divo magare pri treva? Muka li bik nad krmata svoja? 6 Se jade li blutkavoto bez sol i ima li vkus belkata od jajceto? 7 Do ona do koe du{ata moja ne saka{e da se dopre, toa mi e sega hrana vo bolesta. 8 O, da se be{e zbidnala `elbata moja, i Bog da go ispolne{e o~ekuvaweto moe! 9 O, da saka{e Bog da me sotre, da me udre{e so rakata Svoja i da me uni{te{e! 10 Toa bi mi bila vistinska uteha, iako goram od mojata bezmilosna bolest, bidej}i ne se otka`av od zborovite na Svetiot.

7,1
14,14

Odgovor na Jov (prodol`enie): toj Mu se `ali na Boga Neli e ograni~en zemniot `ivot za ~ovekot? Dnite negovi ne li se kako dni na naemnik?

789
JOV
2-3
5 Mojs 24,15 Prop 2,23 Mt 20,8 2 Kako {to robot kopnee za senka, i kako {to naemnikot go ~eka krajot na rabotata svoja, 3 taka i jas dobiv nasledstvo meseci na nebidnina; ta`nite no}i mi se izbroeni. 4 Legnuvaj}i, si mislam: koga li }e stanam? A no}ta e beskrajna i nesonica me izma~uva od ve~erta do utroto. 5 Teloto mi e pokrieno so crvi i pra{livi naslagi; ko`ata mi se raspuknuva i gnoi; 6 denovite moi letaat pobrzo od sovalka i is~eznuvaat bez nade`. 7 Spomni Si deka `ivotot moj e vetar, deka okoto moe nema ve}e dobro da vidi. 8 Nema da me vidi okoto na onoj {to me videl; Tvoite o~i se na mene, a mene me nema, 9 kako koga oblak se proret~uva i is~eznuva, taka slezeniot vo grob nema da izleze; 10 nema pove}e da se vrati vo ku}ata svoja; ni mestoto negovo nema ve}e da go poznae. 11 Zatoa nema da ja vozdr`uvam ustata svoja; }e govoram iako sum ta`en vo duhot svoj, }e se poplakuvam vo gor~inata na du{ata svoja. 12 Zar sum more ili morsko ~udovi{te, ta si postavil stra`a nad mene? 13 Koga }e si pomislam: Moeto leglo }e me ute{i; mojata postela }e ja odnese tagata moja.' 14 Ti me pla{i{ so soni{ta i so prividenija me u`asnuva{! 15 Zatoa du{ata moja saka pove}e da se prekine di{eweto, podobro smrt; (smrtta mi e pomila od moite maki.) 16 Mi omrzna `ivotot! Nema ve~no da `iveam. Oddale~i se od mene, dnite moi se samo sueta. 17 [to e ~ovekot, ta tolku si go izdignal? I takvo vnimanie mu obrnuva{? 18 Zo{to go posetuva{ sekoe utro? Zo{to go isku{uva{ sekoj mig? 19 Koga }e me ostavi{? Koga }e si odi{ od mene? Koga }e mi dozvoli{ plunkata svoja da ja goltnam? 20 Ako sum zgre{il, {to sum napra- 20 vil, o ~uvaru nad lu|eto? Zo{to me iz- 6,4 14,6 bra za Svoja meta, pa da sum Ti na to- 16,13 35,3 var? 21 Zar prestapot moj ne mo`e{ da go 21 odnese{? Zar ne mo`e{ da mi go 10,14 prosti{ bezzakonieto moe? Za{to, ete, u{te malku i vo prav }e legnam; utre 8,3 }e me pobara{, a nema da me ima. 5 Mojs 32,4 34,10-12

4
5 Mojs 28,67

5
19,20

6
9,25 Is 38,12

7
7,16 10,20 14,1 Ps 77,39 89,48

9
Prop 1,2 Mudr 2,1-4 Jk 4,14

10
10,21 14,12 16,22

11
8,18 9,35 10,1

12
9,8 38,8.11

15
6,9

16
Ps 38,5

17
Ps 8,4 144,3

18
Ps 72,14 139

19
9,18 10,20

Govor na Vildad: za grevovite se odgovara - porano ili podocna Toga{ odgovori Vildad od [uah i re~e: 2 Do koga }e govori{ taka? I zborovite od ustata tvoja se buren vetar! 3 Zar Bog sudi krivo? Mo`e li Sedr`itelot da ja izopa~i pravdata? 4 Ako tvoite sinovi pred Nego zgre{ile, zatoa i gi predal na nivnoto bezzakonie. 5 No ako Go pobara{ Boga i Mu se pomoli{ na Sedr`itelot, 6 i ako si ~ist i praveden, toga{ Toj }e bdee nad tebe i }e te vrati vo tvojata pravednost. 7 I ako porano si imal malku, posle }e ima{ pove}e. 8 Zapra{aj gi porane{nite pokolenija i vnikni vo mudrosta na nivnite predci; 9 nie sme v~era{ni i ni{to ne znaeme, na{ite dni se kako senka na zemjata. 10 Zar tie nema da te nau~at, zar tie nema od srceto svoe da ka`uvaat zborovi: 11 niknuva li trska bez vlaga? Raste li {amak bez voda? 12 Dodeka e s# u{te zelen i neokosen, toj se su{i pred sekoja treva. 13 Takvi se pati{tata na site, koi Go zaboravaat Boga; taka propa|a nade`ta na bezbo`nikot; 14 nade`ta mu e tenka ni{ka, verbata negova - mre`a pajakova. 15 Ako se potpre na ku}ata svoja, nema da izdr`i; }e se fati li za nea, nema da dodr`i. 16 Se zelenee toj, na sonceto viree, negovite fidanki gradinata ja prekrivaat,

4
1,19

5
11,13

7
9,28-29

8-10
12,12 14,2 15,18 5 Mojs 4,32 Sir 8,9

11-12
15,30.33

13
Ps 9,17 Izreki 10,28

14-15
27,18 Is 59,5 Mt 7,26-27

790
JOV
20-21
9,23-24 17 vo gramada od kamewa se vpletuvaat korewata negovi, `ivot crpi od `iviot kamen. 18 No koga }e go iskornat od mestoto negovo, toa }e se otka`e od nego: ne sum te videlo! 19 Ete ja radosta na negoviot pat! A od zemjata niknuvaat rastenija drugi. 20 Ne, Bog ne gi otfrla neporo~nite i ne ja poddr`uva rakata na bezzakonicite. 21 So smea }e ja napolni ustata tvoja, i usnite tvoi - so radosni izvici. 22 Onie {to te mrazat, so sram }e se pokrijat, `iveali{teto na ne~esnite }e is~ezne. 14 Kako toga{ jas da Mu odgovoram, kakvi zborovi protiv Nego da izustam!? 15 Duri i da sum prav, nema da prigovaram, tuku Sudijata moj za milost }e Go molam. 16 I koga na glasot moj bi se odzval, nema{e da poveruvam deka gi ~ul zborovite moi Onoj, 17 Koj vo vior me porazuva i bez vina gi umno`uva ranite moi; 18 ne mi dava da zdivnam, a so gor~ila me ispolnuva. 19 Ako stanuva zbor za sila, Toj e najsilniot; koj }e se sprotivstavi na Negoviot sud? 20 Ako po~nam da se opravduvam, samata usta }e me obvini; ako sum nevin, Toj }e me proglasi za vinoven. 21 A dali sum nevin, i jas samiot ve}e ne znam, `ivotot svoj go preziram. 22 Seedno e; zatoa rekov deka Toj go pogubuva, i neviniot, i vinovniot; 23 koga nesre}ata doa|a odnenade` i ubiva nevini, so nevinosta na ~esnite Toj se podbiva. 24 Zemjata e prepu{tena vo racete na ne~estivite. Toj im gi pokriva o~ite na nejzinite sudii. Ako Toj ne e, toga{ koj e? 25 Denovite moi se pobrzi od glasnik, daleku begaat, za niv dobro nema; 26 pominuvaat kako ~amci od trska, kako orel {to se spu{ta vrz plen. 27 Ako re~am: ]e gi zaboravam tagite svoi, }e go otstranam svojot mra~en izgled i }e zakrepnam,' 28 od site moi maki u`as me opfa}a, za{to znam deka nema da me opravda{. 29 Ako sum, pak, vinoven, zo{to toga{ zaludo se izma~uvam? 30 Da se izmiev so sne`na voda i sosema da gi is~istev racete svoi, 31 i toga{ Ti v tiwa }e me turne{e, pa }e se zgnasat od mene i ali{tata moi. 32 Za{to Toj ne e ~ovek, kako {to sum jas, ta da mo`am da Mu odgovoram i da otidam so Nego na sud! 33 Me|u nas nema posrednik {to bi ja stavil rakata svoja vrz dvajcata.

14
9,32 13,13 23,1-7

22
Ps 6,10 35,26 Izreki 14,11

16
Rim 9, 20-21

18
7,19 10,20 14,6

9,2
4,17 25,4

3
13,18

22
Prop 9,2-3

5-6
4,15 Is 13,10.13 Joil 2,10

24
Prop 7,15

25
7,6

7
Ps 18,4-6

8
Is 40,22 42,5 Ps 103,2

Odgovor na Jov: Bog e premnogu silen za mene

27
14,6

28
10,15-16

Na toa odgovori Jov i re~e: 2 Navistina znam deka e toa taka; no 9 38,31-32 kako }e se opravda ~ovek pred Boga? Amos 5,8 3 Ako saka da vleze vo spor so Nego, 11 nema da Mu odgovori ni na edno od ilja23,8-9 da. 4 Toj e mudar po srce i mo}en po sila; 13 Ps 86,4 koj stanuval protiv Nego i ostanuval 89,11 vo spokojstvo? 5 Toj gi premestuva planinite, a tie toa ne go znaat: gi prevrtuva vo gnevot Svoj; 6 ja pomestuva Zemjata od mestoto nejzino, i stolbovite $ treperat; 7 }e mu ka`e na sonceto, - i toa ne izgreva, i yvezdite nebeski, pod klu~ gi stava. 8 Toj Sam gi raspnuva nebesata i odi po morskite branovi; 9 Toj gi sozdal Golemata Me~ka, Orion i Plejadite i yvezdite na ju`noto nebo; 10 vr{i golemi dela, neispitlivi i ~udesni, i bezbrojni se Negovite ~uda. 11 Ete, Toj odi pred mene, i jas ne mo`am da Go vidam; Toj minuva, a jas ne Go zabele`uvam. 12 Ako zeme ne{to, koj }e Mu zabrani? Koj smee da Mu re~e: {to pravi{? 13 Bog nema da go sopre gnevot Svoj; pred Nego }e padnat poklonicite na gordosta.

30
Is 1,18 Er 2,22 Ps 50,8

32
Prop 6,10

791
JOV
34 Neka go trgne Toj od mene `ezolot Svoj, i stravot Negov da ne me zastra35 {uva, 35 toga{ bi zboruval bez da se pla{am 13,3 23,4 od Nego, no toa ne e taka, za{to jas sum samiot so sebe. 7,11

34

13,21

10,1

2
6,24 13,23

3
11,6

4
1 Car 16,7 Er 11,20 Os 11,9

6
14,16

7
5 Mojs 32,39 Mudr 16,15

8
1 Mojs 2,7

9
33,6 Ps 118,73

10
Ps 138,13.15 Mudr 7,2

12
1 Mojs 2,7

13
23,13

15
7,21 9,20

16
16,9

Odgovor na Jov (prodol`enie): Bog me sozdade za da me uni{ti & dotegna na du{ata moja `ivotot moj; }e se predadam na tagata svoja; }e govoram so gor~inata na du{ata svoja. 2 ]e mu re~am na Gospod: Ne obvinuvaj me; ka`i mi zo{to se bori{ so mene? 3 Milo li Ti e da me izma~uva{, da go prezira{ deloto na racete Svoi, a namerite na ne~esnite da gi pomaga{? 4 Zar ima{ telesni o~i? Gleda{ li kako {to gleda ~ovek? 5 Zar Tvoite dni se kako dnite na smrtnite, ili Tvoite godini se kako dnite na ~ovek? 6 Zo{to ja ispituva{ vinata moja i grevovite moi saka{ da gi otkrie{, 7 iako znae{ deka sum nevin i deka nema koj da me spasi od rakata Tvoja? 8 Tvoite race me sozdale i me oformile, i Ti sega od site strani me uni{tuva{? 9 Seti se deka kako glina si me zame{al, ta pak li vo prav }e me pretvori{? 10 Neli Ti me izlea kako mleko, i me zgusti kako sirewe? 11 So ko`a i plot me oble~e, so koski i `ili me stegna, 12 `ivot i milost mi daruva, i Tvojata gri`a go ~uva{e duhot moj? 13 No i toa vo srceto Svoe go krie{e, znam deka toa e vo Tebe, 14 deka, ako zgre{am, Ti }e zabele`i{ i nema da go ostavi{ grevot moj bez kazna. 15 Ako sum vinoven, te{ko mene! Ako sum prav, ne }e smeam da krenam glava. Prezasiten sum od sram, udaven vo makata moja. 16 Ako se ispravam, kako lav me goni{, silata Svoja na mene ja poka`uva{.

10

17 Obvinuvawa novi podiga{ protiv mene; go zasiluva{ gnevot Svoj protiv mene; so novi sili se kreva{ protiv mene. 18 I zo{to me izvede od utrobata? Da bev umrel koga ni~ie oko u{te ne me be{e videlo; 19 o, da bev prenesen od utrobata vo grob, kako da me nemalo! 20 Neli se malku denovite moi? Ostavi me u{te malku da se raduvam, 21 pred da pojdam na pat bez vra}awe vo zemjata na temninata i smrtnata senka, 22 vo zemjata, kade {to temninata caruva nad bezredieto, kade {to zorata e sli~na na najcrnata no}.'

17
16,4

18
3,11-16

20
7,7 14,1

21
14,6.12 Ps 38,13

22
4 Mojs 16,33

11,3
32,15

5
38,1

Govor na Sofar: Jov treba da Mu se pokori na Boga

6
28,27 Rim 11,33 1 Kor 2,9.11.16

Potoa progovori Sofar od Noema i re~e: 2 Zar na mnogu zborovi ne mo`e da se 8 dade odgovor, i zar mnoguzborliviot Efes 3,18 ~ovek e prav? (Blagosloven da e onoj koj 10 9,12 od `ena e roden malkuleten). 3 Tvoeto praznoslovie }e gi natera li lu|eto da mol~at, za da se potsmevnuva{ ti, ta da nema koj da te zasrami? 4 Ti re~e: rasuduvaweto mi e pravilno, i jas sum ~ist vo Tvoite o~i. 5 O, da progovore{e Bog, da ja otvore{e ustata Svoja kon tebe 6 i da ti gi otkrie{e tajnite na mudrosta deka tebe ti se pa|a dvojno pove}e da ponese{! I taka, znaj deka Bog za tebe predade na zaborav nekoi od tvoite bezzakonija. 7 Mo`e{ li vo dlabo~inite Bo`ji da pronikne{? Mo`e{ li da go dostigne{ sovr{enstvoto na Sedr`itelot? 8 Toj e povisok od nebesata, - {to mo`e{ da napravi{? Podlabok e od pekolot, - {to mo`e{ da doznae{? 9 Podolga od zemjata e merkata Negova i po{iroka od moreto. 10 Ako se nafrli i zatvori nekogo vo okovi i go izvede na sud, koj }e Mu zabrani? 11 Za{to Toj gi znae onie koi la`at i go gleda bezzakonieto; }e go ostavi li bez da go razgleda?

11

792
JOV
12
39,5-8 1 Mojs 16,12 12 No i suetniot ~ovek se opametuva; divoto magare na uzda se pokoruva. 13 Ako go naso~i{ srceto svoe i gi podade{ racete kon Nego, 14 ako porokot od rakata svoja go otfrli{ i ne dozvoli{ bezzakonie da prestojuva vo tvoite {atori, 15 toga{ }e go krene{ neizvalkanoto lice svoe, }e bide{ cvrst i nema da se pla{i{. 16 Toga{ }e ja zaboravi{ tagata: kako za iste~ena voda }e se se}ava{ na nea. 17 @ivotot tvoj }e stane kako svetol den; kako jasna zora temninata }e svetne. 18 Vo nade`ta svoja }e bide{ spokoen, ograden, }e po~iva{ vo mir. 19 ]e legne{ i ne }e ima koj da te zapla{uva; mnozina }e ti se umilkuvaat. 20 A o~ite na bezzakonicite }e zgasnat, pribe`i{teto nivno }e propadne, a nade`ta nivna }e is~ezne. 11 Neli uvoto gi razbira zborovite, i neli jazikot go raspoznava vkusot na hranata? 12 Kaj starcite ima mudrost, a kaj dolgove~nite - razum. 13 No vo Nego ima mudrost i sila, Negovi se re{enieto i razumot. 14 Ona {to Toj }e razurne, nema da se izgradi: kogo Toj }e zatvori, nema da se oslobodi. 15 Da gi zapre vodite, i s# }e se isu{i; da gi pu{ti, i zemjata }e ja razru{at. 16 Vo Nego e silata i seta mudrost, pred Nego e onoj {to e zabluden, i onoj {to voveduva vo zabluda. 17 Toj gi priveduva sovetnicite vo neobmislenost i gi pravi sudiite bezumni. 18 Toj gi li{uva carevite od vlast i go vrzuva so ja`e krstot nivni; 19 na knezovite im go odzema dostoinstvoto i silnite gi kutnuva; 20 im go odzema jazikot na govornicite i gi li{uva od razum starcite; 21 gi pokriva so sram slavnite i ja oslabnuva silata na mo}nite: 22 ja otkriva temninata vo dlabinite i ja vadi na videlo smrtnata senka; 23 gi izdignuva narodite i gi istrebuva; gi rasprsnuva i gi sobira; 24 im go odzema umot na knezovite zemni i gi ostava da lutaat vo bespatna pustina: 25 so pipawe odat tie po temnina, bez svetilo skitaat kako pijani.

11
34,3

12
8,8 32,7

13
2 Mojs 9,29

14
3 Car 8,38 Is 1,15 Ps 87,9

13
Is 11,2 Izreki 8,14

15
22,26 Pla~ 3,41

14
Ps 126,1 Is 22,22

16
2 Car 14,14

15
Otkr 3,7

16
3 Car 22,23

17
17,12 Is 9,2 58,8-10

18
Dan 2,21

20
3,21 6,9 7,15

19
34,19.20

21
Ps 106,40

12,3
13,2

Odgovor na Jov: Bog - neumoliv despot

23
Dela 17,26

6
21,7

Pak odgovori Jov i re~e: 2 Samo vie li ste lu|e, i so vas li }e 7 38,39-39,30 is~ezne mudrosta!? Mt 6,26 3 I jas znam da mislam kako vas; i vo 10 ni{to ne sum podolen od vas; i koj ne go 34,14 znae istoto toa? 4 Mojs 4 Za potsmev stanav jas na prijatelot 16,22 27,16 svoj, jas {to Go povikuvav Boga, i Koj Dan 5,23 mi odgovara{e, - za potsmev e - pravedniot i neporo~niot ~ovek. 5 Prezir zaslu`uva nesre}niot - takvi se mislite na sre}nite, eve {to se sprema za onie, ~ii noze se sopnuvaat. 6 Spokojni se {atorite na kradcite i bezopasni na onie {to Go gnevat Boga, nim Bog im dava s#. 7 No, pra{aj go dobitokot, i }e te nau~i; zapra{aj ja nebeskata ptica, i }e ti objasni. 8 Razgovaraj so Zemjata i taa }e te pou~i, pra{aj gi ribite morski i tie }e ti ka`at. 9 Koe od site sozdanija ne znae deka rakata na Gospod go sozdade toa? 10 Vo Negovata raka e du{ata na s# {to e `ivo i duhot na sekoja ~ove~ka plot.

12

24
Ps 106,40

13,2
12,3

3
13,13

4
Ez 13,10 22,28

5
Izreki 17,28

Odgovor na Jov (prodol`enie): toj saka sloboden razgovor so Boga Ete, seto toa okoto moe go vide, uvoto moe go ~u i go razbra. 2 Kolku {to znaete vie, znam i jas; ne sum podolu od vas. 3 No jas kon Sedr`itelot bi sakal da govoram, bi sakal so Boga da se soo~am. 4 Za{to vie ste kova~i na lagi; site vie ste bespolezni le~iteli. 5 Koga bi znaele da mol~ite, bi bilo toa va{a najgolema mudrost. 6 Islu{ajte go mojot prigovor i proniknete vo `albite na usnite moi.

13

793
JOV
7
42,7 7 Treba{e li da govorite zaradi Boga nepravda i zaradi Nego da govorite laga? 8 Treba{e li da bidete pristrasni kon Nego i za Boga taka da se prepirate? 9 Dobro li }e bide, Toj da ve ispituva? ]e Go izmamite li kako {to se izmamuva ~ovek? 10 Toj strogo }e ve kazni, iako skri{no licemerite. 11 Zar goleminata Negova ne ve pla{i, i strav od Nego ne ve obzema? 12 Va{ite zabele{ki prilegaat na pepel; va{ata odbrana e glinena ograda. 13 Molknete pred mene, a jas }e govoram, {to i da me snajde. 14 Zar jas samiot da si go raskinuvam so zabite teloto svoe? I du{ata svoja da si ja stavam v raka? 15 Toj neka me ubie, nemam {to pove}e da zagubam; samo sakam odnesuvaweto moe pred liceto Negovo da go opravdam. 16 I toa mi e ve}e za spasenie, bidej}i bezbo`nik nema da se javi pred liceto Negovo. 17 Islu{ajte gi vnimatelno zborovite moi i objasnenijata moi so u{ite va{i. 18 Ete, zapo~nav sudska postapka; znam deka }e bidam prav. 19 Koj ima sila da me nadvie? Potoa }e molknam i }e go ispu{tam duhot. 20 Samo dve raboti napravi za mene, i toga{ jas nema da se krijam od Tvoeto lice; 21 trgni ja od mene rakata Svoja, i Tvojot u`as da ne me potresuva. 22 Toga{ pra{uvaj me, i jas }e odgovaram; ili jas da pra{uvam, a Ti da odgovara{. 23 Kolku se porocite i grevovite moi? Poka`i mi go bezzakonieto moe i grevot moj. 24 Zo{to go krie{ sega liceto Svoe od mene i me smeta{ za Tvoj neprijatel? 25 Zo{to so strav go ma~i{ od vetrot skinatiot list, zo{to ja goni{ suvata slamka? 26 Zo{to pi{uva{ protiv mene gor~livi presudi i mi gi smeta{ grevovite na mladosta moja, 27 gi tura{ vo klada nozete moi i gi 28 50,9 demne{ site moi pati{ta, - gi ispitu- Is Ps 38,11 102,27 va{ tragite na nozete moi? 28 A `ivotot moj kako izgnieno drvo se raspa|a, kako obleka od molci izede- 14,2 na. Is 40,6-8

9
Gal 6,7

10
Mt 3,8 Dela 5,3-4

11
Is 6,1-5 Er 10,10 Ps 118,120

Odgovor na Jov (kraj): ta`noto ~ovekovo postoewe Roden od `ena, ~ovekot e kratkove~en i prezasiten od nevolji: 2 kako cve}e niknuva i brgu ovenuva; kako senka bega i ne se zapira. 3 I vrz nego li gi otvora{ Ti o~ite Svoi, i pred Sebe na sud go vodi{? 4 Koj }e se rodi ~ist od ne~ist? Nieden! 5 Pa koga dnite mu se opredeleni, koga brojot na mesecite od Tebe zavisi, ako si mu opredelil me|a, preku koja ne mo`e da mine, 6 toga{ oddale~i se od nego: neka si zdivne dodeka kako naemnik ne go zavr{i denot svoj. 7 Za drvoto sepak ima nade`, bidej}i toa, makar i da bide prese~eno, pak }e o`ivee, fidanki od nego neprestajno izbivaat, 8 makar i da e ostaren korenot negov vo zemjata, i penu{kata da mu zamrela vo prav, 9 no {tom }e oseti voda, toa dava mladici i pu{ta fidanki, kako da e odnovo posadeno. 10 A ~ovekot umira i istlejuva; si odi, i kade e toj? 11 Iste~uvaat vodite od ezeroto, i rekata seknuva i presu{uva: 12 taka i ~ovekot }e legne i nema da stane; do svr{etokot na neboto nema da stane i nema da se razbudi od svojot son. 13 O, da be{e me sokril i kriel vo pekolot, dodeka da mine gnevot Tvoj, da be{e mi odredil rok i posle da si spomne{e za mene! 14 Koga }e umre ~ovek, }e `ivee li pak? Vo site denovi na odredenoto vreme bi ~ekal dodeka mi dojde smenata. 15 Ti bi viknal, i jas bi Ti dal odgovor, i Ti bi poka`al blagovolenie kon sozdanieto na Tvoite race;

13
7,11 9,35 23,4.7

14

Ps 36,2 Mudr 2,1 Sir 40, 1-10 41,1-4

3
Ps 8,4 144,3

4
4,17 9,30 15,14 25,4 Ps 50,6

14
Sud 12,3 1 Car 19,5 28,21

16
1 Mojs 3,8

5
Ps 143,4 Prop 6,12

18
9,3.32

6
9,30-31 15,14

19
Is 1,18 50,8

7
Is 6,13

21
9,34 22,10 33,7

10
Prop 3,21

23
6,24 10,2

11
Is 19,5 51,6 Ps 101,26

24
Ps 4,6 44,23 88,15

13
Is 26,20 Amos 9,2

25
Ps 82,13

14
7,1

26
Ps 24,7

794
JOV
16
10,6 31,4 16 a sega gi broi{ stapkite moi i go demne{ sekoj moj grev; 17 vo svitok go zape~ati bezzakonieto moe, i sekoja vina moja ja zapi{a. 18 No planinata pa|aj}i se uriva, i karpata se pomestuva od mestoto svoe; 19 vodata gi izli`uva kamewata; slivot go odvlekuva zemniot prav: taka ja uni{tuva{ Ti i nade`ta na ~ovekot. 20 Go pritiska{ dokraj, i toj zaminuva; go menuva{ liceto negovo i go ispra}a{. 21 Na po~it li se decata negovi - toj ne znae; uni`eni li se - toj ne zabele`uva; 22 no plotta na nego boleduva, i du{ata vo nego strada. 14 [to e ~ovekot, ta da bide ~ist i rodeniot od `ena da bide praveden? 15 Ete, Toj i na svetite Svoi ne se doveruva, i nebesata se ne~isti vo Negovite o~i: 16 tolku pove}e e ne~ist i gre{en ~ovekot, koj go pie bezzakonieto kako voda. 17 Jas }e ti govoram, slu{aj me; }e ti raska`am ona {to sum go videl, 18 {to go slu{ale mudrite i ne go sokrile slu{natoto od tatkovcite svoi, 19 na koi im bila dadena ovaa zemja, i me|u koi tu|inec nikoga{ ne stapnal. 20 Ne~esniot se ma~i sebesi preku site svoi denovi, godinite mu se odbroeni na potisnikot; 21 zvuk od u`as sekoga{ e vo u{ite negovi; dodeka miruva, neprijatelot naletuva na nego. 22 Ne se nadeva da se spasi od temninata; pred sebesi gleda me~. 23 Za par~e leb skita postojano; znae deka e sosema blizu denot na negovata smrt. 24 Nu`da i tesnotija go zastra{uvaat; navaluvaat na nego; kako car, gotov za boj, 25 zatoa {to kreval raka protiv Boga i Mu se protivel na Sedr`itelot, 26 se spu{tal protiv Nego so gordost, zad debelite svoi {titovi; 27 zatoa {to go pokril liceto so masta svoja i gi zdebelil bedrata svoi. 28 I toj se naseluva vo razurnati gradovi, vo ku}i, kade {to ne se `ivee i koi nabrzo }e stanat urnatini. 29 Toj nema da se zbogati, i imotot negov nema da napreduva; nitu posedot negov }e se ra{iri po zemjata. 30 Nema da izbega od temninata; plamen }e gi isu{i vetkite negovi, vo zdivot na plamena usta }e iz~ezne. 31 Zabludeniot neka ne $ se doveruva na suetata, zatoa {to sueta }e bide i platata negova. 32 Toj predvreme }e umre, i vetkite negovi nikoga{ nema da se razzelenat. 33 ]e go frli toj kako loza neuzreanoto grozje svoe, kako maslinka }e go istrese cvetot svoj.

14
4,17-18 14,4 25,4

17
9,30-31

15
25,5

18
16,12 18,4

16
34,7

21
21,21

18
8,8-10 5 Mojs 32,7-8

15,2
18,2

20
Mudr 17,3

5
Lk 6,45 19,22

21
18,11-14

7
Izreki 8,25 Sir 49,16

23
10,21

8
Er 23,18 Rim 11,34

Govor na Elifaz: lo{iot ~ovek nema da se spasi

24
10,17

Progovori Elifaz od Teman i re~e: 2 ]e odgovara li mudriot so prazni 11 16,2 znaewa i }e go polni li stomakot svoj so vrel vetar? 3 ]e se opravduva li so bespolezna re~, i so zborovi {to nemaat nikakva sila? 4 Ti pak go zaboravi stravot od Boga; pred Negovoto lice ti trepet nema{. 5 Tvoite zborovi vinata Tvoja ja poka`uvaat, se slu`i{ so jazikot na lukavite. 6 Tebe te obvinuva ustata tvoja, a ne jas; jazikot tvoj govori protiv tebe. 7 Zar ti si prviot roden od ~ovek i pred ridovite li si sozdaden? 8 Zarem si gi slu{al tajnite Bo`ji i za sebe mudrost si pridobil? 9 [to znae{ ti {to nie ne go znaeme? [to razbira{ ti, a {to go nema i vo nas? 10 Me|u nas ima i sedokos, i starec, koi spored denovite go nadminuvaat tatko ti. 11 Zar se za tebe malku Bo`jite utehi? I Negovite blagi zborovi? 12 Kon {to te soblaznuva srceto tvoe, kon {to taka gordo gleda{? 13 Zo{to go ustremuva{ protiv Boga duhot svoj i so ustata svoja iznesuva{ takvi zborovi?

15

27
21,24 Ps 72,4

28
3,14

29
20,18-20

30
8,12

31
Is 28,15.18 59,4

32
Prop 7,17

33
8,12 14,2

795
JOV
34 Taka }e opustee domot na ne~estiviot, i ogan }e gi goltne {atorite na 35 potkupni{tvoto. 35 Toj za~na zlo i rodi laga, vo utroIs 59,4 Ps 7,14 bata svoja podgotvuva izmama. Izreki 20,26 22,8

34

16,2
13,1

Odgovor na Jov: imam svedok na neboto Odgovori Jov i re~e: 2 Sum se naslu{al na takvi raboti; nikakvi ute{iteli ste site vie! 3 ]e imaat li kraj praznite zborovi? I {to te pottiknalo da mi govori{ taka? 4 I jas mo`ev da zboruvam isto kako vas, ako va{ata du{a be{e na mestoto na mojata du{a; bi se protivstavuval so zborovi protiv vas i bi kimnuval so glavata protiv vas; 5 bi ve potkrepuval so jazikot svoj i so dvi`eweto na usnite svoi bi ve ute{uval. 6 Ako govoram, skrbta moja ne se stalo`uva; ako zamol~am, zar }e me odmine? 7 No sega Ti me iznemo{ti. Ti mi ja rasturi mojata ~elad. 8 Ti me pokri so br~ki, za svedo{tvo protiv mene; mojata isto{tenost se kreva protiv mene, v lice me prekoruva. 9 Gnevot Tvoj me izma~uva i neprijatelstvuva protiv mene, mi ~krta so zabite; neprijatelot gi vpiva o~ite vo mene. 10 Ja otvorile ustata protiv mene; navreduvaj}i me, me udiraat po obrazite; site napravile zagovor protiv mene. 11 Bog me predade na bezzakonikot i me frli vo racete na ne~estivite. 12 Si bev spokoen, no Toj me potrese; me fati za vratot, me zatrese i me postavi za cel na Sebesi. 13 Me opkolija strelcite Negovi; Toj gi raskinuva moite vnatre{nini, bez da me {tedi, ja proleva na zemjata `ol~kata moja, 14 probiva vo mene rana do rana, tr~a protiv mene kako besen borec. 15 Vre}i{te so{iv na ko`ata moja i vo prav ja turiv glavata svoja.

4
Mt 27,39

16

5
Izreki 27,9

8
19,20

16 Liceto moe pocrvene od pla~ewe, i na klepkite imam smrtna senka, 17 iako vo racete moi nema kradeno, i molitvata moja sekoga{ bila ~ista. 18 Zemjo, ne krij ja krvta moja; neka mojot povik nasekade se slu{ne. 19 I sega, ete, na neboto Svedok imam; Zastapnikot mi e vo visinite! 20 Se potsmevaat so mene prijatelite moi, a o~ite mi solzat pred Boga. 21 O, da mo`e{e ~ovek da se natprevaruva so Boga, kako sinot ~ove~ki so svojot bli`en! 22 Za{to krajot na godinite moi doa|a; na pat bez vra}awe treba da pojdam.

16
17,7

17
31,1-34

18
1 Mojs 4,10 37,26 Is 26,21 Ez 24,7.8

19
Ps 9,12 Mt 23,35 Dela 18,24

20
2 Mojs 3,7 Ps 78,11

21
Ps 87,2 102,2 Pla~ 3,44 Otkr 8,3-4

9
10,16

Odgovor na Jov (prodol`enie): nemam pove}e nade`

11
30,1 30,12-14

17

Di{eweto mi oslabna; dnite 22 7,9 moi gasnat; grobi{ta ima pred 10,21
14,12

13
6,4 7,20 30,16 34,6

14
10,17

mene. 2 Da ne be{e nivniot potsmev, toga{ i pokraj nivnite prigovori okoto moe }e be{e spokojno. 3 Za{titi me, zastapi se Sam za mene pred Sebe! Inaku, koj }e se zalo`i za mene? 4 Za{to Ti go zatvori srceto nivno za da ne mo`at da razbiraat, i zatoa nema da im dozvoli{ da likuvaat. 5 Koj im go deli na prijatelite svoi lebot svoj, negovite deca ~ekaat popusto. 6 Predmet za ismejuvawe Toj me napravi i sekoj mo`e v lice da mi plukne. 7 Okoto moe od taga mi potemne, a racete i nozete od slabost mi treperat. 8 ]e zanemeat hrabrite pred stradaweto moe i neviniot }e se digne protiv bezbo`nikot. 9 No pravednikot }e se dr`i cvrsto za svojot pat, i onoj so ~isti race }e ja udvoi silata svoja. 10 Vratete se site vie i odete si; nema da najdam mudar me|u vas. 11 Denovite moi izminaa; zamislite moi - te`ina na srceto moe - propadnaa. 12 A tie sakaat no}ta vo den da ja pretvorat i svetlinata brzo da dojde, koga mrakot pa|a.

17,1
Is 38,10 Ps 87,3-5

4
42,7-8

6
30,9

8
Is 52,15

10
13,5-12

12
24,13

796
JOV
13 A mojata nade` e odeweto v grob i tamu vo temnina da ja postelam poste16 lata svoja; 14 na grobot }e mu re~am: ti si mi 20,11 tatko, a na crvot - ti si mi majka i ses18,2 tra. 15 Kade e nade`ta moja? I koj mo`e 11,3 da ja vidi? 4 nea 16 ]e sleze taa vo pekolot i zaedno so 15,2 mene vo pravot }e po~iva. 19,10

15

5 6

18,18

Govor na Vildad: stapica za bezzakonikot Progovori Vildad od [uah i re~e: 2 Koga najposle }e im stavi{ kraj na takvite zborovi? Razmisli se, pa potoa da zboruvame. 3 Zo{to n# smeta{ za nerazumni `ivotni? Zar sme `ivotni vo tvoite o~i? 4 O ti, koj vo gnevot svoj ja raskinuva{ du{ata svoja! Zarem zaradi tebe da zapusti zemjata i karpata da se krene od svoeto mesto? 5 Da, svetlinata kaj bezzakonikot }e zgasne, i plamenot od ognot negov nema da ostane. 6 Svetlinata }e potemnee vo {atorot negov, svetiloto negovo }e zgasne nad nego. 7 Stapkite na silata negova }e oslabat, sopstvenata misla }e go otfrli, 8 za{to }e padne vo mre`a so nozete svoi, i po jamki }e odi. 9 Jamkata }e ja fati nogata negova i vrvcata }e se zategne okolu nego. 10 Skri{no se postaveni za nego sopki na zemjata, pre~ki ima na patot po koj odi. 11 U`asi od sekade go demnat i toj se metka navamu - natamu. 12 Od glad se isto{tuva silata negova, smrtta e gotova, blizu e do nego. 13 Taa }e gi ispojade delovite na ko`ata negova, }e gi ispojade delovite negovi prvenecot na smrtta. 14 Od bezbednosta na {atorot negov sosila go izvlekuvaat i pri carot na u`asite go vodat. 15 ]e se naselat vo {atorot negov, za{to ve}e ne e na nego: `iveali{teto negovo }e bide posipano so sulfur.

Er 25,10 Jn 8,12

7
Ps 17,36 Izreki 4,12

18

16 Odozdola }e se isu{at korenite negovi, odozgora }e ovenat vetkite negovi. 17 Spomenot za nego }e is~ezne od zemjata, na plo{tadot }e go nema imeto negovo. 18 ]e go izgonat od svetlina vo temnina i }e go isteraat od liceto na zemjata. 19 Ni sin negov, ni vnuk nema da ima vo narodot negov: nikoj nema da ostane vo `iveali{tata negovi. 20 Na Zapad i na Istok }e se ~ue za sudbinata negova, u`as i trepet me|u lu|eto }e nastane. 21 Takva e sudbinata na bezzakonikot, toa go ~eka `iveali{teto na onoj, koj ne znae za Boga.

17
Ps 9,5 34,17 109,13

18
Izreki 10,7

19
Is 14,22 Er 22,30 Ps 36,28

19,3
1 Mojs 31,7.41 4 Mojs 14,22 Neem 4,7

4
Izreki 9,12

8
19,6 22,10 Ps 34,7-8 140,6

Odgovor na Jov: vera vo kone~noto spasenie na pravednikot Na toa odgovori Jov i re~e: Do koga }e ja ma~ite du{ata moja? Do koga }e me izma~uvate so zborovi? 3 Ete, ve}e desetpati me posramuvate, i neli vi e sram da me izma~uvate? 4 Ako i navistina sum zgre{il, gre{kata moja ostanuva za mene. 5 Ako, pak, sakate da se veli~ate nad mene i da me prekoruvate so mojot sram, 6 znajte deka Bog me sobori i so mre`ata Svoja me obvitka. 7 Ete, jas vikam: - ,Nepravda! - i nikoj ne slu{a; vreskam, i pravda nema. 8 Toj mi go zagradi patot, i ne mo`am da minam; vrz patekite moi spu{ti mrak. 9 Ja soble~e od mene slavata moja i go simna venecot od mojata glava. 10 Od site strani me sosipuva, i jas umiram, i kako drvo ja istrgnuva nade`ta moja. 11 Go razgori gnevot Svoj protiv mene i me vbroi me|u neprijatelite Svoi. 12 Vojskite Negovi dojdoa zaedno, se upatija kon mene i se smestija okolu {atorot moj. 13 Bra}ata moi Toj gi oddale~i od mene; i onie {to me poznavaat, begaat od mene.
2

5
Gal 6,5

6
18,8 22,10

11
15,21 Mudr 17, 3-14

19

7
Pla~ 3,7-9

13
27,15

8
22,11

14
20,25

9
29,14

15
5 Mojs 29,23 Is 34,9 Ps 10,6

10
14,7 17,15

11
33,10

13
Ps 37,11 69,9 88,9.19

797
JOV
15
6,14 14 Me napu{tija bliskite moi i poznatite me zaboravija. 15 Dojdencite vo ku}ata moja i sluginkite moi me smetaat za tu|; tu|inec stanav vo nivnite o~i. 16 Go vikam slugata svoj, i toj ne se odyiva; so ustata svoja treba da go molam. 17 Zdivot moj $ e odvraten na `enata moja, i miluvawata moi na rodenite sinovi moi. 18 Duri i malite deca me preziraat; koga stanuvam, tie se podigruvaat so mene. 19 Od mene se gnasat najvernite moi prijateli; i onie {to gi sakav, - se svrtea protiv mene. 20 Ve}e nemam ni{to osven ko`ata vrz koskite moi; vo nesre}ata izgubiv s#. 21 Smiluvajte se, smiluvajte se nad mene, prijateli moi, - za{to rakata Bo`ja se dopre do mene. 22 Zo{to me gonite i vie kako Bog, i so plotta moja ne mo`ete da se nasitite!? 23 O, da bea zborovite moi napi{ani! Da bea staveni na kniga! 24 So `elezno dleto i so olovo, - da bea na ve~ni vremiwa vrz kamen izdlabeni! 25 No jas znam: Za{titnikot moj e `iv; Toj go ima posledniot zbor na ovaa zemja. 26 I koga }e se raspadne ko`ata moja, vo teloto moe }e Go vidam Boga. 27 Jas sam }e Go vidam; moite o~i, ne o~ite na drug, }e Go vidat Nego. Srceto mi se topi vo gradite moi! 28 Vie treba{e da ka`ete: - zo{to go gonime! - Kako da e korenot na zloto najden vo mene. 29 Pla{ete se od me~ot, za{to me~ot se odmazduva za nepravda; i znajte deka ima pravda. 3 Sramen prekor ~uv za mene, no duhot na mojot razum }e odgovori za mene. 4 Zar ne znae{ ti deka e toa od pamtiveka, - otkoga e ~ovekot postaven na zemjata, 5 deka veselbata na bezzakonicite e kratkotrajna, i radosta na bezbo`niot e za mig? 6 I do nebesata da se izdigne veli~ieto negovo, i do oblacite da se dopira glavata negova, 7 toj zasekoga{ }e propadne, kako i gadotiite negovi; onie {to go videle, }e ka`at: - kade e toj? 8 Kako son }e odleta, i nema da go najdat; kako no}no prividenie }e is~ezne. 9 Koe oko go videlo, pove}e nema da go vidi, i mestoto negovo pove}e nema da go zabele`i. 10 Sinovite negovi }e im se umilkuvaat na siromasite, i racete negovi }e go vratat ona {to go ograbil. 11 Koskite negovi se polni so grevovi na mladinite negovi, so nego }e legnat tie vo zemjata. 12 Ako zloto e slatko vo ustata negova, i toj go krie pod jazikot svoj, 13 go ~uva i ne go frla, tuku go dr`i vo ustata svoja; 14 sepak taa hrana vo utrobata negova, vnatre vo nego, }e se pretvori vo zmiski otrov. 15 ]e go izblue dobroto {to go goltnal: Bog }e go isfrli od stomakot negov. 16 Zmiski otrov }e {muka toj; jazikot na zmijata }e go umrtvi. 17 Nema da vidi potoci i reki od med i mleko. 18 Spe~alenoto so trud }e go vrati, nema da go izede; spored imotot negov }e stane i pla}aweto negovo; i toj nema da se zaraduva. 19 Za{to pritesnuva{e i progonuva{e siromasi; zagrabuva{e ku}i {to ne gi gradel; 20 ne znae{e sitost vo stomakot svoj, i vo `edta svoja ni{to ne {tede{e. 21 Ni{to ne se otkinuva{e od lakomosta negova, zatoa i radosta negova nema dolgo da potrae.

20,3
18,3

18
30,1

4
Ps 37 73

19
Ps 40,9 55,14 Sir 6,8 Jn 13,18

6
1 Mojs 11,4 Is 14,13-14

20
7,5 33,21

8
Is 29,8 Ps 72,20 Mudr 5,14

22
Ps 26,2

10
27,17

23
31,35

11
17,16 21,24

25
16,19 Is 44,6 Ps 11,5

12
Izreki 20,17

26
33,25

16
5 Mojs 32,33 Ps 57,4

27
33,26

17
29,6

29
27,11

20
Prop 5,9

Govor na Sofar: nesre}ite na bezbo`nikot Progovori Sofar od Noema i re~e: 2 Razmisluvawata moi me pottiknuvaat da odgovaram, brzam da gi iska`am.

20

798
JOV
24
5 Mojs 32,41-42 Amos 5,19 Mudr 5, 17-23 22 Pri polno izobilstvo, tesno }e mu bide; racete na siromasite }e se krenat vrz nego. 23 Koga ima so {to da go napolni stomakot negov, Toj }e ja isprati vrz nego jarosta na Svojot gnev i }e isturi kako do`d vrz nego bolesti vo teloto negovo. 24 ]e izbega li od `eleznoto oru`je, - bakaren lak }e go probode. 25 ]e ja izvle~e toj strelata od grbot svoj, niz `ol~kata mu }e pomine so svojot bleskav vrv. 26 S# {to e mra~no se krie vo nego; go gori ogan, od nikogo nerazduvan; }e izgori s# pod {atorot negov. 27 Neboto }e go otkrie negovoto zlo, a i zemjata }e se krene protiv nego. 28 ]e is~ezne bogatstvoto na ku}ata negova; s# }e se rasturi vo denot na gnevot Bo`ji. 29 Toa e delot od Boga za bezzakoniot ~ovek i nasledstvo, opredeleno za nego od Sedr`itelot! 12 Podviknuvaat pri timpani i gusli i se veselat so svirki; 13 gi pominuvaat denovite vo dobro i vo eden mig slegnuvaat vo grob. 14 A pritoa, Mu velat na Boga: - Otstrani se od nas, ne sakame da znaeme za Tvoite pati{ta! 15 [to e Sedr`itelot, ta da Mu slu`ime? I kakva polza ima da pribegnuvame kon Nego?' 16 Gleda{, dobroto nivno ne e vo nivnite race. Da bide daleku od mene sovetot na bezbo`nicite! 17 ^esto li zgasnuva svetilkata na bezzakonicite i gi spoletuva li zlo, i Toj vo gnevot Svoj gi daruva li so stradawa? 18 Tie treba da bidat kako slamka pred vetar i kako pleva, zaveana od vior. 19 ]e re~e{: Bog go ~uva zloto negovo za negovite deca. - Neka mu vozdade Toj na nego samiot, za da go znae toj toa.' 20 Neka o~ite negovi go vidat zloto negovo; i sam neka pie od gnevot na Sedr`itelot. 21 Za{to, {to mu e gri`a za domot negov po nego, koga brojot na mesecite negovi }e se svr{i? 22 No Boga li }e Go u~ime na mudrost, koga Toj im sudi i na samite angeli? 23 Nekoj umira vo najgolemata sila svoja, sosema spokoen i miren; 24 bokovite negovi se polni so mast, i sr`ta od koskite negovi s# u{te e sve`a. 25 Drug, pak, umira so ogor~ena du{a, bez da vkusi dobro. 26 I eden do drug v zemja le`at i crvi niv }e gi jadat. 27 Gi znam va{ite misli i nameri, kakvi zla protiv mene kroite. 28 Vie velite: kade e domot na knezot, kade e {atorot na bezbo`nicite?' 29 Zar ne ste gi raspra{uvale patnicite i neli ste zapoznaeni so nivnite zabele`uvawa, 30 deka vo denot na smrtta bezbo`nikot biva po{teden; vo denot na gnevot se odveduva nastrana?

12
Is 5,12 Amos 6,5

13
21,18

25
15,21 18,14 27,20 Ps 87,15-16

14
22,17 Is 30,11

15
Mal 3, 14-15

26
15,34

28
Is 24,18 Sof 1,18 Izreki 11,4

18
21,13

19
5 Mojs 7,10

29
27,13 Otkr 21,8

20
Er 25,16

21
14,10-12 Prop 9,5-6

21,2
13,6

26
Prop 2,15

4
19,6

28
20,7

5
29,9 40,4 Izreki 30,32 Sir 5,12

Govor na Jov: bezbo`nicite imaat sre}a

30
21,13 Ps 72,5

Odgovori Jov i re~e: Islu{ajte go vnimatelno zborot 12,4-6 moj; toa }e mi bide uteha od vas. 3 Potrpete me, i jas }e govoram; a po7 Er 12,1-2 toa, otkako }e se iska`am, potsmevajte Ps 72,3-12 Mt 3,15 se. 4 Zar na ~ovek se oplakuvam jas? Pa 9 kako da ne bide trpenieto moe pri kraj? 12,6 5 Pogledajte me i u`asnete se, i stavete prst na ustata svoja. 6 Samo koga }e pomislam, - istrpnuvam, i trepet go obzema teloto moe. 7 Zo{to bezzakonicite `iveat, dostignuvaat starost, i ostanuvaat so mo}? 8 Decata nivni se so niv pred liceto nivno, i vnucite im se pred o~ite nivni. 9 Ku}ite im se vo mir i spokojstvo, i `ezolot Bo`ji ne e vrz niv. 10 Bikot nivni oploduva i ne propu{ta, kravata nivna za~nuva i ne pometnuva. 11 Gi pu{taat malite svoi kako stado, i decata nivni skokaat.
6
2

21

799
JOV
32
Prop 8,10 31 Koj }e mu go prekori pred liceto negovo negoviot pat, i koj }e mu vrati za ona {to go vr{el toj? 32 Go sproveduvaat do grobi{tata i vo grobot svoj ostanuva toj. 33 Lesni se za nego zemjenite grutki; po nego odat mnogu lu|e, a onie pred nego broj nemaat. 34 Kako toga{ sakate da me ute{ite so sueta? Vo odgovorite va{i ima samo laga. 16 a koi predvreme bea istrebeni, koga vodata se be{e razleala pod osnovite nivni? 17 Tie mu velea na Boga: otstrani se od nas! I {to }e im napravi Sedr`itelot?' 18 Toj gi polne{e so bogatstvo ku}ite nivni. - No daleku da e od mene sovetot na bezbo`nicite! 19 ]e vidat pravednici i }e se raduvaat, a neporo~nite }e im se potsmevaat: 20 Neprijatelite na{i propadnaa, a imotot nivni ogan go gori.' 21 Zbli`i se so Nego - i }e bide{ spokoen; preku toa }e ti dojde dobroto. 22 Primi go od ustata Negova zakonot i stavi gi zborovite Negovi vo srceto svoe. 23 Ako se obrne{ kon Sedr`itelot, odnovo }e se sredi{; }e go otstrani{ bezzakonieto od {atorot svoj; 24 toga{ }e go frli{ dragoceniot metal vo prav, i vo poto~nite kamewa ofirskoto zlato. 25 Sedr`itelot }e bide tvoeto zlato, }e bide za tebe kako bleskavo srebro. 26 I toga{ }e se raduva{ na Sedr`itelot, }e go krene{ liceto svoe kon Boga. 27 ]e Mu se pomoli{, i Toj }e te ~ue, i ti }e gi ispolni{ zavetite svoi. 28 ]e naumi{ ne{to, i toa }e se ispolni, nad tvoite pati{ta }e sveti svetlina. 29 Koga nekoj }e bide ponizen, }e re~e{: ugore!' i Toj }e go spasi onoj so navednatoto lice; 30 }e go spasi i vinovniot; a }e go spasi preku ~istotata na tvoite race.

16
Mt 24,39

33
Prop 3,20

17
21,14

34
16,2 26,2

18
21,16 Os 2,9

19
Ps 57,10 Otkr 18,20

22,2
21,4

3
35,7

20
18,15

4
11,10

Govor na Elifaz: Jov e nesomneno vinoven Progovori toga{ Elifaz od Teman i re~e: 2 Zar ~ovek mo`e da Mu bide korisen na Boga? Mudriot sam za sebe e polezen. 3 Se raduva li Sedr`itelot zatoa {to si praveden? I }e ima li polza za Nego, zatoa {to gi ~uva{ neporo~ni pati{tata svoi? 4 Zar Toj, pla{ej}i se od tebe, }e vleze vo borba so tebe, }e pojde li da se sudi so tebe? 5 Navistina, tvojata zloba e golema, i bezzakonijata tvoi kraj nemaat. 6 Navistina, ti zema{e zalog od bra}ata svoi za ni{to i na polugoli im gi soblekuva{e ali{tata nivni. 7 Na izma~en od `ed ne mu dava{e voda da se napie, a na gladen leb mu otka`uva{e; 8 a na silen ~ovek mu dava{e zemja, i povidniot se naseluva{e na nea. 9 Vdovicite gi ispra}a{e bez ni{to, i siracite gi ostava{e so prazni race. 10 Zatoa okolu tebe ima stapici, i neo~ekuvaniot u`as te zbunuva. 11 Temnina e okolu tebe, vo koja ni{to ne gleda{ i golema voda te pokriva. 12 Neli Bog e povisoko od nebesata? Pogledaj gi gore yvezdite, kolku se visoko tie! 13 I ti veli{: {to znae Bog?' Mo`e li Toj da sudi vo mrak? 14 Oblacite se Negova zavesa, taka {to ne gleda, tuku samo odi po nebesniot krug. 15 Zar ti ne odi{ po patot na starite, po koj odele bezzakonicite,

21
5,8

5
15,25

22

22
5,17

6
2 Mojs 22,26-27 Is 58,7 Ez 18,7

23
5,19

24
11,13-14

7
Mt 25, 42-43

25
8,6 Ps 15,5-6

8
2 Mojs 23,6

26
11,13-14 Is 58,14 Ps 62,3-5 84,11

9
2 Mojs 22,22

27
11,15 Naum 1,15 Ps 65,13 116,18

10
18,8 19,6

11
Ps 68,1-2

28
Ps 96,11

12
Is 40,22 Prop 5,1

29
Lk 14,11

13
Is 29,15 Ps 72,11 94,7

30
42,8

14
Er 23,23-24

23,2
7,11 10,1

15
1 Mojs 6,5.12

Odgovor na Jov: Bog go odbiva razgovorot so mene Odgovori Jov i re~e: Duri i sega zborot moj e gor~liv, stradawata moi se pote{ki od vozdi{kite moi. 3 O, da znaev kako da Go najdam, da mo`ev da se pribli`am do prestolot Negov!
2

3
9,11 23,8-9

23

800
JOV
4
13,18 4 Bi go izlo`il pred Nego moeto delo i bi ja napolnil ustata svoja so opravdanie; 5 }e gi doznaev zborovite, so koi }e mi odgovori, }e razberev {to }e mi ka`e. 6 Mu treba li golem napor za da se spori so mene? O, ne! Tuku samo malku vnimanie mi treba. 7 Toga{ pravednikot bi mo`el da se opravda pred Nego, - i jas zasekoga{ bi se oslobodil od svojot Sudija. 8 No, ete, jas odam napred - a Nego Go nema, nazad se vra}am - i ne Go nao|am; 9 vr{i li Toj ne{to na levata strana, jas ne Go gledam, se krie li na desnata - ne Go zabele`uvam. 10 No, Toj go znae patot moj, neka me ispita, - }e izlezam kako zlato ~ist. 11 Nogata moja zdravo se dr`i za patekite Negovi; pati{tata Negovi gi pazev i ne se otstranuvav. 12 Od zapovedite na ustata Negova ne otstapuvav; zborovite na ustata Negova gi pazev pove}e otkolku moite pravila. 13 No Toj e silen; koj }e Go otstrani? Toj go pravi ona {to go saka du{ata Negova. 14 Toj }e go napravi ona {to go naumil za mene, sli~no na toa vo Nego ima mnogu. 15 Zatoa jas treperam pred liceto Negovo; koga mislam za toa - se pla{am od Nego. 16 Bog me obeshrabri, Sedr`itelot me upla{i. 17 Zo{to ne sum uni{ten pred ovaa temnina? Zo{to ne go sokri mrakot od liceto moe? 5 Ete, kako divi magariwa vo pustina, izleguvaat tie po rabotata svoja, stanuvaat rano za grabe`; pustinata im dava leb za niv i za decata nivni; 6 `neat po tu|i nivi, i od lozjeto na bezbo`nikot kradat; 7 goli no}evaat bez pokrivka, nemaat obleka za da se spasat od stud; 8 navodeneti od gorski do`dovi i, nemaj}i pribe`i{te, se pritiskaat do karpa; 9 razdvojuvaat sira~e od gradite na majkata i zemaat zalog od siromav; 10 gi teraat da odat goli, bez obleka, i na prazen stomak snopovi da nosat; 11 maslinovo maslo na drugite tie cedat, i vo kaci `edni grozje tie gme~at. 12 Vo gradot lu|eto ofkaat i du{ata na ubienite vika, a Bog toa ne go slu{a. 13 Tie $ se protivat na svetlinata, ne gi znaat pati{tata nejzini i ne odat po patekite nejzini. 14 Na razdenuvawe stanuva ubiecot, ubiva siromav i nesre}en, a no}e e kradec. 15 I okoto na prequbnikot ~eka da se stemni, velej}i: ni~ie oko nema da vidi' i go pokriva liceto svoe. 16 Vo temninata se proviraat pod ku}ite, a dewe se krijat zatvoreni; ne znaat tie za svetlina. 17 Za niv najcrnata no} e kako jasno utro, tolku se zbli`eni tie so stravotiite na temninata. 18 Lesen e takviot na vodnata povr{ina, proklet e delot negov na zemjata, i ne go gleda patot kon lozjata. 19 Kako {to su{ata i gore{tinata ja goltaat sne`nata voda, taka pekolot gi golta gre{nicite. 20 Neka go zaboravi utrobata maj~ina; neka bide hrana za crvite; neka ne ostane pomen za nego; kako drvo }e se skr{i bezzakonikot; 21 onoj koj ugnetuva bezdetna, i na vdovica ne $ pravi dobro. 22 No Bog sosila gi isteruva nasilnicite; se pojavuva i tie nemaat nade` za `ivotot svoj. 23 Bog im dava vo {to da se nadevaat, no Negovite o~i gi gledaat nivnite pati{ta.

5
17,10

5
14,15

6
12,16

7
16,21

7
12,17

10
Ps 16,3 139,1-6 Izreki 17,3

8
12,19

9
12,20

11
Ps 16,5

10
12,21

13
9,22

11
12,24

15
Ps 118,120

12
12,25

16
16,12

13
21,14

17
17,12

14
6,27

15
9,24

24,1
21,7

16
16,11

2
5 Mojs 27,17 Izreki 22,28

17
27,5

3
24,17

18
27,7

4
5 Mojs 15,11

19
27,21

20
27,19

21
27,14

23
27,16-17

Odgovor na Jov (prodol`enie): Bog im popu{ta na bezzakonicite Zo{to ne se sokrieni od Sedr`itelot vremiwata? I onie, koi Go znaat, ne gi gledaat dnite Negovi? 2 Bezbo`nicite pomestuvaat me|i, ograbuvaat stada i si gi pasat, 3 od siracite odzemaat magare, od vdovica vol - za zalog; 4 siromasi isturkuvaat od patot, site ponizeni se prinudeni da se krijat od niv.

24

801
JOV
24 Se krevaat visoko, - i, ete, ve}e gi nema; pa|aat i umiraat, kako i site, i 25 kako vrvovite na klasovite se kr{at. 25 Ako toa ne e taka, - koj }e me izob21,34 li~i za lagata i koj }e gi pretvori vo 25,2 ni{to zborovite moi? 27,20 18,4

24

3
8,3

4
15,14

5
15,15-16

26,2
12,2

3
13,1

4
17,5

5
24,22

Govor na Vildad: {to e ~ovekot pred Boga Progovori pak Vildad od [uah i re~e: 2 Vlast i strav ima vo Nego; Toj sozdava mir vo Svoite viso~ini! 3 Imaat li broj Negovite vojski? I vrz kogo ne izgreva svetlinata Negova? 4 I kako mo`e ~ovekot da bide prav pred Boga? Kako da bide ~ist rodeniot od `ena? 5 Ete, duri i mese~inata, i taa ne e svetla, i yvezdite se ne~isti pred o~ite Negovi. 6 A kamoli ~ovekot, koj e crv, i sinot ~ove~ki, koj e molec.

25

12 So silata Svoja go branuva moreto i so razumot Svoj go porazuva besneeweto negovo. 13 So Svojot Duh go razbistri neboto; rakata Negova ja probode lukavata zmija. 14 Ete, toa se delovi od pati{tata Negovi; a kolku malku sme slu{ale za Nego! I koj mo`e da go razbere gromot na Negovata mo}?

12
38,8-11

13
37,21

14
37,2

27,2
19,25

3
14,14

Odgovor na Jov (prodol`enie) : vinovniot }e Go povikuva li Boga? 4 Go prodol`i Jov svojot vozvi{en zbor i re~e: 2 @iv e Bog, Koj me li{i od sud, i Sedr`itelot, Koj ja ogor~i du{ata moja, 3 za{to, dodeka u{te zdivot moj e vo mene i duhot Bo`ji vo nozdrite moi, 4 ustata moja nema da progovori nepravda i jazikot moj nema da iska`e laga! 5 Daleku e od mene mislata da ve priznaam za spravedlivi; dodeka ne umram, nema da otstapam od svojata neporo~nost. 6 Cvrsto ja dr`ev pravdata svoja i nema da otstapam od nea; nema da me prekori srceto moe vo site denovi moi. 7 Neprijatelot moj }e bide kako bezbo`nik, i onoj {to stanuva protiv mene - kako bezzakonik. 8 Za{to, kakva nade` za licemerniot, koga Bog }e ja zeme, koga }e ja istrgne du{ata negova? 9 ]e go ~ue li Bog vikaweto negovo, koga }e go snajde nevolja? 10 ]e se ute{uva li toj so Sedr`itelot i }e Go povikuva li Boga vo sekoe vreme? 11 ]e vi ka`am {to ima vo rakata Bo`ja; nema da sokrijam {to ima kaj Sedr`itelot. 12 Ete, site sami vidovte; pa zo{to tolku prazni zborovi ka`uvate? Kratkotraen uspeh Ete, toa e delot od Boga za bezzakonikot i nasledstvo {to nasilnicite go dobivaat od Sedr`itelot.
13

27

6,28

5
19,28

6
16,17

7
13,4

8
13,9

9
13,10

6
Ps 138,8

Odgovor na Jov: kakva `alosna pomo{ mi nudi{!

10
13,11

7
38,6

Odgovori na toa Jov i re~e: Kako mu pomogna ti na slabiot, 38,28 kako ja potkrepi rakata na nemo}niot! 3 Kakov sovet mu dade ti na nerazum9 37,18 niot i kako ja poka`a svojata mudrost! 38,25 4 Komu mu gi ka`uva{e tie zborovi? 10 ^ij duh izleguva{e od tebe?
8
2 38,24

26

11
13,6

12
5,27

13
20,29

11
38,33

Univerzalnata mo} na Boga Podlaboko od vodite, i pod onie {to `iveat vo niv, treperat mrtovcite. 6 Svetot na mrtvite e otkrien pred Nego, i nema pokrivka nad nego. 7 Go poslal Toj severot nad prazninata, ja zaka~il zemjata na ni{to. 8 Toj gi zaklu~uva vodite vo oblacite Svoi, i oblakot pod niv ne se otvora. 9 Go postavil prestolot Svoj i go raspnal nad nego Svojot oblak. 10 Stavil krug nad vodnata povr{ina na granicata me|u svetlinata i temninata. 11 Stolbovite nebeski se tresat i treperat od silata Negova.
5

802
JOV
14
5,4 14 Ako sinovite negovi se umno`uvaat, me~ gi ~eka; potomcite negovi nema da se nasitat so leb. 15 Onie {to }e ostanat po nego, smrtta }e gi turne v grob, a vdovicite nivni nema da pla~at po niv. 16 I da natrupa kupi{ta srebro kako prav i da prigotvi mnogu obleka, kako zemjen nanos, 17 toj }e prigotvi, no }e se oblekuva pravednikot, a neporo~niot }e go dobie srebroto kako svoj del. 18 Si gradi ku}a kako molec i kako ~uvar si pravi koliba; 19 legnuva da spie bogat, i ne stanuva takov; otvora o~i, i ne e pove}e toj. 20 u`asi kako golema voda }e go stignat; no}e }e go grabne luwa. 21 ]e go krene isto~niot vetar i vior }e go ponese, i brzo }e go odnese od mestoto negovo. 22 Bog }e go dopu{ti toa vrz nego i nema da go po`ali, kolku i da se trudi da izbega od racete Negovi. 23 ]e zapleskaat so racete po nego i }e mu potsvirnat od mestoto negovo! 12 No kade se nao|a mudrosta, i kade e mestoto na razumot? 13 Ne ja znae ~ovekot cenata nejzina, nitu se nao|a vo zemjata na `ivite. 14 Bezdnata veli: ne e vo mene taa; i moreto veli: ne e kaj mene. 15 Taa ne se dava za zlato i ne se dobiva za izmereno srebro; 16 taa ne se ocenuva so ofirsko zlato, so skapocen oniks, nitu so safir; 17 ne se sporeduva so nea zlato i kristal; nema da ja razmeni{ so sadovi od ~isto zlato. 18 A za koral i biser nema {to ni da se spomnuva, za{to zdobivawe so mudrost ~ini pove}e od skapocen kamen. 19 So nea ne se izedna~uva etiopskiot topaz; so ~isto zlato taa ne se ocenuva. 20 Od kade, vsu{nost, izleguva mudrosta? Kade e mestoto na razumot? 21 Sokriena e taa od o~ite na s# {to e `ivo i pritaena e od pticite nebeski. 22 Pekolot i smrtta velat: so u{ite svoi go ~uvme zboruvaweto za nea'. 23 Bog go znae patot nejzin; Toj go poznava mestoto nejzino. 24 Za{to Toj gleda do krajot na zemjata i gleda pod celoto nebo. 25 Koga Toj mu dava{e na veterot merka i ja namestuva{e vodata po mera, 26 koga mu dava{e naredbi na do`dot i pat na gromonosnata molwa, 27 u{te toga{ Toj ja vide i ja opi{a, ja zabele`a i u{te ja ispita. 28 A na ~ovekot mu re~e: ,Ete, stravot Gospodov e vistinska mudrost, a odbegnuvaweto od zlo e razumot.'

12
Prop 7,24

15
18,17

13
Varuh 3,15.31

16
20,28

15
Izreki 2,4 3,14

17
20,10

16
22,24

18
20,26

17
Mudr 7,9

20
20,25

18
Izreki 8,11

21
18,21

22
15,20

20
28,12 Sir 1,6

23
20,27

23
Izreki 2,6 8,22 Sir 1,1

28,1
3 Car 10,22

26
38,25

2
5 Mojs 8,9

27
Sir 1, 8-9.19

3
28,10

Tajnata na mudrosta 5 I taka, srebroto si ima svoi Ps 103,14 nao|ali{ta, i zlatoto - mesto kade {to go pre~istuvaat. 2 @elezoto se dobiva od zemjata; od kamen se pretopuva bakar. 3 ^ovekot gi opredeluva granicite na temninata i do krajni dlabo~ini bara kamen vo mrakot i vo smrtnata senka. 4 Iskopuvaat rudokopen izvor vo mesta nedostapni za noga, ni{aj}i se, visat daleku od lu|eto. 5 Od zemjata niknuva `ito, a pod nea s# e isprevrteno, kako ogan. 6 Vo kamewata nejzini ima mesto za safir, vo niv ima i zlatni zrnca. 7 Patekata za tamu grabliva ptica ne ja znae, jastrebovoto oko ne ja videlo; 8 divi `ivotni ne ja gazele, i ne odel po nea lav. 9 Na granit ja stava ~ovek rakata svoja, od dnoto prevrtuva planini; 10 vo karpi prokopuva kanali, i okoto negovo zabele`uva s# {to e skapoceno; 11 go zapira tekot na rekite i sokrienoto go vadi na videlo.

28
Ps 110,10 Izreki 1,7 9,10 Sir 1, 11-20

28

29,2
1,1-3

4
1,10 Ps 24,14 Izreki 3,32

Posleden govor na Jov: ah, ubavite nekoga{ni denovi! Go prodol`i Jov svojot vozvi{en zbor i re~e: 2 O, da bev kako vo porane{nite meseci, kako vo onie denovi, koga Bog me ~uva{e, 3 koga svetiloto Negovo svete{e nad glavata moja, i pod Negovata svetlina odev srede temnina; 4 kako {to bev vo denovite na svoite mladi godini, koga milosta Bo`ja be{e nad {atorot moj,

29

803
JOV
5
Ps 126,3-5 128,3 5 koga Sedr`itelot u{te be{e so mene, i decata moi okolu mene, 6 koga nozete moi se bawaa vo mleko, koga od karpata za mene maslinovo maslo te~e{e, 7 koga izleguvav pred gradskite porti i go postavuvav sedi{teto moe na plo{tadot, 8 mladite pat mi pravea, a starcite stanuvaa i stoeja; 9 knezovite gi prekinuvaa govorite svoi i stavaa raka na ustata svoja; 10 glasot na prvencite zamolknuva{e, jazikot im se zalepuva{e za nepcata nivni. 11 Uvo {to }e me ~ue{e, vele{e: blaze si ti; oko {to }e me vide{e, me vosfaluva{e, 12 za{to jas go spasuvav stradalnikot {to vika{e i bespomo{niot sirak. 13 Vrz mene doa|a{e blagoslovot na onoj {to propa|a{e; na vdovi~inoto srce mu donesuvav radost. 14 Se oblekuvav vo pravda, i sudot mi be{e kako nametka i venec. 15 Jas bev o~i na slepiot i noze na hromiot; 16 za siromasite bev tatko i vnimatelno ja prou~uvav poplakata, koja ne ja znaev. 17 Na bezzakonikot mu gi kr{ev zabite, i od zabite mu go istrgnuvav ukradenoto. 18 Pa si velev: ]e svr{am vo gnezdoto svoe, i dnite moi }e bidat mnogu kako pesokot.' 19 Korenot moj be{e pokraj voda, rosata no}eva{e na grankite moi; 20 slavata moja se podmladuva{e, i lakot moj stanuva{e pojak vo rakata moja. 21 Me slu{aa i ~ekaa; i ne mrmorea na sovetot moj. 22 Po moite zborovi ve}e ne rasuduvaa; zborot moj gi natopuva{e niv. 23 Me o~ekuvaa kako do`d; ja otvoraa ustata kako za zadocnet do`d. 24 Se slu~uva{e, }e im se nasmevnev, tie ne veruvaa; i svetlinata na liceto moe ne ja zamra~uvaa. 25 Koga odev kaj niv, sedev na ~elo; i `iveev kako car me|u vojnici, kako ute{itel na onie {to pla~at.

6
5 Mojs 32,13

8
3 Mojs 19,32

9
Mudr 8, 10-12

12
31,16 Is 11,4-5 Ps 71,12

13
31,17-18

14
19,9 Is 59,17 Ps 131,9

15
Izreki 31,8

16
Izreki 29,7

17
Is 11,4

18
Is 40,31 Ps 102,5

19
Er 17,8 Ps 1,3

20
1 Mojs 49,24

21
Mudr 8,12

22
5 Mojs 32,2

24
Izreki 16,15

Posleden govor na Jov (prodol`enie) A sega mi se potsmevnuvaat pomladite od mene, onie, ~ii tatkovci ne bi se soglasil da gi stavam so ku~iwata na stadata svoi. 2 I za {to mi e silata na nivnite race? Nad niv pomina ve}e vremeto. 3 Isto{teni od siroma{tija i glad, tie begaa vo ramnina bezvodna, temna i zapustena; 4 sobiraa posoleni lisja od grmu{ka i smrekovi korewa im bea hrana. 5 Gi gonea lu|eto i vikaa po niv kako po kradci. 6 @iveeja vo poto~ni dolovi, zemni dupki i pe{teri. 7 Vikaa me|u grmu{kite, se voviraa pod trweto. 8 Lu|e otfrleni, lu|e bezimeni; so stap proterani od zemjata. 9 Ete, nim im stanav jas sega potsmev i prikaz za razgovorot nivni. 10 Tie se gadat od mene, me odbegnuvaat i ne se vozdr`uvaat duri i da plukaat na mene. 11 Zatoa {to Bog mi go olabavi lakot i me kutna na zemja, tie nemaat nikakva vozdr`anost vo moe prisustvo. 12 Oddesno se kreva toj izrod, me povalija i kon mene gi naso~ija pati{tata svoi pogubni. 13 A mojot pat go razru{ija: s# napravija za mojata pogibel, bez ni~ija pomo{. 14 Doa|aat kaj mene kako niz {irok prolom; {umno se nafrluvaat vrz mene. 15 U`asi me spoletaa; kako vetar se rasea moeto veli~ie, i dobroto moe odmina kako oblak. 16 Sega du{ata mi se topi vo mene; ma~ni denovi me nalegnaa. 17 No}e me vrtat koskite moi, `ilite mi nemaat mir. 18 So golema maka se soblekuva od mene oblekata moja; jakata na mojot hiton me zadavuva. 19 Toj me frli vo kalta; stanav kako prav i pepel. 20 Vikam kon Tebe, i Ti ne me slu{a{, - stojam, a Ti samo me gleda{. 21 Ti stana `estok sprema mene, so silna raka me porazuva{.

30,1
19,18

30

3
24,5

6
Sud 6,2 1 Car 13,6

8
Sud 11,2

9
16,7-11 17,6 Ps 68,12 Pla~ 3,14

10
Is 50,6

12
19,19

13
24,13

14
13,12 21,34

15
17,15

16
16,13

17
33,19

18
7,5

19
9,31

20
19,7

21
16,12-14

804
JOV
23
17,16 22 Ti me krena i me natera da se nosam po vetar i me sotira{. 23 Znam deka Ti }e me dotera{ do smrt, vo domot kade {to se sobiraat site `ivi. 24 Zarem ne podava raka onoj {to se davi? Ne bara li pomo{ ~ovek vo nesre}a? 25 Zar ne sum pla~el za onoj {to be{e vo zlo, ne ta`e{e li du{ata moja za bednite? 26 Dodeka go ~ekav dobroto, dojde zloto; duri ~ekav svetlina, dojde temnina. 27 Utrobata moja vrie bez prestan i ne se smiruva; ma~ni denovi mi naidoa. 28 Odam pocrnet, no ne od sonce; stanuvam vo sobranieto i vikam. 29 Stanav brat na ~akalite i prijatel na noevite. 30 Ko`ata mi pocrne na mene, a koskite mi se isu{ija od gore{tina. 31 I guslata mi stana tagovna, i svirkata moja - glas pla~even. 10 `enata moja neka mu mele na drug, i so drug neka ja deli postelata svoja, 11 za{to toa e prestap, toa e bezzakonie, koe podle`i na sud; 12 toa e ogan {to gori do istrebuvawe, {to bi go uni{til celiot moj imot. 13 Ako ne vodev gri`a za pravata na slugata i na sluginkata, koga imaa spor so mene, 14 {to }e pravev, ako se krene{e Bog? I ako me ispituva{e, {to }e mo`ev da Mu odgovoram? 15 Neli Toj, Koj me sozdal mene vo utrobata, go sozdal i nego i ednakvo n# oblikuval vo utrobata? 16 Sum ja odbil li molbata na onoj {to imal potreba, i sum gi prosolzuval li o~ite na vdovica? 17 Sam li go jadev zalakot svoj, i ne jade{e li i sirakot od nego? 18 Za{to od detstvoto rastel toj so mene kako so tatko, i sekoga{ sum mu pomagal na siroma{niot. 19 Ako videv nekoj deka zaginuva bez obleka i siromav bez pokriv, 20 bedrata negovi neli me blagoslovuvaa i toj neli be{e stoplen so volnata od ovcite moi? 21 Ako sum krenal raka vrz sirak, koga }e videv deka imam potpora pred portite, 22 ramoto moe neka se oddeli od grbot i rakata moja neka se otkine od laktot, 23 za{to kaznata od Boga e stra{na za mene: pred Negovoto veli~ie jas ne bi mo`el da opstanam. 24 Sum go zemal li zlatoto za moja potpora i sum velel li na riznicata: ti si moja nade`?' 25 Sum se raduval li deka bogatstvoto mi be{e golemo i deka rakata moja spe~alila mnogu? 26 Gledaj}i go sonceto kako sveti i mese~inata kako veli~estveno odi, 27 se zanesuvav li vo dlabo~inite na srceto svoe i ja baknuvav li so usta rakata svoja? 28 Toa }e be{e isto taka prestap za sud, za{to toga{ bi se otka`al od Boga Sevi{niot.

11
5 Mojs 22,22 Izreki 6,32

24
19,21

25
29,25

12
Izreki 6,27

26
29,18

13
2 Mojs 21,2-3 3 Mojs 25,39-43

27
6,4

28
Pla~ 4,8

15
Izreki 17,5 22,2

29
Mih 1,8 Ps 101,6-7

16
Is 58,7

30
Pla~ 3,4

17
Tov 4,7-11

31
Amos 8,10 Pla~ 5,15

18
29,16

31,1
Sir 42, 9-14

19
Tov 4,17

20
5 Mojs 24,13

2
27,13

4
26,6

Kraj na Jovoviot govor: tvrdi deka ne e vinoven nitu pred Boga, nitu pred lu|eto

21
Ps 81,3

Zavet napraviv so o~ite svoi, za 27,6 da ne poglednam na devica. 2 No kakov del bi imal od Boga odoz6 Ps 7,8 gora? I kakvo nasledstvo mi ispratil 17,2 Sedr`itelot od nebesata? Izreki 3 Neli e za ne~esniot pogibelta? Ne16,2 21,2 li e za zlo~inecot zloto? 4 Ne gi vide li Toj pati{tata moi i 8 3 Mojs ne gi broi li site moi ~ekori? 26,16 5 Ako odev vo sueta, i ako nogata moja 9 brza{e kon lukavstvo; Izreki 6 neka me izmerat so merkata na prav6,25 data, i Bog }e ja doznae mojata neporo~nost. 7 Ako stapkite moi se otstranuvale od patot, ako srceto moe gi sledelo o~ite moi, i ako ne{to ne~isto se zalepilo za racete moi, 8 jas neka sejam, a drug da jade, i potomcite moi iskoreneti da bidat. 9 Ako srceto moe se zanesuvalo od `ena i ako sum demnel kraj vratata na bli`niot svoj;

31

23
Ps 118,120

24
Ps 48,6 52,9 Mt 6,24

25
Izreki 11,28 Sir 31, 5-10

26
5 Mojs 4,19 17,3

27
Er 8,2 Ez 8,16 Mudr 13,2

805
JOV
29
Izreki 24,17 Mt 5,44 29 Se raduvav li za nevoljata na neprijatelot moj i se veselev li koga go snao|a{e zlo? 30 Ne $ dozvoluvav na ustata moja da gre{i so prokolnuvawe na du{ata negova. 31 Ne velea li lu|eto od mojot {ator: O, koj ne se nasituval od negovite mesni gozbi?' 32 Tu|inec ne no}eva{e na ulica; vratata svoja ja otvorav na patnikot. 33 Da gi kriev gre{kite svoi kako mnogu lu|e i da gi taev vo gradite svoite prestapi, 34 }e se pla{ev od golemoto mno{tvo, i od sonarodnicite svoi }e imav strav, pa zatoa }e mol~ev i ne }e izleguvav nadvor od vratata svoja. 35 O, da ima{e koj da me islu{a! Eve ja mojata `elba: Sedr`itelot da mi odgovori, a za{titnikot moj da sostavi zapis za toa; 36 }e go nosev na ramenicite moi i }e se ukrasuvav so nego kako so venec; 37 }e mu go soop{tev brojot na ~ekorite svoi, }e se pribli`ev do nego kako knez. 38 Ako nivite moi vikaa protiv mene, ako brazdite nivni se poplakuvaa od mene, 39 ako sum im gi jadel plodovite nivni besplatno i sum ja izma~uval du{ata na zemjodelcite, 40 toga{ mesto `ito neka raste trwe i mesto ja~men - kakol. Zborovite Jovovi svr{ija.

31
Is 58,10

32
1 Mojs 19,2 Sud 19,20

33
Izreki 28,13

34
Izreki 29,25

35
13,17.22 19,23

36
13,18

38
Avak 2,11

39
Er 22,13

40
1 Mojs 3,18

32,2
33,1-33

3
34,1-33

Govor na Elijuj Elijuj objasnuva zo{to go prekinuva mol~eweto Koga tie trojca ma`i prestanaa da mu odgovaraat na Jov, bidej}i se smeta{e za nevin, 2 se razgori gnevot na Elijuj, sin Varahiilov, od Buz, od Ramoviot rod; se razgore gnevot negov protiv Jov, poradi toa {to toj se prave{e popraveden od Boga; 3 a protiv trojcata negovi prijateli se razgore gnevot negov zatoa {to tie

32

ne znaeja {to da odgovorat, a pak go obvinuvaa Jov. 4 Elijuj ~eka{e dodeka tie govorea so Jov, za{to po godini bea postari od nego. 5 A koga Elijuj vide deka nema odgovor vo ustata na trojcata ma`i, gnevot negov se razgore. 6 I odgovori Elijuj, sin Varahiilov, od Buz, i re~e: Jas sum mlad po godini, a vie ste starci; zatoa jas se pla{ev i ne se osmeluvav da vi go ka`am moeto mislewe. 7 Jas si velev: neka govorat dnite i mnoguletieto neka pou~uva vo mudrost. 8 No ima duh vo ~ovekot, i duhot na Sedr`itelot go vrazumuva. 9 Ne samo mnoguletnite se mudri, nitu samo starcite znaat {to e pravo. 10 Zatoa velam: islu{ajte me, }e vi go ka`am i jas moeto mislewe. 11 Ete, ~ekav vie da se iska`ete, go slu{av va{eto rasuduvawe, dodeka vie govorevte. 12 Vnimatelno ve sledev, i nikoj od vas ne go izobli~i Jov i ne odgovori na zborovite negovi. 13 Nemojte da re~ete: nie naidovme na mudrost: Bog }e go ubedi, a ~ovekot ne mo`e.' 14 Ako toj gi upatuva{e zborovite svoi kon mene, jas }e mu odgovorev ne so va{ite zborovi. 15 Se ispla{ija, pove}e ne govorat; ne znaat {to da ka`at. 16 ^ekav, a tie pak ne govorea, prestanaa i pove}e ne zboruvaa. 17 Jas }e govoram za s#, }e go ka`am misleweto svoe. 18 Zatoa {to sum poln so zborovi, i duhot me pritiska odnatre. 19 Ete, utrobata moja e kako zatvoreno vino: gotova e da prsne kako novi mevovi. 20 ]e pozboruvam, za da mi se olesni; }e si ja otvoram ustata i }e odgovoram. 21 Nema da gledam koj e koj i na nikogo nema da mu laskam, 22 za{to ne umeam da laskam: za mig Sozdatelot moj bi me zel.

6
15,10

7
8,8 12,12 Sir 254-6

8
1 Mojs 41,38-39 Is 11,2 Dan 13,45

9
Mudr 4,8 Dan 13,52

11
Jk 1,19

13
32,1

19
Er 20,9 Mt 9,17

22
Ps 11,3-4

806
JOV
33,1
33,31

4
34,14

5
33,32

6
31,15

7
23,15

9
10,7 16,17

10
9,20,29 13,24

11
13,27 19,6.11

12
4,19 11,5-9

13
9,16 23,8 24,1.12

14
4,12-16 7,14 35,10

16
7,4.13 30,27

17
35,12 36,9-10

18
33,28-30 36,11

19
16,12-15

20
6,6-7 Ps 106,18

21
19,20

Argumentot na Elijuj: Bog go opomenuva ~ovekot I taka, slu{aj gi Jove, zboro vite moi i vnimavaj na s# {to }e ti ka`am. 2 Eve, ja otvoram ustata svoja, jazikot mi govori pod nepceto moe. 3 Zborovite moi se iskreni od srceto moe, i ustata moja }e iska`e ~ista vistina. 4 Duhot Bo`ji me sozdal, i zdivot na Sedr`itelot mi dal `ivot. 5 Ako mo`e{, odgovori mi i zastani sproti mene. 6 Eve me mene, spored tvojata `elba, mesto Boga. I jas sum napraven od kal; 7 poradi toa stravot pred mene ne mo`e da te zbuni, i rakata moja nema da bide te{ka za tebe. 8 Ti zboruva{e pred mene, i jas go ~uv glasot na tvoite zborovi: 9 ,^ist sum, bez porok, nevin sum; vo mene nema nepravda; 10 A Toj najde obvinenie protiv mene i me smeta za Svoj protivnik; 11 nozete mi gi stavi vo okovi, gi nadgleduva site moi pati{ta.' 12 Ete, vo toa ti ne si prav, ti odgovaram; ~ovekot so Boga ne mo`e da se meri. 13 Zo{to ti e da se bori{ protiv Nego? Toj ne dava smetka za Svoite dela. 14 Bog govori edna{ na eden na~in a potoa na drug, no lu|eto ne vnimavaat: 15 na son, vo no}no videnie, koga sonot gi soboruva lu|eto, vo vreme, koga spijat na svoeto leglo, 16 toga{ Toj mu go otvora na ~ovekot uvoto i go zape~atuva Svoeto ka`uvawe. 17 za da go odvle~e ~ovekot od lo{o delo, i da ja otstrani gordosta od nego, 18 za da ja zapazi du{ata negova od bezdna, i `ivotot negov od poraz so me~. 19 Ili, pak, go vrazumuva so bolest na postelata negova, i so luta bolka vo site koski negovi; 20 taka {to `ivotot negov da se gadi od lebot, du{ata negova - od omilenata hrana. 21 Mesoto negovo is~eznuva; koskite negovi, koi pred toa ne se gledale, se podavaat.

33

22 Du{ata negova se pribli`uva kon grobot, a `ivotot negov - do smrtta. 23 Ako ima kaj nego angel, eden od iljada, za da mu go poka`uva praviot pat, 24 Bog bi se smiluval nad nego i bi rekol: ,Oslobodi go od grobot; Jas najdov otkup.' 25 Toga{ teloto negovo }e se podmladi pove}e, otkolku vo mladi godini; i toj }e se vrati vo dnite na mladite svoi godini. 26 ]e Mu se moli na Boga, i Toj }e bide milostiv sprema nego; so radost }e go poglednuva liceto negovo i }e mu ja vra}a pravednosta negova. 27 Toj }e gi gleda lu|eto i }e veli: sum gre{el i sum ja iskrivuval pravdata, i ne mi e vrateno so zlo; 28 Toj ja oslobodi du{ata moja od grob; `ivotot moj gleda svetlina. 29 Ete, seto toa Bog mu go pravi dva do tripati na ~ovekot, 30 za da ja izvede du{ata negova od bezdnata i da go prosveti so svetlinata na `ivite. 31 Vnimavaj, Jove, slu{aj me, mol~i, jas }e zboruvam. 32 Ako ima{ ne{to da ka`e{, odgovaraj; zboruvaj, za{to jas go posakuvam tvoeto opravduvawe; 33 ako, pak ne, toga{ slu{aj me: mol~i i jas }e te nau~am na mudrost.

22
17,13

23
1,9-11

24
2,6

25
42,10

26
42,4-6

27
40,4-5

28
42,12

29
5,17-18

30
28,28

34,2
12,2

3
6,30 12,11

4
15,5

5
27,2

6
6,4 9,29 16,3 27,4

7
19,3

Elijuj go obvinuva Jov Prodol`i Elijuj i re~e: Islu{ajte go, mudri, zborot moj, i priklonete go uvoto kon mene, razumni! 3 Za{to uvoto gi razbira zborovite, kako {to nepceto go razlikuva vkusot na hranata. 4 Da rasudime me|u sebesi {to e pravo i da poznaeme {to e dobro. 5 Ete, Jov re~e: jas sum prav, no Bog ja otfrli mojata pravda. 6 Treba li da la`am protiv svojata pravda? Ranata mi e neizle~iva - rana bez vina.' 7 Ima li ~ovek kako Jov, koj gi pie podbivawata kako voda,
2

34

807
JOV
8
18,21 20,29 22,5 8 koj drugaruva so onie {to vr{at bezzakonie i odi so bezbo`ni lu|e? 9 Za{to toj be{e rekol: - nema polza za ~oveka da Mu ugoduva na Boga. 10 I taka, ~ujte me, lu|e razumni! Ne mo`e da ima kaj Boga zlo ili kaj Sedr`itelot nepravda. 11 Toj postapuva so ~ovekot spored delata negovi i mu dava na sekogo spored zaslugite negovi. 12 Navistina, Bog ne pravi zlo i Sedr`itelot ne sudi krivo. 13 Koj, osven Nego, razmisluva za zemjata? I koj upravuva so vselenata? 14 Ako Toj go svrte{e srceto Svoe kon Sebe i go zeme{e pri Sebe nejziniot duh i nejzinoto di{ewe; 15 za mig }e zagine{e sekoja plot i ~ovekot }e se vrate{e vo pravot. 16 I taka, ako ima{ razum, ~uj go ova i vnimavaj na zborovite moi. 17 Onoj {to ja mrazi pravdata, mo`e li da gospodari? I mo`e{ li ti da Go obvinuva{ Sepravedniot? 18 Mo`e li da mu se ka`e na carot: ti si nikakvec', i na knezovite: vie ste bezzakonici?' 19 No Bog ne gleda i na licata na knezovite i ne ceni bogat pred siromav, za{to site tie se delo na rakata Negova. 20 Tie umiraat nenadejno; srede no} narodot }e se pobuni i tie }e is~eznat; bez raka da se podigne, mo}nicite pa|aat; 21 za{to Negovite o~i se nad pati{tata na ~ovekot; Toj gi gleda site ~ekori negovi. 22 Nema temnina, nitu smrtna senka, kade {to bi mo`ele da se sokrijat onie {to vr{at bezzakonie. 23 Zatoa Toj ne bara od ~ovekot da odi na sud so Boga. 24 Toj gi uni{tuva silnite bez ispituvawe i postavuva drugi na nivnite mesta, 25 za{to Toj gi znae nivnite dela; koga }e nastane no} - ve}e gi nema. 26 Gi porazuva kako bezzakonici pred o~ite na drugite, 27 poradi toa {to otstapile od Nego i ne gi razbrale Negovite pati{ta, 28 taka {to dojde do Nego povikot od siromasite, go slu{na ofkaweto na ugnetenite. 29 Ako Toj miruva, koj mo`e da Go voznemiri? Ako go sokrie liceto Svoe, koj mo`e da Go vidi? A toa biva za siot narod i za eden ~ovek, 30 za da ne caruva licemerniot nad narodot i da nema stapica za narodot. 31 Na Boga treba da Mu se ka`e: ,Pretrpev, nema pove}e da gre{am. 32 A ona {to jas ne znam, nau~i me; ako sum napravil bezzakonie, nema pove}e da pravam.' 33 Spored tvoeto li razbirawe Toj treba da nagraduva? I bidej}i ti otfrluva{, na tebe ostanuva da izbira{, a ne na mene; zboruvaj s# {to znae{. 34 Umnite lu|e }e go ka`at istoto; mudrite }e se soglasat so mene, 35 deka Jov umno ne zboruva i deka zborovite negovi ne se razumni. 36 Bi sakal jas Jov napolno da bide ispitan, spored odgovorite negovi, za{to odgovara kako lo{ite lu|e. 37 Inaku, kon grevot svoj dodava u{te i bezzakonie, pleska so racete me|u nas i u{te pove}e }e govori protiv Boga.

28
31,35 2 Mojs 22,23

9
16,17 27,6 29,2-5

29
13,24

30
Prop 8,9

10
32,3

31
32,21

11
34,33

32
32,12

12
25,2-4

35
8,2 15,2 18,2 20,3

13
12,9

14
12,10 27,3

36
37,14

15
1 Mojs 3,19 Ps 103,29

37
27,5

17
22,5-9

35,2
32,2-3

18
5 Mojs 10,17

5
33,12

20
2 Mojs 12,29 Mudr 18,14-16

6
34,24

Spored Elijuj, Jov ne mo`e ni{to seriozno da ka`e Prodol`i pak Elijuj i re~e: Misli{ li ti deka e pravo toa {to go re~e: praveden sum pred Gospod?' 3 Ti re~e: kakva polza za mene i kakva korist }e imam, ako gre{am?' 4 Jas }e ti odgovoram i tebe i na tvoite prijateli: 5 Pogledaj kon neboto i vidi; zagledaj se vo oblacite - tie se povisoki od tebe. 6 Ako gre{i{, {to }e Mu napravi{ Nemu? I ako tvoite prestapi se umno`uvaat, {to Mu pri~inuva{ Nemu? 7 Ako si praveden, {to Mu dava{? Ili {to }e dobie od rakata tvoja? 8 Tvojata ne~esnost mo`e da mu napravi lo{o na ~ovek kako tebe; a tvojata pravednost mo`e da mu pomogne na sinot ~ove~ki. 9 Od mnogu nasilnici ofkaat ugnetenite i od racete na silnite pi{tat;
2

8
34,29

21
31,4 Er 32,19 Ps 32,14-15

35

22
12,22 Ps 138,12

23
24,1

24
12,16-21

25
24,13-17

26
24,22-25

808
JOV
10
33,15-19 10 no nikoj ne veli: ,Kade e Bog, mojot Sozdatel, Koj dava pesni no}e, 11 Koj n# pravi porazumni od zemniot dobitok i pomudri od pticite nebeski?' 12 Toga{ tie vikaat, no Toj ne im odgovara, poradi gordosta na lo{ite lu|e. 13 No Bog slu{a, Sedr`itelot go gleda toa. 14 Makar i da veli{ deka ne Go gleda{, no sudot e pred Nego, i - o~ekuvaj go. 15 A sega, bidej}i gnevot Negov ne go poseti, i Toj ne go ispita so seta strogost, 16 zatoa, Jov, lesnomisleno ja otvora ustata svoja i bez razmisluvawe, nerazumno govori. 13 No licemernite imaat vo srceto svoe gnev i ne se obrnuvaat kon Nego, koga gi vrzuva vo okovi; 14 zatoa du{ata nivna umira vo mladi godini, i `ivotot nivni zgasnuva so bludnici. 15 Toj go spasuva stradalnikot od makata negova i, koga e ugneten, mu go otvora uvoto. 16 I tebe bi te izvel Toj od tesninata na {iroko, kade {to nema ugnetuvawe; i trpezata tvoja bi bila polna so mrs; 17 No ako ti si poln so bezbo`ni~ki misli, sudot i osuduvaweto }e te snajdat. 18 Da ne te porazi Bo`jiot gnev so kazna! Golem otkup nema da te izbavi. 19 Nema da gleda na Tvoeto bogatstvo, nitu na zlatoto, nitu na kakvo i da bilo sokrovi{te tvoe. 20 Ne vozdivnuvaj za onaa no} koga narodite se istrebuvaat na mestoto svoe. 21 ^uvaj se, ne podavaj se na ne~estieto {to si go pretpo~ital pred stradaweto.

13
35,12

14
36,8-10

15
33,16

16
38,2

16
4,2

17
34,35

36,3
32,13 40,2

19
1,3

4
32,21

20
17,8

5
33,12 34,14

21
3,1

6
34,11

22
33,24

9
33,17

23
34,10

10
33,16

Elijuj govori za spravedlivosta Bo`ja

24
25,2-3

11
33,25

I pak prodol`i Elijuj i re~e: 2 Strpi se malku, }e ti poka`am, 12 34,25 za{to ima u{te ne{to da ka`am za Boga. 3 ]e go po~nam zborot moj oddaleku i }e ti poka`am deka mojot Sozdatel e spravedliv, 4 navistina zborovite moi ne se laga: pred tebe e onoj, koj ispravno misli. 5 Ete, Bog e mo}en, no nikogo ne prezira; silen e so krepkoto srce Svoe; 6 ne gi poddr`uva bezbo`nicite, a ugnetenite gi opravduva; 7 ne gi otstranuva o~ite Svoi od pravednicite, no zaedno so carevite gi stava zasekoga{ na prestol; i tie se vozdigaat. 8 Ako, pak, se okovani vo verigi i se dr`at vo okovite na nevoljata, 9 toga{ im gi napomnuva delata nivni i bezzakonijata nivni, bidej}i se umno`ile. 10 Go otvora uvoto nivno za vrazumuvawe, im veli da se ottrgnat od bezzakonieto. 11 Ako poslu{aat i po~nat da Mu slu`at, }e gi pominat dnite svoi vo dobro i godinite svoi vo radost; 12 Ako, pak, ne poslu{aat, ginat od strela i umiraat vo bezumie.

36

25
22,12

26
11,7

Vrhovnata vlast na Boga 27 22 Bog e najgolem so silata Svoja; koj 38,25-28 e takov u~itel, kako Nego? 30 23 Koj }e Mu Go poso~i patot Negov? 38,19 Koj mo`e da Mu ka`e: postapuva{ ne32 pravedno? 34,35 24 Ne zaboravaj da gi veli~a{ delata Negovi, {to lu|eto gi gledaat. 25 Site lu|e mo`at da gi vidat; ~ovek mo`e da gi vidi i oddaleku. 26 Ete, Bog e golem, i nie ne mo`eme da Go poznaeme; brojot na godinite Negovi e neispitan. 27 Toj gi vodi vodnite kapki: tie sobrani se lijat kako do`d. 28 kapat od oblacite i se izlivaat izobilno vrz lu|eto. 29 I koj mo`e da go razbere {ireweto na oblacite, treskotot vo {atorot Negov? 30 Ete, Toj ja rasprostira vrz niv svetlinata svoja i go pokriva morskoto dno. 31 Ottamu Toj gi sudi narodite, dava hrana vo izobilie. 32 Toj krie vo dlankite Svoi molwa i $ zapoveda kogo da udri.

809
JOV
33 Grmeweto dava znak da se znae za nea; i dobitokot ~uvstvuva {to stanu4 va. Ps 29 I od toa treperi srceto moe i se kreva od mestoto svoe. 5 2 ^ujte, ~ujte go glasot Negov i gro26,14 mot {to izleguva od ustata Negova. 7 3 Pod celoto nebo se raznesuva grme28,25-28 `ot Negov, i svetkavicata Negova - do 8 krai{tata na zemjata. Ps 103,22 4 Po Nego grom se razglasuva; grmi 9 Toj so glasot na Svoeto veli~ie i ne go Ps 147,4-5 zapira, koga glasot Negov }e se ~ue. 5 ^udno grmi Bog so glasot Svoj, vr11 26,9 {i golemi dela, za nas nedosti`ni. 6 Za{to Toj mu veli na snegot: - pa|aj 12 na zemjata; i sitniot i krupniot do`d Ps 104 se vo Negova vlast. 14 7 Toj stava pe~at vrz rakata na sekoj Ps 110,2-4 ~ovek, za da gi znaat site lu|e Negovite 18 dela. 9,8 8 Toga{ yverot odi vo pribe`i{teto 26,8 Izreki i si ostanuva na legloto svoe. 8,27 9 Od jug doa|a bura, od sever - stud. 10 Od duvaweto Bo`jo nastanuva led: vodenata povr{ina se sobira. 11 So vlaga gi polni oblacite; a od oblacite zra~i svetlinata Negova, 12 i tie se dvi`at po celata zemja spored voljata Negova, za da go izvr{at ona {to im go zapovedal Toj. 13 Toj im zapoveda da otidat ili za kazna, ili za blagoslov, ili za pomiluvawe. 14 Vslu{aj se vo ova, Jov; stoj i gledaj gi ~udesnite dela Bo`ji. 15 Znae{ li kako Bog gi rasporeduva i kako $ zapoveda na svetlinata da bolska od Negoviot oblak? 16 Ja razbira{ li ramnote`ata na oblacite, ~udnoto delo na Najsovr{eniot vo sekoe znaewe? 17 Kako se stopluva oblekata tvoja koga ja uspokojuva zemjata od jug? 18 So Nego li go raspna neboto, koe stoi taka cvrsto kako izleano ogledalo? 19 Nau~i n# {to da Mu ka`eme. Vo ovoj mrak ne mo`eme ni{to da raspoznaeme. 20 ]e mu bide li javeno {to zboruvam jas? Ka`al li nekoj deka Nemu Mu se soop{tuva {to e zboruvano? 38,29

37,2

37

21 Sega ne se gleda bolskavata svetlina vo oblacite, no }e duvne veter i }e gi ras~isti. 22 Ubavoto vreme doa|a od sever, i okolu Bog ubavinata e pregolema. 23 Sedr`itel! Nie ne Go dostignuvame. Golem e po sila, po sudot i po polnotata na pravosudieto, no Toj nikogo ne go ugnetuva. 24 Poradi toa neka se pla{at pred Nego lu|eto i neka treperat pred Nego site mudri po srce! Toga{ Gospod mu odgovori na Jov od burata i re~e: 2 Koj e toj {to go zamra~uva Providenieto so zborovi bez smisla? 3 Prepa{aj ja sega polovinata svoja kako ma`, Jas }e te pra{uvam, a ti objasnuvaj Mi:

21
22,14

23
36,6-7

24
28,28

38,1
9,17 40,6

2
42,3

38

3
40,7

4
15,7 26,7

5
Zah 1,16 2,5

Bog, gospodar na prirodata Kade be{e ti koga gi postavuvav osnovite na zemjata? - ka`i, ako znae{. 5 Koj $ gi opredeli merkite, znae{ li? Koj go optegnuva ja`eto okolu nea? 6 Vrz {to se zacvrsteni osnovite nejzini? Koj $ go polo`i agolniot kamen, 7 koga likuvaa utrinskite yvezdi, i koga site Bo`ji sinovi izvikuvaa od radost? 8 Koj go zatvori moreto so vrata, koga toa se istrgna, ta izleze kako od utroba; 9 koga oblacite gi napraviv negova obleka i maglata - negova povivka; 10 koga mu ja dadov Mojata naredba i mu namestiv klu~alki i vrata; 11 koga mu rekov: ,Dotuka }e dojde{ i nema da preminuva{, i tuka e granicata na tvoite gordi branovi?' 12 Si mu daval li ti nekoga{ vo `ivotot svoj zapoved na utroto i si $ go poso~uval li na zorata mestoto nejzino, 13 za da gi opfati krai{tata na zemjata i da gi istrese od nea bezbo`nicite, 14 za da se izmeni zemjata kako glina pod presa i da stane kako raznobojna obleka, 15 da se odzeme od bezzakonicite svetlinata nivna i da se skr{i izdignatata raka nivna?
4

6
Ps 103,5 Varuh 3,32

7
Varuh 3, 33-34

8
Izreki 8,29

9
26,8

10
Ps 103,9

12
9,7 Ps 73,16

15
18,5-6

810
JOV
16
Ps 103, 10-13 16 Si sleguval li vo dlabo~inata morska i si vleguval li da ja ispituva{ bezdnata? 17 Se otvorale li pred tebe vratite na smrtta; si ja videl li ti vratata na smrtnata senka? 18 Si ja razgledal li {irinata na zemjata? Ka`i go, ako go znae{ seto toa. 19 Kade e patot kon `iveali{teto na svetlinata i kade e mestoto na temninata, 20 za da stigne{ do granicite nejzini i da gi znae{ patekite do domot nejzin? 21 Ti go znae{ toa, zo{to toga{ be{e ve}e roden i brojot na dnite tvoi e mo{ne golem! 22 Si vleguval li ti vo mestata na snegot i si gi videl li sokrovi{tata na gradot, 23 {to Jas gi ~uvam za smutno vreme, za denot na bitka i vojna? 24 Po koj pat se razleva svetlinata i se raznesuva isto~niot vetar po zemjata? 25 Koj gi otvora potocite za izlivawe na vodata i patot za gromonosnite svetkavici, 26 za da pa|a do`d vrz zemjata bez lu|e, vrz pustinata, kade {to nema ~ovek; 27 za da ja zasituva pustinata i stepata i da gi razbuduva zelenite 'rkulci da niknuvaat? 28 Ima li do`dot tatko? Ili koj gi ra|a kapkite na rosata? 29 Od ~ija utroba izleguva mrazot; i koj ja ra|a nebeskata slana? 30 Vodite kako kamen da se zacvrstuvaat, i povr{inata na bezdnata da zamrznuva. 31 Mo`e{ li da go vrze{ jazolot na Plejadite, da gi razvrze{ vrskite na Orion? 32 Mo`e{ li da ja izveduva{ Denica vo vremeto nejzino i da ja vodi{ Golemata Me~ka so nejzinite male~ki? 33 Gi znae{ li zakonite na neboto, mo`e{ li da uredi{ toa da vladee nad zemjata? 34 Mo`e{ li da go krene{ glasot svoj do oblacite, za da te pokrie obilno vodata? 35 Mo`e{ li da ispra}a{ molwi, i {tom trgnat, da ti re~at: ,eve n#?' 36 Koj vlo`i mudrost vo srceto, i koj mu dade smisla na razumot? 37 Koj mo`e da gi prebroi oblacite so svojata mudrost i da gi zadr`i sadovite od neboto, 38 koga pravot se pretvora vo kal i grutkite se slepuvaat?

35
36,32 Varuh 3,35

17
Ps 138,8-11 Mudr 16,13

37
28,25-26

18
Is 40,12

38
Ps 64,10

19
Ps 103, 19-24

39
Ps 103,21

21
15,7

22
37,6 2 Mojs 9,18-26 Is.N. 10,11 Is 28,17 30,30

24
2 Mojs 14,21 Ps 47,7 139,7-9

25
Ps 64,9-10

28
Ps 147,5-6

31
9,9 Amos 5,8

33
Er 31,35 Ps 148,6

34
36,27-28

Gospodar na `ivotinskiot svet Ps 146,9 39 Ti li lovi{ plen za lavicata i gi nasituva{ lav~iwata, 39,1 40 koga tie le`at vo leglata ili poPs 103,18 ~ivaat pod senka vo zaseda? 5 41 Koj $ ja prigotvuva hranata na vra11,12 nata koga pilencata nejzini, skitaj}i 24,5 1 Mojs bez hrana, vikaat kon Boga? 16,12 Go znae{ li vremeto, koga Er 2,24 Os 8,9 divite kozi ra|aat po karpite, i 11 si gledal li kako ra|aat srnite? 2 Mo`e{ li da gi prebroi{ mesecite 4 Mojs 23,22 na nivnata bremenost? I go znae{ li 5 Mojs 33,17 vremeto koga ra|aat? Ps 91,10 3 Tie se previtkuvaat, i ra|aj}i gi male~kite svoi, se osloboduvaat od bolkite svoi. 4 Porodot nivni zajaknuva, raste vo poleto, si odi i ne se vra}a pri niv. 5 Koj go pu{til na sloboda divoto magare i koj mu gi razvrzal vrskite negovi, 6 komu sum mu ja odredil pustinata za dom i solanite - za `iveali{te. 7 Toj se potsmeva na vrevata vo gradot i ne go slu{a vikaweto na tera~ot, 8 si bara hrana po gorite i se vpu{ta na sekoe zeleno rastenie. 9 ]e saka li ednorog da ti slu`i i }e no}eva li vo tvoite jasli? 10 Mo`e{ li da go vrze{ so ja`e ednorogot za brazdata, i }e ja branosuva li po tebe nivata? 11 ]e se potpre{ li na nego, bidej}i silata mu e golema i }e mu ja ostavi{ li nemu tvojata rabota? 12 ]e mu poveruva{ li deka toj }e gi vrati semiwata tvoi i }e gi donese na gumnoto tvoe? 13 So svoite krilja nojot radosno mavta; kakvi ne`ni perduvi i kakvi perja toj ima!

41

39

811
JOV
16
Pla~ 4,3 14 Toj gi ostava jajcata svoi na zemjata i gi topli na pesokot, 15 i zaborava deka noga mo`e da gi skr{i ili polska yverka da gi zgazi; 16 nemilostiv e sprema male~kite svoi, kako da ne se negovi, i ne se pla{i deka trudot negov }e bide zaluden, 17 za{to Bog ne mu dal mudrost i ne go nadaril so razum; 18 a koga }e se izvi{i visoko, mu se potsmeva na kowot i na java~ot negov. 19 Ti li mu dade sila na kowot i ti li go ukrasi vratot negov so griva? 20 Mo`e{ li da go ispla{i{ kako skakulec? Trepereweto na nozdrite negovi e u`as; 21 ja rovi so noga zemjata i $ se voshituva na silata svoja; odi sproti oru`je; 22 se smee na opasnosta i ne se pla{i i ne se otstranuva od me~. 23 Torba so streli yve~ka na grbot negov, bolskaat kopjeto i topuzot; 24 od nemir i jarost golta zemja i ne mo`e da stoi pri truben zvuk; 25 {tom }e zasviri trubata, toj vri{ti i oddaleku ja pret~uvstvuva bitkata, gromkiot glas na vojvodite i vikot. 26 Poradi tvojata mudrost li leta jastrebot i gi naso~uva kriljata svoi kon jug? 27 Na tvojot zbor li se izdiga orelot i si vie gnezdo na visoko? 28 Toj `ivee na karpa i no}eva na vrv od strmninata i na nepristapni mesta; 29 ottamu ja zdogleduva hranata svoja: o~ite negovi gledaat daleku; 30 i male~kite negovi pijat krv; kade {to ima trup, tamu e i toj.

Se smeta li Jov za Bog? Mu odgovori Gospod na Jov od luwata i mu re~e: 2 Prepa{i ja kako ma` polovinata svoja: Jas }e te pra{uvam, a ti objasnuvaj Mi. 3 Mojot sud li saka{ da go sobori{? Da Me obvini{ Mene, a sebesi da se opravda{? 4 Takva li e tvojata raka, kako na Boga? I mo`e{ li kako Nego da zgrmi{ so glasot svoj? 5 Toga{ ukrasi se so veli~ie i slava, oble~i se vo bolskot i velikolepie; 6 izlej ja jarosta na gnevot svoj, pogledaj s# {to e gordo i smiri go; 7 pogledaj gi site gordelivi i ponizi gi, sotri gi bezbo`nicite na mestata nivni; 8 zakopaj gi site vo zemja i pokrij gi licata nivni so temnina. 9 Toga{ i Jas }e priznaam deka tvojata desnica mo`e da te spasi. Nilskiot kow
10

40,1
13,3 23,3 33,13

17
35,11

40

3
21,5 29,9 1 Mojs 18,27

18
Ps 32,17 147,10

19
Er 4,13 Avak 1,8 Zah 6,2-6

5
38,1

6
38,3

24
Zah 6,7

7
32,2

25
4 Mojs 10,9 31,6

8
37,5

26
Er 8,7

10
Is 2,12 42,25 Naum 1,6

27
Er 49,16 Avd 1,4

11
Is 13,11 63,3

30
Mt 24,21

12
4 Mojs 16,31-34 Is 2,10-12

Jov odgovara Prodol`i Gospod i mu re~e na Jov: 32 Koj se bori so Sedr`itelot, }e saka li da pou~uva? Koj Go napa|a Boga, neka Mu odgovori. 33 Mu odgovori Jov na Gospod i re~e: 34 Eve, jas sum ni{to`en, {to da Ti odgovoram? Rakata svoja ja stavam na ustata moja. 35 Edna{ govorev, sega nema da odgovaram; govorev duri dvapati, no pove}e ne.
31

Ete nilskiot kow {to sum go soz- 14 1 Mojs 2,7 dal, kako i tebe; toj jade treva kako vol; 11 silata negova e vo bedrata negovi, a ja~inata negova - vo muskulite na stomakot negov; 12 ja razmavtuva opa{kata svoja kako kedar, a `ilite na bedrata negovi se isprepleteni; 13 nozete negovi izgledaat kako bronzeni trubi; koskite negovi - kako `elezni pra~ki; 14 toa e vrvot na Bo`jite pati{ta: samo Onoj Koj go sozdal, mo`e da go pribli`i me~ot Svoj do nego; 15 gorite mu prinesuvaat hrana; tamu site polski yverovi igraat; 16 toj si legnuva pod sen~esti drvja, me|u trski i vo mo~uri{te; 17 sen~estite drvja go pokrivaat so senkata svoja; vrbi kraj potocite go opkru`uvaat; 18 ete, toj ja zadr`uva rekata za da pie i ne brza; si ostanuva spokoen, duri i koga bi posakal Jordan da pote~e kon ustata negova.

812
JOV
24
3,8 Ez 29,3-4 Ps 103,26 19 ]e go fati li nekoj pred o~ite negovi i }e mu go produp~i li nosot negov so kuka? 10 Koga kiva, ispu{ta svetlina; o~ite mu se kako zraci na zorata: 11 od ustata negova izleguvaat plameni jazici, izleguvaat ogneni iskri; 12 od nozdrite negovi izleguva parea, kako od zovrieno grne ili kotel. 13 Zdivot negov e razgoren jaglen, a od ustata negova izleguva plamen. 14 Vo vratot negov e silata negova, i pred nego u`as se {iri. 15 Mesestite delovi na teloto mu se sploteni silno me|u sebe, ne mrdaat. 16 Srceto mu e cvrsto kako kamen, koravo kako dolen vodeni~ki kamen. 17 Koga se podiga, junaci treperat, sosema se gubat od u`as. 18 Koj me~ }e se dopre do nego, ne izdr`uva; ne izdr`uva ni kopje, ni kratko kopje, ni strela. 19 @elezoto za nego e kako slama, bakarot - kako gnilo drvo. 20 Udar od strela nema da go podgoni; kamewata od pra}ata vo pleva se pretvoraat za nego. 21 Bozdoganot za nego e kako slamka; nad pi{teweto od kopjeto toj se smee. 22 Pod nego ima ostri kamewa, i toj le`i vrz ostri kamewa vo kalta. 23 Toj pravi morskata dlabo~ina da vrie kako kotel, moreto go pretvora vo zovriena mast; 24 zad sebe ostava svetla traga; bezdnata izgleda kako belo runo. 25 Na zemjata nema sli~en na nego: Toj e sozdaden bestra{en; 26 so prezir gi gleda i najgolemite svoi neprijateli.

11
Otkr 9,17

13
Ps 17,8

41,1
36,5

2
30,21

3
31,35 Ps 23,1

Krokodilot 20 Mo`e{ li so jadica da izvle~e{ krokodil i so vrvca da go vrze{ za jazikot? 21 ]e vovre{ li alka vo nozdrite negovi? ]e ja probode{ li so {ilo ~elusta negova? 22 ]e ti se moli li mnogu i }e ti govori li krotko? 23 ]e napravi li dogovor so tebe, }e go zeme{ li zasekoga{ kako sluga svoj? 24 ]e se zabavuva{ li so nego kako so pti~ka, i }e go vrze{ li zaradi devoj~iwata svoi? 25 ]e go prodavaat li drugarite kako lov, }e go delat li me|u hananskite trgovci? 26 Mo`e{ li da mu ja produp~i{ ko`ata negova so kopje i glavata negova so ribarska vila? 27 Stavi ja na nego rakata svoja i zapomni ja borbata, za{to }e ti bide posledna! Ete, nade`ta e suetna. Nema li da padne{ samo od eden negov pogled? 2 Nema tolku silen koj bi se osmelil da go obespokoi; i koj mo`e da opstane pred Moeto lice? 3 Koj Mi dal ne{to porano, ta Jas da mu vratam? Pod celoto nebo s# e Moe. 4 Nema da premol~am za delovite negovi, za silata negova i telesnata struktura. 5 Koj mo`e da ja simne gornata obleka negova, koj }e se pribli`i do dvojnite ~elusti negovi? 6 Koj mo`e da ja otvori vratata na liceto negovo? Zabite negovi naokolu se u`as. 7 jakite {titovi negovi - velikolepie; tie se zacvrsteni kako so tvrd pe~at; 8 eden do drug se dopiraat tolku blisku, taka {to i vozduh ne minuva me|u niv; 9 eden do drug stojat zbieni, slepeni se i ne se razdeluvaat.

23
Ez 32,2

42,2
Mt 19,26 Lk 1,37

3
38,2

4
36,22 Is 50,4-5 Ps 89,12

41

Jovovoto pokajanie Mu odgovori Jov na Gospod i re~e: 2 Znam deka Ti s# mo`e{ i deka namerata Tvoja ne mo`e da bide neizvr{ena. 3 Koj e toj {to go pomra~uva Providenieto so zborovi {to ne gi razbira? Ete, jas go govorev ona {to ne go razbirav, za ~udni dela {to ne mo`ev da gi znam. 4 Poslu{aj me, vikav jas, i }e govoram, i {to }e Te pra{am, objasni mi go.

42

813
JOV
5
2 Mojs 33,18 5 Bev slu{al za Tebe so sluhot na uvoto; sega, pak, o~ite moi Te gledaat; 6 zatoa jas se otka`uvam i se pokajuvam vo prav i pepel.

6
Dan 9,3

7
6,28.30 13,7-9 27,4

8
22,30 4 Mojs 23,1.29 Ez 14,20

10
8,7 19,25

Bog go opravduva Jov I potoa, otkako Gospod mu gi izgovori na Jov ovie zborovi, mu re~e na Elifaz od Teman: Se razgore gnevot Moj protiv tebe i protiv dvajcata drugari tvoi, zatoa {to ne zboruvavte za Mene vistina, kako Mojot sluga Jov. 8 Zatoa, zemete si so sebe sedum teliwa i sedum ovni, pa odete kaj Mojot sluga Jov i prinesete si za sebe `rtva; i Mojot sluga Jov }e se pomoli za vas, za{to samo negovoto lice }e go primam, za da ne ve otfrlam, poradi toa {to ne govorevte za Mene vistina, kako slugata Moj Jov. 9 I otidoa Elifaz od Teman, Vildad od [uah i Sofar od Noema, i napravija kako {to im zapoveda Gospod, a Gospod go primi zastapni{tvoto Jovovo. 10 Mu ja vrati Gospod na Jov zagubata, koga toj se pomoli za prijatelite svoi;
7

i mu dade Gospod na Jov dvojno pove}e 11 5 Mojs 30,3 od ona {to go ima{e pred toa. Ps 89,15 11 Toga{ dojdoa kaj nego site negovi bra}a i site negovi sestri i site nego- 12 1,2-3 vi porane{ni poznati, pa jadea so nego 5 Mojs 8,16 leb vo ku}ata negova i mu izjavija so17 ~uvstvo, ute{uvaj}i go za seto zlo {to 5,26 Gospod go be{e dopu{til vrz nego, i 1 Mojs 25,8 sekoj mu dade po edna kesita i po eden zlaten prsten. 12 I gi blagoslovi Bog poslednite denovi na Jov pove}e od prethodnite: toj ima{e ~etirinaeset iljadi dreben dobitok, {est iljadi kamili, iljada ~ifta volovi i iljada magarici. 13 Ima{e i sedum sinovi i tri }erki. 14 Prvata ja imenuva Jemima, vtorata - Kecija, a tretata - Kerenhapuh. 15 Po celata zemja nema{e takvi ubavi `eni, kako }erkite na Jov; tatko im i nim im dade nasledstvo me|u bra}ata nivni. 16 Po ova, Jov `ivee{e sto i ~etirieset godini i do`ivea da vidi sinovi i vnuci do ~etvrtoto koleno. 17 Umre Jov star i sit od `ivotot.

IZREKI
Voved Ovaa kniga e zbirka na mudri ka`uvawa, od koi pove}eto mu se pripi{uvaat na Solomon. Izrekite mu pripa|aat na specifi~en literaturen `anr, karakteristi~en za drevniot Istok. Se koristel za prenesuvawe na `ivotnite iskustva, talo`eni so generacii za idnite pokoplenija. Glavniot akcent vo knigata Izreki e daden na moralnite pouki, op{ti i specifi~ni za odredeni situacii i odredeni grupi lu|e. Izrekite spored predmetot {to go razgleduvaat se podeleni vo tri celi- 10 16,29 ni: 5 Mojs 13,6 Prviot del sodr`i podolg voved (1-9) vo koj se vospeva mudrosta koja edin- Ps 49,18 stveno od Boga doa|a. 11 Vtoriot del (10-22) e sredi{niot zapis spored koj celata kniga go dobila 1 Mojs 37,20 imeto. 3 Car 21,9Tretiot del (23-33) e sostaven od ~etiri nezavisni celini. 10 9,28 Mislite iska`ani niz ovie bibliski stihovi i vo dene{no vreme prediz- Ps Mudr 2 vikuvaat golem interes kaj ~itatelite, i spored poukite {to gi upatuvaat, 12 i spored poeti~niot stil koj se ~ita so vistinsko zadovolstvo.
4 Mojs 16,31-33 Ps 123,3 Jk 5,6

1,1
10,1 25,1 3 Car 5,11 Prop 1,1 12,9

2
7,4 Is 11,9 Er 31,34 2 Tim 3,16

3
2,1 4,10 Is 29,24

1
2

Izreki na Solomon, sin Davidov, car izrailski, Cel na knigata

4
2,10-11 3,21 Ez 36,26

5
9,9 11,14 16,21 20,18

6
3 Car 10,1 Is 32,4 Ez 17,2 Ps 48,3 78,2

7
2,5 9,10 14,2 15,33 Jov 28,28 Prop 12,13

za da se poznae mudrosta i poukata, za da se razberat izrekite na razumot; 3 za da se usvojat pravilata na blagorazumieto, pravosudieto, sudot i pravinata; 4 da im se dade na prostite razumnost, na mladite - znaewe i rasuduvawe. 5 Ako mudriot slu{a, }e gi umno`i znaewata svoi, i razumniot }e najde mudri soveti, 6 za da razbira mudra izreka i dlabok zbor, zborovite na mudrecite i nivnite gatanki. 7 Po~etok na mudrosta e stravot Gospodov; samo glupavite gi preziraat mudrosta i poukata. Predupreduvawe kon lo{ite deca 8 Slu{aj ja, sinko, poukata na svojot tatko i ne otfrlaj go zavetot na majka si. 9 za{to toa e krasen venec za glavata tvoja i ukras za vratot tvoj.

8
4,1 6,20

Sinko, ako te mamat gre{nici, ne popu{taj; 11 ako ka`at: Dojdi so nas, da napravime zaseda za ubistvo, da go pre~ekame neporo~niot bez vina, 12 `iv da go goltneme, kako {to golta pekolot, i cel kako onoj {to sleguva vo grob; 13 da si natrupame sekakov skapocen imot, da gi napolnime ku}ite na{i so plen; 14 ti }e frla{ `drepka zaedno so nas, edna torba }e ima za site nas. 15 Sinko, ne odi na pat so niv, zadr`i si ja nogata od patekite nivni, 16 za{to nozete nivni tr~aat kon zloto i brzaat krv da prolevaat; 17 za{to naprazno e da se raspnuva mre`a pred o~ite na site ptici. 18 No tie pravat zaseda protiv krvta svoja, demnat protiv du{ite svoi. 19 Takvi se pati{tata na sekoj, koj e al~en na tu| imot: toa mu go odzema `ivotot na onoj, {to go zagrabil.

10

13
Is 3,14 5,8

14
Sir 33,20

15
4,14 Ps 1,1 119,101

16
6,17-18 Is 59,7 Rim 3,15

17
6,5 7,23 27,8 Prop 9,12

18
8,36 9,12 15,32

19
15,27 28,16 Is 33,15

9
4,9 Sir 6,2931

20-21 Za mudrosta 8,1-3 20 Mudrosta govori visoko na ulica- 9,3 Jn 7,37 ta, go kreva glasot svoj po plo{tadite,

815
IZREKI
22
3,7 14,16 22,3 28,26 21 propoveda vo glavnite mesta za sobirawe, pri vlezovite na gradskite porti smelo govori: 22 Do koga, neznajnici, }e go sakate neznaeweto? Do koga bujnite }e se nasladuvaat so bujnosta? Do koga glupavite }e go mrazat znaeweto? 23 Obrnete se kon moite izobli~uvawa; eve, jas }e go izleam duhot svoj vrz vas, }e vi gi ka`am zborovite svoi. 24 Jas vikav, a vie ne poslu{avte; ja protegav svojata raka, no nikoj ne ja zabele`a; 25 vie gi otfrlivte moite soveti, ne vnimavavte koga ve izobli~uvav. 26 Zatoa }e se nasmeam na va{ata pogibel; }e se zaraduvam koga }e ve snajde u`as, 27 koga }e ve napadne u`as kako bura, i zlo kako vior }e mine nad vas, koga }e ve snajde nevolja i maka. 28 Toga{ }e me vikaat, no jas nema da ~ujam; }e me baraat i nema da me najdat. 29 Zatoa {to go namrazija znaeweto i ne go primija stravot Gospodov; 30 zatoa {to ne go primija mojot sovet i gi prezrea moite razobli~uvawa. 31 Poradi toa tie }e jadat od plodovite na svoite pati{ta i }e se nasituvaat od svoite zamisli. 32 Za{to nerazumnite }e gi ubie nivnata upornost, a glupavite }e gi pogubi nivnata negri`a; 33 no koj mene me slu{a, }e `ivee bezopasno i spokojno, ne pla{ej}i se od zloto. 7 Toj go za~uvuva za pravednite spasenieto; Toj e {tit za onie koi `iveat neporo~no; 8 Toj gi ~uva pati{tata na pravdata i ja brani patekata na onie, koi Go po~ituvaat. 9 Toga{ }e gi razbere{ pravdata i pravosudieto, pravinata i sekoj dobar pat. 10 Koga mudrost }e vleze vo srceto tvoe, i znaeweto }e $ bide prijatno na du{ata tvoja, 11 toga{ rasuduvaweto }e te brani, razumot }e te ~uva, 12 za da te spasi od lo{ pat, od ~ovek, koj govori laga, 13 od onie, {to gi napu{tile pati{tata na pravdata, za da odat po patot na temninata; 14 od onie, {to se raduvaat, vr{ej}i zlo, koi se voshituvaat na rasipanost, 15 ~ii pati{ta se krivi, i koi talkaat daleku od praviot pat; 16 za da te spasi od tu|a `ena, koja gi zasladuva zborovite svoi, 17 koja go ostava prijatelot na mladosta svoja, i koja go zaborava zavetot na svojot Bog. 18 Domot nejzin vodi kon smrt, i patekite nejzini - kon pekolot; 19 nikoj od vlezenite kaj nea ne se vra}a i ne stapnuva vrz patot na `ivotot. 20 Zatoa odi po patot na dobrite i pridr`uvaj se kon patekite na pravednite, 21 za{to pravednite }e `iveat na zemjata, i neporo~nite }e opstanat na nea; 22 a bezzakonicite }e bidat istrebeni od zemjata, i verolomnite - iskoreneti od nea.

3
Ps 3,4 4,4

4
3,14 Jov 28,3 Mt 13,44 Kol 2,3

23
Is 11,1-4 32,15 Joil 3

24
Is 65,2.12 66,4 Er 7,13 Zah 7,11 Mt 11,16

5
1,7 Is 55,6

6
3 Car 3,12 Jov 32,8 Jk 1,5

25
Ps 106,11 Lk 7,30

7
30,5 Ps 83,10

26
3,34 Ps 2,4

8
1 Car 2,9 Ps 65,9

27
10,25 Sof 1,15

9
4,18 8,20

28
1 Car 8,18 Is 1,15 Er 11,11 Mih 3,4 Ps 17,41 Jov 27,9 Jn 7,34

10
14,33 22,18

11
4,6 6,22

29
1,22 Is 1,3 5,13

12
6,12 28,26

30
3,11 Ps 80,11

13
4,19 21,16 Ps 81,5 Jn 3,19-20

31
5,22-23 14,14 22,8 Er 6,19 Jov 4,8

14
10,23 Er 11,15

32
Er 2,19 Mt 19,8

Mudrosta n# pazi od zlo Sinko, ako gi primi{ zborovite na Moite zapovedi, i gi za~uva{ vo sebesi, 2 ako uvoto tvoe vnimatelno ja slu{a mudrosta, ako srceto tvoe se prikloni kon razmisluvawe; 3 ako gi povika{ znaeweto i razumot; 4 ako gi bara{ kako srebro i gi istra`uva{ kako riznica, 5 }e go razbere{ stravot Gospodov i }e go najde{ znaeweto za Boga. 6 Za{to Gospod dava mudrost; od ustata Negova doa|aat znaeweto i razumot;

15
21,8 Ps 124,5

33
3,24-26 Ps 24,12-13

16
6,24 7,5 23,27

Mudrost i poslu{nost kon Boga

2,1
3,1 4,10

2
22,17 5 Mojs 6,4

Sinko, ne zaboravaj ja poukata moja 7,10 1,21 i srceto tvoe da gi ~uva zapovedite Is Er 2,24 moi; Os 1 2 za{to tie }e ti pridadat dolgi dni, 18 godini na `ivot i mir. 7,27 3 Milosta i vistinata da ne bidat 9,18 skudni vo tebe: obesi gi na vratot svoj, napi{i gi vrz plo~ite na srceto svoe,

17

816
IZREKI
19
5,6 6,32 4 pa }e najde{ milost i blagovolenie pred o~ite na Boga i na lu|eto. 5 Nadevaj se na Gospod od s# srce i ne se potpiraj vrz tvojot razum. 6 Po site svoi pati{ta razmisluvaj za Nego, i Toj }e ti gi poka`e tvoite pateki. 7 Ne smetaj se za mudrec; imaj strav od Gospod i begaj od zloto: 8 toa }e bide zdravje za tvoeto telo i lek za tvoite koski. 9 Davaj Mu prinos na Gospod od imotot tvoj i od prvinite na plodovite od tvoite pridobivki, 10 i tvoite `itnici }e se ispolnat do vrvot, a tvoite presi }e se prelevaat od vino. 11 Ne zanemaruvaj ja, sinko, kaznata od Gospod, i da ne ti e te{ko od Negovoto ukoruvawe; 12 za{to kogo Gospod go saka, nego i go kara, kako i tatkoto sinot svoj {to go qubi. 22 tie }e bidat `ivot za du{ata tvoja i ukras na vratot tvoj; 22a) }e bidat iscelenie za tvojata plot, i lek za tvoite koski; 23 toga{ }e odi{ bezopasno po patot svoj, i nogata tvoja nema da se sopne. 24 Koga }e legne{ da spie{, nema da se pla{i{, i koga }e zaspie{, sonot }e ti bide prijaten. 25 Nema da se ispla{i{ od nenadeen strav, nitu od napad, koj doa|a od bezbo`nicite, 26 bidej}i Gospod }e bide na site tvoi pati{ta i }e ja zapazi nogata tvoja od prepnuvawe. 27 Ne otka`uvaj da mu napravi{ dobro na onoj, koj ima potreba, koga rakata tvoja ima sila da mu pomogne. 28 Ne veli mu na prijatelot svoj: Odi si i dojdi pak; utre }e ti dadam koga si vo sostojba da mu pomogne{. 29 Ne kroj zlo protiv bli`niot svoj, koga toj so doverba `ivee kaj tebe. 30 Ne karaj se so ~ovek bez pri~ina, koga ne ti napravil nikakvo zlo. 31 ne zaviduvaj mu na ~ovek koj postapuva nasilno, i ne izbiraj ni eden od pati{tata negovi, 32 za{to na Gospod Mu e odvraten bezbo`nikot, a blizok e so pravednikot. 33 Prokletstvoto Gospodovo e vrz domot na bezbo`niot, a `iveali{teto na pravedniot Bog go blagoslovuva. 34 Nad onie {to se podigruvaat, Toj im se potsmeva, a na smirenite im dava blagodat. 35 Mudrite }e nasledat slava, a bezumnite - sram.

9
2 Mojs 23,19 5 Mojs 26,2 Is 43,23 Mal 3,10

20
4,18 12,28

10
5 Mojs 28,8 Joil 2,24

21
10,30 Ps 36,9 Mt 5,5

11-12
Jov 5,17 Evr 12,5

22
5 Mojs 28,63 Ps 36,38 52,5

12
5 Mojs 8,5 Judita 8,23 Tov 12,13 Otkr 3,19

3,1
4,5 2 Mojs 20,6 5 Mojs 30,16 Ps 118,61

13
8,32-26 Sir 25,11

14
8,19 16,16 Jov 28,15 Mudr 7,9

2
3,16 4,10 9,11 10,27 Ps 90,16 119,165

15
8,11 Jov 28,18

3
1,9 6,21 7,3 14,22 5 Mojs 6,8 Er 17,1 2 Kor 3,3

Mudrost i sre}a Bla`en e ~ovekot, koj se zdobil so mudrost, i ~ovek, {to spe~alil razum; 14 podobro e da ja dobieme nea, otkolku riznici so srebro i zlato; 15 taa e poskapa i od skapocenite kamewa; i s# {to ti e milo, ne mo`e da se sporedi so nea. 16 Vo desnicata nejzina e dolgove~nosta, a vo levicata $ e bogatstvoto i ~esta; 16a) od ustata $ izleguva pravda, zakon i milost nosi na jazikot, 17 pati{tata nejzini se prijatni pati{ta, i site pateki nejzini se spokojni. 18 Taa e drvo na `ivotot za onie, {to ja pridobivaat, i bla`eni se, onie koi ja zapazuvaat. 19 Gospod so mudrost ja osnova zemjata, so razum gi utvrdi nebesata; 20 preku Negovata mudrost se otvoraat bezdnite, i oblacite pu{taat rosa. Gospod go ~uva mudriot Sinko, ne ispu{taj gi od previd ovie raboti; zapazi ja mudrosta i razumot;
21 13

16
3,2 8,18 22,4 Ps 111,3

17
16,7 Ps 118,165

4
8,35 1 Car 2,26 Ps 110,10 Lk 2,52 Rim 12,17

18
11,30 13,12 15,4 1 Mojs 2,9 Otkr 2,7

5
22,19 23,4 Is 5,21 Er 9,24 Ps 36,3.5

19
8,27-28 Ps 103,24

20
1 Mojs 7,11 5 Mojs 33,28 Jov 36,28

6
16,3 Is 45,13 1 Let 28,9

Steknuvawe i ~uvawe na mudrosta

7
8,13 16,6 Jov 28,28 Rim 12,16

8
4,22 9,11

Slu{ajte ja, deca, tatkovata pouka i vnimavajte, ta da se nau~ite na 21 razum, 2 za{to dobar dar vi daruvam; ne osta- 4,21 8,14 vajte ja mojata zapoved. 3 Za{to i jas bev sakan sin na tatko mi, i kako edinec omilen na majka mi; 4 i tatko mi me pou~uva{e i mi vele{e: zborovite moi zadr`i gi vo srceto tvoe; pazi gi moite zapovedi i ne zaboravaj gi!

817
IZREKI
22
1,9 4,22 8,35 16,22 21,21 5 Mojs 32,47 5 Zdobivaj se so mudrost, pridobivaj razum; ne zaboravaj go toa i ne otstranuvaj se od zborovite na ustata moja. 6 Ne ostavaj ja, - i taa }e te ~uva, sakaj ja, - i taa }e se gri`i za tebe. 7 Najva`na e mudrosta: pridobivaj mudrost i za siot svoj imot pridobivaj razumnost. 8 Visoko ceni ja, i taa }e te vozdigne; taa }e te proslavi, ako ja pregrne{, 9 }e polo`i na glavata tvoja prekrasen venec, so velikolepna kruna }e te dari. 24 Otfrli ja od sebe la`livosta na ustata, i lukavstvoto na jazikot od sebe oddale~i go. 25 O~ite tvoi neka gledaat pravo, i klepkite tvoi da bidat upraveni pravo pred tebe. 26 Proveri ja patekata so nozete svoi, i site pati{ta tvoi neka bidat cvrsti. 27 Ne skr{nuvaj ni desno, ni levo; oddale~i ja nogata tvoja od zloto. 28 za{to desnite pati{ta Gospod gi nadgleduva, a levite se rasipani. 29 Toj }e gi napravi tvoite pati{ta pravi, i tvoeto odewe }e go uredi vo mir.

35
14,18 28,10

4,1
1,8 2,2

23
4,12 10,9 Is 5,27 63,13 Ps 90,12 121,3

2
3,1 5 Mojs 32,2 Ps 88,30 119,87

24
1,33 6,22 Ps 3,4 4,9 Jov 11,19

3
1 Let 22,5 28,9 Sir 6, 18-37

Protiv bezbo`ni~ko odnesuvawe Slu{aj, sinko, i primi gi zborovite moi, - i }e ti se umno`at godinite na `ivotot. 11 Ti go poka`uvam patot na mudrosta, te vodam po pravi pateki. 12 Ako odi{, nozete tvoi nema da se sopnat, i ako potr~a{, nema da se izmori{. 13 Dr`i se zdravo za poukata, ne ostavaj ja; pazi ja, bidej}i taa e tvojot `ivot. 14 Ne odi na pat bezbo`ni~ki i ne odi po patot na lo{i lu|e; 15 ostavi go, ne odi po nego, otstrani se od nego i zaobikoli go; 16 za{to tie ne zaspivaat, ako ne napravat zlo; i son ne gi fa}a, ako ne dovedat nekogo do pad; 17 za{to tie jadat leb od bezzakonie i pijat vino od grabe`. 18 Patekata na pravednite e kako bolskava svetlina, koja sveti s# pove}e i pove}e, duri ne nastane den. 19 A patot na bezzakonicite e kako temnina; tie ne znaat, od {to }e se sopnat. Cvrsto odnesuvawe Sinko, vnimavaj na zborovite moi i pribli`i go uvoto kon poukite moi; 21 da ne otstapuvaat tie od tvoite o~i; ~uvaj gi vnatre vo srceto svoe: 22 za{to tie se `ivot za onoj {to gi na{ol, i zdravje za celoto telo negovo. 23 Od s#, {to e za pazewe, najmnogu ~uvaj go srceto svoe, za{to od nego se izvorite na `ivotot.
20 10

4
3,1 7,2 3 Mojs 18,5 Jov 22,22

25
Ps 90,5 Jov 5,21 1 Ptr 3,6.14

Predupreduvawe do nevernata `ena Sinko, vnimavaj na mudrosta moja i pribli`i go uvoto kon zborovite moi, 2 za da ja zapazi{ dobrata misla, i ustata tvoja da go zacvrsti znaeweto; 3 za{to med te~e od ustata na neverna `ena, i nejzinata usta e pomazna od maslinovo maslo; 4 no posledicite od nea se gor~livi kako pelin, ostri kako me~ so dve se~iva; 5 nozete nejzini sleguvaat kon smrtta, stapkite nejzini vodat do pekolot. 6 Taa ne odi po patot na `ivotot, pati{tata nejzini se nepostojani, taa e nerazumna. 7 Zatoa sega, sinko, poslu{aj me i ne otstapuvaj od zborovite moi. 8 Dr`i go podaleku od nea patot svoj i ne pribli`uvaj se do vratata na ku}ata nejzina, 9 za da ne si go dade{ `ivotot svoj na drug i godinite svoi na ma~itel; 10 za da ne se nasituvaat tu|incite od tvojata sila, i rabotata tvoja da ne bide za tu|a ku}a, 11 za da ofka{ otposle, koga plotta tvoja i teloto tvoe }e bidat isto{teni, 12 za{to potoa }e re~e{: Zo{to ja mrazev poukata, i srceto moe go prezira{e razobli~uvaweto, 13 zo{to ne go poslu{av glasot na moite u~iteli, i ne go priklonuvav uvoto kon onie {to me pou~uvaa?

5
4,7 16,16

26
1 Car 2,9

27
Rim 13,7 Gal 6,10

6
2 Sol 2,10

7
23,23

28
3 Mojs 19,13 5 Mojs 24,15 Sir 4,3

8
24,14

9
1,9 Sir 6,31

29
6,14 14,22

10
2,1 3,2

30
26,17 Rim 12,18

11
1 Car 12,24

31
4,14 24,1 Ps 36,1

12
3,23 Ps 17,36 Jk 5,20 1 Ptr 4,8

32
11,20 Ps 24,14 Jov 29,4

13
3,18.22 Jn 6,63

33
12,7 14,11 5 Mojs 11,28 Mal 2,2 Jov 8,6

14
1,15 3,31 Ps 1,1

15
3,7 16,17

34
Jk 4,6 1 Ptr 5,5

818
IZREKI
16
Mih 2,1 Ps 35,4 14 Za malku }e padnev vo sekakvo zlo srede sobranieto i op{testvoto! 8 no ja prigotvuva hranata lete, ja sobira vo vreme na `etva hranata svoja. 8a) Ili odi kaj p~elata i vidi kolku e trudoqubiva, kakva pofalna rabota izvr{uva; 8b) trudot nejzin za zdravje go upotrebuvaat i carevite i obi~nite lu|e. Nea site ja sakaat i taa e slavna. 8v) Iako po silata e slaba, po mudrosta e po~ituvana. 9 Do koga, mrzliv~e }e spie{? Koga od sonot }e stane{? 10 Malku }e pospie{, malku }e podreme{, malku so skrsteni race }e pole`i{: 11 i }e dojde siroma{tijata tvoja kako patnik, i nema{tijata tvoja kako razbojnik. 11a) Ako pak, ne bide{ mrzliv, `etvata tvoja }e dojde kako izvor, a skudnosta }e izbega daleku od tebe.

2
3,21 Mal 2,7

17
Is 5,22 28,1.7 Amos 2,8 Jov 15,16

Qubi ja `enata na svojata mladost Pij od vodata na tvojot izvor i od onaa, {to izvira od tvojot kladenec. 16 Neka ne se razlevaat tvoite izvori po ulicata, vodnite potoci - po plo{tadite; 17 neka ti pripa|aat tie samo tebe, a ne i na tu|inci. 18 Blagosloven da bide izvorot tvoj; i ute{uvaj se so `enata na svojata mladost. 19 Neka ti e mila kako ko{uta i kako srna draga; nejzinite gradi neka te dopiraat vo sekoe vreme, so qubovta nejzina nasladuvaj se postojano; 20 i zo{to ti e, sinko, da se zabavuva{ so nadvore{na i da gi pregrnuva{ gradite na tu|a? 21 Za{to pati{tata na ~ovekot se pred o~ite na Gospod, i Toj gi gleda site pateki negovi. 22 Bezzakonikot go fa}aat negovite sopstveni bezzakonija, i vrskite na grevot negov go dr`at: 23 toj umira bez da bide pou~en, i poradi golemoto svoe bezumie zaginuva. Ne davaj garancija za tu|i dolgovi Sinko, ako si zel odgovornost za tvojot bli`en i si ja dal rakata svoja za drug, 2 ti si se vrzal so zborovite na ustata svoja, faten si so zborovite na svojata usta. 3 Zatoa napravi, sinko eve {to, za da se izbavi{, bidej}i si padnal vo racete na svojot bli`en: odi, padni pred nozete na bliskiot svoj i moli go; 4 ne davaj im son na o~ite tvoi i dremka na klepkite svoi, 5 spasuvaj se kako srna od stapica i kako ptica od pti~ar. Ne bidi mrzliv Odi kaj mravkata, mrzliv~e, vidi ja nejzinata rabota i bidi mudar. 7 Taa nema nitu na~alnik, ni nastojnik, nitu zapovednik;
6 15

3
2,16 5,20 7,5 22,14 Ps 54,21 Pesna 4,11

18
6,23 13,9 Is 9,2 Ps 111,4 Jov 11,17 Dan 12,3 Mt 5,16

4
Sir 9,1-9

5
2,18 7,27

19
2,13 Is 59,9-10 Er 23,12 Mt 6,23 Jn 11,10 12,35

6
30,20 3 Ptr 2,14

7
7,24 Ps 118,102

20
2,1 5,1 7,24 22,17

8
7,25

21
3,21 7,1

22
3,8.22 12,18

23
Mt 12,34 Lk 6,45

24
6,12 10,32 19,1

Lukaviot ~ovek 12 ^ovek lukav, ~ovek ne~estiv odi so la`liva usta, 13 namignuva so o~ite, govori so nozete, dava znaci so prstite, 14 vo srceto negovo ima podmolnost: toj smisluva zlo vo sekoe vreme, see razdori. 15 Zatoa nenadejno }e dojde negovata propast, naedna{ }e bide sotren - i ne }e ima lek za nego. Ona {to Gospod go prezira Eve {est raboti, koi Gospod gi mrazi - duri sedum, {to Mu se odvratni na du{ata Negova: 17 o~i gordelivi, jazik la`liv i race, {to prolevaat nevina krv, 18 srce {to kroi lo{i planovi, noze, koi brzo tr~aat kon zlo, 19 la`en svedok, koj izmisluva lagi, i onoj, {to see razdor me|u bra}a.
16

9
Sir 23,21

10
Sir 9,6 Lk 15,13

11
7,22-23 31,3

12
1,7.22.25.29 12,1

13
1,29-30

25
3,6 11,5 15,21 Ps 5,8 119,128

14
6,33

15
Is 36,16

16
Er 14,1-6

26
5,21 Ps 118,5 Evr 12,13

17
4 Mojs 20,19 21,22 5 Mojs 2,28

27
1,15 5 Mojs 5,32 28,14

5,1
4,20 22,17

Predupreduvawe do `ena - prequbnica 20 Sinko, ~uvaj ja zapovedta na svojot tatko i ne otfrlaj ja poukata na majka si; 21 vrzi gi zasekoga{ za srceto svoe, vrzi gi okolu vratot svoj.

18
5 Mojs 24,5 Is 62,5 Prop 9,9

819
IZREKI
19
Pesna 2,7 3,5 4,5 7,4 22 Koga trgnuva{, tie }e te rakovodat; koga legne{ da spie{, }e te ~uvaat, a koga }e se razbudi{, }e razgovaraat so tebe; 23 za{to zapovedta e svetilo, dobriot sovet - svetlina, a poukata - pat kon `ivotot, 24 za da te ~uvaat od rasipana `ena, od laskav jazik na tu|a. 25 Ne posakuvaj ja ubavinata nejzina vo srceto svoe, i da ne te vovle~e so trepkite svoi, 26 za{to bludnata `ena se zadovoluva so korka leb, a `ena prequbodejka go ulovuva skapoceniot `ivot. 27 Mo`e li nekoj da nosi ogan vo gradi, a da ne se zapali oblekata negova? 28 Mo`e li nekoj da odi po v`areni jaglewa, a da ne gi izgori nozete svoi? 29 Istoto toa stanuva i so onoj, koj vleguva kaj `enata na bli`niot svoj; onoj {to }e se dopre do nea, nema da ostane bez vina. 30 Ne mu pro{tevaat ni na kradecot, ako krade za da si ja nasiti du{ata, koga e gladen; 31 ako go fatat, toj pla}a sedumpati pove}e, go dava celiot svoj imot. 32 Koj, pak, vr{i prequba so prequbnica, toj nema um; si ja pogubuva du{ata svoja, onoj {to go pravi toa; 33 biewe i sram }e najde toj, i bes~estieto negovo nema da se izbri{e, 34 za{to qubomorata ja razgoruva jarosta na ma`ot, i vo denot na odmazdata svoja - toj ne }e znae za milost, 35 nema da primi nikakov otkup i nema da se zadovoli ni so mnogu podaroci. 5 za da te pazat od tu|a `ena, koja zboruva prijatno. 6 Ete, edna{ gledav od prozorecot na ku}ata moja, niz mojata re{etka, 7 i vidov me|u neiskusnite, zabele`av me|u mladite edno nerazumno mom~e, 8 koe minuva{e preku plo{tadot blizu do nejziniot agol i koe ode{e po patot kon nejzinata ku}a, 9 na kve~erina koga se stemnuva{e, vo no}nata temnina i vo mrakot. 10 I ete, vo presret mu doa|a `ena, nakontena kako bludnica, so podmolno srce, 11 zborliva i neskrotliva, nozete nejzini ne se zapiraat v ku}i: 12 de na ulicata, de po plo{tadite i na sekoj agol postavuva stapici. 13 Taa go zgrap~i, go bakna i so besramno lice mu zboruva{e: 14 @rtva za mir imam denes: denes gi ispolniv zavetite svoi; 15 zatoa i izlegov da te presretnam, za da te pobaram, i te najdov; 16 so pokrivki go ukrasiv legloto svoe, so raznobojni platna egipetski; 17 legloto svoe go poprskav so smirna, aloj i dar~in; 18 dojdi, }e se nasladuvame so qubovta duri do zori, dojdi da se raduvame vo miluvawe, 19 za{to ma` mi ne e doma: toj zamina na dolg pat; 20 edna }esa srebro zede so sebe; }e si dojde doma kon polnata mese~ina. 21 So mnogu laskavi zborovi taa go privle~e, so mekata usta svoja go ovladea. 22 Toj vedna{ trgna po nea, kako {to vol odi na kolewe i kako elen - na istrel, 23 dodeka strela ne mu go probie crniot drob, kako pti~ka {to se frla vo stapica, a ne znae deka e taa za nejzina pogibel. 24 I zatoa, sinko, poslu{aj me i vnimavaj na zborovite od ustata moja. 25 Da ne skr{nuva srceto tvoe po nejziniot pat, da ne talka po patekite nejzini,

22
3,23-24

23
10,17

20
2,16 5,3 6,24 7,5 23,27

24
2,16 5,3 7,5

25
2 Mojs 20,17 Mt 5,28

21
15,3 17,3

22
1,31-32

26
1 Mojs 38,17

23
Jov 4,21 36,12

27-28
Os 7,4

29-35
Sir 9,9 19,3

6,1-5
11,15 17,18 20,16 22,26-27 27,13 Sir 8,13

7,1
2,1 6,20

6-11
10,26 12,24 13,4 15,19 18,9 19,24 20,4.13 21,25 22,13 23,21 24,30-34 26,13-16 30,25

2
4,4 5 Mojs 32,10

3
3,3 2 Kor 3,3

4
Mudr 8, 2-18 Sir 4, 11-19

12-15
11,20 16,27 17,20 24,22 Is 58,9 Ps 34,19

5
2,16 5,3.20 6,24

6-9
Sir 30,113

16-19
1,16 12,19 16,27 19,2 21,4 Is 1,15 59,3

@ena - prequbnica zaveduva mlad ~ovek Sinko, pazi gi zborovite moi, i sokrij gi vo tebe zapovedite moi. 2 Pazi gi zapovedite moi, i }e `ivee{; pazi go i u~eweto moe, kako zenicata na o~ite svoi. 3 Vrzi gi na prstite svoi, napi{i gi na plo~ite od srceto svoe. 4 Ka`i $ na mudrosta: Ti si mi sestra! - i nare~i go razumot tvoj rodnina,

10-13
Is 3,16-23 Ez 16,10-14

14-20
Ez 23,40-44

20
1,8 7,1

21-23
Prop 7,26

24-27
Sir 26, 9-12

21
3,3

820
IZREKI
8,1-3
1,20-21 26 za{to taa mnogumina smrtno ranila, i mnogumina junaci taa ubila. 27 Nejziniot dom e pat kon pekolot, koj vodi vo vnatre{nite `iveali{ta na smrtta. 19 plodovite moi se podobri od zlato, 22-36 24, i od naj~isto zlato, i korista od mene e Sir 9-22 Kol 1,17 pove}e otkolku od naj~isto srebro. 20 Jas odam po patot na pravdata, po 22-23 patekite na pravosudstvoto, Jn 1,1 21 za da im dostavuvam vistinsko dob- Otkr 3,14 ro na onie, {to me sakaat, nivnite riznici gi polnam. 21a) Ako go objavuvam ona {to se slu~uva sekojdnevno, nema da zaboravam da go spomnam i ona {to e otsekoga{. 22 Gospod me ima{e za po~etok na Svojot pat, pred site Svoi tvorbi, 23 me ima{e u{te od ve~nosta, vo po~etokot, pred da ja sozdade Zemjata. 24 Jas sum se rodila, koga u{te nemalo bezdni, koga u{te ne postoele izvori, izobilni so voda. 25 Jas sum se rodila pred da bidat vtemeleni gorite, pred ridovite, 26 koga Gospod u{te ne be{e ja sozdal Zemjata, ni poliwata, nitu prvite pra{inki na vselenata. 27 Koga Toj go oformuva{e neboto, jas bev so Nego, koga go postavuva{e horizontot nad bezdnata, 28 koga gi utvrduva{e oblacite vo visinite, koga gi zacvrstuva{e izvorite na bezdnata, 29 koga gi postavuva{e granicite na moreto, za da ne gi preminuvaat vodite negovite bregovi, koga gi polne{e osnovite na Zemjata, 30 jas bev kaj Nego koga sozdava{e, i se raduvav sekoj den, veselej}i se pred liceto Negovo za seto vreme, 31 veselej}i se na Negoviot zemen krug. A potoa radosta moja be{e so sinovite ~ove~ki.

4-11
Mudr 7, 22-8,1

12-21
Mudr 1

6
Sir 10 11,1-6

17
Mt 7,8 Jn 14,23

Povikot na mudrosta Neli mudrosta vika? I neli razumot go izdiga glasot svoj? 2 Mudrosta zastanuva na visoki mesta, kraj patot, na raskrsnici; 3 taa vika pred portite pri vlezot vo gradot, kaj vlezot od vratata silno izvikuva: 4 Kon vas, lu|e, vikam, i kon sinovite ~ove~ki e mojot glas! 5 Nau~ete se, nerazumni, na blagorazumie, i bezumni, - na razum. 6 Slu{ajte, bidej}i }e govoram va`ni raboti, i ustata moja }e izre~e pravda; 7 za{to jazikot moj }e ja izgovori vistinata; la`livata usta odvratna e za mene. 8 Site zborovi na ustata moja se spravedlivi; vo niv nema ni podmolnost, ni lukavstvo; 9 site tie se jasni za razumniot i spravedlivi za onie, {to se zdobile so znaewe. 10 Primete go u~eweto moe, a ne srebro; podobro znaewe, otkolku najdobro zlato; 11 za{to mudrosta e podobra od biser, i ni{to, od ona {to e skapoceno, ne mo`e da se sporedi so nea.

Mudrosta se pretstavuva Jas, mudrosta, `iveam so razumot i baram resuduva~ko znaewe. 13 Stravot Gospodov go mrazi zloto; ja mrazi gordosta i visokomernosta, lo{iot pat i podmolnata usta. 14 Moi se sovetot i pravdata; jas sum razum, vo mene e silata. 15 Preku mene carevi caruvaat, i zapovednici pravda ozakonuvaat; 16 preku mene na~alnici upravuvaat i golemci i site sudii zemni. 17 Gi sakam onie {to mene me sakaat, i koi me baraat, }e me najdat; 18 vo mene se bogatstvoto i slavata, bogatata riznica i pravdata;
12

Bla`eni se onie {to ja slu{aat mudrosta

32 I taka, sinko, sega poslu{aj me: bla`eni se, onie {to gi pazat moite pati{ta! 33 Poslu{aj ja poukata, bidete mudri i ne otstapuvajte od nea. 34 Bla`en e onoj ~ovek, koj me slu{a, stanuvaj}i bodar sekoj den kaj portite moi i stoej}i na stra`a pri vratata moja!

821
IZREKI
9,1-12
Is 25,6-9 Mt 22,1-14 Lk 14, 15-24 15,22-24 Otkr 19,9 35 Za{to, koj me na{ol mene, na{ol `ivot; i }e dobie blagodat od Gospod; 36 a koj gre{i protiv mene, nanesuva {teta na du{ata svoja: site {to me mrazat mene, ja sakaat smrtta. 14 sednuva pred ku}nata vrata na stol, po visokite mesta na gradot, 15 za da im veli na minuva~ite, {to si odat pravo po patot: 16 Koj e glupav, neka navrati tuka, a na maloumnite im veli: 17 Kradenata voda e slatka, i sokrieniot leb e - prijaten. 18 I toj ne znae deka tamu se mrtovcite, i deka pokanetite od nea se na dnoto od pekolot. 18a) No ti otrgni se, ne se zadr`uvaj na toa mesto, ne go zadr`uvaj ni pogledot tamu. 18b) Taka }e mine{ preku tu|a voda, }e pregazi{ tu|a reka. 18v) Begaj od tu|a voda i ne pij od tu| izvor 18g) za da `ivee{ dolgo vreme i da ti se prodol`i `ivotot u{te.

10,1
15,20 17,25 19,13

2
11,4 21,6 Ez 7,19

13-18
20,17 Ps 64

Opomenata na mudrosta Mudrosta si izgradi dom, gi utvrdi sedumte stolbovi negovi, 2 gi zakla svoite `rtvi, go rasto~i vo ~a{a vinoto svoe i ja prigotvi trpezata svoja; 3 gi isprati slugite svoi da oglasat od gradskite viso~ini: 4 Koj e nerazumen, da navrati tuka! I na maloumnite taa im re~e: 5 Dojdete, jadete go lebot moj i pijte go vinoto, {to sum go prigotvila; 6 ostavete ja nerazumnosta, i }e `iveete; odete po patot na razumot.

3
28,25 Ps 33,8-9 Mt 6,33

4
6,11 12,24 13,4

5
6,8.10 17,2 19,26 24,33

6
11,11 24,24-25

Mudriot i bezumniot Koj pou~uva besramnik, }e si spe~ali ukor, i koj go razobli~uva ne~estivecot - sram. 8 Ne izobli~uvaj go besramnikot, za da ne te namrazi; pou~uvaj go mudriot, i toj }e te zasaka. 9 Daj mu sovet na mudriot, i toj }e bide u{te pomudar; nau~i go pravedniot, i toj }e go zbogati svoeto znaewe. 10 Po~etok na mudrosta e vernosta kon Gospod, a po~ituvaweto na Svetiot e razum; 10a) pomisla na dobriot e da se znae zakonot, 11 za{to preku mene }e ti se umno`at dnite, i }e ti se dodadat godini na `ivotot. 12 Ako si mudar, mudar si za sebesi; i ako si lo{, samiot }e strada{. 12a) Koj se krepi na laga, toj pase vetrovi, gi goni pticite vo let, 12b) gi ostavil pati{tata na svoeto lozje i se vozi so kola po sopstvenata niva, 12v) minuva niz bezvodna pustina i zemja osudena na su{a, so racete svoi sobira besplodnost.
7

Za gluposta @ena bez rasuduvawe e zborliva, bezumna i ni{to ne razbira,

13

Za praveden `ivot Mudar sin go raduva tatko si, a bezumniot sin e taga na majka si. 2 Nepravedno steknato bogatstvo ne donesuva polza, a pravdata od smrt spasuva. 3 Gospod ne dopu{ta da gladuva du{ata na pravednikot, no bogatstvoto na bezbo`nicite go odzema. 4 Mrzlivata raka donesuva siroma{tija, a rakata na rabotliviot zbogatuva. 4a) Kaznuvaniot sin mudar }e bide i slugata bezumen toj }e go dr`i. 5 Koj sobira preku letoto, e razumen sin, a koj spie za vreme na `etva, e nerazumen sin. 6 Blagoslov po~iva vrz glavata na pravedniot, a nasilstvo im ja zatvora ustata na bezzakonicite. 7 Spomenot za pravedniot }e bide blagosloven, a imeto na ne~estivite }e bide prokolnato. 8 Mudriot po srce prima zapovedi, a nerazumniot, koj brbori, }e se sopne. 9 Koj odi vo neporo~nost, odi bez strav; a koj gi iskrivuva pati{tata svoi, }e bide kaznet. 10 Koj namignuva so o~ite, beda donesuva, a koj glupavo zboruva - propa|a. 11 Ustata na pravednikot e izvor na `ivotot, a nasilstvoto im ja zatvora ustata na bezzakonicite.

7
22,1 5 Mojs 4,6 Prop 7,1

10

8
13,3 Mt 7,24

9
26,26 28,18 Mt 10,26 Dela 13,10

10
10,8 18,20

11
Ez 7,11 Avak 2,17 Ps 7,16

822
IZREKI
12
17,9 1 Kor 13,4 Jk 5,20 12 Omrazata predizvikuva razdori, a qubovta gi pokriva site grevovi. 13 Vo ustata na razumniot ima mudrost, a za grbot na glupaviot - stap. 14 Mudrite go ~uvaat znaeweto, a ustata na glupaviot e blizu do smrtta. 15 Imotot na bogatiot e negov utvrden grad, a propast za bednite e nivnata siroma{tija. 16 Trudot na pravednikot vodi kon `ivot, uspehot na ne~estiviot - kon grev. 17 Koj ja pazi poukata, toj e na patot kon `ivotot; a koj go otfrla razobli~uvaweto - s# gubi. 18 Koj krie omraza, ima la`liva usta; a koj {iri kleveti, e glupav. 19 Pri mnogu zboruvawe ne se izbegnuva grevot, a razumen }e bide{ ako ja vozdr`uva{ ustata svoja. 20 Jazikot na pravedniot e odbrano srebro, a srceto na ne~estivite - nema vrednost. 21 Ustata na pravedniot pou~uva mnozina, a glupavite umiraat od nedostig na razum. 22 Blagoslovot Gospodov - zbogatuva, i ne donesuva so sebesi taga. 23 Glupaviot so veselba go pravi ona {to e prestapno, a na razumniot ~ovek mudrosta mu e svojstvena. 24 Od ona od {to se pla{i ne~estiviot, toa }e go snajde, a `elbata na pravednicite }e se ispolni. 25 Kako {to viorot minuva, taka i ne~estiviot }e is~ezne; a pravednikot e vrz ve~ni osnovi. 26 Ona {to e ocetot za zabite i dimot za o~ite, toa e mrzliviot za onie {to go pra}aat. 27 Stravot Gospodov dodava denovi, a godinite na ne~estivite }e se skratat. 28 O~ekuvaweto na pravednicite e radost, a nade`ta na ne~estivite }e zagine. 29 Patot Gospodov e krepost za neporo~niot, a propast za onie, {to vr{at bezzakonie. 30 Pravedniot nema da se pokoleba nikoga{, a lo{ite nema dolgo da `iveat na zemjata. 31 Od ustata na pravednikot te~e mudrost, a razvratniot jazik }e bide prese~en. 32 Ustata na pravednikot go poznava blagoprijatnoto, ustata na ne~estivite - razvratnoto. Neispravnite merila se odvratni pred Gospod, a to~nite merki Nemu Mu se ugodni. 2 ]e dojde li gordosta, }e dojde i sramot, no mudrosta e so smirenite. 3 Neporo~nosta na prostodu{nite }e gi rakovodi, a lukavstvoto na podmolnite }e gi pogubi. 4 Bogatstvoto nema da pomogne vo denot na gnevot, a pravdata }e spasi od smrt. 5 Pravdata na neporo~niot go izramnuva negoviot pat, a ne~estiviot }e padne poradi svojata ne~esnost. 6 Pravdata na prostodu{nite }e gi spasi, a bezzakonicite }e bidat uloveni od svoeto bezzakonie. 7 So smrtta na ne~estiviot ~ovek, is~eznuva nade`ta negova, i o~ekuvaweto na bezzakonicite zaginuva. 8 Pravednikot se spasuva od nevolja, a mesto nego vo nea pa|a ne~estiviot. 9 Licemerniot go pogubuva so usta bli`niot svoj, a pravednicite se spasuvaat so znaewe. 10 Koga pravednicite `iveat vo blagosostojba, gradot se raduva, a koga zaginuvaat bezbo`nicite, nastanuva veselba. 11 So blagoslovot na pravednite gradot se izdiga, a preku ustata na ne~estivite se razru{uva. 12 Maloumniot iska`uva prezir kon bli`niot svoj, no razumniot ~ovek mol~i. 13 Koj odi da ozboruva, izdava tajna, no verniot ~ovek ja ~uva tajnata. 14 Kade {to nema vodstvo, narodot propa|a, a pri mnogu sovetnici `ivee vo blagosostojba. 15 Koj se zastapuva za drug, zlo si donesuva, a koj go mrazi davaweto garancija, toj e vo bezopasnost. 16 Dobrata `ena spe~aluva slava, a rabotliviot ~ovek se zdobiva so bogatstvo. 17 Milosrdniot ~ovek si pravi dobro na du{ata svoja, a `estokiot po srce go ru{i teloto svoe.

29
15,29 22,12

13
19,29 26,3

11

30
2,21-22 Ps 36,29 Mt 5,5

14
13,3 18,7

31
12,19 13,3

15
18,11 19,7

32
15,28 16,13.30

16
11,18-19 15,6

11,1
16,11 20,10 3 Mojs 19,35-36

17
6,23 15,10

18
12,16 26,24

2
16,18 18,12 29,23

19
13,3 17,27 Prop 5,2 Jk 1,19

3
11,6 13,6

4
10,2 Ez 7,19 Sof 1,18

20
24,2 25,11

21
12,14 13,2

5
3,6 5,22

22
1 Mojs 24,35 5 Mojs 8,18

6
13,6 Ps 7,14-15

7
10,28 Mudr 3,18

23
2,14 15,21

8
21,18

24
13,21 Ps 144,20

9
16,29

25
12,3.7 Mt 7,24-25

10
29,2.16 Sir 9, 17-10,5

26
15,19 26,6.14

11
14,34 28,12.28

27
3,2 9,11 14,27

12
14,21

28
11,7.23 Jov 8,13

823
IZREKI
13
20,19 3 Mojs 19,16 Sir 19, 7-12 27,16-21 18 Bezbo`nikot vr{i izmamliva rabota, a na onoj {to see pravda, nagradata mu e vistinska. 19 Pravednosta vodi kon `ivot, a koj se stremi kon zlo, se stremi kon smrtta svoja. 20 Podmolnite po srce se odvratni pred Gospod, a neporo~nite vo svojot pat Nemu Mu se blagougodni. 21 Mo`e{ so sigurnost da re~e{ deka poro~niot nema da ostane nekaznet, a semeto na pravednite }e se spasi. 22 Ona {to e zlatna alka na nosot kaj sviwata, toa e `ena ubava, no bez razum. 23 Pravednite sakaat samo dobro, a ne~estivite gi o~ekuva gnev. 24 Eden razdava {tedro, i u{te mu se dodava; a drug preku mera e skr`av, i pak e siromav. 25 Dobrotvornata du{a }e bide nasitena, i koj napojuva drugi, i toj samiot }e bide napoen. 26 Koj zadr`uva hrana za sebe, nego narodot go prokolnuva; a koj ja prodava - vrz glavata negova stoi blagoslov. 27 Koj se stremi kon dobro, toj bara blagovolenie; a koj bara zlo, nego i go snao|a. 28 Onoj {to se nadeva na bogatstvoto svoe, }e propadne; a pravednicite kako zeleno drvo }e napreduvaat. 29 Koj ja zapustuva ku}ata svoja, }e nasledi vetar, a nerazumniot mu e sluga na mudriot. 30 Plodot na pravednikot e drvo na `ivotot, a mudriot pridobiva ~ove~ki du{i. 31 Ako na pravednikot mu se pla}a na zemjata, dotolku pove}e na ne~estiviot i na gre{niot. Koj ja saka poukata, go saka znaeweto; a koj go mrazi izobli~uvaweto - nerazumen e. 2 Dobriot dobiva blagodat od Gospod, a na podmolniot Toj }e mu sudi. 3 ^ovek nema da se zacvrsti so bezzakonie; a korenot na pravednite e nepodvi`en. 4 Dobrodetelna `ena e venec za ma`ot svoj, a onaa, {to go sramoti, e kako gnile` vo koskite negovi. 5 Mislite na pravednite se pravda, a planovite na bezbo`nicite - podmolnost. 6 Zborovite na ne~estivite se zaseda za prolevawe krv, a ustata na pravednite gi spasuva. 7 Kade i da se svrtat ne~estivite - iz~eznuvaat, a domot na pravednite ostanuva. 8 ^ovekot go falat spored razumot negov, a razvratniot po srce }e bide prezren. 9 Podobro da si mal, no da raboti{ za sebesi, otkolku da se pravi{ golemec, a da nema{ leb. 10 Pravednikot se gri`i i za `ivotot na dobitokot svoj, a srceto na bezbo`nikot e `estoko. 11 Koj ja obrabotuva zemjata svoja, }e se nasituva so leb; a koj odi po stapkite na bezrabotnicite, nerazumen e. 11a) Na koj mu e slatko po vino vreme da gubi, toj vo prestapite svoi bes~estie }e ostavi. 12 @elbata na gre{nikot e stapica od zlo; no korenot na pravednicite dava plod. 13 Ne~esniot se fa}a vo mre`a preku grevovite na ustata svoja; no pravedniot }e se spasi od nea. 13a) Koj gleda krotko, }e bide pomiluvan, a koj odi nasproti vratata, }e si ja naskrbi du{ata. 14 Od plodot na ustata svoja ~ovekot se nasituva so dobro, i na ~ovek mu se dava spored delata na negovite race. 15 Patot na nerazumniot mu se ~ini prav vo negovite o~i; no koj slu{a sovet, toj e mudar. 16 Glupaviot vedna{ }e go poka`e gnevot svoj, a blagorazumniot ja smiruva lutinata svoja. 17 Koj go ka`uva ona {to go znae, toj govori pravda, a la`niot svedok govori izmama. 18 Praznoslovecot ranuva kako me~, a jazikot na mudrite lekuva. 19 Pravednata usta ve~no `ivee, a la`liviot jazik - samo eden mig. 20 Vo srceto na onie {to mislat zlo, ima podmolnost, a kaj mirotvorcite radost.

29
15,27

30
17,6

31
16,2 20,27 1 Ptr 4,18

14
15,22 20,18 24,6

15
6,1-5 17,18 27,13 Sir 29, 14-20

12,1
15,10 Sir 4, 17-19

2
6,18 8,35

16
12,24.27 27,23-24 Sir 26, 13-16 36,22-27

3
10,25

4
31,11 Sir 36, 23-31 1 Kor 11,7

17
11,29 15,27

18
15,6 Os 10,12 Jk 3,18

5
12,20

6
14,3

19
10,16 12,28 Rim 6,23

7
10,25 Mt 7,24-27

20
12,22 15,9 17,22

8
16,22

9
25,16.27

21
16,5

10
27,23 5 Mojs 25,4 Sir 7,22

22
14,1

23
10,24.28

11
28,19

24
10,22

12
10,32 11,9 21,10.26

25
3,9-10 2 Kor 9,6

26
1 Mojs 42,6

12

13
11,8 18,7 21,23

27
16,4

14
13,2 18,20

28
14,11 Mk 10, 23-25

824
IZREKI
15
14,12 16,2 21,2 21 Pravedniot nema da go dostasa nikakvo zlo, a bezbo`nicite }e bidat prepolni so zlo. 22 La`livata usta e odvratnost pred Gospod, a koj govori vistina, blagougoden Mu e Nemu. 23 Rasudliv ~ovek go prikriva znaeweto svoe, a srceto na glupavite go razglasuva svoeto bezumie. 24 Rakata na rabotlivite }e gospodari, a mrzlivosta vodi vo ropstvo. 25 Tagata vo srceto go pritiska ~ovekot, a dobriot zbor go razveseluva. 26 Pravedniot mu go poka`uva patot na bli`niot svoj, a patot na ne~estivite gi vodi vo zabluda. 27 Mrzliviot svojot lov ne go pe~e; a trudoqubivosta e golemo bogatstvo. 28 Po patot na pravdata ima `ivot, i vo nejzinata pateka nema smrt. Mudriot sin ja slu{a tatkovata pouka, a neposlu{niot ne go slu{a prekorot. 2 Od plodot na ustata svoja ~ovekot }e vkusi dobro, a du{ata na bezzakonikot e polna so nasilstvo. 3 Koj ja ~uva ustata svoja, toj ja ~uva du{ata svoja; a koj {iroko ja otvora ustata svoja, te{ko nemu. 4 Du{ata na mrzliviot posakuva, no naprazno; a du{ata na rabotliviot }e se nasiti. 5 Pravedniot go mrazi la`liviot zbor, a bezbo`niot se odnesuva besramno i odvratno. 6 Pravdata go ~uva neporo~niot, a bezbo`nosta go pogubuva gre{nikot. 7 Nekoj se poka`uva bogat, a nema ni{to; drug se prika`uva za siromav, a ima golemo bogatstvo. 8 Ponekoga{ bogatiot so pari go otkupuva svojot `ivot, dodeka siromaviot ne treba od toa da se pla{i. 9 Svetlinata na pravednicite sveti silno, a svetiloto na ne~esnite zgasnuva. 9a) Podmolnite du{i lutaat vo grevovi, a pravednite se so`aluvaat i se smilostivuvaat. 10 Od gordosta proizleguva kavga, a mudrosta e vo onie {to primaat sovet. 11 Bogatstvoto, spe~aleno so bezzakonie, se namaluva, a koj sobira so trud, go zgolemuva. 12 Nade`ta, dolgo neostvarena, go iznemo{tuva srceto, a ispolnetata `elba e kako drvo na `ivotot. 13 Koj ne vodi gri`a za slovoto, toj si {teti, a koj se boi od zapovedta, nemu }e mu se dade nagrada. 14 Na lukaviot sin ni{to ne mu e dobro, a na mudriot doma}in delata mu uspevaat i patot mu e prav. 15 Poukata na mudriot e izvor na `ivotot; taa go izbavuva od mre`ite na smrtta. 16 Dobriot razum donesuva prijatnost, a patot na bezzakonicite, vodi vo propast. 17 Sekoj blagorazumen raboti so znaewe, a glupaviot se istaknuva so gluposti. 18 Lo{ glasnik nosi beda, a veren glasnik e spasenie. 19 Nema{tija i sram za onoj, {to go otfrla u~eweto; a onoj, koj ja pazi poukata, }e se proslavi. 20 Ispolnetata `elba e prijatna za du{ata, no na glupavite im e te{ko da go odbegnuvaat zloto. 21 Koj se sostanuva so mudri, mudar }e bide; a koj drugaruva so bezumni, glupav }e bide. 22 Gre{nicite zloto gi goni, a na pravednicite im se vra}a dobro. 23 Dobriot ostava nasledstvo i na vnuci, a bogatstvoto na gre{nikot se ~uva za pravednite. 24 Pravednite imaat bogatstvo mnogu godini, nepravednite brgu go zagubuvaat. 25 Koj ja `ali pra~kata, go mrazi sinot svoj; a koj go saka, go kaznuva od detskite godini. 26 Pravednikot jade do nasituvawe, a stomakot na bezzakonicite trpi od nedostig. Mudrata `ena si ja gradi ku}ata, a glupavata ja uriva so svoite race. 2 Koj odi po prav pat, se pla{i od Gospod; na kogo pati{tata mu se krivi, toj Go prezira (Gospoda).

4
10,4 12,27

16
19,11 29,11

5
11,12 23,9

17
6,19 14,5

6
11,3.5

7
11,24 12,9

18
11,9 15,2

8
22,2 23,4

19
10,31 21,6

9
4,18 20,20 24,20

20
12,5

21
14,14

10
11,2

22
6,17 11,20

11
10,2 20,21 21,6

23
13,16 15,2 Sir 21, 12-28

13

12
15,13.15 27,19

24
10,4 13,4 22,7

13
13,21

15
14,27

25
15,13 17,22

16
3,4 21,8

26
10,17 19,27

17
12,23 15,2

27
10,4 13,4

18
25,13

28
11,19

19
15,5

20
1 Mojs 3,6 Ps 9,23

13,1
15,5.32

21
14,7 15,7

2
12,14 18,20

22
10,24

3
10,19 18,21 21,23

14

23
28,8 Sir 44,11

825
IZREKI
24
15,25 22,28 23,10 3 Vo ustata na bezbo`nikot e kam{ikot na gordosta; a mudrite gi ~uva nivnata usta. 4 Kade {to nema volovi, ambarite se prazni; a od silata na volovite ima izobilno `ito. 5 Veren svedok ne la`e, a la`liviot svedok {iri mnogu lagi. 6 Razvratnikot bara mudrost, i ne ja nao|a; a razumniot do znaeweto lesno doa|a. 7 Begaj od bezumen ~ovek, kaj nego nema da najde{ razumna usta. 8 Mudar ~ovek vnimava na svoeto odnesuvawe, nerazumnosta na glupavite gi vodi vo zabluda. 9 Za glupavite grevot e {ega, a so pravednite e milosta Bo`ja. 10 Sekoj sam gi do`ivuva svoite tagi i svoite radosti i nikoj drug ne mo`e so nego da gi spodeli. 11 Ku}ata na bezzakonicite }e se sotre, a `iveali{teto na pravednite }e preuspee. 12 Ima pati{ta, koi na ~ovek mu izgledaat pravi, no krajot nivni vodi vo smrt. 13 I pri smea ponekoga{ srceto boli, a po radosta nastapuva taga. 14 ^ovek so razvratno srce }e gi dobie plodovite na svoeto odnesuvawe, a dobriot - }e `ivee vo zadovolstvo. 15 Nerazumniot veruva na sekoj zbor, a blagorazumniot e vnimatelen na svoite ~ekori. 16 Mudriot ima strav i bega od zloto, a nerazumniot ne se ~uva, bidej}i se ~uvstvuva bezbeden. 17 Izbuvliviot ~ovek pravi gluposti, a pakosniot e omrazen. 18 Bezumnite glupost dobivaat za nagrada, a blagorazumnite se ukrasuvaat so znaewe. 19 Lo{ite }e se poklonat pred dobrite, a bezbo`nite - pred vratite na pravednikot. 20 Siromaviot go mrazat duri i negovite bliski, a bogatiot ima mnogu prijateli. 21 Gre{i onoj {to go prezira svojot bli`en, a bla`en e onoj {to e milosrden kon siromasite. 22 Neli se zabluduvaat onie, {to krojat zlo? No milost i vernost ima kaj onie {to mislat dobro. 23 Od sekoj trud ima dobivka, a praznite zborovi vodat kon skudnost. 24 Venec na mudrite e bogatstvoto nivno, a `ivotot na bezumnite e glupost. 25 Veren svedok du{i spasuva, a la`liviot lagi izmisluva. 26 Vo stravot pred Gospod ima golema nade`, i na ~edata Svoi Toj im e pribe`i{te. 27 Stravot Gospodov e izvor na `ivotot, izvor {to oddale~uva od mre`ite na smrtta. 28 Vo mnogubroen narod e veli~ieto na carot, a koga nema narod - propast e za gospodarot. 29 Kaj trpeliviot ~ovek razum ima mnogu, a lutiot poln e so gluposti. 30 Krotkoto srce e `ivot za teloto, a zavista e gnile` za koskite. 31 Koj pritesnuva siromav, go navreduva negoviot Sozdatel, a koj Go po~ituva Sozdatelot, mu pravi dobro na onoj {to e vo nu`da. 32 Za svoeto zlo bezbo`niot }e propadne, a pravedniot i pri smrtta }e ima nade`. 33 Mudrosta po~iva vo srceto na razumniot, a vo srceto na bezumniot ja nema. 34 Pravdata narod podiga, a bezzakonieto sramoti narodi. 35 Na carot mil mu e razumniot sluga, a se razgnevuva protiv onoj, koj go posramuva. Krotkiot odgovor gnevot go ubla`uva, a navredliv zbor jarost predizvikuva. 2 Na mudrite jazikot dobri znaewa iska`uva, a na bezumnite ustata gluposti blue. 3 O~ite Gospodovi se na sekoe mesto: tie gi gledaat i lo{ite i dobrite. 4 Krotok jazik e drvo na `ivotot, a zliot - rana na du{ata. 5 Bezumniot se podbiva so tatkovata pouka; a koj slu{a prekor, razumen e. 6 Vo ku}ata na pravednikot - golemo bogatstvo, a pe~albata na ne~estiviot propa|a.

17
14,29 15,18 19,11 29,22

25
19,18 22,15 23,13-14 29,15.17

18
3,35

19
11,21 12,21

26
10,3

20
19,4.7

14,1
9,1 24,3

21
11,12 14,31 Mt 5,7

2
14,31

22
20,28 21,16

3
12,6

4
12,10

23
12,11 28,19

5
12,17 19,5

24
8,18 24,3

6
17,24

25
24,28 25,18

7
23,9

26
19,23

8
15,21

27
13,14

9
3,34 11,20

28
17,6

10
15,13

29
16,32 19,11 29,20 Jk 1,19

11
12,7 15,25

12
12,15 16,25

30
15,13

15

31
14,21 17,5

13
Prop 7,2-4

14
10,24

32
24,16 28,1

15
1,32-33

33
18,2 24,7

16
22,3 27,12

34
11,11

826
IZREKI
35
16,13 22,11 7 Ustite na mudrite znaewe seat, no srceto na bezumnite ne postapuva taka. 8 @rtvata na bezbo`nite e odvratnost pred Gospod, a molitvata na pravednite Mu e prijatna. 9 Patot na ne~estiviot e odvratnost pred Gospod, a koj ja bara pravdata, Toj go saka nego. 10 Ostra kazna go ~eka onoj {to go ostava praviot pat, a koj go mrazi izobli~uvaweto - }e zagine. 11 Pekolot i propasta se otkrieni pred Gospod, a kako li nema da bidat srcata na sinovite ~ove~ki? 12 Razvratnikot ne gi saka onie, {to go prekoruvaat, toj ne razgovara so mudrite. 13 Veselo srce go pravi liceto veselo, a pri ta`no srce - i liceto e nata`eno. 14 Na razumen srceto bara znaewe, a ustite na bezumnite so glupost se hranat. 15 Na nesre}niot site dni mu se ta`ni; a `ivotot na sre}niot e postojano praznuvawe. 16 Podobro malku, no so strav Gospodov, otkolku golemo bogatstvo, i so nego nemir. 17 Podobro jadewe od zelen~uk, i so nego qubov, otkolku ugoeni teliwa, i so niv omraza. 18 Izbuvliv ~ovek raspravii kreva, a trpeliviot karanici smiruva. 18a) Dolgotrpeliviot ma` sporovite gi gasi, a ne~estiviot u{te pove}e gi raspaluva. 19 Patot na mrzliviot e poslan so trwe, a patot na pravedniot e ~ist. 20 Mudriot sin go raduva tatko si, a bezumniot nema po~it kon majka si. 21 Na nerazumniot bezumni mu se patekite, a razumen ~ovek odi po praviot pat. 22 Bez sovetuvawe namerite se osuetuvaat, a pri mnogu sovetnici tie uspevaat. 23 Prijatno e da se znae dobro da se odgovori. Kolku dobar e zborot izgovoren vo vistinskiot moment! 24 Mudriot razmisluva za patot na `ivotot, za da se otstrani od patot {to vodi vo pekolot i da se spasi. 25 Gospod }e go sotre domot na gordelivite, a me|ata na vdovicata }e ja zajakne. 26 Pomislite na lo{ite se odvratni pred Gospod, a zborovite na neporo~nite Mu se ugodni. 27 Lakomiot }e go rasturi svojot dom, a onoj, koj mrazi potkup, }e `ivee. 27a) So milostina i vera grevovite }e bidat o~isteni, a so stravot kon Gospod sekoj }e se otkloni od zloto. 28 Srceto na pravedniot misli {to zboruva, a ustata na ne~esnite isfrla zlo. 28a) Prijatni se pred Gospod pati{tata na pravednite lu|e; preku niv i neprijatelite stanuvaat prijateli. 29 Gospod e daleku od bezbo`nite, no ja slu{a molitvata na pravednite. 29b) Podobro e mala dobivka na praveden na~in steknata, otkolku golema letina ne~esno dobiena. 29v) Pravedno neka razmisluva srceto na ma`ot za da bidat od Boga ispraveni ~ekorite negovi. 30 Svetol pogled srce raduva, dobra vest koski hrani. 31 Koj go slu{a u~eweto na `ivotot, me|u mudri }e `ivee. 32 Koj ja otfrla poukata, ja mrazi du{ata svoja; a koj slu{a izobli~uvawe, toj pridobiva razum. 33 Stravot Gospodov u~i na mudrost, a pred slavata odi smirenosta.

19
22,5

20
10,1 30,17

15,1
15,18 25,15

21
10,23 14,8

2
15,7.14.21. 28

22
11,14 20,18

3
5,21 24,18

23
25,11

4
12,18 18,21

24
4,18-19

5
13,1 15,5.10.12. 32

25
23,10-11

26
6,16-18

6
4,16 28,1

27
1,19 28,16

7
10,31 13,16

28
29,20

8
21,27 Jn 9,31

29
1,28

9
11,20 12,22

30
25,25

31
25,12

10
12,1

32
8,35-36

11
16,2

33
9,10 18,12

12
9,12

13
12,25 17,22 18,14

14
18,15

15
18,14

16
16,8

17
17,1

18
14,29

Gospod vo sekojdnevniot `ivot ^ovekot razmisluva vo srceto svoe, no odgovorot na jazikot e od Gospod. 2 Site dela na ~ovekot mu izgledaat deka se ispravni, no Gospod gi ispituva du{ite. 3 Predaj gi delata svoi na Gospod, i tvoite nameri }e se ispolnat. 4 Gospod napravil s# so opredelena cel, a i bezbo`nicite - za sudniot den. 5 Sekoj gordeliv po srce e odvratnost pred Gospod: bidi siguren deka toj nema da ostane nekaznet. 6 So milosrdnost i pravda grev se is~istuva, i so strav Gospodov zlo se otstranuva.

16

16,1
16,9 20,24

2
15,11 21,2

3
3,5-7

4
11,21

5
8,13 11,21

827
IZREKI
6
14,16 7 Koga na Boga Mu se prijatni pati{tata na ~ovekot, Toj i so neprijatelite negovi go smiruva. 8 Podobro mala pe~alba so pravda, otkolku golema dobivka so nepravda. 9 ^ovekot sam go obmisluva patot svoj, no Gospod upravuva so nego. 25 Ima pati{ta, koi na ~ovekot mu izgledaat pravi, no krajot im e pat kon smrtta. 26 Koj se trudi, se trudi za sebe, za{to kon toa ustata go upatuva. 27 Lukav ~ovek zlo zamisluva, vo ustata svoja - ogan razgoruva. 28 Podmolen ~ovek see razdor, i klevetnik prijateli razdeluva. 29 Zlonameren ~ovek go mami svojot bli`en i go vodi kon lo{ pat; 30 zami`uva so o~ite, za da izmisli podmolnost: prekasuvaj}i si gi usnite, izvr{uva zlo. 31 Starosta e venec na slavata, taa vodi po patot na pravdata. 32 Dolgotrpeliviot e podobar od hrabriot, i koj vladee so sebe, podobar e i od osvojuva~ na gradovi. 33 @drepka se frla vo skut, no s# {to re{ava taa, od Gospod e. Podobro suv zalak i so nego mir, otkolku ku}a polna so zaklan dobitok, no vo razdor. 2 Razumen sluga gospodari nad razvraten i so bra}ata }e go podeli nasledstvoto. 3 Srebroto i zlatoto so ogan se ispituvaat, a srcata Gospod samiot gi ispituva. 4 Lo{ ~ovek se vslu{uva vo bezzakona usta; a la`livec - vo zlonameren jazik. 5 Koj se podbiva so siromav, Sozdatelot negov go navreduva; koj se raduva na zlo, nema da ostane nekaznet. 6 Sinovite na sinovite se venec na starite, a slava za decata se roditelite nivni. Celoto bogatstvo na svetot e vo verniot, a vo nevernikot nitu pari~ka nema. 7 Na bezumniot umen zbor ne mu prilega, u{te pove}e na golemec - la`liva usta. 8 Darot e skapocen kamen vo o~ite na onoj {to go dava: kade i da se svrti, }e uspee. 9 Koj gi pokriva prestapite, bara qubov, a koj odnovo napomnuva za niv, oddale~uva duri i prijatel. 10 Vrz razumniot posilno dejstvuva prekor, otkolku vrz glupaviot sto udari so stap.

25
14,12

7
5,21-22

26
13,12

8
15,16

27
6,12-15

9
19,21

28
18,8 26,20-22

10
24,21-22

11
11,1

12
20,8 25,5

13
14,35 22,11

14
19,12 20,2 25,15

15
20,28

16
8,10.19

Za carevite 10 Vo ustata na carot ima vdahnoveno slovo; negovata usta ne smee da gre{i na sud. 11 To~nite merila i tasovite se od Gospod; od nego se i site to~ni meri. 12 Nezakonskoto delo e odvratno za carevite, za{to so pravda prestolot se zajaknuva. 13 Spravedliva usta na carot mu e prijatna, i toj go saka onoj, {to ja ka`uva vistinata. 14 Careviot gnev e glasnik na smrtta; no mudar ~ovek }e go smilostivi carot. 15 Vo svetliot pogled na carot ima `ivot, i negovoto blagovolenie e oblak so zadocnet do`d. Op{testveniot `ivot i moralot 16 Da se zdobie{ so mudrost e mnogu podobro, otkolku so zlato, i da se zdobie{ so razum e pove}e za pretpo~ituvawe otkolku odbrano srebro. 17 Patot na pravednite e otstranuvawe od zloto: koj gi pazi svoite pati{ta - du{ata svoja }e ja zapazi. 18 Pred pogibel gordosta vrvi, i pred pa|awe - nadmenosta. 19 Podobro e da se smiruva{ vo duhot so krotki, otkolku da deli{ grabe` so gordelivi. 20 Koj ja vodi razumno rabotata svoja, dobro }e najde, i koj se nadeva na Gospod, bla`en e. 21 Mudrite po srce, razumni }e gi nare~at, i slatkiot zbor go zgolemuva znaeweto. 22 Razumot za onie, {to go imaat, e izvor na `ivotot, a u~enosta na bezumniot e glupost. 23 Srceto na mudriot go pravi jazikot negov mudar, i go umno`uva znaeweto vo ustata negova. 24 Prijatni zborovi se voso~en med: za du{ata slatki, a za koskite lekoviti.

29
3,31

30
15,11

31
20,29

32
14,29 17,27 19,11

33
18,18

17

17,1
15,17

2
10,5 19,26

17
19,16

3
16,2 1 Ptr 1,7

18
11,1 18,12

4
10,23

19
29,23

5
14,31 24,17

20
3,5

21
24,13-14

6
16,31

22
13,14

7
24,7

23
18,4

8
18,16 19,6 21,14

24
4,22

9
10,12 16,28

10
19,25

828
IZREKI
11
24,21-22 11 Lo{iot ~ovek bara samo zlo, zatoa `estok angel }e bide ispraten protiv nego. 12 Podobro ~ovek da sretne me~ka, ~ii me~iwa se grabnati, otkolku bezumen vo negovoto bezumstvo. 13 Koj vra}a zlo za dobro, zloto nema da ja napu{ti ku}ata negova. 14 Po~etok na karanicata e kako koga vodna brana se otvora: otstapi od karanicata pred da se razgori. 15 Koj opravduva gre{en i koj obvinuva praveden - i obajcata se odvratnost pred Gospod. 16 [to }e mu se pari vo racete na bezumen za da kupi mudrost, koga vo nego nema razum?! 16a) Toj {to za sebe gradi visoka ku}a, }e posaka da se sopre, a toj {to go iskrivuva u~eweto, }e padne vo zlo. 17 Prijatelot saka vo sekoe vreme i kako brat }e se javi vo vreme na nevolja. 18 Nerazumen ~ovek podava raka i stanuva garant za bli`niot svoj. 19 Koj saka karanici, go saka grevot, i koj visoko ja izdiga vratata svoja, bara da padne. 20 Podmolno srce nema da najde dobro, i lukav jazik }e zapadne vo beda. 21 Komu se rodil glupak, te{ko nemu. Za tatkoto na bezumen nema radost. 22 Veseloto srce e blagotvorno kako lek, a padnatiot duh koski su{i. 23 Ne se pravi pati{tata na ne~esnite {to zemaat potkup; tie go iskrivuvaat patot na pravosudieto. 24 Mudrosta e pred liceto na razumniot, a o~ite na bezumniot se na krajot od zemjata. 25 Glupav sin e maka za tatkoto i ogor~uvawe za majkata. 26 Ne e dobro da kaznuva{ praveden, nitu da tepa{ na~alnik. 27 Razumniot e vozdr`an vo zborovite svoi, a odmereniot e trpeliv i spokoen. 28 I bezumniot koga mol~i, za mudar go smetaat, i koj ja zatvora ustata svoja - za razumen go smetaat. Tvrdoglaviot se upravuva spored svoite `elbi i stanuva protiv s# {to e umno. 2 Bezumniot ne saka znaewe, tuku samo da gi izlo`i svoite misli. 3 So doa|aweto na ne~esniot, doa|a i prezirot, a so nedostojniot - doa|a i sramot. 4 Zborovite na ~ove~kata usta se dlaboki vodi; izvor na mudrosta - brzote~en potok. 5 Ne e dobro da bide{ licemeren kon bezbo`niot, za da go sobori{ pravedniot vo sudot. 6 Ustata na bezumniot vodi kon kavga, a zborovite negovi predizvikuvaat tepa~ka. 7 Jazikot na bezumniot e pogibel za nego, a usnite negovi se stapica za du{ata negova. 8 Stravot go soboruva mrzliviot, a ma`ite so du{i sli~ni na `eni, }e gladuvaat. 9 Zborovite na klevetnikot se kako slatki, i tie vleguvaat vnatre vo utrobata. 10 Nemarniot vo rabotata svoja e brat na rasipnikot. 11 Imeto na Gospod e cvrsta kula: ako vo nea pobegne pravednik, bezbeden e. 12 Imotot na bogat ~ovek e kako tvrdina i vo mislite mu e kako visoka ograda. 13 Pred pa|awe srceto na ~ovekot se vozgordejuva, a smirenosta odi pred slavata. 14 Koj dava odgovor pred da islu{a, bezumen e; toa e sram za nego. 15 Duhot na ~ovekot go potkrepuva vo nemo}, a skr{en duh - koj mo`e da potkrepi? 16 Srceto na razumniot se zdobiva so znaewe, i uvoto na mudrite bara pouka. 17 Podarokot {to go dava ~ovekot, mu otvora pat i do golemcite go doveduva. 18 Prviot po tu`bata si e prav, no doa|a protivnikot negov i go poreknuva. 19 @drepkata prekinuva raspravii i re{ava spor me|u silnite. 20 Navreden brat e ponepristapen od utvrden grad, a karanicite ponepopustlivi od zatvaralo na kula. 21 Od plodot na ustata na ~ovekot se polni stomakot negov; od plodovite na ustata svoja toj se nasituva.

2
12,23 13,16

12
27,22

3
12,8

13
12,14

4
20,5 Jn 7,38

14
20,3 25,8

5
24,23 28,21 3 Mojs 19,15

15
18,5 24,24

16
23,23

6
19,29

17
18,24

7
10,14 12,13 13,3

18
6,1 11,15 22,26

9
26,22

19
11,2 16,18 29,22-23

10
10,4 28,24

11
14,26

20
18,21

12
10,15

21
10,1

13
11,2 16,18

22
15,13

23
15,27

14
20,25

24
14,6

15
15,13 17,22

25
10,1

16
15,14

26
17,15 18,5

17
17,8 21,14

27
10,19 14,29

18
25,8

28
14,33

19
16,33

20
25,15

18,1
16,28 17,9

21
12,14 13,2

18

829
IZREKI
22
12,13 13,3 22 Smrtta i `ivotot mu se pot~ineti na jazikot, i onie {to go vladeat, }e vkusat od plodovite negovi. 23 Koj na{ol `ena, na{ol sre}a i dobil blagodat od Gospod. Koj otfrla dobra `ena, toj go otfrla i dobroto, a koj poddr`uva prequbnica, bezumen e i ne~esen. 24 Siromaviot govori so molba, a bogatiot odgovara ostro. 25 Koj saka da ima prijateli, i sam treba da bide dru`equbiv; za{to ima prijateli poprivrzani od brat. Podobro siromav, koj odi vo svojata neporo~nost, otkolku bogat so la`liva usta, pritoa i glupav. 2 Ne $ e dobro na du{ata bez znaewe; a koj brza so nozete, se sopnuva. 3 Glupavosta na ~ovekot mu go iskrivuva patot negov, a srceto negovo negoduva protiv Gospod. 4 Bogatstvoto sobira mnogu prijateli, a siromaviot go napu{ta i prijatelot negov. 5 La`niot svedok nema da ostane nekaznet, i koj govori laga, nema da se spasi. 6 Mnozina im se umilkuvaat na golemcite, i sekoj mu e prijatel na ~ovekot, koj dava podaroci. 7 Siromaviot go mrazat site negovi bra}a, a u{te pove}e se oddale~uvaat od nego prijatelite: tr~ka po niv, za da progovori - no niv gi nema. 8 Koj se zdobiva so razum, ja saka du{ata svoja; koj ja pazi mudrosta, nao|a sre}a. 9 La`niot svedok nema da ostane nekaznet, a koj govori laga, }e zagine. 10 Na glupaviot ne mu prilega rasko{, u{te pomalku na sluga - da gospodari nad knezovi. 11 Blagorazumnosta go pravi ~ovekot baven na gnev, i za nego e ~est da bide popustliv kon gre{kite. 12 Gnevot na carot e kako lavovsko rikawe, a milosta negova - kako rosa po treva. 13 Glupav sin e propast za tatko si, i `ena kavgaxika e kako nezapirliva kapka od strea. 14 Ku}ata i imotot se nasleduvaat od roditelite, a razumna `ena e dar od Gospod. 15 Mrzlivosta tera vo son, a nemarna du{a trpi glad. 16 Koj pazi zapoved, ja zapazuva du{ata svoja, a koj ne se gri`i za svoite pati{ta, }e zagine. 17 Koj pravi dobro na siromav, zaem Mu dava na Gospod, i Toj }e mu plati za negovata dobrina. 18 Kazni go sinot svoj, dodeka ima nade`, i ne se vozbuduvaj od vikaweto negovo. 19 Gnevniot neka trpi kazna, za{to ako go po`ali{, }e treba da go kazni{ u{te pove}e. 20 Slu{aj sovet i primaj pouka, za da stane{ potoa mudar. 21 Vo srceto na ~ovekot ima mnogu misli, no se izvr{uva samo opredelenata od Gospod. 22 Radost za ~ovekot e negovata milostina; podobro da bide{ siromav otkolku la`livec. 23 Stravot Gospodov vodi kon `ivot, i koj go ima, sekoga{ }e bide zadovolen, i zlo nema da go snajde. 24 Mrzliviot ja pru`a rakata kon hranata, no ne saka da ja podigne do ustata svoja. 25 Ako go kazni{ onoj {to se potsmeva, i prostiot }e stane razumen; i ako mu uka`e{ na razumniot, toj }e ja razbere poukata. 26 Koj go upropastuva tatko si i ja nabrkuva majka si, toj e besramen i ne~esen sin. 27 Nemoj, sinko, da slu{a{ soveti {to te otstranuvaat od zborovite na razumni. 28 Lukaviot svedok se potsmeva so sudot, i ustata na bezzakonicite golta nepravda. 29 Gotovi se sudovite za gordelivite, i udarite za teloto na bezumnite. Vinoto e potsmevka, rakijata buntovnik; i sekoj, koj im e pot~inet, ne e razumen. 2 Zapla{uvaweto od carot e kako lavovsko rikawe: koj go drazni, gre{i protiv sebesi.

14
18,22

23
12,4 19,14

15
6,9 10,4 20,4 23,21

24
22,7

16
13,13 15,10 16,17

25
17,17

17
14,31 28,27 Mt 25,40

19,1
28,6

2
21,5 28,20 29,20

19

18
13,24 23,13 29,15.17

3
11,3

19
15,1.18

4
14,20 19,7

20
8,33 12,15

5
6,19 19,9 21,28

21
16,9

22
3,3-4

6
18,16 21,14 29,26

23
14,27

7
28,19

24
26,15

8
16,20

25
21,11

9
19,5

26
10,5 28,24

10
26,1 30,22

27
10,17

11
14,29 16,32

28
4,17

29
10,13 26,3

12
16,14 20,2

13
17,25 21,9 27,15

20,1
23,29-35 31,4

20

2
19,12

830
IZREKI
3
17,14 3 ^est e za ~ovekot da se vozdr`i od kavga; a sekoj nerazumen se vpletkuva vo nea. 4 Mrzliviot naesen ne ora, a koga doa|a `etva, toj bara i ni{to nema. 5 Pomislite vo srceto na ~ovekot se dlaboki vodi, no razumen ~ovek gi iscrpuva. 6 Mnozina go falat ~ovekot za milosrdnosta negova, no koj nao|a vistinski ~ovek? 7 Pravednikot odi po svojata neporo~nost: bla`eni se decata negovi po nego. 8 Koga car praveden sedi na prestol, nemu ne mu se protivi nikakvo zlo. 9 Koj mo`e da ka`e: Go o~istiv srceto svoe, ~ist sum od grevot svoj? 10 Neednakvi terezii, neednakva merka, - i ednoto i drugoto se odvratnost pred Gospod. 11 Duri i dete mo`e da se poznae po rabotite negovi: ~isto li }e bide i pravilno li }e bide povedenieto negovo? 12 Uvo {to slu{a, i oko {to gleda, i ednoto i drugoto Gospod go sozdal. 13 Ne qubi da spie{, za da ne osiroma{i{; dr`i gi otvoreni o~ite svoi, i }e jade{ leb do nasituvawe. 14 Lo{o e, lo{o e, veli kupuva~ot, a koga }e odmine, toga{ se fali. 15 Ima zlato i mnogu skapoceni kamewa, no razumnata usta e poskapocena od s#. 16 Zemi ja oblekata negova, bidej}i se zalo`il za tu| ~ovek; i za tu|inka zemi zalog od nego. 17 Leb, spe~alen so nepravda, mu se zasladuva na ~ovek; no podocna - ustata negova so pesok se napolnuva. 18 Namerite dobivaat cvrstina preku sovetuvawe: duri po sovetuvaweto vodi vojna. 19 Koj odi da ogovara, otkriva tajna, i koj {iroko ja otvora ustata svoja, so nego ne se zdru`uvaj. 20 Koj zboruva lo{o za tatko si i za majka si, zenicite na o~ite negovi }e zgasnat srede dlaboka temnina. 21 Nasledstvo, {to se dobiva u{te vo po~etokot, nabrzina, nema da bide blagosloveno otposle. 22 Ne veli: ]e mu se odmazdam na neprijatelot, tuku ostavi na Gospod, Toj }e ti pomogne. 23 Dvojni merki se odvratnost pred Gospod; i neto~ni merki ne se dobri pred Gospod. 24 Stapkite na ~ovekot se naso~uvaat od Gospod; toga{, kako ~ovekot mo`e da go doznae patot svoj? 25 Stapica e za ~ovekot nabrzina da veti `rtva, a po `rtvata da se kae. 26 Mudar car gi raspoznava ne~esnite i go svrtuva vrz niv trkaloto. 27 Gospodov svetilnik e ~ove~kiot duh, koj gi ispituva site dlabo~ini na srceto. 28 Milosta i vistinata go zapazuvaat carot, i so milost toj go odr`uva prestolot svoj. 29 Slava za mladite e nivnata sila, a ukras za starcite - e nivnata bela kosa. 30 Ranite od borbata se lek protiv zloto, kako i udarite, {to stignuvaat do vnatre{nosta na utrobata. Srceto na carot e vo rakata Gospodova, kako vodnite potoci: Toj go naso~uva, kade {to }e posaka. 2 Site pati{ta na ~ovekot se pravi pred o~ite negovi; no Gospod gi meri srcata. 3 Da ja pazi{ pravdata i pravosudieto, Mu e pougodno na Gospod, otkolku `rtvite. 4 Gordelivite o~i, naduenoto srce, sjajot na gre{nik - seto toa e grev. 5 Mislite na trudoqubivite se stremat kon izobilie, a sekoj {to prebrzuva, trpi nema{tija. 6 Bogatstvo dobieno so la`liv jazik e sueta, koja brzo odminuva kaj onie {to ja baraat smrtta. 7 Nasilstvoto na bezbo`nicite }e se strupoli vrz niv, za{to se otka`ale da go pravat ona {to e dobro. 8 Kriv e patot na razvratniot ~ovek; a na ~esniot postapkite mu se pravi. 9 Podobro e da `ivee{ vo agol pod pokrivot, otkolku vo golema ku}a so `ena kavgaxika. 10 Du{ata na bezbo`niot saka zlo: vo negovite o~i nema da najde milost ni prijatelot negov.

22
24,29 Mt 5,39 Rim 12,17 1 Sol 5,15

4
13,4 19,24 21,25

23
11,1 20,10

5
18,4

24
16,9

6
28,20

25
29,20

7
13,22

26
20,8

8
16,10 20,26 25,5

27
6,23 28,13 1 Kor 2,10

9
21,2 1 Jn 1,8

28
16,12 29,14

10
11,1 20,23

29
16,31

11
22,15

30
17,10.26

12
15,30

13
6,9 19,15 24,33

21

21,1
16,10 24,21

2
16,2

14
16,16

3
1 Car 15,22 Is 1,11 Os 6,6

15
3,15

16
6,1 27,13

4
6,17 8,13 24,20

17
9,17

18
11,14 15,22 24,6

5
10,4 13,4 28,22

19
11,13 20,19 25,9

6
13,11 20,21

7
10,24

20
13,9 2 Mojs 21,17

8
2,15

21
28,20

831
IZREKI
9
19,13 21,19 25,24 27,15 11 Koga go kaznuvaat arogantniot, prostiot stanuva mudar; i koga mudriot go vrazumuvaat, toj se zdobiva so znaewe. 12 Sepravedniot go nabquduva domot na ne~esnite: toj ja zabrzuva nivnata nesre}a. 13 Koj gi pokriva u{ite svoi pred piskotot na siromaviot, toj i samiot }e pi{ti, - i nema da go ~ujat. 14 Taen podarok go stivnuva gnevot, a dar pod raka - i `estokata jarost. 15 Da go pazi pravosudieto e radost za pravednikot i strav za onie, {to vr{at zlo. 16 ^ovek koj skr{nal od patot na razumot, }e se naseli vo sobranieto na mrtvite. 17 Koj saka veselbi, }e osiroma{i, a koj saka vino i mrs, nema da se zbogati. 18 Gre{niot }e bide otkup za pravedniot, i lukaviot - za prostodu{niot. 19 Podobro da `ivee{ vo pusta zemja, otkolku so `ena luta i kavgaxika. 20 Skapoceni dobra i maslo ima vo ku}ata na mudriot, a bezumniot ~ovek gi rastura. 21 Koj ja pazi pravdata i milosta, }e najde `ivot, pravda i slava. 22 Mudriot vleguva vo gradot na silnite i ja soboruva silata, na koja tie se nadevale. 23 Koj ja ~uva ustata svoja i jazikot svoj, ja ~uva du{ata svoja od zlo. 24 Na drskiot silnik - imeto mu e potsmeva~ - dejstvuva so prekumerna drskost. 25 Gladot mrzliviot go ubiva, za{to racete negovi otka`uvaat da rabotat; 26 toj sekoj den gladuva, a pravedniot dava i ne mu e `al. 27 @rtvata na bezbo`nicite e odvratnost pred Gospod, za{to ja prinesuvaat so lukavstvo. 28 La`niot svedok }e zagine, a ~ovek, koj govori ona {to znae, }e govori sekoga{. 29 Bezbo`niot ~ovek ima drsko lice, a pravedniot pravo odi po patot svoj. 30 Nema mudrost, nema razum, nema sovet - protiv Gospod. 31 Kowot go podgotvuvaat za denot na bitkata, no pobedata e od Gospod. Podobro e dobro ime, otkolku golemo bogatstvo, i podobro e blagonaklonost, otkolku srebro i zlato. 2 Bogatiot i siromaviot se sre}avaat eden so drug; i edniot i drugiot gi sozdal Gospod. 3 Umniot go gleda zloto i go izbegnuva; a bezumnite odat nevnimatelno i toa skapo go pla}aat. 4 Plodovi na smirenosta se: stravot Gospodov, bogatstvoto, slavata i `ivotot. 5 Po patot na podmolniot - trwe i stapici: koj ja pazi du{ata svoja, }e bega od niv. 6 Pou~i go mom~eto vo po~etokot na patot negov: toj nema da skr{ne od nego i koga }e ostari. 7 Bogatiot gospodari nad siromaviot, i dol`nikot stanuva rob na zaemodavecot. 8 Koj see nepravda, }e po`nee zlo, i pra~kata na gnevot negov }e is~ezne. 8a) Gospod go saka ~ovekot {to dobrovolno dava i }e go nadopolni nedostigot na delata negovi. 9 Milosrdniot }e bide blagosloven, za{to im dava na bednite od lebot svoj. 9a) Koj dava podaroci, pe~ali pobeda i ~est i vladee so du{ata na onie {to gi dobivaat. 10 Isteraj go ismejuva~ot, i razdorot }e is~ezne, }e prestanat kavgata i navredite. 11 Onoj {to qubi ~isto srce, i ~ii zborovi se prijatni, i na carot stanuva prijatel. 12 O~ite na Gospod go ~uvaat znaeweto, a zborovite na prestapnikot Toj gi razobli~uva. 13 Mrzliviot veli: Lav ima nadvor! Nasred ulica }e zaginam! 14 Ustite na bludnicite se dlaboka bezdna: na kogo Gospod }e se razgnevi, toj }e padne vo nea. 14a) Pred ~ovek se javuvaat i lo{i pati{ta, a toj ne saka da se odvrati od niv; a od lo{iot i kriv pat sekoj treba da se odvrati.

27
15,8 Is 1,13

10
14,21

22

28
12,19 19,5.9

11
19,25

29
11,5

12
14,11

30
20,24

13
14,31 Mt 18, 30-34

31
16,3

22,1
10,7

14
17,8 18,16 19,6

2
13,8 29,13

15
10,29

3
14,16 27,12

16
9,18

4
3,16 21,20

17
23,21

18
11,8

5
5,22 11,6

19
21,9

6
19,18 29,17

20
8,21 22,4

7
18,23

21
22,4

8
24,16 Gal 6,7

22
24,5 Prop 9, 14-16 2 Kor 10,4

9
14,21 19,17

23
12,13 13,3 18,21

10
18,6 26,20

11
14,35 16,13

24
3,34 24,9

12
5,21 15,3

25
13,4 20,4

13
26,13

26
26,13-16

14
5,3-5 23,27

832
IZREKI
15
13,24 23,13 15 Bezumieto na deteto mu e privrzano za srceto, no pra~kata }e go otstrani daleku od nego. 16 Koj ograbuva siromav, za da go umno`i bogatstvoto svoe, i koj mu dava na bogatiot, - }e osiroma{i. 4 Ako si siromav, ne nastojuvaj da trupa{ bogatstvo; begaj od takvite misli. 5 ]e gi ustremi{ o~ite kon nego, i eve ve}e go nema: toa }e si napravi krilja i kako orel }e letne kon neboto. 6 Ne jadi leb kaj zavidliv ~ovek i ne se zanesuvaj od vkusnite negovi gozbi; 7 za{to kakvi mu se mislite vo du{ata negova, takov e i toj: Jadi i pij ti veli, no srceto negovo ne e so tebe. 8 Zalakot, {to si go izel, }e go izblue{, i ubavite zborovi svoi naprazno }e gi potro{i{. 9 Vo u{ite na bezumniot ne zboruvaj, za{to toj }e gi prezre razumnite tvoi zborovi. 10 Ne premestuvaj stara me|a i vo niva na siraci ne vleguvaj; 11 za{to nivniot Za{titnik e silen; Toj }e se zame{a vo deloto nivno protiv tebe. 12 Naso~i go srceto svoe kon u~ewe i u{ite svoi - kon umni zborovi. 13 Ne ostavaj go deteto bez kazna: ako go kazni{ so pra~ka, toa nema da umre; 14 }e go kazni{ so pra~ka, i }e ja spasi{ du{ata negova od pekolot.

4-5
13,8 28,11

16
28,8.22

6-8
26,24-25

17-21
1,1-7

9
9,7

22-23
14,31 21,13 23,11 17

Razni opomeni Nakloni go uvoto i slu{aj gi zborovite na mudrite, i svrti go srceto kon moite zborovi, 18 za{to }e se raduva{, ako gi pazi{ vo srceto svoe, i ako ti bidat isto taka vo ustata tvoja. 19 Za da bide tvojata nade` vo Gospod, jas ti go poka`uvam patot. 20 Jas ti napi{av triesetina soveti i pouki, 21 za da te pou~am na zborovite vistinski i dobri, ta da gi predava{ na onie {to te ispra}aat. 22 Ne ograbuvaj siromav, za{to toj e siromav, i ne pritesnuvaj stradalnik kaj portite, 23 za{to Gospod }e se zastapi za niv, i }e ja istrgne du{ata na graba~ite nivni. 24 Ne se dru`i so gnevliv i ne odi so ~ovek `estok, 25 za da ne se navikne{ na nivnite pati{ta i da ne navle~e{ stapica na du{ata svoja. 26 Ne bidi od onie, {to davaat raka i se zalo`uvaat za tu|i dolgovi: 27 ako nema so {to da plati{, zo{to da ti ja zemat postelata pod tebe? 28 Ne premestuvaj stari me|i, koi tvoite tatkovci gi postavile. 29 Si videl li ve{t i iskusen ~ovek vo svojata rabota? Toj }e slu`i na carevi, nema da ostane me|u prostite. Za vkusni jadewa; mudri soveti kon sinot svoj Koga }e sedne{ da jade{ so vlastodr`ec, gledaj dobro {to ima pred tebe, 2 i postavi ograda na grloto svoe, ako si lakom. 3 Ne se mami od vkusnite gozbi negovi: tie se primamliva hrana.

10-11
22,22-23.28

12
22,17

24-25
18,7 29,22

13-14
13,24 19,18 22,15

26-27
6,1 17,18 20,16

15-16
27,11 29,3

28
23,10

17-18
24,1.19

29
12,24

19-21
20,1 21,17 23,29-35 28,7

23,1-3
23,20-21

22-25
4,7 10,1 15,20 18,15 29,3 30,17

Soveti na eden tatko kon svojot sin

15 Sinko, ako tvoeto srce bide mudro, i moeto srce }e se raduva; 16 }e se raduva celoto moe bitie, koga tvojata usta govori pravo. 17 Srceto tvoe neka ne im zaviduva na gre{nicite, tuku bidi vo site dni svoi vo stravot Gospodov; 18 za{to ima idnina, a tvojata nade` ne e zagubena. 19 Slu{aj, sinko, i bidi mudar i naso~uvaj go srceto svoe po prav pat. 20 Ne bidi me|u onie, {to se opivaat so vino, me|u onie, {to se prezasituvaat so meso, 21 za{to pijanicata, i onoj {to se prejaduva, }e osiroma{at, a sonlivosta }e gi oble~e vo partali. 22 Slu{aj go svojot tatko: toj te rodil; ne ja zanemaruvaj majka si, koga taa }e ostaree.

23

833
IZREKI
26-28
2,16 5,20 6,26 7,12 22,14 23 Kupuvaj vistina i ne prodavaj mudrost, u~ewe i razum. 24 Tatkoto na pravedniot se veseli, i onoj {to rodil mudar, se raduva poradi nego. 25 Neka ti se raduvaat tatko ti i majka ti, neka se raduva onaa koja te rodila. 26 Sinko, daj mi go mene srceto tvoe i o~ite tvoi da gi gledaat pati{tata moi, 27 za{to bludnicata e dlaboka propast, a tu|a `ena - tesen bunar; 28 taa kako razbojnik gi pre~ekuva i gi umno`uva bezzakonicite me|u lu|eto. 6 Zatoa so obmisluvawe se vodi vojna, a uspeh }e ima so mnogu sovetuvawa. 7 Mudrosta e nedosti`na za glupaviot, zatoa toj ne otvora usta na sobirite. 8 Koj misli da napravi zlo, }e go nare~at zlomislenik. 9 Bezumieto ima samo edna misla: grevot, a ismejuva~ot e odvraten za lu|eto. 10 Ako vo zlo~est den si se poka`al slab, skudna ti e silata. 11 Spasuvaj gi onie {to gi vodat na smrt, i po{tedi gi onie, koi upla{eni odat kon gubili{teto. 12 Ako ka`e{: Ete, nie ne go znaevme toa, a Onoj, Koj gi ispituva srcata, zar ne znae? Onoj, Koj bdee nad du{ata tvoja, go znae toa i }e mu dade na ~ovekot spored delata negovi. 13 Jadi, sinko, med, zatoa {to e prijaten, i jadi voso~en med, koj e sladok za grloto tvoe: 14 takvo e za du{ata tvoja i poznavaweto na mudrosta. Ako si ja na{ol, ima{ idnina, a tvojata nade` nema da te ostavi. 15 Ne pomisluvaj zlo, bezbo`ni~e, protiv `iveali{teto na pravedniot, ne opusto{uvaj go mestoto na spokojstvoto negovo, 16 za{to sedumpati }e padne pravednikot - i pak }e stane; a padne li ne~esen, toj iznemognuva vo zloto. 17 Nemoj da se raduva{, koga neprijatelot tvoj }e padne, i srceto tvoe da ne se veseli, koga toj }e se sopne. 18 Inaku, Gospod }e vidi, i toa pred o~ite Negovi nema da bide ugodno, i Toj }e go ottrgne od nego gnevot Svoj. 19 Ne luti im se na zlomislenicite i ne zaviduvaj im na bezbo`nicite, 20 za{to lo{iot nema idnina; i svetiloto na bezbo`nite }e zgasne. 21 Imaj strav, sinko, od Gospod i od carot; ne vostanuvaj ni protiv edniot ni protiv drugiot, 22 za{to neo~ekuvano }e dojde kaznata od niv, - a koj e toj {to }e ja predoseti propasta od niv dvajcata? 22a) Sinot {to go so~uval slovoto }e bide daleku od gibelta: primaj}i go, go primil i toa.

7
14,6 17,16

8-9
10,23 12,2

29-35
20,1

10
28,1

24,1-2
23,17 24,19

11-12
28,17

12
Mt 16,27 Rim 2,6 Otkr 2,23

3-4
8,21 14,1

5-6
11,14 20,18 21,22

13-14
16,24

15-16
3,29

Za pijanicata Na nekogo - ah, na nekogo - oh, na nekogo - kavga, na nekogo `al, na nekogo rani bez pri~ina, na nekogo zacrveneti o~i? 30 Na onie, {to zasednuvaat okolu vino, koi odat da baraat vino so aromi. 31 Ne gledaj go vinoto kako se crvenee, kako toa iskri vo ~a{ata, kako ubavo se lee; 32 otposle toa }e kasne kako zmija i }e `ilne kako otrovnica; 33 o~ite tvoi }e gledaat prividenija, i srceto tvoe }e po~ne da govori nerazumno; 34 i ti }e bide{ kako zaspan srede more i kako zadreman na vrvot od jarbol, 35 pa }e re~e{: Me tepaa i ne me bole{e; me turkaa i ne ~uvstvuvav. Koga }e se razbudam, pak }e go baram istoto. Mudrecot i bezbo`nikot Ne zaviduvaj im na lo{ite lu|e, i ne posakuvaj da bide{ so niv, 2 za{to srceto nivno nasilstvo namisluva, i ustite nivni za lo{o zboruvaat. 3 So mudrost ku}a se izgraduva i so razum se zacvrstuva, 4 a so ume{nost nejzinite prostorii se ispolnuvaat so sekakvi skapocenosti i dobra. 5 Mudriot ~ovek e silen, a razumniot - ja zacvrstuva silata svoja.
29

17-18
17,5

19-20
23,17 24,1

21-22
10,29 20,26

21
1 Ptr 2,17

24

834
IZREKI
23-25
17,15 18,5 28,21 22b) Da ne mu se zbori ni{to la`no na carot od ustata tvoja, i niedna laga da ne izleze od carevata usta. 22v) Jazikot na carot e me~, a ne jazik od meso i ako bide predaden }e se skr{i. 22g) Ako se nasrdi gnevot negov, so `ili }e gi pogubi lu|eto 22d) i ~ove~kite koski }e gi izgloda i }e gi zapali kako ogin, za da im bidat ukras na orliwata mladi.

Razni izreki Slava za Boga e da ja obviva sekoja rabota so tajna, a slava za carevite e da gi istra`uvaat rabotite. 3 Kako neboto vo visinite i zemjata vo dlabo~inite, taka i srceto na carevite e neispitlivo. 4 Oddeli ja smesata od srebroto, i istata }e bide rabota na zlatarot; 5 oddale~i go nepravedniot od carot, i prestolot negov }e se zacvrsti so pravda. 6 Ne se krevaj na golemo pred liceto na carot i ne sednuvaj na mestoto na golemcite; 7 za{to podobro e koga }e ti ka`at: Dojdi tuka pogore, otkolku koga }e te ponizat pred o~ite na knezot. 8 Ne brzaj da pokrenuva{ tu`ba, za{to, {to }e pravi{ na krajot, koga tvojot protivnik }e te posrami? 9 Sudi se so protivnikot, no tu|i tajni ne otkrivaj, 10 za da ne te prekori onoj, {to }e go ~ue toa, i toga{ ne~esnosta tvoja nema da izbega od tebe. 10a) Milosta i prijatelstvoto osloboduvaat - za~uvaj gi za sebe za da ne ispadne{ dostoen za navreduvawe, no so~uvaj gi svoite pati{ta dobro uredeni. 11 Umesno ka`aniot zbor e kako zlatno jabolko vo srebrena ko{ni~ka. 12 Mudriot razobli~uva~ za vnimatelno uvo e kako zlatna obetka i ukras od ~isto zlato. 13 Kako laden sneg vo vreme na `etva, taka e veren onoj pratenik, {to se ispra}a: toj mu donesuva uteha za du{ata na svojot gospodar. 14 Kako oblacite i vetrovite bez do`d, takov e ~ovekot, koj se fali so la`livi podaroci. 15 So dolgotrpelivost se pridobiva i sudija, a mek jazik koski kr{i. 16 Ako najde{ med, jadi kolku {to ti treba za da ne se prejade{ i da ne go povrati{. 17 Ne odi ~esto vo ku}ata na prijatelot svoj, za da ne mu dodeva{ i da ne te namrazi.
2

2-3
16,1 20,24 24,21-22

26-27
15,23 25,11 27,23-27

4-5
16,12 20,8 29,14

28-29
20,22 25,18

6-7
11,2 16,18 18,12 29,23 Lk 14,8-11

30-34
6,6-11 20,13

Drugi soveti na mudrite Ka`ano e od mudrite: ne e dobro vo sudot da ima pristrastnost. 24 Koj mu veli na vinovniot: Prav si, nego narodite }e go prokolnuvaat, nego plemiwata }e go mrazat; 25 a koi razobli~uvaat, }e bidat sakani, i vrz niv }e dojde blagoslovot. 26 Vo ustata baknuva onoj, koj izgovara zborovi ~esni. 27 Uredi gi rabotite nadvor od ku}ata, svr{i gi na nivata svoja, a potoa gradi go domot svoj. 28 Ne svedo~i la`no protiv bli`niot svoj: zo{to da la`e{ so ustata svoja? 29 Ne veli: Kako mi napravi toj mene, taka i jas }e mu napravam nemu: }e mu se odmazdam za navredata {to mi ja nanese. Za mrzliviot ~ovek Minuvav pokraj nivata na mrzliv ~ovek i pokraj lozje na nerazumen ~ovek: 31 i ete, s# be{e obrasnato so trwe, nivata be{e pokriena so kopriva, a kamenata ograda negova be{e urnata. 32 I poglednav, go ustremiv srceto svoe, poglednav i pouka izvlekov: 33 Malku }e pospie{, malku }e zadreme{, malku so skrsteni race }e pole`i{ 34 i siroma{tijata }e ti dojde kako brzoodec, i nema{tijata tvoja - kako vooru`en ~ovek. I ova se mudri izreki Solomonovi, {to gi sobraa lu|eto na judejskiot car Ezekija.
30 23

8-10
17,14 18,17 26,10

25,1
1,1 10,1

11-12
15,23.31

13
13,17 25,25

14
20,6 Juda 1,12

15
15,1 16,14

16
25,27

17
18,19

25

835
IZREKI
18
12,18 24,28 18 Ona {to e ~ekanot, me~ot i ostrata strela, takov e ~ovekot, koj svedo~i la`no protiv bli`niot svoj. 19 Ona {to e skr{en zab i kriva noga, takva e nade`ta na beznade`niot vo zlo~est den. 20 Toa {to e onoj, koj soblekuva obleka vo studen den, ona {to e ocet na rana, takov e onoj, koj pesni pee na nata`eno srce. 20a) Kako {to molec ja o{tetuva oblekata i crvite drvoto, taka i pakosta go povreduva ~ovekovoto srce. 21 Ako neprijatelot tvoj e gladen, nahrani go so leb; i ako e `eden, napoj go so voda; 22 za{to, pravej}i go toa, ti natrupuva{ `ar vrz glavata negova, i Gospod }e ti vozdade. 23 Severniot veter do`d donesuva, a taen jazik - nezadovolni lica. 24 Podobro da `ivee{ vo agol na pokrivot, otkolku so `ena kavgaxika vo {iroka ku}a. 25 Ona {to e studenata voda za izma~enata od `ed du{a, toa e dobrata vest od dale~na zemja. 26 Ona {to e ne~ist izvor i maten kladenec, toa e pravedniot koj popu{ta pred bezbo`niot. 27 Kako {to ne e dobro da se jade mnogu med, taka i da se lakomi{ za slava. 28 Ona {to e razru{en grad, bez yidovi, takov e ~ovekot, koj ne vladee so duhot svoj. 6 Koj usno pora~uva na bezumen, toj gi potsekuva nozete svoi, trpi neprijatnost. 7 Kako {to krivat nozete na kuciot, taka i raskazot kuca vo ustata na bezumnite. 8 Toa {to e onoj {to klava vo pra}a skapocen kamen, takov e i onoj, koj mu pravi ~est na bezumen. 9 Ona {to e trnliva granka vo rakata na pijanica, toa e i zborot vo ustata na bezumnite. 10 Silniot s# vr{i po svoja volja: i glupaviot go daruva, i sekoj minuva~ go nagraduva. 11 Kako {to ku~eto se vra}a na izbluenoto, taka i bezumniot ja povtoruva svojata glupost. 11a) Ima sram {to vodi vo grev, no ima i sram za slava i blagodat. 12 Ako si videl ~ovek, koj se smeta za mudar, toga{ pove}e nadevaj se na bezumen, otkolku na nego.

6
10,26

19
26,18-19

7
26,9

20
12,25 14,10

8
26,1

9
26,7

21-22
24,17-18 Rim 12,20

10
3,30

23
28,23

11
27,22 3 Ptr 2,22

24
21,9

12
29,20

25
15,30 25,13

13
22,13

26
18,4

14
6,9

27
25,16

15
19,24

28
29,11

16
26,5.12

Za mrzlivite
13

17

26,1
17,7 26,8

2
30,11

3
10,13 19,29

4-5
23,9 29,9

Za bezumnite Kako sneg vo letno vreme i do`d vo vreme na `etva, taka i ~esta ne mu prilega na bezumniot. 2 Kako vrap~e {to }e frkne, kako lastovica {to }e odleta, - taka i nezaslu`ena kletva nema da se zbidne. 3 Kam{ik - za kow, uzda - za magare, a stap - za bezumnite. 4 Ne mu odgovaraj na bezumniot spored gluposta negova, za da ne stane{ i ti sli~en na nego; 5 no odgovori mu na bezumniot protiv gluposta negova, za da ne pomisli deka e mudar.

Koga go ispra}aat mrzliviot na 3,30 pat, toj veli: Yver e na patot, lav ima 18-19 24,28 na plo{tadot! 14 Vratata se vrti na kukite svoi, a 20 22,10 mrzliviot - na legloto svoe. 15 Mrzliviot ja pru`a rakata svoja 21 kon hranata, no te{ko mu e da ja pri- 30,33 nese do ustata svoja. 16 Mrzliviot samiot se smeta za pomudar od sedummina, koi smisleno odgovaraat. Drugi izreki Koj, minuvaj}i, se zame{uva vo tu|a karanica, fa}a ku~e za u{i. 18 Kako {to razgneveniot frla ogan, streli i smrt, 19 takov e i ~ovekot, koj podmolno go o{tetuva prijatelot svoj i potoa veli: Jas samo se po{eguvav. 20 Koga nema ve}e drva, ognot zgasnuva, i koga nema klevetnik, razdorot stivnuva. 21 Jaglenot e za `ar, a drvata - za ogan, kavgaxijata, pak - kavga da razgoruva.
17

26

836
IZREKI
22
18,8 22 Zborovite na ogovara~ot se kako slatki i vleguvaat vnatre vo utrobata. 23 Ona {to e glinen sad, gle|osan so srebro, takvi se plamenite usti i zlobnoto srce. 24 So ustata svoja neprijatelot se preprava, a vo srceto podmolnost krie; 25 koga govori duri i so ne`en glas, ne veruvaj mu, za{to vo srceto negovo ima sedum odvratnosti. 26 Ako omrazata negova se prikriva nasamo, zlobata negova }e se otkrie vo sobranieto narodno. 27 Koj kopa jama, }e padne vo nea, i koj trkala kamen ugore, vrz nego }e se vrati. 28 La`liviot jazik gi mrazi onie, {to gi povredil, i ustata laskava podgotvuva propast. Ne fali se so utre{niot den, za{to ne znae{, {to }e rodi toj den. 2 Neka te fali drug, e ne ustata tvoja, - tu|, a ne jazikot tvoj. 3 Te`ok e kamenot, te`ok e i pesook; no gnevot na glupaviot e pote`ok i od ednoto - i od drugoto. 4 Lut e gnevot, neskrotliva e jarosta; no koj }e izdr`i protiv zavista? 5. Podobro otvoreno razobli~uvawe, otkolku sokriena qubov. 6 Iskreni se prekorite od onoj, koj saka, a la`livi se bakne`ite od onoj, koj mrazi. 7 Sita du{a go gazi i voso~niot med, a na gladna du{a i gor~livoto $ e slatko. 8 Ona {to e pticata, {to go napu{tila gnezdoto svoe, toa e ~ovekot, koj go napu{til mestoto svoe. 9 Masloto i temjanot go raduvaat srceto; taka e sladok prijatelot so negoviot srde~en sovet. 10 Ne napu{taj go prijatelot svoj, nitu prijatelot na tatkoto tvoj, i ne mu odi na bratot vo ku}ata negova vo denot na nevoljata tvoja; podobro sosed vo blizina, otkolku brat nadaleku. 11 Bidi mudar, sinko, i raduvaj go srceto moe, - i jas }e imam {to da mu ka`am na onoj, {to me kleveti. 12 Umniot go gleda zloto i go odbegnuva; a neiskusnite odat nevnimatelno i bivaat kaznuvani. 13 Zemi mu ja oblekata, za{to se zalo`il za tu|inec; i za tu|inkata zemi od nego zalog. 14 Koj so silen glas go pozdravuva prijatelot svoj od rano utro, pozdravot negov }e se prifati kako kletva. 15 Neprestajno kapewe od strea vo do`dliv den i `ena kavgaxika se edno isto: 16 koj saka da ja zadr`i, toj saka da zadr`i vetar i so svojata raka maslo da fati. 17 @elezo `elezo ostri, i ~ovek na ~oveka gnevot go izostruva; 18 Koj ja ~uva smokvata svoja, }e gi jade plodovite nejzini, i koj go ~uva gospodarot svoj, }e bide po~ituvan. 19 Kako {to e vo vodata lice sproti lice, taka e i srceto na ~oveka sproti ~ovek. 20 Pekolot i bezdnata ne mo`at da se nasitat: taka se nenasitni i o~ite ~ove~ki. 20a) Odvraten pred Gospod e onoj koj drsko gi kreva o~ite i nerazumni se onie {to imaat nevozdr`liv jazik. 21 Ona {to e topilnicata za srebroto i pe~kata za zlatoto, toa se za ~ovekot ustite, {to go falat. 21a) Srceto na prestapnikot bara zlo, a pravoto srce bara znaewe. 22 Bezumniot da go tol~i{ so `elezo vo dibek zaedno so zrnata, - bezumieto nema da se oddeli od nego. 23 Dobro nadgleduvaj go dobitokot svoj, vodi gri`a za stadata svoi; 24 kako {to bogatstvoto ne e ve~no, taka i vlasta ne trae doveka. 25 Trevata niknuva, i zelenilo se javuva, pa se sobiraat bilki gorski, 26 toga{ ovcite treba da ti bidat tebe za obleka, i kozite - za kupuvawe nivi; 27 }e ima{ dovolno kozjo mleko za tebe i za tvoite doma{ni za hrana i na tvoite sluginki za ishrana. Bezbo`niot bega, koga nikoj ne go goni; a pravedniot e smel kako lav.

12
22,3

23-28
28,10.23

13
20,16

14
28,23

27,1
20,24 Jk 4,14

15-16
19,13

2
27,21

17
18,17

3
17,25

18
25,13

4
6,34

19
27,10

5-6
28,23

20
13,8

7
25,16

21
17,3

8
6,10-11

9
20,5

27

22
26,11

23-27
12,9-11

10
17,17 18,24

28,1
10,25.30

11
10,1 23,15 29,3

28

837
IZREKI
2
11,11 2 Koga zemjata }e otstapi od zakonot, toga{ vo nea ima mnogu na~alnici; a pri razumen i ve{t ma` upravata e dolgove~na. 3 ^ovek siromav koj vr{i zlo nad slabite e isto kako izlean do`d, koj nanesuva {teta. 4 Otstapnicite od zakonot gi falat ne~esnite, a onie {to go po~ituvaat zakonot, negoduvaat protiv niv. 5 Lo{ite lu|e ne ja razbiraat spravedlivosta, a onie {to Go baraat Gospoda, razbiraat s#. 6 Podobro siromav, koj odi vo svojata neporo~nost, otkolku onoj {to gi iskrivuva svoite pati{ta, makar i da e bogat. 7 Koj go pazi zakonot, e razumen sin, a koj se dru`i so rasipnici, go srami tatko si. 8 Koj go umno`uva imotot svoj preku kamata i lihvarstvo, toj go sobira za dobrotvorecot na siromasite. 9 Koj go otstranuva uvoto svoe da ne go slu{a zakonot, na takvta mu e odvratna. 10 Koj gi upatuva pravednite kon patot na zloto, sam }e padne vo jamata svoja, a neporo~nite }e nasledat dobro. 11 Bogatiot ~ovek samiot se smeta za mudrec, no umen siromav }e go razobli~i. 12 Koga pravednici pobeduvaat, golema e slavata, no koga bezbo`nicite se izdigaat, lu|e ginat. 13 Koj gi krie prestapite svoi, nema da napreduva; a koj se kae i gi ostava, }e bide pomiluvan. 14 Bla`en e onoj ~ovek, koj sekoga{ se boi; a koj go o`esto~uva srceto svoe, }e padne vo nevolja. 15 Lav {to rika i me~ka gladna, toa e bezbo`niot vlastodr`ec nad beden narod. 16 Nerazumen upravitel vr{i mnogu ugnetuvawa, a koj go mrazi koristoqubieto, }e ima dolgi dni. 17 ^ovekot, vinoven za prolevawe na ~ove~ka krv, bega do grob, za da ne go fati nekoj. 17a) Kaznuvaj go sinot svoj i }e te zasaka; }e ja veseli tvojata du{a - nema ne~esnite da gi slu{a. 18 Koj odi neporo~no, }e bide nepovreden; a koj odi po krivi pati{ta, }e padne na eden od niv. 19 Koj si ja obrabotuva zemjata, }e se nasituva so leb, a koj e mrzliv i ne raboti, }e se nasiti so siroma{tija. 20 Veren ~ovek }e bide mnogu blagoslovuvan, a koj brza da se zbogati, ne ostanuva bez kazna. 21 Ne e dobro da se bide licemeren: takov ~ovek i za par~e leb }e izvr{i nepravda. 22 Zavidliv ~ovek brza kon bogatstvoto i ne misli deka siroma{tijata }e go stigne. 23 Koj razobli~uva ~ovek, otposle }e najde pogolema blagonaklonost, otkolku onoj {to mu laska so jazikot. 24 Koj go krade tatko si i majka si i veli: Toa ne e grev, toj im e sou~esnik na grabitelite. 25 Gordeliviot predizvikuva karanici, a koj se nadeva na Gospod, }e preuspee. 26 Koj se nadeva na sebesi, bezumen e; a koj postapuva mudro, }e bide spasen. 27 Koj dava na siromav, nema da osiroma{i; a koj gi krie o~ite od nego, }e bide prokolnuvan. 28 Koga bezbo`nite se izdigaat, lu|eto se krijat, a koga pa|aat, pravednicite se umno`uvaat. ^ovek, koj, iako razobli~uvan, ostanuva tvrdoglav, neo~ekuvano }e bide skr{en, i }e nema za nego lek. 2 Koga pravednicite se umno`uvaat, narodot se veseli, a koga bezbo`niot gospodari, narodot ofka. 3 ^ovek, koj ja saka mudrosta, go raduva tatko si; a koj se dru`i so bludnici, imotot go rastura. 4 Carot so pravda ja zajaknuva zemjata svoja, a koj qubi podaroci, ja rasipuva. 5 ^ovek koj mu laska na prijatelot, postavuva stapica za nozete negovi. 6 Grevot na lo{iot ~ovek e stapica za nego, a pravednikot }e se veseli i }e se raduva. 7 Pravedniot gri`livo vniknuva vo makata na bednite, a bezbo`niot ne se interesira za toa. 8 Razvratnite lu|e go buntuvaat gradot, a mudrite go smiruvaat gnevot.

18
10,27

3
10,15

19
12,11 20,13

4
28,7.9 29,18

20
20,21

5
2,9

21
24,23

6
19,1

22
21,5

7
23,20

23
27,5-6 29,5

8
13,22

24
18,9 19,26 Mt 15,5

9
15,8 21,27

25
15,18.27

10
26,27

26
3,5

11
3,7 18,17 26,5.12

27
22,9

12
11,10 28,28 29,2

28
28,12

13
12,13 1 Jn 1,9

29,1
1,24-31 6,15

14
23,17

2
11,10

15
19,12

29

3
15,20 Lk 15,13

16
15,27

4
8,15

17
27,20

5
11,9

6
22,5

7
21,13

8
11,11

838
IZREKI
9
12,16 27,3 9 Umen ~ovek, koga se sudi so bezumen ~ovek, se luti li, ili se smee, - nema mir. 10 Krvo`ednite lu|e go mrazat neporo~niot, a pravednite se gri`at za negoviot `ivot. 11 Glupaviot go izliva siot svoj gnev, a mudriot se vozdr`uva. 12 Ako upravitelot slu{a la`ni zborovi, toga{ i site negovi slu`benici stanuvaat ne~esni. 13 Siromaviot i lihvarot se sre}avaat eden so drug; no Gospod im dava i na dvajcata svetlina vo o~ite. 14 Ako carot im sudi na siromasite po pravda, prestolot negov }e se zajakne zasekoga{. 15 Stapot i prekorot davaat mudrost; no mom~e, ostaveno bez gri`a, ja posramuva svojata majka. 16 Koga se umno`uvaat bezbo`nite, se umno`uva bezzakonieto; no pravednite }e go vidat nivnoto pa|awe. 17 Kaznuvaj go sinot svoj, i toj }e ti dade mir i }e $ donese radost na du{ata tvoja. 18 Bez otkrovenie odozgora narodot e neskrotliv, a koj go pazi zakonot, bla`en e. 19 Slugata so zborovi nema da se nau~i, za{to i da gi razbira, ne gi slu{a. 20 Ako si videl ~ovek brz i nedomislen vo zborovite svoi, pove}e nadevaj se na bezumen, otkolku na nego. 21 Ako laskavo dr`i{ sluga od detstvoto, podocna }e posaka da ti stane sin. 22 Gnevliv ~ovek podiga buntovi, a izbuvliviot mnogu gre{i. 23 Gordosta na ~oveka go ponizuva, a smireniot po duh }e se zdobie so ~est. 24 Koj deli so kradec, ja mrazi du{ata svoja; toj slu{a kletvi, no ne gi soop{tuva. 25 Onie {to se pla{at i sramuvaat od lu|eto, }e se sopnat; ne~esnosta vodi kon soblazan, a koj se nadeva na Gospod, }e bide spasen. 26 Mnozina go baraat blagonaklonoto lice na upravitelot, no sudbinata na ~ovekot e od Gospod. 27 Nepraveden ~ovek e odvraten za pravednicite, a odvratnost za bezbo`niot e onoj {to odi po prav pat.

10
12,6

11
12,16

12
25,18

13
22,2

14
16,12 25,5

15
13,24 22,15

16
21,12

17
13,24 22,15

18
28,4

19
21,11

20
26,12

21
23,13-14

22
15,18 62,21

23
15,33 18,12 Mt 23,12

24
3 Mojs 5,1

25
18,10 28,25

26
19,6

27
29,10

Zborovite na Agur Zborovite na Agur, sin Jakeov; negovo proro{tvo, ka`ano na Itiel, na Itiel i Ukal. 2 Navistina, jas sum poneuk od kogo i da bilo me|u lu|eto, i vo mene nema razum ~ove~ki, 3 i ne se nau~iv na mudrost, i ne uspeav da Go zapoznaam Sesvetiot. 4 Koj se iska~il na neboto i slegol ottamu? Koj sobral vetar vo pazuvata svoja? Koj vrzal voda na nametkata svoja? Koj gi postavil site krai{ta na zemjata? Kako mu e imeto? I koe e imeto na sinot negov? Znae{ li? 5 Sekoj zbor od Boga e ~ist; Toj mu e {tit na onoj, {to se nadeva na Nego. 6 Ne dodavaj kon zborovite Negovi, za da ne te razobli~i, i da ne izleze{ la`livec. 7 Za dve raboti te molam; ne mi otka`uvaj pred da umram: 8 suetata i lagata oddale~i gi od mene, siroma{tija i bogatstvo ne mi davaj, - hrani me so nasu{niot leb, 9 ta, otkako }e se prenasitam, da ne se otka`am od Tebe i da ka`am: Koj e Gospod ili, otkako }e osiroma{am, da ne po~nam da kradam i da go upotrebuvam imeto na mojot Bog naprazno. 10 Ne kleveti go slugata pred gospodarot negov, za da ne te prokolne, i ti da ostane{ vinoven. 11 Ima izrodi koi go kolnat svojot tatko i ne ja blagoslovuvaat svojata majka. 12 Lo{oto ~edo se smeta za ~isto, a ne e izmieno od ne~istotiite svoi. 13 Lo{oto ~edo visoko gi dr`i o~ite svoi, i tolku se krenati klepkite negovi! 14 Ima izrodi ~ii zabi se kako me~evi, a vilicite nivni se kako no`evi, za da gi izeduvaat siromasite po zemjata i nemo}nite me|u lu|eto.

30,1-3
4,1-2

30

4-6
8,22-31

4
Jn 3,13 Rim 10,6

7-9
15,15

8
Mt 6,11

10
21,23

11
20,20

12
16,2

13
6,17

14
1,12

15-16
27,20

Cifreni izreki Nenasitnosta ima dve }erki: Daj, daj! Ima tri raboti nenasitni i ~etiri {to ne velat: Dovolno e. 16 Toa se: pekolot i utrobata neplodna, zemjata {to ne se nasituva so voda, i ognot, koj ne veli: Dosta!
15

839
IZREKI
17
15,20 17 Oko, {to mu se potsmeva na tatko si i ne saka da se pokoruva na majka si, }e bide iskolvano od dolinski gavrani i od orlovi pilci izedeno! 18 Tri raboti se nedosti`ni za mene, i ~etiri {to ne gi razbiram: 19 pati{tata na orelot po neboto, polzeweto na zmijata po karpite, patekite na brodot srede more i patot na ma` kon devica. 20 Takov e patot i na `ena prequbnica: se najala i ja izbri{ala ustata svoja, pa veli: ni{to lo{o ne sum napravila.' 21 Od tri raboti se trese zemjata, i ~etiri koi ne mo`e da gi podnese: 22 sluga, koga }e stane car; bezumen, koga do nasituvawe }e se najade so hrana, 23 razvratna `ena, koga }e se oma`i, i sluginka, koga go zazema mestoto na gospodarkata svoja. 24 Ima ~etiri mali `ivotni na zemjata, no tie se pomudri i od mudrecite: 25 mravkite - vo koi nema sila, no lete sepak si ja prigotvuvaat hranata; 26 jazovcite - iako slabi `ivotni, no gi pravat ku}ite svoi vo kamen; 27 skakulcite, koi nemaat car, no izleguvaat vo vojna site vo redovi; 28 pajakot, koj so race se lovi, no se nao|a i vo carskite palati. 29 Eve tri, koi ubavo ~ekorat, i ~etiri, koi sve~eno nastapuvaat: 30 lavot, najsilen me|u yverovite, koj nema da se vrati i da se ispla{i od nikogo; 31 graciozna gazela ili kozel, i car na ~elo na svojata vojska. 32 Ako gordosta te tera na bezumni dela i si namislil zlo, stavi ja rakata na ustata svoja. 33 Za{to, kako {to koga se bie mleko, se dobiva maslo, i koga }e se udri nosot, pote~uva krv, taka i koga se predizvikuva gnev, proizleguva kavga. 3 Ne davaj im ja na `eni silata svoja, nitu sudbinata svoja na onie od niv, koi carevi pogubuvaat. 4 Ne e za carevite, Lemuele, ne e za carevite vino da pijat, nitu za knezovite - `estok pijalak, 5 za da ne go zaboravat, otkako }e se opijat, zakonot i da ja iskrivuvaat pravdinata na ugnetenite. 6 Dajte mu alkohol na onoj {to odi vo pogibel; vino neka pijat onie so maka vo du{ata svoja; 7 neka pivne toj za da ja zaboravi siroma{tijata svoja i da ne gi ~uvstvuvaat ve}e bolkite svoi. 8 Otvoraj ja ustata svoja za obespraveniot, i za za{tita na siraci. 9 Otvoraj ja ustata svoja i pravedno sudi, i za{tituvaj gi i siromaviot i nemo}niot.

4
20,1

18-20
5,15-20

5
17,15

21-23
19,10 27,15-16

6-7
17,5

24-28
6,6-8

8-9
24,11

29-31
19,12

10-31
5,15-19 30,18-19

32-33
29,22

31,1-3
29,3

Za dobrodetelnata `ena Koj }e najde `ena dobrodetelna? Taa e poskapa i od najskapocenite kamewa. 11 Srceto na ma`ot nejzin e ubedeno vo nea, toj nema da ostane bez dobivka; 12 taa }e mu pravi dobro na ma`ot svoj, vo site dni od `ivotot negov. 13 Nabavuva volna i len, i veselo raboti so racete svoi. 14 Taa e kako trgovski korab, - oddaleku si donesuva hrana. 15 Taa stanuva u{te preku no}ta i dava hrana vo ku}ata svoja i im opredeluva rabota na sluginkite svoi. 16 ]e pomisli li za niva, ja kupuva; od plodot na racete svoi si nasaduva lozje. 17 Ja prepa{uva so sila polovinata svoja i gi zajaknuva racete svoi. 18 Taa gleda kolku $ napreduva rabotata, i svetilkata nejzina ne se gasne no}e. 19 Gi protega racete kon furkata, i prstite nejzini se fa}aat za vretenoto. 20 Dlankata svoja mu ja otvora na siromav, i rakata svoja na onoj, koj ima nu`da, mu ja podava. 21 Ne se pla{i od stud za ~eladta svoja, za{to seta ~elad nejzina e oble~ena vo dvojni ali{ta.
10

Maj~ina pouka kon eden car Zborovite na carot Lemuel, so koi go pou~ila negovata majka. 2 Ah, sine moj! Ah, sine na utrobata moja! Ah, sine na zavetite moi!

31

840
IZREKI
22 Taa si tkae pokriva~i: od vison i purpur e nejzinata obleka. 23 Ma`ot nejzin e poznat kaj portite, koga sedi so stare{inite na zemjata. 24 Taa raboti pokrivki i gi prodava, i so pojasi gi snabduva Hanancite. 25 Zdravje i ubavina e nejzinata obleka, i veselo gleda na idninata. 26 So mudrost ja otvora ustata svoja, i krotka pouka ima na jazikot nejzin. 27 Go nadgleduva doma}instvoto svoe i ne jade leb vo lenost. 28 Stanuvaat decata i ja blagoslovuvaat, - ma`ot, i toj ja fali: 29 Mnogu `eni dobrodetelni imalo, mnogu od niv steknale bogatstvo i sila, no ti gi nadmina site. 30 Milovidnosta e primamliva i ubavinata - suetna; no `ena, koja se pla{i od Gospod, e dostojna za pofalba. 31 Dajte $ od plodovite na nejzinite race, i neka se proslavuva kaj gradskite porti poradi delata svoi!

PROPOVEDNIK
Voved U{te od samiot po~etok na knigata, nejziniot pisatel se pretstavuva kako mudar ~ovek. Me|utoa, za razlika od mudrostite od knigata Solomonovi izreki, pisatelot na ovaa kniga prika`uva eden vid netradicionalna mudrost. Preku bogatoto `ivotno iskustvo, fakti~ki ni otkriva deka sre}ata e kratkotrajna i deka ~ovekovite napori da ja pridobijat se naj~esto bespolezni. Vo takov slu~aj se postavuva pra{aweto kakva e smislata na ~ovekoviot `ivot i dali toj gi zaslu`uva site maki {to }e gi do`ivee vo tekot na negovoto fizi~ko postoewe. Pritoa, pisatelot go pottiknuva ~itatelot da si gi postavi istite pra{awa {to toj gi postavuva vo ovaa kniga. Izlagaweto na mudrecot se prika`uva kako eden vid anketa vo vrska so seto ona {to se slu~uva na zemjata. Potvrduvaweto i naporite na ~ovekot (mladost, bogatstvo, slava, rabota, mudrost, pravda) postojano se povtoruvaat. Nesigurnosta {to ja predizvikuva postojanata opasnost od smrtta i od nepravdata {to caruva me|u lu|eto, nemo`nosta da se doznaat Bo`jite planovi vo vrska so idninata na svetot, ja pravi sudbinata na ~ovekot sosema nesigurna. Bibliskite tekstovi sepak ni davaat alternativen odgovor vo vrska so pra{aweto za smislata na ~ovekoviot `ivot. Dobro e pritoa, ako me|u niv go pronajdeme odglasot na na{ite sopstveni obeshrabruvawa i somne`i. Dobro e {to eden bibliski pisatel ni pripomnuva deka nema vistinska vera vo Boga bez jasen pogled vrz pra{aweto za ~ovekovoto odnesuvawe.

1,2
2,11.17 11,8 Ps 61,9 Rim 8,20

3
2,20.22 5,17 9,9

4
Sir 14,18

7
Sir 40,11

@ivotot e besmislen Zborovi na propovednikot, sin Davidov, car izrailski. 2 Sueta nad suetite, veli propovednikot, sueta nad suetite - s# e sueta! 3 Kakva e polzata za ~ovekot od site negovi trudovi, so koi se trudi pod sonceto? 4 Rod eden si zaminuva, i rod drug doa|a, a zemjata ostanuva zasekoga{. 5 Sonceto izgreva i zao|a, i pak brza kon mestoto svoe, od kade {to izgreva. 6 Vetrot vee kon jug i se vrti kon sever, se vrti, se vrti vo svojot pat i pak gi po~nuva svoite vrtewa vo krug. 7 Site reki te~at vo moreto, no moreto ne se prepolnuva: tie odnovo se vra}aat kon ona mesto, od kade {to potekuvaat, za da te~at odnovo. 8 Sekoja rabota bara trud: ~ovekot ne mo`e s# da iska`e; okoto ne se nasitu-

va od gledawe, nitu uvoto mo`e da se naslu{a. 9 Ona {to bilo, pak }e bide, i ona {to se pravelo, pak }e se pravi - nema ni{to novo pod sonceto. 10 I ako za ne{to se re~e: Vidi, ete, toa e novo; no toa ve}e bilo vo tekot na vekovite, {to bile pred nas. 11 Nema spomen za minatoto; pa i za toa, {to }e bide podocna nema da ostane spomen kaj onie {to }e dojdat. Iskustvoto na propovednikot
12 Jas, propovednik, bev car nad Izrail vo Erusalim; 13 i go upraviv srceto svoe da istra`uva i da ispituva preku mudrosta s#, {to stanuva pod neboto; taa te{ka zada~a im ja dade Bog na sinovite ~ove~ki, za da se zanimavaat so nea.

9
2,12 3,15

11
2,16

12
2,9

13
3,10 7,25 8,16

842
PROPOVEDNIK
14
2,11.17.26 14 Gi vidov site raboti, {to se vr{at na zemjata, i ete - s# e sueta i maka za duhot. 15 Krivoto ne mo`e da se ispravi, i ona, {to go nema ne mo`e da se broi. 16 Si velev vo srceto svoe: Eve, jas se vozdignav i se zdobiv so mudrost pove}e od site, {to bea pred mene nad Erusalim, i srceto moe vide mnogu mudrost i znaewe. 17 I go naso~iv srceto svoe da ja poznae mudrosta, da gi poznae bezumieto i gluposta; no razbrav deka i toa e ma~no za duhot; 18 za{to pri golemata mudrost golemo e i tagata, i koj umno`uva znaewe, umno`uva i maka. Si rekov vo srceto svoe: Ajde }e te ispitam vo veselba: u`ivaj vo nasladi! No ete, i toa be{e sueta! 2 Za smeata rekov - glupost e, a za veselbata: kakva polza od nea? 3 Si pomisliv vo srceto svoe da go nasladam teloto svoe so vino i, dodeka srceto moe se vodi po mudrosta, da se pridr`uvam i za gluposta s# dodeka da vidam, {to e podobro za sinovite ~ove~ki, {to bi trebalo da pravat tie pod neboto vo tekot na malkute denovi od svojot `ivot. 4 Prezedov golemi raboti: si izgradiv ku}i, si nasadiv lozja, 5 si urediv gradini i ovo{tarnici i posadiv tamu sekakvi ovo{ni drvja; 6 si napraviv vodostoi za polivawe na ovo{nite drvja; 7 pridobiv slugi i sluginki, imav i slugi rodeni vo domot moj; imav i krupen i siten dobitok, pove}e od site, {to bea pred mene vo Erusalim; 8 nasobrav srebro i zlato i skapocenosti od carevi i oblasti; si dovedov peja~i i peja~ki i toa, {to gi nasladuva sinovite ~ove~ki - mnogu `eni. 9 I taka stanav jas pogolem i pobogat od site, {to bea pred mene vo Erusalim; a i mudrosta moja ostana so mene. 10 [to i da posakaa o~ite moi, ne im otka`uvav, ne mu zabranuvav na srceto svoe nikakva veselba, bidej}i srceto moe se raduva{e so site moi trudovi; i toa mi be{e nagrada za site moi trudovi. 11 I se obyrnav, ta poglednav na site moi dela, {to gi bea izvr{ile moite race, i na trudot, so koj se bev trudel, izvr{uvaj}i gi: i ete - s# be{e sueta i maka za duhot, i nema{e od niv polza na zemjata! 12 Potoa se svrtev da gi pogledam mudrosta, bezumstvoto i gluposta: {to mo`e da napravi ~ovekot {to }e me nasledi, posebno od ona, {to e ve}e napraveno? 13 I vidov deka predimstvoto na mudrosta pred gluposta e tokmu takvo, kakvo {to e predimstvoto na svetlinata pred temninata: 14 na mudriot o~ite mu se vo glavata negova, a glupaviot odi vo temnina; no doznav deka krajot na site im e ednakov. 15 Toga{ si rekov vo srceto svoe: I mene }e me stigne istoto, kako i glupaviot; zo{to tolku mnogu sakav da stanam mudar? Pa si rekov vo srceto svoe deka i toa e sueta. 16 Za{to nema da go pomnat mudriot ve~no, kako i glupaviot; po vreme s# }e se zaboravi, i, mudriot umira, kako i bezumniot. 17 Toga{ go namraziv `ivotot, bidej}i mi stanaa odvratni rabotite, {to se vr{at pod sonceto; za{to s# e sueta i izma~uvawe na duhot. 18 I go namraziv seto ona, za koe se bev trudel pod sonceto, zatoa {to treba da go ostavam na ~ovek, {to }e dojde po mene. 19 I koj znae: mudar li }e bide toj ili glupav? A toj }e raspolaga so siot moj trud, so koj sum se trudel i so koj sum se poka`al mudar na zemjata. No i toa e sueta! 20 Namisliv da mu vnu{am na srceto svoe da se otka`e od siot trud, so koj se bev trudel na zemjata, 21 za{to eden ~ovek se trudi mudro, so znaewe i so uspeh, i seto toa treba da mu go predade na ~ovek, {to ne se trudel za toa, - kako da e negov del. Pa i toa e sueta i zlo golemo! 22 Za{to, {to mu ostanuva na ~ovekot od siot negov trud i od gri`ata na srceto negovo, {to se trudi na zemjata?

12
1,9

15
4,4.6.16 6,9 7,13

14
10,2 Jn 8,12 1 Jn 2,1011

16
12,9 3 Car 3,12 5,9-10 10,1-13. 23-24 Sir 47, 14-17

15
6,8

16
1,11 Sir 44,9

18
6,2 Sir 11,19

2,2
Izreki 14,13

3
5,17 6,12 Jov 14,5

4
3 Car 7, 1-12 1 Let 27,27

8
3 Car 9,28 10 7,28 9,9

843
PROPOVEDNIK
23
8,16 Sir 40,5 23 Bidej}i site denovi mu se ma~ni, a trudovite negovi - nespokojstvo; duri i no}e srceto negovo ne znae za mir. Ete, i toa e sueta! 24 I ne e li dobro za ~ovekot da jade, da pie i da ja nasladuva du{ata svoja od svojot trud. No jas vidov deka i toa e od Bo`jata raka; 25 za{to, koj mo`e da jade, i koj mo`e da se nasladuva bez Boga? 26 Toj mu dava mudrost, i razum i radost na ~ovekot, koj e dobar pred liceto Negovo; a na gre{nikot mu dava gri`i, - da sobira i trupa, za da go predade potoa na onoj, koj e dobar pred liceto Bo`jo! Pa, ete, i toa e sueta i maka za duhot! 12 Razbrav deka za niv nema ni{to podobro, osven da se veselat i da pravat dobro vo tekot na `ivotot svoj. 13 Koga sekoj ~ovek jade i pie, i go gleda dobroto vo sekoj svoj trud, toa e dar Bo`ji. 14 Razbrav deka s#, {to pravi Gospod, ostanuva zasekoga{; kon toa nema {to da se dodava, od toa nema {to da se odzema; a Bog pravi taka, za da se ima strav pred liceto Negovo. 15 Ona {to bilo, toa e i sega, i ona {to }e bide, toa ve}e bilo, - za{to Bog go vra}a ona {to izminalo.

13
2,24 5,18 3 Car 4,20

24
3,12-13 11,9 Sir 14,14

14
Ps 32,11

26
Ps 48,10 Jov 27, 16-17 Izreki 13,23

15
1,9

16
4,1 5,7

17
11,9 12,14

3,1
3,17 8,6

19
7,15 8,14 9,2 Ps 48,12.20

10
1,13

S# zavr{uva so smrtta
16 I u{te vidov pod sonceto: namesto zakon - bezzakonie; namesto pravda nepravda. 17 I si rekov vo srceto svoe: Pravedniot i bezbo`niot Bog }e gi sudi, bidej}i tamu ima vreme za sekoja rabota i sud za sekoe delo. 18 Si rekov vo srceto svoe i za sinovite ~ove~ki - deka Bog }e gi ispita, i }e im poka`e deka tie sami po sebe se `ivotni, 19 za{to s# {to se slu~uva so sinovite ~ove~ki, se slu~uva i so `ivotnite; krajot im e ist: kako umiraat ednite, taka umiraat i drugite, i edno e di{eweto kaj site, i ~ovekot nema predimstvo pred dobitokot, za{to - s# e sueta! 20 S# odi na edno mesto: s# proizleguva od zemjata, i s# }e se vrati vo zemjata. 21 Koj znae: dali duhot na sinovite ~ove~ki se ka~uva gore, a duhot na `ivotnite sleguva dolu, vo zemjata? 22 I taka, jas vidov deka nema ni{to podobro za ~ovekot, osven da se nasladuva so delata svoi, bidej}i toa e negov del; za{to, koj }e go dovede posle da go pogleda ona, {to }e bide po nego?

11
6,12 7,14 8,17 11,5 Ps 138,17 Sir 11,4 18,6 39,16 Rim 11,33

S# ima svoe vreme S# ima svoe vreme, i sekoja rabota pod neboto ima svoe vreme; 2 vreme koga }e se rodi{, i vreme koga }e umre{; vreme koga sadi{, i vreme koga go korne{ nasadenoto; 3 vreme koga se ubiva, i vreme koga se lekuva; vreme koga se uriva, i vreme koga se gradi; 4 vreme koga se pla~e, i vreme koga se smee; vreme koga se taguva, i vreme koga se igra; 5 vreme koga se rasfrluvaat kamewa, i vreme koga se sobiraat kamewa; vreme koga se pregrnuva{, i vreme koga se odbegnuvaat pregratki; 6 vreme koga se bara zagubenoto, i vreme koga se gubi; vreme koga se ~uva, i vreme koga se rastura; 7 vreme koga se raskinuva, i vreme koga se so{iva; vreme koga se mol~i, i vreme koga se zboruva; 8 vreme koga se saka, i vreme koga se mrazi; vreme za vojna i vreme za mir. 9 Kakva polza ima onoj {to raboti od ona, nad {to se trudi? 10 Gi vidov (so maka) rabotite, {to Bog im gi dade na sinovite ~ove~ki, za da se ma~at okolu niv. 11 Seto toa Toj go napravil da bide prekrasno vo svoe vreme. Ni dal i ~uvstvo za vremeto i prostorot, no pak ne mo`e ~ovekot da gi razbere dokraj delata Bo`ji {to Toj gi vr{i od po~etokot do krajot.

20
1 Mojs 2,7 3,19

21
Ps 103,29 Jov 34,15 Sir 16,29 17,1

22
2,24 6,12 8,7 10,14

4,1
3,16

Nepravdi i anomalii vo op{testveniot `ivot Se svrtev i gi vidov site nepravdi, {to stanuvaat pod sonceto; i ete, solzite na onepravdanite, i ute{itel nemaat; silata e vo racete na ugnetuva~ite, a zakrilnik nema.

844
PROPOVEDNIK
3
6,3 Er 20,18 Jov 3,16 10,18 2 Pa si rekov: blaze im na umrenite, {to umrele odamna, otkolku na `ivite, {to `iveat dosega; 3 a pobla`en e i od ednite i od drugite onoj, {to u{te ne postoi, koj ne gi videl lo{ite raboti, {to se vr{at na zemjata. 4 A vidov isto deka sekoj trud i sekoj uspeh vo rabotite predizvikuva me|u lu|eto zaemna zavist. No i toa e sueta i maka za duhot. 5 Glupaviot sedi so skrsteni race i go grize svoeto sopstveno telo. 6 Podobro edna {epa vo mir, otkolku dve so trud i maka vo duhot. 7 Se svrtev i vidov druga sueta na zemjata: 8 ~ovek osamen, nema blizok: nema ni sin, ni brat, a pak na site raboti negovi kraj nema, i o~ite negovi ne mo`at da se nasitat so bogatstvo. Za kogo, pak, - veli toj - se trudam i ja li{uvam od dobra du{ata svoja? - Ete, i toa e sueta i lo{a rabota. 9 Podobro im e na dvajca, otkolku na eden, bidej}i imaat dobra nagrada za trudot svoj. 10 Za{to, ako padne edniot, drugiot }e go krene drugarot svoj. No te{ko na eden, ako padne, }e nema drug, koj da go krene. 11 Isto, koga le`at dvajca, toplo im e; a eden - kako }e se zgree? 12 I, ako nekoj go nadvie edniot, toa dvajca }e go navasaat; i ja`eto, tripati usukano, nema lesno da se skine. 13 Podobar e mladinec siromav i umen, otkolku car - nerazumen i star, koj ve}e ne umee da prima soveti; 14 za{to mladiot mo`e da izleze od temnica i da stane car, iako se rodil siromav vo carstvoto. 15 Gi vidov site `ivi, {to odat pod sonceto, so vtoriot mladi~ {to }e zastane na negovo mesto. 16 Broj nema{e siot onoj narod, {to be{e pred nego, iako podocne`nite nema da mu se raduvaat. I toa e sueta i gonewe veter.

4
2,11

5
Izreki 6,10-11

8
Sir 14,4

9
Izreki 18,20 Sir 6,14 Lk 10,1

11
3 Car 1,1-2

13
9,15

14
Sir 11,5

17
Izreki 19,2

slu{a{, otkolku da gleda{ kako bezumnite prinesuvaat `rtvi, za{to tie ne znaat deka vr{at zlo. Ne brzaj so jazikot svoj, i srceto tvoe da ne brza da izgovara zborovi pred Gospod; za{to Bog e na neboto, a ti na zemjata; zatoa zborovite tvoi da ne bidat mnogu. 2 Za{to, kako {to soni{tata doa|aat pri mnogu gri`i, taka i glasot na glupaviot se poznava od mnogute zborovi. 3 Koga dava{ zavet na Boga, ne dvoumi se da go izvr{i{, za{to Toj ne gi saka bezumnite: ona {to si go vetil, izvr{i go. 4 Podobro e da ne vetuva{, otkolku da veti{ i da ne go izvr{i{. 5 Ne $ dozvoluvaj na ustata svoja da go tera vo grev teloto tvoe i ne zboruvaj pred angelot Bo`ji: Toa e gre{ka! Zo{to ti e da pravi{ taka, i Bog da se razgnevi na zborot tvoj i da go sotre deloto na racete tvoi? 6 Za{to, kako vo mnogute soni{ta, taka i vo mnogute zborovi ima sueta; no ti imaj strav od Boga.

5,1
5 Mojs 4,39 Is.N. 2,11 Izreki 20,25 Sir 7,14 Mt 6,7

2
5,11 Izreki 10,19 13,3 Jk 3,8

4
3 Mojs 27,2 4 Mojs 30,3 5 Mojs 23,21-23

6
3,14 Sir 34,1-7

7
3,16 Jov 9,24

9
Sir 14,3

10
Izreki 19,6

11
Izreki 13,8

Zloupotrebite na vlasta 7 Ako vidi{ nekade na siromav da se vr{i nepravda i da mu se odzema sudot i pravdata, ne ~udi se na toa: za{to nad visokiot gleda povisok, a nad niv u{te povisok; 8 no od s# pokorisna e zemjata; i carot na nivata $ slu`i. Od bogatstvoto nema polza Koj go qubi srebroto, so srebro nema da se nasiti, i koj saka bogatstvo, toj nema da ima polza od toa. I toa e sueta! 10 Se zgolemuva li imotot - se zgolemuvaat i korisnicite negovi; i kakva korist za sopstvenikot negov: zar samo da gleda so o~ite svoi? 11 Sladok e sonot za onoj, koj se trudi, - pa jadel toj malku ili mnogu; no prejaduvaweto ne mu dava na bogatiot da zaspie. 12 Ima edno te{ko zlo, {to sum go videl na zemjata: bogatstvo, {to se ~uva za zlo na onoj, koj go poseduva. 13 A toa bogatstvo mo`e da se izgubi vo nesre}no vreme: mu se rodi sin i ne ostane ni{to vo racete negovi.
9

Ne brzaj da izgovara{ zborovi pred Gospod ^uvaj ja nogata svoja, koga odi{ vo Bo`jiot dom, i bidi gotov pove}e da
17

845
PROPOVEDNIK
14
Ps 48,17 Jov 1,21 14 Kako {to izlegol gol od maj~inata utroba, taka i si zaminuva, kakov {to do{ol; ni{to nema da zeme od trudot svoj, {to bi mo`el v raka da ponese. 15 I toa e golemo zlo: kakov {to do{ol, takov si zaminuva. Kakva e, toga{, polzata za nego, koga se trudel zaludo? 16 A celiot `ivot bil mra~en od mnogu gri`i, maki i stradawa. 17 Eve u{te {to najdov za dobro i prijatno: da se jade i da se pie i da se nasladuva od dobroto na site svoi trudovi, so koi nekoj se trudi na zemjata preku site dni od `ivotot svoj, {to mu gi dal Bog; za{to toa e negov del. 18 I, ako na nekoj ~ovek Bog mu dal bogatstvo i imot, i mu dal da se polzuva od niv, da go zema svojot del i da se nasladuva od trudovite svoi - toa e Bo`ji dar. 19 Nema dolgo vreme da gi pomni toj dnite na `ivotot svoj; zatoa Bog i go nagraduva so radosta na srceto negovo. Ima edno zlo, {to go vidov na zemjata, i toa ~esto e me|u lu|eto: 2 Bog mu dava na ~ovekot bogatstvo, imot i slava, i za du{ata negova nema skudnosti vo ni{to, {to i da posaka; no Bog ne mu dava nemu da se polzuva od toa, tuku se polzuva od nego drug ~ovek: toa e sueta i te{ko zlo! 3 Ako nekoj iznarodi sto sinovi, pro`ivee mnogu godini i u{te mu se umno`at dnite na `ivotot negov, a du{ata negova ne se nasladila na dobro, ta za nego }e nema duri ni pogreb, podobro mu e, velam, na nedonos~e otkolku nemu, 4 za{to zaludo do{lo i oti{lo vo temnina, i imeto mu e pokrieno so mrak. 5 Toa duri i ne go videlo i ne go poznalo sonceto: no pospokojno e od onoj. 6 A onoj, makar da pro`iveal i dve iljadi godini, bez naslada od dobrata, nema li da pojde s# na isto mesto? 7 Siot trud na ~ovekot e za ustata negova, no du{ata negova ne mo`e da se nasiti. 8 A kakva prednost ima umniot pred bezumniot, kakva - siromaviot, koj umee da se odnesuva pred lu|eto? 9 Podobro e da gleda{ so o~i, otkol- 9 ku da posakuva{ so du{ata. I toa e su- 1,14 11 eta i maka za duhot. 5,2

16
7,9 Jov 14,1

Soveti za mudrost
10

12

17
2,24

18
3,13

6,2
2,18 Sir 14,3 Lk 12,20

3
Jov 3,11

6
3,20 Sir 41,4

8
2,15

Ona {to postoi, toa e ve}e nare~e- 3,22 9,9 no so ime, i se znae deka e toa - ~ovekot, Ps 101,11 i deka toj ne mo`e da se prepira so 109,23 Jov 14,2 onoj, {to e posilen od nego. 11 Ima mnogu takvi raboti, {to ja zgolemuvaat suetata: toga{ {to e 7,8 Izreki podobro za ~ovekot? 16,32 12 Za{to, koj znae {to e dobro za ~o9 vekot vo `ivotot, vo tekot na site dni 5,16 na negoviot sueten `ivot, {to toj gi Izreki pominuva kako senka? I koj }e mu ka`e 22,24 Jk 1,19-20 na ~ovekot, {to }e stane po nego na 10 zemjata? Sir 39,34 Podobar e dobar glas, otkolku skapoceno maslo, i smrtniot den od rodeniot den. 2 Podobro e da odi{ vo ku}a kade {to pla~at po umren, otkolku da otide{ vo ku}a, kade {to ima veselbi i gozbi, za{to takov e krajot na sekoj ~ovek, i `iviot }e go prilo`i toa kon srceto svoe. 3 Tagata e podobra od smeata; za{to, koga e liceto na`aleno, srceto stanuva podobro. 4 Na umnite srceto im e vo ku}ata, kade {to pla~at, a na bezumnite vo ku}a, kade {to se veselat. 5 Podobro e da slu{a{ prekor od mudar, otkolku da slu{a{ pofalbi od glupav; 6 za{to smeata na bezumnite e kako prskawe na trwe pod kotel. I toa e sueta! 7 Ugnetuvaweto na drugite go pravi mudriot bezumen, a podarocite go rasipuvaat srceto. 8 Krajot na edna rabota e podobar od nejziniot po~etok; trpeliviot e podobar od gordeliviot. 9 Ne stanuvaj so duhot svoj brz na gnev, za{to gnevot se krie vo srceto na bezumnite. 10 Ne veli: Zo{to porane{nite dni bile podobri od sega{nite?, bidej}i ne e mudro da pra{uva{ za toa.

846
PROPOVEDNIK
12
8,13 11 Dobra e mudrosta, kako i nasledstvoto, osobeno za onie, {to go gledaat sonceto, 12 za{to pod nejzinata senka e isto, kako pod senkata na srebro; no predimstvoto na znaeweto e vo toa, {to mudrosta mu dava `ivot na onoj, {to ja ima. 13 Pogledaj gi Bo`jite dela: koj mo`e da go ispravi ona, {to Bog go napravil krivo? 14 Vo dobro vreme polzuvaj se so dobroto, a vo zli dni razmisluvaj: ednoto i drugoto go napravil Bog, za da ne mo`e ~ovekot da ka`e ni{to protiv Nego. 15 Se nagledav na s# vo moite suetni dni: pravedniot zaginuva so svojata pravednost; bezbo`niot i natamu `ivee i pokraj bezbo`nosta svoja. 16 Nemoj da bide{ premnogu strog i nemoj da se poka`uva{ za mnogu umen, zo{to da se uni{tuva{? 17 Ne predavaj se na grev i ne stanuvaj bezumen; zo{to da umre{ predvreme? 18 Dobro e, ako se dr`i{ za ednoto, no i drugo da ne ispu{ta{ od rakata svoja; za{to, koj ima strav od Boga, }e se izbavi od seto toa. 19 Mudrosta go pravi mudriot posilen od deset knezovi {to se vo gradot. 20 Nema pravednik na zemjata, koj pravi dobro i nikako da ne gre{i; 21 zatoa ne obrnuvaj vnimanie na sekoj zbor, {to se ka`uva, za da ne go ~ue{ i slugata svoj, koga te navreduva; 22 za{to srceto tvoe znae za mnogu slu~ai, koga i ti samiot si navreduval drugi. 23 Seto toa go ispitav so mudrost; jas rekov: ]e bidam mudar, no mudrosta e daleku od mene. 24 Daleku e toa {to se slu~ilo i mnogu dlaboko: koj }e go pronajde? 25 Se svrtev so srceto svoe, za da gi doznaam, izu~am i istra`am mudrosta i razumot, i da go poznaam bezumieto na bezbo`niot, i neznaeweto, i lukavstvoto, 26 i razbrav deka pogor~livo od smrtta e `enata, za{to taa e mre`a, srceto nejzino - stapica, racete najzini - okovi; dobriot pred Boga }e se spasi od nea, a gre{nikot }e bide uloven od nea. 27 Ete, toa otkriv jas - re~e Propovednikot - ispituvaj}i edno po drugo. 28 [to u{te bara{e du{ata moja, i ne go najde? - Ma` najdov eden na iljada, no `ena me|u site niv ne najdov. 29 Samo, ete, toa go otkriv deka Bog go sozdade ~ovekot ednostaven i dobar, no toj samiot si sozdava problemi. Koj e kako mudriot, i koj go razbira zna~eweto na rabotite? Mudrosta na ~ovek mu go prosvetluva liceto negovo, i strogosta na liceto negovo se izmenuva.

28
Izreki 20,6

13
1,15

15
3,19

8,1
Sir 13,25

19
9,16

2
2 Mojs 22,11 Rim 13,1

20
Jov 14,4 Sir 8,5 1 Jn 1,8-9

8
2

3
10,4

21
10,20

4
Is 45,9 Jov 9,12

25
1,13

Mudro e da se bide poslu{en sprema carot Jas (velam): pazi go carskiot zbor, i toa - poradi kletvata pred Boga. 3 Ne brzaj da bega{ od liceto negovo i ne bidi tvrdoglav vo lo{ite raboti; za{to, toj {to }e posaka, s# mo`e da napravi. 4 Kade {to e zborot na carot, tamu e i vlasta; i koj }e mu ka`e: [to pravi{? 5 Koj pazi zapoved, toj ne do`ivuva nikakvo zlo: srceto na mudriot znae i vreme i naredba; 6 za{to za sekoja rabota ima svoe vreme i svoj sud; a za ~ovekot e golema nesre}a, 7 {to ne znae, {to }e bide i kako }e bide toa; a koj }e mu ka`e? 8 Nieden ~ovek nema vlast nad duhot, za da go zadr`i duhot, i nema vlast nad smrtniot den - nema izbavuvawe od taa rabota; nitu bezbo`nikot }e go spasat negovite lo{i dela. Razmisluvawa za ~ovekovoto odnesuvawe
9 Seto toa go vidov, i go svrtuvam srceto svoe kon sekoja rabota, {to se vr{i na zemjata. Ponekoga{ ~ovekot gospodari nad ~ovek na svoja {teta. 10 Vidov toga{ kako pogrebuvaat bezbo`ni; od niv be{e prepoln hramot. Vo Erusalim go bea zaboravile nivnoto bezbo`no odnesuvawe. I toa e sueta! 11 Bidej}i ne se vr{i sud nad lo{ite raboti, zatoa ne se pla{i srceto na sinovite ~ove~ki da pravi zlo.

5
12,13 Izreki 19,16

26
Sud 16 1 Car 15,32 Izreki 22,14

6
3,1

7
10,14

8
Mudr 2,1

10
9,5 Jov 21, 32-33

11
9,3

847
PROPOVEDNIK
12
3,14 12 Iako nekoj gre{nik vr{i stopati zlo, sudot mu se odol`uva; no jas znam deka }e im bide dobro samo na onie, {to imaat strav od Boga, koi so po~it stojat pred liceto Negovo; 13 a za bezbo`niot nema da ima dobro, i kako senka, samo kratko vreme, }e preuspee onoj, koj ne se pla{i pred Boga. 14 Ima i takva sueta na zemjata: pravednite gi postignuva ona, {to bi gi zaslu`ile delata na bezbo`nicite, a so bezbo`nite stanuva ona, {to bi go zaslu`ile delata na pravednite. A jas si rekov: i toa e sueta! 15 I ja pofaliv jas veselbata; za{to nema podobro za ~ovekot na zemjata od toa da jade, da pie i da se veseli; toa go pridru`uva ~ovekot vo trudovite negovi preku dnite na `ivotot negov, {to mu go dal Bog na zemjata. 16 Koga go naso~iv srceto svoe kon toa, da postignam mudrost i da gi razgledam rabotite, {to se vr{at na zemjata, i poradi koi na ~ovekot ne mu doa|a son ni dewe ni no}e, 17 toga{ gi vidov site dela Bo`ji i razbrav deka ~ovekot ne mo`e da gi sfati rabotite, {to se vr{at na zemjata. Kolku i da se trudi ~ovekot da gi prou~uva, pak nema da go postigne toa. Duri i mudrec toa ne mo`e da go otkrie, iako misli deka znae. I sevo ova go staviv vo srceto svoe, za da ispitam deka pravednite i mudrite nivni dela se vo racete Bo`ji, i deka ~ovekot ne znae ni za qubov, ni za omraza vo seto toa, {to e pred nego. 2 Za sekoj i za site e edno: edna sudbina za praveden i nepraveden, za dobar i lo{, za ~ist i ne~ist, kako za onoj koj prinesuva `rtvi, taka i za onoj koj ne prinesuva; kako za dobar, taka i za gre{nik; kako za onoj {to se kolne, taka i za onoj {to se pla{i od kletva. 3 Tokmu toa e najlo{o od s# {to se slu~uva na zemjata, deka eden e krajot za site, pa zatoa srceto na sinovite ~ove~ki e polno so zlo, i bezumie ima vo srceto nivno dodeka se `ivi; a potoa tie umiraat. 4 Koj e me|u `ivite, ima u{te nade`, bidej}i i ku~e `ivo e podobro, otkolku mrtov lav. 5 @ivite znaat deka }e umrat, a mrtvite ni{to ne znaat, i ve}e za niv nema nagrada, za{to i spomenot za niv e predaden na zaboravot, 6 i qubovta nivna, i omrazata nivna i qubomorata nivna ve}e is~eznale, i }e nemaat del doveka vo ni{to, {to se slu~uva na zemjata. 7 I taka, odi, jadi go radosno lebot svoj i pij go so radosno srce vinoto svoe, koga Bog ima naklonost kon tvoite dela. 8 Vo sekoe vreme oblekata da ti bide prazni~na, i sekoga{ da ima mirizlivi mazila na liceto tvoe. 9 Vo site dni na svojot sueten `ivot nasladuvaj se od `ivotot zaedno so `enata, {to ja saka{, i koja ti ja dal Bog na zemjata za site tvoi suetni dni; za{to, toa e tvoj del vo `ivotot i vo tvoite trudovi, so koi se trudi{ na zemjata. 10 S#, {to mo`e da vr{i rakata tvoja, spored silite tvoi, vr{i; za{to vo grobot, kade {to }e pojde{, nema ni rabota, ni razmisluvawe, ni znaewe, ni mudrost.

5
8,10

14
3,19

6
Sir 14,19

15
2,24 9,7 11,9

7
2,24

9
Izreki 5,18

16
1,13 2,23

10
Sir 14,16

17
3,11

12
Lk 12,20

9,1
5 Mojs 33,3 Izreki 16,1 Mudr 7,16

2
3,19

3
8,11

Mudrosta ne e sekoga{ efikasna I pak vidov na zemjata deka na brzite ne im se dava pobeda, nitu na hrabrite - bitkata, nitu na mudrite leb, nitu na razumnite - bogatstvo, nitu na iskusnite - blagonaklonost, no vremeto i prilikite im se slu~uvaat na site niv. 12 Za{to ~ovek ne znae koga }e go snajde nesre}a. Kako {to ribite naletuvaat vo pogubna mre`a, i kako {to pticite se zapletkuvaat vo primki, taka i sinovite ~ove~ki se ulovuvaat vo te{ko vreme, koga toa neo~ekuvano }e dojde za niv. 13 Eve u{te kakva mudrost vidov na zemjata, i taa mi se pri~ini golema: 14 mal grad i vo nego malku lu|e; dojde protiv nego golem car, go opkoli i po~na okolu nego da izdiga golemi opsadni napravi;
11

848
PROPOVEDNIK
15
4,13 Izreki 21,22 24,5 15 no vo nego se najde ~ovek siromav, no umen, i toj so svojata mudrost go spasi toj grad; i pri seto toa nikoj ne se seti za toj siromav. 16 I jas si rekov: mudrosta e podobra od silata, i pri seto toa {to mudrosta na siromaviot se prenebregnuva, i zborovite negovi ne se slu{aat. 17 Zborovite na mudrite, iska`ani spokojno, se islu{uvaat podobro, otkolku vikaweto na knez me|u glupaci. 18 Mudrosta e podobra od voeno oru`je; no eden gre{nik rasipuva mnogu dobri raboti. Mrtvite muvi go rasipuvaat i go usmrduvaat blagoprijatnoto maslo na mirovarec: istoto go pravi edna mala glupost na uva`uvan ~ovek za negovata mudrost i ~est. 2 Srceto na mudriot se naklonuva kon desno, a srceto na glupaviot - kon levo. 3 Po kakov i da bilo pat da odi glupaviot, kaj nego sekoga{ nedostiga razum, i pred sekogo toj }e se poka`uva deka e nerazumen. 4 Ako gnevot na onoj {to vladee izbuvne vrz tebe, ne napu{taj go mestoto svoe, za{to krotkosta spre~uva golemi gre{ki. 5 Ima zlo {to sum go videl na zemjata, kako gre{ka {to doa|a od vladetelot; 6 nerazumniot se postavuva na golema viso~ina, a bogatite sedat nisko. 7 Sum videl slugi na kowi, a knezovi da odat pe{ki kako slugi. 8 Koj kopa jama, sam }e padne vo nea, i koj soboruva ograda, zmija }e go kasne. 9 Koj kreva kamewa, mo`e da se {ine, i koj cepi drva, mo`e da se izlo`i na opasnost od niv. 10 Ako otapi sekirata, i ako se~iloto nejzino ne bide naostreno, }e treba pove}e sila; mudrosta znae toa da go popravi. 11 Ako zmijata kasne pred da bide ubiena, toga{ kakva e polzata za onoj {to }e ja ubie. 13 prvite zborovi od ustata mu se glupost, a krajot na re~ta na ustata negova - lo{o bezumie. 14 Glupaviot zboruva mnogu, a ~ovekot i ne znae {to }e bide; ta i koj }e mu ka`e, {to }e bide po nego? 15 Trudot na glupaviot go izmoruva, za{to ne go znae duri ni patot za vo gradot. 16 Te{ko tebe, zemjo, koga carot tvoj e dete, i koga knezovite tvoi u{te od rano se go{tevaat! 17 Blaze tebe, zemjo, koga carot ti e od rod blagoroden, i knezovite tvoi jadat navreme, za potkrepa, a ne za presituvawe! 18 Od mrzlivost }e navisne tavanot, i koga }e se skrstat racete, pokrivot }e prokape. 19 Go{tevawa se prireduvaat zaradi naslada i vinoto go veseli `ivotot; a s# pravi srebroto. 20 Duri i vo mislite svoi ne navreduvaj go carot, i vo spalnata svoja ne go navreduvaj bogatiot; za{to nebesnata ptica mo`e da go prenese tvojot zbor, i s# {to ima krilja }e go soop{ti tvojot zbor.

13
Is 32,6 Ps 13,1

14
3,22

16
7,19

17
Is 3,4.10 Izreki 31,4

10,1
Gal 5,9

19
Sud 9,13 Ps 103,15

2
2,14

4
Izreki 15,4 16,14

20
7,21 2 Mojs 22,28 Lk 12,2-3

6
Izreki 19,10 30,22

10

11,5
3,11 Ps 138,1416 Izreki 30,19 Jn 3,8

8
Ps 7,15 Izreki 26,27 Sir 27,26

10
Izreki 16,32

12
Izreki 10,32 15,2

Ne treba premnogu da se zboruva Zborovite od usta na mudrec se blagodat, a ustata na bezumniot samiot nego go pogubuva:
12

Ume{nosta da se rizikuva Pu{taj go lebot svoj po vodite, za{to po mnogu dni pak }e go najde{. 2 Davaj del na sedum du{i, i duri na osum, za{to ne znae{, kakvo zlo }e nastane na zemjata. 3 Koga }e se napolnat oblacite, izlevaat do`d na zemjata; i ako edno drvo padne kon jug ili kon sever, toa si ostanuva tamu, kade {to i padnalo. 4 Koj go nabquduva vetrot, nema da see, i koj gleda vo oblacite, nema da `nee. 5 Kako {to ne gi znae{ pati{tata na vetrot, nitu kako nastanuvaat koskite vo utrobata na bremena `ena, taka ne mo`e{ da gi znae{ ni delata na Boga, Koj sozdava s#. 6 Izutrina sej go semeto tvoe i nave~er neka ne miruvaat racete tvoi, za{to ne znae{, ednoto, ili drugoto pove}e }e uspee, ili i ednoto i drugoto }e bidat ednakvo dobri.

11

849
PROPOVEDNIK
7
12,2 Pesna 6,10 7 Slatka e svetlinata dnevna za gledawe, i prijatno e da se bide `iv. 8 Ako ~ovek pro`ivee i mnogu godini, neka se veseli vo tekot na site niv i neka si spomnuva za temnite dni, kakvi {to }e gi ima mnogu: no s# {to }e bide, }e bide sueta!

9
Sir 14,11

Bidete sre}ni pred da bide premnogu kasno Veseli se vo mladosta svoja, mom~e, i srceto tvoe da vkusuva radost vo dnite na tvojata mladost; i odi kade {to srceto te vle~e i kade {to o~ite ti gledaat; samo znaj deka za seto toa Bog }e te izvede na sud. 10 Goni ja skrbta od srceto svoe i otstranuvaj go zloto od teloto svoe, za{to detstvoto i mladosta se sueta! I spomnuvaj si za tvojot Tvorec vo dnite na mladosta svoja, dodeka ne do{le te{ki denovi, dodeka ne nastanale godini, za koi }e re~e{: Ne mi se mili; 2 dodeka sonceto i svetlinata na mese~inata i na yvezdite ne potemnele, i ne do{le novi oblaci po do`dot; 3 dodeka ne nastapil onoj den, koga ku}nite stra`ari }e zatreperat, i silnite ma`i }e se podgrbavat, koga vodeni~kite }e prestanat da melat, bidej}i ostanale malku; koga }e se pomra~at onie, {to gledaat niz prozorec; 4 koga portata }e po~ne da se zatvora; koga }e zamolkne {umot na ra~nite melnici, i koga ~ovek }e po~ne da stanuva na pti~ji glas, i }erkite - peja~ki }e soprat da peat; 5 koga visinite za niv }e bidat stra{ni, i po patot }e ima u`asi; koga }e
9

procuti bademot, i skakulecot }e stane te`ok, i `elbata }e pomine; za{to ~ovekot zaminuva vo ve~niot dom svoj, i ta`a~kite se gotovi da go opkru`uvaat po ulica; 6 dodeka ne se skine konecot srebren, i ne se skr{i zlatnata ~a{a, i ne se rasturi vedroto pri izvorot, i ne padne trkaloto na bunarot. 7 I }e se vrati pravot vo zemjata, kako {to si bil; a duhot }e se vrati kaj Boga, Koj go dal. 8 Sueta nad suetite, veli propovednikot, s# e sueta! Zaklu~ok Propovednikot ne samo {to be{e mudar, tuku i go u~e{e narodot na mudrost. Toj s# ispituva{e, izu~uva{e i ostavi mnogu mudri izreki. 10 Propovednikot se trude{e da najde ubavi misli i to~no gi zapi{a zborovite na vistinata. 11 Zborovite na mudrecite se kako osteni; kako zabieni klinci se nivnite zborovi, dadeni od edinstveniot Pastir. 12 A osven seto toa, sinko, pazi se i od ova: da pi{uva{ mnogu knigi - toa nema kraj, a da ~ita{ mnogu - i toa e zamorno za teloto. 13 A su{tinata na s# e: imaj strav od Boga i pazi gi Negovite zapovedi, za{to toa mu e seta dol`nost na ~ovekot; 14 za{to Bog }e ja izvede na sud sekoja rabota, i {to e tajno, bilo da e dobro ili lo{o.
9

12,7
3,20 Sir 40,11

8
1,2

13
Sir 1, 13-26

14
3,17

12

PESNA NAD PESNITE

Voved Vo sredi{niot del od bibliskiot tekst se sre}ava edna zbirka pesni, vo koja se opeva qubovta i kade ~uvstvata na dvajca vqubeni se izrazuvaat vo vid na poezija. U{te od najdamne{ni vremiwa se nastojuva ovaa bibliska kniga da se tolkuva alegoriski, odnosno se tvrdi deka taa ni gi otkriva odnosite me|u Bog i Negoviot narod. Me|utoa, to~no e isto taka deka qubovta me|u ma`ot i `enata e dar Bo`ji. Tematski knigata mo`e da se podeli na sedum poemi (1,22,7; 2,817; 3,15,1; 5,26,3; 6,47,11; 7,128,5; 8,5b14), vo koi se pomesteni qubovnite dijalozi, kade qubovta e diskretno sokriena vo simbolikata na prirodata. Ovie dijalozi pome|u eden ma` i edna `ena, koi se baraat, se nao|aat, se gubat i odnovo tragaat eden po drug, se prekinati od tu|i glasovi, koi ne se sekoga{ srde~ni. A toa se ov~arite (drugarite na mladiot ~ovek), majkata ili bra}ata na mladata devojka. Pod razni imiwa ovie lica ili grupi nastojuvaat da se me{aat vo qubovta me|u dvajcata vqubeni. No taa qubov ne im pripa|a nim; taa e dar Bo`ji, za onie {to se qubat.

1,1
4,10 Prop 2,3

Najubavata pesna me|u site pesni, napi{ana od Solomon Taa i toj Razgovor me|u vqubenite

3
Is 9,3 25,9 66,10 Zah 10,7

Vozqubenata: Da, sakam da me celi va{ so bakne`i na ustata svoja! 2,7 Za{to tvoite miluvawa se podobri od 3,5.11 5,8.16 vinoto. 2 Od prijatniot miris na tvoite mas8,4 la imeto ti e kako razleano miro; zatoa 5 8,8 te sakaat momite. 3 Povedi me, da pobrzame; carot me 6 3,1-4 voveduva vo odaite svoi, - }e se voshi1 Mojs tuvame i }e se raduvame so tebe, }e gi 37,16 falime tvoite miluvawa pove}e od vino. Navistina, zaslu`eno te sakaat! 4 ]erki erusalimski, crna sum, no sepak sum ubava kako {atorite beduinski, kako zavesite na Solomon. 5 Ne gledajte me {to sum crnomurna, za{to sonceto me podgorelo: maj~inite sinovi mi se nalutija, me postavija da gi ~uvam lozjata - no svoeto sopstveno lozje ne go za~uvav. 6 Ka`i mi ti, kogo go saka du{ata moja: kade go pase{ stadoto, kade pladnu4

va{? Zo{to da bidam kako skitnica kraj stadata na tvoite drugari? 7 Horot: Ako ne go znae{ toa, o, najubava me|u `enite, toga{ odi si po ovcite svoi i pasi gi jariwata pokraj pastirskite {atori. 8 Vozqubeniot: Ti si mi, draga moja, kako kobilka vo faraonova dvokolka. 9 Prekrasni se tvoite obrazi me|u obetkite, vratot tvoj - pod |erdanite; 10 ]e ti napravam zlatni obetki so srebreni pulejki. 11 Vozqubenata: Dodeka carot be{e kraj trpezata, parfemot od mojot nard go ispu{ta{e svojot prijaten miris. 12 Smirnova kitka e mojot vozquben {to stoi me|u gradite moi. 13 Mojot vozquben e za mene kako kiparisov grozd vo lozjata na EnGedi. 14 Vozqubeniot: O, ubava si, mila moja, ubava si! Ima{ o~i gulabovi. 15 Vozqubenata: O, ubav si, mil moj, prekrasen si! Zeleniloto e postela na{a. 16 Vozqubeniot: Pokrivite na ku}ite ni se kedri, {ticite na{i - kiparisi. Vozqubenata: Jas sum cvet vo ramninata {aronska, krin cve}e vo dolina!

8
Is 63,13 Mudr 19,9

9
4,4 5,13 7,5

12
5,8-10

13
1 Car 24,12

14
2,14 4,7 5,9 6,9 7,7 4,1 5,12

2,1
Is.N. 12,18 Is 33,9 35,1-2

851
PESNA NAD PESNITE
2
3 Car 7,19 Os 14,6 Mt 6,28 2 Vozqubeniot: Ona {to e krinot me|u trweto, toa e mojata vozqubena me|u momite. 3 Vozqubenata: Ona {to e jabolknicata me|u {umskite drvja, toa e mojot vozquben me|u momcite. Vo senkata nejzina sakam da sedam; plodovite nejzini se slatki za grloto moe. 4. Toj me vovede vo ku}ata za gozba, i znameto negovo nad mene be{e qubov. 5 Potkrepete me so slatki od grozje, osve`ete me so jabolka, za{to sum bolna od qubov. 6 Levata raka negova mi e pod glavata, a so desnata me pregrnuva. 7 Vozqubeniot: Ve zakolnuvam }erki erusalimski, vo srnite i vo polskite ko{uti: nemojte da ja razbuduvate i da ja voznemiruvate vozqubenata, dodeka sama ne posaka.

di kako srna ili kako mlad elen, po 3,1 1,7 planinite razdeleni. Is 65,1 Taa sonuva deka odi vo potraga po nego No}va vo legloto moe go barav onoj, kogo go saka du{ata moja, go barav i ne go najdov. 2 Zatoa }e stanam, }e trgnam po gradot, po ulicite i plo{tadite, i }e go baram onoj, kogo du{ata moja go saka. Go barav, no ne go najdov. 3 Me sretnaa stra`arite, {to go obikoluvaat gradot: Dali go vidovte - gi pra{av - onoj, kogo du{ata moja go saka? 4 No, {tom gi odminav, go najdov onoj, {to go saka du{ata moja, se fativ za nego cvrsto i ne go pu{tiv, dodeka ne go odvedov vo ku}ata na mojata majka i vo odajata na roditelkata svoja. 5 Vozqubeniot: Ve zakolnuvam, }erki erusalimski, vo srnite i vo polskite ko{uti: nemojte da ja voznemiruvate vozqubenata, dodeka sama ne posaka. 6 Horot: Koja e taa, {to se izdiga od pustinata kako stolb od dim, {to mirisa na smirna i temjan, i na sekakvi prijatni mirisi? 7 Eve ja nosilkata na Solomon: okolu nea {eeset du{i junaci, od junacite Izrailevi. 8 Site dr`at po eden me~ i se ve{ti vo borba; sekoj ima me~ na bedroto svoe poradi opasnostite no}ni. 9 Nosilka si napravil carot Solomon od levanonski drvja; 10 stolbovite gi napravil od srebro, ogradite nejzini se od zlato, sedi{teto - porfir; vnatre{nosta so qubov ja ukrasile }erkite erusalimski. 11 Izlezete, }erki sionski, i pogledajte go carot Solomon so venecot, so koj go ukrasila majka mu vo denot na svadbata negova, vo radosniot den za srceto negovo. Vozqubeniot: O, ubava si, qubov moja, ubava si! O~ite tvoi se gulabi pod tvojot prevez; kosata ti e kako stado kozi, koga sleguvaat od gorata Galaad; 2 zabite tvoi - kako stado istri`eni ovci, koga izleguvaat od kapewe, od koi
Er 29,13 Os 2,9 5,6 Izreki 1,28 Mt 7,7

3
Joil 1,12 5,16 7,10

4
5,10 6,4-10

4
1 Mojs 2,24 24,67 6,9 8,2.5

5
Is 16,7 Er 7,18 44,19 5,8

5
2,7 8,4

6
8,3

6
6,10 8,5 Otkr 12,6 3 Car 10,15 Ez 17,4 27,13sl. Naum 3,16 Neem 13,20

7
3,5 8,4 5,8-9

8
5,2

10
7,12

13
1,12 7,14

15
Ez 13,4 Neem 3,35 Lk 13,32

16
6,3 7,11 Os 2,4-25

17
4,6 8,14

Toj doa|a Vozqubenata: Glasot na mojot vozquben! Eve go: doa|a, skoka preku gorite, preskoknuva preku ridovite. 9 Mojot vozquben prilega na srna, na mlad elen. Ete, stoi zad yidot na{, poglednuva niz prozorecot, yirka niz re{etkata. 10 Mojot vozquben se oglasi i mi re~e: Stani, mila moja, ubavice moja, dojdi! 11 Eve, zimata ve}e mina, do`dot go snema, prestana ve}e, 12 cve}iwa se pojavija po zemjata; nastana vreme za pesni, i glasot na gugutkata se slu{a vo zemjata na{a; 13 smokvite gi otvorija pupkite svoi, i rascutenite lozi prijatno mirisaat. Stani, mila moja, ubavice moja, i dojdi! 14 Gulabice moja vo karpest prolom, pod kameno zasolni{te, poka`i mi go liceto svoe, daj mi da go ~ujam glasot tvoj, za{to glasot ti e prijaten, i liceto ti e prekrasno. 15 Fatete ni gi lisicite, lisi~iwata, za{to i tie gi pusto{at lozjata, a lozjata ni cutat. 16 Mojot vozquben e moj, jas, pak, sum negova; toj go pase stadoto me|u krinovi. 17 Vo ladovinite na ve~erta koga senkite gi snemuva, vrati se, mil moj, i bi8

8
Ps 90,5 Tov 6,15

10
3 Car 10,18

11
Is 61,10 62,3-5

4,1
1,15 6,5 1 Mojs 31,21.47 4 Mojs 32,1

2
6,6

852
PESNA NAD PESNITE
3 sekoja ima po dve jagniwa, i bez jagne
1 Mojs 38,28 Is.N. 2,18

4
1,10 7,5 Ez 27,10-11

5
2.9.17 7,4 2,16

6
2,17

7
1,15 Efes 5, 25-27

8
5 Mojs 3, 8-9 1 Let 5,23 Er 5,6 Naum 2,12.13

9
6,5

10
1,2

11
Izreki 5,3 2 Mojs 3,8 Is 55,1 1 Mojs 27,27 Os 14,7 Ps 44,8 Izreki 7,17

12
Izreki 5,16

13
Prop 2,5 Neem 2,8 4,16 7,14

15
1 Mojs 26,19 Jn 7,38

16
1,12-13 4,13 7,14

nema niedna; 3 usnite tvoi se kako alova pandelka, a ustata tvoja e prekrasna; tvoite obrazi pod prevezot tvoj se kako polovinki od kalinka; 4 vratot ti e - kako Davidovata kula, izgradena za oru`je: na nea visat iljadnici {titovi - s# {titovi na junaci; 5 dvete tvoi gradi se kako blizna~iwa od mlada srna, koi pasat me|u krinovi. 6 Vo ladovinata na ve~erta koga }e odminat senkite, }e odam na smirnovata gora i na temjanoviot rid. 7 Cela si ubava, mila moja, nema ni damka na tebe! 8 Slezi so mene, nevesto moja, simni se od planinite na Livan i dojdi so mene; simni se od vrvovite na Amana, Senir i Hermon. Pobegni od tie lavovski legala, od leopardovite gori! 9 Ti go osvoi srceto moe, sestri~ke, nevesto, go pleni srceto moe so eden pogled na o~ite svoi i samo so edna od veri{kite na vratot svoj. 10 O, kolku e slatka qubovta tvoja, sestri~ke, nevesto! Poslatka e qubovta tvoja od vino, i prijatniot miris od tvoite masla e poprijaten od site aromi. 11 Od ustata tvoja kape voso~en med, nevesto, med i mleko pod jazikot tvoj, i mirisot na oblekata tvoja e kako miris levanonski! 12 Zatvorena gradina e mojata sestri~ka, nevesta, izvor zatvoren, kladenec zape~aten; 13 tvojot nasad e gradina od drvja so vkusni plodovi, kipar i nard, 14 nard i {afran, trska i cimet so sekakvi mirizlivi drvja, smirna i aloj so najubavi aromi, 15 ti si gradinski izvor, kladenec od `iva voda, potok {to te~e od Livan. 16 Vozqubenata: Podigni se, vetre, od sever, povej i ti, vetre, od jug i povej nad gradinata moja, za da prostrujat aromite nejzini! Neka dojde mojot vozquben vo gradinata svoja i neka kasne od slatkite plodovi nejzini. Vozqubeniot: Dojdov vo gradinata svoja, sestri~ke, nevesto, ja obrav smirnata moja i mirisite moi, gi jadev

medenite pitki so mojot med, go piev vinoto so moeto mleko. Jadete, prijateli, pijte i nasitete se, mili moi! 2 Vozqubenata: Spijam, no srceto moe e budno; ete go glasot na mojot vozquben, koj ~uka: Otvori mi sestro, mila moja, gulabice moja, sovr{ena moja, za{to glavata moja e celata so rosa pokriena, i kosata moja - so no}na vlaga. 3 Go soblekov hitonot svoj, pak li da go oblekuvam? Sum gi izmila nozete svoi, kako da gi valkam? 4 Mojot vozquben ja protegna rakata niz otvorot, i srceto moe zatreperi od nego. 5 Stanav da mu otvoram na mojot vozquben; od racete mi kape{e smirna, od prstite moi prijaten miris na smirna vrz dr{kata od klu~alkata. 6 Mu otvoriv na mojot vozquben, a mojot vozquben si be{e oti{ol. Du{ata mi premre, dodeka toj govore{e; go barav, no ne go najdov; go vikav, no ne mi se javuva{e. 7 Me sretnaa stra`arite, {to go obikoluvaa gradot, me natepaa, me iznaranija; mi go simnaa prevezot onie, {to gi ~uvaa yidi{tata. 8 Ve zakolnuvam, }erki erusalimski! Ako go sretnete mojot vozquben, ka`ete mu deka iznemo{tuvam od qubov. 9 Horot: So {to e tvojot vozquben podobar od drugite vozqubeni, o, najubava me|u `enite? Vo {to tvojot vozquben e podobar od drugite, pa taka n# zakolnuva{? 10 Vozqubenata: Mojot vozquben e bel i rumen, poubav od deset iljadi drugi; 11 glavata negova - ~isto zlato; kadrite negovi - branovidni, crni kako gavran; 12 o~ite negovi - kako gulabi kraj vodni potoci, {to se kapat vo mleko, {to stojat zadovolni; 13 obrazite negovi - aromaten cvetnik, lei so mirizlivi bilki; usnite negovi - krinovi od koi kape ~ista smirna; 14 racete negovi - zlatni valci, opsipani so topazi; stomakot negov - kako sad od slonova koska, oblo`en so safiri;

5,2
2,8 Otkr 3,20

5
Sud 6,36-40 Os 14,6

6
3,1

8
2,7 2,5

9
1,13

10
1 Mojs 25,25 1 Car 16,12 2 Car 18,3 Prop 7,28

12
1,15

13
1,10

853
PESNA NAD PESNITE
15
Ps 143,12 Sir 26,18 15 nozete negovi - mermerni stolbovi, postaveni vrz zlatni podlogi; izgled ima kako Livan, veli~estven e kako kedar; 16 ustata negova e sladost, celiot e prekrasen. Ete, koj e mojot vozquben, i ete, koj e prijatelot moj, }erki erusalimski. Horot: Kade otide tvojot vozquben, o, najubava me|u `enite? Kade otide tvojot vozquben? Nie }e go pobarame so tebe. 2 Vozqubenata: Mojot vozquben otide vo gradinata svoja, vo aromatnite cvetnici, za da pase vo gradinata i da bere krinovi. 3 Jas mu pripa|am na mojot vozquben, a mojot vozquben mene; toj pase me|u krinovite.

16
2,3

6,1
3,1

2
4,12-16 5,13

3
2,16

4
6,10

5
4,9 4,1

6
4,2

7
4,3 4

Likot na qubenata Vozqubeniot: Ubava si, mila moja, kako Tirca, privle~na kako Erusalim, stra{na kako vojska so znamiwa. 5 Trgni gi o~ite od mene, za{to me zbunuvaat. Kosata ti e kako stado kozi, koga sleguvaat od Galaad; 6 zabite ti se kako stado ovci, koga izleguvaat od kapewe, od koi sekoja e so po dve jagniwa, i jalova me|u niv nema, 7 tvoite obrazi pod prevezot tvoj se kako dve polovinki od kalinka. 8 Ima {eeset carici, osumdeset nalo`nici i bezbroj devojki, 9 no edinstvena e taa, gulabicata moja, sovr{enata moja; edinstvena e taa na majka si, izbrana kaj roditelkata svoja. Ja vidoa devojkite, i ja vozveli~ija, ja vidoa caricite i nalo`nicite, i ja pofalija. 10 Horot: Koja e taa, {to bolska kako zora, ubava kako mese~ina, svetla kako sonce, stra{na kako vojska so znamiwa? 11 Slegov vo oreovata gradina da poglednam zelena dolina, da vidam dali se razvila lozata, dali procutele kalinkite. 12 Ve}e ne se prepoznavam samata sebesi; po tebe pamet gubam, jas, devojkata od blagoroden soj.

8
Prop 2,8

9
Izreki 4,3

10
3,6 Is 14,12 Sir 26,16 Otkr 12,1

11
7,13

Horot: Svrti se, svrti se Sulamitko, svrti se, svrti se, da te pogledame! Vozqubeniot: Zo{to sakate da ja gledate Sulamitkata, kako na oro manaimsko? 2 Horot: O, kolku se ubavi nozete tvoi vo sandali, }erko znamenita! Oblite kolkovi tvoi se kako prsteni, napraveni od racete na ve{t umetnik, 3 papokot ti e kako ~a{a trkalezna, nikoga{ bez aroma; utrobata tvoja - kupa p~enica, opkru`ena so krinovi; 4 dvete tvoi gradi - kako dve jarenca, kako blizna~iwa na srna. 5 Vratot tvoj - kako stolb od slonova koska; o~ite tvoi - he{bonski ezerca kaj BatRabimskite porti; nosot tvoj levanonska kula, svrtena kon Damask; 6 glavata tvoja na tebe - kako Karmel; a kosata na glavata tvoja - kako purpur; i carot se zapletka vo nejzinite pletenki. 7 Vozqubeniot: O, kolku si ubava, o, kolku si zanosna, vozqubena moja, so tvojata ubavina! 8 Taa tvoja snaga prilega na palma, a tvoite gradi - na grozdovi. 9 Si pomisliv: da se ka~ev na palma, bi se fatil za vetkite nejzini; i tvoite gradi bi bile mesto grozdovi, i mirisot od tvoite nozdri - kako miris na jabolko; 10 ustata tvoja e kako najdobro vino. Vozqubenata: Toa te~e pravo kon vozqubeniot moj, i te~e ne~ujno preku usnite koi spijat. 11 Jas pripa|am na vozqubeniot moj, i toj kopnee po mene. Sre}ata da bide{ quben Dojdi, mil moj, da izlezeme vo poleto, da no}evame vo selskite kolibi; 13 utre rano }e pojdeme vo lozjata, da vidime dali poterala lozata, dali se otvorile pupkite, procutele li kalinkite; tamu }e te opsipam so miluvawa. 14 Mandragorite ve}e {irat prijaten miris, i do vratata na{a ima sekakvi najubavi plodovi, novi i stari; koi gi za~uvav za tebe, mil moj!
12

7,1
1 Mojs 32,2 Is.N. 13,26

4
4,5

5
1,10 4 Mojs 21,27 Is 15,4 4,8

6
Is.N. 19,26 Is 35,2 Is 25,4 1,4

7
1,15-16

9
Izreki 5,19 2,3

10
5,1 1,4

11
2,16 1 Mojs 3,16

12
4,7 2,10

13
6,11 1,2

14
4,13.16 3 Mojs 26,10

854
PESNA NAD PESNITE
8,1
Izreki 7,13

2
3,4 5,1 4,13

3
2,6

4
2,7

5
3,6 2,3

6
1 Mojs 38,18 3 Car 21,8 Er 22,24 Agej 2,23 Is 28,15 Os 13,14 Avak 2,5

O, da mi be{e brat moj, da be{e hranet od gradite na majka mi! Toga{, koga }e te sretnev na ulica, }e sakav da te baknam, i nema{e da me osuduvaat. 2 ]e te povedev i dovedev vo ku}ata na majka mi. Ti }e me u~e{e, a jas, pak, }e te poev so aromatno vino, so sok od moite kalinki. 3 Levata raka negova e pod glavata moja, a so desnata me pregrnuva. 4 Vozqubeniot: Ve zakolnuvam, }erki erusalimski, nemojte da ja razbuduvate i nemojte da ja voznemiruvate vozqubenata, s# dodeka sama ne posaka! 5 Horot: Koja e taa, {to doa|a od pustinata, potpiraj}i se na svojot vozquben? Silata na qubovta Vozqubenata: Te razbudiv jas pod jabolknicata: tamu te rodila majka ti, tamu te dobila tvojata roditelka. 6 Polo`i me kako pe~at na srceto svoe, kako prsten na rakata svoja, za{to qubovta e silna kako smrt; qubomorata - luta kako pekol; strelite nejzini se streli ogneni; ognen `ar na nejziniot plamen.

7 Golemata voda ne mo`e da ja ugasne 7 43,2 qubovta, i reki nema da ja potopat. Ako Is 50,2 nekoj go dade{e seto bogatstvo na svojot Ps 17,16 dom za qubov, toj bi bil otfrlen so 77,20 1 Mojs prezir. 34,12 8 Horot: Imame sestra, koja e u{te Izreki 6,31 mala: u{te nema gradi; {to }e pravime 31,10 so sestrata na{a, ako dojdat po nea sva11 tovi? 1,6 9 Da be{e karpa, }e izgradevme vrz nea i dvorci od srebro; da be{e vrata, }e ja oblo`evme so kedrovi {tici. 10 Vozqubenata: Jas sum tvrdina, a gradite moi se kuli; zatoa vo o~ite negovi jas stanav kako onaa {to na{la mir. 11 Horot: Solomon ima{e lozje vo Vaal-Hamon; toj im go predade toa lozje na ~uvari; sekoj be{e dol`en da dade za plodovite negovi po iljada par~iwa srebro. 12 Vozqubenata: A moeto lozje si e kaj mene. Iljadata neka se za tebe, Solomone, a dveste - za ~uvarite na plodovite negovi. 13 Vozqubeniot: @itelko na gradinite, drugarite go slu{aat glasot tvoj. Daj i jas da go poslu{am. 14 Vozqubenata: Pobrzaj mil moj, i bidi kako srna i kako elen~e po gori mirisni!

MUDROST SOLOMONOVA
Voved Knigata Mudrost Solomonova se pojavila, najverojatno, vo aleksandriskata evrejska zaednica, triesettina godini pr. Hristos. Pisatelot se slu`i so dosta dobar literaturen gr~ki jazik, no vo stilot na mudrosnite spisi , kakvi {to se evrejskite Izreki Solomonovi, Jov, Propovednikot i nekoi psalmi. Toj gi poznava dobro starozavetnite bibliski knigi Bitie, Ishod, Knigata na prorokot Isaija, Solomonovite izreki, kako i klasi~nata gr~ka literatura, Homer, Platon. Toj bara na~ini da svedo~i za svojata everejska vera so izraznite sredstva na gr~kata misla. Na toj na~in im se obra}a na svoite bra}a po vera, koi ve}e ne go znaat evrejskiot jazik, kako i na gr~kite ~itateli, stremej}i se da gi uveri vo visokata vrednost na izrailskoto duhovno nasledstvo. Prviot del od knigata (15) pretstavuva sporedbeno razmisluvawe vo vrska so sudbinata na vernite i bezbo`nite. Tuka nao|ame i eden zabele`itelen opis (2,1020) vo vrska so progonuvaweto na pravedniot . Vo vtoriot del (6,19,12), pak, se pofaluva mudrosta. Taa im e neophodna na site, a osobeno na onie {to ja imaat odgovornosta da upravuvaat so narodite. Tekstot pomesten vo ovoj del na knigata se pretstavuva kako delo na Solomon, najmnogu poradi evrejskata tradicija koja ni go pretstavuva ovoj judejski car kako prevoshoden mudrec (sp. 1 Car. 4,415; 5,914). Bitie, a osobeno od knigata Ishod, a se pravi osvrt i vrz problemot na idolopoklonstvoto, ~ie razgleduvawe e inspirirano od tekstovi, kako Is. 44; Ps. 115; 135.

1,1-6
6,1-11

1
Ps 44,7 Izreki 8,17 1 Let 29,17 2 Let 15,2 Mt 6,33

2
Is 65,1 Er 36,14

4
Rim 7,24 8,2

5
Rim 9,14

6
7,23 Er 11,20 Izreki 8,31 Tit 3,4

Pottik da se pravi ona {to e pravedno Sakajte ja pravdata, sudii zemni, so pravedni misli mislete na Gospod, barajte Go so du{evnata ~istota na svoeto srce. 2 Nego Go nao|aat onie {to ne Go isku{uvaat; ne im se javuva Toj na onie {to ne veruvaat vo Nego. 3 Za{to la`nite umuvawa oddale~uvaat od Boga, a isku{uvaweto na Negovata sila gi posramuva bezumnicite. 4 Vo lukava du{a mudrost nema da vleze i nema da prestojuva vo telo {to mu robuva na grevot; 5 za{to Svetiot Duh na mudrosta bega od lukavstvoto, se otstranuva od nerazumni umuvawa i se zasramuva od nepravdata {to se pribli`uva. 6 ^ovekoqubiviot duh e mudrost; nema da go ostavi nekaznet onoj {to bogo-

hulstvuva so svojata usta, za{to Bog e svedok na negovite vnatre{ni ~uvstva, vistinski nadzornik na negovoto srce i slu{atel na negoviot jazik. 7 Duhot na Gospod ja ispolnuva celata vselena i, bidej}i obzema s#, go znae sekoj zbor. 8 Zatoa nitu eden {to govori nepravedno, nema da se sokrie; pravednata odmazda nema da go odmine. 9 Za{to pomislite na bezbo`nikot }e bidat provereni i zborovite negovi }e bidat pred Gospod, za da bidat izobli~eni negovite bezzakonija. 10 Za{to uvoto na qubomorata slu{a s#, nema da se sokrie ni glasot na negoduvaweto. 11 Zatoa pazete se od nekorisnoto negoduvawe, i po{tedete go jazikot svoj od lo{i zborovi; za{to ni tajniot zbor nema da pomine nekaznet, a ustata {to kleveti ja ubiva du{ata.

7
Ps 138,7-12 Izreki 22,12 Sir 39,19

8
11,20

10
5 Mojs 29,20

11
2 Mojs 15,24 Ps 77,19

856
MUDROST SOLOMONOVA
12 Ne zabrzuvajte ja smrtta so zabludite na `ivotot svoj; ne navlekuvajte si propast so delata na va{ite race. 13 13 Bog ne ja sozdal smrtta i ne $ se ra2,23-24 duva na propasta na `ivite; 11,23-12,1 Ez 18,23 14 Toj sozdal s# za da `ivee i s# {to e 33,11 vo svetot e spasonosno; vo Nego nema 15 otrov smrtonosen, nema pekolot da vla3,4 dee na zemjata. 15 Pravdata e besmrtna. A nepravdata 16 Is 28,15 predizvikuva smrt. Izreki Izreki 8,36 8,36 Sir 14,12

12

Razmisluvawata na bezbo`nicite
16

2,1 smrtta i so race i so zborovi, ja smetaPs 38,4-6 Jov 7,9 14,1-2 Prop 8,8

A, pak, bezbo`nicite ja povikuvaat

2
Ps 101,3

4
Jov 7,9 18,17-19 Prop 1,11 2,16 9,5

5
Ps 38,6 144,4 Jov 8,9 14,2 Prop 6,12 8,13 1 Let 29,15

6
Is 22,13 1 Kor 15,32

9
1,16 Is 57,6

at za prijatelka i za nea ginat: so nea sojuz sklu~uvaat, za{to se dostojni da bidat nejzin del. Onie {to mislat nepravilno, vaka mudruvaat vo sebesi: kratok i `alosen e na{iot `ivot - ~ovekot ne mo`e da se izbavi od smrtta; u{te nikoj ne poznava takov ~ovek koj oslobodil nekogo od pekolot. 2 Slu~ajno sme rodeni, a potoa }e bide kako voop{to da ne sme bile; dim e ona {to go di{eme, a zborot - iskra od dvi`eweto na na{eto srce. 3 Koga du{ata izgasne, vo pepel }e se pretvori teloto, a duhot }e se zagubi kako redok vozduh; 4 so vreme }e se zaboravi i na{eto ime, nikoj nema da si spomne za delata na{i; `ivotot na{ }e pomine kako traga od oblak, }e ispari kako magla goneta od zracite na sonceto i ote`nata od negovata toplina. 5 Za{to na{iot `ivot e kako senka koga }e pomine, od smrtta za nas nema vra}awe: pe~atot e staven i nikoj ne se vra}a. 6 Zatoa da se nasladuvame od sega{nite dobra; da brzame da se nasladuvame so ovoj svet, kako i vo mladosta; 7 da u`ivame vo skapoceno vino i vo mirisi; proletniot cvet na `ivotot da ne odmine pokraj nas; 8 da se oven~ame so ru`i, pred ru`ite da svenat; 9 nikoj od nas da ne se li{uva od u~estvoto vo na{ata naslada, sekade da os-

tavime tragi od na{ata radost: toa e na{iot del i na{eto nasledstvo. 10 Da ugnetuvame siromav pravednik, da ne po{teduvame vdovici, da ne po~ituvame starec so dolgogodi{ni beli kosi. 11 Silata na{a da bide zakon na pravdata, za{to ona {to e slabo - za ni{to ne e. 12 Da postavime zaseda za pravednikot, za{to toj ni pre~i i se protivi na delata na{i; n# prekoruva za grevovite protiv Zakonot, n# huli za na{ite grevovi i za na{eto vospitanie; 13 se fali deka Go poznava Boga, ~edo na Gospod se narekuva. 14 Koga e pred nas - toj e prekor na na{ite pomisli. Te{ko ni e da go gledame; 15 negoviot `ivot ne e kako `ivotot na drugite i pati{tata negovi se razli~ni od na{ite; 16 za gadotija n# smeta i bega kako od ne~istotija od na{ite pati{ta; bla`en go narekuva krajot na pravednicite, se fali i Boga tatko svoj Go narekuva. 17 Da vidime dali se vistinski negovite zborovi, da razbereme kakov }e bide negoviot kraj. 18 za{to, ako pravedniot e sin Bo`ji, nego Bog }e go za{titi i }e go izbavi od rakata na neprijatelite. 19 Da go isku{ame so navredi i maki, za da ja ispitame negovata blagoprili~nost i da ja vidime negovata trpelivost. 20 Da go osudime na sramna smrt, za{to, spored negovite zborovi, imalo koj da se gri`i za nego. 21 Taka umuvaa tie, no se izmamija, za{to zlobata nivna gi be{e zaslepila; 22 tie ne gi poznaa tajnite Bo`ji, ne ~ekaa nagrada za svetost i ne veruvaa vo nagradite za ~istite du{i. 23 Bog go sozdade ~ovekot za neraspadlivost i go napravi slika na Svoeto ve~no bitie; 24 no poradi zavist od |avolot smrtta vleze vo ovoj svet, a nea ja do`ivuvaat onie {to mu pripa|aat.

10
2 Mojs 22,22 3 Mojs 19,32 25,35-37

12
Er 11,19 20,10-13 Mt 23 26,3-4 Jn 5,16.18

13
Mt 5,5 11,27 Lk 22,70

15
Est 3,8

16
Mt 5,11 Jn 5,18

18
Ps 21,8 Mt 27,43

19
Is 53,7 Mt 26, 67-68 27,12

21-24
1 Mojs 1,26-27

21b
Rim 1,21

23
1,13 3,4 1 Mojs 1,26 1 Ptr 1,4

24
1 Mojs 3 Rim 5,12

857
MUDROST SOLOMONOVA
3,1
5 Mojs 33,3 Is 51,16 Jn 10,29

Bla`enstvoto na pravednicite A du{ite na pravednicite se vo Bo`ja raka; do niv nema da se dopre nikakva maka. 2 Vo o~ite na nerazumnite, tie se kako umreni, a nivniot kraj se smeta{e za propast; 3 i toa {to tie zaminuvaat od nas kako uni{tuvawe, no tie `iveat vo mir. 4 Za{to iako vo o~ite na lu|eto se kaznuvaat, nade`ta nivna polna e so besmrtnost. 5 Bidej}i malku kazneti, tie }e dobijat golemi dobra, za{to Gospod gi proveril i gi na{ol dostojni za Sebe. 6 Toj gi proveril kako zlato vo pe~ka i gi primil kako najsovr{ena `rtva. 7 Vo vremeto na Negovata poseta, tie }e svetkaat kako iskri srede strni{te. 8 Na plemiwa }e im sudat, nad narodi }e vladeat, a nad niv Gospod }e caruva doveka. 9 Onie {to se nadevaat na Nego, }e ja poznaat vistinata, a koi Mu se verni }e `iveat vo qubov so Nego, za{to Toj ima milost i milosrdnost (za Svoite svetii i promisla -) za Svoite izbranici. Sudbinata na bezbo`nicite
10

2
4,17

3
Is 57,2

4
1,15

23 5
Ps 16,3 26,2 Jov 23,10 Izreki 17,3 Rim 8,18 2 Kor 4,17

7
Dan 12,3 Mt 13,43

8
Ps 48,14 149,7 Dan 7,27 1 Kor 6,2 Otkr 5,10

9
Izreki 28,5 1 Kor 13,12 1 Jn 3,2 4,15 Otkr 20, 4-6

Ps 108,9-10 Sir 41,5-6

A bezbo`nicite }e bidat kazneti za svoite misli; zatoa {to go prezrea pravedniot i otstapija od Gospod. 11 Za{to onie {to ja preziraat mud13-19 Sir 16,3-4 rosta i poukata - nesre}ni se i nade`ta 13 nivna e prazna, i trudovite - besplod4,1 ni, a delata - nekorisni. Is 54,1 12 Nivnite `eni se nerazumni, a decaEvr 13,4 14 ta lo{i; prokolnat e nivniot dom.
Is 56,3-5 Ps 15,5-6

12

15 Plodot na dobrite trudovi e slaven, a korenot na mudrosta e nepodvi`en. 16 Decata na prequbnicite }e bidat nesovr{eni, a plodot na bezzakonata postela propa|a. 17 Makar bile i dolgove~ni, za ni{to nema da gi smetaat; nivnata dlaboka starost }e bide bez po~it. 18 A ako umrat rano, nema za niv nade`, nitu uteha na sudniot den; 19 za{to stra{en e krajot na gre{niot rod. Podobro e bezdetnost so dobrodetel, za{to spomenot za nea e besmrten, taa se priznava i od Boga i od lu|eto. 2 Koga e ovde, na nea se ugleduvaat, koga }e si otide - se stremat kon nea, oven~ana so ve~nost - ve~no proslavuvana, za{to pobedila preku neporo~ni podvizi. 3 A od mnogubrojnoto potomstvo na bezbo`nicite nema nikakva polza; potomcite na prequbnicite ne pu{taat dlaboki korewa i nemaat tvrda osnova. 4 Za{to, ako nabrzina pu{taat granki, slabo vkoreneti, }e se rasklatat od vetrot, i od udarite na silnite vetrovi - }e bidat iskornati. 5 Krevkite granki }e se iskr{at, plodot }e im bide bespolezen, nezrel za hrana i nepotreben za ni{to; 6 za{to deca rodeni od nezakonska postela - svedoci se za razvratot na svoite roditeli pri istragata na sudot.

15
1,15 2,23

4,1
Izreki 10,7 Sir 16,3

2
5,16

3
Sir 23,25 40,15

7
3,3 Is 57,1-2

8
Sir 25,4-6

10
1 Mojs 5,21 Sir 44,16 Evr 11,5

Smislata na predvremenata smrt na pravednicite

7 A pravednikot i rano da umre, }e bide vo mir, 8 za{to ~esnata starost ne e vo dolgove~nosta, nitu se meri so brojot na godinite. 9 Mudrosta - toa se belite ~ove~ki kosi, a neporo~niot `ivot - zrela starost. 10 Otkako Mu ugodil na Boga, pravednikot e zasakan i, otkako `iveal me|u gre{nicite, Bog go pribral;

Vernosta e podobra od plodnosta

13 Blaze na nerodilka, koja ne se oskvernila, koja ne poznala nezakonska postela; taa }e dobie plod - koga svetite du{i }e bidat nagraduvani. 14 Blaze na evnuh, koj ne napravil bezzakonie so raka i ne pomislil ni{to lo{o protiv Gospod; za negovata vera }e mu bide dadena posebna blagodat i najprijaten del vo hramot na Gospod.

858
MUDROST SOLOMONOVA
14
Is 57,1 11 grabnat e, zlobata da ne go izmeni negoviot razum ili podmolnosta da ne ja zavede negovata du{a. 12 Za{to, postojanoto pravewe lo{o go pomra~uva dobroto, a viorot na kopne`ot go razvratuva nezlobiviot um. 13 Koj dostignal sovr{enstvo za kratko vreme, toj `iveel dolgo; 14 za{to negovata du{a Mu bila ugodna na Gospod, zatoa i pobrzal da ja napu{ti od bezbo`nosta okolu nego. A lu|eto go vidoa toa, i ne go razbraa, duri i ne pomislija za toa, 15 deka Bog ima blagodat i milost za Svoite svetii i obzir - za Svoite izbranici. 16 Pravednikot, koj umira, gi osuduva `ivite bezbo`nici i mladosta {to predvremeno zavr{ila, pretvoraj}i se vo - dolgove~na starost na nepravednikot, 17 za{to tie }e go vidat krajot na mudriot i ne }e sfatat {to opredelil Gospod za nego i zo{to go postavil vo bezopasnost; 18 tie }e vidat i }e go poni`at, no Gospod }e im se potsmee; 19 i potoa tie }e bidat prezren trup i sram me|u umrenite doveka, za{to Toj }e gi turne i tie }e padnat bezglasno ni~kum - }e gi ottrgne od nivnata osnova i tie najposle }e opusteat, }e bidat vo `alost i spomenot za niv }e zagine; 5 A kako li e pribroen kon sinovite Bo`ji i kako dobil del me|u svetite? 6 I taka, nie, navistina, se odvoivme od patot na vistinata, svetlinata na pravdata ne ni svete{e, a i sonceto ne n# ogrea. 7 Nie se ispolnivme so bezzakonija i lo{i dela, odevme niz nepreodni pustini, a patot na Gospod ne go poznavme. 8 Kakva polza ni donese gordosta? [to ni dade bogatstvoto so prazni zborovi? 9 Seto toa premina kako senka, kako kratkotraen glas. 10 Kako koga pomine brod niz razbranuvana voda, ni traga nema od nego; ne se poznava kade pominal, niti ima pateki negovi vo branovite; 11 ili kako ptica {to vo vozduh leta i ne ostava zad sebe traga od svojot pat, no lesniot vozduh, udiran od kriljata i se~en od brzoto dvi`ewe, proniknuva so dvi`eweto na svoite krilja, potoa ne ostanuva nikakva traga od nejziniot let; 12 ili kako strela pu{tena kon celta, razdeleniot vozduh vedna{ se sobira; ne se poznava patekata, po koja pominala; 13 taka i nie se rodivme i umrevme, i nikakov znak na dobrodetel ne mo`evme da poka`eme, a se isto{tivme vo na{eto bezzakonie. 14 Za{to nade`ta na bezbo`nikot is~eznuva kako prav nosen od vetrot, kako siten {u{lek {to go raznesuva bura, is~eznuva kako dim na vetar i izminuva kako spomenot za ednodneven gostin.

5
2,13 Kol 1,12

15
3,9

6
Mal 3,20 Ps 118,105 Izreki 21,16

17
3,2

18
Ps 36,13 59,9

9
2,5 Jov 9,25-26

19
Izreki 1,26 Dela 1,18

10
Izreki 30,19

14
Is 29,5 Ps 1,4 37,20 68,3

5,1
2,10-20 Mt 13,43

4
2,15.20

15-23
Efes 6, 10-20

15
Is 62,11

16
4,2 Is 28,5 Ps 7,10 Izreki 4,9

17
Is 59,16-17

Kaeweto na bezbo`nicite soznavaj}i gi svoite grevovi, tie }e zastanat so strav i nivnite bezzakonija niv samite }e gi osudat. Pravednikot }e zastane so golema smelost pred liceto na onie {to go navreduvale i gi prezirale negovite podvizi; 2 a tie, otkako }e vidat, }e se zbunat vo golem strav i }e se v~udovidat od negovoto nenadejno spasenie. 3 I, raskajuvaj}i se i vozdivnuvaj}i od pritesnuvaweto na svojot duh, }e mislat vo sebesi: toa e onoj istiot, koj nekoga{ slu`e{e za podbiv i koj ni be{e predmet na potsmev. 4 Nie, bezumnite, negoviot `ivot go smetavme za ludost, a smrtta negova ne~esna!
20

Slavata na pravednicite A pravednicite `iveat doveka; nivnata nagrada e vo Gospod, za niv se gri`i Sevi{niot. 16 Zatoa tie }e go dobijat carstvoto na slavata i venecot na ubavinata od rakata Gospodova; Toj }e gi zakrili so Svojata raka i so Svojata desnica }e gi za{titi. 17 Toj }e ja zeme Svojata revnost i kako silno oru`je, }e gi vooru`i site sozdanija za odmazda protiv neprijatelite.
15

859
MUDROST SOLOMONOVA
20
16,17 18 Kako oklop }e ja oble~e pravdata, a kako {lem }e go stavi - nelicemerniot sud; 19 svetosta }e ja zeme kako {tit nepobediv; 20 Svojot strog gnev }e go izostri kako me~, i siot svet }e pojde so Nego vo boj protiv bezumnite. 21 Toga{ }e poletaat dobro vperenite streli, i od oblacite, kako od silno zategnat lak, }e ja pogoduvaat celta; 22 i kako od bojna naprava za frlawe kamewa - }e se isipe grad; morskata voda }e besnee vrz niv i rekite bez milost }e gi izdavat. 23 Duhot na silata }e stane protiv niv i kako vior }e gi raznese. Taka bezzakonieto }e ja opusto{i celata zemja i lo{ite dela }e go prevrtat prestolot na silnite.

21
Ps 7,12-13 18,15

a koi se pou~eni vo toa - }e najdat op- 12-16 Izreki ravdanie. 8,1-36 11 Zatoa kopnejte po moite zborovi, 12 zasakajte gi i pou~ete se od niv. Mudrosta mu e dostapna na ~ovekot 12 Mudrosta e bleskava i ne potemnuva - lesno ja gledaat onie {to ja sakaat, ja nao|aat - onie {to ja baraat; 13 taa gi isprevaruva onie {to ja baraat; prva im se poka`uva. 14 Koj ja bara od rano utro, nema da se izma~uva, za{to }e ja najde kako sedi pred negovata vrata. 15 Bidej}i i samata pomisla za nea sovr{enstvo e za razumot, a koj bdee zaradi nea, brzo od gri`i }e se oslobodi; 16 taa samata odi naokolu i gi bara dostojnite za nea; dobrovolno im se javuva na nivnite pati{ta, so niv se sre}ava pri sekoja misla. 17 Nejziniot po~etok e - tvojata najiskrena `elba da u~i{, 18 a kopne`ot za u~ewe - qubov e sprema nea; a da ja qubi{ zna~i da gi saka{ nejzinite zakoni, a da gi pazi{ nejzinite zakoni toa e zalog za tvojata besmrtnost, 19 a besmrtnosta dobli`uva do Boga; 20 zatoa kopne`ot kon mudrosta izdignuva do carstvo. 21 Zatoa ako vie, vladeteli, im se raduvate na prestolite i skiptrite, toga{ po~ituvajte ja mudrosta, za da caruvate doveka. Najava za opis na mudrosta A {to e mudrosta i kako nastanala, }e vi ka`am; nema od vas da gi sokrijam tajnite, 23 }e gi prou~uvam od samoto ra|awe; 24 }e ti go otkrijam nejzinoto poznavawe, ne }e odzemam od nejzinata vistina; 25 i nema da pojdam zaedno so onoj {to kopnee od zavist, takviot nema ni{to zaedni~ko so mudrosta. 26 Mnogute mudreci se spasenie za svetot, a razumen car - blagosostojba e za narodot. 27 Zatoa, pou~uvajte se od moite zborovi i }e vi bide od polza.
22

23
Is 30,27-28

1,2 Sir 6,27 Mt 7,7-11 Jn 14,21

14
Sir 4,12 6,36 39,5 Izreki 1,21 8,3

6,1
Ps 2,10 Sir 33,19

3
5 Mojs 2,21.37 1 Let 29,12 Jn 19,11 Rim 13,1

16
Is 65,1-2 Izreki 1,20-21 8,2-3 Sir 15,2 1 Jn 4,10

7
Jov 31,15 34,17-19 Izreki 22,2 Sir 35,12

17
Izreki 4,7

24
Izreki 29,4 Sir 10,1-3

Dol`nost na sekoj car e da kopnee po mudrost Zatoa, slu{ajte, carevi, i razberete, pou~ete se, sudii, od krai{tata na zemjata. 2 Vnimavajte vie {to vladeete so mno`estvata i koi se falite so brojnosta na va{ite narodi! 3 Gospod e Onoj, Koj vi ja podari vlasta, a silata e od Sevi{niot; Toj gi prou~uva va{ite dela i gi proveruva va{ite nameri. 4 Iako bevte slu`iteli na Negovoto carstvo, ne sudevte pravo, ne go dr`evte zakonot i ne postapuvavte spored Bo`jite zapovedi. 5 Naskoro Toj }e ve naka`e stra{no, za{to strog e sudot nad upravnicite; 6 za{to maliot zaslu`uva milost, a silnite }e bidat strogo izma~uvani. 7 Gospod e nad site i od nikogo nema da se upla{i; Toj ne se pla{i od nikakva veli~ina; Toj sozdal i malo i golemo, za site podednakvo promisluva. 8 Upravnicite gi o~ekuva stroga istraga. 9 I taka, carevi, moite zborovi se upateni kon vas, za da se nau~ite na mudrost i da ne gre{ite. 10 Za{to onie koi so svetost go ~uvaat svetoto, i samite }e se osvetat,

860
MUDROST SOLOMONOVA
7,1
1 Mojs 2,7 Ps 138, 13-16 Sir 17,1

Solomon e ~ovek kako i drugite I jas sum smrten ~ovek, kako i site drugi, potomok sum na prvoto sozdanie, napraveno od zemja. 2 I jas bev oblikuvan vo telo vo maj~inata utroba vo tek na deset meseci, stegnat vo krv od semeto na ma` i od naslada, soedineta so son. 3 I jas, koga se rodiv, go vdi{av zaedni~kiot vozduh i padnav na ovaa zemja, prviot glas go pu{tiv so pla~, kako i site; 4 bev odgledan vo peleni i so gri`i. 5 za{to nieden car ne se rodil poinaku; 6 za site ima samo eden vlez vo `ivotot, a ednakov e i izlezot. Solomonovata qubov kon mudrosta
7

7-22a
3 Car 3,3-9 Mudr 9, 1-18

7
Sir 47, 12-17 3,12

10
Is 60,19-20

11
3 Car 3,13 10,21 Sir 47,18 Mt 6,33

12
7,21 8,5-6

Zatoa se molev - i mi be{e daden ra13 zum, povikav - i vrz mene sleze duhot na 6,22 Lk 12,33 mudrosta. 8 Mudrosta ja zasakav pove}e od skiptri i prestoli; a bogatstvoto go smetav za ni{to pred nea; 9 skapocen kamen e nesporedliv so nea, za{to pred nea seto zlato e kako ni{to`en pesok, a srebroto e kal - vo sporedba so nea. 10 Ja zasakav pove}e od zdravje i od ubavina; $ dadov prednost i pove}e ja zasakav od svetlinata, za{to nejziniot sjaj nikoga{ ne ugasnuva. 11 I zaedno so nea dojdoa kaj mene site dobra i golemo bogatstvo preku nejzinite race; 12 jas im se raduvav na site tie dobra, za{to mudrosta me rakovode{e, no ne znaev deka e taa nivna roditelka. 13 I ona {to bez izmama go nau~iv, toa i bez zavist go predavam; bogatstvoto nejzino ne go krijam. 14 Taa e neiscrpno sokrovi{te za lu|eto; polzuvaj}i se od nea, tie stapuvaat vo prijatelstvo so Boga prepora~ani preku darovite na pou~uvaweto. Bog e izvor na mudrosta
15 Zatoa neka mi dade Bog da govoram kako {to razbiram i da mislam so misli dostojni za ona {to mi e daruvano,

za{to Toj e voda~ na mudrosta i upravuva~ so mudrecite. 16 Vo Negovata raka sme i nie i na{ite zborovi, seto na{e razbirawe i ve{tinata vo rabotata. 17 Toj Samiot mi dava vistinsko znaewe za ona {to postoi, za da go soznaam stroe`ot na svetot i dejstvoto na prapo~etocite. 18 Po~etokot, krajot i sredinata na vremiwata, povratnite smeni i promenata na vremiwata, 19 godi{nite krugovi i polo`bata na yvezdite. 20 Prirodata na `ivotnite i svojstvata na yverovite, silata na duhovite i na ~ove~kite misli, raznolikosta na rastenijata i lekovitosta na korenite. 21 Poznav s# {to e skrieno i {to e javno, za{to me nau~i mudrosta, umetni~kata na s#. Su{tinata na mudrosta Vo nea ima duh razumen, svet, edinoroden, mnogustran, tenok, blagopodvi`en, svetol, ~ist, jasen, neopasen, dobroqubiv, ostar, nezadr`liv. 23 dobrodetelen, ~ovekoqubiv, cvrst, nepokolebliv, spokoen, bezgri`en, so sekakva mo}, koj gleda s# i proniknuva vo site umni, ~isti i najtenki duhovi. 24 Za{to mudrosta e popodvi`na od sekoe dvi`ewe i, poradi svojata ~istota, pominuva niz s# i vo s# proniknuva. 25 Taa e zdiv na Bo`jata sila i ~ist odliv od slavata na Sedr`itelot: zatoa ni{to oskverneto nema da vleze vo nea. 26 Taa e odsjaj na ve~nata svetlina, ogledalo ~isto na Bo`joto dejstvo, slika na Bo`jata dobrina. 27 Edna e, a mo`e s#, ostanuvaj}i vo sebesi, s# obnovuva i, minuvaj}i od pokolenie vo pokolenie vo svetite du{i, taa gi podgotvuva Bo`jite prijateli i proroci; 28 za{to Bog ne go qubi nikoj, osven onoj {to se dru`i so mudrosta. 29 Poubava e od sonceto i mnogu yvezdi nadminuva; sporedena so svetlinata, taa e pogore od nea; 30 za{to svetlinata so no}ta se smenuva, a zlobata nema sila nad mudrosta.
22

16
Ps 30,15 Jov 12,10 Sir 10,5

20
3 Car 5,12

21
8,6 9,9

7,22-8, 1
Jn 1,1-14 Evr 1,1-4

25
Sir 24,3

26
Kol 1,15

27
Ps 103,30

30
Jn 16,33

861
MUDROST SOLOMONOVA
8,2-8
Izreki 8,22-31

2
6,12-16 Sir 15,2

Taa {iroko se protega od edniot kraj na svetot do drugiot i s# ureduva za polza. Mudrosta - idealnata sopruga na Solomon 2 Ja zasakav i od mladosta ja pobarav, posakav da mi bide nevesta i se vqubiv vo ubavinata nejzina. 3 Blagorodstvoto svoe go proslavi so toa {to `ivee zaedno so Boga, nea ja zasakal Vladetelot na site; 4 posvetena e vo tajnite na Bo`jiot um, gi izbira Bo`jite dela. 5 Ako bogatstvoto e mnogu sakana pridobivka vo ovoj `ivot, toga{ {to e pobogato od mudrosta, koja sozdava s#? 6 Ako blagorazumnosta pravi mnogu, toga{ koj e podobar umetnik od nea? 7 Ako nekoj saka pravednost, doblestite se nejzini plodovi; taa pou~uva na umerenost i razumnost, na spravedlivost i hrabrost, od koi za lu|eto nema ni{to pokorisno vo `ivotot. 8 Ako nekoj kopnee po golema opitnost, mudrosta go znae minatoto i ja predviduva idninata, ja znae dlabokata smisla na zborovite i zna~eweto na gatankite, odnapred gi znae znacite i ~udata i posledovatelnosta na godinite i vremiwata. 9 Zatoa odlu~iv da si ja zemam za drugarka vo `ivotot, znaej}i deka }e mi bide sovetni~ka za dobro i ute{itelka vo gri`ite i `alostite. 10 Preku nea }e imam slava vo narodot i ~est pred starcite, iako sum mlad. 11 Na sudot ostroumen }e se poka`am, }e se v~udoviduvaat golemcite - koga }e zastanam pred niv. 12 Koga mol~am - }e ~ekaat, koga }e po~nam da govoram - }e vnimavaat, a koga }e prodol`am - rakata na ustata svoja }e ja stavat. 13 So nea besmrtnost }e pridobijam, ve~en spomen }e ostavam za onie {to }e dojdat po mene. 14 ]e vladeam so narodi, plemiwa }e mi se pokoruvaat. 15 ]e se upla{at od mene tirani stra{ni koga }e ~ujat za mene; so naro-

4
8,27.30

dot moj dobar }e bidam i hrabar vo voj- 16 Izreki na. 3,17-18 16 Koga doma }e se vratam, spokoj pokraj nea }e najdam, vo drugaruvaweto so 21 Sir 1,1 nea nema grubosti i nema bolka vo `ivotot so nea, a samo radost i veselba. Solomon re{ava da ja bara mudrosta 17 I, otkako taka za s# vo sebesi razmisliv i vo srceto svoe, obmisliv deka besmrtnosta e vo rodninstvo so mudrosta, 18 a vo dru`ba so nea - vistinska naslada, vo trudovite na nejzinite race nejzino neiscrpno bogatstvo; vo razgovorot so nea - razum, a prifa}aj}i gi zborovite nejzini - slava; toga{ pojdov i barav kako da ja pridobijam. 19 Bev darovit mladi~ i bev se zdobil so dobra du{a. 20 pa, bidej}i dobar, vlegov vo ~isto telo. 21 I otkako sfativ deka mudrosta ne mo`am da ja pridobijam, ako Bog ne mi ja podari i deka razumnosta treba{e da znae ~ij e toj dar, - jas pristapiv kon Gospod i Mu se pomoliv i od s# srce Mu rekov: Molitva za mudrost Bo`e na predcite na{i i Gospodi na milosta, Koj si sozdal s# so Tvoeto slovo. 2 Koj si go sozdal ~ovekot so Tvojata mudrost za da vladee nad Tvoite sozdanija, 3 i sveto i spravedlivo da upravuva so svetot i da sudi so pravi~na du{a, 4 daruvaj mi ja mudrosta, koja sedi do Tvojot prestol i ne otfrlaj me me|u Tvoite deca, 5 za{to jas sum Tvoj sluga i sin na Tvojata sluginka, ~ovek slab i kratkove~en po `ivot, nesposoben da gi sfati pravdata i zakonite. 6 Pa i da be{e nekoj sovr{en me|u sinovite ~ove~ki, bez Tvojata mudrost, toj ne bi se smetal za ne{to. 7 Ti me izbra za car na Tvojot narod, za da im sudam na Tvoite sinovi i }erki;

9,1-18
3 Car 3,3-9 Mudr 7, 7-22a

5
7,21

10
3 Car 3,7 3,16-28

1
Sir 42,15

2
1 Mojs 1,26.28

11
3 Car 5,13.20 10,1-9

4
Sir 1,1

13
Ps 111,6 Sir 39,9

5
Ps 115,16

14
3 Car 4,21

862
MUDROST SOLOMONOVA
8
2 Car 7,13 3 Car 5,19 Sir 47,13 8 Ti mi re~e da izgradam hram na Tvojata sveta gora i `rtvenik vo gradot na Tvoeto `iveali{te, sli~ni na Svetata skinija, {to si ja podgotvil od samiot po~etok. 9 So Tebe e mudrosta, koja gi znae Tvoite dela, taa be{e tamu koga si go sozdaval svetot, znae {to e ugodno pred Tvoite o~i i {to e pravo spored Tvoite zapovedi. 10 Isprati ja od Tvoite sveti nebesa, isprati ja od prestolot na Tvojata slava, za da mi pomaga vo moite trudovi i da znam {to e ugodno pred Tebe; 11 za{to taa s# znae i s# razbira, mudro }e me rakovodi vo moite raboti i vo svojata slava }e me zapazi; 12 toga{ i delata Moi }e Ti bidat ugodni, i spravedlivo }e upravuvam so narodot i dostoen }e bidam za prestolot na mojot tatko. 3 A koga vo gnevot svoj gre{nikot }e otstapi od nea - zaginuva vo bratoubistvenata omraza. 4 Koga poradi nego potop dojde, pak mudrosta ja spasi zemjata i pravednikot go za{titi na eden mal korab. 5 I pak, koga se narodite slo`ni vo lo{o ednomislie, mudrosta go nao|a pravednikot i go zapazuva bezukoren pred Boga i go pazi cvrst vo ne`nosta sprema negoviot sin. 6 Koga izginaa bezbo`nicite, taa go spasi pravednikot, koj izbega od ognot {to be{e padnal od neboto vrz pet gradovi, 7 od {to za svedo{tvoto na bezbo`nosta ostana da dimi opusto{enata zemja i rastenijata, ~ij plod e nenavremen, a za spomenik na edna neverna du{a e stolbot od sol, koj stoi tamu. 8 Zo{to tie, otkako ja prezrea mudrosta, ne samo {to si nanesoa povreda, zatoa {to ne go poznaa dobroto, tuku na `ivite im ostavija i spomen za svojata bezumnost, za da ne mo`at da go sokrijat ona vo {to se bea zabludile. 9 A mudrosta gi spasuva od nevolji onie, {to $ slu`at. 10 Taa go vode{e na pravi pati{ta pravednikot izbegan od gnevot na negoviot brat, mu go poka`a carstvoto Bo`jo i mu podari znaewe za svetiwite, mu pomogna vo makite i trudovite negovi izobilno gi nagradi. 11 Koga od al~nost go pritisnuvaa, taa zastana pred nego i go zbogati, 12 go so~uva od negovite neprijateli, go stavi vo bezopasnost koga podmolno go napa|aa; vo `estokata borba - pobeda mu podari, za da znae deka pobo`nosta e od s# najsilna. 13 Taa ne go ostava prodadeniot pravednik, a go spasuva od grev; 14 taa i vo jamata slegna so nego, ne go ostavi koga be{e vo verigi, a potoa mu donese carski skiptar i vlast nad onie {to go izma~uvaa, poka`a deka se la`ni obvinuvawata protiv nego i slava ve~na mu podari. 15 Taa go spasi svetiot narod i rodot besprekoren od negovite ma~iteli.

3
1 Mojs 4, 8-13

9
7,21 8,4.22-31 9,4

4
1 Mojs 6,9 7-8 1 Ptr 3, 20-21

13
Rim 11,34 1 Kor 2,16

5
1 Mojs 12,1-3 22,1-19

15
Is 38,12 Jn 3,6

6
3 Ptr 2,6-8

16
4 Mojs 30,11 Is 55,9

7
1 Mojs 19,26 5 Mojs 32,32

17
Mt 11,27 Jn 3,12

8
1 Mojs 19,1

18
Varuh 4,4

10
1 Mojs 27,34 29,1

10,2
1 Mojs 1,26.28

Mudrosta mu e potrebna na ~ovekot Za{to Koj ~ovek mo`e da gi poznae Bo`jite nameri! Koj mo`e da znae {to Mu e ugodno na Gospod! 14 Koleblivi se mislite na smrtnicite, pogre{ni se na{ite pomisli, 15 bidej}i gnile`noto telo $ te`i na du{ata, a taa zemna koliba go pritiska umot na{ - prepoln so gri`i. 16 Odvaj mo`eme da go sfatime ona {to e na zemjata, so maka go razbirame i ona {to e vo na{ite race, a {to ima na nebesata - koj proveril? 17 A voljata Tvoja koj }e ja doznae, ako Ti mudrosta ne si ni ja dal i odozgora ne ni Go be{e ispratil Tvojot Svet Duh? 18 Samo taka se ispravija pati{tata na zemnite `iteli, samo taka lu|eto se nau~ija za ona {to Ti e ugodno Tebe, i se spasija preku mudrosta. Ulogata na mudrosta niz istorijata Taa go zapazi prvooblikuvaniot tatko na svetot koj be{e sozdaden eden edinstven i go izbavi od negovoto sopstveno propa|awe: 2 taa mu dade sila da vladee nad s#.
13

12
1 Mojs 31,23-29 32,25-31 1 Tim 4,8

13
1 Mojs 37-39

14
1 Mojs 41,40-41 Ps 104, 17-22

15-21
2 Mojs 13-15

15
18,1 2 Mojs 19,6

10

863
MUDROST SOLOMONOVA
21
Ps 8,2 Mt 21,16 16 Mu vleze vo du{ata na slugata Gospodov i im se sprotivstavi na stra{nite carevi so ~uda i znaci. 17 Taa gi nagraduva svetiite za nivnite trudovi, po ~uden pat gi vodi, dewe im e zakrila od `e{tinata, a no}e yvezdena svetlina. 18 Taa gi prevede preku Crvenoto More, gi prevede preku golema voda. 19 A neprijatelite nivni gi izdavi, a potoa gi isfrli od dlabinata na bezdnata. 20 I taka, pravednicite im go odzedoa oru`jeto na nepravednicite i so pesna go proslavija imeto Tvoe, Gospodi, a rakata Tvoja pobedni~ka - ednodu{no ja proslavija; 21 za{to mudrosta im ja otvori ustata na nemite i detskite jazici gi napravi razbirlivi. Taa gi sredi nivnite raboti preku rakata na svetiot prorok; 2 Minuvaa niz nenaselena pustina, vo nepreodni mesta {atori postavija; 3 im se protivstavija na neprijatelite, na svoite protivnici im se odmazdija. 11 I tie {to ne bea tamu i onie {to bea - ednakvo postradaa. 12 Niv gi postigna dvojna maka i vozdivnuvawa od spomenot na minatoto. 13 A koga slu{naa deka ona {to be{e za niv kazna, nim mu se dade toa kako dar, toga{ tie Go po~uvstvuvaa Gospoda. 14 Od Kogo porano, kako od otfrlen, se odrekoa so huli, po nastanite Mu se voshituvaa, otkako ja pretrpea neednakvata `ed so pravednite.

14
2 Mojs 2,11 2,3

15-20
2 Mojs 7-11

11,1-14
2 Mojs 15-17

15
12,24-25 Rim 1,21

1
5 Mojs 18,15-18 34,10 Os 12,13

18
Jov 41, 10-13 Otkr 9,17

4
4 Mojs 20,2-13

20
Is 11,4 40,12 Jov 4,9 28,25

Odmerena kazna za Egip}anite

15

6
2 Mojs 7,17-21

7
2 Mojs 1,15-16 17,3-6

9
5 Mojs 8, 2-5

11

10
5 Mojs 8,5

@edta na Izrailcite i `edta na Egip}anite A koga se izma~uvaa od `ed, tie povikaa kon Tebe i voda im be{e dadena od strmna karpa i gasnewe na `edta od tvrd kamen. 5 Za{to, ona so {to bea kazneti nivnite neprijateli, so toa, koga im be{e potrebno nim im be{e napraveno dobrina: 6 mesto izvor od voda {to ve~no izvira, razmatena so krv {to smrdi, 7 zaradi izobli~uvawe na nivnata zapoved za ~edomorstvo, Ti nenadejno im dade voda vo izobilstvo; 8 toga{ preku `edta im poka`a kako gi be{e kaznil nivnite neprijateli. 9 Za{to koga bea na ispituvawe, makar i da bea podlo`eni na milostivno vrazumuvawe, toga{ poznaa kako se izma~uvaa osudenite vo gnev bezbo`nici; 10 za{to niv Ti gi ispituva{e kako tatko, pou~uvaj}i gi, a onie, kako razgneven car gi osudi i gi izma~i.
4

A za nerazumnite pomisli na nivnata nepravda, spored koi vo zabluda im 22 slu`ea na nerazumni vleka~i i prezre- Is 40,15 6,4 ni ~udovi{ta, Ti, za da gi kazni{, im Os 13,3 isprati mno{tvo `ivotni nerazumni, 16 za da poznaat deka so {to nekoj gre- 23 Sir 18,20 {i - so toa i se kaznuva. Rim 2,4 17 Ne be{e nevozmo`no za Tvojata se- 3,25 silna raka, koja go sozdade svetot od ne- 24 voobli~ena gra|a, da isprati protiv 1 Mojs 1,31 Ps 144,9 niv mno`estvo me~ki i svirepi lavovi, 18 ili nepoznati novosozdadeni luti yverovi, koi di{at so ognen zdiv, ili isfrlaat oblaci dim ili frlaat stra{ni iskri od o~ite, 19 yverovi stra{ni, koi ne samo {to bi mo`ele na u`asen na~in da gi povredat, tuku i stra{no da gi pogubat. 20 A i bez seto toa, tie mo`e da zaginat samo so eden zdiv, goneti od Tvoeto pravosudie i uni{teni od duhot na Tvojata sila; no Ti s# si uredil so broj, merka i te`ina. Bog miluva s# {to sozdal Bidej}i Ti ima{ sekoga{ golema sila, koj mo`e da se digne protiv silata na Tvojata raka? 22 Celiot svet e pred Tebe kako pra{inka vrz terezija ili kako kapka utrinska rosa, {to pa|a na zemjata. 23 Ti si milostiv kon site, za{to s# mo`e{; gleda{ niz prsti na ~ove~kite grevovi za da se pokajat. 24 Za{to Ti miluva{ s# {to postoi i ne se gnasi{ od ni{to {to si go sozdal; ne si sakal da sozdade{ ne{to {to bi go mrazel.
21

864
MUDROST SOLOMONOVA
26 I kako mo`e{e ne{to da postoi, ako Ti ne go saka{e? Ili kako bi se so~uvalo ona {to ne e povikano od Tebe? 27 No Ti s# po{teduva{, za{to s# e 12,1 Tvoe. Ti, Gospodare, {to go saka{ `i1 Mojs 2,7 Ps 103, votot. 29-30 Tvojot neuni{tiv duh `ivee vo Jov 34, s#. 14-15 Ez 18,23 33,11

26

12
2

13 Za{to osven Tebe, nema Bog, Koj se 13 Mojs gri`i za site, za da mu doka`uva{ deka 5 32,39 ne si presudil nespravedlivo. 14 Ni car, ni dostoinstvenik ne smee 15 1 Mojs da dojde pred Tvoite o~i za onie {to si 18,25 gi pogubil. 18

Bog go upravuva svetot so pravda Bidej}i si praveden, Ti pravedno upravuva{, smeta{ deka e nedostojno za Tvojata sila da go kazni{ onoj, koj kazna ne zaslu`il. 16 Za{to silata Tvoja e izvor na Tvojata pravda, i poradi toa {to vladee{ so s#, mo`e{ i da gi po{tedi{ site. 17 Silata Tvoja ja poka`uva{ nad onie, koi ne veruvaat vo Tvojata mo}; ja razobli~uva{ drskata smelost na onie, koi ne Te priznavaat; 18 imaj}i golema sila, Ti sudi{ milostivo i n# rakovodi{ so golema milost, za{to tvojata mo} sekoga{ e vo Tvojata volja. Bog go pou~uva Svojot narod So takvi dela Ti go pou~uva{ Tvojot narod - deka pravednikot treba da bide ~ovekoqubiv, a na Tvoite sinovi im dava{e dobra nade`, za{to im dava{ pokajanie za grevovite. 20 Za{to, ako i neprijatelite na Tvoite sinovi, makar vinovni za smrt, si gi kaznil so takva dobrina i blagost, {to im dava{e vreme i mo`nost da se oslobodat od zloto, 21 ta so kakvo vnimanie si im sudel na Tvoite sinovi, na ~ii predci im dade so kletva i zavet golemi vetuvawa! 22 I dodeka nas n# vrazumuva{, na{ite neprijateli gi kaznuva{ iljada pati postrogo, taka {to, nie koga sudime, da mislime na Tvojata blagost i koga n# sudat - da ~ekame pomiluvawe. Kazna za onie {to obo`avaat `ivotni
23 Zatoa i gre{nicite, koi `iveeja nerazumno, Ti gi izma~uva{e so nivnite sopstveni grevovi, 24 za{to otidoa predaleku po pati{tata na zabludata; mamej}i se kako glu19 15

Ps 114,3 135,6

2
Amos 4,6 Lk 15,7

Postepeno kaznuvawe na Hanancite Zatoa postepeno gi izobli~uva{ onie {to se zabludile i, napomnuvaj}i im vo {to zgre{ile, gi vrazumuva{, ta, otkako }e otstapat od zloto, da poveruvaat vo Tebe, Gospodi. 3 I taka, otkako gi namrazi drevnite `iteli na Tvojata sveta zemja, 4 koi vr{ea odbivni dela na vra`awe i idolski `rtvuvawa, 5 bezdu{ni ubijci na deca, na `rtveni gozbi koi jadat utrobi od ~ove~ko telo i krv na tajni sobranija, 6 i roditelite, koi ubivaa bespomo{ni du{i, odlu~i da gi pogubi{ so racete na tatkovcite na{i, 7 ta, zemjata, {to Ti e najdraga od s#, da gi primi dostojnite `iteli od ~edata Bo`ji. 8 No i niv, kako lu|e, Ti gi po{tedi otkako im isprati str{eni, kako prethodnica na Tvojata vojska, za da gi istrebi{ malku po malku. 9 Iako za Tebe ne be{e nevozmo`no gre{nicite da im gi pot~ini{ na pravednicite, ili da gi istrebi{ so stra{ni yverovi ili so zbor stra{en odedna{, 10 no Ti, kaznuvaj}i gi postepeno, vreme za pokajanie im dava{e, iako dobro znae{e deka e toa lukav porod i deka zloto im e vrodeno i deka nivnata misla nikoga{ nema da se izmeni. 11 Semeto nivno u{te od po~etok be{e prokolnato; i ne od strav pred nekogo gi ostavi nekazneti za grevovite nivni. 12 Za{to koj }e Ti re~e: [to napravi Ti? Ili, koj }e se protivstavi na Tvojot sud? Ili, Koj }e Te obvini {to si pogubil narodi koi si gi sozdal Ti? Ili, Koj branitel }e dojde pri Tebe za da gi za{titi nepravednite lu|e?

19
11,23

21
1 Mojs 12,7

3-11
2 Mojs 23,20-33 5 Mojs 18,9-14

22
11,10 Mt 5,7 7,2

4
5 Mojs 12,31

23
11,16

5
3 Mojs 18,21

24
11,15

6
4 Mojs 33,51-56 5 Mojs 20,16-18

7
5 Mojs 11,12

8
5 Mojs 7,20 Is.N. 24,12 Ps 77,39 103,14

9
11,17-19

10
12,2

11
1 Mojs 9,25

12
Jov 9,12.19 Rim 9,1223

865
MUDROST SOLOMONOVA
13,1 pavi deca, za bogovi gi po~itaa onie
9 Bidej}i, ako mo`ele da pridobijat 10-19 44,9-20 tolkavo znaewe, taka {to mo`ele da go Is Er 10,1-16 prou~uvaat privremeniot svet, zo{to Posl. 1, toga{ vedna{ ne Go na{le negoviot 8-73 10 Gospodar?

`ivotni, koi duri i kaj neprijatelite nivni bea prezreni. 25 Zatoa kako na glupavi deca im is2 prati kazna za podbivawe. 5 Mojs 4,19 26 No, bidej}i ne se vrazumija od pod17,3 Jov 31, bivnata kazna, do`iveaja zaslu`en 26-28 Bo`ji sud. 27 Za{to, otkako go vidoa ona istoto, 5 13,1 {to tie samite go podnesuvaa so nego6 duvawe, i vrz onie {to gi smetaa za boDela 17,27 govi i od koi bivaa kaznuvani, Go poznaa vistinskiot Bog za Kogo pred toa ne sakaa ni da ~ujat, 28 zatoa i dojde vrz niv golema osuda. Obo`avawe na prirodata Site lu|e po priroda se suetni, onie koi ne Go spoznavale Boga, (Koj postoi od ve~nosta), i tie koi od vidlivite dobra ne mo`ele da go spoznaat onoj Koj e, pa gledaj}i gi Negovite dela, ne Go poznavale Nego Umetnikot, 2 tuku gi po~ituvale za bogovi, koi upravuvaat so svetot: ili ognot, ili vetrot, ili podvi`niot vozduh, ili yvezdeniot krug, ili silnite vodi ili nebeskite svetila. 3 Za{to ako, voshituvaj}i se na nivnata ubavina, tie sili gi po~ituvaa za bogovi, toga{ tie treba{e da poznaat kolku e Gospod podobar od niv, za{to Toj, Umetnikot na ubavoto - gi sozdal i niv. 4 Ako, pak, se ~udea na silata nivna i na nivnoto dejstvo, tie treba{e od niv da razberat kolku posilen e Onoj, Koj niv gi sozdal, 5 bidej}i spored veli~inata i ubavinata na sozdanijata mo`e po sli~nost da se poznae Sozdatelot na nivnoto bitie. 6 No, sepak tie zaslu`uvaat pomal prekor, za{to mo`ebi se zabluduvaat, koga Go baraat Boga, sakaj}i da Go najdat, 7 za{to, svrtuvaj}i se kon Negovite dela, tie ispituvaat i se ubeduvaat preku svoite o~i deka s# vidlivo e prekrasno. 8 No, sepak, ne treba da im se prosti.

Sir 17,8 Dela 14,17 Rim 1, 19-20

Idolite: primerot so drvodelecot No, navistina, za `alewe se onie, koi svojata nade` ja polagaat na bezdu{ni tvorbi, koi delata na ~ove~ki race gi narekuvaat bogovi - zlatoto i srebroto, umetni~ki obraboteni likovi na `ivotni ili bezvreden kamen, izdelkan od ~ove~ka raka. 11 Ili, pak, koga drvodelec nekoj otse~e pogodno drvo, gri`livo mu ja simne celata kora i, otkako go izraboti ubavo, od nego napravi sad za nekakva korisna upotreba vo `ivotot, 12 a delankite od rabotata gi upotrebi za gotvewe hrana i potoa se nahrani, 13 no edna od tie delanki, negodna za ni{to, krivo drvo i glu`dlivo, go zema i vo slobodnoto vreme go izdelkuva so opitnost ve{ta, pa sli~en go napravi na ~ove~ki lik, 14 ili go napravi da li~i na nekoe dolno `ivotno, go prema~kuva so olovna boja, potoa so crvena, mu otstranuva sekoj nedostatok, 15 i, otkako prigotvi pogodno za nego mesto, go zaka~uva na yidot, pricvrstuvaj}i go prethodno so `elezo. 16 I taka, za da ne padne negovoto delo, odnapred se gri`i za nego, bidej}i znae deka toa samoto ne mo`e da si pomogne, za{to e idol i ima potreba od pomo{. 17 A molej}i se pred nego za svojot imot, za `enidba i deca, toj ne se sramuva da mu govori na toa drvo {to e bez du{a, 18 i da bara zdravje od ona {to e nemo}no, od mrtvoto - da bara `ivot, i pomo{ da bara od ona {to e bespomo{no, da go moli za dobro patuvawe ona {to ne mo`e ~ekor da napravi, 19 za pridobivka, za rabota i za uspeh na racete, koe{to voop{to ne mo`e so race da raboti, za sila da go moli - najnemo}noto.
10

5 Mojs 4,28 4 Car 19,18 Is 40,18-20

11
Is 40,20 Er 10,3-5

15
Is 46,7

17
Er 2,27

18
Ps 114,4-7

13

866
MUDROST SOLOMONOVA
14,3
Is 43,16 Ps 76,19

Drugi primeri za vera vo la`ni bogovi Nekoj drug, podgotvuvaj}i se da plovi i da preplovi besni vodi, povikuva na pomo{ drvo, poslabo i od brodot {to go nosi, 2 za{to, streme`ot za pridobivka go izmislil korabot, a graditelot ve{to go napravil. 3 No so nego upravuva promislata Tvoja, O~e, za{to Ti si go dal i patot po moreto i bezopasnata pateka po negovite branovi, 4 poka`uvaj}i deka Ti mo`e{ da izbavi{ od s#, makar nekoj, i bez opitnost, po more da pojde. 5 Ti saka{ delata na Tvojata mudrost da ne bidat popusto; zatoa lu|eto si go doveruvaat `ivotot na najmalo drvo, i se izbavuvaat, minuvaj}i so gemija po branovite. 6 Za{to i vo po~etokot, koga bea pogubuvani gordelivite golemi junaci, nade`ta na svetot, vodena od Tvojata raka, ja zasolni vo brod, i mu ostavi na svetot seme za rod. 7 Blagosloveno e drvoto, preku koe se ispolnuva pravdata! 8 A rakotvorenoto, toa e prokleto, a i onoj {to go napravil - toj, zatoa {to go napravil, a gnile`noto drvo - zatoa {to e nare~eno bog. 9 Bidej}i ednakvo se odvratni pred Boga - i bezbo`nikot, i negovata bezbo`nost; 10 i ona {to e napraveno i onoj {to go napravil }e bidat zaedno kazneti. 11 Zatoa i za paganskite idoli }e ima sud, za{to tie stanaa gadotija me|u Bo`jite sozdanija, soblazna na ~ove~kite du{i i stapica za nozete na nerazumnite. Potekloto na idolite so ~ove~ki lik
12 Za{to izmisluvaweto na idoli e po~etok na bludot, a nivnoto otkritie - izopa~uvawe na `ivotot. 13 Niv gi nemalo vo po~etokot, a i nema da gi ima doveka.

5
Ps 106, 29-30

14

6
1 Mojs 6, 1-5 Sir 16,7 Varuh 3, 26-28

7
Gal 3,13-14

8
5 Mojs 27,15

11
2 Mojs 12,12 Is 2,18.20 Er 10,11.15

12
2 Mojs 34,16 5 Mojs 31,16

14 Tie dojdoa vo svetot poradi ~ove~koto slavoqubie, zatoa im e dosuden bliskiot kraj. 15 Tatko, skr{en od te{ka `alost poradi predvreme umren sin, napravil lik na svoeto ~edo, pa dov~era{niot mrtov ~ovek, otposle po~nal da go po~ituva kako bog i na svoite pot~ineti im opredeli tajni obredi i `rtvi. 16 Vo tekot na vremeto, vkorenet toj bezbo`en obi~aj bil pazen kako zakon, i, po zapoved na vlastodr{cite, toa {to bilo izvajano - bilo po~ituvano kako bo`estvo. 17 Koga lu|eto ne mo`ele, poradi dale~noto mu `iveali{te, li~no nekogo da po~ituvaat, toga{ pravele lik na oddale~enoto lice: pravele vidliv lik na po~inat car, pa iako neprisuten da mu laskaat kako na prisuten. 18 A i za zasiluvawe po~ituvaweto od strana na onie {to ne go poznavale, pomagalo slavoqubieto na umetnikot, 19 bidej}i toj, mo`ebi od `elba da mu ugodi na gospodarot, se trudel sli~nosta da ja napravi {to poubava; 20 a narodot, voshiten od ubavinata na tvorbata, go priznaval za bo`estvo onoj, koj malku pred toa bil po~ituvan kako ~ovek. 21 I toa stana soblazna za lu|eto, bidej}i tie, robuvaj}i $ na nevoljata ili na tiranstvoto, mu go predavale na kamenot i drvoto neiska`livoto Bo`jo ime.

14
14,11

20
Dan 3,1-7

21
2 Mojs 3,14 Rim 1, 24-32

22
12,5

Posledicite od idolopoklonstvoto 22 A potoa, kako da ne im bilo dovolno toa {to se zabludile vo znaeweto za Boga, tuku `iveej}i vo golema borba poradi neznaeweto, toa golemo zlo u{te go narekuvaat mir. 23 Za{to, ili gi `rtvuvaat decata, ili skri{no vr{at tajni obredi, ili prireduvaat besni gozbi so tu|i obi~ai, 24 tie ve}e ne ja pazat ni ~istotata na teloto, nitu ~istotata na brakot, tuku eden so drug, ili podmolno se ubivaat, ili so prequba se oskvernuvaat. 25 Site niv bez razlika gi nadvladeale: krvnina i ubistvo, grabe` i pod-

867
MUDROST SOLOMONOVA
28 molnost, rasipnost, nevernost, bunto14,23

15,1
2 Mojs 34,6-7

3
Mudr 1,15 2,23 Jn 17,3

4
13,14

6
13,10

vi, kletvoprestapni{tvo, razgrabuvawe imoti, 26 neblagodarnost, oskvernuvawe na du{ata, zlostorstvo protiv prirodata na polovite, nered vo bra~niot `ivot, prequbodejstvo i ne~esen `ivot. 27 Slu`eweto na idoli, nedostojni da se imenuvaat, se po~etok, pri~ina i kraj na sekoe zlo, 28 bidej}i onie {to im slu`at, ili vo veselbite svoi besneat, ili laga prorokuvaat, ili nepravedno `iveat, ili brzo zakletva naru{uvaat. 29 Nadevaj}i se na mrtvite idoli, ne mislat deka }e bidat kazneti, za{to nespravedlivo se kolnat. 30 No, i za ednoto i za drugoto }e gi postigne kazna: zatoa {to, slu`ej}i im na idolite, go iskrivile poimot za Boga i {to krivo se kolnele i podmolno prezirale s# {to e sveto. 31 Za{to ne silata na onie, vo koi se zakolnuvaat, tuku sudot nad onie {to zgre{ile doa|a vedna{ po prestapot na nepravednite. Verata go ~uva Izrail od idolopoklonstvo No, Ti, Bo`e na{, si dobar i vistinski, dolgotrpeliv i milostivo upravuva{ so s#. 2 Ako i gre{ime, nie sme Tvoi, ja priznavame Tvojata vlast; i nema da gre{ime, koga znaeme deka sme priznati za Tvoi. 3 Znaeweto za Tebe e polna pravednost, a poznavaweto na Tvojata vlast po~etok na besmrtnosta. 4 Nas ne n# primamuva lukavata ~ove~ka izmislica, nitu besplodniot trud na umetnikot - likovi ukraseni so razli~ni boi, 5 pogledot vrz koi predizvikuva kaj bezumnite kopne` i `elba kon bezdu{niot izgled na mrtviot lik. 6 I onie {to gi pravat, i onie {to gi sakaat, i onie {to gi po~ituvaat - site se vqubenici vo zloto i dostojni za takvite nade`i.

15

Bezumieto na grn~arot {to pravi idoli 7 Grn~arot ja gme~i mekata glina i gri`livo izrabotuva sekakov sad za na{a potreba; od edna ista glina izrabotuva sadovi za ~ista i za ne~ista upotreba - za site ednakvo; a za {to }e se upotrebi sekoj od niv - odlu~uva grn~arot. 8 I potoa ovoj ~ovek od istata glina izrabotuva ni{to`en bog, koj pred malku i samiot od zemja be{e sozdaden i nabrgu }e se vrati tamu, od kade {to e zemen, i }e se pobara dolgot na negovata du{a. 9 No toj ne se gri`i zatoa {to treba mnogu da raboti, ni zatoa {to `ivotot negov e kratok, no toj se natprevaruva so majstori {to pravat od zlato i srebro razli~ni izrabotki i se ogleduva na onie {to rabotat so bakar i se gordee so svoite gnasotii. 10 Srceto negovo e pepel, nade`ta negova e pobezna~ajna od zemniot prav, a `ivotot poprezren i od kalta. 11 Za{to ne Go poznal svojot Sozdatel, Koj mu duvnal du{a delotvorna i Koj mu vdahnal duh na `ivot. 12 Tie `ivotot go smetaat za zabava, a `iveeweto za trgovija, za{to velat deka od s# treba da se izvle~e pridobivka, ta duri i od zloto. 13 No, takviot znae podobro od site deka gre{i so toa {to od zemja pravi i sadovi i likovi. Bezumnoto idolopoklonstvo na Egip}anite 14 No, najnerazumni od site i pomaloumni i od samite doen~iwa - se neprijatelite na Tvojot narod, koj go ugnetuvaat, 15 za{to gi po~ituvaat kako bogovi site paganski idoli, koi imaat o~i, a ne gledaat; imaat nozdri, a ne di{at; imaat u{i, a ne slu{aat, nivnite prsti ne dopiraat i nivnite noze ne odat. 16 Iako ~ovekot gi napravil, iako gi napravil so svojot duh, no nieden ~ovek ne mo`e da napravi bog, sli~en na sebesi.

7
Is 29,16 Rim 9,21

8
1 Mojs 2,7 3,19 Lk 12,20

10
Is 44,20

11
1 Mojs 2,7 5 Mojs 32,15

12
Dela 19,24

15
Ps 114,4-7 135,15-17 Mudr 13,18

16
1 Mojs 2,7 Ps 103, 29-30

868
MUDROST SOLOMONOVA
16,1-4
17 Bidej}i smrten, so svoite bezbo`ni race pravi mrtvo delo, zatoa e nad svoite bo`estva, za{to toj `iveel, a tie 18 nikoga{. 18 Osven toa, tie po~ituvaat najod11,15 12,24 vratni `ivotni, {to po svojata glupavost se polo{i od site. 19 Tie ne se ubavi duri i po izgled, 16,1 11,16 kako drugite `ivotni, za da mo`at da 12,23.27 privlekuvaat kon sebe, tuku se li{eni 2 od Bo`jata pofalba i od Negoviot bla2 Mojs goslov. 16,9-13

4 Mojs 11,31-35 21,4-9

4
11,8-9

Izrail nahranet, a negovite neprijateli ostaveni bez hrana

4 Mojs 21,9

Zatoa tie bea dostojno kazneti preku sli~ni `ivotni i izma~u7 vani od mnogu ~udovi{ta. 2 A mesto takva kazna, Ti na narodot Jn 3,14-15 9 Tvoj dobrini mu prave{e, za da im gi 2 Mojs zadovoli{ nivnite `elbi - Ti im pod8,17-21 gotvi neobi~na hrana - vkusni potpo10,14-15 lo{ki. 3 Ta onie, koi bea `elni za hrana, poradi odvratniot izgled na ispratenite `ivotni, da se otka`uvaat od prirodnata potreba za hrana, a ovie, koi za kratko vreme pretrpea skudnost, gi udostoi da vkusat neobi~na hrana. 4 Za{to na tie ma~iteli treba{e da dojde neodminliva skudnost, dodeka na Tvoite ~eda treba{e samo da im se poka`e - kolku te{ko bile izma~uvani nivnite neprijateli. Smrtonosnite `ivotni i Bog Koj spasuva
5 I otkako gi stigna stra{en yverski bes i umiraa od kasawe na zmii otrovnici, gnevot Tvoj ne otide dokraj. 6 No samo za kratko vreme bea upla{eni, za da se vrazumat, dobija znak za spasenie - za da si ja spomnat zapovedta na zakonot Tvoj, 7 za{to koj }e pogledne{e, ozdravuva{e, ne preku ona vo {to pogleduva{e, tuku preku Tebe, Spasitelot na site. 8 A i so toa im poka`a i na na{ite neprijateli deka Ti si Onoj, Koj izbavuva od sekoe zlo; 9 za{to tie bea ubivani preku kasnuvawe od skakulci i muvi, i ne se najde

16

lek za spasuvawe na nivniot `ivot, bidej}i bea zaslu`ile da bidat izma~uvani od niv. 10 A na Tvoite sinovi ne im napakostija ni zabite na otrovnite zmii, za{to Tvojata milost im dojde napomo{ i gi isceli. 11 Makar i da bea kasnati, za da si spomnat za Tvoite zborovi, nabrgu ozdravuvaa, za da ne padnat vo dlaboka zaboravnost i da se li{at od Tvojata pomo{. 12 Niv ne gi lekuvaat ni bilki ni melemi, tuku zborot Tvoj, Gospodi koj lekuva s#! 13 Ti ima{ vlast nad `ivotot i nad smrtta, Ti doveduva{ do vratite na pekolot i pak izdignuva{. 14 ^ovekot po svojata zloba mo`e i da ubie, no koga duhot }e izleze, toj ne mo`e da go vrati i odzemenata du{a ne mo`e da ja izbavi. Gradot i manata A od tvojata raka ne mo`e da se izbega, 16 za{to bezbo`nicite koi ne sakaat da Te poznaat, se kazneti so silata na Tvojata desnica; niv gi gonea i do`d, i grad, i besni buri, i ogan {to progoltuva. 17 No naj~udno od s# be{e toa, {to ognot poka`uva{e pogolemo dejstvo srede vodata, koja gasne s#, za{to prirodata se bore{e za pravednicite. 18 Ponekoga{ plamenot prestanuva{e, za da ne izgorat `ivotnite, isprateni protiv bezbo`nicite, ta, tie otkako }e go vidat toa, da razberat deka gi progonuva Bo`jiot sud. 19 A ponekoga{ srede vodata buvnuva{e posilno od ognot, za da gi uni{ti nepravednite dela na zemjata. 20 A Ti narodot Tvoj so angelska hrana go hrane{e i, bez da se trudat, Ti im isprati od neboto gotov leb, koj ima{e vo sebe sekakva sladost, {to mu gode{e sekomu spored negoviot vkus. 21 Za{to svojstvoto na Tvojata hrana ja poka`uva{e Tvojata qubov sprema Tvoite deca; za da ja zadovoli{ `elbata na onoj {to jade - ja menuva{e spored vkusot na sekogo od niv.
15

12
Is 55,10-11 Ps 106,20

13
5 Mojs 32,39 1 Car 2,6

15
5 Mojs 32,39 Tov 13,2

16
2 Mojs 9,24-25 Ps 77,47-49

17
5,17.20

20-29
2 Mojs 16,1-21

20
Ps 77,25 105,40

869
MUDROST SOLOMONOVA
22
16,19 22 I snegot i mrazot izdr`aa na ognot i ne se stopija, za da poznaat deka, ognot {to gori vo grad i bleska vo do`d - gi uni{tuva plodovite na nivnite neprijateli, 23 no istiot ogan za da se nahranat pravednite, ja gube{e svojata sila. 24 Sozdanijata {to Tebe Ti slu`at na Sozdatelot svoj, gi zasiluvaat svoite sili, za da gi kaznat bezbo`nite, a se smiruvaat za dobroto na onie koi veruvaat vo Tebe. 25 Zatoa toga{ i tie, izmenuvaj}i se vo s#, se pokoruvaa na Tvojata blagodat, koja gi hrani site, spored `elbata na onie {to imaat potreba, 26 ta Tvoite sinovi, koi si gi vozqubil, Gospodi, da znaat deka ne izobilstvo od plodovi go hrani ~ovekot, tuku zborot Tvoj gi ~uva onie {to veruvaat vo Tebe. 27 Za{to ona {to ne se povredi od ognot, {tom }e se ogree{e od slabite zraci na sonceto, vedna{ se rastopuva{e, 28 za da se znae deka sonceto treba da go isprevaruvame so blagodarnosta svoja kon Tebe i, svrtuvaj}i se kon izvorot na svetlinata, na Tebe da Ti se poklonuvame. 29 Za{to nade`ta na neblagodarniot }e se rastopi kako {u{lek i }e se izlee kako nepotrebna voda.

24
5,17 19,6

25
Ps 103,27,28 145,16

26
5 Mojs 8,3

28
Ps 5,3 Sir 39,5

29
Ps 57,7

17,1-21
2 Mojs 10,21-35

1
Ps 91,5-6 Rim 11, 33-35

Temninata i ogneniot stolb Golemi se i nedosti`ni Tvoite sudovi, Gospodi, zatoa nepou~enite du{i padnaa vo zabluda. 2 Za{to bezzakonicite zatvorenici na temninata, i zarobenici na dolgata no}, koi bea namislile da go izma~uvaat svetiot narod, zatvoraj}i se vo svoite ku}i, stanaa begalci od ve~nata Promisla. 3 Mislej}i deka nivnite tajni grevovi }e ostanat sokrieni, tie, pod temniot pokriv na zaboravot, se rasseale, silno prepla{eni i od seni{ta izbezumeni, 4 za{to i najskri{noto mesto, vo koe se zatvoraa, ne gi izbavuva{e od stra-

17

vot, no okolu niv stra{ni zvuci se oglasuvaa i vo u`as gi doveduvaa, i im se javuvaa grdi ~udovi{ta so stra{ni lica; 5 nikakva ognena sila ne mo`e{e svetlina da im dade, nitu pak svetliot bolskot od yvezdite mo`e{e da ja osvetli taa mra~na no}. 6 Im se javuvaa, taka sami od sebe, zapaleni kladi polni so u`as i koga videnijata is~eznuvaa, od strav izbezumeni, im se ~inea mnogu pogrdi. 7 Padnaa lagite na vol{ebnoto znaewe, falbite za razum na podbiv se izlo`ija, 8 za{to onie, {to bea vetile deka od bolnata du{a }e go progonat u`asot i nemirot, i samite stradaa od sme{en strav. 9 I duri koga nema{e ni{to da trepne i da gi ispla{i, dvi`eweto na `ivotnite i {u{kaweto na zmiite gi pla{e{e; tie umiraa od strav, pla{ej}i se duri i od vozduhot, od koj nikade ne mo`e da se izbega, 10 za{to zlobata e pla{liva, so svoeto svedo{tvo se osuduva; zloto sekoga{ go zgolemuva, koga }e po~ne sovesta da ja izma~uva, 11 a stravot ne e ni{to drugo, tuku li{uvawe od pomo{ta {to ja dava zdravoto razmisluvawe. 12 Kolku e pomala vnatre{nata nade`, tolku pogolema bila zamisluvana nepoznatata pri~ina, od koja proizleguva makata. 13 I tie vo taa, navistina nepodnosliva no}, izlezena od dlabinite na stra{niot pekol, prigotvuvaj}i se da zaspijat obi~en son, 14 ~as bivale izma~uvani od stra{ni prividenija, ~as raslabuvani od o~ajanie, zatoa {to gi napa|al nenadeen strav. 15 I taka, tamu koj kade {to se na{ol, bil zatvoran vo temnica bez okovi. 16 I zemjodelec i ov~ar ili rabotnik vo pustinata, {tom bil nastignat, $ se predaval na taa neizbe`na nevolja, 17 za{to site bea vrzani so edno ja`e na temninata. Vetar li bu~i ili me|u

870
MUDROST SOLOMONOVA
20 gusti granki milozvu~en glas na pti~8 za{to ona so {to gi kaznuva{e protivnicite, so toa istoto n# proslavi nas, povikuvaj}i n# pri Sebe. 9 Toga{ pobo`nite deca na pravednicite tajno `rtvi prinesuvaa i ednodu{no bo`estven zakon uredija: svetite lu|e ednakvo da u~estvuvaat i vo dobrini i vo opasnosti. I toga{ gi zapeaja svetite pesni na tatkovcite. 10 A od sprotivnata strana se slu{a{e zloglasniot vik na neprijatelite i ta`niot lelek nad oplakuvanite deca. 11 So ednakov sud bea kazneti i robot i gospodarot; istoto go podnesuva{e i prostiot ~ovek i carot; 12 site zaedno imaa bezbroj mrtovci, umreni od ista smrt; `ivite bea premalku, za da gi pogrebat mrtvite, za{to samo vo eden mig zagina nivnoto najmilo potomstvo. 13 I tie, koi poradi delata na nivnite ma|esnici, vo ni{to ne veruvaa, koga im zaginaa nivnite prvorodeni deca, toga{ priznaa deka ovoj narod e sin Bo`ji, 14 za{to dodeka tivko mol~ewe ispolnuva{e s#, a no}ta vo svojot tek be{e stignala do sredinata, 15 od neboto sleze, od carskite prestoli - na zemjata, predodreden za propast, kako stra{en vojnik, sesilniot Tvoj zbor. 16 Toj nose{e ostar me~ - neizmenlivata Tvoja zapoved i, otkako zastana, ispolni s# so smrt; toj dopira{e do neboto i ode{e po zemjata. 17 Toga{ odedna{ silno gi ispla{ija prividenija na u`asni soni{ta i nastana nenadeen strav; 18 pa|aa polumrtvi, eden ovde, drug tamu, si ka`uvaa eden na drug za{to umiraat, 19 za{to soni{tata, {to gi potresoa, odnapred im go bea toa ka`ale, za da znaat zo{to zloto gi postignalo.

10
2 Mojs 11,6 12,30

ka se slu{a, voda li te~e brzo i bu~no ili kamewa pa|aat so golem tresok, 18 dali toa `ivotni tr~aat i skokaat, 18,1-4 ta ne se gledaat, ili najsvirepi yverovi 2 Mojs 13,17-22 rikaat ili se slu{a odglas na planin1 ski dlabini - seto toa gi prestra{uva2 Mojs {e i isto{tuva{e. 10,23 19 Za{to celiot svet be{e osvetlen 3 so jasna svetlina i bez pre~ki gi izvr2 Mojs {uva{e svoite raboti; 14,24 20 samo nad niv be{e rasposlana te{4 Mojs 14,14 ka no} - obrazot na temninata {to poPs 77,14 105,39 nekoga{ }e gi opfati; no tie sami za 121,6 sebe bea tovar - pote`ok od temninata.
4
Is 2,3.5

3 Mojs 26,36

11
2 Mojs 11,5 12,29

12
4 Mojs 33,4

13
2 Mojs 4,22 5 Mojs 1,31 Os 11,1

17
Jov 4,13-15

20-25
4 Mojs 17,5-14

Ogneniot stolb

20
1 Kor 10,8

A za tvoite svetii ima{e najgo2 Mojs lema svetlina. Onie, slu{aj}i 12,29-30 14,26-31 im go glasot, a ne gledaj}i go nivniot 6 lik, bla`eni gi narekuvaa zatoa {to 12,21 ne stradaa. 2 A za ona {to porano bea navreduvani od niv i ne im se odmazduvaa, im blagodarea i gi molea za pro{ka, {to gi prisiluvale da stradaat. 3 Namesto temnina im dade ognen svetol stolb, za da im bide voda~ po nepoznatiot pat, blago sonce za sre}no patuvawe. 4 Egip}anite bea zaslu`ile da bidat li{eni od svetlinata i vo temnina da bidat zatvoreni, zatoa {to gi bea dr`ale zatvoreni sinovite Tvoi preku koi, na svetot treba{e da mu se dade ve~nata svetlina na Zakonot. Tragi~nata no} i no}ta na spasenieto Otkako re{ija da im gi izbijat novorodenite deca na svetite lu|e, makar i da spasija edno potfrleno dete, za kazna, Ti im odzede mnogu deca i niv samite gi pogubi vo golemata voda. 6 A taa no} odnapred im be{e javena na na{ite predci, ta, znaej}i gi vetuvawata vo koi veruvaa, spokojni da bidat. 7 Tvojot narod go o~ekuva{e i spasenieto na pravednite i zaginuvaweto na neprijatelite,
5

5-19

18

Zastapni{tvoto na Aron vo pustinata 20 Iako smrtnoto isku{enie i pravednici dopre, ta mnogumina i od niv vo pustinata zaginaa, no toj gnev ne potraa dolgo,

871
MUDROST SOLOMONOVA
22
12,21 2 Mojs 32,11-13 21 za{to besprekoren ~ovek brgu se zastapi za niv, vooru`en so oru`jeto na svojata slu`ba, so molitva i kadivo za izmiruvawe, toj stana protiv gnevot i na makite im stavi kraj, a so toa poka`a deka e sluga Tvoj; 22 smrtta ne ja pobedi so telesna sila, nitu so silata na oru`jeto, tuku samo so zborot svoj go pobedi napasnikot, otkako gi spomna kletvite i zavetite na predcite. 23 Za{to, koga ve}e so kupi{ta le`ea eden vrz drug, toj zastana sred niv, go sopre gnevot i mu go prese~e patot kon `ivite. 24 Na oblekata negova be{e celiot svet i imiwata slavni na predcite izrezani bea vrz kamewa vo ~etiri reda, a Tvoeto ime - vrz dijademata na glavata negova. 25 Pred toa otstapi pogubitelot i se ispla{i od nego; samo malku go oseti gnevot Tvoj, i mu be{e dovolno. 8 Zakriluvani od Tvojata raka, tie pominaa niz nea, gledaj}i ~uda nevideni. 9 Bea kako kowi na pasi{te, kako jagniwa skokaa, slavej}i Te Tebe, Gospodi, Izbavitelot svoj; 10 za{to u{te go pomnea ona {to se be{e slu~ilo: kako mesto `ivotni drugi da rodi, zemjata komarci dava{e, a rekata, mesto ribi, mno`estvo `abi isfrli. 11 A potoa vidoa i nov vid ptici, koga, pottiknati od `elba, se molea da im se dade povkusna hrana; 12 a za nivna uteha, od moreto doletaa potpolo{ki,

8
5,16

9
Is 63,13-14 Mal 3,20

19,5
18,3

10
2 Mojs 8,3 8,12-15

6-12
4 Mojs 11,1-39

12
2 Mojs 16,13

7
2 Mojs 14,19-22

15
14,11

16
1 Mojs 45,17-20 2 Mojs 1, 8-14 5,4-18

Egip}anite i omrazata kon tu|incite a gre{nite gi postigna kazna so znaci, na koi im prethodea silni grmotevici. Spravedlivo postradaa poradi svojata zloba; so silna omraza gi nenavidea tu|incite: 14 edni ne primaa nepoznati tu|inci, a ovie i svoite pridojdeni dobrotvori gi zarobija. 15 I ne samo toa, tuku za niv i sud }e ima, za{to drugite gi odbivaa tu|incite, 16 a ovie, otkako gi primija so radost, im dadoa da se polzuvaat so ednakvi prava, a potoa po~naa da gi izma~uvaat so stra{na rabota. 17 Zatoa bea porazeni so slepilo kako onie nekoga{ pred vratata na pravednikot, gi obgrna temnina gusta i sekoj ja bara{e svojata vrata. Bog sozdava nova harmonija Taka samite stihii se izmenija, kako {to se menuvaat glasovite na harfata, ostanuvaj}i sepak zvuci; ova mo`e jasno da se razbere koga vnimatelno se prou~uva minatoto. 19 Za{to zemnite `ivotni vo vodni se pretvorija, a onie {to plivaa vo vodite - na suvo izleguvaa. 20 Ognot ja zadr`a svojata sila i vo vodata, a vodata go zagubi svojstvoto da gasne;
18 13

17
1 Mojs 19,11

Pominuvaweto niz Crvenoto More A nad gre{nicite prodol`uva{e do kraj nemilostiviot gnev, za{to Toj gi predvide i idnite nivni dela, 2 deka tie, otkako }e im dozvolat da pojdat i otkako }e gi ispratat brzo, }e se predomislat i }e gi podgonat; 3 za{to, nao|aj}i se u{te vo taga i pla~ej}i nad grobovite na umrenite, na um im padna luda pomisla: da gi gonat onie, koi so molba gi bea ispratile. 4 Kon toa gi vle~e{e sudbinata, {to ja bea zaslu`ile, pa gi zaboravija starite maki, za da ja dopolnat kaznata na svoite stradawa u{te edno da pridodadat, 5 narodot Tvoj da odi na slavno patuvawe, a tie da najdat neobi~na smrt. 6 S# {to e sozdadeno, odnovo da ja izmeni svojata priroda, pot~inuvaj}i se na osobeni zapovedi, ta sinovite Tvoi da bidat zapazeni nepovredeni. 7 Se pojavi oblak i so senkata svoja go sokri logorot, a tamu kade pred toa ima{e voda - se poka`a suva zemja: vo Crvenoto More se pojavi sloboden pat, a burnata bezdna stana zelena ramnina.

19

872
MUDROST SOLOMONOVA
21
16,18.22 21 plamenot, pak, ne go uni{ti mesoto na `ivotnite, koga sred nego odea, nitu se tope{e vo nego nebesnata hrana lesno topiva, kako sneg.

22 Posledna pofalba Is 45,17.25 Taka, Gospodi, Ti vo s# go izdigna i go proslavi Tvojot narod i ne go ostavi, tuku sekoga{ i sekade ostana so nego.
22

MUDROST SIRAHOVA
Voved Ovaa bibliska kniga e delo na Isus, sinot Sirahov (na evrejski Ben Sira). Pisatelot `iveel vo Erusalim pred vostanieto na Makaveite, bil revnosen poznava~ na evrejskite spisi, mnogu patuval i mu pripa|al na Sovetot na mudrite (Golemiot Kneset). Mudrost Sirahova e da go za{titi kulturnoto i religioznoto nasledstvo na evrejskiot narod, nasledeno od prethodnite generacii. Za da im pomogne na svoite sovremenici da go za~uvaat svojot judejski identitet vo eden svet na totalna kulturna preobrazba, toj se trudi da gi ubedi deka nema ni{to vredno, {to bi mo`elo da se posaka, vo elinisti~kata tradicija, kultura i religija. Mudrost Sirahova, za `al, ne e za~uvan vo celina (od nego se pronajdeni samo oddelni fragmenti). Za~uvan e, me|utoa, gr~kiot prevod na ovaa bibliska kniga, napraven od vnukot na avtorot Isus, sin Sirahov. Imeno toj prevod poslu`il kako osnova za preveduvaweto na ovaa kniga na pove}e sovremeni jazici. Mo{ne e te{ko knigava da se podeli na tematski celini, no sepak mo`e da se pretpostavi deka pisatelot ja podelil svojata pou~na kniga na pet dela: A. 1,116,23; B. 16,2423,27; V. 24,1-32,13; G. 32,1442,14; D. 42,1550,24. Vo posledniot del od svojata kniga pisatelot Go proslavuva Boga kako Tvorec i gi pofaluva pretcite, od Enoh i Noe, do Neemija, kako i provosve{tenikot Simon Vtori, koj `iveel do 195 godina pred Hristos. Jov, a osobeno knigata Solomonovi izreki, Isus, sinot Sirahov, gi izlaga svoite znaewa i svoeto `ivotno iskustvo pred mladata generacija, za da ja pou~i kako da se odnesuva i kako da `ivee vo site mo`ni okolnosti spored voljata Bo`ja. PREDGOVOR Mnogu golemi ne{ta ni se predadeni preku Zakonot, Prorocite i drugi {to gi sledat ovie pisanija. Zaradi znaeweto i mudrosta vo niv treba da go vospevame Izrail. Tie {to znaat da ~itaat ne treba sega da ostanat opitni samo za sebe, tuku, bidej}i projavuvaat u~enoqubivost, tie treba da stanat polezni so zborovi i so pismo za onie koi se vo tu|ina. Mojot dedo Isus mnogu bil predaden vo ~itaweto na Zakonot i Prorocite i na drugi knigi koi nam ni gi ostavile na{ite tatkovci. Otkako se zdobil so dovolno golemo iskustvo od niv, re{il i samiot da napi{e ne{to od toa {to se odnesuva na obrazovanieto i mudrosta, pa otkako u~enoqubivite }e gi sovladaat tie ne{ta, da mo`at da napreduvaat s# pove}e vo `ivotot spored Zakonot. Ve molam da ~itate blagonaklono i vnimatelno, i da imate razbirawe, iako nekade se ~ini deka ne sme mo`ele na zadovolitelen na~in da gi protolkuvame

874
MUDROST SIRAHOVA
izrazite {to tolku trudoqubivo gi sostavile drugi. Za{to nemaat podednakva mo} zborovite iska`ani na evrejski koga }e bidat prevedeni na drug jazik. I ne samo toa, tuku i samiot Zakon, Prorocite i drugite knigi poka`uvaat mali razliki koga }e se sporedat me|u sebe. Vo trieset i osmata godina od vladeeweto na Ptolomej Everget, pristignav vo Egipet i bidej}i dolgo ostanav tamu, najdov svitok od knigite sostaveni od Isusa, koja ne e za prezir. Toga{ re{iv deka }e bide mnogu neophodno i samiot da prilo`am izvesna trudoqubivost i napor za da ja prevedam taa kniga. Prinesov budnost i znaewe vo tekot na dolgo vreme, za da go dovedam do kraj prevodot na knigata, za da im slu`i na onie preselnici, koi sakaat da se nau~at kako da si gi vospostavat obi~aite za da `iveat spored Zakonot Gospodov.

PRVA ZBIRKA OD POUKI

1,1-10
Izreki 3,13-20 8,22-31 Rim 11,33

1
Izreki 2,6 Mudr 8,21 9,4

2
Izreki 30,4

4
24,8-9 Izreki 8,22

9
Joil 2, 28-3,2 Dela 2,1718 2,33

10
Prop 2,26

11-21
Jov 28,28 Izreki 1,7

11
9,16

12
1,20 Izreki 4,10

Tajnata na mudrosta Sekoja mudrost e od Gospoda i so Nego ostanuva taa zasekoga{. 2 Koj }e gi izbroi morskiot pesok, do`dovnite kapki i denovite na ve~nosta? 3 Koj }e gi ispita viso~inata na neboto i {irinata na zemjata, bezdnata i mudrosta? 4 Najnapred od s# e sozdadena mudrosta, a i razbiraweto na mudrosta e od ve~nosta. 5 Izvorot na mudrosta e Slovoto na Sevi{niot Bog, a odot nejzin se ve~nite zapovedi. 6 Na kogo mu e otkrien korenot na mudrosta? Koj go znae nejzinoto ostvaruvawe? 7 Samo eden e premudar i mnogu stra{en - Gospod, Koj sedi na Svojot prestol. 8 Toj ja sozdal i ja videl, ja izmeril, 9 i ja izleal vrz site Svoi dela, 10 vrz sekoe telo spored Svojata darba, a najmnogu gi daruva onie {to Go qubat.

Stravot Gospodov Stravot Gospodov e slava i ~est, veselba i venec na radosta. 12 Strahopo~itta kon Gospoda go raduva srceto, mu dava veselba, radost i dolg `ivot.
11

13 Na onoj, koj ima strav od Gospoda, dobro }e mu bide na krajot, blagosloven }e bide vo denot na svojata smrt; strahopo~itta kon Gospoda e dar od Gospoda, koj vodi po patekite na qubovta. 14 Qubovta sprema Gospoda e slavna mudrost; po svojata promisla, Toj im ja dava na onie {to gi miluva. Po~etok na mudrosta e strahopo~itta kon Boga. Taa e sozdadena kaj vernite u{te vo utrobata na nivnata majka; 15 taa se utvrdila me|u lu|eto na ve~ni osnovi, na nivnite potomci taa }e im bide verna. 16 Strahopo~itta kon Gospoda e polnota na mudrosta, taa gi opiva lu|eto so svoite plodovi. 17 Nivniot dom go ispolnuva so s# {to sakaat i site nivni `itnici - so svoite plodovi. 18 Na mudrosta venec e strahopo~itta kon Gospoda; toj daruva mir i krepko zdravje; 19 Toj nea ja videl i ja izbroil, go izleal znaeweto i spoznanieto na umnosta, i slavata na onie koi imaat sila nad nea ja vozvi{il. 20 Koren na mudrosta e strahopo~itta kon Gospoda; dolg `ivot se grankite nejzini. 21 Strahopo~itta kon Gospoda gi otstranuva grevovite; a koj nema strav ne mo`e da se opravda.

13
11,27

14
Ps 110,10

15
Izreki 8,31 Varuh 3,38

16
Izreki 8,18-19

17
Mudr 7,11

19
Jov 28,27 Izreki 4,8

20
5 Mojs 4,26

875
MUDROST SIRAHOVA
22
Izreki 29,22

Trpeliviot ~ovek vladee so sebe

22

Gnevot na ne~estiviot ne mo`e da bide opravdan; te`inata na gnevot - e 23 Jk 1,19-20 pad za nego. 23 Trpeliviot ~ovek pretrpuva do26 kraj, a potoa - nagradata negova e ra19,20 Prop 12,13 dost. Jn 14,21-23 24 Do vistinskiot ~as gi sokriva svo27 ite zborovi, a ustite na mnozina }e goIzreki vorat za negovata razumnost. 15,33
Mt 5,4

28
2,12 Jk 1,6-8 25

Dobli`uvawe do Boga Vo sokrovi{tata na mudrosta se zagatkite na znaeweto, a na gre{nikot mu e mrska Bogopo~itta. 26 Ako kopnee{ po mudrosta, ispolnuvaj gi zapovedite, i Gospod }e ti ja dade, 27 bidej}i stravot pred Gospoda e mudrost i pou~uvawe; a verata i krotosta Mu se ugodni na Boga. 28 Ne bidi nedoverliv sprema strahopo~itta kon Gospoda; so srce razdvoeno ne pristapuvaj kon Nego. 29 Ne bidi licemeren pred drugite; i vnimavaj na svojata usta. 30 Ne izdigaj se, za da ne padne{ i da ne bide{ osramoten; Gospod }e gi otkrie tvoite tajni i }e te ponizi srede celoto sobranie - zatoa {to ne si pristapil iskreno pred strahopo~itta kon Gospoda i {to srceto tvoe e polno so lukavstva. Isku{enieto na verniot Sinko moj, ako saka{ da Mu slu`i{ na Gospoda, prigotvi ja du{ata svoja za isku{enie. 2 Podgotvi go srceto tvoe i bidi cvrst; ne zbunuvaj se vo ~asot na napastvuvawe. 3 Prilepi se do Nego i ne otstapuvaj, za da bide{ proslaven vo posledniot den. 4 Prifati s# {to i da ti se slu~i; bidi trpeliv i vo promenlivostite na tvoeto poni`uvawe, 5 za{to, kako {to zlatoto se isprobuva vo ogan, taka Bo`jite izbranici se proveruvaat vo furnata na poni`uvaweto.

30
Izreki 5,14

2,1-18
Mudr 3,1-9 Jk 1,2-4 1,12-16

1
1 Ptr 4,12 Otkr 2,10

3
Otkr 3,21

4
Rim 5,3

6 Veruvaj vo Gospoda, i Toj }e ti pomogne; odi po pravi pati{ta i nadevaj se na Nego. 7 Vie {to imate strahopo~it kon Gospoda, ~ekajte ja Negovata milost; ne oddale~uvajte se od Nego za da ne zaginete. 8 Vie {to imate strahopo~it kon Gospoda, imajte doverba vo Nego; nagradata va{a nema da izostane. 9 Vie {to imate strahopo~it kon Gospoda, nadevajte se deka }e dobiete dobro, ve~na radost i milost. 10 Pogledajte gi porane{nite pokolenija i videte: dali se posramil nekoj {to veruval vo Gospoda? Dali nekoj koj imal strav od Gospoda, bil napu{ten? I dali nekoga{ bil prezren onoj {to baral pomo{ od Nego? 11 Za{to Gospod e milostiv i milosrden; ni gi pro{teva grevovite i n# izbavuva vo denovite na nevolja. 12 Te{ko im na pla{livite srca, na obeshrabreni race i na gre{nik, koj odi po dve pateki. 13 Te{ko mu i na obeshrabrenoto srce; toa ne veruva i zatoa nema da najde zakrila. 14 Te{ko vam {to ste go zagubile trpenieto! [to }e pravite koga }e ve poseti Gospod? 15 Onie, koi{to imaat strav od Gospoda, nema da bidat nedoverlivi kon Negovite zborovi; onie koi{to Go sakaat - odat po Negovite pati{ta. 16 Onie, koi{to imaat strav od Gospoda, ja ispolnuvaat Negovata volja, a onie {to Go qubat - Go pazat zakonot Negov. 17 Onie, koi{to imaat strav od Gospoda, go prigotvuvaat svoeto srce i se ponizuvaat pred Nego vo svojata du{a, velej}i: 18 Da padneme vo racete na Gospoda, a ne vo racete na lu|eto; za{to kakva {to e Negovata golemina, takva e i Negovata milost.

6
Er 17,7 Izreki 3,5-6

7
Mt 7,14

10
Is 51,1-3 Ps 21,4-5 37,25

11
2 Mojs 34,6-7 Ps 144,8 Neem 9,31

12
Ps 118,113

14
1 Mojs 50,24 Is 23,17 Lk 1,68.78

15
5 Mojs 6, 5-6 10,12.13 Jn 14,15.23 1 Jn 5,3

16
32,15

18
2 Car 24,14 1 Let 21,13

3,1-16
2 Mojs 20,12 5 Mojs 5,16 27,16 Efes 6,1-3

Roditeli i deca Deca, poslu{ajte me mene, va{iot tatko, i postapuvajte taka, za da se spasite,

876
MUDROST SIRAHOVA
2
3 Mojs 19,3 Izreki 1,8 2 za{to Gospod go pravi slaven tatkoto preku negovite deca; Toj go utvrdil pravoto na majkata nad nejzinite sinovi. 3 Koj go po~ituva tatko si - }e se o~isti od svoite grevovi, 4 a koj se odnesuva so po~it kon svojata majka - pridobiva golemo bogatstvo. 5 Koj go po~ituva svojot tatko - }e ima radost od svoite deca i vo denot na negovata molitva }e bide slu{nat. 6 Koj go po~ituva tatko si, dolgo }e `ivee, a koj Go slu{a Gospoda, }e ja uspokojuva svojata majka. 7 Koj ima strahopo~it kon Gospoda, toj go po~ituva tatko si; na svoite roditeli im slu`i kako na gospodari. 8 so dela i so zborovi po~ituvaj gi tvoite roditeli, za da bide{ blagosloven od niv. 9 Za{to blagoslovot na tatkoto gi utvrduva domovite na decata, a maj~inata kletva gi uriva do temeli. 10 Ne baraj ja svojata slava vo sramot na svojot tatko, za{to sramot na tvojot tatko ne mo`e da bide ~est za tebe. 11 Slavata na ~ovekot doa|a od ~esta na negoviot tatko, a nepristojnata majka e sram za svoite deca. 12 Sinko, pomogni mu na tatko ti vo negovata starost i ne go ogor~uvaj dodeka e `iv. 13 Ako negoviot um i oslabnal, bidi blag kon nego i ne go navreduvaj, koga si vo polna sila, 14 za{to ne se zaborava milosta kon tatkoto; i pokraj site tvoi grevovi, tvojata blagosostojba }e raste. 15 Vo denovite na tvojata nevolja Gospod }e se seti na tebe; kako mrazot od toplinata, taka }e se istopat tvoite grevovi. 16 Bogohulnik e onoj koj{to go ostava svojot tatko, a prokolnat od Gospoda e onoj {to ja navreduva svojata majka. 19 Golem e brojot na izdignatite i slavni lu|e, no tajnite im se otkrivaat samo na smirenite. 20 Za{to golema e Bo`jata mo}nost; Nego Go proslavuvaat poniznite. 21 Ne baraj go ona {to e pregolemo i prete{ko za tebe; ne istra`uvaj go ona {to e nad tvoite sili. 22 Razmisluvaj za ona {to ti e zapovedano; ne se zanimavaj so ona {to e sokrieno od tebe. 23 Pri mnogu tvoi zanimawa ne gri`i se za ona {to ti e nepotrebno; tebe ti se otkrieni mnogu ~ove~ki znaewa. 24 Mnogumina se vovedeni vo zabluda od nivnite pretpostavki; lukavite zamisli go pokolebuvaat nivniot um. 25 Koj gi saka opasnostite - }e padne vo niv. 26 Tvrdokornoto srce }e pretrpi zlo na krajot. 27 Upornoto srce }e bide optovareno so nevolji, a gre{nikot natrupuva grev vrz grev. 28 Za bolesta na gordeliviot nema lek; lo{a bilka se vkorenila vo nego. 29 Srceto na razumniot razmisluva za zloto; vnimatelnoto uvo e `elba na mudriot.

20
Izreki 3,34 Ps 24,14 Lk 10,21

6
2 Mojs 20,12 Izreki 29,17

21
Ps 130,1 139,6

8
Mt 21, 28-31 Mk 7,9-13

30-31
7,32-36 29,8-13 5 Mojs 15,7-11 Tov 4,7-11 12,9 1 Ptr 4,8

9
1 Mojs 27,27-29 48,15-20 49,3-29 5 Mojs 33,1-25

26
Izreki 28,14 Rim 2,5

11
Izreki 17,6

27
Is 30,1

12
Izreki 19,26 Mt 15,4-6

28
21,3 Izreki 6,15

13
Izreki 20,20

29
14,20-21 Izreki 15,31

16
2 Mojs 21,17 3 Mojs 20,9 5 Mojs 27,16 Izreki 19,26

4,1-10
5 Mojs 15,7-11

3
Izreki 3,27-28

17-29
Mt 20, 26-28 Fil 2,3-8

Bratsko potpomagawe

Prednostite na skromnosta Sinko, so krotost vr{i gi tvoite raboti, i od bogougoden ~ovek }e bide{ sakan. 18 Kolku si pogolem, tolku pove}e bidi ponizen, za da najde{ milost vo Gospoda.
17

30 Vodata gasne ogan {to gori, a mi4 lostinata ~isti od grevovi. Tov 4,7 31 Onoj {to vra}a so dobro za dobrite dela, toj misli za idninata; vo te{ko vreme, }e najde potkrepa. Sinko, ne otka`uvaj mu ja pomo{ta na siromaviot; ne izma~uvaj gi so dolgo ~ekawe o~ite na nevolnite. 2 Ne o`alostuvaj ja du{ata na gladniot; ne ogor~uvaj go onoj {to e vo siroma{tija. 3 Ne izma~uvaj srce {to e ve}e ogor~eno; ne ja odlagaj milosta sprema onoj {to nema. 4 Ne odbivaj gi molbite na nevolnicite; liceto tvoe ne svrtuvaj go od siromaviot; 5 ne svrtuvaj gi tvoite o~i od onie {to prosat; nikomu ne davaj povod da te kolne.

877
MUDROST SIRAHOVA
6
2 Mojs 22,23 5 Mojs 15,9 24,15 6 za{to, vo `alosta na svojata du{a te prokolnuva; Onoj Koj go sozdal - }e ja poslu{a negovata molba. 7 Na sobranijata nastojuvaj da bide{ prijaten; pred onie {to se pogore od tebe - navednuvaj ja svojata glava: 8 Dobli`i go tvoeto uvo kon siromaviot; odgovaraj mu nasmeano i so krotost; 9 izbavuvaj go ugneteniot od rakata na onoj {to go ugnetuva; a koga sudi{ - ne bidi malodu{en. 10 Na siracite - bidi im kako tatko, a na nivnata majka - kako ma`; 11 i }e Mu bide{ kako sin na Sevi{niot i Toj }e te zasaka pove}e od tvojata majka. 24 pa nema da se posrami{ na tvojata du{a. 25 Ima sram {to vodi kon grev, a ima i sram {to vodi kon slava i blagodat. 26 Ne bidi licemeren protiv samiot sebe i ne sramuvaj se na svoja {teta. 27 Ne zadr`uvaj go tvojot zbor vo ~asot koga toj e potreben, 28 za{to vo zborot se poznava mudrosta, a vo govorot na jazikot - znaeweto. 29 Ne protivre~i $ na vistinata, a sramuvaj se od svoeto neznaewe. 30 Ne sramuvaj se da gi ispoveda{ tvoite grevovi i ne zadr`uvaj go tekot na rekata. 31 Ne pot~inuvaj mu se na glupav ~ovek i ne bidi od stranata na silniot. 32 Bori se do smrt za vistinata, i Gospod Bog }e se bori za tebe. 33 Ne bidi brz vo govorewe, nitu mrzliv i nemaren vo tvoite dela. 34 Ne bidi kako lav koga si vo svojot dom, a pla{livec sprema tvoite slugi. 35 Da ne bide tvojata raka pru`ena za zemawe, a stegnata za davawe.

26
3 Mojs 5,5 4 Mojs 5,7 2 Car 12,13 3 Car 21,29 Ps 37,1-4 51,6

9
Ps 81,2-4

10
Is 49,15 Jov 29,12 Lk 6,35

28
2 Mak 13,14 Jn 18,37

11-31
Izreki 3,13-18 Mudr 8, 17-18

29
1 Jn 3,18

31
Dela 20,35

11
6,27 Izreki 1,23-25 8,15-21 9,1-6

5,1
11,24 Ps 61,10 Jov 31, 24-25 Lk 12, 15-21

12
Izreki 3,16-18 Mudr 6,14 8,17-18 12

Mudrosta vospituva Mudrosta gi izdignuva svoite sinovi, gi potkrepuva onie {to ja baraat. 13 Koj ja saka nea - `ivotot go saka; koj ja bara od rano utro - so radost }e se ispolni. 14 Koj ja ima - }e nasledi slava; kade i da pojde, Gospod }e go blagoslovi. 15 Koi $ slu`at - na Svetiot Mu slu`at; koi nea ja sakaat - Gospod niv gi miluva. 16 Koj ja slu{a - na narodi }e im sudi pravedno; koj vnimava na nea - toj so doverba }e `ivee; 17 }e ja nasledi onoj {to }e $ se doveri; i potomcite negovi - }e vladeat so nea. 18 Iako otprvin taa }e trgne so nego po krivi pati{ta; vrz nego }e isprati strav i trepet; 19 }e go izma~uva so svoeto vodewe s# dodeka ne se uveri vo negovata du{a i ne go ispita vo uredbite svoi; Vistinski i la`en sram na krajot taa, sepak, }e go dovede na praviot pat, }e go zaraduva 21 i }e mu gi otkrie svoite tajni. 22 Ako, pak, skr{ne od praviot pat, taa go ostava i go predava vo racete na negovata propast. 23 Nabquduvaj go praviot ~as i pazi se od zloto,
20

3
Ps 11,4 Mudr 2,11

13
Izreki 3,35

4
Prop 8,

14
Jn 14,21

17
Mt 7,14

18
Jov 11,6 Dan 2,21-22 Jn 15,15

21
20,22 41,16

11-14 La`na sigurnost Rim 2,4 Ne se potpiraj na tvoeto bogatstvo 3,25-26 i ne veli: Dosta mi e dodeka sum 6 `iv. 16,11 2 Ne odi po svoite `elbi i po tvojata 2 Mojs 20,5-6 sila; ne sledi gi strastite na svoeto 34,6-7 srce; 7 3 ne veli: Koj {to mi mo`e? - za{to Is 55,6-7 Lk 12, Gospod }e te kazni. 4 Ne veli: Ete, zgre{iv, pa {to mi 35-40 stana? Znaj deka Gospod e dolgotrpe- 8 Er 17,11 liv. Izreki 5 Ne nadevaj se tolku na toa deka }e 10,2 ti bide prosteno; ne natrupuvaj grev Lk 9,25 vrz grev. 6 Ne veli: Milosta na Gospoda e golema: Toj }e mi gi prosti mnogute moi grevovi; 7 za{to i milosta i gnevot se vo Nego; Negoviot gnev se isipuva vrz gre{nicite. 8 Ne se kolebaj da se vrati{ kaj Gospoda, ne odlo`uvaj go od den na den tvoeto obra}awe; 9 za{to, nenadejno }e dojde Bo`jiot gnev i ti }e zagine{ vo vremeto na odmazdata.

878
MUDROST SIRAHOVA
10
Mt 5,37 1 Tim 3,8 Jk 5,12 10 Ne nadevaj se na imoti nepravedno steknati za{to tie nema da ti pomognat koga nevoljata }e te poseti. 9 A pak, ima i takov prijatel {to ti stanuva neprijatel; tvojata sramota na videlo }e ja iznese. 10 Nekoj ti e prijatel dodeka sedi na tvojata trpeza, no te napu{ta koga si vo nevolja; 11 Dodeka ti e dobro }e bide so tebe, duri i kon tvoite slugi }e se odnesuva gordo, 12 no ako bide{ poni`en, toj }e se digne protiv tebe i }e se krie od tvoeto lice. 13 Begaj od tvoite neprijateli, i bidi vnimatelen sprema prijatelite. 14 Verniot prijatel e sigurna za{tita; koj go na{ol - na{ol golemo bogatstvo. 15 Verniot prijatel nema cena; dobrinata negova nema kraj. 16 Vistinskiot prijatel e lek za `ivotot; nego }e go najdat onie {to imaat strav od Gospoda. 17 Koj ima strav od Gospoda, toj nao|a vistinsko prijatelstvo; kakov e toj takov stanuva i negoviot prijatel.

9
Izreki 25,9-10

11
Jk 1,19

11
Izreki 19,4.7

Obra}awe kon odgovoren ~ovek

11 Ne vej na sekoj vetar i ne odi po site pateki; toa go pravi licemeren gre{nik. 12 Bidi re{itelen vo tvoite ubeduvawa; zborot tvoj da bide eden. 13 Bidi podgotven da slu{a{, i dobro obmisli pred da odgovori{. 14 Ako znae{, odgovori mu na svojot bli`en, a ako ne znae{, stavi ja rakata na svojata usta. 15 I slavata i sramot doa|aat od zborovite; vo jazikot na ~ovekot e negovata propast. 16 Ne bidi klevetnik i so jazikot svoj ne postavuvaj stapici. 17 Kradecot go ~eka sram, a licemerecot - te`ok ukor. 18 Ne bivaj nerazumen ni vo golemite, nitu vo malite raboti. Od prijatel ne stanuvaj neprijatel; lo{oto ime donesuva sram i prekor, istoto stanuva i so dvoli~nite gre{nici. 2 Ne gordej se vo pomislite na svojata du{a, za da ne bide taa raskinata kako vol; 3 da ne si gi iskine{ lisjata, plodovite da ne gi zagubi{ i da ne ostane{ kako drvo isu{eno. 4 Lukavata du{a go pogubuva svojot gospodar i go pravi za podbiv na negovite neprijateli.

12
Mih 7,16 Jov 21,5 Izreki 30,32

13
Er 9,4

14
Izreki 18,19 Prop 4, 9-12

13
Ps 5,9 Izreki 10,14 18,7.21 Jk 3,6

16
Izreki 17,17 18,24

14
Izreki 18,8

18
Izreki 22,6

6,3
Jn 15,5-6

19
Izreki 8,18 Mudr 7,14

4
Ps 43,13 79,4

20
Izreki 24,7

5
37,1-6 Izreki 15,1 16,24

21
Zah 12,3

Pridobivawe na mudrost
18

24

6
37,7-15

7
12,8-9 Izreki 17,17

Vistinski i la`ni prijateli Blagiot zbor gi umno`uva prijatelite; slatkore~ivosta go zajaknuva prijatelstvoto. 6 Onie {to `iveat so tebe vo mir, neka bidat mnogumina, no eden od iljada neka bide tvoj sovetnik. 7 Ako saka{ da pridobie{ prijatel, dolgo proveruvaj go; nemaj vedna{ doverba vo nego. 8 Nekoj ti e prijatel samo koga ima potreba od tebe, a te napu{ta vo denot na tvojata nevolja.
5

Sinko, u~i od tvojata mladost; taka Er 27,2 vo starosta tvoja }e ja najde{ mudrosta. Mt 11,29 19 Prio|aj kon nea kako ora~ i kako 26 seja~ i o~ekuvaj gi nejzinite dobri plo- 5 Mojs 6,5 dovi, za{to, malku vreme }e se trudi{ Izreki 8,17 vo nejzinoto obrabotuvawe, a nabrgu }e jade{ od nejzinite plodovi. 20 Za neupatenite taa e mnogu gruba, a i nerazumniot ne istrajuva vo nea; 21 taa }e go pritiska kako te`ok kamen i toj ne }e se dvoumi {to pobrgu da ja otfrli. 22 mudrosta odgovara na svoeto ime i na malkumina se otkriva. 23 Poslu{aj me, sinko, primi ja mojata pouka i ne otfrlaj go sovetot moj. 24 Stavi gi nozete svoi vo verigite nejzini, a na vratot svoj - nejziniot jarem. 25 Podmetni go grbot svoj pod nea i nosi gi nejzinite verigi i tie da ne ti pre~at. 26 Pribli`i se do nea so seta svoja du{a; so seta svoja sila odi po nejzinite pati{ta.

879
MUDROST SIRAHOVA
27
Mudr 6, 12-16 27 Istra`uvaj i baraj, i }e ja zapoznae{; koga ja najde{, pak, ne ostavaj ja nikoga{. 28 Za{to najposle vo nea }e go najde{ tvojot spokoj i taa }e stane radost za tebe. 29 Nejzinite okovi }e ti bidat silna za{tita, a nejzinite verigi - sve~ena obleka. 30 Nejziniot jarem e zlaten nakit, a verigite nejzini - purpurni ni{ki. 31 ]e ja nosi{ kako sve~ena obleka; kako venec na radost - na glavata tvoja }e ja stavi{. 32 Sinko, ako ja posaka{ - mo`e{ da se nau~i{; ako $ se predade{ so seta du{a - za s# sposoben }e bide{. 33 ]e ja razbere{ - ako ja slu{a{ so qubov; ako se potrudi{ - razumen }e bide{. 34 Na starcite sobirot posetuvaj go; zdogleda{ li mudrec - prilepi se do nego; 35 slu{aj go sekoj zbor {to doa|a od Boga; ni edna mudra izreka da ne propu{ti{. 36 ]e vidi{ li razumen ~ovek, od rano odi kaj nego; stapalata tvoi neka go trijat negoviot prag. 37 Razmisluvaj za povelbite na Gospoda i postojano ispolnuvaj gi Negovite zapovedi; Toj }e go ukrepi tvoeto srce i }e ja dobie{ sakanata mudrost. 7 Ne gre{i pred sobirot na gra|anite da ne se poni`i{ pred narodot. 8 Ne prituraj grev vrz grev, za{to ni za eden od niv nema da ostane{ nekaznet. 9 Ne veli: ]e pogledne Bog blagonaklono na mnogute moi darovi; }e gi primi - koga }e Mu gi prinesam. 10 Ne bidi malodu{en vo tvojata molitva i ne zanemaruvaj ja milostinata. 11 Ne podbivaj se so onoj {to du{evno strada, za{to Koj poni`uva, Toj i vozvi{uva. 12 Ne izmisluvaj laga protiv svojot brat; ne pravi mu go toa - ni na prijatelot tvoj. 13 Begaj od sekakva laga; od nea nema nikakvo dobro. 14 Na sobir na postari ne zboruvaj mnogu, i ne povtoruvaj gi zborovite vo tvojata molitva. 15 Ne begaj od te{ka rabota; ne begaj ni od zemjodelskiot trud; toj e zapovedan od Sevi{niot. 16 Ne prisoedinuvaj se kon mno{tvoto na gre{nicite. 17 Dlaboko ponizi ja svojata du{a. 18 Pomni deka gnevot ne zadocnuva; 19 kazna za gre{nikot se ognot i crvite.

9
Amos 5,21 Izreki 21,27

28
4,11-12 Er 6,16 Mt 11,29

10
3,30 Jk 1,6

29
Izreki 1,9

11
1 Car 2,7 Lk 1,52

31
Izreki 4,9

14
Prop 5,1-2 Mt 6,7

34
8,8 Izreki 13,21

15
1 Mojs 3,17-19 Izreki 24,27

37
Ps 1,2

16
5,7

7,1
1 Mojs 4,7

17
Is 66,24

3
1 Mojs 4,15.24 Jov 4,8 Izreki 22,8 Gal 6,8

18
Jov 22,24

20
5 Mojs 24,14-15 Izreki 29,19

4
13,9-10 Izreki 25,6-7 Mt 19,28

21
2 Mojs 21,2 5 Mojs 15,12-15 Er 34,14

5
1 Mojs 3,12 4,9 Lk 16,15

6
3 Mojs 19,15 Is 1,23 Mih 3,11 Izreki 17,15

Razli~ni soveti Ne pravi zlo, i zlo nema da te postigne; 2 begaj od nepravda i nepravdata }e izbega od tebe. 3 Sinko, ne sej vo brazdite na nepravdata, za da ne o`nee{ od niv sedumpati pove}e. 4 Ne baraj od Gospoda vlast, nitu od carot - mesto po~esno. 5 Ne opravduvaj se pred Gospoda i pred carot - ne mudruvaj. 6 Ne baraj da stane{ sudija, za da ne se poka`e{ nemo}en da ja uni{ti{ nepravdata, da ne se upla{i{ od silniot i senka da ne frli{ vrz svojata pravi~nost.

Prijatelite, semejstvoto 20 Ne menuvaj prijatel za bogatstvo, nitu roden brat - za ofirsko zlato. 21 Ne ostavaj mudra i dobra `ena; dostoinstvoto nejzino - poskapoceno e od zlato. 22 Ne navreduvaj sluga {to se trudi ~esno, ni naemnik {to ti slu`i verno. 23 Du{ata tvoja neka go saka razumniot sluga; ne ograni~uvaj mu ja slobodata. 24 Ima{ li dobitok, pazi go, a ako ti e od polza - za~uvaj go. 25 Ako ima{ sinovi, pou~uvaj gi; od male~ki sviknuvaj gi na poslu{nost. 26 Ako ima{ }erki, gri`i se za nivnata ~esnost; ne bidi premnogu dobar so niv; 27 oma`i ja tvojata }erka i so toa }e napravi{ golemo delo; podari ja na razumen ma`.

22
Izreki 27,23

23
Izreki 13,25 22,15 23,13-14 29,15.17

24
42,9-11

25
1 Kor 7, 36-38

27
2 Mojs 20,12 Tov 4,3-4

880
MUDROST SIRAHOVA
28 Ako ima{ `ena {to ti e po tvoeto srce, ne goni ja od sebe, a ako ti e omrz31 nata, nemaj mnogu verba vo nea. 3 Mojs 29 Po~ituvaj gi tatko ti i majka ti so 2,3.10 4 Mojs 5,9 seto svoe srce i ne zaboravaj gi rodil32 nite bolki na tvojata majka. 30 Pomni deka od niv si roden; {to 5 Mojs 14,29 mo`e{ da im dade{ za seto ona {to go Ps 40,1 napravile za tebe?

30

5 Mojs 6,5

33 34

Tov 4,17 31

Dol`nosta kon sve{tenicite

So seta tvoja du{a po~ituvaj Go Jov 30,25 Rim 12,15 svojot Gospod i po~ituvaj gi negovite 35 sve{tenici. 32 So seta tvoja sila po~ituvaj Go svoMt 25, 34-45 jot Sozdatel i ne ostavaj gi Negovite slu`iteli. 33 Imaj strav od Gospoda i po~ituvaj 8,2 Izreki go sve{tenikot; daj mu go negoviot del, 10,15 kako {to ti e zapovedano: 5 34 I prvinite i za grev i davaweto Prop 7,20 ple{ka, i `rtvata za osvetuvawe i prMt 7,1-5 Rim 3,9-20 vite plodovi za svetiite. 1 Jn 1,8-10 Dol`nosta kon siroma{nite I kon siromav pru`aj ja rakata svoja, ta blagoslovot tvoj da bide sovr{en. 36 Bidi milostiv sprema sekoe `ivo sozdanie; no i umrenite ne li{uvaj gi od milost. 37 Ne begaj od onie {to pla~at, tuku taguvaj zaedno so niv. 38 Ne bidi mrzliv da gi posetuva{ bolnite; za toa }e bide{ sakan. 39 Vo site tvoi raboti spomnuvaj si za tvojot kraj, i nikoga{ nema da zgre{i{. Pretpazlivost Ne karaj se so silen ~ovek, za da ne padne{ nekoga{ vo negovite race. 2 Ne sudi se so bogat ~ovek, za da ne go zagubi{ svoeto pravo: 3 zlatoto pogubilo mnogumina; toa izmamilo i srca na carevi. 4 Ne karaj se so drzok ~ovek; ne klavaj drva na negoviot ogan. 5 Ne {eguvaj se so nevospitan ~ovek, za da ne bidat izlo`eni tvoite pradedovci na osramotuvawe.
35

6 Ne prekoruvaj ~ovek koj{to se ottrgnal od svojot grev; ne zaboravaj deka site sme vinovni. 7 Star ~ovek ne preziraj, za{to i nie stareeme. 8 Ne raduvaj se koga nekoj umre; spomni si deka site nie }e umreme. 9 Bidi vnimatelen kon ona {to go ka`uvaat i razmisluvaj za mudrite, po~ituvaj gi nivnite mudri izreki; 10 bidej}i od niv }e dobie{ pouka: }e se nau~i{ kako da im slu`i{ na silnite. 11 Ne potcenuvaj go ka`uvaweto na starcite, za{to i tie se u~ele od svoite tatkovci; 12 od niv }e se nau~i{ na razumnost; }e nau~i{ koga i kakov odgovor da dava{. 13 Ne razgoruvaj gi glamjite na gre{nikot, za da ne izgori{ vo plamenot na negoviot ogan. 14 Ne dozvoluvaj podbiva~ot da se razgnevi, za da ne ti postavi stapica na ustata tvoja. 15 Ne davaj zaem na ~ovek posilen od tebe; ako, pak, mu dade{, smetaj go dadenoto za zagubeno. 16 Ne zastapuvaj se za drug nadvor od svoite mo`nosti; ako go stori{ toa, smetaj deka si zadol`en da plati{. 17 Ne sudi se so sudija, za{to }e mu presudat spored negovata ~est. 18 Ne poa|aj na pat zaedno so premnogu smel ~ovek, za{to }e ti dotegne; toj }e postapuva kako {to saka, a od ludosta negova i ti mo`e{ da zagine{. 19 So drzok ~ovek ne po~nuvaj kavga i po pustina ne patuvaj so nego, za{to pred negovite o~i krvta e ni{to, na mesto bespomo{no toj i }e te pogubi. 20 Ne sovetuvaj se so glupak, za{to toj ne mo`e da sokrie tajna. 21 Pred tu|inec ne otkrivaj tajni, za{to ne znae{ {to }e napravi toj. 22 Srceto tvoe ne otkrivaj go na sekoj ~ovek; ne ~ekaj dobro od sekogo.

6
3 Mojs 19,32 Mudr 4,8

8
Izreki 14,35 16,13-14

9
Jov 15,18 Kol 4,6

12
29,4

13
29,14-20 Izreki 6,1-5

16
Izreki 22,24

17
Izreki 11,13

9,1-9
4 Mojs 5,11-15

Odnesuvawe so `enite Ne bidi qubomoren na svojata sakana `ena: ne davaj $ lo{ primer protiv sebe samiot.

881
MUDROST SIRAHOVA
2
Sud 16,4-21 3 Car 11, 1-4 Izreki 31,3 2 Na tvojata `ena ne predavaj $ ja tvojata du{a, za da ne zavladee sosema so tebe. 3 Do bludnica ne pribli`uvaj se, za da ne padne{ vo nejzinite primki. 4 So peja~ka ne dru`i se: so umetnosta svoja mo`e da te pleni. 5 Ne zagleduvaj se vo devica, za da ne bide{ soblaznet od nejzinata ubavina. 6 Na bludnica ne davaj $ ja svojata du{a, za da ne go zagubi{ tvojot imot. 7 Ne obyrnuvaj se po ulicite na gradot i ne talkaj po negovite pusti delovi. 8 Ubava `ena ne gledaj; ne zagleduvaj se vo tu|a ubavina. 9 @enskata ubavina mnogumina zaveduva; od nea kako od ogan se raspaluvaat strastite. 10 So `ena oma`ena nikoga{ ne sedi, vino ne pij zaedno so nea; 11 du{ata tvoja da se ne privrze za nea; obzemen od strasti - v bezdna da ne propadne{.

3
Izreki 23,27 29,3

4
Izreki 7,6-27

5
Jov 31,1 Mt 5,28

6
Izreki 29,3 Lk 15,13

8
Izreki 2,16 5,2-20 6,23-29 7,5 22,14

9
Izreki 30,20

Upravuva~ite Spored rakata na umetnikot se pofaluva deloto, a vladetelot na narodot - spored negovite zborovi. 23 Vo gradot se pla{at od ~ovek so drzok jazik i go mrazat onoj koj{to nerazumno govori. Mudriot vladetel narodot svoj strogo go vospituva; vladeeweto na razumniot dobro e uredeno. 2 Kakov e narodniot vladetel, takvi se i negovite pomo{nici, a kakvi se gradskite upravnici - takvi se i `itelite na gradot. 3 Nerazumniot car narodot svoj go upropastuva; gradot se izdignuva so mudrosta na svoite stare{ini. 4 Vlasta nad zemjata e vo rakata na Gospoda; Toj potrebniot ~ovek navreme nad nea go izdignuva. 5 Napredokot na ~ovekot e vo rakata na Gospoda; vrz zakonicite Bog ja poka`uva slavata Svoja.
22

10,4
Is 11,2-5 Er 27,5 1 Let 29,11-12

5
Rim 13,1

6
3 Mojs 19,18 Mt 5,21-24 18,21-22 Rim 12,17

10

9
17,32 1 Mojs 18,27

11
2 Mojs 14,11 Is 14,11 Jov 17,14

12
5 Mojs 8,14

14
33,12 1 Car 2,4-8 Lk 1,51.52

Odnesuvawe so ma`ite Star prijatel ne otfrlaj; noviot so nego ne se sporeduva; 13 noviot prijatel e kako novo vino; koga stane staro - so naslada go pie{. 14 Na slavata na gre{nikot ne zaviduvaj, za{to ne znae{ kakov }e mu bide krajot. 15 Ne odobruvaj go ona {to go pravat bezbo`nicite; pomni deka nema da im trae sre}ata do pekolot. 16 Daleku bidi od ~ovek {to ima vlast da ubiva, pa strav smrten nema da te progonuva, 17 a ako se zbli`i{ so nego, dobro pazi se da ne zagine{. 18 Znaj deka sred stapica odi{, deka po vrvovite na yidinite gradski ~ekori{. 19 So bli`nite svoi dru`i se, no so mudrite sovetuvaj se. 20 Razgovor vodi so razumni lu|e; zborovite tvoi spored zakonot na Sevi{niot da bidat. 21 So ma`i pravedni lebot tvoj deli go; vo strahopo~itta kon Gospoda neka ti bide slavata.
12

12
Ps 36,1-2 73,3 Izreki 24,19

13
Izreki 16,14 19,12

14
37,7-15

16
1,11 10,22

17-10,5
Izreki 8,15-16 Mudr 6, 1-11

18
37,20

Gordelivost i nasilstvo 15 5,24 Za sekakva navreda ne gnevi se na Is Dan 2,35 11,7 bli`niot svoj, i ne pravi nikakva neMudr 4,3 pravda. 7 Gordelivosta e odvratna i za Boga i 16 za lu|eto; nepravdata e omrazna i za Is 40,15-17 Mudr Nego i za niv. 11,21-22 8 Vlasta preminuva od eden narod na 17 drug poradi nepravdi, navredi i koris- 5 Mojs 32,26 toqubivost. 9 Zo{to se gordeat pravot i pepelta - Ps 9,5-6 10 koga u{te dodeka se `ivi utrobata im e ne~ista? 11 Dolgata bolest go voznemiruva lekarot; 12 onoj {to denes e car, utre }e umre. 13 ^ovekot koga umira stanuva plen na vleka~ite, yverovite i crvite. 14 Po~etokot na gordosta e oddale~uvaweto od Gospoda, koga srceto na ~ovekot }e otstapi od Sozdatelot negov; 15 gordelivosta e po~etok i na grevot; koj }e $ se predade, }e izblue odvratnost. 16 Zatoa Gospod go kaznuva so stra{ni kazni i napolno go uni{tuva. 17 Gospod uriva prestoli na silni; na nivnoto mesto krotki izdignuva.
6

882
MUDROST SIRAHOVA
22
9,16 18 Gi otkornal Gospod gordelivite, na nivno mesto gi nasadil poniznite. 19 Gospod gi opusto{uva zemjite na neznabo{cite i gi razurnuva do temel. 20 Nekoi od niv gi raselil i uni{til, so toa go izbri{al spomenot za niv. 21 Gordelivosta za lu|eto ne e sozdadena, nitu gnevot besen - za porodot na `enata. 22 Koj rod e dostoen za ~est? ^ove~kiot. Koj rod e dostoen za ~est? Onoj, {to strahopo~it kon Gospoda ima. 23 Koj rod prezir zaslu`uva? ^ove~kiot. Koj rod prezir zaslu`uva? - Onoj {to zakonot go pogazuva. 24 ^est ima najstariot me|u bra}ata; taka i onoj {to ima strahopo~it kon Gospoda - pred Bo`jite o~i ~est ima. 25 Na bogatiot, blagorodniot i siromaviot - pofalba neka im e strahopo~itta kon Gospoda. 26 Razumen siromav ne treba da se prezira - a gre{nik ne treba da se proslavuva. 27 Vlastelinot, sudijata i vladetelot dostojni se za ~est; no pogolem nema od onoj {to ima strav od Gospoda. 28 Na mudriot rob slobodni }e mu slu`at; razumniot, pou~uvan od nego, nema da negoduva.

24
11,19 Er 9,23-24 Judita 16,16 1 Kor 1, 18-31 2 Kor 10,17 Jk 1,9

Mudrosta na ponizniot ja izdig- 11,2 Car 16,7 nuva negovata glava i }e go pos- 1 2 Kor tavi sred dostoinstvenici. 10,10-11

11

25
Izreki 11,29 17,2

26
Lk 17,10

27
Izreki 12,9

28
Er 9,22 1 Kor 1,31

29
Prop 7, 16-17

30
11,1

Ne sudi spored izgledot 2 Ne fali go ~oveka poradi negovata ubavina; a i poradi negoviot izgled ne preziraj go. 3 Mala e p~elata me|u krilestite su{testva, no taa dava sladost najslatka. 4 Ne fali se so tvojata skapocena obleka i ne gordej se vo denot na tvojata slava; prekrasni se Bo`jite dela, iako se sokrieni od lu|eto. 5 Mnogu vladeteli imalo na zemjata; mnogumina nepoznati dobile kruna. 6 Mnogumina silni bile poni`eni i slavni lu|e pa|ale pod tu|a vlast. 7 Dodeka ne ispita{ - ne obvinuvaj, prvo proveri, pa potoa ukoruvaj. 8 Ne odgovaraj pred da islu{a{, sred razgovor ne me{aj se. 9 Ne prepiraj se za raboti {to ne te zasegaat; vo raspravii me|u gre{nici ne me{aj se. Bogatstvo i siroma{tija
10

3
Mt 13, 31-32

4
Ps 112,7-8

5
10,14 Prop 4,14 10,6-7

8
Izreki 18,14

9
Izreki 3,30

10
38,24 Izreki 6,29 Lk 10, 41-42

11
Ps 126,1-2 Izreki 11,24 21,5

12
Sof 2,3

Zaslu`ena po~it Koga raboti{, ne mudruvaj mnogu, a koga si vo nevolja - ne fali se. 30 Podobar e onoj koj{to raboti i `ivee vo izobilstvo, od onoj koj{to ne raboti i se fali, a ima potreba od leb. 31 Sinko, so krotost proslavuvaj ja du{ata svoja i po~ituvaj ja spored nejzinoto dostoinstvo. 32 Koj }e go opravda onoj {to gre{i protiv svojata du{a? Koj }e go pofali onoj {to samiot se osramotuva? 33 Siromaviot go po~ituvaat poradi negovata razumnost, a bogatiot - poradi bogatstvoto negovo. 34 A po~ituvaniot vo siroma{tija, kolku li pove}e }e bide po~ituvan koga }e bide bogat? I neslavniot vo bogatstvo, kolku li poneslaven }e bide vo siroma{tijata!
29

Sinko, ne zafa}aj se so mnogu rabo- 14 ti; pri mnogu raboti nema da ostane{ Is 45,7 1,21 bez vina. Kolku i da brza{, s# nema da Jov 2,10 postigne{ i so begawe - nema da se spasi{. 11 Nekoj se trudi, se izma~uva i brza, a s# pove}e zaostanuva. 12 Nekoj e slab, potreba ima od pomo{; sili nema i so nevolji e zatrupan, 13 no Gospod so milost go gleda za negovoto dobro, go podiga od negovata poniznost, ja podignuva negovata glava, poradi {to mnogumina mu se voshituvaat. 14 Dobroto i lo{oto, `ivotot i smrtta, siroma{tijata i bogatstvoto - s# doa|a od Gospoda. 15 Gospodoviot dar e za pobo`nite; Bo`jata milost ve~no }e im pomaga. 16 Nekoj se zbogatuva so gri`i i {tedewe; toa e del od negovata nagrada. 17 Nekoga{ toj }e re~e: Najdov mir i sega }e mu se raduvam na moeto bogatstvo;

883
MUDROST SIRAHOVA
19
Ps 48,16-17 Jov 27, 16-23 Prop 2, 21-23 Lk 12, 16-21 18 no toj ne znae kolku vreme toa }e trae; }e dojde denot koga seto toa na drugi }e go ostavi i }e umre.

^uvaj se od bezbo`nici Koga pravi{ dobro, znaj komu mu go pravi{, i }e ti blagodarat za tvoite dobrini. 2 Pravi mu dobro na pobo`niot i nagraden }e bide{; ako ne od nego - od Sevi{niot. 3 Nema dobro za onoj koj postojano pravi zlo i za onoj {to milostina ne dava. 4 Davaj mu na pobo`niot; na gre{niot ne pomagaj. 5 Pravi mu dobro na ponizniot, ne davaj mu ni{to na bezbo`niot, leb ne davaj mu, za da ne stane posilen od tebe. 6 Toj }e ti plati za tvoeto dobro so dvojno zlo; Sevi{niot gi otfrla gre{nicite i im se odmazduva na bezbo`nicite. 7 Na dobriot davaj mu; gre{nik ne pomagaj. ^uvawe od la`ni prijateli Prijatelot vo dobro ne se poznava, a vo zloto neprijatelot ne mo`e da se sokrie. 9 Koga ni e dobro - neprijatelite se ta`ni, a koga sme vo zlo - i prijatelite begaat od nas. 10 Na neprijatelot ne veruvaj mu nikoga{, za{to negovata zloba e sli~na na bakar pokrien so patina; 11 i koga e ponizen, i koga navednat odi, pazi ja od nego du{ata svoja i }e bide{ pred nego kako ogledalo ~isto: }e vidi{ deka od otrovnata patina ne e o~isten dokraj. 12 Ne stavaj go do tebe, za da ne te isturka i mestoto tvoe da go zazeme; ne stavaj go od tvojata desna strana, za da ne ti go zeme tvoeto mesto. Najposle }e gi razbere{ moite zborovi; so taga }e si spomnuva{ za poukite moi. 13 Koj }e se so`ali nad zmijarot {to zmija go kasnala i nad onie {to na yverovi divi se pribli`uvaat? I onoj {to so gre{nik se dru`i - vo negovite grevovi u~estvuva. 14 Dodeka cvrsto stoi{, toj ne se otkriva, no koga edna{ }e padne{, - vedna{ }e te napadne.
8

12,2
5 Mojs 14,29

12

5
Mt 5,43-48 Lk 14, 12-14

21
9,11 Ps 36,1 73,3 Izreki 3,31 23,17

22
Os 14,6.8 Ps 71,7

23
Mt 6,25-26

24
5,1 Lk 12, 15-21

25
18,25 Jn 16,21

26
Izreki 24,12

27
1,13

32
Izreki 1,11

33
Izreki 1,10-16

Gospod mo`e da gi promeni sostojbite 19 Ostani tvrd vo zavetot tvoj i `ivej vo nego; vo svojata rabota do~ekaj starost. 20 Na delata od gre{nikot ne ~udi se, veruvaj vo Gospoda, istraen bidi vo tvojata rabota; 21 lesno Mu e na Gospoda brgu i nenadejno da go zbogati siromaviot. 22 Blagoslovot od Gospoda - nagrada e za pobo`niot; so blagoslovot Negov brzo uspeva toj. 23 Ne veli: [to u{te mi treba? I kakvi bogatstva otsega mo`am da o~ekuvam? 24 Ne veli: S# imam dovolno, pa kakvo li zlo po ova mo`e da me snajde? 25 Vo vreme na dobro zloto se zaborava; vo vreme na zlo za dobro ne se zboruva. 26 Lesno Mu e na Gospoda vo smrtniot ~as da go nagradi ~ovekot spored delata negovi. 27 I najmaloto stradawe gi potisnuva nasladite; vo smrtniot ~as se otkrivaat delata na ~ovekot. 28 Dodeka e `iv - za nikogo ne veli deka e bla`en; po decata svoi se poznava ~ovekot. Izbirawe na poznajnici Ne primaj sekogo vo domot svoj; na lukaviot raznovidni se primkite. 30 Na gordeliviot srceto e kako erebica vo kafez; kako {pion go sledi tvoeto pa|awe; 31 go izvrtuva dobroto vo zlo; i na dobrite im go ocrnuva liceto. 32 Od edna iskra stanuva ogni{te polno so `ar, a gre{nikot misli da prolee krv. 33 Pazi se od zlostornik, za{to toj zlo zamisluva; da ne te posramoti zasekoga{. 34 Primi{ li tu|inec vo domot svoj nevolji }e ti donese: na tvoite doma{ni tu|inec }e te napravi.
29

6
Mt 5,45 Lk 6,35

8
6,5-17 Izreki 19,4

10
Izreki 26,24-26

11
Izreki 26,24-25

884
MUDROST SIRAHOVA
15 Na neprijatelot zborovite se slatki, a vo srceto smisluva v bezdna da te turne; vo o~ite svoi solzi }e ima, a koga }e mo`e - ni krv ne go zasituva. 17 16 A ako te snajde zlo, toj tamu e pred Mt 10,16 tebe: 17 i nebare da ti pomaga, noga }e ti 13,1 podmetne. 1 Kor 18 ]e vrti so glava, }e kr{i race, }e 15,33 negoduva i }e go menuva liceto. Er 9,7 Izreki 26,24-26

16

16 Pazi se i bidi vnimatelen, bidej}i 17 Is 11,6 so svojata gibel ~ekori{. Mt 10,16 17 Go ~ue{ li toa vo sonot svoj, ne zas- Lk 10,3 pivaj. 19 18 Qubi Go Gospoda dodeka si `iv i Jov 24,1-11 Jk 2,6 vikaj kon Nego - za da se spasi{. 5,4.6

Bogatite i siroma{nite Sekoe sozdanie rodot svoj go saka, a ~ovekot - bli`niot svoj. 20 Sekoja plot so rodot svoj se soedinuva i ~ovekot se prilepuva kon sli~nite na sebe. 21 Ima li dru`ba me|u jagne i volk? Zatoa i pobo`niot ne drugaruva so gre{nik. 22 Mo`en li e mir me|u hiena i ku~e? I ima li mir me|u bogat i siromav? 23 Divite magariwa vo pustinata za lavovite se plen, a siromasite za bogatite. 24 Na gordeliviot poniznosta mu e odvratna; i siromaviot na bogatiot mu e odvraten. 25 Koga bogat se sopnuva, prijateli go pridr`uvaat; a koga siromaviot pa|a i prijatelite go ostavaat. 26 Koga bogat vo zabluda padne, mnogu pomo{nici ima; ako i glupost re~e, ne go prekoruvaat. 27 A padne li siromav, se podbivaat so nego; ka`e li ne{to razumno, ne go ni slu{aat. 28 Koga bogat govori, site molknuvaat; zborovite negovi do nebo gi falat. 29 A koga siromav govori, site se pra{uvaat: A koj e ovoj. Ako se sopne, sosem go turnuvaat. 30 Dobro e ona bogatstvo vo koe grev nema; siroma{tijata e lo{a vo ustata na bezbo`niot. 31 Srceto na ~ovekot mu go menuva liceto: ili na dobro ili na lo{o. 32 Veseloto lice e znak na ~estito srce; izmisluvawe mudri izreki - bara trud. Bla`en e onoj {to ne zgre{il so usta i {to ne po~uvstvuval bolka poradi grev. 2 Bla`en e onoj {to du{ata negova ne go osuduva i {to nade`ta ne ja zagubil.
19

21
Izreki 19,4.7

Opasni dru`ewa Koj katran dopira, od nego }e se 7 izvalka; koj so gordelivi se druIzreki 23,1-3 `i, }e stane kako niv. 2 Ne podignuvaj te`ina pogolema od 10 tvoite sili i ne drugaruvaj so posilen Lk 14,7-9 i pobogat od tebe. 3 [to zaedni~ko ima me|u grne i kotel? Kotelot }e go turne i toa }e se skr{i. 4 Bogatiot navredil, i pak toj se zakanuva; siromaviot navreden i pak toj se moli. 5 Ako si mu od korist, toj }e te koristi; koga, pak, osiroma{i{ - toj }e te ostavi. 6 Ako si bogat, }e `ivee so tebe; }e te ograbi i nema da te so`ali. 7 Koga si mu potreben, toj }e ti laska, }e ti se nasmevnuva i nade` }e ti dava; zborovi slatki }e ti zboruva i }e te pra{uva: Ti treba li ne{to? 8 So gozbite svoi toj }e te posrami s# dodeka tripati ne te ograbi i najposle ne se podbie so tebe. 9 A potoa, koga }e te sretne, }e bega od tebe, glava }e svrtuva - koga }e te vidi. 10 Vnimavaj da ne bide{ izmamen i 11 poni`en vo tvojata radost. 12 Te kani li silen, begaj od nego - i u{te pove}e }e te kani. 13 Ne natrapuvaj se, za da ne bide{ otfrlen i ne stoj mnogu nastrana, za da ne te zaboravat. 14 Ne govori so nego kako so ednakov, ne veruvaj mu na negovite mnogu zborovi; vo dolgiot razgovor }e te isku{uva, i bo`em {eguvaj}i se, }e te ispituva. 15 Nemilosrden kon sebesi e onoj {to ne se vozdr`uva od svoite zborovi; toj nema da se zapazi ni od navredi nitu od verigi.
Izreki 18,24

22
Izreki 14,20 Prop 9, 15-16

13

23
Is 14,14 Ps 35,5 57,11 Jov 12,5 20,6 29,9-10.21

24
Mt 13,22 Mk 10, 23-24

25
Izreki 15,13

26
Prop 8,1 12,12

14,1
19,16 25,8 Jov 6,30 Jk 3,2

14

885
MUDROST SIRAHOVA
3
Prop 5,9 6,2 3

Duhovnata beda na skr`aviot Na skr`aviot ne mu prilega bogatstvo; {to }e mu e imot na zavidlivec? 4 Koj od sebe odzema, za drugi sobira; so bogatstvoto negovo drug }e se nasladuva. 5 Koj za sebe e lo{, za kogo dobar }e bide? Takviot ne }e mu se raduva na imotot svoj. 6 Nema polo{ od onoj, koj za sebe dobro ne saka; toa mu e kazna za zlobata negova. 7 Pa, ako i dobro napravi, go pravi nenamerno; podocna svoeto zlo go projavuva. 8 Lo{ e koj o~i zavidlivi ima; koj pogled svrtuva i prezira lu|e. 9 Srebroqubec ne e zadovolen od ona {to go ima; nepravdata du{ata mu ja su{i. 10 Skr`aviot i lebot go {tedi; negovata trpeza sekoga{ e skudna. Iskoristuvawe na `ivotot Sinko, spored imotot svoj, pravi dobro na sebesi i na Gospoda `rtvi dostojni prinesuvaj. 12 Pomni deka smrtta ne zadocnuva i deka zavetot na pekolot ne ti e otkrien. 13 Pred da umre{, na prijatelot dobro pravi mu; spored tvoite sili - {to mo`e{ davaj mu. 14 Ne li{uvaj se od dobriot den; delot od tvojata dobra `elba da ne te odmine. 15 Nema li na drugi imotot svoj da go ostavi{, a plodot na tvoite usilbi - so `drepka drugi da go delat? 16 Davaj i zemaj i ute{uvaj ja du{ata svoja. Uteha vo pekolot nema da najde{. 17 S# {to e `ivo kako obleka ostaruva; ve~na e odredbata deka treba da se umre. 18 Kako i zelenite lisja na bujno drvo - edni pa|aat, a drugi rastat, taka e i so rodot od krv i meso: eden umira, a drug se ra|a. 19 Sekoe delo {to gnie - propa|a, i onoj {to go napravil - umira so nego.
11 20

Potraga po mudrosta Bla`en e ~ovekot {to napreduva vo mudrosta, a so razumot svoj na raboti sveti se u~i. 21 Koj vo srceto svoe razmisluva za nejzinite pati{ta, toj uspeva da gi razbere tajnite nejzini. 22 Toj kako lovec ja goni i zasedi postavuva na pati{tata nejzini. 23 Onoj {to yirka niz prozorcite nejzini, }e prislu{uva i na nejzinite vrati. 24 Toj {to e blizu do nejzinata ku}a, klinec zabiva vo nejziniot yid; 25 {atorot svoj do nea go postavuva, }e `ivee vo dom na izobilstvo; 26 decata svoi gi ostava pod nejzinata zakrila i `ivee pod nejzinite granki; 27 se zasolnuva od `egata i `ivee vo slavata na mudrosta. Taka postapuva onoj {to ima od Gospoda strav; koj zakonot go dr`i - mudrost }e pridobie. 2 ]e go pre~eka kako majka, }e go primi kako mudra nevesta. 3 So lebot na razumot }e go nahrani; }e go napoi so vodata na mudrosta. 4 Na nea }e se potpre i nema da se pokoleba; na nea }e se nadeva i nema da se posrami. 5 Taa }e go izdigne nad negovite bli`ni; sred sobir naroden }e mu ja otvori ustata. 6 Toj }e nasledi veselba, i venec na radosta i ime ve~no. 7 Nerazumnite lu|e ne ja dobivaat; nitu pak gre{nicite so o~i }e ja vidat. 8 Taa e daleku od gordelivosta; la`livcite ne pomisluvaat na nea. 9 Vo ustata na gre{nikot neprijatna e pofalbata, za{to od Gospoda ne e ispratena. 10 Pofalbata so mudrost iska`ana - i Gospod ja potpomaga.

20
Izreki 8,32-35

4
Jov 27, 16-17 Izreki 13,23 Lk 12, 16-21

21
Ps 1,2

23
Izreki 7,6 Pesna 2,9

6
Izreki 11,17

24
Izreki 9,1

9
Mudr 6,23

15,2
Izreki 5,18 Mudr 8,2.9

10
5 Mojs 15,9 Mt 6,23 20,15

3
5 Mojs 32,2 Is 12,3 Er 2,13 17,13 Ez 47,1-12

11
Ps 49

12
4 Mojs 16,33 Is 28,15-19

5
Mudr 8, 10-15

14
Prop 2,24

15

6
Izreki 4,9

15
Ps 48,10.17 Jov 27, 16-17

7
Mudr 1,4

8
Jov 22,29 Izreki 8,13

16
Prop 9,10

17
Is 50,9 51,6 Ps 101,26 Jov 13,28

11
1 Mojs 3,12 Jk 1,13-15

18
Prop 1,4

19
Prop 9,6 Otkr 14,13

^ovekot e odgovoren za svoite postapki Nikoga{ ne veli: Zaradi Gospoda otstapiv , za{to ona {to go mrazi Toj - ne treba da go pravi{.
11

886
MUDROST SIRAHOVA
12
1 Mojs 3,13 12 Ne veli go ni ova: Toj me vovede vo zabluda , za{to Bog nema potreba od gre{en ~ovek. 13 Sekoja odvratnost Gospod ja mrazi; taa im e neprijatna na onie, koi{to imaat strav od Nego. 14 Vo po~etokot Toj go sozdade ~ovekot i go prepu{ti na negovata slobodna volja. 15 Ako saka{, mo`e{ da gi izvr{uva{ zapovedite; ti ima{ sila veren da Mu bide{. 16 Pred tebe stavil ogan i voda; kon {to saka{, raka }e pru`i{. 17 Pred ~ovekot stoi `ivotot i smrtta; {to posakuva, toa mu se dava. 18 Golema e mudrosta na Gospoda; Toj e sesilen i gleda s#. 19 O~ite na Gospoda se vrz onie {to imaat strav od Nego; Toj gi znae site ~ove~ki dela. 20 Nikomu ne Mu zapovedal bezbo`nik da bide; nikomu ne dozvolil da gre{i. 8 Ne gi po{tedi ni sogra|anite Lotovi; i od niv se zgadi poradi gordosta nivna. 9 Ne pomiluva ni narod pogibelen, so grevovite svoi koj{to se gordee{e. 10 Ni {estotinite iljadi pe{aci, koi{to zaginaa poradi `estokosta na nivnoto srce; 11 i da be{e samo eden nepokoren, ~udno }e be{e ako ostane{e nekaznet; za{to i milosta i gnevot se pod Negova vlast: silen e Bog da pomiluva i da izlie gnev. 12 Kako {to e golema milosta Negova, taka e strogo i negovoto izobli~uvawe; na ~ovekot mu sudi spored negovite dela. 13 Ne mo`e da pobegne bez kazni gre{nikot so grabe`, nitu e zaludna trpelivosta na pravednikot. 14 [irok e patot na Bo`jata milost; sekoj }e dobie spored svoite dela.

8
1 Mojs 19,1-29

16
5 Mojs 11,26

10
46,8 2 Mojs 12,37

17
5 Mojs 30,15-20 Er 21,8

11
5,6 2 Mojs 34,6-7 Ps 98,8

19
Ps 32,13-15 34,16

12
Prop 3,17 Mt 16,27 Otkr 2,23

16,1
Izreki 17,21 19,13

17
Er 23,24 Amos 9,2-3 Ps 138,7-12

3
Mudr 4,1

4
3 Mojs 26,30-31 5 Mojs 28,15-29 29,20-21 Mudr 3,19

19
Ps 17,7 97,4 104,32 Jov 37,1-7

21
Rim 11,33

6
4 Mojs 11,1 16,1-30

7
1 Mojs 6, 1-7 Mudr 14,6

Bo`jata blagonaklonost i strogost Ne po`eluvaj mno{tvo neprimerni deca; ne raduvaj se na sinovi bezbo`ni. 2 Ne raduvaj se koga se namno`uvaat, ako vo niv strav Gospoden nema. 3 Ne nadevaj mu se na nivniot `ivot, i ne potpiraj se na nivniot broj. Podobro e i samo eden, otkolku iljada; podobro e bezdeten da umre{, otkolku bezbo`ni deca da ima{. 4 Za{to od eden razumen ~ovek grad se naseluva; a pleme od bezbo`ni }e go zapusti. 5 Mnogu vakvi raboti videlo okoto moe, a za u{te pove}e uvoto moe slu{alo. 6 Na sobir od gre{nici ogan }e se razgori, kako {to i kaj nepokoren narod gnev se raspaluval. 7 Bog ne se smiluva nad drevnite xinovi, koi se nadevaa na svojata sila i vo gordosta svoja od Nego otstapija.

16

Nevozmo`no e begaweto od Gospoda 22 17 Ne veli: ]e se sokrijam od Gospo2 Mojs 19,5 da; zar nekoj od visinite }e si spomne Ps 13,1 Er 5,12 za mene? Vo tolku narod nema da me zabele`i; {to sum jas vo ovoj beskraen 23 1 Mojs 1,1svet? 2,4 18 Ete, neboto i neboto nad nebesata, bezdnata i zemjata treperat od Negovata poseta. 19 Od strav podednakvo se tresat planinite i na zemjata osnovite koga Toj gi poglednuva. 20 I seto ova srceto ne go razbira; a pati{tata Negovi, Koj }e gi sfati? 21 Kako {to vetrot ne go gledame, taka se sokrieni i pogolemiot broj od delata Negovi. 22 Koj }e ni gi otkrie delata na negovite pravedni sudovi? I koj gi o~ekuva? Vetenoto e daleku. 23 Vaka razmisluva slaboumniot. Vaka glupavo razmisluva nerazumniot i zabludeniot ~ovek.

887
MUDROST SIRAHOVA
24
Izreki 1,23

VTORA ZBIRKA OD POUKI Redot vo svetot 24 Slu{aj me, sine moj, i }e nau~i{, so srceto svoe vnimavaj na moite zborovi. 25 Jas ti poka`uvam razumno u~ewe i ti predavam vistinsko znaewe. 26 Vo po~etokot Gospod gi sozdal site Svoi dela i na sekoe od niv mu dal odredeno mesto; 27 gi ustroil zasekoga{ delata svoi, i najdobrite bolskaat od rod vo rod: ne gladuvaat, ne se umoruvaat, postojano dejstvuvaat; 28 niedno od niv ne go ograni~uva ona {to e do nego, 29 nikoga{ ne se protivstavuva na Negovite povelbi. 30 Potoa Gospod pogledna na zemjata i ja ispolni so Svoite dobrini. 31 Go pokri liceto na zemjata so sekakvi `ivi su{testva i vo nea }e se vratat site.

11
45,5

26
1 Mojs 1,20.25 Ps 135,5-9

27
42,20-25 Ps 103,19

11 O~ite nivni go vidoa veli~ieto na 12 Mojs slavata, a uvoto nivno ja ~u slavata na 5 30,15-20 Negoviot glas. 12 Bog im re~e: Pazete se od sekoja 13 2 Mojs nepravda. Na sekogo od niv mu zapove- 19,16-19 da kako da se odnesuva so bli`niot svoj. 34,10 5 Mojs

30
1 Mojs 1,24-26 3,19 Ps 103,29

Ni{to ne mo`e da se sokrie od Gospoda Pati{tata nivni sekoga{ se pred Nego, nema da se sokrijat od o~ite Negovi. 14 Na sekoj narod voda~ mu postavi. 15 A Izrail e Gospodoviot del. 16 Site nivni dela kako sonce se pred Nego; o~ite Negovi sekoga{ gi pazat nivnite pati{ta. 17 Nivnite nepravdi ne se sokrija od Nego; site nivni grevovi se pred Gospoda. 18 Milostinata ~ovekova kako pe~at e vo Nego, dobrotvorstvoto na ~ovekot }e go pazi kako zenicata na okoto. 19 Potoa }e stane, na site }e im plati, platata nivna vrz glavata }e im padne. 20 Samo na pokajnicite im dozvoluva da se obrnat; gi bodri onie koi{to izgubile trpenie. Povik za vra}awe kon Boga Svrti se kon Gospoda, ostavi gi grevovite; 22 moli se pred Nego i namali gi navredite tvoi. 23 Pri Sevi{niot vrati se, od nepravdata odvrati se; zamrazi gi odvratnite raboti. 24 Sevi{niot koj }e Go proslavuva vo pekolot, namesto onie koi{to se `ivi i oddavaat po~esti? 25 Od mrtovec nema proslavuvawe, bidej}i e mrtov. 26 Onoj {to e `iv i zdrav }e Go proslavuva Gospoda. 27 Kolku e golema dobrinata na Gospoda i milosta kon onie {to Mu se obra}aat! 28 ^ovek ne mo`e s#,
21 13

4,11-12

14
2 Mojs 21 23,1-15

17
5 Mojs 7,6 32,8-9 Zah 2,15

17,1
1 Mojs 2,7 Prop 3,20 12,7

22
Zah 2,11 Izreki 7,2

2
1 Mojs 1,28 6,3 Ps 89,10 Mudr 9,2-3

23
11,26

24
Mudr 12,19

3
1 Mojs 1,27 1 Kor 11,7 Jk 3,9

26
Ps 33,14

Toa {to lu|eto Mu dol`at na Boga 1 Mojs 9,2 Gospod go sozdade ~ovekot od zemja, i pak vo nea go vra}a. 7 2 Na lu|eto im dade odreden broj de1 Mojs 2,17 3,22 novi i odredeno vreme, im dade vlast 8 nad s# {to e na zemjata. Mudr 13,1 3 Gi oble~e vo sila spored nivnata Rim 1, 19-20 priroda, gi sozdade spored obrazot Svoj. 4 Vo sekoe sozdanie vdahna strav kon niv, za da vladeat nad yverovi i ptici. 5 Im dade razum, jazik i o~i, u{i i srca - da rasuduvaat. 6 Gi ispolni so znaewe i razbirawe, i im go poka`a dobroto i zloto. 7 Okoto Svoe go stavi vo nivnite srca, za da im ja poka`e veli~estvenosta na Svoite dela. 8 Tie }e go proslavuvaat Negovoto Sveto ime za da ja objavuvaat goleminata na Negovite dela.
4

27
Ps 6,5 115,17

17

Ve~niot zavet Go zgolemi nivnoto znaewe, zakonot na `ivotot vo nasledstvo im go dade. 10 Ve~en zavet napravi so niv i gi pou~i na Svoite sudovi.
9

888
MUDROST SIRAHOVA
za{to sinot ~ove~ki ne e besmrten. Ima li ne{to posvetlo od sonceto? No ponekoga{ i toa potemnuva. Isto taka i teloto i krvta na zlo }e pomis31 1 Mojs 6,5 lat. 31 Silite na visokite nebesa Toj Sa8,21 Jov 15, miot gi nadgleduva, a site lu|e se samo 14-16 prav i pepel.
Ps 102,8 111,4 145,7-9 30

29

29

16 Rosata neli ja osve`uva `egata? 18 Jk 1,5 Poskapocen e zborot od darot. 17 Ne e li zborot podobar od dobriot 19 dar? A dobrodetelniot ~ovek go ima i 38,4.12 ednoto i drugoto. 22 18 Glupaviot nemilosrdno prekoruva, 5 Mojs a darot od zavidliviot o~ite gi su{i. 23,21-23 Prop 5,3

32

10,9 1 Mojs 18,27

Bo`joto veli~ie
19

Pretpazlivosta na mudrite Pomisli pred da progovori{, gri`i se za sebe pred da se razboli{. 20 Sam ispituvaj se pred da ti sudat; vo ~asot na posetata Bo`ja }e bide{ pomiluvan. 21 Ponizi se pred da se razboli{; a koga si zgre{il - pokaj se. 22 Ni{to da ne ti pre~i zavetot da go ispolni{ navreme, ne odlagaj pred samata smrt da se opravda{. 23 Pred da po~ne{ da se moli{, prigotvi se; ne bidi kako ~ovek koj Gospoda Go isku{uva. 24 Misli na gnevot vo smrtniot ~as i na ~asot na odmazda - koga Bog liceto Svoe go svrtuva. 25 Vo vreme na izobilie pomisli i na glad, a vo vremeto koga si bogat - na siroma{tija i nema{tija. 26 Od utro do ve~er vremeto se menuva; pred Gospoda s# brzo odminuva. 27 Mudriot ~ovek vo s# pretpazliv }e bide; vo denovite na grevovi od bezgri`nost }e se pazi. 28 Sekoj koj{to e razumen, mudrosta ja prepoznava i }e go po~ituva onoj {to ja pridobil. 29 Onie {to gi sfa}aat mudrite zborovi, i sami stanuvaat mudri; pa i drugite so mudrosta gi opsipuvaat. Bidi sam svoj gospodar Ne odi po tvoite strasti, skratuvaj gi tvoite gre{ni `elbi. 31 Ako gi zadovoluva{ gre{nite `elbi na svojata du{a, }e te napravi za podbiv pred tvoite neprijateli. 32 Vo rasko{en `ivot ne baraj radost; ne privrzuvaj se za gozbi sramni. 33 Gledaj da ne osiroma{i{, gostej}i se so pozajmeni pari - koga ni{to nema{ vo tvoeto }ese.
30

23
Izreki 20,25 Prop 5,1-6

18,1
43,33 Is 44,24

4
Ps 105,2 Jov 5,9

6
42,21 Prop 3,11

7
Ps 138,17

8
Ps 8,4 Jov 7,17

S# sozdal Onoj Koj ve~no `ivee; samo Gospod e praveden. 4 Nikomu ne mu dal delata Negovi da gi objasnuva. Koj mo`e golemite Negovi dela da gi iscrpi? 5 Koj mo`e na veli~ieto Negovo da ja izmeri silata? Koj mo`e negovite milosti da gi iska`e? 6 Ne e mo`no da se namalat, nitu e mo`no da se zgolemat; nikoj ne mo`e da gi iscrpi ~udesnite dela Bo`ji. 7 Koga ~ovekot pomisli deka ne{to zavr{il, toa e samo po~etok, a {tom prestane - zbunet e kako i sekoga{.
2

18

25
11,25

26
Ps 89,4.6

27
Izreki 28,14

29
3,29 50,27

31
Er 20,7 Ps 43,13 Jov 12,4

[to e ~ovekot? 17,2 8 [to e ~ovekot i zo{to e? [to e Ps 89,10 negovoto dobro, a {to negovoto zlo? 10 9 Denovite na ~ovekot se mnogu ako se Is 40,15 sto godini, Ps 38,4-6 10 a vo sporedba so ve~nosta - tie se 90,4 11 kako kapka voda ili zrno pesok vo moPs 77,38-39 reto. 11 Zatoa sprema lu|eto Gospod e dol13 gotrpeliv, gi opsipuva so svoite miEr 31,10 Mudr 11,23 losti. 1 Ptr 2,25 12 Toj gleda i znae kolku e beden nivniot kraj. Zatoa tolku mnogu im prostuva. 13 Milosta na ~ovekot e samo sprema negoviot bli`en, a milosta bo`ja - za s# {to e `ivo. Gospod gi prekoruva i vrazumuva, pou~uva i gi vra}a, kako pastirot stadoto svoe. 14 Milostiv e sprema onie {to se vrazumuvaat i sprema onie koi revnosno se vra}aat kon zakonot Negov.
9

33
5 Mojs 21,20 Izreki 23,20-21

Dobriot na~in da se pomogne Sinko, dobrite dela tvoi ne vr{i gi so prekor, i podarocite tvoi ne davaj gi so navredlivi zborovi.
15

889
MUDROST SIRAHOVA
Rabotnik pijanica nikoga{ nema da se zbogati, a onoj {to gi prezira malite raboti, nabrgu i bez 2 niv }e ostane. Os 4,11 2 Vinoto i `enite gi rasipuvaat i Izreki 31,3-5 razumnite lu|e, a koj se vrzuva so blud3 nica - }e stane besramnik. 3 Gnieweto i crvite }e go nasledat; Izreki 5,5 7,26-27 9,18 besramnata du{a }e bide pogubena.
Izreki 21,17

19,1

19

18 Raspra{aj go bli`niot tvoj pred da 20 go zapla{uva{; daj mu mesto i na zako- 1,11.27 Ps 2,11 not na Sevi{niot. Sekoja mudrost e Jov 28,28 Gospoden strav; sekoja mudrost e izvr- 22 {uvawe na zakonot. Ps 1,1

Vistinska i la`na mudrost Ne e mudrost da znae{ da pravi{ lo{o; vo sovet na gre{nici - razumnost nema. 20 Ima itrina i taa e gnasna; lud e onoj {to mudrost nema. 21 Podobro e siroma{en so znaewe, no so strahopo~it kon Gospoda, otkolku bogat so znaewe, a da go prekr{uva Zakonot. 22 Ima lukava itrina vo slu`ba na nepravdata, ima i izopa~uvawe na vistinata - korist da se dobie. 23 Ima ~ovek {to odi podgrbaven i nata`en, no odnatre e poln so podmolnost; 24 go navednal liceto i se pravi gluv, no toj }e te izmami i koga ne misli{. 25 Ako nemo}ta mu popre~ila da zgre{i, no, {tom mo`nost mu se dade - }e ti napravi zlo. 26 ^ovek se poznava po izgledot i po izrazot na liceto razumniot go poznavame. 27 Oblekata, smeeweto i na~inot na odewe poka`uvaat kakov e ~ovekot. Vreme za zborewe i vreme za mol~ewe Ima prekor {to ne e navreme; a ima i takov {to mo`e da se premol~i i toa e blagorazumno. Mnogu e podobro da izobli~i{, otkolku tajno da se luti{; (a koj nasamo izobli~uva, od {teta }e se pretpazi). 2 Kolu e ubavo koga izobli~eniot se pokae! 3 I koj priznava, za{titen e od poni`uvawe. 4 Kakov {to e skopecot {to saka devica da obes~esti, takov e i onoj {to saka pravda preku nasilstvo. 5 Nekoj mol~i i se poka`uva mudar; a nekogo go mrazat poradi mnogu zboruvawe.
28 19

26
27,22-23

28
20,21

5 Rizicite na preteranoto zboruvawe

20,1-3 Izreki 13,3

30
2 Mak 6,18 15,12

6
Mih 7,5 Ps 38,1

7
Izreki 25,9.10

13
5 Mojs 13,13 17,4 Mt 18,15

15
Prop 7,21

16
Jk 3,8

17
3 Mojs 19,17

Lesnomislen e onoj {to brzo se doveruva, a koj gre{i - gre{i protiv svojata du{a. 5 Koj u`iva vo zloto, kaznet }e bide, a koj im se protivi na gre{nite `elbi - toj `ivotot svoj }e go oven~a. 6 Koj jazikot svoj go vozdr`uva - mirno }e `ivee, i koj mrazi mrmorewe, zloto go progonuva. 7 Ne povtoruvaj gi zborovite {to ti se dovereni, i ni{to nema da ti nedostasuva. 8 Ne doveruvaj ni{to ni na prijatel nitu na neprijatel; ako toa ne e grev za tebe - ne otkrivaj go; 9 za{to onoj {to }e te islu{a, }e se pripazuva od tebe, a po izvesno vreme i }e te namrazi. 10 Ako slu{ne{ ne{to, neka umre vo tebe; bidi kako grob. Ne pla{i se! Nema da te raskine. 11 Koga nerazumniot ne{to slu{ne, go obzemaat bolki - kako rodilka pri poroduvawe na novoroden~e. 12 Kako {to e strelata zabodena vo bedro, takov e i zborot vo srceto na nerazumniot. Proverka na slu{natoto Pra{aj go tvojot prijatel, mo`ebi ne go napravil toa; a, ako go napravil, da ne go pravi vo idnina. 14 Pra{aj go prijatelot: mo`ebi ne rekol ni{to, a ako rekol, da ne go povtoruva vo idnina. 15 Pra{aj go prijatelot tvoj, zo{to ~esto ima klevetewe, 16 i na sekoj zbor ne veruvaj. 17 Nekoj gre{i so zborovi, no ne i so du{a; a koj ne zgre{il so svojot jazik?
13

20,1
22,6

4
30,20

5
Izreki 17,28

20

890
MUDROST SIRAHOVA
6 Nekoj mol~i, za{to nema {to da odgovori, a nekoj mol~i, ~ekaj}i pogoden ~as. 7 Mudar ~ovek mol~i do vistinskiot 7 ~as, a suetniot i nerazumniot ne ~ekaat 1,24 zgoda. 8 8 Koj premnogu zboruva, zdodeven staIzreki 10,19 nuva, a koj si prisvojuva pravo da govori, - namrazen }e bide.

Izreki 15,23 Prop 3,7

10

12,2

11
Ps 146,6 Jov 5,11 Lk 1,52

12
7,3 40,8 Izreki 6,31

15
18,18 Mt 6,2 Jk 1,5

18
19,5-12

20
Izreki 26,7.9

21
19,28

22
4,21

Sprotivnosti Nekoj vo zloto dobro nao|a, a nekoga{ pridobivkata zaguba stanuva. 10 Ima dar {to ne ti e korisen, a ima i dar {to dvojno se isplatuva. 11 Ima slava {to poni`uvawe dava, a poni`eniot visoko krenal glava. 12 Nekoj so malku kupuva mnogu, a sepak pla}a za nego sedumpati pove}e. 13 Mudriot go sakaat zaradi negovite zborovi, a laskavosta na nerazumnite e prazna. 14 Dar od bezumen ne ti e na korist; za{to negovite o~i baraat mnogu pove}e za vra}awe; 15 Toj malku dava, a mnogu zboruva: }e otvori usta, }e ka`uva na site. Denes na zaem dava, a utre go bara ona {to go dal. Omrazen e takviot ~ovek (i pred Boga i pred lu|eto). 16 Nerazumniot veli: Nemam prijatel, nema blagodarnost za dobrinite {to gi pravam; 17 lebot moj go jadat, no so jazikot se lukavi. Kolkupati i kolkumina so nego se podbivaat!
9

23 Nekoj od sram na prijatelot vetuva- 24 we mu dava; i taka bez potreba neprija- 20,26 41,17 tel go pravi. Izreki 24 Lo{ porok kaj ~ovekot e lagata; taa 12,22 13,5 sekoga{ e vo ustata na neukite. 25 I kradecot e podobar od onoj koj 25 postojano la`e, no i obajcata }e nasle- 7,13 27 dat gibel. 26 Lagata e sramna navika; sramot e 4,11-15 8,8 postojan pridru`nik na la`livcite.

28

Izreki za prednostite i dol`nostite na mudriot 27 Koj mudro govori, toj }e se izdigne; umniot im e mil na golemcite. 28 Koj svojata zemja dobro ja obrabotuva, bogata `etva `nee, a koj znae na golemcite da im ugoduva - vo slu~aj na nepravda, }e bide pomiluvan. 29 Gozbite i podarocite gi zaslepuvaat o~ite na mudrite; kako uzda vo ustata - gi sopiraat izobli~uvawata. 30 Kakva polza ima od sokriena mudrost i od neotkrieno bogatstvo? 31 Podobar e onoj {to ja sokriva svojata glupost, od onoj {to ja sokriva svojata mudrost. Odbegnuvaj go grevot Sine moj, ako si zgre{il, prestani da gre{i{; za napravenite grevovi, moli se. 2 Od grev begaj kako od zmija, za{to ako mu se pribli`i{, toj }e te kasne. 3 Grevot ima lavovski zabi; toj gi ubiva ~ove~kite du{i. 4 Sekoe bezzakonie e kako me~ so dve ostrici, toa zadava rani neizle~ivi. 5 Zastra{uvawata i nasilstvata upropastuvaat bogatstvo; taka se zapustuva i domot na gordelivite. 6 Molbata na siromaviot stignuva s# do Negovite u{i; a sudot Negov brzo }e dojde. 7 Koj ukoruvawe mrazi, po pat na gre{nici odi; a koj strahopo~it kon Gospoda ima, }e se obrati so svoeto srce. 8 Silniot na jazik oddaleku se poznava, no razumniot znae koga toj }e padne. 9 Koj so tu|i pari ku}a gradi, toj e kako ~ovek koj sobira kamewa za grobot svoj.

Izreki 14,35

29
2 Mojs 23,8 5 Mojs 16,19 Izreki 21,14

30
41,14-15 Mt 5,14-16 13,52 25,25 Lk 11,33

21,1
17,25

3
Izreki 5,4

4
Izreki 6,17

21

5
35,18-21 Ps 17,6

6
Izreki 12,1 16,6

Da ne se zboruva nepromisleno Podobro da se prepne{ na patot, otkolku so jazikot. I taka nenadejno propasta na lo{ite im doa|a. 19 Neprijatniot ~ovek e nezgodna prikazna, koja e sekoga{ vo ustata na neukite. 20 Mudrata izreka e odvratna vo ustata na glupaviot, za{to ja ka`uva koga ne treba. 21 Nekoj se vozdr`uva od grev poradi siroma{tija, vo negoviot spokoj nema gri`a na sovest. 22 Nekoj ja zagubuva svojata du{a poradi la`na srame`livost, ja zagubuva od licemernost pred bezumen.
18

7
Izreki 28,11

9
7,16 16,6

891
MUDROST SIRAHOVA
10 Sobirot na bezzakonicite e kako kup otpadoci od konop; vo plamenot og11 nen e nivniot kraj. 11 Patot na gre{nicite dobro e pop1 Mojs 4,7 lo~en, no krajot negov e bezdna pekolna. 13 Er 2,13 17,13 Izreki 13,14 18,4

10

Mt 7,13-14

30 Koga bezbo`nikot go prokolnuva 22,1 Izreki 6,6 satanata, se prokolnuva sebesi. Prop 4,5 31 Spletkarot svojata du{a ja valka, i 2 kade i da `ivee - nema da bide sakan. Ez 4,12

14
Er 2,13

15
Ez 32,35

16
6,5 Izreki 22,11

17
Mudr 8,12

20
19,30 Prop 7,6

21
6,24.30

22
Izreki 25,17

25
28,25

26
Izreki 12,16 29,11

28
28,14-16

Mudriot i nerazumniot Koj go pazi zakonot, toj vladee so svoite misli, 13 a koj `ivee spored strahopo~itta kon Gospoda - mudar e. 14 Nesposobniot ne mo`e da se nau~i, 15 no ima sposobnost {to ja zgolemuva makata na ~ovekot. 16 Znaeweto na mudriot kako poplava se izliva, a sovetot negov e kako izvor na `ivotot. 17 Srceto na glupaviot e kako iskr{en sad: znaewe ne zadr`uva. 18 Koga umniot ~ue mudar zbor, toj go pofaluva i go pomni; a koga bezumnik go slu{ne, toj mu se podbiva i zad sebe go frla. 19 Na bezumniot govorot e kako tovar na pat, zborovite na mudriot e prijatno da se slu{aat. 20 Zborovite na mudriot na sobirot gi baraat; za negovite zborovi }e razmisluvaat vo srceto. 21 Kako ku}a vo urnatini, takva e na nerazumniot mudrosta, a znaeweto negovo se sostoi od zborovi besmisleni. 22 Za bezumnite poukata e kako okovi na nozete i kako verigi na desnata raka. 23 Glupaviot se smee na siot glas; a razumniot - tivko se nasmevnuva. 24 Za razumniot poukata e kako zlaten nakit, kako skapocen ukras na desnata raka. 25 Na bezumniot nogata kon ku}a brza, a razumniot pristapuva so skromnost. 26 Nerazumniot yirka niz vratata na tu| dom, a razumniot ~eka nadvor. 27 Nevospitaniot prislu{nuva pri vratite, a umniot se sramuva od toa. 28 Ustata na zborlivite raska`uva tu|i raboti, a zborovite na razumniot na kantar se merat. 29 Srceto na glupavite e vo nivnata usta, a ustata na mudrite e vo nivnoto srce.
12

Mrzlivecot 3 Na izvalkan kamen prilega mrz- Izreki 17,21 liviot i sekoj go prezira nego- 19,26 voto bes~estie. 4 2 Mrzliviot e sli~en na volovska le36,24 pe{ka; sekoj {to }e ja podigne, rakata 5 ja istresuva. Izreki

22

Za lo{ite deca 3 Lo{iot sin na tatkoto e sram, a lo{ata }erka za poni`uvawe se ra|a. 4 Razumnata }erka lesno }e se ma`i, a besramnata e `alost na roditelot svoj. 5 Ne~esnata go sramoti i tatkoto i ma`ot; obajcata ja preziraat. 6 Nesoodvetnite zborovi se kako muzika vo denovi na `alost; kaznata i poukata sekoga{ se na mudrosta.
7

12,4

6
30,1

9
21,14

11
38,16

12
1 Mojs 50,10 Judita 16,24

Za glupavosta nema lek 13 Da pou~uva{ nerazumen e isto {to Izreki i skr{eno grne da lepi{ ili da budi{ 26,4 14 dlaboko zaspan ~ovek. 8 Na glupav da mu objasnuva{, isto e 21,16 {to i na zadreman ~ovek da mu raska- 15 `uva{, koj na krajot }e te pra{a: [to Izreki 27,3 be{e toa!? 9 Pla~i nad umren, za{to svetlinata za nego is~eznala, a pla~i i nad glupav, za{to razumot go napu{til. 10 No pomalku pla~i za umreniot, za{to toj se uspokoil; lo{iot `ivot na glupaviot - polo{ e i od smrtta. 11 Za umreniot se `ali sedum dni, a za nerazumniot i bezbo`niot se `ali dodeka se `ivi. 12 So bezumnik mnogu ne zboruvaj i kaj nerazumen ne odi; 13 ~uvaj se od nego, za da nema{ neprijatnosti i da ne se izvalka{ od dopirot so nego. 14 Begaj od nego - za da ima{ spokoj, da ne te ogor~i so bezumieto negovo. 15 [to e pote{ko od olovoto i kako mu e imeto - ako ne glupak? 16 Polesno e da nosi{ pesok i sol ili par~e `elezo, otkolku ~ovek nerazumen.

892
MUDROST SIRAHOVA
17 Kako {to cvrsto vrzanite gredi ja pazat ku}ata pri tresewe od urivawe, 22 taka i srceto utvrdeno vrz zreli razIzreki misluvawa - ne se pla{i od nikakov 11,13 20,19 strav. 25,9 18 Srceto utvrdeno na razumno raz23 misluvawe e kako ukras vre`an na yid. 19 Kako {to potpirka stavena visoko 6,8-10 Lk 6,33-35 ne ustojuva protiv vetar, 20 taka pla{livoto srce, pri glupavo 24 27,15 razmisluvawe, ne }e ustoi protiv stra28,11 vot. 19,13-17

21

25 27

6,12

Vo odbrana na prijatelstvoto Koj udira oko, predizvikuva solzi, a koj go udira srceto, ~uvstvo na bolka predizvikuva. 22 Koj frla kamen na ptici - }e gi izbrka, a koj prijatel navreduva, prijatelstvo rasipuva. 23 Ako si izvadil i me~ protiv prijatelot, ne pla{i se, izmiruvaweto e mo`no. 24 Ako si otvoril usta protiv prijatel, ne pla{i se, izmiruvaweto e mo`no. 25 Samo hulata, gordosta, otkrivaweto tajni i podmolen udar go odvra}aat sekoj prijatel. 26 Kaj bli`niot svoj pridobivaj doverba dodeka e siromav, za da se raduva{ zaedno so nego koga }e stane bogat. 27 Ostani so nego koga e vo nevolja, za da go deli{ nasledstvoto so nego. 28 Kako {to pred plamenot vo pe~kata se javuva para i dim, taka i pred krvoprolevawe se pojavuva kavga. 29 Ne se sramuvam prijatel da branam, od liceto negovo nema da se krijam. 30 Ako, pak, me snajde zlo od nego, sekoj {to }e ~ue, }e se pazi od nego. Molitva za vladeewe so sebe Koj }e mi dade stra`a za ustata moja i pe~at na razumot vrz usnite moi, ta da ne padnam poradi niv i jazikot moj da ne me pogubi. Gospodi, O~e nebesni i Gospodare na mojot `ivot, ne ostavaj me na nivnata volja, ne ostavaj poradi niv da propadnam.
31 21

28,25 Ps 140,3

2 Koj }e im bide kam{ik na moite misli i na srceto moe - u~itel za mudrost, ta da bide nemilosrden sprema moite postapki i da nema milost kon nivnite zabludi; 3 ta grevovite moi da ne se namno`uvaat, i zabludite moi da ne stanat mnogu, ta da padnam pred moite protivnici i da se raduvaat moite neprijateli. 4 Gospodi, O~e i Bo`e na `ivotot moj, ne davaj o~ite moi da se vozgordeat, 5 otstrani gi od mene site gre{ni `elbi. 6 @elbite na stomakot i na sladostrastite da ne nadvladeat nad mene, na du{a besramna ne predavaj me.

23,2
Ps 140,5

4
1 Mojs 39,7 Ps 130,1 Jov 31,1 Mt 5,28

7
Jk 3,1-12

9
Mt 5,34 23,20 Jk 5,12

10
42,5 Lk 12, 47-48

11
3 Mojs 5,17-18 4 Mojs 15,28 Izreki 6,19 24,28

Da se bide gospodar nad sopstvenite zborovi:

a) Kletvite ^ujte, ~eda, za ustata pouka: koj ja 13 pazi - nema preku nea da bide uloven. Efes 5,4 8 Gre{nikot preku nea }e bide uloven; preku nea }e se sopnat nerazumnite 14 Er 20,14 i gordelivite. Jov 3,3 9 Ne naviknuvaj ja ustata tvoja na kletva. Kolnej}i se, ne izgovaraj go imeto na Svetiot. 10 Kako {to robot koga postojano go kaznuvaat, od rani ne se osloboduva, taka i onoj {to postojano se zakolnuva so imeto na Svetiot, od grev nema da se o~isti. 11 ^ovek koj{to ~esto se kolne, so bezzakonie se ispolnuva; od domot negov bi~ot ne otstapuva. 12 Ako zgre{i, grevot negov ostanuva vrz nego; a ako, pak, ne se gri`i, dvojno sogre{uva. 13 Ako naprazno se kolnel, nema da mu se prosti; poln so nevolji domot }e mu bide.
7

23

b) govorot Ima govor sli~en na smrt; nego da go nema vo nasledstvoto na Jakov! 15 Seto toa daleku da bide od pobo`nite lu|e, za da ne se valkaat vo svoite grevovi. 16 Na odvratna besramnost ne u~i ja ustata tvoja, za{to vo nea }e ima gre{ni zborovi.
14

893
MUDROST SIRAHOVA
17 Koga sedi{ me|u golemci, spomnuvaj si za tatko si i majka si, 18 ta da ne se zaboravi{ pred niv i ne18 volno da napravi{ glupost, pa da posaJov 24,15 ka{ da ne si se rodil i da go prokolnu19 va{ denot na tvoeto ra|awe. 19 Onoj {to }e se navikne na sramni 15,18-19 17,19-20 zborovi, nema da se popravi dodeka e Izreki 5,21 `iv. Izreki 9,16-17 15,3.11

17

28 gi gledaat site ~ove~ki pati{ta, vo site skri{ni mesta proniknuvaat. 29 Nemu Mu e poznato s# pred da bide sozdadeno, kako i po sozdavaweto. 30 Takviot ~ovek kazna }e go stasa na gradskite ulici, tamu kade {to i ne pomisluval.

20
Ps 138,1-12 Izreki 8,22

Seksualnata raspu{tenost a) Razvraten ~ovek Dve raboti grevovite gi namno`uvaat, a tretata predizvikuva gnev. 21 @e{kata du{a kako ogan gori; nema da se smiri dodeka ne izgori: 22 Onoj {to bludstvuva vo svoeto telo, nema da prestane s# dodeka ognot ne pregori. 23 Na bludnikot sekoja hrana mu e vkusna; s# dodeka ne umre - nema da prestane. 24 Onoj {to prequba pravi, vo sebesi veli: Koj }e me vidi: 25 naokolu temnina, yidovite me sokrivaat; nikoj ne me gleda. Od {to }e se pla{am? Sevi{niot nema da se seti za moite grevovi. 26 Samo od ~ove~ki o~i toj ima strav, 27 a ne znae deka o~ite na Gospoda deset iljadi pati se posvetli od sonceto:
20

21
3 Mojs 20,10 Ez 16,40

23
2 Mojs 20,14 5 Mojs 5,18

24
5 Mojs 23,1

25
Mudr 3,16 4,3

26
Izreki 10,7

27
46,10 Prop 12,13

b) `ena prequbnica Taka i `ena, koja go ostavila ma`ot svoj i od tu| ma` naslednik mu rodila, 32 prvo, zatoa {to ne go poslu{ala zakonot na Sevi{niot, vtoro, {to na ma`ot svoj mu zgre{ila i, treto, {to so prequba se izvalkala i so tu| ma` deca izrodila; 33 taa pred sobir naroden }e bide izvedena i za decata nejzini }e bide ispra{uvana. 34 Decata nejzini koren nema da pu{tat, grankite nejzini ne }e dadat plod. 35 Po sebe }e ostavi spomen na prokletstvo; sramot nejzin nema da se izbri{e. 36 ]e razberat site {to }e ostanat po nea deka od stravot Gospodov ni{to podobro nema i ni{to poslatko od izvr{uvaweto na Bo`jite zapovedi. 37 (Golema slava e - da se odi po Gospoda, a koga si primen od Nego - dolg `ivot }e ima{.)
31

24,1

Pofalba na mudrosta Mudrosta }e se proslavi; me|u narodot svoj }e bide pofalena. 3 2 Vo sobirot na Sevi{niot ustata 1 Mojs 1,2 Izreki 2,6 svoja }e ja otvori i pred Negovite sili 4 taa }e se proslavi: 3 Jas izlegov od ustata na Sevi{niot 1,1 2 Mojs i kako parea ja pokriv zemjata; 13,21-22 4 vo visinite {ator ra{iriv; prestoIzreki 8,27 lot moj vo stolbot od oblak go posta5 viv; 5 krugot nebeski go izminav, odev vo Jov 22,14 Izreki dlabinite na bezdnata. 8,27 6 Mojata vlast e nad morskite branovi i nad seta zemja, nad sekoj narod i pleme. 7 Po~ivka barav me|u site niv: vo ~ie nasledstvo da se vselam.

Jov 28 Izreki 1,20-33 9,1-6 Varuh 3, 9-4,4

TRETA ZBIRKA OD POUKI

8 Toga{ Sozdatelot na s#, Onoj, Koj i mene me sozdade, mi poso~i `iveali{te spokojno i re~e: 9 Vseli se kaj Jakov, stani mu nasledstvo na Izrail. 10 Pred vekovi, vo po~etokot, Toj me sozdade, i nema da svr{am doveka. 11 Pred Nego slu`ev vo svetata skinija, a potoa na Sion se utvrdiv. 12 Toj spokoj mi dade vo sakaniot grad; vo Erusalim e mojata vlast. 13 Taka se vkoreniv vo proslaveniot narod, vo delot na Gospoda, vo nasledstvoto Negovo. 14 Izrasnav kako kedar na Livan i kako kiparis na gorite ermonski. 15 Izrasnav kako palma vo En-Gedi i kako rozova gradina vo Erihon;

8
Ps 131,8.13-14

24

10
1 Mojs 1,1 Izreki 8,23 Jn 17,5

11
45,15

12
2 Mojs 15,17 Ps 47,1-2 68,17 132,14

14
50,10 Ps 36,35

894
MUDROST SIRAHOVA
17
2 Mojs 30,7 30,23-25.34 Izreki 7,17 Pesna 1,13 16 kako prekrasna maslina vo ramninata i kako javor se izvi{iv. 17 Miris ra{iriv kako cimet i sladomirizliv balzam; miris blagoprijaten, rasprsnav kako smirna izbrana, 18 kako alavan, oniks i staktit i kako miris od temjan vo skinijata. 19 Kako terevint gi ra{iriv moite granki, a grankite moi se prekrasni granki na slava i blagodat. 20 Jas sum kako loza {to blagodat ra|a, plod na slava i bogatstvo se cvetovite moi. 21 Dojdete kaj mene vie {to me sakate, nasitete se so moite plodovi; 22 spomenot za mene posladok e od med, Nasledstvoto moe - sa}e e od med. 23 Onie {to me jadat - pogladni }e bidat, a onie {to me pijat - po`edni za mene }e bidat. 24 Koj mene me slu{a - ne se posramuva; koj so mene raboti - nikoga{ ne gre{i.

22
Ps 18,10

23
Jn 4,13-14

24
Ps 24,2

25
2 Mojs 24,7 5 Mojs 33,4 Ps 77,5 Varuh 4,1

Tri dobri i tri lo{i raboti So tri raboti se ukrasiv i stanav ubava pred Gospoda i pred lu|eto: 2 sloga me|u bra}ata i qubov me|u bli`nite, ma` i `ena {to `iveat vo sloga. 3 Tri vida lu|e du{ata moja namrazi, odvraten mi e nivniot `ivot: 4 gordelivec siromav, bogat la`livec i starec prequbnik, koj slabo rasuduva.

25,1
40,23 Ps 132,1

25

7
Jov 12,12 32,6-7 Mudr 4,9 Jov 12,12

9
Ps 17,37

11
14,1

14
23,27 40,26-27 Izreki 1,7

27
1 Mojs 2,11

28
Is.N. 3,15

29
1 Mojs 2,13

30
Er 2,8

31
Ps 118,96

32
Is 58,11 Jn 4,14

33
Is 11,9 Ez 47,1-12 Jn 7,38

35
Ps 35,9

37
33,18

Mudrosta i zakonot Bo`ji Seto ova e kniga na zavetot so Boga Sevi{en, 26 zakonot {to Mojsej ni go dade za nasledstvo na zaednicite od Jakov. 27 Toj so mudrost e poln kako rekite Pi{on i Tigar vo proletnite denovi; 28 toj so razum ispolnuva kako Eufrat i Jordan vo vreme na `etva; 29 toj ispolnuva so pouka kako svetlina i kako Gion vo vreme na grozdober. 30 Prviot ~ovek ne ja pozna dokraj, ne }e ja doispita ni posledniot. 31 Mislite nejzini po{iroki se od moreto, a namerite podlaboki od bezdna. 32 A jas sum kako kanal od reka i kako voden bran {to vleguva vo gradina. 33 I rekov: Gradinata moja }e ja napojam i leite cvetni }e gi navodnam. 34 I ete, kanalot moj stana reka, a rekata nastana more. 35 Kako svetlina utrinska u~eweto moe }e svetlee, nadaleku }e go poka`am, 36 kako proro{tvo }e go izlijam, na idnite rodovi }e im go ostavam. 37 Gledate: ne samo za sebe se trudev, tuku i za site {to mudrosta ja baraat.
25

Prednostite na starosta 5 Ako ni{to ne si sobral vo mladosta, kako mo`e{ da go ima{ vo starosta? 6 Kolku $ prilega na sedata kosa da sudi na starcite - da umeat sovet da davaat! 7 Kolku im prilega mudrosta na starcite i razumnosta na ~esnite lu|e, koi{to sovet davaat! 8 Golemoto iskustvo e kruna na starcite, a pofalbata nivna - strahopo~itta kon Gospoda. Sre}a pogolema od drugite Devet pomisli gi smetam za bla`eni vo moeto srce, a desettata sega mi e na jazik: 10 toa e ~ovekot koj{to se raduva na deca i koj go do`ivuva pa|aweto na neprijatelite svoi. 11 Blaze mu na ~ovekot koj{to so `ena razumna `ivee, koj ne gre{i so jazikot svoj i koj ne mu sluguva na ponedostoen od sebe. 12 Blaze mu na onoj koj pridobil razumnost i koj ja predava na u{i {to go slu{aat. 13 Kolku e golem onoj {to ja na{ol mudrosta! No ne e podobar od onoj {to ima strahopo~it kon Gospoda. 14 Strahopo~itta kon Gospoda e nad s#, i koj ja ima - so {to mo`e da se sporedi?
9

Opasni `eni Sekoja rana mo`e da se istrpi, samo ne i ranata na srceto; sekoja zloba mo`e da se podnese, samo ne i zlobata na `enata;
15

895
MUDROST SIRAHOVA
17
Jov 20,16 16 i sekoj napad, samo ne napad od zlobni; i sekoja odmazda, samo ne odmazda od neprijatel. 17 Nema glava pootrovna od zmiskata, nitu ima omraza posilna od omrazata na neprijatelot. 18 Pove}e sakam da `iveam so lav i zmej otkolku so lo{a `ena. 19 Zlobata na `enata pogledot $ go menuva, liceto $ go pomra~uva kako lice na me~ka. 20 ]e sedne ma`ot nejzin me|u prijatelite, a koga }e ~ue za nea gorko vozdivnuva. 21 Sekoja zloba e mala vo sporedba so `enskata zloba; `drepkata na gre{nik neka padne vrz nea. 22 Kakov e peso~niot breg za nozete stare~ki, takva e `ena kavgaxika za miren ma`. 23 Ne zagleduvaj se vo `enska ubavina i ne kopnej za naslada od `ena. 24 Golem sram i grdost e koga `enata upravuva so ma`ot svoj. 25 Poni`eno srce, neveselo lice i rana na srce - toa e lo{ata `ena. 26 Race skr{eni i kolena treperlivi, takva e `enata {to ne go veseli ma`ot svoj. 27 Od `ena zapo~nal grevot; poradi nea site umirame. 28 Na vodata ne davaj $ puknatina, nitu na zla `ena - vlast; 29 ako ne se upravuva spored tvojata volja, otpu{ti ja od sebe. 6 od ozboruvawa vo gradot, od razbuntuvan narod i od la`ni obvinuvawa, za{to seto toa e polo{o od smrt, 7 no srceva bolka i taga - toa e `ena koga e qubomorna na druga `ena, 8 i bi~ot na jazikot nejzin, {to site gi {iba. 9 Zlata `ena e kako jarem volski koj se dvi`i natamu-navamu; i koj nea ja zema - toa e isto kako skorpija da fa}a. 10 @ena pijana maka e golema; neizmerliv e toga{ nejziniot sram. 11 @ena bludnica se poznava po drskiot pogled i po klepkite na o~ite. 12 Nad }erka besramna zasili go nadzorot; za da ne ja zloupotrebi dadenata sloboda. 13 Vnimavaj na besramno oko; ne ~udi se ako zgre{i protiv tebe; 14 kako {to od `ed izma~uvan patnik {to usta otvora i pie sekakva voda, 15 taka i taa sednuva pred sekoj {ator i na sekoja strela tulot go otvora.

11
Er 4,30 Izreki 6,25

18
Izreki 21,9.19 25,24

12
42,11

25
Izreki 31,11-12

16
Izreki 31,11-12

27
1 Mojs 3, 1-6 Rim 5,12 1 Kor 15,22 1 Tim 2,14

20
Pesna 5,15

26,1
Izreki 31,10

2
Izreki 12,4 31,10

3
Izreki 18,23

4
13,26

Bla`en e sre}no o`enetiot Blaze mu na ma` {to ima dobra `ena; dvoen e brojot na negovite denovi. 2 Dobrodetelna `ena - radost e za svojot ma`; godinite na negoviot `ivot }e gi ispolni so mir. 3 Dobrata `ena e golem dar; taa }e mu bide dadena na onoj {to ima strav od Gospoda. 4 I na dobar i na siromav, dodeka e so nea, zadovolno mu e srceto i liceto mu e veselo vo sekoe vreme.

26

Pofalba na sovr{ena `ena Qubezna `ena radost e na svojot ma`; nejzinata blagorazumnost koskite negovi gi zajaknuva. 17 Krotka `ena e dar od Gospoda, a dobro vospitaniot ~ovek cena nema. 18 @ena srame`liva e blagodat izobilna; 19 nema cena dostojna za du{a neporo~na. 20 Kako sonce {to sjae na Bo`jite visini, 21 takva e ubavinata na vrednata `ena vo sredenosta na nejziniot dom. 22 Kako sve}a {to svetlee na sve}nikot, takva e ubavinata na liceto nejzino koga e vo vozrast zrela; 23 kako zlatni stolbovi na podno`ja srebreni, takvi se ubavite noze vrz nejzinite cvrsti peti.
16

^uvawe od `eni Od tri raboti srceto moe se pla{i, a od ~etvrtata se zgrozuva:

5

Tri neprijatni situacii Dve raboti srceto moe go `alostat, a od tretata gnev me obzema: 25 koga vojnik strada od nema{tija i koga razumnite prenebregnati bivaat, 26 koga nekoj od pravednost pak na grev se vra}a; za takviot Gospod me~ot go prigotvil.
24

896
MUDROST SIRAHOVA
27,1
11,10

2
26,28

3
Izreki 14,11

4
Amos 9,9 Lk 22,31

5
Ps 16,3 Jov 23,10 Mudr 3,6

Isku{enijata na trgovecot Trgovecot odvaj mo`e gre{kite da gi odbegnuva, a kr~marot - da se izbavi od grev. Mnogumina gre{at zaradi dobivka; koj bara bogatstvo - stanuva nemilosrden. 2 Kolecot se zabiva me|u dva kamena; me|u prodavaweto i kupuvaweto grevot se vovlekuva. 3 Ako nekoj ne go pazi strahopo~itta kon Gospoda, nabrgu ku}ata }e mu se urne.
27

27

6
Mt 7,16-20 12,33-37 Lk 6,43-45

7
Ps 16,3-4

8
Jov 29,14

10
21,2 Ps 9,29 28,3 1 Ptr 5,8

13
Prop 7,3-6

^ovekot se poznava po ona {to go ka`uva 4 Koga so re{eto se otsejuva - |ubre ostanuva; a ne~istotijata na ~ovekot koga toj razmisluva. 5 Grn~arskite raboti furnata gi proveruva, a nedostatocite na ~ovekot - negoviot govor. 6 Gri`ite za drvoto vo plodot se poka`uvaat, a mislite na ~ovekot - vo negovite zborovi. 7 Pred da progovori nikogo ne fali; ~ovekot se proveruva vo negovite zborovi.

Ume{nosta da se ~uva tajna Koj otkriva tajni, doverba zagubuva; nema ve}e da najde prijatel po srce. 17 Sakaj go prijatelot i bidi mu veren, 18 no ako tajnite negovi na drugi gi ka`e{, ne tr~aj ve}e po nego; 19 za{to kako ~ovek {to go ubiva neprijatelot svoj, taka ti si go ubil prijatelstvoto so bli`niot svoj; 20 kako {to se ispu{ta ptica od raka, taka ti si go ispu{til prijatelot svoj, i nikoga{ ve}e nema da go fati{. 21 Ne tr~aj po nego, toj e ve}e daleku; izbegal kako {to bega srna od primka. 22 Rana mo`e da se prevrze i navreda da se prosti, 23 no koj tajna predal - za nego nade` nema.
16

16-21
Izreki 20,19 25,9

16
22,22 Izreki 11,13

24
Ps 34,19 Izreki 6,12-15

25
12,16

28
22,22 Prop 10,8

29
Ps 7,15 9,16

30
Izreki

Jov 4,15

Prednostite na mudroto odnesuvawe 15 8 Ako pravdata usrdno ja bara{, }e ja 22,24 najde{; kako vo obleka sve~ena vo nea }e se oble~e{. 9 Pticite se sobiraat so onie {to nim im se sli~ni; a vistinata im se otkriva na onie {to so nea `iveat. 10 Kako lavot {to go demne svojot plen, taka i grevot gi demne onie {to nepravda pravat. 11 Govorot na pobo`niot sekoga{ e mudar, a na bezumniot se menuva kako mese~inata. 12 Koga si me|u nerazumni, vnimavaj na vremeto; me|u blagorazumni pominuvaj postojano bez strav. 13 Odvraten e razgovorot na bezumnite; a nivnata smea - zabava gre{na. 14 Praznite zborovi na onie {to mnogu se kolnat, n# prestra{uvaat, a koga se karaat, u{ite ni gi zaglu{uvaat. 15 Karanicata na gordelivite e prolevawe krv, a navredite nivni se neizdr`livi za sluhot.

14

26,27 Dvojnoto zboruvawe 24 Koj namignuva so oko - toj smisluva 31 27,10 zlo; nikoj od toa nema da go dodr`i. 25 Pred tebe toj }e govori slatko, }e 33 3 Mojs gi fali zborovite tvoi, 19,18 26 a potoa zad tebe inaku }e zboruva: Lk 6,37 vo tvoite zborovi soblazna }e otkrie. Kol 3,13 27 Mnogu raboti mrazam, no ni{to drugo kako takov ~ovek; nego i Gospod go mrazi.

Koj zlo pravi - zlo dobiva Koj ugore frla kamen - na glavata mu pa|a, a podmolen udar rani }e otvori. 29 Koj jama kopa - samiot vo nea }e padne; koj stapica mesti - }e se fati vo nea. 30 Koj zlo pravi - so zlo mu se vra}a, iako ne znae od kade }e dojde: 31 kako lav go demnat podbivot, prekorot i odmazdata od gordite. 32 Vo stapica }e se fatat onie {to se raduvaat na pa|aweto na pobo`nite; niv `alost }e gi isto{ti - pred da umrat.
28

Podobro da se pro{tava otkolku da se bide zlobnik 33 I zlobata i gnevot podednakvo se odvratni, a gre{nikot niv vo sebesi gi nosi.

897
MUDROST SIRAHOVA
28,1
5 Mojs 32,35 Jov 10,6

2
Mt 5,23.24 6,12.14 18,21-35 Mk 11,25 Lk 6,37

3
Ps 40,4 103,3 Mt 6,14-15 18,35

5
10,6 1 Mojs 6,3 3 Mojs 19,17-18 Mt 18, 21-22

6
7,36 38,20

Odmazdnikot }e dobie odmazda od Gospoda, Koj ne gi zaborava negovite grevovi. 2 Prosti mu ja navredata na bli`niot tvoj i toga{, otkako se pomoli{, grevovite tvoi prosteni }e ti bidat. 3 Koga ~ovek ~oveka go mrazi, kako mo`e od Gospoda isceluvawe da bara? 4 Za ~ovek sli~en na sebe, toj milost nema, a se moli grevovite negovi prosteni da mu bidat. 5 Samiot, koj e od meso poln e so omraza, pa koj grevovite }e mu gi prosti? 6 Spomnuvaj si za krajot tvoj i prestani da mrazi{; spomni si za smrtta i gnieweto, pa zapovedite izvr{uvaj gi. 7 Na zapovedite misli i bli`niot ne mrazi go. 8 Pomni go zavetot na Sevi{niot, i vinata na bratot tvoj prosti mu ja. Karanici 9 Od kavga begaj, taka pomalku }e gre{i{. 10 Gre{nikot razdor see me|u prijatelite; me|u onie {to `iveat vo mir, klevetewa {iri. 11 Ognot se razgoruva vo zavisnost od toa {to e ona {to gori; 12 kakva e silata na ~ovekot, takov }e bide i negoviot gnev; gnevot se zgolemuva i spored bogatstvoto negovo. 13 @e{ka raspravija ogan raspaluva, a `estoka kavga krv proleva. 14 Duva{ li iskra - taa }e se raspali, plukne{ li na nea, taa }e se ugasne; i ednoto i drugoto izleguvaat od tvojata usta. [tetite od lo{i jazici Ozboruva~ot i la`livecot prokolnati da se; tie pogubile mnogumina {to `iveele vo mir. 16 Tretiot jazik mnogumina izgonil, gi gonel od eden narod vo drug, 17 urival gradovi utvrdeni, urival palati na bogati; 18 tretiot jazik izbrkal ~esni `eni, gi li{il od plodovite na nivniot trud. 19 Koj nego go slu{a, mir nema da ima, ni spokoen dom.
15

28

9
Izreki 15,18 29,22

11
Izreki 26,20-21

20 Udarot so bi~ modrici pravi, a udarot so jazik, koski kr{i. 218 Mnogumina padnale od ostar me~, no pove}e se onie {to padnale od jazik. 22 Blaze na onoj {to od nego se za{titil; negoviot bes ne go po~uvstvuval, koj vo jaremot negov ne bil i ne bil vrzan so negovite verigi. 23 Jaremot negov e `elezen, a verigite negovi - bakarni. 24 Stra{na e smrtta {to ja donesuva; i pekolot e podobar od nea, 25 no nema sila na pobo`nite; niv ne gi gori plamenot negov. 26 @rtvi negovi se onie {to Go ostavile Gospoda; vo niv }e se razgori i nema da izgasne; kako lav }e gi napadne i kako panter }e gi raskine. 27 Slu{aj, so trwe zagradi go imotot tvoj, 28 dobro zaklu~i gi zlatoto i srebroto, 29 a za zborovite napravi si merka; na ustata tvoja - vrata i klu~alka. 30 Pazi da ne se sopne{ od jazikot svoj; na onie {to demnat - plen da ne im bide{.

20
Izreki 25,15

22
Ps 30,20

25
51,4 Jk 3,5-6

29
21,25 22,27

30
Izreki 13,3

29,1
Ps 36,21.26 Mt 5,42

2
5 Mojs 15,8

4
8,12

13
22,24

14
Jk 3,10

15-30
Jk 3,1-12

15
Izreki 16,28

18
Izreki 31,10-31

Davaweto zaem nosi nezgodi Koj zajmuva - projavuva milost sprema bli`niot svoj; koj mu pomaga - zapovedite gi izvr{uva. 2 Zaem davaj mu na bli`niot svoj; navreme vra}aj mu {to ti pozajmil. 3 ^esno pazi go zborot svoj i bidi veren - i sekoga{ }e najde{ s# {to ti treba. 4 Mnogumina zaemot go smetaat kako pridobivka; so toa gi ogor~uvaat onie {to im pomagale. 5 Raka celiva dodeka ne dobie; zaradi parite na bli`niot ponizno zboruva; 6 denot na vra}aweto go odlaga toj; se oplakuva i vinata na te{ki vremiwa ja frla. 7 A ako mo`e, polovina }e vrati; i toa kako pridobivka }e mu go smeta; 8 ako pak ne mo`e, zaemodavecot go li{il od parite i nepotrebno vo nego neprijatel dobil. 9 Toj }e mu plati so kletvi i navredi, a mesto po~est - poni`uvawe }e mu vrati.

29

898
MUDROST SIRAHOVA
11
3,30 7,32-36 Tov 12,8-9 10 Tokmu poradi toa mnogumina ne sakaat zaem da davaat; se pazat popusto zaguba da ne pretrpat. 25 Podobro e da `ivee{ siroma{no vo drvena koliba, otkolku vo tu|a ku}a rasko{no da se gosti{. 26 Bidi zadovolen i so malku i so mnogu i nema da slu{a{ ukori od doma{nite. 27 Te{ko e da odi{ od ku}a vo ku}a; kade i da se smesti{ - ne smee{ usta da otvori{; 28 }e go{teva{ so jadewe i piewe, i blagodarnost }e nema{; pa duri navreden }e bide{, i }e ~ue{: 29 Dojdi tu|inecu, trpeza prigotvi; ako ima{ ne{to, daj ni - nahrani n# ili: 30 Tu|inecu, odi si, bratot moj na gosti mi doa|a; ku}ata mi treba. 31 Za razumen ~ovek te`ok e ukorot za dadeniot potslon - vo ku}a i prefrluvawe za napravena usluga.

26
Fil 4,1112 Evr 13,5

12
5 Mojs 15,11

Davaweto na siroma{nite polza donesuva

11 No ti kon ponizniot milostiv bidi, ne ostavaj go predolgo da ~eka. 12 Zaradi Bo`jata zapoved na siromaviot pomogni mu; ako ne{to mu treba, so prazni race ne ostavaj go. 13 Podobro e parite da gi frla{ za bratot i prijatelot, otkolku da propa|aat i da gnijat pod kamen. 14 Bogatstvoto tvoe upotrebuvaj go spored zapovedite na Sevi{niot; toga{ toa }e ti donese pogolema polza i od samoto zlato. 15 Vlo`i ja milostinata vo svojata riznica i taa }e te izbavi od sekoja nevolja. 16 Podobro }e te {titi od neprijatelot tvoj, otkolku te{kiot {tit i ostroto kopje.

27
Izreki 27,8

13
Mt 6,19-20 Jk 5,3

30
Lk 14,8-9

14
Tov 4,9-11 Lk 16,9

30,1
Izreki 13,24 23,13-14 29,15

17
8,13 Izreki 6,1

2
Izreki 29,17

18
Izreki 20,16 27,13

4
Tov 9,6

24
39,26 1 Tim 6,8

6
Ps 126,5

Odgleduvawe deca Koj sinot svoj go saka, ~esto go kaznuva - ta na krajot da mu se raduva. 2 Koj sinot svoj dobro go vospituva pomo{ }e ima od nego; me|u svoite poznati so nego }e se fali. 3 Koj sinot svoj go pou~uva - predizvikuva zavist kaj svojot neprijatel, a pred prijatelite }e se raduva poradi nego. 4 A koga umre negoviot tatko, kako i da ne umrel; za{to sli~en na sebe ostavil; 5 Dodeka `iveel, gledaj}i go, so nego se raduval, a na umirawe ne se nata`il; 6 za neprijatelite toj odmazdnik ostavil vo nego, a za prijatelite - sin {to blagodaren }e im bide. 7 Koj sinot svoj go miluva - ranite negovi }e gi lekuva, a od sekoe negovo ofkawe - srceto }e mu se potresuva. 8 Neskroten kow ostanuva div, a zapu{ten sin - stanuva tvrdoglav. 9 Razgali go tvoeto dete, toa }e te v~udovidi; igraj se so nego i toa }e te o`alosti. 10 Ne smej se so nego, za da ne pla~e{ so nego i najposle i so zabi da ~krta{. 11 Ne davaj mu sloboda vo mladosta; gre{kite negovi - ne prostuvaj mu gi;

8
Izreki 29,15

30

Za zastapnicite Dobriot ~ovek }e se zastapuva za bli`niot svoj, a onoj {to izgubil ~uvstvo za sram - }e go ostavi. 18 Ne zaboravaj gi dobrite dela na onoj {to se zastapil za tebe; du{ata svoja toj za tebe ja dal. 19 Gre{nikot ne se gri`i za zastapnikot svoj, neblagodarniot go zaborava izbavitelot svoj. 20 Zastapuvaweto za drugi uni{tilo mnogu bogati lu|e; kako branovi morski gi raznelo; 21 bogati lu|e izgonilo od nivnite domovi; tie skitale me|u drugi narodi. 22 Gre{nik, koj stanuva zastapnik, baraj}i pridobivka, po sudovi odi. 23 Na bli`niot pomogni mu kolku {to mo`e{, no vnimavaj i ti da ne propadne{. ^uvaj se da ne zavisi{ od drugite Glavnite potrebi za `ivot se: vodata, lebot, oblekata i ku}a sramotijata da ja pokrie.
24 17

899
MUDROST SIRAHOVA
12 svitkaj mu go vratot dodeka e mal, gme~i gi rebrata negovi dodeka e mlad, za da ne bide buntoven i neposlu{en. 17 13 Vospituvaj go sinot svoj i vnimavaj Jov 3,13 nad nego, za da ne te ogor~uvaat negoviTov 3,15 te nepristojni postapki. 18 Izreki 3,15 Posl 1,26

15

Zdravjeto
14

5 Mojs 4,28 Is 40,20 Ps 114,4-7

Podobro e da si siromav, zdrav i silen, otkolku bogat - so isto{teno telo. 15 Zdravjeto i silata na teloto poska21 20,4 pi se od zlato, i krepko telo podobro e 22 od neizmerno bogatstvo, 14,16 16 nema bogatstvo pogolemo od zdravje38,20 to na teloto, nitu radost pogolema - od Prop 11,910 radosta na srceto. 17 Podobra e smrtta od ta`en `ivot i 27 Izreki postojana bolest. 15,15 18 Dobri jadewa prineseni pred zatvorena usta - isto se {to i jadewata staveni na grob. 19 Zo{to mu se na idol `rtvi? Toj ni jade nitu mirisa: 20 taka e i so onoj kogo Gospod go progonuva, 21 so o~ite gleda i vozdivnuva, pa e sli~en na skopec, koj devojka miluva i vozdivnuva. Progonuvawe na `alosta Ne predavaj se na `alosta, so mra~ni misli ne izma~uvaj se. 23 Srce veselo - `ivot e za ~ovekot, a radosta - `ivotot mu go prodol`uva. 24 Sakaj ja svojata du{a, ute{uvaj go svoeto srce; progonuvaj ja `alosta; 25 `alosta mnogumina ubila, nikakva korist od nea nema. 26 Qubomorata i gnevot `ivotot go skratuvaat: gri`ite nosat predvremena starost. 27 Iskrenoto i dobro srce i za hranata svoja se gri`i. Te{ko e da se bide bogat Gri`ata za bogatstvo teloto go uriva, kopne`ot po nego - sonot go progonuva. 2 Postojanite gri`i ne davaat dremka, a te{kata bolest sonot go odzema.
22

19

3 Bogatiot se trudel koga bogatstvo sobiral; koga se odmora se nasladuva so imotot svoj. 4 Siromaviot se izma~uval vo nema{tijata svoja, a koga se odmora vo beda zapa|a. 5 Koj zlato saka - ne ostanuva bez grev; koj po gnile` tr~a - so gnile` se ispolnuva. 6 Poradi zlato mnogumina padnale; neizbe`na e nivnata propast. 7 Toa e drvo za sopnuvawe na onie {to `rtvi mu prinesuvaat; sekoj nerazumen lesno se sopnuva. 8 Blaze na bogat {to ostanal ~ist i koj po zlato ne tr~a. 9 No koj e toj, za da go proslavime? Toj napravil ~udo me|u narodot svoj. 10 Koj bil isku{uvan od nego i ostanal nevin? - Zatoa mu pripa|a sekoja ~est. 11 Koj mo`el da gre{i, a ne zgre{il? Koj mo`el da napravi zlo, a ne go napravil? 12 Bogatstvoto negovo trajno }e bide; sobirot naroden za dobrinite negovi }e zboruva.

31,5
Izreki 28,20

6
1 Tim 6,9

7
Ez 7,19

12
2 Kor 9,811

14
Mt 6,23

21
Izreki 13,25

Koga }e sedne{ na trpeza... Koga }e sedne{ na bogata trpeza, ne otvoraj go grloto svoe {iroko kon nea, i ne veli: Mnogu ima na nea! 14 Pomni deka lakomoto oko e golemo zlo. 15 Ima li me|u s# {to e sozdadeno ne{to polo{o od oko lakomo? Zatoa toa solzi roni po s# {to }e vidi. 16 Kade {to toa gleda, ti ne pru`aj raka, ne sudruvaj se vo ~inijata so nego. 17 Pomisli za potrebite na onoj do tebe; za s# {to pravi{ razmisluvaj. 18 Jadi kako ~ovek {to ti e prineseno; ne prejaduvaj se, za da ne te namrazat. 19 Od pristojnost prv prestani da jade{ i ne bidi lakom, za da ne gi soblazni{ drugite. 20 Ako sedi{ so mnozina, prv raka pred niv ne pru`aj. 21 Na dobro vospitaniot i malku mu e dovolno; toj ne se izma~uva na postelata svoja.
13

31

900
MUDROST SIRAHOVA
22 Dobar son ima onoj koj umereno jade; rano toj stanuva i poln e so sve`i29 na. 23 Lakom ~ovek od nesonica, od ma~niIs 5,22 28,1-4 na i od bolki vo stomakot strada. Izreki 24 Ako si se prejal, stani od trpezata 20,1 23,20-21 i polesno }e ti bide. 25 Poslu{aj me, sinko moj, ne zabora31 Sud 9,13 vaj; otposle zborovite moi }e gi razbeZah 10,7 re{. Ps 103,15 26 Vo site raboti pretpazliv bidi, i 33 nikakva bolest nema da te snajde. 27 [tedriot na leb site }e go falat; 40,20 35 traen e spomenot za negovata dobrina. 28 Protiv stegnatiot na leb gradot }e Izreki 23,29.35 negoduva; za negovata stegnatost verno 32,4 e svedo{tvoto. 37,30 8,9 24,33

22

Vinoto 29 Ne poka`uvaj juna{tina vo vinoto, za{to vinoto mnogumina pogubilo. 30 Kako {to vo pe~kata se proveruva ostricata na ~elikot, taka vo vinoto srcata na gordelivite preku pijanstvoto. 31 Vinoto e korisno za `ivotot na ~ovekot ako se pie umereno. 32 Kakov e `ivotot bez vino? Toa e napraveno za veselba na lu|eto. 33 Vinoto e radost za srceto i uteha na du{ata, ako se pie umereno i navreme, 34 a `alost e za du{ata koga mnogu se pie, koga se pie so strast i gnev. 35 Pijanstvoto od vinoto ja zgolemuva `estokosta na nerazumniot; silata negova ja odzema i mu gi umno`uva ranite. 36 Na go{tevka pri vino ne prekoruvaj go bli`niot; ako e vesel, ne podbivaj se so nego, 37 ni{to lo{o ne zboruvaj mu i ne dodevaj mu so barawa. Pristojno odnesuvawe na go{tavki Ako te stavat za rasporednik na trpezata, ne voznesuvaj se; bidi me|u drugite kako eden od niv. 2 Pogri`i se za niv, pa potoa sedni. Koga }e ja svr{i{ celata rabota, zazemi go tvoeto mesto, 3 za da se veseli{ zaedno so niv i za tvojata prefinetost da dobie{ venec. 4 Razgovorot vodi go ti, stare{ino za{to toa i ti prilega, no toa pravi go odmereno i ne prekinuvaj ja muzikata.

5 Koga }e te slu{aat - ne govori dolgo i premnogu ne mudruvaj. 6 Kako pe~at od rubin, opkovan so zlato, takva e prijatnosta na muzikata so vkusno vino. 7 Kako pe~at od smaragd opkovan so zlato, takva e prijatnosta na pesnata so vkusno vino. 8 Ka`i, mom~e, ako zatreba, samo dva zbora, i toa samo koga }e te pra{aat. 9 Ka`i go glavnoto, ka`i mnogu so malku zborovi; bidi kako onoj {to mnogu znae, a umee da mol~i. 10 Koga si so golemci, ne pravi se golem kako niv; koga zboruva drug, ne zboruvaj ti. 11 Pred gromot odi sekavicata, a pred skromniot ~ovek - odi milosta. 12 Navreme stanuvaj i ne bidi posleden; pobrzaj doma i ne zastanuvaj. 13 Tamu zabavuvaj se i pravi s# {to saka{, no so sramen zbor ne gre{i. 14 A za seto ova Sozdatelot proslavuvaj Go; Toj te nasituva so site dobrini.

6
49,1 Is 5,12 Amos 6,5-6

10
7,14

11
Izreki 15,33 18,12

14
Ps 35,8

15
1,11-20 Jov 5,17 Evr 12,5-11

17
Izreki 28,5 Mt 5,16

21
Ps 90,11-12 Mt 4,6

24
5 Mojs 4,9 Izreki 13,3 16,17 22,5

^ETVRTA ZBIRKA OD POUKI

32

25 Po~ituvawe na Boga Ps 22,3 15 Koj od Boga strav ima - toj i pouka Izreki 19,16 prima; koj od rano utro Nego Go bara blagoslov od nego dobiva. 16 Koj zakonot go bara - so nego se ispolnuva; a licemerot od nego }e se sopne. 17 Onie {to strav od Gospoda imaat, }e bidat opravdani. Nivnite dobri dela kako svetlina }e zasvetlat. 18 Gre{nikot od izobli~uvawe bega; spored svoite `elbi - izvinuvawe bara. 19 Razumen ~ovek ne prezira sovet, a nerazumen i gordeliv ne znae za strav, duri i toga{ koga nerazumno postapil. 20 Bez razmisluvawe ne pravi ni{to, a koga }e napravi{ ne{to, ne kaj se. 21 Po pat opasen ne odi, za da ne se prepne{ i da padne{. 22 Ne veruvaj mu mnogu i na ramen pat; 23 nemaj doverba ni vo svoite deca. 24 Vo site tvoi dela veruvaj $ na svojata du{a; toa e izvr{uvawe na zapovedite. 25 Koj vo zakonot veruva, na negovite zapovedi se pokoruva, i na Gospoda koj se nadeva, zlo nema da pretrpi.

901
MUDROST SIRAHOVA
33,1

Ps 1 91 Jov 5,19 Izreki 12,21 24,16

Koj ima strav od Gospoda, zlo nema da go snajde; od isku{enie Toj go izbavuva. 2 Mudriot ne go mrazi zakonot, a koj licemerno go dr`i - toj e kako brod vo 2 oluja. 3 Razumen ~ovek vo zakonot se nadeva 32,15 i zakonot za nego e kako Bo`ja volja.
10

33

17 i so Bo`ji blagoslov kako vistins- 18 ki grozdoberec bo~vata moja ja napol- 24,34 niv. 25 18 Sfatete, ne se trudev samo za mene, Izreki 26,3 tuku za site koi{to baraat pouka.

Podgotvi go govorot tvoj, toga{ }e te slu{aat; soberi znaewe - toga{ od12 govaraj. 1 Car 2,6-8 5 Srceto na glupaviot e kako trkalo Er 30,21 Lk 1,51-53 od kola, a mislata negova, kako oska 13 {to se vrti. 6 Prijatel zajadliv e kako buen kow; Mudr 15,7 koj i da go javne - na sekogo 'r`i. 15
42,24-25 Prop 3,1-8

1 Mojs 2,7 3,19 Jov 10,9 Prop 12,7

Glupaviot i licemerniot
4

Bog gi pravi razlikite Zo{to eden den od drug e podobar, koga na site denovi vo godinata od sonceto im doa|a svetlina? 8 Razdeleni se od mudrosta na Gospoda; Toj oddelil vremiwa i praznici. 9 Nekoi od niv izdignal i osvetil, a drugite gi vbroil vo obi~nite denovi. 10 I site lu|e se od kal, pa Adam od zemja be{e sozdaden. 11 No po mudrosta Svoja Gospod razli~ni gi sozdal: na site razli~ni pati{ta im opredelil; 12 edni blagoslovil i izdignal, drugi osvetil i do Sebe gi pribli`il, a treti prokolnal i ponizil, i od nivnite mesta gi izmestil. 13 Kako {to glinata vo racete na grn~arot dobiva oblik po negova volja, taka se i lu|eto vo racete na svojot Sozdatel, Koj na site im dava spored Svojot sud. 14 Kako {to sproti zloto stoi dobroto, a sproti smrtta - `ivotot, taka sproti pobo`niot stoi gre{nikot. 15 Taka gledaj gi site dela na Sevi{niot: site se po dve, edno sproti drugo. Avtorot razmisluva za svojata rabota 16 Jas posleden se svestiv kako onoj {to bere po grozdobera~i,
7

16
Is 24,13 Er 49,9 Ps 101,7 Mudr 6,15

^uvaj se da ne zavisi{ od drugi 7,23 Izreki 19 ^ujte me, knezovi narodni, poslu- 29,19 {ajte me, na sobirot na~alnici! 29 20 Ni na `ena, ni na sin, ni na brat, 33,27 nitu na prijatel ne davaj im vlast nad tebe - dodeka si `iv. Na drug ne davaj 32 7,20-21 go imotot svoj, pa ako se premisli{ - da moli{ da ti go vratat. 21 Dodeka si `iv, dodeka zdiv ima vo 34,1-8 Mojs12, tebe, vlast nad sebesi nikomu ne davaj; 5 32-13,4 22 podobro e decata tvoi tebe da te 18,9-14 molat, otkolku ti da gleda{ vo racete na tvoite sinovi. 23 Bidi gospodar vo site tvoi raboti; ne dozvoluvaj tvojata ~est izvalkana da bide. 24 Na krajot od tvojot `ivot, na smrtniot ~as - predaj go nasledstvoto. Kako da se postapuva so robovite 25 Na magareto davaj mu: krma, stap i tovar, a na robot - leb, kazna i rabota. 26 Na robot daj mu rabota, i spokoen }e bide{; slobodni race daj mu - sloboda }e bara. 27 Jaremot i amot mu go svivaat vratot na volot, za lo{iot rob se verigi i rani. 28 Pra}aj go na rabota - mrzliv da ne bide; mrzlivosta u~i na lo{i raboti. 29 Daj mu rabota {to mu odgovara, a ako ne slu{a, stavi go vo okovi, 30 no nikogo od niv ne pretovaruvaj; ne pravi ni{to {to e nerazumno. 31 Ako ima{ rob, gledaj go kako sebesi, bidej}i so krv si go pridobil. 32 Ima{ li rob, postapuvaj so nego kako so brat; od nego potreba }e ima{ kako i od svojata du{a. 33 Ako go izma~uva{, pa ti izbega, po koj pat }e go bara{? Soni{ta Glupaviot ~ovek prazni nade`i ima, od soni{tata bezumnite dobivaat krilja.

27

34

902
MUDROST SIRAHOVA
2
Os 12,1 Prop 1,14 2 Kakov {to e onoj {to gu{ka senka i {to vetar goni, takov e i onoj {to vo sni{ta veruva. 3 Soni{tata i ogledaloto sli~ni se: i vo ednoto i vo drugoto ima samo privid. 4 Od ne~istoto mo`e li ~isto da bide? Od lagata mo`e li vistina da bide? 5 Baewe, pretska`uvawe i soni{ta seto toa e sueta; srceto se polni so `elbi, kako kaj rodilka. 6 Ako ne gi pra}a Sevi{niot za vrazumuvawe - ne misli na niv. 7 Soni{tata mnogumina zabludile; propadnale i onie {to vo niv se nadevale. 8 Zakon bez izmama treba da se izvr{uva; mudrosta vo ustata na vernite se usovr{uva.

4
Jov 14,4

5
Er 14,14 Prop 5,6

6
Jov 4,12-13

9
Izreki 24,4-5

11
39,4

12
51,5-9 2 Kor 11,23

13
Is 55,3 Avak 2,4

Patuvawa

9 U~eniot ~ovek mnogu znae; koj mnogu iskusil, razumno zboruva. 10 Koj ni{to ne iskusil, toj malku 17 znae; a koj patuval, mnogu znaewa dobil. 11 Mnogu vidov na moite patuvawa i 1,18 Ps 12,3 Varuh 1,12 znam pove}e otkolku {to govoram. 12 Mnogupati bev vo opasnost smrtna, no se spasiv so iskustvoto {to go imav. 15,19 Ps 32,18 56,14

16

rovite od bezzakonicite Gospod ne gi prifa}a. 19 Sevi{niot ne gi saka `rtvite bezbo`ni~ki; so mnogu `rtvi grevovite svoi nema da gi iskupat. 20 Kakov e onoj {to `rtvuva sin pred o~ite na negoviot tatko, takov e i onoj {to prinesuva `rtva od imotot na siromav. 21 Lebot na siromasite `ivot e za niv: koj im go odzema - kako krv da proleva. 22 Koj mu ja odzema prehranata na bli`niot - toj go ubiva; a krv proleva, koj na naemnikot mu ja odzema nagradata. 23 Ako eden gradi, a drug uriva, {to dobivaat za sebe osven te{kotii? 24 Ako eden se moli, a drug prokolnuva, ~ij glas Gospod }e ~ue? 25 Ako nekoj se izmie od dopir do mrtovec i pak se dopre do nego, od izmivaweto toga{ kakva mu e polzata? 26 Takov e ~ovekot {to posti za napraveni grevovi, i pak odi i gi povtoruva, - koj }e ja ~ue negovata molitva i kakva polza }e ima {to se smiril i se pokajal?

19
Amos 5,21

21
Ps 5,6 55,14 Jov 24,2-11

22
3 Mojs 19,13 5 Mojs 24,14.15 Er 22,13

25
4 Mojs 19,11-20

26
Is 58,3-5

35,2
3 Mojs 2 7,11-15

3
3 Mojs 16

5
2 Mojs 29,18 3 Mojs 3,14-17

7
5 Mojs 26,1-10

Strahopo~itta kon Gospoda Duhot na onie {to strahopo~it kon Gospoda imaat, }e `ivee, za{to nivnata nade` e vo Onoj, Koj gi spasuva. 14 Koj od Gospoda strav ima, od ni{to ne se pla{i; nade`ta negova e Gospod. 15 Bla`ena e du{ata na onoj koj od Gospoda ima strav! Koj go poddr`uva i Koj mu e potkrepa? 16 O~ite na Gospoda se vrz onie {to Go qubat; Toj e nivnata silna zakrila i postojana potpora, brana od gore{tina i brana od pladnevna toplina, za{tita od sopnuvawe i za{tita od pa|awe. 17 Toj ja izdignuva du{ata, Toj gi prosvetluva o~ite; Toj dava `ivot, zdravje i blagoslov. Dostojna po~it kon Boga Koj prinesuva `rtva od pridobivka nepravedna, darot od takov e podbiv; da18 13

8 @rtvite 5 Mojs Koj zakonot go izvr{uva, toj 14,22-29 `rtvite gi umno`uva, a koj za- 2 Kor 9,7 povedite gi dr`i - `rtvi za spasenie prinesuva. 2 Koj blagodari, bra{neni `rtvi pravi, a koj pravi milostina - pofalna `rtva prinesuva. 3 Na Boga da Mu ugoduvame - zna~i od zloto da se oddale~uvame, a Boga da Go umilostivime - zna~i od nepravda da otstapime. 4 So prazni race ne izleguvaj pred Gospoda; seto toa e spored zapovedta. 5 @rtvata na pravednikot go ukrasuva `rtvenikot, a prijatniot miris odi pred Sevi{niot. 6 Od pobo`en ~ovek ugodna e `rtvata, i spomenot za nea nema da se zaboravi. 7 So oko veselo proslavuvaj Go Gospoda, ne namaluvaj gi prvinite {to gi prinesuva{. 8 Pri sekoj dar liceto neka ti e veselo; so radost desetokot davaj go.

35

903
MUDROST SIRAHOVA
9 Davaj Mu na Sevi{niot kako Toj tebe {to ti dava - {tedro i kolku {to mo`e{. 10 10 Za{to Gospod pla}a i sedmorno 5 Mojs vra}a. 26,15 5 Mojs 12,6-7

11
5 Mojs 10,17

12
Jov 34,19 Izreki 24,23

14
Ps 145,9

17
Jov 16,18

19
5 Mojs 7,10 Lk 18,7-8 3 Ptr 3,9

20
5 Mojs 32,43 33,11

21
Ps 27,4

36,1
Er 10,25 Ps 78,6

Praveden Sudija Ne namaluvaj gi darovite, za{to nema da gi primi; ne nadevaj se na nepravedna `rtva. 12 Gospod e sudija i na lice ne gleda. 13 Toj e od stranata na siromaviot; molitvata na navredenite ja slu{a. 14 Na sirakot molitvata nema da ja prezre, nitu na vdovicata koga maka svoja iska`uva. 15 Ne te~at li solzi po liceto na vdovicata, ne go obvinuvaat li onoj {to gi predizvikuva? 16 Koj so seto srce na Boga Mu slu`i, }e bide usli{en; negovite molitvi do oblacite }e stignat. 17 Molitvata na ponizen niz oblaci }e mine; dodeka do Boga ne stigne - nema da se ute{i; 18 nema da otstapi dodeka Sevi{niot so milost ne pogledne, pravedno ne presudi i pravda ne donese. 19 I Gospod nema da zadocni, nema da se koleba, dodeka ne gi sotre bedrata na nasilnicite, 20 s# dodeka ne im se odmazdi na narodite, dodeka ne go istrebi sobirot na ugnetuva~ite i ne im gi skr{i skiptrite na nepravednite. 21 Dodeka na site ne im plati spored nivnite dela i spored nivnite nameri; 22 dodeka na narodot Svoj, ne mu presudi i ne go izraduva so Svojata milost. 23 Dobra e milosta vo vreme na `alost - kako do`dovnite oblaci vo vreme na su{a.
11

Molitva za Bo`jiot narod

36

Smiluvaj se, Gospodi, Bo`e na site, i milostivo pogledaj na

4 Kako {to ja poka`a pred niv svetosta Svoja vo nas, taka i sega poka`i go pred nas Svoeto veli~ie vo niv, 5 pa neka poznaat, kako {to poznavame nie, deka nema drug Bog osven Tebe, Gospodi; 6 obnovi gi znamenijata, povtori gi ~udata; 7 proslavi ja rakata Tvoja i desnicata Tvoja, lutinata izdigni ja i izlij go gnevot Tvoj, 8 sobori go protivnikot i uni{ti go neprijatelot. 9 Pobrzaj go vremeto i za kletvata spomni si, neka se slavat Tvoite golemi dela. 10 So `estok ogan neka bidat izgoreni onie koi{to pre`iveale, ma~itelite na narodot Tvoj vo propast neka pojdat. 11 Skr{i im gi glavite na tu|inskite glavatari, koi{to velat: Nikoj nema osven nas! 12 Soberi gi site plemiwa Jakovovi i napravi gi nasledstvo Tvoe, kako {to bilo na po~etokot. 13 Smiluvaj se, Gospodi, na narodot imenuvan spored imeto Tvoe, i Izrail, koj prvenec go nare~e. 14 Smiluvaj se nad gradot na Tvojata svetiwa, nad Erusalim - mesto na spokojot Tvoj. 15 Ispolni go Sion so pohvalite na Tvoeto vetuvawe, a so slavata Tvoja narodot Tvoj. 16 Svedo{tvo daj im na onie, koi{to od po~etokot bea nasledstvo Tvoe i ispolni gi proro{tvata, objaveni vo Tvoe ime. 17 Nagradi gi onie {to se nadevaat na Tebe i Tvoite proroci da vlevaat verba. 18 Gospodi, poslu{aj ja molitvata na Tvoite slugi sprema blagoslovot na Aron, za narodot Tvoj. 19 Ta site {to `iveat na zemjata da poznaat deka si Ti Gospod, ve~niot Bog.

4
Ez 28,22 38,23

5
5 Mojs 32,39 3 Car 8,43 Is 45,14 1 Let 17,20

6
Ps 78,6

11
Is 48,8-10 Sof 2,15

12
Er 3,18 Os 2,1

13
5 Mojs 7,6 28,10 Er 31,9

14
2 Mojs 15,17 2 Car 5,9 Ps 131,14 Mt 4,5

17
2,8 11,22

18
4 Mojs 6,22-27

19
1 Mojs 21,33 Tov 13,1 1 Tim 1,17

21
Jov 12,11

nas, 2 na site narodi isprati im go stravot Tvoj. 3 Podigni ja Tvojata silna raka protiv tu|ite narodi, za da ja poznaat tvojata mo}.

Prepoznavawe na podobroto Stomakot prima sekakva hrna, no edno jadewe povkusno e od drugo. 21 Nepceto raspoznava jadewa od dive~; a razumnoto srce - zborovi la`livi.
20

904
MUDROST SIRAHOVA
25
Izreki 15,4 22 Lukavo srce bolki zadava, no iskusniot znae kako da mu vozvrati. 10 Ne sovetuvaj se so onoj {to zloto ti go saka; na zavidliviot ne otkrivaj mu gi tvoite nameri. 11 Ne sovetuvaj se so `ena za nejzinata sopernica, so stra{liv - za vojna, so trgovec - za razmena, so kupuva~ - za proda`ba, so zavidliv - za blagodarnost, 12 so nemilosrden - za dobrotvorstvo, so mrzliv - za rabota, 13 so godi{en naemnik - za krajot na rabotata, so mrzliv sluga - za mnogu raboti. 14 Od takvi lu|e nikoga{ sovet ne slu{aj, 15 tuku obra}aj se na pobo`en ~ovek, za kogo znae{ deka zapovedite Bo`ji gi izvr{uva. 16 Koj so tebe edna du{a ima i, ako padne{, za tebe }e `ali. 17 No najmnogu na tvoeto srce vnimavaj; nema{ nikogo poveren od nego; 18 du{ata na ~oveka pove}e mu ka`uva otkolku sedummina stra`ari {to na visoko mesto stojat. 19 Samo, pred s#, moli Mu se na Sevi{niot da te vodi po patot na vistinata.

11
Izreki 20,14 23,6-8

26
1 Mojs 2,18

27
Is 5,5

37,1
6,5-17 Izreki 20,6

2
6,1

3
17,31 21,11 1 Mojs 3,22 4,7

4
6,9-10

6
Izreki 27,10

Izbirawe na `ena @ena prima sekakov ma`, no ima devojka podobra od druga. 24 Ubavinata na `enata go veseli liceto na ~ovekot; i toa najmnogu go saka ma`ot. 25 Ako jazikot nejzin ima ne`nost i krotost, ma`ot $ ne e kako drugite lu|e. 26 Koj se zdobil so `ena, toj po~nuva da sozdava imot: taa mu e pomo{nik i potporen stolb vo spokojstvoto. 27 Kade nema ograda - se razgrabuva imotot; koj `ena nema - talka i vozdivnuva, 28 koj }e mu veruva na ve{t razbojnik {to talka od grad vo grad? 29 Taka e i so ~ovekot koj postojano `iveali{te nema, a no}eva tamu kade {to se najde.
23

15
9,15 Izreki 28,14

19
Ps 24,4-5 Izreki 16,9 Lk 1,79

21
5 Mojs 30,15 Izreki 18,22

23
9,18

27
Izreki 3,35

7
6,6

Za prijatelite Sekoj prijatel veli: I jas sum ti prijatel. No mnogumina prijateli se samo po ime. 2 Ne e li toa taga do smrt, koga prijatel i drugar neprijatel stanuva? 3 O, lo{a pomisla, od kade se najde? Zo{to ja pokriva{ zemjata so podlost? 4 La`niot drugar se raduva so drugarot svoj koga e vesel, a dojde li taga protiv nego }e bide. 5 Vistinskiot drugar so prijatel strada i za leb, a koga vojna dojde - za {tit se fa}a. 6 Ne zaboravaj go prijatelot vo tvojata du{a; i koga }e se zbogati{ - spomnuvaj si za nego.

37

Doverba vo sovet Sekoj sovetnik sovetot svoj go fali, no nekoi sovetuvaat vo svoja polza. 8 ^uvaj ja du{ata svoja od sovetnik. Najnapred ispitaj {to mu e nu`no, za{to mo`ebi toj }e sovetuva za svoja korist. 9 Mo`ebi toj }e ti frli `drepka i }e ti re~e: Patot ti e dobar , a potoa otstrana }e zastane da vidi {to }e ti se slu~i.
7

Mudrosta treba da im slu`i na drugite 20 Ostroumnosta e po~etok na sekoja rabota; pred sekoja rabota potreben e sovet. 21 Izmenite na srceto se gledaat na liceto. ^etiri sostojbi se iska`uvaat so toa: dobroto i zloto, `ivotot i smrtta - a jazikot sekoga{ im e gospodar. 22 Nekoj mo`e drugi da pou~uva, a nekorisen e za svojata du{a. 23 A drug e govornik ve{t, no ne saka; takov }e umre od glad; 24 takviot od Gospoda nema blagodat; zatoa e li{en od sekakva mudrost. 25 Nekoj e mudar za svojata du{a; plodovite na znaeweto na negovata usta se nade`ni. 26 Mudrecot svojot narod go pou~uva; plodovite od negovoto znaewe so nade` se polni. 27 Mudriot ~ovek izobiluva so blagoslov; site {to }e go vidat za bla`en go smetaat.

905
MUDROST SIRAHOVA
28 @ivotot na ~ovekot se opredeluva po brojot na denovite, a denovite na Izrail broj nemaat. 29 Mudrecot dobiva doverba od svojot 29 narod; imeto negovo }e `ivee doveka. 15,6

28

44,13 2 Mak 14,15

39,9 41,13 Ps 111,6 Izreki 10,7

30
2,1

31
1 Kor 3,2 6,12 10,23 Evr 5,12

32
31,17

33
31,19-22

Da se bide umeren Sinko, vo `ivotot tvoj ispituvaj ja i nabquduvaj ja tvojata du{a; vidi {to e za nea {tetno, i ne davaj $ go; 31 za{to za site ne s# e korisno; du{ata na sekogo ne e raspolo`ena za s#. 32 Ne prejaduvaj se so sekakvi sladosti i ne lakomi se na jadewa. 33 Od mnogu jadewa doa|a bolest; prejaduvaweto go rasipuva stomakot; 34 od prejaduvawe mnogumina umrele; koj se vozdr`uva - `ivotot svoj go prodol`uva.
30

13 Ponekoga{ i vo racete na lekarite 14 Jk 5,15 ima spas; 14 i tie na Boga Mu se molat, za da im 16-23 pomogne na bolniot olesnuvawe da mu 22,11-12 dadat i isceluvawe za prodol`uvawe 17 na `ivotot. 22,12 15 Onoj, koj gre{i pred Gospoda, neka Er 9,17-21 Ez 24,15-23 Amos 5,16 padne vo racete na lekarot! Mk 5,38

Odnesuvawe vo slu~ai na `alost

16

20

Lekarot i bolesta Po~ituvaj lekar so ~est {to ja 2 Let 16,12 steknal od negovata slu`ba, Mk 5,26 za{to Gospod go sozdal. 2 2 Lekuvaweto od Sevi{niot doa|a, 28,3 5 Mojs kako dar {to se dobiva od car. 32,39 3 Znaeweto lekarot go proslavuva; i Os 6,1 Jov 5,18 me|u golemci }e bide na ~est. 4 Gospod od zemjata sozdal lekarstva; 11 35,2-9 ~ovek razumen ne gi otfrla. 5 Neli preku drvo stana vodata slatka, za da se vidi Negovata sila? 6 Zatoa na lu|eto im dal znaewe, za da Go proslavat vo Negovite ~udesni dela; 7 so niv Toj ~ovekot go lekuva i bolestite negovi gi otklonuva; 8 onoj {to gotvi lekovi, od niv pravi smesa; na delata negovi nema kraj, a preku niv dobro stanuva po liceto na celata zemja. 9 Sinko, vo bolesta tvoja ne bidi nemaren; moli Mu se na Gospoda, Toj }e te izlekuva. 10 Ostavi go gre{niot `ivot, kreni gi racete i o~isti go srceto od sekakov grev. 11 Prinesi `rtva dobromirisna i spomen - `rtva od prvoklasno bra{no, a vrz nea preliv od maslo spored mo`nostite tvoi. 12 A i na lekarot daj mu mesto. I nego Gospod go sozdal; od tebe ne oddale~uvaj go, za{to i toj ti e potreben.
38,1

38

Sinko, solzi prolej nad umren i, 7,36 28,6 kako da si vo golema nesre}a, po~ni da 30,21 pla~e{; pristojno oble~i mu go teloto 21 i ne odnesuvaj se nebre`no kon pogrebe- 2 Car 12,22-23 nieto negovo. Jov 7,9 17 Gor~livo pla~i i so ~uvstvo - ri10,21 daj; i, spored dostoinstvoto negovo, 16,22 Mudr 2,1-5 prodol`i da `ali{ po nego, den ili dva, za da ja izbegne{ osudata, a potoa ute{i se od `alosta. 18 Za{to od tagata nastanuva smrt; iskreno `alewe gi isto{tuva silite. 19 So zloto odi i `alosta; i `ivotot na siromaviot e te`ok za srceto. 20 Srceto tvoe ne predavaj go na `alosta, i otstranuvaj ja od sebesi, mislej}i na krajot. 21 I ne zaboravaj! Vra}awe nema; nemu ne mu koristi{, a na sebe {teta si pravi{. 22 Spomni si na mojata presuda, za{to taa e ista i nad tebe: V~era mene, a denes - tebe! 23 So upokojuvawe na mrtviot, i spomenot negov upokoj go; ute{i se otkako }e izleze du{ata negova. Lo{ata strana na fizi~kata rabota Vo slobodno vreme mudrost na kni`nik se dobiva; koj ima slobodno vreme, mudrost pridobiva. 25 Kako mo`e mudar da stane onoj {to so ralo raboti i so bi~ se fali, koj volovi tera i e zafaten so rabota okolu niv, a naj~esto razgovor samo so junci vodi? 26 Srceto mu e zafateno so toa brazdi da pravi, a gri`ata negova e: na teliwata krma da im dade. 27 Taka e i so yidarite i drvodelcite, koi{to rabotat den i no}; taka e i so
24

906
MUDROST SIRAHOVA
36 onie {to rezba pravat i postojano se
2 Mojs 35,10.25 35,31-35 36,1 3 Car 7,14 5 }e patuva po zemjite na drugi narodi, za{to iskusil i dobro i zlo me|u lu|eto. 6 U{te v zori srceto svoe kon Gospoda go izdignuva, Koj go sozdal, se moli pred Sevi{niot; ja otvora ustata svoja na molitva i moli milost za svoite grevovi. 7 Ako e toa volja Bo`ja, go ispolnuva so duh na razum; 8 zborovi na mudrost toj isipuva i so molitvata svoja Go proslavuva Gospoda; 9 dobro }e go upravi umot svoj i voljata i }e razmisluva za tajnite na Gospoda; 10 }e ja izlo`uva mudrosta na svoeto u~ewe i }e se fali so zakonot na Bo`jiot zavet. 11 Mnogumina }e go proslavuvaat negovoto znaewe i nikoga{ nema zaboraven da bide; 12 spomenot za nego nema da zgasne, imeto negovo ve~no }e `ivee. 13 Narodite mudrosta negova }e ja slavat i zaednicata }e go fali; 14 dodeka e `iv od iljadnici lu|e poslaven }e bide, a i koga po~ine - pak slaven }e bide.

5
6,36 Mudr 1,4

39
1,25 13,26 20,20

39,1
25,4 Ps 1,2 Jov 8,8-10

3
8,8

4
34,9

trudat okolu izmisluvawe na novi {ari; 28 so site sili se trudat slikata nivna da li~i na ona {to go pravat; i se gri`at za da go usovr{at svoeto delo. 29 Taka e i so kova~ot, koj stoi pokraj nakovalnata i razmisluva za svoeto delo od `elezo; dimot od ognot teloto mu go isto{tuva, a toj se bori so gore{tinata od ognot; 30 zvukot od ~ekanot u{ite negovi gi zaglu{uva, a o~ite mu se vpereni - na obrazecot pred nego; 31 so srce se stremi kon krajot na deloto, gri`ata mu e da go oformi do sovr{enstvo. 32 Toa i grn~arot go pravi: sedi kaj rabotata i so nozete trkaloto go vrti, 33 opfaten so gri`a za deloto svoe, site negovi dvi`ewa odnapred se smisleni: 34 so rakata svoja na glinata oblik $ dava, a so nozete ja gme~i - meka da bide; 35 so srceto kopnee - sadovi dobri da napravi, i se gri`i da ja o~isti pe~kata. 36 Site na racete svoi se nadevaat, sekoj ja usovr{uva svojata rabota. 37 Bez niv grad ne se izgraduva, ni `iteli se naseluvaat da `iveat vo nego, 38 na sobir vo sobranija niv ne gi kanat, na sudski mesta ne sedat, ne raspravaat za sudski dela, ne branat i presudi ne donesuvaat; 39 gi nema ni me|u tvorcite na mudri misli. No tie go odr`uvaat `ivotot na svetot; molitvata im e naso~ena kon uspehot na nivnoto umetni~ko delo. Prednostite na zakonou~itelot Samo onoj {to du{ata svoja ja posvetil na razmisluvawe za zakonot na Sevi{niot, toj ja bara drevnata mudrost i se zanimava so proro{tva. 2 Toj gi pomni zborovite na slavnite lu|e i proniknuva vo smislata na nivnite misli. 3 Toj go prou~uva sokrienoto zna~ewe na zborovite i se bavi so tajnite na zagatkite. 4 Me|u golemci }e slu`i, so vladeteli }e se sre}ava;

7
Is 11,2

10
38,33

11
37,26 44,13-15

13
44,15

15
43,7 50,6

16
Ps 1,3 Os 14,6-8

121
Ps 32,9 104,24 Prop 3,11

23
2 Mojs 14,21-22 Is.N. 3,16

39

Bog dobro pravi Otkako razmisliv, pak }e vi zboruvam; bidej}i sum ispolnet so misla kako polna mese~ina. 16 Slu{ajte, pobo`ni deca, i rastete kako ru`a {to raste pokraj buen potok. 17 Kako od temjan prijatna mirizba davajte. 18 Cutete kako krinovi, prijatna mirizba {irete i pesni pejte; 19 blagoslovuvajte Go Gospoda vo site Negovi dela, imeto Negovo slavete Go, oglasuvajte ja pohvalata Negova; 20 so pesni i harfi, proslavuvajte Go i velete: 21 Kolku se veli~estveni delata na Gospoda; sekoja Negova povelba navreme }e se ispolni! 22 Ne treba da pra{uvame: [to e ona i zo{to e vaka? Vo svoe vreme s# }e se otkrie. 23 Po Negoviot zbor - vodata kako kupi{te stana, po zapoved na ustata Negova vodata se smesti.
15

907
MUDROST SIRAHOVA
24
1 Car 14,6 Mudr 11,21-22 24 Vo zapovedite Negovi - voljata e Negova; nikoj ne mo`e nivnata spasitelnost da ja namali. 25 Pred Nego se delata na site; ne mo`eme da se sokrieme od Negovite o~i. 26 Toj gleda niz celata ve~nost; ni{to ne e neobi~no pred negovite o~i. 27 Ne treba da pra{uvame: [to e ova i zo{to e vaka? - S# {to e sozdadeno, svoja cel ima. 28 Negoviot blagoslov se preliva kako reka; kako poplava zemjata ja napojuva. 29 I gnevot Negov narodite go ~uvstvuvaat, kako nekoga{ vodite vo sol {to gi pretvori. 30Pati{tata Negovi pravi se za pravednicite; a neproodni se za gre{nicite. 31 Od po~etok dobroto za dobrite e sozdadeno, a zloto - za lo{ite. 32 Osnovnite potrebi za `ivotot na ~ovekot se: vodata, ognot, `elezoto i solta, p~eni~noto bra{no, medot, mlekoto, vinoto, masloto i oblekata. 33 Seto ova im slu`i za dobro na dobrite, a za gre{nicite vo zlo mo`e da se pretvori. 34 Ima vetrovi za kazna opredeleni, sozdadeni se kako bi~evi na Negoviot gnev; 35 koga tie se vo ustrem - silata Negova ja projavuvaat; go smiruvaat gnevot na Sozdatelot svoj. 36 Ognot i gradot, gladot i smrtta - za kazna se sozdadeni; 37 zabite na yverovite, skorpiite, zmiite i me~ot koj odmazduva za propast na bezbo`nicite. 38 Na Negovata zapoved }e se zaraduvaat, podgotveni }e bidat na zemjata i koga }e bidat potrebni - }e ja slu{aat Negovata zapoved. 39 Zatoa od samiot po~etok odlu~iv, razmisliv i vo kniga zapi{av: 40 Prekrasni se site dela Gospodovi - Toj navreme ni dava s# {to ni e potrebno; 41 ne treba da se re~e: Ova e polo{o od ona', za{to s# vo svoe vreme }e bide priznato za dobro. 42 A sega, so polno srce i polna usta zapejte i blagoslovuvajte Go imeto na Gospoda.

25
Ps 138,1-12 Mudr 1,7-8

28
24,2527.30-31 47,14

29
1 Mojs 19,24-26 5 Mojs 29,22 Ps 106,34 Mudr 10,7

31
33,14-15

32
29,21

34
Ez 21,21

39
24,30-31 51,13-16

40
1 Mojs 1,31

42
Ps 144,21

40,1
1 Mojs 3,16-19 Jov 1,21 7,1-5 14,1-2

Nevoljite na ~ovekot Mnogu nevolji imaat lu|eto, te`ok e tovarot na sinovite Adamovi - od denot koga }e izlezat od utrobata na majkata do denot koga }e se vratat pri majkata na site. 2 ^ekaweto na smrtta i na nejziniot den predizvikuva vo niv razmisluvawe i strav vo srceto. 3 Po~nuvaj}i od onoj {to sedi na prestol slaven, do onoj {to sedi vo prav i pepel; 4 od onie {to nosat kruna i porfir, do onie {to se oble~eni vo partali; 5 sekoj ima gnev i zavist, nevolja i nemir, strav od smrtta, omraza i raspravii, no}niot son umot mu go pomatuva. 6 Malku spokojstvo ili sosem nema mir; i dewe i no}e toj e kako na stra`a. 7 Bidej}i zbunet od svoite srde~ni misli, toj e kako begalec od bojnoto pole, vo strav se budi i koga opasnost nema, se ~udi na svojot strav bez pri~ina. 8 Ova stanuva so sekoe su{testvo, od ~ovek do dobitok, no kaj gre{nicite e sedumpati pove}e. 9 Smrt i ubistvo, karanici i me~, nevolji i glad, propast i udari 10 seto ova e sozdadeno za gre{nicite; i potopot be{e za niv. 11 S# {to e od zemja - vo zemja se vra}a, a s# {to e od voda - vo more odi.

4
Mudr 14,25-26

40

5
5 Mojs 28,65-67 Jov 7,4 Prop 2,23 8,16

9
39,29-30 Is 51,19 Ez 5,16-17

10
39,25-29 1 Mojs 6,57

11
41,10 1 Mojs 3,19 Ps 145,4 Prop 1,7

12
20,29 Izreki 15,27

15
23,25 Jov 18,16 Mudr 4,3

16
Jov 8,11-12

17
40,27

18
Mt 13,44

Krajot na nepravdite Potkupot i nepravdata ginat, a vernosta }e trae doveka. 13 Imotot na gre{nicite }e presu{i kako potok, }e pregrmi kako silna grmotevica pri poroen do`d. 14 Koj {tedro dava, toj se raduva; prestapnicite kone~no }e zaginat. 15 Potomcite na bezbo`nite nema da pu{tat fidanki, za{to ne~istite korewa se vrz strmna karpa. 16 Trska {to raste kraj bregot na sekoja voda, se kosi pred sekoja druga treva. 17 Dobrotvorstvoto e polno so blagoslov, a milostinata doveka `ivee.
12

Dobro i podobro @ivotot na zadovolniot so svojata rabota i na rabotnikot sladok e, no

18

908
MUDROST SIRAHOVA
20 posladok e na onoj od obajcata {to na31,27-28 32,3-6 Ps 103,15 3 O, smrt, tvojata presuda e ute{na za onoj {to strada i {to sili nema, 4 za prestaren i zatrupan so gri`i, za onoj {to zagubil nade` i {to trpenie nema. 5 Ne pla{i se od zakonot na smrtta; spomni si za onie pred tebe i za onie {to po tebe idat. Toa e presuda od Gospoda za sekoe `ivo su{testvo. 6 Zo{to se pla{i{ od ona {to na Sevi{niot Mu e ugodno? @iveel ti deset, sto ili iljada godini 7 - vo pekolot ne se ispituva dol`inata na `ivotot.

3
Jov 3,20-23 Tov 3,6

23
25,1

24
29,8 Izreki 17,17

26
1,11-20 6,16-17 Izreki 10,27

28
40,17

29
30,17

30
29,22-28

32
Jov 20,14

41,1
Jov 14,1-2

{ol bogatstvo. 19 Decata i gradeweto na nov grad imeto go ovekove~uvaat, no ~esnata `ena stoi povisoko i od ednoto i od drugoto. 20 Vinoto i muzikata go veselat srceto, no podobro i od ednoto i od drugoto e qubovta kon mudrosta. 21 Kavalot i gusleto pesnata ja sladat, no podobar od niv e prijatniot jazik. 22 O~ite kopneat po prijatnost i ubavina, a u{te pove}e po zelenite poliwa. 23 Prijatel i drugar se sre}avaat odvreme navreme, a ma`ot i `enata sekoga{ se zaedno. 24 Bra}ata i prijatelite pomagaat vo nevolja, no milostinata i od ednite i od drugite podobro pomaga. 25 Zlatoto i srebroto cvrst go pravat ~ekorot, no dobriot sovet i od niv podobro go zacvrstuva. 26 Bogatstvoto i silata go izdignuvaat srceto, no povisoko go izdignuva stravot od Gospoda. 27 Vo strahopo~itta kon Gospoda nedostig nema; koga Nego Go imame, druga pomo{ ne treba da barame. 28 Strahopo~itta kon Gospoda e kako blagosloven raj; taa mu e za{tita pogolema od sekakva slava. Ne `ivej od prosewe 29 Sinko moj, ne `ivej od prosewe; podobro e da umre{ otkolku da moli{ za milostina. 30 Toj {to na tu|a trpeza gleda - negoviot `ivot ne e `ivot; so tu|i jadewa svojata du{a ja poni`uva; 31 razumniot i vospitaniot }e go odbegnuva toa. 32 Vo ustata na besramniot pita~kata e slatka, no vo utrobata gori kako ogan. Smrtta O smrt, kolku gor~livo si spomnuva za tebe onoj, koj{to zadovolno `ivee na svojot imot; 2 ~ovek {to spokojno `ivee i napreduva vo s# i koj u{te mo`e da jade i da pie!

6
1 Mojs 3,19 6,3 Prop 6,6 9,10

8
Ez 16,44

9
Mudr 3,12

13
40,11

14
10,17

Sudbinata na bezbo`nicite 8 Decata na gre{nicite stanuvaat u`asni, so bezbo`nici se dru`at. 9 Nasledstvoto na decata od gre{nici na propast e osudeno: potomstvoto nivno ve~no prekoruvano }e bide. 10 Bezbo`niot tatko decata negovi go kolnat, zo{to poradi nego tie se izlo`eni na bes~estie. 11 Te{ko vam, bezbo`nici, za{to zakonot na Sevi{niot Bog go ostavivte! 12 Koga ste se rodile, za prokletstvo ste rodeni, a koga }e umrete - prokletstvo }e nasledite. 13 S# {to e od zemja, vo zemja se vra}a, a bezbo`nicite od prokletstvo vo propast }e pojdat. Dobroto ime Lu|eto pla~at po svoite mrtvi, a na gre{nicite i nedobroto ime }e im se izbri{e. 15 Gri`i se za tvoeto ime; toa ostanuva podolgo so tebe, otkolku nebroeno zlato. 16 Za denovite od dobriot `ivot ima broj, a dobroto ime ostanuva doveka.
14

15
Izreki 22,1 Prop 7,1

16
17,2 37,25-26

17
20,30-31 Mt 5,14-16 25,25

18
20,31

19
4,21 20,22-23

41

[to e sramno Pazete gi, deca, poukite moi vo mir; kakva e polzata od sokriena mudrost i zakopano bogatstvo? 18 Podobar e onoj {to ja krie svojata glupost od onoj {to svojata mudrost ja krie. 19 I taka, sramuvajte se od ona {to }e vi re~am: ne e dobro od s# da se sramuvate, nitu s# podednakvo se ceni.
17

909
MUDROST SIRAHOVA
21
4,25 7,12-13 20,24 21 Sramuvajte se od blud pred tatko i majka, a pred na~alnik i gospodar - od laga; 22 od zlostorstvo pred sudija i knez; od bezzakonie - pred sobir i pred narod; 23 od nepravda - pred prijatel i drugar, a od kra`ba - pred sosedite svoi; 24 pred vistinata Bo`ja i zavetot, od potpirawe lakti na trpeza, od izmama pri davawe i zemawe; 25 sramuvaj se da mol~i{ pred onie {to te pozdravuvaat, sramuvaj se vo razvratna `ena da gleda{ i od sonarodnik lice da svrtuva{; 26 sramuvaj se da prisvoi{ tu| del i podarok, na tu|a `ena da misli{ i na sluginkata svoja da $ se umilkuva{; 27 ne pribli`uvaj se do postelata nejzina; 28 pred prijatel od zborovi sramni sramuvaj se; otkako si podaril, ne prigovaraj; 29 Sramuvaj se da povtoruva{ i da {iri{ tajni glasovi i tu|i tajni da otkriva{. Toga{ }e bide{ vistinski vospitan i kaj sekoj ~ovek milost }e najde{.

25
9,3.6

26
9,8-9 Mt 5,28

29
19,7-8 22,22 27,16-21

42,5
30,1.12 33,25.27 Izreki 29,19

6
25,16.23.25 26,7

7
41,21

8
Izreki 10,13 19,29 26,3

Gri`i na tatkoto kon }erkata ]erkata za tatkoto e postojana gri`a; gri`ata za nea sonot mu go progonuva: vo mladosta - nema`ena da ne ostane, a koga }e se oma`i - ma`ot nejzin da ne ja namrazi; 10 dodeka e devica, da ne bide izmamena i da ne zabremeni vo tatkova ku}a; koga }e se oma`i - bra~nata vernost da ne ja naru{i, a koga e ve}e so ma`ot da ne ostane neplodna. 11 Ako }erkata tvoja e besramna, dobro pazi ja, sram da ne ti donese pred tvoite neprijateli; da ne stane{ za sram vo gradot i ukor pred narodot, pred lu|eto da ne te posrami. 12 Na ~ove~ka ubavina ne gledaj i me|u `eni ne sedi. 13 Kako molecot {to izleguva od oblekata, taka lukavstvoto izleguva od `enata. 14 Podobro e i lo{ ma`, otkolku licemerna `ena, koja mo`e da ve posrami vo odnesuvaweto.
9

9-11
7,24-25 26,10-12

9
5 Mojs 24,1

11
6,4 26,10

14
Prop 7,2628

15
1 Mojs 1,3 Jov 15,17 Mudr 9,1 Jn 1,3.10

16
Ps 18,1

18
23,19 Jov 26,6 Izreki 15,11

19
Is 41,22

20

Od {to ne treba da se sramime A ne sramuvaj se, eve od {to i so licemerstvo ne gre{i: 2 ne sramuvaj se to~no da go ispolnuva{ zakonot na Sevi{niot, od zavetot i presuda stroga da izre~e{ nad bezbo`nik; 3 da se rasprava{ so drugar i so tu|inec, nitu da go deli{ nasledstvoto so drugi; 4 od to~ni merki i merewa, od mala ili od golema pridobivka; 5 od ~esnost pri kupuvawe i prodavawe, od strogo vospituvawe na deca i od kaznuvawe do krv na lo{ sluga. 6 Pri qubopitna `ena dobro e da ima{ pe~at, a kade {to ima mnogu race, zaklu~uvaj. 7 Ako dava{, davaj so smetka i so merewe; bele`i go i davaweto i primaweto. 8 Ne sramuvaj se da pou~uva{ glupav i nerazumen i prestaren {to so mladi se natprevaruva. Toga{ }e bide{ vistinski vospitan i site }e te po~ituvaat.

42

Ps 138,1-4 Goleminata na Sozdatelot 15 Sega }e gi spomnam delata Bo`ji; 21 {to sum videl, za toa }e ka`uvam. So 18,6 Is 40,13-14 zborovi Gospod gi sozdade Svoite dela: Prop 3,14 16 Svetloto sonce site gi gree, negov23 oto dejstvo so slava Bo`ja e polno. 16,27-28 17 Gospod ni na angelite ne im dal sila da govorat za site Negovi ~uda, koi Toj, Bog Sedr`itelot gi sozdal, ta vrz niv da stoi cvrsto vselenata, {to ja sozdal vo Svoja slava. 18 Toj proniknuva vo bezdnata i vo srceto, gi znae site nivni tajni; Gospod go ima seto znaewe: znae s# {to postoi i site znaci na vremeto. 19 Toj gi objavuva minatoto i idninata, gi otkriva tragite na ona {to e sokrieno. 20 Ni edna misla ne Go odminuva; ni eden zbor ne e sokrien od nego. 21 Toj gi sozdal golemite dela na Svojata mudrost; Toj `ivee od vek vo vek. 22 Toj ne se zgolemil nitu namalil; Toj ne bara nikakov sovetnik. 23 Kolku se po`elni Negovite dela, iako samo kako iskri mo`eme da gi vidime. 24 S# `ivee i trae dodeka za site potrebi i s# na Nego Mu se pokoruva.

910
MUDROST SIRAHOVA
25 A s# e dvojno, edno sproti drugo; ni{to nesovr{eno ne sozdal Toj. Prop 3,1-8 26 Edno od drugo e podobro; koj mo`e da se nasiti, gledaj}i ja Negovata sla43,1 va? Ps 8,3 33,14-15 19,2.5-7 136,4-9

25

6
1 Mojs 1,14-18 Ps 88,37 104,19

9
Varuh 3, 34-35

10
Is 40,26 48,13 Ps 148,6

11
50,7 Ez 1,28

Neboto i sonceto ^istoto nebo e ubavina na visinite, vidot na neboto e pojava prekrasna! 2 Koga sonceto izgreva, izgrevaj}i objavuva: Kolku ~udno sozdanie, delo e na Sevi{niot! 3 Na pladne zemjata ja v`e{tuva; pred negoviot pek koj }e izdr`i? 4 Furnata se razgoruva `e{ka da bide, a sonceto gi v`e{tuva planinite tripati pove}e, plamen ognen izdi{uva, so zracite svoi o~i zaslepuva. 5 Golem e Gospod, Koj go sozdal; so Svoite zborovi odot negov go zabrzuva.

43

Ps 147,5-6 Jov 37,6

Mese~inata 6 I mese~inata im slu`i na site, 14 vreme poka`uva i znak e na vekot. Jov 38,22 7 Spored mese~inata go opredeluvame praznikot; otkako polnotata ja dostigne, svetlinata nejzina se namaluva. 8 Mesecot od nea imeto go dobil; vo svoite promeni taa ~udno se zgolemuva. 9 Svetilnik na nebeskite voinstva: sveti na nebeskiot svod. Yvezdite Sjajot na yvezdite e ubavina na neboto, svetol ukras vo visinite Gospodovi. 11 Po zapoved na Svetiot, tie stojat po svojot ~in, i na stra`ata svoja ne se zamoruvaat.
10

13

^udata na prirodata Pogledni go vino`itoto i negoviot Sozdatel proslavi Go; prekrasno e toa vo sjajot svoj. 13 So krugot prekrasen neboto go opfa}a; racete na Sevi{niot go ra{irile. 14 Po Bo`ja povelba snegot brzo pa|a, brzo svetkaat sekavicite na Negoviot sud. 15 Taka se otvoraat riznicite Negovi, od niv izleguvaat oblaci kako ptici.
12

16 So silata Svoja oblacite gi krepi, a od niv se odronuva gradobien mraz. 17 Po Negova volja ju`niot vetar duva, od pogledot Negov planinite se tresat. 18 Glasot na Negoviot grom, severnata bura i vetrot silen zemjata ja tresat. 19 Toj sipe sneg sli~no na ptici {to sletuvaat. A pa|aweto na snegot e kako branovi na skakulci vo let. 20 O~ite se za~uduvaat pred prekrasnata negova belina, srceto e radosno koga vrne. 21 [u{lekot kako sol na zemjata pa|a, a koga }e zamrzne kako igli stanuva. 22 Duvnuva studen severen veter, vodata vo led se pretvora: nad vodite se {iri i so nego kako so pokriva~ se pokriva. 23 Toj gi golta planinite, gi gori pustinite, i kako ogan trevata ja pali. 24 No maglata pomaga kako navremen lek; rosata {to pa|a - razladuva pek. 25 So povelba Svoja bezdnata ja skrotuva, nasekade ostrovi postavuva. 26 Mornarite prika`uvaat za opasnostite od moreto, a nie se ~udime na ona {to so u{ite svoi go slu{ame; 27 za{to tamu ima ~udni i neobi~ni tvorbi: raznovidni `ivotni i ~udovi{ta morski. 28 Preku negovata pomo{ s# dobro se izvr{uva i preku slovoto Negovo s# odr`uva. 29 Mnogu mo`eme da ka`eme, no nema da uspeeme za Boga s# da re~eme; so eden zbor }e ka`eme: Bog e s#! 30 Od kade }e zememe sila Nego da Go proslavime? Ta Toj e pogolem od site Svoi dela. 31 Stra{en e Gospod i mnogu e golem, ~udesna e silata Negova. 32 Proslavuvaj}i Go Gospoda, falete Go, kolku {to mo`ete, no i po ona Toj }e bide pogore; 33 soberete ja kolku {to mo`ete seta va{a sila koga Go proslavuvate, no ne trudete se, za{to nema da uspeete. 34 Koj Go videl, pa da ni objasni i koj }e Go proslavi, Kakov {to e? 35 Mnogu ima sokrieno {to e pogolemo od ova; nie gledame samo mal del od Negovite dela.

17
Avak 3,12 Ps 28,8

20
Jov 37,10 38,29-30

23
Ps 88,9 Jov 7,12 26,12

24
Ps 106, 23-27

25
Ps 103, 25-26

26
Is 44,26

28
Ps 95,4 145,3

29
1,8

31
42,17 Ps 105,2

32
16,21 Jov 26,14

33
1,9-10 18,1 42,17

911
MUDROST SIRAHOVA
44,1
1 Mak 2, 51-64 Evr 11 36 Gospod s# sozdal, a na pobo`nite mudrost im podaril.

Enoh
15

15
39,10

7
Izreki 10,7

8 rod.
37,26 2

44
3

Pofalba na predcite A sega da gi proslavime slavnite lu|e i pretcite na na{iot

Enoh na Gospoda Mu ugodil i na nebo be{e odnesen; toj e obrazec za poka- 16 1 Mojs 5,24 janie za site pokolenija. Evr 11,5 Noe
16

17
1 Mojs 6,9

Mnogu slavni dela Gospod objavi Slavnite lu|e od minatoto Tie se prvencite vo svoite carstva

9 preku niv so Svoeto veli~ie od veka.

10,17 Prop 2,16 9,5 Mudr 2,2-4

12 i ma`i po svojata sila pro~ueni, tie

39,9

davale mudri soveti i proro{tva objavuvale; 4 Tie upravuvale so lu|eto, gi sovetuvale i gi u~ele na delo kni`no; mudri bile nivnite zborovi i u~eweto nivno, 5 nekoi od niv milozvu~ni napevi i pesni pi{uvale; 6 nekoi od niv bogati i silni bile, `iveele mirno vo svoite domovi. 7 Site bile po~ituvani vo svoite plemiwa, i vo vremeto dodeka `iveele, slavni bile. 8 Me|u niv ima i takvi {to po sebe ime si ostavile, za da razglasuva za nivnata slava; a za drugi i spomen nema, is~eznale kako nikoga{ da ne postoele, kako nikoga{ da ne bile, a taka isto i nivnite deca po niv. Predcite na Izrail 9 No toa bile lu|e pobo`ni, ~ii pravedni dela ne se zaboravaat. 10 Vo potomstvoto nivno `ivee dobro nasledstvo; potomcite nivni se vo zavetite; 11 }e ostane potomstvoto nivno i decata nivni poradi niv. 12 Potomstvoto nivno }e `ivee doveka i nivnata slava nema da se zagubi. 13 Vo mir se pogrebani nivnite tela, a imiwata nivni vo pokolenijata }e `iveat; 14 za nivnata mudrost narodite }e raska`uvaat i crkvata niv }e gi proslavuva.

4,2.3 Noe se pretstavi kako sovr{en Is 6,13 pravednik; vo vremeto na gnevot obno- 1 Ptr 3,20 3 Ptr 2,5 vitel stana. 17 Zatoa za vreme na potopot - ostatok 18 1 Mojs 9,9 na zemjata stana. 18 Zavet ve~en so nego e napraven: od 19-21 1 Mojs potop ni{to `ivo ve}e da ne zagine. 15,1-17,27

Avraam
19

19
1 Mojs

Avraam e golemiot tatko na mnogu 17,4-6 narodi; po slava nema sli~en na nego. Rim 4,1-25 20 Toj go zapazi zakonot na Sevi{niot 20 1 Mojs i so Nego vo zavet be{e. 22,1-18 21 Toj zavetot na teloto svoe go utvr- 1 Mak 2,52 11, di, i vo isku{enijata veren se poka`a. Evr 17-19 22 Zatoa Gospod so zakletva mu veti 21 deka site narodi vo potomstvoto negovo 1 Mojs 12,3 13,16 }e gi blagoslovi. 23 Mu veti deka }e go umno`i kako 15,5 18,18 pravot na zemjata, deka potomstvoto ne- 22,18 2 Mojs govo kako yvezdite }e go izdigne i deka 23,31 Mojs na potomcite negovi }e im dade nasled- 5 11,23-24 stvo od more do more i od Rekata1 do Gal 3,8 krajot na zemjata. 22-23 Isak i Jakov
24 1 Mojs 26,1-5 27,1-29

I na Isak, zaradi tatko mu Avraam, 22 Toj go potvrdi Svojot blagoslov za site 1 Mojs 17,19 lu|e i zavetot; 25 A toj zastana i vrz glavata na Ja- 26,24 23 kov. 26 Toj {tedro go nagradi so Svoite 1 Mojs 28,13-15 blagoslovi i mu ja dade zemjata vo nas- 49,1-27 ledstvo, ja razdeli na delovi i vo nasledstvo mu ja dade za dvanaesette plemiwa. 27 I od nego prizleze ~ovekot na milosta, koj pridobi qubov od sekoe su{testvo.

1 44,21. Eufrat.

912
MUDROST SIRAHOVA
Mojsej A toj ~ovek be{e Mojsej, sakan od Boga i od lu|eto, ~ij spomen e 3 blagosloven; 2 po slava so angelite go izramni, go 2 Mojs 7-10 24,12 32,15-16 napravi so dela silen za strav na ne33,20 prijatelite. 3 Po negoviot zbor ~uda stanuvaa, 4 1,27 pred liceto na carevi Toj go proslavu5 Mojs val, preku nego na narodot zapovedi mu 12,3.7 Evr 3,2.5 dal i slavata Svoja mu ja poka`al; 4 za negovata vernost i krotost go os5 17,11 veti me|u site lu|e za Sebe go izbra; 5 Go udostoi glasot Negov da go slu2 Mojs 19,19 {a; vo magla go vovede 20,21 6 i lice v lice mu gi dade zapovedite, 24,18 30,3-11 5 Mojs zakonot na `ivotot i znaeweto, za da go 30,16 nau~i Jakova na Zavetot i Izrail na 32,47 Negovite zapovedi.
2 Mojs 6,28-11,10 20,1-21

45,1-5

45

6-22

2 Mojs 28,1-43 3 Mojs 8, 1-36 4 Mojs 16,1-35

7
2 Mojs 29,9 4 Mojs 25,13

8
2 Mojs 28,6-12 28,31-35.42

9
2 Mojs 28,33-35

10
2 Mojs 28,2-5 28,15-30

12
2 Mojs 28,36-38

13
2 Mojs 29,29

14
2 Mojs 29,38-42 4 Mojs 28,3-8

Aron 7 Toj go vozvi{i Aron, po svetost sli~en na negoviot brat Mojsej, od kolenoto Levievo; 8 so nego ve~en zavet sklu~i i mu dade na narodot sve{tenstvo; so osoben blagoslov go ukrasi, so pojas na slava go prepa{a; 9 go oble~e vo prekrasna obleka, go ukrasi so retki ukrasi; 10 vo dolna obleka, vo hiton i efod. 11 Go opkru`i so mnogu zlatni kalinki i so mnogu yvon~iwa, koga odi milozvu~no da yvonat, taka {to yvoneweto da se slu{a vo Svetili{teto kako opomena na sinovite od Negoviot narod. 12 Go oble~e vo sveta obleka od zlato, purpurna volna i od prepreden vison, delo na ve{ti majstori, celata izvezena i gradnik - so Urim i Tumim, 13 so crvena tkaenina - delo na ve{t majstor, so skapoceni kamewa, izrezani kako pe~at, vo zlaten opkov, rabota na kamenorezec, izrezani za spomen na imiwata spored brojot na Izrailevite plemiwa. 14 Na negoviot kidar - zlaten venec, znak na svetiwata, slava na dostoinstvoto, ukras prekrasen, delo na ve{ti majstori, radost za o~ite. 15 Pred nego nemal takvi nikoga{ nikoj;

16 koj ne pripa|al na negovoto pleme, ne se oblekuval taka, tuku taka se oblekuvale samo sinovite negovi i potomcite negovi zasekoga{. 17 Tie prinesuvaa `rtvi, sekoj den spaluvani, sekoj den po dvapati. 18 Mojsej mu ja dal sve{teni~kata vlast vo negovite race i go pomazal so sveto maslo; 19 toa e ve~niot zavet s# dodeka stojat nebesata, da Mu slu`at na Boga zaedno i sve{tenik Negov da bide, da go blagoslovuva narodot vo imeto na Gospoda. 20 Nego Gospod go izbra me|u site `ivi, za da Mu prinesuva `rtvi, kadivo i prijatni mirisi, za spomen i za o~istuvawe na Negoviot narod. 21 Toj mu gi dade zapovedite i sudskata vlast, Jakova - da go u~i na otkrovenijata i Izrail - na Negoviot zakon. 22 Protiv nego se podignaa tu|inci, i mu pozavidoa, koga bea vo pustinata, lu|eto koi{to kon Datan i Aviram se pridru`ija kako i zbir{tinata na Korej - vo `estokost i gnev. 23 Gospod go vide toa i se razgnevi, i tie izginaa od silata na Negoviot gnev; 24 nad niv Toj ~udo napravi, gi izgore so plamenot na ognot Svoj. 25 Taka ja zgolemi slavata Aronova, mu gi dade vo nasledstvo negovo - mu gi dodeli prvinite od plodovite, 26 pred s#, vo izobilstvo leb za hrana im dade, za{to tie jadat od `rtvite na Gospoda, a ova mu go dozvoli samo na nego i na potomstvoto negovo. 27 No ne mu dade da ima nasledstvo od zemjata na narodot; ne mu dade del me|u narodot, za{to Toj Samiot e negov del i Negovo nasledstvo.

15
2 Mojs 28,41 29,4-9 3 Mojs 8, 1-13 4 Mojs 6,24-26 Ps 88,29

16
3 Mojs 2,2.9.16 16,1-34

17
3 Mojs 10,11 5 Mojs 33,10 Os 4,6 Mal 2,7

20
3 Mojs 24,5-9 4 Mojs 18,12-13

21
3 Mojs 6,10-12 4 Mojs 18,8-19

22
4 Mojs 18,20 5 Mojs 18,1-2 Is.N. 13,14 Ps 15,5

23-25
4 Mojs 25,7-13

23
1 Mak 2,26

24
1 Mak 2,54

25
2 Car 23,5 Ps 88,3-4

Fines Isto taka i Fines, Eleazaroviot sin, tret e po slava, za{to revnosen bil vo strahopo~itta kon Gospoda; koga narodot otpadnal, toj postojanen bil i so du{a smel, stoel so ~ista du{a, Go umilostivil Gospoda sprema Izrail. 29 Zatoa so nego bil napraven zavet za mir - da bide rakovoditel na svetili{teto i na svojot narod, no na nego i na potomstvoto da mu ostane dostoinstvoto sve{teni~ko za site vremiwa.
28

913
MUDROST SIRAHOVA
46,1-10
30 Kako {to spored zavetot so David, sinot na Jesej od kolenoto Judino, Is.N. 5, carskoto dostoinstvo preminuvalo od 16-10,22 tatko na sin, taka i nasledstvoto na 1 sve{tenstvoto mu pripa|alo na Aron i Is.N. 1,1 na potomstvoto negovo. 31 Gospod da vi dade mudrost vo na{i2 Is.N. te srca, spravedlivo na narodot da mu 8,18.26 sudime, za da ne se zagubi bogatstvoto 3 negovo i slavata negova da ostane na ne2 Mojs 17,13 govite potomci. 12 za da vidat site sinovi izrailski 13 1 Car 7,3-6 deka e dobro po Gospoda da se odi. 7,15-17

4
Is.N. 10,12-14

Isus i Kalev Hrabar junak vo borbite be{e Isus, Navinoviot sin i vo proro{tvata naslednik na Mojsej; 2 spored svoeto golemo ime toj se poka`a kako golem izbavitel na Bo`jite izbranici, odmazduvaj}i im se na vostanatite neprijateli, i taka Izrail da go vovede vo nasledstvoto negovo. 3 Kolku se proslavi koga racete svoi gi izdigna i koga me~ot svoj kon gradovite go pru`i! 4 Koj bil nekoga{ kako nego? Toj borbi Gospodovi vodel. 5 Ne zastanalo li sonceto od rakata negova i od eden den - ne stanaa li dva? 6 Sevi{niot Bog toj Go povika, koga od site strani neprijateli go bea opkru`ile, i Gospod glasot negov go poslu{a; 7 grad kako kamewa pu{ti od neboto vrz neprijatelite i gi porazi protivnicite po padinite na planinata, 8 za da go poznaat neznabo{cite oru`jeto Negovo deka borbata se odvivala pred Gospoda. Toj samo odel po Sesilniot. 9 I vo denovite na Mojsej dobro delo napravi, toj i Kalev, Jefuneoviot sin, koga im se protivstavija na razbuntuvanite, narodot go zadr`aa od grev i gi smirija glasovite na pobunata. 10 Od {estotini iljadi {to patuvaa, samo tie dvajca bea spaseni, za da go vovedat narodot vo vetenata zemja - tamu kade {to te~e med i mleko. 11 I mu dade Gospod na Kalev sila, koja{to do starost ostana vo nego, za da se iska~i po viso~inite zemni, koi{to se nasledstvo na negovoto pleme;

Sudiite 13 Taka i sudiite, sekoj spored svoeto ime, ~ii srca verni na Gospoda bea i od Boga ne otstapuvaa; spomenot za niv blagosloven neka bide! 14 Koskite nivni da se rascutat od grobot! 15 Slavata na nivnoto ime neka premine na nivnite sinovi - za nivno proslavuvawe!

8-10

16
46,5 1 Car 7, 9-10

18
1 Car 7, 10-14

19
1 Car 12, 1-5

5
46,16 Is.N. 10,11

46

20
1 Car 28,6-

6
Is.N. 10,10-11

7
4 Mojs 14,6-10

8
16,10 2 Mojs 3,8 4 Mojs 14,30

9
4 Mojs 14,24 Is.N. 14, 9-11

11-20
Sud 1,116,31 1 Car 3,1920

11
Sud 2,16-19

Samoil 25 16 Milenikot Gospodov Samoil, Negov prorok, osnova carstvo i za narodot 47,1-11 svoj carevi mu pomaza, 17 Spored zakonot na Gospod toj mu su- 1 Car de{e na narodot, i Gospod go poseti Ja- 17,12-57 18,1-7 2 Car 7,1-3 kova; 18 po svojata vera be{e vistinski pro- 12,1-14 rok, a spored ona {to govore{e - vis- 2 3 Mojs 4, tinski predviduva{e. 8-10 19 Koga narodot od sekade be{e pritisnat, kon Boga vo nevoljata svoja po- 3 1 Car vika i mlado jagne na `rtva prinese. 17,34-37 20 Toga{ Gospod od nebo silno zagrme i vo silnata bu~ava se slu{na glasot Negov, 21 gi pogubi voda~ite tirski i site knezovi filistejski. 22 Pred da se preseli vo ve~niot pokoj, toj posvedo~i pred Gospoda i pred Negoviot pomazanik: Od nikogo imot ne sum zel, duri ni obi~ni obuvki. I nikoj ne go obvini. 23 I po svojata smrt prorokuva{e: na carot krajot negov mu go objavi; i vo prorokuvaweto od zemjata glasot svoj go podigna, za da go otstrani bezzakonieto vo narodot. Prorokot Natan i carot David Po nego se izdigna Natan - prorokuva{e vo denovite na carot David. 2 Kako mrsot {to se oddeluva od `rtvata za mir, taka David be{e oddelen od sinovite izrailski. 3 So lavovite si igra{e kako so jariwa, a so me~kite kako so jagniwa.

47

914
MUDROST SIRAHOVA
4
1 Car 17,32-54 4 Vo mladosta svoja toj zar ne ubi gorostas i so toa ne ja li simna navredata od narodot, 5 i koga raka krena so kamen vo pra}a, zar ne go ponizi gordiot Golijat? 6 Toj povika kon Gospoda Sevi{en i Gospod $ dade sila na desnata negova raka - da go ponizi toj silen za borba ~ovek i da ja izdigne silata na narodot svoj. 7 Zatoa narodot so desetki iljadi go veli~a{e, proslavuvaj}i Go Gospoda, i go smetaa za dostoen da nosi kruna na slavata, 8 za{to gi pobedi neprijatelite i ja smiri silata na filistejcite, taka {to i denes silata nivna e skr{ena; 9 po sekoe svoe slavno delo toj Go proslavuva{e Gospoda, blagodarej}i Mu na Sevi{niot; 10 so seto svoe srce Go vospeva{e i Go qube{e toj Sozdatelot svoj. 11 Pred `rtvenikot peja~i postavi, so nivnite glasovi pesnata da ja zasladi. 12 Toj na praznicite sve~enost im dade i so to~nost gi opredeli vremiwata - peja~ite imeto Negovo presveto da go proslavuvaat i svetili{teto ve}e od rano utro se oglasuva{e. 13 Zatoa Gospod grevovite mu gi prosti i ve~no silata negova ja izdigna, carski zavet mu podari - slaven prestol vo Izrail. 21 si nasobra zlato kako bakar i go umno`i srebroto kako olovo. 22 No potoa teloto tvoe na `eni go dade, so teloto tvoe rob nivni stana; 23 vrz slavata tvoja damka stavi, go oskverni rodot svoj; navle~e gnev na decata svoi koi, nad bezumstvoto tvoe gorko pla~ea; vlasta se razdeli i od Efrem zapo~na nepokornoto carstvo. 24 No Gospod ne }e ja ostavi Svojata milost i ne }e razurne niedno od Svoite dela, ne }e gi uni{ti potomcite na izbranikot Svoj, nema da go pogubi narodot na onoj {to Nego Go qubel. 25 Ostatokot na Jakov mu go dade i korenot od nego - na David.

21
3 Car 12

6
1 Car 18,7 2 Car 5,1-3

22
Is.N. 23,14 2 Car 7, 15-16 Is 4,3 Ps 88,33-37

7
2 Car 5, 17-25 8,1-14 21,15-22

23-25
3 Car 12,26-33

8
2 Car 23,1

24
3 Car 13,33-34 4 Car 17,21-23

9
1 Let 16, 4-7

10
1 Let 23,30-31

48,1-11
3 Car 17, 1-19,18

11
45,25 2 Car 7, 11-16 Ps 88,28-37

12-22
3 Car 4, 20-5,14

13
3 Car 5,3 5,17-19 6,1-38

14
3 Car 3, 4-28 5,9-14 Prop 1,16 Mudr 7,7

Rovoam i Jerovoam I po~ina Solomon pokraj svoite predci. 27 A po sebe na narodot od rodot svoj bezumnost mu ostavi, 28 maloumniot Rovoam, koj go odvrati od sebe narodot svoj, 29 i Jerovoam, Nevatoviot sin, koj vo grev go vovede Izrail, i na Efrem patot greoven mu go poka`a. 30 I grevovite nivni tolku se namno`ija, taka {to od zemjata svoja isterani bea; 31 posegnuvaa po sekoe zlo, s# dodeka odmazdata ne dojde vrz niv.
26

2
3 Car 17,1 18,2 19,10.14 Ps 104,16

3
3 Car 18,38 4 Car 1, 10-11

5
3 Car 17,17-24

6
3 Car 21,17-24 4 Car 1, 16-17

17
3 Car 10, 1-9

Ilija

Solomon 14 Po nego mudriot sin negov se iz18 3 Car digna i poradi tatkoto svoj bezbedno 10,10 10,14-25.27 `ivee{e. 15 Solomon caruva{e vo mirni dni, 19 3 Car 11, za{to Bog od site strani mir mu poda1-8 ri, za da izgradi dom na imeto Negovo i da podigne svetili{te ve~no. 16 Kolku mudar vo mladosta svoja be{e ti, i poln so razum kako reka! 17 So du{ata tvoja zemjata ja pokri, so mudri zborovi ti ja ispolni; 18 do dale~nite ostrovi imeto tvoe se proslavi, vo mirot tvoj vozquben be{e. 19 So pesnite i zborovite tvoi, so izrekite i mudrosta svetot se voshituva. 20 Vo imeto na Gospod Bog, nare~en Bog Izrailev,

I stana kako ogan prorokot 4 Car 2, Ilija i kako plamen od fakel 1-11 gorea zborovite negovi. 7 2 Toj nim im isprati glad, a so rev3 Car 19, 9-18 nosta svoja brojot im go namali; 3 so zborot svoj neboto go zaklu~i i ottamu tripati ogan simna. 4 So ~udata svoi, kolku si se proslavil, Ilija? A po slava koj mo`e so tebe da se sporeduva? 5 Ti mrtovec podigna od smrt i od pekolot po zborot na Sevi{niot. 6 Ti kutna vo pogibel carevi i istaknati li~nosti od nivnoto leglo. 7 Ti slu{a{e na Sinaj izobli~uvawe protiv niv i na Horiv - sud za odmazda; 8 ti carevi za nagrada pomaza i proroci - za svoi naslednici;

48

915
MUDROST SIRAHOVA
9 ti be{e grabnat od ognen vior na kola so ogneni kowi; 10 za izobli~uvawe na tvoeto vreme 11 prednazna~en be{e, za da go smiri{ 4 Car 2, 10-12 gnevot pred da mine vo `estokost; srce1 Sol 4,5 to na tatkoto kon sinot negov da go svr12-14 ti{ i plemiwata na Jakov da gi obno4 Car 2, vi{. 9-13 11 Bla`eni se onie koi{to te vidoa i 12 onie koi{to so qubov se ukrasija - i 4 Car 3, nie `ivot }e imame. 13-14 Is 49,6 Mal 3,24 6,12-23

10

26 Vo negovite denovi sonceto nazad 25 se vrati i toj na carot `ivotot mu go Is 46,10 prodol`i. 27 So svojot golem duh ja predvide 49,1 dale~nata idnina i gi ute{uva{e onie 32,5-6 {to taguvaa vo Sion; 2 28 Ja objavi idninata s# do krajot na 4 Car vremeto i s# {to bilo sokrieno pred da 22-23 2 Let 34-35 se ispolni.

Elisej Ilija vo vior sokrien be{e, a Elisej so duhot negov se ispolni; 13 pred vladetel ne trepere{e vo site svoi dni, i nikoj ne go nadmina; 14 ni{to ne go povredi i po negovata smrt - teloto negovo prorokuva{e. 15 Dodeka be{e `iv ~uda prave{e, a po smrtta, - dela pre~udesni. 16 No, pokraj seto toa narodot ne se pokaja, od svoite grevovi ne otstapi, dodeka vo ropstvo ne go odvedoa i po cel svet ne go raseaja. 17 I sosem malku od narodot ostana i eden knez od domot na David. 18 Nekoi od niv vr{ea {to e pravo pred Gospoda, a drugi grevovite svoi gi umno`uvaa. Carot Ezekija, prorokot Isaija Ezekija gradot svoj go utvrdi, voda vo nego dovede, so `elezo karpa prokopa i bazeni za voda napravi. 20 Vo negovo vreme se krena Sanheriv protiv nego, tamu Rav{ake go prati, koj digna raka na Sion i vo gordosta svoja se prave{e mnogu golem. 21 Toga{ im se stresoa srcata i racete i kako rodilki se ma~ea. 22 Kon milostiviot Gospod povikaa, race kon Nego krevaa. 23 I Svetiot gi slu{na nabrgu od neboto i gi izbavi so rakata na Isaija. 24 Toj ja porazi vojskata asirska i Angelot Negov site gi istrebi, 25 za{to Ezekija vr{e{e {to e ugodno pred Gospoda, i pravo ode{e po pati{tata na svojot tatko David, kako {to zapoveda Isaija, golem i veren vo svoite videnija.
19 12

14
4 Car 13,20-21

15
5 Mojs 28,63-64 4 Car 17,23 Is 9,13 Er 15,7

17-25
4 Car 18, 1-20,21

Varuh 4,3 Jo{ijahu Spomenot za Jo{ijahu e kako 6 Car 25,9 mirizliv temjan, prigotven od 4 Er 52,13 ve{t mirovarec; vo sekoja usta }e bide Pla~ 1,4 sladok kako med i kako muzika na gozba 2,3 7 pri slu`ewe so vino. 2 Toj napravi s# za obra}aweto na na- Er 1,5 11,19 rodot i gi istrebi gnasotiite na bezza- 20,1-2 37,11-16 konieto; 38,4-13 3 kon Gospoda srceto svoe go svrte i vo toa bezbo`no vreme pobo`nosta se 8 Ez 1-3 zasili. 9-10

49

17
4 Car 20,20 Is 22,11 2 Let 32,5.30

18
4 Car 18,13-19,36 Is 36-37

19
5 Mojs 2,25 Is 13,7-8 Ps 47,6

20
Ps 27,2

21
4 Car 19,35 Is 37,36

10 Poslednite judejski carevi, 46,12 prorokot Eremija 5 Osven David, Ezekija i Jo{ijahu, 11 Agej 2,23 site te{ko zgre{ija, 6 za{to tie go napu{tija zakonot na 12 1-2 Sevi{niot i judejskite carevi gi Agej Ezd 3,2-5,2 snema, 7 za{to silata svoja im ja predadoa na drugi i slavata svoja - na tu|i narodi. 8 Izbraniot grad na svetiwata be{e izgoren i ulicite negovi bea opusto{eni, kako {to pretska`al Eremija. 9 Nego go `alostea, iako toj be{e osveten za prorok, da iskorenuva, da soboruva i da uni{tuva, kako i da gradi i da sadi.

23-25
4 Car 20,10-11

23
Is 24-27 38,4-8

24
Is 61,2-3

Ezekil Ezekil go vide javuvaweto na slavata, koja mu ja poka`a Bog vo heruvimska kola; 11 za neprijatelite napomnuva{e vo vid na do`d i dobro im najavuva{e na onie, koi gi ispravuvaa svoite pati{ta.
10

Dvanaesette proroci 12 I dvanaesette proroci - koskite da im procutat vo nivnite grobovi! - Jako-

916
MUDROST SIRAHOVA
13 va go ute{uvaa i go spasuvaa so svojata
Neem 3-4 6 8 kako roza vo proletni dni, kako krinovi pokraj vodni izvori i kako levanonsko gran~e vo letni dni; 9 kako ogan so kadivo vo kadilnica; 10 kako iskovan zlaten sad, ukrasen so sekakvi skapoceni kamewa; 11 kako maslina so plodovi i kako kiparis izvi{en do oblaci. 12 Koga se oblekuva{e vo velikolepni ode`di, koga gi stava{e site ukrasi, ka~uvaj}i se kon svetiot `rtvenik, celoto svetili{te so blesok go ispolnuva{e. 13 I koga gi zema{e `rtvenite delovi od racete na sve{tenicite, stoej}i kaj ognot na `rtvenikot, 14 okru`en kako so venec od svoite bra}a sve{tenici, kako levanonski kedrovi fidanki i kako granki palmovi, 15 i site Aronovi sinovi vo seta svoja slava so prinosi za Gospoda na racete pred celiot sobir na Izrail. 16 Izvr{uvaj}i ja na `rtvenikot slu`bata, za da go oven~a prinosot na sevi{niot Sedr`itel, 17 ja pru`a{e rakata svoja kon `rtvenata ~a{a, istura{e vo nea grozdov sok, go poliva{e podno`jeto od `rtvenikot za blagoprijaten miris na Carot Sevi{en. 18 Toga{ sinovite Aronovi trubea vo trubi metalni i vikaa so silen glas za spomen pred Sevi{niot. 19 I toga{ siot narod ni~kum na zemja pa|a{e, za da se pokloni pred svojot Gospod, Sedr`itelot i Sevi{en Bog. 20 A peja~ite so svoite glasovi Go proslavuvaa; vo ogromniot hram umilna pesna se oglasuva{e; 21 narodot na Milostiviot i Sevi{niot Gospod se mole{e dodeka slavoslovieto se pee{e, i taka Bo`jata slu`ba ja zavr{uvaa. 22 Toga{, sleguva}i, racete svoi gi podiga{e vrz celiot sobir od sinovite Izrailski, blagoslovot Gospodov so ustata svoja go iska`uva{e za imeto Negovo da se pofali. 23 A narodot u{te edna{ ni~kum pa|a{e za da go primi blagoslovot na Sevi{niot.

10
24,13

vistinska nade`. Zorovavel i Isus

13

14
44,16 1 Mojs 5,24 Evr 11,5

11
45,7-8 2 Mojs 28,2.40

I Zorovavel kako da go proslavime? I toj e kako prsten na desnata 15 raka, 14 a isto taka i Isus, Josedekoviot 1 Mojs 42-47 50,18- sin, tie vo svoeto vreme izgradija dom 21.25-26 i go vostanovija svetiot hram na GospoIs.N. 24,32 da, za ve~na slava predodreden.
16
1 Mojs 4,25-26 5,6-8 6,10 9,18-27 10,21-22 Jov 15,7 Lk 3,38

12
2 Mojs 29,17 3 Mojs 1, 8-9 9,13

16
4 Mojs 10,2-10 2 Let 29,27

Neemija Golem e spomenot i na Neemija, koj gi izgradi padnatite gradski yidovi i postavi vrati i reziwa, a gi obnovi i urnatite ku}i. Golemite li~nosti na drevnite vremiwa
16 15

20
3 Mojs 9,22 Ps 133,2

22
Ps 118,124

50,3
48,17

23
45,25

Nemalo na zemjata nikoj od sozdade4 Ps 106,20 nite kako Enoh; toj be{e odnesen `iv od zemjata, 7 17 i ne se rodil ma` kako Josif, gla43,11 va na bra}ata, potkrepa na narodot; i koskite negovi bea po~ituvani. 18 I Sim i Sit me|u lu|eto bea slaveni, no Adam e nad site `ivi sozdanija. Velikiot sve{tenik Simon Velikiot sve{tenik Simon, sin na Onija, za vreme na svojot `ivot go popravi Bo`jiot dom, go zacvrsti hramot. 2 Toj ja stavi osnovata za dvojnoto izdignuvawe - na visokata ograda okolu hramot. 3 Vo negovo vreme se be{e namalil vodostojot, opkru`en so iskop, sli~no na more. 4 Za da go ukrepi gradot protiv opsada, toj gi zajakna gradskite yidovi. 5 Kolku veli~estven stanuva{e me|u narodot koga izleguva{e od zad hramovata zavesa! 6 Toj be{e kako yvezda Denica sred oblaci, kako mese~ina koga e polna; 7 kako sonce {to gree nad hramot na Sevi{niot i kako vino`ito {to svetlee me|u veli~estveni oblaci;

50

917
MUDROST SIRAHOVA
25
23,16 24

Molitva za blagoslov I denes, blagoslovuvajte Go Boga site, Koj nasekade golemi ~uda pravi, Koj gi prodol`uva na{ite denovi u{te od utrobata i so nas postapuva spored Svojata milost. 25 Toj neka ni dade veselo srce i vo denovite na{i mir da ni podari vo Izrail od vek do vek. 26 Milosta Negova sekoga{ da bide so nas i navreme da n# izbavi! Tri prezreni narodi
27 Od dva naroda du{ata moja se odvra}a, a tretiot i ne e narod: 28 toa se onie {to `iveat na planinata Seir, Filistejcite i glupaviot narod {to `ivee vo Sikim. 29 Ovaa mudrost za pouka i znaewe ja napi{av vo kniga jas, Isus Sirahoviot sin, od Erusalim, koj ja izli mudrosta na svoeto srce. 30 Blaze mu na onoj koj{to }e razmisluva za ovie pouki; koj }e gi stavi vo svoeto srce, toj mudar }e bide, 31 a koj gi izvr{uva - }e uspee vo s#, za{to Gospodovata svetlina e negoviot pat.

26
4 Car 17,24 Ez 35,15

28
14,20

29
Ps 118,105

51,1
Ps 85,12 Mt 11,25

2
2 Mojs 15,2 Is 33,2 Ps 30,18 37,39 120,2

3
2 Mojs 34,6 Ps 34,4 103,8 Jov 19,22

4
28,22-23 Jk 3,5-6

5
4 Mojs 16,33

Du{ata moja blizu do smrtta be{e. @ivotot moj - do dnoto na pekolot: 10 od site strani me opkru`uvaa i nema{e koj da mi pomogne; od lu|e pomo{ so pogled barav, no ja nema{e. 11 Toga{ si spomnav za milosta Tvoja, Gospodi, i za delata Tvoi u{te od po~etok, 12 deka gi spasuva{ onie {to na tebe se nadevaat, gi spasuva{ od neprijatelski race. 13 Glasot na mojata molitva od zemja go podignav, Ti se molev od smrt da me izbavi{. 14 Povikav kon Gospoda, kon Otecot na mojot Gospod - da ne me ostavi vo dni na nevolja koga nemam pomo{ od gordelivi lu|e. 15 Imeto Tvoe neprestajno vo slavoslovie }e go falam, za{to molitvata moja ja poslu{a; 16 od pogibel me spasi i vo zlo vreme me izbavi. 17 Zatoa }e Te vospevam i }e Te falam i imeto na Gospoda }e go proslavuvam.
9

7
Is 59,16 63,5 Ps 21,11

8
Ps 24,6 77,6.12-13

10
Ps 68,30

11
50,4 Gal 1,4

13
6,18 Mudr 8,2

15
6,27 Os 9,10 Ps 24,5 26,3

16
6,33

19
2 Mojs 9,22

23
24,19 Mt 11,28

24
Is 55,1-2 Ps 41,2 Jn 7,37

Potraga po mudrosta

6
Is 14,15 Jona 2,3-4 Ps 70,20

Molitva na Isus, sinot Sirahov Gospodi Care, Tebe }e Te vospevam, Tebe }e Te falam - mojot Bog i Spasitel, Tvoeto ime }e Go proslavuvam; 2 Ti be{e moj zakrilnik i pomo{nik; 3 Ti go spasi moeto telo od propast i od primkite na jazik klevetni~ki i usta la`liva; Ti be{e moj pomo{nik protiv onie {to stanuvaa protiv mene. 4 Ti me izbavi spored Tvojata golema milost i zaradi imeto Svoe od zabi {to krckaat spremni da me izedat; 5 i od racete na onie {to ja baraa mojata du{a i od mnogute `alosti {to gi imav. 6 Od ogan, koj{to me zadu{uva{e od site strani i od plamenot {to ne me izgore; 7 od dlabinata na adovata utroba, od ne~ist jazik i la`livi zborovi, od kleveta na nepraveden jazik pred car.

51

18 U{te kako mom~e, pred da po~nam da patuvam, vo molitvata moja otvorena 25 Izreki mudrost barav; 4,5.7 19 pred hramot se molev za nea i dokraj }e ja baram, kako od cutot na grozjeto do negovoto uzrevawe, 20 taka srceto moe se raduva od nea; mojata noga po prav pat trgna, u{te od mladosta po nea odam. 21 Go navednuvav po malku uvoto i nea ja primav; vo nea nao|av mnogu pouki za sebe. 22 Napreduvav vo nea. 23 ]e go proslavuvam onoj, Koj mi ja daruva mudrosta. 24 Odlu~iv da odam po nea; go sledev dobroto i nema da se posramam. 25 Du{ata moja nea ja bara{e, a vo delata moi bev ispraven. 26 Racete moi gi podignav kon visinite i ja osoznavav svojata neukost. 27 Kon nea du{ata moja ja upraviv i od samiot po~etok $ go predadov srceto svoe,

918
MUDROST SIRAHOVA
28 i so ~istota ja dostignav; zatoa nema da bidam ostaven od nea. 29 Vnatre{nosta moja se podigna nea da ja bara; zatoa pridobiv vredno bogatstvo. 30 Za nagrada Gospod jazik mi dade; so 27 6,28 nego }e Go proslavuvam. 22,13 31 Dojdete kaj mene, vie nenau~enite, 28 vo u~ili{teto moe bidete. Jov 28, 32 Za{to vam mudrosta vi e potrebna, 15-19 Izreki du{ite va{i silno `edneat za nea. 16,16 33 Ja otvoram ustata svoja i vi velam: Mt 13, 44-46 Kupuvajte ja bez pari;

26

6,24-25 5 Mojs 30,11-14 Mt 11, 29-30 Rim 10,8

34 stavete go vratot svoj vo jaremot nejzin i du{ata va{a neka go prima ova u~ewe; nego mo`ete blizu da go najdete. 35 Ete, so va{i o~i gledate: jas malku se potrudiv i golem spokoj najdov. 36 Pridobivajte pouki kolku za golemo koli~estvo srebro, a so toa }e dobiete bogatstvo pogolemo od zlato. 37 Neka se raduva du{ata va{a za Negovata milost; i ne sramete se da Go proslavuvate. 38 Svr{uvajte ja rabotata svoja navreme, i Toj navreme }e vi ja dade va{ata nagrada.

29
Ps 30,7

30
16,14

ISAIJA
Voved Prorokot Isaija bil Bo`ji glasnik me|u Judejcite okolu ~etirieset godini. Za toa vreme vo Judeja se izredile ~etiri carevi. Ova e period na dominacija na Asircite, koi pokorile golem broj zemji, me|u koi i severnoto carstvo Izrail. Ju`noto carstvo Judeja ne bilo celosno pokoreno, no negovite `iteli bile prinudeni da pla}aat golemi danoci. Knigata na prorokot Isaija ima 66 glavi i mo`e da se podeli na tri dela: Prviot del (139) ja istaknuva Bo`jata svetost i sila. Poradi Svojata svetost, Gospod se gnevi na zloto me|u `itelite na Judeja. Vlasta bila korumpirana, a nasilstvoto i nepravdite caruvale. Zatoa Gospod ja objavuva kaznata {to }e gi snajde Judejcite od strana na Asircite i Vaviloncite. Sepak, Gospod im navestuva i nade` za idninata, dokolku narodot se pokae i se obrati. Ovoj prv del od knigata go opfa}a periodot od 740-700ta godina pr. Hristos. Vtoriot del od knigata (4055) e nare~en i Uteha za Izrail. Vo ovoj del Gospod mu se obra}a na narodot koj ve}e e kaznet i obeshrabren. Gospod im pora~uva da ne se nadevaat na nemo}ni idoli, tuku da se obratat kon Semo}niot Gospod, Koj }e gi izbavi od Vavilon i od drugite zemji po koi Bo`jiot narod bil rasean. Toga{ Gospod }e gi vrati vo nivnata zemja i }e gi blagoslovi. Tretiot del (5666) se odnesuva na periodot po vra}aweto od ropstvoto vo Vavilon. Vo 538 godina pr. Hristos, persiskiot car Kir potpi{al dekret so koj na Evreite im se dozvoluva da se vratat vo Erusalim i da go obnovat hramot. Onie {to se vratile ja zateknale svojata zemja vo urnatini i `iveele pod mnogu te{ki uslovi za vreme na obnovata. Sepak, Gospod im vetuva svetla idnina na onie koi }e Mu bidat verni.
1,1
Os 1,1 Mih 1,1

Videnie na Isaija, sinot na Amoc, koe go vide za Judeja i Erusalim, vo 2 denovite na judejskite carevi Ozija, Jo5 Mojs 4,26 tam, Ahaz i Ezekija. Odmetnat narod ^ujte nebesa i slu{aj zemjo, za{to 3 Gospod veli: Jas vospitav i podignav Er 4,22 sinovi, a tie se pobunija protiv Mene. 3 Volot go poznava stopanot svoj, i 8,7 Ps 80,11 magareto - jaslite na gospodarot svoj, a 4 Izrail ne Me poznava, Mojot narod ne 30,9 razbira. 1 Mojs 6,12 4 Ah, narode gre{en, narod pretrupan 5 Mojs 28,20 31,16 so bezzakonija, pleme na zlodejci i siEr 1,16 novi pogubni! Go ostavivte Gospoda, Go 2,13 16,11 prezrevte Svetecot Izrailev, - grb Mu svrtevte.
2 31,28 32,1.5-6.10 Er 6,19 Mih 1,2 Varuh 4,8

Kade u{te da ve bijat vas, koi s# u{- 3 Mojs te se protivstavuvate? Celata glava vi 26,14-33 5,3 e vo rani, i celoto srce vi e iznemo{- Er 8,18 Amos 4, teno. 6 Od glavata do petite nema vo toj na- 6-12 Pla~ 5,17 rod zdravo mesto, modrici, gnojni rani, 6 ne~isteni, neprevrzani i neomeknati Er 8,22 30,12-15 so maslo.
Ps 37,3.7 Lk 10,34 Opusto{ena zemja 7 Zemjata vi e opusto{ena, gradovite 7 6,11 vi se izgoreni so ogan; nivite va{i 1 Mojs 19,1 Mojs pred va{i o~i tu|inci gi jadat; i pus- 5 28,33 Er 2,15 to{ e, kako {to zapustuvaat tu|inci. 8 Ostana }erkata Sionova kako koli- Ps 78,7 ba vo lozje, kako senica vo gradina, kako opsaden grad.

920
ISAIJA
9
4,3 1 Mojs 18,16-33 19,1-29 Amos 4,11 Rim 9,29 9 Da ne be{e ni ostavil Gospod Savaot mal ostatok, }e bevme kako Sodom, }e zaprilegavme na Gomora. 23 tvoite knezovi se prestapnici na zakonot i sou~esnici na kradci; site tie sakaat podaroci i lakomat za nagrada; ne za{tituvaat sirak, i poplaka na vdovica ne stignuva do niv. 24 Zatoa veli Gospod, Gospod Savaot, Junakot Izrailev: O, }e ja isturam jarosta na protivnicite Svoi i }e im se odmazdam na neprijatelite Svoi! 25 I }e ja svrtam protiv tebe rakata Svoja i kako so pepelnica }e ja is~istam od tebe zgurata i }e go oddelam od tebe seto olovo. 26 I pak }e postavam sudii, kako porano, i sovetnici kako otprvin; toga{ }e govorat za tebe: grad na pravda, verna prestolnina!

21
Er 2,20 Ez 16 23 Ps 88,14 97,2

10
1 Mojs 18,20 5 Mojs 32,32 Er 13,15

11
Er 6,20 Amos 5,22 Mih 6,7 Ps 49,8

13
Os 2,13 Amos 5,21 Pla~ 2,6

14
Er 15,6 20,9

15
59,2-3 Er 2,34 14,12 Mih 3,4 Izreki 1,28

16
Er 4,4 Amos 5, 14-15

17
2 Mojs 22,22 Er 22,3 Ps 81,3-4 Jov 31, 16-17

Ne `rtvi, tuku pravda 10 ^ujte go slovoto Gospodovo, knezovi sodomski, vslu{ajte se vo zakonot na na{iot Bog, narode gomorski! 11 Zo{to mi se mnogute va{i `rtvi? - veli Gospod. Prezasiten sum od sepalenici na ovni i od masnotija na zgoen dobitok; krv od teliwata, od jagniwa i jariwa ne sakam. 12 Koga doa|ate da se javite pred liceto Moe, koj go bara toa od va{ata raka, koga }e zgaznete na Moite dvorovi? 13 Ne prinesuvajte ve}e prazni `rtvi; kadeweto e odvratno za Mene; novomese~ija, saboti i prazni~ni sobranija so bezzakonija - ne mo`am da trpam! 14 Du{ata Moja gi mrazi va{ite novomese~ija i va{ite praznici: tie se tovar za Mene, te{ko Mi e da gi nosam. 15 I koga protegate race, Jas gi krijam od vas o~ite Svoi, a koga gi umno`uvate molbite svoi, Jas ne slu{am: racete va{i se polni so krv. 16 Izmijte se, is~istete se; istavete gi od o~ite Moi lo{ite dela svoi; prestanete da pravite zlo; 17 nau~ete se da pravite dobro, barajte pravda, spasuvajte ugneten, za{tituvajte sirak, zastapuvajte se za vdovica.

22
Er 6,29 Ez 22,18

23
Er 5,5 6,28 Ez 22,27 Os 9,15 Mih 3,11 7,3

24
47,4 5 Mojs 32,41

25
Er 2,22 Ez 22,18 Zah 13,9

Gospod }e go izbavi Erusalim Sion }e se spasi preku praveden sud, i obratenite negovi - preku pravda. 28 Za site otstapnici i gre{nici pogibel, a onie, {to Go ostavile Gospoda, }e bidat istrebeni. 29 Vie }e bidete posrameni zaradi dabovite {to gi obo`avate, }e crveneete od sram zaradi gradinite {to ste si gi izbrale; 30 za{to vie }e bidete kako dab, ~ij list svenal i kako gradina, vo koja nema voda. 31 I silniot }e bide otpadok, a deloto negovo - iskra; }e gorat zaedno, - i nikoj nema da gi ugasne. Traen mir
27

26
1,21 56,5 60,14 Zah 8,3

27
33,5 46,13 58,2

28
Ps 72,27

29
Os 4,13

30
64,5 Ps 1,3

Povik od Gospod 18 18 Toga{ dojdete i }e se presudi, veli 43,26 Mih 6,2 Gospod. Grevovite va{i da se i alovo Ps 31,1 crveni - kako sneg }e gi pobelam; da bi51,9 dat crveni i kako purpur - kako volna 19 }e stanat beli. 3 Mojs 19 Ako Go barate i poslu{ate, }e gi 26,3-12 5 Mojs jadete dobrata zemni; 28,1-14 20 ako, pak, ne sakate i se protivstaEr 2,7 Ezd 9,12 vuvate, me~ }e ve istrebi! Toa go re~e 20 ustata Gospodova.
40,5 58,14 3 Mojs 26,25 5 Mojs 32,42 Er 2,30 14,12 Mih 4,4

31
Er 4,4 Amos 5,6

Osuda na Erusalim Kako spravedliviot veren grad Sion stana bludnica? Vo nego caruva{e pravda, a sega prestojuvaat ubijci. 22 Srebroto ti stana kako zgura, vinoto ti e so voda pome{ano;
21

Slovo, otkrieno vo videnieto na Amocoviot sin Isaija, za Judeja i 2,2 Erusalim. Mih 4,1 2 I ete, vo poslednite dni gorata na Zah 8,3 Ps 2,6 domot Gospodov }e bide postavena na vrvot od planinite i }e se vozvisi nad 3 ridovite, }e pojdat kon nea site naro- 56,6-8 Mih 4,2 Ps 23,3 di. 3 ]e trgnat mnogu narodi i }e re~at: 122,4 Lk 24,47 Dojdete, da se iska~ime na gorata Gos- Jn 4,22 podova, vo domot na Bog Jakovov; Toj }e n# nau~i na Svoite pati{ta i }e odime po patekite Negovi; za{to od Sion }e izleze zakonot, i od Erusalim - slovoto Gospodovo.

921
ISAIJA
4 I }e im sudi Toj na narodite i }e izobli~i mnogu plemiwa; }e gi prekovaat me~evite svoi vo plugovi, a kopjata svoi - vo srpovi: narod protiv narod nema da krene me~ i nema pove}e da se 5 u~at na vojna. 60,1-3 5 O, dome Jakovov! Dojdete, da odime Ps 55,13 Izreki vo Gospodovata svetlina.

3,13 Os 2,20 Joil 4,9-11 Mih 4,3 Zah 9,10

6,23 Varuh 4,2

6
57,3 5 Mojs 18,10.14

7
5 Mojs 17,16-17 Ps 19,7

8
17,8 Er 1,16 25,6

9
5,15

10
26,20 Os 10,8 Lk 23,30 2 Sol 1,9 Otkr 6,16

Gre{ni obi~ai No Ti go otfrli Svojot narod, domot Jakovov, za{to tie primija mnogu od isto~nite zla i ma|esnici si imaat kako Filistejcite, i se bratimat so sinovi na tu|inci. 7 Se ispolni zemjata negova so zlato i srebro, bogatstvata kraj nemaat; se ispolni zemjata negova so kowi, kolite negovi broj nemaat. 8 Se ispolni zemjata negova so idoli: tie se poklonuvaat na izrabotka od svoite race, na ona {to nivnite prsti go napravile. 9 ^ovekot e svitkan, ma`ot e poni`en - ne prostuvaj im!
6

~ie, koga }e se krene Toj da ja potrese zemjata. 20 Vo toj den ~ovekot }e gi frli svoite srebreni i svoite zlatni idoli, {to gi napravil za da im se poklonuva, 21 za da vleze vo kameni procepi i vo planinski dolovi od strav pred Gospod i od slavata na Negovoto veli~ie, koga }e se krene Toj da ja potrese zemjata. 22 Prestanete da se nadevate na ~ovek, ~ie di{ewe e vo nozdrite negovi, za{to - {to znae toj? Sud nad Erusalim i Juda Ete, Gospod Bog Savaot }e go odzeme od Erusalim i od Juda `ezolot i pomo{ta, sekoja potkrepa vo leb i voda, 2 hrabar voda~ i vojnik, sudija i prorok, jasnovidec i starec, 3 vojskovodec i golemec, sovetnik, mudar umetnik i ve{t govornik. 4 ]e im dadam mom~iwa za na~alnici, i deca }e vladeat nad niv. 5 A vo narodot eden }e ugnetuva drug, i sekoj - svojot bli`en; mom~e besramno }e se pravi golem pred starec i prostak - pred golemec. 6 Toga{ ~ovek }e se fati za bratot svoj, vo ~eladta na tatko si svoj i }e re~e: Ti ima{ nametka, bidi ni voda~, i ovie urnatini neka bidat pod tvoja raka. 7 A toj so kletva }e re~e: Ne mo`am da gi izlekuvam ranite na narodot; i vo mojata ku}a nema ni leb, ni obleka: ne pravete me voda~ na narodot. 8 Taka propadna Erusalim, i padna Juda, za{to jazikot nivni i delata nivni se protiv Gospod, navredlivi pred o~ite na Negovata slava. 9 Izrazot na liceto nivno svedo~i protiv niv, a za grevot svoj tie ka`uvaat otvoreno, kako sodomcite, ne krijat: te{ko na du{ata nivna! Sami na sebesi navlekuvaat zlo.

20
30,22 31,7

21
2,19

22
1 Mojs 2,7 6,3 Er 17,5 Jov 7,16-17 34,14

3,1
Ez 14,13 Amos 8,11

4
Prop 10,16

5
19,2 Mih 7,2.6

7
Er 14,19

9
1 Mojs 18,20-21 19,4-11 Os 5,5 1 Tim 5,24

11
Ps 17,27 Lk 1,51

13
10,34 Naum 1,4 Zah 11,2

14
30,25

15
Sof 1,16

16
3 Car 22,49 Ps 47,7

17
2,11 2 Car 22,3

18
Er 10,11.15

19
2,10 4 Mojs 10,35 Ps 81,8

Gospod }e sudi Vlezi vo pe{terata i sokrij se vo zemjata od strav pred Gospod i od slavata na Negovoto veli~ie. 11 Ni~kum }e padnat gordite pogledi ~ove~ki, i ona, {to e visoko kaj lu|eto, }e se ponizi; a samo Gospod }e stoi visoko vo toj den. 12 Za{to ide denot na Gospod Savaot protiv s# {to e gordo i nadueno i protiv s# {to e prevozneseno, - i toa }e bide ponizeno, 13 protiv site kedri levanonski, visoki i veli~estveni, i protiv site dabovi ba{anski, 14 protiv site visoki gori i protiv site rit~iwa {to se izdigaat, 15 protiv sekoja visoka kula i protiv sekoja cvrsta yidina, 16 protiv site tar{i{ki korabi i protiv site nivni ukrasi. 17 I }e padne ~ove~koto veli~ie, ona {to e visoko kaj lu|eto }e se ponizi; samo Gospod }e stoi visoko vo toj den, 18 a idolite sosema }e is~eznat. 19 I }e vlezat lu|eto vo karpesti pe{teri i vo zemni jami od strav pred Gospod i od slavata na Negovoto veli10

10
Ps 57,11 Izreki 1,33

11
Gal 6,7

Lo{i voda~i Ka`ete mu na pravednikot: Blaze mu, za{to toj }e gi jade plodovite na delata svoi; 11 a na bezzakonikot - te{ko nemu, za{to vrz nego }e padnat delata na racete negovi!
10

922
ISAIJA
12 Ugnetuva~i na Mojot narod se decata, i `eni vladeat nad nego. Narode Moj, tvoite voda~i te doveduvaat do 13 zabluda i go raskopuvaat patot po koj Er 2,9 Os 4,1-5 odi{. Mih 6,1-5 13 Se krena Gospod na sud - i stoi, za Ps 49,4 da go sudi narodot. 14 14 Gospod vleguva vo sud so stare{i5,1-7 Amos 2,6-7 nite na Svojot narod i so negovite kneMih 2,1-3 zovi: vie go opusto{ivte lozjeto; ogra15 benoto od siromasite e vo va{ite ku}i. 15 Zo{to go ugnetuvate narodot Moj Amos 2,7 Ps 93,5 Izreki i gi gazite siromasite? veli Gospod 22,22-23 Bog Savaot. Os 4,12 Mih 3,5

12

16
Ez 16,50 Amos 4,1-3 Sof 3,11 16

Za erusalimskite `eni Potoa re~e Gospod: Poradi toa {to }erkite sionski se gordeat i odat so ispraveni vratovi, {to osvojuvaat so pogledite, i sitno odat i so veri{ki na nozete tropkaat, 17 Gospod }e go ogoli temeto na }erkite sionski, i }e go otkrie sramot nivni. 18 Vo onoj den Gospod }e gi odzeme ubavite veri{ki na nozete, sekakvi {noli~ki i polumese~inki, 19 obetki, |erdan~iwa i ladila, prevezi, grivni i pojasi, staklenca so mirisi i umetni~ki ukrasi, 20 prstewe i alki za nos, 21 gorna obleka i dolna, {ami~iwa, 22 svetli tenki nametki, ko{uli, zabratki i pokrivala. 23 I namesto prijaten miris }e ima smrad i mesto pojas - ja`e, mesto kadreni kosi - }elavi glavi, namesto {iroka nametka - tesno vre}i{te, mesto ubavina - luzna. 24 Ma`ite tvoi }e padnat od me~, a junacite tvoi - vo bitka, 25 i portite na prestolninata }e vozdivnuvaat i }e pla~at, a taa }e sedi napu{tena na zemjata. Mesijanski vetuvawa Vo onoj den, sedum `eni }e se fatat za eden ma` i }e re~at: Svoj leb }e jademe i svoja obleka }e nosime, dosta e samo da se narekuvame so tvoeto ime simni go od nas sramot na{!

17
47,3 Er 13,26 Ez 16,37 Amos 8,10

2 Vo onoj den fidankata Gospodova }e se javi vo ubavina i ~est, a plodot na zemjata - vo veli~ie i slava, za spasenite sinovi izrailski. 3 Toga{ preostanatite na Sion i pre`iveanite vo Erusalim - site, zapi{ani kako da `iveat vo Erusalim, }e se narekuvaat sveti, 4 koga Gospod }e ja izmie ne~istotijata na }erkite sionski i }e ja is~isti krvta na Erusalim od sredinata negova so duh, koj sudi i so duh, koj pali. 5 I }e napravi Gospod nad sekoe mesto na gorata Sion i nad sobranijata, oblak i dim dewe, a blesok od plamnat ogan - no}e; za{to slava }e pokriva s#. 6 I }e ima {ator za senka dewe od pripek i zasolni{te i zaklon od lo{o vreme.

2
6,13 53,2 Er 23,5-6 Zah 3,8 6,12 Ps 71,16

3
10,20 37,31 Ez 6,8-9 Sof 3,13 Mal 3,16

5
2 Mojs 13,21-22 Os 7,6 Ps 18,5 Pla~ 2,3

6
25,4-5 Ps 90,2 Otkr 7, 15-16

Za nerodnoto grozje Gospodovo ]e Mu ja zapeam na mojot Vozquben Negovata pesna za lozjeto Negovo. Mojot Vozquben ima{e lozje na vrvot od plodoroden rid; 2 Toj go ogradi i go is~isti od kamewa, nasadi vo nego izbor od lozovi pra~ki, izgradi kula vo sredinata negova, napravi golemi kaci; o~ekuva{e da rodi dobro grozje, a toa rodi divo grozje. 3 Pa sega, `iteli erusalimski i ma`i Judejci, presudete me|u Mene i Moeto lozje. 4 [to u{te treba{e da napravam za Moeto lozje i ne go napraviv? Zo{to, koga o~ekuvav prinos od dobro grozje, toa dade divo grozje? 5 Sega }e vi ka`am {to }e napravam so lozjeto Svoe: }e ja istavam ogradata, i toa }e bide opusto{eno; }e mu gi razru{am yidi{tata, i }e bide gazeno: 6 }e go ostavam da zapusti: nema ni da go krojat, ni da go kopaat - }e obrasne vo trwe i bocki, }e im zapovedam na oblacite da ne isturaat do`d vrz nego. 7 Lozjeto na Gospod Savaot e domot Izrailev, a lu|eto na Juda - Negova qubena gradina. I ~eka Toj pravosudie, no ete - krvoprolevawe; ~eka pravda, a ete - piskot.

5,1
Er 2,21 Os 10,1

23
15,2 Amos 8,10

2
27,2-5 5 Mojs 32,32 Mt 21,33 Mk 12,1

24
2 Car 1,12 Os 14,1 Ps 77,64

25
47,1 Er 14,2 Jov 2,13 Pla~ 1,4 2,10

3
Er 2,4-7 Mih 6,1-5

5
Os 2,14 Ps 79,12 Izreki 24,31

4,1
1 Mojs 30,23 Er 15,16 Amos 9,12 Lk 1,25

6
32,13 5 Mojs 11,14 2 Car 1,21 Os 10,8 Amos 4,7 Agej 1,10

7
Er 31,20 Ps 9,12 Prop 3,16

923
ISAIJA
8
3 Car 21, 1-16 Er 22,13-19 Ez 7,5-26 Amos 6,1-7 Mih 2,2 Avak 2, 6-20 Lk 6,24-26

9
1,7 6,11 17,9 Amos 3,15

10
7,23 Agej 2,16

11
22,13 28,1 56,12 Joil 1,5 Amos 4,1 Mih 2,11 Mudr 2,7-9

12
Amos 6,5-6 Ps 27,5 143,5-6 Izreki 23,29-30

13
Os 4,6 Amos 8,13

14
Avak 2,5 Izreki 27,20 30,15-16

15
2,9.11 Ps 17,27

16
1,26 6,3 33,5 3 Mojs 10,3 Ez 20,41

17
7,25 32,14

19
Er 17,15 Ez 12,38 3 Ptr 3,3-4

20
Mih 3,2 Izreki 17,15 Mt 23,13

Isaija gi osuduva socijalnite nepravdi 8 Te{ko vi vam, koi prilepuvate ku}a kon ku}a, koi prisoedinuvate niva kon niva, taka {to za drugite da ne ostanuva mesto, kako da ste samo vie naseleni na zemjata! 9 Vo u{ite moi - Gospod Savaot re~e: - tie mnogubrojni domovi }e bidat pusti, tie golemi i ubavi ku}i }e bidat bez `iteli; 10 deset ari lozje }e dadat edno bure, a eden gomer poseano seme, odvaj }e donese edna efa. 11 Te{ko im na onie, koi od rano utro baraat `estok pijalak i do docna ve~er se zgore{tuvaat so vino; 12 na nivnite go{tavki ima i harfa i lira, i timpani, i svirka i vino; a kon delata na Gospod tie i ne poglednuvaat, nitu pomisluvaat za delata na Negovite race. 13 Zatoa Mojot narod nenadejno }e otide vo ropstvo; negovite golemci }e gladuvaat, bogata{ite negovi }e se ma~at od `ed. 14 Zatoa pekolot se ra{iril i bez merka ja otvoril ustata svoja: tamu }e sleze nivnata slava i nivnoto bogatstvo, vrevata nivna i s# {to gi veseli. 15 Smrtnikot }e se svitka, ~ovekot }e se poni`i i gordite lu|e o~i }e navednat; 16 a Gospod Savaot }e se vozveli~i vo sud, svetiot Bog }e ja soop{ti svetosta Svoja vo pravda. 17 I ovcite }e si pasat kako na pasi{ta, i tu|inci }e se hranat so ostavenite plodni pasi{ta na bogatite. 18 Te{ko im na onie, koi vle~at po sebe bezzakonie so ja`iwa na suetnost i grev - kako so kolski remewa; 19 koi velat: Neka pobrza Toj i neka go zabrza deloto Svoe, za da vidime; neka se pribli`i i neka se ispolni re{enieto na Svetecot Izrailev, za da doznaeme! 20 Te{ko im na onie, koi zloto go narekuvaat dobro, a dobroto - zlo; temninata ja smetaat za svetlina, svetlinata - za temnina, gor~livoto - za slatko, a slatkoto - za gor~livo!

21 Te{ko im na onie, koi se mudri vo svoite o~i i razumni pred samite sebesi! 22 Te{ko im na onie, koi se hrabri vino da pijat i silni da prigotvuvaat `estok pijalak, 23 koi za podaroci go opravduvaat vinovniot, a gi li{uvaat pravednite od zakonitoto! 24 Zatoa, kako {to ognot ja jade slamata, i plamenot go golta senoto, taka }e zagine korenot nivni, cvetot nivni }e se raznese kako prav; za{to tie go otfrlija zakonot na Gospod Savaot i go prezrea slovoto na Svetecot Izrailev. 25 Zatoa gnevot na Gospod }e se razgori protiv Negoviot narod, }e ja protegne rakata Svoja protiv nego i }e go porazi, taka {to planinite }e zatreperat i trupovite nivni }e bidat kako |ubre po ulicite. A pri seto toa gnevot Negov nema da se odvrati i rakata Negova u{te }e bide protegnata.

21
29,14 Izreki 3,7 Jn 9,40-41 Rim 1, 21-22 11,25

22
5,11 Pesna 8,2

23
Izreki 17,15

24
1,4 10,17 Mal 3,19

25
9,11.16.20 10,4 Er 7,33 9,21 Avak 3,6 Ps 17,7

26
11,10.12 49,22 Er 4,6 50,2

Tu|inci }e napadnat I }e krene zname za dale~ni narodi i }e im dade znak na onie {to `iveat na krajot od zemjata, i ete, tie lesno i brzo }e dojdat; 27 kaj niv nema da ima ni umren, ni premalen; nieden nema da zadreme i nema da zaspie; nema da se otpa{e pojasot od polovinata negova i nema da se odvrze remen od ~evlite negovi; 28 strelite im se izostreni, site lakovi - im se zategnati; kopitata na kowite nivni se kako kremewa, a bojnite koli nivni - kako vior; 29 rikaweto nivno e kako rikaweto na lavica; tie rikaat kako lav~iwa; }e go zgrap~at plenot i }e go odnesat i nikoj nema da im go odzeme. 30 Vo onoj den }e zarika protiv nego kako bu~ava na razbesneto more; }e pogledne Toj na zemjata, i ete, temnina i `alost, a svetlinata potemnela vo oblacite. Videnie za slavata Gospodova Vo godinata koga umre car Ozija, jas Go vidov Gospoda, sednat na prestolot visok i izdignat, a polite na
26

27
56,10 Naum 3,18 Ps 104,37 121,3-4

28
Er 4,13 47,3 Ps 7,12-13 45,6

29
Er 2,15 Os 5,14 Amos 3,12

30
8,22 Er 4,23 Joil 2,2 Sof 1,15

6,1
4 Car 15,32 Amos 9,1 Dan 7,9 2 Let 26,22-23 Otkr 4,2 20,11

924
ISAIJA
2 oblekata Negova go ispolnija celiot
Ez 1,11 Otkr 4,8

3
57,15 4 Mojs 14,21 Avak 3,3 Ps 28,9 72,19 Otkr 4,8

4
2 Mojs 19,16 40,34-35 3 Car 8,10 Ps 17,7-11 Otkr 15,8

5
1,16 2 Mojs 33,20 Sud 6,22

6
Otkr 8,3-5

7
Er 1,9 Ps 50,2-3 Dan 10,16

8
40,6 2 Mojs 4,13 3 Car 22,20

9
43,8 Mudr 4,14 Mt 13, 14-15 Mk 4,12 Dela 28, 26-27

10
Er 5,21 Ez 12,2 Zah 7,11 Jn 12,40

11
1,7 32,14 Er 4,7 51,43

12
7,16 10,23

13
2 Car 19,44 3 Car 11,31-32

hram. 2 Okolu Nego stoeja serafimi; sekoj od niv ima{e po {est krilja: so dve sekoj go krie{e liceto svoe, so dve drugi gi krie{e nozete svoi, a so dve leta{e. 3 I vikaa eden kon drug i velea: Svet, svet, svet e Gospod Savaot! Celata zemja e polna so Negovata slava! 4 I se razni{a gorni{teto na vratite od glasot na onie {to vikaa, a domot se ispolni so dim. 5 I rekov: Te{ko mene, za{to sum ~ovek so ne~ista usta i `iveam srede narod isto taka so ne~ista usta, - a o~ite moi Go vidoa Carot, Gospod Savaot! 6 Toga{ doleta do mene eden od serafimite so razgoren jaglen vo rakata {to go be{e zel so kle{ti od `rtvenikot, 7 se dopre do ustata moja i mi re~e: Ete, toa se dopre do ustata tvoja - i tvoeto bezzakonie se ottrgna od tebe, grevot tvoj se o~isti. 8 I go ~uv glasot na Gospod, Koj re~e: Kogo da ispratam i koj }e otide za nas? A jas rekov: Eve me mene, isprati me mene! 9 Toga{ Toj re~e: Odi i ka`i mu na toj narod: so u{ite }e ~uete i nema da razberete, i so o~i }e gledate - i nema da vidite.' 10 Za{to srceto na toj narod e zakoraveno, i so u{ite te{ko slu{aat i gi zatvorile o~ite svoi za da ne gledaat so o~i, so u{i da ~ujat i so srce da razberat, ta da se obratat da gi izlekuvam. 11 I rekov: Do koga, Gospodi? Toj re~e: Dodeka zapustat gradovite i ostanat bez `iteli, i ku}ite bez lu|e, zemjata sosema ne se zapusti, 12 dodeka Gospod ne gi protera lu|eto i golema pusto{ vo taa zemja da ima. 13 I ako ostane u{te desettiot del vo nea, i taa pak }e bide razorena; no kako od brest i dab, koga se i otse~eni, ostanuva korenot nivni, taka svetoto seme }e bide nejzin koren. Isaija mu dava nade` na carot Ahaz Vo dnite na Ahaz - sinot na Jotam, sin Oziev, car judejski, - Recin, ca-

rot aramejski, i Fakij, sinot Remaliev, car izrailski, otidoa protiv Erusalim da go zavladeat, no ne mo`ea da go prezemat. 2 Toga{ mu be{e soop{teno na domot Davidov i re~eno: Aramejci se smestija vo zemjata Efremova. I mu zatreperi srceto na Ahaz i srceto na narodot negov, kako {to od vetar se ni{aat drvjata. 3 I mu re~e Gospod na Isaija: Izlezi ti i sin ti [earJa{uv da go pre~eka{ Ahaz na krajot od gornoto ezero po patot kaj nivata na valavi~arot, 4 i ka`i mu: Ohrabri se i bidi spokoen; ne pla{i se, i da ne se pla{i srceto tvoe pred dvata kraja na tie glamji {to ~adat, od plameniot gnev na Recin, na Aramejcite i na sinot Remaliev. 5 Aram, Efrem i sinot Remaliev krojat protiv tebe zlo, velej}i: 6 da odime protiv Judeja i da ja ispla{ime, da ja zavladeeme i da go postavime za car Taveloviot sin.' 7 No Gospod Bog veli vaka: Toa nema da stane i nema da se izvr{i, 8 za{to glavata na Aram e Damask, a glavata na Damask - Recin; po {eeset i pet godini Efrem }e prestane da bide narod; 9 glava na Efrem e Samarija, a glava na Samarija - sinot Remaliev. Ako ne veruvate, nema da se odr`ite.
10

7,1
1,1-9 4 Car 16, 5-9 2 Let 28, 5-15

3
36,2 4 Car 18,17 20,20

4
8,12 30,15 Amos 4,11 Zah 3,2

7
8,10 Er 44,28 Ps 32,10 17,3

9
28,16 30,15 2 Let 20,20

11
Sud 6,36-40 Ps 138,8 Mt 16,1-4

12
5 Mojs 6,16 Ps 77,18

13
Mih 6,3

14
9,5 38,7 1 Mojs 16,11 Sud 13,3 Mih 5,2 Mt 1,23 Lk 1,31

Proro{tvo za Emanuil I prodol`i Gospod da mu govori na 15 Ahaz i mu re~e: 7,22 11 Baraj za sebe znak od Gospod, tvojot Bog: baraj ili vo dlabo~inite ili vo viso~inite. 12 No Ahaz re~e: Nema da baram i nema da Go isku{uvam Gospoda. 13 Toga{ Isaija re~e: Slu{ajte, pak, dome Davidov! Zar vi e malku toa {to im dote`nuvate na lu|eto, pa sakate da Mu dote`nuvate i na mojot Bog? 14 Zatoa Samiot Gospod }e vi dade dokaz: ete, Devica }e za~ne i }e rodi Sin, i }e Mu go dadat imeto Emanuil. 15 Toj }e se hrani so mleko i med, dodeka da se nau~i da go otfrla lo{oto i da go izbira dobroto.

925
ISAIJA
16 Za{to, pred deteto da se nau~i da go otfrla lo{oto i da go izbira dobroto, ovaa zemja, od koja ti se pla{i{, }e 17 bide ostavena od dvajcata carevi. 17 No Gospod }e isprati vrz tebe i vrz 8,7-8 4 Car narodot tvoj i vrz domot na tatko ti, 15,29 takvi denovi, kakvi {to ne doa|ale, 18 otkako Efrem se oddeli od Juda - }e go 5,26 5 Mojs 1,44 isprati asirskiot car. 23,1-17 5 Mojs 1,39 3 Car 3,9

16

19
2,19

Zakana so invazija
18 I ete, vo toj den Gospod }e im dade znak na muvite, {to se kaj ustieto na egipetskata reka, i na p~elite, {to se vo asirskata zemja, 19 i }e doletaat i }e zasednat site tie po zapustenite dolini i po kamenite pe{teri i po site trni{ta i po site drvja. 20 Vo toj den Gospod }e gi izbri~i so bri~, zemen od ovaa strana na rekata preku asirskiot car, glavata i vlaknata na nozete, }e ja simne duri i bradata. 21 I vo toj den, koj hrani krava i dve ovci, 22 poradi izobilstvoto na mleko, {to tie }e go dadat, }e jade maslo; so maslo i med }e se hranat site, koi ostanale vo taa zemja. 23 Vo toj den na sekoe mesto, kade {to rastele iljada lozi za iljada srebrenici, }e ima glog i trni{te. 24 Tamu }e se odi so lakovi i streli, bidej}i celata zemja }e e vo glogovi i trwaci. 25 I na niedna od gorite, {to bile ras~istuvani so motika, nema da odi{, poradi strav od glog i od trwe; tamu }e isteruvaat goveda i siten dobitok }e gazi.

20
3,24 Ez 5,1

21
11,6

22
4,3

23
5,6.10 Pesna 8,11

24
32,13-14

25
5,5.17 27,10 Sof 2,6-7

8,1
10,6 30,8 Er 30,2 Avak 2,2

2
4 Car 16,10-16 18,2

Uteha na vernite vo lo{ite vremiwa. Opomena da se veruva vo `iviot Bog I mi re~e Gospod: Zemi si golema plo~a i napi{i na nea so ~ove~ko pismo: Maher[alalHa{Baz1.
1 8,1. Brz na plen i itar na grabe`.

2 I si zedov verni svedoci: sve{tenikot Urija i Zaharija, sinot Jeverikiev, 3 i legnav so proro~icata, i taa za~na i rodi sin. I mi re~e Gospod: daj mu ime: Maher[alalHa{Baz 4 za{to, pred da se nau~i deteto da izgovara: tate, mamo, - bogatstvoto na Damask i plenot samarjanski }e bidat odneseni od asirskiot car. 5 I prodol`uva{e da mi zboruva Gospod i re~e: 6 [tom ovoj narod gi zanemaruva vodite na Siloam, koi te~at tivko, a se voshituva na Recin, i na sinot Remaliev, 7 Gospod }e gi isprati vrz nego burnite i golemi vodi na Rekata - asirskiot car so seta negova slava; 8 i }e navleze vo Judeja, }e ja poplavi i visoko }e se krene - }e stigne do vratot; i ra{irenite krila nejzini }e bidat po celata {irina na Tvojata zemja, Emanuile! 9 Zdru`uvajte se, narodi, no }e bidete uni{teni, i vnimavajte, vie site {to ste dale~ni zemji! Vooru`uvajte se, no }e bidete pobedeni; vooru`uvajte se, no }e bidete uni{teni! 10 Krojte zagovori, no tie }e se ru{at, govorete zbor, no toj nema da se ispolni, za{to so nas e Bog! 11 Za{to vaka mi vele{e Gospod, dr`ej}i ja vrz mene cvrstata raka i opomenuvaj}i me da ne odam po patot na toj narod, velej}i: 12 Ne narekuvajte go zagovor seto ona {to toj narod go narekuva zagovor; i ne pla{ete se od ona, od koe toj se pla{i, ne stravuvajte. 13 Gospod Savaot - samo Nego smetajte Go za svet, i Toj da bide va{ strav i va{ trepet! 14 Toj }e bide osvetuvawe i kamen za sopnuvawe i karpa za soblazna na dvata doma Izrailevi, stapica i mre`a za `itelite erusalimski. 15 I mnozina od niv }e se sopnat i }e padnat, }e se razbijat, }e se zapletkaat vo stapicata i }e bidat uloveni.

3
7,14

4
7,16 17,1-6 4 Car 16,9

6
7,1-2 30,15-16 Jn 9,7

7
7,17 Ps 68,1 Otkr 12,15

8
7,14 10,28-32 30,28 36,1

10
7,14 Izreki 21,30 Rim 8,31

11
Er 20,7 Ez 3,14

12
7,2 1 Ptr 3,14

13
29,22-23 1 Ptr 3,15

14
Ez 11,16 Lk 2,34 Rim 9, 32-33 1 Ptr 2,7-8 Otkr 21,22

15
28,13

926
ISAIJA
16
Dan 12,4 16

Isaija i vernite sledbenici Vrzi go svidetelstvoto i zape~ati

Mih 7,7 Avak 2,3 Ps 12,1

17 go otkrovenieto pred svoite u~enici.

17

18
7,3 8,1-3 1 Mojs 33,5 Ps 131,13 Evr 2,13

19
19,3 1 Car 28,3 4 Car 1,3

21
2 Mojs 22,28 Izreki 30,9

22
5,30 Mih 3,6

9,1
17,1-9 Is.N. 20,7 Mt 4,13-16

2
Mih 7,8 Lk 1,78-79 Jn 8,12 Efes 5,8

3
26,15 Ps 4,7 119,162 126,6 132,9

4
10,26-27 14,5.25 Sud 7,15-25 Er 30,8

I taka, jas se nadevam na Gospod, Koj go sokril liceto Svoe od domot Jakovov, na Nego se nadevam. 18 Ete, jas i decata {to mi gi dade Gospod, sme kako belezi i dokazi vo Izrail od Gospod Savaot, Koj `ivee na gorata Sion. 19 I koga }e vi re~at: Obratete se kon onie, {to izvikuvaat mrtovci, i kon ma|esnici, kon baja~i i onie {to govorat od stomak, toga{ odgovarajte: ne treba li narodot da se obrnuva kon svojot Bog? Se pra{uvaat li mrtvi za `ivi? 20 Dopra{ajte se do zakonot i otkrovenieto! Ako nekoi re~at deka ne e taka, toga{ za niv nema svetlina. 21 ]e skitaat tie po zemjata, `estoko ugnetuvani i gladni; i vo vreme na gladot }e se lutat, }e go navreduvaat svojot car i svojot Bog. 22 I }e se zagledaat ugore, i }e pogledaat kon zemjata; i ete - skrb i mrak, gusta temnina; i }e bidat frleni vo temninata. No nema sekoga{ da ima mrak tamu, kade {to sega toj e zgusten. Porane{noto vreme ja ponizi zemjata Zavulonova i zemjata Neftalimova; no podocne`noto - }e go vozveli~i krajmorskiot pat, od onaa strana na Jordan, neznabo`e~ka Galileja.

5 Za{to sekoja vojni~ka obuvka vo 6 vreme na vojna i obleka, izvalkana od 7,14 1 Mojs 3,15 krv, }e bidat predadeni na izgoruvawe, 49,10 4 Mojs za hrana na ognot. 24,17

Za Mesijata

6 Za{to dete ni se rodi - Sin ni se dade; vlasta e na ramewata Negovi, i }e Go nare~at: ^udesen Sovetnik, Bog si- 7 2 Car 7,16 len, Otec ve~en, Knez na mirot. Ps 71,7 7 Negovata vlast i mirot beskraen }e Lk 1,32-33 2,14 rastat vrz prestolot na David i vo carstvoto negovo, za da go utvrdi Toj i 8 55,10-11 da go zacvrsti preku sud i pravda otse- Er 23,29 ga pa doveka. Toa }e go napravi revnos9 ta na Gospod Savaot. 5,19

Mih 5,1-3 Zah 9,9 Ps 109,2 Lk 2,11 Jn 3,16

Kazna za Izrail Gospod mu ispra}a slovo na Jakov, toa sleguva vrz Izrail, 9 za da znae siot narod, Efrem i `itelite na Samarija, koi so gordost i nadueno srce velat: 10 Tulite padnaa, - }e gradime so delani kamewa; smokvite se ise~eni, }e gi zamenime so kedri. 11 ]e se krene Gospod protiv nego i neprijatelite na Recin, }e gi vooru`i neprijatelite negovi; 12 Aramejcite otkaj istok, Filistejcite otkaj zapad; }e go goltnat Izrail so polna usta. Pri seto toa gnevot Negov nema da se odvrati i rakata Negova }e ostane protegnata. 13 No narodot ne se obra}a kon Onoj, Koj go bie i ne pribegnuva kon Gospod Savaot. 14 Gospod }e mu ja prese~e na Izrail glavata i opa{kata, palmata i trskata vo eden den: 15 starecot i golemecot - toa e glavata; a prorokot - la`niot u~itel, e opa{ot. 16 Voda~ite na ovoj narod }e go dovedat vo zabluda, a vodenite od niv }e zaginat. 17 Zatoa Gospod nema da gi po{tedi mom~iwata negovi, i nema da se smili nad siracite negovi i vdovicite negovi; za{to site tie se licemeri i zlodejci, i ustata na site zboruva ne~esno.
8

Os 7,10

10
Mal 1,4 Izreki 16,18

11
7,16

12
5,25 10,4 Er 10,25 Mih 3,3 Avak 1,13 Izreki 30,14

13
31,1 Er 5,3-6 Os 7,10-15 Amos 4, 6-11 Sof 1,6

14
19,15 5 Mojs 28,13.44

Kraj na vojnite Narodot, koj odi vo temnina, }e vidi golema svetlina; vrz onie {to `iveat vo zemjata na smrtnata senka, }e bolsne svetlina. 3 Ti }e go umno`i{ narodot, }e ja zgolemi{ radosta negova. Toj }e se veseli pred Tebe, kako {to se veselat za vreme na `etva, kako {to se raduvaat pri delewe na plen. 4 Za{to jaremot, koj mu te`e{e, i `ezolot {to go porazuva{e, i stapot na negoviot ugnetuva~ - Ti }e gi skr{i{, kako vo denot na Midjan.
2

5
Ez 39,9 Ps 45,9 76,4

15
28,7 30,10 Er 14,14 Pla~ 2,14

16
3,12

17
Er 18,21

18
33,11-12 Sir 21,9 Jk 3,6

927
ISAIJA
19 Pri seto toa gnevot Negov nema da se
10,6 33,12 9 Kalno ne li e ona {to i Karkemi{? Hamat ne li e ona {to i Arpad? Samarija ne li e ona {to e Damask? 10 Bidej}i rakata moja zavladea so idolskite carstva, vo koi bea idolite pove}e otkolku vo Erusalim i Samarija, 11 nema li istoto toa da go napravam so Erusalim i so negovite kipovi, kako {to napraviv so Samarija i so nejzinite idoli? 12 A koga Gospod }e go izvr{i seto Svoe delo na gorata Sion i vo Erusalim, toga{ }e go kaznam plodot na gordelivoto srce na carot asirski i drskosta na visoko krenatite mu o~i. 13 Za{to re~e: So silata na Svoite race i so mudrosta na Svojot razum go napraviv toa, za{to sum umen: gi razmestiv granicite na narodite, i nivnite bogatstva gi ograbiv, 14 rakata Moja go ograbi bogatstvoto na narodite kako gnezda: kako {to gi zemaat ostavenite vo niv jajca, taka ja zagrabiv jas celata zemja, i nikoj so krilo ne mrdna, ni usta ne otvori, nitu pisna. 15 Se kreva li na golemo sekirata pred onoj {to se~e so nea? Se gordee li trionot pred onoj {to go dvi`i? Kako stap da se kreva protiv onoj {to go diga! Kako bo`em pra~ka se kreva protiv onoj, koj ne e drvo! 16 Zatoa Gospod Bog Savaot }e isprati nemo} na negovite zdravi lu|e, me|u prvencite na Negovata ~est - bes~estie, a vrz Negovata slava ogan na zlo }e se razgori. 17 Svetlinata na Izrail }e bide ogan, a negoviot Svetec - plamen, koj }e gi izgori i }e gi izede trweto negovi i bockite negovi vo eden den; 18 }e ja istrebi slavnata {uma negova i gradinata negova, od du{a do telo, i toj }e bide kako nemo}en, koj umira. 19 I drugite drvja od {umata negova }e bidat tolku malubrojni, {to duri i dete }e mo`e da im napravi popis.

9
8,4 36,19 37,13 1 Mojs 10,10 Amos 6,2.14

20
3,5 49,26 Er 19,9 Mih 7,5-6 Zah 11,9

21
7,1

10,1
Er 8,8 Ps 93,20-21

2
3,14 2 Mojs 22,21 5 Mojs 24,17 Amos 2,7 Izreki 22,22 Mudr 2,10

3
Er 5,31 Os 9,5.7 Sof 1,18 Jov 31,14

4
5,25 Er 15,2

5
14,24-27 30,31 Er 51,20-23

6
47,6 Mih 7,10 Zah 1,15 Ps 17,42

7
Mih 4,12

odvrati i rakata Negova }e ostane protegnata. 18 Za{to bezzakonieto kako ogan se razgorelo, goltnuva glog i trn i gori vo gorskite gastalaci, se krevaat stolbovi od dim. 19 Gnevot na Gospod Savaot }e ja izgori zemjata, narodot }e stane kako hrana za ognot, ~ovek nema da go po`ali bratot svoj. 20 ]e lapaat nadesno - i }e si ostanat gladni; }e jadat nalevo - i nema da se nasitat; sekoj }e go jade mesoto od svojata mi{ka: 21 Manasija - Efrem, i Efrem - Manasija, obajcata zaedno - Juda. Pri seto toa nema da se odvrati gnevot Negov, i rakata Negova }e ostane protegnata. Te{ko im na onie {to sozdavaat nepravedni zakoni i pi{uvaat ostri re{enija, 2 za da gi otstranat siromasite od pravosudieto i da gi ograbat pravata na slabite me|u Mojot narod, za da gi napravat vdovicite svoj plen i da gi grabaat siracite. 3 A {to }e pravite vie vo denot na posetata, koga smrtta }e dojde oddaleku? Kon kogo }e pribegnete za pomo{? Kade }e go ostavite bogatstvoto svoe? 4 Bez Mene tie }e se previvaat me|u okovanite i }e padnat me|u ubienite. Pri seto toa nema da se odvrati gnevot Negov, rakata Negova }e ostane protegnata.

10
37,12 Ps 20,8

11
Os 4,17 8,4

12
2,12 33,1 37,23 Ps 17,27 Izreki 6,17

13
37,24-25 5 Mojs 8,17 4 Car 17,6.24

10

15
29,16 37,26-27 45,9 Er 18,2-6 Rim 9, 20-21

16
1,24 17,4 26,11 Mih 6,10

17
5,24 9,13 27,4 33,12 37,36 Avd 1,18 Zah 12,6

8
36,9.18-20

Bo`jite nameri i Asirskiot car O, Asirijo, `ezol na Mojot gnev i bi~ na Moeto negoduvawe! 6 ]e go ispratam protiv ne~esen narod i protiv narodot na Mojot gnev, }e mu dadam povelba grabe` da grabi i plen da pleni i da gi gazi kako uli~na kal. 7 No toj nema taka da rasudi, srceto negovo nema da pomisli vaka; nemu na srce }e mu bide - da razurne i da istrebi mnogu narodi. 8 Za{to toj }e re~e: Neli se site carevi moi knezovi?
5

18
13,7 Ez 21,1-3 Ps 82,14

20
28,5 Os 5,13 Mih 3,11 2 Let 28,16-20

Mal broj }e se vrati I ete, vo toj den Izraileviot ostatok i spasenite od domot na Jakov nema
20

928
ISAIJA
21 ve}e da se potpiraat na onoj, koj gi po4,3 37,4.32 2 }e po~iva vrz Nego Duh Gospodov, duh na mudrost i razum, duh na sovet i krepost, duh na znaewe i bogobojazlivost; 3 }e se ispolni so strav Gospodov, }e sudi, ne spored toa kako {to o~ite Negovi gledaat; i }e gi re{ava delata, ne spored toa kako {to u{ite Negovi slu{aat. 4 Toj }e im sudi na siromasite po pravda, i delata na stradalnicite vo zemjata }e gi re{ava spored vistinata; so zborot od ustata Svoja }e ja porazi zemjata, so di{eweto na ustata Svoja }e go ubie ne~esniot. 5 Pojas na polovinata Negova }e bide pravdata, a pojas na bedrata Negovi vistinata. 6 Toga{ volk }e `ivee so jagne, leopardot }e le`i zaedno so jare; tele, lav~e i vol }e bidat zaedno, i malo dete }e gi vodi. 7 Krava }e pase so me~ka, nivnite mladi }e le`at zaedno; lavot }e jade slama kako volot. 8 Novoroden~e }e igra nad zmiina dupka, dete }e protega raka kon zmiino gnezdo. 9 Nema da pravat zlo i {teta po celata Moja sveta gora, za{to zemjata }e bide polna so poznavawe na Gospod, kako {to vodite go polnat moreto.

11,1
4,2 Er 23,5 Ps 72 Rim 15,12 Otkr 22,16

22
48,19 1 Mojs 22,17 32,13 Os 2,1 Rim 5, 20-21 9,27

23
28,22 Ez 7,2 Sof 1,18 Dan 9,27

24
14,24-27 30,27-33 31,4-9 37,6.22-29 2 Mojs 5,14-16

25
31,8-9 Ez 5,13 6,12 13,15

26
9,3 30,31-32 2 Mojs 14,16 Sud 7,25

27
14,25

28
1 Car 13,2.5 14,5 Neem 7,31 11,31

29
Is.N. 18,25-28 1 Car 1,19 7,17 14,2.5.16 15,34

30
1 Car 25,44 Er 1,1

32
1,8 1 Car 21,1 Neem 11,32

razi, no prostosrde~no }e polo`at nade` vo Gospod, Svetecot Izrailev. 21 Ostatokot }e se vrati, ostatokot na Jakov, }e se vrati kon Silniot Bog. 22 Za{to, iako tvojot narod, Izraile, e kolku morskiot pesok, samo ostatokot negov }e se obrati; re{enieto za istrebuvawe e preispolneto so pravda; 23 za{to re{enoto istrebuvawe }e go izvr{i Gospod Bog Savaot, po celata zemja. 24 Poradi toa, vaka veli Gospod Bog Savaot: Narode Moj, {to `ivee{ na Sion, ne pla{i se od A{ur koga toj }e te udira so palka i }e go krene stapot protiv tebe, kako Egipet. 25 U{te malku, sosema malku, - i Mojot gnev }e mine, jarosta Moja }e se svrti da gi istrebi. 26 I }e krene Gospod Savaot bi~ vrz nego, kako koga go porazi Midjan kaj karpata Orev, ili kako koga go protegna stapot vrz moreto, }e go krene kako vrz Egipet. 27 Vo toj den }e bide simnat od tvoite ramewa tovarot negov, i jaremot negov od tvojot vrat; jaremot }e se skr{i od debelina. 28 Toj doa|a vo Ajat, go minuva Migron, tovari vo Mihmas. 29 Tie minuvaat klisuri; vo Geva no}evaat; Rama se trese; Giva Saulova se razbega. 30 Vikaj so glas }erko Galimova; neka te ~ue Lais, Odgovori $, Anatote! 31 Madmena se razbega, `itelite na Gevim brzaat da pobegnat. 32 U{te eden den }e prestojuva toj vo Nov; so rakata svoja ja zapla{uva gorata Sion, erusalimskiot rid. 33 Ete, Gospod Bog Savaot so stra{na sila }e gi otkine grankite na drvjata, vrvovite }e im gi prese~e, visokite na zemja }e gi sobori. 34 I gorskiot ~estar Toj }e go ise~e so sekira, - a Livan }e padne od Semo}niot. Za Mesijata i za Negovoto carstvo na mirot I }e potera fidanka od Jeseevata pewu{ka, i steblo }e izrasne od nejziniot koren;

2
9,5 32,15 42,1 2 Car 23,2 Mt 3,16 Jn 1,32-33 Dela 10,38 1 Ptr 4,14

3
9,6 2 Car 14,17 Jn 7,24

4
32,1-2 Amos 2,7 8,4 Ps 71,4 2 Sol 2,8 Otkr 2,16 19,11.15

5
Ps 142,1 Efes 6,14

6
65,25

7
65,25

8
Os 2,20 Ps 90,13 Jov 5,22

34
9,17 Er 46,23 Naum 1,4 Zah 11,1-2 Ps 73,5

11

Bo`jiot narod }e se vrati doma 10 Vo onoj den kon Jeseeviot koren, koj }e stane kako zname na narodite, }e se obratat neznabo{cite, `iveali{teto negovo }e mu bide slava. 11 Toga{ Gospod pak }e ja krene rakata Svoja, za da Si go vrati ostatokot od narodot Svoj, - ona {to ostana vo Asirija, i vo Egipet, i vo Patros, i vo Ku{, i vo Elam, i vo Senaar, i vo Hamat, i ostrovite morski. 12 I }e krene zname kon neznabo{cite i }e gi sobere progonetite Izrailci; raseanite Judejci }e gi povika od ~etirite zemni krai{ta. 13 ]e se prekrati zavista Efremova; koi neprijatelstvuvaat protiv Juda, }e bidat istrebeni, Efrem nema da mu zaviduva na Juda, a Juda nema da go pritesnuva Efrem.

9
40,5 Er 31,33-34 Avak 2,14 3,3

10
2,2-3 5,26 Rim 15,12 Otkr 22,16

11
27,13 2 Mojs 3,20 Er 23,7-8 Zah 10,10

12
5,26 18,3 49,22 Ez 11,17 Os 2,2 Ps 146,2

13
Er 3,18 Os 2,2

929
ISAIJA
14 I }e poletaat vrz ple}ite na Filistejcite kon zapad, }e gi ograbat site narodi na Istok; }e stavat raka vrz Edom i Moav, i sinovite Amonovi }e im bidat podanici. 15 15 ]e go isu{i Gospod zalivot na 10,32 42,15-16 Egipetskoto More, }e ja protegne rakata Svoja vrz Rekata preku silniot Svoj 16 vetar i }e ja razbie na sedum rakavi, 35,8 40,3 taka {to so obuvki da mo`at da gi mi43,19 49,11 nuvaat. 16 Toga{ za ostatokot od Negoviot na57,14 62,10 rod, koj }e ostane vo Asirija, }e ima 2 Mojs 14,22 {irok pat, kako {to be{e toa za IzraMih 7,15 Varuh 5,7 ilcite koga izleguvaa od egipetskata zemja.

14

14,28-32 25,10-12 34,5-15 Er 49,2.28 Ps 59,8

{um na carstva i narodi, sobrani zaedno, Gospod Savaot ja pregleduva gotovata vojska za vojna. 5 Idat od dale~na strana, od krajot na neboto, Gospod i orudijata na Negoviot gnev, za da ja sotrat celata zemja. 6 Lipajte, za{to denot Gospodov e blizu, - ide kako razurnuva~ka sila od Semo}niot. 7 Zatoa racete na site }e papsaat, srceto na sekoj ~ovek }e se stopi. 8 Tie }e se ispla{at, gr~evi i bolki }e gi opfatat; }e se ma~at kako rodilka, za{emeteni }e gledaat edni vo drugi, licata }e im plamnat. ]e nema milost Ete, denot Gospodov doa|a lut, so gnev i plamnata jarost, za da ja pretvori zemjata vo pustina i da gi istrebi od nea gre{nicite nejzini. 10 Yvezdite nebeski i svetilata nema da davaat od sebesi svetlina; sonceto }e se zamra~uva pri izgrevaweto svoe; i mese~inata nema da sveti so svetlinata svoja. 11 Jas }e go kaznam svetot za zloto, i ne~esnite - za nivnite bezzakonija; }e go premavnam visokoumstvoto na gordite i }e ja ponizam naduenosta na ugnetuva~ite; 12 }e napravam taka, {to lu|eto da bidat poretki od ~isto zlato, a ma`ite poretki od ofirsko zlato. 13 Zatoa }e go zatresam neboto, zemjata }e se pomesti od mestoto svoe poradi jarosta na Gospod Savaot, vo denot na plamnatiot gnev Negov. 14 Toga{ sekoj kako podgoneta srna i kako napu{tena ovca }e se vrati kon narodot svoj, sekoj }e izbega vo zemjata svoja. 15 Kogo }e go stasaat, }e bide proboden; i kogo }e go fatat, }e zagine od me~. 16 Novoroden~iwata nivni }e bidat sma~kani pred o~ite nivni; ku}ite nivni }e bidat razgrabeni, i `enite nivni obes~esteni. 17 Ete, Jas }e gi krenam protiv niv Midjanite, koi ne go cenat srebroto i ne lakomat za zlato.
9

5
Er 50,25

6
Ez 30,2-3 Joil 1, 13-15 Amos 5,18

7
Er 6,24 Ez 7,17 Sir 48,19

8
21,3 26,17 29,9 Er 4,31 Avak 1,5 Jov 26,11

9
34,8 Er 4,7 Joil 3,3 Naum 1,6 Sof 1,15

12,1
Er 33,11 Ps 117,21

2
2 Mojs 15,2 Ps 26,1

3
55,1 Sud 5,11 Joil 4,18 Jn 4,1.14

4
Ps 104,1 148,13

6
52,8-9 Sof 3,14 Zah 2,13 Ps 66,4

13,2
5,26 Er 51,25

3
Joil 4,9

Blagodarstvena pesna na spasenite Vo onoj den }e re~e{: ]e Te slavam, Gospodi! Ti mi be{e gneven, no go odvrati gnevot Svoj i me ute{i. 2 Ete, Bog e moeto spasenie; na Nego se nadevam; i ne se pla{am; za{to Gospod e mojata sila, Gospod e mojata pesna; Toj mi e spasenie. 3 Toga{ so radost }e crpite voda od izvorite na spasenieto, 4 vo toj den }e re~ete: Slavete Go Gospoda, povikuvajte Go imeto Negovo; razglasuvajte gi me|u narodite delata Negovi; napomnuvajte deka imeto Negovo e golemo; 5 pejte Mu na Gospod, za{to Toj napravil ne{to golemo - neka go znaat toa po celata zemja. 6 Veseli se i raduvaj se, `itelko Sionova, za{to, golem e me|u tebe Svetecot na Izrail.

12

10
Er 4,23 Ez 32,7 Amos 8,9 Jov 9,9 Mt 24,29

11
2,11 25,4-5 29,5 Ps 53,4

12
3 Car 9,28 Ps 44,9 Jov 22,24 Sir 7,18

13
Agej 2,6 Jov 9,6 26,11 Sir 16,18

14
Er 50,16 51,9 Ez 34,5 Mk 6,34

4
Er 49,14 Joil 3,8 Ps 2,1

Vavilon }e bide kaznet Proro{tvo za Vavilon, {to go izre~e Isaija, sinot na Amoc. 2 Krenete zname na gola planina, izdignete glas, mavnete im so raka da navlezat niz knezovskite porti. 3 Jas im dadov povelba na Moite izbranici i gi povikav da go ispolnat gnevot Moj Moite junaci, koi se raduvaat na veli~ieto Moe. 4 Golem {um ima po planinite, kako bo`em od mnogubroen narod, buntoven

13

15
Er 51,20-23 Os 14,1 Zah 12,10

16
4 Car 8,12 Os 10,14 Zah 14,2 Ps 136,9

17
45,13 Er 51,11

930
ISAIJA
18
Er 51,3 Mih 6,7 18 Nivni lakovi }e gi porazat mladite i nema da so`alat ni plod vo utroba; o~ite nivni nema da se smiluvaat 19 nad decata. 8 i kiparisite se raduvaat za tebe i kedrite levanonski, velej}i: otkako padna ti, nikoj ne doa|a da n# se~e. 9 Podzemjeto odozdola se razdvi`i zaradi tebe, za da te pre~eka pri tvoeto vleguvawe; so tebe se razbudija site voda~i na zemjata, izmestuvaj}i gi site carevi neznabo`e~ki od prestolite nivni. 10 Site tie }e ti govorat: i ti stana bessilen kako nas! I ti stana sli~en na nas. 11 Gordosta ti e simnata vo pekolot, so siot tvoj {um; pod tebe ima gnile` za postilka, a crvi se tvojata pokrivka. 12 Kako padna ti od neboto, Denice, sine na zorata! Se razbi od zemjata ti, koj gi ugnetuva{e narodite. 13 A vo srceto svoe si vele{e: ]e se iska~am na neboto, }e go izdignam prestolot svoj pogore od Bo`jite yvezdi i }e sednam na gorata vo soborot na bogovite, na krajot od severot; 14 }e se iska~am do visinite na oblacite, }e bidam ramen na Sevi{niot. 15 No ti si soboren vo pekolot, vo dnoto na jamata. 16 Onie {to }e te vidat, }e se zagledaat vo tebe, }e si re~at za tebe: toa li e ~ovekot, koj zemjata ja razni{uva{e i carstva potresuva{e, 17 vselenata vo pustina ja pretvori i gi razru{uva{e gradovite nejzini, robovite ne gi pu{ta{e po domovite nivni? 18 Site carstva na narodite, site po~ivaat so ~est, sekoj vo svojata grobnica; 19 a ti si frlen nadvor od grobot kako otpadok, pokrien so ubieni, pogubeni so me~, {to gi spu{taat vo kameni grobnici, - kako izgazen trup, 20 nema da se soedini{ so niv vo grobot; za{to ti ja razori zemjata svoja, go ubi narodot svoj: plemeto na zlodejcite nikoga{ nema da se spomne. 21 Gotvete klawe za sinovite negovi poradi bezzakonieto na tatkoto nivni, za da ne vostanat i da ne zavladeat so zemjata i da ne ja napolnat vselenata so neprijateli. 22 I }e stanam protiv niv, - veli Gospod Savaot, - i }e go istrebam imeto

8
55,12 4 Car 19,23 Ez 31,16

Er 49,18 51,41 Sof 2,9

20
34,10-17

21
3 Mojs 17,7 Er 50,39 Otkr 18,2

22
34,13 Er 50,39 Ez 22,4 Ps 101,13

14,1
56,3.6 61,5 Ez 37,14 Zah 2,14

Gospod }e go uni{ti Vavilon 19 I Vavilon, ukrasot na carstvata, gordosta na Haldejcite, }e bide soboren od Boga, kako Sodom i Gomora, 20 nema da se naseli nikoga{, vo nego nema da ima `iteli od rod vo rod; nema Arapin da go raspne {atorot svoj, ov~ari tamu so stadata svoi nema da pladnuvaat. 21 No vo nego }e `iveat yverovi; buvovi }e se naselat vo nivnite domovi, i jarci }e potskoknuvaat i }e igraat. 22 ^akali }e vijat vo dvorcite nivni i hieni vo domovite za veselba. A }e dojde negovoto vreme, blizu e, denovite negovi nema da zadocnat.

9
4 Mojs 16,33 Ez 32,18-32

11
Jov 21,26 Sir 10,11

12
Lk 10,18 Jn 12,31 Otkr 8,10 9,1 12,9 22,16

13
Er 51,53 Ps 47,2 139,8 2 Mak 9,10 Lk 10,15

Bo`jiot narod }e se vrati Blisku e vremeto negovo, nema da zadocnat dnite negovi; za{to 3 Gospod }e go pomiluva Jakov i pak }e go 2 Mojs zasaka Izrail; }e gi naseli vo zemjata 33,14 Is.N. 1,13 nivna, }e se prisoedinat kon niv tu|in22,4 ci i }e se prilepat kon domot Jakovov. Er 30,10 2 ]e gi zemat narodite i }e gi odve4 dat na mestoto nivno; domot Izrailev Er 50,23-24 }e gi prisvoi na zemjata Gospodova kaEz 26,17 Avak 2,6 ko robovi i robinki, }e gi zeme vo plen Pla~ 1,1 svoite pleniteli i }e vladee nad svoOtkr 18, 9-19 ite ugnetuva~i.
49,22 66,20 Sof 2,9 Zah 2,13

14
1 Mojs 3,5 Ez 28,2 Dan 11,36 2 Sol 2,4

14

15
Ez 31,16-18 32,18-32 Mt 11,23

18
Jov 3,15

19
34,3 Er 8,1 22,19 31,40

20
1,4

Smrt na Vavilonskiot car 3 Vo onoj den, koga Gospod te ottrgna od skrbta tvoja, od stravot i od te{ko7 to ropstvo, pod koe be{e zaroben, 44,23 4 ti }e zapee{ pobedni~ka pesna proEr 51,48 Avak 2,20 tiv vavilonskiot car i }e re~e{: kako Otkr 18,20 19,1-2 is~ezna ma~itelot i prekina tiranijata! 5 Gospod go skr{i `ezolot na ne~esnite, skiptarot na vladetelite, 6 koj jarosno gi porazuva{e narodite so beskrajni udari, gnevno vladee{e nad plemiwata svoi so nezadr`livo progonuvawe. 7 Celata zemja zdivna, po~iva, voskliknuva od radost;
9,4 Er 48,17 Ps 124,3

21
2 Mojs 34,7

22
4,3 4 Mojs 10,35 Ps 11,5 68,2 Jov 18,19

931
ISAIJA
23 na Vavilon i celiot ostatok - i sin, i
34,11 Sof 2,14 3 Po ulicite negovi se prepa{uvaat 3 so vre}i{ta; po pokrivite negovi i 22,12 Er 48,38 plo{tadite site pla~at, vo solzi to- Ez 27,31 Jona 3,6-8 nat. 4 Pi{ti Esevon i Elale; glasot niv- 4 ni se slu{a duri do Jahca; po niv i voj- 16,7 4 Mojs nicite na Moav pla~at, du{ata mu se 21,23 Is.N. 9,10 branuva vo nego. 13,17.18.21

vnuk, veli Gospod. 23 ]e im go dadam vo posed na e`ovite 24 i mo~uri{tata, }e go izmetam so istre40,8 Izreki buva~ka metla, veli Gospod Savaot.
19,21

25
9,3 10,27 Ps 43,5 24

Asirija }e bide kazneta So kletva veli Gospod Savaot: Kako {to namisliv, taka i }e bide; kako {to re{iv, taka i }e stane, 25 za da go pogubam A{ur vo Mojata zemja i da go izgonam od Moite gori; }e padne od niv jaremot negov, i tovarot }e se simne od ramewata nivni. 26 Takvo e re{enieto, opredeleno za celata zemja, i eve ja rakata, protegnata vrz site narodi; 27 za{to Gospod Savaot re{il, i koj mo`e da go izmeni toa? Rakata Negova e protegnata, - i koj }e ja vrati? Filistejcite }e bidat kazneti

Pla~ po Moav Pla~e moeto srce za Moav; begaat od nego kon Sigor, do Eglat[eli{ija; se iska~uvaat so pla~ewe na Luhit; po horonaimskiot pat krevaat stra{en vik; 6 za{to vodite na Nimrim preseknaa, livadite se isu{ija, trevata izgore, zelenilo ne ostana; 7 zatoa tie gi prenesuvaat od onaa strana na Arabiskata reka ostatocite od imotot i ona, {to go sobrale. 8 Za{to pisokot se raznesuva po site predeli na Moav, pla~ot negov stignuva duri do Eglaim, pla~ot negov stignuva do BeerElim; 9 bidej}i vodite na Divon se napolnija so krv, i Jas }e ispratam vrz Divon u{te ne{to - lavovi vrz izbeganite od Moav i protiv pre`iveanite vo zemjata. Moavcite begaat vo Judeja Ispra}ajte jagniwa za vladetelot na zemjata, ispra}ajte od sala vo pustinata kon planinata na }erkata Sionova; 2 za{to }erkite na Moav pri Arnonskite brodovi }e bidat sli~ni na ptica skitnica, isfrlena od gnezdoto. 3 Daj sovet, donesi re{enie; zasen~i n# so senkata svoja srede pladne kako no}e, prikrij gi isteranite, ne predavaj gi skitnicite. 4 Neka po`iveat kaj tebe moite isterani Moavci; bidi im zakrila od graba~i: za{to ugnetuva~ot nema da go pu{tam; grabe`ot }e prestane, ugnetuva~ite }e is~eznat od zemjata. 5 I prestolot }e se utvrdi so milost, i na nego }e sedne so vernost, vo Davidoviot {ator, sudija, koj bara pravda i se stremi kon pravosudie.
5

Er 48,34

26
Sof 3,8

5
16,11 1 Mojs 19,22 Er 48,5. 34-36

27
Dan 4,32

29
10,5.20 59,5 2 Let 28,18

7
44,4 Jov 40,21

30
29,19

8
4 Mojs 21,16

31
20,1 Er 1,13

9
4 Car 17,25

28 Vo godinata, koga umre carot Ahaz, ima{e vakvo proro~ko slovo: 29 Nemoj da se raduva{, zemjo filistejska deka e skr{en `ezolot, koj te po15,1 razuva{e, za{to od zmiskiot koren }e 4 Mojs izleze otrovnica i plodot nejzin }e bi21,28 de zmej {to leta. Er 48,45 30 Toga{ najbednite }e bidat nahraneEz 25,8-11 Amos 2,1-3 ti, nemo}nite }e si po~ivaat vo bezo2 pasnost; a tvojot koren so glad }e go Er 48,37 umoram, i toa }e go ubie tvojot ostatok. Ez 7,18 31 Pla~ete, porti, vikaj grade, na Amos 8,10 glas! ]e se razdrobi{ ti, cela zemjo filistejska; za{to od sever ide dim, nema izmoren vo nivnite vojski. 32 A {to }e soop{tat izvestuva~ite narodni? - Toa deka Gospod go utvrdil Sion, i deka vo nego }e najdat zasolni{te siromasite od narodot Negov. Sof 3,12 Ps 86,5 102,17

32

16,1
Er 49,16

2
Is.N. 12,2 Er 4,25

3
Ps 146,2

5
2 Car 7,13 Er 23,5 Ps 9,7.8 89,15 Izreki 25,5

16

Prorokuvawe za propasta na Moav Proro{tvo za Moav. Taka! No}e }e bide razoren ArMoav i uni{ten; taka! No}e }e bide razoren KirMoav i uni{ten! 2 Toj se iska~uva vo hramot divonski za da pla~e na viso~ina; Moav lipa nad Nevo i Medeva; site tie se so istri`eni glavi, site so izbri~eni bradi.

15

932
ISAIJA
6
Er 48,29 Ez 25,8 Sof 2,8

Gordelivosta na Moav e skr{ena Sme slu{ale za gordosta na Moav, prekumerna gordost, za negovata naduenost i visokomernost i za negovoto besneewe: prazna e falbata negova. 7 Zatoa Moav }e zapla~e; site }e pla~at za Moav, po kola~iwata od suvo grozje od KirHare{et, }e pla~at dotol~eni. 8 Za{to Esevonskite poliwa se isu{ija, kako i lozjata vo Sivia; golemcite na narodite gi istrebija najdobrite lozja, koi dostignaa do Jazer, se prostiraa po pustinata; lastarite se {irea, preminuvaa od onaa strana na moreto. 9 Poradi toa jas }e pla~am za lozjata sivmanski so pla~ot na Jazer, }e gi oblevam so solzite svoi, Esevone, i Elale; za{to po tvojot grozdober i po tvojata `etva nema pove}e {umna radost. 10 Is~eznaa od plodonosnata zemja radosta i veselbata, po lozjata ne peat nitu se raduvaat; lozarot ne gme~i grozje vo sadovi: Jas gi prekrativ veselbite. 11 Zatoa mojata vnatre{nost stenka po Moav kako harfa, a srceto moe za KirHeres. 12 No i da se javi Moav i do umor da odi po idolskite svetili{ta, i da dojde pri svetili{teto svoe, da se moli, pak ni{to nema da mu pomogne. 13 Toa e slovoto, {to Gospod odamna go be{e iska`al za Moav. 14 A sega vaka veli Gospod: Po tri godini, smetaj}i naemni~ki godini, veli~ieto na Moav }e bide ponizeno so seto golemo mno`estvo negovo, a ostatokot }e bide mnogu mal i nezna~aen. Damask }e bide kaznet Proro{tvo za Damask. Ete, Damask se isklu~uva od brojot na gradovite i }e bide kup od urnatini. 2 Gradovite Aroerski }e bidat napu{teni, - }e ostanat za stadata, {to }e si po~ivaat tamu i nema da ima koj da gi pla{i.
6

7
15,3 Er 48,20

3 Nema da ima pove}e Efremova tvr- 3 dina, ni damasko carstvo i ostatokot od 4,3 7,8 Aram; so niv }e stane isto, {to stana so slavata na sinovite Izrailevi, veli 4 10,16 Gospod Savaot. 1 Car 4,21

8
Er 48,32

9
Er 25,30 51,14

10
Er 48,33

11
15,5 Er 48,31.36 Pla~ 1,20 2,11

12
Er 48,13

14
21,16 Er 48,2

17,1
25,2 Er 49,23-27 Amos 1,3-5

2
3 Mojs 26,6 Er 7,33 Sof 3,13

5 Grev i stradawe Is.N. 15,8 4 Vo onoj den }e se namali slavata na 18,16 Jakov, i polnoto telo negovo }e oslab- 6 ne. 24,13 5 ]e bide kako po sobranoto `ito od `etvarot, koga rakata negova }e gi o`- 7 51,13 nee klasovite i koga }e gi soberat kla- Mih 7,7 sovite vo Refaimskata Dolina. 8 6 I }e ostanat vo nego, kako {to sta2 Mojs nuva pri tresewe maslinki, dve - tri 34,13 zrna da ostanat na samiot vrv ili ~eti- Mih 5,12 ri - pet na plodnite granki, veli Gos- 10 44,8 pod, Bog Izrailev. 7 Vo onoj den }e go svrti ~ovek pogle- 5 Mojs 32,4 Er 2,32 dot svoj kon svojot Sozdatel, o~ite ne- 3,21 Ez 22,12 govi }e bidat upraveni kon Svetecot Os 8,14 Mih 7,13 Izrailev; 8 i nema da svrti o~i kon `rtvenici- Ps 17,2 te, delo na racete svoi; nema da go po- 11 15,18 gledne ona {to go napravile prstite Er Mih 1,9 negovi, idolite na A{era i idolite na 12 sonceto. 9 Vo onoj den utvrdenite negovi gra- 28,2 Er 6,23 dovi }e bidat kako urnatini vo gori i 50,42 po planinski vrvovi, ostaveni pred si- 13 novite Izrailevi i s# }e bide pusto. 8,7 10 Za{to ti Go zaboravi Boga na tvoe- Ps 1,4 83,14 to spasenie, ne se se}ava{e na Karpata na tvoeto zasolni{te; zatoa ti si uredil gradini za veselbi i si nasadil pra~ki vo tu|i lozja. 11 Vo denot, koga sade{e, ti se gri`e{e nasadenoto da raste, i poseanoto od tebe da cuti; no vo denot koga }e sobira{, }e nema kup `etva, tuku golema `alost.

17

Bog go brani Svojot narod O, {um od mnogu narodi! [umat tie kako {to {umi moreto. Vikawe na plemiwa! Vikaat tie kako {to bu~at bujnite vodi. 13 Vikaat narodite kako {to bu~at bujnite vodi; no Toj gi zapla{i, - i tie izbegaa daleku; bea razgoneti kako pleva po planinite od vetar i kako prav od vior.
12

933
ISAIJA
14
33,1-2 Ez 39,10 Ps 29,5 14 Ve~erta - eve u`as, no pred utroto ve}e gi nema. Takov e delot na na{ite graba~i, `drepkata za na{ite razru{iteli. 3 Duhot na Egipet }e iznemo{ti vo 3 nego, }e gi razru{i namerite negovi, - 8,19 3 Mojs i }e pribegnat tie kon idoli i ma|es- 19,31 54,9 nici, kon onie {to povikuvaat mrtov- Ps Er 46,26 ci i kon baja~i. Ez 30,10.11 4 ]e gi predadam Egip}anite vo race5 te na `estok vladetel, svirep car }e 42,15 vladee nad niv, - veli Gospod Bog Sava- 50,2 Er 51,36 ot. Ez 30,12

18,1
11,11 Sof 3,10

2
45,14 57,9

3
5,26 Joil 2,1

4
57,15 Os 5,15 Ps 32,14 133,3 2 Let 6,30

5
Jn 15,2

6
37,36 Er 12,9

7
26,2 56,4-7 5 Mojs 12,5 Sof 3,10 Ps 67,29 Dela 8,27

19,1
13,7 5 Mojs 33,26 Ps 67,4 104,3

2
3,5 Mt 24,7 Mk 13,8 Lk 21,10

Etiopija }e bide kazneta Te{ko $ na zemjata, koja mafta so krilja od onaa strana na etiopskite reki, 2 koja ispra}a glasnici po more i rogozeni ~unovi po vodite! Odete, brzi glasnici, pri narod jak i bodar, pri narod stra{en od po~etokot do denes, pri narod zdrav i koj s# pobeduva, ~ija zemja reki ja prese~uvaat. 3 Site vie, {to ja naseluvate vselenata i `iveete na zemjata, gledajte koga }e se krene zname na planinite, koga }e zatrubi trubata! 4 Za{to, taka mi re~e Gospod: Jas gledam spokojno od Svoeto `iveali{te, kako svetla `ega - po do`d, kako oblak rosa - pri `etven pripek. 5 Za{to pred grozdober, koga grozjeto }e procuti, i grozdot }e po~ne da uzreva, Toj }e gi ise~e so no`e pra~kite i }e gi otstrani, i }e gi iskastri fidankite. 6 ]e ostavat s# na grablivite planinski ptici i na polskite yverovi: i ptici }e letaat tamu, a polskite yverovi tamu }e zimuvaat. 7 Vo ona vreme }e bide prinesen dar na Gospod Savaot od narod jak i bodar, od narod stra{en od po~etokot do denes, od narod zdrav {to gazi drug narod, ~ija zemja reki ja prese~uvaat, - kaj mestoto, kade {to e imeto na Gospod Savaot vrz gorata Sion.

18

Maki za krajbre`jeto na Nil 5 I vodite vo moreto }e is~eznat, rekata }e sekne i }e presu{i; 6 rekite }e namalat, kanalite egipetski }e stanat maluvodni i }e se isu{at; rogozinata i trskata }e ovenat. 7 Nivite kraj rekata, po bregovite na rekata, i s# {to e poseano kraj rekata }e se isu{i, }e bide razveano i }e is~ezne. 8 I }e zapla~at ribari, }e vikaat site {to frlaat jadici vo rekata, {to postavuvaat mre`a vo vodata, site }e bidat o~ajni; 9 }e se voznemirat onie, {to obrabotuvaat len i {to tkaat beli platna; 10 mre`ite }e bidat skinati, i site {to dr`at ribnici za `iva riba - }e padnat so duhot.
11

Jov 14,11

7
2 Mojs 10,19 Jov 8,11

8
Os 4,3

11
30,4 1 Mojs 41,8 3 Car 5,9 Er 49,7 Mudr 17,7

12
Er 2,28

13
Er 2,16

14
24,20 28,7 29,10 1 Car 16,14 3 Car 22,19-23 Er 48,26

Prorokuvawe za propasta na Egipet Proro{tvo za Egipet. Ete, Gospod }e sedne na lesen oblak i }e dojde vo Egipet. I pred liceto Negovo }e zatreperat idolite egipetski, a srceto na Egipet }e se stopi vo Nego. 2 ]e vooru`am Egip}ani protiv Egip}ani, - i }e se bijat brat protiv brat i prijatel protiv prijatel, grad so grad, carstvo so carstvo.
2 19,13. Memfis.

19

Bespomo{ni egipetski voda~i Da! Se izbezumija knezovite coanski; sovetot na mudrite faraonovi so- 15 vetnici stana bezumen. Kako }e mu ka- 9,13 `ete na faraonot: Jas sum sin na mudrecite, sin na drevnite carevi? 12 Kade se tie? Kade se tvoite mudreci? Neka ti ka`at tie sega; neka doznaat {to opredelil Gospod Savaot za Egipet? 13 Se izbezumija knezovite coanski; se izmamija knezovite na Nof2, go zavedoa Egipet voda~ite na negovite plemiwa. 14 Gospod sprovede vo niv za{emeten duh, - go dovedoa Egipet vo zabluda vo site negovi dela, kako pijan koga povra}a. 15 I nema da ima vo Egipet takvo delo, koe bi mo`ele da go izvr{at glavata i opa{kata, palmata i trskata.

934
ISAIJA
16 Vo onoj den Egip}anite }e bidat kako `eni; }e zatreperat i }e se upla18 {at od dvi`eweto na rakata na Gospod 65,16 Savaot, {to Toj }e ja krene protiv niv. Er 12,16 17 Zemjata Judina }e stane u`as za 20 Egipet, koj se se}ava na nea, toj }e za8,18 treperi od re{enieto na Gospod 2 Mojs 2,23 Savaot, {to go opredelil Toj za nego. Er 50,37

16

21

2 Mojs 6,3 Ez 6,14 13,14.21 35,11

Gospod }e gi blagoslovi Egipet, Asirija i Izrail

18

}e se kolnat vo Gospod Savaot; edniot 24 }e se nare~e grad na sonceto. 1 Mojs 12,2 19 Vo onoj den }e ima `rtvenik na Zah 8,13 Gospod srede egipetskata zemja i spo25 menik na Gospod - vo nejzinite predeli. 5 Mojs 32,9 20 Toj }e bide znak i svedo{tvo za Ps 27,9 Gospod Savaot vo egipetskata zemja, za{to tie }e vikaat kon Gospod od 20,1 ugnetuva~ite, i Toj }e im donese spasi4 Car 18,17 tel i zastapnik, i }e gi spasi. 21 I Gospod sam }e se javi vo Egipet; vo toj den Egip}anite }e Go poznaat Gospoda i }e prinesat `rtvi i darovi, }e Mu dadat vetuvawa na Gospod i }e gi ispolnat. 22 I }e go porazi Gospod Egipet - }e go porazi i }e go isceli: tie }e se obratat kon Gospod - i Toj }e gi ~ue i }e gi isceli. 23 Vo toj den }e ima {irok pat od Egipet do Asirija; i A{ur }e doa|a vo Egipet i Egip}ani vo Asirija; i Egip}ani zaedno so Asircite }e Mu slu`at na Gospod. 24 Vo onoj den Izrail }e bide tret so Egipet i so Asirija; blagoslov }e ima na zemjata, 25 koja Gospod Savaot }e ja blagoslovi, velej}i: Blagosloven da e Mojot narod - Egip}anite, deloto na racete Moi - Asircite, i nasledstvoto Moe Izrail. Za pobedata na Asirija nad Egipet i Etiopija Vo godinata, koga vrhovniot vojskovodec dojde vo A{dod, bidej}i be{e praten od asirskiot car Sargon i vojuva{e protiv A{dod i go

Os 6,1

22 ta zemja }e govorat na hananski jazik, i

Vo onoj den pet grada vo egipetska-

prezede, 2 vo isto toa vreme Gospod Mu ka`a na Isaija, sinot na Amoc, vaka: Odi i simni go vre}i{teto od bedrata svoi i sobuj gi obuvkite od nozete svoi. Taka i napravi: ode{e gol i bos. 3 Toga{ re~e Gospod: Kako {to slugata Moj Isaija odi gol i bos tri godini, kako znak i ozna~uvawe za Egipet i Etiopija, 4 taka asirskiot car }e povede zarobenici od Etiopija, mladi i stari, goli i bosi i so razgoleni bedra, za sram na Egipet. 5 Toga{ }e se vxa{at i zasramat poradi Etiopija, nivnata nade`, i poradi Egipet, so koj se falea. 6 I vo toj den `itelite }e re~at za onaa zemja: Ete kakvi bile onie, na koi se nadevavme i pri koi pribegnavme za pomo{, za da se spasime od asirskiot car! A nie, kako da se spasime?' Prorokuvawe za propasta na Vavilon, Edom i Arabija Proro{tvo za krajmorskata pustina. - Kako {to burite navaluvaat od Negev, taka doa|a toa od pustinata, od stra{nata zemja. 2 Stra{na gletka mi be{e poka`ana: graba~ grabi, pusto{nik opusto{uva; odi Elame, opsaduvaj Midijo: na site vozdi{ki }e im stavam kraj. 3 Od toa bedrata mi treperat; maki me obzedoa, kako maki na rodilka. Zaglu{en sum od toa {to slu{am; voznemiren sum od ova {to go gledam. 4 Srceto mi treperi: mornici me obzemaat; radosnata moja no} stana u`as za mene. 5 Gotvat trpeza, postilaat pokrivki, jadat, pijat. Stanuvajte, knezovi, nama~kajte gi {titovite! 6 Za{to vaka mi re~e Gospod: Odi, postavi stra`ar; neka go javuva toj ona {to go gleda. 7 I vide toj deka doa|aat po dvajca java~i na kowi, java~i na magariwa, java~i na kamili; i pretpazlivo toj slu{a{e so golemo vnimanie, 8 i po~na da vika toj kako lav, gospodare moj: stoev na stra`a cel den i na mestoto svoe ostanuvav po celi no}i:

2
Er 2,25 Mih 1,8

3
8,18 1 Car 19,24

4
2 Car 10,4

5
30,3 Er 2,36

6
31,3

21,1
30,6 5 Mojs 1,19 Er 2,6 4,11 Os 13,15 Jov 1,19

2
Er 25,25 Otkr 17,3

3
13,8 16,11 Er 30,6 Mih 4,9 Ps 37,7

21

5
Avak 2,1 Dan 5, 1-4.30

6
4 Car 9,17 Avak 2,1

7
28,23

20

935
ISAIJA
9 i ete, doa|aat lu|e, java~i na kowi po dvajca. Potoa izvika i re~e: padna, padna Vavilon, i site idoli na bogovite negovi le`at skr{eni na zemjata. 10 O, ovr{eno `ito na gumnoto moe! 10 41,15 Ona {to go ~uv od Gospod Savaot, Er 51,33 Mih 4,13 Izraileviot Bog, toa i vi go soop{tiv.

Er 50,2 51,8 Otkr 14,8 18,2

12
Ez 33,2.6 Ps 129,6 Rim 13,12

13
1 Mojs 10,7 25,3 Er 49,8 Ez 25,13

16
16,14 Ez 27,21

17
Er 49,28

22,1
15,3

2
23,7 32,13 Sof 2,15

4
16,9 Er 6,26 8,21.23 9,17 13,17 31,15 Pla~ 1,16

Do koga? 11 Proro{tvo za Edom. - Mi vikaat od Seir: Stra`aru, koe vreme e vo no}ta? Paza~u, koe vreme e no}va? 12 ^uvarot re~e: Nabli`uva utroto, no i no}ta. Ako uporno pra{uvate pra{uvajte; vratete se i dojdete. 13 Proro{tvo za Arabija. - Vo gorata arabiska no}evajte, karavani dedanski. 14 @iteli na temajskata zemja, nosete voda da gi pre~ekate `ednite; so leb pre~ekajte gi begalcite; 15 za{to tie begaat od me~ot, od gol me~, od zategnat lak i od `estokosta na vojnata. 16 Za{to vaka mi re~e Gospod: U{te edna godina, ednakva na naemni~kata godina, - i seta slava na Kedar }e is~ezne, 17 kaj hrabrite sinovi na Kedar }e ostanat mal broj strelci, taka veli Gospod, Bog Izrailev. Erusalim opkolen

7 I ete, najdobrite tvoi dolini se polni so bojni koli, java~ite se naredija sproti portite, 8 pa ja urivaat za{titata na Judeja; i ti vo toj den pogledna kon izbranite domovi vo gradot. 9 Vidovte deka ima mnogu puknatini vo yidi{tata na Davidoviot grad, pa sobravte voda vo dolniot ribnik; 10 gi prebroivte i gi ru{evte ku}ite erusalimski, za da se zacvrstat yidinite gradski; 11 napravivte me|u dvata yida sobirali{te za voda od staroto ezero. A na Onoj, Koj go napravi toa, ne poglednavte, i ne Go gledavte Onoj, Koj odamna go odredi toa.

8
3 Car 7,2-5 10,17

9
2 Car 5,9 4 Car 20,20

10
Er 33,4 Sir 48,17

11
5,12 4 Car 25,4 Er 39,4

12
Er 6,26 Amos 8,10

13
5,11 56,12 Prop 2,24 3,12 11,8 Mudr 2,7-9 1 Kor 15,32

Vreme za pla~ewe
12

Gospod Bog Savaot ve vika{e na toj den da pla~ete i da taguvate, da se istri`ete i da se oble~ete vo vre}i{te. 13 No, ete, veselba i radost! Ubivaat 14 1 Car 3,14 volovi i kolat ovni; jadat meso, pijat Ps 84,2 vino i velat: Da jademe i da pieme, 15 za{to utre }e umreme! 36,3.11.22 14 I mi otkri vo u{ite Gospod Sa- 4 Car 18,18.26.37 vaot: Nema da vi bide prosten toj grev 19,2 dodeka ne umrete, re~e Gospod Bog Sa- 18 vaot. Er 17,25 Kazna za sebi~nite vladeteli
15 28,16 Amos 7,17

Proro{tvo za dolinata na videnieto. - [to vi e, ta site ste se 37,3 4 Car 19,3 iska~ile na pokriv? 2 [umi grade, koj se branuva{, grade, 6 4 Car 16,9 {to likuva{! Tvoite ubieni ne se ubieni od me~, nitu umrele vo borba; 3 site tvoi voda~i begaa zaedno, no bea zarobeni bez da zategnat lak; site {to se najdeni kaj tebe zarobeni se zaedno, kolku i da begaa daleku. 4 Zatoa velam: ostavete me, gorko }e pla~am; ne trudete se da me ute{uvate, poradi pogibelta na mojot narod. 5 Za{to e den na voznemirenost, ugnetuvawe i zbrka vo dolinata na videnieto od Gospod Bog Savaot. Se soboruvaat yidovi, vikaweto stignuva do planinata. 6 I Elam zede oru`je: lu|e so koli, i java~i, i Kir {titot svoj go sprema.
5

22

Vaka re~e Gospod Bog Savaot: Trg- 20 36,3.11.22 ni, odi kaj onoj dvorjanin, pri Sevna, 4 Car 18,18.26.37 na~alnikot na dvorecot, i ka`i mu: 16 kakvo pravo ima{ i kogo ima{ tuka, pa si pravi{ tuka grobnica? Toj si pravi za sebe grobnica na viso~inata, si pravi `iveali{te vo karpata. 17 Ete, Gospod }e te frli daleku, kako {to frla silen ~ovek i }e te svitka kako klop~e, 18 otkako }e te svitka kako topka i }e te frli vo {iroka zemja; tamu }e umre{ ti, tamu tvoite prekrasni koli }e bidat za podbivawe vo domot na tvojot gospodar. 19 ]e te turnat od tvoeto mesto i }e te simnat od tvoeto dostoinstvo. 20 I vo toj den }e go povikam mojot sluga Elijakim, Helkieviot sin,

936
ISAIJA
21
4 Mojs 20,26 21 }e go oble~am so tvojata obleka i so tvojot pojas }e go prepa{am, ta i vlasta tvoja }e ja predadam vo racete negovi; i toj }e bide tatko na `itelite erusalimski i za domot Judin. 22 I klu~ot na Davidoviot dom }e go stavam na ramewata negovi; toj }e otvori, i nikoj nema da zatvori; toj }e zatvori i nikoj nema da otvori. 23 I }e go zacvrstuvam kako klin na cvrsto mesto, toj }e bide kako slavno sedi{te za domot na svojot tatko. 24 I na nego }e visi celata slava na tatkoviot mu dom, na decata i vnucite, na celata poku}nina od ~a{a do }upovi. 25 Vo toj den, veli Gospod Savaot, }e se zani{a zacvrsteniot na cvrsto mesto klin, }e bide izvaden i }e padne, }e se ispokr{i s# {to visi na nego, za{to Gospod go veli toa.

22
Jov 12,14 Mt 16,19 Otkr 3,7

23
Ezd 9,8 Sir 14,24

a trgovcite negovi - najpro~ueni vo 9 2,11 zemjata? Ez 28,6-7 9 Gospod Savaot go odredi toa, za da Jov 22,29 posrami sekoja gorda slava, za da gi po- Izreki 6,17 nizi site najpro~ueni vo zemjata. 10 Odi po zemjata svoja, tar{i{ka 11 14,27 }erko, kako rekata: nema pove}e pre~- Jov 9,6 ki3.
12

24
Ez 15,3

Tir }e bide zaboraven Toj protegna raka vrz moreto, zatrese carstva; Gospod dodade povelba za Hanan - da gi razru{i tvrdinite negovi, 12 i re~e: Nema pove}e da likuva{, posramena device, }erko sidonska, odi vo Kitim, no i tamu nema da ima{ mir. 13 Ete ja zemjata na Haldejcite. Toj narod postojano go nema{e; A{ur mu stavi po~etok od pustinski `iteli. Tie gi izdigaa kulite svoi, gi soboruvaa dvorcite negovi, go pretvorija vo urnatini. 14 Pla~ete, korabi tar{i{ki, za{to va{ata tvrdina e razru{ena. 15 I vo toj den }e go zaboravat Tir za sedumdeset godini, kolku {to se denovite na eden car. A po sedumdeset godini }e se pee za Tir, kako {to se pee za bludznica: 16 Zemi harfa, trgni po gradot, bludnice zaboravena! Sviri ubavo, pej mnogu pesni za da se se}avaat na tebe. 17 I ete, po sedumdeset godini Gospod }e go poseti Tir; i toj pak }e ja dobiva pe~albata svoja i }e bludstvuva so site zemni carstva po celata vselena. 18 No trgovijata negova i pe~albata mu }e bidat posvetuvani na Gospod; nema da bidat zatvoreni i natrupani vo skladovi, za{to pe~albata od trgovijata negova }e preminuva na onie {to `iveat pred liceto na Gospod, za da jadat do nasituvawe i da imaat trajni obleki. Bo`jiot sud na zemjata
11

Ps 93,3 Jov 10,3

13
13,21 34,14 Er 50,39 Ez 26,12

23,1
2 Car 5,11 Er 25,22 Ez 26,2 Amos 1, 9-10 Zah 9,2-4 Ps 47,7

15
Er 25,11-12

17
10,3 Otkr 17,2

2
3 Mojs 10,3 Amos 5,13 Pla~ 2,10

18
Joil 2,26

3
Er 2,18 Ez 27,12-25 Ps 76,19

4
49,21

5
Er 51,29 Ez 30,15-16

7
71,9 Mih 7,20 Ps 43,1

8
Ez 26,17 27,8 Izreki 31,24 Otkr 18,23

Gradot Tir }e bide kaznet Proro{tvo za Tir. - Pla~ete brodovi na Tarsis, za{to toj e razru{en: nema ku}i i nema koj da vleguva vo ku}ite. Toa im be{e soop{teno na vra}awe od zemjata Kitim. 2 Molknete `iteli na krajbre`jeto, {to go polnea sidonskite trgovci, plovej}i po more. 3 Po golemi vodi se prenesuvaat vo nego `itata na [ihor, `etvata na golemata reka; toj be{e pazari{te na narodite. 4 Zasrami se, Sidone: za{to, eve {to veli moreto, morskata tvrdina: ne sum se ma~ela so rodilni maki i ne sum ra|ala, ne sum odgleduvala momci, nitu izrasnuvala momi. 5 Koga }e stigne vesta do Egip}anite, tie }e zatreperat {tom }e ~ujat za Tir. 6 Preseluvajte se vo Tarsis, pla~ete, `iteli na primorjeto! 7 Toa li e va{iot grad koj likuva, ~ij po~etok e od drevnite dni? Nozete negovi go nosea, da se skita daleku vo tu|ina. 8 Koj go odredi toa za Tir, {to razdava{e venci, ~ii kupuva~i bea knezovi,

23

24,1
13,9

24

Ete, Gospod ja opusto{uva zemjata i ja pravi neplodna; ja izo-

3 23,10. Gi nema ve}e tvoite pristani{ta.

937
ISAIJA
2 bli~uva i gi rasprsnuva onie {to
3,2-3 Er 15,10 Ez 7,12 Os 4,9 16 Od krajot na zemjata slu{ame pes- 16 na: Slava na Pravedniot! No jas re- 11,12 Er 5,11 kov: Te{ko mene, te{ko mene! Zlodej- Evr 2,4 ci zlo vr{at, na zol na~in dejstvuvaat 17 zlodejcite. 26,21

3
1,20 14,26

4
33,9 Er 4,28 14,2 Os 4,3 Naum 1,5

5
1 Mojs 9,16 4 Mojs 35,33 Er 3,2 Ps 105,38

6
3 Mojs 26,15-16 5 Mojs 29,26 Zah 5,3 Izreki 30,10

7
32,12 Er 48,33 Joil 1,12

8
16,9-10 Er 7,34 16,9 25,10 Ez 26,13 Otkr 18,22

9
Amos 6,5-7

10
32,14

12
Er 51,58

13
17,6 Mih 7,1

14
12,6

15
42,12 66,19 Sof 2,11

`iveat na nea. 2 So sve{tenikot }e stane isto {to i so narodot, - so slugata, - isto {to i so gospodarot negov; so sluginkata, isto {to - i so gospodarkata nejzina; so kupuva~ot, isto {to i so prodava~ot; so onoj, koj }e zeme na zaem, isto {to, i so onoj koj dava na zaem; so onoj, koj dava so interes - isto {to i so onoj koj zema pod interes. 3 Zemjata }e opusto{i do kraj i celata }e bide ograbena, za{to Gospod go izre~e toa slovo. 4 Taguva, na`alena e zemjata; opadnala, ta`na e vselenata; neboto propa|a zaedno so Zemjata. 5 I zemjata e oskverneta pod `itelite svoi, za{to tie gi prekr{ija zakonite, go izmenija ustavot, go naru{ija ve~niot zavet. 6 Zatoa prokletstvo ja jade zemjata, a `itelite nejzini trpat kazna; zatoa se namaleni `itelite zemni, malku lu|e ostanaa. 7 Pla~e grozdoviot sok; boleduva lozata; vozdivnuvaat site {to se veselea od srce. 8 Prestana veselbata so timpani; molkna vrevata na onie {to se veselea; stivnaa zvucite na harfite; 9 ne pijat pove}e vino so pesni; gor~liv e `estokiot pijalak za onie {to go pijat, 10 razoren e zapusteniot grad; site ku}i se zatvoreni, ne mo`e da se vleze. 11 Pla~at za vino po ulicite; is~ezna sekakva radost; izgoneta e sekakva veselba od zemjata. 12 Vo gradot ostana samo pusto{, portite se iskr{eni. 13 A srede zemjata, me|u narodite, }e bide istoto, {to stanuva koga maslinki tresat ili paberki po grozdober. Slava na pravedniot Bog Tie }e go krenat glasot svoj, }e likuvaat vo veli~ieto na Gospod, silno }e voskliknuvaat od moreto. 15 I taka, slavete Go Gospoda na istok, po ostrovite morski - slavete Go imeto na Gospod, Bog Izrailev.
14

Nema spas! 17 U`as, jama i stapica za tebe, `itele na zemjata! 18 Toga{, onoj {to }e izbega od vikot na u`asot, }e padne vo jama; i koj }e izleze od jamata, }e padne vo stapica; za{to prozorcite od nebesnata viso~ina }e se otvorat, i osnovite na zemjata }e se razni{aat. 19 Zemjata se razru{uva, zemjata se raspa|a, zemjata e silno razni{ana; 20 zemjata se ni{a kako pijana i se lula kako lulka, i bezzakonieto $ te`i vrz nea; taa }e padne - i pove}e nema da stane. 21 I vo toj den Gospod }e ja kazni nebesnata vojska vo visinite, i zemnite carstva na zemjata. 22 I }e bidat sobrani naedno kako zatvorenici vo zatvor, i }e bidat zaklu~eni vo temnica i po mnogu denovi }e bidat kazneti. 23 Toga{ mese~inata }e pocrveni, i sonceto }e se zasrami, koga Gospod Savaot }e se zacari na gorata Sion i vo Erusalim, i pred negovite stare{ini }e poka`e slava.

Er 48,43-44 Lk 21,35

18
2 10 1 Mojs 7,11 Amos 5,19 Ps 17,7.15 Sir 16,19

20
19,14 Amos 5,2 Ps 37,4

21
10,12 14,12-15 5 Mojs 4,19 Ps 2,2

22
26,21 3 Ptr 2,4

23
4,5 13,10 60,1-3 Mih 4,7 Ps 92,1 Otkr 19, 4-6

25,1
12,1-4 37,26 2 Mojs 15,2 Joil 2,26 Ps 30,14 118,28

Blagodarstvena molitva Gospodi, Ti si Bog moj; }e Te 2 vozveli~am, }e go slavam imeto 13,20 Tvoe, za{to si izvr{il premudri dela, 17,1 Er 9,9 opredeleni vo staro vreme, vistiniti i 51,37 sigurni. 3 2 Ti go pretvori gradot vo gramada od 24,15-16 kamewa, cvrstata tvrdina - vo urnatini; nema pove}e vo gradot dvorci na tu- 4 4,6 |inci; nikoga{ nema da bide obnoven. 29,1 3 Zatoa }e Te proslavuvaat silnite 32,2 narodi; gradovite na stra{nite plemiwa }e se pla{at od Tebe; 4 za{to Ti be{e pribe`i{te na siromaviot, pribe`i{te na nemo}niot vo te{ko vreme za nego, za{tita od bura, senka od pripek; za{to gnevnoto di{ewe na nasilnicite prilega{e na zimska viulica.

25

938
ISAIJA
5 Ti go skroti vikaweto na neprijatelite, kako pripek - vo bezvodno mesto; 6 kako pripek so senka od oblak; veselba2,2 ta na ugnetuva~ite e zadu{ena.

24,8

6 Noga go gazi, nozete na siromaviot, 7 Os 14,10 stapkite na bednite. Jov 17,9

Izreki 9,2-5 Mt 8,11 Jn 6,51.54 Otkr 19,9

8
26,19 Os 13,14 1 Kor 15,26.54 Otkr 7,17 21,4

9
33,2 35,4 1 Car 2,1 Ps 26,14 95,7 1 Ptr 1,8

10
Amos 1,3 Mih 7,10

11
16,6.14 Er 48,29 Sof 2,8.10

12
26,5

26,1
60,18 Mih 2,4 Zah 2,8

2
Ps 117, 19-20

4
17,10 30,29 5 Mojs 32,4 Ps 61,7

Gospod n# izbavi 6 I Gospod Savaot }e stavi vrz taa planina za site narodi trpeza so dobri jadewa, trpeza so ~isti vina, so bogati i so~ni jadewa i naj~isti vina; 7 vrz taa planina }e ja uni{ti pokrivkata, {to gi pokriva site narodi, pokrivka, koja le`i vrz site plemiwa. 8 Smrtta }e bide progoltana zasekoga{, }e gi izbri{e Gospod Bog solzite od site lica, i }e go simne sramot od Svojot narod vo celata zemja, za{to taka veli Gospod. 9 I }e re~at vo toj den: Eve, Toj e na{iot Bog! Na Nego se nadevavme, i Toj n# spasi! Toj e Gospod; Nego Go ~ekavme; da se raduvame i veselime za spasenieto od Nego! 10 Za{to rakata na Gospod }e po~iva vrz taa planina, i Moav }e bide pregazen na mestoto svoe, kako {to se gazi slama na buni{te. 11 I makar {to gi razmavna srede nego racete svoi, kako {to gi razmavnuva onoj {to pliva, no Bog }e ja ponizi gordosta negova zaedno so maftaweto na racete negovi. 12 I }e ja sobori, }e ja razru{i tvrdinata so tvoite visoki yidi{ta, }e ja kutne na zemja, vo prav. Pesna vo slava na Boga i nade` vo Gospod Vo toj den }e bide ispeana vo zemjata Judina ovaa pesna: Gradot ni e jak, mesto yidini i opkopi Bog ni dade spasenie. 2 Otvorete gi portite; neka vleze pravedniot narod, koj ja pazi vistinata. 3 Cvrstiot po duh Ti go pazi{ vo sovr{en mir, za{to na Tebe se nadeva. 4 Nadevajte se na Gospod zasekoga{, za{to Gospod Bog e ve~nata tvrdina; 5 Toj gi sobori onie, {to `iveeja na visoko; gradot, {to stoe{e visoko go sobori, go kutna na zemja, go frli vo prav.

Doverba vo Gospod 7 Patot na pravedniot e prav; Ti ja izramnuva{ negovata pateka. 8 Na patot na Tvoite sudovi, Gospodi, nie na Tebe se nadevame; du{ata na{a se stremi kon Tvoeto ime i kon spomenot za Tebe. 9 So du{ata svoja se stremime kon Tebe no}e, i so duhot svoj }e Te barame iskreno od rani zori; za{to, koga Tvoite presudi se izvr{uvaat na zemjata, toga{ `itelite na svetot se u~at na pravda. 10 Ako ne~esen bide pomiluvan, toj nema da se nau~i na pravda, }e zlodejstvuva vo zemjata na pravednite i nema da pogledne na veli~ieto Gospodovo. 11 Gospodi! Rakata Tvoja be{e visoko krenata, no tie ne ja vidoa; }e vidat i }e se posramat onie, {to go mrazat Tvojot narod; ogan }e gi goltne Tvoite neprijateli. 12 Gospodi! Ti ni daruva{ mir, za{to i site na{i dela Ti gi ureduva{ za nas. 13 Gospodi, Bo`e na{! Drugi gospodari, osven Tebe, vladeele nad nas; no samo preku Tebe nie go slavime Tvoeto ime. 14 Mrtvite nema da o`iveat; nivnite senki nema da stanat, za{to Ti gi kazni i istrebi, go uni{ti sekoj spomen za niv. 15 Ti go namno`i narodot, Gospodi, go namno`i narodot. Se proslavi Sebe Si, gi ra{iri site zemni granici. Gospod o`ivuva mrtvi!
16

Izreki 2,20

8
25,9 Ps 36,23

9
Ps 41,1 63,2 77,3

10
Prop 8,11

11
5,12 30,27 37,32 2 Mojs 15,6 Mih 7,16 Ps 20,9 Evr 10,27

12
Ps 89,17 Fil 2,13

13
63,19

14
Er 51,55

15
Ez 28,22 47,15-20 Neem 11, 1-2

16
Er 2,27 Os 5,15 6,1

17
13,8 37,3 Er 4,31 Os 13,13 Mt 24,8 Jn 16,21 Otkr 12,2

5
25,2.12 32,19 Izreki 16,5.18

26

18

Gospodi, koga bea vo beda, tie Te ba- 4 Car 19,3 raa; izlivaa tivki molitvi, koga gi Mih 4,10 19 stignuva{e Tvojata kazna. 17 Kako trudna `ena, koga }e ra|a, se Ez 37,12 Dan 12,2 ma~i, vika od bolki, taka bevme nie 1 Kor 15,35-38 pred Tebe, Gospodi. Efes 5,14 18 Bevme trudni, se ma~evme, no rodivme samo vetar; spasenie ne $ donesovme na zemjata, i drugi `iteli vo vselenata ne se pojavija. 19 Tvoite mrtovci }e o`iveat, mrtvite tela }e voskresnat! Razbudete se i

939
ISAIJA
20 likuvajte vie, soborenite vo prav; za{10,25 54,8 Sof 2,3 Jov 14,13 Mt 6,6 24,22

Gospod }e go obedini Svojot narod Za{to utvrdeniot grad zapuste, `iveali{tata se napu{teni i zafrleni kako pustina. Tamu pasat teliwa, tamu le`at i }e gi podjaduvaat gran~iwata negovi. 11 Koga grankite }e mu se isu{at, }e gi iskr{at; }e dojdat `eni i }e gi izgorat. Bidej}i toj narod e nerazumen, Tvorecot negov nema da go so`ali, Sozdatelot nema da go pomiluva. 12 No vo toj den Gospod }e rastrese s# od golemata reka do potokot egipetski, a vie, sinovite Izrailevi, }e bidete sobrani eden po eden; 13 vo toj den }e zatrubi golema truba, i }e dojdat onie {to se zagubile vo asirskata zemja i progonetite vo egipetskata zemja i }e Mu se poklonat na Gospod na svetata gora vo Erusalim. Sud nad Samarija Te{ko na Samarija, gradot so koj se gordeat pijanicite Efremovi! Te{ko mu na svenatoto cve}e negov gizdav ukras - cve}e srede na|ubrenata dolina na zamaenite od vino! 2 Ete, jakiot i silniot vo Gospod kako poroen do`d so grad, kako pogubna luwa, kako razleana poplava od burni vodi, so raka }e gi obori site na zemja. 3 So noze }e bide izgazen gradot Samarija, so koj se gordeat Efremovci. 4 I so svenatoto cve}e - negoviot gizdav ukras - cve}e srede na|ubrenata dolina, }e se slu~i istoto, kako {to stanuva so smokvata, rano uzreana: {tom nekoj }e ja vidi, vedna{ ja kine so raka i ja izeduva. 5 Vo toj den Gospod Savaot }e bide ubav venec i slavna kruna za ostatokot od Svojot narod. 6 Duh na pravosudie za onoj {to sedi vo sudot i snaga za onie, koi go otfrluvaat neprijatelot od portite. Voda~ite }e bidat kazneti No i tie se ni{aat od vinoto i go zbrkuvaat patot svoj od `estok pijalak: sve{tenik i prorok se prepnuvaat od silni pijalaci; pobedeni se od vino,
7 10

10
5,17 6,11

to Tvojata rosa e rosa na svetlina, i zemjata }e gi dade mrtovcite. 20 Ajde narode Moj, vlezi vo pokoite svoi i zatvori gi zad sebe vratite svoi, 21 sokri se za mig, dodeka da mine gnevot Mih 1,3 (Gospodov); I Zemjata i moreto }e bidat kazneti
21

11
10,17 43,1.7 5 Mojs 32,6.28

Jov 16, 18-19 Otkr 3,10 6,10

12
24,13 4 Car 24,7 Mt 24,31

27,1 eto `iveali{te da gi kazni `itelite

34,5 Ps 73,14 Jov 3,8 7,12 40,25

za{to, ete, Gospod izleguva od Svo-

13
24,23 Os 11,11 Joil 2,1 Mih 7,12 Zah 10,10

zemni za nivnoto bezzakonie, i zemjata }e ja otkrie goltnatata od nea krv i pove}e nema da gi krie svoite ubieni. Vo toj den Gospod }e go porazi 2 so Svojot te`ok, so Svojot golem 5,1-7 26,1 i jak me~ levijatanot - zmejot {to leta, 3 levijatanot - lukavata zmija i }e go Ez 17,7 ubie morskoto ~udovi{te.

27
2

28,1
5,11-13.22

2
30,30 Er 47,2 Ez 1,24 43,2

4
5,5-6 10,17

Za{tita i prostuvawe Vo toj den zapejte za Nego - za sakanoto lozje! 3 Jas, Gospod, sum negov ~uvar, vo sekoj mig go napojuvam; no}e i dewe go vardam, za da ne vleze nekoj vo nego. 4 Gnev nema vo Mene. No ako Mi poka`e trwe i bocki, }e krenam protiv nego vojna, }e go izgoram sosema, 5 osven, ako prebegne kon za{titata Moja i sklu~i mir so Mene. Toga{ neka sklu~i mir so Mene. 6 Vo idnite dni Jakov }e se vkoreni; Izrail }e pu{ti granki i }e rascuti; i vselenata }e se ispolni so plodovi. 7 Taka li go porazuva{e Toj, kako {to gi porazuva{e onie, koi nego go porazuvaa? Taka li gi ubiva{e, kako {to se ubivani onie, koi nego go ubivaa? 8 So merka go kaznuva{e Ti, koga go otfrla{e; go raznesuva{e so silniot Svoj zdiv, kako vo den na isto~en vetar. 9 I preku toa }e se izbri{e bezzakonieto na Jakov; a plod od toa }e bide: }e se simne grevot od nego, koga site kamewa od `rtvenicite }e gi pretvori vo grutka var, nema pove}e da str~at idolite na A{era i idolite na sonceto.

5
9,5-6 26,12 57,19

28

4
Os 9,10-11 Mt 24,32

5
4,2-3 37,31-36

6
11,1 Os 14,6 Ps 79,9

6
9,5 11,2-5 32,16

7
10,24-26 30,31-33 Er 30,11

7
5,11-13 56,12 Mih 2,11

8
40,6-8 Ez 17,10 Ps 47,7

9
17,8 2 Mojs 34,13 3 Mojs 26,30 5 Mojs 7,5 Ps 84,2 Rim 11,27

940
ISAIJA
9 izbezumeni od `estok pijalak, vo gleEr 6,10

11
33,19 Er 5,15 1 Kor 14,21

12
30,5 Er 6,16 Ps 94,11 132,14

13
8,15

14
3,1-4

15
8,7-8 31,1 Er 5,12 Amos 9,10 Mudr 1,16 Sir 14,12

16
7,9 Ps 117, 22-23 Mt 16,18 21,42 Rim 9,33 1 Kor 3,11 Efes 2,20 1 Ptr 2,6

daweto se zbrkuvaat, vo sudeweto se sopnuvaat. 8 Za{to site trpezi se polni so odvratni blujavici, nema ~isto mesto. 9 A velat: Kogo saka toj da u~i na znaewe, i kogo da vrazumuva so propoved? Dali deca, koi se odviknati od gradno mleko, oddeleni od maj~inite gradi? 10 Za{to s# e zapoved vrz zapoved, zapoved vrz zapoved, pravilo vrz pravilo, pravilo vrz pravilo, tuka malku i tamu malku 4. 11 Za{to so nerazbirliv govor i na tu| jazik }e mu se zboruva na toj narod. 12 Im govorea: Eve odmor, dajte mu odmor na izmoreniot, i ete mu odmor. No tie ne sakaa da slu{aat. 13 I stana vo niv spored slovoto Gospodovo: zapoved vrz zapoved, zapoved vrz zapoved, pravilo vrz pravilo, pravilo vrz pravilo, tuka malku, tamu malku, taka {to tie odej}i da padnat na grb i da se razbijat, da padnat vo stapica i da bidat uloveni. La`nata sigurnost e pogubna I taka, slu{ajte go slovoto Gospodovo, huliteli, upravnici na ovoj narod, koj e vo Erusalim. 15 Bidej}i govorite: Sme sklu~ile sojuz so smrtta i so pekolot sme napravile dogovor: koga }e minuva kam{ikot, koj kaznuva s#, toj nema da dojde do nas, za{to lagata ja napravivme na{e zasolni{te i so izmama }e se prikrieme, 16 zatoa vaka veli Gospod Bog: Ete, Jas polagam vo osnovata na Sion kamen, kamen ispitan, agolen, skapocen, temelen: koj veruva vo nego, nema da se posrami. 17 ]e ja postavam pravdata za merilo i spravedlivosta za terezija; vrne`i od grad }e go uni{tat zasolni{teto na lagata, i vodi }e go potopat mestoto na zaklonot. 18 I sojuzot va{ so smrtta }e bide uni{ten, dogovorot va{ so pekolot ne14

ma da ostane. Koga }e mine kam{ikot, koj kaznuva s#, vie }e bidete zgazeni. 19 Sekojpat koga }e mine toj, }e ve fati; a toj }e odi sekoe utro, dewe i no}e i samo sluhot za nego }e predizvikuva u`as. 20 Mnogu kratka }e bide postelkata, za ~ovek da se protega; mnogu tesna i pokrivkata, za da se zavitka so nea. 21 Za{to Gospod }e se krene, kako na gorata Perasim; }e se razgnevi, kako vo dolinata Gavaon, za da go izvr{i deloto Svoe, neobi~no delo, i da ja zavr{i rabotata Svoja, Svojata tainstvena rabota. 22 I taka, ne potsmevajte se, za da ne stanat okovite va{i pocvrsti; za{to jas ~uv od Gospod Bog Savaot deka e odredeno istrebuvawe za celata zemja.

19
Ps 118,67

21
29,14 Is.N. 10,10-14 2 Car 5, 17-25

22
10,22-23 Sof 1,18

23
32,9 Ps 77,1

26
Jov 32,8 35,11

27
41,15 Amos 1,3

29
9,6

17
1,27 28,15

41,20 Mudrosta doa|a od Gospod Ps 117,23 23 Priklonete go uvoto i poslu{ajte Rim 11,33 go glasot moj; bidete vnimatelni, islu{ajte ja re~ta moja. 29,1 24 Zemjodelecot sekoga{ li ora, za da 33,7 posee, sekoga{ li ora brazdi i ja izram- 37,35 3 Mojs 23,4-37 nuva zemjata svoja? 25 Ne, otkako }e ja izramni povr{inata, toj see graor, rasprskuva kim ili frla p~enica, na redovi i ja~men vo opredelenoto mesto, a najposle 'r` po srtovite. 26 I na takov red go u~i negoviot Bog; Toj go upatuva. 27 Za{to ne se vr{i graor so ~ukawe, nitu trkalata {to vr{at go gazat kimot; tuku so stap go ~ukaat graorot, a so stap go ~ukaat i kimot. 28 @itoto go vr{at, no ne go drobat; pu{taat preku nego vr{e~ki kolca so kowi, no ne go sma~kuvaat. 29 I toa stanuva od Gospod Savaot: ~udni se negovite sudovi, golema e Negovata mudrost!

Erusalim }e strada Te{ko mu na Ariil, na gradot Ariil, kade {to `ivee{e David! Priturete godina vrz godina; neka kolat `rtvi.

29

4 28,10. Zna~eweto na ovoj stih vo evrejskiot tekst e nejasno.

941
ISAIJA
2
33,7-9 Ez 24,2-14 2 No Jas }e go pritesnam Ariil; i }e ima pla~ i taguvawe; toj5 }e ostane kaj Mene kako Ariil.6. 3 ]e se smestam na logoruvawe okolu tebe i }e te stesnam so nabquduva~ka stra`a, }e podignam protiv tebe tvrdini. 4 I }e bide{ ponizen, }e govori{ kako od pod zemja, i zborot tvoj }e bide gluv kako govor od pod prav, i glasot tvoj }e bide kako glas na mrtovec, i zborot tvoj }e se {epoti od pod pravot. 5 Tvoite neprijateli }e bidat brojni, a ugnetuva~i na broj kako razveana pleva. I toa }e stane nenadejno, vo eden mig: 6 Gospod Savaot }e te poseti so grom i potres, so silen glas, so bura i vior, so plamen od ogan {to golta s#. 7 I kako son, kako no}no videnie vo son }e bide: mno{tvo od site narodi, {to vojuvaat protiv Ariil, od site, izlezeni protiv nego i tvrdinite negovi, i od onie {to go pritesnile. 8 I kako {to gladen sonuva deka bo`em jade, no se razbuduva, gladen; i kako {to `eden sonuva deka bo`em pie, no se razbuduva, premalen i `eden: istoto }e stane i so mno`estvoto od site narodi, {to vojuvaat protiv gorata Sion. 13 I re~e Gospod: Bidej}i ovoj narod se pribli`uva kon Mene so ustata svoja, i so jazikot svoj Me po~ituva, a srceto negovo mu ostanuva daleku od Mene, i po~ituvaweto nivno pred Mene e samo nau~eno ~ove~ko pravilo; 14 zatoa, ete, Jas }e postapam pak neobi~no so ovoj narod, ~udno i ~udesno, taka {to mudrosta na mudrecite negovi }e zagine, i razum vo razumnite nema da ima. 15 Te{ko na onie {to mislat da se sokrijat vo dlabo~inata, za da gi skrijat svoite nameri od Gospod, koi gi vr{at delata svoi vo mrak i velat: Koj }e n# vidi, i koj }e n# doznae? 16 Kakva nerazumnost! Mo`eme li da go smetame grn~arot za glina? ]e ka`e li deloto za onoj {to go napravil: toj ne me napravi? I }e ka`e li napravenoto za majstorot svoj: toj ne razbira?

13
1,11-15 Amos 5,21 Ps 77,36-37 Mt 15,8-9 Mk 7,6-7 Kol 2,22

3
22,2-11 4 Car 25, 1-2 Lk 19,43

14
Avak 1,5 Jov 12,17 1 Kor 1,19 Efes 4,18

4
1 Car 28,14

5
17,13-14 25,2-5 Ps 1,4

15
Ps 9,24 Jov 22,13 24,15 34,21-22 Sir 23,18 Jn 3,19-20

6
30,27-30 66,15 2 Mojs 13,22 19,16

16
45,9 64,7 Er 18,6 Mudr 12,12 Sir 33,13 Rim 9,20

7
Ps 72,20 Jov 20,8

9
51,21 Er 23,9 Avak 1,5

17
32,15

10
19,14 1 Car 16,14 26,12 Mih 3,6-7 Rim 11,8

11
Dan 12,9 Otkr 5,1-5 7,1-5

Samoizmamlivi proroci 9 ^udete se i skamenete se, oslepete i 12 Dela 8, bidete slepi, opijanete se, no ne od vi30-31 no - teteravete se, no ne od `estok pijalak; 10 za{to Gospod isprati vrz vas duh na uspivawe i gi zatvori va{ite o~i, o proroci, i gi sokri va{ite glavi, o jasnovidci! 11 I sekoe proro{tvo za vas e kako zborovi vo zape~atena kniga, {to mu ja davaat na onoj, koj znae da ~ita kniga, i velat: Pro~itaj ja, a toj odgovara: Ne mo`am, za{to e zape~atena. 12 I mu ja davaat knigata na onoj, koj ne znae da ~ita, i velat: Pro~itaj ja; i toj odgovara: Ne znam da ~itam.
5 29,2. Erusalim. 6 29,2. Oltarsko ogni{te.

Nade` za idninata 17 U{te malku, sosema malku, i Livan nema li da se pretvori vo gradina, a gradinata nema li da se pretvori vo gora? 18 I vo toj den gluvite }e gi ~ujat zborovite od knigata, i o~ite na slepite }e progledaat od temninata i mrakot. 19 I onie {to stradaat, s# pove}e i pove}e }e se raduvaat vo Gospod, a siromasite i bednite lu|e }e voskliknuvaat vo Svetecot Izrailev; 20 za{to nema pove}e da ima silnik, hulitel }e is~ezne; a }e bidat istrebeni i site {to smisluvaat zlo, 21 koi go zbrkuvaat ~ovekot so zborovi i mu raspnuvaat mre`i pred portata na Sudijata i go otfrlaat praviot. 22 Zatoa taka veli Gospod za Jakovoviot dom, Onoj, Koj go otkupi Avraama: toga{ Jakov nema da bide vo sram i liceto negovo ve}e nema da pobleduva. 23 Za{to koga }e gi vidi okolu sebe decata svoi, delo na Moite race, toj sveto }e go po~ituva imeto Moe i sveto }e go po~ituva Svetecot Jakovov, so trepet }e stoi pred Bog Izrailev.

18
32,3 35,5

19
14,30 41,17 Mt 5,3-4

20
28,14.20

21
1,1-2 Amos 5,10

22
41,8 45,17 51,2

23
8,13 49,26 60,21 64,8

942
ISAIJA
24
28,9 24 Toga{ onie {to se so duhot zabludeni }e ja poznaat mudrosta, i nepokornite }e se vrazumat. 11 slezete, trgnete se od patekata; otstranete go od o~ite na{i Svetecot Izrailev. 12 Zatoa vaka veli Svetecot Izrailev: bidej}i vie go otfrlivte toa slovo, a se nadevate na izmama i nepravda, i se potpirate na niv, 13 zatoa ova bezzakonie }e bide za vas kako puknatina nadvisnata za da padne, ~ie urivawe }e stane nenadejno, vo eden mig. 14 I urivaweto }e bide kako kr{ewe na glinen sad, razbien nemilosrdno, taka {to vo kr{ot ne }e se najde ni par~ence, so koe bi se zemal ogan od ogni{te, ili bi se zafatila voda od vir.

11
1,4 Jov 21,14

30,1
1,4 5,21 28,15 29,15 Sir 3,27

12
28,15 Ps 61,10

2
31,1 36,6 Er 2,18 Ez 31,6

3
20,5 36,5-9 Er 2,36

4
19,11

5
Pla~ 4,17

6
8,22 14,29 4 Mojs 21,4-9 5 Mojs 8,14-15

8
8,1-2 Er 30,2 36,2

9
1,4 10,6 5 Mojs 32,19.20

10
29,10 3 Car 22, 8-27 Er 11,21 Amos 2,12 2 Tim 4,3

Ne o~ekuvajte pomo{ od Egipet Te{ko im na nepokornite sinovi, veli Gospod, koi se sovetuvaat, no bez Mene, i sklu~uvaat sojuzi, no ne spored Mojot duh, za da dodavaat grev vrz grev: 2 a da ne ja pra{aat ustata Moja, odat vo Egipet, za da se potkrepuvaat so silata na faraonot i da se sokrijat pod senkata na Egipet. 3 No silata faraonova }e bide sram za vas, a zasolni{teto pod senkata na Egipet - bes~estie; 4 za{to knezovite negovi ve}e se vo Coan, a glasnicite negovi stignale do Hanes. 5 Site tie }e bidat posrameni zaradi narodot, koj e beskorisen za niv; od nego nema da ima ni pomo{, ni korist, tuku - sram i podbiv. 6 Proro{tvo za `ivotnite od Negev: natovareni `ivotni odat kon jug, po zemjata na makata i bedata, od kade {to izleguvaat lavovi i lavici, zmii i zmejovi {to letaat; tie gi nosat na grbot na magariwata svoite bogatstva i vrz grbovite na kamilite - svoite riznici kon narod, koj nema da im donese polza. 7 Za{to pomo{ta od Egipet }e bide zaludna i bez korist; zatoa Jas gi narekov: Nepodvi`nata Rahav.7

30

13
Ez 13,14

14
Er 19,11 Ps 2,9

15
7,4.9 28,12 45,22 Er 3,22 Mt 23,37

16
Er 4,13

Os 1,7 Imajte doverba vo Gospod Pla~ 4,19 15 Za{to vaka veli Gospod Bog, Svetecot Izrailev: Ako ostanevte na mesto- 17 11,10 to i miruvavte, }e se spasevte; vo krot- 5 Mojs kata nade` e va{ata sila, no vie ne sa- 32,30 kavte 18 16 i velevte: ne, nie }e izbegame na 54,8 Er 17,7 kowi', - zatoa i }e begate; nie so brzi Ps 2,12 kowi }e izbegame' - zatoa i onie {to ve 84,13 Izreki gonat, }e bidat brzi. 16,20 17 Od stravot na eden iljada }e begate, 19 od stravot na petmina }e begate taka, 12,1 {to va{iot ostatok }e bide kako kolec 25,8 na vrv od planina i kako zname na rid. 65,19.24 Er 33,3

Gospod }e se smiluva
18

Ps 90,15

20

Neposlu{niot Izrail Sega odi, napi{i im go toa na {ti~ka, i zapi{i go vo kniga, za da ostane za vo idnina, zasekoga{ i doveka. 9 Za{to toa e narod nepokoren, deca la`livi, deca, koi ne sakaat da go slu{aat zakonot Gospodov, 10 koi im govorat na jasnovidcite: Prestanete da predviduvate, i na prorocite: Ne ni prorokuvajte pravda, govorete ni laskavo, pretska`uvajte go ona {to ni e prijatno;
8

I zatoa Gospod ~eka da ve pomiluva Er 31,34 i `elno gleda za da se smili nad vas; Ez 4,10.11.16 za{to Gospod e Bog na pravdata - bla- 40,4 `eni se site {to se nadevaat na Nego! Joil 2,23 19 Narode {to `ivee{ vo Sion, vo 21 Erusalim; ti nema u{te dolgo da pla- 35,8 5 Mojs ~e{; Bog }e te pomiluva, po glasot na 32-33 tvojot pla~, i {tom }e go ~ue, }e ti odgovori. 20 I }e vi dade Gospod leb, koga ste vo maka i voda po potreba; tvojot U~itel nema pove}e da se krie, o~ite tvoi }e Go gledaat tvojot U~itel; 21 ako svrtite nadesno, ako svrtite nalevo, u{ite va{i }e go slu{aat slo-

7 30,7. Neizvesno zna~ewe.

943
ISAIJA
22 voto, koe govori zad vas - ete go patot,
2,20 27,9 31,7 32 I sekoj so kaznenata palka so koja 32 Gospod }e go udri, }e bide so timpani i 14,24-27 harfi, i Toj }e odi vo opusto{uva~ka 33 1 Mojs vojna protiv nego. 33 Za{to Tofet8 ve}e odamna e pod- 19,24 Er 7,31 gotven; toj e podgotven i za carot - dla- Ez 38,22 bok i {irok; vo kladata negova ima mnogu ogan i drva; zdivot na Gospod, ka- 31,1 30,1-7 ko potok od sulfur, }e go zapali.

23
3 Mojs 26,3-5 5 Mojs 28,12 Ps 143,13

25
2,14 Joil 4,18

26
1,6 9,1 Er 30,17 33,6 Os 6,1

27
10,15-19 29,6 Ps 17,8

28
8,8 11,4 37,29 Naum 1,8 Mudr 5,23

29
35,10

vrvete po nego! 22 Toga{ }e gi smeta{ za odvratnost izlienite od tvoe srebro idoli i opkovani od tvoe zlato kipovi; ti }e gi frli{ kako ne~istotija; }e im re~e{ istavete se ottuka. 23 I Toj }e dade do`d vrz tvoeto seme, so koe }e gi zasee{ nivite, i lebot, {to go ra|a zemjata, }e bide izobilen i vkusen; stadata tvoi vo toj den }e pasat po {iroki pasi{ta. 24 Volovite i magariwata, {to gi obrabotuvaat nivnite, }e jadat posolena krma, is~istena so lopata i vealka. 25 Po sekoja visoka gora i po sekoj izdignat rid }e pote~at brazdi, potoci voda, vo denot na golemiot poraz, koga }e padnat kulite. 26 I svetlinata na mese~inata }e bide kako svetlina na sonceto, a svetlinata na sonceto }e bide sedumpati posvetla, kolku svetlina na sedum dena, vo toj den, koga Gospod }e ja prevrze ranata na Svojot narod i }e gi izlekuva negovite rani. Asirija }e bide kazneta
27

Slaba pomo{ od Egip}anite. Bo`ja pomo{ vo borbata protiv Asircite Te{ko im na onie {to odat vo Egipet za pomo{: koi se nadevaat na kowi i se potpiraat na bojni koli, za{to bile mnogu, i na kowanici, za{to bile mnogu silni, a na Svetecot Izrailev ne poglednuvaat i kon Gospod ne pribegnuvaat! 2 No i Toj e mudar: }e isprati nevolja, i nema da gi porekne zborovite Svoi; }e se krene protiv domot na ne~esnite i protiv pomo{nicite na onie {to vr{at bezzakonie. 3 Egip}anite se lu|e, a ne Bog; i kowite nivni im se telo, a ne duh. ]e ja protegne rakata Svoja Gospod, i }e se sopne za{titnikot, }e padne za{tituvaniot i site zaedno }e zaginat. 4 Za{to vaka im re~e Gospod: Kako lav, kako lav~e, koe rika nad plenot svoj, makar i mnogu ov~ari da mu vikaat, od vikaweto nivno nema ni da trepne i pred nivnoto mno`estvo nema da otstapi, - taka Gospod Savaot }e sleze da vojuva za gorata Sion i za nejziniot rid. 5 Kako pticite - pilencata, taka Gospod Savaot }e go pokrie Erusalim, }e go za{titi i }e go izbavi, }e go so`ali i }e go spasi. Vratete se kaj Gospod Obratete se kon Onoj, od Kogo tolku ste otstapile, sinovi Izrailevi! 7 Vo toj den sekoj ~ovek }e gi otfrli svoite srebreni i zlatni idoli, {to racete va{i gi napravija vam za grev.
6

36,9 Os 1,7 Ps 19,7

2
28,21 29,20 4 Mojs 23,19

31

3
2 Mojs 14,26 Ez 28,2.9 Ps 145,3

4
42,13 Er 25,30 Os 5,14 Amos 3,8

5
37,35 5 Mojs 32,11 Ps 35,7 91,4

30
10,17 28,2 29,6 Is.N. 10,11 Ps 17,13 Jov 38, 22-23

Ete, imeto na Gospod ide oddaleku; gnevot Negov gori, plamenot Negov e silen; ustata Negova e polna so negoduvawe, a jazikot Negov e kako ogan, {to 31 golta; 28 di{eweto Negovo e kako nadojdena 10,5.24-26 31,9 reka, koja se kreva duri do vratot, za da gi prosee narodite do isto{tuvawe; i vo ~elustite na narodite da im stavi uzda koja }e gi zaveduva. 29 A kaj vas }e ima pesni, kako vo prazni~ni no}i, i veselba vo srceto, kako kaj onoj {to odi so svirka na gorata Gospodova, kon karpata Izraileva. 30 I }e zagrmi Gospod so Svojot veli~estven glas i }e im go poka`e zamavot na Svojata raka so silen gnev i so plamen ognen, koj s# progoltuva, vo bura, vo silen do`d i vo grad. 31 Za{to od glasot na Gospod }e strepne A{ur, udren so palka.
8 30,33. Razgoren ogan.

6
1,2-4 Er 3,12.22 Os 14,2

7
2,20 30,22

944
ISAIJA
8 I A{ur }e padne ne od ~ove~ki me~, nema ~ove~ki me~ da go premavne, toj }e izbega od me~ot, no mladinata negova }e pla}a danok. 9 I od strav toj }e izbega od tvrdina9 30,17.33 ta svoja; knezovite negovi ispla{eni }e go napu{tat svoeto zname, veli Gos32,1 pod, ~ij ogan e na Sion, a ogni{teto 9,6 vo Erusalim. 27,1 34,5-6 4 Car 19,35 11,4 Er 23,5-6 Ps 71,2

Pravdata }e caruva

2
4,6 25,4 33,21

32

Ete, carot }e caruva po pravda, a knezovite }e upravuvaat po za-

11 Stresnete se vie, bezgri`ni! U`asnete se vie, nevnimatelni! Soble~ete se, ogolete se i krstot prepa{ete go so tagovna obleka. 12 Taguvajte po prekrasnite poliwa, za rodnata loza. 13 Vo zemjata na narodot Moj }e rastat trwe i bocki; taka }e bide i vo site domovi vo gradot {to likuva; 14 za{to dvorcite }e zapustat, {umniot grad }e bide napu{ten; Ofel i kulata }e stanat pe{teri - pribe`i{te na divi magariwa i na stada {to pasat.

11
20,2 Mih 1,8 Jov 38,3 Lk 12,35

12
16,9 24,7 Lk 23,48

13
5,6 7,23-25

14
6,11 7,25 24,10-12

3
6,10 30,10 35,5 Mt 11,15

4
28,10-11 35,6

5
5,20

6
Ps 13,1 Izreki 15,2 Prop 10,13

7
Mih 2,1 Ps 9,22. 27-31

8
29,20-21

9
3,16-24 28,23 Er 9,19 Amos 4,1-3 6,1

10
Joil 1,5

kon; 2 sekoj od niv }e bide kako za{tita od vetar i zasolni{te za lo{o vreme, kako vodni izvori vo stepi, kako senka od visoka karpa vo pustina. 3 I o~ite na onie {to gledaat nema da im bidat zatvorani; u{ite na onie {to slu{aat, }e vnimavaat. 4 I srceto na lesnomislenite }e umee da rasuduva; onie {to govorat na nos, }e govorat jasno. 5 Bezumnikot nema pove}e da go narekuvaat blagoroden, a za podmolniot nema da velat deka e ~estit. 6 Za{to bezumnikot govori gluposti i srceto negovo misli na bezzakonie, za da dejstvuva licemerno i da iska`uva hula protiv Gospod, da ja li{uva od leb du{ata na gladniot i da go odzema pieweto od `edniot. 7 Kaj podmolniot i sredstvata se pogibelni: toj pravi stapici, za da go pogubi siromaviot so la`livi zborovi, makar {to siromaviot i da e prav. 8 A ~esniot misli na ~esnoto i cvrsto stoi vo s# {to e ~esno. Kazna za erusalimskite `eni @eni bezgri`ni, zastanete, ~ujte go glasot Moj; }erki nemirni, priklonete go uvoto kon zborovite Moi. 10 U{te edna godina i nekolku dena, i }e se u`asnete vie, bezgri`ni! Grozdober nema da ima i vreme za `etva nema da nastane.
9

Izlevawe na Bo`jiot Duh Dodeka ne se izlie vrz nas Duhot odozgora, i pustinata ne stane gradina, i gradinata ne po~nat da ja smetaat za {uma, 16 toga{ }e se vovede pravda vo taa pustina, i pravednost }e za`ivee vo plodonosnoto pole. 17 Delo na pravdata }e bide mirot, i plod na pravednosta - trajno spokojstvo i sigurnost. 18 Toga{ narodot Moj }e `ivee vo mirni `iveali{ta i vo bezopasni sela i vo prebivali{ta na bla`enite. 19 I grad }e pa|a vrz gorata; gradot }e sleze vo dolinata9. 20 Bla`eni ste vie: }e seete pri site vodi i }e ispra}ate tamu i vol i magare. Bezbednosta na Erusalim
15

15
11,2 35,1-2 Ez 37,9-10 39,39 Joil 2, 28-3,1

17
9,6 11,6 Ps 71,2-3.7 Jk 3,18

18
28,12 33,20 54,13 Er 23,6

19
10,33-34 26,5 30,30

20
30,18 Ps 1,1

Te{ko tebe, pusto{niku, koj ne 16,4 si bil opusto{uvan; graba~u, 17,14 {to ne si ograbuvan! Koga }e go zavr- 24,16 Er 30,16 {i{ opusto{uvaweto, }e bide{ opus- Avak 2,8 to{en i ti; koga }e prekrati{ so gra- 2 be`ite, i tebe }e te ograbat. 25,9 2 Gospodi, pomiluj n#, na Tebe se na- 30,18-19 Er 14,8 devame! Bidi na{a potkrepa od rani zo- 30,7 Ps 31,10 ri i na{e spasenie vo nevolja! 33,22 3 Od stra{niot glas Tvoj }e izbegaat 46,2 narodite; koga }e se krene{, }e se 3 rasprsnat plemiwata, 17,13
4 Mojs 10,35 Ps 45,6 48,5-8 68,2

33

33,1

9 32,19. Mo`en e i sledniov prevod: a {umata }e is~ezne i gradot }e bide sramnet.

945
ISAIJA
4 }e go istrebat plenot va{, kako {to gasenica istrebuva; }e se nafrlat vrz 5 nea, kako {to skakulci se nafrluvaat. 5 Vozvi{en e Gospod, Koj `ivee vo vi2,11.17 32,1 sinite; Toj }e go ispolni Sion so pra2 Car 7,22 Ps 56,5 vednost i pravda. 83,19 6 ]e nastanat tvoite bezopasni vre97,9 miwa, izobilno spasenie, mudrost i 6 znaewe; stravot od Gospod }e bide tvoe11,2 Izreki to bogatstvo. 9,2 9,10

7
29,1

8
24,4-5 34,10 Sud 5,6

9
24,4 35,2 Amos 1,2 Naum 1,4

10
Ps 11,5

11
26,18 59,4 Ps 7,14

12
9,18 10,17

13
49,1

Gospod vo akcija Ete, nivnite junaci vikaat po ulicite; pratenicite za mir gorko pla~at. 8 Pati{tata zapustea; patnici ve}e nema; dogovorot e prekr{en, zakletvata e pogazena, obzir nema kon nikogo. 9 Zemjata taguva, se su{i; Livan e posramen, ovenat; Saron zaprilega na pustina, a Ba{an i Karmil se ogoleni od lisjata svoi. 10 Sega }e stanam, veli Gospod, sega }e se izdignam, sega }e se vozvisam. 11 Seno ste za~nale, slama }e rodite; di{eweto vi e ogan, koj }e ve goltne. 12 I narodite }e bidat kako var {to vrie, kako prese~eni trwa }e bidat izgoreni vo ogan. 13 Slu{ajte, vie, dale~ni, {to }e napravam; i vie, bliski, poznajte ja Mojata mo}.
7

18 samo srceto tvoe }e si spomne za u`asite: Kade e onoj, {to prebrojuva{e? Kade e onoj, {to go odmeruva{e danokot? Kade e onoj, {to gi nadgleduva{e kulite? 19 Nema pove}e da vidi{ narod svirep, narod so nerazbirliv zbor, so jazik tu|, nesfatliv. 20 Pogledni go Sion, gradot na va{ite prazni~ni sobranija; o~ite tvoi }e go vidat Erusalim, mirno `iveali{te i nepokolebliva skinija; stolbovite nejzini nikoga{ nema da se pomrdnat, i niedno od ja`iwata nema da se skine. 21 Tamu kaj nas Velikiot Gospod }e bide mesto reki, mesto {iroki kanali; tamu nema da vleze niedna la|a so vesla, nitu }e premine golem korab.

18
37,1-6 1 Kor 1,20

19
28,11 5 Mojs 28,49 Ez 3,5-6

20
32,18 54,2 Ps 45,5

21
12,6 32,2 Ez 47,1-12 Ps 45,4

22
2,4 6,5 25,9 Ps 49,6 74,12 93,1 Jk 4,12

Gospod e na{ Sudija Za{to Gospod e na{ sudija, Gospod e na{ zakonodavec, Gospod e na{ car: Toj }e n# spasi. 23 Oslabnaa ja`iwata tvoi, ne mo`at da gi dodr`at jarbolite i da gi zategnat platnata. Toga{ }e ima golem dele` na plenot, duri i sakatite }e trgnat po grabe`. 24 I nieden od `itelite nema da ka`e: Bolen sum; a na narodot {to `ivee tamu, }e mu bidat prosteni grevovite. Bo`ji sud nad narodite
22

23
9,2

24
Mih 7, 18-19

34,1
49,1 5 Mojs 32,1 Amos 3,9 Ps 48,1

Kazni i nagradi 30,27 14 Se upla{ija gre{nicite na Sion; 5 Mojs 9,3 mornici gi obzedoa ne~esnite: Koj od 15 nas mo`e da `ivee pri ogan {to golta? 1,10-16 5,22-23 Koj od nas mo`e da `ivee pri ve~en Ps 14,2-3.5 plamen? 118,19,20 15 Onoj, {to odi vo pravda i govori 119,37 vistina; koj prezira pe~alba preku 16 ugnetuvawe, gi vozdr`uva racete svoi 30,20 Avd 1,3 od potkup, gi zatina u{ite za da ne slu{a za krvoprolevawe, i gi zatvora 17 o~ite da ne go gleda zloto, 6,5 16 toj }e `ivee na visinite: zasol25,15 Ez 28,7.12 ni{te mu se nepristapnite karpi; }e Ps 44,2 mu se dade leb; vodata negova nema da presu{i.
14

2
30,27-28

3
5,25 14,19-20

Gospod e na{iot Car O~ite tvoi }e go vidat Carot vo Negovata ubavina, }e gledaat nepregledna zemja;
17

Pristapete, narodi; slu{ajte i Joil 2,20 vnimavajte, plemiwa! Neka slu- 4 {a zemjata i s# {to ja ispolnuva, vsele- 24,23 Sir 16,18 nata i s# {to se ra|a vo nea! 2 Za{to gnevot na Gospod e vrz site Mt 24,29 Mk 13,25 21,26 narodi, a jarosta Negova vrz celata Lk Otkr 6, nivna vojska. Toj }e gi uni{ti, }e gi 12-14 predade na pogibel. 3 I nivnite ubieni }e bidat rasfrlani, i od trupovite nivni }e se krene smrdea; po planinite }e pote~e nivna krv. 4 I }e izleze seta nebesna vojska, i neboto }e se svitka kako kni`en svitok; seta vojska nivna }e padne, kako {to pa|a list od loza, kako svenat list od smokva.

34

946
ISAIJA
5
Ez 25,14 Amos 1,11

6
63,1 3 Mojs 3,4 2 Car 1,22 Er 46,10

7
Ps 21,12

8
61,2 63,4 Er 50,28

9
1 Mojs 19,24-28 5 Mojs 29,21-22

10
33,8 60,15 Zah 7,14 Otkr 14,10-11

11
13,20-22 4 Car 21,13 Sof 2,14 Ps 101,6 Pla~ 2,8

12
1 Mojs 36,31-43 Avd 1,8.18

Kazna za Edom Za{to me~ot Moj se opi na neboto: ete, za sud sleguva toj nad Edom, za da bide kaznet narodot {to go prokolnav. 6 Me~ot Gospodov }e se nasiti so krv, }e se namrsi od masnotija, od jagne{ka i kozja krv, od masnotiite na ovne{kite bubrezi: za{to Gospod ima `rtva vo Vosor, i golem kole` vo zemjata edomska. 7 I bivoli }e padnat so niv i teliwa zaedno so volovi, zemjata }e se opie od krvta nivna, a pravot nivni }e se namrsi od masnotija. 8 Za{to nastapi denot za odmazda Gospodova, godinata na otplata za Sion. 9 I rekite negovi }e se pretvorat vo katran, a pravot negov - vo sulfur; i zemjata negova }e bide zapalen katran; 10 nema da gasne ni dewe, ni no}e; i dimot nejzin ve~no }e izleguva, od rod vo rod }e ostane zapustena; nikoga{ nema da mine nikoj po nea. 11 I }e ja zavladeat pelikani i e`ovi, bufovi i gavrani }e se naselat vo nea; i }e protegnat po nea ja`e za razoruvawe i mera za uni{tuvawe.
5

Za{to samata Negova usta zapoveda, 35,1 32,15 samiot duh Negov }e gi sobere. 41,18-19 17 Za{to Toj Samiot im frli `drep- 51,3 14,6 ka, Negovata raka }e im ja razdeli zem- Os Pesna 2,1 jata so merka; zasekoga{ tie }e ja vla2 deat, od rod vo rod }e `iveat vo nea. ]e se vidi Bo`jata slava

]e se razveseli pustinata i suvata zemja, i nenaselenata zemja 3 }e se zaraduva i }e rascuti kako krin; 40,29-31 2 prekrasno }e cuti i }e se raduva, }e Zah 8,13 Jov 4,3.4 likuva i }e se veseli; slavata na Livan Evr 12,12 }e mu se dade, velikolepieto - na Kar- 4 mil i Saron; tie }e ja vidat slavata na 7,2-4 25,9 Gospod, veli~inata na na{iot Bog. Bog }e izmeni s# Zakrepnete oslabeni race i zajaknete kolena {to treperite; 4 ka`ete im na pla{livite so duh: bidete cvrsti, ne pla{ete se: ete, va{iot Bog ide so odmazda, so otplata Bo`ja: Toj }e dojde i }e ve spasi. 5 Toga{ }e im se otvorat o~ite na slepite, u{ite na gluvite }e se odzatnat; 6 toga{ kuciot }e skoka kako elen, i jazikot na nemiot }e pee; za{to vodi }e bliknat vo pustinata, i potoci - vo stepite. 7 I gorliviot pesok }e se pretvori vo ezero, a `ednata zemja - vo vodni izvori; vo `iveali{teto na ~akalite, kade {to tie se odmaraat - }e stane mesto za trska i rogozina. Bo`jiot Svet Pat
8 3

35

33,9 40,5 60,13 Pesna 5,15 7,5.6

32,4 40,10 5 Mojs 31,6 Zah 9,9

5
29,18 42,7 Mt 11,5 Lk 7,22 Jn 9,32 10,21

6
32,3-4 43,20 48,21 Mt 11,5 Dela 3,8

Krajot na Edom
12

7
34,11-15 41,18 44,3

Nikoj nema da ostane tamu od nejzinite stare{ini, za da proglasuvaat carevi; site knezovi nejzini }e bi14 dat uni{teni. 13 Dvorcite nejzini }e obrasnat so 13,21-22 3 Mojs 17,7 trwe, a tvrdinite nejzini - so kopriva 15 i pirej; taa }e im bide `iveali{te na Mt 24,28 ~akalite, svrtili{te na noevite. 14 Yverovi pustinski }e se sre}avaat 16 1,20 so divi ma~ki, kozli }e se povikuvaat 29,18 eden so drug; tamu Lilit10 }e se odmara Otkr 20,12 i }e nao|a spokojstvo. 15 Tamu }e svie gnezdo bufot, }e nese jajca, }e vede male~ki i }e gi sobira pod senkata svoja; tamu i jastrebi }e se sobiraat eden so drug. 16 Barajte vo knigata Gospodova i pro~itajte; niedno od tie nema da odmine, edno so drugo nema da se zameni.
13,21 25,2 35,7

13

8
11,16 30,21 43,19 49,11 52,1 62,10

I tamu }e ima drum, i patot po nego 9 3 Mojs 26,6 }e se nare~e Svet Pat; ne~istiot nema da odi po nego; toj }e bide samo za sve- 10 tite; onie {to odat po toj pat, duri i 27,13 30,29 51,11 neiskusnite - nema da se zagubat. 9 Lav nema da ima tamu, i luta yverka 62,12 Ps 50,9 nema da se ka~uva po nego; tie nema da se najdat tamu, samo otkupenite }e odat tamu. 10 ]e se vratat izbavenite od Gospod, }e dojdat na Sion so radosni izvici; i

10 34,14. @enski demon od vavilonskata mitologija.

947
ISAIJA
36,1 ve~na radost }e bide nad nivnata glava;
7,17-20 8,7-8 37,10 4 Car 18,13 Sir 48,18 11 Toga{ Elijakim, Sevna i Joah mu rekoa na Rapsak: Govori im na slugite tvoi na aramejski, za{to nie razbirame, a ne ni zboruvaj po judejski, za da ~ue narodot, koj e na yidinite. 12 I Rapsak re~e: Zar samo kaj tvojot gospodar i kaj tebe me isprati gospodarot moj da gi ka`am ovie zborovi? Zar ne i kaj lu|eto {to sedat po yidinite, osudeni da go jadat so vas izmetot svoj i da ja pijat mo~ta svoja? 13 Toga{ stana Rapsak i izvika so visok glas po judejski i re~e: ^ujte gi zborovite na golemiot car, asirskiot car! 14 Vaka veli carot: neka ne ve mami Ezekija, za{to toj ne mo`e da ve spasi; 15 I neka ne vi dava nade` Ezekija vo Gospod, velej}i: ,Gospod }e n# spasi; ovoj grad nema da bide predaden vo racete na carot asirski.' 16 Ne go slu{ajte Ezekija, za{to vaka govori carot asirski: primirete se so mene i predajte mi se, i sekoj neka go jade plodot od lozjeto svoe i od smokvata svoja i sekoj neka pie voda od svojot kladenec, 17 dodeka ne dojdam i ve odvedam vo isto takva zemja, kakva {to e i va{ata zemja, vo zemja na leb i vino, vo zemja na plodovi i lozja. 18 I taka, da ne ve mami Ezekija, velej}i: ,Gospod }e n# spasi.' Bogovite na drugite narodi ja spasija li, sekoj svojata zemja od rakata na asirskiot car? 19 Kade se bogovite na Hamat i Arpad? Kade se bogovite na Sefarvaim? Ja spasija li tie Samarija od mojata raka? 20 Koj od site bogovi na tie zemji ja spasi zemjata svoja od mojata raka? Ta zar Gospod }e go spasi Erusalim od mojata raka? 21 No tie mol~ea i ne mu odgovorija ni zbor, za{to od carot be{e dadena povelba: ne odgovarajte mu. 22 Toga{ otide Elijakim, sinot Helkiev, na~alnik na dvorecot, i Sevna pisarot, i Joah, sin Asafov, letopisec pri Ezekija, so raskinata obleka, i mu gi soop{tija zborovite na Rapsak.

15
37,10

tie }e najdat radost i veselba, a `alosta i vozdi{kata }e si zaminat. Asircite go opkoluvaat Erusalim (4 Car 18, 1337) Vo ~etirinaesettata godina na carot Ezekija, asirskiot car Senahirim, stana protiv site utvrdeni gradovi na Judeja i gi prezede. 2 Toga{ asirskiot car go prati Rapsak so golema vojska od Laki{ vo Erusalim kaj carot Ezekija; i toj se zapre kaj vodovodot na gorniot vodostoj po patot za nivata na valavi~arot. 3 I izleze pri nego Elijakim, Helkieviot sin, na~alnik na dvorecot, i pisarot Sevna, i letopisecot Joah, Asafoviot sin. 4 I im re~e Rapsak: Ka`ete mu na Ezekija: vaka veli golemiot car, carot asirski: kakva e taa nade`, na koja se nadeva{? 5 Jas mislam deka se toa samo prazni zborovi, a za vojna se potrebni sovet i sila: i taka, na kogo se nadeva{ ti, pa si se odmetnal od mene? 6 Ete, ti mnogu se potpira{ na Egipet, na taa skr{ena trska, koja, ako nekoj se potpre na nea, }e mu vleze vo rakata i }e ja probode. Takov e faraonot, carot egipetski, za site, koi se nadevaat na nego. 7 Ako li mi ka`e{: se nadevame na Gospod, na{iot Bog, - toga{ na onoj li, ^ii svetili{ta i `rtvenici gi otstrani Ezekija i mu ka`a na Juda i na Erusalim: samo pred ovoj `rtvenik poklonuvajte se?' 8 I taka, vlezi vo sojuz so mojot gospodar, carot asirski; - }e ti dadam dve iljadi kowi; mo`e{ li da isprati{ java~i za niv? 9 Pa kako misli{ da se odbrani{ duri i od eden od najmladite slugi na mojot gospodar, nadevaj}i se na Egipet, da ti dade bojni koli i kowi? 10 Ta zar jas bez voljata na Gospod trgnav protiv ovaa zemja, za da ja razoram? Gospod mi re~e: odi protiv taa zemja i razori ja.

16
Os 2,14 Mih 4,4 Zah 3,10

2
7,3 4 Car 18,17-37

17
5 Mojs 7,13

36

19
10,9.11 37,13

3
22,20

4
10,8-15 Os 5,13

20
37,11-12 4 Car 18,35

5
4 Car 18,7

22
37,1 Is.N. 7,6

6
30,2-3.7 37,9 Ez 29,6-7

7
4 Car 18,4

9
31,1

10
10,6

948
ISAIJA
37,1
1 Mojs 37,34 4 Car 19, 1-7 Er 36,24

Ezekija bara sovet od Isaija (4 Car 19,113) [tom go ~u toa carot Ezekija, ja raskina svojata obleka i se pokri so vre}i{te, pa otide vo domot Gospodov; 2 gi povika na~alnikot na dvorecot Elijakim, i pisarot Sevna, i stare{inite na sve{tenicite, pokrieni so vre}i{ta kaj prorokot Isaija, sin Amocov. 3 I tie mu rekoa: Vaka veli Ezekija: ovoj den e den na `alost, kazna i sram, za{to novoroden~iwata dojdoa do otvorot na maj~inata utroba, no sila nema za ra|awe. 4 Mo`ebi, Gospod, tvojot Bog, }e gi ~ue zborovite na Rapsak, kogo asirskiot car, negov gospodar, go prati da Go navreduva `iviot Bog i da se podbiva so zborovite, koi gi ~u Gospod, tvojot Bog; zatoa prinesi molitva za onie, {to se u{te `ivi. 5 I otidoa slugite na carot Ezekija pri Isaija. 6 I im re~e Isaija: Vaka ka`ete mu na va{iot gospodar: vaka veli Gospod: ne pla{i se od zborovite {to gi ~u, so koi Me navreduvaat slugite na asirskiot car. 7 Ete, Jas }e ispratam vo nego duh, i toj }e ~ue vest i }e se vrati vo zemjata svoja, i Jas }e go pogubam so me~ vo negovata zemja. 8 Toga{ Rapsak se vrati i najde deka asirskiot car vojuva protiv Livna; za{to be{e ~ul deka gospodarot negov se povlekol od Laki{. 9 I toj ~u za Tirhaka, carot etiopski; nemu mu bea rekle: ete, toj izleze da vojuva so tebe. Koga go ~u toa, toj isprati glasnici kaj Ezekija, velej}i: 10 Vaka ka`ete mu na Ezekija, carot judejski: neka ne te mami tvojot Bog, na Kogo se nadeva{, velej}i: Erusalim nema da bide predaden vo racete na carot asirski. 11 Ete, ti si ~ul {to napravija asirskite carevi so site zemji, stavaj}i vrz niv kletva; ta ti li }e se izbavi{?

2
4 Car 22,11-14

37

12 Bogovite na narodite, koi tatkov- 12 cite moi gi razorija, gi spasija li, go 10,9-11 4 Car spasija li Gozan i Haran, Recef i sino- 19,12 vite na Eden, {to se vo Talasar? 13 13 Kade e carot hamatski, i carot ar36,19 padski, i carot na Lair, Sefarvaim, 16 Hena i Iva? 1 Car 4,4

3
22,5 26,18 33,18 Os 13,13

Molitvata na Ezekija (4 Car 19,1419) I go zede Ezekija pismoto od racete na pratenicite i go pro~ita, pa otide Ezekija vo domot Gospodov i go otvori pred liceto Gospodovo; 15 potoa se pomoli Ezekija pred liceto na Gospod i re~e: 16 Gospodi Savaote, Bo`e Izrailev, Koj sedi{ na heruvimi! Ti edinstven si Bog na site zemni carstva: Ti si gi sozdal neboto i zemjata. 17 Prikloni go, Gospodi, uvoto Svoe i ~uj; otvori gi, Gospodi, o~ite Svoi i pogledaj, ~uj gi zborovite na Senahirim, koj isprati da hulat na Tebe, `iviot Bog. 18 Navistina, Gospodi, asirskite carevi gi opusto{ija site krai{ta i zemjite nivni. 19 Tie gi iznafrlaa vo ogan bogovite nivni; no toa ne bea bogovi, tuku izrabotki od ~ove~ki race, drvo i kamen, zatoa i gi uni{tija. 20 I sega, Gospodi, Bo`e na{, spasi n# od rakata negova: toga{ }e doznaat site zemni carstva deka Ti, Gospodi, si edinstven Bog. Bo`jiot odgovor za Ezekija (4 Car 19,2034) I isprati Isaija, sinot na Amoc, do Ezekija da ka`at: vaka veli Gospod, Bog Izrailev: Za ona {to ti Mi se mole{e protiv Senahirim, carot asirski, 22 eve go slovoto {to Gospod go izre~e za nego: }e te prezre, }e ti se potsmee devicata, }erkata Sionova, }e ja zani{a glavata po tebe }erkata erusalimska. 23 Kogo ti prekoruva{e i navreduva{e? Protiv kogo go podigna glasot i gi
21 14

4 Car 19,15 Er 32,17 Ps 17,10

17
4 Car 19,16 Dan 9,18-19

4
4,3 36,18-20 1 Car 7,8 Er 42,2

19
5 Mojs 4,28

6
7,4 10,24 41,10-14 51,7

20
4 Car 19,19

21
38,5 4 Car 19,20-28

7
31,8 4 Car 19,37

22
Ps 21,7 Jov 16,4

8
4 Car 19, 8-9

23
1,4 10,12

9
36,6 4 Car 19, 9-19

10
36,15

11
36,20

949
ISAIJA
24 krena tolku visoko o~ite svoi? Protiv
2,13 29,17 33,9 35,2 35 Jas }e go branam ovoj grad, za da go 35 spasam poradi Sebe i poradi Mojot 30,19 31,5 sluga David. Ps 45,4 48,9

25
10,13-14 19,6

26
22,11

27
33,8-9 Ps 128,6

28
Ps 138,2

29
30,28 Ez 38,4

30
4 Car 19,29-31

31
4,3 11,1 Ps 79,9

32
9,6 10,21

33
33,20 4 Car 19,32-34

Svetecot Izrailev. 24 Preku slugite svoi ti Go prekoruva{e Gospoda, velej}i: So mno`estvoto moi koli se iska~iv na vrvot od planinite, vrz rebrata na Livan, gi isekov visokite negovi kedri, ubavite negovi kiparisi, i stignav do samiot vrv negov, i do gori~kata negova; 25 i iskopav i piev voda; i so stapkite na nozete svoi gi isu{iv site reki egipetski.' 26 Zar ne si ~ul deka Jas odamna go napraviv toa, vo stari dni go prednacrtav, a sega go ispolniv so toa, {to ti gi opusto{uva{ silnite gradovi, pretvoraj}i gi vo kupi{ta urnatini? 27 @itelite nivni iznemo{tea; treperat i ostanuvaat vo sram; stanale kako treva po poleto i ne`no trevno rastenie, kako trevki po pokrivite, svenati u{te pred da porasnat. 28 ]e sedne{ li, }e izleze{ li, ili }e vleze{ - Jas znam s#, ja znam i drskosta tvoja protiv Mene. 29 Za tvojata drskost protiv Mene i za toa deka tvojata naduenost dojde do u{ite Moi, }e ja stavam alkata Svoja vo nozdrite tvoi i uzdata Svoja - vo ustata tvoja; }e te vratam nazad po istiot pat, po koj si do{ol. 30 I eve ti znak, Ezekija: jadete go ovaa godina izrasnatoto od padnatoto zrno, a vo drugata godina - samoizrasnatoto; na tretata, pak, godina, sejte i `nejte, sadete lozja i jadete gi plodovite nivni. 31 Za{to pre`iveanite vo domot Judin, tie {to }e ostanat, pak }e pu{tat koren dolu i }e dadat plod gore, 32 za{to od Erusalim }e proizleze ostatokot, i od gradot Sion - spasenieto. Toa }e go izvr{i revnosta na Gospod Savaot. 33 Poradi toa, vaka veli Gospod za asirskiot car: Nema da vleze toj vo ovoj grad, nitu }e frli tamu strela, i nema da se dobli`i do nego so {tit, nitu }e iskopa opkop okolu nego; 34 po koj pat do{ol, po istiot i }e se vrati, no vo toj grad nema da vleze, veli Gospod.

Smrtta na carot Senahirim (4 Car 19,3537) 36 Toga{ izleze angel Gospodov i pogubi vo asirskiot logor sto osumdeset i pet iljadi du{i. Utredenta stanaa, i, ete, nasekade ima{e samo mrtvi tela. 37 I otstapi Senahirim, carot asirski, ta si otide, se vrati i `ivee{e vo Ninevija. 38 I koga se poklonuva{e vo domot na svojot bog Nisroh, sinovite negovi Adrameleh i [arecer go ubija so me~, a samite izbegaa vo Araratskata zemja. I mesto nego stana car sinot negov AsarHadon. Bolesta i ozdravuvaweto na carot Ezekija (4 Car 20,111; 2 Let 32,2426) Vo tie denovi Ezekija se razbole smrtno. I dojde kaj nego prorokot Isaija, sinot Amocov, i mu re~e: Vaka veli Gospod: napravi testament za domot svoj, za{to }e umre{, nema da ozdravi{. 2 Toga{ Ezekija se svrte so liceto kon yidot i se pomoli na Gospod velej}i: 3 O, Gospodi! Seti se deka jas odev pred Tvoeto lice verno i so predano srce kon Tebe i vr{ev ona {to be{e ugodno pred Tvoite o~i. I silno zaplaka Ezekija. 4 I dojde slovoto Gospodovo kon Isaija i mu be{e re~eno: 5 Odi, ka`i mu na Ezekija: vaka veli Gospod, Bog na tvojot predok David: ja ~uv tvojata molitva, gi vidov tvoite solzi, i ete, dodavam kon tvoite dni u{te petnaeset godini, 6 }e te spasam tebe i ovoj grad od rakata na carot asirski. Da, }e go za~uvam toj grad. 7 I eve ti znak od Gospod deka Gospod }e go ispolni slovoto {to go izre~e. 8 Eve, }e ja vratam deset stapki nazad son~evata senka, koja mina po stapkite

36
29,7-8 4 Car 19,35-37 Sir 48,21

37
14,9-10

38
Tov 1,21

38,1
4 Car 20, 1-11

5
Ps 38,12

6
31,5 37,35

38

950
ISAIJA
8 Ahazovi. I se vrati sonceto deset
7,11-14 37,30 4 Car 20,11 21 Toga{ re~e Isaija: Neka donesat 39,1 Car 8, suvi smokvi, neka gi izgme~at i neka gi 2 9-10 stavat vrz ~irot; i carot }e ozdravi. 4 Car 22 A Ezekija re~e: Koj e znakot deka 20,12-19 }e otidam vo domot Gospodov? 2

stapki po stapkite, po koi toa sleguva{e. Blagodarnosta na Ezekija Molitvata na judejskiot car Ezekija, koga be{e bolen i ozdrave od bolesta: 10 Si rekov vo sebesi: koga gi prepoloviv dnite svoi, treba da vlezam vo portite na Podzemjeto; jas sum li{en od ostatokot na godinite svoi. 11 Jas rekov: nema da Go vidam Gospod Bog vo zemjata na `ivite; nema da vidam pove}e ~ovek me|u onie {to `iveat vo svetot; 12 moeto `iveali{te se simna od mestoto i se oddale~i od mene kako ov~arski {ator; kako tkaa~ treba da go prese~am `ivotot svoj; Toj me otse~e od osnova; dewe i no}e ~ekav deka Ti }e prati{ smrt. 13 ^ekav do utroto; kako lav Toj gi kr{e{e site moi koski; den i no} ~ekav deka }e mi isprati smrt. 14 Kako `erav, kako lastovi~ka civkav, kako gulab taguvav; o~ite moi gledaa kon neboto: Gospodi, pritesnet sum, spasi me. 15 [to da ka`am? Toj mi re~e, i Toj napravi. Mirno }e gi pominam site godini na `ivotot svoj, pomnej}i ja tagata na du{ata svoja. 16 Gospodi, taka `iveat lu|eto, i vo seto toa za Tebe }e `ivee mojot duh; Ti }e me izlekuva{, }e mi daruva{ `ivot. 17 Ete, za dobro mi be{e silnata taga, Ti ja spasi du{ata moja od pogibelniot rov, gi frli zad grbot Svoj site moi grevovi. 18 Zo{to Podzemjeto Tebe ne Te slavi, smrtta Tebe ne te vosfaluva, slezenite vo grob ne se nadevaat na Tvojata vistina. 19 @ivite, samo `ivite }e Te proslavat, kako jas sega; tatkoto }e im ja soop{ti na decata Tvojata vernost. 20 Gospod }e me spasi; i nie vo site dni na na{iot `ivot so zvucite na moite `ici }e peeme pesni vo domot Gospodov.
9

10
Ps 106,18 Jov 17, 11-13

11
Ps 26,13 Prop 9,5-6

12
Ps 89,5-6 Jov 4,20 7,6 14,2 2 Kor 5,1-4 3 Ptr 1, 13-14

13
Ps 50,9 Jov 10,16 Pla~ 3,4

14
59,11 1 Mojs 27,1 Ez 7,16 Naum 2,7 Ps 68,3 121,1 123,1-2

16
Os 6,2 Ps 29,2-3 103,3-4

17
43,25 Mih 7,19 Ps 84,2 Evr 12,11

18
Ps 6,5 Sir 17,27 Varuh 2,17

19
5 Mojs 4,9 Ps 77,3-7 146,2

20
23,16 Ps 29,12 33,3

Kaznata na Ezekija (4 Car 20,1219) Vo toa vreme vavilonskiot car MerodahBaladan, sin Baladanov, isprati do Ezekija pismo i darovi, za{to be{e ~ul deka toj bil bolen i ozdravel. 2 Im se zaraduva Ezekija na glasnicite i im ja poka`a svojata riznica, srebroto i zlatoto, prijatnite mirisi i skapocenite masla, celata svoja oru`nica i s# {to se nao|a{e vo negovata riznica, - ne ostana ni{to, {to ne im go poka`a Ezekija vo domot svoj i po celoto svoe carstvo. 3 Toga{ dojde prorokot Isaija kaj carot Ezekija i mu re~e: [to rekoa ovie lu|e? Od kade dojdoa kaj tebe? Ezekija odgovori: Od dale~na zemja dojdoa tie kaj mene, od Vavilon. 4 I pra{a Isaija: [to vidoa tie vo tvojot dom? Ezekija odgovori: Vidoa s# {to ima vo mojot dom; ni{to ne ostana vo mojata riznica, {to ne im poka`av. 5 I mu re~e Isaija na Ezekija: Islu{aj go slovoto na Gospod Savaot: 6 ete, }e dojdat dni, i s# {to ima vo domot tvoj i {to sobrale tatkovcite tvoi do denes, s# }e bide odneseno vo Vavilon; ni{to nema da ostane, veli Gospod. 7 ]e zemat i od tvoite sinovi, {to }e proizlezat od tebe, {to }e gi rodi{, i tie }e bidat evnusi vo dvorecot na vavilonskiot car. 8 A Ezekija mu re~e na Isaija: Dobro e slovoto Gospodovo, {to ti go izre~e; a vo sebe pomisli: barem }e ima mir i sigurnost vo tekot na moite dni.

Er 9,24

3
2,7 7,3 30,1

39

6
4 Car 24,12-14 Er 20,5 27,21-22 Zah 14,1

7
Er 52,28-30 Dan 1,3 3 Car 21,29

40,1
49,13 51,12 52,7-12 61,2-3

2
33,24 2 Mojs 22,4-9 Er 16,18 Pla~ 4,22

Ohrabruvawe za narodot Ute{uvajte go, ute{uvajte go Mojot narod, veli va{iot Bog; 2 govorete mu ne`no na Erusalim, i izvestete go deka vremeto na negovata

40

951
ISAIJA
3 kazna se ispolni deka za nepravdata mu
Mal 3,1. 23-24 Sir 48,10 Mt 3,3 Lk 1,76 15 Ete, narodite se kako kapka od vedro, i pretstavuvaat pra{inka na terezija. Ete, ostrovite Toj gi podiga kako pra{inki. 16 Ni Livan ne stignuva za `rtven ogan, ni `ivotnite po nego - za sepalenica. 17 Site narodi pred Nego se kako ni{to, - za Nego se pomalku od ni{to, i pomalku se od suetata. 18 I taka, so kogo }e Go sporedite Boga, i kakva podobnost }e Mu najdete? 19 Umetnikot go izleva idolot, a zlatarot go pokriva so zlato i mu dodava srebreni veri{ki. 20 A koj e siromav i nema {to da mu prinese, toj izbira drvo, koe ne gnie, pa bara iskusen umetnik za da napravi idol, {to }e stoi nepodvi`en.

15
Ps 61,9 Mudr 11,22 Sir 10, 16-17

4
45,2 49,11 Varuh 5,7 Lk 3,4-6

5
1,20 35,2 60,1 2 Mojs 24,16 Ps 96,6 Jn 1,14

6
Ps 102,15 1 Ptr 1, 24-25

7
51,12 Jov 14,2 Jk 1,10-11

8
Ps 118,89 Mt 24,35 Jn 1,1

e plateno za{to od rakata Gospodova dobi dvojno za site svoi grevovi. 3 Glasot na onoj {to vika vo pustinata govori: Prigotvete Mu pat na Gospod, ispravete gi vo pustinata patekite za na{iot Bog; 4 sekoj dol da se ispolni, sekoja planina i rid da se snizat; krivinite da se ispravat, i neramnite pati{ta da bidat izramneti; 5 i }e se javi slavata Gospodova, i site lu|e }e go vidat spasenieto od Boga; za{to ustata Gospodova go izre~e toa. 6 Glasot govore{e: Razglasuvaj! i pra{av: [to da razglasuvam? - Sekoj ~ovek e treva, seta ubavina negova e kako polsko cve}e. 7 Trevata se isu{uva, cve}eto ovenuva, {tom }e duvne vrz nego zdivot na Gospod: taka e i narodot kako treva. 8 Trevata se su{i, cve}eto svenuva, a slovoto na na{iot Bog ostanuva ve~no. Bog e ovde 9 Iska~i se na visokata gora Sion, ti koj javuva{ dobri vesti za Sion, izvi{i go silno glasot svoj, blagoizvestitele Erusalime, podigni go, ne pla{i se. Ka`i im na gradovite Judini: eve Go va{iot Bog! 10 Ete, Gospod Bog ide so sila i rakata Negova e so vlast. Ete, nagradata Mu e so Nego, a otplatata Mu e pred liceto Negovo. 11 Kako pastir }e go pase Toj stadoto Svoe: jagniwata }e gi zeme Toj vo racete i }e gi nosi na gradite Svoi, i gri`livo }e gi vodi doilkite. Koj e kako Bog?
12

17
41,12 Dan 4,32

18
46,5 Dela 17,29

19
41,6-7 44,9-20 Er 10,1-16 51,15-19 Ps 114,3-8 Varuh 6,45

20
Mudr 13,11-19

21
Rim 1,20

Gospod vladee Zar ne znaete? Zar ne ste slu{ale? Zar ne vi e zboruvano vo po~etokot? Zar ne ste go razbrale toa od osnovaweto na zemjata? 22 Toj e Onoj, Koj sedi nad krugot na zemjata, a onie, {to `iveat na nea, se kako skakulci pred Nego; Toj gi rasposlal nebesata kako tenko platno i gi raspnal kako {ator za `iveewe. 23 Toj gi pretvora knezovite vo ni{to, sudiite zemni gi pravi da bidat ni{to`ni. 24 Odvaj posadeni, odvaj poseani, odvaj se zakorenil vo zemjata strakot nivni, {tom Toj }e duvne vrz niv, tie se isu{uvaat; viorot gi odnesuva kako pleva. 25 So kogo }e Me izedna~ite i so kogo }e Me sporedite? - veli Svetecot. 26 Krenete gi o~ite svoi kon visinite nebesni i poglednete, koj gi sozdal? Koj go presmetal brojot na vojskata nivna? Toj site niv gi narekuva po ime: poradi golemata mo} i golemata sila vo Nego ni{to ne nedostiga. Gospod dava sila A kako govori{ ti, Jakove, i veli{, Izraile: Patot mi e sokrien od Gospod, deloto moe e zaboraveno pred mojot Bog?
27 21

22
44,24 4 Mojs 13,34 Ps 103,2 Jov 26,7

9
35,4 52,7 Jn 12,15

23
29,14 Ps 2,2-5 Jov 12,17 34,18-20

10
52,10 62,11 Ps 76,15 Otkr 22,12

24
17,13 41,2 Ps 82,13

11
5 Mojs 32,11 Er 31,10 Ez 34,12 Lk 15,5

25
45,5 46,5

26
Ps 146,4 Jov 25,3 Sir 43,10 Varuh 3, 34-35

12
Jov 28, 23-27 38,4-5 Izreki 30,4 Mudr 11,20

27
49,4.14-16

Koj gi izmeril vodite so rakata svoja i so peda go izmeril neboto, i so 13 merka go izmeril pravot zemen, koj gi Jov 15,8 izmeril na terezija planinite i ridoSir 42,21 Rim 11,34 vite? 1 Kor 2,16 13 Koj go upatil Duhot na Gospod, i 14 Mu bil Nemu sovetnik i Go u~el? 14 So kogo se sovetuval Toj, i koj Go Er 23,18 Jov 21,22 vrazumuval i Go pou~uval vo patot na pravdata, i Go u~el na znaewe i Mu go poka`uval patot na mudrosta?

952
ISAIJA
28 Zar ne znae{? Zar ne si slu{al deka ve~niot Bog, Koj gi sozdal krai{tata na zemjata, ne se izmoruva i ne iznemo{tuva; Negoviot razum e neispitliv. 29 Toj mu dava sila na umoreniot i mu 30 Amos 2,14 daruva ja~ina na iznemo{teniot. 30 Se umoruvaat i mom~iwata i osla31 2 Car 1,23 buvaat, i mladi lu|e pa|aat, Ps 102,5 31 a onie koi se nadevaat na Gospod, }e ja obnovat silata svoja: }e krenat kril41,1 ja kako orli, }e tr~aat i nema da im biAvak 2,20 de te{ko, }e odat i nema da se umorat. 1 Mojs 21,33 Ps 146,5 Rim 11,34

28

2
40,23 45,1-2.13 46,11

4
44,6 Ps 101,27 Otkr 1,17 22,13

6
40,19-20 44,10-12 46,6

7
Er 10,4 Mudr 13,15.16

8
44,1 Ps 104,6 Lk 1,54 Evr 2,16 Jk 2,23

9
42,6

Gospod vladee so istorijata Molknete pred Mene, ostrovi, i narodite neka gi obnovat silite svoi; neka se pribli`at i neka re~at: da izlezeme zaedno na sud. 2 Koj Go izdiga od istok Pravednikot, koj Go povikuva da odi pred Nego? Koj Mu gi predade narodite i Mu gi pokori carevite? Toj gi pretvori vo prav so Negoviot me~, so Negoviot lak - vo pleva, razveana od vetar. 3 Toj gi gone{e, Toj gaze{e sigurno po patot, odvaj dopiraj}i go so nozete Svoi. 4 Koj go napravi i izvr{i toa? Onoj, Koj vo po~etokot gi povika rodovite; Jas, Gospod, Jas sum prviot, i so poslednite - Jas sum istiot. 5 Ostrovite vidoa i se u`asija, krai{tata zemni zatreperija. Tie se zbli`ija i se sobraa; 6 sekoj mu pomaga na drugarot svoj i mu veli na bratot svoj: Dr`i se!

41

10 Ne pla{i se, za{to Jas sum so tebe; ne voznemiruvaj se, za{to Jas sum Bog tvoj; Jas }e te zakrepam i }e ti pomognam, }e te poddr`am so Mojata pobedonosna desnica. 11 Ete, posrameni i poni`eni }e ostanat site, {to se nae`eni protiv tebe, - }e bidat kako ni{to i }e zaginat onie {to se prepiraat so tebe. 12 ]e gi bara{ - i nema da gi najde{, niv, koi neprijatelstvuvaat protiv tebe; onie koi se borat protiv tebe }e bidat kako ni{to, napolno ni{to; 13 za{to Jas sum Gospod, Bog tvoj; te dr`am za tvojata desna raka, ti velam: Ne pla{i se, Jas ti pomagam. 14 Ne pla{i se, crvu Jakove, malubroen Izraile, - Jas ti pomagam, veli Gospod, Jas tvojot Iskupitel, Svetecot Izrailev. 15 Ete, Jas }e te napravam ostar dikel, nov, nazaben; ti }e gi kr{i{ i }e gi sitni{ planinite, i ridovite }e gi napravi{ kako prav. 16 Ti }e gi vee{, vetrot }e gi raznese, i viorot }e gi razvee; a ti }e se zaraduva{ vo Gospod, }e se fali{ so Svetecot Izrailev.

10
8,10 43,5

11
45,24 54,17 Ps 6,10

12
40,17 Ps 36,10

13
45,1

14
43,3 44,6 Ps 77,35 Lk 1,68

15
28,27-28 Amos 1,3

16
29,19 Er 15,7 Mt 3,12

18
35,6-7 43,20 48,21 Ps 106,35 114,8

19
55,13 60,13

Bespomo{ni idoli Lijarot go bodri zlatarot, toj {to spleskuva so ~ekan go hrabri onoj {to kove so kovalna, velej}i za spojkata: Dobra e; i ja zacvrstuva so klinci, za da bide cvrsta.
7

Bo`jiot izbran sluga 8 A ti, ti Izraile, slugo Moj, Jakove, kogo Jas te izbrav, seme na Mojot prijatel Avraam, 9 ti, kogo go zedov od krai{tata na zemjata i go povikav od krai{tata nejzini, i ti rekov: Ti si Moj sluga, Jas te izbrav i nema da te otfrlam.

Pomo{nik na siromasite 20 Siromasi i neimotni baraat voda, 66,2 Jov 12,9 i nema, jazikot im se isu{uva od `ed: Jas, Gospod }e gi ~ujam, Jas, Bog Izrai- 21 43,8-13.15 lev, nema da gi ostavam. 44,6-11 18 ]e otvoram reki na vrvot od gorite i izvori srede dolini; pustinata }e ja 22 46,10 napravam ezero i suvata zemja - vodni Sir 42,19 izvori; 19 }e nasadam vo pustina kedar, sitim, mirta i maslinki, }e nasadam vo stepite kiparis, javor i buka zaedno, 20 site da vidat i poznaat, i da razgledaat i razberat deka rakata Gospodova go napravi toa deka Svetecot Izrailev go sozdade toa.
17

Idolite se beskorisni Pretstavete go sporot svoj, veli Gospod; dajte gi dokazite svoi, veli Carot Jakovov. 22 Neka dojdat i neka ni ka`at {to }e bide; neka objavat ne{to, pred da stane,
21

953
ISAIJA
23 i nie }e pronikneme so umot svoj i }e
45,7 Er 10,5

24
41,29 44,9

25
41,2 45,13 Naum 3,14

26
45,21 46,10

27
40,9

28
40,13 44,19

29
41,24

42,1
11,2 Mt 3,16 12,18-21 17,5 Lk 23,35 Jn 1,32-34 17,5

3
61,3 Jn 8,45 14,16

doznaeme, {to }e bide potoa, ili neka ni pretska`at za idninata. 23 Ka`ete {to }e bide vo idnina, i nie }e poznaeme deka ste bogovi, ili napravete ne{to dobro ili lo{o, za da se za~udime i stapisame. 24 No vie ste ni{to, i deloto va{e e ni{to`no; odvraten e onoj {to }e ve izbere. 25 Jas go podignav od sever, i toj }e dojde; od izgrev sonce }e go povikuva imeto Moe11 i }e gi gazi knezovite kako kal, i }e gi gazi, kako grn~ar glinata. 26 Koj objavi za toa od po~etokot, za da znaeme, i mnogu porano, za da mo`eme da ka`eme: Vistina li e!? No nikoj ne ka`al, nikoj ne objavil, nikoj ne gi ~ul va{ite zborovi. 27 Jas prv rekov na Sion: Ete go, i mu dadov na Erusalim blagovesnik. 28 I taka, Jas gledav, i nema{e nikogo, me|u niv ne se najde sovetnik, za da mo`am da gi pra{am, i tie da odgovorat. 29 Ete, site tie se ni{to, ni{to`ni se i delata nivni: vetar i ni{to`nost se nivnite idoli.

ra{iril zemjata so nejzinite proizvodi, Koj mu dava zdiv na narodot {to e na nea, i duh na onie {to odat po nea. 6 Jas, Gospod, Te povikav vo pravda, cvrsto }e Te dr`am za raka i }e Te pazam, }e te postavam za zavet na narodot, svetlina za neznabo{cite, 7 za da im gi otvori{ o~ite na slepite, da gi izvede{ vrzanite od zatvor i onie {to sedat vo temnina - od temninata. 8 Jas sum Jahve, toa e Moeto ime, i nema da ja dadam slavata Svoja na drug, nitu ~esta Svoja na idoli. 9 Ete, pretska`anoto porano se zbidna, i novo }e vi objavam; pred da stane toa, Jas }e vi go objavam. Slavete Go Gospoda Pejte Mu na Gospod nova pesna, pohvala za Nego od zemnite krai{ta, vie {to plovite po more, i s# {to go polni, ostrovite i onie {to `iveat na niv. 11 Neka izdigne glas pustinata i nejzinite gradovi, naselbite, kade {to `iveat Kedarci; neka likuvaat onie {to `iveat vo sala, neka voskliknuvaat od vrvovite planinski. 12 Neka Mu oddadat slava na Gospod, pohvalata Negova neka ja razglasat po ostrovite. 13 Gospod }e izleze kako junak, revnosta }e ja pobudi kako vojnik; }e izvika i }e podigne vojni~ki vik; }e se poka`e silen protiv neprijatelite Svoi. Gospod }e mu pomogne na Svojot narod
14 10

6
45,13 49,6-8 Mt 26,28 Lk 2,32 Jn 8,12

7
35,5 Ps 106,1014 Lk 1,79 Jn 8,32 9 Dela 26,18

8
48,11 Ps 82,18

9
43,19 46,10 48,5-6

10
Er 2,10 Ps 95,1 107,23 1 Mak 14,10 Otkr 5,9

11
4 Car 14,7

12
Is.N. 7,19 Sof 2,11 Ps 65,2

13
31,4 2 Mojs 15,3 4 Mojs 10,35 Sud 5,4-5 Sof 1, 14-15 Ps 67,7

Slugata Bo`ji vo Svojata blagost 51,5 e svetlina za idolopoklonicite 60,9 i voda~ na zaslepeniot narod 5 44,24 Eve go Mojot Sluga, Kogo Go Zah 12,1 poddr`uvam, Mojot Izbranik, Ps 88,8 qubimecot na du{ata Moja. ]e Go polo`am Duhot Svoj vrz Nego, i Toj }e im donese pravda na narodite; 2 nema da vikne, nitu da go podigne glasot Svoj, nema da dozvoli da go ~ujat na ulicite; 3 skr{enata trska nema da ja zdrobi, i ~adlivata lamba nema da ja ugasne; }e sudi spored vistinata; 4 nema da oslabne, nitu }e iznemo{ti, dodeka na zemjata ne vospostavi pravda, narodite }e se nadevaat na Negoviot zakon. 5 Taka veli Gospod Bog, Koj gi sozdal nebesata i nivnoto prostranstvo, Koj ja

42

14
57,11

15
19,5 44,27 50,2 Ps 106,33

Dolgo mol~ev Jas, trpev i se vozdr`uvav; sega }e vikam kako rodilka, 16 }e se zabrevtam i }e goltam s#. 15 ]e opusto{uvam planini i ridovi, 40,4 42,19 i seta nivna treva }e ja isu{am; rekite 2 Mojs }e gi napravam ostrovi, ezerata }e gi 13,21-22 isu{am. 16 ]e gi povedam slepite po pat, {to tie ne go znaat, }e gi vodam po nejzini pateki, temninata }e ja pretvoram vo svetlina pred niv, a krivite pateki -

11 41,25. Mo`en e i sledniov prevod: }e go povikam po ime.

954
ISAIJA
17 pravi: ete, {to }e napravam Jas za niv,
1,29 44,11.17 45,16 4 Bidej}i si skap vo o~ite Moi, mnogu si cenet; Jas te vozqubiv, zatoa }e dadam drugi lu|e za tebe, i narodi za tvojata du{a. 5 Ne pla{i se, za{to Jas sum so tebe; od istok }e go dovedam tvoeto pleme i od zapad }e go soberam. 6 Na sever }e mu ka`am: daj; i na jug: ne zadr`uvaj; dovedi gi sinovite Moi oddaleku i }erkite Moi - od krai{tata zemni, 7 sekogo, koj se narekuva so Moeto ime, kogo sum go sozdal za Moe proslavuvawe, {to sum gi sozdal i napravil.

4
Er 31,3

i nema da gi ostavam. 17 Toga{ }e otstapam i so golem sram }e se pokrijat onie, {to se nadevaat na 18 idoli, koi im velat na idolite: vie ste 6,9-10 43,8 na{i bogovi.
19

5
8,10 49,12 Er 30,10 Zah 8,7 Ps 106,3 Varuh 4,37

41,8 Mt 13,9-15

20
6,9 44,18

21
5 Mojs 4, 1-8

22
5,29

23
5 Mojs 32,29

24
2 Mojs 9,27 Varuh 1,17 2,5

25
9,17-18 Amos 4,6 Pla~ 2,3

43,1
41,8.13-15 44,2 Er 30,10 Varuh 5,4

2
48,10 Ps 65,12 91 1 Kor 3,15

3
41,14 45,14 47,4 3 Car 10,1

Neposlu{en narod Slu{ajte, gluvi, i gledajte, slepi, za da vidite. 19 Koj e tolku slep kako {to e Mojot sluga, i gluv, kako {to e Mojot pratenik? Koj e tolku slep kako {to e vozqubeniot, koj e taka gluv, kako {to e slugata Gospodov? 20 Ti si videl mnogu, no ne si zabele`uval; u{ite ti bile otvoreni, no ne si slu{al. 21 Na Gospoda Mu bilo ugodno zaradi pravdata Svoja da go vozveli~i i proslavi Zakonot Svoj. 22 No toa e narod poroben i razgraben; site tie se vrzani vo podzemja i sokrieni vo temnici; stanale plen, i nema spasitel, ograbeni se, i nikoj ne veli: vrati go! 23 Koj od vas projavil sluh za toa, koj vnimava i slu{a za idninata? 24 Koj go predade Jakov na razurnuvawe i Izrail - na graba~i? Ne e li toa Gospod, protiv Kogo zgre{ivme, po ^ii pati{ta ne sakavme da odime i ^ij Zakon ne go slu{avme? 25 A Toj ja izlea vrz niv jarosta na Svojot gnev i stravotiite na vojnata: Ti gi opkru`i so plamen od site strani, no tie ne zabele`uvaa; gi izgore, no tie ni toa ne go sfatija seriozno.
18

6
60,4.9

7
Jn 17,1-26

8
42,18 Er 5,21

Samo Gospod e Bog Izvedi go slepiot narod, iako ima o~i, i gluviot, iako ima u{i. 9 Neka se soberat site narodi zaedno, neka se soedinat plemiwata. Koj od niv go pretska`al toa? Neka soop{tat {to bilo vo po~etokot; neka dovedat svedoci za da se opravdaat, za da mo`e da se ~ue i da se ka`e: Vistina e! 10 A Moi svedoci, veli Gospod, ste vie i Mojot sluga, {to go izbrav, za da znaete i da Mi veruvate, da razberete deka sum toa Jas: pred Mene nema{e Bog, i po Mene nema da ima. 11 Jas, Jas sum Gospod, i nema Spasitel osven Mene. 12 Jas predrekov i spasiv, odnapred pretska`av koga tu| bog nema{e me|u vas, vie ste Moi svedoci deka Jas sum Bog - veli Gospod; 13 od po~etokot na dnite Jas sum ist, nikoj ne izbavuva od rakata Moja; Jas }e napravam, i koj }e go izmeni toa?
8

9
41,22 45,20

10
41,4.8 44,8 Jn 8,24.28 15,16 Dela 1,8

11
45,21 51,12 5 Mojs 32,39 Os 12,10 13,4 Dela 4,12

12
44,8 Dela 1,8

13
41,4 Jov 23,13

14
41,14

15
41,21 44,6

Bog go izbavuva Svojot narod A sega vaka veli Gospod, Koj te sozdade, Jakove, i Koj te obrazuval, Izraile: ne pla{i se, za{to Jas te otkupiv, po ime te povikav; ti si Moj. 2 Preku vodi li }e minuva{ - Jas sum so tebe; preku reki li - tie nema da te potopat; ako trgne{ preku ogan, nema da se izgori{, i plamenot nema da te obgori. 3 Za{to Jas sum Gospod, Bog tvoj, Svetecot Izrailev, tvojot Spasitel; otkup za tebe go dadov Egipet; Etiopija i Seva gi dadov za tebe.

43

Gospod go podgotvuva patot 3 Mojs 19,2 14 Taka veli Gospod, va{iot Iskupi16 tel, Svetecot Izrailev; zaradi vas is- 40,3 Mojs prativ vo Vavilon i gi isfrliv site 2 14,21-29 Avak 3,15 reziwa na zatvorite i Haldejcite, koi Ps 76,19 se gordeeja so korabi. Mudr 14,3 15 Jas sum Gospod, va{iot Svetec, 17 Sozdatelot na Izrail, va{iot Car. 40,26 16 Taka veli Gospod, koj otvori vo mo42,3 reto pat, po razbranuvani vodi - pate- Ps 75,6 ka. 17 Koj izvede bojni koli i kowi, vojska i sila; site padnaa zaedno za da ne stanat; ugasnaa, kako fitil sogorea.

955
ISAIJA
18
65,17 Er 23,7-8

19
11,16 42,16 49,11 Ps 104,41 2 Kor 5,17 Otkr 21,5

20
35,6-7 49,10 2 Mojs 17,1-7 4 Mojs 20,11 Ps 106,35

21
1 Ptr 2,9

23
Amos 5,25

24
Er 6,20

25
44,22 48,9-11 Ps 50,2 Mk 2,7 Lk 5,21

26
Er 2,9

27
48,8 1 Mojs 27,36 Er 9,4 Os 12,4

28
47,6 Er 25,9

Zaboravete go minatoto No vie ne se se}avate za porane{noto i za nekoga{noto ne pomisluvate. 19 Ete, Jas pravam ne{to novo; eve sega }e se javi; zar i toa ne sakate da go znaete? ]e napravam pat niz stepi, reki - preku pustina. 20 Polskite yverovi }e Me proslavat, ~akali i noevi, za{to }e im dadam voda vo pustinata, reki - vo suvi stepi, za da go pojam Mojot izbran narod. 21 Narod {to go sozdadov za Sebe, za da ja razglasuva slavata Moja. 22 A ti, Jakove, ne Me povikuva{e: ti, Izraile, ne se trude{e za Mene. 23 Ne si Mi gi prinesuval svoite jagniwa za sepalenica, nitu si Me po~ituval so `rtvite svoi. Ne sum te prinuduval da Mi slu`i{ so prinosi i ne sum ti dote`nuval, baraj}i od tebe da Mi kadi{. 24 Ne si Mi kupuval so srebro kadilo, nitu si Me nasituval so mrsno meso od `rtvite svoi; no so tvoite grevovi si Me optovaruval; so tvoite bezzakonija si Mi dote`nuval. 25 A Jas, Jas Sam gi bri{am tvoite prestapi zaradi Samiot Sebe i grevovite tvoi nema da gi spomnam. 26 Potseti Me, zaedno }e se sudime; govori, za da se opravda{. 27 Tvojot pratatko zgre{i, a tvoite zastapnici otstapija od Mene. 28 Zatoa nastojnicite na svetili{teto gi li{iv od sve{tenstvo, Jakov go predadov na prokletstvo i Izrail na podbiv.
18

5 Eden }e re~e: Jas sum Gospodov, drug }e se nare~e so imeto na Jakov; a tret }e napi{e na rakata svoja: Jas sum Gospodov, }e se nare~e so imeto Izrailevo. 6 Vaka veli Gospod, Carot na Izrail i negoviot Izbavitel, Gospod Savaot: Jas sum prviot, Jas sum i posledniot; osven Mene nema Bog; 7 za{to koj e kako Mene? Neka raska`e toj, da razglasi i po red da Mi pretstavi s# od ona vreme, koga go ustroiv drevniot narod, neka go razglasat ona {to nastapuva i ona {to }e bide. 8 Ne bojte se i ne pla{ete se: neli odamna ti soop{tiv i pretska`av? I vie ste Moi svedoci. Ima li Bog osven Mene? Ne, druga Karpa nema, Jas te poznavam.

4
Er 17,8

5
45,4

6
41,4.14.21 43,10.15 47,4 48,12 Otkr 1,8,17 21,6 22,13

7
41,22-23 Dan 10,13

8
17,10 43,9-12 45,21 5 Mojs 32,4

9
40,18-20 Er 2,26-28 10,3-5

Milosta na Gospod i spasenieto na Izrail A sega slu{aj, Jakove, slugo Moj, 2 i ti, Izraile, kogo Jas go 43,1 44,24 izbrav. 49,1 2 Vaka veli Gospod, Koj te sozdade i 5 Mojs 32,15 te oblikuva, Koj ti pomaga od maj~ina33,5.26 ta utroba: ne pla{i se, slugo Moj JakoPs 21,9-10 71,6 ve, i qubimecu Moj, kogo Jas go izbrav; 3 za{to }e izleam voda vrz `ednata 3 zemja, i potoci vrz isu{enoto; }e go iz42,1 Ez 39,29 leam duhot Svoj vrz tvoeto pokolenie i Joil 2,28 blagoslovot Svoj - vrz tvoite potomci. Zah 12,10 4 ]e rastat kako treva kraj izvori, Jn 7,38-39 kako vrbi kraj vodni potoci.
41,8 49,1-5 Er 1,5

44,1

44

Nemo}ni idoli Onie, {to pravat idoli, site se ni{to`ni, nivnite skapocenosti ne donesuvaat nikakva korist; tie sami se svedoci za toa. Tie ne gledaat, nitu razbiraat, i zatoa }e im bidat za sram. 10 Koj pravi bog i izleva idol, {to ne donesuva nikakva korist? 11 Site u~esnici vo toa }e bidat posrameni, za{to i samite majstori sepak se lu|e; site tie neka se soberat i neka zastanat; tie }e se upla{at i site }e bidat posrameni. 12 Kova~ot go pravi od `elezo, so ~ekan go mazni i se trudi nad nego so silnata raka svoja do tolku, {to pregladnuva i premaluva, ne pie voda i iznemo{tuva. 13 Drvodelecot, otkako }e odbere drvo, vle~e po nego linija, so ostar alat go ocrtuva, potoa izrabotuva lik na ubav ~ovek, za da go postavi doma. 14 Se~e kedri, zema bor i dab, koi gi odbira me|u {umskite drvja, sadi jasen, koj do`dot go pravi da raste. 15 I toa mu slu`i na ~ovekot za ogan, a del od nego upotrebuva da se topli, da zapali ogan i da pe~e leb. A od nego pravi i bog i mu se poklonuva, pravi idol i pa|a ni~kum pred nego. 16 Del od drvoto izgoruva vo ogan, so drug del vari meso za jadewe, si pe~e
9

10
42,17 5 Mojs 4,28

12
40,22-26 41,7

13
40,20 Mudr 13,11-13

14
41,10-20

15
46,6 Mudr 13,11-19

956
ISAIJA
17 pe~eno i jade do nasituvawe, a isto ta42,17 45,20 46,6 Dan 3,7

18
6,9

19
41,28 Rim 1, 21-23

20
Ps 143,8 Mudr 15,10

21
41,8 46,8 49,14-16

22
43,25 Er 31,18 Pla~ 5,21

23
42,10 48,20 49,13 55,12 Ps 95,11-12 98,8

ka se gree i veli: Dobro e, se zgreav; po~uvstvuvav toplina. 17 A od ostatocite pravi bog, svoj idol, mu se poklonuva, pa|a ni~kum pred nego i mu se moli i veli: Spasi me, za{to ti si moj bog. 18 Ne znaat, nitu razbiraat: zaslepeni im se o~ite, za da ne gledaat, i srcata nivni - za da ne razbiraat. 19 I ne go zema toa pri srce, nitu ima do tolku znaewe i razum da ka`e: Polovinata negova ja izgorev na ogan i na jaglenot negov ispekov leb, svariv meso i jadev; a od ostatokot zar }e napravam odvratnost, zar }e se poklonuvam na par~e drvo? 20 Toj te hrani so pepel; izmamenoto srce go dovelo vo zabluda, i ne mo`e da ja oslobodi du{ata svoja i da re~e: Neli e izmama toa {to e vo desnata raka moja?

lim: Ti }e bide{ naselen' i na grado- 27 vite Judini: Vie }e bidete izgradeni.' 42,15 50,2 Urnatinite negovi Jas }e gi vozobno28 vam. 27 Jas $ velam na bezdnata: Isu{i 40,11 2 Let 36,22-23 se! I rekite tvoi Jas }e gi isu{am. 28 Koj veli za Kir: Toj e Moj pastir, Ezd 1,1-5 6,3-5 i toj }e ja ispolni sekoja volja Moja, i }e mu re~e na Erusalim: Ti }e bide{ odnovo izgraden! i na hramot: Ti }e 45,1 41,2 bide{ obnoven! 42,6 Kir e orudie na Sesilniot za spasenie na Izrail Vaka mu veli Gospod na Svojot pomazanik Kir: Te dr`am za desnata raka, za da ti pokoram narodi, i }e gi simnam pojasite od bedrata na carevite, za da ti se otvorat vratite, i portite da ne bidat zatvoreni. 2 Pred tebe }e odam, planini }e ramnam, bakarni vrati }e razbivam i `elezni reziwa }e kr{am; 3 tebe }e ti gi predadam ~uvanite vo temno bogatstva i sokrienite dobra, za da poznae{ deka Jas sum Gospod, Koj tebe te narekuva po ime, Bog Izrailev. 4 Zaradi Jakov, Mojot sluga i Izrail, Mojot izbranik, Jas te narekov po ime, te imenuvav, iako ti ne Me poznava{e. 5 Jas sum Gospod i nema drug; nema Bog osven Mene; Jas te naoru`iv, iako ne Me poznava{e, 6 za da doznaat od istok do zapad deka nema drug osven Mene: Jas sum Gospod, i nema drug. 7 Jas ja sozdavam svetlinata i ja pravam temninata, sozdavam sre}a i doveduvam nesre}a. Jas, Gospod go vr{am seto toa. 8 Rosete, nebesa, odozgora, i oblacite neka izlivaat pravda; neka se raspuka zemjata i neka nikne spasenie, zaedno da iznikne i pravdata. Jas, Gospod, go pravam toa.
60,11 Ps 2 110

45

2
40,4 Er 51,30 Ps 106,16

3
41,25 43,1 49,23 2 Mojs 7,17 8,6

4
41,8 44,5

Gospod ne te zaborava 21 Pomni go toa, Jakove i Izraile, 24 za{to ti si Moj sluga; Jas te sozdadov; 4,2 41,14 Moj sluga si ti, Izraile, nema da te za44,2 boravam! 46,3 22 ]e gi rasteram kako magla tvoite 51,13 Zah 12,1 bezzakonija, i tvoite grevovi - kako obJov 9,8 lak; svrti se kon Mene, za{to Jas te ot25 kupiv. 29,14 23 Veselete se, nebesa, za{to Gospod Jov 12,17 1 Kor 1,20 go napravi toa. Likuvajte, dlabo~ini 26 zemni; {umete od radost, gori i {umi 61,4 i site drvja vo niv; za{to Gospod go otPs 68,35 kupi Jakova i }e se proslavi vo Izrail. Gospod e Stvoritelot Vaka veli Gospod, tvojot Otkupitel, Koj te oblikuva vo maj~inata utroba: Jas sum Gospod, Koj s# sozdadov, Sam gi sprostrev nebesata i Sam ja poslav zemjata. 25 Jas gi pravam ni{to`ni dokazite na la`nite proroci i na videlo go iznesuvam bezumieto na ma|esnicite; pred Mene otstapuvaat mudrecite, znaeweto nivno go obrnuvam vo ludost. 26 Go potvrduvam zborot na Svojot sluga i go izvr{uvam izre~enoto od Moite pratenici, mu velam na Erusa24

5
40,25 44,6 2 Car 7,22 Joil 2,27 Sir 36,4

6
47,8 59,19 5 Mojs 4,35 Mal 1,11

7
41,23 Amos 3,6 4,13 Jov 2,10 Pla~ 3,38 Sir 11,14

8
61,11 5 Mojs 32,2 Os 2,23 Ps 71,7 85,12

9
29,16 Er 18,6 Mudr 12,12 Rim 9,20

Bo`jata mo} e sila 9 Te{ko mu na onoj, koj se rasprava so Sozdatelot svoj, a pretstavuva samo crep~e me|u glineni sadovi! ]e mu ka`e li glinata na grn~arot: {to pravi{' i tvoeto delo }e ka`e li za tebe: toj nema race?'

957
ISAIJA
10
64,7 10 Te{ko mu na onoj, koj mu veli na tatko si: zo{to si me sozdal na svetov?', a na majka si: zo{to si me rodila?' 11 Vaka veli Gospod, Svetecot Izrailev i negoviot Tvorec: Zar vie }e Me ispra{uvate za sinovite Moi12. i }e sakate li da Mi se me{ate vo deloto na racete Moi? 12 Jas ja sozdadov zemjata i go sozdadov na nea ~ovekot; Jas - Moite race gi prostrea nebesata; i na seta nivna vojska Jas im zapovedam. 13 Jas go podignav carot Kir vo pravda i }e gi izramnam site pati{ta negovi. Toj }e go izgradi Mojot grad i }e gi otpu{ti zarobenite Moi ne za otkup, nitu za darovi, veli Gospod Savaot.

11
29,23

12
48,13 5 Mojs 4,32 Er 27,5 Zah 12,1 Ps 101,25 Jov 9,8

13
41,2 42,6 48,15 52,3 1 Ptr 1,18

14
3 Car 10,1 Sof 3,10 Ps 67,31

16
41,11 42,17 Er 10,14 51,17

17
29,22 54,4 Er 3,23

18
44,24

19
45,15 48,16 5 Mojs 30,11-14 Jn 18,20 Dela 26,26

20
43,9 44,17 46,7

Samo Gospod spasuva Vaka veli Gospod: pe~albite na Egip}anite i trgovijata na Etiopjanite i Savejcite, lu|e silni, kaj tebe }e preminat i tvoi }e bidat, vo verigi }e dojdat, }e padnat pred tebe ni~kum i }e te molat, velej}i: samo ti ima{ Bog, i nema drug, nema drug Bog osven Nego. 15 Vistina, Ti si Bog sokrien, Bog Izrailev, Spasitel. 16 Site tie }e bidat posrameni i zasrameni; zaedno so niv }e otidat so sram i site onie {to pravat idoli. 17 A Izrail }e bide spasen so ve~no spasenie od Gospod; vie nema da bidete posrameni i osramoteni vo vekovi.
14

drven idol i se molat na bog, koj ne spasuva. 21 Objavete i ka`ete, otkako }e se posovetuvate me|u sebe: koj go ka`a toa od stari vremiwa? Koj odnapred go ka`al toa? Neli Jas, Gospod? Nema drug Bog osven Mene, - Bog praveden i Koj spasuva, nema osven Mene. 22 Kon Mene obratete se, i }e bidete spaseni, site krai{ta zemni, za{to Jas sum Bog i nema drug! 23 Se kolnam vo Sebe Samiot: od ustata Moja izleguva pravda, zbor neizmenliv deka pred Mene }e se prekloni sekoe koleno, vo Mene }e se kolne sekoj jazik. 24 Samo vo Gospod, }e velat za Mene, ima pravda i sila; pri Nego }e dojdat i posrameni site, {to neprijatelstvuvale protiv Nego. 25 Preku Gospod }e bide opravdano i proslaveno celoto pleme Izrailevo. Bespomo{ni se vavilonskite bogovi Padna Vil, se sobori Nevo; idolite im se vrz dobitokot i tovarnite `ivotni; va{iot tovar stana breme za umorenite `ivotni. 2 Se navalija, padnaa odedna{; ne mo`ea da gi spasat onie, {to gi nosea, i sami padnaa vo ropstvo. 3 Poslu{aj Me, dome Jakovov i siot ostatok od domot Izrailev, kogo go nosam od utrobata, kogo go dr`am od ra|aweto; 4 i do va{ata starost Jas }e bidam istiot, do va{ite beli kosi }e ve nosam; Jas ve sozdadov i }e ve nosam, }e ve poddr`am i }e ve pazam. 5 So kogo }e Me izedna~ite, i }e Me sporedite? Kogo }e go zemete za primer da prilega na Mene? 6 Isturaat zlato od torbi~kata i premeruvaat srebro na terezii, pa najmuvaat zlatar, za da napravi od nego bog, mu se poklonuvaat i ni~kum pa|aat pred nego; 7 go krevaat na ramo, go nosat i go stavaat na mestoto negovo; toj stoi, od mestoto svoe ne se pomrdnuva; mu vika-

21
41,22.26 43,9-12 46,9 48,5 Os 13,4 Ps 17,31

22
30,15 52,10 Ps 97,3

23
62,8 1 Mojs 22,16 5 Mojs 32,40 Er 22,5 Rim 14,11 Fil 2, 10-11

24
41,11.16 54,17

46,1
Er 48,7 49,3 50,2

46

2
Er 43,12

3
44,2.24 63,9 2 Mojs 19,4 5 Mojs 1,31 Amos 5,15 Ps 21,10

4
Ps 71

5
40,18.25 44,7 Pla~ 2,13

Site se pokaneti 18 Za{to vaka veli Gospod, Koj go sozdade neboto, Toj, Bog, Koj $ dade oblik na zemjata i Koj ja sozdade; Toj ja zacvrsti, ne ja sozdade pusta, Toj ja sozdade za `iveewe. Toj veli: Jas sum Gospod, i nema drug. 19 Ne govorev tajno Jas, ne vo temno mesto na zemjata; ne mu rekov na Jakovovoto pleme: Barajte Me vo pusto{ot. Jas sum Gospod, Koj izrekuva pravda, Koj ja otkriva vistinata. 20 Soberete se i dojdete, pribli`ete se site, pre`iveani od narodite. Nerazbrani se onie, {to go nosat svojot
12 ili: idninata.

6
40,20 44,15.17

7
45,20 3 Car 18,27 Ps 114,6 Mudr 13,15-16 Varuh 6,25

958
ISAIJA
8 at, - toj ne odgovara, od nevolja ne spa44,21

suva. 8 Spomnete si go toa i bidete lu|e; 9 45,21 zemete go toa pri srce, otstapnici.
Sir 36,4

10
41,22.26-27 44,28 45,21 Ps 32,11 Jov 23,13 Sir 48,25 Efes 1,11

11
41,2 45,13 1 Mojs 41,32

13
51,5 56,1 Joil 3,4 Avd 1,17 Ps 84,9

Lk 2,32 47,1
13,19 48,14.20 Er 48,18 Pla~ 1,1

Samo Gospod e Bog 9 Spomnete si za ona {to bilo porano, od krajot na vekot; zemete go toa pri srce, za{to Jas sum Bog i nema drug Bog i nema podoben na Mene. 10 Jas go navestuvam vo po~etokot ona {to }e bide na krajot, od staro vreme ona {to u{te ne stanalo, pa velam: Mojata odluka }e se izvr{i, i s# {to Mi e ugodno - }e go napravam. 11 Jas go povikav orelot od istok, od dale~na strana, ispolnitelot na Mojata volja. Jas rekov - i }e go izvr{am toa; zamisliv - i }e go napravam. 12 Poslu{ajte Me, `estokosrdni, vie, koi ste daleku od pravdata: 13 Ja pribli`iv Mojata pravda - taa ne e daleku, spasenieto od Mene nema da se zabavi; i }e mu dadam na Sion spasenie, na Izrail - Svojata slava. Pa|aweto na Vavilon Slezi i sedni vo prav, o, device, }erko vavilonska; sedni na zemja: prestol nema, }erko haldejska, i vo idnina nema da te narekuvaat ne`na i milolika. 2 Zemi mlin i meli bra{no; simni go prevezot, zasukaj rakavi, razgoli gi nozete, gazi preku reka: 3 tvojata golotija }e se otkrie, i }e se vidi tvojata sramotija. ]e se odmazdam i nikoj nema od toa da Me odvrati. 4 Na{iot Izbavitel - imeto Mu e Jahve Savaot - Svetecot Izrailev. 5 Sedi molkum i priberi se vo temninata, }erko haldejska, za{to vo idnina nema da te narekuvaat gospodarka na carstvata. 6 Jas se razgneviv na Svojot narod, i go predadov nasledstvoto Svoe, {to go oskverni ti, vo tvoi race; a ti ne im poka`a milost, na starcite im go stavi najte{koto tvoe igo. 7 I si vele{e: Ve~no }e bidam gospodarka, i na um ne go stava{e ova, ne pomisluva{e {to }e stane potoa. 8 No sega islu{aj go ova, ti, razvratnice, koja `ivee{ bezgri`no, koja se-

3
64,4 Er 13,22.26 Os 2,5 Pla~ 1,8

47

4
41,14 43,3 44,6 49,26 51,15 Er 50,34

6
10,6 42,24 43,28 54,8-9 5 Mojs 4,20 Zah 1,15 Pla~ 2,21

di{ i veli{ vo srceto: Jas sum, i nema druga kako mene: nema da ostanam vdovica, nitu }e osiroma{am. 9 No nenadejno, vo eden den, }e te snajde i ednoto i drugoto - zagubata na decata i vdovstvoto; vo polna mera }e te snajdat tie, pri seto mno`estvo na tvoite baewa i golemata sila na tvoite ma|ii. 10 Za{to ti se nadeva{e na svoeto lukavstvo i vele{e: Nikoj ne me gleda. tvojata mudrost i tvoeto znaewe - tie te zavedoa od patot, a ti si vele{e vo srceto svoe: Jas - i nikoj drug! 11 ]e dojde na tebe zlo: nema da znae{, od kade doa|a toa; }e te snajde beda, koja ne }e mo`e{ da ja otfrli{; i nenadejno }e te stigne pogibel, za koja i ne misli{. 12 Stoj si, pak, so tvoite ma|ii i so mnogute baewa, so koi si se zanimavala od mladi godini: mo`ebi - }e si pomogne{, mo`ebi - strav }e predizvika{. 13 Ti si umorna od mnogu soveti; neka izlezat onie, {to go nabquduvaat neboto, yvezdobroja~ite i pretska`uva~ite po novomese~ijata, neka te spasat od ona, {to treba da ti se slu~i. 14 Ete, tie se kako slama: ogan }e gi izgori; ne ja spasija du{ata svoja od plamenot; ne ostana jaglen da se pogree nekoj, nitu ogan, za da se posedi kraj nego. 15 Takvi }e bidat onie, so koi sorabotuva{e, so koi si trguvala od mladi godini. Sekoj talka po svojot pat; nikoj ne }e mo`e da te spasi. Gospod go ukoruva Svojot neposlu{en narod Slu{aj go ova, dome Jakovov, vie, koi se narekuvate so imeto na Izrail i koi ste proizlegle od Juda, koi se kolnete vo imeto Gospodovo, Go spomnuvate Bog Izrailev, iako ne po vistina i ne po pravda. 2 Za{to tie se narekuvaat po svetiot grad i se potpiraat na Bog Izrailev; Jahve Savaot e imeto Negovo. 3 Porane{noto Jas odnapred go pretska`av, i ona {to od ustata Moja izleguva{e i Jas go navestuvav i brzo go vr{ev, - i s# se izvr{uva{e.

8
45,6 Sof 2,15 Otkr 18,7

9
51,19 54,1-6 Otkr 18,23

10
Ez 8,12 Ps 9,31 94,7

12
8,19 44,9 Otkr 18,23

14
5,24 44,16 2 Mojs 15,7 Naum 1,10 Mal 3,19

15
45,20

48,1
5 Mojs 6,13 Is.N. 23,7 Er 5,2 Amos 5,21 Mih 3,9

2
52,1 Amos 4,13 Mih 3,11

3
41,22

48

7
42,25 5 Mojs 32,28-29 Pla~ 1,9

959
ISAIJA
4
2 Mojs 32,9 5 Mojs 9,6.13 Er 5,3 4 Jas znaev deka ti si tvrdokoren deka vo tvojot vrat ima `elezni `ili, i ~eloto ti e bakarno; 5 zatoa i odnapred ti navestuvav, pred da se slu~i toa, i ti navestuvav, za da ne re~e{: Mojot idol go napravi toa, mojot idol i mojot izlean lik zapoveda toa da stane. 6 Ti si go ~ul i videl seto toa! I zar nema da go priznae{ toa? A sega te izvestuvam za ne{to novo i sokrieno, {to ti ne si go znael. 7 Toa se izvr{i sega, a ne odamna i ne pred eden den, i ti ne si slu{al za nego, za da ka`e{: Ete, jas go znaev toa. 8 Ti ne si slu{al, nitu si znael za toa, i uvoto tvoe porano ne be{e otvoreno; za{to Jas znaev deka ti }e postapi{ verolomno; od samata maj~ina utroba si nare~en otstapnik.

5
42,9 46,10 Er 44,18

6
42,9 43,19

8
1,2 41,26 43,27 Ps 57,3

9
41,20 Ez 36,22

10
Zah 13,9 Ps 65,10

11
42,8 48,9

12
41,4 44,1.6 Otkr 2,8

13
42,5-6 45,12 Ps 32,9 Sir 43,10 Rim 4,17

14
44,18 53,10

15
45,13

16
45,19 61,1

Predupreduvawe za Izrail Zaradi imeto Svoe go odlagav Svojot gnev i zaradi slavata Svoja se vozdr`uvav da ne te istrebam. 10 Ete, te pre~istiv, no ne kako srebro, te ispitav vo pe~kata na stradawata. 11 Zaradi Sebe, zaradi Samiot Sebe go vr{am toa, - za{to, kakva navreda bi bila za imeto Moe! Slavata Svoja nema da ja dadam na drug. 12 ^uj Me, Jakove i Izraile, povikan od Mene: Jas sum istiot, Jas sum prviot i Jas sum posledniot. 13 Mojata raka ja osnova zemjata, Mojata desnica go rasprostre neboto; }e gi povikam, - i tie }e se postrojat.
9

Slu{ajte Go Gospoda Vaka veli Gospod, tvojot Iskupitel, Svetecot Izrailev: Jas sum Gospod, Bog tvoj, Koj te u~i na dobro, Koj te vodi po onoj pat, po koj treba da odi{. 18 O, da be{e gi slu{al Moite zapovedi! Toga{ tvojot mir }e be{e kako reka, i tvojata pravda - kako morski branovi. 19 I tvoeto potomstvo bi bilo kako pesok, a porodot od utrobata tvoja, - kako zrncata negovi: imeto tvoe ne bi se istrebilo, niti izbri{alo pred Mene. 20 Izleguvajte od Vavilon, begajte od Haldejcite, so radosen glas razglasuvajte i propovedajte go toa, {irete ja taa vest do krajot na zemjata; ka`uvajte: Gospod go otkupi Svojot sluga Jakov. 21 Ne o`ednuvaa tie vo pustinite, preku koi Toj gi vodi: Toj im izvadi voda od kamen; prese~e karpa - i bliknaa vodi. 22 Nema mir za lo{ite, veli Gospod.
17

17
41,14 44,6

18
66,12 Varuh 3,13

19
10,22 1 Mojs 15,5 22,17 1 Car 24,22 Ps 36,38

20
41,8 Er 50,8 51,6.45 Ps 125,1-2 Otkr 18,4

21
40,3 2 Mojs 17,1-7 Ps 77, 15-16.20

22
48,18 57,21

Gospod im se obra}a na narodite Soberete se site i slu{ajte: koj od niv go pretska`al ova? Gospod go vozqubi, i toj }e ja ispolni voljata Negova nad Vavilon i }e ja poka`e silata Negova nad Haldejcite. 15 Jas, Jas rekov, i go povikav; Jas go dovedov, patot negov }e bide uspe{en. 16 Pristapete kon Mene, slu{ajte go ova: Jas i vo po~etokot ne govorev tajno; i koga se izvr{uva{e toa, Jas bev tamu; i sega Me isprati Gospod Bog i Negoviot duh.
14

Bo`jiot sluga e videlina za idolopoklonicite i spasenie za Izrailcite Slu{ajte Me, ostrovi, i vnimavajte, narodi dale~ni: Gospod Me povika u{te od utrobata, od maj~inata Mi utroba go spomna imeto Moe; 2 ja napravi ustata Moja kako ostar me~: pod senkata na rakata Svoja Me krie{e i Me napravi izostrena strela; vo Svojata torba za streli Me ~uva{e; 3 Toj Mi re~e: Ti si Moj sluga, Izraile, - vo Tebe }e se proslavam. 4 Jas, pak, rekov: Naprazno sum se trudel, za ni{to i popusto sum ja istro{uval silata Svoja. No pravoto Moe e vo Gospod, i nagradata Moja e vo Mojot Bog. 5 A sega veli Gospod, Koj u{te od utrobata Me napravi sluga Svoj, da go vratam kon Nego Jakova, za da se sobere pri Nego Izrail; a koga }e se sobereme, }e se proslavam vo Gospod i Mojot Bog }e bide Moja sila. 6 I Toj re~e: Malku e toa {to Ti }e Mi bide{ sluga, za da se podigne ple-

49,1
41,1 44,2.24 Er 1,5 Ps 2,7 Gal 1,15

49

2
51,16 Mudr 18,15 Evr 4,12 Otkr 1,16 19,15

3
42,1 44,23 Mt 3,17

4
40,10.27 53,10-12 Er 20,7 Gal 4,11

5
43,4 Mih 5,3 Ps 109,3 Jn 17,5 Fil 2,8-11

6
42,6 60,3 Ps 97,2 Sir 36,10 Lk 2,32 Jn 1,4 Dela 13,47

960
ISAIJA
7 meto Jakovovo i da se povrati ostato41,14 44,6 52,15 53,3 60,10 17 Tvoite yidari }e pobrzaat kon tebe, 18 a tvoite razurnuva~i i pusto{nici }e 45,23 60,4 si otidat od tebe. 18 Kreni gi o~ite i pogledaj naokolu, 19 Er 51,34 - tie site se sobiraat, doa|aat kon tebe. @iv sum Jas! veli Gospod, - so site niv 20 }e se oble~e{ kako so nakit i }e se 47,9 54,1-3 Pla~ 2,21 promeni{ so niv kako nevesta.

8
42,6 54,3 Ps 68,13 2 Kor 6,2

kot Izrailev, tuku Jas }e Te napravam svetilo za narodite, za da se ra{iri spasenieto od Gospod do krai{tata na zemjata. Gospod }e go izbavi Svojot narod Taka veli Gospod, Iskupitelot na Izrail, Svetecot negov, na prezreniot od site, na prekoruvaniot od narodot, na slugata na silnite: carevite }e Te vidat, knezovite }e stanat i }e se poklonat zaradi Gospod, Koj e veren, zaradi Svetecot Izrailev, Koj Te izbral. 8 Vaka veli Gospod: Vo blagoprijatno vreme Te ~uv i vo denot na spasenieto Ti pomognav; i Jas }e Te pazam i }e Te napravam zavet na narodot, za da ja podigne{ zemjata, da im gi vrati{ na naslednicite opusto{enite nasledstva. 9 Da im ka`e{ na zatvorenite: izlezete, i na onie, {to se vo temnina: poka`ete se. Kraj pati{tata }e pasat tie, po site ridovi }e bidat nivnite pasi{ta. 10 Nema da trpat glad i `ed, nema da gi udri pripek i sonce; za{to Onoj, Koj gi miluva, }e gi vodi i }e gi dovede pri izvori vodni. 11 I site Moi gori }e gi napravam drumovi, Moite pati{ta }e bidat izdignati. 12 Ete, edni }e dojdat oddaleku; i ete - edni od sever i od moreto, a drugi - od zemjata Sinim. Bo`jata milost
13 Raduvajte se, nebesa, i veseli se, zemjo; voskliknuvajte od radost gori, za{to Gospod go ute{i Svojot narod i gi pomiluva Svoite stradalnici. 14 A Sion vele{e: Me ostavi Gospod, mojot Bog me zaboravi! 15 Mo`e li `ena da go zaboravi porodot svoj, a da ne se smiluva na ~edoto od utrobata svoja? A i koga bi go zaboravila, Jas tebe nema da te zaboravam. 16 Ete, na Svoite dlanki sum te vre`al; tvoite yidi{ta sekoga{ se pred Mene. 7

9
42,7 Ps 22,1-2

Svetla idnina za Erusalim Za{to tvoite urnatini, tvoite pustini i tvojata razorena zemja sega }e bidat mnogu tesni za `itelite, koga onie, {to te goltaa, }e si otidat od tebe. 20 Decata {to gi ima{, bidej}i si gi izgubila porane{nite, }e ti govorat glasno: Tesno e mestoto za mene; otstapi mi, za da mo`am da `iveam. 21 I ti }e re~e{ vo srceto svoe: koj mi gi rodi? Jas bev bezdetna i besplodna, odvedena vo plen i otfrlena; no, koj gi odgleda? - Ete, jas si bev sama; a tie kade bea? 22 Vaka veli Gospod Bog: Ete, }e ja krenam rakata Svoja kon narodite, }e im dadam znak na plemiwata, - i }e gi donesat sinovite tvoi na race i }erkite tvoi - na ramenici. 23 I carevite }e bidat tvoi hraniteli, i nivnite carici }e bidat tvoi doilki; so liceto do zemjata }e ti se poklonuvaat i }e go li`at pravot od nozete tvoi, i }e doznae{ deka sum Jas Gospod, deka onie, {to se nadevaat na Mene, nema da se posramat. Gospod e na na{a strana Mo`e li da se odzeme plen od silen, i mo`at li da se odzemat zarobeni od pobednikot? 25 Da, taka veli Gospod: i sekoj zaroben od junak }e bide odzemen i grabe`ot od tiraninot }e bide vraten; za{to Jas se boram so tvoite protivnici i }e gi spasam tvoite sinovi; 26 }e gi nahranam tvoite ugnetuva~i so nivnoto sopstveno meso, }e bidat napoeni so svojata krv kako so novo vino; i sekoe telo }e doznae deka Jas sum Gospod, tvoj Spasitel i tvoj Iskupitel, Silniot Bog Jakovov.
24 19

21
1,2 65,23 66,8 Er 31,27 Zah 2,7

10
4,5-6 25,4-5 35,7 41,17 4 Mojs 20,11 Ps 120,6 Sir 43,22 Jn 4,1 Otkr 7,16

22
11,10-12 40,11 60,4 62,10 Varuh 5,6

23
41,20 45,3 60,10,14-16 Er 9,24 Ps 24,3 72,9

11
11,16 40,3-4 Varuh 5,7

12
43,5-6 Ps 106,2-3

24
Mt 12,29

13
40,1 44,23 52,9 Ps 68,10

25
41,11 Er 31,11 Ps 34,1 Lk 11, 21-22

14
40,27 54,8 Os 11,8 Ps 21,1-2 89,39-52

26
9,19 41,14 47,4 60,16 Otkr 16,6

15
44,21 Er 31,20 Sir 4,10

16
44,5 60,10 Pesna 8,6

961
ISAIJA
50,1
52,3 5 Mojs 24,1 Er 3,6-8 Os 2,4-9 Varuh 4,6 Mt 19,7

Bo`jata mo} da kaznuva

Vaka veli Gospod: Kade $ e pismoto za razvod na va{ata majka, so koja ja otpu{tiv? Ili na kogo od moite zaemodava~i ve prodadov? Ete, vie 2 ste prodadeni zaradi grevovite svoi, i 19,5 zaradi va{ite prestapi majka vi e ot59,1.16 65,12 pu{tena. 66,4 2 Zo{to koga dojdov, nema{e nikogo? 2 Mojs 7,18.21 I koga povikav, nikoj ne se odyva? Zar 4 Mojs 11,23 rakata Moja se skratila, ta ne mo`e da Naum 1,4 izbavuva ili vo Mene nema sila da spaPs 105,9 107,33 suvam? Ete, so zakanuvaweto Svoe more Otkr 3,20 presu{uvam, pretvoram reki vo pusti3 na; ribite vo niv gnijat poradi nedos2 Mojs tig na voda i umiraat od `ed. 10,21-23 3 Jas gi oblekuvam nebesata vo mrak i Otkr 6,12 vre}i{te im pravam za pokrivka.
4
40,29 54,13 Jn 3,11

50

vi bide od mojata raka: vo maki }e um- 51,1 48,1 rete. 5 Mojs Gospod }e ute{i Poslu{ajte Me vie, {to kopneete za pravda, vie koi Go barate 2 Gospoda! Pogledajte ja karpata, od koja 1 Mojs ste ise~eni, i dlabo~inata na jamata, 12,2-3 15,5 Ez 33,24 od koja ste izvle~eni. 2 Pogledajte go Avraam, va{iot tat- Rim 4, 11-12 ko, i Sara, koja ve rodila; za{to Jas go 3 povikav nego koga be{e sam, go 1 Mojs 2, 8-17 blagosloviv i go umno`iv. 3 Taka, Gospod }e go ute{i Sion, }e Er 33,11 Ez 36,35 gi ute{i site negovi urnatini i }e gi Joil 2,3 50,9 napravi pustinite negovi kako raj i Ps Otkr 2,7 stepite negovi - kako gradina Gospodo- 22,2 va; radost i veselba }e ima vo nego, sla- 4 42,6.23 vopoi i peewe na pesni. Bo`jata pobeda e trajna
49,6 Ps 77,1 4

51

32,18 Sof 2,3 Mt 5,6 6,33

Stradawa za Bo`jiot sluga

4

Gospod Bog mi dade ve{t jazik, za da

5 mo`am so zborovi da go potkrepuvam

53,12 63,10 Ps 39,6

6
Pla~ 3,30 Mt 26,67 27,30

7
Er 1,18 5,3 Ez 3,8-9 Ps 24,3

8
Jov 13, 18-19 Rim 8, 33-34

9
51,8 Os 5,12 Ps 101,26 Jov 13,28 Jn 8,46

10
42,7.16 49,9 2 Mojs 23,21 5 Mojs 4,30 Ez 3,7 Mih 7,8 Jn 3,11

11
43,17 Ps 7,13

iznemo{teniot: sekoe utro Toj go razbuduva uvoto moe, za da slu{am kako onie {to se u~at. 5 Gospod Bog mi go otvori uvoto, i jas ne se protivstaviv, ne otstapiv nazad. 6 Grbot svoj go podmetnav na onie {to me bieja, i obrazite svoi - na onie {to me udiraa; liceto svoe ne go skriv od podbiv i plukawe. 7 I Gospod Bog mi pomaga: zatoa ne se sramuvam, zatoa go dr`am liceto svoe kako kremen, i znam deka nema da ostanam posramen. 8 Blizu e Onoj, Koj me opravduva: koj saka da se natprevaruva so mene? Da zastaneme zaedno. Koj saka da se sudi so mene? Neka pristapi kon mene. 9 Ete, Gospod Bog mi pomaga: Koj }e me osudi? Ete, site tie kako obleka }e izvetveat; molec }e gi izgrize. 10 Koj od vas se pla{i od Gospod, neka go slu{a glasot na Negoviot sluga! Koj odi vo mrak, bez svetlina, da se nadeva na imeto Gospodovo i da se potpira vrz svojot Bog. 11 Ete, site vie {to palite ogan, koi ste vooru`eni so zapaleni streli odite vo plamenot na va{iot ogan i na strelite, {to ste gi v`e{tile! Toa }e

Poslu{ajte Me, narode Moj i pleme Moe, priklonete go uvoto kon Mene! Za{to od Mene }e izleze zakon i Mojata pravda }e ja postavam za svetlina na narodite. 5 Mojata pravda brzo }e stigne; Moeto spasenie izgreva i Mojata raka }e gi sudi narodite; ostrovite }e se nadevaat na Mene i }e se nadevaat na silata Moja. 6 Krenete gi o~ite kon neboto i pogledajte na zemjata dolu: za{to neboto }e is~ezne kako dim, i zemjata }e izvetvi kako obleka, a `itelite nejzini isto taka }e izumrat; a Moeto spasenie e ve~no, pravdata Moja nema da prestane. 7 Poslu{ajte Me, vie, koi ja poznavate pravdata, narode, Koj vo srceto svoe go ima{ Mojot zakon! Ne pla{ete se od prekoruvawe na lu|eto, nitu stravuvajte od nivnite navredi. 8 Za{to molec }e gi izede kako obleka i crv }e gi izede kako volna; a Mojata pravda }e trae zasekoga{, i Moeto spasenie - od rod vo rod. Molitva za pomo{ Kreni se, kreni, oble~i se vo sila, rako Gospodova! Digni se, kako vo drevnite dni, vo damne{nite rodovi! Zar ne
9

5
42,4 46,13 60,9

6
40,26 56,1 Ps 101, 25-26 Mt 24,35 3 Ptr 3, 7-12 Otkr 20,11

7
5 Mojs 30,14 Er 31,33 Ps 36,31 119,11

8
50,9 Jov 13,28

9
30,7 52,1 2 Mojs 6,6 Ps 88,10 Jov 3,8

962
ISAIJA
10 go uni{ti ti Rahav, zar ne go porazi
40,3 43,16 63,13 Ps 73,13 21 I taka, islu{aj go ova ti, koj si stradalnik i pijan, no ne od vino. 22 Vaka veli Gospod tvoj, Gospod i Bog tvoj, Koj go brani Svojot narod: Ete, ja zemam od rakata tvoja ~a{ata {to opiva, od ~a{ata na Mojata jarost ti ve}e nema da pie{. 23 ]e ja dadam vo rakata na tvoite ma~iteli, koi ti velea: Padni ni~kum, za da minam po tebe'; i ti go podmetnuva{e grbot svoj kako zemja i kako ulica za minuva~ite.

21
54,11

zmejot? 10 Ne go isu{i li moreto, vodite i golemata bezdna, ne gi pretvori li 11 morskite dlabo~ini vo pat, za da pomi35,9-10 nat iskupenite? 60,15 11 ]e se vratat izbavenite od Gospod, 65,18 i }e dojdat na Sion so peewe, i ve~na 12 radost }e ima nad glavata nivna; tie }e 40,6-7 48,15 najdat radost i veselba; skrbta i 61,2-3 Ps 36,2 vozdi{kite }e is~eznat.
102,12 103,15

22
2 Mojs 14,14

23
Is.N. 10,24

52,1
48,2 51,9.17 Ez 44,9 Joil 4,17 Otkr 21,27

Gospod dava nade` Jas, Jas Samiot sum va{ Ute{itel. Koj si ti, ta se pla{i{ od ~ovek, koj umira, i od ~ove~ki sin, koj e kako treva? 13 Go zaborava{ Gospoda, svojot Tvorec, koj go prostrel neboto i ja osnoval zemjata; i neprestajno, sekoj den se pla{i{ od jarosta na ugnetuva~ot, kako da e gotov toj da istrebi. No kade e sega jarosta na ugnetuva~ot? 14 Skoro }e bide osloboden zarobeniot, i nema da umre vo jamata, nitu }e mu nedostiga leb. 15 Jas sum Gospod tvoj, Koj go branuva moreto, ta branovite negovi bu~at Jahve Savaot e imeto Negovo. 16 I Jas gi staviv Moite slova vo ustata tvoja, i so senkata na rakata Svoja te pokriv koga go prostirav neboto i ja utvrduvav zemjata i mu rekov na Sion: Ti si Moj narod. Erusalim e predupreden
17 12

13
44,24 52,5 5 Mojs 32,5.15

Blagovesnicite na mirot mu objavuvaat spasenie na Sion

2
49,25 Er 48,46

14
Ps 15,10

15
47,4 Er 10,16 31,35 Jov 26,12

Digni se, digni, oble~i se vo si3 lata svoja, Sione! Oble~i se vo 45,13 oblekata na veli~ieto svoe, Erusalime, Ps 43,12 Ptr 1, sveti grade! Za{to otsega nema pove}e 1 18-19 da vleguva vo tebe neobrezan i ne~ist. 2 Istresi go od sebe pravot; stani, za- 4 10,24 roben Erusalime! Simni gi verigite od vratot svoj, zarobena }erko Sionova! 5 Stradawata }e prekinat
3 Za{to vaka veli Gospod: Za ni{to bevte prodadeni, i bez pari }e bidete 6 41,4 otkupeni. 58,9 4 I u{te vaka veli Gospod Bog: Narodot Moj ode{e porano vo Egipet za 7 40,9 da po`ivee tamu, a A{ur go pritesnu- Naum 1,15 Mk 16, va{e bez pri~ina. 15-16 5 A sega {to imam tuka - veli GosRim 10,15 pod: Narodot Moj e zemen bez pri~ina, Otkr 14,6 vladetelite nivni besneat, veli Gos- 8 pod, i postojano, sekoj den, imeto Moe 2 Mojs 33,20 se navreduva. 4 Mojs 6 Zatoa Mojot narod }e go poznae ime- 14,14 Er 6,17 to Moe; zatoa }e razbere vo onoj den de- Ez 43,1-5 ka Jas sum istiot, Koj veli: eve Me!' 49,7 51,13 Ez 36,20-22 Rim 2,24

52

16
49,2 59,21 Er 1,9

17
42,25 52,1 Sud 5,12 Er 25,15-29 Ps 56,8

18
49,10.21-22 60,4

19
47,9 Er 15,5 Ez 14,21 Naum 3,7 Pla~ 1,2.16-17

Razbudi se, razbudi se, stani, Erusalime, ti, koj od rakata na Gospod ja ispi ~a{ata na jarosta Negova, do dnoto si ja ispil i isu{il ~a{ata {to 20 opiva. 50,2 18 Me|u site sinovi, od nego rodeni, Pla~ 2,11.19.21 nema koj da go vodi, i me|u site sinovi, od nego odgledani, nema koj za raka da go pridr`i. 19 Tebe te snajdoa dve nevolji, koj }e te po`ali? - Opusto{uvawe i istrebuvawe, glad i me~: koj }e te ute{i? 20 Sinovite tvoi iznemo{tea, le`at po aglite na site ulici, kako srna vo stapica, ispolneti so gnev Gospodov, so zapla{uvawe od tvojot Bog.

Nade` za Erusalim Kolku se prekrasni vrz gorite nozete na blagovesnikot, koj navestuva mir, blagovestuva radost, propoveda spasenie, koj mu govori na Sion: Tvojot Bog caruva! 8 Ete go glasot na tvoite stra`i! Tie krenaa glas, i site zaedno likuvaat, za{to so o~ite svoi gledaat deka Gospod se vra}a vo Sion.
7

963
ISAIJA
9 Veselete se, pejte zaedno, urnatini erusalimski, za{to Gospod go ute{i narodot Svoj - go otkupi Erusalim. 10 10 Ja zasuka Gospod Svojata sveta des40,5 nica pred o~ite na site narodi, - i site Ps 97,1-4 Lk 2,30 krai{ta zemni }e go vidat spasenieto 11 od na{iot Bog. 49,13 51,3 4 Mojs 16,26 Er 51,45 2 Kor 6,17 Otkr 18,4

Zapoved za napu{tawe na Vavilon

11 Odete si, odete si, izlezete ottamu; ne dopirajte se do ne~isto; izlezete od 12 sredinata negova, o~istete se, vie {to 58,8 2 Mojs nosite sadovi Gospodovi! 12,31-34.39 12 Za{to nema da izlezete nabrzina i 13,21 14,9.19 nema da begate; za{to pred vas }e trgne Mih 2,13 Gospod, i Bog Izrailev }e bide zad vas.

13
57,15 Er 23,5 Mudr 2, 12-24 Jn 3,14 12,32 Efes 1, 20-21 Fil 2,9 13

Stradalniot Sluga

Ete, Mojot Sluga }e uspee, }e se vozdigne, }e se vozvisi i vozveli~i. 14 Kako {to mnozina bea vxa{eni, gledaj}i vo Nego - tolku likot Negov be{e obezli~en pove}e, otkolku na se14 koj ~ovek, i vidot Negov - pove}e, ot49,7 kolku na sinovite ~ove~ki, Ps 21,6 15 taka }e voshiti mnogu narodi, careMt 27, 29-31 vi }e ja zatvoraat pred Nego ustata svoJn 19,5 ja, za{to }e go vidat ona, za koe ne im 15 bilo govoreno, i }e go doznaat ona {to 64,3 ne go slu{nale. 65,1 Stradaweto i slavata na Bo`jiot Sluga

Mih 7,16 Rim 15,21

40,10 Jn 12,38 Rim 10,16

Koj poveruva na toa, {to go ~ul od nas i komu mu se otkri silata Gospodova? 2 Za{to iznikna Toj pred nego kako 2 mlado drvce i kako steblence od suva 11,1.10 37,31 zemja; nema vo Nego ni ubavina, nitu ve3 li~ie; nie Go vidovme, i vo Nego nema52,14 {e izgled, {to }e n# privlekuva kon Ps 21,6 Mk 9,12 Nego. 3 Toj be{e prezren i otfrlen me|u 4 lu|eto, ~ovek na bolki i sviknat na Mt 8,17 Evr 2,10 stradawa, i nie go odvra}avme od Nego liceto svoe; Toj be{e preziran, i nie za ni{to ne Go smetavme. 4 No Toj gi zede vrz Sebe na{ite bolki i gi ponese na{ite slabosti; a nie mislevme deka Toj be{e porazuvan, kaznuvan i ponizuvan od Boga.

53,1

53

5 A Toj be{e iznaranet za na{ite grevovi i ma~en zaradi na{ite bezzakonija; kaznata za na{iot mir padna vrz Nego, a preku Negovite rani nie se izlekuvavme. 6 Site nie bevme zabludeni kako ovci, sekoj si ode{e po svojot pat, - i Gospod gi natovari vrz Nego grevovite na site nas. 7 Toj be{e izma~uvan, no strada{e dobrovolno i ustata Svoja ne ja otvora{e; kako jagne Toj be{e odveden na kolewe, i kako {to e ovcata pred stri`a~ite svoi bezglasna, taka i Toj ne ja otvori ustata Svoja. 8 Toj be{e li{en od praveden sud. Koj mo`e da zboruva za Negovite naslednici? Za{to be{e otse~en od zemjata na `ivite; zaradi bezzakonijata na Mojot narod be{e osuden na smrt. 9 Mu opredelija grob so zlodejci, no Toj be{e pogreban kaj bogatiot, iako Toj ne be{e napravil grev i vo ustata negova nema{e laga. 10 No voljata Gospodova be{e da Go kazni, i Go predade na ma~ewe; a koga }e go prinese Svojot `ivot kako milostivna `rtva, Toj }e vidi dolgove~no potomstvo, i voljata Gospodova }e napreduva preku Negovata raka. 11 ]e se zaraduva poradi trudot na du{ata Svoja i }e vidi svetlina. Pravedniot Sluga Moj }e gi opravda mnozina i grevovite nivni vrz Sebe }e gi ponese. 12 Zatoa Jas }e Mu dadam golemo nasledstvo, so silnite plen }e deli, za{to Sebesi na smrt se predade, i me|u zlodejcite be{e vbroen i gi ponese vrz Sebe grevovite na mnozina i za prestapnicite stana posrednik.

5
Rim 4,25 1 Kor 15,3 2 Kor 5,21 Gal 3,13 Efes 2,14 1 Ptr 2,24

6
Er 50,6 Ez 34,5 Ps 118,176 2 Kor 5,21 1 Ptr 2,25

7
Er 11,19 Ps 37,13-15 Mudr 2,19 Mt 26,63 27,12-13 Mk 14,61 Jn 1,29 Dela 8,32 1 Ptr 1,19 2,23

8
Pla~ 3,54 Ez 37,11 Mt 9,15 Dela 8,33

9
Ps 43,17-21 Pla~ 3,6 Varuh 3, 4-11 Mt27,38. 57-60 1 Ptr 2,22

10
Mt 20,28 26,42 Jn 4,34 Rim 3,25 Evr 2,17 1 Jn 2,2

11
Ez 4,4 Dela 3, 13-14 7,52 Rim 3, 25-26 1 Ptr 3,18

12
Ps 2,8

Mt 26,28 Bog mu vetuva za{tita Mk 10,45 Lk 22,37 na Svojot narod 23,34 Razveseli se, ti neplodna, {to Fil 2,7 Kol 2,15 ne ra|a{; vosklikni i izvikaj Evr 9,28 ti, koja ne si po~uvstvuvala rodilni maki; za{to napu{tenata ima mnogu 54,1 pove}e deca od onaa, koja ima ma`, veli 1 Car 2,5 Ps 112,9 Gospod. 2 Ra{iri go mestoto na {atorot svoj; Mudr 3,13 Gal 4,27 pokrivite tvoi na `iveali{teto tvoe

54

964
ISAIJA
2 pro{iri gi; prodol`i gi ja`iwata
26,15 33,20 49,20 Er 10,20 14 Ti }e se utvrdi{ so pravda, }e bide{ daleku od nasilstvata, bidej}i }e nema od {to da se pla{i{, daleku }e bide od tebe i u`asot, za{to toj nema da se pribli`i do tebe. 15 Ete, }e se vooru`at protiv tebe, no toa ne e od Mene; koj i da se vooru`i protiv tebe, }e padne. 16 Ete, Jas sozdadov kova~, koj go razduvuva jaglenot vo ognot i }e proizveduva orudija za svojata cel, - a Jas sum sozdal i gubitel, koj istrebuva. 17 Niedno oru`je, napraveno protiv tebe, nema da ima uspeh; i sekoj jazik, koj bi se podignal protiv tebe na sud, ti }e go obvini{. Toa e nasledstvo na slugite Gospodovi, nivna pobeda od Mene, veli Gospod.

14
1,26 Ps 91 121

3
49,8.19 1 Mojs 28,14

4
45,17 Ez 16,22 Sof 3,11

5
41,14 47,4 Os 2,18 Zah 14,9 Ps 46,7

6
41,9 49,14 Er 30,17 Izreki 5,18

7
Mih 4,6 Pla~ 3,32

8
26,20 51,6-8 55,3 57,17 60,10 Er 31,3 Avak 3,2 Ps 29,5

svoi i zacvrsti gi kolcite svoi; 3 za{to ti }e se ra{iri{ desno i levo, i potomstvoto tvoe }e zavladee narodi i }e gi naseli opusto{enite gradovi. 4 Ne pla{i se, za{to nema da bide{ posramena; ne vozbuduvaj se, za{to nema da bide{ ismeana: }e go zaboravi{ posramuvaweto na mladosta svoja i nema pove}e da si spomni{ za sramot na vdovstvoto tvoe. 5 Za{to tvojot Tvorec e tvojot soprug; Jahve Savaot e imeto Negovo, tvoj iskupitel e Svetecot Izrailev: Toj }e se nare~e Bog na celata zemja. 6 Za{to Gospod te vika kako `ena, napu{tena i `alna so duhot, kako `ena od mladini, koja bila otfrlena, veli tvojot Bog. 7 Za malku vreme te ostaviv, no so golema milost }e te priberam. 8 Vo plamenot na gnevot go sokriv od tebe liceto Svoe za kratko vreme, no so ve~na milost }e te pomiluvam, veli tvojot Iskupitel Gospod. Vetuvawe za traen mir
9

15
Lk 20,18

16
Mih 2,10

17
41,11 45,24 50,9 Jov 5,17-26

55,1
52,3 5 Mojs 8,3 Er 2,13 Mt 5,6 Jn 4,1 Otkr 21,6 22,17

Bo`jata pokana Vie, {to `eduvate, dojdete site pri vodite; duri i vie, koi nemate pari, dojdete, kupuvajte i jadete; dojdete, kupuvajte vino i mleko bez pari i bez pla}awe. 2 Zo{to da tro{ite pari za ona, {to ne e leb, i zarabotkata svoja - za ona, {to ne nasituva? Poslu{ajte Me vnimatelno i jadete {to e dobro, i du{ata va{a neka se sladi so so~ni jadewa. 3 Priklonete go uvoto i dojdete pri Mene; poslu{ajte, i du{ata va{a }e bide `iva, - }e sklopam so vas ve~en zavet, neizmenlivi milosti, veteni na David. 4 Ete, Nego go dadov svedok za narodite, voda~ i zapovednik na narodite. 5 Ete, ti }e povika{ narod, {to ne si go poznaval, i narodite, koi ne te poznavale, }e pobrzaat kon tebe, zaradi Gospoda, tvojot Bog, zaradi Svetecot Izrailev, za{to Toj te proslavi. Mo}ta na Bo`jite zborovi Barajte go Gospoda, dodeka mo`ete da Go najdete; vikajte Go dodeka e blizu. 7 Ne~esniot neka go ostavi patot svoj, i bezzakonikot - pomislite svoi i neka se obrati kon Gospod, na{iot Bog, - i Toj }e go pomiluva, za{to e mnogu milostiv.
6

2
5 Mojs 8,3 Ps 35,8-9 Izreki 9,3-6 Sir 24, 19-21 Jn 6,27.35

55

3
61,8 5 Mojs 8,1 Er 32,40 Ez 16,60 Dela 13,34

Judita 16,15 Rim 11,29

Za{to toa za Mene e kako potopot za vreme na Noe: kako {to se zakolnav 9 1 Mojs deka potop nema pove}e da dojde na zem8,21-22 jata, taka se zakolnav deka nema da ti se 9,8-16 Sir 44,18 lutam, nitu da te prekoruvam. 10 Planini }e se pomestat, i ridovi 10 }e se razni{aat, no Mojata milost neEr 4,24 Ez 34,25 ma da otstapi od tebe i zavetot na Mo37,26 Ps 45,2 jot mir nema da se razni{a, veli Gos89,34 pod, Koj te miluva. Noviot Erusalim
11

4
Otkr 1,5

5
2,2-4 49,7 52,15 Ps 17,23

6
65,1 5 Mojs 4,7 Er 29,12-14 Os 5,6 Ps 144,18

O, nevolna, trkalana od viorot, neute{na! Ete, Jas }e gi polo`am tvoite kamewa vrz smaragd i }e gi napravam tvoite osnovi od safiri; 12 i }e gi napravam tvoite prozorci 12 od rubini i tvoite porti - od biser, a Otkr 21,10-21 celata ograda tvoja - od skapoceni kamewa. 13 13 I site tvoi sinovi }e bidat nau~e50,4 Er 31,33-34 ni od Gospod, i golema sre}a }e ima meJn 6,45 |u sinovite tvoi.
51,3 60,17-18 Ez 28,13-14 Tov 13, 16-17

11

7
Er 18,11 2 Let 7,14 Zah 1,3 Lk 15, 20-21

965
ISAIJA
8 Moite misli ne se va{i misli, nitu va{ite pati{ta se Moi pati{ta, veli 9 Gospod. 9 No, kako {to e neboto povisoko od Ps 91,5 103,11-12 zemjata, taka se i Moite pati{ta poviRim 11,33 soki od va{ite pati{ta, i mislite 10 Moi povisoko od va{ite misli. 5 Mojs 32,2 10 Kako {to do`dot i snegot pa|aat Ps 103, 13-15 od neboto i tamu ne se vra}aat, tuku ja 2 Kor 9,10 napojuvaat zemjata i ja pravat sposobna 11 da ra|a i da se zelenee, za da mu dava se53,10 Ez 12,25 me na onoj, {to see i leb za da jade, Amos 8,11 11 taka i Moeto slovo, {to izleguva Zah 1,5-6 Ps 32,9 od ustata Moja, ne se vra}a kon Mene Mudr prazno, tuku go ispolnuva ona, {to Mi 18,14-15 Jn 1,1 e ugodno, i go pravi ona za {to sum go 19,30 ispratil Jas. Er 29,8-11

dam ve~no ime, koe nema da bide istrebeno. 6 I sinovite na tu|incite, {to se prisoedinile kon Gospod, za da Mu slu`at i da go sakaat imeto na Gospod, da bidat slugi Negovi, - site koi ja pazat sabotata da ne ja oskvernat i cvrsto se pridr`uvaat za zavetot Moj, 7 Jas }e gi odvedam na Mojata sveta gora i }e gi zaraduvam vo Mojot dom za molitva: sepalenicite nivni i `rtvite nivni }e bidat blagoprijatni vrz Mojot `rtvenik, za{to Mojot dom }e se nare~e molitven dom za site narodi. 8 Gospod Bog, Koj gi sobira rasprsnatite Izrailci, veli: pokraj ve}e sobranite Izrailci, }e sobiram i drugi. Kazna za voda~ite Dojdete da jadete vie, site yverovi polski, site yverovi {umski! 10 Stra`ite nivni site se slepi i nerazumni: site tie se nemi pci, koi ne mo`at da laat, no le`ej}i, bladaat i sakaat da spijat. 11 Toa se pci so nenasitna du{a, koi ne znaat sitost; i toa se pastiri nerazumni: site, od prviot do posledniot, go gledaat svojot pat, svojata zarabotka: 12 Dojdete - velat - }e doneseme vino, }e se napieme `estok pijalak; i utre }e bide istoto ona {to i denes, duri i pove}e otkolku denes.
9

6
18,7 3 Car 8, 41-43 Ez 44,7-9

7
60,7 Ps 15 Mt 21,13 Mk 11,17 Rim 15,16

8
11,12 66,18 Ps 146,2 Jn 10,16

9
3 Mojs 26,22 Er 12,9 Ez 39,17 Ps 79,13

Bo`jiot narod }e slavi I taka, vie }e izlezete vo veselba i }e bidete isprateni so mir; gorite i 13 ridovite }e peat pesna pred vas, i site 41,19 drvja vo poleto }e rakopleskaat. 44,3-4 13 Mesto trn }e izrasne kiparis; mes1 Mojs 3,18 Er 32,20-21 to kopriva }e izrasne mirta; i toa }e bide za slava na Gospod, za ve~en znak, 56,1 nerazru{iv.
44,23 49,13 Ps 104,43 Varuh 5,9 12 28,17 46,13 51,5-6.8 3 Mojs 18,26 Er 22,3 Amos 5,24 Ps 84,9

12

10
3,12 9,15 2 Car 16,9

11
57,17 Er 6,13 10,21 12,10 23,1 Ez 34,2

12
5,11 22,13 28,7 Mudr 2,7

Site narodi }e bidat del od Bo`jiot narod Vaka veli Gospod: pazete go pravosudstvoto i vr{ete pravda; za{to blizu e spasenieto od Mene i otkrovenieto na Mojata pravda. 2 Bla`en e ~ovekot, koj go pravi toa i sinot ~ove~ki, koj zdravo se pridr`uva za toa, koj pazi na sabotata za da ne ja oskverni i ja ~uva rakata svoja - za da ne vr{i nikakvo zlo. 3 Sinot na tu|inecot, koj se prisoedinil kon Gospod, da ne veli: Gospod sosema me oddeli od Svojot narod, i evnuhot da ne re~e: Ete, jas sum suvo drvo. 4 Za{to vaka veli Gospod za evnusite: Onie {to gi pazat Moite saboti i go izbiraat ona, {to Mi e Mene ugodno, onie {to cvrsto se pridr`uvaat za zavetot Moj, 5 nim }e im dadam vo domot Svoj i vo yidinite Svoi mesto i ime podobro otkolku na sinovite i }erkite: }e im da-

56

57,1
Mih 7,2 Ps 11,1

2
58,13 2 Mojs 20,8 31,14 Er 17,24 Ps 1 119

3
2 Mojs 12,48 5 Mojs 23,1-8

4
65,12 Mudr 3, 14-15 Mt 19,12

Mir na pravednicite i vo smrtta; Mudr 4,11 nemir na gre{nicite 2 Pravedniot umira i nikoj ne se Mudr 3,3 zagri`uva; i blago~estivi lu|e 3 se zemaat i nikoj ne pomisluva deka Ez 16 Os 2,4 pravednikot od zlo se ottrgnuva. Mal 3,5 2 Toj odi vo mir; onie {to odat po praviot pat, }e po~ivaat na leglata 4 37,23 svoi. Ps 34,21

57

5
1 Car 1,8 2 Car 18,18 Mudr 4,1 Otkr 2,17 3,5

Osuda na idolopoklonstvoto No pribli`ete se vie tuka, sinovi na vra~evi, seme na prequbodeec i bludnica! 4 So kogo se podbivate? Protiv kogo otvorate usta i go poka`uvate jazikot? Ne ste li deca na grevot, seme na lagata,
3

966
ISAIJA
5
3 Mojs 18,21 5 Mojs 12,2.31 Er 2,20 Ez 6,13 16,20-21 5 koi ste zapaleni od pohotta kon idoli pod sekoe gran~esto drvo, koi kolete deca pokraj potoci, me|u puknatini na karpi? 6 Vo maznite kamewa na potocite e tvojot del; tie, tie se tvoja `drepka, nim im pravi{ ti preliv i im prinesuva{ `rtva: mo`am li Jas da bidam od toa zadovolen? 7 Na visoka i golema planina go postavuva{ legloto svoe, i tamu se ka~uva{ da prinesuva{ `rtva. 8 Zad vratata i zad dovratnicite gi stava{ tvoite spomeni; za{to, koga }e se odvrati{ od Mene, ti se razgoluva{ i se ka~uva{; go pro{iruva{ legloto svoe i se dogovara{ so onie od niv, so koi saka{ da le`i{ i go poglednuva{ mestoto. 9 Ti si odela i kaj carot so mirizlivo maslo i si gi umno`uvala tvoite mirisi, i daleku si gi ispra}ala svoite glasnici i si gi strupolila do pekolot. 10 Od dolgoto skitawe ti si papsana, no ne re~e: Nade`ta e izgubena! S# u{te si nao|a{ nova sila i zatoa ne po~uvstvuva slabost. 11 A od kogo se upla{i i zastra{i, pa stana neverna i prestana da Me pomni{ i pazi{ vo srceto svoe? Ne e li zatoa {to Jas mol~ev, {to mol~ev dolgo, ta ti prestana da se pla{i{ od Mene? 12 ]e ja objavam tvojata pravda i tvoite dela, i tie nema da bidat vo tvoja polza. 13 Koga }e povika{, }e te spasat li idolite {to si gi sobrala? - Seto toa vetrot }e go odnese, }e go razvee; a koj se nadeva na Mene, }e ja nasledi zemjata i }e ja vladee Mojata sveta gora.

6
4 Car 17,10-11 Ps 15,5

7
5 Mojs 23,18 Ez 16,31

8
57,11 Ez 16,15

9
3 Mojs 20,5 Er 32,35 Ez 23,16 Mih 6,7

10
47,12 Er 2,25

za da go o`ivuvam duhot na poni`enite i da gi o`ivuvam srcata na porazenite. 16 Za{to nema ve~no da se zakanuvam, nitu dokraj da se gnevam; inaku }e padne pred Mene sekoj duh i sekoja du{a {to sum gi sozdal. 17 Zaradi nivnoto gre{no lukavstvo, Jas se razgneviv i gi biev, se kriev i se lutav; no tie prodol`uvaa da si se vra}aat na svoite pati{ta. 18 Gi vidov pati{tata nivni, no }e gi izlekuvam, }e gi vodam i }e gi ute{uvam, niv i onie {to gi `alat. 19 Jas }e go ispolnam slovoto: mir, mir na dale~en i na bli`en - veli Gospod, I }e go izlekuvam. 20 A ne~esnite se kako razbraneto more, koe ne mo`e da se smiri, i ~ii vodi isfrlaat tiwa i kal. 21 Nema mir za gre{nicite, veli Gospod Bog. Kazna za la`na svetost Vikaj so siot glas, ne vozdr`uvaj se; kreni go glasot kako truba, uka`i mu na narodot Moj na bezzakonieto negovo, i na domot Jakovov - grevovite negovi. 2 Tie sekoj den Me baraat i sakaat da gi znaat Moite pati{ta, kako narod, koj bo`em postapuva pravedno i ne gi ostava zakonite na svojot Bog, sakaat da se pribli`at do Boga: 3 Zo{to nie postime, velat, a Ti ne gleda{; gi izma~uvame du{ite svoi, a Ti ne saka{ da znae{? - Ete, koga postite, vie ja ispolnuvate svojata volja i drugi ugnetuvate. 4 Ete, vie postite za karanici i raspravii i za da gi biete so raka siromasite; so takov post so kakov {to postite denes, glasot va{ nema da bide ~uen vo visinite. 5 Takov li e postot, {to Jas go opredeliv: ~ovek da ja iznemo{tuva du{ata svoja vo denot koga ja navednuva glavata kako trska i pod sebe postila vre}i{te i pepel? Toa li }e go nare~e{ post i den ugoden na Gospod? 6 Ete go postot, {to go izbrav: raskini gi okovite na nepravdata, odvrzi gi

16
64,8 Er 3,5.12 Ps 102,9 130,3

17
54,8 56,11 64,6 5 Mojs 31,17 Er 3,14-22

18
60,20 61,2-3 2 Mojs 15,26 Er 3,22 Os 6,1

19
27,5 Dela 2,39 Efes 2, 13-17

20
Er 49,23 Juda 1,13

21
48,22

11
42,14 51,12-13 Ps 49,21

58

58,1
Ez 23,36 Os 8,1 Mih 3,8

12
44,9

13
56,7 60,21 65,9 Ps 36,9-34

2
42,1 55,6 Ps 72,28

14
11,16 40,3 62,10 Ps 67,4

3
3 Mojs 23,27 4 Mojs 29,7 Zah 7,5 Mal 3,14 Ps 34,13 Mt 6,17-18

15
6,1 53,5 3 Mojs 17,1 Ps 21,3 51,19 113,5-6 138,6

4
1,15 2 Mojs 21,18

5
Er 6,26 Mt 6,16 11,21

Pomo{ za bespomo{nite ]e se re~e: Sramnete, ramnete, izramnete go patot, otstranete gi pre~kite od patot na Mojot narod. 15 Za{to vaka veli Visokiot i Vozvi{eniot, ve~no @iviot, ^ie ime e Svetec: Jas `iveam na nebesnata viso~ina i vo svetili{teto, no Jas sum i so onie {to imaat skr{eno srce i ponizen duh,
14

6
1,11 Er 34,8-9 42,3 Amos 5,21 Mt 25,3440 Lk 4,18

967
ISAIJA
7 vrskite na jaremot, i ugnetenite pu{ti
5 Mojs 22,1 Ez 18,5-9 Jov 31, 19-20 Mt 25, 35-36 2 No bezzakonijata va{i ve razdelija od va{iot Bog, i grevovite va{i pravat da go sokriva liceto Svoe od vas, za da ne slu{a. 3 Za{to racete va{i se oskverneti so krv, a prstite va{i - so bezzakonie; ustata va{a govori laga, jazikot va{ iska`uva nepravda. 4 Nikoj ne go kreva glasot za pravda, i nikoj ne se zastapuva za vistina: se nadevaat na suetnoto i govorat laga, za~nuvaat zlo i ra|aat bezzakonie; 5 nesat zmiski jajca i tkaat paja`ina; koj }e gi izede jajcata nivni - umira, ako, pak, gi skr{i - otrovna zmija }e ispolzi - od niv. 6 Paja`inite nivni ne gi biva za obleka, nema da se pokrijat so izrabotkata svoja; delata nivni se dela nepravedni, a nasilstvoto e vo racete nivni. 7 Nozete nivni tr~aat kon zlo, brzaat da prolevaat nevina krv; mislite nivni - se misli ne~esni; po patekite nivni - opusto{uvawe i pogibel. 8 Tie ne go znaat patot na mirot i na patekite nivni nema pravda; pati{tata im se iskriveni, i nikoj, koj odi po niv, ne znae za mir.

2
50,1 57,17 5 Mojs 31,17-18 Er 5,25

8
52,12 60,1 Er 30,17 Ps 84,13

9
30,19 52,6 65,1.24 Ps 90,15

10
Ps 36,6 112,4 Jov 11,17 Mt 5,14 Jn 8,12

11
66,14 Er 31,12 Jn 4,14

12
61,4 Neem 3

13
56,1-8 2 Mojs 31,15 Er 17,24 Ez 20,12-24

14
1,20 40,5 5 Mojs 32,12-13 Amos 4,13 Ps 36,4 Jov 22,26

59,1
50,2

gi na sloboda i skr{i go sekoj jarem; 7 razdeli go lebot svoj so gladnite, i bezdomnite siromasi zakrili gi vo domot svoj; ako vidi{ gol, - oble~i go, i od krvnite srodnici ne krij se. 8 Toga{ tvojata svetlina }e svetne kako zora, i tvoeto zdravje naskoro }e procuti, tvojata pravda }e trgne pred tebe i slavata Gospodova }e te pridru`uva. 9 Toga{ ti }e povika{ - i Gospod }e te ~ue, }e izvika{ - i Toj }e re~e: Eve Me. Koga }e go otstrani{ od sebe jaremot, koga }e prestane{ da kreva{ prst i da govori{ lo{o, 10 koga }e ja podeli{ so gladniot hranata svoja i }e ja nahrani{ du{ata na stradalnikot, - toga{ tvojata svetlina }e izgree vo temninata, i mrakot tvoj }e bide kako pladne; 11 i Gospod sekoga{ }e ti bide voda~, a i vo vreme na su{a }e ja nasituva du{ata tvoja i }e gi krepi koskite tvoi; ti }e bide{ kako gradina napoena so voda i kako izvor, ~ii vodi nikoga{ ne presu{uvaat. 12 Toga{ tvoite potomci }e gradat vrz stari urnatini: ti }e gi postavi{ osnovite na mnogu pokolenija, i }e te vikaat obnovitel na urnatini, graditel na pati{ta za naselbi. 13 Ako zaradi sabotata ja vozdr`i{ nogata svoja da gi ispolnuva `elbite na tvoeto srce vo svetiot Moj den, i ako ja narekuva{ sabotata radost, svet den Gospodov, ako ja praznuva{ i ako ja po~ituva{ so toa da ne se zanimava{ so obi~nite raboti, da im ugoduva{ na svoite gre{ni `elbi i da praznoslovuva{, 14 toga{ }e ima{ radost vo Gospod, a Jas }e te iska~am na viso~ini zemni i }e ti dadam da vkusi{ od nasledstvoto na Jakov, tvojot tatko: ustata na Gospod go izre~e toa. Osuda na socijalnite nepravdi Ete, rakata na Gospod ne se skusila, ta da ne mo`e da spasuva, i uvoto Negovo ne otvrdnalo, ta da ne mo`e da slu{a.

3
1,15 Ps 5,10 Jov 27,4 Izreki 6,17

4
Ps 7,14 Jov 15,35

5
14,29 Ps 57,2-9 Jov 8,14 Mt 3,7

7
51,19 Ps 13,3 Izreki 1,16 Rim 3, 15-17

8
48,22 57,21 Izreki 2,15 10,9 Lk 1,79

9
Er 8,15 Amos 5, 18-20 Jov 30,26 Jn 8,12

59

Narodot gi ispoveda svoite grevovi 9 Zatoa e i daleku od nas spravedlivosta, pravdata ne stignuva do nas: ~ekame videlo, a toa temnina, - svetlina, a odime vo mrak. 10 Go pipkame yidot kako slepi, odime so pipkawe kako bez o~i; na pladne se sopnuvame kako vo mrak, me|u `ivite sme kako mrtvi. 11 Site rikame kako me~ki i stenkame kako gulabi, ~ekame sud, a nego go nema, - spasenie, no toa e daleku od nas. 12 Za{to prestapite na{i pred Tebe se mnogubrojni, grevovite na{i svedo~at protiv nas; so nas se prestapite na{i, bezzakonijata na{i gi znaeme. 13 Nie izneverivme i se odrekovme od Gospod i otstapivme od na{iot Bog; govorevme kleveta i nasilstvo, za~nuvavme i ra|avme od srcata na{i la`livi zborovi. 14 I spravedlivosta otstapi nazad, a pravdata zastana daleku; za{to visti-

10
5 Mojs 28,29 Er 13,16 Sof 1,17 Jov 5,14 12,25 Pla~ 3,6

11
38,14 Er 8,15 Naum 2,7

12
Er 7,9 14,7 Os 5,5 Ps 50,4 Jov 16,8

13
Er 7,8

14
Amos 3,10 Ps 54,10-11

968
ISAIJA
15 nata se sopna na plo{tadot, ~esnosta
Jov 1,1.8 2,3 5 Toga{ }e vidi{ i }e se zaraduva{, i srceto tvoe }e zatreperi i }e se ra{iri, za{to bogatstvoto na moreto }e pote~e kon tebe, imotot na narodite }e dojde kaj tebe. 6 Mno`estvo kamili }e te pokrijat, ednogrbi kamili od Midjan i od Efa; site tie }e dojdat od Seva, }e donesat zlato i temjan i }e ja objavuvaat slavata Gospodova. 7 Site kedarski stada }e bidat sobrani kaj tebe; ovnite nevajotski }e ti poslu`at: }e izlezat na `rtvenikot Moj kako blagougodna `rtva, a Jas }e go proslavam domot na Mojata slava. 8 Koi se tie {to letaat kako oblaci, i kako gulabi - kon gulabarnicite svoi? 9 Da, Mene Me ~ekaat ostrovite i pred niv - tar{i{kite korabi, za da gi prenesat sinovite tvoi oddaleku i so niv - srebro nivno i zlato nivno, vo imeto na Gospod, tvojot Bog, i na Svetecot Izrailev, za{to Toj te proslavi.

5
61,6 Agej 2,7 Ps 71,10 119,32 Tov 13,11

ne mo`e{e da vleze. Gospod }e go izbavi Svojot narod I is~ezna vistinata, a koj se oddale~uva od zloto, se izlo`uva na ograbuvawe. I Gospod go vide toa; i na o~ite ne Mu be{e milo {to nema pravda. 16 I vide deka nema{e ~ovek, se ~ude{e deka nema{e zastapnik; toga{ Negovata raka Mu pomogna i pravdata Negova Go poddr`a. 17 I ja oble~e vrz Sebe pravdata kako oklop, a na glavata Svoja go stavi {lemot na spasenieto; i se oble~e vo ko{ula na odmazda kako vo obleka, se pokri so revnost kako so nametka. 18 Spored delata, spored delata }e im dade Toj na protivnicite Svoi - so jarost, na neprijatelite Svoi - so odmazda, na ostrovite }e im go dade zaslu`enoto. 19 I }e se upla{at na zapad od imeto na Gospod, na istok - od slavata Negova. Ako neprijatelot nadojde kako reka, duhot na Gospod }e go istera. 20 I }e dojde Iskupitelot za Sion i za sinovite Jakovovi, koi se odvratile od ne~esnosta, veli Gospod. 21 I eve go zavetot Moj so niv, veli Gospod: Duhot Moj, Koj e vrz tebe, i zborovite Moi, {to gi vlo`iv vo ustata tvoja, nema da izlezat od ustata tvoja, od ustata na potomstvoto tvoe i od ustata na potomcite na tvoeto potomstvo, veli Gospod, otsega i doveka.
15

16
40,10 51,5 63,5 Er 4,25 Ps 63,4

6
2 Mojs 2,15 3 Car 10,1 Mt 2,11

17
61,10 Mudr 5, 17-23 Efes 6, 14-17 1 Sol 5,8

7
56,6-7 1 Mojs 25,13 Ez 27,21

18
66,6 5 Mojs 32,43 Naum 1,2

8
49,21 Os 11,11

9
43,6 51,5 55,5 3 Car 10,22 Ps 47,7

19
24,14-15 45,6 Mal 1,11 Ps 101,15

20
41,14 Zah 9,9 Rim 11,26

10
49,17 54,8 Zah 6,15

21
51,16 2 Car 23,2 Er 1,9 Rim 11,27

Erusalim }e bide obnoven Toga{ sinovite na tu|inci }e gi gradat yidovite tvoi, i nivnite carevi - }e ti slu`at; za{to vo gnevot Svoj te kaznuvav, no vo blagovolenieto Svoe bev milostiv kon tebe. 11 Tvoite porti sekoga{ }e bidat otvoreni, nema da se zatvoraat ni dewe, ni no}e, za da se prinesuva kaj tebe imotot na narodite i da se doveduvaat nivnite carevi. 12 Za{to narodot i carstvata, koi nema da sakaat da ti slu`at, }e zaginat, i takvite narodi sosema }e bidat istrebeni. 13 Slavata na Livan }e dojde pri tebe so kiparis, bor i kedar zaedno, za da go ukrasi mestoto na Moeto svetili{te, a Jas }e go proslavam podno`jeto na nozete Svoi. 14 I }e dojdat kaj tebe so pokornost sinovite na onie, {to te izma~uvaa, }e ti se poklonuvaat pred nozete tvoi site {to te preziraa; }e te nare~at grad na Gospod, Sion na Svetecot Izrailev. 15 Zatoa {to be{e izostaven i namrazen, taka {to nikoj ne minuva{e preku
10

11
45,1 Otkr 21,25-26

12
Er 12,17

60,1
2,5 40,5 51,17 52,2 58,8-10 Varuh 5,3 Otkr 21,11

13
35,2 41,19 3 Car 5, 18-19 20,23

14
1,26 49,23 Ps 86,3 Otkr 3,9

2
9,1 59,19 2 Mojs 24,16 Mt 2,2.9

Nov den za Erusalim

Digni se, zableskaj Erusalime, za{to dojde tvojata svetlina, i slavata Gospodova izgrea nad tebe. 3 2 Za{to, ete, temnina }e ja pokrie 2,2-4 49,6 zemjata, i mrak - narodite; a nad tebe }e Tov 13,13 Otkr 21,24 zasvetli Gospod, i slavata Negova }e se javi nad tebe. 4 3 I narodite }e dojdat kon tvoeto vi49,18-22 66,20 delo, carevite - kon svetlinata {to izVaruh 5,5-6 greva nad tebe. 4 Kreni gi o~ite i pogledaj naokolu: site tie se sobiraat, idat kaj tebe; tvoite sinovi }e dojdat oddaleku, i tvoite }erki na race }e se nosat.

60

15
51,11 62,4.12 65,18 Ps 47,2

969
ISAIJA
16 tebe, - Jas }e te napravam ve~na slava, i
41,14 49,23.26 4 i }e gi izgradat drevnite urnatini, }e obnovat stari urnatini i }e podnovat razurnati gradovi, zapusteni od damne{ni rodovi. 5 Toga{ }e dojdat tu|inci, i }e gi pasat stadata va{i; sinovite na tu|incite }e bidat va{i zemjodelci i va{i lozari. 6 A vie }e se narekuvate sve{tenici na Gospod, - slu`iteli na na{iot Bog }e ve narekuvaat; }e se koristite so imotot na narodite i }e se proslavuvate so nivnite bogatstva. 7 Zaradi toa {to bevte dvojno posrameni, podbivot i sramot im bea nasledstvo, zatoa vo zemjata }e dobijat dvojno; ve~na veselba }e ima kaj niv.

4
44,26 58,12 Ez 36,10.33.35

17
1,26 3 Car 14,26-27 Ps 147,3

18
11,9 59,7 62,7 Otkr 21,12.14

19
24,23 Zah 2,8 Lk 1,78 Otkr 21,23 22,5

20
Otkr 21,4

21
29,23 54,13-14 57,13 61,3

61,1
11,2 40,9 42,1.7 45,1 Ps 146,3 Mt 3,16 Lk 4,18 7,22

2
49,8 57,18 3 Mojs 25,10 Mt 5,5 Lk 4,19

radost od rod vo rod. 16 Ti }e se nasituva{ od mlekoto na narodite, i }e smuka{ od carski gradi, i }e poznae{ deka Jas, Gospod, sum tvoj Spasitel i tvoj Iskupitel, Silniot Jakovov. 17 Mesto bakar }e ti ispra}am zlato, mesto `elezo - srebro, i mesto drvo bakar, a mesto kamewa - `elezo; i }e go postavam mirot za tvoj upravitel i pravdata - za tvoj nadzornik. 18 Nema pove}e da se slu{a za nasilstvo vo zemjata tvoja, nitu opusto{uvawe i razurnuvawe - vo predelite tvoi; i yidovite svoi }e gi narekuva{ spasenie i portite svoi - slava. 19 Nema pove}e sonceto da ti bide videlo na denot, nitu sjajot na mese~inata }e ti sveti; Gospod }e ti bide ve~na svetlina, i tvojot Bog - tvoja slava. 20 Nema da zao|a ve}e tvoeto sonce, nitu tvojata mese~ina }e potemnuva, za{to Gospod }e ti bide ve~na svetlina; }e se svr{at dnite na tvoeto taguvawe. 21 I siot narod tvoj }e bide praveden, zasekoga{ }e ja nasledi zemjata, - fidanka od ona {to sum go posadil, dela na racete Moi, za Moe proslavuvawe. 22 Od mal narod }e se namno`at iljadi, od najslabiot - silen narod. Jas, Gospod, }e pobrzam da go zavr{am toa navreme.

5
14,2

6
60,5 2 Mojs 19,6 Rim 13,6 Otkr 1,6 20,6

7
40,2 Zah 9,12 Jov 42,10

8
55,3 Ps 36,28 45,8

Gospod ja saka pravdata 9 Za{to Jas, Gospod, ja sakam pravda- 65,23 1 Mojs 12,3 ta, go mrazam grabe`ot so nasilstvoto, i }e im dadam nagrada spored vistinata 10 41,16 i }e napravam so niv ve~en zavet; 49,18 9 i semeto nivno }e bide poznato me|u 1 Car 2,1 Avak 3,18 narodite, i potomstvoto nivno - me|u Ps 131,9.6 1,46 plemiwata; site, {to }e gi vidat, }e Lk Otkr 21,2 poznaat deka se tie seme blagosloveno 11 od Gospod.
8

Blagovest za idniot Mesija Duhot na Gospod Bog e vrz Mene, 3 za{to Gospod Me pomaza za da 42,3 61,10 im blagovestvuvam na bednite, Me isPs 29,11 Fil 1,11 prati da lekuvam skru{eni po srce, da im propovedam na zarobenite i na zatvorenicite - otvorawe na temnicata, 2 da ja propovedam blagoprijatnata Gospodova godina i denot za odmazda na na{iot Bog; da gi ute{am site onie {to taguvaat, 3 da im soop{tam na onie {to taguvaat na Sion deka nim mesto pepel }e im se dade ukras, mesto pla~ewe - mirisno maslo na radost, mesto opadnat duh slavna obleka; i }e gi nare~at dabovi na pravda, gradina na Gospod za Negova slava;

61

Radost vo Gospod Sof 3,20 10 Mnogu }e se raduvam vo Gospod, du{ata moja }e se razveseli vo mojot Bog: 62,1 za{to Toj me oble~e vo spasitelna 42,14 obleka, mi oble~e obleka na pravda, ka- 60,1.3 Avak 3,4 ko na mlado`enec mi stavi venec i ka2 ko nevesta so nakit me ukrasi. 56,5 11 Za{to - kako {to zemjata gi proiz60,14 veduva rastenijata svoi, i kako {to vo 65,15 Otkr 2,17 gradinata raste s# {to }e se posee - ta- 3,12 ka Gospod Bog }e napravi da nikne pravda i slava pred site narodi. Erusalim }e bide izbaven Nema da zamol~am zaradi Sion, nitu }e se uspokojam zaradi Erusalim, dodeka pravdata negova ne izgree kako svetlina, i spasenieto negovo - kako zapalena svetilka. 2 I narodite }e ja vidat tvojata pravda, i site carevi - tvojata slava; i }e gi nare~at so novo ime, koe ustata Gospodova }e go opredeli.

45,8 62,7

62

970
ISAIJA
3
Ez 16,12 3 I }e bide{ venec na slava vo rakata Gospodova i carska kruna - vrz dlankata na tvojot Bog. 4 Nema ve}e da te narekuvaat ostaven, nitu zemjata tvoja pove}e }e ja imenuvaat pustina, tuku }e te narekuvaat Moe blagovolenie kon nego, a zemjata tvoja - oma`ena, za{to Gospod blagovolil kon tebe, i zemjata tvoja }e bide ma`ena. 5 Kako {to mom~e se `eni so moma, taka i sinovite tvoi }e se soedinat so tebe; i kako {to mlado`enecot se raduva na nevestata, taka }e ti se raduva tebe tvojot Bog. 6 Na yidovite tvoi Erusalime, postaviv stra`a, koja nema da molkne ni dewe, ni no}e. O, vie {to Go spomnuvate Gospoda, ne zamolknuvajte! 7 Ne zamol~uvajte pred Nego, dodeka Toj ne go obnovi Erusalim i dodeka ne ja izdigne slavata negova na zemjata. 8 Gospod se zakolna vo desnicata Svoja i vo silnata raka Svoja: nema pove}e da go dava tvoeto `ito za hrana na neprijatelite tvoi; i sinovi na tu|inci nema da go pijat vinoto tvoe, za koe si se trudel; 9 no sobira~ite negovi }e go jadat i }e Go slavat Gospoda, i bera~ite na grozjeto }e go pijat vinoto negovo vo dvorovite na Moeto svetili{te. 10 Minuvajte, minuvajte niz portite, prigotvuvajte pat za narodot! Ramnete, ramnete go patot, sobirajte gi kamewata, krenete zname za narodite! 11 Ete, Gospod objavuva do krajot na zemjata: ka`ete $ na }erkata Sionova: tvojot Spasitel ide; nagradata Negova e so Nego, a otplatata Negova - pred Nego. 12 I }e gi nare~at svet narod, otkupen od Gospod, a tebe }e te nare~at baran, Nezaboraven grad .

4
1,26 49,14-21 54,1-8 60,15 Os 2,25

5
61,10 65,19

6
21,6-8 49,16 52,8 Er 6,17

7
60,18 61,11

8
41,10 45,23 54,9 65,22 5 Mojs 28,30-35.51 Amos 9,14

- Jas sum, Koj izrekuvam pravda i sum silen da spasuvam. 2 Zo{to Tvojata obleka e crvena, i tvoite obleki - kako na onoj, {to gazel vo kaca? 3 Jas gazev vo kaca Sam, i nikoj od narodite ne be{e so Mene; Jas gi gazev vo gnevot Svoj i gi gazev vo jarosta Svoja; krvta nivna Mi ja prska{e oblekata Moja; ja izvalkav celata obleka Moja; 4 za{to denot za odmazda e vo srceto Moe, i godinata na iskupenite od Mene nastapi. 5 Jas gledav - i nema{e pomo{nik; se ~udev, zo{to nema{e koj da Me potkrepi; no Mojata raka Mi pomogna, i Mojot gnev - toj Me potkrepi: 6 i vo gnevot Svoj gi zgaziv narodite, gi uni{tiv vo jarosta Svoja i ja izleav na zemjata krvta nivna. Dobrinata na Gospod
7

3
41,28 Joil 4,13 Otkr 14,19-20 19,15

4
34,8 Os 9,7

5
59,16 Ps 68,20 98,1

6
49,26

7
Ps 12,5 89,2 145,7

8
5 Mojs 14,1-2 32,5 Mudr 18,13

9
46,3-4

9
5 Mojs 14,23

10
11,12.16 35,8 40,3 49,22 57,14

11
35,4 40,10 48,20 Zah 9,9 Mt 21,5 Otkr 22,12

12
1,26 35,10 51,11 60,14

63,1
34,1-17 5 Mojs 2,5 Otkr 19,13

Gospod e Pobednik nad narodite Koj e Onoj, Koj ide od Edom, vo crvena obleka od Vosor, Koj e tolku veli~estven vo oblekata Svoja, Koj pristapuva vo polnata sila Svoja?

63

]e se se}avam na milosta i slavata 2 Mojs 19,4 31,3 Gospodova, za s# {to Gospod ni daruva, Er Os 3,1 za golemata Negova blagost kon domot Mal 3,17 Izrailev {to Toj ja uka`a po milosrd- 10 nosta Svoja i po mnogute dobrini Svoi. 4 Mojs 8 Toj re~e: Navistina, tie se Moj na- 20,10 5 Mojs rod, deca {to nema da izneverat, - i 32,15 Pla~ 2,5 Toj }e bide nivni Spasitel. Efes 4,30 9 Vo sekoja nivna `alost Toj ne gi ostava{e i Angelot na Negovoto prisus- 11 Mojs 2, tvo gi spasuva{e13; so Svojata qubov i 2 1-10 dobrosrde~nost Toj gi iskupi, gi zede i 4 Mojs gi nose{e vo tekot na site drevni dni. 11,17 Er 2,6 10 No, tie se odmetnaa i Go ogor~ija Neem 9,20 Mudr 10,18 Negoviot Svet Duh; zatoa Toj im stana Evr 13,20 neprijatel, taka {to Sam vojuva{e 12 protiv niv. 2 Mojs 11 Toga{ narodot Negov si spomna za 14,5-31 drevnite dni, denovite na Mojsej: kade Ps 134,13 e Onoj {to gi izvede od moreto so pastirot na Svoite ovci? Kade e Onoj {to Go vlo`i vo negovoto srce Svojot Svet Duh? 12 Koj go vode{e Mojsej za desnata raka so Svojata veli~estvena sila i gi razdeli pred niv vodite, za da si sozdade ve~no ime?

13 63,9. Mo`en e i sledniov prevod: ne pra}a{e nitu pratenik, nitu angel, tuku Sam gi spasuva{e.

971
ISAIJA
13 Koj gi vode{e preku bezdni, kako kow po stepi i tie ne se sopinaa? 14 Kako {to stado sleguva vo dolina, 14 taka Duhot na Gospod gi vodi kon pokoj. 2 Car 7,23 Ps 76,20 Taka i Ti go vode{e Svojot narod, za da si sozdade{ slavno ime. 51,10 Ps 105,9

13

15

64,7-11 Er 31,20 Os 11,8 Ps 79,14 102,20

16
5 Mojs 1,31 32,6 Ps 73,12 Mt 6,9 23,9

17
64,4 5 Mojs 32,9 Ps 89,13

18
64,10 Er 51,51 Ps 73,3 Lk 21,24

19
5 Mojs 28,10 Er 14,9 Ps 143,5 Mk 1,10 15,38 Otkr 19,11

64,2
10,16-17 Ps 17,7 50,3

4
30,18 45,5 5 Mojs 4,32-33 Ps 9,10 1 Kor 2,9

5
Er 6,16 Mih 7,9 Pla~ 3,42 Varuh 1,13

Molitva za pomo{ 15 Yirni od nebesata i pogledni od Tvoeto `iveali{te na svetiwata Tvoja i na slavata Tvoja: kade se revnosta i silata Tvoja? Golemata Tvoja milosrdnost i milosta Tvoja kon mene prestanaa. 16 Samo Ti si Otec na{; za{to Avraam ne n# poznava, nitu Izrail n# priznava za svoi; Ti, Gospodi, si na{ Otec, otsekoga{ Tvoeto ime e: Iskupitel na{. 17 Zo{to Gospodi, si dopu{til da se otstranime od Tvoite pati{ta, da se o`esto~i srceto na{e, za da ne se pla{ime od Tebe? Svrti se zaradi Tvoite slugi, zaradi plemiwata na Tvoeto nasledstvo. 18 Kratko vreme vladee{e nad nego narodot na Tvojata svetiwa: neprijatelite na{i go izgazija tvoeto svetili{te. 19 Nie stanavme takvi, kako nad koi nikoga{ da ne si vladeel, i nad koi imeto Tvoe da ne se spomnuvalo. O, da be{e gi raskinal Ti nebesata i da be{e slegol! Gorite bi se stopile od liceto Tvoe! 2 Kako ogan {to rastopuva vosok, kako od ogan {to voda zovriva, taka }e go poznaat imeto Tvoe neprijatelite i od Tvoeto lice }e zatreperat narodite. 3 Koga vr{e{e stra{ni dela, od nas neo~ekuvani, i sleguva{e, - gori se topea od Tvoeto lice. 4 Za{to od veka ne se ~ulo, do uvo ne doprelo, i nikoe oko ne be{e videlo drug bog, osven Tebe, Koj napravil tolku mnogu za onie, koi na Nego se nadevaat. 5 Ti milostivo go presretnuva{e sekogo, koj se raduva{e i koj vr{e{e pravda, koj Te spomnuva{e na Tvoite pati{ta. No, ete, Ti se razgnevi, za{to nie odamna gre{evme; pa kako toga{ }e bideme spaseni?

6 Site nie stanavme kako ne~ist ~ovek, i sekoja na{a pravda - kako izvalkana obleka; site popa|avme kako list; a bezzakonijata na{i kako vetar n# odnesuvaat. 7 Nema nikoj koj bi go povikuval Tvoeto ime, koj bi ustanovil da se dr`at zdravo za Tebe: zatoa Ti go sokri liceto Svoe od nas i n# ostavi da gineme od bezzakonijata svoi. 8 No sega, Gospodi, Ti si na{ Tatko; nie sme glina, a Ti - na{ grn~ar, site sme delo na Tvoite race. 9 Nemoj da se gnevi{ bezmerno, Gospodi, i nemoj ve~no da go pomni{ bezzakonieto. No, pogledaj: site sme Tvoj narod. 10 Gradovite na Tvojata svetiwa stanaa pustelija; pustina stana Sion; Erusalim e opusto{en. 11 Domot na na{ata svetiwa i na na{ata slava, kade {to tatkovcite na{i Te proslavuvaa, od ogan izgore, a site na{i dobra taka propadnaa. 12 Po sevo ova, }e se vozdr`uva{ li u{te, Gospodi, }e mol~i{ li i }e n# kaznuva{ li bez merka?

6
1,30 40,7-8 3 Mojs 15,19-24 Ez 36,17

7
54,8 57,17 59,2 Os 7,7 Jov 13,24

8
29,16.23 43,1.21 1 Mojs 2,7 5 Mojs 32,6 Er 18,6 Ps 102, 13-14 Jov 10,9 Efes 2,10

9
Ps 24,7

11
Er 52,13 Ps 73,7 Pla~ 1,10 2 Let 36,19

12
Zah 1,12 Ps 82,1

Gospod }e gi kazni vinovnicite Jas im se otkriv na onie, koi ne pra{uvaa za Mene, koi ne Me baraa: Eve Me, eve Me! - mu velev na narod, koj ne go povikuva{e imeto Moe. 2 Sekoga{ gi protegav racete Svoi kon nepokorniot narod, koj ode{e po lo{ pat, - po svoite pomisli, 3 kon narod, koj postojano Me navreduva v lice, prinesuva `rtvi vo gradinite i pali temjan na crep~iwa, 4 sedi vo grobovi i no}eva vo pe{teri; jade svinsko meso, a vo sadovite negovi ima gnasno varivo; 5 koi velat: Zastani, ne dobli`uvaj se do mene, za{to sum svet za Tebe. Tie se dim na nozdrite Moi - ogan {to gori sekoj den. 6 Ete, {to e napi{ano pred liceto Moe: nema da premol~am, tuku }e otplatam, }e otplatam vo pazuvata nivna, 7 za nivnite bezzakonija, veli Gospod, i zaedno so bezzakonijata na tatkovcite nivni, koi kadea temjan po planinite, i

65,1
52,15 Rim 10,20

65

2
Er 7,24 Ps 35,4 Izreki 1,24 Varuh 1,22 Rim 10,21

64

3
66,17 5 Mojs 32,21 Os 12,15

4
66,3.17 5 Mojs 14,8 18,21 Mk 5,1-20

5
Ps 17,8 Sir 21,9

6
Ps 49,3 79,12

972
ISAIJA
8 po ridovite Me navreduvaa, - }e im od4,3

9
57,13 60,21 Ps 68,35-36

10
Os 2,17 Sof 2,6

11
57,6

12
50,2 66,4 Er 7,13 Izreki 1,24

13
5 Mojs 28,47-48 Ps 21,26 Lk 6,20-26

14
66,5 Mt 25, 34-41

15
56,5 62,2 4 Mojs 5,21 Otkr 2,17 3,12

16
Er 12,16 2 Kor 1,20 Otkr 3,14

17
43,18 51,6 66,22 3 Ptr 3,13 Otkr 21,1

18
1,26 60,14-15 Ps 91,4

meram polna plata vo pazuvite nivni i za nivnite porane{ni dela. 8 Vaka veli Gospod: Kako {to vo grozdot ima sok, i velat ne go povreduvaj, za{to vo nego ima blagoslov; isto }e napravam i za Moite slugi, i nema site da gi pogubam. 9 I }e proizvedam od Jakov potomstvo, a od Juda - naslednik na Moite gori; i toa }e go nasledat Moite izbrani, tamu }e `iveat slugite Moi. 10 I Saron }e bide pasi{te za ovci, a dolinata Ahor - pladni{te za govedata na Mojot narod, koj Me pobara. 11 A vas, koi Go ostavivte Gospoda, ja zaboravivte Mojata sveta gora, gotvite trpeza za Gad i otvorate polna ~a{a za Mene, 12 vas ve opredeliv za me~, site }e se navednete za kolewe, za{to vikav - i ne odgovaravte, govorev - ne slu{avte, no vr{evte zlo pred o~ite Moi i go izbiravte ona, {to ne be{e po voljata Moja. 13 Zatoa vaka veli Gospod Bog: Ete, slugite Moi }e jadat, a vie }e gladuvate; slugite Moi }e pijat, a vie }e se izma~uvate od `ed; 14 slugite Moi }e se veselat, a vie }e bidete vo sram; slugite Moi }e peat od srde~na radost, a vie }e pi{tite od srde~na `alost i }e pla~ete od makata vo va{iot duh. 15 I }e im go ostavite imeto svoe na Moite izbrani za prokletstvo; tebe }e te ubie Gospod Bog, a slugite Svoi }e gi nare~e so drugo ime, 16 onoj, {to se blagoslovuva na zemjata, neka se blagoslovuva so vistinskiot Bog; i koj se kolne na zemjata, neka se kolne so vistinskiot Bog, - za{to porane{nite `alosti }e bidat zaboraveni i sokrieni od Moite o~i. Bo`jite novi tvorbi Za{to, ete, Jas sozdavam novo nebo i nova zemja, a porane{nite nema pove}e da se spomnuvaat, nitu na um }e doa|aat. 18 A vie }e se veselite i }e se raduvate doveka za ona {to Jas go sozdavam:
17

za{to, ete, Jas }e go sozdadam Erusalim za veselba, a narodot negov - za radost. 19 ]e se raduvam za Erusalim i }e se veselam za Mojot narod; i nema pove}e da se ~ue vo nego glas od pla~ewe i glas od piskot. 20 Tamu ve}e nema da ima novoroden~e koe `ivee kratko, ni starec, {to nema da gi ispolni denovite svoi; toj {to }e umre na sto godini }e se smeta za mom~e, a onoj {to }e `ivee pomalku od sto godini }e se smeta za prokolnat. 21 ]e gradat ku}i i }e `iveat vo niv, }e sadat lozja i }e gi jadat plodovite nivni. 22 Nema da gradat, za da `ivee drug, nema da sadat, za da jade drug; za{to dnite na narodot Moj }e bidat kako dnite na drvo, i moite izbrani dolgo }e se koristat so deloto na racete svoi. 23 Nema da se trudat naprazno i da ra|aat deca za skrb; za{to }e bidat seme blagosloveno od Gospod, i potomcite nivni so niv. 24 I pred tie da povikaat, Jas }e odgovoram; tie u{te }e govorat, a Jas ve}e }e gi ~ujam. 25 Volk i jagne }e pasat zaedno, a lavot }e jade slama kako vol, a na zmijata pravot }e $ bide hrana: tie nema da pri~inuvaat zlo i {teta po celata Moja sveta gora, veli Gospod.

19
62,5 66,10 Er 32,41 Otkr 21,4

20
Zah 8,4

21
62,8 5 Mojs 28,30-33 Er 29,5 31,5 Ez 28,26 Amos 5,11 9,14

22
Mih 6, 14-15 Sof 1,13

23
44,3 61,9 Fil 2, 15-16

24
30,19 58,9

25
11,6-9 1 Mojs 3,14

66,1
57,15 60,13 3 Car 8,27 Ps 102,19 Mt 5,35 Dela 7, 49-55

Vistinska pobo`nost Vaka veli Gospod: neboto e Moj 2 14,22 prestol, a zemjata - podno`je na Er Ps 23,1-2 Jov 12,9 nozete Moi; kade toga{ }e izgradite dom za Mene, kade e mestoto na Mojot 3 spokoj? 41,29 2 Za{to, seto toa go sozdade Mojata 57,5 65,4 raka, i seto toa e Moe, veli Gospod. A eve na kogo }e poglednam: na ponizniot i skr{eniot po duh i na onoj {to treperi pred Moeto slovo. 3 A koj kole vol, e isto, kako onoj {to ubiva ~ovek; koj prinesuva jagne za `rtva, e isto, kako onoj {to zadu{uva ku~e; koj prinesuva dar, e isto, kako onoj {to prinesuva svinska krv; koj kadi temjan, e isto, kako onoj {to se moli na idol. Tie go izbrale toa na svoite pati{ta, i du{ata nivna nao|a zadovolstvo vo odvratnostite nivni, -

66

973
ISAIJA
4 taka i Jas }e ja upotrebam nivnata izmama i }e go ispratam vrz niv ona, {to e za niv u`asno; za{to vikav - i 5 nema{e koj da odgovori, govorev - i tie 65,14 ne slu{aa, a vr{ea zlo pred o~ite Moi Lk 6,22 i go izbiraa ona {to Mi be{e neugod6 no. 50,2 65,12 Er 7,13 59,18 Er 25,30 Otkr 16,17-18

7
49,21 Otkr 12,5

8
64,3

10
61,3 65,18-19 Sof 3,17 Jn 16,20

12
48,18 61,6

13
49,15 51,12

14
65,8.13-15 Izreki 11,28 Jn 16,22

Gospod }e mu pomogne na Erusalim 5 ^ujte go slovoto na Gospod vie, {to treperite pred slovoto Negovo: va{ite bra}a, koi ve mrazat i koi ve gonat zaradi Moeto ime, velat: Neka se javi Gospod vo Svojata slava, pa da ja vidime radosta va{a. No tie }e bidat posrameni. 6 Ete, {um od gradot, glas od hramot, glas od Gospod, Koj dava otplata na neprijatelite Svoi: 7 U{te ne be{e po~uvstvuvala rodilni maki, i rodi; pred da nastapat bolkite nejzini, rodi sin. 8 Koj slu{nal takvo ne{to? Koj videl sli~no na toa? Nikne li od zemjata vo eden den? Se ra|a li narod naedna{, kako Sion: {totuku po~na da se ma~i od rodilni bolki, - gi rodi sinovite svoi? 9 Zar Jas koga }e ja otvoram utrobata na majkata - taa nema da rodi, veli Gospod. Ili Jas Koj davam da se rodi, }e ja zaklu~am li utrobata? - veli tvojot Bog. 10 Razveselete se so Erusalim i raduvajte se za nego site {to go sakate! Raduvajte se so nego radosno site {to taguvavte po nego, 11 za da se hranite i nasituvate od gradite na utehite negovi, da se opivate i nasladuvate od izobilnata slava negova. 12 Za{to vaka veli Gospod: Ete, }e navrtam kon nego mir kako reka, i bogatstvo na narodite - kako potok, koj se razliva, za va{a naslada; na race }e ve nosat i na kolena }e ve miluvaat. 13 Kako {to nekogo go ute{uva majka, taka }e ve ute{am i Jas; }e bidete ute{eni vo Erusalim. 14 I }e go vidite toa, i }e se zaraduva srceto va{e, i koskite va{i }e cutat kako sve`o rastenie, i rakata na Gos-

pod }e se javi vrz slugite Negovi, a na neprijatelite svoi Toj }e se razgnevi. 15 Za{to, ete, }e dojde Gospod vo ogan, i kolite Negovi - kako vior, za da go izlee gnevot svoj so jarosta i zakanata Svoja - so plamnat ogan. 16 Za{to Gospod }e sudi so ogan i so me~ot Svoj nad sekoja plot, i mnogumina }e bidat ubieni od Gospod. 17 Onie, {to se posvetuvaat i o~istuvaat vo gradinite eden po drug, koi jadat svinsko meso i gadotii i gluvci, site }e zaginat veli Gospod. Zakana, no i vetuvawe Za{to Jas gi znam delata nivni i mislite nivni; ete, }e dojdam da gi soberam site narodi i jazici, i tie }e dojdat i }e ja vidat slavata Moja. 19 I }e stavam na niv beleg, i od pre`iveanite me|u niv }e ispratam kon narodite: vo Tarsis, vo Pul i Lud, majstori za optegnuvawe lak, vo Tuval i vo Javan, i vo dale~nite ostrovi, koi ne ~ule za imeto Moe i ne ja videle slavata Moja; i tie }e im ja objavat na narodite slavata Moja, 20 i }e gi pretstavat site va{i bra}a od site narodi kako dar na Gospod na kowi i koli, na nosilki, na maski i na brzi kamili, - na Mojata sveta gora, vo Erusalim, veli Gospod, - isto kako {to sinovite Izrailevi prinesuvaat dar vo domot Gospodov vo ~ist sad. 21 I od niv }e zemam sve{tenici i leviti, veli Gospod. 22 Za{to, kako {to novoto nebo i novata zemja, koi Jas }e gi sozdadam, }e bidat sekoga{ pred liceto Moe, veli Gospod, taka }e postoi i potomstvoto va{e i imeto va{e. 23 Toga{ od mesec na mesec, i od sabota vo sabota }e doa|a sekoja plot pred liceto Moe na poklonenie, veli Gospod. 24 I }e izleguvaat i }e gi vidat trupovite na lu|eto {to otstapile od Mene; za{to crvot nivni nema da umre, nitu ognot nivni }e ugasne i }e bidat odvratnost za sekoja plot.
18

15
Er 4,13 Ps 49,3 2 Sol 1,8

16
64,1 Er 25,33

17
64,3-4

18
40,5 60,1-3 Ez 34,13 Mt 24,31 25,32

19
52,15 Er 46,9

20
60,4-9 Sof 3,10 Varuh 5,6

21
56,3-7 Otkr 1,6

22
65,17

23
Ps 21,27

24
Judita 16,17 Sir 7,17 Mk 9,43-48

EREMIJA
Voved Vo svoe vreme, Eremija bil eden od malubrojnite Judejci koi Mu ostanale verni na Boga. ^esto pati se nao|al vo situacija da bide sam protiv site. Vremeto vo koe `iveel Eremija bilo vreme na vojni, koga novoniknati imperii gi pokoruvale dotoga{nite. Maloto carstvo Judeja dolgo vreme se odr`uvalo, no vo vremeto na Eremija bilo sovladano od Vaviloncite. Svojata slu`ba na Bo`ji glasnik me|u lu|eto, Eremija ja zapo~nal vo ranata mladost, na pomalku od 20-godi{na vozrast i ja prodol`il s# do 586 godina pred Hristos, koga Vaviloncite go osvoile Erusalim. Bil prisilen da zamine so del od svojot narod vo Egipet, kade {to prodol`il da im gi prenesuva na lu|eto Bo`jite poraki. So pomo{ na negoviot prijatel Varuh, Eremija gi zapi{al pove}eto poraki {to gi dobil od Gospod. Sepak, vo ovaa kniga, tie slu~ki ne se prika`ani hronolo{ki, tuku po sli~nosta na temata. Eremija mnogupati im navestuval na negovite sonarodnici deka Gospod }e gi kazni poradi nivnite grevovi i otstapuvaweto od Boga. Koga Vaviloncite go napadnale negovoto carstvo Judeja, Gospod preku Eremija im pora~al deka Judejcite nemaat izbor, tuku treba da se predadat. Poradi ova, Eremija bil obvinet za predavstvo, frlen vo zatvor, a za malku }e bil i ubien. Zaradi vakviot odnos kon nego, Eremija ~esto pati Mu se poplakuval na Gospod (11,1823; 12,16; 17,1418; 20,718, itn.). Eremija prodol`il da gi ukoruva svoite sogra|ani deka zgre{ile {to go napu{tile po~ituvaweto na Gospod Bog i deka poradi toa im bile predadeni vo racete na Vaviloncite. Sepak, Gospod im dava nade` deka eden den }e gi vrati vo nivnata tatkovina i deka so niv }e sklu~i nov zavet. Eremija povikan za prorok Zborovi na Eremija, - sin na Hel3 kija, eden od sve{tenicite koj `i52,15 vee{e vo Anatot, vo zemjata Venijaminova, 2 komu mu be{e upateno slovo Gospodovo vo vremeto na Jo{ija, sin na judejskiot car Amon, vo trinaesettata godina od caruvaweto negovo, 3 a i vo denovite na Joakim, sinot na judejskiot car Jo{ija, do krajot na edinaesettata godina od caruvaweto na Sedekija, sin na judejskiot car Jo{ija, do porobuvaweto na Erusalim vo pettiot mesec.
1,1
32,7 5 Pred da te oblikuvam vo utrobata, Jas te poznavav, i pred da izleze{ od utrobata, te posvetiv: te postaviv za prorok na narodite. 6 Jas, pak, odgovoriv: O, Gospodi Bo`e, ne umeam da govoram, za{to sum u{te mlad. 7 No Gospod mi re~e: Ne veli: - mlad sum; - za{to do site do koi }e te ispratam }e odi{ i s# {to }e ti zapovedam }e ka`e{. 8 Ne pla{i se od niv; za{to Jas sum so tebe, za da te izbavam, re~e Gospod. 9 I ja protegna Gospod rakata i se dopre do ustata moja; i mi re~e Gospod: Ete, Jas gi staviv Moite zborovi vo ustata tvoja. 10 Gledaj, Jas te postaviv denes nad narodi i carstva, za da iskorenuva{ i

5
Amos 3,2 Jn 10,27 Is 42,1

7
Is 6,7-8 Ez 2,3-7

8
1,19

9
Is 6,7 Ez 2,9 Dan 10,16

10
Sir 49,7 Dela 9,15

Na{ite ograni~eni sposobnosti ne se pre~ka za Boga

4

I mi be{e upateno slovo Gospodovo:

975
EREMIJA
11 razurnuva{, da pogubuva{ i da razruAmos 8,2 3 Izrail mu be{e svetiwa na Gospod, prvina od plodovite Negovi: site, {to jadea od niv, bivaa osuduvani, gi stignuva{e zlo, veli Gospod. 4 ^ujte go slovoto Gospodovo, dome Jakovov i site rodovi na domot Izrailev! 5 Vaka veli Gospod: Kakva nepravda najdoa vo Mene tatkovcite va{i, ta se oddale~ija od Mene, ja prifatija suetata i stanaa suetni? 6 I ne rekoa: kade e Gospod, Koj n# izvede od egipetskata zemja, n# vode{e po pustinata, po zemja pusta i nenaselena, po zemja suva, po zemja na smrtna senka, po koja nikoj ne odel i vo koja nikoj ne `iveel?' 7 A koga ve vovedov vo zemja plodorodna, za da se hranite od plodovite nejzini i od dobrata nejzini, vie vlegovte i ja oskvernivte zemjata Moja, i sopstvenosta Moja ja napravivte gadotija. 8 Sve{tenicite ne rekoa: kade e Gospod?' I u~itelite na zakonot ne Me poznaa, i pastirite se odmetnaa od Mene, i prorocite prorokuvaa vo imeto na Vaal i odea po onie, koi ne pomagaat.

3
Os 2,20

12
31,28 Dan 9,14 Varuh 2,9

15
25,9 Is 5,26

16
2,13 4,12 44,3

17
25,6 4 Car 22,17

18
15,20 Is 50,7 Ez 3,8 Mih 3,8

19
15,20 Sof 3, 14-18

2,2
Ez 16,60 5 Mojs 2,7 8,2-4

{uva{, da yida{ i da nasaduva{. 11 I pak be{e upateno slovo Gospodovo do mene: [to gleda{, Eremija? Odgovoriv: Gledam granka od bademovo drvo. 12 Gospod mi re~e: Dobro gleda{, za{to Jas bdeam nad Moeto slovo, za da se izvr{i. 13 I po vtorpat be{e upateno slovo Gospodovo kon mene: [to gleda{? Odgovoriv: Gledam kotel {to vrie, a otvorot mu e kon sever. 14 I mi re~e Gospod: Od sever }e bukne zloto vrz site lu|e {to `iveat na zemjata. 15 Za{to, ete, Jas }e gi svikam site plemiwa na severnite carstva - veli Gospod - i tie }e dojdat, i sekoj }e go postavi prestolot svoj pri vlezot na erusalimskite porti, okolu site yidi{ta negovi i vo site judejski gradovi. 16 I }e go izre~am sudot Svoj vrz niv za site nivni bezzakonija, zatoa {to Me ostavija i kadea temjan na drugi bogovi i im se poklonuvaa na idoli, dela od nivnite race. 17 A ti prepa{i gi bedrata svoi i stani, ta ka`i im s#, {to }e ti zapovedam; ne tresi se pred niv, za da ne te stresam Jas pred o~ite nivni. 18 I ete, Jas te postaviv denes kako utvrden grad, kako `elezen stolb i kako bronzen yid protiv site carevi Judini i knezovite na celata taa zemja, protiv sve{tenicite negovi i protiv narodot na taa zemja. 19 Tie }e vojuvaat protiv tebe, no nema da te pobedat; za{to Jas sum so tebe, za da te izbavuvam - veli Gospod. Izrail e kaznet poradi neverstvoto I pak be{e upateno slovoto Gospodovo do mene: 2 Odi i izvikaj vo u{ite na Erusalim - vaka veli Gospod: se se}avam na posvetenosta vo mladosta tvoja, na tvojata qubov, koga kako nevesta trgna po Mene vo pustinata, vo nezaseana zemja.'

5
5 Mojs 32,4 Is 1,1-2 Jov 34,10 4 Car 17,15 Jona 2,9 Mudr 13,1

6
Is 63,11 Jov 35,10 5 Mojs 32,10-12

7
5 Mojs 32,13-18 23,15 Is 24,5

8
4 Car 2,14 Lk 11,52 5,5 1 Car 12,21

11
Ps 105,20 16,19 Is 44,9

12
Is 1,2

Gospod go obvinuva Svojot narod

9

13
Os 10,10

Zatoa Jas u{te }e se sudam so vas, 2,17 17,13 veli Gospod, i so sinovite na va{ite Jn 4,10 sinovi }e se sudam. 15 10 Zatoa otidete na bregovite na Ki4,7 tim i razgledajte, i ispratete vo Kedar 51,38 i ispitajte sesrdno i videte: stanuvalo li tamu ne{to sli~no na toa? 11 Gi promenil li nekoj narod bogovite svoi, iako tie ne se bogovi? A Mojot narod ja menuva{e Slavata svoja za ona {to ne pomaga. 12 ^udete se na toa, nebesa, stresete se i grozete se, veli Gospod. 13 Za{to dve zla izvr{i Mojot narod: Mene, izvorot na `iva voda, Me ostavija i si iskopaa izvori izdup~eni, koi ne mo`at da dr`at voda. 14 Zar Izrail e sluga? Ili e sluga domorodec? Zo{to taka stana plen? 15 Zarikaa protiv nego mladi lavovi, nadadoa rik i ja napravija zemjata negova pustelija; gradovite negovi mu se izgoreni, nikoj ne `ivee vo niv.

976
EREMIJA
17
2,19 5,7 16 I sinovite na Nof i Tafnis te poznaa i ti go izbri~ija temeto. 17 Ne si go napravi li toa sam, ostavaj}i Go tvojot Gospod Bog vo ona vreme, koga Toj te vode{e po patot? 18 I sega, {to bara{ vo Egipet da pie{ voda od Nil? I zo{to da odi{ vo Asirija za da pie{ voda od rekite nejzini? 19 ]e te kazni otstapuvaweto tvoe, i zlobata tvoja }e te obvini: i taka poznaj i razmisli, kolku e lo{o i gor~livo {to Me ostavi, veli tvojot Gospod Bog, {to kaj tebe nema strahopo~it, veli Gospod, Bog Savaot. 20 Za{to odamna go skr{i jaremot svoj, gi raskina tvoite verigi, pa vele{e: - Nema Tebe da Ti slu`am; no }e pojdam na sekoj visok rid i pod sekoe lisnato drvo }e im slu`am na idoli. 21 Jas te posadiv kako blagorodna loza - naj~isto seme; a kako Mi se pretvori vo div lastar od tu|a loza?

19
4 Mojs 14,34 Ps 106,17 Mudr 4,20 1,16 2,13 5,22

vreme na nevolji velat: stani i spasi 28 10,8.14 n#!' 16,20 28 Kade se, pak, tvoite bogovi, {to 5 Mojs sam si gi napravil? Neka stanat tie, 32,37-38 3 Car ako mo`at - da te spasat vo vreme na 19,18 Is 2,8 tvojata nevolja; za{to, kolku gradovi Os 14,4 Posl. 1,36 ima{, o, Judo, tolku i bogovi ima{! Buntot na Izrail protiv Gospod
29

30
Is 1,20 Neem 9,26

20
5,5 11,10 Mt 11,30

21
Ps 79,8 5 Mojs 32,32

22
Jov 9,30

24
Os 8,9

25
3,13 18,12 5 Mojs 32,16

27
3,9 5 Mojs 32,6 Mudr 13,17 22

Vinata na Izrail Zatoa, makar i da se izmie{ so sapun i da upotrebuva{ mnogu pepelnica, - tvoite bezzakonija }e se poka`at pred Mene, veli Gospod Bog. 23 Kako mo`e{ da ka`e{: Jas ne se oskverniv, i ne odev po Vaal?' Zagledaj se vo pati{tata tvoi vo dolinata, i uvidi {to prave{e ti, bujna kamilo, koja tr~a navamu natamu? 24 Koj mo`e da skroti naviknata na pustina diva magarica, koja so strast vo du{ata di{e zabrzano? Site, {to ja baraat, nema da se umorat: vo mesecot nejzin }e ja najdat. 25 Ne dozvoluvaj im na nozete svoi da se bosi, i na grloto tvoe - da se ma~i od `ed. No ti re~e: Ni{to od toa, za{to gi sakam tu|incite i po niv }e odam.' 26 Kako {to kradec, koga }e go fatat, se posramuva, - taka }e se posrami Izraileviot dom: carevite nivni, knezovite nivni, sve{tenicite nivni i prorocite nivni, 27 koi na drvoto mu velat: ti si moj tatko', i na kamenot: ti me rodi'; za{to tie Mi svrtea grb, a ne lice; a vo

Zo{to se `alite kaj Mene? Site 1 Sol 2,15 vie se odmetnavte od Mene, veli Gos32 pod. 2,17 30 Naprazno gi udarav decata va{i: 6,19 tie ne se vrazumija; va{iot me~ kako 34 istrebuva~ki lav gi jade{e prorocite Pla~ 4,14 va{i. 36 31 O rode, ~ujte go slovoto Gospodovo: 48,13 Jas li bev pustina za Izrail, Jas li Is 30,3 bev zemja neplodna? A zo{to Mojot narod veli: Sloboda sakame, nema pove}e da doa|ame kaj Tebe!?' 32 Go zaborava li devojkata ukrasot svoj, i nevestata - nakitot svoj? A Mojot narod Me zaboravi - ima ve}e bezbroj dni. 33 Kako lukavo gi naso~uva{ ti pati{tata svoi, za da pridobie{ qubovnici, ta duri i nepristojnite `eni gi nau~i na toa! 34 Duri po tvoite poli ima krv od bednite, nevini lu|e; iako ne gi fati da provaluvaat! I pokraj toa, 35 veli{: nevina sum, gnevot Negov }e se odvrati od mene.' - Ete, Jas }e se sudam so tebe, zatoa {to veli{: ne zgre{iv'. 36 Zo{to tolku mnogu skita{, menuvaj}i go patot svoj? ]e bide{ posramena i od Egipet, kako {to be{e posramena od Asirija; 37 i od nego }e izleze{ so racete na glava, za{to Gospod gi otfrli onie na koi se nadeva{ i so niv nema da ima{ uspeh. Grev i sram Ako ma`ot si ja ostavi `enata, i taa si zamine i stane `ena na drug ma`, mo`e li pak da se vrati kaj nego? Nema li so toa da se oskverni taa zemja? A ti so mnozina milosnici blud-

977
EREMIJA
3,2 stvuva{e, - i pri seto toa }e se vra}a{
1 Mojs 38,14 Ez 16,25 Izreki 7,12 Posl. 1,42 13 Priznaj ja samo vinata svoja: za{to otstapi od Tvojot Gospod Bog i se odvle~ka so tu|inci pod sekoe lisnato drvo, a Mojot glas ne go slu{a{e, veli Gospod. 14 Vratete se deca - otstapnici, veli Gospod, za{to Jas sum va{ Gospodar i }e zemam od vas po eden od grad i po dvajca od pleme i }e ve odvedam na Sion. 15 I }e vi dadam spored srceto Moe pastiri, koi }e ve pasat so znaewe i blagorazumnost. 16 I koga }e se razmno`ite i }e stanete mnoguplodni na zemjata, toga{, veli Gospod, nema pove}e da velite: Kov~egot na zavetot Gospodov ni na um nema da im dojde, i nema da se setat za nego, nitu }e doa|aat kaj nego, nitu pak povtorno }e go gradat. 17 Vo toa vreme Erusalim }e go nare~at prestol na Gospod, i site narodi zaradi imeto Gospodovo }e se soberat vo Erusalim i nema pove}e da postapuvaat spored tvrdoglavosta na svoeto zlo srce. 18 Vo tie dni Judiniot dom }e dojde pri Izraileviot dom, i }e dojdat zaedno od severnata zemja vo zemjata {to Jas im ja dadov vo nasledstvo na predcite va{i. 19 I rekov Jas: Kako da te postavam me|u sinovite i da ti ja dadam mnogu sakanata zemja, najprekrasnoto nasledstvo na mnogute narodi? I mislev: Ti }e Me narekuva{ tvoj Otec i nema da otstapi{ od Mene. 20 No, navistina, kako {to `ena verolomna go izneveruva soprugot svoj, taka verolomno postapivte so Mene vie, dome Izrailev, veli Gospod.

13
Izreki 28,13 3 Mojs 26,40

3
5,24-25 14,4 5 Mojs 28,23 Amos 4,7

5
2,35 3,12 Is 64,8

8
Is 50,1

10
Os 7,13

12
2,2 3,5.18 5 Mojs 30,2-10 Ps 102,9 Pla~ 3,31

kaj Mene? - veli Gospod. 2 - Kreni gi o~ite kon idolskite svetili{ta i gledaj kade li ne bludstvuvale so tebe? Kako Arapin vo pustina sede{e po pati{tata zaradi niv, i ja oskvernuva{e zemjata so tvojot blud i so tvojata gre{nost. 3 Zaradi toa bea zapreni do`dovite i nema{e proleten do`d; no ti ima{e ~elo na bludnica, - ne saka{e da se zasrami{. 4 Ne vika{ li sega kon Mene: O~e, Ti be{e prijatel na mladosta moja. 5 Zar Toj ve~no }e se luti, }e plamti li ve~no gnevot Negov? Ete, {to zboruva{ ti, a vr{i{ zlo i prodol`uva{ taka! Bo`jiot povik do Izrail Gospod mi re~e vo dnite na carot Jo{ija: vide li ti, {to vr{i otstapnicata, }erkata Izraileva? Taa odi na sekoja visoka gora i pod sekoe lisnato drvo, i tamu bludstvuva. 7 I otkako taa go vr{e{e seto toa, Jas mislev deka taa }e se vrati kaj Mene, no taa ne se vrati; i go vide toa nejzinata verolomna sestra Judeja. 8 I vidov deka, koga zaradi site prequbni dejstvija na otstapnicata, }erkata Izraileva, Jas ja napu{tiv i $ dadov razvodno pismo, verolomnata $ sestra, Judeja, ne se ispla{i, tuku otide i sama bludstvuva{e. 9 I so javnoto bludno dejstvuvawe taa ja oskverni zemjata, i prequba vr{e{e i so kamen i so drvo. 10 No pri seto toa nejzinata verolomna sestra Judeja ne se obrati kon Mene od s# srce, tuku samo prividno - re~e Gospod. 11 I mi re~e Gospod: otstapnicata, }erkata Izraileva, izleze poprava, otkolku verolomnata Judeja. 12 Odi i razglasi gi tie zborovi kon sever i ka`i: - vrati se, otstapnice, }erko Izraileva - veli Gospod. Jas nema da go izlijam vrz vas Mojot gnev; za{to Jas sum milostiv, - veli Gospod nema ve~no da negoduvam.
6

14
3,22 Os 14,2 2 Let 29,6

15
23,4 1 Car 2,35

16
23,3 5 Mojs 6,3 Is 54,1 Zah 10,8 Varuh 2,34

17
Ez 43,7 Dela 6,7 Otkr 22,3

19
Ez 20,6 Dan 8,9 11,16 2,27 3,4 Is 63,16

22
3,14 Os 14,5

Narodot se kae za svoite grevovi Neka se ~ue glas po idolskite svetili{ta, `alen pla~ na Izrailevite sinovi, zatoa {to tie skr{naa od svojot pat, Go zaboravija Gospoda, svojot Bog. 22 Vratete se, sinovi odmetnici: Jas }e go izlekuvam va{eto nepokorstvo. Eve, nie ideme kaj Tebe, za{to Ti si Gospod, Bog na{.
21

978
EREMIJA
23
Ps 3,8 23 Navistina, naprazno se nadevavme na ridovite i na mnogute gori; navistina, vo na{iot Gospod Bog e Izrailevoto spasenie! 24 U{te od mladi godini taa gadotija gi uni{tuva{e trudovite na na{ite predci, ovcite i volovite nivni, sinovite i }erkite nivni. 25 Nie le`ime vo svojot sram, a na{iot sram n# pokriva, za{to gre{evme pred na{iot Gospod Bog, - nie i tatkovcite na{i, u{te od mladite godini na{i duri do ovoj den. - I ne go slu{avme glasot na Gospod, na{iot Bog. 9 I vo toj den, veli Gospod, }e zamre 11 srceto na carot i srceto na knezovite, 51,1 Os 13,15 }e se u`asnat sve{tenicite i }e se 13 v~udonevidat prorocite. 10 I rekov: O, Gospodi Bo`e, zar Ti Ez 38,9 Naum 2,4 samo go la`e{e ovoj narod i Erusalim Avak 1,8 Pla~ 4,19 koga vele{e: mir }e ima kaj vas'; a, me~ 14 dopre do gu{ata?

24
5 Mojs 28,33

25
Ezd 9,6-7 7,25-28 22,21 4 Car 18,12

Nevoljata doa|a Vo toa vreme }e mu bide re~eno na toj narod i na Erusalim: topol vetar duva od pustinskite viso~ini vrz patot na }erkata na Mojot narod, ne za da vee, nitu da o~istuva. 12 I ottamu }e dojde vetar posilen od ovoj, i Jas }e iska`am sud nad niv. 13 Ete, se kreva toj kako oblak, i kolite mu se kako vior, kowite mu se pobrzi od orli; te{ko nim! Za{to }e bidat sosipani! 14 Izmij go zloto od srceto svoe, Erusalime, za da se spasi{: do koga }e boravat vo tebe zlostorni~ki misli? 15 Za{to ve}e se raznesuva glas od Dan, i pogibelna vest - od Efremovata Gora: 16 javete im na narodite, izvestete go Erusalim deka idat od dale~na zemja opsaduva~i i so vikawa gi zazemaat gradovite na Judeja. 17 Kako ~uvari na nivite go ograduvaat od site strani, za{to toj se krena protiv Mene, veli Gospod. 18 Toa ti go napravija tvoite pati{ta i delata tvoi; od tvojata ne~esnost ti e tolku gor~livo, {to dopira do srceto tvoe. Videnie za kaznata Utrobo moja! Utrobo moja! Na`alen sum do dnoto na srceto svoe, se branuva vo mene srceto moe, ne mo`am da mol~am; za{to ti slu{a{, du{o moja, zvuk od truba, boen povik. 20 Zlo po zlo, celata zemja se opusto{uva, nenadejno bea soboreni {atorite moi, za mig - senicite moi. 21 Do koga }e gledame zname, i }e slu{ame truben zvuk? 22 Toa proizleguva ottamu, {to voda~ite na Mojot glupav narod ne Me poz19 11

Is 1,16 Ez 18,31 Jk 4,8

4,1
3,4 Joil 2,12

18
2,17.19 Ps 106,17

2
12,16 5 Mojs 6,13 Is 65,16 Mt 5,16

19
13,17 4 Car 8,11 Avak 3,16 Pla~ 1,20

Uslovi za vra}awe na Izrail Ako saka{ da se obrati{, Izraile, veli Gospod, obrati se kon Mene; i ako gi otkloni{ gadotiite od pred Moeto lice, i prestane{ da skita{, 2 i ako se zakolne{: vistinski verno i pravedno: `iv e Gospod, toga{ narodite }e bidat blagosloveni i so Nego }e se falat. 3 Za{to vaka im veli Gospod na lu|eto od Judeja i od Erusalim: izorajte si novi nivi i ne sejte me|u trwe. 4 Obrezete se zaradi Gospod i simnete go kraj~eto od srceto svoe, lu|e Judini i erusalimski `iteli, za da ne se javi Mojot gnev kako ogan i da ne plamne neizgaslivo poradi va{ite zlodela. Najava za nevolja Objavete vo Judeja, i razglasete vo Erusalim, govorete i trubete so truba po zemjata; vikajte silno i velete: soberete se, i da vlezeme vo utvrdenite gradovi. 6 Krenete go znameto kon Sion - begajte, ne zapirajte se, za{to Jas }e donesam od sever zlo i golema pogibel. 7 Izleguva lav od svojot ~estar, trgnuva istrebitelot na narodite: toj izleguva od mestoto svoe, za da ja napravi zemjata tvoja pustina, gradovite tvoi }e bidat sosipani, }e ostanat bez `iteli. 8 Zatoa opa{ete se so vre}i{te, pla~ete i ridajte: jarosta na Gospodoviot gnev ne se odvrati od nas!
5

3
Os 10,12 Mt 13,22

20
14,17 Ez 7,26

4
9,25 17,9

22
5,21 8,7 5 Mojs 32,28 Is 27,11 Os 4,6 Ps 81,5 Lk 24,25

5
4,19 51,27

7
Naum 2,11

8
6,26 Is 15,3

979
EREMIJA
24 navaat: tie se bezumni sinovi, i nema

vo niv rasuduvawe: ve{ti se za zlo, no ne umeat da vr{at dobro. 23 Ja gledam zemjata - i ete, taa e razo26 rena i pusta, - nebesata, i nema na niv 3 Mojs 26,34 svetlina. Ps 106,34 24 Gi gledam gorite - i ete, tie trepe28 rat, i site ridovi se ni{aat. 12,4 25 Gledam - i ete, nema ~ovek i site Is 50,3 nebeski ptici odletale. 30 26 Gledam - i ete, plodnoto pole e pus4 Car 9,30 Jov 42,14 tina, i site negovi gradovi se sosipani 30,14 Ez 23,22 od liceto Gospodovo, od jarosta na gnevot Negov.
31
6,24 48,41 Is 1,8.15 Ps 87,9 Pla~ 1,17

Sud 5,5 Naum 1,5 Ps 45,2-3

Propast na Erusalim
27

Za{to vaka re~e Gospod: - celata zemja }e bide opusto{ena, no celosno istrebuvawe nema da izvr{am. 28 ]e zapla~e zemjata poradi toa, i 5,1 7,28 nebesata }e se zatemnat, za{to Jas reMih 7,2 Ps 13,2 kov, Jas re{iv, i nema da se pokaam, niMt 23,23 tu }e otstapam od toa. Lk 18,8 29 Od vikot na kowanici i na strelci 3 }e se razbegaat site gradovi: tie }e Ez 3,8 otidat vo gusti {umi i }e se iska~at na karpi; site gradovi }e bidat napu{teni, i vo niv nikoj nema da `ivee. 30 A ti, opusto{ena, {to }e pravi{? Makar i da se oblekuva{ vo purpur, i da se ukrasuva{ so zlatni nakiti, da si gi ukrasuva{ so boja o~ite svoi - zaludno }e se ukrasuva{: te preziraat qubovnicite tvoi du{ata ti ja baraat. 31 Za{to Jas slu{am glas kako od `ena pri poroduvawe, stenkawe kako na prvorotka, glas na }erkata Sionska; taa stenka, protegaj}i gi racete: o, te{ko mene, du{ata moja primira pred ubijcite! Ima li ~esni i verni lu|e? Pominete po erusalimskite ulici, pogledajte, ispitajte i pobarajte po plo{tadite negovi, }e najdete li ~ovek, koj pazi pravda, koj ja bara vistinata? - za da mu prostam na Erusalim. 2 Makar i da velat: `iv Gospod! No tie la`no se kolnat. 3 O, Gospodi, Tvoite o~i neli se svrteni kon vistinata? Ti gi udira{, a

tie ne ~uvstvuvaat bolka; Ti gi istrebuva{, a tie ne sakaat da se vrazumat; gi napravile licata svoi pocvrsti od kamen - ne sakaat da se obratat. 4 Pa si rekov: - toa se, mo`ebi, siromasi; tie se glupavi, za{to ne go znaat patot Gospodov, zakonot na svojot Bog. 5 ]e odam kaj golemcite i nim }e im zboruvam, za{to tie go znaat patot Gospodov, zakonot na svojot Bog. No i tie site go skr{ija jaremot, gi raskinaa verigite. 6 Poradi toa lav od {umata }e gi pogubi, pustinski volk }e gi istrebi, leopard }e gi demne kraj gradovite nivni: koj }e izleze od niv }e bide raskinat; za{to se namno`ija prestapite nivni, se zasilija otstapuvawata nivni. Kazna od neprijatelite Kako da ti go prostam toa? Tvoite sinovi Me ostavija i se kolnat vo onie, {to ne se bogovi. Jas gi nasituvav, a tie vr{ea prequba i navaluvaa vo ku}ite na bludnicite. 8 Tie se kako ugoeni kowi: sekoj od niv 'r`i po `enata na bli`niot svoj. 9 Zar da ne kaznam poradi toa - veli Gospod; a du{ata Moja nema li da odmazdi na takov narod, kako ovoj? 10 Ka~uvajte se na yidi{tata negovi i urnuvajte gi, no ne do kraj; uni{tete gi nivnite loznici, za{to tie ne se Gospodovi; 11 za{to domot Izrailev i domot Judin postapija sprema Mene mnogu verolomno, veli Gospod; 12 tie izlagaa protiv Gospod i rekoa: Ne, zlo nema da n# snajde, i nie nema da vidime ni me~, ni glad. 13 I prorocite se vetar, i slovo Gospodovo nema vo niv, vrz niv samite neka se zbidne toa. 14 Poradi toa vaka veli Gospod, Bog Savaot: zatoa {to govorite takvi zborovi, ete, Jas }e gi napravam Moite zborovi vo ustata tvoja ogan, a ovoj narod - drva, i ovoj ogan }e gi progolta. 15 Ete, }e dovedam protiv vas, dome Izrailev, narod oddaleku, veli Gospod, narod silen, narod odamne{en, narod,
7

4
5,21 9,23

5
Mih 3,1

6
2,15 Ez 22,27 Os 13,7

7
1,16 2,10 2 Mojs 23,13 5 Mojs 32,17 3 Car 19,18 Gal 4,8

8
13,27 Ez 22,11 23,20

9
5,29

10
39,8

12
Is 28,15

14
Is 10,17 Otkr 11,5

15
6,22 5 Mojs 28,49 Avak 1,6

980
EREMIJA
16 ~ij jazik ne go znae{, i nema da razbi-

ra{ {to }e ti zboruva. 16 Torbata za streli mu e kako otvo17 3 Mojs ren grob; site se odbrani junaci. 26,16 17 I }e ja izedat `etvata tvoja i lebot 5 Mojs 28,33.51 tvoj, }e gi izedat sinovite tvoi i }er19 kite tvoi, }e gi izedat ovcite tvoi i 1,16 volovite tvoi, }e go izedat lozjeto tvoe 17,13 i smokvite tvoi; }e gi razru{at so me~ 1 Car 7,3 utvrdenite gradovi tvoi, na koi ti se 21 nadeva{. 5,4
8,7 Mt 13,15 Mk 8,18

Ps 5,9

ta na siracite za sre}a, ne se gri`at za pravata na siromasite. 29 Zar nema da kaznam zaradi toa - veli Gospod; i nema li da se odmazdi du{ata Moja na takov narod, kako ovoj? 30 Stravotii i grozotii se slu~uvaat vo taa zemja: 31 prorocite prorokuvaat laga, sve{tenicite gospodarat preku niv - i Mojot narod go saka toa. No {to }e pravite na krajot? Predupreduvawe kon Erusalim Begajte, deca Venijaminovi, od Erusalim, trubete so truba vo Tekoa i javete preku ogan vo BetKerem, za{to otkaj sever doa|a zlo i golema pogibel. 2 Jas ja razubaviv }erkata Sionova, prekrasna i razne`ena. 3 ]e dojdat protiv nea pastiri so stadata svoi, }e raspnat {atori okolu nea; sekoj }e go pase svojot del. 4 Gotvete vojna protiv nea; stanuvajte da napadneme na pladne. Te{ko nam! Denot ve}e odminuva, se spu{taat ve~erni senki. 5 Stanuvajte da napa|ame i no}e, i da gi sru{ime nejzinite dvorci! 6 Za{to vaka veli Gospod Savaot: se~ete drvja i krevajte nasipi protiv Erusalim: toj grad treba da se kazni; vo nego se vr{i sekakvo nasilstvo. 7 Kako {to od izvor blika voda, taka i od nego blika zlo: vo nego se slu{a nasilstvo i pusto{ewe, pred Moeto lice sekoga{ ima navredi i rani. 8 Vrazumi se, Erusalime, za da ne se otstrani od tebe du{ata Moja i da ne te napravam pustina, zemja nenaselena. 9 Vaka veli Gospod Savaot: oberi gi do kraj ostatocite na Izrail, kako grozje; kini so rakata svoja, kako bera~ na grozje, koga polni ko{nici. Jarosta na Eremija i na Gospod Komu da mu govoram i kogo da go predupreduvam, za da ~ujat? Ete, nivnoto uvo e neobrezano, i tie ne mo`at da slu{aat; ete, slovoto Gospodovo kaj niv e za potsmev; toa im e milo.
10

28
5 Mojs 32,15 Ps 72,7

30
23,14 Os 6,10

31
Mih 2,11 Jn 3,19

6,1
Is.N. 18,28 Lk 21,21

Izrail Go ostavi Gospoda

18

Ps 103,9 Izreki 8,29

22 da ve istrebam sosema.
19

No i vo tie dni, veli Gospod, nema

23
5,21 6,28 5 Mojs 31,27 Os 11,7

24
10,13 5 Mojs 11,14 Joil 2,23 Zah 10,1

25
3,3 14,1-7 Is 59,2

26
Ps 9,29 Izreki 1,11

I koga }e ve pra{uvaat: Zo{to na{iot Gospod Bog ni go pravi sevo ova? Vie }e im odgovorite: Bidej}i Me ostavivte i im slu`ite na tu|i bogovi vo svoja zemja, zatoa }e slu`ite na tu|inci vo tu|a zemja. 20 Objavete go toa vo domot Jakovov, razglasete vo Judeja, velej}i: 21 ~uj go ova, narode bezumen i nerazumen, koj ima{ o~i, a ne gleda{, ima{ u{i, a ne slu{a{: 22 od Mene li ne se pla{ite, veli Gospod, pred Mene li ne treperite? Jas staviv pesok kako granica na moreto, za ve~na me|a, koja nema da premine; i makar {to branovite negovi }e nadojdat, no ne }e mo`at da se prelijat; makar {to se uporni, no ne }e mo`at da go prefrlat. 23 A ovoj narod ima uporno i nepokorno srce; tie otstapija i zaminaa. 24 I ne rekoa vo srceto svoe: da se upla{ime od na{iot Gospod Bog, Koj ni dava navreme do`d, ran i docen, gi pazi za nas sedmicite, odredeni za `etva. 25 Va{ite bezzakonija go otfrlija toa, i va{ite grevovi go otstranija od vas toa dobro. 26 Za{to me|u Mojot narod ima zlo~inci: demnat kako sokrieni lovci na ptici, se vle~at po zemjata, stavaj}i stapici za da lovat lu|e. 27 Kako kafez, so ptici, domovite nivni se polni so grabe`i: a preku toa tie se izdignaa i se zbogatija; 28 se zdebelija, zloto nadmina sekoja merka, ne ja branat pravdata, ni prava-

4
22,7 51,27 Joil 4,9

5
39,8

6
2 Car 20,15 Dan 11,15

8
17,23 Os 9,12

9
5 Mojs 24,21

10
Dela 7,51

981
EREMIJA
12
8,10-12 5 Mojs 28,30 11 Poradi toa jas sum prepolnet so Gospodova jarost, ne mo`am pove}e da se vozdr`uvam: }e ja izleam vrz decata po ulicite i vrz sobrani mladinci; site }e bidat pogodeni: ma` i `ena, starci i vozrasni. 12 I ku}ite nivni }e gi prisvojat drugi, isto taka i nivite i `enite; za{to }e ja protegnam rakata Svoja protiv `itelite na taa zemja, veli Gospod. 13 Za{to od mal do golem, sekoj od niv se predal na lakomost, i prorok i sve{tenik - site mamat. 14 Mu gi lekuvaat ranite na Mojot narod lesnomisleno, velej}i: Mir! mir! a mir nema. 15 Se sramuvaat li tie, koga vr{at gadotii? Ne, nikako ne se sramuvaat i ne crveneat. Zatoa }e padnat me|u padnatite, i vo vremeto na Mojata poseta }e bidat soboreni, veli Gospod. 23 vo racete dr`at lak i kopje; `estoki se i nemilostivi, glasot nivni im bu~i kako more, i letaat na kowi, naredeni kako eden ~ovek, za da udrat protiv tebe, }erko Sionova. 24 ^uvme vest za niv, i racete ni premalea, skrb n# obzede, maki - kako `ena koja se pora|a. 25 Ne izleguvajte na niva i na pat ne odete, za{to neprijatelski me~ i u`as e od site strani. 26 ]erko na Mojot narod, prepa{i se so vre}i{te i posipi se so pepel; taguvaj kako za sin edinec - gorko pla~i; za{to nenadejno }e dojde vrz nas pogubnik.

24
13,21

25
20,10 Pla~ 2,22

13
5,27 Is 56,11

26
Amos 8,10 Zah 12,10

16
Lk 14,28 Sir 8,9 39,1 Mt 11,29

29
Is 1,25

18
Is 34,1 Mih 1,2

30
Is 1,22

19
11,11 Izreki 1,31 Gal 6,7

7,3
18,11

6
5,28 22,3

20
Is 1,11 43,23 7,21 14,12 Is 1,11-17 Os 6,6 Amos 5, 21-25 Mih 6,6-8 Evr 10,5-6

Judejcite se neposlu{ni kon Boga Vaka veli Gospod: - zastanete na va{ite pati{ta, razgledajte i raspra{aj21 te se za damne{nite pati{ta, kade e Ez 3,20 dobriot pat, vrvete po nego, i }e najde22 te spokojstvo na du{ite svoi. No tie 4,6.16 rekoa: nema da vrvime po toj pat! Ez 38,14-16 17 I postaviv ~uvari nad vas, i rekov: Slu{ajte go zvukot na trubata! No tie rekoa: Nema da slu{ame! 18 I taka, ~ujte narodi, i znaj, sobranie, {to }e stane so niv. 19 ^uj, zemjo: ete, }e ispratam protiv ovoj narod pogibel, plod na pomislite nivni; za{to tie ne gi slu{aa Moite zborovi i Mojot zakon go otfrlija. 20 Zo{to Mi e temjan, {to ide od Seva, i mirizliva trska - od dale~na zemja? Va{ite sepalenici ne Mi se ugodni, i va{ite `rtvi ne Mi se prijatni. 21 Zatoa vaka veli Gospod: ete, postavuvam pred ovoj narod pre~ki, i }e se sopnat od niv tatkoto i decata zaedno, sosedot i negoviot prijatel, i }e zaginat.
16

Bo`jata proverka 27 Te postaviv za proveruva~ srede Mojot narod, za stolb, za da znae{ da gi ispituva{ nivnite pati{ta. 28 Site tie se uporni odmetnici, `iveat so kleveta; toa se bronza i `elezo - site se rasipani. 29 Mevovite zabrevtano duvaat; olovoto se stopi od ognot; learot topi naprazno, za{to zgurata ne se otstrani; 30 }e gi nare~at otpadno srebro, za{to Gospod gi otfrli. Govor na Eremija vo hramot Slovo, {to mu dojde na Eremija od Gospod: 2 Zastani kaj vratata na domot Gospodov i objavi go tamu ova slovo i ka`i: ~ujte go slovoto Gospodovo, site Judejci, {to vleguvate niz taa vrata da Mu se poklonuvate na Gospod. 3 Taka veli Gospod Savaot, Bog Izrailev: ispravete gi va{ite pati{ta i va{ite dela, i Jas }e ve ostavam da `iveete na toa mesto.' 4 Ne nadevajte se na la`livi zborovi: ova e hramot Gospodov, hramot Gospodov, hramot Gospodov.' 5 No ako gi ispravite napolno va{ite pati{ta i va{ite dela, ako verno izvr{uvate pravda me|u ~ovekot i bli`niot negov, 6 ako ne ugnetuvate tu|inec, sirak i vdovica, ne prolevate nevina krv na toa mesto i ne trgnete po drugi bogovi za va{e zlo,

Armija od Sever Vaka veli Gospod: - ete, ide narod od severna zemja, i golem narod se kreva od zemnite krai{ta;
22

982
EREMIJA
7
3,18 Amos 9,15 7 Jas }e `iveam so vas na ova mesto, vo ovaa zemja, {to im ja dadov na predcite va{i od veka do veka. 8 Ete, vie se nadevate na la`livi zborovi, koi nema da vi donesat polza. 9 Vie kradete i ubivate, vr{ite prequba i se kolnete krivo, mu kadite na Vaal i odite po drugi bogovi, koi ne gi poznavate, 10 i potoa doa|ate i se ispravate pred liceto Moe vo ovoj dom, nad koj e povikano imeto Moe, i velite: spaseni sme', za da gi vr{ite site tie gadotii i ponatamu. 11 Ne se pretvori li ovoj dom vo va{ite o~i vo razbojni~ko gnezdo, nad koj e povikano imeto Moe? Ete, Jas go vidov toa, veli Gospod. 12 No odete sega na Moeto mesto vo Silom, kade {to porano bev odredil da po~iva Moeto ime, i videte {to napraviv so nego poradi bezzakonijata na Mojot narod Izrail. 13 I, bidej}i gi vr{ite site tie raboti, veli Gospod, i ne slu{avte, i ve vikav, a vie ne odgovaravte, 14 zatoa Jas sega }e postapam isto so ovoj dom, nad koj e prizvano Moeto ime, na koe vie se nadevate, i so mestoto, {to vi go dadov vam i na predcite va{i, kako {to postapiv so Silom. 15 I }e ve otfrlam od liceto Svoe, kako {to gi otfrliv site va{i bra}a, celoto seme Efremovo.

9
11,10 Os 4,2 5 Mojs 28,64

ova mesto, vrz lu|eto i vrz dobitokot, 21 vrz polskite drvja i vrz zemnite plodo- 6,20 Amos 4,4-5 vi, }e se razgori i nema da ugasne.
22

11
Mt 21,13

13
7,25 35,17 Is 50,2 65,12

14
3 Car 9,7

15
23,39 4 Car 17

16
11,14 37,3 5 Mojs 9,14

20
17,27 4 Car 22,17

Prinesuvaweto `rtvi e zaludno 21 Vaka veli Gospod Savaot, Bog Izrailev: - va{ite sepalenici prinesuvajte gi zaedno so va{ite `rtvi i jadete go mesoto; 22 za{to Jas ne im govorev na predcite va{i i ne im davav zapovedi za sepalenici i `rtvi vo toj den, koga gi izvedov od egipetskata zemja; 23 tuku ova im go zapovedav: slu{ajte go Mojot glas, i Jas }e bidam va{ Bog, a vie }e bidete Moj narod, i odete po onoj pat, po koj }e vi zapovedam, za da vi bide dobro.' 24 No tie ne poslu{aa i ne go naklonija uvoto, i `iveeja po `elbite i po uporstvoto na svoeto lo{o srce, i mi svrtea grb, a ne lice. 25 Od onoj den, koga predcite va{i izlegoa od egipetskata zemja, do denes, gi ispra}av kaj vas slugite Svoi - prorocite, gi ispra}av sekoj den od rano utro i postojano, 26 no tie ne Me poslu{aa i ne go naklonija uvoto, tuku stanaa tvrdoglavi, postapuvaa polo{o od tatkovcite svoi. Krvna Dolina I koga }e im gi ka`uva{ site ovie zborovi, tie nema da te poslu{aat; i koga }e gi vika{, tie nema da ti se odyivaat. 28 Toga{ re~i im: eve narod, koj ne go slu{a glasot na Gospod, svojot Bog, i ne prima pouka! Nema kaj niv vistina, taa e odzemena od ustata nivna.' 29 Istri`i ja kosata svoja i frli ja i po~ni da pla~e{ po gorite, za{to Gospod go otfrli i go ostavi rodot {to go predizvika gnevot Negov. 30 Za{to sinovite na Juda vr{at zlo pred Moite o~i, veli Gospod; gi postavija svoite gadotii vo domot nad koj e povikuvano imeto Moe, za da go oskvernat; 31 i izgradija idolsko svetili{te na Tovet vo dolinata na Hinomovite sinovi, za da gi izgoruvaat vo ogan sinovite
27

Os 6,6 Amos 5,25 Mih 6,6-8

23
11,4 2 Mojs 19,5 5 Mojs 6,3 26,27

25
2,20 4 Car 21,15

26
17,23 4 Car 17,14

28
5,3 42,13.21 Mt 21,45

30
7,10 25,29

31
19,5 5 Mojs 18,10 4 Car 21,6

Kazna za slu`ewe na tu|i bogovi A ti, ne moli se za ovoj narod i ne upatuvaj za nego molitvi i molbi, i ne posreduvaj pred Mene, za{to nema da te ~ujam. 17 Ne gleda{ li, {to pravat tie vo gradovite na Judeja i po ulicite erusalimski? 18 Decata sobiraat drva, a tatkovcite palat ogan, i `enite mesat testo, za da pravat bani~ki za kralicata na neboto i da vr{at prelivi za drugi bogovi, za da Me ogor~uvaat. 19 No Mene li Me ogor~uvaat tie - veli Gospod; ne sebesi li - za nivni sram? 20 Zatoa vaka veli Gospod Bog: ete, se izliva Mojot gnev i Mojata jarost vrz
16

983
EREMIJA
32 svoi i }erkite svoi, {to ne sum go zaEz 6,5

33
16,4 2 Car 21,10

34
16,9 Varuh 2,23 Otkr 18,23

8,1
3 Car 13,22 Varuh 2,24

2
7,18 4 Car 17,16 21,3

3
Jov 3,21 Otkr 9,6

4
Rim 11,11

6
7,24

7
6,10 9,23 5 Mojs 32,6

povedal i koe ni na um ne Mi doa|alo. 32 Zatoa, idat dni, veli Gospod, koga toa mesto nema pove}e da se narekuva Tovet i dolina na sinovite Hinomovi, tuku Krvna Dolina, i vo Tovet }e se pogrebuvaat poradi nemawe na mesto. 33 I trupovite na ovoj narod }e bidat hrana na pticite nebeski i na yverovite zemni, i }e nema koj da gi brka. 34 Vo gradovite na Judeja i po ulicite erusalimski }e go prekratam glasot na radost i glasot na veselba, glasot na mlado`enec i glasot na nevesta; za{to taa zemja }e stane pustelija. Vo toa vreme, veli Gospod, }e gi isfrlam od grobovite koskite na carevite na Juda, i koskite na knezovite negovi, i koskite na sve{tenicite, i koskite na prorocite, i koskite na `itelite erusalimski. 2 I }e gi rasfrlat pred sonceto i mese~inata i pred seta nebesna vojska, koi tie gi sakaa, na koi im slu`ea i po koi odea, koi gi baraa i na koi im se poklonuvaa; nema da se soberat i nema da se pogrebat; tie }e bidat |ubrivo na zemjata. 3 I }e pretpo~itaat smrt pred `ivotot site onie, {to }e ostanat od toa lo{o pleme po site strani, kade {to Jas }e gi izgonam, veli Gospod Savaot.

la`livoto pero na kni`nicite i nego go pretvoraat vo laga. 9 Se posramija mudrite, se stapisaa i se zapletkaa vo mre`a: ete, tie go otfrlija slovoto Gospodovo; kade e toga{ nivnata mudrost? 10 Poradi toa `enite nivni }e im gi dadam na drugi, nivite nivni - na tu|inci, za{to site od mal do golem, se predadoa na koristoqubie; od prorok do sve{tenik - site se izmamnici! 11 Za{to, lekuvaj}i ja lesnomisleno ranata na }erkata na Mojot narod, velat: Mir, mir, a mir nema. 12 Sram li im e, koga vr{at gadotii? Ne, voop{to ne im e sram i ne crveneat. Zatoa }e padnat me|u padnatite; koga }e gi posetam, tie }e bidat soboreni, veli Gospod. 13 Napolno }e gi oberam, veli Gospod; nema da ostane ni eden grozd na loza, ni smokva na smokvata, }e padnat lisjata, i ona {to sum im go dal, }e se odzeme od niv. Kaznite vrz narodot Zo{to stoime? Sobirajte se da odime vo utvrdenite gradovi i tamu da zagineme; za{to Gospod, na{iot Bog, opredelil da zagineme i ni dava da pieme otrovna voda, zatoa {to zgre{ivme pred Gospod. 15 O~ekuvame mir, no nema ni{to dobro, - vreme za ozdravuvawe, a ete u`asi. 16 Od Dan se slu{a fu~ewe na kowite negovi, od 'r`eweto na pastuvite negovi treperi celata zemja; }e dojdat i }e ja opusto{at zemjata i s# {to ima na nea, gradot i onie {to `iveat vo nego. 17 Za{to, ete, Jas }e ispratam protiv vas zmii otrovnici, protiv koi baja~ka nema, i tie }e ve kasnuvaat, veli Gospod.
14

9
Jov 5,13 Rim 2, 17-25 1 Kor 1, 19-20

10
Ez 22,27 Avak 2,9

13
Sof 1,2 Avak 3,17 Is 1,30

14
9,14 Pla~ 3,15.19

15
14,19 Ez 7,25

16
Ps 23,1

17
4 Mojs 21,6 5 Mojs 32,24 Mudr 11,15

Narodot na pogre{en pat I ka`i im u{te; vaka veli Gospod: zar padnatite ne stanuvaat, i onie {to skr{nale od patot ne se vra}aat? 5 Zo{to se svrtel ovoj narod erusalimski? Tie se dr`at cvrsto za izmamata i ne sakaat da se obratat. 6 Jas nabquduvav i slu{av: tie ne govorat pravo, nikoj ne se kae za zloto svoe, nikoj ne veli: {to napraviv'; sekoj trgnal po svojot pat, kako kow {to se vpu{ta vo boj. 7 I {trkot pod neboto gi znae svoite opredeleni vremiwa; gugutkata, lastovicata i `eravot go pazat vremeto koga moraat da se vratat, a Mojot narod ne znae za uredbata Gospodova. 8 Kako zboruvate: Nie sme mudri i zakonot Gospodov e vo nas? A, ete,
4

Eremija taguva po svojot narod Sakam da se ute{am vo tagata svoja, no srceto mi e malaksano. 19 Ete, slu{am od dale~na zemja piskot od }erkata na Mojot narod: Zar nema Gospod na Sion? Zar Carot negov ne e tamu? - Zo{to me razgnevija so svoite rezani likovi, so tu|i idoli?
18

984
EREMIJA
20 Mina `etvata, svr{i letoto, a nie ne se izbavivme. 21 Poradi uni{tuvaweto na }erkata na Mojot narod i jas sum uni{ten, odam 9,1 na`alen, u`as me obzema. 13,17 22 Zar nema balsam vo Galaad? Zar 2 Car 1,19 Pla~ 1,16 tamu nema lekar? I zo{to nema lek za }erkata na Mojot narod? O, da mi be{e glavata izvor, a o~i2 3 Car 19,3te kladenec na solzi, pa da pla~am 4 Ps 54,6-8 den i no} za ubienite na }erkata na mo5,7-8 jot narod. 23,10 2 O, koga nekoj bi mi dal vo pustinata 3 prebivali{te! Bi go ostavil mojot na9,23 rod i bi izbegal od niv: za{to site tie Os 4,1 se prequbodejci, banda na prestapnici. 4,6.20 6,1 10,19

21

11 I }e go pretvoram Erusalim vo ku- 11 pi{ta kamewa, `iveali{te na zmii, i 26,18 51,37 gradovite na Judeja }e gi napravam pus12 tina bez `iteli.

12,6 Mih 7,5 Ps 40,9

5
Ps 12 120

6
Jn 3,11

7
6,27 Is 1,25

8
18,18 Ps 56,4 64,4 Ps 27,3 Sir 12,16 Mt 26,49

9
32,18 44,22 Rim 2,2

Gospod mu odgovara na Eremija 3 Kako lak go zapnuvaat jazikot svoj za lagi, so nepravda se zasiluvaat na zemjata; za{to minuvaat od edno zlo na drugo i Mene ne Me poznavaat, veli Gospod. 4 Pazete se sekoj od prijatelot svoj, i ne doveruvajte se nikomu od bra}ata svoi; za{to sekoj brat mu stava sopka na drugiot, i sekoj prijatel raznesuva kleveta. 5 Sekoj go la`e prijatelot svoj, i vistina ne govorat: go nau~ija jazikot svoj da govori laga, se trudat da pravat zlo. 6 Nasilstvo vrz nasilstvo, izmama vrz izmama! Ne sakaat da Me poznaat, veli Gospod. 7 Zatoa vaka veli Gospod Savaot: ete, }e gi rastopam i }e gi ispitam; za{to, kako inaku da postapam so }erkata na Mojot narod? 8 Jazikot nivni - strela smrtonosna, govori podmolno; so ustata kon bli`niot zboruvaat prijatelski, a vo srceto svoe mu krojat primki. 9 Zar nema da gi kaznam, veli Gospod? Nema li da se odmazdi du{ata Moja na takov narod, kako ovoj? Eremija go oplakuva svojot narod 10 Na gorite }e krenam pla~ i piskot, i po pasi{tata vo stepite - ridanie, za{to tie se izgoreni, taka {to preku niv nikoj ne minuva, nitu se slu{a bleewe na stada: i pticite nebeski i dobitokot - s# se rasprsnalo i izbegalo.

Zo{to zapuste zemjata? 12 Ima li takov mudrec, {to }e go razbere ova? Na kogo mu govorela ustata Gospodova, pa da objasni, zo{to zagina zemjata i izgore kako pustina, taka {to nikoj ne minuva niz nea? 13 I re~e Gospod - poradi toa {to go ostavija Mojot zakon, {to go bev opredelil za niv, ne go slu{aa glasot Moj i ne postapija spored nego, 14 tuku odea spored tvrdokornosta na srceto svoe i po Vaalovci, kako {to gi nau~ija tatkovcite nivni. 15 Zaradi toa vaka veli Gospod Savaot, Izraileviot Bog: eve, }e gi nahranam tie lu|e so pelin, }e gi napojam so zatruena voda. 16 I }e gi rasturam me|u narodi, {to ne gi poznavaa ni tie ni tatkovcite nivni i }e ispratam po niv me~, s# dodeka ne gi istrebi. Ta`a~ki Taka veli Gospod Savaot: pobarajte i povikajte da dojdat ta`a~ki; ispratete da dojdat ve{ti `eni za taa rabota. 18 Neka pobrzaat i da zapla~at zaradi nas, ta od o~ite na{i da se lejat solzi i od klepkite na{i voda da te~e. 19 Zatoa {to glas od pla~ se slu{a otkaj Sion: Kako n# ograbija, lo{o sme posrameni; prinudeni sme da ja ostavime zemjata, za{to na{ite ku}i ni gi razurnaa. 20 Pa taka, slu{ajte go, `eni, slovoto od Gospod i da vnimava uvoto va{e na slovoto od ustata Negova; i u~ete gi }erkite svoi na pla~, i edna so druga na ta`ni pesni: 21 Smrtta vleguva preku prozorcite na{i, se vpu{ta vo ku}ite na{i, za da gi istrebi decata od ulicite i mladinata od plo{tadite. 22 Ka`i im, vaka veli Gospod: }e bidat frleni trupovite na lu|eto kako |ubre vo pole i kako snopja zad `etvari, i ne }e ima koj da gi sobere.
17

5 Mojs 32,29 Os 14,10 Ps 106,43

13
3,17 Is 65,2

14
Otkr 8,11

15
13,24 15,14 49,37

16
Prop 12,5

18
8,23

21
Joil 2,9 6,11 5 Mojs 32,25 Pla~ 1,20

22
Jov 5,26

23
Izreki 3,5 21,30 Prop 9,11 Sir 10,22

985
EREMIJA
23
16,21 22,16 Ps 33,2 Jn 17,3 1 Kor 1,31 2 Kor 10,17 23

[to saka Gospod? Taka veli Gospod: mudriot da ne se fali so mudrosta svoja, silniot da ne se fali so silata svoja, bogatiot da ne se fali so bogatstvoto svoe. 24 A koj se fali, neka se fali so toa deka Me razbira Mene i deka znae deka Jas sum Gospod, Koj poka`uva milost, sud i pravda na zemjata; za{to samo ovie raboti Mi se ugodni, veli Gospod. 25 Ete idat denovi, veli Gospod, koga }e gi kaznam site koi se samo nadvore{no obrezani: 26 Egipet i Judeja, Edom i sinovite Amonovi, Moav i site koi se stri`at od strana, {to `iveat vo pustinata; za{to site tie narodi se neobrezani, a i siot dom Izrailev ima srce neobrezano. Gospod zboruva za idolite Slu{ajte go slovoto, koe Gospod vi go ka`uva, dome Izrailev! 2 Vaka veli Gospod: ne odete po patot na neznabo{cite i ne pla{ete se od nebesnite znaci, od koi se pla{at neznabo{cite. 3 Bidej}i obi~aite na tie narodi se suetni: otsekuvaat drvo vo gorata, go izdelkuvaat ~ove~ki race, 4 go ukrasuvaat so srebro i zlato, go pricvrstuvaat so klinovi i so ~ekan za da ne se ni{a. 5 Nivnite bogovi se kako pla{ila vo gradina i ne govorat; niv gi nosat, za{to ne mo`at da odat. Ne pla{ete se od niv, za{to tie ne mo`at da napravat zlo, no i dobro ne mo`at da napravat. Eremija Go vozveli~uva Gospoda Nema sli~en na Tebe, Gospodi! Ti si velik i imeto Tvoe e veliko i mo}no! 7 Koj ne }e se pla{i od Tebe, Care nad narodite, za{to samo Tebe Ti pripa|a toa; bidej}i me|u site mudreci kaj narodite i vo site carstva nema sli~en na Tebe. 8 Site tie do eden se nerazumni i glupavi; suetno e od drvo da u~i{!
6

10,2
12,16 Rim 12,2

4
Is 40,19 Mudr 13-14

5
Posl. 1,69 Ps 114,4-7

6
49,19 Ps 85,8-10

7
5,22 Otkr 15,4 Rim 16,27

8
Zah 10,2 Mudr 14,22-31

10

9 Srebro kovano vo listovi se nosi od Tarsis, zlato od Ufaz, tie se delo na majstor i na lear; oblekloto nivno e od porfir i kadife; seto toa e delo na ve{ti lu|e. 10 A Gospod e vistinski Bog. Toj e `iv Bog i ve~en Car. Od Negoviot gnev treperi zemjata, i narodite ne mo`at da go izdr`at Negoviot gnev. 11 Taka re~ete im: bogovite, koi ne se stvoriteli na neboto i na zemjata, }e is~eznat od zemjata i od pod nebesata. 12 Toj ja sozdade zemjata so silata Svoja, ja utvrdi vselenata so mudrosta Svoja i so razumot Svoj gi rasprostre nebesata. 13 Od glasot Negov {umat vodite nebeski, i Toj gi kreva oblacite od krai{tata zemni, sozdava molskavici srede do`d i izveduva vetar od Negovoto prebivali{te. 14 ^ovekot e bezumen vo svoeto znaewe, }e se zasrami sekoj lear so idolot svoj, bidej}i ona {to go izleal e laga, i vo nego nema duh. 15 Tie se ni{to`ni, dela na zabluda; vo vremeto na posetata nivna tie }e propadnat. 16 Delot na Jakov ne e kako nivniot; bidej}i negoviot Bog e sozdatel na s#, a Izrail e narod na negovoto nasledstvo; imeto Mu e Gospod Savaot.

10
5 Mojs 5,26 Mih 4,7 Ps 17,7 93,1 Naum 1,6

11
Naum 1,14

12
51,15-19 Ps 103,24 Izreki 3,19

13
Ps 134,7 147,8

16
5 Mojs 4,20 Ps 15,5

16,21 2 Mojs 15,3 Amos 4,13

17
46,19 Ez 12,3

18
22,28 1 Car 25,29

19
14,17 15,18

20
49,29

Amos 9,11

Judejcite }e bidat progoneti Priberi si go imotot svoj od zemjata, koj sedi vo opsada. 18 Za{to vaka veli Gospod: eve, ovoj pat }e gi isfrlam `itelite od ovaa zemja i }e gi odvedam vo tesno mesto, za da gi fatat. 19 Te{ko mene vo makata moja; luta e ranata moja, no jas si velam - Navistina toa e mojata kazna i moram da si ja podnesuvam; 20 {atorot mi e opusto{en i site moi vrvci se skinati; decata moi me ostavija i gi nema: nema ve}e koj da go raspne {atorot moj i da gi postavi zavesite moi; 21 bidej}i pastirite stanaa bezumni i ne Go baraat Gospoda, pa zatoa i nemaat
17

21
5,5 23,1 3 Car 22,17

986
EREMIJA
23 napredok, taka {to celoto stado im se
Izreki 16,1.9 20,24 Dan 5,23 Mudr 7,16 8 No tie ne slu{aa i ne vnimavaa, tuku odea sekoj spored tvrdokornosta na svoeto lo{o srce; zatoa isprativ vrz niv s# {to e re~eno vo ovoj zavet, koj im go zapovedav da go ispolnuvaat, no tie ne go ispolnuvaa. 9 I mi re~e Gospod: ima bunt me|u lu|eto na Juda i `itelite na Erusalim; 10 tie se vratija kon bezzakonijata na svoite pradedovci, koi se otka`aa da gi slu{aat zborovite Moi, pa trgnaa po tu|i bogovi, za da im slu`at. Domot na Juda i domot na Izrail go naru{ija Mojot zavet, {to go bev sklu~il so tatkovcite nivni. 11 Zatoa vaka veli Gospod: eve, }e ispratam vrz niv zlo, od koe ne }e mo`at da se izbavat, i koga }e povikaat kon Mene, nema da gi ~ujam. 12 Toga{ gradovite na Juda i `itelite na Erusalim }e pojdat i }e povikaat kon bogovite, na koi im kadat; no tie nema da im pomognat vo vremeto na nevoljata. 13 Za{to, koku gradovi ima{, Judo, tolku ima{ i bogovi, i kolku ulici ima vo Erusalim, tolku `rtvenici podignavte na ona {to e sramno, `rtvenici za kadewe na Vaal. 14 No ti nemoj da moli{ za toj narod i ne upatuvaj za niv molitvi i molbi; bidej}i nema da gi ~ujam, koga vo nevoljata svoja }e povikaat kon Mene. 15 [to bara Mojata sakana vo domot Moj, koga izvr{uva mnogu sramni raboti? Zar `rtvuvanoto meso }e ti pomogne? Zar so toa }e se fali{? 16 Zelena maslina te nare~e Gospod, koja se ukrasuva so ubavi plodovi. A sega, pri {umot na golemiot smut, Toj zapali ogan okolu nea i grankite nejzini izgorea. 17 Gospod Savaot, Koj te posadi, presudi za tebe zlo poradi zloto na domot Izrailev i na domot Judin, {to go napravija so toa {to Me razgnevija so kadeweto svoe na Vaal.

11
19,3 3 Car 14,10

Molitvata na Eremija Znam, Gospodi, deka patot na ~ove11,3 kot ne zavisi od nego, deka ne e vo vlas5 Mojs ta na onoj koj odi da gi isprava stapki27,26 te svoi. Gal 3,10 24 Kazni me Gospodi, no so merka, ne 4 vo gnevot Svoj, za da ne me sotre{. 7,23 25 Izlej ja jarosta Svoja vrz narodite 24,7 Jn 10,27 koi ne Te poznavaat, i vrz plemiwata, 5 Mojs 4,20 {to ne go prizovuvaat imeto Tvoe; za{7,6 Ez 14,11 to tie go izedoa Jakov, go progoltaa i 5 go istrebija i `iveali{teto mu go 5 Mojs opusto{ija.
23 11,8-9 Ps 104,8-11

8,16 30,16 Ps 13,4

rasprsna. 22 Ete, se slu{a glas i golema vreva od severnata strana za da gi napravi gradovite na Judeja pustina, `iveali{25 te na ~akali.

14
7,16 14,11 2 Mojs 32,10

15
7,11 Is 1,12

16
Os 14,7 Ps 51,8

19
Is 53,7

Ps 108,13 Sir 41,11

Judejcite go prekr{ija Bo`jiot zavet Slovo Gospodovo do Eremija: ^ujte gi zborovite na ovoj zavet i ka`ete im na lu|eto od Judeja i na erusalimskite `iteli; 3 i re~i im: vaka veli Gospod, Bog Izrailev - proklet da e onoj ~ovek koj nema da gi poslu{a zborovite na ovoj zavet, 4 {to im gi zapovedav Jas na predcite va{i, koga gi izvedov od egipetskata zemja, od `eleznata pe~ka, velej}i: ~ujte go glasot Moj i pravete {to }e vi zapovedam - pa }e bidete Moj narod, i Jas }e bidam va{ Bog, 5 za da se ispolni kletvata, so koja im se zakolnav na predcite va{i - da im dadam zemja, kade {to te~e med i mleko, kako {to e sega. Pa odgovoriv i rekov: taka neka bide, Gospodi! 6 I mi re~e Gospod: objavi gi site ovie zborovi po gradovite na Juda i po erusalimskite ulici, i re~i: slu{ajte gi zborovite na ovoj zavet i ispolnuvajte gi. 7 Za{to Jas postojano im napomnuvav na predcite va{i od onoj den, koga gi izvedov od egipetskata zemja, pa s# do denes; i im zboruvav od rano utro, velej}i: slu{ajte go glasot Moj.
2

11

Zagovor protiv Eremija Gospod mi otkri, i jas znam; ti mi gi poka`a nivnite zli dela. 19 Jas, pak, kako krotko jagne, vodeno na klawe, i ne znaev deka tie smisluva18

987
EREMIJA
20 at zagovor protiv mene, velej}i: Da go
1 Ptr 2,23 1 Sol 2,4 Otkr 2,23

23
9,9 36,29

12,1
Ps 118,137 Pla~ 1,18 Avak 1,13 Ps 72,3-12 Jov 12,6

2
9,7 Ps 61,4 Mk 7,6

3
11,20 Ps 139

4
23,10 Os 4,3 Joil 1,10 Pla~ 1,4

uni{time drvoto sose plodot, i da go istrgneme od zemjata na `ivite, taka {to ni imeto negovo ve}e da ne se spomenuva. 20 No Ti, Gospodi Savaote, praveden Sudijo, Koj gi ispituva{ srcata i utrobite, dopu{ti da ja vidam Tvojata odmazda vrz niv, bidej}i Tebe ti go doveriv svoeto delo! 21 Zatoa taka veli Gospod, za lu|eto od Anatot, koi sakaat da ja odzemat du{ata tvoja i koi velat: ne prorokuvaj vo imeto na Gospod, za da ne umre{ od racete na{i; 22 poradi toa vaka veli Gospod Savaot: eve, Jas }e gi posetam; mladite nivni }e umrat od me~; sinovite i }erkite nivni }e umrat od glad. 23 I nema ni{to da ostane od niv, za{to }e ispratam zlo vrz anatotcite vo godinata, koga }e gi posetam. Poplakite na Eremija Praveden si Ti, Gospodi, zar bi se sporel so Tebe; no }e progovoram za sudovite Tvoi. Zo{to patot na bezbo`nicite e uspe{en i zo{to podlite `iveat vo mir? 2 Ti gi posadi, i tie se vkorenija i izrasnaa, pa i plod davaat; vo ustata nivna Ti si blizok, no daleku si od srceto nivno. 3 A mene, Gospodi, Ti me poznava{, Ti me gleda{ i go ispituva{ srceto moe - toa e so Tebe. Odvoi gi kako ovci za klawe i prigotvi gi za denot, koga }e bidat ubieni. 4 Do koga }e taguva zemjata, i }e se su{i trevata po site poliwa? Dobitokot i pticite ginat poradi bezzakonijata na `itelite nejzini; za{to velat: Toj nema da vidi {to }e pravime nie. Gospod odgovara Koga tr~a{e so pe{acite i tie te izmorija, kako mo`e{ toga{ da se natprevaruva{ so kowi? I ako ne be{e spokoen vo mirna zemja, {to li }e pravi{, koga }e nadojde Jordan? 6 Za{to i bra}ata tvoi, i domot na tatkoto tvoj, te ogovaraat i zad tvojot
5

grb te ocrnuvaat! Ne veruvaj im i koga 9 Lk 17,37 zboruvaat dobro za Tebe! Gnevot na Gospod
7

11
Is 42,25 57,1

6
Lk 21,16

12

Jas go ostaviv Mojot dom, go napu{tiv nasledstvoto Svoe; najmiloto na 12 46,10 du{ata Moja go predadov vo racete na Is 34,5 neprijatelite negovi. 13 8 Moeto nasledstvo stana za Mene ka4,26 ko lav vo gora: krena glas protiv Mene 14 - zatoa go zamraziv. 1,10 9 Nasledstvoto Moe stana kako ptica {arena, vrz koja od site strani se nafrluvaat drugi grablivi ptici. Odete, sobirajte se site polski yverovi, odete da go izedete. 10 Mnogu pastiri go rasturija Moeto lozje, go izgazija so noze delot Moj: Mojot drag del go napravija gola pustelija, 11 go napravija pustina, i toj zapuste, pla~e pred Mene; celata zemja ja opusto{ija, no nikoj ne go zema toa pri srce. 12 Po site gori vo pustinata dojdoa pusto{nici, za{to me~ot Gospodov uni{ti s#, od edniot kraj na zemjata do drugiot: nema mir za niedno su{testvo. 13 Tie seeja p~enica, a `neeja trwe; se ma~ea i nikakva polza ne dobivaa; zasramete se za trudot svoj poradi plameniot gnev na Gospod. Gospod }e se smiluva i nad drugite narodi Taka veli Gospod za site moi lo{i sosedi, koi go napa|aa nasledstvoto {to mu go dadov na Mojot narod Izrail: eve, Jas }e gi otkornam od zemjata i domot Judin }e go istrgnam od negovata sredina. 15 No, otkako }e gi istrgnam, pak }e gi vratam i }e gi pomiluvam, i sekogo }e go dovedam vo negoviot del i sekogo - vo zemjata negova. 16 Pa, ako gi nau~at pati{tata na Mojot narod, za da se kolnat vo Moe ime, velej}i: @iv Gospod, kako {to tie go nau~ija narodot Moj da se kolne vo Vaal, }e se naselat me|u Mojot narod.
14

988
EREMIJA
16
10,2 23,7 17 Ako, pak, ne poslu{aat, }e gi iskorenam i napolno }e istrebam takov narod, veli Gospod.

Poraka preku lenen pojas Vaka mi re~e Gospod: Odi i ku11 pi si lenen pojas i opa{i se so 11,4 33,9 nego, no ne klavaj go vo voda. 2 Jas si kupiv pojas, kako {to re~e 2 Mojs 19,5 Gospod, i go prepa{av krstot svoj. 13 3 I be{e upateno slovo Gospodovo do 51,39 Is 51,17 mene po vtorpat, i mi be{e re~eno Pla~ 4,21 4 Zemi go pojasot, {to go kupi, i koj ti e na krstot tvoj, pa stani i odi do potokot Perat i sokrij go tamu vo nekoja kamena puknatina. 5 Jas otidov i go sokriv kaj Perat, kako {to mi zapoveda Gospod. 6 A {tom izminaa pove}e dni, Gospod mi re~e - Stani, odi kaj Perat i zemi go ottamu pojasot, za koj ti bev zapovedal da go sokrie{ tamu. 7 I jas otidov do Perat, iskopav i go zedov pojasot od mestoto, kade {to go bev sokril, a toa - pojasot be{e izgnil i stanal ve}e neupotrebliv. 8 I be{e upateno slovo Gospodovo do mene: 9 Vaka veli Gospod: }e ja skr{am gordosta na Juda, i golemata gordost na Erusalim. 10 Toj lo{ narod, koj ne saka da gi slu{a zborovite Moi, `ivee spored tvrdokornoto srce svoe i odi po drugi bogovi, za da im slu`i i da im se poklonuva, pa }e bide kako ovoj pojas, koj ne ~ini za ni{to. 11 Za{to, kako {to pojasot se prilepuva do krstot na ~ovekot, taka i Jas go prilepiv do Sebe siot Izrail i siot Judin dom, veli Gospod, za da bidat Moj narod i Moja slava, pohvala i ukras, no tie ne poslu{aa.
13,10
11,10

13

site `iteli na taa zemja, i carevite, 14 koi sedat na Davidoviot prestol, i 21,7 51,3 sve{tenicite, i prorocite i site eru15 salimski `iteli, 14 i }e gi sudram eden so drug, tatkov- Is 28,23 cite so sinovite zaedno, veli Gospod; 16 7,19 nema da gi po{tedam, nema da gi pomi- Is.N. Jn 9,24 Prop 12, luvam, nema da za`alam {to }e gi is1-2 trebam. Jn 11,10 Judejcite }e bidat odvedeni Slu{ajte i vnimavajte; nemojte da bidete gordi, za{to Gospod zboruva. 16 Podajte Mu slava na Gospod, va{iot Bog, dodeka Toj s# u{te ne ispratil temnina i dodeka s# u{te nozete va{i ne se sopnuvaat po temni gori; toga{ }e o~ekuvate svetlina, a Toj }e ja pretvori vo smrtna senka i }e ja napravi temnina. 17 Ako, pak, ne go poslu{ate toa, du{ata moja skri{no }e pla~e poradi va{ata gordost, }e pla~e gorko, i o~ite moi solzi }e leat; bidej}i stadoto Gospodovo }e bide vo plen odvedeno. 18 Ka`i im na carot i na caricata: Ponizete se, sednete ponisko, za{to }e padnat od glavite va{i vencite na va{ata slava. 19 Ju`nite gradovi se zatvoreni, i nema koj da gi otvori; cel Juda vo ropstvo se odveduva zaedno so siot plen. 20 Krenete gi o~ite i pogledajte gi onie {to idat od sever: kade e stadoto, {to ti be{e dadeno, ubavoto stado tvoe? 21 [to }e re~e{, }erko Sionova, koga }e te poseti Toj? Ti sama gi nau~i da gospodarat nad tebe: nema li da te stegnat bolki kako `ena koga ra|a? 22 Ako re~e{ vo srceto svoe: Zo{to me snajde ova? - pa, poradi mnogute tvoi bezzakonija, skutovite ti se razgolija i nasilstvo nad tebe izvr{ija. 23 Mo`e li Etiopjanec da ja smeni ko`ata svoja i leopardot - damkite svoi? Pa taka i vie, mo`ete li da pravite dobro, koga ste sviknati da vr{ite zlo? 24 Zatoa }e gi razveam kako prav, }e gi raznesam so pustinski vetar. 25 Ete ja tvojata `drepka, delot {to sum ti go odmeril, veli Gospod, bidej}i
15 12,35 Is 5,30 8,22 Amos 8,9

17
14,17 48,36

18
Ps 88,39 Pla~ 5,16

21
22,23

22
13,26 Is 47,2-3 Avak 2,16

23
6,29 Ps 54,19 Mt 12,34

Mevovi so vino Zatoa, ka`i im go ovoj zbor: Vaka veli Gospod, Bog Izrailev - sekoj mev za vino se polni so vino. Tie }e ti re~at: zar nie ne znaeme deka sekoj mev za vino se polni so vino? 13 A ti ka`i im: eve {to veli Gospod - Jas }e gi nasitam so vino do opivawe
12

989
EREMIJA
26 ti Me zaboravi i se potpira{e na lagaOtkr 17,16

ta.
26

Zatoa, Jas samiot }e te razgolam, za da se vidi sramotijata tvoja. 27 Go vidov tvoeto prequbodejstvo i tvoite besni pohoti i gnasotii po viso~inkite i po poliwata; te{ko tebe, 14,4 Joil 1,11 Erusalime; zar nema da se o~isti{? I do koga toa }e bide taka?
Ez 24,13 Os 8,5 14,2

27

kon niv, se seti sega za bezzakonijata 12 6,20 nivni i gi kaznuva grevovite nivni. Os 9,4 La`livi proroci I mi re~e Gospod: Nemoj da se moli{ za dobroto na ovoj narod. 12 Ako postat, nema da go ~ujam piskotot nivni; i, ako prinesat i sepalenica i dar, nema da gi primam; no so me~, so glad, i so pomor }e gi istrebam. 13 Toga{ rekov: Gospodi Bo`e, eve prorocite im ka`uvaat: me~ nema da vidite, i glad nema da ima kaj vas, a }e vi dadam traen mir na ova mesto. 14 I mi re~e Gospod: Prorocite prorokuvaat laga vo Moe ime, Jas ne sum gi pratil i ne sum im dal zapovedi, nitu sum im zboruval; tie vi propovedaat la`ni videnija i baewa, sueta i izmislici od svoeto srce. 15 Zatoa vaka veli Gospod za prorocite: Tie prorokuvaat vo Moe ime, no Jas ne sum gi ispra}al; tie zboruvaat: ,Me~ i glad nema da ima vo taa zemja' so me~ i glad }e bidat istrebeni tie proroci. 16 I narodot, komu mu prorokuvaat, od glad i me~ }e bide kutnat po ulicite erusalimski, i ne }e ima koj da gi pogrebe - niv i `enite nivni, sinovite nivni i }erkite nivni; i Jas }e ja izleam vrz niv nivnata lo{otija. 17 Pa ka`i im gi ovie zborovi: neka se lijat solzi od o~ite moi dewe i no}e i neka ne prestanuvaat, za{to so golem poraz, so te`ok udar e porazena devojkata, }erkata na mojot narod. 18 Izleguvam po poleto, a tamu - ubieni so me~; vleguvam vo gradot, i ete mnogumina umiraat od glad: duri i prorok i sve{tenik skitaat po zemjata i ni{to ne znaat.
11

13
5,12 1 Mojs 3,4

16
6,9 Ps 7,16

17
4,19 Is 22,4 Lk 19,41

5,25 Ps 106,34 14,21 Dan 3,34

Objavuvawe su{a i glad

Slovo Gospodovo {to be{e upateno do Eremija za su{a. 9 2 Pla~e Juda, portite mu se urnati, 2 Mojs 29,45 le`at na zemjata pocrneti, i piskot se Jn 1,26 5 Mojs krena vo Erusalim. 3 Golemcite gi pra}aat slugite svoi 28,10 Is 43,7 po voda; tie odat kaj izvorite i ne nao|aat voda; se vra}aat so prazni sadovi; posrameni i smuteni gi pokrivaat glavite svoi. 4 Bidej}i zemjata napuknala od su{a i zemjodelcite se smuteni i gi pokrivaat glavite svoi. 5 Duri i ko{utata, koga }e rodi vo poleto, gi ostava mladite svoi, za{to nema treva. 6 I divite magariwa stojat po visokite mesta i goltaat vozduh kako ~akali; o~ite im se potemneti, za{to nema treva. Bo`jiot narod se moli Iako na{ite bezzakonija svedo~at protiv nas, no Ti, Gospodi, postapi so nas zaradi imeto Tvoe; golemo e na{eto otstapni{tvo, zgre{ivme pred Tebe. 8 Nade` Izraileva, Spasitele negov vo zlo vreme! Zo{to si kako tu|inec vo ovaa zemja, kako patnik {to do{ol da preno}eva? 9 Zo{to si kako umoren ~ovek, kako junak {to nema sila da spasuva? A i pokraj seto toa, Gospodi, Ti si me|u nas i imeto Tvoe se priziva od nas. Ne ostavaj n#! Bo`jiot odgovor Taka zboruva Gospod kon ovoj narod. Bidej}i sakaat da skitaat, ne gi zapiraa nozete svoi, Gospod ne blagovoli
10 7

14

19
Pla~ 5,22

20
Dan 9,4-19 14,7 Ez 36,22 Ps 24,11

Molitva za Eremija Zar napolno go otrfli Juda? Zar du{ata Tvoja go zamrazi Sion? Zo{to taka n# porazuva{, za da ne mo`eme da se izle~ime? ^ekame mir - a nema ni{to dobro; ~ekame vreme za spasuvawe - a eve, u`asi. 20 Ja priznavame, Gospodi, ne~esnosta svoja, bezzakonijata na na{ite tatkovci deka zgre{ivme pred Tebe.
19

990
EREMIJA
21 Ne otfrlaj n# nas zaradi imeto Tvoe; ne poni`uvaj go prestolot na Svojata slava: seti se, ne razru{uvaj go Tvojot zavet so nas. 22 Ima li me|u neznabo`e~kite suet15,1 ni bogovi takvi, {to mo`at da dadat Ps 98,6 do`d, ili, pak, mo`e li neboto samo od 2 sebe da lie golem do`d? Zar ne si Ti 14,12 toa, Gospodi Bo`e na{? Na Tebe se na43,11 devame, za{to Ti go sozdava{ seto toa. Otkr 13,10 5,24 Jov 5,10 Posl. 1,52 Dela 14,17

22

zino; taa e smutena i posramena. I os- 10 tanatite }e gi predadam na me~ pred 20,14 o~ite na nivnite neprijateli, veli 15 Ps 68,7 Gospod. @albite na Eremija Ps 18,8.10 10 Te{ko mene, majko moja, zo{to me 119,111.131 Jn 4,34 rodi ~ovek, koj se rasprava i se kara so Evr 6,5 celata zemja! Nikomu ne sum daval so 18 lihva i mene nikoj ne mi daval, a site 10,19 46,11 me prokolnuvaat. Mih 1,9 11 Gospod re~e: krajot }e ti bide dobar, i Jas }e go prisilam neprijatelot tvoj da postapuva so tebe dobro vo vremeto na bedata i za vreme na `alosta. Neprijatelot nema da bide porazen 12 Mo`e li `elezo da se skr{i, severno `elezo i bakar? 13 Tvojot imot i tvoite bogatstva }e gi predadam na razgrabuvawe, bez cena, zaradi site tvoi grevovi, vo site tvoi predeli. 14 I }e te odvedam so neprijatelite tvoi vo zemja, {to ne ja poznava{; za{to ogan se razgore od Mojot gnev, }e gori nad vas. Poplakite na Eremija 15 O Gospodi! Ti s# znae{; seti se za mene i poseti me, i odmazdi se za mene na moite goniteli; spored Svojata trpelivost, ne pogubuvaj me; Ti znae{ deka zaradi Tebe podnesuvam potsmev. 16 Gi najdov zborovite Tvoi i gi progoltav; Tvoeto slovo mi be{e za radost i veselba na srceto moe; za{to imeto Tvoe e prizivano vrz mene, Gospodi Bo`e Savaot. 17 Ne, vo dru{tvo so podbiva~i ne sum se veselel: so Tvojata te{ka raka vrz mene sedev sam, bidej}i Ti me raznese so jarost. 18 Zo{to e tolku dolgotrajna bolkata moja, i ranata moja e tolku neizle~iva, i nikako da se zale~i? Zar Ti }e bide{ za mene kako la`liv izvor, kako neverna voda? Bo`jiot odgovor Zatoa, vaka re~e Gospod: ako se obrati{, }e te postavam pak na noze i }e
19

16

3
Ez 14,21

Pogubuvawe na Judejcite

I mi re~e Gospod: da bea zastanale pred liceto Moe duri 24,9 Naum 3,6 Mojsej i Samoil, du{ata Moja pak nema{e da se prikloni kon toj narod; iz5 brkaj gi od pred liceto Moe, neka si 13,14 Naum 3,7 odat. Ps 68,20 2 Ako, pak, te pra{aat: Kade da odi6 me? - ka`i im: vaka veli Gospod - koj e 6,12 za smrt, neka odi vo smrt: i koj e za me~ 51,25 44,22 - pod me~; koj e, pak, za glad - na glad; i Amos 7,8 koj e za ropstvo - vo ropstvo. 3 I }e ispratam vrz niv ~etiri vida 8 6,4 smrt, veli Gospod: me~ za da gi ubiva, ku~iwa, za da gi raskinuvaat, nebeski ptici, i polski yverovi, za da gi izeduvaat i istrebuvaat. 4 I }e napravam da se u`asuvaat od niv site zemni carstva zaradi ona {to go izvr{i Manasija, sinot na Judejskiot car Ezekija, vo Erusalim. 5 Za{to, koj }e te po`ali, Erusalime, koj }e ti izjavi so~uvstvo, i koj }e navrati do tebe, za da te pra{a dobro li ti e? 6 Ti Me ostavi, veli Gospod, otstapi; zatoa, }e ja protegnam Svojata raka vrz tebe i }e te pogubam; se umoriv, prostuvaj}i ti. 7 Jas }e gi odveam so veja~ka pred portite na zemjata, }e gi li{am od deca, }e go sotram Mojot narod; no tie nema da se vratat od svoite pati{ta. 8 ]e ima kaj niv vdovici mnogu pove}e od morskiot pesok; }e ispratam vrz niv, vrz majkata na mladite, uni{tuva~ popladne, nenadejno }e gi opfati strav i u`as. 9 ]e iznemogne onaa {to le`i, koja rodila sedum, }e go predava duhot; u{te vo tekot na denot }e zajde sonceto nej4

15

991
EREMIJA
20 stoi{ pred liceto Moe; i, ako go odvo-

i{ skapocenoto od bezvrednoto, }e bide{ kako Moja usta. Tie sami }e se svr16,2 tuvaat kon tebe, a ne ti da se obra}a{ Ez 24,16 kon niv. Mt 19,12 20 I za toj narod }e te napravam silen 1 Kor 7,26 bronzen yid; tie }e vojuvaat protiv te4 be, no nema da te pobedat, bidej}i Jas 8,2 14,16 sum so tebe, za da te spasuvam i da te izPs 78,2-3 bavuvam, veli Gospod. 21 I }e te spasam od racete na zlodej6 22,18 cite i }e te izbavam od racete na naEz 24,23 silnicite.
9
25,10 Is 24,8

1,18-19

@ivotot i porakata na Eremija I be{e upateno slovo Gospodovo do mene: 2 Nemoj da se `eni{, nitu da ima{ sinovi i }erki na ova mesto. 3 Za{to vaka veli Gospod za sinovite i }erkite, {to }e se rodat vo ova mesto, i za majkite nivni, {to }e gi rodat i za tatkovcite nivni, {to }e gi dobijat vo ovaa zemja: 4 od te{ka smrt }e umrat tie i nema da bidat oplakani, nitu pogrebani; }e bidat kako |ubre zemno; so me~ i so glad }e bidat istrebeni, i trupovite nivni }e im bidat hrana na pticite nebeski i na yverovite zemni. 5 Za{to taka veli Gospod: ne vleguvaj vo dom na onoj, koj taguva i ne odi da pla~e{ i da `ali{ so nego; za{to Jas go odzedov od toj narod Svojot mir, milosta i so`aluvaweto, veli Gospod. 6 I }e umrat i golemite i malite vo taa zemja; i nema da bidat pogrebani, nitu }e bidat oplakuvani, nitu nekoj }e si pravi posekotini zaradi niv, a i nema da se stri`at za niv. 7 Za onoj {to e vo `alost nema da se prekr{uva leb za da bide ute{en poradi umreniot; i nema da mu podadat ~a{a poradi smrtta na negoviot tatko i negovata majka. 8 Ne vleguvaj isto taka i vo ku}a za veselba, da sedi{ tamu so niv, za da jade{ i da pie{; 9 za{to taka veli Gospod Savaot, Bog Izrailev: eve, Jas }e go prekratam glasot na radosta i glasot na veselbata, glasot na mlado`enecot i glasot na ne-

16

vestata vo toa mesto pred va{ite o~i i vo va{e vreme. 10 Koga }e im gi ka`e{ na lu|eto site ovie zborovi, i tie }e ti re~at: Zo{to Gospod ja iska`a vrz nas seta ovaa beda, i kakva e na{ata nepravda i koj e na{iot grev, so {to zgre{ivme pred na{iot Gospod Bog? 11 Toga{ re~i im: poradi toa {to va{ite tatkovci Me ostavija, veli Gospod, i trgnaa po drugi bogovi, nim im slu`ea i im se poklonuvaa, a Mene Me ostavija, i zakonot Moj ne go pazea. 12 A vie postapuvavte u{te polo{o od tatkovcite va{i i sekoj od vas `ivee spored svoeto zakoraveno zlo srce, za da ne Me slu{ate. 13 Poradi toa }e ve isfrlam od ovaa zemja vo zemja, koja ne ja poznavate ni vie nitu tatkovcite va{i, i tamu }e im slu`ite na drugi bogovi dewe i no}e; za{to Jas nema da poka`am milost kon vas. 14 Zatoa, ete, idat dni, veli Gospod, koga nema ve}e da se veli: @iv e Gospod, Koj gi izvede sinovite Izrailevi od egipetskata zemja, 15 tuku - @iv e Gospod, Koj gi izvede Izrailevite sinovi od severnata zemja i od site zemji, vo koi gi be{e progonil. Za{to }e gi vratam vo zemjata nivna, {to im ja dadov na tatkovcite nivni. 16 Ete, Jas }e pratam mnogu ribari, veli Gospod, i }e gi lovat; a potoa }e pratam mnogu lovci, i tie }e gi gonat od site planini i od sekoj rid i od kameni procepi. 17 Za{to o~ite Moi se vrz site nivni pati{ta; tie ne se sokrieni od liceto Moe, i nivnata nepravda ne e sokriena od o~ite Moi, 18 i dvojno }e im platam za nivnata nepravda i za nivniot grev, za{to ja oskvernija zemjata Moja, so trupovite na strvinata svoja i so gnasotija go ispolnija nasledstvoto Moe. Silata e od Gospod Gospodi, silo moja, krepost moja i pribe`i{te moe vo vreme na nevolja! Kaj Tebe }e dojdat narodite od zemnite
19

10
5,19 Is 58,2

13
5,19 17,4 5 Mojs 4,28 28,64

15
12,15 24,6 Varuh 2,34

16
Ez 12,13 Amos 4,2 Avak 1,15

17
32,19 Os 7,2 Ps 89,8

19
Ps 27,7 2 Car 22,3 3,17 12,15 3 Car 8,43

19
2,8.28 13,25 4 Car 19,18 31,35 Ez 5,13

992
EREMIJA
17,1 krai{ta i }e re~at: samo laga nasledi2,22 6,7.29 13,23 Jov 19,24 10 Jas, Gospod, proniknuvam vo srceto 10 34,21 i ja ispituvam vnatre{nosta, za da mu Jov Evr 4,12-13 dadam na sekogo spored patot negov i 32,19 Ez 18,30 spored plodovite na delata negovi. Os 12,2 11 Kako erebica {to le`i vrz jajca {to ne gi snesla, takov e onoj, koj so ne- 11 Ps 38,6 pravda spe~aluva bogatstvo; toj }e go 55,24 ostavi vo polovinata od `ivotot svoj i Izreki 28,8 na krajot }e se otkrie deka e glupav. Lk 12,20

ja na{ite tatkovci, sueta i ona, od koe nema nikakva polza. 20 Mo`e li ~ovek da si napravi bogo2 vi? Toa ne se nikakvi bogovi! 21 Zatoa, eve, Jas sega }e gi nau~am, }e 2,20 Is 1,29 im ja poka`am Svojata raka i silata 4 Svoja, pa }e poznaat deka imeto Moe e 5 Mojs Jahve. 28,48
5

Gospod }e ja kazni Judeja

Molitvata na Eremija
12

13
2,13

Ps 145,3 2 Let 32,8

Grevot na Juda e napi{an so `elezno dleto, so vrv od dijamant e 6 Ps 33,12 vre`an vrz plo~ite na srceto nivno i Jov 20,17 vrz rogovite na nivnite `rtvenici, 39,6 2 ta sinovite nivni da se se}avaat na 7 nivnite `rtvenici i na nivnite svetiPs 17,18 34,9 li{ta pokraj zelenite drvja, na visoki 84,13 ridovi. Izreki 3 Mojata gora vo poleto, imotot tvoj, 16,20 Sir 34,15 i site tvoi dragocenosti }e gi preda8 dam na razgrabuvawe, i tvoite idolski Ez 47,12 svetili{ta - za tvoite grevovi vo site tvoi predeli. 4 I samiot ti }e se li{i{ od nasledstvoto svoe, {to ti go bev dal, i }e te pratam vo ropstvo kaj tvoite neprijateli, vo zemja {to ti ne ja poznava{, za{to vie go razgorevte ognot na Mojot gnev, koj }e gori ve~no. Nade`ta neka vi e vo Gospod Taka veli Gospod: proklet da e ~ovekot koj se nadeva na ~ovek i koj teloto go smeta za svoja krepost i ~ie srce se odvra}a od Gospod. 6 Toj }e bide kako troskot vo pustina i nema da vidi koga }e dojde dobroto, pa }e se naseli vo topli pustinski mesta, vo zemja solena i nepogodna za `iveewe. 7 Blagosloven e ~ovekot koj se nadeva na Gospod, i komu nade`ta Mu e Gospod. 8 Zatoa {to toj }e bide kako drvo posadeno kraj vodi, {to gi pu{ta korewata svoi pokraj potokot; toa ne stravuva koga nastanuva pripek; lisjata mu se zeleni, i vo vreme na su{a ne se pla{i i ne prestanuva da dava plod. 9 Lukavo e ~ove~koto srce pove}e od s# i e napolno rasipano; koj }e go razbere?
5

17

Prestolot na slavata, vozvi{en 5,19 Ps 35,9 u{te od po~etokot, toa e na{eto sveto Varuh 3,12 mesto! 14 13 Ti si, Gospodi, nade` Izraileva; 31,18 site onie, koi Te ostavaat }e se zasra- 4 Car 5,7 6,2 mat. Koj otstapuva od Mene neka bide Ps 103,3 zapi{an za pod zemja, za{to Go ostavi- 147,3 ja Gospoda, izvorot na `iva voda. 16 14 Isceli me Gospodi, i iscelen }e 1 Sol 2,10 bidam; spasi me, i spasen }e bidam, za{- 18 to Ti si moja falba. 15,15 15 Eve, tie mi velat: Kade e slovoto 20,10 Ps 34,4 Gospodovo? Neka dojde! 16 Jas ne odbegnuvav da stanam pastir kaj Tebe i ne go posakuvav kobniot den, Ti go znae{ toa; {to izleze od ustata moja, otkrieno e pred liceto Tvoe. 17 Ne bidi stra{en za mene, Ti si nade` moja vo den na nevolja. 18 Neka se zasramat gonitelite moi, no jas nema da se posramam; neka zatreperat, a jas nema da zatreperam; isprati vrz niv zlo~est den i uni{ti gi so dvojno uni{tuvawe. Sabotna po~ivka Taka mi veli Gospod: odi i zastani pred portite na sinovite narodni, niz koi vleguvaat carevite judejski i niz koi izleguvaat, i pred site erusalimski porti, 20 pa re~i im: carevi judejski, cela Judejo i site erusalimski `iteli, vie, koi vleguvate niz ovie porti, ~ujte go slovoto Gospodovo. 21 Vaka veli Gospod: pazete gi du{ite svoi i ne nosete tovar vo saboten den i ne vnesuvajte go niz portite erusalimski, 22 i ne iznesuvajte tovar od ku}ite svoi vo saboten den i ne vr{ete nikak19

993
EREMIJA
23 va rabota. Sabotniot den smetajte go za
7 Ponekoga{ velam Jas za nekoj narod i carstvo deka }e go iskorenam, }e go zgazam i pogubam; 8 no, ako toj narod, vrz kogo sum go izrekol toa, se povrati od lo{ite svoi dela, Jas go odlagam zloto, {to sum namislil da go napravam. 9 A ponekoga{ velam za nekoj narod i nekoe carstvo deka }e gi podignam i }e gi zacvrstam; 10 no, ako toj narod vr{i zlo pred o~ite Moi i ne go poslu{a glasot Moj, }e go povle~am dobroto, so koe sum namislil da go daruvam. 11 Pa taka, ka`i im na lu|eto Judini i na `itelite erusalimski: vaka veli Gospod - eve, Jas vi podgotvuvam zlo i smisluvam ne{to protiv vas; zatoa povratete se sekoj od svojot lo{ pat i ispravete gi pati{tata svoi i postapkite svoi. 12 No tie velat: Ne nadevaj se; nie }e si `iveeme kako {to sakame i sekoj od nas }e postapuva spored svoeto zakoraveno zlo srce. 13 Zatoa vaka veli Gospod: raspra{ajte se me|u narodite, dali ~ul nekoj ne{to sli~no? Mnogu gnasni dela izvr{i Izrailevata devojka. 14 Gi napu{ta li levanonskiot sneg planinskite karpi, i seknuvaat li po drugi mesta te~nite studeni vodi? 15 A Mojot narod Me ostavi; kadi na sueti, se sopnuva na svoite pati{ta, gi ostava starite pati{ta, za da odi po pateki, po neprooden pat, 16 za da ja napravi zemjata svoja u`as, ve~en sram, taka {to sekoj {to }e minuva preku nea da se ~udi i da mavta so glavata. 17 Kako isto~en vetar }e gi rasprsnam pred neprijatelot; so grbot, a ne so liceto Svoe }e se svrtam kon niv vo denot na nivnata nevolja.

10
1 Mojs 6, 6-7

svet den taka, kako {to sum im zapovedal na predcite va{i, 23 koi, pak, ne poslu{aa i ne vnima25 vaa, tuku stanaa tvrdoglavi, za da ne 18,11 4 Car 23,2 slu{aat i da ne primaat pouka. Joil 4,20 24 I, ako me poslu{ate, veli Gospod, da ne nosite tovar vo saboten den niz 18,3 portite na ovoj grad i sabotata da ja Sir 38,29 smetate za sveta, vo toj den ne vr{ej}i 6 nikakva rabota, 1 Mojs 2,7 25 toga{ niz portite na ovoj grad }e Is 64,7 Jov 10,8-9 vleguvaat carevi i knezovi, koi }e seSir 33,13 dat na Davidoviot prestol, koi }e se vozat vo koli i }e javaat na kowi, tie i knezovite nivni, Judejci i erusalimski `iteli, toga{ ovoj grad }e bide ve~no naselen. 26 Pa }e doa|aat od gradovite judejski, od erusalimskata okolina i od zemjata Venijaminova, od ramninite, od planinite i od jug, i }e prinesuvaat sepalenici i `rtvi, leben prinos, temjan i blagodarstveni `rtvi vo domot na Gospod. 27 Ako, pak, ne Me poslu{ate, da go smetate sabotniot den kako svet i da ne nosite tovar, koga vleguvate niz erusalimskite porti vo saboten den, toga{ }e zapalam ogan pred portite negovi, i toj }e gi progolta ku}ite erusalimski i nema da ugasne. Eremija kaj grn~arot Slovo Gospodovo {to dojde do Eremija: 2 stani i slezi vo domot na grn~arot, i tamu }e ti gi ka`am zborovite Moi. 3 Slegov vo domot na grn~arot, a toj ja vr{e{e svojata rabota na trkaloto. 4 Sadot, pak, {to go prave{e grn~arot od glina, se rasturi vo racete negovi. No toj odnovo napravi od nego drug sad, kako {to mu padna na um da napravi. 5 I dojde slovo Gospodovo do mene: 6 dome Izrailev, ne mo`am li da postapam so vas kako ovoj grn~ar? - re~e Gospod. Ete, kako {to e glinata vo racete na grn~arot, toa ste i vie vo racete Moi, dome Izrailev.

5,3 19,5 Sof 3,2

11
25,5 26,13 35,15 Zah 1,4

12
3,17

15
2,32

16
25,9 29,18 51,37

18
4 Car 12,2

18

Zagovor protiv Eremija A tie rekoa: Dojdete da napravime zagovor protiv Eremija; za{to nema da is~ezne zakonot na sve{tenikot i sovetot na mudriot i zborot na prorokot, dojdete da go ubieme za da ne gi slu{ame ve}e negovite zborovi.
18

994
EREMIJA
20
Ps 34,12 Ps 105,30

21
6,11 Ps 108,9

22
Ps 139,5

23
12,3 Avak 1,13 Ps 34,22 Ps 108,14 Neem 3,37

19,4
7,6.31 22,3 Ps 105,38 4 Car 16,3

Eremija se moli za svoite neprijateli 19 Poslu{aj me, Gospodi, i ~uj {to govorat moite protivnici. 20 Treba li da se vra}a zlo za dobro? A tie mi kopaat jama za du{ata moja. Seti se deka stoev pred liceto Tvoe, za da zboruvam dobro za niv, za da go odvratam od niv gnevot Tvoj. 21 I taka, predaj gi sinovite nivni na glad i napravi da zaginat od me~; `enite nivni da nemaat deca i da stanat vdovici, ma`ite nivni da umiraat, a mladincite nivni da bidat ubivani vo boj. 22 Neka se slu{a piskot od ku}ite nivni, koga nenadejno }e im isprati{ ~eta nasilnici; za{to tie iskopaa jama, za da me fatat, i tajno postavija zamka za nozete moi. 23 No Ti, Gospodi, im gi znae{ site nivni spletki protiv mene, za da me ubijat; ne pro{tevaj gi nepravdite nivni, i ne bri{i go grevot nivni, pred liceto Svoe; neka popa|aat pred Tebe; presmetaj se so niv dodeka si gneven. Poraka preku glinena stomna Vaka re~e Gospod: odi, kupi glinena stomna otkaj grn~arot; povedi gi so sebe najstarite od narodot i sve{teni~kite stare{ini. 2 Pa izlezi vo dolinata na sinovite Hinomovi, koja se nao|a pred Isto~nata Porta, i objavi gi tamu zborovite, {to }e ti gi ka`am, 3 i ka`i: carevi judejski i `iteli erusalimski, ~ujte go slovoto Gospodovo! Vaka veli Gospod Savaot, Bog Izrailev - eve, Jas }e ispratam vrz ova mesto zlo, i koj }e ~ue za toa, }e mu pi{tat u{ite, 4 za{to Me ostavija i tu|o go napravija ova mesto, pa kadat vo nego na tu|i bogovi, koi ne gi poznavale ni tie, nitu tatkovcite nivni, a ni judejskite carevi; go ispolnija ova mesto so nevina krv, 5 i mu podignaa svetili{te na Vaal, za da gi gorat sinovite svoi so ogan kako sepalenica za Vaal, {to Jas ne sum ja zapovedal, ne sum zboruval i {to na um ne Mi doa|alo.

19

6 Zatoa, eve, idat dni, veli Gospod, koga ova mesto nema ve}e da se nare~uva Tovet, odnosno dolina na sinovite Hinomovi, tuku Krvna Dolina. 7 I }e gi osuetam namerite na Juda i na Erusalim vo ova mesto i }e dozvolam da padnat od me~ pred o~ite na neprijatelite nivni i od rakata na onie, {to ja baraat du{ata nivna, i trupovite nivni }e im gi dadam kako hrana na pticite nebeski i na yverovite zemni. 8 I }e go napravam ovoj grad za u`as i poruga; i sekoj, {to }e minuva niz nego, }e se ~udi i }e si potsvirnuva, gledaj}i gi mnogute rani negovi. 9 I }e gi nahranam so telata na sinovite nivni i so telata na }erkite nivni; i sekoj }e go jade teloto na svojot bli`en koga }e se nao|a pod opsada i vo tesno, koga }e gi pritiskaat neprijatelite nivni i onie, {to ja baraat du{ata nivna. 10 Pa skr{i ja stomnata pred o~ite na lu|eto, koi }e dojdat so tebe, 11 i ka`i im: vaka veli Gospod Savaot - taka }e go razbijam toj narod i toj grad, kako {to e skr{en ovoj grn~arski sad, koj ve}e ne mo`e da stane cel, i }e gi pogrebuvaat vo Tovet, poradi nemawe mesto za pogrebuvawe. 12 Taka }e postapam so toa mesto, veli Gospod, i so negovite `iteli; i toj grad }e go napravam sli~en na Tovet. 13 A ku}ite na Erusalim i ku}ite na carevite judejski - }e bidat ne~isti kako mestoto Tovet: za{to vrz pokrivite na site ku}i kadea na celata vojska nebesna i izvr{uvaa prelivi na tu|i bogovi.

6
7,32

7
Is 19,3 3 Mojs 26,17

8
49,17

9
3 Mojs 26,29 4 Car 6,29 Ez 5,10 Varuh 2,3

11
Is 30,14 Pla~ 4,2

13
1,16 32,29 44,17-19

15
7,26 5 Mojs 10,16 Dela 7,51

Eremija zboruva vo dvorot na hramot 14 Toga{ dojde Eremija od Tovet, kade {to go be{e ispratil Gospod da prorokuva, i zastana vo dvorot na domot Gospodov i mu re~e na siot narod: 15 vaka veli Gospod Savaot, Bog Izrailev - eve, }e ispratam vrz ovoj grad i vrz site nivni gradovi sekakvo zlo, {to go izrekov protiv nego, bidej}i tie se tvrdoglavi i ne gi slu{aat zborovite Moi.

995
EREMIJA
20,2
4 Car 15,35

Pa{hur go zatvora Eremija Koga Pa{hur, sinot Imerov, sve{tenik i nadzornik vo domot Gospodov, ~u deka Eremija gi izgovoril tie proro~ki zborovi, 2 go fati prorokot Eremija i naredi da go bijat i da go vrzat za stolbot na sramot, {to be{e do gornite porti Venijaminovi kaj domot Gospodov. 3 No utredenta Pa{hur go oslobodi Eremija, a Eremija mu re~e: Gospod te nare~e ne Pa{hur, tuku ,U`as otsekade'! 4 Za{to vaka re~e Gospod: eve, }e te napravam u`as za tebe samiot i za site tvoi prijateli, i }e padnat vo boj od neprijatelite svoi i o~ite tvoi }e go vidat toa. I site Judejci }e gi predadam vo racete na vavilonskiot car, koj }e gi odvede vo Vavilon i }e gi ubie so me~. 5 I }e go prodadam seto bogatstvo na toj grad, siot imot negov i site negovi dragocenosti; i site riznici na carevite judejski }e gi dadam na negovite neprijateli, {to }e gi razgrabaat, }e gi zemat i }e gi odnesat vo Vavilon. 6 I ti Pa{hure, i site {to `iveat vo tvojata ku}a, }e otidete vo ropstvo; }e otide{ vo Vavilon, tamu }e umre{ i tamu }e bide{ pogreban, ta i site tvoi prijateli, na koi la`no im prorokuva{e. Eremija Mu se `ali na Gospod
7 Gospodi, ti me nadvi, i jas sum nadvien; Ti si posilen od mene i me pobedi, a jas sekoj den stanuvam za potsmev, sekoj se {eguva so mene. 8 Zatoa, {tom }e po~nam da zboruvam, zboruvam za nasilstvo, zboruvam za razoruvawe, bidej}i slovoto Gospodovo stana za mene poruga i sekojdneven potsmev. 9 Pa si rekov: nema ve}e da spomnuvam za Nego, nitu }e zboruvam vo Negovo ime; no vo srceto kako da imam raspalen ogan, zatvoren vo koskite moi, i se izma~uvav da go zadr`am - no ne mo`ev. 10 Bidej}i slu{av kleveti od mnozina, u`asi nasekade! Prijavete go, i nie }e go obvinime. Site, {to `iveeja so

4
Ps 30,11

20

5
Is 39,6

7
Ps 43,13 Pla~ 3,14 Mudr 5,4

8
15,10.15 20,18

9
Ps 38,3

10
46,5 Ps 30,13

mene vo mir, sega me demnat, nema li nekade da pogre{am: Mo`ebi, velat, toj }e se ulovi, i nie }e go pobedime i }e mu se odmazdime. 11 No so mene e Gospod kako stra{en junak; zatoa moite goniteli }e se sopnat i nema da me pobedat; mnogu, mnogu }e se zasramat, za{to }e bidat porazeni; sramot }e bide ve~en, nema nikoga{ da bide zaboraven. 12 Gospodi na silite, Ti go ispituva{ pravednikot i ja gleda{ utrobata i srceto negovo. Dozvoli da ja vidam odmazdata Tvoja nad niv, za{to Tebe Ti go doveriv deloto svoe. 13 Pejte Mu na Gospod, falete Go Gospoda, za{to Toj ja spasuva du{ata na bedniot od racete na zlodejcite. 14 Proklet da e denot vo koj se rodiv; denot, vo koj me rodi mojata majka, neka ne e blagosloven! 15 Proklet da e ~ovekot koj ja prenese vesta do tatko mi i mu re~e: Ti se rodi sin i so toa mnogu go zaraduva. 16 I so toj ~ovek da stane ona {to stana so gradovite koi Gospod gi razru{i i ne gi po`ali; neka slu{a toj piskot nautro i napladne - pla~, 17 zatoa {to ne me ubi u{te vo utrobata, taka {to majka mi da stane{e moj grob i utrobata nejzina da ostane{e ve~no bremena. 18 Zo{to izlegov od utrobata, za da gledam maki i tagi i dnite svoi da gi minam vo sram? Gospod protiv Erusalim Slovo, koe dojde od Gospod do Eremija, koga carot Sedekija go isprati do nego Pa{hur, sinot Melhiev, i sve{tenikot Sofonija, sin na Maaseja, za da mu ka`at: 2 Pra{aj Go Gospoda za nas, za{to vavilonskiot car Navuhodonosor vojuva protiv nas; mo`ebi Gospod }e napravi so nas nekoe od Svoite ~uda, za da si otide toj od nas! 3 I im re~e Eremija: ova ka`ete mu go na Sedekija 4 vaka veli Gospod, Bog Izrailev eve, Jas }e gi svrtam nazad voenite oru`ja, {to se vo va{ite race, so koi

19
Mk 3,2

11
32,18 Is 42,13 17,18 Ps 39,14

12
2 Let 16,9 11,20 Ps 36,5

13
Ps 95,1 148,1 15,21 39,17 Ps 96,10

14
Jov 3,3

17
Jov 3,11

18
Jov 3,10.20

21,2
37,7 4 Car 22,13 Ps 104,2.5

21

996
EREMIJA
5 se biete so vavilonskiot car i protiv
32,37 14 No, Jas }e ve kaznam spored plodo- 14 vite na delata va{i, veli Gospod, i }e 17,10 21,12 zapalam ogan vo va{ata gora, koja }e progolta s# {to postoi okolu nea.

7
13,14 15,5 16,5

10
44,11 3 Mojs 20,3 Ez 14,8 Amos 9,4

12
22,3.13 4,4 7,20 Amos 5,6 Naum 1,2.6

13
50,31 Naum 2,13 3,5

Haldejcite, koi ve opsednuvaat naokolu, nadvor od yidovite, i }e gi soberam vo sredinata na gradot; 5 i Sam }e vojuvam protiv vas so protegnata raka i so silna desnica, so gnev i so jarost i so golema lutina. 6 I }e porazam s#, {to `ivee vo toj grad - i lu|eto i dobitokot; od golem pomor }e izumrat tie. 7 A potoa, veli Gospod, judejskiot car Sedekija, slugite negovi, narodot i site pre`iveani od pomor vo toj grad, od me~ i od glad, }e gi predadam vo racete na Navuhodonosor, carot vavilonski, vo racete na nivnite neprijateli i vo racete na onie, koi ja baraat du{ata nivna, i toj }e gi sotre so ostar me~ i nema da gi po{tedi, nema da gi po`ali i nema da se smilostivi nad niv. 8 Pa ka`i mu na toj narod - vaka veli Gospod: eve, Jas postavuvam pred vas pat kon `ivot i pat kon smrt, 9 onoj, {to }e ostane vo toj grad, }e umre od me~, glad i pomor, a koj }e izleze i }e im se predade na Haldejcite, {to go opsaduvaat, }e ostane `iv - `ivotot }e mu bide kako voen plen; 10 za{to Jas go svrtev liceto Svoe protiv toj grad, veli Gospod, za zlo, a ne za dobro; toj }e bide predaden vo racete na vavilonskiot car, i toj }e go izgori so ogan. Predupreduvawe od Gospod do carot na Judeja 11 Zboruvaj i kon domot na judejskiot car: ~ujte go slovoto Gospodovo 12 dome Davidov, taka veli Gospod: delete pravda rano izutrina i izbavete go ugnetuvaniot od racete na ugnetuva~ot, za da ne izbuvne ogan od jarosta Moja i da se razgori poradi va{ite lo{i dela, {to nikoj ne }e mo`e da go ugasne. 13 Eve, Jas sum protiv tebe, ti {to sedi{, kako na karpa vo dolinata, veli Gospod, protiv vas sum - vie koi velite: Koj }e izleze protiv nas i koj mo`e da vleze vo na{ite `iveali{ta?

22,2
7,2 17,20 22,29 34,4

Gospod }e go kazni carot na Judeja Vaka veli Gospod: slezi vo domot na carot Judin, i iska`i go tamu ova slovo, 2 pa ka`i: ~uj go slovoto Gospodovo, care judejski, ti, koj sedi{ na Davidoviot prestol, ti i tvoite slugi i lu|eto tvoi, koi vleguvaat niz ovie porti. 3 Vaka veli Gospod: izvr{uvajte sud i pravda i spasuvajte go ugnetuvaniot od racete na ugnetuva~ot i ne pritesnuvajte go pridojdeniot, kako ni sirakot ni vdovicata, i ne prolivajte nevina krv na ova mesto. 4 Za{to, ako go ispolnuvate ova slovo, niz portite na ovoj dom }e vleguvaat carevi, koi }e sedat namesto David na prestolot negov, koi }e se vozat vo koli i }e javaat na kowi, tie i slugite nivni i lu|eto nivni. 5 Ako, pak, ne gi poslu{ate ovie zborovi, `iv sum Jas, veli Gospod, deka ovoj dom }e zapusti. 6 Za{to, taka veli Gospod za domot na judejskiot car: ti si za Mene Galaad i levanonski vrv; no Jas }e napravam od tebe pustina, i gradovite tvoi }e stanat nenaseleni; 7 i }e povikam protiv tebe istrebiteli, sekoj so svoeto oru`je - i tie }e gi ise~at tvoite najubavi kedri i }e gi frlat vo ogan. 8 I mnogu narodi }e minuvaat niz ovoj grad i }e se pra{uvaat eden so drug: Zo{to Gospod taka postapi so ovoj golem grad? 9 I }e si odgovorat - Za{to tie go ostavija zavetot na Gospod, nivniot Bog, i se poklonija na drugi bogovi i nim im slu`ea.

22

3
7,6 2 Mojs 22,21-22

6
Zah 10,10

7
6,4 12,3 Is 13,3 22,15.23 Is 37,24

8
5,19 19,8 5 Mojs 29,24-26

9
13,10

10
2 Let 35,24-25

Za smrtta na carot Joahaz Ne pla~ete za umreniot1 i ne `alete za nego; tuku gorko pla~ete za onoj,
10

1 22,10. Se odnesuva na carot Jo{ija, ubien vo 609 godina pred Hristos vo Megido.

997
EREMIJA
13 {to odi vo ropstvo, za{to toj ve}e neMih 3,10 Avak 2,12 Sir 21,8 Jk 5,4

ma da se vrati i nema da go vidi svojot roden kraj. 11 Za{to vaka veli Gospod za Selum 16 22,11. , sinot na judejskiot car Jo{ija, 9,23 koj caruva{e po tatko si Jo{ija, i koj Os 6,6 izleze od toa mesto: toj ve}e nema da se 17 vrati vo nego, Ps 118,36 12 No }e umre tamu, kade {to go odve26,15 4 Car doa kako rob, i nema ve}e da ja vidi ovaa 21,16 zemja.
18
16,6 Ps 77,64 13

Za carot Joakim

Te{ko mu na onoj, koj gradi svoja 19 ku}a so nepravda, i svoi sobi - so bezza15,3 2 Car konie, koj go prisiluva bli`niot svoj 17,13 da mu raboti bez nagrada i ne mu dava plata, 14 koj veli - }e si napravam golema ku}a i {iroki sobi, i koj otvora prozorci, gi oblo`uva so kedar i gi bojadisuva so crvena boja. 15 Misli{ li deka si car, zatoa {to si se ogradil so kedar? Tatko ti jade{e i pie{e, no vr{e{e sud i pravda, pa zatoa mu be{e dobro. 16 Toj go brane{e pravoto na bedniot i na siromaviot, i zatoa mu be{e dobro. Zar ne zna~i toa deka nekoj Me poznava? - veli Gospod. 17 No tvoite o~i i tvoeto srce se svrteni samo kon korist za sebesi i kon prolivawe nevina krv, za da ugnetuva{ i prisiluva{. 18 Zatoa, vaka veli Gospod za Joakim, sinot na judejskiot car Jo{ija: nema da go oplakuvaat - O brate! i O sestro!, nema da go oplakuvaat: O gospodare! i O negovo veli~ie! 19 Kako magare toj }e bide pogreban; }e go iznesat i }e go frlat daleku od erusalimskite porti. Carot Joakim i Erusalim Ka~i se na Livan i izvikaj, podigni go glasot svoj na Ba{an i vikni od Avarim, za{to pogubeni se site tvoi prijateli. 21 Jas ti zboruvav, koga ti be{e dobro, no ti re~e: nema da poslu{am. Takvo
22,11.prekar na carot Joahaz (Jaahaz).
20

be{e tvoeto povedenie u{te od mladosta, ti ne go slu{a{e glasot Moj. 22 Site tvoi pastiri vetar }e gi odvee, a prijatelite tvoi vo ropstvo }e otidat i toga{ ti }e bide{ posramen i poni`en za site tvoi zlodela. 23 Ti, koj `ivee{e na Livan i si svil gnezdo vo kedrite, kolku li }e ofka{, koga }e te postignat bolki, kako kaj porodilka! 24 Se kolnam vo Svojot `ivot, veli Gospod: da mi be{e judejskiot car Konija, sinot na Joakim, prsten na desnata raka Moja, i ottamu }e te otkinam, 25 i }e te predadam vo racete na onie, koi ja baraat du{ata tvoja, i vo racete na onie, od koi se pla{i{, vo racete na vavilonskiot car Navuhodonosor i vo racete na Haldejcite. 26 Pa }e te isfrlam tebe i tvojata majka, koja te rodila, vo tu|a zemja, kade {to ne ste se rodile, i tamu }e umrete. 27 A vo zemjata, kade {to du{ata nivna }e kopnee da se vrati, tamu nema da se vratat. 28 Zar toj ~ovek, Konija, e prezreno su{testvo, otfrlen i nesakan sad, ta toj i plemeto negovo bea frleni vo zemja {to ne ja poznavale? 29 O, zemjo, zemjo, zemjo, ~uj go slovoto Gospodovo! 30 Taka veli Gospod: zapi{ete go ovoj ~ovek kako li{en od deca, kako ~ovek so zlo~esti dni, za{to nikoj od plemeto negovo ve}e nema da sedi na prestolot Davidov i nema da vladee vo Judeja. Protiv la`nite duhovni pastiri Te{ko im na pastirite, {to gi pogubuvaat i rasturaat ovcite na Moeto stado, veli Gospod. 2 Zatoa vaka veli Gospod, Bog Izrailev, kon pastirite, koi go pasat narodot Moj: vie gi rasturivte ovcite Moi, gi upropastivte i ne se gri`ite za niv; eve, Jas }e ve kaznam za va{ite zlostorstva, veli Gospod. 3 I }e go soberam ostatokot od Moeto stado, od site zemji kade {to gi bev iz-

22
22,20

23
30,6 Is 42,14

26
16,13 22,28 4 Car 24,15

28
19,10 48,38 Ps 30,12 Sir 21,14

30
22,22 36,30 1 Let 3, 17-24

23,1
10,21 50,6

23

998
EREMIJA
5 gonil, i }e gi vratam vo trlata nivni,
2 Car 7,12 Mih 5,3 Is 9,7

6
32,37 Mal 3,20 Rim 10,4

8
3,18 Is 43,6

11
Pla~ 4,13

12
Ps 34,6

14
5,30-31 18,13

pa }e se plodat i }e se razmno`uvaat. 4 I }e postavam nad niv pastiri, {to }e gi pasat, i tie nema ve}e da se pla{at, nitu }e treperat i nema da se gubat, veli Gospod. 5 Eve, doa|a vremeto, veli Gospod, i }e mu izdignam na David fidanka, i }e se zacari Car, Koj }e postapuva mudro i }e sudi pravedno na zemjata. 6 Vo dnite Negovi Juda }e se spasi, i Izrail }e `ivee bezopasno; i eve, - Negovoto ime so koe }e Go imenuvaat e Gospod - Na{ata pravda! 7 Zatoa, eve, idat dnite, veli Gospod, koga ve}e nema da se zboruva: @iv Gospod, Koj gi izvede sinovite Izrailevi od zemjata egipetska, 8 tuku Da e `iv Gospod, Koj go izvede i Koj go dovede plemeto na domot Izrailev od severnata zemja i od site zemji, kade {to gi be{e izgonil, i tie }e `iveat vo zemjata svoja. 9 Poradi prorocite srceto mi se kine vo mene, site koski mi se tresat, jas sum kako pijan, kako ~ovek {to go fatilo vinoto, zaradi Gospoda i zaradi Negovite sveti zborovi, 10 za{to zemjata se napolni so prequbnici, i zemjata pla~e poradi prokletstvoto; se isu{ile pasi{tata po pustinite, za{to streme`ot im e zlo, a silata nivna - nepravda; 11 bidej}i i prorokot i sve{tenikot se bezbo`ni: duri i vo domot Moj go zabele`av bes~estieto nivno, veli Gospod. Kazna za nevernite duhovni pastiri 12 Zatoa patot nivni }e bide lizgavo mesto vo temninata - }e gi turkaat i tie }e pa|aat tamu; za{to Jas }e ispratam vrz niv beda vo godinata, koga }e gi kaznam, veli Gospod. 13 A kaj prorocite vo Samarija vidov bezumie, tie prorokuvaat vo imeto na Vaal i go voveduvaat vo zabluda narodot Moj, Izrail. 14 A kaj prorocite vo Erusalim gledam ne{to u{te postra{no: tie prequbodejstvuvaat i odat vo laga, gi potkrepuvaat racete na zlodejcite, ta nikoj od

niv da ne se otka`e od bes~estieto 15 Mojs svoe; site tie se pred Mene kako Sodom, 5 32,32 a `itelite negovi - kako Gomora. 15 Zatoa vaka veli Gospod Savaot za 16 prorocite: eve, }e gi nahranam so pe- 14,14 Pla~ 2,14 lin i }e gi napojam so zatruena voda, poradi toa {to od erusalimskite pro- 19 4,11 roci se raznese bezbo`ie po celata 22,22 Is 29,6 zemja. Naum 1,3 Gospod predupreduva Taka veli Gospod Savaot: nemojte da gi slu{ate zborovite na prorocite, koi vi prorokuvaat - tie ve la`at, ka`uvaat izmisleni raboti od srceto svoe, a ne ona {to doa|a od ustata Gospodova. 17 Postojano im zboruvaat na onie, koi ne Me po~ituvaat: Gospod re~e, mir }e imate. I na sekogo koj se upravuva spored tvrdokornosta na srceto svoe, velat: Zlo nema da ve snajde. 18 Za{to, koj e toj {to prisustvuval na sovetot na Gospod, pa videl i go ~ul slovoto Negovo? Koj go razbral Negovoto slovo i koj go ~ul toa? 19 Eve, ide burata Gospodova so jarost, bura stra{na, i }e se svie vrz glavata na bezbo`nicite. 20 Gnevot Gospodov nema da se odvrati s# dodeka Toj ne gi izvr{i i dodeka ne gi ispolni zamislite na Svoeto srce; vo poslednite dni toa napolno }e go razberete. 21 Jas ne gi pra}am tie proroci, a samite se bea rastr~ale; Jas ne im zboruvav, a tie prorokuvaa. 22 Da bea stoele vo sovetot Moj, tie }e mu gi objavea na Mojot narod zborovite Moi i }e go otklonea od negoviot lo{ pat i od negovite lo{i dela. 23 Zar Jas sum Bog samo odblizu, veli Gospod, a ne Bog i oddaleku? 24 Mo`e li ~ovek da se sokrie na mesto tajno, kade {to Jas ne bi go videl? veli Gospod. Zar ne gi ispolnuvam Jas neboto i zemjata - veli Gospod. 25 Jas slu{av {to zboruvaat prorocite, koi vo imeto Moe prorokuvaat laga. Tie velat: Mi se soni, mi se soni. 26 Do koga }e trae toa vo srceto na prorocite, koi prorokuvaat laga, koi prorokuvaat izmama od srcata svoi?
16

21
23,32 27,15

22
23,18

24
Ps 138,7-12 Dela 7,49

26
14,14

999
EREMIJA
27 Tie mislat deka preku svoite soni{ta, {to si gi raska`uvaat eden na drug, }e go dovedat Mojot narod dotamu, da go zaboravi imeto Moe, kako {to go 36 zaboravija tatkovcite nivni imeto Moe Mt 15,6 zaradi Vaal! 28 Prorokot {to videl son, neka go raska`e kako son, a vo kogo e slovoto Moe, neka go ka`e verno slovoto Moe. [to zaedni~ko ima plevata so p~enicata? - veli Gospod. 29 Zar ne e Moeto slovo kako ogan, veli Gospod, i ne e li kako ~ekan {to kr{i karpa? 30 Zatoa, eve, Jas sum protiv prorocite, veli Gospod, koi gi kradat zborovite Moi eden od drug. 31 Eve, Jas sum protiv prorocite, veli Gospod, koi go krevaat svojot jazik i velat: Toj re~e. 32 Eve, Jas sum protiv prorocite na la`ni soni{ta, veli Gospod koi gi ka`uvaat i preku svoite izmami i itrini go zabluduvaat Mojot narod, koga Jas ne sum gi pratil, nitu sum im zapovedal; zatoa tie ne donesuvaat nikakva polza za toj narod, veli Gospod. 33 Ako te pra{a toj narod, ili prorok, ili sve{tenik: kakvo e bremeto od Gospod? a ti ka`i mu - Vie ste breme. Jas }e ve napu{tam, veli Gospod. 34 Ako prorokot, ili sve{tenikot, ili narodot ka`e: Toa e breme od Gospod, Jas }e go kaznam toj ~ovek i domot negov. 35 Tuku vaka da ka`uvate eden na drug i brat bratu: [to odgovori Gospod? ili - [to veli Gospod? 36 A toj zbor: Breme od Gospod, ne upotrebuvajte go vo idnina, za{to na takov ~ovek breme }e mu bide negoviot zbor, bidej}i vie gi izopa~uvate zborovite na `iviot Bog, Gospod Savaot, na{iot Bog. 37 Vaka pra{uvaj prorok: [to ti odgovori Gospod? ili - [to re~e Gospod? 38 Ako pak s# u{te velite: Breme od Gospod, toa taka veli Gospod, poradi toj zbor {to go ka`uvate - Breme od Gospod, koga pak, Jas ve prativ da ne velite Breme od Gospod,

32

7,8 14,14-15 23,21 29,32

39 eve zatoa }e ve zaboravam napolno, 24,1 }e ve ostavam i }e go otfrlam od lice- 22,28 4 Car to Svoe ovoj grad, koj vi go dadov vam i 24,15 Amos 8,1 na tatkovcite va{i. 40 I vrz vas }e ispratam ve~na poruga 2 29,17 i ve~en sram, koj nema da se zaboravi.

Videnie za dve ko{nici so smokvi 29,11 Gospod mi poka`a dve ko{nici 7 so smokvi, postaveni pred hra- 9,23 mot Gospodov, otkako vavilonskiot car 30,22 32,39 Navuhodonosor go izvede od Erusalim 2 Mojs 6,7 Mojs zarobeniot judejski car Jehonija, sinot 5 26,18 Joakimov, i judejskite knezovi so drvodelcite i kova~ite i gi odvede vo Vavi- 9 44,8 lon; 49,13 2 ednata ko{nica be{e polna so mnogu dobri smokvi, kakvi {to se ranite smokvi, a vtorata ko{nica - so smokvi, mnogu lo{i, koi poradi lo{iot vkus ne mo`ea da se jadat. 3 I me pra{a Gospod: {to gleda{, Eremija? - Jas odgovoriv; ubavite smokvi se mnogu dobri, a lo{ite - mnogu lo{i, taka {to ne mo`at da se jadat, za{to ne se vkusni voop{to. 4 I dojde slovo Gospodovo do mene: 5 vaka veli Gospod, Bog Izrailev - kako ovie dobri smokvi Jas }e gi prepoznaam dobrite izgnanici judejski, {to gi isterav od ova mesto vo zemjata Haldejska. 6 I }e gi svrtam kon niv o~ite Moi za nivno dobro i }e gi vratam vo ovaa zemja, i }e gi podignam, nema da gi sosipam, i }e gi posadam, a ne da gi iskorenam; 7 i }e im dadam srce, za da znaat deka Jas sum Gospod, i tie }e bidat Moj narod. Jas pak }e im bidam nivni Bog, za{to tie }e se obratat kon Mene od s# srce. 8 A za lo{ite smokvi, koi ne mo`at da se jadat poradi nivniot vkus, taka veli Gospod: takvi }e gi napravam judejskiot car Sedekija i knezovite negovi, i drugite erusalimci, {to }e ostanat vo ovaa zemja i {to }e `iveat vo egipetskata zemja; 9 i }e gi predadam na zlo i te{ko stradawe vo site zemni carstva, za poruga i za prikaz, za potsmev i za prok-

24

1000
EREMIJA
10 letstvo po site mesta, kade {to }e gi

rasturam. 10 Pa }e ispratam vrz niv me~, glad i pomor, dodeka ne gi istrebam od zemja25,4 ta {to im ja dadov nim i na tatkovcite 26,5 nivni.
5 6

25,5 29,17

Sedumdeeset godini progonstvo Slovo {to dojde do Eremija za 7,6.18 siot judejski narod, vo ~etvrta7 ta godina na judejskiot car Joakim, si32,29 not Jo{iev. Toa be{e prvata godina na 5 Mojs 31,29 vavilonskiot car Navuhodonosor, 2 koe prorokot Eremija go izre~e 10 pred siot judejski narod i pred site 16,9 33,11 erusalimski `iteli, velej}i: 3 od trinaesettata godina na judejskiot car Jo{ija, sinot Amonov, pa do denes, ete ve}e dvaeset i tri godini, doa|a do mene slovo Gospodovo, i jas od rano utro vi zboruvav, no vie ne poslu{avte. 4 Gospod gi pra}a{e kaj vas site Svoi slugi - prorocite, od rano utro gi ispra}a{e, i vie ne poslu{avte i ne go naklonivte uvoto svoe za da slu{ate. 5 Tie vi velea: Otklonete se sekoj od svojot lo{ pat i od svoite lo{i dela i `ivejte vo zemjata, koja Gospod vi ja dade vam i na va{ite tatkovci od vekot doveka; 6 i ne odete po drugi bogovi, za da im slu`ite i da im se poklonuvate, i ne razgnevuvajte Me so delata na racete svoi, pa nema da vi napravam zlo. 7 No vie ne Me poslu{avte, veli Gospod, i Me razgnevuvavte so delata na racete svoi, za svoe zlo. 8 Zatoa, taka veli Gospod Savaot: poradi toa {to ne gi poslu{avte zborovite Moi, 9 eve, Jas }e pratam i }e gi zemam site severni plemiwa, veli Gospod, i }e ispratam do vavilonskiot car Navuhodonosor, Mojot sluga, i }e gi dovedam protiv ovaa zemja i protiv `itelite nejzini i protiv site sosedni narodi; i napolno }e gi istrebam i }e gi napravam za u`as, za potsmev i za ve~na pusto{. 10 I }e gi prekratam vo niv glasot na radosta i glasot na veselbata, glasot na
35,15

25

mlado`enecot i glasot na nevestata, 12 zvukot od vodeni~niot kamen i svetli- 29,10 2 Let 36,21 nata od svetiloto. 11 I celata taa zemja }e stane pustina 14 i u`as; i tie narodi }e mu slu`at na 17,10 Ps 27,4 62,13 vavilonskiot car sedumdeset godini. 12 A koga }e se ispolnat sedumdesette 16 godini, }e go kaznam vavilonskiot car 25,27 i onoj narod, veli Gospod, za nivnoto 50,35-37 bezzakonie, i zemjata Haldejska }e ja napravam ve~na pustina. 13 I }e gi ispolnam nad taa zemja site Moi zborovi, {to gi rekov protiv nea, s# {to e napi{ano vo ovaa kniga, {to Eremija proro~ki go ka`a protiv tie narodi. 14 Za{to i niv }e gi porobat mnogubrojnite narodi i golemi carevi. I Jas }e im platam spored nivnite postapki i spored delata na racete nivni. Bo`jiot gnev Za{to taka mi re~e Gospod, Bog Izrailev: zemi ja od rakata Moja ovaa ~a{a so vino od jarost i napoj gi od nea site narodi, kaj koi }e te pratam. 16 I tie }e pijat, i neka se smutat i izbezumat, koga }e go vidat me~ot, {to }e go pratam protiv niv. 17 Ja zedov ~a{ata od rakata Gospodova i gi napoiv od nea site narodi, kaj koi Gospod me prati: 18 Erusalim i gradovite judejski, i carevite negovi, i knezovite negovi, za da gi opusto{am i napravam u`as, potsmev i prokletstvo, kako {to se gleda sega; 19 faraonot, egipetskiot car, slugite negovi, knezovite negovi i siot narod negov; 20 siot izme{an narod, i site carevi na zemjata Uc, i site carevi na zemjata filistejska, A{kelon i Gaza, Ekron i drugite delovi na A{dod, 21 Edom, Moav i Amonovite sinovi, 22 site carevi na Tir i site carevi na Sidon, carevite nad ostrovite, {to se nao|aat otade moreto, 23 Dedan, Tema, Buz i site {to gi bri~at glavite svoi, 24 site carevi na Arabija i site carevi na narodite od razni plemiwa, koi `iveat vo pustinata,
15

1001
EREMIJA
26
Naum 3,11 25 site carevi na Zamvrij i site carevi na Elam, site carevi na Midija, 26 site carevi na sever, bliski i dale~ni, i site zemni carstva {to postojat na zemjata, a carot na [e{ah }e pie po niv. 27 Pa ka`i im: vaka veli Gospod Savaot, Bog Izrailev - pijte i opijte se, povra}ajte i padnete, i ne stanuvajte, koga }e go vidite me~ot, {to }e go ispratam protiv vas. 28 Ako se otka`at, pak, da pijat od ~a{ata od rakata tvoja, toga{ ka`i im: vaka veli Gospod Savaot - morate da piete. 29 Za{to, eve, na ovoj grad, nad koj se priziva imeto Moe, po~nuvam da mu nanesuvam zlo; pa zar vie }e ostanete nekazneti? Ne, nema da ostanete nekazneti; bidej}i Jas povikuvam me~ protiv site, {to `iveat na zemjata, veli Gospod Savaot. 30 Zatoa prorokuvaj im gi site ovie zborovi i ka`i im: Gospod }e zagrmi od visinite i od Svoeto sveto `iveali{te; }e izdigne glas, }e zagrmi stra{no protiv svojot nasad; kako onie {to gme~at grozje, }e izvika protiv site, {to `iveat po zemjata. 31 Pisok }e odeknuva po site krai{ta zemni, bidej}i Gospod im sudi na site narodi: Toj }e mu sudi na sekoe telo, a ne~esnite }e gi predade na me~, veli Gospod. 35 I ne }e ima pribe`i{te za pastirite i spas za voda~ite na stadoto. 36 ]e se slu{a piskot od pastirite i pla~ od voda~ite na stadoto, bidej}i Gospod }e gi opusto{i pasi{tata nivni. 37 Jarosta na gnevot Gospodov }e gi istrebi mirnite trla. 38 Kako lav go ostavi `iveali{teto Svoe; a zemjata im stana pustina od jarosta na pusto{nikot i od Negoviot ognen gnev.

35
Amos 2,14

27
51,64

37
Ps 93,17

29
25,38 47,6-7

38
49,19 4,26 25,16.29

30
Joil 4,16 Amos 1,2

26,2
51,45 Otkr 22,19

31
Os 4,1 Ps 49,6

33
Is 66,16

34
6,3

Navestuvawe na zlo
32 Taka veli Gospod Savaot - ete, zloto }e mine od narod kon narod, i golem vior }e se podigne od krai{tata zemni. 33 A vo onoj den }e ima pogubeni od Gospod od edniot kraj na zemjata do drugiot; tie nema da bidat oplakani, nitu pribrani, nitu pogrebani, tuku }e bidat kako |ubre po zemjata.

18,8 Eremiina beseda za pokajanie 25,5 Vo po~etokot od caruvaweto na 26,13 judejskiot car Joakim, sin Jo{i- 4 5 Mojs ev, dojde ova slovo od Gospod. 28,15 2 Vaka veli Gospod: zastani vo dvorot na domot Gospodov i ka`i im gi na site 5 gradovi vo Judeja, koi doa|aat da se pok- 7,25 lonat vo domot Gospodov, site onie zbo- 6 rovi {to }e ti zapovedam da im gi ka- 44,8.12.22 `e{; nieden zbor da ne propu{ti{. 3 Mo`ebi tie }e te poslu{aat i }e se otkloni sekoj od svojot lo{ pat, pa toga{ Jas }e go povle~am zloto, {to sum namislil da im go napravam za nivnite lo{i raboti. 4 I re~i im - vaka veli Gospod: ako ne Me poslu{ate, i ne odite po Mojot zakon, {to vi go dadov, 5 i ne gi primate zborovite na Moite slugi, prorocite, koi gi pra}am kaj vas, a gi pra}am od rano utro, i koi vie ne gi slu{ate 6 toga{ so ovoj dom }e napravam isto {to so Silom, i ovoj grad }e go predadam na prokletstvo na site zemni narodi.

26

Kazna za Judejskite voda~i Pla~ete pastiri, i ofkajte, posipete se so pepel, voda~i na stadoto; za{to dojdoa denovite va{i, da bidete zaklani i rasfrlani, pa }e padnete kako skapocen sad.
34

Eremija pred Sud Sve{tenicite i prorocite i siot narod go slu{aa Eremija, koga gi zboruva{e ovie zborovi vo domot Gospodov. 8 A koga Eremija ka`a s#, {to mu be{e zapovedal Gospod da mu ka`e na siot narod, sve{tenicite i prorocite i siot narod go fatija i rekoa: Zaslu`uva{ smrt, 9 bidej}i prorokuva{ vo imeto na Gospod i veli{ - ovoj dom }e stane kako Silom i ovoj grad }e zapusti i }e osta7

1002
EREMIJA
12 ne bez `iteli! I siot narod se sobra
26,15

Prorokot Urija
20

23
22,17

13
7,3.5 26,19 42,10

14
Is.N. 9,25

15
7,6 19,4

18
9,10 22,5

19
26,3 Dela 5,39

okolu Eremija vo domot Gospodov. 10 Koga go ~uja toa knezovite judejski, dojdoa od carskiot dom, vo domot Gospodov i sednaa pred vlezot na novite porti na domot Gospodov. 11 Toga{ sve{tenicite i prorocite vaka im rekoa na knezovite i na siot narod: Ovoj ~ovek zaslu`uva smrt, zatoa {to prorokuva protiv ovoj grad; a toa go ~uvte so u{ite svoi! 12 I im re~e Eremija na site knezovi i na siot narod: Gospod me prati da prorokuvam protiv ovoj dom i protiv ovoj grad so site zborovi, {to gi ~uvte; 13 pa taka, ispravete gi pati{tata i delata va{i i poslu{ajte go glasot na Gospod, va{iot Bog, i Gospod }e go povle~e zloto, {to go izre~e protiv vas. 14 A {to se odnesuva do mene, eve, jas sum vo va{i race; pravete so mene, {to smetate deka e dobro i pravo; 15 samo znajte dobro deka, ako me ubiete, }e zemete nevina krv vrz sebe i vrz ovoj grad i vrz `itelite negovi, za{to navistina, Gospod me prati kaj vas da vi gi ka`am na u{ite va{i site ovie zborovi. 16 Toga{ knezovite i siot narod im rekoa na sve{tenicite i na prorocite - ovoj ~ovek ne potpa|a pod smrtna presuda, zatoa {to toj ni zboruva vo imeto na Gospod, na{iot Bog. 17 I nekoi od stare{inite mesni stanaa i mu zboruvaa na celoto sobranie: 18 Mihej od More{et prorokuva{e vo denovite na judejskiot car Ezekija i mu zboruva{e na siot judejski narod: vaka veli Gospod Savaot - Sion }e bide razoran kako niva, i Erusalim }e stane kup urnatini, i gorata na ovoj dom kako {umovit rid. 19 Pa zar go ubi zaradi toa judejskiot car Ezekija i cela Judeja? Pa zar ne se upla{i toj od Gospod i zar ne Go zamoli Gospoda, i Gospod go povle~e zloto, {to be{e go izrekol protiv niv; a treba li nie sega da navle~eme takvo golemo zlo vrz du{ite svoi?

Prorokuva{e vo imeto na Gospod i nekoj Urija, sinot na [emaja, od KirjatJarim, prorokuva{e protiv 27,5 10,12 ovoj grad i protiv ovaa zemja so istite 32,17 Dan 4,14 zborovi, kako sega Eremija. 21 Koga gi ~uja tie zborovi carot Joa6 kim i site negovi golemodostojnici, i 28,14 43,10 site knezovi, pobaraa da go ubijat. A koga go razbra toa, Urija se upla{i i pobegna, pa otide vo Egipet. 22 No carot Joakim isprati po nego lu|e i vo Egipet: Elnatan, sinot Ahborov, i nekoi drugi so nego. 23 I go izvedoa Urija od Egipet, pa go dovedoa kaj carot Joakim, i toj go ubi so me~, a trupot negov go frli kaj grobi{tata na obi~nite lu|e. 24 No rakata na Ahikam, sinot Safanov, be{e pokraj Eremija i ne go dade vo racete na narodot, za da bide ubien. Eremija gi povikuva carevite da se pokorat pod jaremot na Vavilon Vo po~etokot od caruvaweto na judejskiot car Joakim, sin Jo{iev, dojde slovo Gospodovo do Eremija. 2 Vaka mi re~e Gospod: napravi si ja`iwa i jarem, pa stavi gi okolu vratot. 3 I prati isto takvi do carot na Edom, do moavskiot car, do carot na sinovite Amonovi, do tirskiot car i do carot na Sidon, po pratenici, {to do{le vo Erusalim kaj judejskiot car Sedekija, 4 i pora~aj im da im ka`at na gospodarite svoi - vaka veli Gospod Savaot, Bog Izrailev - ka`ete im go ova na va{ite gospodari: 5 ja sozdadov zemjata, ~ovekot i `ivotnite, {to se po zemjinata topka, so golemata Svoja sila i so Svojata krenata raka, pa mu ja davam na onoj, komu sakam. 6 A, eve, sega, site tie zemji gi predavam vo rakata na vavilonskiot car Navuhodonosor, Mojot sluga, duri i yverovite polski mu gi predavam, za da mu slu`at.

27

1003
EREMIJA
7
25,26 Avak 2,5 7 I site narodi }e mu slu`at nemu i na sinot negov, i na vnukot negov, s# dodeka dojde vremeto na zemjata negova i negovoto vreme, i }e mu slu`at mnogu narodi i golemi carevi. 8 A, ako nekoj narod i nekoe carstvo ne }e saka da mu slu`i na vavilonskiot car Navuhodonosor i nema da go svitka vratot pod jaremot na vavilonskiot car, toj narod Jas }e go kaznam so me~, so glad i so pomor, veli Gospod, dodeka ne go istrebam preku rakata negova. 9 A vie ne slu{ajte gi va{ite proroci i va{ite baja~i, va{ite jasnovidci, va{ite ma|epsnici i va{ite vra`a~i, koi vi velat: Nema da mu robuvate na vavilonskiot car. 10 Zatoa {to tie vi prorokuvaat laga, za da ve oddale~at od zemjata va{a, pa Jas da ve izgonam i vie da zaginete. 11 A onoj narod, {to }e go navedne vratot svoj pod jaremot na vavilonskiot car i }e mu slu`i, }e go ostavam vo negovata zemja, veli Gospod, i toj }e si ja obrabotuva i }e `ivee vo nea. 12 I na judejskiot car Sedekija Jas mu gi ka`av istite zborovi, velej}i: navednete go vratot pod jaremot na vavilonskiot car i slu`ete mu nemu i na narodot negov, pa }e bidete `ivi. 13 Zo{to da umre{ ti i narodot tvoj od me~, od glad i od pomor, kako {to veli Gospod za ovoj narod, {to ne saka da mu slu`i na vavilonskiot car? 14 I nemojte da gi slu{ate zborovite na prorocite, koi vi velat: Nema da mu robuvate na vavilonskiot car, za{to tie vi prorokuvaat laga. 15 Jas ne sum gi pratil, veli Gospod; i tie la`no prorokuvaat vo Moe ime, za da ve izgonam i da zaginete, vie i prorocite va{i, koi vi prorokuvaat. 16 Im zboruvav i na sve{tenicite i na siot ovoj narod - vaka veli Gospod: ne slu{ajte gi zborovite na va{ite proroci koi vi prorokuvaat i velat: Eve, naskoro }e bidat vrateni od Vavilon sadovite na domot Gospodov , bidej}i tie vi prorokuvaat laga. 17 Ne slu{ajte gi, tuku slu`ete mu na vavilonskiot car i `ivejte; zo{to da go dovedete ovoj grad do zapustuvawe? 18 Ako se, pak, tie proroci, i ako vo 22 niv ima slovo Gospodovo, neka se molat 30,3 Ezd 1,7-11 pred Gospod Savaot, pa sadovite {to ostanale vo domot Gospodov, vo domot na judejskiot car i vo Erusalim, da ne 28,6 3 Car 1,36 se odnesat vo Vavilon. 19 Za{to vaka veli Gospod Savaot: za stolbovite i za moreto, i za podno`jata kako i za drugite raboti, {to ostanaa vo ovoj grad, 20 a koi vavilonskiot car Navuhodonosor ne gi zede, koga go odvede vo ropstvo judejskiot car Jehonija, sinot Joakimov, carot judejski od Erusalim i site stare{ini vo Vavilon, 21 za{to vaka veli Gospod Savaot, Bog Izrailev, za sadovite {to ostanaa vo domot Gospodov, vo domot na judejskiot car i vo Erusalim: 22 tie }e bidat odneseni vo Vavilon i tamu }e ostanat, s# dodeka ve posetam, veli Gospod, i ve izvedam i ve vratam vo ova mesto.

8
24,10 Varuh 2,22

11
42,12

13
27,8

15
23,21.32

17
26,18

La`niot prorok Ananija Vo istata godina, vo po~etokot na caruvaweto na judejskiot car Sedekija, vo ~etvrtata godina, vo pettiot mesec, Ananija, sinot Azurov, prorok od Gavaon, zboruva{e vo domot Gospodov pred sve{tenicite i siot narod, velej}i: 2 - vaka veli Gospod Savaot, Bog Izrailev: }e go skr{am jaremot na vavilonskiot car; 3 po dve godini }e gi vratam vo ova mesto site sadovi od domot Gospodov, koi vavilonskiot car Navuhodonosor gi zede odovde i gi odnese vo Vavilon; 4 i judejskiot car Jehonija, sinot Joakimov, i site zarobeni Judejci, {to otidoa vo Vavilon, }e gi vratam na ova mesto, veli Gospod; bidej}i }e go skr{am jaremot na vavilonskiot car. 5 I mu re~e prorokot Eremija na prorokot Ananija pred site sve{tenici i pred siot narod, koj stoe{e vo domot Gospodov, 6 pa ka`a prorokot Eremija: neka bide taka, neka go izvr{i toa Gospod, neka gi ispolni Gospod zborovite tvoi {to gi izre~e za vra}aweto od Vavilon

28

1004
EREMIJA
8 na sadovite od domot Gospodov na ova
26,18

9
5 Mojs 18,22

13
34,2

14
27,6 5 Mojs 28,48 Judita 11,7

15
27,15

29,1
4 Car 24,15

mesto i za site zarobeni! 7 Samo, ~uj go zborot {to }e ti go ka`am, ~uj go ti, a neka go ~ue i siot narod; 8 prorocite, {to bea pred mene i pred tebe, im pretska`uvaa na mnogu zemji i na golemi carstva - vojna, beda i pomor. 9 Ako nekoj prorok pretska`al mir, samo toga{ bil priznavan za prorok, navistina ispraten od Gospod, koga }e se ispolnel zborot na toj prorok. 10 Toga{ prorokot Ananija go zede jaremot od vratot na prorokot Eremija i go skr{i. 11 I re~e Ananija pred siot narod: Vaka veli Gospod - ete, taka }e go stro{am jaremot na vavilonskiot car Navuhodonosor po dve godini, otkako }e go izvadam od vratot na site narodi. Toga{ si otide Eremija po svojot pat. 12 I be{e upateno slovo Gospodovo do Eremija, otkako prorokot Ananija go skr{i jaremot od vratot na prorokot Eremija: 13 odi i ka`i mu na Ananija - vaka veli Gospod: ti go skr{i drveniot jarem, no mesto nego napravi `elezen. 14 Za{to taka veli Gospod Savaot, Bog Izrailev: `elezen jarem }e im stavam na vratot na site ovie narodi za da mu rabotat na vavilonskiot car Navuhodonosor, i tie }e mu slu`at; duri i yverovite polski nemu mu gi predadov. 15 Pa mu re~e prorokot Eremija na prorokot Ananija: slu{aj, Ananija, Gospod ne te pratil, a ti la`na nade` mu dava{ na ovoj narod. 16 Zatoa, vaka veli Gospod: eve, Jas }e te isfrlam od liceto na zemjata; u{te vo tekot na ovaa godina }e umre{, bidej}i zboruva{ protiv Gospod. 17 I umre prorokot Ananija vo taa godina vo sedmiot mesec. Pismoto od Eremija do zarobenite Judejci vo Vavilon Eve gi zborovite od pismoto, koe prorokot Eremija go isprati od Erusalim do drugite stare{ini me|u preselenite, do

29

sve{tenicite, do prorocite i do siot narod, koj Navuhodonosor be{e go odvel od Erusalim vo Vavilon, 2 otkako bea izlegle od Erusalim carot Jehonija, caricata, dvorjanite, knezovite na Judeja i na Erusalim, drvodelcite i kova~ite, 3 preku Eleasa, sinot Safanov, i preku Gemarija, sinot na Helkija, koi judejskiot car Sedekija gi isprati vo Vavilon do vavilonskiot car Navuhodonosor, 4 - vaka veli Gospod Savaot, Bog Izrailev, do site zarobeni, koi Jas gi preseliv od Erusalim vo Vavilon 5 pravete ku}i i `ivejte vo niv, sadete gradini i jadete gi plodovite nivni; 6 `enete se i ra|ajte sinovi i }erki; i na sinovite zemajte im `eni i }erki i ma`ete gi, za da ra|aat sinovi i }erki, pa razmno`uvajte se tamu, a ne da se namaluvate. 7 Gri`ete se za dobroto na gradot, vo koj ve preseliv, i molete Mu se na Boga za nego; za{to ako mu e nemu dobro, i vie }e imate mir. 8 Za{to, taka veli Gospod Savaot, Bog Izrailev: neka ne ve mamat va{ite proroci, koi se me|u vas i va{ite baja~i; i ne veruvajte im na soni{tata {to gi sonuvate. 9 La`no vi prorokuvaat vo Moe ime; Jas ne sum gi pratil, veli Gospod. 10 Bidej}i taka veli Gospod - koga vo Vavilon }e ispolnite sedumdeset godini, toga{ }e ve posetam i }e go ispolnam Mojot dobar zbor za vas, za da ve vratam na ova mesto. 11 Za{to samo Jas gi znam zamislite, {to sum gi smislil za vas, veli Gospod, zamislite za dobro, a ne za zlo, za da vi dadam idnina i nade`. 12 Pa }e povikate po Mene, }e dojdete i }e Me zamolite, i Jas }e ve ~ujam; 13 }e Me pobarate, i }e Me najdete, ako Me pobarate od s# srce. 14 ]e Me najdete, veli Gospod, i }e ve vratam od ropstvo i }e ve soberam otkaj site narodi i od site mesta, kade {to ve izgoniv, veli Gospod, i }e ve vratam onamu, od kade {to ve preseliv.

6
30,19 1 Mojs 1,28 9,1.7

7
Ezd 6,10 Varuh 1,11

8
Mt 7,15

9
27,15 29,31

10
33,14

11
24,5 31,17

12
33,3

13
5 Mojs 4,29 Is 55,6 2 Let 15,4 Mudr 6,13

14
30,3

1005
EREMIJA
17
24,10 15 Vie velite: Gospod ni izdigna proroci i vo Vavilon. 16 Taka veli Gospod za carot, koj sedi na Davidoviot prestol, i za siot narod, {to `ivee vo toj grad; za bra}ata va{i, {to ne se odvedeni so vas vo ropstvo. 17 Vaka veli Gospod Savaot za niv eve, }e ispratam vrz niv, me~, glad i pomor i }e gi napravam kako lo{ite smokvi, {to ne mo`at da se jadat poradi neugodniot vkus; 18 i }e gi gonam so me~, glad i pomor i }e gi predadam na zlo kaj site zemni carstva, za prokletstvo i u`as, za potsmev i navreda me|u site narodi, kade {to }e gi rasejam, 19 poradi toa {to ne gi slu{aa zborovite Moi, veli Gospod, {to gi pra}av do niv preku slugite Moi, prorocite, gi pra}av od rano utro, no ne poslu{avte, veli Gospod. 20 A vie, site izgnanici, {to ve prativ od Erusalim vo Vavilon, ~ujte go slovoto Gospodovo: 21 vaka veli Gospod Savaot, Bog Izrailev, za Ahav, sinot na Kolaja, i za Sedekija, sinot na Maaseja, koi vi prorokuvaat laga vo Moe ime: eve, Jas }e gi predadam vo racete na vavilonskiot car Navuhodonosor, i toj }e gi ubie pred o~ite va{i. 22 I site progoneti Judejci, koi se vo Vavilon, }e se nau~at od niv da kolnat: Da ti napravi Gospod, kako {to im napravi na Sedekija i na Ahav, koi vavilonskiot car gi izgore so ogan, 23 poradi toa {to vr{ea gnasni raboti vo Izrail: prequbodejstvuvaa so `enite na bli`nite svoi i vo Moe ime ka`uvaa laga, {to ne sum im zapovedal; Jas go znam toa i Sam sum svedok, veli Gospod.

18
34,17

19
26,5

20
31,10

23
15,15

bide{ me|u nadzornicite vo domot Gospodov, ta sekoj {to besnee i prorokuva, da go zatvori{ i da go stavi{ na klada. 27 Zo{to ne mu zabrani{ na Eremija od Anatot da prorokuva kaj vas? 28 Zaradi toa i do nas vo Vavilon isprati da ka`at: Ropstvoto }e trae dolgo - pravete ku}i i `ivejte vo niv, obrabotuvajte gi gradinite i jadete gi plodovite nivni. 29 Koga sve{tenikot Sofonija go pro~ita toa pismo na glas pred prorokot Eremija, 30 toga{ dojde slovo Gospodovo do Eremija: 31 Isprati, pa ka`i im na site izgnanici - vaka veli Gospod za [emaja od Nehelam - bidej}i [emaja prorokuva kaj vas, a Jas ne sum go pratil, i vi ka`uva la`na nade`, 32 zatoa, vaka veli Gospod: eve, }e go posetam [emaja od Nehelam i plemeto negovo; }e nema od nego ~ovek da `ivee me|u ovoj narod i nema da go vidi dobroto, {to }e mu go napravam na Mojot narod, veli Gospod - za{to toj zboruva za bunt protiv Gospod. Gospod }e gi izbavi Izrail i Juda Slovo Gospodovo {to dojde do Eremija 2 vaka veli Gospod, Bog Izrailev: zapi{i gi vo kniga site zborovi, {to ti gi ka`av. 3 Za{to, eve, idat dni, veli Gospod, koga }e go vratam od ropstvo Mojot narod, Izrail i Juda, veli Gospod; i povtorno }e gi dovedam vo zemjata, {to im ja dadov na predcite nivni, i tie }e ja vladeat. 4 A eve gi zborovite, {to gi izre~e Gospod za Izrail i za Juda. 5 Vaka veli Gospod: glas od smut i u`as slu{ame nie, a ne mir. 6 Pra{ajte i razmislete: ra|a li ma`? A zo{to gledam pri sekoj ~ovek racete da mu se na bedrata kako pri `ena, koga ra|a, i licata na site da im se bledi? 7 O, te{ko, golem e onoj den, nema sli~en na nego; toa e ma~no vreme za Jakov, no toj }e bide izbaven od nego.

27
32,7

31
29,9

32
17,6

30,3
29,14 32,37 Zah 10,10

7b
Dan 12,1 Otkr 16,18

30

Poraka za [emaja I na [emaja od Nehelam re~i mu: 25 vaka veli Gospod Savaot, Bog Izrailev: poradi toa {to vo svoe ime pra}a{e pisma do siot narod vo Erusalim i do sve{tenikot Sofonija, sin na Maaseja, i do site sve{tenici, velej}i: 26 Gospod te postavil za sve{tenik namesto sve{tenikot Jehojada, za da
24

1006
EREMIJA
8
3 Mojs 26,13 Is 14,25 Ez 34,27 Naum 1,13 Ps 106,14 8 I vo onoj den, veli Gospod Savaot, }e go zdrobam jaremot negov, {to mu e okolu vratot, i tvoite okovi }e gi raskinam; pa pove}e nema da slu`i na tu|inci, 9 tuku }e Mu slu`ite na svojot Gospod Bog i na carot svoj David, kogo {to }e im go izdignam. 10 I ti, slugo moj Jakove, ne boj se, veli Gospod, i ne pla{i se, Izrailu, za{to eve, Jas }e te izbavam tebe od zemjata dale~na i plemeto tvoe - od zemjata na ropstvoto; pa }e se vrati Jakov i }e `ivee spokojno i mirno i nema nikoj da go zapla{uva, 11 za{to Jas sum so tebe, veli Gospod, za da te izbavuvam: Jas napolno }e gi istrebam site narodi, me|u koi te progoniv, no tebe nema da te istrebam; }e te kaznam po merka, i nekaznet nema da te ostavam.

10
Is 44,2 42,11 Mih 4,4 Sof 3,13

11
1,8 Naum 1,9 5,10.18 2 Mojs 34,6-7 4 Mojs 14,18

12
10,19 Naum 3,19

13
46,11

14
4,30 Pla~ 1,2.19

Gospod }e gi izle~i Izrail i Judeja

12

Za{to taka veli Gospod: tvojata rana ne e izle~iva, bolkata ti e `estoka; 13 nikoj ne se gri`i za tvoeto delo, za 15 da ti ja izlekuva ranata; za tebe lek ne30,12 ma; 16 14 site prijateli tvoi te zaboravija, Is 20,4 Naum 3,10 ne te baraat, bidej}i Jas te udriv so neprijatelski udari, so `estoka kazna za 17 33,6 mnogute tvoi bezzakonija, bidej}i grevovite tvoi se namno`ija. 15 Zo{to vika{ poradi ranite svoi, od lutinata na tvojata bolest? Za mnogute tvoi bezzakonija ti go napraviv toa, za{to grevovite tvoi se namno`ija. 16 No site, {to te goltaat, }e bidat progoltani; i site tvoi neprijateli }e pojdat vo ropstvo, i tvoite pusto{nici }e bidat opusto{eni, i site tvoi graba~i }e gi predadam na grabe`. 17 ]e gi oblo`am i }e gi izlekuvam tvoite rani, veli Gospod. Tebe te narekuvaa otfrlen, velej}i: Eve go Sion, za kogo nikoj ne pra{uva.
Jov 19,11

smiluvam na nivnite `iveali{ta, i gradot pak }e bide izgraden na svojot rid, a i hramot }e bide obnoven, kako {to si be{e. 19 I }e se krene od niv blagodarnost i glas na veseli lu|e; i Jas }e gi razmno`am, i nema da se namaluvaat, pa }e gi proslavam, i nema da bidat ponizeni. 20 I sinovite negovi }e bidat kako porano, i sobranieto negovo }e stoi pred Mene, a }e gi kaznam site negovi ugnetuva~i. 21 I }e izleze od nego voda~, i vladetel negov }e proizleze od nego; i Jas }e go privle~am, pa }e dojde kaj Mene; za{to koj e toj {to sam od sebe pristapuva do Mene? - veli Gospod. 22 I vie }e bidete Moj narod, a Jas }e vi bidam Bog. 23 Eve, viorot na jarosta od Gospod doa|a, vior stra{en; }e padne vrz glavite na bezbo`nicite. 24 Plameniot gnev na Gospod nema da stivne, s# dodeka ne ja izvr{i i ne ja ispolni zamislata na srceto Svoe. Vo poslednite dni }e go razberete toa. Izrail }e Mu se vrati na Boga

18
Amos 9,11

19
3,16 29,6 3 Mojs 26,9 Ez 36,11.37 37,26

20
Is 1,26 25,12

21
5 Mojs 17,15 Zah 10,4

22
31,3 3 Mojs 26,12 5 Mojs 29,13 4 Car 11,17

23
5,32

24
Jn 13,7

31,1
31,33 32,38 Ez 11,20

Vo toa vreme, veli Gospod, Jas Os 2,15 }e im bidam Bog na site plemi3 wa izrailski, a tie }e bidat Moj narod. 5 Mojs 7,8 2 Taka veli Gospod: narodot, {to se 10,15 43,4 spasil od me~, najde milost vo pustina- Is Os 11,4 Mal 1,2 ta; odam da go uspokojam Izrail. Gospod }e go obnovi Izrail Oddaleku mi se javi Gospod i mi re~e: so ve~na qubov te zasakav i zatoa ostanav milostiv kon tebe. 4 Jas pak }e te krenam, i ti }e bide{ obnovena, devojko Izraileva, pa }e gi zeme{ timpanite svoi i }e izleze{ na sobor so onie {to igraat; 5 pak }e sadi{ loznici po samarjanskite viso~ini; lozarite, {to }e gi sadat, sami i }e se koristat od niv. 6 Za{to }e dojde den, koga stra`ata na Planinata Efremova }e izvika: Stanuvajte da se iska~ime na Sion pri na{iot Gospod Bog.
3

31

6
33,11 50,4-5 Tov 1,6

Spas za Izrail i Judeja Taka veli Gospod: eve, }e gi vratam zarobenite od {atorite na Jakov i }e se
18

1007
EREMIJA
7
Amos 6,1

8
3,18

9
31,18 50,4 Is 49,10 31,20 2 Mojs 4,22 Sir 36,17

10
15,7 Sir 18,13

11
2 Mojs 6,6 Is 49,25

12
Is 58,11

13
Ps 148,12 Is 35,10 Ps 29,11

15
Mt 2,18

16
Otkr 21,4 2 Let 15,7 Otkr 14,13

Izrail }e se vrati na svojata zemja 7 Bidej}i taka veli Gospod: pejte so radost za Jakov i voskliknuvajte pred glavata na narodite; razglasuvajte, slavete i ka`uvajte: go izbavi Gospod tvojot narod, ostatokot od Izrail! 8 Eve, Jas }e gi dovedam od severnata zemja i }e gi soberam od zemnite krai{ta, i slep i hrom, i bremena i rodilka, zaedno so niv - golemo mno`estvo }e se vrati ovde. 9 Tie otidoa so solzi, Jas, pak, }e gi vratam so uteha; }e gi povedam pokraj potoci so vodi, po ramen pat, po koj nema da se sopnuvaat; bidej}i Jas sum Otec na Izrail, i Efrem e Mojot prvoroden. 10 ^ujte go, narodi, slovoto Gospodovo i razglasete go po ostrovite dale~ni i ka`ete: Onoj {to go rasea Izrail, Toj i }e go sobere i }e go pazi kako {to go pravi toa pastirot so svoeto stado; 11 za{to Gospod }e go otkupi Jakov i }e go izbavi od racete na onoj, koj be{e posilen od nego. 12 I tie }e dojdat i }e se raduvaat na sionskite viso~ini, i }e se str~aat kon dobrata Gospodovi, kon p~enicata, vinoto i masloto, kon jagniwata i volovite; i du{ata nivna }e im bide kako gradina napoena so voda, i ve}e nema da se izma~uvaat. 13 Toga{ devojkata }e se raduva na oro, a i mladite i starite zaedno; i tagata nivna }e se pretvori vo radost, }e gi ute{am i }e gi zaraduvam po nivnata bolka. 14 I }e ja nahranam du{ata na sve{tenicite so mrsnotija, i Mojot narod }e se nasiti so Moite dobra, veli Gospod. Nade` od Gospod Taka veli Gospod: glas se slu{a vo Rama, piskot i gorko pla~ewe: Rahila pla~e za decata svoi i ne saka da se ute{i za niv, za{to gi nema. 16 Taka veli Gospod: zadr`ete go glasot svoj od pla~ewe i o~ite svoi - od solzi, za{to za trudot tvoj ima nagra15

da, veli Gospod, i tie }e se vratat od neprijatelskata zemja. 17 I nade` ima za tvojata idnina, veli Gospod, i tvoite sinovi }e se vratat vo predelite svoi. 18 Go slu{am Efrem kako pla~e: Ti me kazni, i jas sum kaznet kako neskroten junec; obrati me - i }e se obratam, za{to Ti si moj Gospod Bog. 19 Za{to bev zabluden, no se pokajav; otkako se obrativ, se udirav po bedrata; stanav posramen, stanav smuten, za{to go nosev sramot od mladosta svoja. 20 Zar Efrem ne e Mojot drag sin, ne e li toj dete sakano? Za{to, {tom }e po~nam da zboruvam za nego, sekoga{ se se}avam so qubov za nego; srceto Moe se raduva za nego; }e se smiluvam nad nego, veli Gospod. 21 Postavi si znaci po pati{tata, postavi si kupi{ta kamewa, zapomni go patot, po koj si vrvela; vra}aj se, devojko Izraileva, vra}aj se vo tie tvoi gradovi. 22 U{te li }e skita{, }erko otstapni~ke? Za{to Gospod }e napravi ne{to novo na zemjata: `enata }e go zaobikoli ma`ot. Gospod }e gi vrati Judejcite doma
23 Taka veli Gospod Savaot, Bog Izrailev: vo idninata, koga }e gi vratam robovite nivni, tie po zemjata na Juda i vo negovite gradovi }e go ka`uvaat ovoj zbor: Gospod neka te blagoslovi, `iveali{te na pravdata, sveta goro! 24 I }e se naseli vo nea Juda i site negovi gradovi zaedno, zemjodelcite i onie {to pasat stada. 25 Bidej}i Jas }e ja napojam izmorenata du{a i }e ja nasitam sekoja malaksana du{a. 26 Potoa se razbudiv i poglednav, i sonot mi be{e prijaten. 27 Ete, idat dni, veli Gospod, koga }e poseam vo domot Izrailev i vo domot na Juda seme ~ove~ko i seme od dobitok. 28 I kako {to bdeev nad niv, koga gi iskorenuvav i gi uni{tuvav, koga gi

17
29,11

18
3,21 31,9 15,19 17,14 Ps 79,3 Pla~ 5,21

19
22,21-22 32,30

20
31,3 Is 49,15 63,9 Pla~ 3,32

22
Is 41,20 48,7

23
50,7

25
Is 28,12 Ps 35,8 Mt 11,28

27
30,19

28
1,10

2 31,22. Mo`en e i sledniov prevod: opfati, ogradi. Zna~eweto vo originalot e nejasno.

1008
EREMIJA
30 razru{uvav, pogubuvav i povreduvav, ta5 Mojs 24,16 4 Car 14,6

ka }e bdeam nad niv, koga }e gi izdignuvam i nasaduvam, veli Gospod. 29 I toga{, nema da velat ve}e: Tat31 kovcite jadea kiselo grozje, a zabite na 2 Kor 3,6 Evr 9,15 decata nivni im fa}aat skomina. 30 No, sekoj umira poradi svoeto sop32 11,10 stveno bezzakonie; koj }e jade kiselo grozje, nemu zabite }e mu fa}aat skom33 ina. 7,23
32,38 Ez 36,28 Zah 8,8 31

Nov zavet so Izrail i Judeja Eve nastapuvaat dni, veli Gospod, i 34 }e sklu~am so domot Izrailev i so do24,7 50,20 mot na Juda nov zavet. Is 11,9 32 Ne onakov zavet, kakov {to sklu~iv Jn 6,45 so predcite nivni vo denot, koga gi fa35 tiv za race, za da gi izvedam od egipet32,18 1 Mojs 1,16 skata zemja; toj Moj zavet tie go naruAmos {ija, iako ostanav vo sojuz so niv, veli 5,8.27 Gospod. 33 No eve go zavetot, {to }e go sklu~am so domot Izrailev po onie dni, veli Gospod: }e go vlo`am Mojot zakon vnatre vo niv, i }e go napi{am vo srcata nivni, pa Jas }e im bidam Bog, a tie }e bidat Moj narod. 34 I nema pove}e da u~at eden drug, brat brata i da zboruvaat: Poznajte Go Gospoda, za{to site tie, od mal do golem, sami }e Me znaat, veli Gospod, bidej}i }e im gi prostam bezzakonijata nivni, i za grevovite nivni nema ve}e da se se}avam. 35 Taka veli Gospod, Koj go dade sonceto da sveti dewe, i im dade naredba na mese~inata i na yvezdite da svetat no}e, koj Go branuva moreto, koga branovite negovi bu~at; Gospod Savaot e imeto Negovo. 36 Ako tie naredbi prestanat da gi primenuvaat pred Mene, veli Gospod, toga{ i plemeto Izrailevo }e prestane da bide narod pred Mene zasekoga{. 37 Taka veli Gospod: ako mo`e da se izmeri neboto ugore i osnovite na zemjata da se ispitaat udolu, toga{ i Jas }e go otfrlam seto pleme izrailsko, za s# ona {to go pravea, veli Gospod. Erusalim }e bide obnoven
38 Eve, doa|aat dni, veli Gospod, koga gradot }e bide obnoven za slava na Gos-

pod, od kulata na Hananel do Agolnata 40 Joil 4,17 Porta, 39 i merkata na zemjata od ridot }e otide u{te pogore, tokmu do ridot Ga- 32,1 52,29 rev i }e svie kon Goa. 40 I celata dolina na trupovite i na pepelta, i celoto pole do potokot Kedron, do agolot na Kowskata Porta sprema istok, }e bide svetiwa Gospodova; nema da se iskorenuva i nema da se razru{uva doveka. Eremija kupuva niva Slovo Gospodovo {to dojde do Eremija vo desettata godina na judejskiot car Sedekija; taa godina be{e osumnaesettata godina na Navuhodonosor. 2 Toga{ vojskata na vavilonskiot car go opsaduva{e Erusalim, a prorokot Eremija be{e zatvoren vo stra`arnicata, {to se nao|a{e vo dvorecot na judejskiot car. 3 Judejskiot car Sedekija go zatvori tamu, otkako re~e: Zo{to prorokuva{ i veli{ - taka veli Gospod: eve, Jas }e go predadam ovoj grad vo racete na vavilonskiot car, i toj }e go prezeme; 4 i Sedekija, judejskiot car, nema da izbega od racete na Haldejcite, tuku bezdrugo }e bide predaden vo racete na vavilonskiot car, i }e zboruva so nego usta vo usta, i o~ite negovi }e gi vidat negovite o~i; 5 i toj }e go odvede Sedekija vo Vavilon, kade {to i }e ostane, dodeka ne go posetam, veli Gospod. Ako se borite protiv Haldejcite, nema da pobedite? 6 I re~e Eremija: takvo be{e slovoto Gospodovo do mene. 7 Eve, Anameil sinot na tvojot ~i~ko Selum, doa|a kaj tebe da ti ka`e: kupi ja nivata moja, {to se nao|a vo Anatot, za{to, spored rodbinskoto pravo, tebe ti se pa|a da ja kupi{. 8 I Anameil, sinot na mojot ~i~ko, dojde kaj mene, spored slovoto Gospodovo, vo stra`arnicata i mi re~e - kupi ja mojata niva vo Anatot, vo zemjata na Venijamin, za{to pravoto na nasledstvo e tvoe i kupovnoto pravo e tvoe: kupi ja. Toga{ razbrav deka toa be{e slovo Gospodovo.

32

1009
EREMIJA
11
32,44 9 I ja kupiv od Anameil, sinot na mojot ~i~ko, nivata vo Anatot, i mu ja plativ cenata: sedum {ekeli i deset par~iwa srebro. 10 I napraviv dogovor, mu udriv pe~at, povikav potoa svedoci i srebroto go izmeriv na vaga. 11 Pa ja zedov potvrdata za kupoproda`ba, zape~atena spored zakonot, i naredbata, i otvorenata kopija 12 i mu ja dadov potvrdata za kupuvawe na Varuh, sinot na Nerija, sin na Mahseja, pred o~ite na Anameil, sinot na mojot ~i~ko, i pred o~ite na svedocite, koi go potpi{aa toj kupoproda`en dogovor pred o~ite na site Judejci, {to sedea vo stra`arnicata; 13 i mu zapovedav na Varuh vo nivno prisustvo; 14 vaka veli Gospod Savaot, Bog Izrailev - zemi ja ovaa kniga, dogovorov za kupoproda`ba, koj e zape~aten i ovaa otvorena kniga, i stavi gi vo glinen sad, za da ostanat tamu dolgo vreme. 15 Za{to, taka veli Gospod Savaot, Bog Izrailev: vo ovaa zemja pak }e se kupuvaat ku}i, nivi i lozja.

12
51,59

15
32,43

17
32,27 Mt 19,26

18
20,11 33,2 Is 54,5

19
16,17 17,10 Jov 34,11 Izreki 5,21

20
Dela 7,36

so silna raka i krenata desnica i so golem strav. 22 I im ja dade ovaa zemja, koja so kletva im ja be{e vetil na predcite nivni deka }e im dade{, zemja, kade {to te~e med i mleko. 23 Tie vlegoa i ja prisvoija, no ne go slu{aa glasot Tvoj i ne odea po zakonot Tvoj, ne vr{ea {to im be{e zapovedal Ti da pravat, pa poradi toa Ti go isprati vrz niv sevo ova zlo. 24 Eve, nasipite dojdoa do gradot, za da go prezemat; i od me~, glad i pomor gradot }e se predade vo racete na Haldejcite, koi se borat protiv nego; s# {to re~e Ti, se ispolnuva, i, eve, Ti go gleda{ toa. 25 Ti, Gospodi Bo`e, mi re~e: kupi si niva za pari i povikaj svedoci, iako gradot se predava vo racete na Haldejcite.
26

23
Neem 9,30

27
4 Mojs 16,22 1 Mojs 18,14 Zah 8,6

29
19,13

31
7,20 4 Car 17,18.23 23,27

Bo`ja objava za nivata I dojde slovo Gospodovo do Eremi-

ja:
27 Eve, Jas sum Gospod, Bog na sekoe telo; ima li ne{to, {to ne e mo`no za Mene? 28 Zatoa, vaka veli Gospod: eve, Jas go predavam ovoj grad vo racete na Haldejcite i vo racete na vavilonskiot car Navuhodonosor, i toj }e go prezeme, 29 i }e vlezat Haldejcite, {to go opsaduvaat ovoj grad, }e go zapalat gradot so ogan i }e go izgorat nego i ku}ite, pod ~ii strei se voznesuvalo kadewe na Vaal i se izvr{uval preliv na tu|i bogovi, za da Me razgnevuvaat. 30 Za{to sinovite Izrailevi i sinovite Judini u{te od mladosta svoja samo zlo vr{ea pred o~ite Moi; sinovite Izrailevi Me razgnevuvaa so delata na racete svoi, veli Gospod. 31 I kako samo zaradi Mojot gnev i zaradi Mojata jarost da postoe{e ovoj grad od denot na negovoto osnovawe pa s# do denes, za da go otfrlam od liceto Svoe, 32 za seto zlo na sinovite Izrailevi i na sinovite Judini, koi, za da Me razgnevuvaat, go pravea tie - carevite nivni, knezovite nivni, sve{tenicite niv-

Eremija Mu se obra}a na Gospod I otkako mu ja predadov na Nirieviot sin Varuh kupoproda`nata potvrda, jas Mu se pomoliv na Gospod: 17 O, Gospodi Bo`e, Ti go sozdade neboto i zemjata so silata Tvoja golema i so krenata raka; za Tebe ne postoi ni{to nevozmo`no; 18 Ti poka`uva{ milost na iljadnici i za grevovite na tatkovcite nivni im otpla}a{ na decata nivni po niv: Bo`e Veliki, Silni, na Kogo imeto Mu e Gospod Savaot. 19 Golem po mudrost i silen spored delata, ^ii o~i se otvoreni vrz site pati{ta na sinovite ~ove~ki, za da otplatuva sekomu spored pati{tata negovi i spored plodovite na delata negovi, 20 Koj izvr{i ~udesa i poka`a znaci vo zemjata egipetska, a izvr{uva{ i do denes vo Izrail i me|u site lu|e, i si sozdade ime, kako vo onoj den, 21 pa go izvede Tvojot narod Izrail od zemjata egipetska so znaci i ~udesa,
16

1010
EREMIJA
33 ni, prorocite nivni, lu|eto na Juda i
2,27 5,3 15,6

34
34,15 5 Mojs 12,5.11 Varuh 2,26

35
3 Mojs 18,21

38
11,4 Ez 37,23.27

39
24,7

40
29,11.32 50,5

41
2,21 Sof 3,17

42
31,28

43
32,15 33,10

44
29,14 32,10

`itelite na Erusalim. 33 Pa Mi go svrtea grbot, namesto liceto i, koga gi u~ev, gi u~ev od rano utro, no tie ne sakaa da primaat pouka, 34 i vo domot, vo koj se priziva imeto Moe, gi postavija svoite gnasni raboti i go oskvernija. 35 Vo dolinata na Hinomovite sinovi izgradija pagansko svetili{te na Vaal, za da gi preveduvaat niz ogan sinovite svoi i }erkite svoi vo ~est na Moloh, {to ne sum im zapovedal, i na um ne mi idelo deka tie }e gi vr{at tie gnasni raboti, voveduvaj}i go Juda vo grev. 36 No sega, vaka veli Gospod, Bog Izrailev, za ovoj grad, za koj vie velite: So me~, glad i pomor se predava vo racete na vavilonskiot car, 37 eve, Jas }e gi soberam od site strani, vo koi bev gi raseal vo gnevot Svoj, vo jarosta Svoja i vo golemoto negoduvawe, pa }e gi vratam na ova mesto i }e im dozvolam da `iveat bezopasno. 38 Tie }e bidat Moj narod, i Jas }e im bidam Bog. 39 I }e im dadam edno srce i eden pat, za da se pla{at od Mene vo tekot na siot svoj `ivot, za nivno dobro i za dobroto na decata nivni po niv. 40 Pa }e sklu~am so niv ve~en zavet, spored koj nema da se odvratam od niv i }e im pravam dobrini, i }e vlo`am vo srcata nivni strav od Mene, za da ne se odmetnuvaat od Mene. 41 I }e se raduvam za niv, pravej}i im dobro, i }e gi zasadam cvrsto na ovaa zemja - od s# srce i od seta du{a. 42 Za{to vaka veli Gospod: kako {to go isprativ ova golemo zlo vrz onoj narod, taka }e ispratam vrz niv sekakvo dobro {to go izrekov za niv. 43 I tie }e kupuvaat nivi vo ovaa zemja, za koja velat: Toa e pustina, bez lu|e, bez dobitok; taa e predadena vo racete na Haldejcite; 44 }e kupuvaat nivi za pari, }e potpi{uvaat kupoproda`ni dogovori, }e gi zape~atuvaat i }e povikuvaat svedoci vo zemjata na Venijamin, vo erusalimskata okolina i vo gradovite na Juda, vo planinskite gradovi, vo gradovite

na poleto i vo ju`nite gradovi; bidej}i 33,1 }e gi vratam zarobenite nivni, veli 32,2.8.12 37,21 Gospod.
2

Zemjata }e mu bide vratena na narodot I vtorpat dojde slovo Gospodovo do Eremija, koga toj be{e zatvoren vo stra`arnicata 2 vaka veli Gospod, Koj ja sozdade zemjata, Gospod, Koj ja uredi i zacvrsti, Komu imeto Mu e Jahve: 3 povikaj kon Mene, i Jas }e ti odgovoram, }e ti poka`am ne{to golemo i nedostapno, ne{to, {to ne go znae{. 4 Za{to, taka veli Gospod, Bog Izrailev, za ku}ite na ovoj grad i za ku}ite na judejskite carevi, {to }e se urnat za nasipi i za borbi. 5 Onie, {to dojdoa da se borat protiv Haldejcite, za da gi ispolnat domovite so trupovi na lu|e, koi Jas vo Svojot gnev i vo jarosta Svoja }e gi pogubam i poradi ~ie bezzakonie Jas go sokriv liceto od toj grad. 6 Eve, Jas }e gi izlekuvam, }e gi iscelam i }e im otkrijam izobilie i vistinski mir, 7 }e gi vratam zarobenite na Juda i zarobenite na Izrail i }e gi zacvrstam kako porano, 8 }e gi is~istam od sekoe nivno bezzakonie, so koe zgre{ija pred Mene, i }e im gi prostam site nivni grevovi, so koi se ogre{ija pred Mene i otstapija od Mene. 9 I Erusalim }e bide za Mene radosno ime, pohvala i ~est, pred site zemni narodi, {to }e ~ujat za site dobra, kakvi {to }e im davam i }e se upla{at i }e zatreperat od site dobra i od sekakov blagoslov, {to }e im go dadam. 10 Taka veli Gospod: na ova mesto za koe vie velite - Toa e pusto, bez lu|e i bez dobitok, vo judejskite gradovi i vo erusalimskite ulici, koi se pusti, bez lu|e, bez `iteli, bez dobitok, 11 pak }e se slu{a glas od radost i glas od veselba, glas na mlado`enec i glas na nevesta, glas na onie {to velat: Slavete Go Gospod Savaot, za{to e blag Gospod, za{to milosta Negova e

46,18 Amos 9,6

33

3
29,12 Ps 49,15 Is 48,6

5
32,31 5 Mojs 31,17

6
3,22 8,22 30,17 33,11.16

8
31,34 Ez 36,25

9
13,11 Sof 3,20

10
32,43 33,12

11
7,34 2 Let 5,13 29,31 1 Mak 4,24

1011
EREMIJA
13 ve~na, i glas na onie {to prinesuvaat
32,44

14
29,10

16
Is 1,26 Os 1,10 Varuh 5,4 Mt 5,48

20
31,36

21
Ps 88,34 Sir 45, 24-25

22
15,8 30,19

blagodarstvena `rtva vo domot Gospodov; bidej}i Jas }e gi vratam zarobenite od ovaa zemja vo nivnata porane{na sostojba, veli Gospod. 12 Taka veli Gospod Savaot: vo ova mesto, koe e pusto - bez lu|e, bez dobitok, i vo site negovi gradovi pak }e ima `iveali{ta na pastiri, {to }e gi doveduvaat stadata svoi na odmor. 13 Vo planinskite gradovi, vo gradovite po poleto i vo ju`nite gradovi, vo zemjata na Venijamin, vo erusalimskite predgradija i vo gradovite Judini pak }e vrvat stada pod rakata na onoj {to }e gi prebrojuva, veli Gospod. Dobri objavi od Gospod Eve nastapuvaat dni, veli Gospod, koga }e go ispolnam ova dobro slovo, {to go izrekov za domot Izrailev i za domot na Juda. 15 Vo tie dni i vo toa vreme }e blagoslovam na David da mu izraste fidanka na pravdata, i Toj }e izvr{i sud i pravda na zemjata. 16 Vo tie dni Juda }e bide spasen, i Erusalim }e `ivee bezopasno i }e Mu stavat ime: Gospod e na{a pravda! 17 Za{to, taka veli Gospod: nema da snema ma` pri David, {to ne }e sedi na prestolot vo domot Izrailev, 18 i kaj levitskite prinesuva~i na `rtvi nema da snema pred liceto Moe ~ovek, koj preku site dni nema da voznesuva sepalenica, da izgoruva prinosi i da prinesuva `rtvi. 19 I dojde slovo Gospodovo do Eremija 20 vaka veli Gospod: ako mo`ete da go razru{ite zavetot Moj so denot i zavetot Moj so no}ta, taka {to denot i no}ta da ne se smenuvaat vo opredelenoto vreme, 21 toga{ }e mo`ete da go razru{ite i zavetot Moj so Mojot sluga David, taka {to da nema kaj nego sin, {to }e caruva na negoviot prestol, a isto taka i so levitite - sve{tenici, slu`iteli Moi. 22 Kako {to e nebesnata vojska bezbrojna, i pesokot morski neizbroiv, ta14

ka }e se razmno`i plemeto na Mojot sluga David i na levitite koi Mi slu`at. 23 I dojde slovo Gospodovo do Eremija: 24 zar ne gleda{ deka ovoj narod veli - Dvete plemiwa, koi Gospod gi izbra, Toj gi otfrli, i so toa tie go preziraat Mojot narod kako ve}e da ne e narod Moj pred o~ite nivni? 25 Taka veli Gospod: da ne bev go utvrdil zavetot Moj so denot i no}ta i naredbite na neboto i na zemjata, 26 toga{ i plemeto na Jakov i na Mojot sluga David, }e go otfrlev, za da ne zemaat ve}e od negovoto pleme vladeteli, za plemeto na Avraam, i Isak, i Jakov, bidej}i }e gi vratam nivnite zarobeni i }e gi pomiluvam. Eremija go predupreduva carot Sedekija Slovo {to dojde do Eremija od Gospod, koga vavilonskiot car Navuhodonosor, seta vojska negova, site zemni carstva, {to bea pod negova vlast, i site narodi se borea protiv Erusalim i protiv site negovi gradovi 2 Taka veli Gospod Bog Izrailev: odi, ka`i mu na judejskiot car Sedekija i re~i mu - vaka veli Gospod: eve, Jas }e go predadam ovoj grad vo racete na vavilonskiot car, i toj }e go izgori so ogan; 3 i ti nema da izbega{ od racete negovi, tuku }e bide{ faten i predaden vo racete negovi i o~ite tvoi }e gi vidat o~ite na vavilonskiot car, i ustata negova }e $ zboruva na tvojata usta, pa }e pojde{ vo Vavilon. 4 Islu{aj go slovoto Gospodovo, care judejski, Sedekija. Vaka veli Gospod za tebe - ti nema da umre{ od me~; 5 }e umre{ vo mir, kako i predcite tvoi, carevite porane{ni, koi bea pred tebe i za koi pri pogrebenieto gorea blagoprijatni mirisi, taka }e gorat i za tebe i }e te ispla~at - O, gospodare! za{to Jas go rekov ovoj zbor, veli Gospod.

24
50,4

25
33,20

26
29,14 33,7.11 31,20

34,1
49,13

2
35,13

34

1012
EREMIJA
6 Prorokot Eremija mu gi ka`a site ovie zborovi na judejskior car Sedekija 14 vo Erusalim; 7 a vojskata na carot vavilonski udi5 Mojs 15,12 ra{e na Erusalim i protiv site judej4 Car 4,1 ski gradovi, koi u{te se dr`ea, protiv 15 Laki{ i Azeka; bidej}i od judejskite 7,10.12 3 Car 8,43 gradovi samo tie ostanaa pocvrsti. Neem 5,8

16
3 Mojs 19,12 8

Narodot go kr{i dogovorot Slovo Gospodovo {to dojde do Eremija, otkako carot Sedekija sklu~i dogovor so siot narod, {to be{e vo Erusalim, za da proglasat sloboda, 9 pa sekoj da go pu{ti svojot rob na sloboda i robinkata, Evrein i Evrejka, taka {to nikoj od niv da ne go dr`i vo ropstvo Judeecot, bratot svoj. 10 I poslu{aa site knezovi i siot narod, {to bea pristapile kon zavetot, taka {to sekoj da go otpu{ti na sloboda svojot rob i sekoj - robinkata svoja, pa vo idnina da ne gi dr`at kako robovi; poslu{aa i gi otpu{tija. 11 No potoa, otkako razmislija, po~naa da gi vra}aat robovite i robinkite, {to bea gi pu{tile na sloboda, i gi prinudija pak da bidat robovi i robinki. 12 I dojde slovo Gospodovo do Eremija: 13 taka veli Gospod, Bog Izrailev: Jas sklu~iv zavet so va{ite predci, koga gi izvedov od egipetskata zemja i od domot na ropstvoto, pa rekov 14 Na krajot od sedmata godina otpu{taj go bratot svoj Evrein, koj ti se prodal; neka ti raboti {est godini, a potoa otpu{ti go otkaj tebe na sloboda. No predcite va{i ne go priklonija uvoto svoe i ne Me poslu{aa. 15 Vie sega se povrativte i postapivte spravedlivo pred o~ite Moi, {to mu objavivte sekoj od vas na bli`niot svoj sloboda, i sklu~ivte pred Mene zavet vo domot, nad koj se prizovuva imeto Moe; 16 no otposle se predomislivte i go obes~estivte imeto Moe, pa gi zedovte nazad sekoj svojot rob i sekoj svojata robinka, koi bevte gi pu{tile na sloboda, komu kade mu be{e ugodno, i gi

prinudivte sega pak da vi bidat robovi 17 15,4 i robinki. 17 Zatoa, vaka veli Gospod: vie ne Me 20 poslu{avte da objavite sloboda na bra- 7,33 5 Mojs tot svoj i na bli`niot svoj; zatoa, eve, 28,26 Jas, veli Gospod, vi objavuvam sloboda 22 za da bidete predadeni na me~, pomor i 32,2.24 glad i }e ve predadam na poruga pred 37,8 site carevi zemni; 18 i }e gi predadam onie, {to go prestapija zavetot Moj i ne gi ispolnija zborovite na zavetot, {to go sklu~ija pred liceto Moe, otkako presekoa tele na dve polovini i minaa me|u rase~enite delovi, 19 judejskite knezovi i erusalimskite knezovi, dvorjanite i sve{tenicite i siot narod na zemjata, koj mina me|u rase~enite delovi na teleto, 20 }e gi predadam vo racete na neprijatelite nivni i vo racete na onie, koi ja baraat du{ata nivna, a trupovite nivni }e bidat hrana za pticite nebeski i za yverovite zemni. 21 I Sedekija, carot judejski, i knezovite negovi }e gi predadam vo racete na neprijatelite nivni i vo racete na onie, koi ja sakaat du{ata nivna, i vo racete na vojskata na vavilonskiot car, koja otstapi od vas. 22 Eve, Jas }e zapovedam, veli Gospod, i }e gi vratam kon ovoj grad i tie }e go napadnat, }e go prezemat i }e go izgorat so ogan, i gradovite na Judeja }e gi napravam pustina bez lu|e. Lekcija od Rihavovci Slovo od Gospod, upateno do Eremija vo dnite na judejskiot car Joakim, sin Jo{iev: 2 odi vo domot na Rihavovci, pozboruvaj so niv i dovedi gi vo domot Gospodov, vo edna od sobite i daj im da pijat vino. 3 Jas go povedov Jaazanija, sinot na Eremija, sin Havaciniev, i bratot negov, site sinovi negovi i siot dom na Rihavovci, 4. pa gi dovedov vo domot Gospodov, vo sobata na sinovite na Hanan, sin Igdaliev, ~ovek Bo`ji, koja se nao|a do sobata na knezovite, a nad sobata na Ma-

35

1013
EREMIJA
35,9 asejahu, sin Selumov, stra`ar pri vle1 Let 29,15 Evr 11,13 1 Ptr 2,11

zot. 5 I postaviv pred sinovite od domot 15 na Rihavovci polni grnci so vino i 18,11 ~a{i, pa im rekov: Pijte vino! 6 No tie rekoa: Nie vino ne pieme, 25,6 36,3 5 Mojs 6,14 bidej}i na{iot tatko Jonadav, sin na 4 Car Rihav, ni zapovedal, velej}i - vino ne 17,13.22 pijte ni vie, nitu decata va{i doveka; 7 i ku}i ne pravete, i semiwa nemojte da seete, loza ne sadete; takvi raboti da nema kaj vas, tuku preku site denovi na `ivotot svoj `ivejte vo {atori, za da po`iveete dolgo na ovaa zemja, kade {to ste tu|inci.' 8 I nie go poslu{avme glasot na na{iot tatko Jonadav, sin Rihavov, vo s#, {to ni zapoveda - da ne pieme vino vo tekot na site na{i dni, nie i `enite na{i, sinovite na{i i }erkite na{i, 9 i da ne pravime ku}i za na{e `iveewe; i, ete, nie nemame ni lozja, ni nivi, nitu gradini, 10 tuku `iveeme vo {atori i vo s# se pokoruvame i go vr{ime seto ona, {to ni zapoveda na{iot tatko Jonadav. 11 A koga vavilonskiot car Navuhodonosor dojde vo ovaa zemja, nie si rekovme: da si odime, da pojdeme vo Erusalim pred haldejskata vojska i pred aramejskata vojska, i, eve, nie `iveeme vo Erusalim. 12 I dojde slovo Gospodovo do Eremija: 13 vaka veli Gospod Savaot, Bog Izrailev: odi, ka`i im na lu|eto Judini i na `itelite erusalimski - zar nema da izvle~ete pouka od ova za sebe, pa da gi poslu{ate zborovite Moi, veli Gospod. 14 Se ispolnuvaat zborovite na Jonadav, sinot Rihavov, koj im zapoveda na sinovite svoi da ne pijat vino, i tie do den denes ne pijat, bidej}i mu se pokoruvaat na zavetot {to mu go dale na svojot tatko; Jas, pak, postojano vi zboruvav od rano utro, a vie ne Me poslu{avte. 15 Gi ispra}av Jas kaj vas site Moi slugi - prorocite gi pra}av od rano utro, i velev - povratete se sekoj od svojot lo{ pat i ispravete go povedenieto svoe i ne odete po drugi bogovi, za da

im slu`ite, pa }e `iveete vo ovaa zem- 19 ja, koja vi ja dadov vam i na tatkovcite 7,10 15,19 va{i; no vie ne go priklonivte uvoto i ne Me poslu{avte. 16 Bidej}i sinovite na Jonadav, sinot 36,2 30,2 Rihavov, ja ispolnuvaat zapovedta na 51,60 svojot tatko, {to be{e im ja dal, a ovoj 3 narod Moj Mene ne Me slu{a, 35,15 17 zatoa, vaka veli Gospod, Bog Sava- 36,7 ot, Bog Izrailev - eve, Jas }e go ispra- Sof 2,3 tam vrz Judeja i vrz site `iteli erusalimski seto ova zlo, {to go izrekov vrz niv, za{to Jas im zboruvav, a tie ne slu{aa, im vikav, a tie ne odgovaraa. Vetuvawe za Rihavovci A na semejstvoto Rihavovci, Eremija im re~e - vaka veli Gospod Savaot, Bog Izrailev: bidej}i go poslu{avte zavetot na va{iot tatko Jonadav i gi pazite site negovi zapovedi i vo s# postapuvate, kako {to vi zapovedal, 19 zatoa, vaka veli Gospod Savaot, Bog Izrailev - nikoga{ nema da nedostiga od Jonadav, sinot Rihavov, ~ovek koj }e stoi pred liceto Moe vo site dni. Proro{tvata na Eremija se palat Vo ~etvrtata godina na judejskiot car Joakim, sinot Jo{iev, dojde ova slovo Gospodovo do Eremija: 2 Zemi si kniga i napi{i gi vo nea site zborovi, {to ti gi ka`av za Izrail, za Juda i za site narodi od onoj den, otkako po~nav da ti ka`uvam, od dnite na Jo{ija pa do denes; 3 mo`ebi domot Judin }e ~ue za site nesre}i {to mislam da mu gi napravam, pa tie da se povratat sekoj od svojot lo{ pat, i Jas da im ja prostam nepravdata nivna i grevovite nivni. 4 I go povika Eremija Varuh, sinot Niriev, i gi napi{a Varuh vo kniga kako svitok od ustata na Eremija site Gospodovi zborovi, {to mu gi be{e ka`al Toj. 5 Toga{ Eremija mu zapoveda na Varuh i mu re~e: Jas sum zatvoren i ne mo`am da pojdam vo domot Gospodov; 6 zatoa odi i pro~itaj gi ti od svitokot zapi{anite zborovi Gospodovi od mojata usta glasno pred narodot vo do18

36

1014
EREMIJA
7 mot Gospodov, vo denot na postot, pro17 I go pra{aa Varuh: A ka`i ni ti 24 kako gi napi{a site ovie zborovi od us- 2,19 5,22 tata negova? 36,16 18 I im odgovori Varuh: Toj mi gi iz29 govori so ustata svoja site ovie zboro- 9,9 vi, jas, pak, gi zapi{av so mastilo vo 11,23 ovoj kni`en svitok. 19 Toga{ knezovite mu rekoa na Varuh: Odi i sokrij se, ti i Eremija, pa nikoj da ne znae, kade ste. 20 I otidoa kaj carot vo dvorecot, a svitokot go ostavija vo sobata na Eli{ama, pisarot carev; pa mu gi raska`aa glasno pred carot site tie zborovi. 21 Carot go isprati Jehudi da go donese svitokot, i toj go zede od sobata na Eli{ama, pisarot carev; i go pro~ita Jehudi glasno pred carot i glasno pred site knezovi, {to stoeja okolu carot. 22 Vo toa vreme, vo devettiot mesec, carot prestojuva{e vo zimskiot dvorec i pred nego ima{e ogan so razgoren jaglen. 23 [tom Jehudi }e pro~ita{e dva tri paragrafa, carot gi se~e{e so pisarskoto no`e i eden po eden gi frla{e vo oganot, s# dodeka ne be{e uni{ten celiot svitok vo ognot, {to gore{e. 24 Ne se upla{ija i ne gi raskinaa oblekite svoi ni carot, nitu slugite negovi, koi gi ~uja site zborovi. 25 Iako Elnatan, Delaja i Gemarija go molea carot da ne go gori svitokot, toj ne gi poslu{a. 26 I carot mu zapoveda na careviot sin Jerahmeel, i na Seraja, sinot Azriilov, i na [elemija, sinot Avdeelov, da gi fatat pisarot Varuh i prorokot Eremija, no Gospod gi sokri.

~itaj gi glasno i pred site Judejci, {to se dojdeni od gradovite svoi; 10 7 mo`ebi, tie }e upatat smirena mol4 Car 21,5 ba pred liceto Gospodovo i }e se povra2 Let 20,5 tat sekoj od svojot lo{ pat; za{to go16 lem e gnevot i negoduvaweto, {to Gos36,24 pod go izre~e protiv ovoj narod. 8 Varuh, sinot na Nerija, napravi s#, kako {to mu zapoveda prorokot Eremija - i gi pro~ita od svitokot vo domot Gospodov, zapi{anite zborovi Gospodovi. 9 Vo pettata godina na judejskiot car Joakim, sinot Jo{iev, vo devettiot mesec, objavija pred liceto Gospodovo post za siot narod erusalimski i za siot narod, {to be{e do{ol od judejskite gradovi vo Erusalim. 10 I Varuh gi pro~ita glasno pred siot narod zapi{anite vo svitokot Eremievi zborovi vo domot Gospodov, vo sobata na pisarot Gemarija, sin Safanov, vo gorniot dvor pri vlezot na novite porti od domot Gospodov. 11 Mihej, sinot na Gemarija, Safanov sin, gi ~u site Gospodovi zborovi, zapi{ani vo svitokot, 12 i sleze vo domot na carot, vo sobata na careviot pisar, a toa, tamu sedea site knezovi: Eli{ama, pisarot carev, Delaja, sinot [emaev, Elnatan, sinot Ahborov, Gemarija, sinot Safanov, Sedekija, sinot Hananiev, i site knezovi. 13 I im gi ka`a Mihej site zborovi, {to gi ~u, koga Varuh go ~ita{e svitokot glasno pred narodot. 14 Toga{ site knezovi go pratija kaj Varuh Jehudi, sinot na Netanija, sin [elemiev, sin Ku{iev, da mu ka`e: Zemi go v raka svitokot, {to go ~ita{e glasno pred narodot, pa dojdi! I go zede Varuh, sinot Niriev, svitokot v raka i otide kaj niv. 15 Tie mu rekoa: Sedni i pro~itaj ni go glasno! I Varuh im go pro~ita glasno. 16 Koga gi islu{aa site zborovi, so u`as se pogledaa pome|u sebe i mu rekoa na Varuh: Nie }e mu gi ka`eme na carot site ovie zborovi.

36,3 42,18

Vtor proro~ki zapis od Eremija I dojde slovo Gospodovo do Eremija, otkako carot go izgore svitokot i zborovite, {to be{e gi zapi{al Varuh od ustata na Eremija, i mu be{e re~eno: 28 Zemi si pak drug svitok i napi{i gi vo nego site porane{ni zborovi, {to bea vo prviot svitok, koi judejskiot car Joakim gi izgore; 29 a na judejskiot car Joakim ka`i mu - vaka veli Gospod: ti go izgore svitokot, za{to re~e - bidej}i napi{a vo ne27

1015
EREMIJA
30 go: Bezdrugo }e dojde vavilonskiot car
8,2 Varuh 2,25

i }e ja razori ovaa zemja i }e gi istrebi vo nea lu|eto i dobitokot, 31 30 poradi toa, veli Gospod za judejski35,17 ot car Joakim: }e nema od nego ~ovek {to }e sedi na Davidoviot prestol, i 37,3 trupot negov }e bide frlen na dnevni7,16 ot pripek i na no}niot stud. 42,2 31 Pa }e go kaznam nego, i plemeto ne3 Car 13,6 4 Car 19,4 govo, i slugite negovi za nepravdite 7 nivni, i }e go ispratam vrz niv i vrz 21,2 erusalimskite `iteli, i vrz lu|eto na 32,2.24 Juda, seto ona zlo, {to go iska`av vrz niv, a tie ne poslu{aa. 32 I zede Eremija drug svitok i mu go dade na pisarot Varuh, sinot Niriev, i toj gi napi{a vo nego od ustata na Eremija site zborovi od onoj svitok, {to go izgore vo ogan judejskiot car Joakim; a dodade kon niv i u{te mnogu drugi zborovi sli~ni na niv. Carot Sedekija bara od Eremija da se moli Namesto Konija, sinot Joakimov, caruva{e Sedekija, sinot Jo{iev, kogo vavilonskiot car Navuhodonosor go postavi za car vo judejskata zemja. 2 Ni toj, ni slugite negovi, nitu, pak, narodot od zemjata ne gi poslu{aa zborovite na Gospod, koi Toj im gi ka`a preku prorokot Eremija. 3 Carot Sedekija gi isprati Jehuhal, sinot [elemiev, i sve{tenikot Sofonija, sin Maaseev, kaj prorokot Eremija da ka`at: Pomoli se za nas na na{iot Gospod Bog. 4 Eremija toga{ s# u{te slobodno vleguva{e i izleguva{e pred narodot, bidej}i u{te ne bea go zatvorile vo temnica. 5 Vo me|uvreme faraonovata vojska izleze od Egipet, i Haldejcite koi go opsednuvaa Erusalim, {tom razbraa za toa, otidoa od Erusalim. 6 I dojde slovo Gospodovo do prorokot Eremija: 7 vaka veli Gospod, Bog Izrailev - ka`ete mu na judejskiot car, koj ve isprati do mene da me pra{ate: eve, vojskata

na faraonot, {to vi dojde na pomo{, }e 12 32,8 se vrati vo zemjata svoja, vo Egipet; 8 a Haldejcite pak }e dojdat i }e se borat protiv ovoj grad, }e go prezemat i }e go izgorat so ogan. 9 Taka veli Gospod - ne la`ete se, velej}i si vo sebe: Bezdrugo }e si otidat Haldejcite od nas, za{to nema da si otidat; 10 duri i da bevte ja razbile seta vojska na Haldejcite, koi vojuvaat protiv vas, i da ostanea kaj vas samo ranetite, toga{ i tie bi stanale, sekoj od {atorot svoj i bi go izgorele ovoj grad so ogan. Eremija go zatvoraat I vo toa vreme, koga haldejskata vojska se oddale~i od Erusalim, poradi faraonovata vojska, 12 Eremija trgna od Erusalim, pa dojde vo zemjata na Venijamin, sokrivaj}i se od narodot. 13 A koga be{e pred portata Venijaminova, tamo{niot upravitel na stra`ata, po ime Irija, sin [elemiev, sin Hananiev, go zadr`a prorokot Eremija i re~e: Ti saka{ da pobegne{ kaj Haldejcite, zar ne? 14 Eremija odgovori - Laga e toa; ne sakam da begam kaj Haldejcite. No Irija ne go poslu{a, go fati Eremija i go odvede kaj knezovite. 15 Knezovite se razgnevija na Eremija, go tepaa i go zatvorija vo temnica, vo ku}ata na pisarot Jonatan, bidej}i ja bea napravile zatvor. 16 Eremija vleze vo temnicata i vo vizbata, i tamu ostana dolgo vreme. 17 Carot Sedekija isprati po nego i go dovedoa. I go pra{a carot vo svojot dom tajno, velej}i: Nema li slovo od Gospod? Eremija odgovori: Ima, i dodade: ]e bide{ predaden vo racete na vavilonskiot car. 18 Toga{ Eremija mu re~e na carot Sedekija: [to zgre{iv pred tebe, pred slugite tvoi i pred ovoj narod, pa me frlivte vo temnica? 19 I kade se va{ite proroci, koi vi prorokuvaa, ka`uvaj}i: Vavilonskiot
11

37

1016
EREMIJA
21 car nema da dojde protiv vas i protiv
8 Pa izleze Avdemeleh od carskiot 13 38,28 dom i mu re~e na carot: 9 Gospodare moj, care, lo{o ti na- 16 pravija onie lu|e {to taka postapija so 4,2 16,14 prorokot Eremija, kogo go frlija vo ja- 44,26 mata; toj }e umre tamu od glad, za{to vo gradot ve}e nema leb. 10 Carot mu zapoveda na Avdemeleh Etiopjanecot i re~e: Zemi so sebe odovde triesetina lu|e i izvle~i go prorokot Eremija od jamata, dodeka u{te ne umrel! 11 Avdemeleh zede so sebe lu|e i vleze vo carskiot dom, vo podzemjeto, i zede ottamu iznoseni ali{ta, stari krpi, pa gi spu{ti so ja`e vo jamata kaj Eremija. 12 I mu re~e Avdemeleh Etiopjanecot na Eremija: Stavi gi tie vetvi ali{ta i krpite pod mi{kite na racete svoi, pod ja`eto. I Eremija napravi taka. 13 Pa go povlekoa Eremija so ja`eto i go izvlekoa od jamata. I ostana Eremija vo stra`arnicata.

ovaa zemja?' 20 A sega, ~uj, gospodare moj, care, 38,2 slu{ni ja molbava moja pred liceto 21,9 tvoe; ne vra}aj me vo ku}ata na pisarot 5 Jonatan, za da ne umram tamu. 21 Toga{ carot Sedekija zapoveda da Dan 5,16 Dan 14,30 go zatvorat Eremija vo stra`arnicata, i tamu mu davaa po edno par~e leb na den od ulicata na lebarite, s# dodeka ne se zavr{i siot leb vo gradot. I taka ostana Eremija vo stra`arnicata. Eremija go frlaat vo jama Safatija, sinot Matanov, Godolija, sinot Pa{hurov, Juhal, sinot [elemiev, i Pa{hur, sinot Melhiev gi ~uja zborovite, {to gi ka`a Eremija pred narodot, otkako re~e: 2 Vaka veli Gospod - onoj, {to }e ostane vo ovoj grad, }e umre od me~, od glad i od pomor; a onoj, {to }e pojde kaj Haldejcite, }e ostane `iv, i `ivotot }e mu bide kako voen plen i toj }e ostane `iv. 3 Taka veli Gospod - ovoj grad bezdrugo }e bide predaden vo racete na vojskata od vavilonskiot car, i toj }e go prezeme. 4 Toga{ knezovite mu rekoa na carot: Ovoj ~ovek neka bide predaden na smrt, za{to vlijae da oslabat racete na vojnicite, {to }e ostanat vo ovoj grad, racete na siot narod, otkako im gi ka`a tie zborovi; bidej}i ovoj ~ovek ne mu po`eluva dobro na ovoj narod, tuku zlo. 5 I re~e carot Sedekija: Ete, toj e vo va{i race, bidej}i carot ne mo`e ni{to da napravi protiv vas. 6 Toga{ go fatija Eremija i go frlija vo jamata na Malkija, sinot carev, koj be{e vo stra`arnicata, i go spu{tija Eremija so ja`e; vo jamata nema{e voda, tuku samo tiwa, i Eremija padna vo tiwata. 7 I ~u Avdemeleh Etiopjanecot, eden od dvorjanite, {to se nao|a{e vo carskiot dom deka Eremija go frlija vo jamata, a carot toga{ sede{e pred portite Venijaminovi.

38,6.13.28

38

Carot Sedekija se dopra{uva kaj Eremija Toga{ carot Sedekija prati, pa go povika pri sebe Eremija, kaj tretiot vlez vo domot Gospodov; i mu re~e na Eremija: ]e te pra{am ne{to, no ne sokrivaj ni{to od mene. 15 I mu re~e Eremija na Sedekija: Ako ti otkrijam, nema li da me predade{ na smrt, a ako te posovetuvam, ti nema da me poslu{a{. 16 I mu se zakolna tajno carot Sedekija na Eremija, velej}i: @iv Gospod, Koj ni ja sozdade du{ata, nema da te predadam na smrt i nema da te predadam vo racete na onie lu|e, {to ja baraat du{ata tvoja. 17 Toga{ Eremija mu re~e na Sedekija: Vaka veli Gospod, Bog Savaot, Bog Izrailev - ako otide{ kaj knezovite na vavilonskiot car, du{ata }e ti ostane `iva, i ovoj grad nema da bide izgoren so ogan, i ti }e bide{ `iv, a i domot tvoj; 18 ako, pak, ne pojde{ kaj knezovite na vavilonskiot car, ovoj grad }e bide
14

1017
EREMIJA
20 predaden vo racete na Haldejcite, i tie

so ogan }e go izgorat, a ti nema da po22 begne{ od racete nivni. 19 I mu re~e carot Sedekija na EreAvd 1,7 mija: Se pla{am od Judejcite, koi poj28 38,13 doa kaj Haldejcite, za da ne me predadat 39,14-15 Haldejcite vo racete nivni, pa tie da se ismeat so mene. 20 I mu re~e Eremija: Nema da te predadat; poslu{aj go glasot Gospodov za ova, {to ti go ka`uvam, pa }e ti bide dobro, i `iva }e ostane du{ata tvoja. 21 Ako, pak, ne saka{ da pojde{, eve go slovoto {to mi go otkri Gospod: 22 ete, site `eni, {to }e ostanat vo domot na judejskiot car, }e bidat odvedeni kaj knezovite na vavilonskiot car, i }e re~at: tebe te izla`aa i te pobedija tvoite prijateli; nozete tvoi potonaa vo tiwa, a tie pobegnaa od tebe, 23 i site tvoi `eni i decata tvoi }e gi odvedat kaj Haldejcite, i ti ne }e mo`e{ da izbega{ od racete nivni; ti }e bide{ grabnat od rakata na vavilonskiot car i }e napravi{ ovoj grad da bide izgoren so ogan.' 24 I mu re~e Sedekija na Eremija: Nikoj da ne gi znae ovie zborovi, i toga{ ti nema da umre{; 25 ako, pak, ~ujat knezovite deka sum zboruval so tebe, i dojdat kaj tebe i ti re~at - ka`i ni, {to mu zboruva{e na carot, ne krij od nas, i nie nema da te ubieme, a i ona, {to ti re~e carot, 26 toga{ ka`i im: jas mu ja iznesov pred liceto na carot mojata molba, za da ne me vra}a vo domot na Jonatan, pa da ne umram tamu. 27 I dojdoa site knezovi kaj Eremija i go pra{aa, a toj im odgovori to~no onaka, kako {to mu be{e zapovedal carot da ka`e, i tie mol~e{kum go ostavija, bidej}i ne go doznaa ona {to mu be{e re~eno na carot. 28 I ostana Eremija vo stra`arnicata do denot, vo koj Erusalim be{e prezemen. I Erusalim go prezedoa. Erusalim e osvoen od Vaviloncite Vo devettata godina na Sedekija, carot judejski, vo desettiot mesec, dojde Navuhodonosor, carot va-

42,6

39

vilonski so seta vojska svoja do Erusa- 39,5 44,30 lim i go opsedna. 52,9 2 A vo edinaesettata godina na Sedekija, vo ~etvrtiot mesec, vo devettiot 8 6,5 den od mesecot gradot be{e prezemen. 3 I vlegoa vo nego knezovite na vavi- 12 lonskiot car - Nergal[arecer, Sam- 40,4 garNevu, Sarsehim, na~alnik na dvorjanite, Nergal[arecer, zapovednik, i site drugi knezovi na vavilonskiot car i se smestija do srednite porti. 4 Koga Sedekija, carot judejski, i site voeni na~alnici, gi vidoa, pobegnaa, i vo tekot na no}ta izlegoa od gradot preku carskata gradina, niz portite me|u dvata yida i trgnaa po patot kon ramninata. 5 No haldejskata vojska se spu{ti po niv; go dostignaa Sedekija vo Erihonskata ramnina; go fatija i go odvedoa kaj vavilonskiot car Navuhodonosor vo Rivla, vo zemjata Hamat, i go sude{e. 6 I vavilonskiot car vo Rivla gi zakla sinovite na Sedekija pred negovite o~i; vavilonskiot car gi zakla i site velmo`i judejski; 7 a na Sedekija mu gi izvadi o~ite i go okova vo okovi, za da go odvede vo Vavilon. 8 Domot na carot i domovite na narodot Haldejcite gi izgorea so ogan i yidovite erusalimski gi sru{ija. 9 A ostatokot od narodot, {to ostana vo gradot, kako i odmetnicite, koi mu se pridru`ija, i drugiot narod, Navuzardan, na~alnikot na telohranitelite, gi preseli vo Vavilon. 10 Bednite od narodot, pak, koi nemaa ni{to, Navuzardan, na~alnikot na telohranitelite, gi ostavi vo judejskata zemja i im dade u{te toga{ lozja i nivi. 11 A za Eremija, Navuhodonosor, carot vavilonski, mu dade takva zapoved na Navuzardan, na~alnikot na telohranitelite 12 Zemi go, gri`i se za nego, i ne pravi mu ni{to lo{o, tuku postapuvaj so nego onaka, kako {to }e ti ka`e toj. 13 I prati Navuzardan, na~alnikot na telohranitelite, i Nevu{azban, na~alnik na dvorjanite, i Nergal[arecer,

1018
EREMIJA
14 vrhovniot zapovednik, i site knezovi
5 Dodeka toj u{te ne be{e trgnal, Na- 7 Car vuzardan re~e: Odi kaj Godolija, sinot 4 25,23 na Ahikam, sinot Safanov, kogo vavilonskiot car go postavi za na~alnik nad judejskite gradovi, i ostani so nego me|u narodot; ili, odi, kade {to ti e milo da odi{. I na~alnikot na telohranitelite mu dade hrana i dar, pa go otpu{ti. 6 I dojde Eremija kaj Godolija, sinot Ahikamov, vo Micpa i `ivee{e so nego me|u narodot, {to be{e ostanal vo zemjata.

na vavilonskiot car, 14 ispratija i go zedoa Eremija od 16 28,13 stra`arnicata i mu go doverija na Go17 dolija, sinot na Ahikam, sinot Safa20,13 nov; go izvedoa i toj ostana da `ivee me|u narodot.
40,4
39,12 1 Mojs 13,9 20,15 15

33,1

Gospod mu vetuva za{tita na Avdemeleh Koga Eremija s# u{te be{e zatvoren vo dvorskiot zatvor, dojde slovo Gospodovo do nego: 16 odi, re~i mu na Avdemeleh Etiopjanecot - vaka veli Gospod Savaot, Bog Izrailev: eve, Jas }e gi ispolnam zborovite za ovoj grad na zlo, no ne na dobro, i tie }e se izvr{at vo onoj den pred o~ite tvoi; 17 no tebe }e te izbavam vo onoj den, veli Gospod, i nema da bide{ predaden vo racete na lu|eto, od koi se pla{i{. 18 Jas }e te izbavam i ti nema da padne{ od me~, i }e ti ostane `ivotot kako plen, bidej}i na Mene se nadeva{e, veli Gospod. Osloboduvawe na Eremija I dojde slovo Gospodovo do Eremija, otkako Navuzardan, na~alnikot na telohranitelite, go otpu{ti od Rama, kade {to go be{e zel okovan vo verigi od drugite zarobeni erusalimci i Judejci, preseluvani vo Vavilon. 2 Na~alnikot na telohranitelite go zede Eremija i mu re~e: Tvojot Gospod Bog go izre~e ova zlo vrz ova mesto 3 i go isprati Gospod, i napravi, kako {to re~e - bidej}i vie zgre{ivte pred Gospod i ne go poslu{avte glasot Negov, i ete zaradi toa i ve postigna ova. 4 Pa taka, eve, jas denes te osloboduvam od verigite, {to ti se na racete tvoi; ako ti e ugodno da dojde{ so mene vo Vavilon, dojdi i jas }e se gri`am za tebe; ako, pak, ne ti e ugodno da dojde{ so mene vo Vavilon, ostani ovde. Eve, ovaa zemja e pred tebe; kade {to ti e ugodno i kade {to ti e milo da odi{, pojdi tamu.

Sobirawe na `etvata Koga site voeni na~alnici, {to bea vo ramninata i lu|eto nivni, ~uja deka vavilonskiot car go postavil Godolija, sinot Ahikamov, za na~alnik nad zemjata i mu gi doveril lu|eto, `enite i decata i bednite vo zemjata, {to ne bea preseleni vo Vavilon, 8 toga{ dojdoa vo Micpa kaj Godolija Ismail, sinot na Netanija, Johanan i Jonatan, sinovite na Kareah, Seraja, sinot Tanhumetov, sinovite na Efe od Netofa i Jezanjahu, sinot na Maaha, tie i dru`inata nivna. 9 Godolija, sinot na Ahikam, sin Safanov, im se zakolna nim i na lu|eto, velej}i: Ne pla{ete se da im slu`ite na Haldejcite, ostanete si vo zemjata i slu`ete mu na vavilonskiot car, pa }e vi bide dobro; 10 jas pak }e ostanam vo Micpa za da se zastapuvam pred Haldejcite, {to }e doa|aat kaj nas; a vie sobirajte vino, letni plodovi i maslo, sobirajte go vo va{ite sadovi i `ivejte vo gradovite svoi, {to gi zazedovte. 11 Isto taka i site Judejci, koi se nao|aa vo zemjata Moav, me|u sinovite na Amon, vo Edom i po site krai{ta, ~uja deka vivilonskiot car ostavil del od Judejcite i go postavil nad niv Godolija, sinot na Ahikam, sin Safanov, 12 pa se vratija site tie Judejci od site mesta, kade {to bea progoneti, i dojdoa vo judejskata zemja kaj Godolija vo Micpa, i sobraa mnogu vino i letni plodovi.
7

40

1019
EREMIJA
Ubistvoto na Godolija Me|utoa, Johanan, sinot na Kareah, i site voeni na~alnici, {to se nao|aa 41,1 vo poleto, dojdoa kaj Godolija vo Mic4 Car 25,25 pa, 14 i mu rekoa: Znae{ li ti deka Va6 alis, carot na sinovite Amonovi, go Sir 12,16 isprati Ismail, sinot Netaniev, da te 7 ubie? No Godolija, sinot Ahikamov, 1 Mak 7,19 ne im poveruva. 15 Toga{ Johanan, sinot na Kareah, mu re~e tajno na Godolija vo Micpa: Dozvoli mi da pojdam i da go ubijam Ismail, sinot Netaniev, i nikoj nema da razbere; zo{to da dozvoli{ da te ubie i da se rasturat site Judejci sobrani pri tebe, i da zagine ostatokot od Juda? 16 No Godolija, sinot Ahikamov, mu re~e na Johanan, sinot na Kareah: Ne pravi go toa, za{to ona, {to mi go ka`uva{ za Ismail, ne e vistina. Vo sedmiot mesec, Ismail, sinot na Netanija, sin Eli{amaev, od carski rod i velikodostojnik pri carot, i deset du{i so nego dojdoa vo Micpa kaj Godolija, sinot Ahikamov, i tamu, vo Micpa, jadea zaedno leb. 2 I stana Ismail, sinot Netaniev i desette du{i so nego, pa go ubija so me~ Godolija, sinot na Ahikam, sin Safanov, i go ubija onoj, kogo vavilonskiot car go be{e postavil za upravnik na zemjata. 3 Ismail gi ubi i site Judejci, koi bea so Godolija vo Micpa, i Haldejcite i vojnicite {to se nao|aa tamu. 4 Na vtoriot den, po ubivaweto na Godolija, dodeka u{te nikoj ne znae{e za toa, 5 dojdoa od Sihem, Silom i Samarija, osumdeset du{i so izbri~eni bradi i raskinati obleki i so posekotini po teloto, so darovi i temjan vo racete, za da gi prinesat vo domot Gospodov. 6 Ismail, sinot Netaniev, izleze od Micpa da gi presretne, odej}i i pla~ej}i, i koga gi sretna, im re~e: Odete kaj Godolija, sinot Ahikamov. 7 I koga vlegoa vo gradot, Ismail, sinot Netaniev, zaedno so onie {to bea so nego, gi ubi i niv i gi frli vo jama.
42,2 13

15

41

8 No se najdoa me|u niv deset du{i, 14 koi mu rekoa na Ismail: Ne ubivaj n#, 41,10.16 bidej}i vo poleto imame sokrieni kletovi so p~enica i ja~men, maslo i med. I toj se vozdr`a, pa ne gi ubi so nivnite drugi bra}a. 9 A rovot, kade {to gi frli Ismail trupovite na lu|eto, {to gi ubi poradi Godolija, be{e istiot, {to go be{e napravil carot Asa, od strav pred Ba{a, carot izrailski; nego go napolni Netanieviot sin Ismail so ubienite. 10 Toga{ go zarobi Ismail siot narod vo Micpa, carskite }erki i siot drug narod {to be{e ostanal vo Micpa, kogo Navuzardan, na~alnikot na telohranitelite, be{e go doveril na Godolija, sinot Ahikamov, pa vo zorata trgna Ismail, Netanieviot sin kon zemjata na sinovite Amonovi. 11 No, Johanan, sinot na Kareah, i site voeni na~alnici so nego, ~uja za site zlodela {to gi be{e izvr{il Ismail, sinot Netaniev, 12 pa gi povedoa site lu|e i otidoa da se bijat so Ismail, sinot Netaniev, i go stignaa kaj golemite vodi, vo Gavaon. 13 I koga siot narod, {to be{e so Ismail, go vide Johanan, sinot na Kareah, i site voeni na~alnici so nego, toj se zaraduva. 14 Toga{ siot narod, {to be{e go zarobil Ismail od Micpa, se otka`a i se priklu~i, pa otide pri Johanan, sinot na Kareah. 15 A Ismail, sinot Netaniev, pobegna od Johanan so osum du{i i otide pri sinovite Amonovi.

Johanan re{ava da go vodi narodot vo Egipet

16 Toga{ Johanan, sinot na Kareah, i site voeni na~alnici so nego, go povedoa od Micpa siot narod, {to go oslobodi toj od Ismail, sinot Netaniev, otkako go be{e ubil Godolija, sinot Ahikamov, lu|e, vojnici, `eni, deca i dvorjani, {to be{e gi izvel od Gavaon: 17 otidoa, pa se zadr`aa vo naselbata Kimham, blizu do Vitleem, za da izbegaat vo Egipet,

1020
EREMIJA
18 bidej}i se pla{ea od Haldejcite, za{to Ismail, sinot Netaniev go ubi sinot Ahikamov, Godolija, kogo vavi42,1 lonskiot car be{e go postavil za up40,8.13 ravnik na zemjata. 42,11

18

2
37,3 5 Mojs 28,62 Dan 13,37

Narodot bara od Eremija da se moli za niv

Potoa dojdoa site vojvodi i Johanan, sinot na Kareah, i Aza6 38,20 rija, sinot na Ho{aja, i siot narod, od 10 malo do golemo. 2 I mu rekoa na prorokot Eremija: 18,8 11 Eve ja molbata na{a pred tebe, pomoli 1,8 Mu se na tvojot Gospod Bog za siot ovoj 20,13 ostatok, za{to od mnogumina ostanavme 30,10 malku, kako {to n# gledaat tvoite o~i, 3 pa tvojot Gospod Bog da ni go poka`e patot, po koj treba da vrvime, i {to treba da pravime. 4 I im re~e prorokot Eremija: Ve ~uv, }e Mu se pomolam na va{iot Gospod Bog, po molbata va{a, i s#, {to }e vi odgovori Gospod, }e vi go ka`am, ni zbor nema da sokrijam od vas. 5 Tie mu rekoa na Eremija: Gospod neka ni bide vistinski i veren svedok za toa, deka nie }e napravime s#, {to tvojot Gospod }e zapoveda za nas; 6 dobro li, lo{o li }e bide toa, }e go poslu{ame glasot na na{iot Gospod Bog, kaj Kogo te pra}ame, za da ni bide dobro, ako bideme poslu{ni na glasot od Gospod, na{iot Bog. 7 Po deset dni dojde slovo Gospodovo do Eremija. 8 Toj go povika kaj sebe Johanan, sinot na Kareah, site so nego vojvodi i siot narod - od malo do golemo, 9 pa im re~e: vaka veli Gospod, Bog Izrailev, do Kogo me isprativte da Mu ja prenesam va{ata molba: 10 Ako ostanete vo ovaa zemja, Jas }e ve zacvrstam i nema da ve razoram, }e ve posadam i nema da ve iskorenam, za{to `alam za nesre}ata, {to vi ja napraviv. 11 Ne pla{ete se od vavilonskiot car, od kogo se pla{ite, ne bojte se od nego, veli Gospod, bidej}i i Jas sum so vas, za da ve spasuvam i da ve izbavuvam od negovata raka.

42

12 I }e poka`am milost kon vas, i toj }e se smili nad vas i }e ve vrati vo va{ata zemja. 13 Ako, pak, re~ete: ne sakame da `iveeme vo ovaa zemja' i ne go poslu{ate glasot na Gospod, va{iot Bog, velej}i: 14 ne, tuku }e otideme vo zemjata egipetska, kade {to nema da vidime vojna i nema da ~ueme truben glas, i nema da gladuvame, tamu }e `iveeme', 15 toga{ ~ujte go sega slovoto Gospodovo, vie, ostatokot od Juda: vaka veli Gospod Savaot, Bog Izrailev: ako go svrtite liceto svoe, za da otidete vo Egipet, i otidete tamu, za da se naselite, 16 toga{ me~ot, od koj se pla{evte, }e ve stigne tamu, vo zemjata egipetska, i gladot, od koj se boevte, sekoga{ }e ve sledi vo Egipet, i tamu }e umrete. 17 I site, {to }e go svrtat liceto svoe da otidat vo Egipet i tamu da `iveat, }e umrat od me~, od glad i od pomor, i nieden od niv nema da ostane i nema da pobegne od nesre}ata {to }e ja pratam vrz niv. 18 Za{to, taka veli Gospod Savaot, Bog Izrailev: kako {to se izlea gnevot Moj i jarosta Moja vrz `itelite erusalimski, taka }e se izlee jarosta Moja vrz vas, koga }e vlezete vo Egipet, i }e stanete za prokletstvo i za u`as, za poruga i za ukor, i nema pove}e da go vidite ova mesto.

12
27,11

13
42,21 43,7

15
44,24

16
Ez 11,8

17
11,23 Pla~ 2,22

18
44,6

21
43,4

22
42,16-17

Eremija predupreduva Gospod vi zboruva vam, ostatoci Judini: ne odete vo Egipet; znajte deka vi svedo~am jas. 20 Za{to vie zgre{ivte protiv samite sebesi - vie me prativte pred Gospod, na{iot Bog, i mi rekovte: Pomoli se za nas na Gospod, na{iot Bog, a s# {to }e ka`e Gospod, na{iot Bog, ka`i ni, i nie }e izvr{ime. 21 I eve, koga vi go ka`av denes toa, vie ne go poslu{avte glasot na Gospod, na{iot Bog, i seto ona, so koe me prati Toj do vas. 22 Pa taka, znajte, deka }e umrete od me~, od glad i od pomor vo ona mesto,
19

1021
EREMIJA
43,2 kade {to sakate da pojdete, za da `iveIs 13,11 Mal 3,19 11 i }e dojde, pa }e ja porazi egipetskata zemja: i koj e za smrt, }e bide predaden na smrt; i koj e za ropstvo, }e otide vo ropstvo, a koj e za pod me~ pod me~. 12 Pa }e zapalam ogan vo svetili{tata na bogovite egipetski; i toj }e gi izgori, a niv }e gi zarobi, i }e se nagrne so egipetskata zemja, kako pastir {to se nametnuva so oblekata svoja, pa }e si otide ottamu so mir. 13 I }e gi sobori statuite na Vetsamis, {to se nao|aat vo egipetskata zemja, i svetili{tata na egipetskite bogovi }e gi izgori so ogan.

11
15,2 46,13 Ez 5,12 6,11 Zah 11,9

ete tamu. Judejcite i pokraj opomenata Bo`ja odat vo Egipet Koga Eremija mu gi izgovori na siot narod ovie zborovi na nivniot Gospod Bog, site tie zborovi so koi nivniot Gospod go prati do niv, 2 toga{ Azarija, sinot na Ho{aja, i Johanan, sinot na Kareah, i site drski lu|e mu rekoa na Eremija: Toa, {to go zboruva{ ne e vistina; Gospod, na{iot Bog, ne te prati da ka`e{: ne odete vo Egipet, za da `iveete tamu' 3 tuku Varuh, sinot Niriev, te nagovori protiv nas, za da n# predade{ vo racete na Haldejcite, pa da n# ubijat, ili da n# odvedat kako robovi vo Vavilon. 4 I Johanan, sinot na Kareah, site vojvodi i siot narod ne go poslu{aa glasot na Gospod, za da ostanat vo zemjata judejska. 5 Toga{ Johanan, sinot na Kareah, i site vojvodi go povedoa siot ostatok od Judejcite, koi se bea vratile otkaj site narodi, kade {to bea progoneti, za da `iveat vo zemjata judejska; 6 ma`i, `eni, deca, carevite }erki i site onie, koi Navuzardan, na~alnik na telohranitelite, gi ostavi so Godolija, sinot na Ahikam, sin Safanov, i prorokot Eremija, i Varuh, sinot Niriev; 7 pa otidoa vo zemjata egipetska, bidej}i ne go poslu{aa glasot na Gospod, i stignaa do Tafnis. 8 I dojde slovo Gospodovo do Eremija vo Tafnis: 9 zemi vo racete golemi kamewa i sokrij gi vo izmesena glina pred vlezot na faraonoviot dom vo Tafnis, pred o~ite na Judejcite, 10 i ka`i im - vaka veli Gospod Savaot, Bog Izrailev: eve, }e pratam i }e go dovedam Navuhodonosor, carot vavilonski, slugata Svoj, i }e go postavam prestolot negov vrz ovie kamewa {to gi sokriv, i toj }e go raspne nad niv svojot velikolepen {ator

4
43,7 44,23

7
4 Car 25,26

43

12
46,25 Ez 30,13

44,1
44,8 46,14

4
35,15 44,22 2 Let 36,15

7,20 Gospod }e gi uni{ti Judejcite 36,7 Dojde slovo Gospodovo do Ere- 44,22-23 mija za site Judejci, koi `iveat 7 vo egipetskata zemja, naseleni vo Mig- Avak 2,10 2,11 dol, Tafnis, Nof i vo zemjata Patros Pla~ 4,4 za da ka`e: 2 vaka veli Gospod Savaot, Bog Izra- 8 1,16 ilev: Vie ja vidovte seta nesre}a, {to 26,6-7 ja isprativ vrz Erusalim i vrz site gradovi judejski; ete, tie se sega zapusteni i nikoj ne `ivee vo niv, 3 poradi nivnata zloba, {to zgre{ija, otkako Me razgnevuvaa, odej}i da kadat i da slu`at na drugi bogovi, {to ne gi poznavaa ni tie, ni vie, nitu tatkovcite va{i. 4 I gi pra}av kaj vas site slugi Moi - prorocite, gi pra}av od rano utro, za da vi ka`at: Ne pravete go toa gnasno delo, {to Mi e odvratno.' 5 No tie ne go priklonija uvoto i ne slu{aa, za da se odvratat od svoeto zlo, da ne kadat na drugi bogovi. 6 I Mojata jarost i Mojot gnev se izlea i se razgori vrz gradovite na Judeja i po erusalimskite ulici; tie stanaa urnatini i pustelija, kako {to gledate sega. 7 A sega, vaka veli Gospod, Bog Savaot, Bog Izrailev: zo{to go vr{ite toa golemo zlo na du{ite svoi, istrebuvaj}i gi pome|u sebe ma`ite i `enite, vozrasnite, decata i mladincite vo Judeja, za da ne ostavite ostatok, pa, 8 bidej}i Me razgnevuvate so delata na racete svoi, so kadeweto pred drugi

44

1022
EREMIJA
11 bogovi vo zemjata egipetska, kade {to

dojdovte da `iveete, ta da se pogubite 13 samite sebe i da stanete za prokletstvo 27,13 i ukor kaj site narodi po zemjata? 9 Zar go zaboravivte ne~estieto na va15 44,3.8.21.23 {ite tatkovci i ne~estieto na judej17 skite carevi, va{eto sopstveno ne~es2,31 tie i ne~estieto na va{ite `eni, {to 5,23 go vr{ea vo zemjata judejska i po erusaPs 49,17 Os 2,6 limskite ulici? 10 No, tie ne se smirija ni do denes, ne se pla{at i ne odat po Mojot zakon i po Moite naredbi, {to vi gi dadov vam i na tatkovcite va{i. 11 Zatoa, vaka veli Gospod Savaot, Bog Izrailev: eve, }e go svrtam protiv vas liceto Svoe za pogibel i za da ja istrebam cela Judeja, 12 i }e go zemam ostatokot Judin {to re{i da zamine vo zemjata egipetska i da `ivee tamu, i }e bidat istrebeni site; }e padnat vo zemjata egipetska i so me~ i so glad }e bidat istrebeni; malo i golemo }e umrat od me~ i od glad, i }e bidat izlo`eni na prokletstvo i u`as, za poruga i ukor. 13 ]e gi kaznam onie {to `iveat vo zemjata egipetska, kako {to go kazniv Erusalim, so me~, so glad i so pomor, 14 i nikoj nema da izbega i nema da se spasi od ostatokot na Judejcite, koi dojdoa vo zemjata egipetska, za da `iveat tamu i potoa da se vratat vo zemjata judejska, kade {to od s# srce sakaa da se vratat, za da `iveat tamu; nikoj nema da se vrati osven onie {to }e pobegnat ottamu. Narodot Go otfrla Gospoda I site ma`i, koi znaeja deka `enite nivni im kadat na drugi bogovi, i site `eni, {to stoeja tamu vo golemo mno`estvo, i siot narod koj `ivee{e vo zemjata egipetska, vo Patros, mu odgovorija na Eremija i mu rekoa: 16 Zborot, {to ni go ka`a vo imeto Gospodovo, nie ne go slu{ame; 17 tuku }e pravime s# {to e izlezeno od ustite na{i: }e $ kadime na Nebesnata kralica i }e $ pravime prelivi, kako {to go pravevme toa, nie i predcite na{i, carevite na{i i knezovite
15

21,10

na{i, po gradovite na Judeja i po ulicite erusalimski, bidej}i toga{ bevme site vo dobra sostojba i bedi ne vidovme; 18 i, otkako prekrativme da $ kadime na Nebesnata kralica i da $ pravime prelivi, trpime sekakvi skudnosti i zaginuvame od me~ i od glad. 19 I koga $ kadime na Nebesnata kralica i $ prinesuvame prelivi, zar bez znaewe na na{ite ma`i $ pravime lep~iwa so nejziniot lik ili prinesuvame prelivi? 20 Toga{ Eremija mu re~e na siot narod, na ma`ite i `enite, i na siot narod {to taka mu odgovara{e: 21 Zar Gospod ne si spomna za kadeweto, {to go izvr{uvavte vo judejskite gradovi, po ulicite erusalimski, vie i predcite va{i, carevite va{i, knezovite va{i i narodot od zemjata, i zar ne vleze toa vo srceto Negovo? 22 Gospod ne mo`e{e ve}e da gi podnesuva va{ite lo{i dela i odvratnosti, {to gi pravevte; zatoa i zemjata va{a stana pustina, u`as i prokleststvo, bez `iteli, kako {to gledate sega. 23 Zatoa {to kadevte i Mu gre{evte na Gospod, ne go slu{avte glasot na Gospod i ne odevte spored zakonot Negov, po naredbite Negovi i po zapovedite Negovi, pa zatoa i ve postigna ova zlo, kako {to gledate sega. 24 Toga{ Eremija mu re~e na siot narod i na site `eni: ^ujte go slovoto Gospodovo, vie, site Judejci, {to ste vo zemjata egipetska; 25 vaka veli Gospod Savaot, Bog Izrailev: s# {to zboruvavte so ustata, toa i so race go pravevte vie i `enite va{i; vie velite: da gi ispolnuvame na{ite zaveti, {to gi vetivme, da $ kadime na Nebesnata kralica i da $ prinesuvame prelivi.' Navistina, va{ite zaveti gi odr`avte i gi izvr{ivte to~no va{ite vetuvawa. 26 Zatoa sega ~ujte go slovoto Gospodovo, vie, site Judejci, {to `iveete vo zemjata egipetska: eve, Jas se zakolnav vo Svoeto veliko ime, veli Gospod, deka vo seta egipetska zemja nema pove}e da se izgovara imeto Moe od ustata na

18
44,25 1 Mak 1,11

22
9,9-10 15,6 44,4

23
1,16 3,25

24
44,26

25
7,18 19,13 44,17 Sof 1,5

1023
EREMIJA
27 koj i da bilo Judeec, za da re~e: `iv da
31,28

28
51,50 Is 11,11 27,13 Ez 6,8

29
4 Car 19,29

30
39,5 46,26

45,1
36,1

3
Pla~ 5,5

5
6,16 25,29 Rim 12,3.16

e Gospod Bog!' 27 Eve, Jas }e bdeam nad vas za kazna, a ne za dobro, i site Judejci vo zemjata egipetska }e zaginat od me~ i od glad, s# dodeka ne bidat napolno istrebeni. 28 Samo malkumina {to }e se izbavat od me~ot }e se vratat od zemjata egipetska vo judejskata zemja, a site drugi Judejci, {to otidoa vo zemjata egipetska, za da po`iveat tamu, }e doznaat ~ii zborovi }e se ispolnat: moite ili nivnite. 29 I, eve vi znak, veli Gospod, deka }e ve posetam na toa mesto, za da znaete, deka }e se ispolnat zborovite Moi za vas, za va{a kazna. 30 Taka veli Gospod: eve, Jas }e go predadam egipetskiot car, faraonot Hofra, vo racete na neprijatelite negovi i vo racete na onie, {to ja baraat du{ata negova, onaka kako {to go predadov judejskiot car Sedekija vo racete na vavilonskiot car Navuhodonosor, neprijatelot negov, koj ja bara{e du{ata negova. Prorokot go uveruva Varuh deka Bog }e mu go po{tedi `ivotot Slovo {to prorokot Eremija mu go ka`a na Varuh, sinot Niriev, koga toj gi zapi{a vo kniga ovie zborovi od ustata na Eremija, vo ~etvrtata godina na judejskiot car Joakim, sin Jo{iev 2 Vaka veli Gospod, Bog Izrailev, za tebe, Varuh: 3 ti veli{ - te{ko mene! za{to Gospod mi pridodade kon bolkata moja; iznemo{ten sum od vozdi{ki i spokoj nemam.' 4 Ka`i mu vaka: taka veli Gospod eve, {to sum napravil, }e razru{am, i, {to sum posadil }e iskornam - celava ovaa zemja. 5 A ti za sebe saka{ ne{to golemo ne baraj; bidej}i eve, Jas }e ispratam nevolja vrz sekoe su{testvo, veli Gospod, a tebe }e ti go podaram `ivotot kako da ti e plen, nasekade kade i da pojde{.

45

Prorokuvawe za propasta na Egip}anite Slovo Gospodovo, upateno do prorokot Eremija za neznabo`e~kite narodi: 2 za Egipet, za vojskata na faraonot Neho, car egipetski, {to be{e pri rekata Eufrat vo Karkemi{ i {to ja pobedi Navuhodonosor, carot vavilonski vo ~etvrtata godina na Joakim, sinot Jo{iev, car judejski: 3 Prigotvete gi {titovite i kopjata i stapete vo boj; 4 osedlajte gi kowite i ka~ete se na niv, kowanici, i postavete gi {lemovite; naostrete gi kopjata, oble~ete se vo oklopi. 5 A zo{to, gledam, tie se upla{ija i otstapuvaat? Junacite nivni se razbieni i begaat, ne obyrnuvaj}i se nazad, strav od sekade, veli Gospod. 6 Nema da pobegne brzonogiot i nema da se izbavi silniot; na sever, pokraj rekata Eufrat, }e se sopnat i }e padnat. 7 Koj e toj {to se podiga kako Nil, ~ii vodi se branuvaat kako brzica? 8 Egipet se podiga kako reka i vodite mu se razbranuvaat kako brzaci, pa veli: }e se krenam i }e ja pokrijam zemjata, }e go uni{tam gradot i `itelite negovi. 9 Sednuvaj}i na kowite i vpregnuvaj}i gi kolite, izleguvajte, i ginete, junaci, Etiopjani i Libijci, vooru`eni so {titovi, i Ludimci, {to gi dr`ite i zategnuvate lakovite; 10 za{to ovoj den e za Gospod, Bog Savaot, den za odmazda, za da im se odmazdi na neprijatelite Svoi; i me~ }e izeduva, }e se nasiti i }e se opie od krvta nivna; bidej}i toa }e se izvr{i za Gospod Bog Savaot, kako `rtven prinos vo severnata zemja, kaj rekata Eufrat. 11 Odi vo Galaad i zemi balsam, devojko, }erko egipetska; zaludo }e trupa{ lekovi - lek za tebe nema! 12 ^uja narodite za tvojot sram, i piskotot tvoj ja ispolni zemjata; bidej}i junak so junak se sudruva, pa obajcata pa|aat.

46,1
25,13

46

2
36,1

3
51,11

5
6,25 49,29 Naum 2,9

6
46,12 Amos 2,15

7
47,2 Is 8,7 Dan 11,10

9
Naum 2,5 3,2

10
12,12 47,6 5 Mojs 32,42

11
51,8 1 Mojs 37,25 15,18 30,13 51,9

12
46,16 Naum 2,6

1024
EREMIJA
13
43,11

14
50,2 21,14

16
46,6.12

17
Is 30,7

18
48,15 Is 48,2

19
10,17 Ez 12,3

20
Os 10,11

21
23,12 50,27

22
Ps 73,6

23
51,14 Sud 7,12 Joil 1,4 Otkr 9,3

25
9,8 43,12

26
12,15 44,30

Predupreduvawe do Egipet Slovo, koe Gospod mu go ka`a na prorokot Eremija za doa|aweto na Navuhodonosor, carot vavilonski, za da ja porazi zemjata egipetska: 14 Soop{tete vo Egipet, i ka`ete vo Migdol, javete vo Nof i vo Tafnis, ka`ete: ka`i $ da se prigotvi za{to me~ot }e gi izede okolnite naselbi.' 15 Zo{to e junakot tvoj soboren? Ne se odr`a, za{to Gospod go sobori; 16 Toj napravi taka, {to mnogumina se sudruvaa i pa|aa duri eden vrz drug, velej}i: stanuvaj da si pojdeme kaj na{iot narod vo svojata rodna zemja, daleku od nasilni~kiot me~.' 17 A faraonot - egipetskiot car, nare~ete go falbaxija, koj svojata prilika ja propu{ti. 18 Se kolnam vo Svojot `ivot, veli Carot, ~ie ime e Gospod Savaot: }e dojde toa kako Tavor me|u gorite i kako Karmil pokraj Moreto. 19 Podgotvi se za preseluvawe, }erko, `itelko egipetska, za{to Nof }e bide opusto{en, razoren, pa ne }e ostane nitu eden `itel. 20 Egipet e ubava junica: no pogibelta ide, doa|a od sever. 21 I naemnicite negovi kaj nego ne izgledaat kako zgoeni telci, pa i samite trgnaa da begaat, pobegnaa site, ne mo`ea da izdr`at, bidej}i vrz niv dojde nivniot pogibelen den, vreme za da gi kaznam. 22 Glasot nivni piska kako glas na zmija, tie doa|aat so vojska, }e dojdat vrz nego so sekiri kako drvari, 23 }e ja ise~at {umata negova, veli Gospod, bidej}i se bezbrojni; pove}e se otkolku skakulcite, pa broj nemaat. 24 Zasrami se, }erko egipetska, ti, koja si predadena vo racete na severniot narod. 25 Gospod Savaot, Bog Izrailev, veli: eve, Jas }e go kaznam Amon od Nof, faraonot i Egipet, bogovite negovi i carevite negovi, faraonot i onie {to se nadevaat vo nego. 26 I }e gi predadam vo racete na onie {to ja baraat du{ata nivna i vo racete
13

na Navuhodonosor, carot vavilonski, i 27 vo racete na slugite negovi, no potoa 30,10-11 Is 41,13-14 Egipet }e bide naselen, kako i vo pora- 3 Mojs 26,6 Ez 34,28 ne{nite dni, veli Gospod. Jov 11,19 Gospod }e gi vrati Izrailcite doma 28
Is 43,5 1,3 A ti, Jakove, slugo Moj, ne boj se i Naum Ps 98,8 ne pla{i se, Izraile: za{to eve, Jas }e te izbavam od dale~nata zemja i semeto tvoe - od zemjata na ropstvoto negovo; i 47,2 46,7 }e se vrati Jakov i }e `ivee spokojno i Is 30,28 Naum 1,8 mirno, i nikoj nema da go zapla{uva. Ps 123,4-5 28 Ne boj se, Jakove, slugo Moj, veli Gospod, za{to Jas sum so tebe. Jas }e gi 3 Sud 5,22 istrebam site narodi, me|u koi te izgo- Ez 26,10 niv, no tebe nema da te istrebam; samo }e te kaznam po merka; nekaznet nema da te ostavam. 27

Prorokuvawe za propasta na Filisteja, na Tir i na Sidon Slovo Gospodovo {to dojde do prorokot Eremija za Filistejcite, pred faraonot da ja porazi Gaza. 2 Taka veli Gospod - eve, se krevaat od sever vodi, {to }e se pretvorat vo buen potok i }e ja potopat zemjata i s# {to ja ispolnuva, gradot i `itelite vo nego: toga{ }e povikaat lu|eto i }e zapla~at site `iteli na zemjata. 3 Od tropotot na kopitata od silnite kowi i od tatne`ot na negovite koli, od ~krtaweto na trkalata nivni, tatkovcite ne }e mo`at da upravat pogled kon decata svoi, bidej}i racete nivni }e im otpadnat 4 od onoj den {to }e dojde da gi sotre site Filistejci, da gi ottrgne od Tir i Sidon site drugi pomo{nici, bidej}i Gospod }e gi razori Filistejcite, ostatokot od ostrovot Kaftor. 5 ]e o}elavee Gaza, }e propadne A{kelon i ostatokot od nivnata dolina. 6 Do koga }e se~e{, o me~u Gospodov, koga }e prestane{? Vrati se vo no`nicata svoja, prestani i odmori se. 7 No, kako da se odmori{, koga Gospod zapoveda protiv A{kelon i protiv morskiot breg; kon koi Toj go naso~i.

47

1025
EREMIJA
48,4
Is 15,1

Prorokuvawe protiv Moav

Za Moav vaka veli Gospod Savaot, Bog Izrailev: te{ko na Ne17,5 49,4 vo, bidej}i }e bide opusto{en; Kirjataim }e se osramoti, i }e se predade; tvr9 48,28 dinata }e se posrami i }e se razurne. 2 ]e ja snema pove}e slavata na Moav; 10 vo Esevon }e prezemaat zlo protiv ne46,10 1 Car go: da otideme za da go sotreme me|u na15,3.9.11 rodite. I ti, Madmene, }e opustee{; 3 Car 20,32 me~ }e te goni. 3 Se slu{na piskot od Horonaim, 11 Sof 1,12 pusto{ewe i sotirawe golemo! 4 Moav e sotren; piskot krenaa decata negovi. 5 Na iska~uvawe kon Luhit se slu{a neprestaen pla~; sleguvaj}i od Horonaim, se slu{a u`asen vikot poradi propasta. 6 Begajte, spasuvajte si gi `ivotite svoi i bidete kako ogoleno drvo vo pustina. 7 Bidej}i ti se nadeva{e na delata svoi i na riznicite svoi, zatoa }e bide{ faten, i Hamos }e pojde vo ropstvo zaedno so sve{tenicite i so knezovite svoi. 8 I }e dojde pusto{nik vrz sekoj grad, i nieden grad nema da se odr`i; }e izumre dolinata i }e zapusti ramninata, kako {to veli Gospod. 9 Stavete mu nadgrobna plo~a na Moav, za{to sigurno }e padne! Gradovite negovi }e stanat pustina, za{to }e nema vo niv koj da `ivee. 10 Neka e proklet sekoj, koj nemarno go izvr{uva deloto na Gospod, i neka e proklet koj go zadr`uva me~ot Negov od krv! 11 Od mladosta svoja Moav be{e spokoen, i se gordee{e so svojata slava, i ne se preto~uva{e od sad vo sad i vo ropstvo ne be{e oti{ol; zatoa vo nego si ostanuva{e vkusot negov, i mirisot negov ne se menuva{e. 12 No, eve, idat dni, veli Gospod, koga }e pratam vrz nego preliva~i, {to }e go prelivaat i }e gi ispraznat sadovite negovi i }e gi skr{at stomnite negovi. 13 Pa }e bide posramen Moav zaradi Hamos, kako {to be{e posramen domot
7

48

Izrailev poradi Vetil, nade`ta nego- 15 50,34 va. 51,57 14 Zo{to vie velite: nie sme lu|e Is 51,15 hrabri i silni sme vo boj? 25 15 Moav e sotren, i gradovite negovi Ez 30,21 gorat, i odbranite mom~iwa negovi poj- Ps 36,17 doa na klawe, veli Carot - Gospod Sa- 26 48,42 vaot e imeto Negovo. 16 Bliska e pogibelta na Moav, i brza 51,57 Dan 5,23 negovoto zlo. 17 So`alete go site negovi sosedi, i site {to go znaete imeto negovo, re~ete: kako se zdrobi mo}niot `ezol i slavniot skiptar! 18 Slezi od viso~inata na veli~ieto tvoe i sedni vo `ednata zemja, }erko, `itelko na Divon, bidej}i pusto{nikot na Moav }e dojde kaj tebe i }e gi razru{i tvrdinite tvoi. 19 Zastani na patot i pogledaj ti, koja `ivee{ vo Aroer, pra{aj go onoj, {to bega, i onaa, {to gleda da se izbavi: {to stanuva? 20 Zasramen e Moav, za{to e sotren; pla~ete i vikajte, soop{tete vo Arnon deka Moav e opusto{en. 21 I sud dojde vrz ramninata, vrz Holon, vrz Jahca i vrz Mefaat, 22 vrz Divon, vrz Nevo i vrz BetDivlataim, 23 vrz Kirjataim, vrz BetGamul i vrz BetMeon, 24 vrz Keriot, vrz Vosor i vrz site gradovi na zemjata moavska, dale~ni i bliski. 25 Odbien e rogot na Moav i rakata negova e skr{ena, veli Gospod. 26 Opijte go, za{to toj se krena protiv Gospod; neka se valka Moav vo bluenicata svoja, i sam }e stane za potsmev. 27 Zar ne stana kaj tebe Izrail za potsmev? Zar toj be{e faten me|u kradcite, pa ti, koga zboruva{e za nego, samo ja mavta{e glavata? 28 @iteli moavski, ostavete gi gradovite i `ivejte po karpite i bidete kako gulabi, koi vijat gnezda kaj vlezot na pe{tera. 29 ^uvme za gordosta na Moav, gordost prekumerna, za negovata samouverenost i negovata naduenost, za negovoto falewe i za gordelivoto negovo srce.

1026
EREMIJA
29
Is 16,6 Sof 2,10 30 Ja znam Jas drskosta negova, veli Gospod, prazna e negovata falba, la`ni se negovite dela! 31 Zatoa, }e pla~am za Moav i }e pi{tam za celiot Moav; }e vozdivnuvam za onie vo KirHeres. 32 ]e pla~am za tebe, lozo sivmajska, kako {to pla~ev za Jazer; tvoite lozinki se protegaa preku moreto, stigaa do ezeroto jazersko; sotira~ot gi napadna tvoite letni proizvodi i zreloto grozje. 33 Radosta i veselbata se odzede od Karmil i od zemjata moavska. Jas }e napravam vinoto vo buriwata da zavr{i; nikoj ve}e nema da gazi vo kaci so pesni; boen povik }e ima, a ne radosen vik. 34 Od piskotot na Esevon do Elale i do Jahca tie }e krevaat glas, od Sigor do Horonaim i do Eglat[eli{ija, bidej}i i vodite na Nimrim }e presu{at. 35 ]e gi sotram vo Moav, veli Gospod, onie {to prinesuvaat `rtvi po neznabo`e~kite svetili{ta i koi im kadat na bogovite. 36 Zatoa srceto Moe }e pi{ti za Moav kako svirka, za `itelite vo KirHeres, srceto }e im bide kako svirka, bidej}i site dobra od nivnite bogatstva propadnaa; 37 na sekogo glavata }e mu bide gola i na sekogo bradata potkastrena, kaj site na racete }e ima zarezi, a okolu bedrata vre}i{te. 38 Po site pokrivi na Moav i po negovite ulici }e ima samo pla~, bidej}i Jas go uni{tiv Moav, kako nepotreben sad, veli Gospod. 39 Kako e sotren toj, }e re~at, pla~ej}i; kako Moav se pokri so sram, koga go svrti tilot, i }e bide Moav za potsmev i u`as, za site, {to go opkru`uvaat, 40 za{to vaka veli Gospod: ete, kako orel }e sleta toj i }e gi ra{iri kriljata nad Moav. 41 Gradovite }e bidat pobedeni i tvrdinite osvoeni, a srceto na hrabrite Moavci }e bide vo onoj den kako srce na `ena, {to se izma~uva pri poroduvawe. 42 I }e bide istreben Moav me|u narodite, bidej}i se krena protiv Gospod. 43 Strav, jama i stapica okolu tebe `itelu moavski, veli Gospod. 44 Koj }e izbega od u`asot, }e padne vo jama; a koj }e izleze od jamata, }e padne vo stapica; bidej}i }e ja ispratam vrz nego, vrz Moav godinata na nivnata kazna, veli Gospod. 45 Pod senkata na Esevon premalenite begalci. No ogan izleze od Esevon, i plamen srede Sion, pa }e go izgori krajot na Moav i temeto na nemirnite sinovi. 46 Te{ko tebe, Moave! Propadna narodot od Hamos, bidej}i sinovite tvoi ti gi odvedoa vo ropstvo, i }erkite tvoi - vo plen. 47 No vo poslednite dni }e gi vratam moavskite zarobenici, veli Gospod. Dotuka e sudot za Moav.

43
Is 24,17-18 Pla~ 3,47

32
Ps 79,11

44
Amos 5,19 11,23 23,12

36
4,19 Is 16,11

45
4 Mojs 21,28 4 Mojs 24,17

37
49,3 Is 15,2

40
49,22 5 Mojs 28,49

46
4 Mojs 21,29

47
12,15 29,14 49,6.39

42
48,26 50,29

49,2
50,15

Prorokuvawe za propasta na Amon Is 42,13 Za sinovite Amonovi vaka veli 3 Gospod - zar Izrail nema sino- 4,8 vi, zar nema naslednik? Zo{to Milkom Ez 7,18 ja nasledi zemjata na Gad i zo{to naro- 6 dot negov se naseli vo negovite gra- 48,47 dovi? 7 2 Zatoa, eve idat dni, veli Gospod, koAvd 1,8 ga }e se ~ue boen povik vo Rava od sino- Varuh 3,22 vite Amonovi, i taa }e stane kup urnatini, i gradovite nejzini izgoreni i Izrail }e gi pobedi onie, koi go pobedija nego, veli Gospod. 3 Pla~i, Esevone, za{to e opusto{en Gaj; vikajte, }erki na Rava; opa{ete okolu sebe vre}i{te, pla~ete i tr~ajte okolu plotovite; bidej}i Milkom }e otide vo ropstvo, zaedno so sve{tenicite i knezovite negovi. 4 Zo{to se fali{ so dolinite? Tvojata dolina propadna, }erko odmetni~ke, koja se nadeva{ na bogatstvoto svoe, velej}i: koj }e izleze protiv mene? 5 Eve, Jas }e ispratam vrz tebe u`as od site strani tvoi naokolu, veli Gospod, Bog Savaot; razbegajte se koj kade mo`e i nikoj nema da gi sobere razbeganite. 6 No potoa Jas }e gi povratam zarobenite - sinovite Amonovi, veli Gospod.

49

Prorokuvawe protiv Edom Za Edom, vaka veli Gospod Savaot: zar nema ve}e mudrost vo Teman, zar is7

1027
EREMIJA
8 ~ezna blagorazumieto kaj razumnite,
49,32

10
Mal 1,3 Avd 1,6

12
25,15.21.29 Is 63,6 Naum 3,11 Pla~ 4,21

16
Avd 1,3

17
22,8 50,13

18
49,33 50,40 51,43 Sof 2,9

19-20
10,6 12,5 50,44-46

zar ja snema nivnata mudrost? 8 Begajte, gubete se, krijte se po pe{terite, `iteli dedanski, za{to Jas }e ja ispratam vrz nego pogibelta Isavova, koga }e go kaznam. 9 Ako bi ti do{le bera~ite na lozjata kaj tebe, sigurno bi ostavile pabirki. I kradci da dojdat vo tekot na no}ta, bi ukrale onolku kolku {to im e potrebno. 10 Jas, pak, Isav }e go ogolam, }e gi otkrijam negovite skri{ni mesta i ne }e mo`e da se sokrie. ]e bide istrebeno plemeto negovo, i bra}ata negovi, i sosedite negovi; i }e go snema. 11 Ostavi gi siracite svoi, Jas }e go zapazam `ivotot nivni, i vdovicite tvoi neka se nadevaat na Mene. 12 Za{to, taka veli Gospod: ete, i onie, na koi ne im be{e sudeno da ja pijat ~a{ata, }e ja pijat, pa ti li }e ostane{ nekaznet? Ne, nema da ostane{ nekaznet, tuku }e ja pie{ ~a{ata. 13 Za{to se kolnam vo imeto Svoe, veli Gospod, deka Vosor }e stane u`as, za potsmev, pustina i prokletstvo, i site negovi gradovi }e se pretvorat vo ve~na pustina. 14 ^uv glas od Gospod, i pratenik e ispraten kaj narodite da im ka`e: soberete se i pojdete protiv nego, dignete se na vojna. 15 Bidej}i, eve, }e te napravam mal me|u narodite, prezren me|u lu|eto. 16 Stravot {to go see{e i gordosta na tvoeto srce te izmamija, tebe, koj `ivee{ vo kameni pe{teri i gi dr`i{ vrvovite na planinite. No, makar i kako orel da napravi{ gnezdo visoko, i ottamu }e te simnam, veli Gospod. 17 I }e stane Edom pusto{; sekoj, {to }e pomine pokraj nego, }e se za~udi i }e potsvirne, gledaj}i gi ranite negovi. 18 Kako {to bea razoreni Sodom i Gomora i nivnite sosedni gradovi, veli Gospod, taka i tamu nema da `ivee nitu eden ~ovek, i sin ~ove~ki nema da prestojuva vo nego. 19 I, ete, kako lav }e izleze od visinite jordanski kon utvrdenite `iveali{ta; no Jas }e go prinudam brzo da

otstapi, a }e postavam tamu Svoj izbranik. Za{to, koj e podoben na Mene i koj }e pobara odgovornost od Mene i koj pastir }e Mi se sprotivstavi? 20 Pa taka, ~ujte go re{enieto na Gospod, {to go postavi Toj za Edom, i zamislite Negovi, {to gi ima za `itelite temanski: navistina, i najmalite od stadoto, }e gi razvle~at i }e gi opusto{at `iveali{tata nivni. 21 Od {umot na nivniot pad }e se zatrese zemjata, i ekot na nivnoto vikawe }e se ~ue duri do Crvenoto More. 22 Ete, kako orel }e se krene toj, }e sleta i }e gi ra{iri kriljata nad Vosor; i srceto na hrabrite Edomci vo onoj den }e bide kako srce na `ena, koga se poroduva. Poraka za Damask [to se odnesuva, pak, do Damask: Hamat i Arpad se osramotija, za{to, {tom ja ~uja `alnata vest, opadnaa so duhot; i kako razbraneto more, tie ne mo`at da se uspokojat. 24 Se upla{i Damask i se svrte da bega; strav go obzede; bolki i maki go opfatija kako `ena, koja se poroduva. 25 Kako ne se za~uva gradot na slavata, gradot na Mojata radost? 26 I taka, }e pa|aat mladite negovi po ulicite i site vojnici }e zaginat vo onoj den, veli Gospod Savaot. 27 Pa }e zapalam ogan po yidovite na Damask, i }e gi uni{tam dvorcite na BenAdad.
23

22
48,40 4,31 48,41

24
50,43 Is 13,8 50,23

26
50,30

29
4,20

Proro{tvo protiv arapskite plemiwa 28 Za Kedar i za carstvata hacorski, {to gi pobedi Navuhodonosor, carot vavilonski, vaka veli Gospod: stanuvajte, trgnete protiv Kedar i sosipete gi sinovite na Istok! 29 [atorite nivni i ovcite nivni }e gi zemat za sebesi, i pokrivkite nivni i seta nivna poku}nina, i kamilite nivni }e gi zemat i }e im vikaat stra{no od site strani. 30 Begajte, mavnete se {to poskoro, sokrijte se dlaboko, `iteli na Asor, veli Gospod, za{to Navuhodonosor,

1028
EREMIJA
32 carot vavilonski se gotvi protiv vas i
31,10 49,8

33
49,18 50,40

35
Is 22,6

39
48,47

50-51
Is 13 21,1-10

50,2
50,38 Is 21,9 46,1

smisli zagovor protiv vas. 31 Stanuvajte, trgnete protiv mirniot narod, koj bezgri`no `ivee, veli Gospod; kaj nego nema ni vrati, ni reziwa, `iveat sami. 32 Kamilite nivni }e stanat plen i mnogute stada nivni }e bidat razgrabeni; i }e gi rasturam po site vetrovi, niv, koi si gi bri~at glavite, i od site strani }e ispratam vrz niv pogibel, veli Gospod. 33 I }e stane Asor `iveali{te na ~akali, pustina ve~na; ~ovek nema da `ivee tamu i sin ~ove~ki nema da se zadr`uva vo nego. Proro{tvo protiv Elam Slovo Gospodovo, {to be{e ka`ano od prorokot Eremija protiv Elam na po~etokot od caruvaweto na Sedekija, carot judejski. 35 Vaka veli Gospod Savaot: eve, }e go skr{am lakot na Elam, negovata glavna sila; 36 i }e ispratam protiv Elam ~etiri vetra od ~etirite krai{ta na neboto, i }e gi rasturam Elamcite po site tie vetrovi, i ne }e ima narod, kaj kogo nema da pojdat progonetite Elamci; 37 i }e gi porazam Elamcite so strav pred nivnite neprijateli i pred onie, {to ja baraat du{ata nivna; i }e ispratam vrz niv nesre}a, gnevot Moj, veli Gospod, i po niv }e ispratam me~, dodeka ne gi istrebam; 38 i }e go postavam prestolot Svoj vo Elam, i }e go istrebam tamu carot i knezovite, veli Gospod. 39 No vo poslednite denovi zarobenite Elamci }e gi vratam, veli Gospod. Prorokuvawe za propasta na Vavilon Slovo {to Gospod go ka`a preku prorokot Eremija za Vavilon i za zemjata haldejska: 2 Soop{tete i razglasete me|u narodite, podignete zname, objavete, ne krijte, zboruvajte: Vavilon padna, Vil e posramen, Merodah e skr{en, bogovi34

te negovi se posrameni, idolite negovi 4 31,9 se skr{eni. Os 3,5 3 Za{to od sever se podigna vrz nego narod, koj }e ja napravi zemjata negova 5 31,3 pustina i nikoj nema da `ivee tamu, i 32,40 ~ovek, i dobitok, s# }e se krene i }e se 6 razotidat. 23,1 Izrailcite i Judejcite }e se vratat vo svojata zemja Vo onie denovi i vo ona vreme, veli Gospod, }e dojdat sinovite Izrailevi, tie i sinovite Judini, zaedno, }e odat, }e pla~at i }e Go pobaraat svojot Gospod Bog; 5 }e pra{aat za patot kon Sion i, svrteni so liceto kon nego, }e velat: odete i prisoedinete se kon Gospod so ve~en zavet, koj nema da se zaboravi. 6 Narodot Moj be{e kako zagubeno stado; pastirite negovi go ottrgnaa od patot, pa skitaa po planinite; od gora na rid i go zaboravija legloto svoe. 7 Site, {to gi nao|aa, gi izeduvaa, i neprijatelite im velea: ne sme vinovni, za{to tie zgre{ile pred Gospod, pred `iveali{teto na pravdata, i pred Gospod, nade`ta na tatkovcite nivni. 8 Begajte od Vavilon, zaminete od zemjata haldejska i bidete kako kozi pred stado od ovci. 9 Za{to, eve, Jas }e podignam i }e dovedam vrz Vavilon golemo mno{tvo od narodi od severnata zemja, i }e zastanat protiv nego, i toj }e bide prezemen: strelite nivni, kako na iskusni junaci, naprazno nema da se vra}aat. 10 I Haldeja }e stane nivni plen; i onie, {to }e ja opusto{at, }e se nasitat, veli Gospod. Vavilon }e bide poni`en Za{to vie, graba~i na Moeto nasledstvo, se veselevte, proslavuvavte, potskoknuvavte od radost, kako junici na treva, i 'r`evte kako bojni kowi. 12 Za golem sram }e stane majkata va{a, }e crvenee onaa {to ve rodila; ete, idninata na tie narodi }e bide pustina, zemja suva i pustelija. 13 Od gnevot Gospodov taa }e stane nenaselena i celata }e zapusti; i sekoj,
11 4 50,17 Zah 10,2

7
2,3 14,8 30,16 31,23

8
50,16 51,6.45 Is 48,20 Zah 2,9-10

9
25,14 50,41 51,27.48

11
Pla~ 4,21

13
4,26 10,10 12,13 25,37 Is 13,13 49,17

50

1029
EREMIJA
14 {to }e mine niz Vavilon, }e se v~udo50,9.29 26 Pojdete protiv nea od site krai{ta, otvorajte gi `itnicite nejzini, gazete ja kako snopje, napolno istrebete ja, ta ni{to da ne ostane od nea; 27 ubivajte gi site volovi nejzini, neka odat na klawe; te{ko nim, bidej}i dojde denot nivni, vremeto na nivnata kazna. 28 Se slu{a glas od onie {to begaat i od onie {to se spasuvaat od vavilonskata zemja, za da mu go soop{tat na Sion odmazduvaweto Gospodovo, na na{iot Bog, odmazduvaweto za Negovoto `iveali{te. 29 Povikajte gi protiv Vavilon site strelci, koi zapnuvaat lak, smestete se okolu nego, za da ne se izbavi nikoj od nego, platete mu spored delata negovi; kako {to postapuva{e toj, taka postapuvajte i vie so nego, bidej}i toj se krena protiv Gospod, protiv Svetecot Izrailev.

26
50,21

15
4,19 20,16 Is.N. 6,4.19 Is 44,23 5,9 51,6

16
25,38 51,9.45 Is 13,14

17
2,15 50,6 Is 5,29

18
9,8 Is 10,12

19
23,3

20
3,22 31,34 Is 33,24 Ps 9,35

21
50,26-27 51,3

23
51,41 Is 10,5 14,5

vidi i }e si potsvirne, gledaj}i gi site rani negovi. 14 Naredete se vo boen red okolu Vavilon, vie site, koi zategnuvate lak, strelajte vo nego, ne `alete gi strelite, bidej}i toj zgre{i protiv Gospod. 15 Neka odeknuva vosklik odsekade: toj se predava! Padnaa tvrdinite negovi, ispopa|aa yidovite negovi, za{to toa e Gospodovata otplata; odmazduvajte mu se; kako {to postapuva{e toj, taka postapuvajte i vie so nego. 16 Istrebete vo Vavilon i sea~, i `etvar; od strav pred opasniot me~ sekoj neka se vrati vo svojot narod i sekoj neka bega vo zemjata svoja. 17 Izrail e rasprsnato stado; go gonea lavovi; najnapred go grize{e asirskiot car, a potoa Navuhodonosor, carot vavilonski, i koskite mu gi zdrobi. 18 Zatoa, taka veli Gospod Savaot, Bog Izrailev: eve, Jas }e go kaznam vavilonskiot car i zemjata negova, kako {to go kazniv asirskiot car; 19 i }e go vratam Izrail na negovoto pasi{te, i }e si pase po Karmil i po Ba{an, i du{ata negova }e se nasituva na Gorata Efremova i vo Galaad. 20 Vo onie dni i vo ona vreme, veli Gospod, Jas }e pobaram grev vo Izrail i nema da go ima, i grevovite na Juda i nema da se najdat; bidej}i }e im prostam na onie, {to }e ostanat `ivi. Gospod protiv Vavilon Pojdi protiv nea, protiv buntovnata zemja i kazni gi nejzinite `iteli: pusto{i i istrebuvaj s# po niv, veli Gospod, i napravi s# {to ti zapovedav. 22 [um golem od borba }e se krene po zemjata i golemo razurnuvawe. 23 Kako se skr{i i kako se razbi ~ekanot po celata zemja, kako li Vavilon stana u`as me|u narodite! 24 Jas postaviv stapici za tebe, i te fativ, Vavilone, iako ti ne go predvide toa; se najde i be{e faten, za{to stana protiv Gospod. 25 Gospod ja otvori riznicata Svoja i ottamu go zede oru`jeto na gnevot Svoj, za{to toa e delo na Gospod Sedr`itelot vo zemjata haldejska.
21

27
48,15 Is 34,7 23,12 46,21

28
50,2 51,10

29
49,35 50,14 25,14 50,15 51,6 Ps 136,8 51,5

32
21,14

33
Is 14,17

34
51,19.36 Is 51,22

Gordeliviot Vavilon }e padne Zatoa mladite negovi }e padnat po ulicite negovi, i site vojnici negovi }e bidat istrebeni vo onoj den, veli Gospod. 31 Eve, Jas sum protiv tebe, ti {to si se vozgordeal, veli Gospod, Bog Savaot; za{to dojde denot tvoj, vremeto na tvojata kazna. 32 I }e se sopne taa gordost i }e padne, i nikoj nema da ja krene; pa }e zapalam ogan vo gradovite nejzini, i toj }e uni{ti s# okolu nea. 33 Taka veli Gospod Savaot: ugneteni se sinovite Izrailevi, kako i sinovite Judini, i site {to gi zarobija, gi dr`at cvrsto i ne sakaat da gi pu{tat. 34 No Iskupitelot nivni e silen, Gospod Savaot e imeto Negovo; Toj }e go razgleda deloto nivno, za da ja smiri zemjata i da gi dotera vo strav vavilonskite `iteli. 35 Me~ protiv Haldejcite, veli Gospod, i protiv `itelite na Vavilon, protiv knezovite, negovi, i protiv mudrecite negovi; 36 me~ protiv ma|esnicite negovi, i tie }e izbezumat; me~ protiv vojnicite negovi, i tie }e se upla{at;
30

36
Is 44,25

1030
EREMIJA
37
51,30 37 me~ protiv kowite negovi, protiv kolite negovi i protiv site razni plemenski narodi me|u nego, i tie }e bidat kako `eni; me~ protiv riznicite negovi, i niv }e gi razgrabaat; 38 su{a za vodite negovi, i tie }e seknat; bidej}i toa e zemja na idoli i tie se zaludeni po svoite idolski stra{ili{ta. 39 I tamu }e se naselat pustinski yverovi so ~akali, i }e `iveat na nea noevi, a taa nema da bide naselena doveka i naseluvana od rod vo rod. 40 Kako {to gi sosipa Bog Sodom i Gomora, i nivnite sosedni gradovi, veli Gospod, taka i tuka nema da `ivee nitu eden ~ovek, i ~ove~ki sin nema da se zapira tamu.

38
50,2

39
10,22 Is 13,21-22

40
20,16 49,18 Is 13,19

43
6,24 Mih 4,9-10

44-46
49,19-21

51,1
51,11

Invazija protiv Vavilon Ete, od sever ide narod, narod golem i mnogu carevi se krevaat od krai{tata zemni; 42 vo racete svoi dr`at lak i kopje; tie se `estoki i nemilosrdni; {umot nivni bu~i kako more; javaat na kowi, naredeni se kako eden ~ovek, za da se udrat so tebe, }erko vavilonska! 43 ^u za niv vest carot vavilonski, i racete mu malaksaa; strav go obzede, maka - kako na `ena, koga se poroduva. 44 Ete, izleguva toj, kako lav od {umite jordanski kon ve~no zelenite pasi{ta; no Jas }e go prinudam da izleze brgu od nego; i na Svojot izbranik }e mu go doveram, za{to koj e podoben na Mene i koj }e pobara odgovornost od Mene, i koj pastir }e ustoi protiv Mene? 45 Pa taka, ~ujte go re{enieto na Gospod, {to go opredeli Toj protiv Vavilon, i Negovata zamisla, {to ja ima za haldejskata zemja; Toj }e gi odvede i najmalite jagniwa, }e go opusto{i nivnoto stado. 46 Na vesta za padot na Vavilon }e se zatrese zemjata, i piskot }e se ~ue me|u narodite.
41

Vavilon i protiv Moite protivnici, {to `iveat vo nego; 2 i }e ispratam protiv Vavilon vea~i, {to }e go razveat, i }e ja opusto{at zemjata negova, bidej}i vo kobniot den za nego }e napadnat vrz nego od site strani; 3 strelec neka optegne lak na strelec, i protiv onoj, {to se gordee so svojot oklop; ne {tedete gi mladite negovi, sotrete ja celata vojska negova. 4 Udrenite neka padnat na haldejskata zemja i strelanite - po pati{tata nejzini. 5 Za{to, ne e ostaven Izrail sam, nitu Juda, od svojot Bog, Gospod Savaot, iako im e zemjata polna so grevovi pred Svetecot Izrailev. 6 Begajte od Vavilon i sekoj neka ja spasuva du{ata svoja, za da ne zagine od bezzakonijata negovi, za{to toa e vreme na odmazda za Gospod: Toj mu otplatuva kako {to zaslu`il. 7 Vavilon be{e vo rakata Gospodova kako zlatna ~a{a, {to ja opiva{e celata zemja; narodite pieja od nea vino, i obezumuvaa. 8 Nenadejno padna Vavilon i se skr{i; pla~ete za nego, zemete balsam za ranite negovi, mo`ebi toj i }e ozdravi. 9 Go lekuvavme Vavilon, no ne ozdrave; ostavete go, i da si odime sekoj vo zemajta svoja, bidej}i presudata za nego stigna do nebesata i se digna do oblacite. 10 Gospod ja izvede na videlo na{ata pravda; da pojdeme i da go soop{time vo Sion deloto na na{iot Gospod Bog. Gospod saka da se razurne Vavilon 11 Ostrete gi strelite, stavete gi vo torbite za niv; Gospod go pottikna duhot na carevite od Midija; bidej}i Toj naumi ne{to protiv Vavilon, za da go uni{ti, za{to toa e odmazda od Gospod, odmazda za Negoviot hram. 12 Dignete znamiwa na vavilonskite yidovi, zasilete go nadzorot, postavete stra`i, prigotvete zasedi, za{to, kako {to zamislil Gospod, taka i }e go napravi ona {to go izre~e protiv `itelite vavilonski.

2
15,7

4
50,30 51,52

5
Is 54,4-8 50,29

6
50,8 1 Mojs 19,15-17 Otkr 18,4 50,29 51,24

7
Ps 74,8 Otkr 14,8 25,16

8
Otkr 18,2.9 8,22

9
30,12 46,11 51,45 Jona 1,2 Otkr 18,5

11
51,29 46,10 50,15 51,6

Vavilon }e bide razurnat

51

Taka veli Gospod: eve, Jas }e podignam uriva~ki vetar protiv

1031
EREMIJA
13 O, ti, {to `ivee{ pokraj golemite vodi, koj izobiluva{ so riznici, dojde krajot tvoj, i na tvojata lakomost! 14 14 Gospod Savaot se zakolna Sam vo 22,5 Sebe: vistina velam, deka }e te ispol51,27 Naum 3,17 nam so lu|e kako so skakulci, i }e po15 dignam voen povik protiv tebe. Otkr 17,1.15 Is 45,18

13

be rakata Svoja, }e te simnam od karpi- 26 te i }e te napravam obgorena planina. Is 28,16 26 I od tebe nema da zemat kamen za 27 agol, nitu kamen za temeli, tuku }e bi- 4,5-6 51,12 de{ ve~na pustelija, veli Gospod. 6,4 Narodi }e go napadnat Vavilon Podignete zname na zemjata, trubete so truba me|u narodite, vooru`ete gi protiv nego narodite, povikajte gi protiv nego carstvata na Ararat, na Mini i na A{kenaz, izberete voda~ protiv nego, zbodnete gi kowite kako stra{ni skakulci. 28 Vooru`ete gi narodite protiv nego, carevite na Midija, nejzinite oblasni na~alnici i site nejzini gradski upraviteli i celata zemja, {to $ e pot~ineta. 29 Zemjata se trese i potreperuva, za{to nad Vavilon se izvr{uvaat zamislite na Gospod, za da ja napravi zemjata vavilonska pustina bez `iteli. 30 Vavilonskite borci prestanaa da se borat, sedat vo svoite tvrdini; se iscrpi silata nivna, stanaa kako `eni, `iveali{tata nivni se izgoreni, reziwata nivni se skr{eni; 31 glasnik brza po glasnik, izvestuva~ sproti izvestuva~, za da mu ka`at na vavilonskiot car deka mu e gradot od site strani osvoen; 32 i deka brodovite mu se zemeni, a ogradite izgoreni so ogan, i deka vojnicite od strav se porazeni. 33 Za{to, vaka veli Gospod Savaot, Bog Izrailev: }erkata vavilonska e kako na gumno, koga se vr{i na nego; u{te malku i }e dojde vreme za nejzinata `etva. Vavilon }e plati! Me jade{e i me grize{e Navuhodonosor, carot vavilonski; me napravi prazen sad; me progolta kako zmej; ja napolni svojata utroba so sladostite moi, i me frli. 35 Nepravdata nad mene i nad teloto moe neka bide vrz Vavilon, }e re~e `itelkata Sionova, i krvta moja - vrz `itelite haldejski, }e re~e Erusalim.
34 27

29
50,45-46

16
14,22 5 Mojs 28,12 Jov 38, 34-35

17
2,5 Is 2,20 42,17 45,16

19
5 Mojs 32,9 Zah 2,11 51,57

20
50,23

22
Is 13,18 2 Let 36,17

25
21,13 Ez 13,8 28,22 Otkr 8,7-8 18,9

Slavopoj 15 Toj ja sozdade zemjata so silata Svoja, i ja utvrdi vselenata so mudrosta Svoja i so razumot Svoj gi rasprostre nebesata. 16 Koga glasot }e Mu zae~i, {umat vodite nebesni, i Toj gi podiga oblacite od krai{tata zemni, pu{ta svetkavici so do`d i izveduva veter od kletovite Svoi. 17 Bezumen e ~ovekot vo svoeto znaewe, sekoj lear }e se zasrami so idolite svoi, za{to idolot e laga, i nema duh vo nego. 18 Tie se ni{to`ni, dela na zabluda; vo vremeto na nivnata kazna tie }e propadnat. 19 Ne e takov Gospod, delot na Jakov, za{to Bog e Sozdatelot na s#, i Izrail e narod na Negovoto nasledstvo, imeto Negovo e Gospod Savaot. Bo`ji ~ekan Ti be{e Moj ~ekan, bojno oru`je; so tebe narodite gi pobeduvav i so tebe carstva sosipuvav; 21 so tebe porazuvav kow i negoviot java~, i so tebe porazuvav kola i nejziniot voza~; 22 so tebe sotirav ma` i `ena, so tebe ubivav star i mlad, so tebe uni{tuvav i mom~e i moma; 23 so tebe uni{tuvav pastir i negovoto stado, so tebe go ubivav zemjodelecot i negoviot dobitok za rabota, so tebe porazuvav i oblasni na~alnici i gradski upraviteli. 24 I }e mu otplatam na Vavilon i na site `iteli haldejski za seto ona zlo, {to mu go napravija na Sion pred o~ite va{i, veli Gospod. 25 Eve, Jas sum protiv tebe pogubna goro, veli Gospod, {to ja razoruva celata zemja; i }e ja protegnam protiv te20

31
Jov 1,14-19

33
Is 21,10

34
Is 27,1 Jov 7,12

35
Mt 27,25

1032
EREMIJA
36
50,38 Is 44,27

37
9,10 Is 25,2 50,13.39

38
2,15 Ps 103,21 Is 21,5

39
13,13 51,57.64 Naum 2,11

40
50,27

41
25,26 48,17 51,31

42
Naum 2,6

44
50,2

44
51,34 Ezd 1,7

51,58

45
25,38 50,13.16 51,9

Gospod }e mu se odmazdi na Vavilon 36 Zatoa vaka veli Gospod: eve, Jas }e se zastapam za tvoeto delo i }e otplatam za tebe, pa }e go presu{am moreto negovo i }e gi isu{am kanalite negovi. 37 I Vavilon }e stane kupi{te na urnatini, `iveali{te na ~akali, za u`as i za potsmev, bez `iteli. 38 Kako lavovi }e zavivaat site tie i kako mali lav~iwa }e 'r`at. 39 A koga }e se zagreat, }e im dadam gozba i }e gi opijam, za da se razveselat, za da zaspijat so ve~en son i da ne se razbudat, veli Gospod. 40 ]e gi poteram kako jagniwa na klawe, kako ovni i kozli. 41 Kako se prezede [e{ah3, i be{e pobedena slavata na celata zemja! Kako stana Vavilon za u`as me|u narodite! 42 Moreto go progolta Vavilon; toj e sega pokrien od branovite. 43 Gradovite negovi stanaa pustina, suva zemja, pustelija, zemja kade {to ne `ivee nitu eden ~ovek i kade {to ne pominuva sin ~ove~ki. 44 I }e go kaznam Vil vo Vavilon i }e istrgnam od ustata negova s# {to progoltal, i narodite nema ve}e da brzaat kon nego, duri i yidovite vavilonski }e padnat.
45

49 Kako {to Vavilon napravi da padnat na zemja porazenite Izrailci, taka vo Vavilon }e bidat soboreni porazenite po celata zemja. 50 Vie, koi se spasivte od me~, begajte i ne zapirajte se, setete se vo dale~nata zemja za Gospod, i na srceto va{e neka vi dojde Erusalim. 51 Ni be{e sram, koga gi ~uvme porugite; bes~estie gi pokriva{e licata na{i, koga tu|inci vlegoa vo svetili{teto na domot Gospodov. 52 Zatoa, eve, idat dni, veli Gospod, koga }e gi kaznam idolite negovi, i po celata negova zemja }e ofkaat ranetite. 53 Koga bi se dignal Vavilon i do nebesata i koga visoko bi si ja zacvrstil tvrdinata svoja, od Mene }e mu dojdat pusto{nicite, veli Gospod.

49
51,24

50
44,28 Ps 136,5

51
Ps 78,1 Pla~ 1,10

52
50,2.38 51,47 Jov 24,12

53
49,16 Is 14,13 Jov 20,6

57
3,11.18 48,26 51,39

58
50,15 51,44 Avak 2,13 Sir 14,19

Vavilon }e bide razurnat Ekot i piskot }e odeknuvaat od Vavilon, i ru{ewe golemo - od zemjata haldejska; 55 za{to Gospod }e go opusto{i Vavilon, i }e stavi kraj na negoviot gordeliv glas. ]e za{umat branovite kako na golemi vodi, }e zae~i negoviot {umen glas. 56 Za{to }e dojde vrz nego, vrz Vavilon, pusto{nikot i }e bidat fateni vojnicite negovi, }e bidat skr{eni lakovite negovi; bidej}i Gospod, Bog na odmazdata, }e se odmazdi. 57 I }e se opijat knezovite negovi i mudrecite negovi, negovite oblasni na~alnici i negovite gradski upraviteli, i vojnicite negovi, pa }e zaspijat so ve~en son i nema da se razbudat, veli Carot, Gospod Savaot e imeto Negovo. 58 Taka veli Gospod Savaot: debelite yidovi vavilonski }e bidat razru{eni do temeli, i negovite visoki porti }e bidat izgoreni so ogan; pa taka, zaludno se trudea narodite i plemiwata, za{to }e zavr{at v ogan!
54

Nade` od Gospod Izlezi od nego, narode Moj, i sekoj 48 neka ja spasuva du{ata svoja od jarosIs 44,23 niot gnev Gospodov. Otkr 18,20 46 Neka ne oslabuva srceto va{e i ne pla{ete se od glasot, {to }e se ~ue po zemjata; glasot }e dojde vo edna godina i potoa vo druga godina, i na zemjata }e se pojavi nasilstvo, vlastodr`ec }e stane protiv vlastodr`ec. 47 Zatoa, eve, idat denovi, koga }e gi kaznam idolite na Vavilon i celata negova zemja }e se zasrami i site negovi porazeni }e padnat vo nego. 48 I }e likuvaat nad Vavilon neboto i zemjata i s# drugo {to e vo niv; za{to od sever }e mu dojdat sotira~ite, veli Gospod.
46
Mt 24,6

3 51,41. Vavilon.

1033
EREMIJA
59
28,1 32,12

60
36,2

62
50,3 51,26

64
50,32 Otkr 18,21

52,1-3
4 Car 24,18-20 2 Let 36,11-13

2
22,13-17

4-34
39,1-10 4 Car 25, 1-21.27-30

Poraka za Seraja Slovo {to prorok Eremija mu go zapoveda na Seraja, sinot na Nerija, Mahseev sin, koga toj pojde za Vavilon so Sedekija, carot judejski, vo ~etvrtata godina od negovoto caruvawe; Seraja be{e glaven komornik. 60 Eremija gi zapi{a vo edna kniga site zla, {to treba{e da go snajdat Vavilon, site tie zborovi, {to bea napi{ani protiv Vavilon. 61 I mu re~e Eremija na Seraja: koga }e vleze{ vo Vavilon, toga{ pogledaj i pro~itaj gi site ovie zborovi, 62 i ka`i: Gospodi, Ti re~e za ova mesto, deka }e go uni{ti{ taka, {to da ne ostane vo nego ni ~ovek, ni dobitok, tuku }e stane ve~na pustina. 63 I koga }e zavr{i{ so ~itaweto na ovaa kniga, vrzi za nea kamen, pa frli ja srede Eufrat, 64 i ka`i: neka potone Vavilon i da ne se oporavi od ovaa nesre}a, koja Jas }e ja ispratam vrz nego, i tie napolno }e papsaat. Dotuka se zborovite na Eremija.
59

Propasta na Erusalim Sedekija be{e na dvaeset i edna godina, koga po~na da caruva, i caruva{e vo Erusalim edinaeset godini; imeto na negovata majka be{e Hamutal, }erka na Eremija od Livna. 2 I toj vr{e{e zlo pred o~ite na Gospod, seto ona {to go prave{e i Joakim; 3 poradi toa gnevot Gospodov se nafrli vrz Erusalim i vrz Juda, dodeka gi otfrli od liceto Svoe. A Sedekija se odmetna od vavilonskiot car. 4 I vo devettata godina od caruvaweto negovo, vo desettiot mesec, vo desettiot den od mesecot, dojde Navuhodonosor, vavilonskiot car, toj i seta negova vojska protiv Erusalim, go opsedna i podigna okolu nego nasipi. 5 I ostana gradot opsaden do edinaesettata godina na carot Sedekija. 6 Vo ~etvrtiot mesec, vo devettiot den od mesecot, se zasili gladot vo gradot, i narodot vo zemjata nema{e leb. 7 Neprijatelot prodre vo gradot i site vojnici izbegaa od gradot no}e niz

52

portite, {to se nao|aa me|u dvata yida 11 do carskata gradina, pa otidoa po patot 32,5 Ez 12,13 kon dolinata na Jordan; a Haldejcite 13 bea okolu gradot. 17,27 8 No haldejskata vojska izvr{i pote37,8 ra po carot, i go stigna Sedekija vo 39,8 Ez 16,41 erihonskite ramnini, i seta vojska negova se razbega od nego. 9 I go fatija carot i go dovedoa pred vavilonskiot car vo Rivla, vo zemjata Hamat, kade {to mu be{e sudeno. 10 I taka gi zakla vavilonskiot car sinovite na Sedekija pred o~ite negovi, gi zakla i site knezovi judejski vo Rivla; 11 a na Sedekija mu gi izvadi o~ite i zapoveda da go okovat vo okovi; pa go odvede vavilonskiot car vo Vavilon i go stavi vo zatvor do denot na negovata smrt. 12 Vo pettiot mesec, vo desettiot den od mesecot, toa be{e devetnaesettata godina na vavilonskiot car Navuhodonosor, dojde vo Erusalim Navuzardan, na~alnikot na telohranitelite, koj mu slu`e{e na carot vavilonski, 13 i go zapali domot Gospodov, carkiot dom i site ku}i vo Erusalim, i site golemi ku}i so ogan gi izgori. 14 I seta vojska haldejska, koja be{e so na~alnikot na telohranitelite, gi urna site yidovi okolu Erusalim. 15 Navuzardan, na~alnikot na telohranitelite, gi iseli bednite i drugiot narod, {to be{e ostanal vo gradot, i odmetnicite, {to mu se predadoa na vavilonskiot car, i voop{to siot prost narod. 16 Samo nekolkumina od bednite vo zemjata, Navuzardan, na~alnikot na telohranitelite, gi ostavi kako lozari i zemjodelci. 17 Haldejcite gi ispokr{ija i bronzenite stolbovi, {to bea vo domot Gospodov, i podno`jata, i bronzenoto more, {to be{e vo domot Gospodov, pa go odnesoa siot bronzen pribor vo Vavilon. 18 I gi zedoa kotlite, lopatkite, no`evite, ~a{ite, la`icite i site bronzeni sadovi {to se upotrebuvaa pri bogoslu`bata;

1034
EREMIJA
19 na~alnikot na telohranitelite gi zede i umivalnicite, i ma{i~kite, i ~a{ite, i kotliwata, i kandilcata, i seka~ite, s# {to be{e od zlato i {to be{e od srebro; 20 isto taka, i dvata stolba, edno more, dvanaeset bronzeni volovi koi slu`ea kako podno`ja, {to carot Solomon gi napravi vo domot Gospodov; bronzata na site tie predmeti ne mo`e{e da se proceni. 21 Sekoj od tie stolbovi be{e visok po osumnaeset lakti, a vrv od dvanaeset lakti gi opkru`uva{e, odvnatre be{e {upliv, a stranite mu bea debeli ~etiri prsti. 22 I ima{e nad nego bronzena glava, a glavata be{e visoka pet lakti; i mre`i~kata i narovite naokolu bea site od bronza; isto taka i drugiot stolb be{e so narovi. 23 Narovite od site strani bea devedeset i {est; a site narovi okolu mre`i~kata - sto. 24 Na~alnikot na telohranitelite go zede isto taka Seraja, prvosve{tenikot, i Sofonija, vtoriot sve{tenik, i trite ~uvari na pragot. 25 A od gradot zede eden dvorjanin, koj be{e na~alnik nad vojnicite, i sedum ma`i, koi mu slu`ea na carot, koi se nao|aa vo gradot, i glavniot pisar vo vojskata, koj go zapi{uva{e narodot od zemjata za vojska, kako i {eeset ma`i, od narodot vo zemjata, koi se najdoa vo gradot. 26 I gi zede Navuzardan, na~alnikot na telohranitelite, i gi odvede kaj vavilonskiot car vo Rivla. 27 I gi ubi vavilonskiot car i gi po- 27 gubi vo Rivla, vo zemjata Hamat; i taka Pla~ 1,3 Juda be{e iselen od svojata zemja.

Porobuvawe na Judejcite Eve go narodot, koj Navuhodonosor go iseli: vo sedmata godina - tri iljadi dvaeset i trojca Judejci. 29 Vo osumnaesettata godina na Navuhodonosor od Erusalim bea iseleni osumstotini trieset i dve du{i. 30 Vo dvaeset i tretata godina na Navuhodonosor, Navuzardan, na~alnikot na telohranitelite, iseli sedumstotini ~etirieset i pet du{i Judejci; s# na s# - ~etiri iljadi i {estotini du{i. Osloboduvawe na carot Joakim Vo trieset i sedmata godina po progonstvoto na judejskiot car Joakim, vo dvanaesettiot mesec, vo dvaeset i pettiot den od mesecot, EvilMerodah, car vavilonski, vo prvata godina od svoeto caruvawe, go pomiluva judejskiot car Joakim i go izvede od zatvor. 32 I otkako prijatelski si porazgovaraa, go postavi prestolot negov povisoko od prestolite na drugite carevi, {to bea kaj nego vo Vavilon; 33 i mu gi smeni zatvorskite obleki, pa toj sekoga{ so nego jade{e vo site dni od `ivotot svoj. 34 I tro{ocite negovi, raznite potrebi, mu se davaa od carot sekoj den do denot na negovata smrt, vo tekot na site denovi od negoviot `ivot.
31 28

PLA^OT NA EREMIJA
Voved Ovaa kniga sodr`i pet poemi (pla~ovi) vo koi se izrazuva dlabokata taga poradi razoruvaweto na Erusalim. Vo ovie pla~evni poemi, opi{ani se poti{tenosta i solzite na erusalimskite `iteli naizmeni~no preku zborovite na prorokot i preku personifikacija na Erusalim, koj tuka zboruva. Na prorokot mu e jasno deka `itelite na Erusalim se kazneti poradi nivnite grevovi, no smeta deka kaznata e pogolema od onaa {to tie ja zaslu`ile. Toj ja prenesuva i uverenosta deka Gospod }e im se smiluva, koga lu|eto }e prestanat da gre{at i }e se obratat kon Boga. Erusalim taguva i moli za pomo{ Kako ostana pust gradot, nekoga{ poln so narod! Stana kako vdovica; nekoga{ golem me|u narodite; knezot nad oblastite sega pla}a danok. 2 Gorko pla~e no}e, a solzite mu pa|aat po obrazite. Od site onie {to go sakaa, sega nema nikoj da go ute{i; site negovi prijateli go izneverija i mu stanaa neprijateli. 3 Poradi beda i ropstvo Juda se preseli; se naseli me|u neznabo{ci, i ne najde spokoj; site {to go gonea, go pritesnija. 4 Pati{tata na Sion taguvaat, za{to nema koj da odi na praznik; site negovi porti zapustea; sve{tenicite vozdivnuvaat, momite negovi se na`aleni, a i samiot e vo taga! 5 Neprijatelite negovi stanaa gospodari; na protivnicite negovi im e dobro, bidej}i Gospod isprati vrz nego stradawa poradi negovite brojni bezzakonija; decata negovi otidoa vo ropstvo pred neprijatelot. 6 I otide od }erkata Sionova seta nejzina slava; knezovite nejzini se kako eleni, {to ne nao|aat pasi{te; obessileni, tie begaat pred tera~ot. 7 Se prisetuva Erusalim vo denovite na svojata beda i na svoite stradawa za site svoi ubavini, {to gi ima{e vo porane{nite dni, a sega, pak, narodot padna od neprijatelska raka, i nema koj
8
1,17 Is 47,3 Ez 16,37

1,1
Varuh 4,12

2
2,18 Er 9,18 Ps 6,6 Sir 35,17 1,9 Is 40,1 Ps 68,20 1,19 Er 30,14 Jn 13,18

3
Ps 115,3

4
Er 14,2 Is 3,25

5
5 Mojs 28,25 Ps 88,42

6
Ez 10,18 11,22-23

da mu pomogne; neprijatelite gledaat na nego i se smeat na negovata propast. 8 Te{ko zgre{i Erusalim, pa zatoa i stana odvraten; site {to go po~ituvaa, sega go gledaat so prezir, za{to ja vidoa golotijata negova; i toj samiot vozdivnuva i go krie svoeto lice. 9 Ne~istotija ima{e po polite negovi, no toj ne pomisluva{e za svojata idnina, pa poradi toa mnogu se ponizi i padna, i nema sega koj da go ute{i. Pogledaj, Gospodi, na mojata maka, za{to neprijatelot se vozgordea! 10 Neprijatelot posegna po s# {to mu be{e najdrago; i toj gleda kako neznabo{cite vleguvaat vo negovoto svetili{te, onie, za koi si zapovedal da ne vleguvaat vo Tvojot hram. 11 Siot negov narod vozdivnuva, baraj}i leb, gi dava svoite skapoceni raboti za hrana - du{ata da ja potkrepi. Pogledaj, Gospodi, i vidi kolku sum prezren! 12 Neka ne ve snajde ova site vas, koi vrvite po patot. Pogledajte i videte ima li bolka kakva {to e mojata bolka, koja me postigna, kakva {to Gospod ja isprati vrz mene vo denot na Svojot plamenen gnev? 13 Toj isprati ogan odozgora vo koskite moi, i ognot gi opfati; rasposla mre`a za nozete moi, me kutna ni~kum, me ostavi da taguvam sekoj den. 14 Jaremot na bezzakonijata moi go stegna so rakata Svoja; okolu vratot mi

9
5 Mojs 32,29 Is 47,7 1,2

10
4 Car 24,13 Is 64,10 5 Mojs 23,3 Ez 44,7-9 Dela 21,28

11
5 Mojs 28,51 Er 52,6

12
Dan 9,12 12,1 Mt 24,21

14
5 Mojs 28,48 Er 27,2

1036
PLA^OT NA EREMIJA
15 gi obesi; silata mi ja odzede; Gospod me
Is 63,3 Joil 4,13 2 Gospod gi sotre site `iveali{ta na Jakov, ne gi po{tedi; gi razru{i vo jarosta Svoja site tvrdini na }erkata Judina, gi kutna na zemja, gi otfrli carstvoto negovo i knezovite negovi, kako ne~isti. 3 Vo `estokiot gnev Svoj gi skr{i site rogovi Izrailevi, ja povle~e desnicata Svoja od neprijatelot i se razgori protiv Jakov kako ognen plamen, koj progoltuva s# naokolu; 4 go zategna lakot Svoj kako neprijatel, ja upravi desnicata Svoja kako neprijatel i ubi s# {to e milo za o~ite; vrz skinijata na }erkata Sionova ja izlea kako ogan jarosta Svoja. 5 Gospod stana kako neprijatel, go istrebi Izrail, gi razori site domovi negovi, gi razru{i tvrdinite negovi i umno`i pri }erkata Judina taga i pla~. 6 I ja sru{i skinijata Svoja kako gradina; go razori mestoto Svoe vo sobranieto, Gospod napravi na Sion da se zaboravaat praznicite i sabotite; i vo Svoeto gnevno negoduvawe otfrli i car i sve{tenik. 7 Go otfrli Gospod `rtvenikot Svoj, go odvrati srceto Svoe od svetili{teto Svoe, gi predade na neprijatelite yidovite na dvorcite nivni; vo domot Gospodov tie se razvikaa kako vo prazni~en den. 8 Gospod re{i da gi razru{i yidovite na }erkata Sionova, optegna ja`e, ne ja odvrati rakata Svoja od razru{uvaweto; gi sosipa nadvore{nite tvrdini, i yidovite bea zaedno so niv razru{eni. 9 Portite nejzini vo zemja potonaa; Toj gi iskr{i i gi uni{ti reziwata nivni; carot nejzin i knezovite nejzini se me|u neznabo{cite; Zakonot ve}e ne se ~ita, i prorocite nejzini ve}e ne se udostojuvaat so videnija od Gospod. 10 Stare{inite na }erkata Sionova sedat na gola zemja i mol~at, si gi posipuvaat so pepel glavite svoi, se prepa{uvaat so vre}i{te; gi navednale glavite kon zemjata devojkite erusalimski. 11 Mi otekoa od solzi o~ite moi, utrobata mi se prevrtuva, srceto mi se

2
5 Mojs 28,52

16
Er 13,17

17
1,8

19
1,2 Er 30,14 1,11

20
2,11 Er 4,19 5 Mojs 32,25 Er 9,21

21
Amos 5,18

22
Er 51,35

2,1
Is 60,13 Ps 131,7

predade vo race, od koi ne mo`am da se za{titam. 15 Site junaci od mojata sredina Gospod gi sobori; svika protiv mene mnozina za da gi istrebi mladincite moi, kako vo kaca ja izgazi Gospod devojkata, }erkata Judina. 16 Zaradi toa jas pla~am: okoto moe, okoto moe solzi lie, za{to daleku e od mene ute{itelot, koj bi ja o`iveal du{ata moja; sinovite moi propadnaa, bidej}i neprijatelot gi nadvladea. 17 Sion gi protega racete, no za nego nema ute{itel. Gospod zapoveda neprijateli da go opkolat Jakova; Erusalim stana ne~istotija me|u niv. 18 Praveden e Gospod, za{to ne mu se pokoruvav na slovoto Negovo. ^ujte, site narodi, i poglednete ja mojata bolka; momite moi i mom~iwata moi otidoa vo ropstvo. 19 Gi povikuvam prijatelite svoi, no tie me izmamija; sve{tenicite moi i stare{inite moi umiraat vo gradot, baraj}i hrana za da ja potkrepat du{ata svoja. 20 Pogledaj, Gospodi, vo kakva maka sum, utrobata moja treperi, srceto mi se prevrtuva, bidej}i `estoko se protivev na Tebe; odnadvor me~ mi gi pokosi decata, a doma - smrt. 21 Slu{aat kako ofkam, a ute{itel nemam; za mojata nevolja ~uja site moi neprijateli i se zaraduvaa, bidej}i Ti go napravi toa; o, da be{e mu zapovedal na pretska`aniot den da dojde, pa i tie da stanat kako mene! 22 Neka se pojavi pred Tebe seta zloba nivna; i postapi so niv kako {to postapi so mene za site moi grevovi, za{to te{ki se ofkawata moi, i srceto moe e nata`eno. Taga poradi propasta na Juda i na Erusalim Kako ja pomra~i Gospod vo gnevot Svoj }erkata Sionova! Od nebesata ja simna slavata Izraileva i ne se potseti za podno`jeto na nozete Svoi vo denot na Svojot gnev.

3
4,11

4
Er 21,5-6

5
Is 29,2

6
Er 52,13 2 Let 36,19 Sof 3,3-4

7
Ez 24,21

8
4 Car 21,13 Is 34,11

9
5 Mojs 28,36 4 Car 25,7 5 Mojs 4, 6-8 Ez 7,26 Ps 73,9

10
3,28 Is 47,5 Er 6,26

11
1,13 1,20

1037
PLA^OT NA EREMIJA
13 kine, za{to gine }erkata na mojot naEr 30,12 21 Decata i starcite le`at mrtvi po 22 6,25 ulicite; momite i momcite moi padnaa Er 20,3.10 od me~; Ti gi ubiva{e vo denot na Tvo- Ps 30,13 jot gnev, kole{e bezmilosno. 22 Kako na praznik gi povika site moi 3,2 u`asi, i vo denot na gnevot Gospodov Jn 8,12 nikoj ne se spasi, nikoj ne pobegna; 4 onie, {to bev gi othranila i odgledala, Jov 30,30 neprijatelot mi gi istrebi.

14
Er 5,31 29,8 Ez 12,24 13,6-23 21,34 22,28

15
Er 19,8 Mt 27,39

16
Amos 5,18

17
5 Mojs 28,15

18
Er 14,17

19
Is 51,20

20
4,10 3 Mojs 26,29 5 Mojs 28,52-57 Er 19,9 Ez 5,10

rod, koga decata i doen~iwata umiraat od glad po plo{tadite na Erusalim. 12 Umiraj}i kako raneti po gradskite ulici, tie im velat na majkite svoi: Kade ima `ito i vino? i gi ispu{taat du{ite svoi vo maj~inite pregratki. 13 [to da ti ka`am i so {to da te sporedam, }erko erusalimska? [to da ti napravam, za da te ute{am, devojko, }erko Sionova? Za{to ranata tvoja e kako more golema; koj mo`e da te isceli? 14 Prorocite tvoi ti ka`uvaat raboti neostvarlivi i la`ni, ne go otkrivaa tvoeto bezzakonie, za da te odvratat od tvoeto ropstvo, i iska`uvaa la`ni otkrovenija, koi te dovedoa do progonstvo. 15 Race pleskaat za tebe site {to minuvaat po pat, si potsvirnuvaat i si gi ni{aat glavite za }erkata erusalimska, pa velat: Ova e gradot, {to go narekuvaa sovr{enstvo na ubavinata, radost na celata zemja? 16 Gi otvorile ustite na tebe site neprijateli tvoi, si potsvirnuvaat i si krckaat so zabite svoi, velej}i: Go progoltavme, ta samo ovoj den i go ~ekavme nie, go do~ekavme i go vidovme! 17 Gospod go izvr{i ona, {to be{e opredelil, go ispolni zborot Svoj, izre~en vo porane{nite vremiwa, bezmilosno go razori i go predade na neprijatelot, koj likuva nad tebe, go krena visoko rogot na tvoite neprijateli. 18 Srceto nivno povikuva kon Gospod. Karpo na }erkata Sionova! Lej solzi dewe i no}e, ne davaj si mir, ne zatvoraj gi zenicite na o~ite svoi! 19 Stanuvaj, vikaj no}e pri po~etokot na sekoja stra`a; izlevaj go kako voda srceto svoe pred liceto na Gospod; protegaj gi kon Nego racete svoi za du{ata na decata svoi, koi umiraat od glad po aglite na site ulici. 20 Pogledaj, Gospodi, i vidi: komu si mu napravil vaka - `enite da go jadat plodot svoj - decata, od niv othraneti? Vo svetili{teto Gospodovo da bivaat ubivani sve{tenik i prorok?

Eremiin pla~ i uteha Jas sum ~ovek, koj vidov maka od palkata na Negoviot gnev; 2 Toj me povede i vovede vo temnina, a ne vo svetlina. 3 Toj se svrte samo protiv mene i cel den me bie{e so rakata Svoja; 4 go iscedi teloto moe i ko`ata moja, gi zdrobi koskite moi; 5 me zagradi i me opkoli so gor~ila i maki; 6 me postavi vo temno mesto, kako odamna umrenite; 7 me ogradi so yid, da ne mo`am da izlezam, mi napravi te{ki verigi; 8 i, koga vikav i piskav, ja odbiva{e molitvata moja; 9 so kamewa gi pregradi pati{tata moi, gi popre~i patekite moi. 10 Toj stana za mene kako me~ka vo zaseda, kako lav na skri{no mesto; 11 me istera po bespa}a i me raskina, me uni{ti; 12 go zategna lakot Svoj i me postavi kako cel za strela; 13 gi prostrela bubrezite moi so streli od torbata Svoja. 14 Stanav potsmev za siot narod moj, negova sekojdnevna {ega. 15 Me prezasiti so gor~ila, so pelin me napoi; 16 so kamen mi gi skr{i zabite moi, so pepel me pokri. 17 Izbega mirot od du{ata moja; zaboraviv za dobri raboti 18 i rekov: dotraja `ivotot moj i nade`ta moja od Gospod. 19 Pomisli na moeto stradawe i na mojata maka, za pelinot i za `ol~kata. 20 Du{ata moja postojano se se}ava na toa i premaluva vo mene.

Jov 3,23 19,8

10
Os 13,7-8 Jov 10,16

12
Jov 16, 12-13

14
5 Mojs 28,37 Er 20,7 Ps 68,11 Jov 30,9

15
Er 23,15 Ps 68,21 Izreki 20,17 Mt 27,34

17
Er 16,5

18
Jov 17,15

1038
PLA^OT NA EREMIJA
21
Is 46,8 21 Eve {to mu odgovoriv na srceto moe i poradi toa imam nade`: 22 po milosta na Gospod ne zaginavme napolno, bidej}i milosrdieto Negovo ne e preseknato; 23 toa se obnovuva sekoe utro; vernosta Negova e golema! 24 Gospod e del moj, mi veli du{ata, pa taka na Nego }e se nadevam. 25 Dobar e Gospod kon onie, koi se nadevaat na Nego, kon du{ata, koja Go bara. 26 Dobro mu e na onoj, koj trpelivo go o~ekuva spasenieto od Gospod. 27 Dobro e za ~ovekot da go nosi jaremot svoj vo mladosta svoja. 28 Sam }e sedi i }e mol~i, bidej}i Gospod go stavil bremeto vrz nego. 29 Neka ja dopre ustata svoja do zemjata, mo`ebi u{te ima nade`. 30 Go podava obrazot svoj na onoj, koj bie, da trpi navredi do prezasituvawe, 31 bidej}i Gospod ne otfrla za navek. 32 Pratil li nevolja, Toj i }e se smiluva spored Svojata golema milost. 33 Za{to Toj ne po voljata na Svoeto srce gi kaznuva i gi o`alostuva sinovite ~ove~ki. 34 No, koga gi gazat so nozete site zatvorenici na zemjata, 35 koga nepravedno osuduvaat ~ovek pred liceto na Sevi{niot, 36 koga mu se nanesuva nepravda na ~ovekot vo negoviot spor: zar Gospod ne gleda? 37 Koj veli - Biva i ona {to Gospod ne zapovedal da bide? 38 Zar ne doa|aat i zloto i dobroto od ustata na Gospod 39 Na {to se `alat `ivite lu|e? Sekoj za grevovite svoi? 40 Da gi ispitame i da gi istra`ime pati{tata svoi i da se vratime kaj Gospod. 41 Neka go podigneme srceto svoe i racete svoi kon Boga, Koj e na nebesata. 42 Nie zgre{ivme i se protivevme, Ti ne n# po{tedi. 43 Ti se oble~e so gnev i n# progoni, n# umrtvuva{e, i ne n# `ale{e; 44 Ti se sokri vo oblak, za da ne prodre molitvata na{a; 45 smet i gnasotija n# napravi me|u narodite. 46 [iroko gi otvorija ustite protiv nas site na{i neprijateli. 47 U`as i jama, pusto{ i razorenie toa e delot na{. 48 Potoci solzi lee okoto moe za pogibelta na }erkata od mojot narod. 49 Okoto mi se preliva i ne prestanuva, bidej}i nema odmor 50 s# dodeka Gospod ne pogledne milostivo i vidi od nebesata. 51 Okoto moe e pri~ina da strada du{ata moja zaradi site }erki na mojot grad. 52 Postojano se silat neprijatelite moi da me ulovat kako pti~ka, bez nikakva pri~ina. 53 Go frlija vo jama `ivotot moj i me zasipaa so kamewa. 54 Vodata se podigna nad glavata moja; pa si rekov - Zaginav. 55 Go povikav imeto Tvoe, Gospodi, od dlabokata jama. 56 Ti go ~u glasot moj; ne zatnuvaj go uvoto Svoe za mojata vozdi{ka i za mojot pla~! 57 Ti se pribli`uva{e, koga }e povikav kon Tebe, i vele{e - ne pla{i se! 58 Ti go za{tituva{e, Gospodi, deloto na mojata du{a; go izbavuva{e mojot `ivot. 59 Ti gleda{ kako me ugnetuvaat, Gospodi; presudi go deloto moe. 60 Ti ja gleda{ seta odmazda nivna, site nameri nivni protiv mene. 61 Ti gi slu{a{, Gospodi, navredite nivni, site nameri nivni protiv mene, 62 zborovite na onie, {to stanuvaat protiv mene, i lukavstvata nivni protiv mene sekoj den. 63 Pogledaj, sednat li, stanat li, jas sum podbivna pesna za niv. 64 Kazni gi, Gospodi, spored delata na racete nivni; 65 prati im zakoravenost na srceto nivno i prokletsvoto Tvoe vrz niv; 66 goni gi, Gospodi, so gnev i istrebi gi od podnebjeto!

44
3,8

22
2 Mojs 34,6-7

45
5 Mojs 28,37 1 Kor 4,13

24
Mih 7,7 Ps 15,5 73,26

48
Er 14,17

25
Is 8,17 25,9 Ps 39,1 69,7

50
Is 63,15

52
Ps 34,19 69,5

26
Is 30,18

53
1 Mojs 37,20 Er 38,6

28
Er 15,17

30
Is 50,6 Mt 5,39

54
Jona 2,4-6 Ps 68,1-2 Is 53,8

31
Er 3,12

56
Ps 129,1-2

32
Is 54,8-9 63,7

57
Is 41,10-14 Er 1,8 30,10

33
Ez 33,11

60
Er 11,19 18,23

34
Amos 1,6.9

63
3,14 Ps 68,12

35
Amos 5,710

64
Er 51,56

37
1 Mojs 1 Ps 32,9

38
Is 45,7

39
4 Mojs 11,1

40
Is 55,7 Er 3,22 Os 6,1

42
Er 3,25 8,14 14,7

1039
PLA^OT NA EREMIJA
4,2
Er 19,11

Beda i sram za Juda, po padot na Erusalim Kako potemne zlatoto, kako se izmeni naj~istoto zlato! Kamewata od svetili{teto se rasfrleni po site krstopati. 2 Sinovite na Sion, nekoga{ ceneti kako naj~isto zlato, a sega gi cenat kako zemjani sadovi, dela na grn~arski race! 3 Duri i yverovite podavaat grada i gi hranat ro`bite svoi, a }erkata na mojot narod stana `estoka kako noj vo pustina; 4 jazikot na doen~eto se prilepuva do nepceto poradi `ed; decata baraat leb, no nikoj ne im podava. 5 Onie, {to jadea slatki, ginat po ulicite; odgledanite vo purpur, se valkaat vo smet. 6 Kaznata za bes~estieto na }erkata na mojot narod ja nadminuva kaznata na Sodom; toj be{e sramnet za mig, i race ~ove~ki ne se doprea do nego. 7 Knezovite $ bea po~isti od sneg, pobeli od mleko; tie bea telesno poubavi od koral, izgledot im be{e kako safir; 8 a sega liceto im e potemno od s# {to e crno; ne gi poznavaat ni ulicite; ko`ata im se prilepila za koskite, pa stanala suva kako drvo. 9 Ubienite so me~ minaa podobro od onie, {to glad gi ubiva, za{to tie bavno umiraat poradi nedostig od polski plodovi. 10 Duri i `alostivite `eni gi varea so racete decata svoi, za da im bidat hrana, koga gine{e }erkata na mojot narod. 11 Gospod go izleva{e Svojot gnev, ja izlea jarosta od gnevot Svoj, i na Sion zapali ogan, koj gi progolta osnovite negovi. 12 Carevite zemni i site `iteli po vselenata ne veruvaa deka protivnikot i neprijatelot vlegol vo portite erusalimski. 13 Seto toa e poradi grevovite na la`nite proroci, poradi bezzakonijata

3
Jov 39, 13-17

4
2,11-12 Is 41,17

6
1 Mojs 19 Is 1,9-10 Er 23,14 Mt 10,15 11,23

7
4 Mojs 6

10
2,20 5 Mojs 28,56-57

11
2,3

12
Is 52,15

13
Er 5,31 6,13 Ez 7,23

na sve{tenicite negovi, koi me|u nego prolevaa krv na pravednici; 14 skitaa po ulicite kako slepi, se oskvernuvaa so krv, taka {to ne be{e mo`no ~ovek da se dopre do ode`dite nivni. 15 Otstranete se, ne~isti! im vikaa: Otstranete se, otstranete se, ne dopirajte se! i tie se otstranuvaa posrameni; talkaa od narod do narod, no nikoj ne gi prifa}a{e. 16 Liceto na Gospod gi rasea; Toj nema ve}e milostivo da gi pogledne, bidej}i ne go po~ituvaa liceto na sve{tenicite, kon starcite milost nemaat. 17 O~ite ni se ve}e istro{eni, o~ekuvaj}i zaludo pomo{; od na{ata stra`arska kula ~ekavme narod, koj ne mo`e{e da n# spasi. 18 A tie demnea na stapkite na{i, za da ne mo`eme da odime po ulicite na{i; na{iot kraj nabli`uva, denovite na{i se ispolnija; krajot ni dojde. 19 Onie, {to n# gonea, bea pobrzi od orlite nebeski; po gorite n# gonea, ni postavuvaa zasedi po pustinite. 20 Duhot na na{iot `ivot, pomazanikot Gospodov, uloven e vo nivnite jami; onoj, za kogo velevme: Pod senkata Negova }e `iveeme me|u narodite. 21 Raduvaj se i veseli se, }erko Edomova, `itelko na zemjata Uc! I do tebe }e dojde ~a{ata: }e se opie{ i }e se razgoli{. 22 ]erko Sionova, kaznata za tvoeto bezzakonie se svr{i; Toj nema pove}e da te goni; no bezzakonieto tvoe, }erko Edomova, Toj }e go kazni i }e ti gi razotkrie grevovite tvoi. Molitva na ugneteniot narod Spomni si, Gospodi, {to n# snajde; milostivo pogledaj i vidi go sramot na{! 2 Nasledstvoto na{e mina na tu|inci, ku}ite na{i - na lu|e od drugi plemiwa; 3 ostanavme siraci, bez tatko; majkite na{i se kako vdovici. 4 Vodata svoja ja pla}ame za srebro, drvata na{i gi kupuvame so pari.

14
4 Mojs 35,33 Is 59,3

15
3 Mojs 13,45

17
Er 37,7 Ez 29,6

18
Ez 7,1-14

20
4 Car 25, 5-7 Ps 2,2

21
Is 66,10 Avak 2,15

22
Is 40,2 Er 49,8 Ez 25,14

5,1
Is 63,15

2
Avd 1,11

3
Ps 67,5 Jn 14,18

4
Is 55,1

1040
PLA^OT NA EREMIJA
5 Na vratot imame jarem, i n# gonat; iscrpeni sme i ne ni davaat da zdivneme. 7 6 Protegame raka kon Egip}anite i Er 2,5 kon Asircite, za da se nahranime so 7,25 Ez 18,2 leb. Is 53,6 7 Tatkovcite na{i gre{ea: niv gi nema ve}e, a nie trpime kazna za nivnoto bezzakonie. 8 Robovite ni se gospodari, a nema koj da n# izbavi od racete nivni. 9 Hranata si ja nabavuvame so strav pred me~ot vo pustinata. 10 Od lut glad, ko`ata ni pocrnela kako pe~ka. 11 @enite ni gi bes~estat na Sion, devojkite - vo gradovite judejski. 12 Knezovite gi izobesija so svoi race, licata na starcite ne gi po~ituvaa. 13 Momcite nosea vodeni~ki kamewa, a decata pa|aa pod tovari drva. Er 2,18 Os 12,1

14 Starcite ve}e ne sedat pred portite; momcite ne peat. 15 Se svr{i radosta na srceto na{e; na{ite ora se pretvorija vo taga. 16 Padna venecot od na{ata glava; te{ko nam, {to zgre{ivme! 17 Poradi toa i boleduva srceto na{e; poradi toa i potemnea o~ite na{i. 18 Bidej}i zapuste gorata Sion, lisici odat po nea. 19 Ti, Gospodi, ostanuva{ ve~no; prestolot Tvoj e od rod vo rod. 20 Zo{to napolno n# zaborava{, n# ostava{ dolgo vreme? 21 Vrati n# kon Sebe, Gospodi, i nie }e se vratime; obnovi gi denovite na{i kako vo staro vreme. 22 Zar napolno si n# otfrlil, zar bez merka si se razgnevil na nas?

18
Is 34,13-15 Ez 13,4 Mih 3,12

19
Ps 101,12 145,13 146,10

20
Is 49,14 Ps 43,24

21
Er 31,18

22
Is 64,8 Er 14,19 33,24-26

POSLANIE NA EREMIJA
Voved Ovaa kratka literaturna tvorba, koja ponekoga{ $ se dodava na knigata Varuh kako nejzina {esta glava, pretstavuva poslanie upateno od prorokot Eremija kon onie {to zaminuvale za Vavilon. Me|utoa, atribucijata na ovaa tvorba kon tvore{tvoto na prorokot Eremija gi pokrenuva istite pra{awa kako i onie vo vrska so atribucijata na knigata Varuh, kako delo na sorabotnikot na Eremija {to go nosel istoto ime (6 vek pr. Hristos). Pove}eto istra`uva~i na Biblijata smetaat deka knigata Eremiino poslanie nastanala najverojatno vo 2 vek pr. Hristos. Taa im bila upatena, po s# izgleda, na nekolkute judejski op{tini vo Sirija, koi bile izlo`eni na silni represii od strana na aramejskite carevi od dinastijata na Slevkidite (vidi go vovedot kon Makavejskite knigi).

Prepis od poslanieto, {to Eremija im go isprati na onie, koi treba{e da bidat odvedeni vo ropstvo vo Va1,1 vilon, od vavilonskiot car, za da gi izEr 19,4 vesti {to mu bilo zapovedano od Boga.
Varuh 1,172,12

1
2

Vnimavajte na idolite! Poradi grevovite, so koi zgre{ivte pred Boga, }e bidete odvedeni vo ropstvo vo Vavilon od vavilonskiot car Navuhodonosor. 3 Koga }e stignete vo Vavilon, tamu }e ostanete mnogu godini, dolgo vreme duri do sedum pokolenija, a potoa Jas }e ve izvedam ottamu so mir. 4 Doprva }e vidite vo Vavilon bogovi srebreni, zlatni i drveni, koi se nosat na ramewata i koi im zadavaat strav na neznabo{cite. 5 Vnimavajte, i vie da ne stanete kako tu|ite narodi, pa stravot pred tie bogovi da ve opfati i vas. Koga }e vidite narodot da se poklonuva pred niv i zad niv, ka`ete si vo svojot um: Tebe, Gospodi, treba da Ti se poklonuvame! 6 Za{to Mojot Angel e so vas; toj e za{titnik na va{ite du{i. Idoli na la`ni bogovi Jazikot na tie bogovi e izdelkan od umetnik, tie se opkovani so zlato i
7

2
Er 25,11-12 29,10.28 Dan 9,2

3
1,25.38 Is 45,20 46,7 Er 10,3-5 Mudr 13,10

4
1,14.22.28 1,64.68 Er 10,5

5
Er 10,7

6
2 Mojs 23,20 32,34 Dan 10,13.21 12,1

7
Is 40,19-20 41,7 46,6 Er 10,4.5.9.14 Ps 114,5 135,16

srebro; no tie se la`ni i ne mo`at da govorat. 8 I kako za devojka, koja saka ukrasi, neznabo{cite zemaat zlato i srebro i pravat kruni za glavite na svoite bogovi. 9 A se slu~uva i toa - `recite da go kradat zlatoto i srebroto od svoite bogovi i da go upotrebuvaat za sebesi; od nego davaat duri i na bludnicite pod nivniot pokriv; 10 gi ukrasuvaat tie zlatni, srebreni i drveni bogovi kako lu|e, so obleka. 11 No, tie ne mo`at da se odbranat od 'r|a i molec, makar i vo purpur da se oble~eni. Vo hramovite im go bri{at liceto od pravot {to pa|a vrz niv. 12 Eden od niv dr`i i `ezol kako ~ovek, kako oblasen sudija, no toj ne mo`e da go ubie onoj kogo go navreduva. 13 Drug vo desnata raka ima me~ i sekira, no ne mo`e da se odbrani od vojnici i razbojnici. 14 Po toa se poznava deka ne se bogovi; zatoa ne pla{ete se od niv. 15 Za{to, kako {to skr{eniot sad stanuva neupotrebliv za ~ovekot, taka e i so nivnite bogovi, koga gi stavaat vo hramovite; 16 o~ite im se polni so pra{ina, {to se kreva od nozete na onie {to vleguvaat.

9
1,27.32

10
Er 10,9

11
1,23

13
1,17.49.57

14
1,22.28.39.4 9 1,51.56.64.7 1

15
1,58 Er 22,28

16
1,11

1042
POSLANIE NA EREMIJA
23
1,11 Er 10,4 17 I kako {to se zatvoraat vratite od `iveali{teto na onoj, koj zgre{il protiv carot, koga go vodat na smrt, taka i nivnite idolski svetili{ta gi pazat `recite so vrati, bravi i reziwa, za da ne gi ukradat razbojnici. 18 @recite nivni sve}nici im palat, pove}e otkolku za sebesi, a tie nieden od niv ne mo`at da vidat. 19 Tie se kako greda v ku}i: srcata nivni odvnatre, velat, crvja im gi jadat, i niv i nivnata obleka gi izeduvaat, a tie ni{to ne ~uvstvuvaat. 20 Licata im se crni od ~adot vo hramovite. 21 Na nivnoto telo i na glavata doletuvaat liljaci, lastovici i drugi ptici, a po niv i ma~ki gazat. 22 Po toa }e poznaete deka tie ne se bogovi; zatoa i ne pla{ete se od niv. 23 Ako nekoj ne ja o~isti ne~istotijata od zlatoto so koe se opkovani za ukras, tie nema da svetat; a koga gi liele, tie toa ne go ~uvstvuvale. 24 Za visoka cena se kupeni, a vo niv duh nema. 25 Bidej}i se bez noze, na ramewa gi nosat, so {to ja poka`uvaat svojata ni{to`nost pred lu|eto; gi sramat i onie, koi im slu`at; 26 ako padnat na zemja, samite ne mo`at da stanat, i ako nekoj gi ispravi, ne mo`at da se dvi`at i, ako nekoj gi navedne - ne mo`at da se ispravat; pa i darovi - kako na mrtovci im prinesuvaat. 27 @recite gi prodavaat nivnite `rtvi i zloupotrebi pravat so niv; a i `enite nivni prisvojuvaat del od niv, no ni{to ne oddeluvaat, ni za bolen, ni za siromav. 28 Do `rtvite im se dopiraat ne~isti `eni i rodilki. I taka, po ova razberete deka tie ne se bogovi; ne pla{ete se od niv. 30 Vo nivnite idolski hramovi `recite sedat vo iskinata obleka, so izbri~eni glavi i bradi i so nepokrieni glavi. 31 Tie piskaat i izvikuvaat pred svoite bogovi, kako nekoi na pomen za umreni. 32 Nekoi od nivnite obleki `recite gi zemaat, so niv `enite i decata svoi gi oblekuvaat. 33 Ako nekoj im napravi dobro ili zlo, tie ne mo`at da vozvratat; ne mo`at da postavat car, nitu mo`at da go smenat. 34 Ne mo`at da dadat ni bogatstvo, ni sitna bakarna para; ako nekoj im veti zavet, a ne im go dade, - tie ne mo`at da go prisilat toa da go dade. 35 Ne mo`at ~ovek od smrt da spasat, nitu mo`at poslab od posilen da oslobodat; 36 na slep vid nema da mu vratat, na ~ovek vo nevolja ne mo`at da mu pomognat; 37 kon vdovica so~uvstvo nema da poka`at, na sirak dobro ne }e mu napravat. 38 Tie drveni i opkovani so zlato i so srebro bogovi se kako gorski kamewa, i }e se posramat onie koi im slu`at. 39 Pa kako mo`e da se pomisli ili da se re~e deka se tie bogovi? 40 A i samite Haldejci ne gi po~ituvaat; koga }e vidat nem, koj ne mo`e da govori, tie go vodat kaj Vaal i mu se molat toj da progovori, kako Vaal da mo`e da ~uvstvuva. 41 A i koga }e go zabele`at toa, ne mo`at da gi ostavat, za{to se bezumni. 42 @enite sedat po ulicite, prepa{ani so ja`iwa od trska, i palat kadilo so lu{pi od maslinki. 43 I koga nekoja od niv, privle~ena od nekoj minuva~, }e prespie so nego, taa $ se potsmeva na svojata drugarka, {to ne se udostoila so istoto kako taa, i {to i nejzinata prevrska ne $ e skinata. 44 S# {to se pravi kaj tie bogovi - s# e laga. Pa kako mo`e da se misli i da se govori deka se tie bogovi? 45 Napraveni se od vajari i od zlatari; tie ne se ni{to drugo, osven ona {to sakale umetnicite da go napravat.

30
Is 15,2 Er 48,37 Ez 7,18 24,17.23 27,31

24
Er 51,17 Ps 134,17

31
3 Car 18,26

25
1,3 Is 41,24.29 Er 10,14-15

32
1,9.27

26
Mudr 13,16 Sir 30,1819

33
Er 10,5

27
1,9.32 3 Mojs 12,4 15,19 5 Mojs 14,28-29

34
Mudr 13,17-19 14,29

35
5 Mojs 32,39 1 Car 2,6-8 Mudr 16,13

36
2 Mojs 22,21 5 Mojs 10,18 14,29 Is 29,18 35,5 42,7 Er 14,8 Ps 9,8-9 10,18 37,39-40 68,6 146,7-9

38
Ps 96,7

41
Is 44,9. 18-20

43
Os 4,13

45
Is 40,19-20 44,16-19 Er 10,9 Mudr 15, 7-8

Po gre{ka gi narekuvaat bogovi Ta, kako bogovi da gi nare~eme? - na tie srebreni, zlatni i drveni bogovi `eni `rtvi im prinesuvaat.
29

1043
POSLANIE NA EREMIJA
46 Pa i onie, koi gi pravat, i tie ne se dolgove~ni. 47 Ta kako mo`e tvorbite nivni da bi52 dat bogovi? Tie im ostavaat zad sebe 1,33 5 Mojs laga i sram na svoite potomci. 48 Ako se slu~i vojna ili nekoja ne11,14 28,12 Er 14,22 volja, `recite me|u sebe se sovetuvaat Ps 103,13 kade da se krijat zaedno so niv. 147,8 49 Pa kako toga{ da ne se razbere deka 57 ne se bogovi koga i samite ne mo`at da 1,17 se spasuvaat ni od vojna ni od nevolja? 50 Bidej}i se drveni, oblo`eni so zla58 1,15 to i srebro, mo`e jasno da se vidi deka se laga; na site narodi i carevi }e im stane jasno deka tie ne se bogovi, tuku delo na ~ove~ki race i deka vo niv nema nikakvo Bo`jo dejstvo. 51 Ta koj po sevo ova nema da razbere deka tie ne se bogovi? 52 Ne mo`at da postavat car vo nekoja zemja, nitu mo`at na lu|eto do`d da im dadat; 53 ne mo`at da razmisluvaat, nitu mo`at navreden da za{titat - zatoa {to i samite se nemo}ni, 54 kako ~avki {to se nao|aat me|u neboto i zemjata. Za{to i koga bi se zapalil hramot na bogovite, koi se drveni ili opkovani so zlato i srebro, toga{ nivnite `reci begaat i se spasuvaat, a tie tamu }e izgorat kako gredi. 55 Tie ne mo`at da mu se sprotivstavat ni na car, nitu na neprijateli. Toga{ kako mo`e da se pomisli i da se poveruva deka se bogovi?

47

Mudr 13,10 Er 48,13

Od la`nite bogovi nema nikakva polza 56 Tie bogovi drveni, opkovani so srebro i zlato, ne mo`at da se odbranat ni od kradci, nitu od razbojnici; 57 bidej}i se posilni od niv, tie im go zemaat zlatoto, srebroto i oblekata, {to se na niv, i si odat so ona {to go ograbile, a tie ne mo`at sami da se odbranat. 58 Zatoa e podobro da se bide car, koj ja doka`uva svojata hrabrost ili vo ku}a nekakov polezen sad, so koj sopstvenikot se slu`i, otkolku {to se la`nite bogovi; podobra e vratata na ku}ata, koja go pazi ona {to e vo nea, otkolku

{to se la`nite bogovi; podobar e i drveniot stolb vo carskata palata od ovie la`ni bogovi. 59 Sonceto, mese~inata i yvezdite, bidej}i svetat, isprateni za potreba sekoga{ se poslu{ni. 60 I sekavicata sekoga{, koga se javuva, e prijatna za gledawe; pa taka i vetrot - po seta zemja koga duva. 61 I oblacite, koga Bog im zapoveda da pominat niz celata zemja, ja izvr{uvaat Negovata zapoved. I ognot, koj odozgora se pra}a - da uni{ti gori i {umi, go izvr{uva ona {to mu e zapovedano; 62 a tie ne im se sli~ni ni po sila, ni po ubavina. 63 Pa kako mo`e da se pomisli i da se re~e deka se tie bogovi, koga nemaat sila ni sud da sudat, nitu mo`at na lu|eto nekoe dobro da im napravat? 64 I taka, koga znaete deka ne se bogovi, ne pla{ete se od niv. 65 Tie ne mo`at da gi prokolnuvaat carevite, nitu mo`at da gi blagoslovuvaat; 66 znaci nema da poka`at ni na neboto, nitu pred narodite; ne great kako sonceto, nitu svetat kako mese~inata. 67 Yverovite se podobri od niv; tie mo`at da izbegaat vo svoeto zasolni{te i da se spasat. 68 I taka, od ni{to ne mo`eme da vidime deka se tie bogovi; zatoa ne pla{ete se od niv. 69 Kako {to pla{iloto v gradina od ni{to ne se pazi, takvi se i nivnite opkovani so zlato i srebro bogovi. 70 Tie se kako trnliva grmu{ka v gradina, vrz koja sletuvaat sekakvi ptici, i kako trup, frlen vo temnina, takvi se nivnite bogovi, drveni, pozlateni i posrebreni. 71 Po purpurnata i skerletna obleka, {to na niv gnie, mo`ete da razberete deka ne se bogovi, ta najposle i tie samite }e bidat izedeni i }e bidat za sram na zemjata. 72 I taka, podobar e praveden ~ovek, koj nema idoli; toj e daleku od vakov sram.

59
1 Mojs 1,14-18 Varuh 3, 34-35

61
Er 10,13 Ps 134,7 Jov 37, 11-12

69
Er 10,5 Is 1,8

71
Is 42,17 44,9-11

72
Er 23,40 24,9

VARUH
Voved Knigata Varuh se smeta za delo na sorabotnikot na prorokot Eremija koj go nosi istoto ime (po~etok na 6 v. pr. Hristos), me|utoa, kone~nata redakcija na knigata e izvr{ena ne porano od 2 v. pr. Hristos. Nejzinata atribucija kako delo na Varuh e literaturna postapka, koja ~esto se pojavuva vo taa epoha. Deloto e sostaveno od ~etiri oddelni tematski celini koi, po s# izgleda, ne se pi{uvani od ist pisatel: Judeite od Vavilon im se obra}aat na Judeite vo Erusalim. Voved, vo koj se precizira pod kakvi uslovi ovaa kniga, ispratena do progonetite Judejci vo Vavilon, trebalo da se pro~ita vo Erusalim za vreme na edna ceremonija za ispoveduvawe na grevovite (1,114). Samiot tekst na ovaa ispoved na grevovite (1,152,10), inspirirana od onoj vo Dan. 9; potoa sleduva edna molba, iskitena so brojni bibliski citati. Razmisluvawe vo vrska so mudrosta (3,94,4). Na krajot e pomesten ohrabruva~ki govor upaten kon Erusalim (4,55,9).
1,1
Er 29,1 32,12 36,4

2
4 Car 25, 8-10 Er 39,8 52,12-14

3
4 Car 24, 6-17 25,27-30 Er 52,31-34

5
Joil 2,12 Dan 9,3 Ezd 10,1 Judita 4,12

6
Dela 11,29

Judeite od Vavilon im se obra}aat na Judeite vo Erusalim Ova se zborovi od knigata, {to ja napi{a vo Vavilon Varuh, sinot na Nerija, sin na Mahseja, sin na Sedekija, sin na Asadija, sin na Helkija, 2 vo pettata godina, vo sedmiot den od mesecot, vo vremeto koga Haldejcite go prezedoa Erusalim i go izgorea so ogan. 3 Varuh gi pro~ita glasno zborovite od ovaa kniga pred Jehojahin, sinot na Joakim, judejski car, pred siot narod, {to be{e do{ol da ja slu{a knigata, 4 glasno pred visokite carski ~inovnici i carskite sinovi, pred stare{inite i pred siot narod, od mal do golem, pred site {to `iveeja vo Vavilon, pokraj rekata Sud, 5 i tie pla~ea, postea i se molea pred Gospod. 6 Sobraa i pari, sekoj spored svoite mo`nosti, 7 i gi ispratija vo Erusalim do prvosve{tenikot Joakim, sin na Helkija, sin Salomov, do sve{tenicite i do siot narod, koj se nao|a{e so nego vo Erusalim, 8 Toga{ Varuh gi zede sadovite odneseni od domot na Gospod, za da gi vrati

vo Judejskata zemja, vo desettiot den od mesecot sivan, srebrenite sadovi, {to gi be{e napravil judejskiot car Sedekija, sin Jo{iin, 9 koga Navuhodonosor, vavilonski car, gi be{e iselil od Erusalim Jehonij i knezovite, zatvorenicite, mo}nicite i narodot i gi dovede vo Vavilon. 10 I rekoa tie: Eve, vi ispra}ame pari, so niv kupete sepalenici, `rtvi za grev i temjan, prinesete gi na dar i stavete gi na `rtvenikot na Gospod, na{iot Bog, 11 molete se na Gospod za Navuhodonosor, vavilonskiot car, i za `ivotot na negoviot sin Valtazar, da im bidat denovite na nivniot `ivot na zemjata kako denovi na neboto. 12 Gospod Bog neka ni dade sila i neka gi prosveti na{ite o~i, za da `iveeme pod zakrilata na vavilonskiot car Navuhodonosor i pod zakrilata na negoviot sin Valtazar, za da im slu`ime mnogu dni i da najdeme milost pred niv. 13 Molete Mu se na Gospod, na{iot Bog, i za nas, za{to zgre{ivme pred Gospod, na{iot Bog, i ne se odvrati gnevot na Gospod od nas do denes.

9
Er 24,1

10
Ezd 6,10

11
5 Mojs 11,21 Er 27,5 28,14 29,7 Ezd 6,10

12
Ps 90,1 Pla~ 4,20 Ezd 9,8

13
1 Car 12,19 Mih 7,9

1045
VARUH
15
2,6 5 Mojs 9,7 Er 7,19 Ps 43,14-15 Dan 9,7-11 Ezd 9,7 14 Pro~itajte ja ovaa kniga, {to vi ja ispra}ame, za da se objavi vo domot na Gospod, na den prazni~en i vo dni bele`iti.

16
Er 32,32 Dan 9,8 Neem 9,32

17
Is 42,24

18
Dan 9,10

19
1 Car 8,8 Er 7,24-25 Dan 9,11 Ezd 9,7

20
2 Mojs 3,8.17 13,5 33,3 5 Mojs 11,26-28 27,15-26 28,15-69 29,20 Er 11,4-5 Dan 9,11

21
Er 25,4

22
Is 65,2 Er 11,8 16,12 18,12

2,1
2,24 Dan 9,12

2
Ez 5,9 Dan 9,13

3
5 Mojs 28,53 Pla~ 2,20 4,10

4
Tov 3,4

Ispoved na grevovite 15 Toga{ re~ete: Pravdata e vo Gospod, na{iot Bog, a kaj nas e - sramot na licata kako denes na site Judejci i na onie {to `iveat vo Erusalim, 16 na carevite i na knezovite, na na{ite sve{tenici, na{ite proroci i na{ite predci, 17 za{to zgre{ivme pred Gospod, 18 ne Mu se pokoruvavme i ne go slu{avme glasot na Gospod, na{iot Bog, za da `iveeme spored zapovedite na Gospod, na{iot Bog, {to ni gi dade. 19 Od denot, koga Gospod gi izvede na{ite predci od egipetskata zemja, pa do denes, nie bevme neposlu{ni pred Gospod, na{iot Bog, i ne ni be{e gri`a {to glasot Negov ne go slu{avme. 20 Zatoa n# postignaa nevolji i kletvi, {to gi odredi Gospod pred svojot sluga Mojsej vo onoj den, koga Toj gi izvede na{ite predci od egipetskata zemja, za da ni ja dade zemjata, vo koja te~e med i mleko. 21 Ne go poslu{avme glasot na Gospod, na{iot Bog - site zborovi iska`ani preku prorocite, koi Toj ni gi prati nam, 22 tuku sekoj od nas ode{e spored mislite na svoeto lo{o srce, slu`ej}i im na drugi bogovi i vr{ej}i lo{i dela pred o~ite na Gospod, na{iot Bog. Zatoa Gospod go ispolni svojot zbor, koj go be{e izrekol protiv nas i protiv na{ite sudii, koi mu sudea na Izrail, i protiv na{ite carevi, i protiv na{ite knezovi i protiv sekoj Izrailec i Judeec, 2 pod celoto nebo ne be{e napravil ne{to takvo, kakvo {to napravi vo Erusalim spored ona {to e napi{ano vo Mojseeviot zakon, 3 deka nie }e gi jademe - eden teloto na svojot sin, a drug - teloto na svojata }erka. 4 Toj gi napravi podanici na site carstva okolu nas, da bideme za podbiv

i prokletstvo kaj site okolni narodi, me|u koi gi rasprsna Gospod. 5 Se najdovme dolu, a ne na vrvot, zatoa {to zgre{ivme pred Gospod, na{iot Bog, i ne go slu{avme Negoviot glas. 6 Pravdata e vo Gospod, na{iot Bog, a kaj nas i kaj na{ite tatkovci - sram po licata kako denes. 7 Nas n# postignaa site onie zla, {to Gospod gi izre~e protiv nas. 8 Ne se molevme pred liceto na Gospod, da go odvrati sekogo od pomislite na negovoto lo{o srce. 9 Gospod budno gi slede{e tie zla i gi isprati vrz nas, za{to Toj e praveden vo site svoi dela {to ni gi zapoveda. 10 No nie ne go slu{avme Negoviot glas, za da `iveeme spored Negovite zapovedi, {to ni gi dade pred na{eto lice. Molba I sega, Gospodi, Bo`e Izrailev, Ti Koj go izvede Tvojot narod so silna raka od egipetskata zemja, so znamenija i ~uda, so golema sila i so Tvojata krenata desnica i si sozdade ime kako denes, 12 nie zgre{ivme, postapuvavme bezzakono i nepravedno protiv site Tvoi zapovedi, Gospodi, Bo`e na{! 13 Gnevot Tvoj neka se odvrati od nas, za{to samo malkumina ostanavme me|u narodite, me|u koi n# rasprsna. 14 Gospodi, ~uj ja na{ata molitva i na{ata molba, i izbavi n# zaradi Tebe i podari ni milost pred liceto na onie, koi n# preselija, 15 ta celata zemja da poznae deka Ti Gospodi, si na{iot Bog, deka Tvoeto ime se prizovuva nad celiot Izrail i nad rodot negov. 16 Pogledaj, Gospodi, od svetiot Tvoj dom i spomni si za nas; nakloni go Tvoeto uvo, Gospodi, i slu{ni n#! 17 otvori gi Tvoite o~i i pogledni, za{to mrtvite vo podzemniot svet, ~ij duh e zemen od nivnata vnatre{nost, nema ve}e da Go proslavuvaat Gospoda i nema da Mu blagodarat;
11

5
5 Mojs 28,13 Is 42,24 Er 7,24

6
1,15 Dan 9,7

8
Dan 9,13

9
Er 1,12 31,28 44,27 Dan 9,14

11
5 Mojs 4,34 26,8 Er 32,20 Dan 9,15

12
3 Car 8,47 Ps 105,6 Dan 9,5

13
Er 42,2 Dan 9,16

14
Ps 142,11

15
4 Mojs 6,27 1 Car 17,46 Er 7,30 14,9

16
5 Mojs 26,15 4 Car 19,16 Dan 9,18 2 Let 6,21.30 6,33.39 30,27

17
Is 38,18 Ps 6,5 30,9 88,11-12 115,17 Sir 17, 27-28

1046
VARUH
18
5 Mojs 28,65 Ps 37,6 57,6 69,3 73,21 107,5.9.36 119,82.123 145,14 146,7-8 Lk 1,53 18 tuku samo du{a na`alena, poradi zla, {to odi navednata i nata`ena, so o~i bez svetlina i izgladneta, samo taa }e Te proslavuva i }e govori za Tvojata pravda, Gospodi! 19 Gospodi, Bo`e na{, ne ja prinesuvame ovaa na{a molba za milosrdnost pred Tvoeto lice spored pravednite postapki na na{ite predci i na na{ite carevi; 20 Ti gi isprati vrz nas Tvojot gnev i Tvojata lutina, kako {to be{e govorel preku Tvoite slugi, prorocite. 21 Vaka veli Gospod: Navednete gi va{ite ramewa i rabotete za vavilonskiot car, pa }e `iveete vo zemjata, {to im ja dadov na va{ite predci; 22 ako, pak, ne go poslu{ate glasot na Gospod, za da mu slu`ite na vavilonskiot car, 23 Jas }e napravam vo judejskite gradovi i vo erusalimskata okolina da is~ezne glas na veselba i radost, glas na mlado`enec i glas na nevesta i po celata taa zemja nema da ostane traga od `iteli. 24 No nie ne go poslu{avme Tvojot glas, za da mu slu`ime na vavilonskiot car i Ti gi ispolni Tvoite zborovi, {to gi govore{e preku Tvoite slugi, prorocite, deka koskite na na{ite carevi i koskite na na{ite tatkovci }e bidat isfrleni od svoeto mesto. 25 I, eve, tie se isfrleni na dnevniot pek i na no}niot stud, a umiraa vo te{ki maki od ~uma, od glad, od me~ i od progonstvo. 26 Ti go ostavi domot, koj go nosi Tvoeto ime i go napravi ona {to e toj denes, poradi bezzakonieto na domot Izrailev i na domot Judin. 27 Ti, Gospodi, Bo`e na{, so nas postapi spored Tvojata golema dobrina i spored Tvojata golema milost; 28 kako {to re~e preku Tvojot sluga Mojsej vo onoj den, koga mu zapoveda da go napi{e Tvojot zakon za sinovite Izrailevi, so ovie zborovi, velej}i: 29 Ako ne go poslu{ate glasot Moj, ova golemo i mnogubrojno mno`estvo narod sekako mnogu }e se namali me|u narodite, me|u koi }e go raseam. 30 Jas znam deka tie nema da Me poslu{aat, za{to se tvrdoglav narod, no vo zemjata na svoeto progonstvo }e se obratat kon svoeto srce, 31 }e poznaat deka Jas sum nivniot Gospod Bog. Jas }e im dadam srce, i }e razberat i u{i - i }e ~ujat. 32 ]e Me proslavat vo zemjata na svoeto progonstvo, }e si spomnat za Moeto ime, 33 i }e se odvratat od `estokosta svoja i od lo{ite dela; }e si spomnat za svoite tatkovci, koi zgre{ija pred Gospod. 34 I Jas }e gi vratam vo zemjata, koja so kletva im ja vetiv na nivnite predci, na Avraam, na Isak i na Jakov, i tie }e vladeat so nea; toga{ }e gi umno`am i nema ve}e da se namaluvaat. 35 I }e sklu~am so niv ve~en zavet: Jas }e im bidam nivni Bog, a tie }e Mi bidat Moj narod. I nema ve}e da go izgonam Mojot narod Izrail, od zemjata, {to sum im ja dal. Gospodi, Sedr`itele, Bo`e Izrailev, kon Tebe vika pritesnetata du{a i nata`eniot duh; 2 ^uj me, Gospodi, i smiluvaj se, za{to Ti si Bog milosrden; smiluvaj se, za{to zgre{ivme pred Tebe; 3 Ti ve~no `ivee{, a nie ve~no zaginuvame. 4 Gospodi, Sedr`itele, Bo`e Izrailev, poslu{aj ja molitvata na umrenite od Izrail i na nivnite sinovi, koi zgre{ija pred Tebe, koi ne go poslu{aa glasot na Gospod, svojot Bog, pa zatoa n# snajdoa nevolji. 5 Ne spomnuvaj si za bezzakonijata na na{ite predci, tuku spomni si vo toj ~as za Svojata raka i za Svoeto ime, 6 za{to Ti si Gospod, na{iot Bog i nie }e Te proslavuvame, Gospodi! 7 Zatoa si go vselil stravot Tvoj vo na{eto srce, za da go povikuvame Tvoeto ime; a nie }e Te proslavuvame vo na{eto progonstvo, bidej}i od na{eto srce ja otfrlivme sekoja nepravda na na{ite predci, koi zgre{ija pred Tebe. 8 Eve, nie sme s#u{te vo ova zato~eni{tvo, kade {to si n# rasprsnal za hula, za prokletstvo, i za kazna poradi

30
2 Mojs 32,9 33,3 34,9 3 Mojs 26,40-41 5 Mojs 4,29-30 9,6 31,27 3 Car 8, 47-48 Os 6,1

19
Dan 9,18

31
2 Mojs 7,5 Er 24,7 Ez 6,7 11,19 18,31 28,26 36,26 39,22

20
1,13

21
Er 27,6-12 28,14

23
Er 7,34 16,9 25,10.11 Otkr 18,22-23

32
Ez 6,9 Zah 10,9 Ps 77,4 Neem 4,15

24
2,1 Er 8,1-2 16,4 25,33

34
5 Mojs 30,5 Er 16,15

35
Er 31,31-37 32,40 50,5 Ez 37,26-27 Zah 13,9 Pla~ 4,22 Evr 8,8-12

25
Er 14,12 21,7.9 24,10 36,30 Ez 5,12.17 14,21 Otkr 6,8

26
2,15 Er 7,14

3,1
Ps 60,2 102,1 120,1 143,4

28
3 Mojs 26,14-45

3
Ps 9,6 102,12 145,13 146,10 Pla~ 5,19

29
2,13 3 Mojs 26,39 5 Mojs 4,25-31 28,58-68 30,1-10 Er 24,5-7 32,37-41 42,2

4
Is 59,10 Ez 37,1-14

5
Ez 20,14 Ps 78,9

7
Er 32,39-40

8
2,4 Er 42,18

1047
VARUH
9 site nepravdi na na{ite predci, koi
5 Mojs 4,1 Ps 77,1 Izreki 4,20-23 24 O, Izraile, kolku e golem Bo`jiot dom, kolku e op{irno mestoto na Negovoto vladeewe! 25 Toj e golem i kraj nema, visok e i neizmerliv; 26 tamu vo po~etokot ima{e pro~ueni silni junaci, mnogu golemi i ve{ti vo vojuvawe, 27 no niv Gospod ne gi izbra, i ne im go otkri patot na mudrosta; 28 tie izginaa zatoa {to nemaa razumnost, izginaa od svoeto bezumie. 29 Koj se ka~il na neboto, pa da ja dofati na oblacite i da ja simne ottamu? 30 Koj premina moriwa i ja najde, i koj }e ja donese nea - podobrata od ~isto zlato? 31 Patot do nea nikoj ne go znae i nikoj ne pomisluva na nejzinite pateki.

26
1 Mojs 6,4 Mudr 14,6

otstapija od Gospod, na{iot Bog. Zaboravenata mudrost ^uj gi, Izraile, zapovedite na `ivotot, poslu{ajte, za da ja nau~ite mudrosta. 10 Zo{to Izraile, vo zemjata na neprijatelite? Zo{to ti ostare vo tu|a zemja 11 i se oskverni zaedno so mrtvite? Se vbrojuva{ kon onie, {to se vo pekolot, 12 si go ostavil izvorot na mudrosta. 13 Ako ode{e po Bo`jiot pat, }e `ivee{e mirno doveka. 14 Nau~i kade se nao|a mudrosta, kade e silata, i kade e ostroumnosta, pa zaedno so toa da razbere{ vo {to e dolgove~nosta i `ivotot i kade se nao|a svetlinata na o~ite i mirot. Mudrosta ne e na dofat na lu|eto Koj go otkril `iveali{teto na mudrosta i koj vlegol vo nejzinite riznici? 16 Kade se vladetelite na narodite i onie {to gospodarat nad zemnite yverovi 17 i onie {to si igraa so pticite nebeski i onie {to trupaa srebro i zlato - ona na {to se nadevaat i lu|e, ~ii imoti kraj nemaat? 18 Kade se onie, koi so golem trud srebro kovaa i ~ii srebreni rakotvorbi broj nemaat? 19 Tie is~eznaa, vo pekolot slegnaa; na nivno mesto drugi se izdignaa. 20 Pomladite vidoa svetlina i `iveeja na zemjata, no patot na mudrosta ne go poznaa; 21 ne gi razbraa nejzinite pateki i nivnite sinovi ne ja najdoa; daleku ostanaa od nejziniot pat. 22 Ne se slu{a{e za nea vo Hanan, nitu ja vidoa vo Teman. 23 Ni sinovite na Agara koi baraa zemno znaewe. Ni trgovcite od Meran i Teman, nitu pak, raska`uva~ite na basni i istra`uva~ite na znaeweto, patot na mudrosta ne go poznaa i patekite nejzini ne gi zabele`aa.
15 9

29
5 Mojs 30,11-14 Sir 24,4

11
3 Mojs 22,4 4 Mojs 19,11-19 Ps 27,1 88,5

30
Jov 28,15

12
Er 2,13 17,13 Ps 35,9

31
Jov 28,12

32
Jov 28, 23-27

13
Is 48,18

33
Jov 38,35

14
5 Mojs 4, 6-8 Izreki 3,2.16 8,14 Sir 1,12

34
Sir 43, 9-10 Is 40,26

35
Is 40,26 Ps 147,4 Jov 38,35

15
Jov 28,12.20 Sir 1,6gr.

Mudrosta - dar za~uvan od Boga za Izrail No Onoj, Koj znae s#, Toj ja otkri so razumot Svoj, Onoj Koj ja sozdade zemjata za ve~ni vremiwa i ja ispolni so `ivotni, 33 Onoj, Koj ja isprati svetlinata - i taa doa|a, ja povikuva - i taa so trepet Go slu{a, 34 i yvezdite na svoite mesta zasvetea i se zaraduvaa. 35 Toj gi povikuva, a tie Mu odgovaraat: Eve n#! I radosno bolsnaa pred svojot Sozdatel. 36 Toj e na{iot Bog; nikoj so Nego ne mo`e da se sporedi. 37 Toj gi najde site pati{ta na mudrosta i mu ja podari na Svojot sluga Jakov, na Svojot omilen Izrail. 38 Potoa Toj se javi na zemjata i `ivee{e me|u lu|eto. Eve ja knigata na Bo`jite zapovedi i na Zakonot, koj trae ve~no. Tie {to ja pazat - ve~no }e `iveat, a }e umrat onie {to }e ja ostavat. 2 Vrati se, Jakove, i zemi ja, odi po bolskotot na nejzinata svetlina! 3 Tvojata slava ne davaj mu ja na drug, nitu ona {to e korisno za tebe - na tu| narod. 4 Bla`eni sme Izraile, {to go znaeme ugodnoto pred Boga.
32

36
Is 43,10 44,6 45,18

16
Er 27,6 Dan 2,38 Judita 11,7 Mudr 9,2 Sir 17,4

37
Is 44,2 Ps 147,19 Jov 28,23 Sir 4, 11-12

17
Ez 28,3-4 Izreki 2,4 3,14

38
Izreki 8,31 Mudr 1,6 Sir 24, 23-24 Jn 1,14

19
Prop 1,4

22
Er 49,7

23
1 Mojs 16,15 25,12 Er 49,7 Jov 2,11

4,1
3 Mojs 18,5 5 Mojs 4,1 6,1-2 8,1 Ez 18,9. 17-21 Sir 45,5

2
Is 2,5 60,3 Er 3,12 Ez 14,6 Os 14,2

1048
VARUH
4
5 Mojs 4,8.37-40 10,21 Ps 147,8-9 Mudr 9,18

Zato~enite treba da se ohrabrat Ohrabri se, narode moj, ti - spomenu Izrailev! 6 Vie ste prodadeni na neznabo{cite - ne da zaginete, tuku zatoa {to Gospoda Go razgnevivte; predadeni ste na neprijatelite 7 zatoa {to Go razgnevivte Sozdatelot svoj, prinesuvaj}i im `rtvi na zli duhovi, a ne na Boga. 8 Vie Go zaboravivte ve~niot Bog, Koj ve hrani, a go o`alostivte i Erusalim, koj ve othrani; 9 za{to toj go vide isprateniot vrz vas od Gospod gnev, i re~e: Slu{ajte, sosedi Sionski, Bog mi isprati golema taga. 10 Jas go vidov zarobuvaweto na moite sinovi i }erki, koe{to Ve~niot go isprati na niv. 11 Jas gi hranev so radost, a gi otpu{tiv so bolka i `alost. 12 Nikoj neka ne mi se raduva na mene vdovecot, koj sum ostaven od mnozina; jas opustev poradi grevovite na moite deca, za{to tie se otklonija od Bo`jiot zakon; 13 ne gi poznaa Bo`jite naredbi, ne odea po patot na Bo`jite zapovedi i ne ~ekorea po patekite na poukata vo Negovata pravda. 14 Dojdete, so`iteli sionski, spomnete si za ropstvoto na Moite sinovi i }erki, koe{to Ve~niot go isprati vrz niv. 15 Toj isprati protiv niv narod dale~en, besramen i tu| - zatoa {to ne se zasramija od starec i ne se so`alija nad dete, 16 na vdovicata $ gi odvedoa nejzinite mili sinovi, i osamenata ja li{ija od nejzinite }erki. Erusalim gi hrabri svoite ~eda A, pak, jas so {to mo`am da vi pomognam? 18 Onoj Koj gi isprati vrz vas tie zla, Toj }e ve izbavi od racete na va{ite neprijateli. 19 Dojdete, deca, dojdete, za{to zapustev.
17 5

6
5 Mojs 32,16.30 Is 50,1 52,3 Sud 2,14 3,8 4,2.9

7
3 Mojs 17,7 5 Mojs 32,17 Is 1,2 27,11 46,3 Ps 106.37 Izreki 14,31 1 Kor 10,20

8
5 Mojs 8,11.14.19 32,18 Is 51,13 Os 8,14

11
Er 31,9 Pla~ 1,2.16

12
Is 49,21 Pla~ 1,1-2

13
Er 18,15

15
5 Mojs 28,49-50 Er 5,15 6,22

18
Er 32,42 Ez 60,15

20 Ja soblekov oblekata na mirot, a se oblekov vo oblekata na mojata molitva: vo site moi denovi Gospoda }e Go povikuvam. 21 Ohrabrete se, ~eda, povikajte kon Gospod, Toj }e ve izbavi od nasilstvo i od neprijatelski race. 22 Za{to od po~etokot se nadevav na Ve~niot za va{eto spasenie; vrz Mene dojde od Svetiot radost za milosta, koja skoro }e vi dojde od Ve~niot, od Spasitelot na{. 23 Jas ve ispra}av so taga i so `alost, no Bog }e ve povrati kaj mene so radost i veselba doveka. 24 Za{to, kako {to sosedite na Sion ve vidoa kako ve vodat vo ropstvo, taka nabrgu }e go vidat va{eto od Boga spasenie, {to }e vi dojde so golema slava i velelepie od Ve~niot. 25 Deca, potrpete go Bo`jiot gnev {to ve postigna: te progonuva tvojot neprijatel, no nabrgu }e ja vidi{ negovata propast i }e stapne{ na vratot negov. 26 Moite ~eda, so ne`nost odgledani, trgnaa po neramni pati{ta; fateni se kako stado - razgrabeni od neprijatelot. 27 Ohrabrete se, ~eda, kon Boga vikajte; za vas }e si spomne Onoj, Koj vi go isprati ova. 28 Kakva {to be{e va{ata re{enost za da se oddale~ite od Boga, zgolemete ja sega desetpati - za da se svrtite i da Go pobarate, 29 za{to Onoj, Koj vi gi isprati ovie maki, Toj }e vi isprati ve~na radost so spasenie.

20
1 Mojs 37,34 Is 22,12 Er 48,37 Ez 27,31

22
Is 6,3 40,25 43,15 Os 11,9 12,1 Jov 6,10 Lk 1,78

23
Is 51,11 61,7 Er 31,12

24
Is 60,1

25
5 Mojs 33,29 Is.N. 10,24 Is 51,23 Ps 65,12 110,1

26
Pla~ 4,5

30
Is 40,1 49,13 60,14 66,11.13 Zah 1,13 Ps 45,4

31
Sir 27,29

32
Is 13,19-22

Ohrabri se, Erusalime! Ohrabri se, Erusalime, Onoj Koj ti go dade imeto - Toj }e te ute{i! 31 Te{ko im na onie {to te o`alostija i se raduvaa na tvoeto pa|awe! 32 Te{ko im na gradovite, na koi im robuvaa tvoite deca, te{ko $ na zemjata, {to gi primi tvoite sinovi! 33 Kako {to mu se raduva{e na tvoeto pa|awe, i se vesele{e na tvojata propast, taka }e se o`alosti za svoeto opusto{uvawe.
30

1049
VARUH
34
Pla~ 5,15 Jov 30,31 34 Jas }e napravam da ne se raduva na mnogu narod; gordelivosta nejzina vo taguvawe }e se pretvori, 35 za{to vrz nea }e dojde ogan do Ve~niot za mnogu dni, i dolgo, dolgo vreme vo nea zli duhovi }e `iveat. 36 Erusalime, pogledni kon istok, vidi ja radosta, {to ti doa|a od Boga. 37 Ete doa|aat tvoite sinovi, {to gi otpu{ti, doa|aat sobrani od istok do zapad, po zapoved od Svetiot, zaraduvani so Bo`ja slava. Erusalime, soble~i ja od sebe oblekata na pla~ot i na tvoite maki i oble~i se zasekoga{ so ubavinata na Bo`jata slava! 2 Oble~i se vo oblekata na pravdata od Boga, stavi go na svojata glava venecot od slavata na Ve~niot; 3 Bog }e mu ja poka`e tvojata slava na celiot svet pod neboto. 4 Bog }e te nare~e zasekoga{: mir na pravdata i slava na pobo`nosta. 5 Erusalime, stani i zastani na visoko mesto, pogledaj kon istok i vidi gi tvoite deca, sobrani od istok do zapad, po zapoved na Svetiot, radosni {to Bog se setil za niv. 6 Tie otidoa pe{ od tebe, od neprijatelot vodeni, no Bog }e gi dovede kaj tebe, noseni vo slava, kako carski sinovi; 7 Bog naredi da se sni`at site visoki gori i ve~nite ridi{ta da se spu{tat, a dolinite da se ispolnat, za da se izramni zemjata, ta Izrail cvrsto da ~ekori so Bo`jata slava, 8 a {umite i sekoe drvo mirizlivo, po Bo`ja povelba, na Izrail senka da mu pravat. 9 Bog }e go vodi Izrail vo radost, so svetlinata na Svojata slava, so Svojata milost i pravda.

4
Is 1,26 43,1 60,14 62,4.12 Er 33,16 Ez 48,35

35
Is 13,21 34,14 47,14 Er 50,39

5
Is 51,17 60,1.4

37
Is 60,4 43,5-7 Tov 13,12 Is 43,5 Zah 8,7

6
Is 60,4 66,20

7
Is 40,4 42,16 49,11

5,1-2
Is 49,18 52,1 61,10 62,3

8
Is 41,19 55,13

3
Is 60,1 62,1-4

9
2 Mojs 13,21-22 Is 55,12 Ps 104,43

EZEKIL
Voved Ezekil bil i prorok i sve{tenik vo erusalimskiot hram. Koga Navuhodonosor go osvoil Erusalim vo 597 godina pr. Hristos i odvel golem broj Judejci vo ropstvo vo Vavilon, me|u iselenite bil i Ezekil. Gospod go povikal prorokot da bide Bo`ji glasnik ne samo za iselenicite vo Vavilon, tuku i za onie koi ostanale vo Erusalim. Proro~kata slu`ba na Ezekil traela od 593 godina do 570 godina pr. Hristos. Bidej}i toa go opfa}a periodot pred pa|aweto na Erusalim (586 godina pr. Hristos), i nekolku godini potoa, nekoi od porakite na Ezekil se predupreduvawe za stra{nata katastrofa {to }e sledi, a onie {to se odnesuvaat na vremeto po padot na Erusalim, se polni so nade` za podobra idnina. Koga Gospod mu gi prenesuva Svoite poraki na Ezekil, Toj mu se obra}a so izrazot - ,,Sine ~ove~ki, izraz koj mnogu ~esto se sre}ava vo ovaa kniga. Knigata na prorokot Ezekil bi mo`ela da se podeli na pet dela. (1) Videnieto na Ezekil vo koe ja videl slavata Gospodova i bil povikan za prorok (13); (2) Predupreduvawe do narodot deka Gospod }e go kazni zastranuvaweto od Bo`jiot pat (424); (3) Bo`jata kazna vrz okolnite narodi (2532); (4) Poraki na nade`, po padot na Erusalim (3339); (5) Videnieto {to go videl Ezekil za nov hram vo Erusalim (4048).
1,1
8,3 11,24 40,2 Mt 3,16 Dela 7,56 Otkr 19,11

Prvo videnie na Ezekil. Bo`jiot prestol Vo triesettata godina, ~etvrtiot mesec, pettiot den od mesecot, koga bev me|u izgnanicite kaj rekata Kevar, se otvorija nebesata - i jas vidov Bo`ji videnija. 2 Vo pettiot den od mesecot, a toa e pettata godina, otkako be{e zaroben carot Joakim, 3 dojde slovo Gospodovo do sve{tenikot Ezekil, sinot Buziev, vo zemjata haldejska pri rekata Kevar; i be{e tamu rakata Gospodova vrz nego. 4 I vidov: ete, buren vetar doa|a{e od sever i golem oblak vo nego, a okolu ogan sjae{e; srede nego svetlina od zlato i srebro; 5 vo sredinata negova, pak, vidov prizraci na ~etiri `ivotni - po oblikot svoj sli~ni na ~ovek; 6 sekoe od niv ima{e po ~etiri lica, i sekoe od niv - po ~etiri krilja; 7 a nozete nivni - pravi noze, so perja, a stapalata nivni kako tele{ki kopi-

2
4 Car 24,10-16

3
3,14 37,1 40,1 3 Car 18,46 4 Car 3,15

4-28
Is 6,1-7 Otkr 4

4
Is 21,1

7
Dan 10,6 Otkr 1,15

ta, i bolskaa kako izmazneta bronza; (kriljata, pak, nivni bea lesni). 8 A pod kriljata nivni imaa ~ove~ki race - na site ~etiri strani. 9 ^etirite `ivotni imaa svoi lica i krilja, kriljata nivni se dopiraa edno do drugo, a koga odea, tie ne se svrtuvaa, tuku vrvea sekoe vo nasoka na liceto svoe. 10 Oblikot na liceto nivno im be{e kako lice ~ove~ko i lice lavovsko od desnata strana kaj site ~etiri; a, pak, od levata strana - lice tele{ko kaj site ~etiri, i lice orlovsko kaj site ~etiri `ivotni. 11 I licata nivni i kriljata nivni odozgora im bea razdeleni, no pri sekoe dvete krilja se dopiraa edno do drugo, a dvete im gi pokrivaa telata nivni. 12 I odea tie, sekoe vo nasoka na liceto svoe; na kade {to duhot saka{e da odi, natamu i odea tie; i koga odea, ne se svrtuvaa. 13 Tie `ivotni li~ea na razgoreni jagleni, na lambadi; ognot se dvi`e{e me|u `ivotnite, i ognena svetlina i svetkavica izleguva{e od ognot.

8
10,8.21

10
10,14 Otkr 4,7

11
3 Car 6, 24-27

13
2 Mojs 19,18 Ps 96,4 104,4

1051
EZEKIL
14
Mt 24,27 14 @ivotnite se dvi`ea brzo natamu i navamu, kako bolskava molskavica. 15 I koga gi gledav `ivotnite, ete, na zemjata do tie `ivotni ima{e po edno trkalo kon ~etirite lica nivni. 16 Trkalata im bea sli~ni na topaz, i site ~etiri si li~ea edno na drugo; i po izgledot i po oblikot tie bea kako trkalo vo trkalo. 17 A koga odea, se dvi`ea vo svoite ~etiri nasoki; koga se dvi`ea ne se svrtuvaa. 18 A naplatite na trkalata nivni bea visoki i stra{ni; naplatite kaj site ~etiri naokolu bea polni so o~i. 19 I koga odea `ivotnite, se dvi`ea i trkalata do niv; i koga `ivotnite se podigaa od zemjata, se podigaa i trkalata. 20 Kade {to duhot saka{e da odi, natamu odea i tie; nakade {to duhot }e trgne{e, i trkalata se podignuvaa podednakvo so niv, bidej}i duhot na `ivotnite be{e vo trkalata. 21 Koga odea `ivotnite, odea i trkalata; i koga stoeja `ivotnite, stoeja i trkalata; i koga tie se podigaa od zemjata, se podigaa ednakvo i trkalata, za{to duhot na `ivotnite be{e vo trkalata. 22 Nad glavite od `ivotnite ima{e ne{to sli~no na svod nebeski, kako proyiren kristal izdignat odozgora nad nivnite krilja. 23 A pod svodot se nao|aa ra{ireni kriljata nivni, svrteni edno sproti drugo, dodeka drugite dve im gi pokrivaa telata nivni. 24 A koga letaa, slu{av {um od kriljata nivni, ne{to kako {um od mnogu vodi, kako glas od Sesilniot Bog, silen {um; a koga odea - kako {um od voen logor, koga, pak, zastanuvaa, gi spu{taa kriljata svoi. 25 I od svodot nad glavite nivni se slu{a{e {um; i koga zapiraa, gi spu{taa kriljata svoi. 26 Nad svodot nad glavite, pak, ima{e ne{to sli~no na prestol, kako da be{e od kamenot safir; a na prestolot odozgora ne{to sli~no na ~ovek. 27 I vidov potoa ne{to usviteno kako 27 bronza, a vnatre vo nego naokolu ogan - 8,2 od bedrata ugore; a od bedrata udolu - 28 vidov sli~no na ogan, a okolu nego Otkr 1,17 ima{e svetlina. 28 Kako {to izgleda vino`itoto vo 2,1-10 oblaci, vo do`doven den, takva be{e Is 6,8-13 Er 1 taa svetlina naokolu.

15-21
10,9-13

15
3,13 Dan 7,9

18
Zah 4,10

22
2 Mojs 24,10 Otkr 4,2

24
Is 17,13 Er 5,22 Ps 45,3 93,4 Otkr 19,6

26
10,1 Is 6,1 Dan 7,9 Mt 26,64 Otkr 1,13

Bog go povikuva Ezekil za prorok 33,33 4 Car 5,8 Takvo be{e videnieto na sjajot od podobieto na slavata Gospodova. 8 Koga go vidov toa, padnav ni~kum i go 3,2 Otkr 10,9 ~uv glasot na Onoj, Koj mi zboruva{e, i Toj mi re~e: Sine ~ove~ki, stani na 9-10 Otkr 5,1 noze, i Jas }e govoram so tebe. 10,2 2 I vleze vo mene Duh, me zede i me podigna i me ispravi na nozete moi, i Go ~uv Onoj, Koj mi govore{e. 3 Toga{ Toj mi re~e: Sine ~ove~ki, Jas te pra}am kaj Izrailevite sinovi, pri nepokorni lu|e, koi se pobunija protiv Mene; tie i tatkovcite nivni Me izneveruvaa Mene duri do dene{niov den. 4 Tie se sinovi so tvrdokorno lice i so `estoko srce; kaj niv te pra}am i ti }e im ka`e{ - vaka veli Gospod Bog. 5 Dali }e te poslu{aat ili nema da te poslu{aat, bidej}i tie se dom otstapni~ki - no neka znaat deka me|u niv imalo prorok. 6 A ti, sine ~ove~ki, ne pla{i se od niv i ne pla{i se od nivnite zborovi, za{to }e se razbesnat i }e te navreduvaat od site strani; me|u niv }e `ivee{ - kako me|u trwe i skorpii; ne pla{i se od licata nivni, za{to tie se dom otstapni~ki; 7 i ka`uvaj im gi zborovite Moi - pa slu{ale tie ili ne, bidej}i se tie nepokorni. 8 A ti, sine ~ove~ki, ~uj {to }e ti ka`am: ne bidi kako toj otstapni~ki dom; otvori ja ustata i izedi go ona {to }e ti go dadam. 9 I vidov, ete, protegnata raka kon mene, i vo nea - kni`en svitok. 10 I Toj go razvi pred mene, a svitokot be{e napi{an odvnatre i odnadvor, i na nego be{e napi{ano: pla~, `alost i ofkawe.

1052
EZEKIL
I mi re~e: Sine ~ove~ki, izedi go toa {to e pred tebe, izedi go ovoj svitok, pa odi i zboruvaj mu na Izra9 il. Is 50,7 2 Toga{ ja otvoriv ustata i Toj mi go Er 1,18 dade svitokot za da go izedam. 13 3 Potoa mi re~e: Sine ~ove~ki: usta1,15 ta tvoja }e go izede ovoj svitok i utro14 bata tvoja }e se nasiti so ovoj svitok, 1,3 {to ti go davam Jas. I jas go izedov, a vo ustata po~uvstvuvav sladost kako med. 4 I pak mi re~e: Sine ~ove~ki, stani i pojdi vo domot Izrailev i ka`i im gi Moive zborovi, 5 za{to te pra}am ne kaj narod nepoznat i so nerazbirliv jazik, tuku vo domot Izrailev, 6 ne kaj narod so nerazbran zbor i nepoimliv jazik, ~ii zborovi ne mo`e{ da gi razbere{; no duri i kaj niv da bev te pratil, i tie }e te razberea; 7 a domot Izrailev ne }e saka da te slu{a, tie ne sakaat Mene da me slu{aat, bidej}i siot dom Izrailev e tvrdoglav i so `estoko srce. 8 I, ete, Jas go napraviv i tvoeto lice tvrdo kako nivnite lica, i tvoeto ~elo }e go stvrdnam protiv niv. 9 ^eloto tvoe go napraviv kako dijamant, koj e potvrd od kamenot; ne boj se od niv i ne pla{i se od nivnoto lice, za{to tie se dom otstapni~ki. 10 I mi re~e: Sine ~ove~ki, site zborovi Moi {to ti gi ka`uvam, primi gi vo srceto svoe i slu{aj gi so u{ite svoi; 11 stani, pa odi kaj izgonetite, kaj sinovite na tvojot narod, zboruvaj im i ka`i im - vaka veli Gospod Bog - pa poslu{ale tie, ili ne. 12 I Duhot me podigna; a zad sebe ~uv golem grmotevi~en glas: - Blagoslovena e slavata na Gospod od mestoto Negovo! 13 A slu{nav i {um od kriljata na onie `ivotni, {to se dopiraa edno do drugo, kako i {um od trkalata nivni, kako i zvuk od silen grom. 14 Toga{ Duhot me podigna i me ponese. I pojdov ogor~en, so na`alen duh; no krepkata raka Gospodova be{e nad mene.
3,1-3

Otkr 10,810

15 I dojdov pri robovite vo 17 TelAviv, kaj onie koi `iveeja pokraj Er 6,16-19 rekata Kevar, i se zadr`av tamu i po- 18 18,4.20 minav kaj niv sedum dena, ~udej}i se.

Ezekil postaven za duhoven stra`ar 20 18,24.26 16 A koga zaminaa sedumte dena, dojde 3 Ptr 2,21 do mene slovo Gospodovo: 17 Sine ~ove~ki, Jas te postaviv za stra`ar nad domot Izrailev, i ti }e go slu{a{ slovoto od ustata Moja, i }e gi opomenuva{ vo Moe ime. 18 Koga }e mu re~am na bezzakonikot: Bezdrugo }e umre{!', a ti ne go opomene{ i ne zboruva{, za da go odvrati{ bezzakonikot od negoviot gre{en pat, za da bide `iv, - toga{ toj bezzakonik }e umre vo bezzakonieto svoe, no krvta negova Jas }e ja baram od racete tvoi. 19 A, ako go opomene{ bezzakonikot i toj ne se otka`e od bezzakonieto svoe i od gre{niot svoj pat, bezzakonikot }e umre vo bezzakonieto svoe, a ti }e si ja spasi{ du{ata svoja. 20 I, ako pravednik otstapi od pravdata svoja i postapi gre{ni~ki, koga Jas }e mu stavam sopka, i umre, ako ne si go predupredil, toj }e umre poradi grevot svoj, i nema da mu se primaat pravednite dela, {to gi napravil; no krvta negova }e ja baram od tvoite race. 21 Ako go opomene{ pravednikot, za da ne gre{i, i toj ne gre{i, toga{ i toj }e bide `iv, zatoa {to si go predupredil i ti }e si ja spasi{ du{ata svoja. Ezekil }e onemi I be{e tamu vrz mene pak rakata Gospodova, i Toj mi re~e: Stani i izlezi vo poleto; Jas }e zboruvam tamu so tebe. 23 Stanav, i izlegov vo poleto, i ete, tamu be{e slavata Gospodova, kako slavata, {to ja vidov pri rekata Kevar; i padnav ni~kum. 24 I vleze vo mene Duhot i me ispravi na noze, i Toj govore{e so mene i mi re~e: Odi i zatvori se vo domot tvoj. 25 Sine ~ove~ki, ete, }e ti stavat verigi, i }e te vrzat vo niv, i ne }e mo`e{ da izleguva{ me|u niv. 26 A jas }e ti go zalepam jazikot tvoj za nepceto, i ti }e onemee{, i ne }e mo22

1053
EZEKIL
27 `e{ da gi ukoruva{, za{to tie se dom
2,5 12,3 24,27 29,21 33,22 Mt 11,15 Otkr 22,11 10 I jadewata, so koi }e se hrani{, jadi gi so merka, po dvaeset {ekeli na den; odvreme navreme jadi go toa. 11 I voda pij so merka, po {estina od in; odvreme navreme pij. 12 A }e gi jade{ ja~menite poga~i i pe~i gi pred nivnite o~i na ~ove~ko |ubre. 13 I re~e Gospod: Izrailevite sinovi taka }e jadat ne~ist leb me|u onie narodi, kaj koi }e gi progonam. 14 Toga{ rekov: O, Gospodi Bo`e, du{ata moja nikoga{ ne se oskvernila i od mladosta moja pa s# dosega nikoga{ ne sum jal mr{a i raskinato od yverka; i nikakvo ne~isto meso ne vleglo vo ustata moja. 15 I mi re~e Toj: Ti dozvoluvam mesto ~ove~ko |ubre, zemi govedsko |ubre, i na nego pe~i go lebot svoj. 16 I pak mi re~e: Sine ~ove~ki, eve vo Erusalim Jas }e gi skusam rezervite na leb, i }e jadat leb so merka i vo `alost, i voda }e pijat so merka i vo taga, 17 za{to kaj niv }e snema leb i voda, i tie so u`as }e se gledaat eden so drug i }e umiraat vo bezzakonieto svoe.

12
Is 36,12

otstapni~ki. 27 A koga Jas }e zboruvam so tebe, toga{ }e ti ja otvoram ustata tvoja i ti }e im zboruva{: vaka veli Gospod Bog! Koj saka da slu{a, neka slu{a; a koj ne saka da slu{a - neka ne slu{a; za{to 4,6 tie se dom otstapni~ki. Pretska`uvawe opsada na Erusalim A ti, sine ~ove~ki, zemi edna tula i stavi ja pred sebe i nacrtaj go na nea Erusalim; 2 i postavi opsada okolu nego, napravi tvrdina kon nego, napravi i nasipi okolu nego, postavi logor protiv nego i naredi naokolu sproti nego ma{ini za urivawe yidovi. 3 Potoa zemi `elezna plo~a i postavi ja kako `elezen yid me|u sebe i gradot, pa svrti go liceto svoe sproti gradot i toj }e bide opsednat, opsednuvaj go ti. I toa }e bide znak za domot Izrailev. 4 Ti, pak, legni na svojata leva strana i stavi go vrz nea bezzakonieto na domot Izrailev; spored brojot na denovite, - sto i pedeset - vo koi }e le`i{ vrz nea, tolku }e go nosi{ bezzakonieto nivno. 5 A Jas ti gi opredeliv godinite na bezzakonieto nivno spored brojot na denovite; trista i devedeset denovi }e go nosi{ bezzakonieto na domot Izrailev. 6 I koga }e gi ispolni{, povtorno legni, no sega na svojata desna strana i ~etirieset denovi nosi go bezzakonieto na domot Judin, den za godina, den za godina ti opredeliv. 7 Pa svrti go liceto svoe i mi{kata na svojata desna strana kon opsadeniot Erusalim, i prorokuvaj protiv nego. 8 Ete, Jas postaviv vrz tebe okovi, i ti ne }e mo`e{ da se svrti{ od ednata strana na drugata, dodeka ne gi ispolni{ denovite na tvojata opsada. 9 Zemi si p~enica i ja~men, bob i le}a, proso i 'r`, i sipi gi vo eden sad i napravi si od niv lebovi, spored brojot na denovite, koga }e le`i{ na stranata svoja, trista i devedeset denovi }e gi jade{.

13
Os 9,3

14
3 Mojs 17,15 Dela 10,14

4 Mojs 14,34

16
12,17-19 3 Mojs 26,26 Is 3,1

17
3 Mojs 26,39

5,1
Is 7,20

2
Zah 13,8

3
Er 39,10

Osuda Bo`ja nad Erusalim A ti, sine ~ove~ki, zemi si ostar no`, kako berberski bri~, pa mini go preku glavata svoja i bradata, i zemi merila, i razdeli ja kosata na delovi. 2 Ednata tretina izgori ja na ogan srede gradot, koga }e se zavr{at denovite na opsadata; vtorata tretina zemi ja i ise~i ja so no` po okolinata na gradot; a tretata tretina razvej ja na vetar; Jas, pak, }e go izvle~am me~ot po niv. 3 I zemi od toa, pa vrzi go toa vo polite od svojata obleka. 4 No od toa zemi pak malku i frli go vo ogan, i izgori go vo ognot. Ottamu }e izleze ogan vrz celiot dom Izrailev. 5 Taka veli Gospod Bog: toa e Erusalim. Jas go postaviv srede narodi, i go opkru`iv so zemji. 6 A toj stana protiv naredbite Moi pone~esno od neznabo{cite, i protiv Moite povelbi - polo{o otkolku zemjite okolu nego; za{to tie gi otfrlija

1054
EZEKIL
9 naredbite Moi i ne postapuvaat spored
Mt 24,21 17 A }e pratam vrz tebe glad i luti 17 yverovi, koi }e te li{at od decata; i Otkr 6,8 pomor i krv }e mine preku tebe, }e ispratam me~ vrz tebe; Jas, Gospod go ka- 6,4 3 Mojs `av ova. 26,30

10
12,15 17,21 3 Mojs 26,29 Er 8,3 Pla~ 2,20 4,10

11
7,4.9 8,18 Is 9,17

12
Otkr 6,8 8,7

14
3 Mojs 26,31-32

15
Er 18,16

povelbite Moi. 7 Zatoa vaka veli Gospod Bog: Bidej}i vie gi namno`ivte grevovite svoi pove}e od neznabo{cite, koi se okolu vas, po Moite uredbi ne odite i naredbite Moi ne gi izvr{uvate, i ne odite duri ni spored uredbite na neznabo{cite, koi se okolu vas. 8 Zatoa, vaka veli Gospod Bog: Ete, i Jas sum protiv tebe, jas Samiot, i }e izvr{am srede tebe sud pred o~ite na neznabo{cite. 9 Pa poradi site tvoi odvratnosti, }e ti napravam tebe, kako {to nikoga{ ne sum napravil, a nema i vo idnina da napravam. 10 Zatoa takovcite }e gi jadat sinovite svoi srede tebe, a i sinovite }e gi jadat tatkovcite svoi; i }e izvr{am nad tebe sud, i siot tvoj ostatok }e go razveam po site vetrovi. 11 Zatoa, `iv sum Jas, veli Gospod Bog: bidej}i ti go oskverni Moeto svetili{te so site tvoi odvratnosti i so site tvoi gadotii, Jas }e te smalam, i Moeto oko nema ve}e da te po`ali, i Jas nema da se smiluvam nad tebe. 12 Edna tretina od tebe, od pomor }e izumre i od glad }e zagine srede tebe; vtorata tretina od me~ }e padne vo tvojata okolina; a tretinata }e ja razveam od site vetrovi, i }e go izvle~am me~ot po niv. 13 Taka }e se ispolni Mojot gnev, i }e ja isturam Svojata jarost nad niv, i }e se zadovolam; i koga }e se izlee jarosta Moja vrz niv, toga{ }e razberat deka Jas, Gospod, sum im zboruval vo revnosta Svoja. 14 ]e te pretvoram vo pustina i za poruga me|u narodite, koi se okolu tebe, pred o~ite na sekoj minuva~. 15 ]e bide{ za potsmev i za poruga, za sram i u`as kaj narodite {to se okolu tebe, koga }e go izvr{am nad tebe sudot vo gnev i jarost, i preku jarosni porazi - Jas Gospod go govorev toa, 16 i koga }e pratam vrz niv luti streli na glad, {to }e istrebuva, koga }e gi pratam za va{a pogibel i za zasiluvawe na gladot kaj vas, i }e ja uni{tam lebnata potkrepa kaj vas.

Gospod go osuduva idolopoklonstvoto

6
Er 10,14 Mih 1,7

9 I dojde slovo Gospodovo do mene: 3 Mojs Sine ~ove~ki, svrti go liceto svoe 26,41 Mojs kon gorite Izrailevi i prorokuvaj 5 30,1-3 protiv niv, 3 i ka`i - planini izrailski, ~ujte go slovoto na Gospod Bog. Vaka im veli Gospod Bog na gorite i na ridovite, na dolinite i na doli{tata: Eve, Jas }e ispratam me~ vrz vas, i }e gi kutnam va{ite idolski svetili{ta; 4 i `rtvenicite }e vi bidat opusto{eni, i stolbovite vo ~est na sonceto }e bidat iskr{eni, i va{ite ubieni }e gi frlam pred va{ite idoli; 5 }e gi postavam trupovite na sinovite Izrailevi pred nivnite idoli, i }e gi rasfrlam koskite va{i okolu va{ite `rtvenici. 6 Nasekade, kade {to `iveete, gradovite }e vi bidat opusto{eni i idolskite svetili{ta razurnati, za da bidat opusto{eni i uni{teni va{ite `rtvenici, za da bidat razbieni i uni{teni va{ite idoli i iskr{eni va{ite son~evi stolbovi, i da gi snema delata od va{ite race. 7 Me|u vas }e ima ubieni, i }e razberete deka Jas sum Gospod. 8 No Jas }e go zapazam ostatokot, taka {to me|u narodite }e ostanat od vas {to izbegnale me~, koga }e bidete raseani po zemjite. 9 I pre`iveanite va{i }e se setat za Mene me|u narodite kade {to }e bidat odvedeni vo ropstvo, koga }e im go skr{am bludnoto srce, koe se odmetna od Mene, i o~ite nivni, {to bludstvuvaa me|u idolite; toga{ tie }e po~uvstvuvaat odvratnost sprema sebesi za zloto {to go vr{ele vo site gradovi svoi; 10 i }e razberat deka Jas sum Gospod; i deka ne zaludo zboruvav, deka vrz niv }e ispratam takva beda.'
2

1055
EZEKIL
11 Vaka veli Gospod Bog: Plesni so racete svoi, tropni so nogata svoja 13 te{ko za site poradi odvratnite zlode5 Mojs 12,2 la na domot Izrailev; }e padnat tie od Er 2,20 me~, glad i pomor. 12 Koj e daleku, }e umre od pomor, a 7,4 koj e blizu - }e padne od me~; a onoj {to 5,11 }e ostane i izbegne, od glad }e umre; taEr 13,14 ka }e zavr{i gnevot Moj vrz niv. 13 ]e razberat deka Jas sum Gospod, koga porazenite }e le`at me|u svoite idoli okolu `rtvenicite nivni, na sekoj visok rid, na sekoj planinski vrv, pod sekoe zeleno drvo i pod sekoj razgranet dab, tamu kade {to im prinesuvaa bagoprijatni kadewa na svoite idoli. 14 I }e ja protegnam vrz niv rakata Svoja i }e ja napravam zemjata pustina i stepa od pustinata na jug do gradot Divla na sever, nasekade, kade {to `iveat, i }e poznaat deka Jas sum Gospod. 5,12

12

Stra{na osuda Bo`ja nad Izrail I dojde slovo Gospodovo do mene: Ti, sine ~ove~ki, ka`i - taka veli Gospod Bog - svr{etok na zemjata iz-railska; dojde svr{etokot na site ~etiri krai{ta zemni. 3 Ete, dojde svr{etokot za tebe; i }e go pratam vrz tebe gnevot Svoj, i }e ti sudam spored pati{tata tvoi, i }e gi natovaram vrz tebe site gadotii. 4 I okoto Moe nema da te za`ali i nema da se smiluvam, no }e ti platam spored tvoite pati{ta, gadotiite tvoi vo tebe }e ostanat i }e razberete deka Jas sum Gospod. 5 Taka veli Gospod Bog: nesre}a vrz nesre}a }e te snajde! 6 Svr{etokot dojde, dojde svr{etokot, se krena protiv tebe: ete dojde! 7 Dojde napasta do tebe, `itelu na ovoj kraj, ide vreme, se pribli`uva denot na smutot, a ne na veseli povici po planinite. 8 Ete, naskoro }e ja izleam vrz tebe jarosta Svoja i }e go isturam gnevot Svoj vrz tebe, }e ti sudam spored tvoite pati{ta i }e gi natovaram vrz tebe site tvoi gadotii.
2

9 I okoto Moe nema da te po`ali, i nema da se smiluva. Spored tvoite pati{ta }e ti platam, i tvoite gadotii }e ostanat vo tebe; i }e razberete deka Jas sum Gospod, Koj kaznuva. 10 Ete go denot, eve dojde, nastapi napasta, procuti stapot, gordosta pupi. 11 Silata stanuva protiv `ezolot na bezzakonieto: ni{to nema da ostane od niv, - ni od bogatstvoto nivno, nitu od {umata nivna, nitu, pak, od rasko{ot nivni. 12 Dojde vremeto, nastapuva denot: kupuva~u, ne raduvaj se, prodava~u ne pla~i, za{to gnevot e vrz niv site. 13 Za{to, koj prodal, nema da se vrati kaj prodadenoto, makar da ostanal `iv; bidej}i proro~koto videnie za celoto nivno mno`estvo nema da se izmeni, i nikoj so bezzakonieto svoe nema da go zacvrsti `ivotot svoj. 14 Trubat so trubata i s# se gotvi, no nikoj ne odi vo vojna; za{to Mojot gnev e vrz seto nivno mno`estvo.

11
Er 16,5-6

15
5 Mojs 32,25

16
Is 38,14 59,11

17
21,12

19
Sof 1,18

20
16,17 Os 2,9

Kazna za grevovite na Izrail Nadvor od ku}ata - me~, a vo ku}ata - pomor i glad. Koj se nao|a vo poleto, od me~ }e umre, a koj e vo gradot, nego gladot i pomorot }e go progolta. 16 A pre`iveanite od toa }e izbegaat i }e bidat vo planinite kako gulabi od dolina; site tie }e stenkaat, sekoj zaradi svoeto bezzakonie. 17 Na site racete }e im opadnat, i na site kolenata }e im zatreperat. 18 Toga{ }e se opa{at vo vre}i{ta i trepet }e gi opfati; i liceto na site }e gi pokrie sram i na glavite - nivni }e ima }elavost. 19 Srebroto }e si go isfrlaat po ulici i zlatoto nema da go po~ituvaat. Srebroto nivno i zlatoto nivno nema da bide vo sila da gi spasi vo denot na Gospodovata jarost. Tie nema da gi nasitat so niv du{ite svoi, i nema da gi napolnat utrobite svoi, bidej}i toa be{e pri~ina za nivniot grev. 20 I so ubaviot nakit svoj tie se gordeeja i pravea umetni~ki tvorbi za gadotiite svoi so idoli; zatoa }e go napravam ne~isto za niv.
15

1056
EZEKIL
26
Is 29,14 Mih 3,6 Pla~ 2,9 21 I }e go dadam kako plen vo racete na tu|inci i na gre{nici zemni, za da go razgrabaat, i tie }e go oskvernat. 22 I }e go odvratam od niv liceto Svoe i }e go oskvernat Moeto svetili{te; i }e vlezat tamu grabiteli i }e go oskvernat. 23 Prigotviv verigi, za{to taa zemja e polna so krvavi zlodejstva, i gradot e poln so nasilie. 24 Jas }e dovedam najlo{i narodi i tie }e gi zavladeat domovite nivni. I }e stavam kraj na gordosta kaj silnite, i }e bidat oskverneti i svetiwite nivni. 25 Ide pogibelta; }e baraat mir i nema da go najdat. 26 Beda }e sleduva po beda i edna lo{a vest po druga; i }e baraat od prorokot videnie i nema da ima pouki kaj sve{tenicite i sovet kaj starcite. 27 Carot }e ta`i, i knezot }e go obzeme u`as, i racete na narodot vo zemjata }e treperat. ]e postapam so niv spored nivnite pati{ta, spored nivniot sud }e gi sudam; i }e razberat deka Jas sum Gospod.

8,1
1,3

2
1,26-28

3
3,12 5 Mojs 32,21

4
1,28

Vtoro videnie na Ezekil. Idolopoklonstvoto vo Erusalim Vo {estata godina, vo {estiot mesec, na pettiot den od mesecot, sedev doma, i stare{inite judejski sedea pred Mene, i se spu{ti tamu vrz mene rakata od Gospod Bog. 2 I poglednav; a toa podobie na ma` sli~no na ogan, i od krstot nadolu ogan, a od krstot negov ugore - nekakva svetlina sli~na na svetlina od plamen. 3 I kako da ja protegna rakata svoja i me fati za kosata na glavata moja, i duhot me podigna me|u zemjata i neboto i me povede vo Bo`ji videnija vo Erusalim, pri vlezot na vnatre{nata vrata, svrtena kon sever kade {to be{e postaven idolot na qubomorata, koj pobuduva qubomora. 4 I, ete, tamu be{e slavata na Bog Izrailev, sli~na na onaa kakva {to vidov vo poleto. 5 I mi re~e: Sine ~ove~ki, podigni gi o~ite svoi kon sever! Gi podignav

o~ite svoi kon sever, a od severnata 6 strana kaj vratata na `rtvenikot, pred 10,18 11,23 vlezot nejzin be{e idolot na qubomo12 rata. 6 I mi re~e Toj: Sine ~ove~ki, gle- Is 29,15 Ps 9,31 da{ li {to pravat; gi gleda{ li gole- Jov 22,13 mite gadotii, {to se vr{at tuka vo do- 16 mot Izrailev, za da se oddale~at od 4 Car 21,5 Moeto svetili{te? No svrti se, i }e 23,5.11 vidi{ u{te pogolemi odvratnosti. 7 I me dovede kaj vlezot vo dvorot, pa pogledav, a tamu dupka vo yidot. 8 I mi re~e: Sine ~ove~ki, kopni vo yidot. Jas kopnav vo yidot i ete tamu vidov nekakva vrata. 9 I pak mi re~e: Vlezi i vidi odvratni gadotii {to se vr{at tamu. 10 Vlegov i gledam, a toa sekakvi sliki na `ivotni {to se vle~at, i ne~isti `ivotni, i sekakvi idoli, vo domot Izrailev, naslikani po yidovite naokolu. 11 I sedumdesetmina ma`i od stare{inite na domot Izrailev stojat pred niv, a Jaazanjahu, sinot Safanov, pome|u niv; i kaj sekogo od niv vo rakata kadilnica, i gust oblak od kadivo se izdiga{e ugore. 12 I mi re~e: Gleda{ li, sine ~ove~ki, {to pravat vo temnina stare{inite na domot Izrailev, sekoj vo svojata izna{arena soba, za{to velat: Ne n# gleda Gospod, Gospod ja ostavi ovaa zemja.' 13 I pak mi re~e: Svrti se i }e vidi{ u{te pogolemi gadotii, {to gi pravat tie. 14 I me dovede do vlezot na vratata od domot Gospodov, koj e kon sever, i ete, tamu sedat `eni, {to go oplakuvaa Tamuz, 15 i mi re~e: Gleda{ li, sine ~ove~ki, svrti se i }e vidi{ u{te pogolemi gadotii. 16 Pa me vovede vo vnatre{niot dvor na domot Gospodov, a tamu pred vratata na hramot Gospodov, me|u tremot i `rtvenikot, do dvaeset i pet ma`i stojat so grbot kon hramot Gospodov, a so liceto kon istok i se poklonuvaat na sonceto kon istok. 17 I mi re~e: Gleda{ li, sine ~ove~ki. Malku li e toa za domot Judin, da

1057
EZEKIL
18 vr{at takvi gadotii, kakvi {to se vr-

{at ovde? No tie i zemjata ja napolnija so bes~estie, i dvojno Me razgnevuvaat, i, ete, tie prinesuvaat granki pod 9,3 nosevite svoi. 1,28 18 Zatoa i Jas }e po~nam da dejstvuvam 4 so jarosta; okoto Moe nema da za`ali i Otkr 7,3 nema da se smiluva; pa makar tie da 9,4 14,1 vikaat so silen glas na u{ite Moi - ne6 ma da gi ~ujam.
1 Ptr 4,17

5,11 Er 11,11

ispolnet so nepravda; za{to tie velat: Gospod ja ostavi ovaa zemja, Gospod ne gleda.' 10 Zatoa i okoto moe nema da gi po`ali i nema da se smiluva; delata nivni }e gi svrtam vrz nivnite glavi. 11 I ete, ~ovekot oble~en vo lenena obleka i so mastilnica na pojasot, odgovori i re~e: Izvr{iv kako {to mi zapoveda.' Slavata Bo`ja go napu{ta hramot

10
5,11 11,21 22,31

10,1
1,22.26

2
Otkr 8,5

3
2 Let 5,13

Kazna za Erusalim

8
11,13

Izvika na u{ite Moi so silen glas i re~e: Neka se pribli`at onie, 9 {to sakaat da go kaznat gradot, sekoj so 8,12 svoeto ubistveno oru`je vo racete. 2 I ete, {estmina lu|e vleguvaat od gornata vrata svrteni kon sever i kaj sekogo vo rakata ubistveno se~ivo, a me|u niv eden oble~en vo lenena obleka, a na pojasot negov safir i dojdoa, pa zastanaa do bronzeniot `rtvenik. 3 I slavata na Bog Izrailev se spu{ti od heruvimite, na koi be{e, vrz pragot na domot. Go povika Bog ~ovekot, oble~en vo lenena obleka i koj ima{e na bedrata pojas. 4 I mu re~e Gospod: Mini po sredinata na gradot, po sredinata na Erusalim, i stavi im znak na ~elata na lu|eto, onie {to `alat, koi vozdivnuvaat za gadotiite, {to se vr{at vo nego. 5 A na drugite ~uv da im ka`e: Odete po nego vo gradot i ubivajte; va{eto oko da ne `ali, i ne {tedete: 6 starec, mom~e i devojka, dete i `ena, bijte gi do smrt, no ne gibajte ni eden od lu|eto koi imaat znak, a po~nete od moeto svetili{te. I tie po~naa od stare{inite {to stoeja pred domot. 7 I im re~e: Oskvernete go domot, napolnete gi dvorovite so ubieni i izlezete. Tie izlegoa i po~naa da ubivaat po gradot. 8 A koga ubivaa, jas ostanav i padnav ni~kum, izvikav i rekov: O, Gospodi, zar }e go istrebi{ siot ostatok na Izrail, izlivaj}i go gnevot Svoj vrz Erusalim!? 9 I mi re~e Toj: Bes~estieto na domot Izrailev i Judin e mnogu golemo; i ovaa zemja e polna so krv, gradot e

I vidov, ete na svodot, {to e 43,5 nad glavite na heruvimite, ne{- 5 to kako kamen safir, kako ne{to {to 1,24 prilega na prestol, se gleda{e nad niv. 8 2 I mu zboruva{e Toj na ~ovekot, ob- 1,8 le~en vo lenena obleka, pa re~e: Vlezi 9-13 me|u trkalata pod heruvimite, zemi 1,15-21 polna raka razgoreni jagleni od mestoto me|u heruvimite i rasfrli gi vrz gradot. I ~ovekot vleze pred o~ite moi. 3 Heruvimite, pak, stoeja od desnata strana na domot, koga vleze onoj ~ovek, i oblak go ispolni vnatre{niot dvor. 4 I slavata Gospodova se podigna od heruvimot na pragot od domot i domot se ispolni so oblak i dvorot se ispolni so svetlina od slavata Gospodova. 5 I {umot od kriljata na heruvimite se slu{a{e duri do nadvore{niot dvor, kako da e toa glas od Boga Sesilniot, koga Toj zboruva. 6 I koga Toj mu dade zapoved na ~ovekot, oble~en vo lenena obleka, mu re~e: Zemi ogan od mestoto me|u trkalata, me|u heruvimite, i koga toj vleze i zastana me|u trkalata 7 toga{ srede heruvimite zastana eden heruvim, ja protegna rakata svoja kon ognot, {to be{e me|u heruvimite, i zede, pa mu dade edna raka na oble~eniot vo bela lenena obleka. Toj zede i izleze. 8 A pod kriljata na heruvimite se gledaa podobija sli~ni na ~ove~ki race. 9 I vidov: ete ~etiri trkala do heruvimite, po edno trkalo do sekoj heruvim, a trkalata imaa izgled kako da se od kamenot topaz.

10

1058
EZEKIL
10 I site ~etiri po svojot vid bea ednakvi, kako edno trkalo da se nao|a{e 14 vo drugo trkalo. 11 Koga odea, odea na site ~etiri 1,10 strani; koga odea ne se svrtuvaa, no 18 1,28 odea kon ona mesto, kade {to im be{e 21 svrtena glavata; koga odea ne se svrtu1,8 vaa. 12 I teloto nivno i grbot nivni i racete nivni, i kriljata nivni, i trkalata nivni naokolu bea ispolneti so o~i - site imaa po ~etiri trkala. 13 Trkalata se vikaa, kako {to ~uv, galgal. 14 I sekoe `ivotno ima{e po ~etiri lica: prvoto lice - lice heruvimsko, vtoroto lice - lice ~ove~ko, tretoto lice - lice lavovsko i ~etvrtoto - lice orlovsko. 15 Heruvimite se podignaa. Toga{ vidov deka tie bea istite `ivotni {to gi vidov pri rekata Kevar. 16 Koga odea heruvimite, se vrtea do niv i trkalata; koga se podigaa kriljata nivni, za da se podignat od zemjata, trkalata ne se oddeluvaa, tuku bea so niv. 17 A koga stoeja, stoeja i tie; koga }e se podignea, se podigaa i tie, za{to vo niv be{e duhot na `ivotnite. 18 I slavata Gospodova se podigna od pragot na domot, pa zastana nad heruvimite. 19 I heruvimite gi podignaa kriljata svoi i se podignaa pred o~ite moi od zemjata. Koga trgnaa, i trkalata bea do niv; pa zastanaa pri vlezot na isto~nata vrata od domot Gospodov, i slavata na Bog Izrailev be{e nad niv odozgora. 20 Toa bea istite `ivotni, {to gi vidov vo podno`jeto na Izraileviot Bog kaj rekata Kevar. I jas razbrav deka toa se heruvimi. 21 Sekoj ima{e po ~etiri lica, i sekoj - po ~etiri krilja, a pod nozete sli~no na ~ove~ki race. 22 Licata im li~ea kako na onie lica, {to gi vidov pri rekata Kevar - od ist vid, tie istite. Sekoj ode{e pravo vo onaa nasoka, {to be{e pred liceto negovo.

12

Otkr 4,6.8

Osuda nad Erusalim Me digna duhot i me dovede pred isto~nata vrata na domot Gospodov, koja gleda{e kon istok. A tamu pred vlezot na vratata dvaeset i pet ~oveka, i me|u niv go vidov Jaazanija, sinot Azurov, i Pelatjahu, sinot Benajahuov, knezovite narodni. 2 I Toj mi re~e: Sine ~ove~ki, eve gi lu|eto {to na um imaat da vr{at bezzakonija i koi davaat lo{ sovet vo ovoj grad, 3 velej}i: U{te e daleku; da si gradime domovi; ovoj grad e kotel, a nie meso.' 4 Zatoa izre~i protiv niv proro{tvo, prorokuvaj, sine ~ove~ki! 5 I sleze vrz mene Duhot Gospodov i mi re~e: Ka`i - taka veli Gospod - ona {to go zboruvate vie, dome Izrailev, i ona {to vi ide na um, toa Jas go znam. 6 Mnogumina ubivte vo toj grad, i ulicite negovi se ispolnija so trupovi. 7 Zatoa, vaka veli Gospod Bog: Ubienite va{i, {to gi ostavivte srede nego, se meso, a toj - kotel; no vas Jas }e ve izvedam od nego. 8 Vie se pla{ite od me~, a Jas }e ispratam vrz vas me~, veli Gospod Bog. 9 I }e ve izvedam od nego, }e ve predadam vo racete na tu|inci, i }e izvr{am sud nad vas. 10 Od me~ }e padnete; vo predelite na Izrail }e vi sudam, }e poznaete deka Jas sum Gospod. 11 Toj nema da bide za vas kotel, i vie nema da bidete vo nego meso; vo predelite izrailski }e vi sudam. 12 I }e poznaete deka Jas sum Gospod; zatoa {to ne gi izvr{uvavte Moite naredbi, tuku odevte po zakonite na narodite okolu vas. 13 I ete, koga prorokuvav, Pelatjahu, sinot na Vaneja, umre. I padnav ni~kum, vikav so silen glas i rekov: O, Gospodi Bo`e, zar saka{ dokraj da go istrebi{ ostatokot na Izrail? 14 I dojde slovo Gospodovo do mene: 15 Sine ~ove~ki, na bra}ata tvoi, na tvoite bra}a, na tvoite ednokrvni i na

11,1
3,12

11

5
2,2

12
5 Mojs 12,30

13
9,8

15
33,24

1059
EZEKIL
16 siot izrailski dom, onie {to `iveat
28,25 36,24-27

19
18,31 36,26-28 Er 32,39

20
14,11 3 Mojs 26,12 Otkr 21,7

21
9,10

23
9,3 43,2

24
1,1 Dela 8,39

12,2
2,5-7 Is 6,9-10 Er 5,21 Mt 13, 14-15 Mk 8,18

vo Erusalim, im velat: `ivejte daleku od Gospod, ovaa zemja dadena ni e nam da ja vladeeme.' 16 Zatoa ka`i im: vaka veli Gospod Bog - Makar i da gi oddale~iv me|u narodite i makar {to gi rasprsnav po zemjata, Jas za niv pak }e bidam kako svetili{te vo onie zemji, kade {to otidoa. 17 Potoa ka`i im, vaka veli Gospod Bog: Jas }e ve soberam otkaj narodite i }e ve vratam od zemjite, vo koi ste se rasturile; i }e vi ja dadam zemjata izrailska. 18 I }e dojdat tamu, }e gi isfrlat od nea site gadotii i site ne~istotii. 19 I }e im dadam edno srce, }e vlo`am vo niv nov duh, }e go zemam od teloto nivno kamenoto srce i }e im dadam mesnato srce, 20 za da odat po Moite zapovedi, da gi pazat Moite naredbi i da gi izvr{uvaat; i }e bidat Moj narod, i Jas }e bidam pak nivni Bog. 21 A ~ie srce, se povede po gadotiite nivni i ne~istotiite nivni, nivnite postapki }e gi svrtam vrz nivnite glavi, veli Gospod Bog. Bo`jata slava go napu{ta Erusalim 22 Toga{ heruvimite gi podignaa kriljata svoi, i trkalata bea do niv; i slavata na Izraileviot Bog be{e nad niv odozgora. 23 I se krena slavata Gospodova srede gradot i zastana nad planinata, {to se nao|a isto~no od gradot. 24 I duhot me podigna i me prenese vo videnie, preku Duhot Bo`ji, vo Haldeja, kaj izgnanicite. I videnieto, {to go imav, izbega od mene. 25 I jas im gi prenesov na izgnanicite site zborovi Gospodovi, {to mi gi otkri Toj. Prorokot kako begalec I dojde slovo Gospodovo do mene: 2 Sine ~ove~ki, ti `ivee{ srede otstapni~ki dom: tie imaat o~i da gleda-

12

at, a ne gledaat, imaat i u{i da slu{a- 5 52,7 at, no ne slu{aat; zatoa {to se tie dom Er Amos 4,3 otstapni~ki. 3 A ti, sine ~ove~ki, prigotvi si s# 6 Is 8,18 {to e potrebno za preseluvawe i sred 20,3 bel den preseli se pred o~ite nivni, 13 preseli se od tvoeto mesto vo drugo Er 52,8-11 mesto, pred o~ite nivni; mo`ebi, tie }e razberat, makar {to se dom otstapni~ki. 4 I rabotite tvoi iznesi gi kako raboti potrebni za preseluvawe, dewe pred o~ite nivni, i sam izlezi ve~erta pred o~ite nivni, kako tie {to izleguvaat za preseluvawe. 5 Pred o~ite nivni probij si otvor vo yidot i iznesuvaj niz nego. 6 Pred o~ite nivni zemi go tovarot svoj na ramo, pa vo prikve~erina iznesi go, podzatskrij go liceto svoe, za da ne ja vidi{ zemjata; zatoa {to Jas te postaviv za znak na domot Izrailev. 7 I izvr{iv kako {to mi be{e zapovedano; rabotite nu`ni za preseluvawe gi iznesov dewe, a ve~erta prokopav so rakata otvor vo yidot i vo temninata go iznesov tovarot, i go krenav na ramo pred o~ite nivni. 8 Utredenta rano dojde slovo Gospodovo do mene: 9 Sine ~ove~ki, ne mu ka`a li ti na domot izrailski, domot otstapni~ki {to pravi{? 10 Ka`i im - vaka veli Gospod Bog: Toa e predvesnik za na~alnikot na Erusalim i za celiot dom izrailski, koj e tamu. 11 Ka`i: Jas sum znakot za vas; ona {to go pravam jas, toa }e bide i so niv, pri preseluvaweto, vo ropstvo }e otidat tie. 12 A na~alnikot, {to e me|u niv, vo temnina, nosej}i na ramo, }e izleze. Yidot }e go probijat za da go iznesat niz nego; toj }e go sokrie liceto svoe, taka {to so o~ite svoi nema da ja gleda ovaa zemja. 13 A Jas, }e ja sprostram vrz nego Mojata mre`a, i toj }e bide faten vo mojata primka, i }e go odvedam vo Vavilon, vo zemjata haldejska, no toj nema da ja vidi, i tamu }e umre.

1060
EZEKIL
14 A site {to se okolu nego, negovite pomo{nici, i seta vojska }e ja razveam 16 po site vetrovi, i }e go izvadam me~ot 4,16 po niv. 15 I }e poznaat tie deka Jas sum Gos22 12,27 pod, Onoj Koj gi rasprsna me|u narodi3 Ptr 3,4 te i gi razvea po zemjite. 16 No eden mal broj od niv Jas }e go zapazam od me~, glad i pomor, za da im gi raska`uvaat na narodite, me|u koi }e otidat, site gadotii; i }e poznaat deka Jas sum Gospod. 5,10

15

27 I dojde slovo Gospodovo do mene: Sine ~ove~ki, ete, domot izrails- 12,22 ki veli: proro~koto videnie, {to go vide toj, }e se izvr{i po mnogu denovi 13,9 i toj prorokuva{e za dale~ni vremi- 14,9 wa. 10 28 Zatoa ka`i im: vaka veli Gospod 13,16 Bog: Nieden Moj zbor nema da bide 22,28 Er 6,14 odlo`en, no zborot, {to }e go ka`am 8,11 Dela 23,3 Jas, }e se izvr{i, veli Gospod Bog.
26 27

Prorokuvawe protiv la`ni proroci I dojde slovo Gospodovo do mene: 2 Sine ~ove~ki, izre~i proro{tvo protiv prorocite na Izrail, koi prorokuvaat, i ka`i im na onie, {to prorokuvaat od svoe srce: ~ujte go slovoto Gospodovo. 3 Vaka veli Gospod Bog: te{ko im na bezumnite proroci, {to se vodat od svojot duh, a ni{to ne videle. 4 Tvoite proroci, Izraile, se kako lisici vo urnatini. 5 Vie ne vlegovte vo rovovi i ne go ogradivte domot izrailski za da bide cvrst pri bitkata vo denot Gospodov. 6 Tie gledaat sueta i pretska`uvaat laga, velej}i: Gospod veli', a Gospod ne gi ispratil; i davaat nade` deka slovoto }e se ispolni. 7 Zar ne vidovte suetno videnie i ne ka`uvate li la`no predvestie, velej}i: Gospod veli', a Jas, pak, ne sum rekol? 8 Zatoa vaka veli Gospod Bog: bidej}i ka`uvate sueta i gledate vo videnijata laga, Jas sum protiv vas, - veli Gospod Bog. 9 I }e bide rakata Moja protiv tie proroci, koi gledaat sueta i pretska`uvaat laga; vo sovetot na Mojot narod tie nema da bidat, vo spisokot na domot izrailski nema da bidat zapi{ani i vo zemjata izrailska nema da vlezat. Pa }e poznaete deka Jas sum Gospod Bog. 10 Zatoa {to go voveduvaat Mojot narod vo zabluda, velej}i: - mir, a mir nema; i koga nekoj gradi yid, tie samo sakaat so kal da go prema~kaat! 11 Ka`i im na tie {to yidot go ma~kaat so kal deka toj }e padne, }e zavrne

11
Mt 7,24-27

Prorokot treperi I dojde slovo Gospodovo do mene: Sine ~ove~ki, jadi go lebot so trepet, i vodata pij ja so treperewe i so maka. 19 I ka`i mu na narodot od ovaa zemja: vaka veli Gospod Bog za `itelite na Erusalim, za zemjata izrailska; tie }e go jadat lebot so zagri`enost i vodata }e ja pijat so trepet, za{to poradi nepravdata na site {to `iveat vo nea, zemjata }e bide li{ena od sekakvo izobilie. 20 I }e bidat razoreni naselenite gradovi, i zemjata }e stane pusta, i }e poznaete deka Jas sum Gospod.
18 17

13

Neprijatna poraka I dojde slovo Gospodovo do mene: Sine ~ove~ki, kakva e taa pogovorka kaj vas vo zemjata izrailska: Denovite minuvaat, a proro~kite videnija ne se izvr{uvaat!' 23 Zatoa ka`i im - vaka veli Gospod Bog: ]e ja uni{tam taa pogovorka, i nema ve}e tie da ja upotrebuvaat taa pogovorka vo Izrail; no, ka`i im - bliski se denovite i izvr{uvaweto na sekoe proro~ko videnie. 24 Za{to nema ve}e da ostane popusto niedno proro~ko videnie, i niedno predvestuvawe nema da bide la`no vo domot na Izrail. 25 Za{to Jas, Gospod, go zboruvam ova: i zborot, koj Jas go ka`uvam }e se ispolni, i nema da bide odlo`en; vo va{i denovi, dome otstapni~ki, rekov zbor, i }e go ispolnam, veli Gospod Bog.
22 21

1061
EZEKIL
13 silen do`d i grad kako kamen, i silen
Is 30,30 Otkr 11,19 16,21

vetar }e te raspar~i. 12 I, ete, yidot }e padne; nema li to16 ga{ da vi ka`at: Kade e ma~kanicata, 13,10 so koja go ma~kavte yidot?' 13 Zatoa vaka veli Gospod Bog: ]e Is 57,21 19 pu{tam razoren vetar vo gnevot Svoj i Is 56,11 }e padne poroen do`d vo jarosta Moja, i Mih 3,5 grad kako kamewa vo jadot Moj }e bide za istrebuvawe. 14 ]e go urnam yidot, {to go ma~kavte so kal, i }e go kutnam na zemja; }e se otkrie temelot negov, pa }e padne, a vie zaedno so nego }e zaginete, i }e poznaete deka Jas sum Gospod. 15 I }e ja izleam jarosta Svoja vrz yidot i vrz onie {to go ma~kaa so kal, i }e vi re~am: - go nema yidot i gi nema onie, {to go ma~kaa 16 prorocite izrailski, koi mu prorokuvaa na Erusalim i go izvestuvaa za mirni videnija, koga mir nema{e, - veli Gospod Bog. Proro{tvo protiv la`ni proro~ici 17 A ti, sine ~ove~ki, svrti go liceto svoe kon }erkite na ovoj narod, koi prorokuvaat od svoeto srce, i ka`i proro{tvo protiv niv. 18 pa re~i - vaka veli Gospod Bog: Te{ko im na onie {to si pri{ivaat magiski amajlii pod mi{kite i pravat prevezi na glavata vo sekoja golemina, samo da lovat du{i. Zar lovej}i gi du{ite na Mojot narod, vie }e si gi spasuvate va{ite du{i? 19 I Me obes~estuvate pred Mojot narod za raka ja~men i za par~iwa leb, umrtvuvaj}i gi du{ite {to ne treba da umrat, a ostavaj}i gi da `iveat onie du{i {to ne treba da `iveat, la`ej}i go narodot {to slu{a laga. 20 Zatoa vaka veli Gospod Bog: Eve, Jas sum protiv va{ite magiski amajlii, so koi gi lovite du{ite kako pti~ki, }e gi iskinam od pod mi{kite va{i i }e gi pu{tam na sloboda du{ite, {to gi lovite kako pti~ki. 21 ]e gi par~osam va{ite pokrivala i }e go izbavam Svojot narod od racete va{i; tie nema da bidat ve}e plen vo

racete va{i, pa }e poznaete deka Jas 22 Er 23,14 sum Gospod. 22 Poradi toa {to so laga go `alostite srceto na pravednikot, kogo Jas ne 14,1 sakam da go `alostam, i gi poddr`uva- 20,1-4 te racete na gre{nikot, za da ne se od- 8 vrati od svojot poro~en pat, pa ne go za- Ps 33,16 ~uva svojot `ivot, 23 zatoa nema da imate ve}e suetni videnija i vo idnina nema ve}e da baete, Jas }e go izbavam mojot narod od racete va{i, i }e poznaete deka Jas sum Gospod. Bo`jiot Sud nad idolopoklonstvoto I dojdoa kaj mene nekolkumina izrailski stare{ini, pa sednaa pred mene. 2 I dojde slovo Gospodovo do mene: 3 Sine ~ove~ki, ovie lu|e dozvolija svoite idoli da si gi stavat vo srcata svoi, se soblaznija so svoeto bes~estie: mo`am li da im odgovoram? 4 Zatoa zboruvaj so niv i ka`i im vaka veli Gospod Bog: Ako nekoj od domot izrailski dozvoli vo srceto svoe da ima idoli i taka so toa da go soblaznuva svoeto bes~estie, pa dojde kaj prorok, - pa zar Jas, Gospod, mo`am li, pri tolku mnogu idoli, da mu dadam odgovor? 5 Domot izrailski neka razbere vo srceto svoe deka site so svoite idoli stanaa tu|i za Mene. 6 Zatoa ka`i mu na domot izrailski vaka veli Gospod Bog: Obratete se i otka`ete se od va{ite idoli i od site va{i gadotii odvratete go liceto svoe. 7 Za{to, ako nekoj od domot izrailski i od pridojdenite koi `iveat vo Izrail, se otka`e od Mene i dopu{ti vo srceto svoe da ima idoli i so toa pred liceto svoe bes~esti, pa dojde pri prorok za da me pra{a preku nego, - pa zar Jas, Gospod, treba li da mu dadam odgovor od Sebe? 8 Jas }e go svrtam liceto Svoe protiv toj ~ovek i }e go porazam kako znak i prikaz i }e go istrebam od mojot narod, i }e poznaete deka Jas sum Gospod.

14

1062
EZEKIL
9 Ako, pak, prorokot dozvoli da se izmami i ka`e zbor taka kako Jas, Gospod, da sum go nau~il toj prorok, toga{ Jas 11 }e ja protegnam rakata Svoja protiv ne11,20 go i }e go istrebam od narodot moj, od Izrail. 12 10 I tie obajcata }e ja ponesat vinata 33,10-20 za bezzakonieto: kakva }e bide vinata 14 na onoj {to pra{uva, takva }e bide viEvr 11,7 nata i na la`niot prorok, 11 ta vo idnina domot izrailski da ne se otklonuva od Mene i da ne se oskvernuva ve}e sebesi so sekakvi svoi bezzakonija, tuku da bide Moj narod i Jas da bidam nivni Bog, - veli Gospod Bog. 13,9 3 Car 22,23

Noe, Daniil i Jov I dojde slovo Gospodovo do mene: 13 Sine ~ove~ki, koga nekoja zemja }e zgre{e{e pred Mene, verolomno otstapuvaj}i od Mene, i Jas ja protegav vrz nea rakata Svoja, ja uni{tuvav vo nea lebnata potpora, pra}av vrz nea glad i po~nuvav po nea da gi pogubuvam lu|eto i dobitokot, 14 pa, ako se najdea vo nea trojca ma`i: Noe, Daniil i Jov, tie so svojata pravednost }e mo`ea da gi spasat samo svoite du{i, veli Gospod Bog. 15 Ili, ako pratev vrz taa zemja luti yverovi {to bi ja opusto{ile, i taa poradi yverovite stane pusta i neproodna, 16 toa trojcata tie ma`i vo nea da se - `iv sum Jas, veli Gospod Bog, ne bi gi spasile ni sinovite ni }erkite, a samo tie bi se spasile, zemjata pak bi ostanala pusta. 17 Ili, ako pratev vrz taa zemja me~ i mu re~ev: me~u, mini preku zemjata!', i toj po~ne{e da istrebuva po nea lu|e i dobitok, 18 toa samo tie trojca ma`i srede nea - `iv sum Jas, veli Gospod Bog, ne bi gi spasile ni sinovite ni }erkite, a bi se spasile samo tie. 19 Ili, da bev pratil vrz taa zemja pomor i da bev ja izleal vrz nea jarosta Svoja vo krvoprolevawe, za da istrebuvam vo nea lu|e i dobitok, 20 toa Noe, Daniil i Jov srede nea - se kolnam vo Sebe, veli Gospod Bog, ne bi gi spasile ni sinovite ni }erkite; so
12

svojata pravednost tie bi gi spasile samo svoite du{i. 21 Za{to taka veli Gospod Bog: Ako i ~etirite moi te{ki kazni - me~ot i gladot, lutite yverovi i pomorot - bi gi pratil vrz Erusalim za da istrebuvaat vo nego lu|e i dobitok, 22 i toga{ }e ostane vo nego samo ostatokot na sinovite i }erkite, {to nema da bidat izvedeni ottamu; ete, tie }e dojdat kaj vas i vie }e go vidite povedenieto nivno i delata nivni, pa }e se ute{ite za seto zlo, {to go prativ vrz Erusalim, za s# {to prativ vrz nego. 23 Tie }e ve ute{at, koga }e go vidite nivnoto povedenie i delata nivni; i }e poznaete deka ne zaludo Jas go izvr{iv seto toa, {to go izvr{iv vo nego, veli Gospod Bog. Nekorisno lozovo drvo I dojde slovo Gospodovo do mene: 2 Sine ~ove~ki, kakvo predimstvo ima drvoto od loza pred sekoe drugo drvo, i pra~kite od lozata pred grankite od drvjata vo gorata? 3 Zar se zema od nego par~e za nekakva izrabotka? Zemaat li od nego barem nekakov klin, za da zaka~at na nego nekoja rabota? 4 Ete, go frlaat vo ogan za da izgori; dvata kraja ognot mu gi podgoruva, pa mu ja izgoruva i sredinata; mo`e li da stane od nego ne{to za nekakva izrabotka? 5 I koga bi bilo celo, ne stanuva zbor za nekakva izrabotka; a u{te pomalku, koga ognot }e go podgori i go obgori, pa }e bide li toa za nekakva izrabotka? 6 Zatoa, vaka veli Gospod Bog: - kako {to drvoto od loza me|u gorskite drvja go predadov na ogan za da izgori, taka nemu }e mu gi predadam i erusalimskite `iteli. 7 I }e go svrtam liceto Svoe protiv niv, od eden ogan }e izlezat i drug ogan }e gi progolta, pa }e poznaete deka Jas sum Gospod, koga }e go svrtam liceto Svoe protiv niv. 8 I }e ja napravam taa zemja pustina, zatoa {to postapija neverno, veli Gospod Bog.

21
Otkr 6,8

15,1
Is 5,1 Er 2,21 Os 10,1 Ps 80

4
19,14 Jn 15,6

7
6,7 7,4 14,8 Is 24,18

15

1063
EZEKIL
16,1-63
Is 1,21 Er 2,2 3,6-11 Os 1-3

5-6
5 Mojs 32,10

8
Os 2,4 Ruta 3,9

9
Efes 5,26

13
5 Mojs 32,13

Neverniot Erusalim I dojde slovo Gospodovo do mene: 2 Sine ~ove~ki, ka`i mu gi na Erusalim negovite gadotii. 3 I re~i - vaka $ veli Gospod Bog na }erkata erusalimska: - tvojot koren i tvojata tatkovina se vo hananskata zemja; tatkoto tvoj e Amoreec, a majka ti e Hitijka; 4 pri tvoeto ra|awe - vo denot koga se rodi - papokot ti go presekoa, so voda ne te izmija zaradi o~istuvawe, so sol ne te posolija i vo peleni ne te povija. 5 Ni~ie oko ne se smili na tebe, ta od milost kon tebe da ti napravat ne{to od toa; no te frlija vo poleto od prezir kon tvojot `ivot vo denot na tvoeto ra|awe. 6 Minuvav jas pokraj tebe i te vidov ostavena kako preta{ vo krvta tvoja, pa ti rekov: @ivej! Dodeka be{e vo krv, ti rekov @ivej! 7 Se razmno`i kako rastenijata vo poleto; porasna, stana golema i se zdobi so golema ubavina: tvoite gradi se nadigaa, a i kosata ti porasna; no be{e gola i nepokriena. 8 Minuvav pokraj tebe i te vidov, i ete, tvoite godini bea godini za qubewe; gi prostrev polite od oblekata Svoja vrz tebe i ja pokriv golotijata tvoja; pa ti se zakolnav i stapiv vo sojuz so tebe, veli Gospod Bog - i ti stana Moja. 9 Te izmiv so voda, i ja izmiv od tebe krvta i te pomazav so maslo. 10 Ti oblekov vezena obleka i ti obuv sandali od meka ko`a, te opa{av so vison i te pokriv so svilen prevez. 11 Te iskitiv so nakiti i ti staviv grivni na racete, a okolu vratot - |erdan. 12 Ti staviv i prsten na nosot, obetki na u{ite, a na glavata tvoja - prekrasen venec. 13 I taka, ti be{e ukrasena so zlato i srebro, a oblekata ti be{e vison, svila i vezena tkaenina; se hrane{e so leb od najdobro p~eni~no bra{no, so med i maslo, i be{e mnogu ubava, za carica dostojna.

16

14 I se raznese slavata tvoja me|u na- 14 Car rodite poradi tvojata ubavina, za{to 3 10,1.23 taa pretstavuva{e polno sovr{enstvo Pla~ 2,15 so Mojot nakit, so koj te iskitiv - veli 21 Gospod Bog. 4 Car 15 No ti se zanese od ubavinata svoja, 17,17 Er 19,5 i koristej}i se so slavata svoja, po~na da bludstvuva{, i `ivee{e bludno so sekoj minuva~, podavaj}i mu se. 16 Pa zede od oblekata svoja i si napravi {areni idol~iwa, pa bludstvuva{e na niv; vakvo ne{to nitu bilo, nitu }e bide! 17 I gi zede svoite nakiti od moeto zlato i od moeto srebro, {to ti gi dadov Jas i si napravi od niv ma{ki likovi i bludstuva{e so niv. 18 Pa gi zede svoite vezeni obleki, gi oble~e idolite vo niv, i stavi pred niv Moe maslo, Moj temjan, 19 i Moj leb, {to ti go davav; p~eni~noto bra{no, masloto i medot, so koi te hranev, ti gi stava{e pred niv so blagoprijaten miris; taka be{e toa veli Gospod Bog. 20 I gi zede sinovite svoi i }erkite svoi, {to Mi gi rodi, pa gi prinesuva{e preku ogan kako `rtva, za da bidat progoltani. Malku li be{e {to bludstvuva{e? 21 No ti i sinovite Moi gi kole{e i gi dave{e, prinesuvaj}i gi preku ogan. 22 I pri site tvoi gadotii i tvoite bludstva, ti ne se seti za denovite na svojata mladost, koga be{e gola i nepokriena i frlena zapretana vo krvta svoja.

Neverni~ki `ivot I po site tie zlostorstva - te{ko, te{ko tebe', veli Gospod Bog. 24 Ti izgradi ku}i za blud, na svojata ulica gi napravi. 25 Vo po~etokot na sekoja ulica napravi ku}i za blud, ja sramote{e tvojata ubavina, mu se nude{e na sekoj minuva~, go preumno`i tvoeto bludstvuvawe. 26 Bludstvuva{e so egipetskite sinovi - so svoite strasni sosedi, go umno`uva{e bludstvoto i me razgnevuva{e.
23

1064
EZEKIL
27 I ete, Jas ja protegnav rakata Svoja protiv tebe i ti ja namaliv hranata, pa 37 te prepu{tiv na gnevot na }erkite fiOs 2,11 listejski, koi te mrazea i se zasramija Naum 3,5 od tvoeto lo{o povedenie. 28 Ti bludstvuva{e so sinovite na A{ur; ne se nasiti {to bludstvuva{e so niv, so toa ne se zadovoli; 29 ti gi umno`i bludstvata svoi vo zemjata hananska do Haldeja, no i so toa ne se zadovoli. 30 Kolku li treba da e isto{teno srceto tvoe - veli Gospod Bog - koga eto toa go vr{e{e kako neobuzdana bludnica!? 31 Koga grade{e ku}i za blud vo po~etokot na sekoja ulica i si prave{e {areni vozvi{enija na sekoj krstopat, ti ne gleda{e kako bludnica, za{to gi otfrluva{e podarocite, 32 no be{e kako neverna `ena, koja mesto svojot ma`, pribira tu|i ma`i. 33 Na sekoja bludnica $ davaat podaroci, a ti samata dava{e podaroci na site svoi milenici i gi potkupuva{e, za da doa|aat kaj tebe od site strani i da bludstuvaat so tebe. 34 Pri tvoeto bludstvuvawe stanuva{e obratno od ona {to stanuva kaj `enite; za da doa|aat kaj tebe, ti dava{e podaroci, tebe ne ti davaa podaroci; i zatoa ti postapuva{e polo{o od drugite. Os 8,9

33

38 Jas }e ti sudam, kako {to im se su- 38 Mojs di na prequbni~ki i na onie, koi pro- 3 20,10 levaat krv - i }e te predadam na krvava 39 jarost i revnost; 39 }e te predadam vo racete nivni i Otkr 17,16 tie }e gi razru{at bludili{tata tvoi 45 i }e gi rasfrlaat, }e gi soble~at oble- 16,3 kite tvoi od tebe, }e gi zemat nakitite tvoi i }e te ostavat gola i nepokriena. 40 ]e svikaat protiv tebe tolpa lu|e, }e te ubijat so kamewa i }e te rase~at so me~evite svoi. 41 So ogan }e gi izgorat tvoite ku}i i }e izvr{at nad tebe sud pred o~ite na mnogu `eni; i }e stavat kraj na tvoeto bludstvo, i pove}e nema da dava{ podaroci. 42 ]e go izleam nad tebe Svojot gnev, i }e otstapi od tebe Mojata qubomora, }e se uspokojam i nema pove}e da se gnevam. 43 Zatoa {to ne se seti na denovite od mladosta svoja i {to so seto toa Me drazne{e; eve, i Jas }e go svrtam deloto tvoe vrz glavata tvoja, veli Gospod Bog, za da ne se predava{ pove}e na razvrat po site tvoi gadotii.

Kakva majka, takva }erka Eve, sekoj {to ka`uva poslovici, mo`e da ka`e za tebe: kakva e majkata, takva e i }erkata'. 45 Ti si }erka kako majkata tvoja, koja go ostavila ma`ot svoj i decata svoi, i ti si sestra kako sestrite nejzini, {to gi ostavile ma`ite svoi. Va{ata majka e Hitijka, a tatkoto va{ be{e Amoreec. 46 Tvojata pogolema sestra e Samarija, koja so }erkite svoi `ivee{e levo od tebe, i pomalata sestra tvoja, {to `ivee{e desno od tebe e Sodom so }erkite svoi. 47 No ti i po nivnite pati{ta ne ode{e i po nivnite gadotii ne postapuva{e. Toa be{e malku: ti postapuva{e porazvratno od niv vo site tvoi pati{ta. 48 @iv sum Jas, veli Gospod Bog: duri ni Sodom, sestrata tvoja i }erkite nejzini ne go vr{ea ona {to go prave{e ti i tvoite }erki.
44

Bo`ji Sud nad Erusalim Pa poradi toa ~uj go, bludnice, slovoto Gospodovo. 36 Vaka veli Gospod Bog: zaradi toa {to gi izleva{e strastite svoi i pri bludstvuvaweto tvoe be{e razotkrivana golotijata tvoja pred o~ite na tvoite milenici i pred site tvoi odvratni idoli, i zaradi krvta na tvoite sinovi, {to im gi dava{e ti 37 zatoa, eve, Jas }e gi soberam site tvoi milenici, so koi se nasladuva{e i koi ti gi qube{e, kako i onie {to gi mraze{e, i }e gi soberam odred site protiv tebe i }e ja razotkrijam pred niv golotijata tvoja, i }e go vidat siot sram tvoj.
35

1065
EZEKIL
51
Er 3,11 49 Ete vo kakva sostojba e bezzakonieto na sestra ti Sodom i na }erkite nejzini: vo gordost, vo prezasitenost, vo praznina, i rakata nejzina ne pomaga{e siroti i bedni. 50 I se vozgordeaja tie, pa vr{ea gadotii pred liceto Moe, i, otkako go vidov toa, Jas gi otfrliv. 51 Samarija ni polovina od grevovite tvoi ne napravi; ti gi nadmina so tvoite gadotii, i preku tvoite ne~istotii, {to gi izvr{i, sestrite tvoi se poka`aa poispravni od tebe. 52 Nosi go poradi toa sramot svoj i ti, {to gi osuduva{e sestrite svoi; spored grevovite, so koi se poka`a polo{a od niv, tie se poispravni od tebe. Zacrveni se toga{ od sramot i ti, i nosi si go sramot {to taka gi opravda sestrite svoi.

koga ja prezre kletvata, naru{uvaj}i go sojuzot. 60 No Jas }e se setam na Mojot sojuz so tebe vo denovite na tvojata mladost i }e vostanovam so tebe ve~en sojuz. 61 A i ti }e se seti{ za tvoite pati{ta, i }e ti bide sram, koga }e po~ne{ da gi prima{ sestrite svoi, pogolemite od tebe, kako i pomalite od tebe, i koga po~nav da ti gi davam za }erki, no ne po tvojot zavet. 62 Jas }e go vostanovam Mojot sojuz so tebe, i ti }e razbere{ deka Jas sum Gospod, 63 za da pomni{ i da se sramuva{, i vo idnina da ne mo`e{ od sram da ja otvori{ ustata, koga }e ti prostam s# {to prave{e ti - veli Gospod Bog. Zagatka za orelot i loznicata I dojde slovo Gospodovo do mene: 2 Sine ~ove~ki, predlo`i zagatka i ka`i sporedba za domot Izrailev. 3 Ka`i, vaka veli Gospod Bog: Golem orel so golemi krilja, so dolgi perja, buflest, {aren doleta na Livan i zastana na vrvot od eden kedar, 4 ja otkr{i najgornata granka so gran~iwata, ja donese vo hananskata zemja i ja stavi do gradot na trgovcite; 5 zede od semeto od onaa zemja, go posea vo pogodna zemja i go postavi do golemata voda, kako {to se sadat vrbite. 6 I toa izrasna i stana loza, {iroka, niska vo viso~ina, ~ii pra~ki se navednuvaa kon nea i korewata nejzini bea pod nea, pa stana loza, i pu{ti fidanki i pra~ki. 7 Ima{e i eden drug orel so golemi krilja i buflest; i ete taa loza se provle~e kon nego so korewata svoi i gi ra{iri pra~kite kon nego za da ja poliva od brazdite na rasadnikot svoj. 8 Taa be{e posadena na dobra zemja, pokraj golema voda, taka {to mo`e{e da pu{ti lastari i da dava plod, da stane veli~estvena loza. 9 Ka`i - taka veli Gospod Bog: }e uspee li taa? nema li da $ gi iskornat korewata nejzini, nema li da $ gi iskinat plodovite nejzini, taka {to taa da se

60
37,26 Er 31,31-34 32,40 Os 2,15-24 Evr 13,20

61
36,31

17,3
Otkr 12,14

4
16,29 5 Mojs 8,7 Is 44,4

7
Otkr 12,14

Sodom i Samarija }e bidat obnoveni No jas }e gi vratam nivnite zarobenici, zarobenicite na Sodom i na }erkite nejzini, zarobenicite na Samarija i na }erkite nejzini, kako i tvoite vo plen odvedeni me|u niv, 54 za da go nosi{ sramot svoj i da se sramuva{ od seto ova {to go prave{e, stanuvaj}i uteha za niv. 55 I sestrite tvoi, Sodom i }erkite nejzini, }e se vratat vo porane{nata sostojba; isto taka Samarija i }erkite nejzini }e se vratat vo porane{nata sostojba; a i ti i tvoite }erki }e se vratite vo porane{nata sostojba. 56 Za sestra ti Sodom i pomen nema{e vo ustata svoja vo denovite na tvojata gordost, 57 dodeka u{te ne be{e otkrieno tvoeto bes~estie, kako vo vremeto, koga be{e posramena od aramejskite }erki i od site, {to ja opkru`uvaa, od filistejskite }erki koi odreda gledaa na tebe so prezir. 58 Poradi tvojot razvrat i poradi tvoite gadotii ti trpi{, - veli Gospod. Ve~en zavet Za{to taka veli Gospod: Jas }e postapam so tebe, kako {to postapi ti,
59 53

17

1066
EZEKIL
12-15 isu{i? Site mladi lastari, {to izras4 Car 24,15-20 21 A site begalci negovi so seta voj- 23 4,10-12 ska }e padnat od me~, dodeka drugite }e Dan Mt 13,32 bidat rasprsnati po site vetrovi; i }e poznaete deka jas, Gospod, sum go rekol 24 21,31 ova. Ps 112,7-9

nale od nea }e se isu{at. I bez golema sila i bez mnogu lu|e }e ja iskornat so 21 korewata nejzini. 5,10 10 I ete, makar {to e posadena, pa }e uspee li? Nema li da se isu{i, {tom }e duvne isto~niot vetar? - }e se isu{i taa vo brazdata, tamu kade {to izrasnala. Objasnuvawe na zagatkata I dojde slovo Gospodovo do mene: 12 Ka`i mu na otstapni~kiot dom: zar ne znaete {to zna~i toa? - ka`i: ete, dojde vavilonskiot car vo Erusalim, go fati carot negov i knezovite negovi i gi odvede kaj sebe vo Vavilon. 13 Fati i drug od carski rod, sklu~i so nego sojuz i go obvrza so kletva, zemaj}i gi kaj sebe silnite vo taa zemja, 14 za da bide pokorno carstvoto da ne mo`e da se kreva, za da se pazi sojuzot i da bide cvrst. 15 No toj se odmetna od nego, prati svoi pratenici vo Egipet za da mu dadat kowi i mnogu lu|e. ]e uspee li toj? ]e ima li blagoslov toj, {to go vr{i toa? Toj go naru{il sojuzot i }e uspee li? 16 @iv sum Jas, veli Gospod Bog. - Vo prebivali{teto na carot, koj go postavi za car i komu mu e dadena kletva, toj go prezre i go naru{i sojuzot svoj so nego. Zatoa toj }e umre kaj nego vo Vavilon. 17 So golema sila i so mnogubrojniot narod faraonot nema da mu pomogne vo taa vojna, koga onoj }e napravi opkopi i izgradi kuli za poguba na mnogu du{i. 18 Toj ja prezre kletvata, za da go naru{i sojuzot, i ete ja podade rakata svoja i go napravi seto toa; toj nema da uspee. 19 Zatoa, vaka veli Gospod Bog: @iv sum Jas, Mojata kletva, koja toj ja prezre, i Mojot sojuz, {to toj go naru{i, Jas }e go svrtam vrz glavata negova. 20 ]e ja frlam vrz nego mre`ata Moja i }e bide faten vo moite primki; }e go odvedam vo Vavilon i tamu }e se sudam so nego za predavstvoto negovo protiv Mene.
11

Bog vetuva nade` 22 Taka veli Gospod Bog: ]e zemam od vrvot na visokiot kedar - i }e posadam; od negovite najgolemi granki }e otkinam ne`no gran~e i }e go posadam na visoka i veli~estvena planina. 23 Na visokata Izrailska gora }e go posadam - i toa }e pu{ti granki, }e dade plod i }e stane veli~estven kedar, i }e se sobiraat pod nego sekakov vid ptici, sekakov vid pernati i }e se odmaraat vo senkata na negovite granki. 24 I }e razberat site polski drvja deka Jas, Gospod, visokoto drvo go snizuvam, niskoto go izdigam, zelenoto go isu{uvam, a suvoto drvo go razzelenuvam - Jas Gospod go rekov toa - i }e go napravam. Sekoj e odgovoren za svoite sopstveni grevovi I dojde slovo Gospodovo do mene: 2 Zo{to upotrebuvate vo izrailskata zemja pogovorka, velej}i: tatkovcite jadea kiselo grozje, a na decata zabite im fa}aat oskomina?' 3 @iv sum Jas, veli Gospod Bog: - vo idnina nema da ja ka`uvaat taa pogovorka vo Izrail. 4 Za{to, ete, site du{i se Moi; kako du{ata na tatkoto, taka i du{ata na sinot se Moi: koja du{a gre{i, taa }e umre. 5 Ako nekoj e praveden i odr`uva zakon i pravda, 6 po planinite ne jade `rtveno i kon idolite na domot Izrailev ne svrtuva o~i, `enata na svojot bli`en ne ja oskvernuva i do `enata svoja, koga se ~isti od svojata ne~istotija ne se pribli`uva; 7 nikogo ne prisiluva, na dol`nikot mu go vra}a zalogot i grabe` ne vr{i, od svojot leb mu dava na gladniot i goliot go oblekuva vo obleka,

Lk 1,51-53 14,11

18,2
Er 31,29

4
3,18 18,20 5 Mojs 24,16

5
22,6-12 Mih 6,6-8 Ps 15

7
3 Mojs 19 Mt 25, 35-36

18

1067
EZEKIL
8 pod lihva ne dava i lihva ne zema, ja vozdr`uva rakata svoja od nepravda i 11 izvr{uva praveden sud me|u ~ovek i ~o3 Mojs vek; 20,10 9 postapuva spored Moite zapovedi i 20 iskreno pazi na Moite naredbi - toga{ 5 Mojs toj e pravednik, toj sekako }e bide `iv, 24,16 veli Gospod Bog. 10 No, ako mu se rodi sin razbojnik, koj proliva krv i vr{i ne{to {to i da e sli~no na toa, 11 koe toj sam nikako ne go vr{el i po planini jade `rtveno, i `enata na bli`niot ja oskvernuva, 12 beden i siromav ugnetuva, odzema nasila, zalog ne vra}a i kon idolite gi vrti o~ite, toj vr{i gadotija; 13 dava pod lihva i zema lihva, - pa zar }e bide toj `iv? Ne, toj nema da bide `iv. Koj gi vr{i site tie gadni raboti, toj bezdrugo }e umre, krvta negova }e bide vrz nego. 14 No, ako nekomu mu se rodi sin, koj, gledaj}i gi site tie grevovi na svojot tatko, kakvi {to gi vr{el, pa gleda - i ne vr{i sli~ni raboti: 15 po planini `rtveno ne jade, kon idolite na domot Izrailev ne svrtuva o~i, `enata na svojot bli`en ne ja oskvernuva 16 i ~ovek ne prisiluva, zalog ne zema i nasila ne odzema, od lebot svoj mu dava na gladen i gol so obleka oblekuva, 17 vrz beden raka ne kreva, nagradi i lihva ne zema, gi ispolnuva Moite povelbi, toj nema da umre zaradi grevovite na tatko si: toj }e bide `iv. 18 A tatko mu, bidej}i nemilosrdno ugnetuval, bratot go ograbuval, i vr{el lo{i raboti kaj narodot svoj, ete toj }e umre poradi svoeto bezzakonie. 19 Vie velite: zo{to, pak, sinot ne ja snosi vinata na tatko si?' Zatoa, {to sinot postapuva zakonski i pravedno, pazi na site Moi naredbi i gi izvr{uva: toj }e bide `iv. 20 Du{ata, koja zgre{ila, }e umre; sinot nema da go ponese grevot na tatko si, i tatkoto nema da go ponese grevot na sinot svoj, pravdata na pravedniot kaj nego si ostanuva i bezzakonieto na gre{nikot kaj nego si ostanuva.

3 Mojs 18,5

21 I gre{nikot, ako se odvrati od si- 21 te svoi grevovi, kakvi {to pravel, ako 33,11-16 gi pazi site Moi uredbi i postapuva za- 31 konski i pravedno, }e bide `iv, nema da 11,19 umre. 22 Site negovi prestapi, {to gi pravel, nema da mu se spomnuvaat; vo pravdata svoja, {to }e ja vr{i, toj }e bide `iv. 23 Zar Jas sakam smrt za gre{nikot? veli Gospod Bog. Naprotiv, Jas sakam toj da se otka`e od pati{tata svoi i da bide `iv. 24 I pravednikot, ako otstapi od svojata pravda i postapuva nepravedno, ako gi vr{i site onie gadotii, {to gi vr{i gre{nikot, }e bide li `iv? Site negovi dobri dela, {to gi pravel, nema da bidat spomnati: poradi bezzakonieto {to go vr{el i poradi grevovite svoi, so koi gre{el, toj }e umre. 25 No vie velite: ne e ispraven patot Gospodov'. Poslu{ajte, dome Izrailev, zar Mojot pat ne e ispraven? Zar va{ite pati{ta ne se neispravni? 26 Ako pravednikot otstapuva od pravdata svoja i vr{i bezzakonija i zatoa umira, toj umira poradi grevot {to go napravil. 27 I gre{nikot, ako se otka`e od bezzakonieto svoe {to go vr{el, pa odr`uva zakon i pravda - }e ja vrati du{ata svoja kon `ivot. 28 Za{to toj videl i se otka`al od site svoi prestapi, kakvi {to napravil: }e bide `iv, nema da umre. 29 A domot Izrailev veli: ne e prav patot Gospodov!' Ne se li pravi dome Izrailev, Moite pati{ta? Pa zar se pravi va{ite pati{ta? 30 Zatoa Jas }e vi sudam vam, dome Izrailev, sekogo spored delata negovi, veli Gospod Bog; pokajte se i ottrgnete se od va{ite prestapi, ta va{eto ne~estie da ne vi bide vam sopka. 31 Otfrlete gi od sebe site svoi grevovi, so koi ste zgre{ile, i napravete si novo srce i nov duh; i zo{to da umirate, dome Izrailev? 32 Za{to Jas ne sakam nikoj da umre, veli Gospod Bog; no popravete se - i `ivejte!

1068
EZEKIL
19,2
Is 5,29 Naum 2,11 Zah 11,3

4
4 Car 23,33-34

9
4 Car 24, 8-17

10
17,5-10 Is 5,1 Ps 1,3 80,9-12

11
31,3

12
17,10 Er 31,28 Os 13,15 Jn 15,6

13
2,5

14
15,4

Izrail gi `ali knezovite svoi A ti zapla~i po knezovite Izrailevi. 2 I ka`i: - kakva lavica e tvojata majka? Se raspolo`ila me|u lavovite, me|u mladite lavovi, odgleduva svoi mali. 3 I othranila edno od svoite mladi, pa toa stanalo mlad lav i se nau~ilo plen da lovi, lu|e da jade. 4 I ~uja narodite za nego: bil faten vo negovata jama i vo verigi odnesen vo zemjata egipetska. 5 I otkako po~eka i vide deka nade`ta nejzina $ propadna, taa zede drugo svoe lav~e i go napravi mlad lav. 6 I toa, koga stana mlad lav, po~na da odi me|u lavovite i se nau~i plen da lovi, i lu|e da jade, 7 gi oskvernuva{e vdovicite nivni i gradovite nivni gi opusto{uva{e; pa zapuste zemjata i site nejzini naselbi od negovoto rikawe. 8 Toga{ se podignaa protiv nego narodite od okolnite oblasti i ja postavija mre`ata svoja; toj be{e faten vo nivnata jama. 9 I go stavija vo kafez, vo verigi, pa go odvedoa vo tvrdinata, za da ne se slu{a glas od nego po planinite izrailski. 10 Tvojata majka be{e kako loza, posadena pokraj voda; plodovita i razgraneta be{e taa od mnogu voda. 11 I ima{e kaj nea pra~ki zdravi za skiptar na vladetel i visoko se izdigna so svojot rast i me|u gustite pra~ki, pa se istaknuva{e vo viso~inata svoja, so mnogute svoi lastari. 12 No, vo gnevot taa be{e otkornata, frlena na zemja i isto~niot vetar go isu{i plodot nejzin; otkinati i isu{eni se nejzinite silni pra~ki, ogan gi progolta. 13 A taa sega e presadena vo pustinata, vo zemja suva i `edna. 14 I izleze ogan od spletot na grankite nejzini, gi progolta plodovite nejzini i ne ostanaa na nea zdravite pra~ki za skiptar na vladetel. Toa e `alna pesna i }e ima pla~ewe.

19

Izrailevata neposlu{nost Vo sedmata godina, pettiot mesec, desettiot den od mesecot, dojdoa nekoi izrailski stare{ini da Go pra{aat Gospoda i sednaa pred mene. 2 I dojde slovo Gospodovo do mene: 3 Sine ~ove~ki, zboruvaj so stare{inite izrailski i ka`i im - vaka veli Gospod Bog: ste do{le da Me pra{ate? @iv sum Jas - nema da vi dadam odgovor, veli Gospod Bog. 4 Saka{ li da se sudi{ so niv, saka{ li da se sudi{, sine ~ove~ki? Ka`i im gi gadotiite na nivnite tatkovci; 5 i ka`i im - vaka veli Gospod Bog: vo onoj den koga go izbrav Izrail i koga ja podignav rakata Svoja, se zakolnav vo plemeto na domot od Jakova, i im se otkriv vo zemjata egipetska, i koga ja podignav rakata im rekov: Jas sum Gospod, va{iot Bog'. 6 Vo onoj den, koga ja podignav rakata Svoja, Jas im se zakolnav deka }e gi izvedam od zemjata egipetska vo zemja, koja Jas ja izbrav za niv, i vo koja te~e med i mleko, najubava me|u site zemji. 7 I ka`i im: Otfrlete gi site gadotii od va{ite o~i i ne oskvernuvajte se so egipetskite idoli - Jas sum Gospod, va{iot Bog. 8 No tie se pobunija protiv Mene i ne sakaa da Me slu{aat; nikoj ne se otka`a od gadotiite na o~ite svoi i ne gi ostavi egipetskite idoli. A Jas rekov: }e go izlijam vrz niv gnevot Svoj, }e ja iscrpam vrz niv jarosta Svoja srede egipetskata zemja. 9 No Jas postapiv taka zaradi imeto Moe, pa toa da ne se huli pred narodite, me|u koi tie se nao|aat i pred ~ii o~i Jas im se otkriv, za da gi izvedam od egipetskata zemja. 10 I Jas gi izvedov od zemjata egipetska i gi dovedov vo pustinata, 11 im gi dadov Moite zapovedi i im gi objaviv Moite naredbi, preku koi ~ovekot, otkako }e gi izvr{i, }e bide `iv; 12 im gi dadov isto taka i Moite saboti, za da bidat znak me|u Mene i niv, pa da znaat deka Jas sum Gospod {to gi osvetuva.

20,1-44
Ps 106

20

1
8,1

3
14,1-3

4
22,2 23,26

5-6
2 Mojs 6, 2-8

5
2 Mojs 3,24 5 Mojs 7,6

6
2 Mojs 3,8.17 Er 3,19

7
23,3 3 Mojs 18,3

9
36,22 Is 48,11 Rim 6,22

11.13
3 Mojs 18,5

12
2 Mojs 31,13-17

1069
EZEKIL
13 No domot Izrailev se pobuni protiv Mene vo pustinata: ne postapija spored Moite zapovedi i gi otfrlija 21 Moite naredbi, preku koi ~ovekot, ako 3 Mojs 18,5 Lk 10,28 gi ispolnuva, bi mo`el da bide `iv, i 22 Moite saboti gi naru{ija - i Jas rekov 20,9.14 - }e ja izlijam vrz niv Svojata jarost vo pustinata, za da gi istrebam. 23 14 No Jas postapiv zaradi Moeto ime, 3 Mojs 26,33 ta da ne se huli toa pred narodite, pred ~ii o~i gi izvedov. 15 Duri i koga ja podignav rakata protiv niv vo pustinata, se zakolnav deka nema da gi vovedam vo zemjata, koja bev im ja opredelil - vo koja te~e med i mleko, najubava me|u site zemji, 16 zaradi toa {to gi otfrlija Moite naredbi, ne postapija po Moite zapovedi i gi naru{uvaa Moite saboti; za{to nivnoto srce kopnee{e pove}e kon idolite nivni. 17 No Moeto oko se smili i ne gi pogubi; i Jas ne gi istrebiv vo pustinata. 18 Im zboruvav na sinovite nivni vo pustinata: Ne odete po pravilata na tatkovcite va{i, ne pazete gi uredbite nivni i ne oskvernuvajte se so idolite nivni. 19 Jas sum Gospod, va{iot Bog: postapuvajte spored Moite zapovedi, pazete gi uredbite Moi i ispolnuvajte gi. 20 Praznuvajte gi Moite saboti za da bidat znak me|u Mene i vas, pa da znaete deka Jas sum Gospod, va{iot Bog. 21 No i sinovite se pobunija protiv Mene - ne postapuvaat po Moite zapovedi i uredbite Moi ne gi pazat, ne go ispolnuvaat ona preku koe ~ovekot, otkako }e go ispolnuva, }e bide `iv; gi naru{uvaat Moite saboti - i Jas rekov: }e go izlijam vrz niv Svojot gnev, }e ja iscrpam nad niv Mojata jarost vo pustinata; 22 no jas ja otkloniv rakata Svoja i zaradi imeto Moe postapiv inaku, za da ne se huli toa pred narodite, pred ~ii o~i gi izvedov. 23 Isto taka, koga ja podignav rakata Svoja vo pustinata, se zakolnav deka }e gi rasfrlam me|u narodite i razveam po zemjite, 5 Mojs 1,34-35

15

24 bidej}i tie Moite naredbi ne gi iz- 26 Mojs vr{uvaa, zapovedite Moi gi otfrlija i 2 13,12 gi naru{uvaa Moite saboti, a o~ite nivni se svrtuvaa kon idolite na nivnite predci. 25 Im dozvoliv zakoni i naredbi {to ne se dobri, od koi tie ne mo`ea da bidat `ivi, 26 im dopu{tiv i da se oskvernuvaat so svoite `rtveni prinosi, koga po~naa da prefrluvaat preku ogan sekoj prv plod od utrobata, za da gi razoram, pa da znaat deka Jas sum Gospod. 27 Zatoa zboruvaj mu na domot Izrailev, sine ~ove~ki, i ka`i mu - vaka veli Gospod Bog: eve so {to u{te Me hulea va{ite tatkovci, koga neverno postapuvaa protiv Mene: 28 Jas gi odvedov vo zemjata, koja so kletva im ja vetiv deka }e im ja dadam, otkako ja podignav rakata Svoja, a tie, {tom zdogledaa po nekoj visok rid i nekoe razgraneto drvo, po~naa tamu da gi kolat svoite `rtvi i da gi stavaat tamu svoite prinosi za mene so navreda i svoite blagoprijatni kadiva, izvr{uvaj}i gi tamu i svoite prelivi. 29 A Jas im rekov - kakva e taa viso~inka, kade {to odite? Zatoa taa i do den dens se vika Bama. 30 Ete zatoa, ka`i mu na domot Izrailev - vaka veli Gospod Bog: Zar ne se oskvernuvate po primerot na va{ite tatkovci i zar ne bludstvuvate so nivnite gadotii? 31 Prinesuvaj}i gi darovite svoi i prefrluvaj}i gi sinovite svoi preku ogan, vie se oskvernuvate so site va{i idoli do ovoj den - pa Me pra{uvate za sovet, dome Izrailev? @iv sum Jas, veli Gospod Bog, nema da vi odgovoram. 32 I ona, {to vi pa|a na um, nikako nema da se izvr{i. Vie velite: }e mu slu`ime na drvoto i na kamenot kako neznabo{cite, kako plemiwata od drugi zemji.'

Bog kaznuva i prostuva @iv sum Jas, veli Gospod Bog; so silna raka i so protegnata desnica, izlivaj}i jarost, }e gospodaram nad vas.
33

1070
EZEKIL
34 I }e ve izvedam Jas otkaj narodite i od zemjite, po koi ste rasprsnati, i 37 }e ve soberam so silna raka i so proteg34,17 nata mi{ka, izlivaj}i jarost. 35 I }e ve dovedam vo pustinata na na40 40,2 rodite i tamu }e se sudam so vas lice vo lice. 41 36 Kako {to se sudev so predcite va20,34 2 Kor 6,17 {i vo pustinata na egipetskata zemja, Fil 4,18 taka }e se sudam i so vas, veli Gospod Bog. 37 I }e ve prevedam pod stap i }e ve stavam vo okovite na zavetot. 38 I }e gi oddelam od vas otstapnicite i nepokornite. ]e gi izvedam od zemjata, kade {to `iveat, no vo zemjata izrailska tie nema da vlezat, - i }e poznaete deka Jas sum Gospod. 39 A vie, dome Izrailev, taka veli Gospod Bog - sekoj od vas odi kaj idolite svoi i im slu`i, ne slu{aj}i Me Mene, no ne oskvernuvajte go pove}e svetoto ime Moe, so va{ite darovi i so va{ite idoli, 40 za{to na Mojata sveta gora, na visokata planina Izraileva - veli Gospod Bog - tamu }e Mi slu`i siot Izrailev dom, celiot, kolku {to go ima na zemjata; tamu }e gi primam so blagovolenie i tamu }e gi pobaram prinosite va{i i prvinite va{i so site va{i svetiwi. 41 ]e ve primam kako blagoprijatno kadivo, koga }e ve izvedam od narodite i }e ve soberam od zemjite, po koi ste rasprsnati i }e ja poka`am Svojata svetost me|u vas pred o~ite na narodite. 42 Pa }e poznaete deka Jas sum Gospod, koga }e ve vovedam vo zemjata Izrailska - vo zemja, za koja se zakolnav na tatkovcite va{i, otkako ja podignav rakata Svoja. 43 I }e se setite tamu za va{ite pati{ta i za site va{i dela, so koi se oskvernuvavte, pa }e se gadite od samite sebe, za site va{i zlodela {to ste gi vr{ele. 44 I }e poznaete deka Jas sum Gospod, koga }e po~nam da postapuvam so vas zaradi imeto Svoe, ne spored va{ite lo{i pati{ta i va{ite razvratni dela, dome Izrailev, veli Gospod Bog. 20,41

34

Protiv jugot I dojde slovo Gospodovo do mene: 46 Sine ~ove~ki, svrti go liceto svoe kon jug i ka`i zbor protiv jug i iska`i proro{tvo vrz gorata vo poleto Negev. 47 I ka`i $ na gorata vo Negev: ~uj go slovoto Gospodovo - taka veli Gospod Bog: Eve Jas }e zapalam vo tebe ogan i toj }e go progolta sekoe zeleno drvo i sekoe suvo drvo vo tebe; i nema da ugasne razbaboteniot plamen, i toj }e izgori s# od jug do sever. 48 I sekoe telo }e vidi deka Jas, Gospod Bog, go zapaliv i toj nema da ugasne. 49 A Jas rekov: O, Gospodi Bo`e, tie velat za mene: - ne zboruva li prikazni?
45

48
Lk 23,21

21,4
11,8 Er 12,12

7
Is 22,4

8
7,17 Is 13,7

Bo`jiot me~ I dojde slovo Gospodovo do mene: 2 Sine ~ove~ki, svrti go liceto svoe kon Erusalim i ka`i slovo protiv svetili{tata, izre~i proro{tvo protiv zemjata izrailska. 3 I ka`i $ na zemjata izrailska - vaka veli Gospod Bog: eve, Jas sum protiv tebe, i }e go izvadam Mojot me~ od no`nicata negova i }e istrebam kaj tebe pravednik i gre{nik. 4 A za da istrebam kaj tebe pravednik i gre{nik, Mojot me~ }e izleze od no`nicata svoja protiv sekoe telo od jug do sever. 5 I sekoe telo }e razbere deka Jas, Gospod, sum go izvlekol Mojot me~ od no`nicata negova, i toj nema ve}e da se vrati. 6 A ti, sine ~ove~ki, pla~i kako da ti se bedrata prekr{eni i ofkaj pred o~ite nivni. 7 A koga }e te pra{aat: zo{to ofka{', ka`i: poradi glasot {to doa|a', od koj }e zamre sekoe srce i site race }e malaksaat, i sekoj duh }e se na`ali, i site kolena }e zatreperat kako voda. Ete, toa }e dojde i }e se slu~i, veli Gospod Bog. 8 I dojde slovo Gospodovo do mene: 9 Sine ~ove~ki, izre~i proro{tvo i ka`i - vaka veli Gospod Bog: ka`i me~, me~ot e naostren i svetnat.

21

1071
EZEKIL
23
3 Mojs 26,21.24 10 Naostren za da kole pove}e; svetnat za da bolska kako svetkavica. Da se raduvame li deka `ezolot na Mojot sin go prezira sekoe drvo? 11 Narediv da go svetnat, za da go zemam v raka; ve}e e naostren toj me~ i svetnat, za da go dadam vo rakata na ubiecot. 12 Stenkaj i pla~i, sine ~ove~ki, za toa {to e toj protiv Mojot narod, protiv site knezovi izrailski: site tie }e bidat so Mojot narod predadeni na me~ - zatoa udiraj se po bedrata. 13 Bidej}i toj e ve}e isproban. Pa {to, ako toj go prezira i `ezolot? Toj nema da ustoi, veli Gospod Bog. 14 A ti, sine ~ove~ki, prorokuvaj i pleskaj so racete - i me~ot }e se udvoi i }e se utroi, me~ot za porazenite, me~ot za poraz na golemiot me~, koj proniknuva vo vnatre{nosta na nivnite `iveali{ta. 15 Za da se stopat srcata i za da bidat padnati pove}e, Jas pred site nivni porti }e postavam stra{en me~, koj }e bolska kako svetkavica, naostren za klawe. 16 Prigotvi se, me~u, i napadni i desno i levo i onamu kade {to }e ti se svrti se~iloto. 17 A Jas }e rakopleskam i }e go stivnam gnevot Svoj; Jas, Gospod, go ka`av toa. 22 Vo negovata desna raka pretska`uvaweto e: Vo Erusalim, kade {to treba da postavi ubojni spravi, da ja otvori ustata za se~ewe, da go podigne glasot za boen povik, da gi dotera ma{inite do portite, da nasipe opkop, da izgradi opsadni kuli. 23 Toa vra`awe nim }e im se vidi la`no; no, bidej}i se bea zakolnale so kletva, toj, }e gi potseti na nivnoto verolomstvo, vo koe tie se ulovija. 24 Zatoa, vaka veli Gospod Bog: Bidej}i vie samite go spomnuvate va{eto bezzakonie, pravej}i gi va{ite prestapi javno i poka`uvaj}i gi va{ite grevovi vo delata svoi, i samite go spomnuvate toa, zatoa vie }e bidete fateni od niv. 25 A ti, nedostoen, prestapni voda~u Izrailev, tebe denes ti dojde denot, vreme na kone~nata kazna. 26 Taka veli Gospod Bog: Simni ja od sebe krunata i izvadi go venecot, i ve}e ne }e go ima{; ponizenoto }e se izdigne, a visokoto }e se snizi. 27 ]e go uni{tam, }e go uni{tam, }e go uni{tam - i nema ve}e da go ima, s# dodeka, ne dojde Onoj, Komu toj Mu pripa|a, i Nemu }e mu go dadam.

25-26
2 Sol 2,8

27
17,24

28
1 Mojs 49,10

29-32
25,1-7

Me~ot na Vavilon I dojde slovo Gospodovo do mene: 19 A ti, sine ~ove~ki, razmisli za dve pateki po koi treba da mine me~ot na carot vavilonski - i dvete pateki treba da izlezat od edna zemja, pa nacrtaj raka, nacrtaj kaj raskrsnicata na pati{tata za gradovite. 20 Pretstavi go patot, po koj treba da mine me~ot vo Rava na sinovite Amonovi i vo Judeja, vo utvrdeniot grad Erusalim, 21 za{to vavilonskiot car zastana na krstopatot, pri po~etokot na dvete pateki za da pretska`uva: gi pregleduva strelite, gi pra{uva idolite, gleda na crn drob.
18

Me~ za Amoncite A ti, sine ~ove~ki, izre~i proro{tvo i ka`i - vaka veli Gospod Bog, za sinovite Amonovi i za nivnata hula, pa ka`i: Me~ot, izvaden e za klawe, svetnat za istrebuvawe, za da bolska kako svetkavica, 29 pa, dodeka ti ka`uvaat suetni videnija i la`livo gataat za tebe, tie te stavaat kaj obezglavenite gre{nici, ~ij den dojde, kone~niot sud. 30 Da go vratam li vo no`nicata negova? Na mestoto, kade {to si ti sozdaden, na zemjata, od kade {to si proizlegol, }e ti sudam 31 i }e go izleam vrz tebe Mojot gnev, }e duvnam vrz tebe so ognot na jarosta Svoja i }e te predadam vo racete na lu|e svirepi, ve{ti vo ubivawe. 32 Ti }e mu stane{ hrana na ognot, tvojata krv }e ostane na zemjata; nema da se se}avaat za tebe; za{to Jas, Gospod, go ka`av toa.
28

1072
EZEKIL
22,2
20,4

Grevovite erusalimski I dojde slovo Gospodovo do mene: 2 A ti, sine ~ove~ki, saka{ li da sudi{, da go sudi{ krvaviot grad? Iska`i mu gi site negovi gadotii. 3 I ka`i - vaka veli Gospod Bog: - O, grade, koj proliva{ krv srede sebe, za da dojde vremeto tvoe, i koj si pravi{ idoli, za da se oskvernuva{, 4 so krvta, {to si ja proleal, se obvinuva{, i so idolite, {to si gi napravil, se oskvernuva{ sebesi, se pribli`ija denovite tvoi i dostigna vremeto tvoe. Zatoa }e te predadam za potsmev na narodite, za poruga na site zemji. 5 Tvoite bliski i tvoite dale~ni }e ti se smeat, za{to go oskverni imeto svoe i se pro~u so bezzakonijata svoi. 6 Ete, na~alnicite izrailski, sekoj spored silite svoi, {to bea kaj tebe, re{ija krv da prolevaat. 7 Vo tebe tatko i majka hulat, pridojden navreduvaat srede tebe, i sirak i vdovica izma~uvaat vo tebe, 8 svetiwite Moi ne gi po~ituva{ i sabotite Moi gi naru{uva{. 9 Vo tebe ima klevetnici, krv {to prolevaat i po planinite jadat idolski `rtvi, srede tebe vr{at gadotii. 10 Kaj tebe ja otkrivaat golotijata na tatko si, siluvaat `eni vo vremeto, koga tie se ~istat od ne~istotiite svoi. 11 Eden vr{i oskvernuvawe so `enata na bliskiot svoj, drug ja oskvernuva snaata svoja, tret ja napa|a sestrata svoja, }erkata na tatkoto svoj. 12 Kaj tebe se zema potkup za da se proliva krv; ti zema{ lihva i darovi i so sila iznuduva{ dobra od bli`niot svoj, a Mene Me zaboravi, veli Gospod Bog. 13 I ete, Jas plesnav so racete za tvoeto koristoqubie, {to se razotkriva kaj tebe, i za krvninata, koja se izvr{uva kaj tebe. 14 ]e ustoi li tvoeto srce, }e bidat li cvrsti racete tvoi vo denovite, koga }e dejstvuvam protiv tebe? Jas, Gospod, velam - i }e izvr{am.

6
Mih 3,1-3

22

7
2 Mojs 20,12 22,21-22 5 Mojs 24,17

15 ]e te rasprsnam me|u narodite, }e 15 te razveam po zemjite i }e stavam kraj 5,10 na tvoite gadotii kaj tebe. 18 16 I sam }e si napravi{ za da bide{ Is 1,22 prezren pred o~ite na narodite, pa }e 20 Mal 3,2-3 poznae{ deka Jas sum Gospod.

Bo`joto pro~istuvawe
17

25
Sof 3,3-5

8
3 Mojs 19,30 26,2

10-11
3 Mojs 18,6-20

12
2 Mojs 23,8 3 Mojs 25,36-37 5 Mojs 16,19

1 Ptr 5,8 I dojde slovo Gospodovo do mene: 18 Sine ~ove~ki, domot Izrailev 26 stana vo mene zgura: tie site se kalaj, 44,23 3 Mojs bakar, `elezo i olovo vo pe~ka; stanaa 10,10 kako zgura. 28 19 Zatoa, taka veli Gospod Bog: 13,10-16 Bidej}i site vie stanavte zgura, zatoa, eve, Jas }e ve soberam vo Erusalim. 20 Kako {to vo pe~ka gi stavaat zaedno srebroto, bakarot, `elezoto, olovoto i kalajot, za da razduvuvaat vrz niv ogan i da gi rastopat, taka vo gnevot Svoj i vo jarosta Svoja }e ve kutnam, }e ve stavam i }e ve rastopam. 21 ]e ve soberam i }e duvnam vrz vas ogan od Mojot gnev i }e se rastopite vo nego; 22 kako srebroto {to se topi vo pe~kata, taka }e se rastopite i vie i }e poznaete deka Jas sum Gospod, Koj ja izleva jarosta Svoja vrz vas.'

Grevovite na voda~ite I dojde slovo Gospodovo do mene: 24 Sine ~ove~ki, ka`i mu: Ti si zemja neis~istena, nepolivana so do`d vo gneven den. 25 Prorocite nejzini se oglasija kako lav {to rika, koj go raskinuva plenot; tie jadat du{i, odzemaat imoti i dragocenosti i so toa go umno`uvaat brojot na vdovicite. 26 Sve{tenicite nejzini go naru{uvaat Mojot zakon i gi oskvernuvaat Moite svetiwi, ne odvojuvaat sveto od nesveto i ne pravat razlika me|u ~isto i ne~isto; od sabotite Moi gi pokrivaat o~ite svoi, i Jas sum ponizen me|u niv. 27 Knezovite nejzini se kako volci, koi grabaat plen, prolivaat krv, pogubuvaat du{i za da pridobijat korist. 28 A prorocite nejzini s# zama~kuvaat so kal, gledaat sueta i im pretska23

1073
EZEKIL
30 `uvaat laga, velej}i: Taka veli Gos13,5 Ps 105,23

pod Bog, iako Gospod ne rekol taka. 29 A me|u narodot se ugnetuvaat eden 31 so drug, grabaat i prisiluvaat beden i 9,10 Sof 3,8 siromav, i nepravedno ugnetuvaat pridojden. 30 Jas barav kaj niv ~ovek, koj }e gi ob23,3 novi yidinite, da zastane pred Mene vo 20,7-8 odbrana na ovaa zemja da ne ja sotram, no ne najdov. 31 Pa zatoa, }e go izleam vrz niv Moot gnev, so ognot na Mojata jarost }e gi istrebam, nivnoto lo{o odnesuvawe }e go svrtam na glavite nivni, veli Gospod Bog. Neverni sestri I dojde slovo Gospodovo do mene: 2 Sine ~ove~ki, ima{e dve `eni, }erki na edna majka. 3 I bludstvuvaa tie vo Egipet, bludstvuvaa dodeka bea mladi; tamu gi fa}aa gradite nivni, i tamu gi izgme~ija nivnite devstveni gradi. 4 Imiwata nivni bea: golemata se vika{e - Ohola, a sestra $ - Oholiva. I tie bea Moi i ra|aa sinovi i }erki; Ohola e vsu{nost Samarija, a Oholiva - Erusalim. 5 I Po~na Ohola da me izneveruva i se pribli`i kon qubovnicite svoi, kon Asircite, kon sosedite svoi, 6 kon onie {to se oblekuvaa so obleki od porfir, kon oblasnite na~alnici i gradskite upraviteli, kon site ubavi mom~iwa, kowanici, {to javaat na kow. 7 I `ivee{e besramno so site tie izbrani sinovi na A{ur i se oskvernuva{e sebesi so site idoli na sekoj od niv, kon kogo se prilepuva{e; 8 ne prestanuva{e da bludstvuva i so Egip}ani, bidej}i tie spieja so nea vo mladosta nejzina i gi stiskaa gradite nejzini i ja izlivaa vrz nea svojata pohot. 9 Zatoa i Jas ja predadov vo racete na milenicite, vo racete na A{urovite sinovi, kon koi taa se pridru`i. 10 Tie ja otkrija golotijata nejzina, gi zedoa sinovite i }erkite nejzini, a nea ja ubija so me~. I taa stana za pot-

23

smev me|u `enite, koga ja izvr{uvaa 11 Er 3,8-11 presudata vrz nea. 11 Sestra $ Oholiva go vide toa i stana u{te porazvratna vo qubovta svoja, i bludstvoto nejzino go nadmina bludstvoto na sestra $. 12 Taa se prilepi do A{urovite sinovi, do oblasnite na~alnici i gradskite upraviteli, sosedi nejzini, bogato oble~eni, kowanici {to javaa na kowi, kon site odbrani momci. 13 Jas vidov deka taa se oskverni i deka obete odat po ist pat. 14 No taa u{te pove}e gi umno`i bludstvata svoi, za{to, koga vide naslikani ma`i na yidot, oboeni likovi na Haldejci, 15 koi bea so pojas opa{ani do krstot i so bogati prevrski na glavata i koi izgledaa kako voeni na~alnici, {to prilegaat na vavilonskite sinovi, ~ija tatkovina e zemjata haldejska; 16 taa se vqubi vo niv na prv pogled so o~ite svoi i isprati kaj niv pratenici vo Haldeja. 17 I vavilonskite sinovi dojdoa kaj nea vo qubovnoto leglo i ja oskvernija so svoeto bludstvo, a preku niv i taa se oskverni i du{ata nejzina se odvrati od niv. 18 Koga, pak, se oddade javno na svoeto bludstvo i ja otkri golotijata svoja, toga{ se odvrati od nea i Mojata du{a, kako {to se odvrati du{ata Moja od sestrata nejzina. 19 I taa gi zgolemuva{e svoite bludstva, spomnuvaj}i gi denovite na mladosta svoja, koga bludstvuva{e vo egipetskata zemja. 20 I se prilepi kon svoite milenici, ~ie telo e kako telo na magare, i pohotta kako na kowi. 21 Taka ti se priseti na besramnosta vo tvojata mladost, koga Egip}anite gi pipkaa tvoite gradi, i gi stiskaa tvoite mladi dojki.. Bo`ji sud nad pomladata sestra Poradi toa, Oholiva, vaka veli Gospod Bog: Eve Jas }e gi podignam protiv tebe tvoite milenici, od koi se od22

1074
EZEKIL
23 vrati du{ata tvoja, i }e gi dovedam
35 Zatoa, vaka veli Gospod Bog: Bidej- 36 }i ti Me zaboravi i se otka`a od Mene, 20,4 pa trpi sega zaradi svojot grev i poradi svoeto bludstvuvawe.

protiv tebe od site strani; 23 sinovite na Vavilon, i site Hal29 Otkr 17,16 dejci, od Pekod, od [oa i Koa, i so niv 32 site A{urovi sinovi, ubavi momci, Er 25,15-17 oblasni na~alnici i gradski upraviteli, golemcite i poznatite, site ve{ti java~i; 24 i }e dojdat protiv tebe od sever i mnogu bojni koli so mnogu narod, }e te opsednat od site strani, so {titovi, so {lemovi i oklopi. Nim }e te predadam na sud i tie }e ti sudat so svojot sud. 25 I }e ja svrtam Mojata revnost protiv tebe i so tebe }e postapat gnevno: }e ti go otse~at nosot i u{ite, a ona {to }e ostane, }e padne od me~; }e zemat od sinovite tvoi i od }erkite tvoi, a ona, {to }e ostane od ogan }e zagine; 26 }e ti gi soble~at oblekite tvoi i }e ti gi zemat nakitite tvoi. 27 Taka }e stavam kraj na tvojata rasipanost i na tvoeto bludstvuvawe, {to go vr{e{e vo egipetskata zemja, i nema da gi svrtuva{ kon niv o~ite svoi, i za Egipet nema pove}e da si spomnuva{. 28 Za{to, taka veli Gospod Bog: Eve, Jas te predavam vo racete na onie, koi ti gi zamrazi, vo racete na onie, od koi se odvrati du{ata tvoja. 29 I }e postapat so tebe `estoko; }e ti zemat s# {to e so trud zaraboteno, }e te ostavat gola i nepokriena, i otkriena }e bide tvojata sramna golotija, tvojot blud i bes~estie. 30 Toa }e stane so tebe poradi tvoeto bludstvuvawe so narodite, so ~ii idoli ti se oskverni. 31 Ti ode{e po patot na sestrata svoja; zatoa i }e ti ja dadam v raka ~a{ata nejzina. 32 Taka veli Gospod Bog: Ti }e pie{ od dlabokata i {iroka ~a{a na sestrata svoja i }e se izlo`i{ na potsmev poradi nejzinata golemina. 33 So pijanstvo i taga }e bide{ ispolneta: od ~a{ata na u`asot i zapustuvaweto, od ~a{ata na sestra ti Samarija. 34 I }e ja ispie{ i }e ja presu{i{, par~iwata nejzini }e gi obli`e{ i gradite svoi }e gi razrani{, za{to Jas go rekov toa, veli Gospod Bog.

4 Car 24,2

Bo`ji sud nad dvete sestri I mi re~e Gospod: Sine ~ove~ki, saka{ li da im sudi{ na Ohola i na Oholiva? Ka`i im gi nivnite gnasotii; 37 za{to tie prequbodejstvuvaa i krv ima na racete nivni, i so idolite svoi prequbodejstvuvaa, a sinovite svoi, {to Mi gi rodija, preku ogan gi prenesoa kako hrana za niv. 38 Ete, {to Mi napravija: go oskvernuvaa svetili{teto Moe vo ist den i gi naru{uvaa sabotite Moi; 39 Za{to koga gi kolea decata svoi za svoite idoli, vo istiot den doa|aa vo svetili{teto Moe, za da go oskvernat; ete, kako postapuvaa tie vo Mojot dom. 40 Osven toa, pra}aa i po lu|e, {to doa|aa oddaleku; pra}aa kaj niv pratenici i, ete, tie doa|aa, i ti za niv se kape{e, gi doteruva{e o~ite svoi i so nakiti se kite{e. 41 Sede{e na ubavo leglo, pred koe ima{e masa i na nea gi stava{e Moite blagoprijatni kadiva i Moeto maslo. 42 Se slu{a{e glasot na narodot, koj likuva{e, i kaj lu|eto od narodot doveduvaa pijanici od pustinata; i na racete nivni stavaa grivni i na glavite nivni - ukraseni venci. 43 Toga{ rekov za ostarenata vo prequbodejstvo: Sega }e se svr{at bludstvuvawata nejzini zaedno so nea. 44 No doa|aa kaj nea: doa|aa kako {to se doa|a kaj `ena bludnica, taka doa|aa kaj Ohola i kaj Oholiva, kaj tie razvratni `eni. 45 No ma`i pravedni }e gi sudat so sud za prequbodejki i so sud za krvoproliva~ki, za{to tie se prequbodejki i po nivnite race ima krv. 46 Taka veli Gospod Bog: da se svika protiv niv sobranie i da gi predadat na maka i grabe`. 47 I sobranieto }e gi ubie so kamewa i }e gi ispose~e so me~evite svoi, }e gi ubie sinovite nivni i }erkite nivni i so ogan }e gi izgori ku}ite nivni.
36

1075
EZEKIL
48 Taka }e go stavam krajot na rasipanosta na taa zemja i site `eni }e go 7 imaat toa kako primer, pa nema da vr3 Mojs {at sramni raboti kako vas. 17,13 49 I }e go svrtat va{eto bes~estie 5 Mojs 12,16 protiv vas, pa }e pretrpite kazna za Otkr 18,24 grevovite i za va{eto idolopoklon8 stvo, i }e poznaete deka Jas sum Gospod 1 Mojs 4,10 Bog. 4 Car 25,1

24,1-2

Najava za opsada na Erusalim I dojde slovo Gospodovo do mene vo devettata godina, desettiot mesec, vo desettiot den od mesecot: 2 Sine ~ove~ki, zapi{i go imeto na ovoj den, na ovoj ist den: vo toj ist den vavilonskiot car }e nastapi protiv Erusalim. 3 Izre~i proro{tvo protiv otstapni~kiot dom i ka`i im - vaka veli Gospod Bog: Stavi kotel, stavi i napolni go so voda; 4 stavi vo nego par~iwa meso, site par~iwa da bidat najdobri, kolkovi i ple{ki i napolni go so odbrani koski; 5 zemi odbrani ovci i stavi pod niv koski i vari gi dodeka i koskite ne se razvarat vo nego. 6 Zatoa vaka veli Gospod Bog: Te{ko mu na krvni~kiot grad, te{ko na kotelot vo koj ima bigor i od koj bigorot ne se vadi; par~e po par~e isfrlajte od nego; no `drepka ne frlajte za nego. 7 Za{to krvta negova e vo nego; toj ja ostavi na gol kamen; ne ja proli vrz zemjata, kade {to bi mo`elo da se pokrie so prav. 8 Za da predizvikam gnev za izvr{uvawe na odmazdata, Jas ja ostaviv krvta na gol kamen, za da ne se pokrie. 9 Zatoa, taka veli Gospod Bog: Te{ko mu na krvaviot grad, i Jas }e stavam golem ogan; 10 prituri drva, raspali go ognot, razvari go mesoto; seto toa neka se zgusti, a koskite da se izgorat. 11 I koga kotelot }e ostane prazen, stavi go vrz jaglen za da se v`e{ti i usviti go negoviot bakar, pa ne~istotijata negova da se stopi vo nego, i siot bigor da is~ezne.

24

12 Trudot }e bide te`ok; no mnogute bigori nema da se izvadat od nego; duri i vo ognot od bigorot }e ostane vo nego. 13 Vo tvojata ne~istotija ima takva gadotija, {to kolku i da te ~istam, ti s# u{te }e ostane{ ne~ist; od tvojata ne~istotija ti i vo idnina nema da se o~isti{, s# dodeka ne se ispolni gnevot Moj vrz tebe. 14 Jas, Gospod, Jas go zboruvam ova: toa }e dojde, Jas }e izvr{am; nema da odmenam, nema da po{tedam i nema da se smiluvam. Spored tvoite pati{ta i spored tvoite dela }e ti sudam, veli Gospod Bog.

Smrtta na prorokovata `ena I dojde slovo Gospodovo do mene: Sine ~ove~ki, eve, Jas preku porazot }e ti ja zemam utehata na tvoite o~i; no ti da ne ta`i{ i ne pla~i i solzi ne prolevaj. 17 Vozdivnuvaj tivko, ne oplakuvaj go umreniot; vrzi si {amija i obuvaj gi nozete svoi so tvoite obuvki, bradata ne pokrivaj ja i leb od tu|i lu|e ne jadi. 18 I, otkako utrinata mu zboruvav na narodot, ve~erta umre `enata moja i na vtoriot den napraviv taka, kako {to mi be{e zapovedano. 19 I mi re~e narodot: Nema li da ni ka`e{ kakvo zna~ewe ima za nas toa {to go pravi{? 20 Im odgovoriv: do mene dojde slovo Gospodovo: 21 Ka`i mu na domot Izrailev - taka veli Gospod Bog - eve, Jas }e go prepu{tam svetili{teto Svoe na poruga, potpora na silata va{a, uteha na o~ite va{i i radost na du{ite va{i, a va{ite sinovi i va{ite }erki, {to gi ostavivte, }e padnat od me~. 22 I vie }e go pravite istoto {to go pravev i Jas; bradata nema da ja sokrivate i leb od tu|inci nema da jadete. 23 I {amiite va{i }e bidat na glavite va{i, i obuvkite va{i na nozete va{i; nema da ta`ite i da pla~ete, tuku }e kopneete poradi va{ite grevovi i }e vozdivnuvate eden pred drug.
16 15

1076
EZEKIL
24 A Ezekil }e vi bide znak za seto toa {to toj go napravi, i vie }e go pravite toa; i koga }e se zbidne toa, }e poznaete deka Jas sum Gospod Bog. 25 A {to se odnesuva do tebe, sine ~o25,1-7 21,33-37 ve~ki, vo onoj den, koga }e go zemam od Er 49,1-6 Amos 1,13- niv ukrasot na slavata nivna, utehata 15 na o~ite nivni, i radosta na du{ite Sof 2,8-11 nivni, sinovite nivni i }erkite nivni, 26 vo toj den }e dojde kaj tebe onoj {to 2 Otkr 10,11 se spasil ottamu za da te izvesti. 27 Vo toj den pred begalecot }e ti se 8-11 Is 15-16 otvori ustata tvoja i ti }e zboruva{ i 25,10-12 nema ve}e da bide{ bezglasen, a }e staEr 48 Amos 2,1-3 ne{ znak za niv i }e poznaat deka Jas Sof 2,8-22 sum Gospod. 3,26 12,6

27

9 Eve, Jas }e ja otkrijam zemjata moav- 12-14 ska od kraj do kraj, za da ostane bez gra- 35,1-15 Is 34,5-17 dovite {to im bea ukras na zemjata: Er 49,7-22 1, BetJe{imot, VaalMeon i Kirjataim, Amos 11-12 10 na sinovite od Istok i }e im go da- Avd 1,1-14 dam vo nasledstvo zaedno so sinovite Mal 1,2-5 Amonovi, ta sinovite Amonovi da ne se 15-17 Is 14,29-31 spomnuvaat pove}e me|u narodite. Er 47,1-7 11 I Moav }e go sudam, pa }e poznaat Joil 4,4-8 Amos 1,6-8 deka Jas sum Gospod. Sof 2,4-7

Proro{tvo protiv Edom

12

Zah 9,5-7

Prorokuvawe za propasta na sinovite Amonovi I dojde slovo Gospodovo do mene: 2 Sine ~ove~ki, svrti go liceto svoe kon sinovite Amonovi i ka`i proro{tvo protiv niv, 3 i re~i im na sinovite Amonovi: ^ujte go slovoto na Gospod Bog: taka veli Gospod Bog - bidej}i za Moeto svetili{te se veli: o, o,' a toa e navreda i za izrailskata zemja, za{to taa e opusto{ena, i za domot Judin, bidej}i tie otidoa vo ropstvo. 4 Zatoa, eve, Jas }e te dadam vo nasledstvo na sinovite od Istok i }e napravat kaj tebe kolibi, }e raspnat kaj tebe {atori i }e gi jadat plodovite tvoi i }e go pijat mlekoto tvoe. 5 Rava }e ja napravam obor za kamili, i sinovite Amonovi - ov~ari, pa }e poznaete deka Jas sum Gospod. 6 Zatoa vaka veli Gospod Bog: Bidej}i ti plesna so racete i tropna so nogata, so siot prezir kon zemjata izrailska, du{evno se zaraduva, 7 eve, Jas, }e ja protegnam rakata Svoja protiv tebe i }e te predadam da te razgrabaat narodite, i }e te istrebam od brojot na narodite i }e te izbri{am od brojot na zemjite; }e te uni{tam i }e poznae{ deka Jas sum Gospod.

25

Taka veli Gospod Bog: Bidej}i 26,1-28 Edom `estoko mu se odmazduva{e na do- ,19 mot Judin i te{ko zgre{i, so toa {to Is 23,1-18 Joil 4,4-8 im se odmazduva{e, Amos 1, 13 vaka veli Gospod Bog: ]e ja pro- 9-10 Zah 9,1-4 tegnam rakata protiv Edom i }e gi istrebam vo nego lu|eto i dobitokot i }e go napravam pustina. Od Teman do Dedan, site }e padnat od me~. 14 I }e mu se odmazdam na Edom preku rakata na Mojot narod Izrail; i tie }e dejstvuvaat vo Edom po Mojot gnev i Mojata jarost, pa }e go poznaat Moeto odmazduvawe, veli Gospod Bog. Proro{tvo protiv Filisteja Taka veli Gospod Bog: Zatoa {to Filistejcite postapija so odmazda i se odmazduvaa so prezir vo du{ata za pogibel, so ve~na omraza, 16 taka veli Gospod Bog - eve, }e ja protegnam rakata Svoja nad Filistejcite, }e gi istrebam onie od Krit i }e go uni{tam nivniot ostatok pokraj morskiot breg; 17 i }e izvr{am nad niv golema odmazda so `estoki kazni; pa }e poznaat deka Jas sum Gospod, koga }e go izvr{am nad niv Moeto odmazduvawe. Prorokuvawe za razoruvawe na gradot Tir Vo edinaesettata godina, vo prviot den od prviot mesec, dojde slovo Gospodovo do mene: 2 Sine ~ove~ki, poradi toa {to Tir likuva{e nad Erusalim: o, o', se skr{i vratata na narodite, i tie se svrtea kon Mene; }e se zbogatam - toj e opusto{en.
15

26

Proro{tvo protiv Moav Taka veli Gospod Bog: Bidej}i Moav i Seir velat: ete i domot Judin e kako site narodi.
8

1077
EZEKIL
3 Taka veli Gospod Bog, eve, Jas sum protiv tebe, grade Tire, i }e krenam 13 protiv tebe mnogu narodi kako moreto Is 24,8-9 {to gi kreva branovite svoi. Otkr 18,22 4 I }e gi razbijat yidovite na Tir i 15 }e gi razru{at kulite negovi; i }e go Otkr 6,14 izmetam pravot negov i }e go napravam gol kamen. 5 ]e bide mesto za prostirawe mre`i vo moreto; za{to Jas go rekov toa, veli Gospod Bog, i }e bide razgraben od narodite. 6 A }erkite negovi, {to se vo zemjata, }e bidat so me~ ubieni i }e poznaat deka Jas sum Gospod. 7 Za{to taka veli Gospod Bog: Eve, protiv Tir }e go dovedam od sever Navuhodonosor, vavilonskiot car, carot nad carevite, so kowi i so koli, so kowanica i so vojska i so mnogubroen narod. 8 Toj so me~ }e gi ubie }erkite tvoi vo zemjata, }e podigne protiv tebe opsadni kuli, }e napravi opkop protiv tebe i }e postavi {titovi protiv tebe. 9 ]e donese ma{ini za razbivawe yidovi do samite yidovi i }e gi razru{i kulite tvoi so sekiri. 10 Od mnogute negovi kowi prav }e te pokrie, od {umot na java~ite, na trkalata i na kolite }e se zatresat yidovite tvoi, koga }e vleze vo portite tvoi, kako {to se vleguva vo razbien grad. 11 So kopitata na kowite svoi }e gi izgazi tvoite ulici, narodot tvoj so me~ }e go ubie i spomenicite na tvojata sila na zemjata }e gi soboruva. 12 I }e go razgrabat tvoeto bogatstvo, }e ja plenat tvojata stoka, }e gi razru{at tvoite yidovi, }e gi urnat tvoite ubavi domovi, tvoite kamewa i tvoite drvja i zemjata tvoja }e ja frlat vo voda. 13 I }e prestane glasot od tvoite pesni i zvukot od tvoite harfi nema pove}e da se slu{a; 14 i }e te napravam gol kamen, }e stane{ mesto za prostirawe mre`i; nema da bide{ odnovo izgraden, za{to Jas, Gospod, go rekov toa, veli Gospod Bog. 15 Taka veli Gospod Bog kon Tir: Od potresot na tvoeto pa|awe, od ofkaweIs 2,15

to na ranetite, koga }e se izvr{uva nad 16-18 18, tebe ubivaweto, nema li da zatreperat Otkr 9-10 ostrovite? 16 I }e slezat od prestolite svoi site 19 2 Mojs knezovi na moreto, }e gi soble~at od se- 15,19 be svoite nametki, }e gi simnat od sebe 21 svoite vezeni obleki, }e se oble~at vo Otkr 18,21 trepet, }e sednat na zemja i sekoja minuta }e treperat i }e se ~udat zaradi tebe. 17 I }e po~nat da pla~at za tebe i }e ti re~at: Kako propadna, slavni grade, vo koj `iveat pomorci, narod silen po moreto, ti i `itelite tvoi koi vlevaa strav na site onie, {to `iveeja pokraj tebe!' 18 Sega, vo denot na tvoeto pa|awe, zatreperija ostrovite, ostrovite morski se ispla{ija od tvojata pogibel. 19 Za{to taka veli Gospod Bog: koga }e te napravam zapusten grad, kako nenaselenite gradovi, koga }e ja podignam protiv tebe bezdnata i }e te pokrijat golemi vodi, 20 toga{ }e te soboram so onie, {to sleguvaat vo grob, kaj onie {to porano postoele, i }e te stavam vo dolnata zemja, vo ve~nata pustina, so spu{tenite vo grob, za da ne bide{ ve}e naselen; i }e ja objavam slavata vo zemjata na `ivite. 21 Za u`as }e te napravam, i nema da te ima; }e te baraat, no pove}e nema da te najdat nikoga{, veli Gospod Bog. Taguvawe poradi padot na Tir I dojde slovo Gospodovo do mene: 2 A ti, sine ~ove~ki, vikni, pa zapla~i po Tir. 3 I ka`i mu na Tir, koj se naselil pri vlezot na moreto, i trguva so narodite od mnogu ostrovi - vaka veli Gospod Bog: Tire, ti veli{: jas sum sovr{ena ubavina.' 4 Tvoite predeli se vo srceto na moriwata; tvoite graditeli sovr{eno ja izgradile tvojata skladnost; 5 od senirski kiparisi gi napravija site tvoi podovi; zedoa od Livan kedri, za da ti napravat jarboli;

27

1078
EZEKIL
6 od ba{anski dabovi pravea vesla; stolovite gi pravea do bukovo drvo, i{arano so slonova koska od kitimski10 te ostrovi, 30,5 7 od {areni egipetski tkaenini ti 38,5 bea brodskite platna {to ti slu`ea 12 kako zname; sini i purpurni tkaenini Otkr 18,3 se zemaa od eli{kite ostrovi za pokri13 vala. Otkr 18,13 8 @itelite sidonski i arvadski ti bea vesla~i; Tire, ti ima{e ve{ti lu|e; tie ti bea kormilari. 9 Stare{inite od Gevla i negovite ve{ti lu|e ti slu`ea za razni popravki; ti ima{e sekakvi morski brodovi i korabi so platna, koi ti slu`ea za trguvawe. 10 Vojnici od Persija, od Lud i od Put se nao|aa vo tvojata vojska; zaka~uvaa po tebe {titovi i {lemovi; tie ti pridavaa veli~ie. 11 Sinovite Arvadski so tvojata sopstvena vojska stoeja naokolu po tvoite yidovi; i Gamadimcite stoeja na kulite tvoi; tie bea gi zaka~ile svoite {titovi po tvoite yidovi naokolu; i tie ti ja pretstavuvaa tvojata ubavina. 12 Tarsis trguva{e so tebe, raspolagaj}i so razli~no bogatstvo, za stokite tvoi pla}a{e srebro, `elezo, olovo i kalaj. 13 Javan, Tuval i Me{eh trguvaa so tebe, razmenuvaj}i gi stokite za lu|e i bakarni sadovi. 14 Od BetTogarma ti donesuvaa za stokite tvoi kowi, kowanici i maski. 15 Sinovite na Dedan trguvaa so tebe; mnogu ostrovi vr{ea so tebe razmena, ti pla}aa so slonova koska i abanos. 16 Poradi golemoto tvoe trgovsko bogatstvo, trguvaa so tebe i Aramejcite; za stokite tvoi ti pla}aa so smaragd, purpurno {areni tkaenini i vison, so korali i rubini. 17 Judeja i zemjata izrailska trguvaa isto taka so tebe; za tvojata stoka ti pla}aa so p~enica, mirisi i med, maslo i balsam. 18 Damask poradi bogatstvoto vo stoki, poradi izobilieto na sekakvi raboti, ti donesuva{e helbonsko vino i volna od Cahar. Is 2,13 Zah 11,2

27,6

19 Dan i Javan od Uzal ti pla}aa za tvoite stoki so izrabotki od `elezo, kasija i cimet, za razmena. 20 So tebe trguva{e i Dedan so skapoceni volneni pokrivki za sedla. 21 Arabija i site kedarski knezovi vr{ea razmena so tebe: na jagniwa, ovni i kozi. 22 Trgovcite od Seva i Rama trguvaa so tebe so sekakvi najblagoprijatni mirisi i so sekakvi skapoceni kamewa, i zlato ti pla}aa za tvoite stoki. 23 Haran, Kane i Eden, trgovcite od Seva, Asirija i Kilmad isto taka trguvaa so tebe. 24 Tie ti prodavaa skapoceni obleki od svileni i {areni materii {to gi nosea na pazarite tvoi vo skapi sandaci, napraveni od kedar i dobro vrzani. 25 Brodovite od Tarsis bea tvoi karavani vo trgovijata, i ti stana bogat i mnogu slaven me|u moriwata. 26 Veslarite tvoi te odvedoa vo golemite vodi; isto~niot vetar te razbi srede moriwata. 27 Tvoeto bogatstvo i tvoite stoki, site tvoi riznici, tvoite brodari i tvoite kormilari, koi gi popravaa tvoite korabi, i ja prenesuvaa tvojata trgovija, site tvoi vojnici, kakvi {to gi ima{e i seto mno`estvo narod tvoj, pri tvoeto pa|awe }e potonat na dnoto od moreto. 28 Od piskotot na tvoite kormilari }e zatreperat i okolnite mesta. 29 I ete od korabite }e izlezat site veslari, brodari, site kormilari morski i }e izlezat na zemjata. 30 So visok glas }e zapla~at za tebe i te{ko }e zaofkaat, stavaj}i si pepel na glavite svoi i valkaj}i se vo prav. 31 ]e ja istri`at za tebe kosata svoja do ~erepot, a }e opa{aat vre}i{ta i so gor~liv pla~ }e zapla~at za tebe od du{evna maka. 32 I vo tagata svoja }e zapeat za tebe `alna pesna, i taka tie }e zapla~at za tebe: Koj e kako Tir, taka razru{en srede moriwata! 33 Koga doa|aa od moriwata tvoite stoki, ti zadovoluva{e mnogu narodi; so golemoto bogatstvo i so trgovijata ti gi bogate{e carevite na zemjata.

21
3 Car 10,15

22
3 Car 10,10

24-36
Otkr 18,11-19

31
Jov 1,20

33
Otkr 18,3

1079
EZEKIL
28,2
1 Mojs 3,5 11,4 Is 14,13 2 Sol 2,4 34 A koga be{e ti razbien od moriwata vo vodenata bezdna, tvoite stoki i siot tvoj narod potona. 35 Site `iteli na ostrovite se zaprepastija za tebe i carevite nivni po~naa da treperat, licata im se izmenija. 36 Trgovcite na drugite narodi si potsvirkuvaa za tebe; ti stana kako stra{ilo i is~ezna zasekoga{.

Proro{tvo protiv tirskiot car I dojde slovo Gospodovo do mene: 2 Sine ~ove~ki, ka`i mu na na~alnikot na Tir - vaka veli Gospod Bog: zatoa {to go izdigna srceto svoe i veli{: Jas sum bog, sedam na bo`ji prestol, vo srceto na moriwata', iako si ~ovek, a ne bog, go izedna~uva{ tvojot um so umot na Boga, 3 ete, kako da si pomudar od Daniil; i nema tajna, sokriena od tebe; 4 so mudrosta svoja i so razumot svoj ti se zdobi so bogatstvo i vo svoite riznici sobra zlato i srebro; 5 so golemata mudrost svoja preku trgovijata svoja ti go zgolemi bogatstvoto svoe, 6 zatoa, vaka veli Gospod Bog: - Bidej}i go izedna~uva{ tvojot um so umot na Boga, 7 eve, Jas }e dovedam protiv tebe tu|inci, najve{ti me|u narodite, i tie }e gi izvadat svoite me~evi protiv ubavinata na tvojata mudrost i }e go pomra~at tvojot blesok; 8 tie }e te turnat vo grob i }e umre{ vo srceto na moriwata, so nasilna smrt. 9 ]e re~e{ li toga{ pred tvojot ubiec: jas sum bog', koga vo rakata na onoj {to }e te ubiva, ti }e bide{ ~ovek, a ne bog? 10 Ti }e umre{ od rakata na tu|inci so smrt kako neobrezan; za{to Jas go rekov toa, taka veli Gospod. Padot na tirskiot car I dojde slovo Gospodovo do mene: Sine ~ove~ki, pla~i za tirskiot car i ka`i mu: - vaka veli Gospod Bog:
12 11

28

ti si pe~at na sovr{enstvo, polnota na mudrosta i venec na ubavinata. 13 Ti be{e vo Edem, vo Bo`jata gradina; tvoite obleki bea ukraseni so sekakvi skapoceni kamewa: rubin, topaz, dijamant, beril, oniks, jaspis, safir, tirkiz, smaragd i zlato, site ve{to istkaeni i nani`ani na tebe, prigotveni vo denot koga be{e sozdaden. 14 Ti be{e pomazan heruvim - za{titnik, i Jas te postaviv za toa; ti be{e na svetata Bo`ja gora, ode{e srede ogneni kamewa. 15 Ti be{e sovr{en vo pati{tata svoi, od denot koga be{e sozdaden, s# dodeka ne se najde vo tebe bezzakonie. 16 Od tvojata obilna trgovija se ispolni so nepravda i ti zgre{i; i Jas te soboriv kako ne~ist od Bo`jata gora, te isterav tebe, heruvime - za{titnik, srede ogneni kamewa. 17 Od ubavinata tvoja se vozgordea srceto tvoe, poradi bogatstvoto tvoe si ja zagubi mudrosta svoja; zatoa Jas te soboriv na zemja, te predadov na potsmev pred carevite. 18 So mnogute grevovi svoi vo nepravednata tvoja trgovija ti gi oskverni tvoite svetili{ta; i Jas pu{tiv ogan pred tebe, da te progolta; i Jas te pretvoriv vo pepel na zemjata pred o~ite na site, {to te gledaat. 19 Site, {to te znaeja me|u narodite, se zgrozuvaa nad tebe, ti stana za u`as i is~ezna zasekoga{. Proro{tvo protiv Sidon I dojde slovo Gospodovo do mene: Sine ~ove~ki, svrti go liceto svoe kon Sidon, i prorokuvaj protiv nego: 22 Ete Jas sum protiv tebe, Sidone, i }e se proslavam vo tebe i }e poznaat deka sum Jas Gospod, koga }e izvr{am sud nad nego i ja poka`am vo nego Mojata svetost. 23 I }e pratam vo nego pomor i krv na ulicite negovi i }e padnat srede nego ubieni od me~, koj }e gi napadne site odreda i }e poznaat deka Jas sum Gospod.
21 20

13
Otkr 17,4

14
1 Mojs 3,24

20-26
Joil 4,4-8 Zah 9,2

22
Is 5,16

1080
EZEKIL
24
2 Kor 12,7 24

Izrail }e bide blagosloven I vo idnina toj nema da bide bodliv

36,14

25 trn za domot Izrailev i pri~initel na

29,1-32 ,32
Is 19,1-25 Er 46,2-26

3
Otkr 12,3

6
Is 36,6

bolka trnliva, pove}e od site sosedi {to mu sakaat zlo i }e poznaat deka Jas sum Gospod Bog. 25 Taka veli Gospod Bog: Koga }e go soberam domot Izrailev me|u narodite, kaj koi se rasprsnal i }e ja objavam kaj niv svetosta Svoja pred o~ite na plemiwata i tie }e za`iveat vo zemjata svoja, koja mu ja dadov na Mojot sluga Jakov, 26 toga{ }e `iveat vo nea vo mir i }e si izgradat ku}i, }e nasadat lozja i }e `iveat vo mir, za{to }e izvr{am sud nad site naokolu {to gi preziraa. I toga{ }e razberat deka Jas sum Gospod, Bog nivni. Proro{tvo protiv Egipet Vo desettata godina, desettiot mesec, vo dvanaesettiot den od mesecot, dojde slovo Gospodovo do mene: 2 Sine ~ove~ki, svrti go liceto svoe kon faraonot, egipetskiot car, i izre~i proro{tvo protiv nego i protiv celiot Egipet. 3 Govori i ka`i im - vaka veli Gospod Bog: eve, Jas sum protiv tebe faraone, care egipetski, golem zmeju, koj le`i{ po rekite svoi i veli{: moja e rekata i jas ja sozdadov za sebe.' 4 No Jas }e stavam jadica vo tvoite ~elusti i na tvoite lu{pi; i }e te izvle~am od rekite tvoi so seta riba na tvoite reki, {to se zalepila na tvoite lu{pi; 5 }e te frlam vo pustinata, tebe i seta riba od tvoite reki; ti }e padne{ na otkrieno pole; nema da te zemat i pogrebat; }e dopu{tam da te izedat yverovite zemni i pticite nebeski. 6 I }e poznaat site `iteli na Egipet deka Jas sum Gospod, za{to tie bea na domot Izrailev potporna trska. 7 I koga se fatija so rakata svoja za tebe, ti se raskina i ramiwata im gi otkina; i koga se potprea na tebe, ti se skr{i i im gi iznarani site nivni bedra.

29

8 Zatoa, vaka veli Gospod Bog: Eve, 13 Jas }e ispratam protiv tebe me~ i }e gi Is 19,16.25 istrebam kaj tebe lu|eto i dobitokot. 9 Egipetskata zemja }e stane pustina i stepa; pa }e poznaat deka Jas sum Gospod. Bidej}i toj veli - moja e rekata i jas ja sozdadov, 10 zatoa, eve, Jas sum protiv tvoite reki i egipetskata zemja }e ja napravam pustina nad pustinite od Migdol do Siena, do predelot na Etiopija. 11 Nema da odi po nea ~ove~ka noga i noga na dobitok nema da stapne na nea, i nema da se `ivee na nea ~etirieset godini. 12 I }e ja napravam zemjata egipetska pustina me|u zapusteni zemji; i gradovite nejzini me|u zapusteni gradovi, }e bidat pusti ~etirieset godini i }e gi rasturam Egip}anite me|u narodite i }e gi rasprsnam po zemjata. 13 Za{to vaka veli Gospod Bog: otkako }e izminat ~etirieset godini, Jas }e gi soberam Egip}anite otkaj narodite, kade {to }e bidat rastureni. 14 I }e gi vratam egipetskite zarobenici i }e gi dovedam nazad vo zemjata Patros, vo zemjata na nivnoto poteklo i tie tamu }e pretstavuvaat slabo carstvo. 15 Toa }e bide poslabo od drugite carstva i nema ve}e da se gordee nad narodite; }e gi smalam za da ne vladeat nad narodite. 16 I vo idnina, tie nema da bidat potpora na domot Izrailev, za da go spomnuvaat nivnoto bezzakonie, koga se obra}aa kon nego; i }e poznaat deka Jas sum Gospod Bog.

Navuhodonosor }e go pokori Egipet

17 Vo dvaeset i sedmata godina, prviot mesec, vo prviot den od mesecot, dojde slovo Gospodovo do mene: 18 Sine ~ove~ki, Navuhodonosor, carot vavilonski, ja isto{ti vojskata svoja so golemi raboti kaj gradot Tir: sekoja glava o}elave i sekoe ramo be{e iznaraneto; no ni za nego, ni za vojskata nema{e nagrada od Tir za trudot {to toj go upotrebi protiv nego.

1081
EZEKIL
19 Zatoa, taka veli Gospod Bog: Eve, Jas mu ja davam na vavilonskiot car Navuhodonosor zemjata egipetska, za da go 30,2 sobere bogatstvoto nejzino, da izvr{i Amos 5,18 grabe` vo nea i da odnese s# {to grabe5 la taa, i toa }e bide nagrada za negovaEr 46,9 ta vojska. 20 Kako nagrada za rabotata, koja toj ja 6 izvr{i vo nego, Jas mu ja predavam zem29,10 jata egipetska, za{to toj go vr{e{e toa zaradi Mene, veli Gospod Bog. 21 Vo toj den }e go vratam rogot na domot Izrailev i tebe }e ti ja otvoram ustata me|u niv, pa }e poznaat deka Jas sum Gospod.

19

Er 43,8-13

Gospod }e go kazni Egipet I dojde slovo Gospodovo do mene: 2 Sine ~ove~ki, izre~i proro{tvo i ka`i - vaka veli Gospod Bog: pla~ete, ete ide zlo~est den. 3 Za{to blizok e denot, da, blizok e denot Gospodov, denot mra~en; ~asot na narodite ide. 4 I }e trgne me~ protiv Egipet i u`as }e se rasprostrani vo Etiopija, koga porazenite od Egipet }e padnat, koga }e go zemat bogatstvoto negovo i koga osnovite negovi }e bidat razru{eni. 5 Etiopija, Put i Lud, cela Arabija i Libija, kako i sinovite na sojuzni~kite zemji zaedno so niv }e padnat od me~. 6 Taka veli Gospod Bog, }e padnat potporite na Egipet i }e padne gordosta na negovata mo}; od Migdol do Siena }e pa|aat vo nego od me~, veli Gospod Bog. 7 I toj }e se zapusti me|u opusto{enite zemji i gradovite negovi }e bidat me|u opusto{enite gradovi. 8 I }e poznaat deka Jas sum Gospod, koga }e go pratam ognot vrz Egipet i site negovi sili }e bidat skr{eni. 9 Vo onoj den, }e trgnat od Mene izvestiteli so korabi za da gi upla{at bezgri`nite Etiopjani, i }e se rasprostrani me|u niv u`as, kako vo denot na Egipet; za{to, ete, toj ide. 10 Taka veli Gospod Bog: na egipetskiot mnogubroen narod }e mu stavam

30

kraj preku rakata od Navuhodonosor, 11-12 29,11-12 carot vavilonski. 11 Toj i narodot negov so nego, naj`estoki me|u narodite, }e bidat dovedeni za pogibel na taa zemja i }e gi izvadat me~evite svoi protiv Egipet i }e ja napolnat zemjata so ubieni. 12 ]e gi presu{am rekite i }e ja predadam zemjata vo racete na lo{ite i so rakata na tu|incite }e ja opusto{am zemjata i s# {to ja ispolnuva. Jas, Gospod, go rekov toa. 13 Taka veli Gospod Bog: ]e gi istrebam idolite i }e gi uni{tam la`nite bogovi vo Nof i vo zemjata egipetska nema pove}e da ima princovi, i }e pratam strav vo zemjata egipetska. 14 ]e go opusto{am Patros, }e ispratam ogan vo Coan i }e izvr{am sud nad No. 15 ]e ja izlijam jarosta Svoja vrz Sin, egipetskata tvrdina, i }e go istrebam mnogubrojniot narod vo No. 16 ]e ispratam ogan vrz Egipet, }e zatreperi Sin i No }e bide razru{en. A vrz Nof }e napadnat neprijatelite srede bel den. 17 Mladite lu|e od Aven i od PiBeset }e padnat od me~, a drugite }e bidat odvedeni vo ropstvo. 18 I vo Tafnis }e se pomra~i denot, koga tamu }e go skr{am jaremot egipetski i }e se prekrati vo nego negovata gorda mo}. Oblak }e go pokrie i }erkite negovi vo ropstvo }e otidat; 19 taka }e mu presudam na Egipet, pa }e poznaat deka Jas sum Gospod. Skr{ena mo}ta na Egipet Vo edinaesettata godina, vo prviot mesec, na sedmiot den od mesecot, dojde slovo Gospodovo do mene: 21 Sine ~ove~ki, Jas ve}e ja skr{iv rakata na faraonot, egipetskiot car, i ete, taa u{te ne e prevrzana, za da bide izlekuvana, i ne e zavitkana so lekarski prevrski, od koi bi dobila sila, za da dr`i me~. 22 Zatoa, vaka veli Gospod Bog: eve Jas sum protiv faraonot, egipetskiot car i }e gi skr{am racete negovi, zdravata i iskr{enata, taka {to me~ot }e mu padne od racete negovi.
20

1082
EZEKIL
31,1-18
23 ]e gi rasturam Egip}anite me|u narodite i }e gi razveam po zemjite. Dan 4 24 A racete na vavilonskiot car }e gi 6 napravam jaki, vo rakata negova }e mu Mt 13,32 dadam Svoj me~; i racete na faraonot 8 }e gi skr{am i toj iznaranet }e ofka 1 Mojs 2, silno pred nego. 8-9 25 ]e gi zacvrstam racete na vavilonskiot car, a racete na faraonot }e malaksaat; i }e poznaat deka Jas sum Gospod Bog, koga }e mu go dadam me~ot Svoj vo rakata na vavilonskiot car, i toj }e go potegne vrz zemjata egipetska. 26 ]e gi rasturam Egip}anite me|u narodite i }e gi razveam po zemjata, i tie toga{ }e poznaat deka Jas sum Gospod.

Egipet sporeden so kedrovo drvo Vo edinaesettata godina, tretiot mesec, na prviot den od mesecot, dojde slovo Gospodovo do mene: 2 Sine ~ove~ki, ka`i mu na faraonot, egipetskiot car, i na narodot negov - so kogo se sporeduva{ ti vo tvoeto veli~ie? 3 Ete, A{ur be{e kedar levanonski so ubavi granki, iskiten i visok; vrvot negov - me|u gusti oblaci. 4 Vodite go hranea da raste, bezdnata go izdiga{e, rekite nejzini go opkru`uvaa negoviot koren i gi {irea potocite svoi kon site polski drvja. 5 Zatoa viso~inata negova gi nadminuva{e visinite na site polski drvja; na nego ima{e mnogu granki; vetkite mu se umno`uvaa i grankite stanuvaa dolgi od mnogu voda koga raste{e. 6 Vo negovite granki sekakvi nebeski ptici si pravea gnezda, a pod gran~iwata negovi se ra|aa mali od sekakov vid polski yverovi, dodeka pod senkata negova `iveeja mnogubrojni narodi. 7 Toj se razubavuva{e so svojot visok rast, so dolgite granki, zatoa {to korenot mu se nao|a{e pokraj golemi vodi. 8 Ni kedrite vo Bo`jata gradina ne mu bea ramni; kiparisite ne se izedna~uvaa so negovite granki, i javorite ne bea tolku visoki kolku negovite vrvovi; niedno drvo vo Bo`jata gradina ne

31

mo`e{e da se sporeduva so nego po uba- 14-15 Mt 11,23 vinata svoja. 9 Jas go ukrasiv so mnogute granki, 15 taka {to site edemski drvja vo Bo`jata 32,7 gradina mu zaviduvaa. 10 Zatoa, taka veli Gospod Bog: Bidej}i izrasna visok i se izdigna vrvot negov me|u debelite granki, i srceto mu se vozgordea od negovata golemina, 11 zatoa jas go predadov vo racete na najmo}niot me|u narodite; toj postapi so nego kako {to treba{e da postapi; no poradi negovoto bezzakonie Jas go otfrliv. 12 I go isekoa tu|incite, najluti me|u narodite, pa go soborija; grankite negovi pa|aa po gorite i po site dolini, se kr{ea negovite gran~iwa po site poliwa, a od negovata senka izbegaa site narodi od zemjata i go ostavija. 13 Na negovoto padnato steblo se smestija mnogu nebeski ptici, a me|u grankite - sekakvi polski `ivotni. 14 Toa s# stana, za da ne se gordeat so svojot visok rast nikakvi drvja pokraj vodite, da ne gi izdigaat vrvovite svoi do gustite oblaci i da ne se dopiraat do nego so nivnata viso~ina drvja {to pijat mnogu voda; za{to site tie }e bidat predadeni na smrt, vo podzemniot svet zaedno so sinovite ~ove~ki, {to porano slegnale vo grob. 15 Vaka veli Gospod Bog: Vo onoj den, koga toj sleze vo grob, Jas napraviv da `alat za nego, ja zatvoriv bezdnata poradi nego i gi zaprev rekite nejzini, gi zadr`av golemite vodi i go na`aliv za nego Livan, i site polski drvja taguvaa po nego. 16 Se zatresoa od negovoto pa|awe. Jas gi dovedov narodite vo trepet, koga go kutnaa vo pekolot, pri onie {to porano slegnale vo grob, i se zaraduvaa vo adot site drvja edemski, odbranite i najdobrite na Livan, site {to pijat voda; 17 za{to i tie slegoa so nego vo bezdnata pri ubienite so me~, kako i negovite sojuznici {to `iveeja pod senkata negova me|u narodite. 18 Pa taka so koe li od edemskite drvja se sporeduva{ ti po slava i veli~i-

1083
EZEKIL
32,3 na? No, sega zaedno so edemskite drvja i
17,20 Is 27,1 12 Od me~ot na silnite }e padne tvo- 18 jot narod; site tie se najluti me|u nar- Is 14,9-11 odite; }e ja uni{tat gordosta na Egipet - i siot negov narod }e zagine. 13 I }e go istrebam siot negov dobitok kaj golemite vodi i vo idnina nema da gi mati ~ove~ka noga, nitu, pak, }e gi razmatuva kopitoto od dobitok. 14 Toga{ }e gi smiram vodite nivni i rekite nivni }e gi napravam da te~at kako maslo, veli Gospod Bog. 15 Koga }e ja napravam egipetskata zemja pustina, koga zemjata }e se li{i od s#, {to ja ispolnuva, koga }e gi udram site {to `iveat na nea, toga{ }e poznaat deka Jas sum Gospod. 16 Eve ja ta`nata pesna {to }e ja peat; }erkite na narodite }e ja peat; za Egipet i za siot negov mnogubroen narod }e ja peat, veli Gospod Bog.

ti }e bide{ soboren vo bezdnata, }e le`i{ so neobrezanite, me|u ubieni od 4 me~. Toa e faraonot i siot negov mno31,13 gubroen narod, veli Gospod Bog.
7-8

Is 13,10 Mt 24,29 Otkr 6,12 8,12

Egipetskiot car sporeden so krokodil Vo dvanaesettata godina, dvanaesettiot mesec, vo prviot den od mesecot, dojde slovo Gospodovo do mene: 2 Sine ~ove~ki, izvikaj i zapla~i za faraonot, carot egipetski, i ka`i mu: ti si kako mlad lav me|u narodite i kako krokodil vo rekata, se frla{ vo rekite svoi i gi mati{ vodite so nozete svoi i gi gazi{ potocite nivni. 3 Taka veli Gospod Bog: Jas }e ja frlam vrz tebe Mojata mre`a vo sobranieto na mnogu narodi, i tie }e te izvle~at so Mojata mre`a. 4 I }e te isfrlam na zemja, na otkrieno mesto }e te frlam, i }e sletuvaat na tebe sekakvi nebeski ptici, i }e se nasituvaat od tebe yverovite na celata zemja. 5 I }e gi rasfrlam mesata tvoi po planinite i dolinite }e gi napolnam so tvoite trupovi. 6 I zemjata, po koja odi{, }e ja napojam so tvojata krv duri do planinite; i potocite }e bidat ispolneti so tebe. 7 A koga }e ugasne{, }e go pokrijam neboto i yvezdite na nego }e gi potemnam, sonceto so oblak }e go pokrijam i mese~inata nema da sveti so svetlinata svoja. 8 Site svetila {to svetat na neboto }e gi zatemnam nad tebe i vrz tvojata zemja }e pratam mrak, veli Gospod Bog. 9 ]e go dovedam vo smut srceto na mnogu narodi, koga }e razglasam za tvoeto pa|awe me|u narodite po zemjite, koi ti ne gi poznava{e. 10 I preku tebe }e gi dovedam vo u`as mnogute narodi i carevite nivni }e se zgrozuvaat od strav za tebe, koga }e go razmavtam me~ot svoj pred liceto nivno i sekoj mig }e treperi sekoj za du{ata svoja vo denot na tvoeto pa|awe. 11 Za{to, taka veli Gospod Bog: me~ot na vavilonskiot car }e padne vrz tebe.

32

Svetot na mrtvite Vo dvanaesettata godina na petnaesettiot den od istiot mesec dojde slovo Gospodovo do mene: 18 Sine ~ove~ki: ta`i za egipetskiot narod i turni go nego i }erkite na poznatite narodi vo bezdnata, zaedno so onie {to sleguvaat vo grob. 19 Ka`i im: Zarem vie zaslu`uvate pogolema milost? Slezete i le`ete so neobrezanite.' 20 Tie }e padnat me|u ubienite so me~, i toj e predaden na me~; vle~ete go nego i seto negovo mno`estvo. 21 Vo bezdnata }e zboruvaat za nego i za sojuznicite negovi, najdobrite ju-naci; tie padnaa i le`at ve}e taka me|u neobrezanite, ubieni so me~. 22 Tamu e A{ur i siot negov narod, okolu nego se grobovite nivni; site tie se porazeni, padnati od me~. 23 Negovata grobnica ja postavija vo dlabo~inata na bezdnata i narodot negov e okolu gorbnicata; site se porazeni, padnati od me~, site {to zadavaa strav vo zemjata na `ivite. 24 Tamu e Elam so seto mno`estvo okolu grobnicata negova; site tie se porazeni i padnati od me~; tie neobrezani slegoa vo bezdnata, onie koi rasprostranuvaa u`as po zemjata na `ivi17

1084
EZEKIL
te, si go nosat sramot svoj zaedno so slegnatite vo grob. 25 Me|u porazenite mu dadoa leglo, so seto negovo mno`estvo; okolu nego se grobovite nivni; site neobrezani se porazeni so me~, bidej}i zadavaa strav vo zemjata na `ivite; tie i go nosat vrz sebe sramot podednakvo so onie {to se spu{tile vo grob i se polo`eni me|u porazenite. 26 Tamu se Me{eh i Tuval so seto svoe mno`estvo; okolu nego se grobovite negovi; site neobrezani, porazeni se so me~, zatoa {to predizvikuvaa u`as vo zemjata na `ivite. 27 Tie ne treba da le`at so padnatite neobrezani junaci, koi so ubojnoto oru`je se spu{tija vo bezdnata i gi stavija svoite me~evi pod glavite svoi; nivniot grev ostana vrz koskite nivni, bidej}i tie kako silni bea u`as vo zemjata na `ivite. 28 I ti }e bide{ ubien me|u neobrezanite i }e le`i{ so porazenite od me~. 29 Tamu e Edom, carevite negovi i site negovi knezovi, koi i pri seta svoja hrabrost se polo`eni me|u porazenite so me~, tie le`at so neobrezanite i slegnatite vo grob. 30 Tamu se upravitelite na Sever, tie site i site Sidonci, koi se spu{tija dolu so porazenite, a koi bea posrameni vo svojata mo} {to predizvikuva{e u`as, pa le`at i tie se neobrezani, so porazenite od me~, i go nosat sramot svoj zaedno so slegnatite vo grob. 31 ]e gi vidi faraonot i }e se ute{i za seto mno`estvo svoe, porazen so me~, faraonot i seta negova vojska, veli Gospod Bog. 32 Za{to Jas zadadov strav vo zemjata na `ivite i faraonot so seto svoe mno`estvo }e bide polo`en me|u neobrezanite, zaedno so porazenite od me~, veli Gospod Bog. Ezekil e postaven za duhoven stra`ar (Ez 3,1621)
2 Sine ~ove~ki: ka`i zbor kon sino- 33,4.9 58,1 vite na tvojot narod i re~i im: ako Is Er 4,5 pratam vrz nekoja zemja me~ i narodot 6,17 8,1 na taa zemja me|u sebe izbere ~ovek i go Os Izreki postavi za stra`ar, 29,1 3 i toj, {tom }e go vidi me~ot koj se Dela 18,6 20,26 protega vrz zemjata, }e zatrubi vo truba 5 i }e go predupredi narodot, 4 pa, ako nekoj go ~ue trubniot glas, Evr 11,7 no ne obrne vnimanie, toga{ koga }e 11 dojde me~ot i }e go dostigne, krvta ne- 18,32 Pla~ 3,33 gova }e padne vrz glavata negova. Lk 15,7 5 Trubniot glas toj go ~ul, no ne obrnal vnimanie, pa zatoa krvta negova }e padne vrz nego; a koj }e obrne vnimanie, toj }e si go spasi `ivotot. 6 Ako, pak, stra`arot go vidi me~ot {to doa|a i ne zatrubi so trubata, taka {to narodot nema da bide predupreden, toa toga{, koga }e dojde me~ot i nekomu }e mu go odzeme `ivotot, toj }e bide pogoden zaradi grevot svoj, no krvta negova }e ja baram od stra`arot. 7 I tebe, sine ~ove~ki, Jas te postaviv kako stra`ar na domot Izrailev: ti }e slu{a{ slovo od Mojata usta i }e gi vrazumuva{ od Mene. 8 Koga }e mu re~am na gre{nikot: gre{niku, ti bezdrugo }e umre{', a ti ne mu ka`e{ ni{to, ne go opomene{ bezzakonikot da go ostavi negoviot pat, gre{nikot }e umre za svojot grev, no krvta negova }e ja baram od rakata tvoja. 9 Ako, pak, bezzakonikot si go predupredil, da se vrati od svojot pat, a toj ne se odvratil od patot svoj, toj }e umre za svojot grev, no ti }e ja za~uva{ du{ata svoja.

33

I dojde slovo Gospodovo do mene:

Li~na odgovornost Sine ~ove~ki, ka`i mu na domot Izrailev - vie velite: na{ite prestapi i na{ite grevovi se vrz nas, i nie propa|ame vo niv, kako toga{ mo`eme da `iveeme?' 11 Ka`i im, `iv sum Jas, veli Gospod Bog: Jas ne ja posakuvam smrtta na gre{nikot, tuku gre{nikot da se odvrati od svojot pat i da ostane `iv. Vratete se, vratete se od va{ite lo{i pati{ta; zo{to da umirate vie, dome Izrailev?
10

1085
EZEKIL
12 Sine ~ove~ki, ka`i im na sinovite od tvojot narod; pravednosta nema da go 13 spasi pravednikot vo denot na negoviot Lk 18,9 prestap, i gre{nikot poradi bezzako17 nieto svoe nema da padne vo denot, koga 18,29 }e se otka`e od grevot svoj, kako i pra21 vednikot vo denot, koga }e zgre{i, ne 4 Car 25, }e mo`e da ostane me|u `ivite zaradi 3-10 svojata pravednost. 13 Koga }e mu re~am na pravednikot deka toj nema da bide `iv, i toj se nadeva na svojata pravednost, pa vr{i nepravda, toga{ site negovi pravedni dela nema da se spomnat, i toj }e umre od nepravdata svoja, {to ja izvr{il. 14 A koga }e mu ka`am na gre{nikot: ,Bezdrugo }e umre{', i toj se otka`e od grevovite svoi, pa po~ne da `ivee po zakon i po pravda, 15 ako toj gre{nik go vrati zalogot, go povrati ograbenoto, odi po zakonot na `ivotot i ne vr{i ni{to lo{o, toga{ toj }e `ivee, nema da umre. 16 Nieden od negovite grevovi, {to gi izvr{il nema da mu se spomnat; toj po~nal da `ivee po zakon i po pravda, toj }e bide `iv. 17 Sinovite na tvojot narod velat: ,Ne e prav patot na Gospod', a vsu{nost nivniot pat ne e prav. 18 Koga pravednikot }e otstapi od svojata pravednost i po~ne da vr{i bezzakonie, toj }e umre zaradi toa. 19 Koga, pak, gre{nikot }e se povrati od grevot svoj i }e po~ne da `ivee po zakon i po pravda, zaradi toa toj }e ostane `iv. 20 A vie velite: ,Ne e prav patot na Gospod!' Jas }e vi sudam, dome Izrailev, na sekogo od vas spored pati{tata negovi. 18,1-32

12

mi se otvori ustata i jas ve}e ne bev 27 39,4 bezglasen. Otkr 6,8

32 Grevovite na narodot Er 42,21 I dojde slovo Gospodovo do mene: Mt 7,24 24 Sine ~ove~ki, onie {to `iveat vo Jn 5,35 Jk 1,23 zapustenite mesta na zemjata izrailska, zboruvaat i velat: Avraam be{e eden i ja nasledi ovaa zemja; a nie sme mnogumina, pa zatoa nam ni e dadena ovaa zemja da ja vladeeme. 25 Zatoa ka`i im - vaka veli Gospod Bog: Vie jadete meso so krv, gi krevate o~ite svoi kon idoli i prolevate krv, a sakate da vladeete so ovaa zemja? 26 Vie se potpirate na me~ot svoj, vr{ite gnasni raboti, ja oskvernuvate `enata na svojot bli`en i sakate da vladeete so zemjata? 27 Eve {to }e im ka`e{ - taka veli Gospod Bog: @iv sum Jas! Onie, {to se po razorenite mesta, }e padnat od me~; onie, pak, {to se nao|aat vo pole, }e im gi prepu{tam na yverovite da gi izedat. Koi se, pak, vo tvrdinite i po pe{teri, so smrt }e gi porazam. 28 I }e ja napravam zemjata pustina nad pustinite, a gordata mo} nejzina }e prestane, pa }e zapustat planinite izrailski, taka {to ne }e ima koj da minuva preku niv. 29 I }e poznaat toga{ deka Jas sum Gospod, koga }e ja napravam zemjata pustina nad pustinite zaradi site nivni gnasni dela, {to gi izvr{ile.
23

Rezultati od porakata na prorokot

30 A za tebe, sine ~ove~ki, sinovite od tvojot narod prika`uvaat pokraj yidovite i pred portite na ku}ite, i si velat eden na drug, brat na brat: Odete i doznajte kakvo slovo dojde od Gospod!' 31 I tie }e doa|aat kaj tebe kako na sobranie narodno i Mojot narod }e sedi pred liceto tvoe i }e gi slu{a zborovite tvoi, no nema da gi izvr{uva; za{to tie od toa vo ustata svoja si pravat {egi, a srceto nivno se upravuva po nivnata lakomost. 32 Pa, ete, za niv ti si peja~ so prijaten glas i koj ubavo sviri: tie gi slu-

Vesti za padot na Erusalim Vo dvanaesettata godina od na{eto progonstvo, desettiot mesec vo pettiot den od mesecot, dojde kaj mene eden begalec od Erusalim i re~e: Razru{en e gradot! 22 No u{te pred da dojde prebegnatiot, ve~erta be{e rakata Gospodova vrz mene i Toj ja otvori ustata moja, pred da dojde onoj utredenta kaj mene;
21

1086
EZEKIL
34,1-31 {aat tvoite zborovi, no ne gi ispolnu-

Dobriot Pastir Za{to, taka veli Gospod Bog: eve, Jas sam }e gi pobaram ovcite Moi i }e gi najdam. 12 Kako {to pastirot go proveruva stadoto svoe, vo onoj den koga }e se najde me|u svoeto rasprsnato stado, taka }e gi najdam Jas ovcite Moi i }e gi oslobodam od site mesta, kade {to bile rasprsnati vo den obla~en i mra~en. 13 ]e gi izvedam od narodite i }e gi soberam od zemjite, }e gi dovedam vo zemjata nivna i }e gi pasam po planinite izrailski, pokraj potoci i po site mesta, kade {to se `ivee vo taa zemja. 14 ]e gi pasam na dobro pasi{te i }e imaat svoe trlo na visokite izrailski planini; tamu vo trloto }e se odmoraat dobro i }e pasat na so~no pasi{te, po planinite izrailski. 15 Moite ovci, Jas }e gi pasam i }e gi odmoram, veli Gospod Bog. 16 Izgubena }e najdam i isterana }e vratam, raneta }e previjam i bolna }e izlekuvam, zdebelena i bujna }e is~istam; }e gi pasam so pravda. 17 Vas, pak, ovci Moi, taka veli Gospod Bog, Jas }e ve sudam me|u ovca i ovca, me|u oven i kozel. 18 Zar malku vi e toa {to pasete na dobro pasi{te, a drugiot del od pasi{teto go gazite so svoite noze, i piete ~ista voda, dodeka ostatokot ja matite so nozete svoi? 19 Pa ovcite Moi treba da go jadat ona, {to ste go izgazile vie so nozete svoi, i da go pijat ona, {to ste go izmatile so nozete svoi? 20 Zatoa, vaka veli Gospod Bog: eve, Jas sam }e ve sudam me|u ovca zgoena i ovca slaba. 21 Bidej}i so slabinite i ple}ite se turkate, a so rogovite gi bodete site slabi dodeka ne gi isterate nadvor. 22 No Jas }e gi spasam ovcite Moi i tie nema ve}e da bidat razgrabuvani, i }e presudam me|u ovca i ovca. 23 I }e postavam nad niv eden pastir, {to }e gi pase, slugata Moj David; toj }e gi pase i toj }e im bide pastir.
11

11
Mih 7,1215

vaat. Er 23,1-6 33 A koga }e dojde toa, - a, eve, ve}e Zah 11,4-17 Jn 10,1-30 ide, - toga{ }e poznaat deka me|u niv 5 imalo prorok.
4 Mojs 27,17 Mt 9,36 1 Ptr 2,25

12
30,3 Joil 2,2

Prorokuvawe za propasta na nevernite pastiri

16
Lk 15,4-7 19,10

I dojde slovo Gospodovo do mene: 2 Sine ~ove~ki, izre~i proro{tvo 8 protiv pastirite izrailski, izre~i Dela 20, 28-29 proro{tvo i ka`i im na pastirite 1 Ptr 5,2-4 Juda 1,12 vaka veli Gospod Bog: te{ko na pastirite izrailski, koi se pasea sami sebe! Zar pastirite ne treba da go pasat stadoto svoe? 3 Vie go jadevte masloto i se oblekuvavte vo volna, kolevte ugoeni ovci, a stadoto ne go pasevte. 4 Slabi ne potkrepuvavte, bolni ne lekuvavte, raneti ne prevrzuvavte, isterani ne vra}avte i zagubeni ne baravte, a upravuvavte so niv preku nasilie i `estokost. 5 Tie se rasprsnaa bez pastir, i otkako se rasturija, stanaa plen na site polski yverovi. 6 Skitaat ovcite Moi po site planini i po sekoj visok rid i rasprsnati se po celata zemja ovcite Moi, i nikoj ne pra{uva za niv, i nikoj ne gi bara. 7 Zatoa, o, pastiri, ~ujte go slovoto Gospodovo: 8 @iv sum Jas, veli Gospod Bog: zaradi toa {to ovcite Moi bea ostaveni da bidat razgrabeni, pa, nemaj}i pastir, stanaa plen na site polski yverovi, i zaradi toa {to pastirite ne gi baraa Moite ovci, bidej}i tie se pasea sami sebe, a Moeto stado ne go pasea, 9 zatoa, pastiri, ~ujte go slovoto Gospodovo: 10 vaka veli Gospod Bog: eve, Jas sum protiv pastirite i }e gi baram ovcite Svoi od racete nivni, i nema da im dadam pove}e da gi pasat ovcite, i pastirite nema pove}e da se pasat samite sebe, i }e gi odzemam Moite ovci od nivnite ~elusti, i tie ve}e nema da bidat nivna hrana.
6
Mt 18,16

34

17.20
Mt 25, 32-33

21
5 Mojs 33,17

23
Otkr 7,17

1087
EZEKIL
24
37,24 24 I Jas, Gospod, }e bidam nivni Bog, a Mojot sluga David }e bide nivni knez. Jas, Gospod, go rekov ova. 25 I }e sklu~am so niv zavet za mir i }e gi otstranam od toj del na zemjata site luti yverovi, taka {to tie }e `iveat mirno vo stepata i }e spijat vo gorite. 26 ]e gi blagoslovam niv i s# {to e okolu ridot Moj i }e im pra}am navreme do`d; toa }e bidat do`dovi blagosloveni. 27 I drvjata vo poleto }e go davaat svojot plod i zemjata }e gi dava svoite proizvodi; i tie }e bidat vo bezopasnost na zemjata svoja i }e poznaat deka Jas sum Gospod, koga }e gi skinam vrskite na jaremot i gi oslobodam od racete na nivnite neprijateli. 28 Tie nema ve}e da bidat plen za narodite i polskite yverovi nema da gi jadat; tie }e `iveat spokojno i nikoj nema da gi zapla{uva. 29 I }e im prigotvam bujna gradina, tie nema ve}e da umiraat od glad na zemjata i nema da trpat sram od narodite. 30 I }e poznaat deka Jas, nivniot Gospod Bog, sum so niv i deka tie, domot Izrailev, se Moj narod, veli Gospod Bog, 31 i deka ste vie Moi ovci, ovci na Moeto stado; vie ste lu|e, a Jas sum va{iot Bog, veli Gospod Bog.

25
5,17 Is 11,6-7

26
1 Mojs 12,2 3 Mojs 26,4

35,1-15
25,12-14

5
Ps 136,7 Dan 9,24

Bo`ja kazna vrz Edom I dojde slovo Gospodovo do mene: 2 Sine ~ove~ki, svrti go liceto svoe kon planinata Seir, izre~i protiv nea proro{tvo. 3 I ka`i $: Vaka veli Gospod Bog eve, Jas sum protiv tebe, planino Seir, }e ja protegnam protiv tebe rakata Svoja i }e te napravam pusta i nenaselena. 4 Gradovite tvoi }e gi pretvoram vo urnatini i ti samata }e zapusti{ i }e poznae{ deka Jas sum Gospod. 5 Bidej}i vo tebe ima ve~no neprijatelstvo i sinovite Izrailevi gi predava{e na me~ vo vreme na nivnite maki,

35

duri i pri krajot na nivnite bezzakonija. 6 zatoa, `iv sum Jas, veli Gospod Bog, bidej}i so krv si zgre{ila i krvta }e te progoni; te gonam; bidej}i krvoprolevawe ne si mrazela, zatoa krvta }e te goni. 7 Planinata Seir }e ja napravam pusta i stepa bez `ivot, i }e istrebam vo nea - i ~ovek {to doa|a i ~ovek {to si odi. 8 I }e gi napolnam idolskite svetili{ta so nejzinite ubieni; po tvoite ridi{ta i po tvoite dolini i po site tvoi poliwa }e pa|aat porazeni od me~. 9 ]e te napravam ve~na pustina i vo tvoite gradovi }e nema `ivot, pa }e poznae{ deka Jas sum Gospod. 10 Bidej}i ti vele{e - ovie dva naroda i ovie dve zemji }e bidat moi i nie }e vladeeme so niv, iako e Gospod tamu. 11 Zatoa, `iv sum Jas, veli Gospod Bog; }e postapam so tebe spored merkata na tvojata omraza i tvojata zavist, {to ja iska`uva{e od omrazata kon niv, i }e im se javam koga }e ti sudam. 12 I }e poznae{ deka Jas, Gospod, gi ~uv site tvoi navredi {to gi iska`uva{e protiv planinite izrailski, velej}i: zapustea, nam ni se dadeni za hrana!' 13 Vie se gordeete pred Mene so jazikot svoj i gi umno`uvate zborovite svoi protiv Mene; Jas go ~uv toa. 14 Taka veli Gospod Bog: koga celata zemja }e se raduva, Jas }e te napravam pustina. 15 Kako {to se raduva{e, {to delot od Izraileviot dom zapusti, taka }e napravam i so tebe - }e bide{ opusto{ena, planino Seir, i cel Edom zaedno so tebe, pa }e poznaat deka Jas sum Gospod. Izbavuvawe na Izrail A ti sine ~ove~ki, iska`i proro{tvo za planinite izrailski i ka`i: Planini izrailski, ~ujte go slovoto Gospodovo. 2 Vaka veli Gospod Bog: bidej}i neprijatelot veli za vas: ,o, o, i ve~nite svetili{ta ni padnaa kako plen';

11
Amos 1,11

13
Ps 93,9

14-15
Is 65,13

36,2
35,10 5 Mojs 32,13

36

1088
EZEKIL
3 zatoa izre~i proro{tvo i ka`i: taka veli Gospod Bog - tokmu poradi toa, 10 {to ve opusto{uvaat i ve grabaat od Is 61,4 site strani, za da stanete sopstvenost Er 30,18-19 na drugi narodi, i da se izlo`ite na 11 sram i poruga, Jov 42,12 4 zatoa, planini izrailski, ~ujte go slovoto od Gospod Bog - vaka im veli Gospod Bog na planinite i na ridovite, na doli{tata i dolinite i na zapustenite urnatini i napu{tenite gradovi, koi stanaa grabe` i podbiv za drugite okolni narodi; 5 zatoa taka veli Gospod Bog: vo Svojata plamena revnost izrekov slovo protiv drugi narodi i protiv siot Edom, koi si ja opredelija zemjata Moja za sopstvenost i si ja prisvoija kako plen so srde~na radost i so prezir vo du{ata, 6 zatoa izre~i proro{tvo za zemjata izrailska i ka`i im na planinite i ridovite, na doli{tata i na dolinite vaka veli Gospod Bog: eve, Jas go rekov toa vo revnosta Svoja i vo jarosta Svoja, za{to vie nosite na sebe potsmev od narodite. 7 Zatoa, taka veli Gospod Bog: Jas ja krenav rakata svoja so kletva deka narodite {to se okolu vas, tie samite }e go ponesat svojot sram. 8 A vie, planini izrailski, pro{irete se i }e prinesuvate plodovi na Mojot narod Izrail, za{to tie skoro }e dojdat. 9 Za{to, eve, kon vas se obra}am, i vie }e bidete obrabotuvani i zasejuvani. 10 I }e naselam vo vas mnogu lu|e, siot dom Izrailev, i gradovite }e bidat naseleni i urnatinite obnoveni. 11 ]e gi namno`am kaj vas i lu|eto i dobitokot, i tie }e se plodat i razmno`uvaat, i }e ve naselam kako {to be{e vo porane{nite vremiwa, }e vi pravam dobro pove}e otkolku vo porane{nite vremiwa, ta }e poznaete deka Jas sum Gospod. 12 ]e dovedam kaj vas lu|e, narod Moj Izrail, i tie }e vladeat so vas. Ti, zemjo, }e bide{ nivno nasledstvo i kaj niv }e nema ve}e bezdetni lu|e. Is 4,2

13 Taka veli Gospod Bog - bidej}i velat za vas: ti si zemja {to jade{ lu|e i {to pravi{ narodot da e bez deca', 14 zatoa, ve}e nema da gi jade{ lu|eto i vo idnina nema da sozdava{ bezdeten narod, veli Gospod Bog. 15 I nema ve}e da slu{a{ potsmev od narodite i nema ve}e da trpi{ vrz sebe huli od plemiwata, i vo idnina nema ve}e da gi pravi{ lu|eto da se bez deca, veli Gospod Bog.

13
4 Mojs 13,33

17
3 Mojs 15,19

18
16,36 Otkr 18,24

20
20,9 Rim 2,24

Nov `ivot za Izrail

16 17

22
5 Mojs 9, 5-6

I dojde slovo Gospodovo do mene: Sine ~ove~ki, koga domot Izrai- 23 Mt 6,9 lev `ivee{e vo svojata zemja, toj ja oskvernuva{e so povedenieto svoe i so 25-27 Jn 3,5 delata svoi; patot nivni im be{e pred Moeto lice kako ne~istotija na `ena, 25 47,1 koga se ~isti. 4 Mojs 19,9 18 Jas, go izleav vrz niv gnevot Svoj za Evr 10,22 krvta, {to ja prolevaa vo taa zemja, i zaradi toa {to ja oskvernuvaa so svoite idoli. 19 Gi rasprsnav me|u narodite i tie se raseani po zemjite, gi sudev spored nivnite pati{ta i spored nivnite grevovi. 20 I otidoa tie vo narodite, kade {to go skvernavea Moeto sveto ime, za{to za niv velat: Tie se narod na Gospod i izlegoa od Negovata zemja.' 21 Za`aliv zaradi imeto Moe sveto, {to domot Izrailev go oskverni kaj narodite, kade {to otidoa. 22 Zatoa, ka`i mu na domot Izrailev: vaka veli Gospod Bog: dome Izrailev, }e go napravam toa ne zaradi vas, tuku zaradi imeto Moe sveto {to go oskvernivte kaj narodite, kade {to otidovte. 23 ]e go osvetam velikoto ime Svoe, oskverneto kaj narodite, me|u koi go oskvernivte, pa }e poznaat narodite deka Jas sum Gospod, veli Gospod Bog, koga }e ja poka`am svetosta Svoja vo vas pred niv. 24 ]e ve zemam otkaj narodite, }e ve soberam od site strani i }e ve dovedam vo va{ata zemja. 25 ]e ve porosam so ~ista voda i vie }e se o~istite od site va{i oskvernu-

1089
EZEKIL
26-28 vawa, i od site va{i idoli }e ve o~is-

tam. 26 ]e vi dadam novo srce, i nov duh }e 27 vi dadam; }e go zemam od va{eto telo 1 Sol 4,8 kamenoto srce i }e vi dadam srce od meso. 29 27 ]e go vnesam vo vas Mojot duh i }e Zah 13,1 napravam da odite po zapovedite Moi i 30 da gi pazite i da gi ispolnuvate naredAmos 9,13 bite Moi. 28 I }e `iveete vo zemjata, {to im ja dadov na predcite va{i, i }e bidete Moj narod i Jas }e bidam va{ Bog. 29 ]e ve oslobodam od site va{i ne~istotii, }e go povikam `itoto i }e go umno`am i nema da ve ostavam da trpite glad. 30 ]e gi umno`am plodovite po drvjata i polskite proizvodi, pa vo idnina da ne trpite sram od narodite poradi glad. 31 Toga{ }e se setite za svoite lo{i pati{ta i za svoite lo{i dela, pa }e po~uvstvuvate odvratnost od samite sebe za grevovite svoi i za lo{ite prestapi. 32 Toa }e go napravam, ne zaradi vas, veli Gospod Bog, tuku da vi bide jasno crvenejte i sramuvajte se od va{ite pati{ta, dome Izrailev. 33 Taka veli Gospod Bog: Vo onoj den, koga }e ve o~istam od site va{i bezzakonija, i }e ve naselam vo gradovite i }e bidat obnoveni urnatinite; 34 i opusto{enata zemja {to be{e pustina vo o~ite na sekoj minuva~, }e bide obrabotena, 35 toga{ }e re~at: ovaa zapustena zemja stana kako Edemskata gradina i zapustenite i razoreni gradovi se zacvrstija i naselija.' 36 Pa }e poznaat narodite, {to }e ostanat okolu vas deka Jas, Gospod, odnovo izgraduvam razru{eno, zasaduvam zapusteno. Jas Gospod, go rekov toa i go izvr{iv. 37 Taka veli Gospod Bog: Eve, u{te i vo ova }e ja poka`am milosta Svoja kon domot Izrailev, }e go namno`am so lu|e kako stado. 38 Kako {to ima mnogu `rtveni ovci vo Erusalim za vreme na praznicite,

11,19-20 18,31 2 Kor 3,3

taka }e bidat polni so lu|e zapusteni- 37,1 te gradovi i }e poznaat deka Jas sum 1,3 Gospod. 3 Izrailevoto voskresenie: dolina so suvi koski I se spu{ti rakata Gospodova vrz mene i Gospod me izvede preku duhot, me postavi srede poleto - a toa be{e polno so koski, 2 i me provede okolu niv, a tamu ima{e mnogu, mnogu koski vo poleto i tie bea napolno suvi. 3 I mi re~e: Sine ~ove~ki, }e o`iveat li ovie koski? I rekov: Gospodi Bo`e, Ti go znae{ toa. 4 Pa mi re~e: Izre~i proro{tvo za tie koski i ka`i im: Koski suvi, ~ujte go slovoto Gospodovo!' 5 Taka im veli Gospod Bog na onie koski - eve, Jas }e vnesam vo vas duh i vie }e o`iveete. 6 ]e vi dadam `ili, }e napravam na vas da izrasne meso, }e ve pokrijam so ko`a i }e vdahnam vo vas duh, pa }e o`iveete i }e poznaete deka Jas sum Gospod. 7 Jas go izrekov ova proro{tvo kako {to mi be{e zapovedano, i koga prorokuvav, se ~u {um, i, ete, dvi`ewe, pa po~naa koskite da se zbli`uvaat, sekoja koska do svojata koska. 8 I vidov, ete, ima{e `ili na niv, i meso izrasna, ko`a gi pokri odozgora, no duh nema{e vo niv. 9 Toga{ Toj mi re~e: Izre~i proro{tvo za duhot, izre~i proro{tvo, sine ~ove~ki, i ka`i mu na duhot, vaka veli Gospod Bog: dojdi od ~etirite vetra, duhu, i duvni vrz ovie ubieni i tie }e o`iveat.' 10 I jas go izrekov ova proro{tvo kako {to mi zapoveda Toj i vleze vo niv duh - i tie o`iveaja i se ispravija na nozete svoi - mnogu, mnogubroen narod. 11 Toga{ Toj mi re~e - sine ~ove~ki, ovie koski se siot dom Izrailev. Ete, tie velat: Se isu{ija na{ite koski, i zagina na{ata nade` - nie sme istrgnati od korenot. 12 Zatoa izre~i proro{tvo i ka`i im - vaka veli Gospod Bog: Eve, Jas }e gi
Is 26,19 Jn 5,29 Rim 4,17

37

9
Otkr 7,1

10
1 Mojs 2,7 Ps 103,30 Rim 8,11 Otkr 11,11 20,4

11
Is 49,14

12-13
Os 13,14 Mt 27,52 Jn 5,28

1090
EZEKIL
19 otvoram grobovite va{i i }e ve izve24 A slugata Moj David }e bide Car nad niv i Pastir na site niv; tie }e odat po Moite zapovedi i uredbite Moi }e gi pazat, i }e gi ispolnuvaat. 25 Tie }e `iveat vo zemjata, koja mu ja dadov na Mojot sluga Jakov, vo koja `iveeja predcite nivni; tamu }e `iveat ve~no, tie i decata nivni i vnucite nivni; a Mojot sluga David }e bide knez kaj niv zasekoga{. 26 ]e sklu~am so niv zavet za mir, ve~en }e bide zavetot so niv. I }e gi sredam, }e gi razmno`am i }e go postavam me|u niv Moeto svetili{te zasekoga{. 27 I kaj niv }e bide Moeto `iveali{te, pa }e bidam nivni Bog, a tie }e bidat Moj narod. 28 I }e poznaat narodite deka Jas sum Gospod, Koj go osvetuva Izrail, koga Moeto svetili{te }e bide pome|u niv zasekoga{.'

24
34,24 Er 23,5 Jn 10,16 Evr 13,20

dam, narode Moj, od grobovite va{i i }e ve vovedam vo zemjata izrailska. 22 13 I }e poznaete deka Jas sum Gospod, Is 11,13 koga }e gi otvoram grobovite va{i i }e 23 ve izvedam, narode Moj, od grobovite Tit 2,14 va{i. 14 ]e vdahnam vo vas od Mojot duh i }e o`iveete, }e ve naselam vo va{ata zemja, pa }e poznaete deka Jas, Gospod, go rekov toa, i go izvr{iv, veli Gospod. Obedinuvawe na Juda i Izrail I dojde slovo Gospodovo do mene: Ti, sine ~ove~ki, zemi `ezol i napi{i na nego: na Juda i na sinovite Izrailevi, negovite sojuznici', i pak zemi drug `ezol i napi{i na nego: na Josif'. Toa e `ezolot na Efrem i na siot Izrailev dom, negov sojuznik. 17 I soedini gi vo sebe eden so drug vo eden `ezol, taka {to vo rakata da bidat edno. 18 A koga te pra{aat sinovite na tvojot narod: nema li da ni objasni{, {to zna~i toa?' 19 toga{ re~i im - taka veli Gospod Bog: Eve, Jas }e go zemam Josifoviot `ezol, koj e vo rakata na Efrem i na negovite sojuznici, Izrailevite kolena, i }e go dodadam kon nego, kon `ezolot na Juda, i }e gi napravam eden `ezol, i tie }e bidat edno vo Mojata raka.' 20 Koga, pak, dvata `ezla, na koi }e napi{e{, }e bidat vo tvojata raka pred o~ite nivni, 21 toga{ ka`i im - vaka veli Gospod Bog: Eve, Jas }e gi zemam sinovite Izrailevi me|u narodite, pome|u onie, kaj koi se nao|aat, }e gi soberam site i }e gi dovedam vo nivnata zemja. 22 Vo taa zemja po planinite izrailski Jas }e gi napravam eden narod i eden car }e bide car nad site niv i nema da ima pove}e dva naroda, i nema pove}e da se delat na dve carstva. 23 I nema ve}e da se oskvernuvaat so svoite idoli, so svoite gadotii i so razni svoi poroci; }e gi izvle~am od site nivni `iveali{ta, kade {to gre{ele, i }e gi o~istam, - i }e bidat Moj narod i Jas }e bidam nivni Bog.
16 15

Efes 2, 13-14

25
Jn 12,34

27
Jn 1,14 14,23 2 Kor 6,16 Otkr 21,3

28
2 Mojs 31,13 3 Mojs 20,8

38,1-39 ,16
Otkr 20,8

Gog e alatka vo Bo`ji race I dojde slovo Gospodovo do mene: 2 Sine ~ove~ki, svrti go liceto svoe kon Gog vo zemjata Magog, kon knezot na Ro{, Me{eh i Tuval, izre~i proro{tvo protiv nego. 3 I ka`i im - vaka veli Gospod Bog: Eve, Jas sum protiv tebe, Gog, knezu na Ro{, Me{eh i Tuval. 4 ]e te vratam i }e stavam alka na tvojata ~elust; }e te izvedam tebe i seta tvoja vojska, kowite i kowanicite, site hrabri junaci, mnogubrojni borci, vo oklopi i so {titovi, site vooru`eni so me~evi. 5 Persijcite, Etiopjanite i `itelite na Put so niv, site so {titovi i so {lemovi. 6 Gomer so site ~eti, domot na Togarma od severnite predeli, so site svoi ~eti, mnogu narodi so tebe. 7 Gotvi se i prigotvi se - ti i site tvoi ~eti sobrani kaj tebe i bidi im voda~. 8 Po mnogu dni ti }e bide{ poseten; vo poslednite godini }e dojde{ vo zemja izbavena od me~, sobrana me|u mnogu narodi na izrailskite planini, koi bea dolgo vreme zapusteni, no sega `iteli-

38

1091
EZEKIL
9 te nejzini }e bidat povrateni otkaj na19 I vo Mojata revnost, vo ognot na Moeto negoduvawe, Jas rekov: navistina vo onoj den }e nastane golem potres vo zemjata izrailska. 20 I od liceto Moe }e zatreperat ribite morski i pticite nebeski, i yverovite polski i s# {to se vle~e i lazi po zemjata, i site lu|e {to se nao|aat na zemjata; }e se soborat planini, }e popa|aat karpi i site yidovi }e padnat na zemja. 21 I po site Moi planini }e povikam me~ protiv nego, veli Gospod Bog; me~ot na sekoj ~ovek }e bide protiv bratot negov. 22 I }e mu sudam preku pomor i krvoprolivawe }e izlijam vrz nego i vojskite negovi i vrz mnogute narodi {to se so nego, silen do`d i grad kako kamewa, ogan i sulfur. 23 ]e go poka`am Moeto veli~ie i Mojata svetost i }e se pojavam pred o~ite na mnogu narodi - i tie }e poznaat deka Jas sum Gospod.

20
Otkr 8,8

rodite, i site tie }e `iveat spokojno. 9 Pa }e se krene{ kako bura, }e trg19 ne{ kako crn oblak za da ja pokrie{ Lk 21,11 Otkr 6,12 zemjata, ti i site tvoi ~eti i mnogu na11,13 rodi so tebe.' 10 Taka veli Gospod Bog: Vo onoj den }e ti dojdat na srceto misli i ti }e pomisli{ da napravi{ ne{to lo{o. 11 I }e re~e{: }e se krenam protiv neogradena zemja, }e pojdam protiv mirnite koi `iveat bezgri`no - site tie `iveat bez yidovi i kaj niv nema ni reziwa, ni porti, 12 za da graba{ i da nasobere{ plen, da stavi{ raka vrz odnovo naselenite urnatini i vrz narod sobran otkaj narodite, koi se zanimavaa so dobitokot i imotot svoj, koj `ivee na papokot od zemjata.' 13 Seva i Dedan i tar{i{kite trgovci so site nivni mladi lavovi }e ti re~at: Ti dojde da izvr{i{ grabe`, ja sobra tvojata vojska za da zeme{ plen, da zeme{ srebro i zlato, da odzeme{ dobitok i imot, da zagrabi{ golem plen.' 14 Zatoa izre~i proro{tvo, sine ~ove~ki, i ka`i mu na Gog - vaka veli Gospod Bog: Pa zar ne ti e poznato deka vo onoj den narodot Moj Izrail }e za`ivee vo mir? 15 I }e trgne{ od tvoeto mesto, od severnite predeli, ti i mnogu narodi so tebe, site na kowi, golem sobir i mnogubrojna vojska. 16 I }e se krene{ protiv Mojot narod, protiv Izrail, kako crn oblak, za da ja pokrie{ zemjata: toa s# }e bide vo poslednite dni, i Jas }e te dovedam vo Mojata zemja, ta narodite da Me poznaat koga }e se pojavam nad tebe, Gog, Mojata svetost pred o~ite nivni. 17 Taka veli Gospod Bog: Ne si li ti onoj, za kogo zboruvav vo damne{nite dni preku Moite slugi, prorocite izrailski, koi prorokuvaa toga{ deka Jas }e te dovedam protiv niv? Kazna protiv Gog Vo onoj den, koga }e dojde Gog protiv izrailskata zemja, veli Gospod Bog, Mojot gnev }e plamne vo Mojata jarost.
18

Is 5,28 Er 4,13

22
Lk 21,11 Otkr 8,7 14,10 20,9

23
Ps 9,15-16

39,6
Otkr 20,9

Poraz na Gog Ti, sine ~ove~ki, izre~i proro{tvo protiv Gog i ka`i - vaka veli Gospod Bog: Eve, Jas sum protiv tebe, Gog, knezu na Ro{, Me{eh i Tuval. 2 ]e te vratam i }e te povedam, }e te izvedam od severnite predeli i }e te dovedam na planinite izrailski. 3 ]e go isfrlam lakot od tvojata leva raka i }e ti gi isfrlam strelite od tvojata desna raka. 4 ]e padne{ na izrailskite planini, ti i tvoite polkovi i narodite {to }e bidat so tebe; }e dozvolam da te izedat sekakvi grablivi ptici i yverovi polski. 5 ]e padne{ na otkrieno pole, za{to Jas go rekov toa, veli Gospod Bog. 6 I }e ispratam ogan vrz zemjata Magog i vrz `itelite na ostrovite, koi `iveat bezgri`no, pa }e poznaat deka Jas sum Gospod. 7 ]e go poka`am Svoeto sveto ime me|u Mojot narod Izrail i nema ve}e da dozvolam vo idnina da se skvernavi imeto Moe sveto, pa }e poznaat narodi-

39

1092
EZEKIL
9 te deka Jas sum Gospod, Svetecot Izra18 meso od silni ma`i }e jadete i }e piete krv od knezovi zemni, od ovni, od jagniwa, od kozli i od teliwa - site tie se zgoeni vo Ba{an, 19 }e jadete mrsnotija do nasituvawe i }e piete krv do opivawe od Mojata `rtva, {to Jas }e ja zakolam za vas. 20 I na Mojata trpeza }e se nasitite na kowi i kowanici, na ma`i silni, na sekakov vid voeni lica, veli Gospod Bog.

ilev. 8 Ete, toa }e dojde i }e se zbidne, veli 17-20 Otkr Gospod Bog, toa e denot, za koj vi zboru19,17-18 vav. 9 Toga{ `itelite na gradovite izrailski }e izlezat, }e zapalat ogan i }e go izgorat oru`jeto, {titovite i za{titnicite, lakovite i strelite, bozdoganite i kopjata: sedum godini }e gi gorat. 10 I nema da nosat drva od poleto, nitu pak }e se~at od gorite, tuku }e go gorat samo oru`jeto; }e gi ograbat svoite grabiteli i }e gi oberat svoite obira~i, veli Gospod Bog. Krajot na Gog Vo toj den }e mu dadam na Gog mesto za grobnica kaj Izrail vo dolinata na patnicite, isto~no od moreto, i taa tamu }e gi zadr`uva patnicite: tamu }e go pogrebuvaat Gog i seta negova vojska, a }e ja nare~at Dolinata na Gogoviot narod. 12 Domot Izrailev }e gi pogrebuva sedum meseci, za da ja o~isti zemjata. 13 I siot narod od zemjata }e gi pogrebuva, i za niv toj den }e bide znamenit, vo koj Sebe }e se proslavam, veli Gospod Bog. 14 I }e opredelat lu|e, koi postojano }e go obikoluvaat predelot i so pomo{ na patnicite da se pogrebuvaat drugite po liceto zemjino, - za da ja o~istat; po sedum meseci tie }e po~nat da baraat. 15 I koga nekoj od onie, {to }e minuvaat po zemjata, }e vidi ~ove~ka koska, }e stavi do nea znak, dodeka pogrebuva~ite ne ja zakopaat vo Dolinata na Gogoviot narod. 16 Tamu }e ima i grad po ime Hamona. Taka }e go o~istat tie predelot. 17 A ti, pak, sine ~ove~ki, - taka veli Gospod - ka`i im na site vidovi ptici i na site yverovi polski: soberete se i dojdete, pobrzajte od site krai{ta kon Mojava `rtva, {to Jas }e ja zakolam za vas, kon golemata `rtva na planinite izrailski, i }e jadete meso i }e piete krv;
11

Ps 45,9

Obnova na Izrail ]e ja poka`am slavata Svoja me|u narodite i site narodi }e go vidat Mojot sud, {to Jas }e go izvr{am, i Mojata raka, {to Jas }e ja krenam vrz niv. 22 I }e razbere domot Izrailev deka Jas sum Gospod Bog nivni od denes i natamu. 23 ]e poznaat narodite deka domot Izrailev be{e preselen poradi svojata nepravda; za{to tie postapija neverno pred Mene, Jas go sokriv od niv liceto Moe i gi predadov vo racete na neprijatelite nivni, i tie site padnaa od me~. 24 Poradi ne~istotiite nivni i poradi grevovite nivni Jas go napraviv toa so niv i go sokriv od niv liceto Moe. 25 Zatoa vaka veli Gospod Bog: sega }e gi vratam plenicite na Jakov, }e se smiluvam nad siot dom Izrailev i }e bidam qubomoren na Moeto sveto ime. 26 Pa }e go po~uvstvuvaat tie svoeto bes~estie i site svoi bezzakonija {to gi vr{ea pred Mene, koga }e `iveat vo zemjata svoja vo mir, }e za`iveat spokojno, i nema nikoj da gi zapla{uva, 27 koga }e gi vratam otkaj narodite i gi soberam od zemjite na nivnite neprijateli i ja poka`am vo niv svetosta Moja pred o~ite na mnogu narodi. 28 I }e poznaat deka Jas sum nivniot Gospod Bog, Koj otkako gi rasturiv me|u narodite, odnovo }e gi soberam vo nivnata zemja i nema da ostavam tamu nitu eden od niv. 29 I ve}e nema da go sokrivam liceto Svoe od niv, zatoa {to }e izleam Jas od Mojot duh na domot Izrailev, veli Gospod Bog.
21

1093
EZEKIL
40,1-44 ,31
3 Car 6-7

Videnie za idniot hram Vo dvaeset i pettata godina po na{eto progonstvo, vo po~etokot na godinata vo desettiot den od mesecot, vo ~etirinaesettata godina po razurnuvaweto na gradot, vo ovoj ist den be{e rakata Gospodova vrz Mene i Toj me povede tamu. 2 Vo videnijata Bo`ji me povede Toj vo zemjata izrailska i me postavi na mnogu visoka planina, i na nea otkaj jug se gleda{e ne{to kako izgraden grad. 3 Me povede tamu, i, ete, eden ma`, koj izgleda{e kako svetol bakar, a vo negovata raka leneno ja`e i trska za merewe, i toj stoe{e pred portite. 4 I mi re~e toj ma`: Sine ~ove~ki, gledaj so o~ite i slu{aj so u{ite i seto ova zemi go pri srce, ova {to }e ti go poka`am, bidej}i ti poradi toa i si doveden ovde, za da ti go poka`am toa; za s# {to }e vidi{, izvesti go domot Izrailev. Isto~nata porta
5 I ete, ima{e yid okolu hramot, a vo rakata na toj ~ovek trska za merewe od {est lakti, a lakot be{e po lakot i dlanka, i go izmeri toj hramot, edna trska {iro~ina i edna trska viso~ina. 6 Potoa otide kaj portite, koi bea postaveni kon istok, se iska~i po stapalata nivni i izmeri deka edniot prag od portata be{e edna trska {iro~ina, a drugiot prag pak edna trska viso~ina. 7 I sekoja okolna soba be{e po edna trska dolga i po edna trska {iroka, a me|u sobite ima{e pet lakti i pragot na portite vo tremot zad portite be{e pak edna trska. 8 Go izmeri toj tremot zad portite pak edna trska. 9 A tremot pred portite - osum lakti, i stolbovite dva lakta. Toj trem pred portite be{e otstrana na hramot. 10 Sobite od isto~nata strana kaj vratite bea tri od ednata strana i tri od drugata strana; edna merka imaa site tri i edna merka imaa stolbovite od ednata i od drugata strana.

1
1,3

40

2
8,3 17,23 Mt 4,8 17,1 Otkr 21,10

3
Zah 2,4 Otkr 11,1 21,15

5
Otkr 21,15-17

11 Gi izmeri toj otvorite na vratite - 19 tie bea po deset lakti {iroki, a dol- 46,1 `inata nivna - trinaeset lakti. 12 Pred sobite ima{e od ednata i od drugata strana ograda od po eden lakot. Tie sobi od ednata strana imaa {est lakti i od drugata strana - {est lakti. 13 Potoa gi izmeri toj vratite od streata na ednata soba do streata na drugata soba - dvaeset i pet lakti {iro~ina: vrata sproti vrata. 14 A i stolbovite gi izmeri toj: {eeset lakti, sekoj stolb okolu dvorot i pri vratite. 15 I od prednata strana na vlezot vo vratite do prednata strana na vnatre{nata vrata - pedeset lakti. 16 Re{et~esti prozorci ima{e i vo okolnite sobi i kaj stolbovite nivni odnatre kaj vratite naokolu; isto taka i vo tremovite naokolu ima{e prozorci od vnatre{nata strana, a na stolbovite - palmi.

Nadvore{niot dvor I me odvede toj vo nadvore{niot dvor, i, ete, tamu - sobi, ima{e napraven pod od plo~i okolu dvorot. Trieset sobi ima{e na toj plo~nik. 18 I toj plo~nik be{e otkaj stranite na vratite, spored dol`inata na vratite, malku ponizok. 19 I go izmeri toj po {irinata od dolnite vrati do nadvore{niot kraj na vnatre{nosta vo dvorot: sto lakti kon istok i kon sever. Severnata porta Ja izmeri isto taka dol`inata i {irinata na vratite od nadvore{niot dvor, svrteni kon sever; 21 i pri niv okolnite sobi, tri od ednata strana i tri od drugata; i stolbovite nivni i prodol`enijata nivni imaa ista merka kako i prvite vrati dolgi po pedeset lakti, a {iroki po dvaeset i pet lakti. 22 I prozorcite nivni i prodol`enijata nivni i palmite nivni imaa ista merka, kako i vratite, svrteni kon istok; a se vleguva{e vo niv po sedum ste20 17

1094
EZEKIL
penika i pred niv ima{e u{te i prodol`enija. 23 I vo vnatre{niot dvor, vratata sproti severnite i isto~nite vrati; i ja izmeri toj dol`inata od vrata do vrata - sto lakti. Ju`nata porta 24 I me povede kon jug, a tamu ima{e ju`na vrata; i gi izmeri toj stolbovite i prodol`enijata - imaa ista merka. 25 I prozorcite vo niv i vo tremot im bea isto takvi kako onie prozorci: dolgi pedeset lakti, a {iroki dvaeset i pet lakti. 26 Vlezot do niv - sedum stepenika, i tremovi ima{e pred niv; i ukrasi od palma na stolbovite - eden od ednata strana i drug od drugata strana. 27 I vo vnatre{niot dvor ima{e ju`na vrata; ja izmeri toj dol`inata od vrata do vrata ju`no - sto lakti. Vnatre{niot dvor i ju`nata porta 28 I me povede toj preku ju`nata vrata vo vnatre{niot dvor; ja izmeri ju`nata vrata - ista merka. 29 I sobite okolni i stolbovite nivni i tremovite nivni - ista merka, a ima{e i prozorci vo niv i vo tremovite nivni naokolu; s# vo dol`ina pedeset lakti, a {iro~ina - dvaeset i pet lakti. 30 Tremovi ima{e naokolu, so dol`ina od dvaeset i pet lakti i {irina od pet lakti. 31 Tremovite bea otkaj nadvore{niot dvor, a palmi ima{e na stolbovite nivni pri iska~uvaweto kon niv - osum stapki. Vnatre{niot dvor i isto~nata porta 32 Me povede toj preku isto~nata vrata vo vnatre{niot dvor i merkata na taa vrata be{e so ista merka, 33 I sobite otstrana, stolbovite nivni i tremovite nivni imaa ista merka; a i prozorci ima{e kaj niv i vo tremovite nivni naokolu; dol`ina - pedeset lakti, a {irina dvaeset i pet lakti.
34 Tremovite nivni bea otkaj nadvo- 35 re{niot dvor, a na stolbovite nivni 44,4 ima{e palmi od ednata i od drugata 38 strana; iska~uvaweto kon niv - osum 3 Mojs 1,9 stepenika.

Vnatre{niot dvor i severnata porta 35 Potoa me odvede pred severnata vrata, ja izmeri i taa ima{e ista merka. 36 Nejzinite sobi od strana, stolbovite nejzini, tremovite nejzini i prozorcite vo niv, bea naokolu; seto toa ima{e dol`ina pedeset lakti i {irina dvaeset i pet lakti. 37 Tremovite bea otkaj nadvore{niot dvor, a na stolbovite nivni ima{e palmi - edna od ednata strana i druga od drugata strana; iska~uvaweto kon niv osum stepenika. Gradbite do severnata porta Ima{e isto taka soba so vlez vo nea pri stolbovite na vratata, tamu se mieja `rtvite za sepalenici. 39 A vo tremot pred vratite bea postaveni dve masi od ednata strana i dve od drugata strana, za da se kolat na niv `rtvite za sepalenici i `rtvite za grev i `rtvite za vina. 40 I odnadvor, otkaj vratata pri vlezot, vo otvorot na severnata vrata, ima{e dve masi, i od drugata strana do tremot pokraj vratata ima{e dve masi. 41 ^etiri masi od ednata strana i ~etiri masi od drugata strana, otkaj stranata na vratite; vkupno osum masi, na koi se kolat `rtvite. 42 A ima{e i ~etiri masi za prigotvuvawe na sepalenicite - od delkan kamen, dolgi po eden ipol lakot i {iroki po eden ipol lakot, a visoki eden lakot; vrz niv se ostavaat no`evi za kolewe na `rtvite za sepalenici i na drugi `rtvi. 43 I kuki golemi kolku edna dlanka ima{e zaka~eni na yidovite od zgradata naokolu, a na masite go stavaa `rtvenoto meso. 44 Odnadvor, kaj vnatre{nata vrata, ima{e sobi za peja~ite; vo vnatre{ni38

1095
EZEKIL
46 ot dvor otkaj severnata vrata, edna svr3 Car 2,35

Strani~ni sobi
5

41,5
3 Car 6,5

tena so liceto kon jug, a drugata strani~na ju`na vrata, svrtena so liceto kon sever. 45 I mi re~e toj: ovaa soba, {to e svrtena so liceto kon jug, e za sve{tenicite {to }e bdeat na stra`a vo hramot. 46 A sobata {to e svrtena so liceto kon sever - za sve{tenicite, {to }e bdeat na stra`a kaj `rtvenikot: toa se sinovite na Sadok, koi edinstveni od sinovite Levievi mo`at da se pribli`uvaat do Gospod za da Mu slu`at. Vnatre{niot dvor i zgradata na hramot Go izmeri toj dvorot: sto lakti dolg i sto lakti {irok, ~etiriagolen, a pred hramot be{e `rtvenikot. 48 I me povede vo tremot na hramot, pa gi izmeri stolbovite na tremot: po pet lakti od ednata strana i pet lakti od drugata strana; vratite, pak, bea po tri lakti {iroki, od ednata strana i po tri lakti od drugata. 49 Tremot be{e dolg dvaeset lakti i {irok edinaeset, i iska~uvaweto kon nego deset stepenika; ima{e i potpori kaj stolbovite: edna od ednata strana i druga od drugata strana. Opis na vnatre{nosta na hramot Potoa me vovede vo hramot i gi izmeri stolbovite: po {est lakti {iroki od ednata strana i po {est lakti {iroki od drugata strana, kolku {to be{e {iroka skinijata. 2 Vratite bea {iroki po deset lakti, a stranite na vratite po pet lakti od ednata i po pet lakti od drugata strana, a dol`inata na hramot ~etirieset lakti, dodeka {iro~inata mu be{e dvanaeset lakti. 3 I vleze vnatre, pa gi izmeri stolbovite pokraj vratite - po dva lakta, i vratite - po {est lakti, dodeka {iro~inata na vratata e sedum lakti. 4 Go izmeri hramot - dvaeset lakti nadol` i dvaeset lakti {irok, pa mi re~e - toa e Svetiwata nad svetiwite.
47

Go izmeri yidot na hramot - {est lakti, a {iro~inata na sobite okolu 7 3 Car 6,6 hramot - po ~etiri lakti. 6 Strani~ni sobi ima{e trieset i 15 Car 6, tri, soba pod soba: tie se nao|aa vo yi- 3 15-18 dot, {to be{e okolu hramot {to be{e vrska so nego, no ne se dopiraa do yidovite na samiot hram. 7 I hramot s# pove}e se {ire{e naokolu nad stani~nite sobi, za{to krugot negov se izdiga{e s# pogore i pogore naokolu, pa zatoa hramot be{e mnogu po{irok gore, za{to iska~uvaweto od dolniot kat s# do gorniot, minuva{e preku sredniot. 8 I go vidov vrvot na hramot naokolu; negovite strani~ni sobi vo svojata osnova imaa merka - edna trska; {est polni lakti. 9 [irinata na yidot od strani~nite sobi, {to se izdavaa nadvor - pet lakti, a po strani~nite sobi na hramot postoe{e sloboden prostor. 10 I me|u sobite ima{e rastojanie po dvaeset lakti okolu celiot hram. 11 Vratite na strani~nite sobi vodea vo slobodniot prostor, edna vrata kon severnata strana, a drugata vrata kon ju`nata strana; {iro~inata na toj sloboden prostor be{e pet lakti naokolu. Zapadnata strana Zgradata pred plo{tadot od zapadnata strana be{e {iroka sedumdeset lakti; yidot na taa zgrada pet lakti {irok naokolu, a dolg be{e devetnaeset lakti. Dimenziite na hramot
13 Go izmeri toj hramot - sto lakti dol`ina, a plo{tadot i oddelenijata i stranite nivni, isto taka so dol`ina od sto lakti. 14 I {irinata na hramot otkaj prednata strana na plo{tadot kon istok pak sto lakti. 15 Potoa ja izmeri dol`inata na zgradata pred plo{tadot od zadnata strana so strani~nite oddelenija od ednata i od drugata strana - po sto lakti, od vna12

41

1096
EZEKIL
18 tre{nosta na hramot i tremovite na
3 Car 6,29

dvorot.

Detalen opis na hramot 16 Pragovite, prozorcite re{et~esti 22 2 Mojs 30,1 i strani~nite sobi naokolu, na site tri kata sproti pragovite bea oblo`eni so drvo od podot do prozorcite; prozorcite bea zatvoreni. 17 Od gorniot del na vratata kako odvnatre na hramot taka i odnadvor i po celiot yid naokolu, odvnatre i odnadvor, ima{e figuri rezbareni; 18 bea napraveni heruvimi i palmi: palma me|u dvata heruvima i kaj sekoj heruvim - po dve lica. 19 Od ednata strana kon palmata ima{e svrteno ~ove~ko lice, a od drugata strana kon palmata - lice lavovsko: taka be{e napraveno po celiot hram naokolu. 20 Od podot do vrvot na vratata ima{e napraveno heruvimi i palmi, a isto i po yidovite na hramot. 21 Vo hramot ima{e ~etiriagolni dovratnici, a i na svetili{teto isto taka dovratnici sli~ni kakvi {to sum videl.
1,10

19

Drveniot `rtvenik @rtvenikot be{e drven - tri lakti visok i dva lakti dolg; i aglite negovi i podno`jata negovi i stranite negovi bea od drvo; pa mi re~e toj - toa e trpezata {to e pred Gospod. Vratite Vo hramot i vo svetili{teto ima{e po dve vrati. 24 Vratite imaa po dve krila; i dvete krila bea podvi`ni - po dve krila kaj ednata vrata i po dve krila kaj drugata vrata; 25 na tie vrati bea napraveni heruvimi i palmi, isto taka izraboteni kakvi {to bea po yidovite; a pred tremot odnadvor ima{e drven pod. 26 A re{et~esti prozorci i palmi ima{e od ednata strana i od drugata strana po stranite na tremot i na okolnite hramovi sobi, a i po gredite.
23 22

42,13 Sporedni zgradi na hramot 3 Mojs 2, I me izvede od nadvore{niot 3-10 dvor po severniot pat i me dove- Mt 24,15 de kaj sobite, {to bea kon ramninata i kon zgradata od sever, 2 do ona mesto, koe kaj severnata vrata e dolgo sto lakti, a {iroko pedeset lakti. 3 Kon dvaesette lakti na vnatre{niot dvor i sproti plo~nikot, {to e otkaj nadvore{niot dvor, trem sproti trem na tri kata. 4 A pred sobite ima{e hodnik - deset lakti {irok, a vnatre po eden lakot; vratite negovi bea svrteni kon sever. 5 Gornite sobi bea potesni, za{to tremovite odzemaa od niv sprotivno na dolnite sobi od zgradata, koi bea po{iroki. 6 Sobite bea na tri kata, a nema{e takvi stolbovi kakvi {to ima{e vo dvorovite, zatoa tie i se napraveni potesni, sprotivno na dolnite i srednite sobi, po~nuvaj}i od podot. 7 A nadvore{niot yid sprema tie sobi od nadvore{niot dvor, koj ja povrzuva prednata strana na sobite, e dolg pedeset lakti; 8 za{to i sobite na nadvore{niot dvor imaat dol`ina samo pedeset lakti, i taka pred hramot - sto lakti. 9 A dolu ima{e hodnik kon tie sobi od isto~nata strana, koga se doa|a kaj niv od nadvore{niot dvor. 10 Po {irinata na yidot do dvorot kon istok pred plo{tadot i pred zgradata ima{e sobi. 11 A hodnikot pred niv be{e isto takov kako i pred onie sobi {to se svrteni kon sever, so ista takva dol`ina kako i kaj niv, i isto takva {irina; i site izlezi nivni i izrabotkata nivna i vratite nivni bea isto takvi kako i kaj drugite. 12 Ima{e isti vrati kakvi {to bea i kaj sobite od ju`nata strana; i za vlez vo niv ima{e vrati kaj patekata, koja vode{e nadol` po isto~niot yid. 13 I mi re~e toj: severnite sobi i ju`nite sobi, {to se nao|aat pred plo{tadot, se sveti sobi, vo koi

42

1097
EZEKIL
43,2 sve{tenicite, {to Mu se pribli`uva10,3-4. 18-19 11,22-23 Otkr 1,15 18,1 21,11 5 Toga{ me podigna duhot i me vovede 5 vo vnatre{niot dvor, a tamu slavata 3,14 Gospodova be{e go ispolnila celiot 13-17 2 Mojs hram. 6 I jas ~uv nekoj {to mi zboruva{e od 27,1-8 hramot, a onoj ~ovek stoe{e do mene, 7 i mi re~e: Sine ~ove~ki, ova e mestoto na Mojot prestol i mestoto na stapkite od Moite noze, kade {to }e `iveam ve~no me|u Izrailevite sinovi; i domot Izrailev nema pove}e da go oskvernuva Moeto sveto ime, nitu tie, nitu pak carevite nivni, so blud i so trupovite na svoite carevi po nivnite idolski svetili{ta. 8 Tie go stavaa pragot svoj do Mojot prag i dovratnicite na vratite svoi do dovratnicite Moi, taka {to eden yid ima{e me|u Mene i niv, i go oskvernuvaa Moeto sveto ime so gadotiite svoi {to gi vr{ea, pa zatoa i gi sotrev vo gnevot Svoj. 9 A sega, otkako tie }e go oddale~at od Mene svojot blud i trupovite na svoite carevi, Jas }e `iveam ve~no me|u niv. 10 Ti, pak, sine ~ove~ki, ka`i mu na domot Izrailev za ovoj hram, neka se zasramat od svoite grevovi i da mu gi izmerat merkite. 11 I ako se zasramat od seto ona {to go vr{ele, poka`i im go vidot na hramot i mestoto negovo, izlezite negovi i vlezovite negovi, site negovi ukrasi i site zakoni i napi{i gi pred o~ite nivni, pa da gi zapomnat site likovi negovi i site uredbi negovi i da postapuvaat spored niv. 12 Ete, toa e zakonot na hramot: prostranstvoto negovo na vrvot od planinata naokolu e Svetiwata nad svetiwite; toa e zakonot na hramot.

at na Gospod, gi jadat najsvetite `rtvi; samo tamu gi stavaat najsvetite `rtvi i lebniot prinos, `rtvite za grev i `rtvite za vina, za{to toa e sveto mesto. 14 Koga vleguvaat tamu sve{tenicite, tie ne treba da izlezat od toa sveto mesto vo nadvore{niot dvor, s# dodeka tamu ne gi ostavat svoite obleki, so koi slu`ele, za{to tie se sve{teni obleki; treba da oble~at drugi obleki, i toga{ da izlezat pred narodot. Dimenzii na placot za hramot Koga go zavr{i toj mereweto na vnatre{niot hram, me izvede pred vratite, svrteni kon istok, i po~na da meri naokolu. 16 Ja izmeri isto~nata strana so mernata trska, izmeri so nea - petstotini trski; 17 Na severnata strana so istata merna trska izmeri vkupno petstotini trski. 18 Na ju`nata strana so mernata trska izmeri isto taka petstotini trski. 19 I koga se zavrte sprema zapadnata strana so mernata trska, izmeri isto taka petstotini trski. 20 Od site ~etiri strani toj go izmeri; okolu nego ima{e yid dolg petstotini trski i petstotini trski {irok, za da go oddeluva svetoto mesto od nesvetoto. Vra}awe na slavata Bo`ja vo hramot I me dovede pred vratata, pred onaa vrata {to e kon istok. 2 A tamu, ete, slavata na Izraileviot Bog doa|a{e od istok i glasot Negov be{e kako {um od mnogu vodi i zemjata svetna od slavata Negova. 3 Toa videnie be{e isto, kakvo {to vidov porano, isto takvo kako {to vidov, koga odev da ja soop{tam pogibelta na gradot; tie videnija bea sli~ni na videnijata {to gi vidov kaj rekata Kevar, i jas padnav ni~kum. 4 A slavata Gospodova vleze vo hramot niz vratata, svrtena kon istok.
15

43

@rtvenikot I eve gi razmerite na `rtvenikot, ako se smeta vo laktovi, a laktot ovde e lakot i dlanka: osnovata lakot, {irinata, pak lakot, a pojasot po site krai{ta negovi edna peda; toa e zadnata strana na `rtvenikot. 14 Od osnovata, koja poa|a od zemjata do dolniot pojas dva lakta, a {irok e
13

1098
EZEKIL
18-27 toj eden lakot; od maliot pojas do gole2 Mojs 29,35-37 26 Sedum dena tie treba da go o~istu- 44,4 vaat `rtveniikot i da go osvetuvaat, i 43,3-5 2 Mojs 40,34 da go polnat so racete svoi. 27 Otkako }e se svr{at tie dni, vo os- 3 Car 8,10 miot den, a i ponatamu sve{tenicite }e gi prinesuvaat vrz `rtvenikot va{ite sepalenici i blagodarstveni `rtvi; i Jas }e bidam milostiv kon vas, veli Gospod Bog.

miot - ~etiri lakti, a {irok eden lakot. 15 @rtvenikot e visok ~etiri lakti; a od `rtvenikot se izdigaat ugore ~etiri roga. 16 @rtvenikot e dolg dvanaeset lakti i {irok dvanaeset lakti; ~etiriagolen e od site strani. 17 A podno`jeto negovo e ~etirinaeset lakti dolgo i ~etirinaeset lakti {iroko od site ~etiri strani, a okolu pojasot negov polovina lakot, dodeka osnovata negova - po lakot naokolu, stepenicite do nego se od istok. Osvetuvawe na `rtvenikot I mi re~e toj - sine ~ove~ki, taka veli Gospod Bog: Eve gi naredbite za `rtvenikot, vo onoj den koga }e bide napraven, za da se prinesuvaat vrz nego sepalenici i da se porosuva vrz nego so krv. 19 Na sve{tenicite od kolenoto Levievo, od plemeto na Sadok, koi se pribli`uvaat do Mene za da Mi slu`at, veli Gospod Bog, daj im po edno june od govedata za `rtva za grev. 20 Pa zemi ja krvta od nego i poprskaj gi ~etirite negovi roga i ~etirite agli na podno`jeto i pojasot okolu, i taka }e go o~isti{ i osveti{. 21 Zemi junec kako `rtva za grev i izgori go na opredelenoto mesto vo Domot, nadvor od svetili{teto. 22 A na drugiot den prinesi `rtva za grev od stadoto kozi, kozel bez nedostatok, i neka go is~istat `rtvenikot taka, kako {to go o~istuvaat so junecot. 23 Koga, pak, }e go izvr{i{ o~istuvaweto, dovedi od govedata i - junec bez nedostatok, i od ov~oto stado - oven bez nedostatok. 24 I prinesi gi pred liceto na Gospod; sve{tenicite, pak, neka frlat vrz niv sol i neka gi voznesat kako sepalenica za Gospod. 25 Sedum dena prinesuvaj `rtva za grev po eden kozel dnevno. Isto taka da prinesuvaat `rtva po junec od stadoto volovi i po eden oven od stadoto ovci, bez nedostatok.
18

Namenata na isto~nata vrata Potoa me povede nazad, kaj nadvore{nata vrata na svetili{teto, svrtena kon istok, a taa be{e zatvorena. 2 I mi re~e Gospod: ovaa vrata }e bide zatvorena, ne smee da se otvora i nieden ~ovek nema da vleze niz nea, za{to Gospod Bog Izrailev vleguva niz nea i taa }e bide zatvorena. 3 Taa e za knezot, samo za knezot, zatoa {to e knez i }e sedne do nea za da jade leb pred Gospod: }e vleze preku tremot na taa vrata i preku nea }e izleze. 4 Potoa me odvede niz severnata vrata pred liceto na hramot i vidov, a toa slavata Gospodova go ispolnuva{e domot Gospodov, i padnav ni~kum. 5 I mi re~e Gospod: sine ~ove~ki, zemi go pri srce sevo ova, gledaj so o~ite svoi i slu{aj go so u{ite svoi seto ona, {to }e ti go ka`am za site naredbi vo domot Gospodov i za site negovi zakoni: pazi dobro za vlezot na hramot i za site izlezi od svetili{teto. 6 I ka`i mu na otstapni~kiot dom Izrailev - vaka veli Gospod Bog: Dome Izrailev, prestanete da gi vr{ite site va{i gadotii, 7 da gi voveduvate sinovite na tu|inka, neobrezani po srce i neobrezani po plot, za da bidat vo Moeto svetili{te i da go oskvernuvaat Mojot hram, da go podnesuvate Mojot leb, mrsnotija i krv i da go rasturate Mojot zavet so va{ite sekakvi gadotii. 8 Vie ne stoevte na stra`a pred moite svetiwi, a gi postavuvavte niv kako stra`ari mesto sebe vo Moeto svetili{te.

44

1099
EZEKIL
17-18
2 Mojs 28,5.39-43 3 Mojs 16,4 9 Taka veli Gospod Bog: nieden sin na tu|inka, neobrezan po srce i neobrezan po plot, ne smee da vleguva vo Moeto svetili{te, duri i onoj sin na tu|inka, koja `ivee me|u sinovite Izrailevi. 10 Isto taka i levitite, koi se oddale~ija od Mene vo vremeto na Izrailevoto otstapni{tvo, otkako Me ostavija, bludstvuvaa so idolite svoi, isto taka tie }e pretrpat kazna za grevovite svoi. 11 Tie }e slu`at vo svetili{teto Moe kako stra`a pred vratata na hramot i kako prislu`nici na hramot; tie }e kolat za lu|eto sepalenici i drugi `rtvi; }e stojat pred niv za da im slu`at. 12 A zaradi ona {to im slu`ea pred nivnite idoli i za domot na Izrail bea soblazan za ne~estie, Jas ja krenav rakata Svoja vrz niv, veli Gospod Bog, i tie }e pretrpat kazna za grevot svoj; 13 tie nema da se pribli`uvaat do Mene za da slu`at kako sve{tenici pred Mene i da pristapuvaat do site Moi svetiwi, do Svetiwata nad svetiwite, no }e go nosat vrz sebe sramot svoj i gadotiite svoi, {to gi vr{ele. 14 ]e gi napravam ~uvari na hramot za site negovi slu`bi i za s#, {to }e se odviva vo nego. 18 Prevezite na glavite nivni treba da bidat isto taka leneni; a i dolnata obleka na bedrata nivni isto taka lenena; tie ne smeat da se opa{uvaat so ni{to, od {to bi se potele. 19 A koga }e treba da izlezat vo nadvore{niot dvor, vo nadvore{niot dvor pred narodot, toga{ }e treba da gi soble~at oblekite svoi, so koi slu`ele, i da gi ostavat vo sve{tenite sobi i da oble~at drugi obleki, a so sve{tenite obleki da ne se dopiraat do narodot. 20 I glavata svoja ne smeat da ja bri~at nitu kosata da ja pu{taat, tuku da ja stri`at glavata svoja. 21 Nieden sve{tenik da ne pie vino, koga }e vleguva vo vnatre{niot dvor. 22 Nitu vdovica, ni pak razvedena `ena od ma` ne smee toj da zema za `ena, tuku samo devojka od plemeto na domot Izrailev, i vdovica od sve{tenik. 23 Tie treba da go u~at Mojot narod da razlikuva sve{teno od nesve{teno i da im objasnuvaat {to e ne~isto, a {to e ~isto. 24 Vo raspraviite na sudovite treba da prisustvuvaat i spored Moite naredbi da sudat i da pazat na Moite zakoni i na naredbite Moi za site Moi praznici i sveto da pazat na Moite saboti. 25 Do mrtov ~ovek nikoj da ne se dobli`uva, za da ne stane ne~ist, samo zaradi tatko i majka, zaradi sin i }erka, brat i sestra {to ne se `enele mo`at da se oskvernat. 26 Na takov, otkako }e se o~isti, treba da se izbrojat u{te sedum dena. 27 I vo onoj den, koga }e treba da pristapi do svetiwata vo vnatre{niot dvor, za da slu`i pred svetiwata, toj treba da prinese `rtva za grev, veli Gospod Bog. 28 A {to se odnesuva do delot nivni, Jas sum nivniot del. I sopstvenost vo Izrail ne davajte im: Jas sum nivnata sopstvenost. 29 Tie }e jadat od lebniot prinos, od `rtvata za grev i od `rtvata za vina: i s# {to e veteno vo Izrail, nim im pripa|a. 30 I prvinite od site va{i plodovi i od sekoj va{ rod kako prinos, kakvi i

19
3 Mojs 16,23

20
3 Mojs 21,5

21
3 Mojs 10,9

22
3 Mojs 21,7.13-14

23
22,26

25
3 Mojs 21,1-4

28
4 Mojs 18,20

29-30
4 Mojs 18,8-19

Za sve{tenicite A sve{tenicite od kolenoto Levievo, sinovite na Sadok, koi postojano pazea na Moeto svetili{te, koga sinovite Izrailevi otstapija od Mene, }e se pribli`uvaat do Mene za da Mi slu`at i }e se zadr`uvaat pred liceto Moe, za da Mi prinesuvaat mrsnina i krv, veli Gospod Bog. 16 Tie }e vleguvaat vo Moeto svetili{te i }e se pribli`uvaat do Mojata trpeza, za da mi slu`at i da bidat stra`a Moja. 17 Koga }e dojdat do vratata na vnatre{niot dvor, toga{ }e se oble~at vo leneni obleki, a volneni ne smee da ima vo niv za seto vreme na slu`bata, do vratite na vnatre{niot dvor i vnatre{nosta na hramot.
15

1100
EZEKIL
31 da bile va{ite prinosi, im pripa|aat
3 Mojs 22,8

na sve{tenicite; i prvinite od bra{noto davajte mu go na sve{tenikot za da 45,3 ima blagoslov vo va{ite domovi. 31 Sve{tenicite ne smeat da jadat ni48,8 kakva mr{a i ni{to raskinato od yver, 8 Er 22,17 pa bilo toa ptica ili dobitok. Bo`ji del od zemjata Koga so `drepka }e ja delite zemjata na delovi, oddelete svet del za Gospod - dvaeset i pet iljadi lakti vo dol`ina i deset iljadi lakti vo {irina; toa mesto da bide sveto kako celina naokolu. 2 Od nego do svetili{teto da ima ~etiriagolnik, po petstotini lakti naokolu i okolu nego, so {irinka od pedeset lakti. 3 Spored taa merka izmeri dvaeset i pet iljadi trski nadol` i deset iljadi trski po {irinata, kade {to }e se nao|a svetili{teto, Svetiwata nad svetiwite. 4 Toj del od svetata zemja }e im pripa|a na sve{tenicite, slu`iteli na svetili{teto, koi }e pristapuvaat da Mu slu`at na Gospod; toa mesto }e bide mesto za ku}i i svetiwa za svetili{teto. 5 Dvaeset i pet iljadi trski po dol`ina i deset iljadi trski po {irina, }e im pripa|a na levitite, slu`iteli na hramot, kako nivno vladenie, kade {to }e `iveat. 6 Dajte mu i na gradot vladenie od pet iljadi trski na{ir i dvaeset i pet iljadi trski po dol`ina, sproti svetoto mesto, opredeleno za Gospod; toa }e mu pripa|a na siot dom Izrailev.

knezovite Moi da ne go ugnetuvaat na- 10 Mojs rodot Moj, i zemjata da ja razdavaat na 3 19,36 domot Izrailev spored kolenata nego18-25 vi. Uredbi za knezovite 9 Taka veli Gospod Bog: knezovi izrailski, dosta be{e ova, ostavete gi nasilstvata i prinuduvawata, a vr{ete zakon i pravda; prestanete da go izgonuvate narodot Moj od vladenijata negovi, veli Gospod Bog. 10 Imajte ista merka: vistinska efa i vistinski bat. 11 Efata i batot treba da bidat ednakvi, taka {to batot da sodr`i edna desetina homer, a i efata edna desetina homer; merkata nivna treba da se opredeluva spored homerot. 12 Vo eden {ekel treba da se sodr`at dvaeset geri; a dvaeset {ekeli, dvaeset i pet {ekeli i petnaeset {ekeli treba da vi pretstavuvaat edna mina. 13 Ete, toa e danokot {to }e mu go davate na knezot: {esti del od efa po sekoj homer p~enica i {esti del od efa po sekoj homer ja~men; 14 a merkata za masloto: edna desetina bat od sekoj kor, (korot, kako i homerot iznesuva deset bata); 15 po edna ovca na stado od dveste ovci, od bogatoto pasi{te na Izrail; seto toa }e bide dar za leben prinos, za sepalenica i za blagodarstvena `rtva, poradi nivnoto o~istuvawe, veli Gospod Bog. 16 Siot narod od zemjata dol`en e da go dava toj prinos za knezot vo Izrail. 17 A knezot e dol`en da prinesuva sepalenici i leben prinos, preliv na praznici, vo novomese~ijata i vo sabotite za vreme na site proslavi vo domot Izrailev; toj }e treba da prinesuva `rtvi za grev i leben prinos, sepalenici i blagodarstveni `rtvi za o~istuvawe na domot Izrailev. Za praznicite Taka veli Gospod Bog: vo prviot mesec, na prviot den od mesecot, zemi od stadoto volovi junec bez nedostatok i o~isti go svetili{teto.
18 2 Mojs 12,1-20 3 Mojs 23,33-43

45

Zemja za knezot I za knezot opredelete del od ednata i od drugata strana, do svetoto mesto, opredeleno za Gospod, kako i do vladenieto na gradot, kon zapad od zapadnata strana i kon istok od isto~nata strana, vo dol`ina ednakva so eden od onie delovi od zapadniot do isto~niot kraj. 8 Toa }e bide negova zemja, negovo vladenie vo Izrail, taka {to vo idnina
7

1101
EZEKIL
19 Sve{tenikot neka zeme krv od taa `rtva za grev i so nea neka gi porosi dovratnicite na hramot i ramninkata 46,3-4 na `rtvenikot na ~etirite agli, a i 4 Mojs dovratnicite na vnatre{niot dvor. 28,9-10 20 Toa isto napravi go i vo sedmiot den od mesecot za onie koi namerno i od neznaewe gre{at, pa taka o~isti go hramot. 21 Na ~etirinaesettiot den od prviot mesec treba da praznuva{ Pasha, sedmodneven praznik koga }e se jadat beskvasni lebovi. 22 Vo toj den knezot }e prinese za sebe i za siot narod vo zemjata `rtva - eden junec za grev. 23 I vo tie sedum dena na praznikot toj }e Mu prinesuva na Gospod sepalenica sekoj den, po sedum junci i po sedum ovni bez nedostatok, a i `rtva za grev sekoj den - po eden kozel od stadoto kozi. 24 Leben prinos }e prinesuva po efa na junec i po efa na oven, i maslo po hin od efa. 25 Vo sedmiot mesec, na petnaesettiot den od mesecot, na praznikot, vo tekot na sedumte dena toj treba da prinesuva isto takva `rtva za grev, takva sepalenica, i tolku leben prinos i tolku maslo.

22

3 Mojs 4,14

Za knezot i praznicite Taka veli Gospod Bog: Vratata na vnatre{niot dvor, svrtena kon istok, treba da bide zatvorena vo tekot na {este rabotni denovi, a vo sabotniot den da bide otvorena, no i vo denovite na novomese~ijata treba da bide otvorena. 2 Knezot }e mine niz nadvore{niot trem do vratata i }e zastane kaj dovratnicite na taa vrata; sve{tenicite }e ja izvr{uvaat negovata sepalenica i negovata blagodarstvena `rtva; i toj pred pragot na vratata }e Mu se pokloni na Gospod i }e izleze, a vratata }e ostane otvorena do ve~erta. 3 I narodot od taa zemja }e se pokloni pred Gospod, pred vlezot na vratata, vo sabotite i vo novomese~ijata. 4 Sepalenicata, koja knezot }e Mu ja prinesuva na Gospod vo saboten den,

46

treba da se sostoi od {est jagniwa bez 5-6 4 Mojs nedostatok i oven bez nedostatok; 28,11-15 5 lebniot prinos }e bide efa na oven, a lebniot prinos za jagniwata kolku {to }e mu dade rakata, kako i maslo eden hin na efa. 6 Vo denot, pak, na novomese~ie, toj }e prinesuva po eden junec bez nedostatok od stadoto volovi, a i po {est jagniwa i po eden oven bez nedostatok, 7 Lebniot prinos }e se sostoi od efa na junec i efa na oven, dodeka za jagniwata kolku {to rakata }e mu dade, kako i maslo po eden hin na efa. 8 I koga doa|a knezot, toj treba da vleguva niz tremot od taa vrata, i po istiot pat da izleguva. 9 A koga doa|a narodot od taa zemja pred liceto na Gospod vo prazni~ni denovi, onoj {to }e vleguva niz severnata vrata za poklon, }e treba da izleze niz ju`nata vrata, dodeka onoj {to }e vleze niz ju`nata vrata, toj }e treba da izleze niz severnata vrata: toj ne treba da izleguva niz istata vrata niz koja vlegol, tuku niz sprotivnata vrata. 10 I knezot treba da se nao|a me|u niv; koga }e vleguvaat tie, i toj vleguva, i koga }e izleguvaat tie, izleguva i toj. 11 I vo prazni~nite denovi i za vreme proslavite za leben prinos treba da ima po efa na junec i po efa na oven, a za jagniwata kolku {to rakata }e mu dade, kako i maslo - po hin na efa. 12 Ako, pak, knezot po svoja volja pobara da prinese sepalenica ili blagodarstvena `rtva na Gospod, toga{ nemu }e mu se otvori vratata, svrtena kon istok, i toj }e ja prinese svojata sepalenica i svojata blagodarstvena `rtva, onaka kako {to se izvr{uva vo saboten den, i potoa toj }e izleze, no po negovoto izleguvawe, vratata }e se zatvori. Sekojdnevnite `rtvi Sekoj den prinesuvaj Mu na Gospod sepalenica po edno jagne bez nedostatok, prinesuvaj go izutrina. 14 I leben prinos dodavaj kon nego sekoe utro - po edna {estina od efa i po edna tretina od hin maslo, za da se pok13

1102
EZEKIL
17 vasi bra{noto; toa e ve~na naredba za

Voda {to iste~uva od hramot

47,1
Er 2,13

lebniot prinos na Gospod, zasekoga{. 15 Postojano, sekoe utro, da se prine18 suva za sepalenica po edno jagne, leben 3 Car 21 prinos i maslo. Knezot i zemjata Taka veli Gospod Bog: ako knezot na nekogo od sinovite svoi mu dade dar, toj dar treba da mu e vo nasledstvo i na sinovite negovi; toa nivno vladenie treba da bide nasledstveno. 17 Ako, pak, od nasledstvenoto svoe mu dade dar na nekogo od slugite svoi, toj podarok }e mu pripa|a samo do osloboduvaweto negovo, a potoa toj }e mu se vrati na knezot. Samo na negovite sinovi treba da ostane nasledstvoto negovo. 18 No knezot nema pravo da zema od nasledstveniot del na narodot, gonej}i gi lu|eto od nivnite vladenija; samo od svoeto vladenie toj mo`e da dava na decata svoi, ta nikoj od narodot Moj da ne bide izgonet od negovoto vladenie.
16

3 Mojs 25,2-7.10

Kujnite vo hramot I me dovede toj do hodnikot, {to se nao|a{e otkaj vratite, vo svetite sobi za sve{tenicite, svrteni kon sever, a tamu, ete, ima{e edno mesto vo dnoto kon zapad. 20 I mi re~e: Ova e mestoto kade {to sve{tenicite treba da ja varat `rtvata za vina i `rtvata za grev, kade {to treba da go pe~at lebniot prinos, ne iznesuvaj}i go vo nadvore{niot dvor, za osvetuvawe na narodot. 21 Pa me izvede vo nadvore{niot dvor i me provede po ~etirite agli na dvorot, i, ete, - kaj sekoj dvoren agol ima{e pak dvor. 22 Vo site ~etiri dvorni agli ima{e pokrieni dvorovi, po ~etirieset lakti vo dol`ina i po trieset lakti vo {irina, site ~etiri imaa ista merka. 23 Nasekade okolu ~etirite dvorovi ima{e yidovi, a kaj yidovite bea napraveni ogni{ta naokolu. 24 I mi re~e: ete, toa se gotvarnicite, vo koi slu`itelite vo hramot gi varat narodnite `rtvi.
19

Potoa me vrati kaj vratata na Joil 4,18 13,1 hramot, a ete, tamu, pod pragot Zah 14,8 Otkr 22,1 na hramot te~e{e voda kon istok, bidej}i hramot be{e svrten kon istok, i vo- 5 data te~e{e od pod desnata strana na Is 11,9 hramot, ju`no od `rtvenikot. 9 2 Me izvede niz severnata vrata i odJn 4,14 nadvor me povede kon nadvore{nata 7,37-38 vrata, po patot, svrten kon istok, kade 10 Mt 4,19 {to vodata te~e{e od desnata strana. 3 Koga toj ~ovek pojde kon istok, vo 13,47 Lk 5,5-6 rakata dr`e{e ja`e; toga{ toj izmeri Jn 21,6 iljada lakti i me povede preku vodata; vodata be{e dlaboka do glu`dovite. 4 Potoa izmeri u{te iljada lakti i pak me prevede preku vodata; vodata be{e dlaboka do kolena. Izmeri u{te iljada lakti i me prevede preku vodata; vodata be{e dlaboka do pojasot. 5 I pak izmeri u{te iljada lakti, a tamu ve}e ima{e reka, preku koja jas ne mo`ev da minam, bidej}i vodata be{e tolku visoka {to treba{e da plivam, za{to taa reka ne mo`e{e da se pregazi. 6 Pa mi re~e: Vide li, sine ~ove~ki? Potoa me povede nazad kon bregot na rekata. 7 A koga se vrativ nazad, tamu, pak, na bregovite od ednata i od drugata strana ima{e mnogu drvja. 8 I mi re~e: Ovaa voda te~e kon isto~niot del na zemjata, se spu{ta vo Arava i potoa }e se vliva vo moreto; i vodite na rekata }e bidat zdravi. 9 I sekoe `ivo su{testvo {to }e se dvi`i tamu, kade {to se vlivaat dvete strui, }e bide zdravo; i ribi }e ima tamu mnogu, za{to taa voda }e se vliva tamu; i vodite na moreto }e stanat zdravi, i kade {to }e se vliva taa reka, tamu s# }e bide `ivo. 10 I do nego }e stojat ribari od EnGedi do EnEglaim, }e frlaat mre`i. ]e ima sekakov vid riba, kako i vo Golemoto More, i }e ima mnogu, mnogu riba. 11 Mo~uri{tata i barite negovi, nema da stanat zdravi, tie }e bidat ostaveni za sol.

47

1103
EZEKIL
12 Po bregovite na rekata od ednata i od drugata strana }e rastat sekakvi drvja, {to }e davaat hrana; lisjata nivni nema da svenuvaat i plodovite nivni 13-22 nema da zavr{uvaat; sekoj mesec }e zre4 Mojs 34,1-13 at novi, za{to vodata od svetili{teto 22-23 te~e za niv; plodovite nivni }e slu`at Dela 11,18 kako hrana, a lisjata nivni - za lek. Er 17,8 Ps 1,3 Otkr 22,2 15,14 Efes 2, 12-14 Kol 3,11

12

Me|ite na zemjata Vaka veli Gospod Bog: Eve ja raspredelbata, spored koja vie }e treba da ja razdelite zemjata vo nasledstvo pome|u dvanaesette Izrailevi kolena - na Josifovite dva dela. 14 Pa nasledete ja, kako edniot, taka i drugiot; za{to Jas, koga ja krenav rakata, se zakolnav deka }e im ja dadam na tatkovcite va{i, i taa zemja }e vi bide nasledstvo. 15 A eve ja granicata na zemjata: od sever, po~nuvaj}i od Golemoto More, preku Hetlon do Hamat, po patot za Cedad, 16 Berot, Sivraim, {to se nao|a me|u oblasta na Damask, i Hamat, HacerTikon, koj se nao|a na Hauranskata granica. 17 I granicata od moreto }e bide do HacarEnan, granicata so Damask i ponatamu na sever s# do oblasta Hamat: toa }e bide severniot kraj. 18 Od isto~nata strana povle~ete crta me|u Hauran i Damask, me|u Galaad i zemjata izrailska, po rekata Jordan s# do moreto isto~no: toa e isto~nata granica. 19 A od ju`nata granica kon jug od Tamara do vodata na Meriva vo Kadis, s# po dol`inata na potokot do Golemoto More: toa e ju`nata granica. 20 Zapadnata granica }e bide Golemoto More, od jug do mestoto sproti Emat: toa e zapadnata granica. 21 Razdelete si ja taa zemja na delovi spored Izrailevite kolena. 22 A razdelete ja so `drepka kako nasledstvo svoe i nasledstvo na pridojdeni, {to `iveat kaj vas, i koi rodile deca kaj vas, pa i tie neka se smetaat kako domorodci, i da imaat del od nasledstvoto me|u kolenata Izrailevi. 23 Kaj ~ie koleno `ivee doselenik, kaj nego dajte mu i negovo nasledstvo, veli Gospod Bog.
13

48,8 Podelba na zemjata 45,3 me|u dvanaesette plemiwa A ova se imiwata na plemiwata. Na sever, po patot {to vodi od Hetlon za Hamat i HacarEnan, na me|ata me|u Damask i Hamat, seto toa od istok pa s# do moreto e eden del za Dan. 2 A od granicata na Dan, od sever pa do zapad, toa e eden del za Asir. 3 Od granicata, pak, na Asir, od isto~niot kraj pa do zapadniot, toa e del eden za Neftalim. 4 Do granicata na Neftalim, od isto~niot kraj pa s# do zapadniot, toa e eden del za Manasija. 5 Do granicata na Manasija, od istok do zapad, toa e eden del za Efrem. 6 Do granicata na Efrem, od isto~niot kraj pa s# do zapadniot, toa e eden del za Ruvim. 7 Do granicata na Ruvim, od istok do zapad, toa e eden del za Juda.

48

Poseben del na sredinata A do granicata na Juda, od istok do zapad, e sve{teniot del, {irok dvaeset i pet iljadi lakti i dolg kolku {to se i drugite delovi, od istok pa s# do zapad. Vo sredinata negova neka bide svetili{teto. 9 Delot {to e posveten za Gospod }e bide dolg dvaeset i pet iljadi lakti, a {irok deset iljadi. 10 I toj sve{ten del treba da im pripa|a na sve{tenicite, koj e od severnata strana dolg dvaeset i pet iljadi lakti, a otkaj moreto - {irok deset iljadi, i otkaj istok - {irok deset iljadi, a otkaj jug dolg }e bide dvaeset i pet iljadi, dodeka sproti nego neka bide postaveno svetili{teto na Gospod. 11 Dajte im go toa na sve{tenicite od sinovite na Sadok, {to Mi slu`ea verno, koga otstapuvaa sinovite Izrailevi, no tie ne otstapija od Mene, kako {to otstapija drugite leviti. 12 Nim }e im pripadne toj del od svetata zemja, Svetiwata nad svetiwite vo predelot na levitite. 13 I levitite }e dobijat vo sve{teni~kiot del dvaeset i pet iljadi lakti nadol` i deset iljadi na{ir; celata dol`ina }e e dvaeset i pet iljadi lakti, i {irina deset iljadi.
8

1104
EZEKIL
14 Od toj del tie ne mo`at ni da prodavaat, nitu da smenuvaat; i prvinite od zemjata ne mo`at da gi prenesuvaat 16.20 na drugi, za{to toa e svetiwa GospodoOtkr 21,16 va. 15 A drugite pet iljadi lakti vo {i21 34,24 rina od dvaeset i pet iljadi i vo dol45,7 `ina - pet iljadi, }e se opredelat za op{ta upotreba na gradot, za naselbi i za predgradija; gradot }e bide vo sredinata. 16 A eve gi merkite - od severnata strana ~etiri iljadi i petstotini lakti, od ju`nata ~etiri iljadi i petstotini, od isto~nata ~etiri iljadi i petstotini i od zapadnata strana - ~etiri iljadi i petstotini. 17 Predgradieto, pak, na gradot }e bide dveste i pedeset lakti od sever, dveste i pedeset od istok, dveste i pedeset od jug i dveste i pedeset od zapad. 18 A ona {to }e preostane od dol`inata sproti sve{teniot del - deset iljadi sprema istok i deset iljadi sprema zapad, sproti sve{teniot del, }e bide zemja, ~ii proizvodi }e slu`at za ishrana na slu`benicite vo gradot. 19 Vo gradot }e mo`at da rabotat rabotnici od site Izrailevi plemiwa. 20 Odvoeniot del od dvaeset i pet iljadi lakti vo dol`ina i dvaeset iljadi vo {irina, ~etiriagolen, opredelete go kako sve{ten del, vklu~uvaj}i gi vo nego i vladenijata na gradot. 21 A s# {to }e ostane, da bide za knezot. Kako otkaj sve{teniot del, taka isto i otkaj vladenijata na gradot, sproti dvaeset i pette iljadi lakti do isto~nata granica, na delot, i na zapad sproti dvaeset i pette iljadi lakti na zapadnata granica, srazmerno so site delovi e delot na knezot, taka {to sve{teniot del i svetili{teto da bidat vo sredinata negova. 22 A ona {to }e ostane od levitskite vladenija i od vladenijata na gradot vo sredinata, }e mu pripadne isto taka na 3 Mojs 25,32-34

14

knezot: me|u granicata na Juda i me|u 30-34 Otkr granicata na Venijamin. 21,12-13 Zemji{te za drugite plemiwa 35 Is 12,6 Ostatokot, pak, od kolenata, od is- Er 23,6 to~niot kraj do zapadniot - e eden del Joil 4,21 Zah 8,3 za Venijamin. Otkr 3,12 24 Do granicata na Venijamin, od is- 21,3 tok do zapad, }e bide eden del za Sime- 22,3 on. 25 Do granicata na Simeon, od istok pa do zapad, toa }e bide eden del za Isahar. 26 Do granicata na Isahar, od isto~niot kraj pa do zapadniot, }e e eden del za Zavulon. 27 Do granicata na Zavulon, od istok pa do zapad, eden del za Gad. 28 A do granicata na Gad, od ju`nata strana, se protega ju`niot kraj od Tamara do vodite na Meriva vo Kadis, po dol`inata na potokot s# do Golemoto More. 29 Ete, toa e zemjata {to so `drepka }e ja razdelite me|u Izrailevite plemiwa, i toa se delovite, veli Gospod Bog.
23

Erusalimskite porti A ova se izlezite na gradot: od severnata strana - ~etiri iljadi i petstotini merki, 31 i portite na gradot se imenuvani so imiwata na plemiwata Izrailevi: od severnata strana tri porti - Ruvimova, Judina, Levieva. 32 I od isto~nata strana - ~etiri iljadi i petstotini lakti, so tri porti Josifova, Venijaminova, Danova. 33 I od ju`nata strana - ~etiri iljadi i petstotini lakti, so tri porti: Simeonova, Isaharova i Zavulonova. 34 Od stranata na moreto, pak, - ~etiri iljadi i petstotini merki, i tri porti: Gadova, Asirova i Neftalimova. 35 A obemot naokolu }e iznesuva osumnaeset iljadi lakti. I gradot od toj den }e se imenuva: Gospod e tamu .
30

DANIIL
Voved U{te vo svojata mladost Daniil bil zaroben od Vaviloncite pri padot na Erusalim i odveden vo ropstvo. Knigata na prorokot Daniil mo`e da se podeli na dva dela. Vo prviot del (16 glava) se opi{uvaat do`ivuvawata na mladite Judejci, otkako zazele vidni mesta vo vavilonskata vlast. Opi{ana e nivnata vernost kon Gospod, duri i po cena na zagrozuvawe na nivniot `ivot. Ovoj del zavr{uva so izve{taj za pozicijata na Daniil vo Midisko-Persiskoto carstvo, koe prethodno gi porazilo Vaviloncite. Vo vtoriot del (712 glava) Daniil opi{uva nekolku videnija {to toj gi imal i objasnuvaweto za niv dadeno od angelite. Knigata, me|u drugoto, ima za cel da poka`e deka Gospod gi kontrolira slu~kite niz istorijata; deka se gri`i i za poedincite, koga tie Mu se verni i deka eden den }e vospostavi celosna pravda vo svetot i pobeda na Negoviot veren narod. U~eweto Daniilovo Vo tretata godina od caruvaweto na judejskiot car Joakim se krena vavilonskiot car Navuhodonosor protiv Erusalim i go opsedna. 2 I go predade Gospod vo rakata nego3 Is 39,7 va judejskiot car Joakima i del od sado4 Car 20,18 vite na domot Bo`ji, i toj gi isprati vo zemjata Senaar1, vo domot na svojot 4 1 Mojs 39,6 bog, i gi vnesoa tie sadovi vo riznicaEzd 4,7 ta na svojot bog. 3 I mu re~e carot na A{penaz, na~al5 4 Car nikot na dvorjanite, da mu dovede od si25,29-30 novite Izrailevi, od carski i kne`evski rod, 4 mom~iwa koi nemaa nikakov telesen nedostatok, li~ni za gledawe i sposobni za sekakva nauka, dobro vospitani, bistri, {to }e odgovaraat za slu`ewe vo carskite palati, i da gi nau~i haldejski jazik. 5 I opredeli carot sekojdnevna hrana od carskata trpeza i vino {to sam go pie{e, pa zapoveda da gi odgleduvaat tri godini, a potoa da se pojavat pred carot. 6 Me|u niv bea od Judinite sinovi Daniil, Ananija, Misail i Azarija.
1,1

Er 27,19-20 4 Car 24, 1-2 24,13 2 Let 36, 5-7

Toga{ na~alnikot na dvorjanite im gi smeni imiwata: Daniil go nare~e Valtazar, Ananija - Sedrah, Misail Misah i Azarija - Avdenago. 8 Daniil naumi da ne se oskvernuva so jadeweto od carskata trpeza i od vinoto {to go pie{e carot, pa zatoa go zamoli na~alnikot na dvorjanite da ne go prinuduva da se oskvernuva. 9 Bog mu dade na Daniil milost i blagonaklonost kaj na~alnikot na dvorjanite. 10 I taka, na~alnikot na dvorjanite mu re~e na Daniil: Se pla{am od svojot gospodar, carot, koj li~no ja opredeli hranata i pieweto; ako gi vidi va{ite lica poslabi, otkolku {to se kaj mom~iwata, va{ite vrsnici, vie }e go dovedete vo opasnost mojot `ivot pred carot. 11 Toga{ Daniil mu re~e na ~uvarot, kogo go be{e postavil nad Daniil, Ananija, Misail i Azarija na~alnikot na dvorjanite: 12 Obidi se so slugite svoi - deset dni neka ni davaat zelen~uk kako hrana i voda kako piewe;

7
2,26

8
Ez 4,13-14 Judita 10,5 12,2 Tov 1,11-12 2 Mak 5,27 6,18-7,42

9
1 Mojs 39,21

12
Otkr 2,10

1 1,2. Vavilonija, Ju`na Mesopotamija.

1106
DANIIL
14
Otkr 2,10 13 a potoa neka se javat pred tebe na{ite lica i licata na onie mom~iwa {to se hranat od carskata trpeza, pa potoa postapuvaj so slugite svoi, kako {to }e misli{ da e dobro. 14 Toj gi poslu{a vo toa i napravi takov obid so niv deset dena. 15 Po desette dena licata nivni izgledaa poubavi, a i telesno bea popolni od site onie mom~iwa, {to se hranea so carskite jadewa. 16 Ottoga{ ~uvarot im dava{e zelen~uk, namesto carskata hrana. 17 I im daruva Bog na ~etirite mom~iwa znaewe i razbirawe na sekakva kniga i mudrost, a na Daniil mu podari u{te da tolkuva i sekakvi videnija i soni{ta. 18 Otkako zavr{ija denovite, koga carot be{e zapovedal da gi pretstavat, na~alnikot na dvorjanite gi pretstavi pred Navuhodonosor. 19 Carot zboruva{e so niv i od site mom~iwa ne se najde nitu edno kako {to bea Daniil, Ananija, Misail i Azarija, i potoa tie po~naa da slu`at pred carot. 20 I vo s#, za {to se bara{e mudrost i razbirawe, i za {to i da gi pra{a{e carot, gi najde za desetpati podobri od site gata~i i gleda~i, kolku {to gi ima{e vo celoto negovo carstvo. 21 I ostana tamu Daniil do prvata godina na carot Kir.

15
2 Mojs 23,25

17
2,23 Jov 12,13 Kol 1,9

20
1 Mojs 41,8 Est 2,15

21
6,9 10,1 Ezd 1,1 2 Let 36,22

2,1
4,6 6,19 1 Mojs 41,8 2 Mojs 7,11 Is 19,3 44,25 Er 27,9

4
Ezd 4,7 Neem 2,3

Daniil go tolkuva sonot na Navuhodonosor Vo vtorata godina od caruvaweto svoe Navuhodonosor soni son, od koj duhot mu se voznemiri i ne mo`e{e da spie. 2 Pa zapoveda carot da gi povikaat gata~ite i gleda~ite, ma|esnicite i vol{ebnicite za da mu go protolkuvaat sonot. Tie dojdoa i zastanaa pred carot. 3 I im re~e carot: Soniv son i duhot mi se voznemiri - sakam da znam {to zna~i toj son. 4 Toga{ Haldejcite mu rekoa na carot na aramejski jazik: Care, da si `iv doveka, ka`i im go na slugite svo-

jot son i nie }e ti objasnime {to zna~i toj. 5 Odgovori carot i im re~e na Haldejcite: Sonot go zaboraviv; ako ne mi go ka`ete sonot i {to ozna~uva toj, }e bidete ise~eni na par~iwa, i ku}ite va{i }e bide pretvoreni vo urnatini; 6 ako, pak, mi go ka`ete sonot i {to ozna~uva toj, od mene }e dobiete darovi, nagrada i golema ~est; pa ka`ete mi go sonot i {to zna~i toj! 7 Tie povtorno odgovorija i rekoa: Carot neka im go ka`e na slugite svojot son i nie }e objasnime {to zna~i toj. 8 Odgovori carot i re~e: Gledam deka vie sakate da dobiete vo vreme, za{to gledate deka mojata odluka e neotpovikliva. 9 Bidej}i ne mi go ka`uvate sonot, vie sekako imate nekoja namera: se gotvite da mi ka`ete laga i izmama, dodeka mine vremeto; no ka`ete mi go sonot i toga{ }e znam deka vie mo`ete da mi objasnite i {to zna~i toj. 10 Haldejcite mu odgovorija na carot i rekoa: Na zemjata nema ~ovek {to mo`e da mu go otkrie na carot sonot, i zatoa nieden car, kolku i da e golem i silen, ne pobaral ne{to sli~no od nieden ma|esnik, gleda~ ili vol{ebnik; 11 sonot, {to go bara carot, e tolku te`ok, {to nikoj drug ne mo`e da mu go otkrie na carot, osven bogovite, koi ne `iveat so smrtnicite. 12 Carot se razgnevi i zbesna mnogu poradi toj odgovor, pa zapoveda da gi istrebat site vavilonski sovetnici. 13 Koga izleze taa zapoved da se ubivaat sovetnicite, go pobaraa Daniil i drugarite negovi za da gi ubijat. 14 Toga{ Daniil se obrati so pretpazlivost i mudrost kon Arioh, na~alnikot na carskite telohraniteli, koj be{e izlezen da gi ubiva vavilonskite sovetnici, 15 i go pra{a Arioh: Zo{to takva stra{na zapoved od carot? Toga{ Arioh mu ja objasni na Daniil celata slu~ka. 16 Daniil pojde kaj carot i izmoli da mu dade vreme za da mu go ka`e na carot tolkuvaweto na sonot.

5
3,29 Ezd 6,11

6
5,7.16

9
Est 4,11

10
5,8

11
1 Mojs 41,38

12
3,13.19

1107
DANIIL
17
1,6 17 Daniil otide doma i im ja ka`a rabotata na svoite drugari Ananija, Misail i Azarija, 18 za da izmolat milost od Nebesniot Bog za taa tajna, pa Daniil i drugarite negovi da ne zaginat zaedno so drugite vavilonski sovetnici. 19 I toga{ tajnata mu be{e otkriena na Daniil vo no}no videnie, i Daniil Go blagoslovi Nebesniot Bog. 20 I re~e toga{ Daniil: Neka e blagosloveno imeto na Gospod od veka i doveka, za{to vo Nego ima mudrost i sila. 21 Toj gi kontrolira vremiwata i godinite, soboruva carevi i postavuva carevi, dava mudrost na mudri i znaewe na razumni. 22 Toj otkriva {to e dlaboko i sokrieno, znae {to ima vo temninata i svetlinata `ivee so Nego. 23 Te proslavuvam i veli~am, Bo`e na tatkovcite moi, zatoa {to mi dade mudrost i sila i mi go otkri ona, za {to Te molevme; za{to Ti ni go otkri sonot na carot. 24 Potoa Daniil otide kaj Arioh, komu carot mu be{e zapovedal da gi ubie vavilonskite sovetnici, vleze i mu re~e: Ne ubivajte gi vavilonskite sovetnici; odvedi me kaj carot i jas }e mu otkrijam {to zna~i sonot. 25 Toga{ Arioh vedna{ go odvede Daniil kaj carot i mu re~e: Me|u zarobenite sinovi na Juda najdov ~ovek koj mo`e da mu otkrie na carot {to zna~i sonot. 26 Carot mu re~e na Daniil, koj be{e preimenuvan vo Valtazar: Mo`e{ li da mi go ka`e{ sonot {to go vidov i {to zna~i toj? 27 Daniil mu odgovori na carot i re~e: Tajnata za koja carot pra{uva ne mo`at da mu ja otkrijat na carot ni mudrecite, ni ma|esnicite, ni jasnovidcite, ni gleda~ite. 28 No na nebesata ima Bog, Koj otkriva tajni; i Toj }e mu otkrie na carot Navuhodonosor s# {to }e se zbidne vo poslednite denovi. 29 Ti care, na legloto svoe razmisluva{e za ona {to }e se slu~i vo idnina,

18
2,37 1 Mojs 24,7 Judita 5,8

19
7,7 1 Mojs 46,2

21
7,12 Dela 1,7 1 Sol 5,1

22
Ps 138,11 Jov 12,22 1 Tim 6,16

23
1,17 1 Mojs 31,5 2 Mojs 3,15

26
1,7

27
1 Mojs 41,8

28
1 Mojs 40,3 Er 10,7 Ez 28,3 Amos 4,13 Ps 4,3 Otkr 1,1

29
1 Mojs 41,25

i Onoj Koj otrkiva tajni, ti poka`a {to }e se slu~i. 30 A mene taa tajna mi se otkri ne zatoa {to sum pomudar od site `ivi, tuku za da mu bide otkriena na carot smislata, i za da gi razbere{ mislite {to ti dojdoa vo srceto. 31 Tvoeto videnie, care, be{e vakvo; ete, nekakov si golem, ogromen lik, stoe{e pred tebe vo golema svetlina, i izgledot mu be{e stra{en. 32 Glavata na toj lik mu be{e od ~isto zlato, gradite i racete od srebro, dodeka stomakot i bedrata negovi bea bakarni. 33 Potkolenicite `elezni, a nozete delumno `elezni, delumno glineni. 34 Dodeka go gleda{e, eden kamen se otka~i od planinata sam, udri vo idolot, vo negovite `elezno - glineni noze i go skr{i. 35 Toga{ zaedno s# se razdrobi: `elezoto, glinata, bakarot, srebroto i zlatoto stanaa kako prav na letno gumno; vetrot gi odnese, i traga od niv ne ostana, a kamenot {to go razbi idolot stana golema planina i ja ispolni celata zemja. 36 Ete, toa e sonot, a sega da ka`am pred carot i {to ozna~uva toj. 37 Ti care, car nad carevite, komu nebesniot Bog mu podaril carstva, vlast sila i slava, 38 i vo racete tvoi ti gi predal site ~ove~ki sinovi, kade i da `iveat tie, site yverovi zemni i ptici nebeski i te postavil za gospodar nad site niv, - ti si taa zlatna glava. 39 Po tebe }e se krene drugo carstvo, poslabo od tvoeto, a i treto carstvo, bakarno, }e vladee nad celata zemja. 40 A ~etvrtoto carstvo }e bide cvrsto kako `elezo; za{to kako {to `elezoto tro{i i drobi s#, taka i toa }e drobi i }e uni{tuva. 41 A toa {to si gi videl - nozete i prstite na nozete napraveni delumno od grn~arska glina i delumno od `elezo, toa carstvo }e bide razdeleno i vo nego }e ostane samo ne{to od cvrstinata na `elezoto, bidej}i si videl `elezo, izme{ano so grn~arska glina.

30
Is 45,3 Amos 4,13

34
8,25 Is 60,12 Zah 4,7 Ps 2,9 Jov 34,24

35
Ps 1,4

37
Er 27,7 Ezd 7,12

38
Er 27,6 Judita 11,7

40
7,17 8,5.21 11,3

1108
DANIIL
44
7,14 Lk 1,33 1 Kor 15,24-28 42 I kako {to prstite na nozete bea delumno od `elezo, a delumno od glina, taka i carstvoto }e bide delum silno, a delum slabo. 43 A ona, pak, {to si videl `elezo, izme{ano so grn~arska glina, toa zna~i deka carevite na toa carstvo }e se obidat da se soedinat preku me{ani brakovi me|u sebe, no nema da se sleat edno so drugo, kako {to `elezoto ne se me{a so glinata. 44 I vo denovite na tie carstva nebesniot Bog }e podigne carstvo koe nema da se razru{i nikoga{, a toa carstvo nema da bide predadeno na drug narod; toa }e gi pobedi i razru{i site carstva, a samo toa }e ostane ve~no. 45 Kako {to vide eden kamen sam padna od planinata i go razdrobi `elezoto, bakarot, glinata, srebroto i zlatoto. Velikiot Bog mu dade na carot da razbere {to }e se slu~i vo idnina. I veren e toj son i to~no e negovoto tolkuvawe! 46 Toga{ carot Navuhodonosor padna ni~kum i se pokloni pred Daniil, pa zapoveda da mu donesat darovi i blagoprijatni kadiva; 47 i mu re~e carot na Daniil: Navistina va{iot Bog e Bog nad bogovite i Gospodar na carevite, Koj otkriva tajni, {tom ti mo`e{e da ja otkrie{ ovaa tajna! 48 Toga{ carot go vozvi{i Daniil, mu dade mnogu golemi darovi i go postavi nad celata oblast vavilonska, kako glaven na~alnik nad site vavilonski sovetnici. 49 Na molba na Daniil, carot gi postavi Sedrah, Misah i Avdenago nad rabotite od zemjata vavilonska, a Daniil ostana vo carskiot dvor.

45
1 Mojs 41,25 Is 28,16 Otkr 22,6

46
Dela 14,13.18

47
11,36 5 Mojs 10,17 1 Kor 14,25 1 Tim 6,15

48
1,20 Est 8,2

49
1,7 3,30

3,1
Is 46,6 Er 16,20 Avak 2,19

Trojca lu|e vo v`arena pe~ka Carot Navuhodonosor napravi zlaten idol, visok {eeset lakti, {est lakti {irok, i go postavi vo poleto Dura, vo oblasta vavilonska. 2 I naredi carot Navuhodonosor da se soberat site lokalni upraviteli, namesnici, vojvodi, vrhovni sudii, rizni~ari, zakonodavci, sudii i site oblasni

upraviteli da dojdat na sve~enoto otkrivawe na idolot {to go be{e postavil carot Navuhodonosor. 3 I se sobraa lokalnite upraviteli, namesnicite, voenite na~alnici, vrhovnite sudii, rizni~arite, pravnicite, sudiite i site oblasni upraviteli za otkrivawe na idolot koj carot Navuhodonosor go be{e postavil, i zastanaa pred idolot {to go be{e podignal Navuhodonosor. 4 Toga{ glasnikot visoko izvika: Vi se objavuva vam narodi, plemiwa i jazici 5 {tom }e go ~uete zvukot na trubata, od svirkata, od citrata, od harfata i od peeweto, kako i od sekakvi svirki, padnete ni~kum i poklonete mu se na zlatniot idol {to go postavi carot Navuhodonosor; 6 a onoj {to nema da padne na kolena i ne se pokloni, vedna{ }e bide frlen vo v`arena pe~ka. 7 Zatoa, koga go ~uja zvukot od trubata, od svirkata, od harfata i od drugite svirki, padnaa na kolena site narodi, plemiwa i jazici i mu se poklonija na zlatniot idol {to go be{e postavil carot Navuhodonosor. 8 Vo toa isto vreme dojdoa nekoi od Haldejcite i gi naklevetija Judejcite. 9 Tie mu rekoa na carot Navuhodonosor: Care, `iv da si doveka! 10 Ti care, dade zapoved sekoj ~ovek {to }e go ~ue glasot od trubata, svirkata, citrata, harfata i od site svirki da padne na kolena i da mu se pokloni na zlatniot idol; 11 a onoj {to nema da padne i nema da mu se pokloni, toj treba da bide frlen vo v`arena pe~ka. 12 No ima lu|e Judejci {to si gi postavil nad rabotite na zemjata vavilonska - Sedrah, Misah i Avdenago; tie lu|e ne se pokorija na tvojata zapoved, care, na tvoite bogovi ne im slu`at i na zlatniot idol {to go postavi ne mu se poklonija. 13 Toga{ carot Navuhodonosor vo gnev i jarost zapoveda da gi dovedat Sedrah, Misah i Avdenago; i gi dovedoa tie lu|e pred carot.

4
5,19 6,26 7,14 Is 66,18 Otkr 5,9

5
Otkr 13,12

6
2 Mojs 20,3-5 Judita 3,8

8
2,10

10
6,13

12
2,49 6,14

1109
DANIIL
13
2,12 14 Navuhodonosor im re~e: Vie, Sedrah, Misah i Avdenago, umisleno li ne im slu`ite na moite bogovi, i na zlatniot idol, {to go postaviv, ne mu se poklonivte? 15 Otsega, ako ste spremni, {tom }e go ~uete zvukot na trubata, svirkata, citrata, harfata, peeweto i od site drugi svirki, padnete na kolena i poklonete mu se na idolot {to go napraviv jas; ako ne se poklonite, vedna{ }e bidete frleni vo v`arena pe~ka i toga{ koj bog }e ve izbavi od rakata moja? 16 Odgovorija Sedrah, Misah i Avdenago i mu rekoa na carot Navuhodonosor: Nema potreba da ti odgovorime na toa. 17 Na{iot Bog, Komu Mu slu`ime, e silen da n# spasi od v`arenata pe~ka, pa i od tvojata raka, care }e n# izbavi. 18 Ako pak i ne se slu~i toa, izvesno neka ti e, care, deka nema da im slu`ime na tvoite bogovi i na zlatniot idol {to si go postavil, nema da mu se poklonime. 19 Toga{ carot Navuhodonosor se ispolni so jarost i liceto negovo se namurti protiv Sedrah, Misah i Avdenago, pa zapoveda da zapalat pe~ka sedumpati posilna otkolku {to obi~no ja ugoruvaa; 20 i im zapoveda na najsilnite lu|e od vojskata svoja da gi vrzat Sedrah, Misah i Avdenago i da gi frlat vo v`arenata pe~ka. 21 Toga{ tie lu|e bea vrzani oble~eni vo svoite obleki, so kapi na glavata i so drugite ali{ta i bea frleni vo pe~kata ognena {to gore{e. 22 Bidej}i carskata zapoved be{e stroga, i pe~kata v`arena neobi~no mnogu, plamenot od ognot gi umrtvi lu|eto {to gi frlija Sedrah, Misah i Avdenago. 23 A trojcata - Sedrah, Misah i Avdenago - padnaa vo v`arenata pe~ka vrzani. 24 I odea me|u plamenot, slavej}i Go Boga i blagoslovuvaj}i Go Gospoda. 25 Toga{ Azarija stana i po~na da se moli, pa ja otvori ustata svoja srede ognot i izgovori: 26 Da si blagosloven Gospodi, Bo`e na tatkovcite na{i, neka e faleno i proslavuvano imeto Tvoe vo site vekovi. 27 Za{to Ti si praveden vo s# {to napravi so nas i site Tvoi dela se vistinski, pati{tata Tvoi se pravi i sudovite Tvoi se vistinski. 28 Ti izvr{i vistinski sud vo s# {to isprati protiv nas i protiv Erusalim, svetiot grad na tatkovcite na{i, bidej}i po vistina i po sud Ti go isprati sevo ova protiv nas zaradi grevovite na{i. 29 Za{to nie zgre{ivme i postapivme protiv zakonot koga otstapivme od Tebe, i vo s# zgre{ivme. 30 Zapovedite Tvoi ne gi slu{avme i ne gi pazevme i ne postapuvavme kako {to ni be{e zapovedal, za da ni bide dobro. 31 I s# {to ni isprati i s# {to napravi so nas go napravi spored vistinskiot sud 32 pa n# predade vo racete na bezbo`nite neprijateli, na najomrazenite otstapnici i na nepraveden i najlo{ car na zemjata. 33 I sega ne mo`eme da ja otvorime ustata svoja; stanavme za sram i potsmev na slugite Tvoi i na onie koi Te po~ituvaat. 34 No ne predavaj n# zasekoga{ zaradi imeto Tvoe i ne razru{uvaj go zavetot Svoj. 35 Ne odzemaj ja od nas milosta Svoja zaradi Avraam, Tvojot sluga, zaradi Isaka, tvojot sluga, i Izrail, svetijata Tvoj, 36 na koi si im rekol deka }e go umno`i{ semeto nivno kako yvezdite na neboto i kako pesokot na morskiot breg. 37 Namaleni sme, Gospodi, pove}e od site narodi i sega sme poni`eni po celata zemja zaradi grevovite na{i; 38 nemame ni knez, ni prorok, ni voda~, ni sepalenici, ni `rtvi, ni prinosi, ni temjan, nitu mesto da Ti prinesuvame `rtva i da ja najdeme milosta Tvoja. 39 No so skru{eno srce i so duh smiren neka bideme primeni.

26
5,18.21 1 Mojs 14,18 Ps 46,2

15
4 Car 18,34-35

27
Is 43,2 Ps 90,3-5 Evr 11, 33-34

16
1,7

17
5 Mojs 4,20 Is 43,2

28
5 Mojs 31,20 Ps 25,1 34,7 84,12 97,10 Jov 13,15 Dela 5,19

18
2 Mojs 20,3-5

19
3 Mojs 26,18

29
6,26-27 Ezd 6,11

30
2,49

31
3,4

32
3,26 Ps 7,48

33
6,27 Ps 104,27

1110
DANIIL
40 Kako pri sepalenici na ovni i junci, kako pri iljadi ugoeni jagniwa, taka da Ti bide blagougodna `rtvata na{a, denes pred Tebe Gospodi, za{to nema sram za onie {to se nadevaat na Tebe. 41 I sega nie odime po Tvojot pat od s# srce i se boime i go barame Tvoeto lice. 42 Ne posramuvaj n#, no napravi so nas spored Tvojata volja i spored golemata Svoja milost; 43 Izbavi n# preku silata na ~udesata Svoi i poka`i slava na imeto Tvoe, Gospodi, 44 pa da se zasramat site {to im pravat zlo na slugite Tvoi, da se zasramat so celata svoja mo} i silata nivna da se skr{i. 45 Za da poznaat deka Ti si Gospod Bog, eden i slaven po celata vselena. 46 A vo toa vreme carskite slugi {to gi bea frlile, ne prestanuvaa da ja razgoruvaat pe~kata so nafta, smola, konop i drva, 47 pa se kreva{e plamen nad pe~kata, visok ~etirieset i devet lakti, 48 i se oddeluva{e i gi izgoruva{e i onie Haldejci {to }e gi dosegne{e okolu pe~kata. 49 No angel Gospodov sleze vo pe~kata zaedno so Azarija i onie {to bea so nego. 50 I go isfrli ogneniot plamen od pe~kata i taka napravi {to srede pe~kata se pojavi kako {umliv vla`en vetar, i ognot voop{to ne se dopira{e do niv i ne gi povredi nitu gi vozbudi. 51 Toga{ tie trojcata, kako od edna usta, po~naa da peat vo pe~kata, da blagoslovat i da Go proslavuvaat Boga: 52 Blagosloven si Ti, Gospodi, Bo`e na tatkovcite na{i i falen i proslavuvan vo vekovi i blagosloveno e imeto na Tvojata slava, imeto sveto i prefaleno i proslavuvano vo site vekovi. 53 Blagosloven si Ti vo hramot na Tvojata sveta slava i prefalen si i proslavuvan ve~no. 54 Blagosloven si Ti, Koj ja gleda{ bezdnata, Koj sedi{ nad heruvimi i si prefalen i proslavuvan vo vekovi. 55 Blagosloven si Ti vrz prestolot na slavata na Tvoeto carstvo, prefalen si i proslavuvan ve~no. 56 Blagosloven si Ti vrz osnovata nebeska, prefalen si i proslavuvan vo site vekovi. 57 Site dela Gospodovi, blagoslovete Go Gospoda, pejte i proslavuvajte Go vo veki. 58 Angeli Gospodovi, blagoslovete Go Gospoda, pejte i proslavuavjte Go vo veki. 59 Blagoslovete Go nebesa, Gospoda, pejte i proslavuvajte Go vo veki. 60 Blagoslovete Go Gospoda site vodi, {to ste povisoki od nebesata, pejte i proslavuvajte Go vo veki. 61 Blagoslovete Go Gospoda site sili Gospodovi, pejte i proslavuvajte Go Gospoda vo veki. 62 Blagoslovete Go Gospoda sonce i mese~ino, pejte i proslavuvajte Go vo veki. 63 Blagoslovete Go Gospoda yvezdi nebeski, pejte i proslavuvajte Go vo veki. 64 Blagoslovete Go Gospoda site do`dovi i rosi, pejte i proslavuvajte Go vo veki. 65 Blagoslovete Go Gospoda site vetrovi i proslavuvajte Go vo veki. 66 Blagoslovete Go Gospoda, ognu i `aru, pejte i proslavuvajte Go vo veki. 67 Blagoslovete Go Gospoda, stude i gore{tino, pejte i proslavuvajte Go vo veki. 68 Blagoslovete Go Gospoda, roso i iwe, pejte i proslavuvajte Go vo veki. 69 Blagoslovete Go Gospoda, no}i i denovi, pejte i proslauvajte Go vo veki. 70 Blagoslovete go Gospoda, svetlino i temnino, pejte i proslavuvajte Go vo veki. 71 Blagoslovete Go Gospoda, ledu i mraze, pejte i proslavuvajte Go vo veki. 72 Blagoslovete Go Gospoda, {u{leku i snegu, pejte i proslavuvajte Go vo veki. 73 Blagoslovete Go Gospoda, molskavici i oblaci, pejte i proslavuvajte Go vo veki. 74 Da Go blagoslovi Gospoda Zemjata, neka pee i neka Go proslavuva vo veki.

1111
DANIIL
75 Blagoslovete Go Gospoda planini i ridovi, pejte i proslavuvajte Go vo veki. 76 Blagoslovete Go Gospoda site rastenija po zemjata, pejte i proslavuvajte Go vo veki. 77 Blagoslovete Go Gospoda izvori, pejte i proslavuvajte Go vo veki. 78 Blagoslovete Go Gospoda moriwa i reki, pejte i proslavuvajte Go vo veki. 79 Blagoslovete Go Gospoda kitovi i s# {to se dvi`i po vodite, pejte i proslavuvajte Go vo veki. 80 Blagoslovete Go Gospoda site ptici nebeski, pejte i proslavuvajte Go vo veki. 81 Blagoslovete Go Gospoda yverovi i siot dobitok, pejte i proslavuvajte Go vo veki. 82 Blagoslovete Go Gospoda sinovi ~ove~ki, pejte i proslavuvajte Go vo veki. 83 Blagoslovi Go Gospoda Izraile, pej i proslavuvaj Go vo veki. 84 Blagoslovete Go sve{tenici Gospodovi, pejte i proslavuvajte Go vo veki. 85 Blagoslovete Go Gospoda slugi Gospodovi, pejte i proslavuvajte Go vo veki. 86 Blagoslovete Go Gospoda duhovi i du{i na pravednici, pejte i proslavuvajte Go vo veki. 87 Blagoslovete Go Gospoda pravedni i smireni po srce, pejte i proslavuvajte Go vo veki. 88 Blagoslovete Go Gospoda Ananie, Azarie i Misaile, pejte i proslavuvajte Go vo veki, bidej}i Toj n# izvle~e od pekolot i n# spasi od rakata na smrtta, n# izbavi od v`arenata pe~ka i n# spasi od sred ognot. 89 Slavete Go Gospoda za{to Toj e dobar, milosta mu e vo veki. 90 Blagoslovete Go Boga nad bogovite site vie {to Go po~ituvate Gospoda, pejte i slavete Go, za{to milosta Negova e ve~na. 91 Odedna{, carot Navuhodonosor se stapisa, se krena na noze i im re~e na golemcite svoi: Neli bea trojca vrzani {to gi frlivme vo ognot? Tie mu

odgovorija na carot: Navistina taka be{e, care! 92 Na toa toj re~e: Eve jas gledam ~etvorica, kako odat nevrzani srede ognot i ni{to ne im se slu~uva; i ~etvrtiot li~i na angel. 93 Toga{ Navuhodonosor se pribli`i do otvorot na raspalenata pe~ka so ogan i re~e: Sedrahu, Misahu i Avdenago, slugi na sevi{niot Bog, izlezete i dojdete. Toga{ Sedrah, Misah i Avdenago izlegoa od ognot, 94 i {tom se sobraa lokalnite upraviteli, namesnicite, voenite na~alnici i sovetnicite na carot, vidoa deka ognot nemal nikakva sila vrz telata na tie lu|e, duri i kosata na glavata ne im be{e opr`ena, a i oblekite nivni ne im bea izgoreni, pa duri i miris na izgoreno nema{e na niv. 95 Toga{ Navuhodonosor re~e: Neka e blagosloven Bog na Sedrah, Misah i Avdenago, Koj go isprati Svojot angel i gi izbavi slugite Svoi {to se nadevaa na Nego i ne ja poslu{aa carskata zapoved, pa gi predadoa telata svoi na ognot za da ne slu`at i da ne se poklonat na drug bog, osven na svojot Bog! 96 I eve, jas davam zapoved, ako nekoj od narodite, plemiwata i jazicite izgovori hula protiv Boga na Sedrah, Misah i Avdenago, da se ise~e na par~iwa i ku}ata da mu se pretvori vo urnatini, za{to nema drug Bog, Koj mo`e taka da izbavuva. 97 Toga{ carot gi vozvisi Sedrah, Misah i Avdenago vo zemjata vavilonska. Navuhodonosor go objavuva svojot vtor son
98 Carot Navuhodonosor do site narodi, plemiwa i jazici {to `iveat na zemjata - mirot da vi se umno`i! 99 Ugodno mi e da ve izvestam za znacite i ~udesata koi Sevi{niot Bog gi izvr{i nad mene. 100 Kolku se golemi znacite Negovi i kolku se silni ~udesata Negovi! Carstvoto Negovo e carstvo ve~no, i vladeeweto.

1112
DANIIL
4,1
Is 32,9

2
2,1.3 5,6 1 Mojs 41,8 Jov 3,26

3
2,2

4
1 Mojs 41,8 Is 44,25

5
1,7 1 Mojs 41,38

7
Is 10, 33-11,1 Ez 17,3-10 22,24

8
Ez 19,11 31,5

9
Ez 17,23 Mt 13,32

10
7,1 5 Mojs 33,2

11
Ez 31,12 Jov 24,20 Mt 3,10

Jas, Navuhodonosor, bev spokoen vo svojot dom i `iveev vo izobilie i zadovolstvo poradi moite dostigawa. 2 No vidov son {to me upla{i i videnijata me smutija. 3 Pa dadov zapoved da gi dovedat kaj mene site sovetnici vavilonski za da mi ka`at {to ozna~uva sonot. 4 Toga{ dojdoa jasnovidcite, ma|esnicite, vol{ebnicite i gleda~ite i jas im go ka`av sonot, no tie ne mo`ea da mi objasnat {to zna~i. 5 Posleden vleze kaj mene Daniil, ~ie ime be{e Valtazar - spored imeto na mojot bog, i vo kogo e duhot na Boga Svetecot; nemu mu go ka`av sonot. 6 Valtazare, glava na mudrecite, znam deka e vo tebe duhot na Boga Svetecot i deka nikakva tajna tebe ne ti pretstavuva te{kotija; objasni mi go videnieto na mojot son {to go vidov i {to zna~i. 7 A videnijata na mojata glava vrz legloto moe bea vakvi: vidov, ete, vo sredinata na zemjata drvo mnogu visoko. 8 Drvoto porasna i se zacvrsti, a viso~inata negova dostiga{e do neboto, i se gleda{e od site krai{ta na celata zemja. 9 Lisjata negovi - mnogu ubavi, i plodovite na nego - mnogubrojni, i hrana na nego ima{e za site; pod nego nao|aa senka yverovite polski, a po grankite negovi si pravea gnezda pticite nebeski i od nego se hrane{e sekoe su{testvo. 10 I dodeka razmisluvav za videnijata vrz legloto moe, ete, od nebesata sleze angel, buden kako stra`ar. 11 Otkako izvika visoko, toj re~e: Ise~ete go toa drvo, iskastrete gi grankite negovi, istresete gi lisjata od nego i rasfrlete gi plodovite negovi; neka izbegaat yverovite od pod nego i pticite od pod grankite negovi; 12 no korenot ostavete go vo zemjata, so verigi `elezni i bakarni okolu nego, me|u polskata treva vrz nego neka pa|a rosata nebeska i so `ivotnite neka se dru`i. 13 Srceto ~ove~ko }e mu se odzeme i }e mu se dade srce yversko i taka }e mine sedum godini.

14 Po zapoved na budnite kako stra`ari angeli taka e opredeleno za da znaat `ivite deka Sevi{niot vladee nad ~ove~kite carstva i gi dava komu saka i gi postavuva nad niv najponiznite lu|e!' 15 Takov son vidov jas, carot Navuhodonosor; a ti Valtazare, ka`i {to ozna~uva sonot, bidej}i nikoj od mudrecite vo moeto carstvo ne mo`e da objasni {to zna~i toj, a ti mo`e{, za{to vo tebe e duhot na Boga svetecot. 16 Toga{ Daniil, nare~en Valtazar, ostana zanesen okolu eden ~as i mislite negovi mu bea zbrkani. Carot prv po~na da zboruva i re~e: Valtazare, da ne te voznemiruva ovoj son i zna~eweto negovo. Valtazar odgovori i re~e: Gospodare moj, ovoj son neka bide za tvoite zavidlivci, a zna~eweto negovo za tvoite neprijateli. 17 Drvoto {to si go videl koe be{e golemo i cvrsto, i so viso~inata dostigalo do nebesata i se gledalo po celata zemja, 18 na koe imalo prekrasni lisja i mnogu plodovi i hrana za site, pod koe `iveele polski yverovi i vo ~ii granki viele gnezda ptici nebeski, 19 toa si ti care {to si se vozveli~il i ukrepil, i veli~ieto tvoe porasnalo i dostignalo do nebesata, a vlasta tvoja - do krai{tata na zemjata. 20 A toa {to carot go videl angelot buden kako stra`ar, koj slegnal od nebesata i rekol: - ise~ete go drvoto i uni{tete go, no glavniot koren ostavete go vo zemjata vo verigi `elezni i bakarni me|u polskata treva; da go nakvasuva nebeskata rosa i da bide zaedno so polskite yverovi, dodeka ne izminat nad nego sedumte godini, 21 eve {to zna~i toa care, i ova e re{enieto na Sevi{niot {to }e go postigne mojot gospodar carot: 22 tebe }e te odvedat od lu|eto i ti }e `ivee{ so yverovite polski, so treva }e te hranat kako vol, nebeska rosa }e te nakvasuva i sedumte godini }e minat preku tebe, s# dodeka ne razbere{ deka Sevi{niot vladee nad ~ove~kite carstva i gi dava komu saka.

14
2,21 3,26 Er 27,5-7 Ps 102,19 Mt 23,12

15
1,20 5,8.15 1 Mojs 41,8

18
Ez 31,6

19
5,18-19 2 Car 12,7 Er 27,7

20
8,13

21
Er 27,5

22
2,47 Jov 24,8

1113
DANIIL
23
2,37 1 Mak 3,18 2 Mak 9,4 Lk 15,21 23 A toa {to e zapovedano da ostane glavniot koren na drvoto, toa zna~i deka tvoeto carstvo }e ti bide vrateno, koga }e razbere{ deka Bog vladee so celiot svet. 24 Zatoa, care, neka ti bide blagougoden mojot sovet: iskupi se za grevovite svoi so pravda, i za bezzakonijata tvoi - so milosrdie sprema bednite; ete so toa mo`e da se prodol`i tvojot napredok. 25 Seto toa se zbidna so carot Navuhodonosor. 26 Otkako minaa dvanaeset meseci, odej}i po carskite dvorci vo Vavilon, 27 carot re~e: Zar ne e veli~estven ovoj Vavilon, {to go izgradiv kako dom na carstvoto so silata na mojata mo} i za slava na moeto veli~ie?! 28 U{te mu bea zborovite vo ustata na carot, a od neboto se ~u glas: Za tebe zboruvaat, care Navuhodonosore - carstvoto }e ti se odzeme! 29 I }e te odvojat od lu|eto, pa }e `ivee{ so polskite yverovi; so treva }e te hranat kako vol i sedum godini }e minat preku tebe s# dodeka ne uznae{ deka Sevi{niot vladee nad ~ove~kite carstva i deka gi dava komu saka Toj. 30 Vedna{ se ispolni toj zbor nad Navuhodonosor, i toj be{e progonet od lu|eto, jade{e treva kako vol i teloto negovo go nakvasuva{e rosata nebeska, taka {to vlaknata mu izrasnaa kako kaj orel i noktite mu bea kako kanxi kaj pticite. 31 No, otkako se izvr{i toa vo onie dni, jas, Navuhodonosor, gi krenav o~ite kon neboto i razumot se vrati vo mene, pa Go blagosloviv Sevi{niot, Go vosfaliv i Go proslaviv ve~no @iviot, ~ie vladenie e ve~no i ~ie carstvo e od rod vo rod. 32 I site {to `iveat na zemjata ni{to ne zna~at; Toj dejstvuva spored Svojata volja kako vo nebesnata vojska, taka isto i me|u `ivite na zemjata i nema nikoj {to bi mo`el da se protivi na rakata Negova i da mu re~e: {to pravi{? 33 Vo toa vreme razumot se povrati vo mene i slavata na moeto carstvo mi se

24
Tov 12,9 Sir 3,3

25
4 Mojs 23,19

27
Otkr 14,8 16,19 17,5 18,2

povrati so veli~inata i porane{niot 34 Mojs 15,2 vid: toga{ me pobaraa sovetnicite moi, 2 Is 13,11 velikodostoinstvenicite moi, i jas bev Ps 17,26 povtorno izdignat na carstvovo svoe, i 34,3 119,21 veli~ieto moe u{te pove}e se izdigna. Jov 31,4 34 Sega jas, Navuhodonosor, Mu odda- Mt 23,12 vam slava i Go veli~am Nebesniot Car, ^ii site dela se vistinski i pati{ta- 5,1 ta Negovi pravedni i Koj ima mo} da gi 3 Car 3,15 ponizni gordelivite. 2 Valtazarovata gozba
Ezd 5,14

28
Mk 1,11 9,7 Jn 12,28 Otkr 11,12

30
5,20-21 Jov 24,8

32
Is 40,22-24 Judita 16,14 Rim 11,34

33
5,18

Carot Valtazar priredi golema Is 40,19 gozba za iljada svoi dostoinstveni- Otkr 9,20 ci i zaedno so niv pie{e vino. 6 2 Otkako se napi od vinoto, Valtazar Is 7,2 Ez 7,17 zapoveda da se donesat zlatnite i sre- Jov 4,15 brenite sadovi, koi tatko mu Navuhodo7 nosor gi be{e zel od Erusalimskiot Est 8,15 hram za da pijat od niv carot, dostoinstvenicite negovi, `enite negovi i na- 8 2,10-12 lo`nicite negovi. 3 Toga{ gi donesoa zlatnite sadovi koi bea zemeni od Svetili{teto na domot Bo`ji vo Erusalim i pieja od niv carot i dostoinstvenicite negovi, `enite negovi i konkubinite negovi. 4 Pieja vino i gi slavea bogovite zlatni i srebreni, bakarni i `elezni, drveni i kameni. 5 Vo istiot moment se pojavija prsti od ~ove~ka raka i pi{uvaa sproti svetilnikot na yidot od carskiot dvorec, i carot gi vide prstite na rakata {to pi{uva{e. 6 Toga{ carot preblede, mislite mu se smutija, pojasot na bedrata mu olabavi i kolenata negovi po~naa da se udiraat edno so drugo. 7 Izvika carot silno za da dovedat ma|esnici, vol{ebnici i gleda~i: carot progovori i im re~e na mudrecite vavilonski: Onoj {to }e go pro~ita toa {to e napi{ano i mi objasni {to zna~i, }e bide oble~en vo purpur i okolu vratot }e mu bide stavena zlatna veri{ka, a vo carstvoto moe }e bide tret dostoinstvenik. 8 I vlegoa site mudreci carevi, no nikoj ne mo`e{e da go pro~ita napi{anoto i da mu go objasni na carot zna~eweto negovo.

1114
DANIIL
9
Is 21,4 9 Carot Valtazar se razgnevi mnogu i preblede u{te pove}e, a se smutija i dostoinstvenicite negovi. 10 Caricata, pak, gi ~u zborovite na carot i na dostoinsvenicite negovi i vleze vo sobata kade {to be{e gozbata; progovori caricata i re~e - Care, da si `iv doveka, da ne te voznemiruvaat mislite tvoi i da ne prebleduva liceto tvoe. 11 Vo carstvoto tvoe ima ~ovek, vo kogo e duhot na Svetiot Bog; vo denovite na tvojot tatko se najde vo nego svetlina, razum i mudrost kako mudrosta na bogovite i carot Navuhodonosor, tvojot tatko, go postavi kako upravnik nad jasnovidcite, vol{ebnicite i gleda~ite, 12 bidej}i vo nego, vo Daniil, komu carot mu go promeni imeto vo Valtazar, se najde visok duh, znaewe i razum sposoben da tolkuva soni{ta, da tolkuva zagado~ni raboti i da razjasnuva tajni. Zatoa neka go povikaat Daniil, i toj }e go objasni zna~eweto. 13 Toga{ go vovedoa Daniil kaj carot, i carot progovori i mu re~e na Daniil: Ti li si Daniil, eden od zarobenite sinovi judejski, kogo mojot tatko, carot, te dovede od Judeja? 14 Sum slu{al za tebe deka vo tebe ima duh Bo`ji i svetlina i razum i golema mudrost. 15 Eve, mi gi dovedoa mudrecite i ma|esnicite za da go pro~itaat ona {to e napi{ano i da mi objasnat {to zna~i toa; no tie ne mo`ea da mi objasnat. 16 Za tebe sum ~ul deka mo`e{ da go objasni{ zna~eweto i da razjasnuva{ tajni; pa taka, ako mo`e{ da go pro~ita{ ona, {to e napi{ano i mi objasni{ {to zna~i, }e bide{ oble~en vo skerlet i okolu vratot tvoj }e ima zlatna veri{ka, a vo carstvoto moe }e bide{ tret dostoinstvenik. 17 Toga{ Daniil odgovori i mu re~e na carot: Darovite neka ti ostanat tebe, a po~estite daj mu gi na drug; a napi{anoto }e mu go pro~itam na carot i zna~eweto }e mu go objasnam. 18 Care, Sevi{niot Bog be{e mu daruval na tatko ti Navuhodonosor carstvo, veli~ie, ~est i slava. 19 Pred veli~ieto {to mu go be{e dal Toj, site narodi, plemiwa i jazici treperea i se pla{ea - kogo saka{e go ubiva{e i kogo saka{e - go ostava{e `iv; kogo saka{e go izdiga{e, i kogo saka{e go poni`uva{e. 20 A koga srceto negovo se vozgordea i duhot negov se o`esto~i vo drskost, toj be{e simnat od carskiot prestol i slavata mu be{e odzemena, 21 a be{e progonet od lu|eto i srceto negovo zaprilega na yversko, i `ivee{e so divite magariwa; go hranea so treva kako vol, a teloto negovo se nakvasuva{e od nebeskata rosa, s# dodeka ne razbra deka nad ~ove~kite carstva vladee Sevi{niot Bog i postavuva nad niv, kogo saka. 22 A ti sine negov, Valtazare, ne poka`a poniznost, iako go znae{e seto toa. 23 Tuku se podigna protiv Nebesniot Gospod i sadovite od Negoviot dom ti gi donesoa, pa ti i tvoite velikodostojnici, tvoite `eni i konkubini pievte od niv vino i gi slavevte bogovite srebreni i zlatni, bakarni i `elezni, drveni i kameni, koi ne gledaat, ni slu{aat, nitu razbiraat; a Bog, vo ~ii race e i tvojata du{a i vo Kogo se site tvoi pati{ta, ti ne Go proslavi. 24 Zaradi toa i se pojavija od Nego tie prsti od raka i e napi{ano ova pismo. 25 A eve {to e napi{ano: Mene, Mene, Tekel, Parsin. 26 A eve go zna~eweto na zborovite: Mene - go izbroi Bog carstvoto tvoe i mu stavi kraj; 27 Tekel - izmeren si na kantar i se najde mnogu lesen; 28 Parsin - carstvoto ti e razdeleno i dadeno im e na Midijcite i Persijcite. 29 Toga{ po zapoved na Valtazar go oblekoa Daniil vo purpur i mu stavija okolu vratot zlatna veri{ka, pa go proglasi za tret velikodostojnik vo carstvoto. 30 Vo istata no} Valtazar, carot haldejski, be{e ubien. 31 A Darij Midiecot koj toga{ be{e na {eeset i dve godini, go prezede carstvoto.

20
4,30 Is 14,13-15 Er 13,18 Ez 31,10-11 Jov 40,11

10
Neem 2,3

11
4,5

21
4,12-30 Ez 17,24

12
1,7 Ez 28,3

22
2 Mojs 10,3

13
Est 2,5-6

23
Is 14,13 Er 10,23 48,26 50,29 Avak 2,19 Ezd 5,14 Otkr 9,20

14
1 Mojs 41,38

16
2,6 Est 5,3

26
Er 27,7

17
4 Car 5,16 Er 27,7 28,14

27
Jov 6,2

28
Is 13,17 Er 27,7

29
2,48 1 Mojs 41,42-43

30
Is 21,9 Er 50,35

1115
DANIIL
6,1
9,1 Is 13,17

2
2,4 Est 1,1

3
2,48-49 Ezd 4,22

4
1,20 5,12-14 1 Mojs 41,41 Er 20,10

5
Dela 24, 13-16

6
Neem 2,3

7
3,6 Ps 63,1-5

8
Est 1,19

10
3 Car 8, 48-49 Ps 94,6 Tov 3,11 Mt 6,6 Dela 5,29

11
3 Car 8, 48-50 Ps 54,16 1 Sol 5, 17-18

Daniil vo lavovska jama Darij re{i vo svoeto carstvo da postavi sto i dvaeset guverneri za da bidat upraviteli vo celoto carstvo. 2 A nad niv trojca knezovi, od koi eden be{e Daniil - na kogo guvernerite }e mu davaat smetka, za da ne mu dosaduvaat na carot. 3 Daniil gi nadminuva{e drugite knezovi i guverneri, bidej}i vo nego ima{e visok duh, i carot ve}e se misle{e da go postavi nad celoto carstvo. 4 Toga{ knezovite i guvernerite se dogovorija da go obvinat Daniil vo upravuvaweto so carstvoto, no nikako ne mo`ea da najdat povod, nitu pak gre{ka, bidej}i toj be{e veren i nema{e nikakva gre{ka ni vina. 5 No tie lu|e rekoa: Nema da najdeme pri~ina protiv Daniil, ako ne najdeme protiv nego ne{to vo Zakonot na negoviot Bog. 6 Toga{ tie knezovi i guverneri otidoa kaj carot i mu rekoa vaka: Care Darij, `iv da si doveka! 7 Site knezovi vo carstvoto, namesnicite, guvernerite, sovetnicite i voenite na~alnici se soglasija pome|u sebe da se izdade carska naredba i da se objavi zapoved: sekoj {to vo tekot na trieset dena }e se moli na koj i da bilo bog ili ~ovek, osven na tebe, care, nego da go frlat vo lavovska jama. 8 I taka, utvrdi go care toa re{enie i potpi{i ja naredbata za da bide neotpovikliva kako nepromenliv zakon midiski i persiski. 9 Carot Darij go potpi{a re{enieto i zapovedta. 10 A Daniil, {tom razbra deka e potpi{ana takva povelba, otide vo domot svoj. Prozorcite na negovata dvorna soba mu bea otvoreni kon Erusalim, toj tripati vo tekot na denot gi priklonuva{e kolenata svoi i Mu se mole{e na svojot Bog i Go slave{e, kako {to go prave{e toa i porano. 11 Toga{ tie lu|e, demnej}i go, go najdoa Daniil deka se moli i Go prizovuva svojot Bog; 12 potoa otidoa i mu ka`aa na carot za carskata zapoved: Neli ti potpi{a

povelba deka sekoj ~ovek, koj vo tekot na trieset dena }e mu se moli na koj i da bilo bog ili ~ovek, osven na tebe, care, da bide frlen vo lavovska jama? Carot odgovori i re~e: Toj zbor e cvrst kako i zakonot na Midijcite i Persijcite, {to ne dopu{ta izmeni. 13 Toga{ tie odgovorija i mu rekoa na carot: Daniil, koj e od zarobenite sinovi od Judeja, ne obrnuva vnimanie ni na tebe, care, nitu na povelbata {to si ja potpi{al, tuku po tripati na den se moli so svoi molitvi. 14 Carot koga go ~u toa, mnogu se zagri`i i si stavi pri srce da go spasi Daniil i duri do zajdisonce mnogu razmisluva{e kako da go izbavi. 15 No onie lu|e dojdoa kaj carot i mu rekoa: Care, ti znae{ deka spored zakonot na Midijcite i Persijcite niedno re{enie ili zapoved, potvrdeno od carot ne mo`e da se izmeni. 16 Toga{ carot zapoveda, i go dovedoa Daniil, pa go frlija vo lavovskata jama; pa carot mu re~e na Daniil: Tvojot Bog, Komu bez prestan Mu slu`i{, Toj neka te izbavi! 17 Pa donesoa kamen, go stavija vrz otvorot na jamata, i carot go zape~ati so svojot prsten i so prstewata na velikodostojnicite svoi, za da ne se izmeni ni{to po odnos na Daniil. 18 Potoa carot si otide vo svojot dvor, legna da spie bez ve~era, pa duri i pora~a da ne mu doa|aat konkubinite, no sonot bega{e od nego. 19 A utredenta carot stana vo zori i brzo se upati kon lavovskata jama; 20 i koga se pribli`i do jamata, so na`alen glas go povika Daniil i mu re~e: Daniile, slugo na `iviot Bog! Tvojot Bog, Komu bez prekin Mu slu`i{, mo`e{e li da te izbavi od lavovite? 21 Toga{ Daniil mu odgovori na carot: Care, da si `iv doveka! 22 Mojot Bog go isprati svojot angel i im ja zatvori ustata na lavovite, taka {to tie ne me povredija, za{to jas izlegov pred Nego ~ist, pa i pred tebe, care, ne sum izvr{il nikakov prestap. 23 Toga{ carot mnogu se zaraduva za Daniil i zapoveda da go izvadat od

12
Est 1,19

13
3,8-12 Est 3,8

14
Mk 6,26

15
6,9 Est 8,8

16
Ps 36,39-40 97,10 Jov 5,19

17
Mt 27,66

18
2 Car 12,17 Est 6,1

20
3,17

21
Neem 2,3

22
3,28 Dela 12,11 2 Tim 4,17 Evr 11,33

1116
DANIIL
23 jamata; go izvadija Daniil od jamata, i
3,27 Is 12,2 2 Let 5,20

24
5 Mojs 19,18-19 4 Car 14,6 Est 7,9-10

25
3,4 4,1

26
3,29 Is.N. 2,11 3,10 Er 10,10 Ps 98,1 Est 8,17

28
1,21 2 Let 36,22

7,1
1,17 5,1

2
6,5 8,8 Ez 39,9 Zah 2,9 Otkr 7,1

nikakva povreda ne se zabele`a na nego, za{to toj veruva{e vo svojot Bog. 24 Carot zapoveda, pa gi dovedoa onie lu|e, {to go bea obvinile Daniil, i gi frli vo lavovskata jama, kako niv samite, taka i decata nivni i `enite nivni i u{te ne bea stignale do dnoto na jamata, lavovite gi bea zgrabile i im gi bea zdrobile site nivni koski. 25 Potoa carot Darij im napi{a na site narodi, plemiwa i jazici koi `iveeja po celata zemja: Mirot da vi se umno`i! 26 Izdavam povelba vo sekoja oblast na carstvoto moe da treperat i da se pla{at pred Daniiloviot Bog, za{to Toj e Bog `iv i ve~no `ivee, a carstvoto Negovo e nepobedlivo, i Negovoto vladenie e beskrajno. 27 Toj izbavuva i spasuva, pravi ~udesa i znaci po neboto i zemjata; Toj go izbavi Daniil od {epite na lavovite. 28 I taka Daniil `ivee{e dobro i za na caruvaweto na Darij, a i vo vremeto koga caruva{e Kir Persiski. Daniil gleda vo son ~etiri svetski carstva

3
Otkr 13, 1-18

4 Car 24,1 Er 4,7 Ez 17,3

Vo prvata godina na Valtazar, vavilonskiot car, Daniil vide son proro~ki i videnija vo glavata svoja 5 vrz svoeto leglo. Toga{ toj go zapi{a 2,39 toj son, otkako go zabele`a glavnoto. 2 Vele{e vaka: Vidov vo no}noto svoe 6 Otkr 13,2 videnie, a tamu, ~etiri nebesni vetra go branuvaa Golemoto More, 3 i ~etiri golemi yvera izlegoa od moreto, sekoj poinakov od drugiot. 4 Prviot be{e kako lav, no so krilja orlovi: dodeka gledav, mu gi iskubaa kriljata i potoa be{e krenat od zemjata, se ispravi na nozete kako ~ovek i mu se dade ~ove~ko srce. 5 I ete, u{te eden yver, vtor, sli~en na me~ka, stoe{e od ednata strana i ima{e tri rebra vo ustata negova, me|u zabite; nemu mu be{e re~eno ova: stani i jadi mnogu meso! 6 Potoa vidov, pak, u{te eden yver, kako leopard: na grbot ima{e ~etiri

krilja od ptica, i ~etiri glavi ima{e toj yver, i mu be{e dadena vlast. 7 Potoa vidov od no}nite videnija i ete, ~etvrti yver, stra{en i u`asen i mnogu silen; ima{e golemi `elezni zabi; toj jade{e i zdrobuva{e, a ostatocite gi gaze{e so nozete; toj se razlikuva{e od site prethodni yverovi, i ima{e deset rogovi. 8 Gi gledav tie rogovi, i ete, me|u niv se pojavi u{te eden mal rog, a tri od prvite rogovi bea od koren istrgnati pred nego; na toj rog ima{e o~i, kako ~ove~ki o~i, i usta {to gordelivo se fali. 9 Vidov najposle deka se postavija prestoli i sedna Starec; oblekloto mu be{e belo kako sneg, a kosata na glavata Negova kako ~ista volna; prestolot Negov li~e{e na ognen plamen, so trkala kako ogan {to plamti. 10 Reka ognena izleguva{e i minuva{e pred Nego; iljada iljadi mu slu`ea, i desetina iljadi po deset iljadi stoeja pred Nego; sednaa sudiite i knigite se otvorija. 11 Toga{ vidov deka za iska`anite gordi zborovi, {to rogot gi govore{e, yverot be{e ubien pred o~ite moi i teloto negovo sma~kano i predadeno na ogan za da izgori. 12 I od drugite yverovi vlasta be{e odzemena i `ivotot nivni se prodol`i samo do izvesno vreme i do rok. 13 Vidov vo no}nite videnija, a toa na nebesnite oblaci kako da ide{e Sinot ^ove~ki, dojde do Starecot i zastana pred Nego. 14 I Nemu Mu se dade vlast, slava i carstvo, za da Mu slu`at site narodi, plemiwa i jazici; vladenieto Negovo e vladenie ve~no, koe nema da izmine, i carstvoto Negovo nema da se razru{i. 15 Duhot moj zatreperi vo mene, Daniil, vo teloto moe i videnijata me voznemirija. 16 Se pribli`iv do eden od onie {to stoeja napred i go pra{av za vistinskoto zna~ewe na seto toa, i toj po~na da zboruva so mene i mi ja objasni smislata na re~enoto:

7
2,40 8,10 Otkr 12,3 13,1

8
Otkr 13, 5-6

9
Otkr 1, 13-16 5,11

10
Er 17,1 Otkr 13,8 20,12

11
Otkr 19,19-21

13
Mt 24,30 Mk 14,62

14
Otkr 11,15

15
Jov 4,15

16
8,16 9,22 Zah 1,9

1117
DANIIL
18
8,24 Ps 33,9 Lk 12,32 Dela 9,13 Evr 12,28 Otkr 2,26 20,4 17 Ovie golemi yverovi, ~etiri na broj, ozna~uvaat deka ~etiri carstva }e se izdignat od zemjata. 18 Potoa, svetiite na Sevi{niot }e go zemat carstvoto i }e vladeat so nego vo vekovi. 19 Toga{ zamoliv to~no objasnuvawe za ~etvrtiot yver {to se razlikuva{e od site i koj be{e mnogu stra{en, so `elezni zabi i bronzeni nokti izeduva{e i tro{e{e, a ostatocite gi gaze{e so nozete, 20 i za desette rogovi {to bea na negovata glava i za drugiot {to se pojavi, pred koj padnaa trite, za onoj ist rog, na koj ima{e o~i i usta {to zboruvaa gordelivo i kako da stana pogolem od drugite. 21 Vidov kako toj rog vode{e borba so svetiite i gi nadviva{e, 22 dodeka najposle ne dojde Starecot po opredeleni dni i sudot be{e daden na svetiite od Sevi{niot, pa nastapi vreme svetiite da go zavladeat carstvoto. 23 Osven toa toj re~e: ^etvrtiot yver go ozna~uva ~etvrtoto carstvo {to }e postoi na zemjata, razli~no od site carstva i {to }e ja goltne celata zemja, }e ja gazi i }e ja izma~uva. 24 A desette rogovi zna~at deka od toa carstvo }e se krenat deset carevi i potoa }e se pojavi drug, poinakov od porane{nite i }e gi pokori trite cara. 25 I protiv Sevi{niot }e zboruva i }e gi ugnetuva svetiite na Sevi{niot; duri }e si pomisli da gi izmeni praznicite nivni i zakoni, pa tie }e bidat predadeni vo rakata negova za vreme od tri i pol godini. 26 Potoa nebesniot Sud }e ja odzeme od nego vlasta i sosema }e go uni{ti i dokraj~i, 27 a carstvoto i vlasta i carskoto veli~ie po celiot podnebesen svod }e mu se dade na narodot od svetiite na Sevi{niot, ~ie carstvo e carstvo ve~no i site velikodostojnici }e Mu slu`at i }e Mu se pokoruvaat Nemu. 28 Tuka e krajot na ovoj izve{taj. Mene, Daniil, silno me voznemirija razmisluvawata moi, i liceto mi preblede, no slovoto go zapaziv vo srceto svoe.

Videnieto za ovenot i kozelot Vo tretata godina od caruvaweto na carot Valtazar, jas Daniil, imav vtoro videnie po ona {to mi se be{e javilo porano. 2 I vidov vo videnieto, i koga gledav, jas bev vo Suza, prestolninata na Elamskata oblast, i vidov vo videnieto kako da bev pokraj rekata Ulaj. 3 Gi krenav o~ite i vidov: a tamu pokraj rekata stoi eden oven: toj ima{e dva roga, obata visoki, no edniot be{e povisok od drugiot i povisokiot izrasna podocna. 4 Vidov kako toj oven bode{e kon zapad, kon sever i kon jug i nieden yver ne mo`e{e da ustoi protiv nego, i nikoj ne mo`e{e da se izbavi od nego; toj vr{e{e {to saka{e i se osili. 5 So vnimanie go gledav toa i ete, od zapad ide{e eden kozel, so takva brzina {to ne go dopira{e tloto; i toj kozel ima{e silen rog me|u o~ite svoi. 6 Se vpu{ti vrz onoj oven {to ima{e rog i koga go vidov kako stoi kraj rekata, toj se frli vrz nego so silna jarost. 7 I vidov koga toj se pribli`i do ovenot, svirepo se frli na nego i mu gi skr{i dvata roga; i na ovenot ne mu stigaa silite da ustoi protiv nego, pa zatoa go kutna na zemja i go zgazi, i nema{e nikoj ovenot da go izbavi od nego. 8 Toga{ kozelot mnogu se vozgordea; no koga se zasili, golemiot rog mu se skr{i i na toa mesto mu izniknaa ~etiri, svrteni sprema ~etirite strani na svetot. 9 I od edniot od niv izleze mal rog, koj narasna mnogu sprema jug i sprema istok i sprema Vetenata Zemja, 10 pa se izdigna do nebesnata vojska, sobori na zemjata del od taa vojska i od yvezdite i gi sma~ka; 11 se izdigna duri i do Voda~ot na taa vojska, gi zapre sekojdnevnite `rtvi i go urna mestoto na Negovata svetiwa; 12 i narodot be{e predaden zaedno so sekojdnevnite `rtvi poradi bes~estieto; a toj, otkako ja sobori vistinata na zemjata, dejstvuva{e i uspeva{e.

8,1
1,17 5,1

2
Est 2,8

3
10,5 Ez 34,17 Otkr 13,11

20
Otkr 13,56 17,12

4
11,3.16 Is 41,3

21
Otkr 13,7

22
Otkr 20,4

8
5,20 7,2 2 Let 26,16 Otkr 7,1

23
2,40

24
17,12

9
7,8 11,16

25
11,36 Is 37,23 Otkr 11,2

10
12,3 Is 14,13 Otkr 12,4

26
Otkr 19,20

11
11,16.41 2 Mojs 29,38-42 4 Mojs 28,3-6 Ez 20,6.15 Zah 7,14

27
2,44 2 Car 7,13 Is 14,2 Ps 144,13 Lk 1,33 1 Kor 6,2 Otkr 11,15 20,4 22,5

28
Is 21,3 Jov 4,15

1118
DANIIL
13
12,6 Lk 21,24 Otkr 11,2 13 I ~uv kako eden angel pra{uva{e drug, velej}i: Do koga }e trae toa od videnieto za sekojdnevnata `rtva i za bes~esnoto opusto{uvawe, {to gi pazi Svetili{teto i vojskata nebesna? 14 Drugiot mu re~e: Dve iljadi i trista ve~eri i utrini2; i toga{ svetili{teto }e se o~isti. 15 I koga jas, Daniil, go gledav toa videnie i zamoliv za negovoto zna~ewe, ete pred mene zastana nekakov lik na ~ovek. 16 I ~uv od sredinata na rekata Ulaj ~ove~ki glas, koj izvika i re~e: Gavrile, objasni mu go toa videnie! 17 I se pribli`i toj do mestoto kade {to stoev i koga dojde, jas se upla{iv i padnav ni~kum; a toj mi re~e - znaj sine ~ove~ki deka videnieto se odnesuva na krajot od vremeto. 18 I koga zboruva{e toj so mene, jas le`ev ni~kum na zemjata vo nesvest; no toj se dopre do mene i me ispravi na moeto mesto, 19 pa mi re~e: Eve ti otkrivam {to }e bide vo poslednite denovi na gnevot; za{to toa se odnesuva na krajot od opredelenoto vreme. 20 Ovenot {to go vide - negovite dva roga - toa se midiskiot car i persiskiot. 21 A kosestiot kozel e carot na Javan, dodeka golemiot rog {to se nao|a me|u negovite o~i, toa e nejziniot prv car: 22 ^etirite roga {to izrasnaa koga prviot se skr{i, toa se ~etirite carstva {to }e proizlezat od toj narod, no nema da ja imaat negovata sila. 23 A kon krajot na carstvoto nivno, koga otstapnicite }e ja ispolnat merkata na svoite bezzakonija, }e se izdigne eden car besramen i iskusen vo spletkarewe; 24 negovata mo} }e se zacvrsti, iako ne so negovata sila; toj }e vr{i golemi pusto{ewa i }e uspeva, }e dejstvuva i }e pogubuva junaci i narodi na svetiite; 25 zaradi lukavosta negova }e napreduva i spletkarstvoto vo rakata negova;

14
12,11-12

15
10,16-18

16
9,21 Lk 1,19-26

17
11,35 Ez 1,28 21,30 Amos 8,2 1 Kor 15,24 Otkr 1,17

vo srceto }e se vozgordee i bez povod }e 26 pogubi mnozina; toj }e se krene protiv 10,1 Is 8,16 Knezot nad knezovite, no }e bide pobe- 29,11 Otkr 10,4 den - ne so ~ove~ka raka. 26 A i videnieto za ve~erta i utrina- 27 ta za koe ti se re~e }e se ispolni, no ti 2,48 4,16 sokri go toa videnie za{to se odnesuva 7,28 10,8 na dale~ni vremiwa. Is 21,3 27 Jas, Daniil, isto{ten i bolen bev nekolku dni, potoa stanav i po~nav da se zanimavam so carskite raboti; se ~u- 9,1 6,1 dev na toa videnie i ne go razbirav. Est 1,1
Ezd 4,6

Daniilovata pokajni~ka molitva Vo prvata godina od caruvaweto na Darij, sinot na Kserks, od midiski rod, koj be{e postaven za car nad vavilonskoto carstvo, 2 vo prvata godina na negovoto caruvawe, jas, Daniil, go razbrav spored knigite brojot na godinite spored slovoto {to mu go be{e ka`al Gospod na Eremija deka sedumdeset godini }e se navr{at nad opusto{eniot Erusalim. 3 I go svrtev liceto svoe kon Gospod Bog so molitva i so molba, vo post, vo vre}i{te i pepel. 4 I Mu se molev na Gospod mojot Bog, se ispovedav i Mu rekov: Te molam, Gospodi, Bo`e Veliki i ~udesen, Koj pazi{ na zavetot i ima{ milost za onie koi Te sakaat i koi gi pazat Tvoite zapovedi! 5 Zgre{ivme, vr{evme bezzakonija, dejstvuvavme ne~esno, se protivevme i otstapivme od Tvoite zapovedi i od Tvoite naredbi 6 i ne gi slu{avme Tvoite slugi, prorocite, koi im zboruvaa od Tvoe ime na carevite na{i i na dostoinstvenicite na{i, na tatkovcite na{i i na siot narod od zemjata. 7 Vo Tebe, Gospodi, ima pravda, a vo nas - sram na licata, kako {to e denes kaj sekoj Judeec, me|u `itelite na Erusalim i vo siot Izrail, i kaj bli`niot i kaj dale~niot, po site krai{ta kade {to si gi progonil zaradi nivno-

2
Er 25,11-12 29,10 Zah 1,12 7,5 2 Let 36,21

18
1 Mojs 2,21 15,12 Jona 1,5-6

3
2 Car 13,19 Er 29,12 Neem 1,4 2 Let 20,3

19
Is 10,25 Amos 5,18 Avak 2,3

21
10,20 11,3

4
6,11 Neem 1, 5-11 Varuh 1, 15-3,8

24
7,18 11,36

5
Sud 10,10 Is 53,6 Ps 105,6

25
2,34 11,23.36

6
9,10.14 Er 7,26 2 Let 33,10 36,16

7
Is 42,6 Er 23,3.8 32,37 Amos 9,9 Ezd 9,7.15

2 8,14. 2300 ve~erni i utrinski `rtvi ili 1150 denovi.

1119
DANIIL
8 to otstapni{tvo, so koe otstapija od
Er 14,20 Ez 16,63 Neem 9,33 Varuh 1, 15-17

9
4 Car 17,13-15 18,12

10
Er 26,4 32,23 44,10

11
5 Mojs 11,26 4 Car 22,16 Er 18,10 42,13.18 44,6

12
12,1 Er 35,37 36,31 Ez 5,9 Zah 1,6

13
5 Mojs 28,49-57 Is 31,1

14
Er 1,11-12 31,28 44,27 Ezd 9,15 Varuh 2,9

15
2 Mojs 3,20 5 Mojs 26,8 Er 32,21 Neem 9,10

16
Is 5,25 Er 32,32 Ez 25,3.8 36,2-4

17
4 Mojs 6,24-26 Ps 79,18

Tebe. 8 Gospodi, kaj nas na licata na{i ima sram, kaj carevite na{i, kaj knezovite na{i i kaj tatkovcite na{i, za{to zgre{ivme pred Tebe. 9 A kaj Gospod, na{iot Bog, ima milosrdnost i pro{tevawe, bidej}i nie se odmetnavme od Nego. 10 I ne go slu{avme glasot na Gospod, na{iot Bog za da postapime spored Negovite zakoni {to ni gi dava{e preku svoite slugi - prorocite. 11 I siot Izrail go prestapi Tvojot zakon i se odvrati, ne slu{aj}i go Tvojot glas; pa zatoa vrz nas se izlea prokletstvo i kletva, {to se napi{ani vo zakonot Mojseev, slugata Bo`ji; za{to zgre{ivme pred Nego. 12 I Toj gi izvr{i zakanite Svoi {to gi ka`a protiv nas i protiv na{ite sudii, koi n# sudea, ispra}aj}i protiv nas golema nesre}a kakva {to nemalo pod nebesata, kakva {to se izvr{uva nad Erusalim. 13 Kako {to e napi{ano vo zakonot Mojseev, taka n# postigna seto toa zlo; no ne Go molevme Gospoda, na{iot Bog, ne se obrativme od bezzakonijata svoi za da ja razbereme Tvojata vistina. 14 Gospod be{e podgotven za toa zlo i go isprati vrz nas; za{to praveden e Gospod na{iot Bog vo site Svoi dela {to gi vr{i, no nie ne go slu{avme glasot Negov. 15 I sega, Gospodi, Bo`e na{, Ti {to go izvede narodot Svoj od zemjata egipetska so silna raka, Ti ja poka`a slavata Svoja {to se pameti do denes; zgre{ivme, postapivme ne~esno. 16 Gospodi, po seta Tvoja pravda neka se odvrati gnevot Tvoj i jarosta Tvoja od Tvojot grad Erusalim, od Svetata Tvoja Gora; za{to poradi grevovite na{i i poradi bezzakonijata na tatkovcite na{i Erusalim i narodot Tvoj e za potsmev kaj site {to n# opkru`uvaat. 17 A sega ~uj ja, Bo`e na{, molitvata na Tvojot sluga i negovoto usrdno mole-

we, pa zaradi Tebe, Gospodi, pogledaj so svetloto Tvoe lice na opusto{enoto Tvoe svetili{te. 18 Prikloni go, Bo`e moj, uvoto Svoe i poslu{aj, otvori gi o~ite Svoi i pogledaj gi na{ite pusto{i i gradot, vo koj se priziva imeto Tvoe; za{to nie gi prinesuvame molewata svoi pred Tebe, nadevaj}i se ne na na{ata pravednost, tuku na Tvojata golema milosrdnost. 19 ^uj Gospodi, Gospodi prosti ni, Gospodi pogledaj i izvr{i, ne kolebaj se poradi Samiot Tebe, Bo`e moj, za{to imeto Tvoe se priziva vo Tvojot grad i vo Tvojot narod! 20 Dodeka zboruvav i se molev i gi ispovedav grevovite svoi i grevovite na mojot narod Izrail i ja prinesuvav molbata svoja pred Gospod, mojot Bog, za svetata gora na mojot Bog, 21 dodeka ja izgovarav molitvata, ~ovekot Gavril kogo go bev videl vo porane{noto videnie, doleta brzo, se dopre do mene vo vremeto na ve~ernata `rtva, 22 me vrazumi, govore{e so mene i re~e: Daniile, sega izlegov za da te nau~am da razbira{. 23 Vo po~etokot na tvoeto molewe se pojavi tvojot zbor i jas dojdov da ti go soop{tam, za{to ti si ~ovek sakan; pa taka, vnesi se vo zborot i razberi go videnieto. 24 Sedumdesette sedmici3 se opredeleni za tvojot narod i za svetiot tvoj grad za da bide kraj na prestapot, za da mu se stavi pe~at na grevot i izbri{ani bezzakonijata, za da bide dovedena ve~nata pravda, za da im se stavi pe~at na videnijata i prorocite i da bide pomazan Svetiot na svetiite. 25 I taka, znaj i razberi: od vremeto koga izleze zakonot za obnovuvawe na Erusalim, do doa|aweto na Pomazanikot Bo`ji se sedum sedmici4. Potoa }e bide obnoven Erusalim so ulici i yidini, i }e opstoi {eeset i dve sedmici; a toa }e bide te{ko vreme.

18
Is 37,17 Er 7,10-12 Ps 115,1 Varuh 2,19

19
1 Car 12,22 Ps 43,22

20
Ezd 10,1

21
8,16-26 2 Mojs 29,39 Lk 1,19

22
7,16 10,14 Amos 3,7

23
Mt 24,15 Lk 1,28

24
Is 53,10 56,1 Er 25,12 29,10 2 Let 36,21 Evr 9,12

25
Ezd 4,24 6,15 Jn 4,25

3 9,24. Sedum pati po 70 godini. 4 9,25. Ovde zborot sedmica ozna~uva sedum godini.

1120
DANIIL
26 I po {eeset i dvete sedmici Pomazanikot }e bide predaden na smrt nepravedno a gradot i svetili{teto }e bidat razru{eni od narodot na voda~ot 27 {to }e dojde, i krajot }e mu bide kako 8,11 od poplava, i do krajot na vojnata }e 11,31 12,7 ima opusto{uvawe. 27 I vo edna sedmica }e sklopi zavet Mt 24,15 Mk 13,14 so mnozina, a vo polovinata na sedmicata }e prestanat `rtvata i prinosot, 10,1 a na vrvot od svetili{teto }e bide 1,7.21 postaven Gnasniot Pusto{nik5, s# do2 deka predopredelenata pusto{ ne go so9,3 bori Pusto{nikot. Ezd 9,4 Is 28,2 53,8 Ez 4,5 Mt 16,21 Neem 1,4

26

4
12,5 1 Mojs 2,14

Novo otkrovenie Vo tretata godina na persiskiot car Kir dojde otkrovenie do Daniil, koj se vika{e Valtazar, i vistinsko be{e toa otkrovenie i so golema sila. Toj go razbra toa otkrovenie i go objasni toa videnie. 2 Vo tie dni jas, Daniil, taguvav celi tri sedmici. 3 Bogata hrana ne jadev; meso i vino ne vleze vo ustata moja, i ne se ma~kav so masla dodeka ne zavr{ija trite sedmici. 4 A vo dvaeset i ~etvrtiot den od prviot mesec, se najdov pokraj bregot na golemata reka Tigar; 5 gi krenav o~ite ugore i vidov: ete eden ~ovek, oble~en vo lenena obleka, a krstot mu be{e prepa{an so ofirsko zlato. 6 Teloto negovo izgleda{e kako topaz, liceto - kako svetkavica - o~ite mu bea kako zapaleni svetila, racete negovi i nozete negovi izgledaa kako sjaen bakar i glasot na zborovite negovi kako glas na mnogu lu|e. 7 I samo jas, Daniil, go vidov toa videnie, a lu|eto {to bea so mene ne go vidoa toa videnie; no strav golem gi obzede, i tie izbegaa za da se sokrijat; 8 Ostanav sam i go gledav toa golemo videnie, no vo mene ne ostana sila i liceto mi preblede mnogu, ne ostana vo mene bodrost.

5
8,3 Ez 9,2 Otkr 15,6

10

6
Ez 1,7. 26-28 Mt 17,2 28,3 Otkr 1, 13-15 19,12

7
4 Car 6, 17-20 Dela 9,7

8
Avak 3,16 Jov 4,14-15

9 I go ~uv glasot na zborovite negovi; i {tom go ~uv glasot na zborovite negovi, nenajdeno padnav vo nesvest i le`ev so liceto kon zemjata. 10 No ete, raka edna se dopre do mene i me ispravi na kolenata moi i na dlankite od racete moi. 11 Pa mi re~e toj: Daniile, sakan ~oveku, zadlabo~i se vo zborovite {to }e ti gi ka`am, i ispravi se na nozete svoi, za{to kaj tebe sum deneska ispraten. [tom mi gi ka`a tie zborovi, jas stanav rastreperen. 12 No toj mi re~e: Ne boj se Daniile! Od prviot den koga go upravi srceto svoe za da postigne{ razbirawe i da se ponizi{ pred tvojot Bog, zborovite tvoi bea usli{eni, i jas sakav da dojdam spored zborovite tvoi. 13 No knezot na persiskoto carstvo mi se protive{e dvaeset i eden den; no Mihail, eden od prvite knezovi, dojde da mi pomogne za{to jas bev tamu sam, kaj persiskiot car. 14 A sega dojdov da ti soop{tam, {to }e se slu~i so tvojot narod vo poslednite vremiwa, za{to videnieto se odnesuva za dale~ni dni. 15 Dodeka mi zboruva{e takvi zborovi, jas gledav vo zemjata, bez da izustam zbor. 16 No ete, eden sli~en na sinovite ~ove~ki se dopre do usnite moi i jas ja otvoriv ustata svoja, po~nav da zboruvam i mu rekov na onoj {to stoe{e pred mene: Gospodare moj, od ova videnie utrobata vo mene se prevrte i vo mene ne ostana sila. 17 Pa kako mo`e slugata Tvoj, Gospodi, da zboruva so mojot Gospodar? Za{to vo mene nema sila, i ostanav bez zdiv. 18 Toga{ pak se dopre do mene toj ~ove~ki lik, me potkrepi 19 i re~e: Ne boj se, sakan ~oveku, mir da ima{; ohrabri se, ohrabri se! i koga zboruva{e toj so mene, jas se zakrepiv i rekov: Zboruvaj, Gospodi moj, za{to ti me potkrepi.

9
8,18 9,23 Mt 17,6

10
Er 1,9 Otkr 1,17

11
9,23 Ez 2,1-2

12
3 Mojs 16,31 Is 65,24 Mt 14,27

13
10,21 12,1 Is 24,21

14
9,22 Ez 12,27 Avak 2,3

15
Ez 24,27 Lk 1,20

16
Is 6,7 Er 1,9

17
4,19

18
8,18

19
5 Mojs 31,7.23 2 Mak 11,21 Dela 15,29

5 9,27. Se odnesuva na paganski lik, koj podocna bil postaven vo Erusalimskiot hram, od strana na tu|ite porobuva~i.

1121
DANIIL
20 I toj mi re~e: Znae{ li zo{to dojdov kaj tebe? sega }e se vratam za da se boram so persiskiot knez; a {tom }e zavr{am, }e dojde knezot na Javan. 11,2 21 No jas }e ti soop{tam {to e napi10,20.21 {ano vo vistinskoto pismo; i nema ni3 koj drug, {to }e mi pomogne vo toa, os8,4.21 ven Mihail, va{iot knez. 8,21 11,2

20

4
8,8

Prorokuvawe za carevite vo Persija 8 Is 37,19 I taka, od prvata godina na Mi46,1-2 diecot Darij jas mu stanav poEr 43,12 mo{nik i potkrepa. 2 Sega }e ti ja ka`am vistinata: eve, u{te trojca carevi }e se izdignat vo Persija; potoa ~etvrtiot }e gi nadmine site so golemo bogatstvo, i koga }e go namno`i bogatstvoto svoe, }e gi krene site protiv carstvoto na Javan. 3 Potoa }e se pojavi silen car, koj }e vladee so golema vlast i }e dejstvuva spored svojata volja6. 4 No, koga }e se izdigne toj, carstvoto negovo }e se sru{i i }e se razdeli na ~etiri delovi i nema da pomine na negovite potomci, i ne so takva vlast, so koja toj gospodare{e; zatoa {to carstvoto negovo }e se rasturi i }e padne na drugi, a ne na niv. 5 I ju`niot car }e se zasili, i eden od knezovite negovi }e stane posilen od nego i }e vladee, i vlasta negova }e bide golema. 6 No po nekolku godini tie }e se sprijatelat i }erkata na ju`niot car }e dojde kaj severniot car za da sklu~i dogovor; no taa nema da ja zadr`i silata vo racete svoi, i nema da go odr`i nejziniot rod, tuku tie }e bidat ubieni, kako taa, taka i onie, {to }e ja pridru`uvaat; i rodeniot od nea, kako i onie {to $ pomagale vo toa vreme. 7 No }e se izdigne fidanka od korenot nejzin, }e dojde protiv vojskata, }e vleze vo tvrdinite na severniot car, }e gi pobedi i }e gi pokori. 8 Duri i bogovite nivni, idolite nivni zaedno so skapite sadovi, srebreni i zlatni, }e gi odnese kako plen vo Egi-

11

pet i nekolku godini }e vladee posilno od severniot car. 9 I toj, }e vleze vo carstvoto na ju`niot car, no }e se povle~e vo zemjata svoja. 10 Potoa, }e se vooru`at sinovite negovi i }e soberat mnogubrojna vojska; a eden od niv brzo }e zamine, }e poplavi i }e zamine, i }e se bori so nego do tvrdinata negova. 11 I ju`niot car }e se naluti, pa }e izleze da vojuva so nego, so severniot car, i }e izvede golema vojska i }e ja zarobi vojskata na severniot car. 12 Toga{ vojskata }e se ohrabri, i srceto na carot }e se vozgordee; toj }e sobori mnogu iljadi, no nema da se odr`i, 13 bidej}i severniot car }e se vrati i }e izvede pove}e vojska od porane{nata i po nekolku godini }e dojde so golema, dobro opremena vojska. 14 Vo toa vreme mnozina }e stanat protiv ju`niot car, i buntovnicite me|u sinovite na tvojot narod }e se krenat, za da se ispolni videnieto, no }e padnat. 15 I }e dojde severniot car, }e napravi opkop i }e go zavladee ukrepeniot grad, i nema da se dodr`at mi{kite na jug, nitu negovata izbrana vojska: }e nema sila da se sprotivstavi. 16 I }e dejstvuva spored negovata volja i nikoj ne }e mo`e da ustoi pred nego; i `iveali{teto svoe }e go postavi vo Krasnata zemja, i taa }e nastrada od rakata negova. 17 I }e naumi da navleze vo carstvoto negovo so site sili, i }e mu ja dade }erkata svoja za `ena, za da go pogubi, no taa namera nema da se ispolni. 18 Potoa }e se svrti kon ostrovite i }e zavladee mnogu od niv; no eden voda~ }e go prekrati naneseniot sram od nego i za sramot sram }e mu vozvrati. 19 Potoa }e se vrati kon tvrdinite na svojata zemja, no }e se sopne, }e padne i toa }e mu bide krajot. 20 Na negovo mesto }e se izdigne drug {to }e nametne danok za da mine po carstvoto vo ekot na slavata. No i toj

10
9,26 Is 8,8 Er 46,8

11
8,7-8

15
Ez 4,2

16
8,4 Is.N. 1,5

17
8,9 11,41

19
Ps 25,21 27,2 37,36

20
Is 60,17 2 Mak 3

6 11,3. Aleksandar Makedonski.

1122
DANIIL
21 po nekolku dni }e zagine, i toa ne jav8,21 2 Mak 4,7 32 So lukavstvo }e gi privle~e kon sebe onie {to se ogre{ile protiv zavetot; no lu|eto koi Go po~ituvaat svojot Bog, }e opstojat i }e se sprotivstavat. 33 I razumnite od narodot }e vrazumuvaat mnozina, no izvesno vreme }e stradaat od me~ i ogan, od ropstvo i grabe`. 34 I vo vremeto na stradaweto svoe samo malkumina }e im pomagaat, a pove}eto }e se prisoedinat kon niv dvoli~no 35 i od razumnite nekoi }e postradaat za da se ispitaat, o~istat, i obelat za poslednoto vreme, za{to u{te ima vreme do rokot. 36 I }e postapuva toj car spored svojata volja, }e se krene i }e se vozveli~i povisoko od sekoe bo`estvo, }e po~ne da huli na Boga nad bogovite i }e uspeva, s# dodeka ne se ispolni gnevot; za{to, ona {to e predopredeleno, toa i }e se izvr{i. 37 Za bogovite na tatkovcite svoi nema ni da pomisli, ni za bogot {to go sakaat `enite, duri ni nikakvo bo`estvo nema da uva`uva, bidej}i }e se vozgordee pogore od site. 38 Mesto niv, }e go slavi bogot na tvrdinite, bogot {to tatkovcite negovi ne go znaele, }e go ~esti so zlato i srebro i dragoceni kamewa, mesto Boga Koj e najsilen. 39 ]e gi brani svoite tvrdini so narod koj mu slu`i na tu| bog. Na onie, {to }e go priznavaat, }e im gi zgolemuva po~estite i }e im dava vlast nad mnozina i zemja }e razdava kako nagrada. 40 Kon krajot na vremeto ju`niot car }e se sudri so nego i severniot car }e se vpu{ti kako bura vrz nego so koli, kowanici i mnogubrojni korabi, }e napadne na oblastite, }e gi poplavi i }e mine preku niv. 41 I }e vleze vo Krasnata zemja, a mnogu oblasti }e postradaat, od rakata negova }e se spasat samo Edom, Moav i ostatokot od sinovite Amonovi. 42 ]e ja protegne rakata svoja vrz razni zemji; nema da se spasi ni zemjata egipetska.

33
12,3 2 Mak 6, 18-7,41

22
9,26

23
8,25

24
Neem 9,25

27
Er 9,6 Avak 2,3 Ps 11,1 64,6

30
4 Mojs 24,23-24 Ez 27,6

31
8,16 9,27 12,11 1 Mak 1,45 2 Mak 6,2 Mt 24,15

no, nitu vo boj. 21 A na negovo mesto }e se izdigne eden nikakvec, koj i nema pravo da bide car, no so lukavstvo i so lagi }e go osvoi carstvoto. 22 Onie {to }e mu se protivat }e bidat potopeni i pobedeni od nego, duri i Knezot na sojuzot. 23 I pokraj sklu~eniot sojuz so nego, toj }e dejstvuva so izmama i }e go sovlada i }e se odr`i na vrvot so malku narod. 24 Toj }e vleze vo mirni i plodni krai{ta i }e go pravi ona {to ne go pravele tatkovcite negovi i tatkovcite na tatkovcite negovi; plenot, zagrabeniot imot i bogatstvoto }e go tro{i kako svoe. ]e pomisluva i tvrdini da napa|a, no samo za nekoe vreme. 25 Potoa }e se ohrabri duhot negov i so mnogubrojna vojska }e se krene protiv ju`niot car; ju`niot car }e izleze vo vojna so golema i u{te posilna vojska, no nema da se dodr`i, za{to protiv nego }e ima zagovor. 26 Duri i onie {to jadat leb so nego }e mu stanat ubijci, i vojskata }e mu se uni{ti, pa taka mnogumina }e padnat ubieni. 27 Vo srceto na dvata cara }e ima spletki, i }e sednat na edna trpeza i }e zboruvaat laga, no nema ni{to da se slu~i, za{to krajot e odlo`en do opredelenoto vreme 28 i taka }e se vrati toj vo svojata zemja so golemo bogatstvo i so neprijatelska zamisla protiv svetiot zavet, }e go napravi svoeto i }e se vrati vo zemjata svoja. 29 Vo opredelenoto vreme toj pak }e pojde protiv jug, no posledniot pohod nema da bide kako porane{niot, 30 bidej}i istovremeno protiv nego }e pojdat kitimskite korabi, toj }e se ispla{i i }e se vrati, }e besnee protiv svetiot zavet i pak }e se dogovori so protivnicite na svetiot zavet. 31 I }e postavi opredelen odred vojska {to }e go oskvernuva svetili{teto - tvrdinata, }e ja ukine sekojdnevnata `rtva i }e go postavi Gnasniot Pusto{nik.

34
Mt 7,15 Rim 16,18

35
12,10 Is 48,10 Ps 77,38 Jov 28,1

36
5 Mojs 10,17 Is 14,13-14 Ez 35,13 2 Sol 2,4 Otkr 13, 5-6

40
Is 5,28 8,7 21,1 Ez 38,4

41
8,9

1123
DANIIL
43 ]e osvoi zlatni i srebreni riznici i razni skapoceni raboti od Egipet; Libijcite i Etiopjanite }e trgnat po 45 nego. Is 2,2.4 44 No glasovite od istok i od sever }e go smutat, pa toj }e izleze so najgolema 12,1 jarost za da istrebuva i pogubuva mno10,13 zina, Mt 24,21 45 i }e gi raspne carskite {atori meOtkr 3,5 16,18 |u moreto i gorata na preslavnoto sve2 tili{te; no }e mu dojde krajot, i nikoj Is 26,19 nema da mu pomogne.

43

Ez 30,4 2 Let 12,3

Mt 25,46 Jn 5,28-29 11,24

3
11,33 Sud 5,31 Mudr 3,7 Mt 13,43

Prorokuvaweto e zape~ateno I vo toa vreme }e se krene Mihail, golemiot knez, koj gi brani sinovite na tvojot narod, i }e nastane vreme te{ko, kakvo {to nemalo otkako postojat lu|eto, pa s# do denes; no }e se spasat vo toa vreme od tvojot narod site, koi }e se najdat deka se zapi{ani vo Knigata. 2 I mnogumina od onie {to spijat vo zemniot prav }e se razbudat - edni za `ivot ve~en, a drugi za ve~en sram. 3 Razumnite }e sjaat kako svetila na neboto, i onie {to mnozina povratile kon pravda - kako yvezdite, vo veki, zasekoga{. 4 A ti, Daniile, sokri gi ovie zborovi i zape~ati ja ovaa kniga do poslednoto vreme; mnozina }e talkaat ovdeonde, obiduvaj}i se da razberat {to se slu~uva. 5 Toga{ jas, Daniil, pogledav i ete pred mene stojat drugi dvajca, eden od ednata strana na rekata, a drug od drugata strana na rekata. 6 Edniot mu re~e na ~ovekot so lenena obleka, koj stoe{e nad rekata: Koga }e bide krajot na ovie ~udni raboti? 7 I ~uv, koga ~ovekot so lenenata obleka, {to se nao|a{e nad rekata, otkako ja krena desnata i levata raka kon neboto, se zakolna vo ve~no @iviot, deka seto toa }e se izvr{i za vreme od tri i pol godini, koga }e zavr{i isto{tuvaweto na Svetiot Narod. 8 Jas go ~uv toa no ne go razbrav, pa zatoa pra{av: Gospodare moj, kako }e zavr{i seto toa?

12

9 Toj odgovori: Odi si Daniile, za{to tie zborovi se sokrieni i zape~ateni do poslednoto vreme. 10 Mnogumina }e se o~istat, }e se izbelat i }e bidat isku{ani; bezbo`nicite }e si ostanat bezbo`ni, i nikoj od niv nema toa da go razbere, samo mudrite }e razberat. 11 Od vremeto, koga }e se prekrati sekojdnevnata `rtva i }e se postavi Gnasniot Pusto{nik, }e minat iljada dveste i devedeset denovi. 12 Bla`en e onoj {to ~eka i }e do~eka iljada trista trieset i pet dena. 13 A ti odi kon svojot kraj, i otpo~ini. I }e ostane{ da go dobie{ svojot del na krajot od vremeto.

9
Is 29,11

10
11,35 Otkr 22,11

11
8,11 9,27 Mt 24,15

12
Ez 4,5-6

13
Is 57,2 Ps 15,5 Mt 10,22 Otkr 14,13

4
8,26 Is 8,16 Er 5,1 Otkr 22,10

5
10,4

6
8,13 10,4-5 Ez 9,2

7
7,25 Otkr 10, 5-6

Daniil ja izbavuva Suzana Vo Vavilon `ivee{e eden ~ovek po ime Joakim. 2 Toj se o`eni so Suzana, }erkata na Helkija, mnogu ubava i bogobojazliva. 3 Nejzinite roditeli bea pravedni i svojata }erka ja nau~ija na Mojseeviot zakon. 4 Joakim be{e mnogu bogat i ima{e gradina blizu do svojata ku}a; kaj nego se sobiraa Judejcite, za{to be{e mnogu po~ituvan od site. 5 Vo toa vreme izbraa dvajca starci od narodot za sudii, za koi Gospod be{e rekol, deka bezzakonieto e izlezeno od Vavilon od stare{inite - sudii, koi se smetaa za upravnici na narodot. 6 Tie postojano go posetuvaa domot na Joakim, a kon niv se obrnuvaa site {to imaa sporni dela. 7 Koga narodot se razotiduva{e popladne, Suzana vleguva{e vo gradinata na svojot ma`, kade se {eta{e. 8 Tie dvajca starci ja gledaa, kako sekoj den doa|a da se {eta, i kaj niv se pojavi gre{na `elba kon nea. 9 Od toa go zagubija svojot razum i gi svrtija svoite o~i - da ne gledaat na neboto i da ne si spomnuvaat za pravednite odredbi. 10 Obajcata bea raneti od pohotta kon nea, no eden na drug ne si ja otkrivaa svojata bolka,

13

1124
DANIIL
11 za{to se sramuvaa da si ja otkrijat svojata `elba, deka sakaat da se soedinat so nea. 12 I tie vnimatelno nastojuvaa sekoj den da ja vidat, a si velea eden na drug: 13 Ajde da si odime doma, za{to e vreme za ru~ek, pa, otkako }e izlezea, se razdeluvaa eden od drug. 14 No, koga }e se vratea, se vra}aa na istoto mesto, pa se pra{uvaa za pri~inata na toa, i najposle si priznaa eden na drug za svojata gre{na `elba i toga{ zaedno opredelija vreme koga bi mo`ele da ja najdat sama. 15 I, ete, taka ~ekaj}i go pogodniot den, Suzana vleze, kako v~era i zav~era, samo so dve sluginki i posaka da se izbawa, za{to be{e mnogu toplo. 16 Tamu nema{e nikogo, osven dvajcata starci, koi sokrieni demnea. 17 Taa im re~e na sluginkite: Donesete mi mirizlivo maslo i sapun, zaklu~ete ja vratata od gradinata, za da se izbawam. 18 Tie napravija kako {to im re~e, ja zaklu~ija vratata od gradinata, pa izlegoa niz zadnata vrata, za da donesat ona {to im be{e zapovedano i ne gi vidoa starcite, koi bea sokrieni. 19 [tom sluginkite izlegoa, dvajcata starci stanaa i pritr~aa kon nea i $ rekoa: 20 Eve, vratata od gradinata e zatvorena, nikoj ne n# gleda, a nie te po`eluvame, zatoa, soglasi se i podaj ni se. 21 Ako ne se soglasi{, }e svedo~ime deka edno mom~e be{e so tebe i zatoa si gi ispratila sluginkite. 22 Toga{ Suzana zaofka i re~e: Otsekade sum pritesneta: ako go napravam ova, smrt me ~eka; ako ne go napravam, nema da se izvle~am od va{ite race. 23 Za mene e podobro da ne go napravam ova i da padnam vo va{ite race, otkolku pred Gospod da zgre{am. 24 I izvika Suzana so visok glas, izvikaa i dvajcata starci protiv nea, 25 a edniot od niv potr~a i ja otvori vratata od gradinata. 26 Koga onie, {to bea vo ku}ata, gi ~uja vikotnicite vo gradinata, potr~aa kon zadnata vrata, za da vidat {to se slu~uva so nea. 27 I otkako starcite ja raska`aa svojata prikazna, slugite mnogu se zasramija, za{to nikoga{ takvo ne{to ne bea slu{nale za Suzana. 28 I, ete, utredenta, koga se be{e sobral narodot kaj Joakim, nejziniot ma`, dojdoa i dvajcata starci, napolneti so bezbo`na zamisla, za da ja predadat Suzana na smrt. 29 Tie rekoa pred narodot: Ispratete da ja dovedat Suzana, }erkata na Helkija i `enata na Joakim; i ispratija po nea. 30 Dojde taa i roditelite nejzini, i decata nejzini i site rodnini nejzini. 31 A Suzana be{e mnogu ne`na i ubava na lice. 32 Onie bezbo`nici zapovedaa da $ go otkrijat liceto, za{to be{e pokriena, za da se nasitat na nejzinata ubavina. 33 Rodninite nejzini i site, koi ja gledaa, pla~ea. 34 A dvajcata starci, otkako stanaa srede lu|eto, gi stavija svoite race na nejzinata glava. 35 Taa, pak, rasplakana pogledna kon neboto, za{to srceto nejzino se nadeva{e na Gospod. 36 Starcite rekoa: Koga se {etavme sami niz gradinata, taa vleze so dve sluginki, ja zatvori vratata od gradinata i im re~e na sluginkite da si odat; 37 kaj nea dojde edno mom~e, koe se krie{e tamu i legna so nea. 38 Nie bevme vo agolot na gradinata, pa koga go vidovme toa bezzakonie, potr~avme kon niv. 39 Gi vidovme kako se soedinuvaat. Mom~eto ne mo`evme da go fatime, za{to be{e posilen od nas, pa ja otvori vratata i izbega, 40 no nea ja fativme i ja pra{avme: Koe be{e toa mom~e?' No taa ne saka{e da ni ka`e. Za toa nie svedo~ime. 41 Lu|eto im poveruvaa, kako na narodni stare{ini i sudii, i ja osudija na smrt. 42 Suzana izvika so silen glas i re~e: Bo`e ve~en, Koj gleda{ s# {to e skrieno i Koj znae{ s# pred da se slu~i!

1125
DANIIL
43 Ti znae{ deka la`no svedo~ea protiv mene, i, ete, jas umiram, a da ne sum napravila ni{to od ona {to ovie pakosni lu|e izmislija protiv mene. 44 Gospod go ~u nejziniot povik, 45 i koga ja vodea na smrt, Bog go pottikna svetiot duh na mom~eto Daniil, 46 i toj izvika so visok glas: Jas sum ~ist od nejzinata krv! 47 Toga{ site lu|e se svrtea kon nego i rekoa: [to saka{ so toa da ka`e{? 48 Zastana toj me|u niv i re~e: Tolku li ste nerazumni, sinovi izrailski, bez da ispitate i bez da ja doznaete vistinata, ja osudivte }erkata Izraileva? 49 Vratete se vo sudnicata, za{to ovie la`no svedo~ea protiv nea. 50 Site lu|e vedna{ se vratija, a stare{inite mu rekoa: Dojdi, sedni me|u nas i ka`i ni, bidej}i Bog na tebe ti dade stare{instvo. 51 Toga{ Daniil im re~e: Oddelete gi eden od drug, a jas }e gi raspra{am. 52 Otkako gi oddelija eden od drug, go povika edniot i mu re~e: Star zlodeecu, sega se poka`uvaat tvoite grevovi, {to si gi napravil nekoga{, 53 koga donesuva{e nepravedni presudi, osuduvaj}i nevini i opravduvaj}i vinovni, a Gospod govori: Nevin i praveden ne ubivaj!'. 54 A sega, ako navistina si gi videl, ka`i ni pod koe drvo gi vide zaedno? Toj odgovori: Pod mastikovoto drvo. 55 Daniil mu re~e: Navistina ti izlaga i }e ja zagubi{ tvojata glava. Eve, angel Bo`ji dobi zapoved od Boga i }e te rase~e na polovina. 56 Otkako go otstrani nego, zapoveda da go dovedat drugiot, pa mu re~e: Ti si seme hanansko, a ne Judino! Tebe te prelaga ubavinata, grevovnata `elba go napravi strasno tvoeto srce! 57 Vaka postapuvavte so }erkite izrailski, a tie od strav vi se podavaa; no }erkata Judina ne podlegna na va{eto bezzakonie. 58 I taka, ka`i mi pod koe drvo gi vide zaedno? Toj odgovori i re~e: Pod zeleniot dab. 59 Daniil mu re~e: Navistina i ti izlaga i }e ja zagubi{ tvojata glava;

Angelot Bo`ji, eve, stoi so me~ vo rakata, za da te prese~e na polovina, pa obajcata da ve pogubi. 60 Toga{ site lu|e izvikaa so visok glas i Go blagoslovuvaa Boga, Koj gi spasuva onie {to se nadevaat na Nego. 61 Se krenaa protiv dvajcata starci, koi Daniil gi izobli~i so ona {to samite go rekoa, deka la`no svedo~ele. 62 So niv postapija onaka, kako {to mislea da postapat so nea; gi pogubija, spored zakonot na Mojsej. Toj den be{e spasena nevina krv. 63 A Helkija i negovata `ena Go proslavija Boga za svojata }erka Suzana, zaedno so Joakim, nejziniot ma` i site nejzini rodnini, za{to kaj nea ne se najde nikakvo sramotno delo. 64 Od toj den Daniil stana golem pred o~ite na narodot. Daniil ne mu se poklonuva na Vil. Daniil ja otkriva izmamata. Daniil vo jamata na lavovite Carot Astijag se pribra kaj svoite tatkovci, a nego go nasledi Persiecot Kir. 2 A Daniil `ivee{e so carot zaedno i be{e poslaven od site svoi prijateli. 3 Kaj Vaviloncite ima{e idol, imenuvan Vil, na koj sekoj den mu prinesuvaa dvanaeset meri najubavo p~eni~no bra{no, ~etirinaeset ovci i {est meri vino. 4 Carot go po~ituva{e i ode{e sekoj den da mu se poklonuva, a Daniil Mu se poklonuva{e na svojot Bog. Zatoa carot go pra{a Daniil: Zo{to ne mu se poklonuva{ na Vil? 5 Toj mu odgovori: Zatoa {to ne im se poklonuvam na idoli, napraveni od ~ove~ki race, tuku Mu se poklonuvam na `iviot Bog, Koj gi sozdal neboto i zemjata i Koj vladee nad sekoe telo. 6 Toga{ carot mu re~e: Misli{ li ti deka Vil ne e `iv bog? Ne gleda{ li kolku toj jade i pie sekoj den? 7 Otkako se nasmevna, Daniil re~e: Care, ne mami se; odvnatre toj e glina,

14

1126
DANIIL
a odnadvor e od bronza; toj nikoga{ nitu jadel nitu piel. 8 Toga{ carot, otkako se razgnevi, gi povika site `reci i im re~e: Ako ne mi ka`ete koj ja jade seta ovaa hrana, }e umrete. 9 Ako pak mi doka`ete deka ja jade Vil, toga{ }e umre Daniil zatoa {to go pohuli. A Daniil mu re~e na carot: Neka bide spored tvojot zbor. 10 Ima{e sedumdeset `reci, osven `eni i deca. 11 I dojde carot so Daniil vo hramot na Vil, a `recite na Vil rekoa: Care, ete, nie }e izlezeme nadvor, a ti stavi ja hranata i, otkako go nalee{ vinoto, zatvori ja vratata i zape~ati ja so tvojot prsten. 12 Pa utre, koga }e dojde{ i ne najde{ deka Vil izel s#, neka umreme nie ili na{iot klevetnik Daniil, koj la`el protiv nas. 13 Tie ne se pla{ea od toa, {to go rekoa, za{to pod trpezata bea napravile taen vlez i niz nego sekoga{ vleguvaa i ja jadea seta hrana. 14 Koga tie izlegoa, carot ja stavi hranata pred Vil, a Daniil im zapoveda na svoite slugi, i tie donesoa pepel, pa, vo prisustvo na carot, go posipaa celiot hram. Toga{ izlegoa, ja zatvorija vratata, ja zape~atija so carskiot prsten i si otidoa. 15 A `recite, spored svojot obi~aj, dojdoa preku no}ta zaedno so svoite `eni i deca, pa izedoa i ispija s#. 16 Utredenta carot stana rano i dojde vo hramot, i Daniil dojde so nego. 17 Carot zapra{a: Daniile, dali se pe~atite nepovredeni? Toj mu odgovori: Da, care, tie ne se povredeni. 18 I {tom ja otvorija vratata, carot, otkako ja pogledna trpezata, izvika so silen glas: Velik si, Vile, i vo tebe nema nikakva izmama! 19 Otkako se nasmevna, Daniil go zadr`a carot, za da ne vleze vnatre, i mu re~e: Pogledaj go podot i ispitaj ~ii se ovie stapalki. 20 A carot re~e: Gledam stapalki na ma`i, `eni i deca.
21 I carot se razgnevi mnogu i zapoveda da gi fatat `recite i nivnite `eni i deca, za da ja poka`at tajnata vrata, niz koja vleguvale i izeduvale s# {to bilo na trpezata. 22 Toga{ carot zapoveda da gi pogubat, a idolot Vil da mu go predadat na Daniil, a toj da go razurne nego i negoviot hram. 23 A na toa mesto ima{e i eden golem zmej, kogo go po~ituvaa Vaviloncite. 24 Carot mu re~e na Daniil: Nema li za nego da re~e{ deka e bronza? Ete, toj e `iv, i jade i pie; ne mo`e{ da ka`e{ deka ovoj bog ne e `iv; pa zatoa pokloni mu se. 25 Daniil mu odgovori na carot: Jas Mu se poklonuvam na Gospod, mojot Bog, za{to Toj e `iv. 26 No, ti, care, dozvoli mi, jas }e go ubijam zmejot, bez me~ i bez stap. Carot mu re~e: Ti davam dozvola. 27 Toga{ Daniil zede smola, loj i vlakna, gi svari zaedno, pa, otkako napravi od toa grutka, mu ja frli vo ustata na zmejot, a zmejot ja progolta grutkata i se rascepi. A Daniil re~e: Ete, gledajte na {to se poklonuvate! 28 Koga Vaviloncite slu{naa za toa, mnogu se razgnevija, se krenaa protiv carot, velej}i: Carot stana Judeec, go razurna Vil, go ubi zmejot i `recite gi predade na smrt. 29 Pa, koga dojdoa kaj carot, mu rekoa: Predaj ni go Daniil, inaku }e te ubieme i tebe i tvojot dom. 30 I koga vide carot deka silno nastojuvaat, be{e prinuden da im go predade Daniil. 31 Tie go frlija vo lavovska jama, a toj ostana tamu {est dena. 32 Vo jamata ima{e sedum lavovi, na koi sekoj den im davaa po dva vola i po dve ovci; no vo toa vreme ne im gi davaa, za da go izedat Daniil. 33 Vo toa vreme ima{e vo Judeja eden prorok, po ime Avakum, koj tokmu {to be{e svaril ka{a i nadrobil leb vo sad i ode{e kon svojata niva, za da im go odnese toa na `etvarite. 34 No Angel Gospodov mu re~e na Avakum: Ova jadewe {to go ima{, odnesi

1127
DANIIL
mu go vo Vavilon na Daniil, koj e vo lavovskata jama. 35 A Avakum odgovori: Gospodi, jas nikoga{ ne sum go videl Vavilon i ne ja znam taa jama. 36 Toga{ Angelot Gospodov go fati Avakum za temeto i, otkako go podigna za kosata od negovata glava, go odnese vo Vavilon i go spu{ti kaj jamata so silata na svojot duh. 37 Avakum izvika i re~e: Daniile, Daniile, zemi go jadeweto {to ti go ispra}a Bog! 38 A Daniil re~e: Bo`e, Ti si spomna za mene; Ti ne gi ostava{ onie {to Te qubat.
39 I stana Daniil i jade{e, a Angelot Bo`ji vedna{ go vrati Avakum vo zemjata negova. 40 Sedmiot den dojde carot, za da go opla~e Daniil i, otkako se pribli`i do jamata, se navedna vo nea, koga, ete, go vide Daniil kako sedi. 41 Toga{ izvika so visok glas i re~e: Velik si Ti, Gospodi, Bo`e Daniilov, i nema drug Bog osven Tebe! 42 Pa zapoveda carot da go izvadat Daniil od jamata, a vo nea da gi frlat onie {to sakaa nego da go pogubat, i lavovite gi izedoa vedna{, pred negovite o~i.

OSIJA
Voved Osija bil prorok vo severnoto carstvo, Izrail, vo poslednite godini od negovoto postoewe kako slobodna i nezavisna dr`ava. Vo prvite tri glavi od ovaa kniga, semejniot `ivot na Osija e upotreben kako slika na porakata {to Osija treba da mu ja prenese na narodot. Gospod mu zapovedal na Osija da se o`eni so bludnica, kako slika za neverstvoto na izrailskiot narod kon Boga. Potoa, Bog mu ka`uva na Osija kakvi imiwa da im dade na svoite deca; imiwata trebalo da gi potsetuvaat Izrailcite deka }e bidat kazneti. I pokraj ova, Gospod mu zapovedal na Osija da ja saka svojata neverna `ena; ova trebalo da bide slika za Bo`jata verna qubov kon Negoviot neveren narod. Preostanatiot del od knigata go naglasuva Bo`jiot zavet so Izrail, koj govori za obvrskata za me|usebna vernost pome|u Gospod i Izrail. Gospod postojano ja odr`uval Svojata vernost, dodeka Izrailcite za~esteno Go izneveruvale. Na momenti, Izrailcite pove}e se nadevale na svojata vojska, pa i na tu|ite, sosedni armii, otkolku na Gospod. Isto taka, tie ~estopati im slu`ele na idoli, o~ekuvaj}i od kipovi da im donesat dobar rod. Vo ovaa kniga, Gospod gi stava pred sud Izrail i Juda, obvinuvaj}i gi za neverstvo kon zavetot so Boga, poradi {to im navestuva i kazna. Sepak, Bo`jata qubov kon negoviot narod }e prodol`i i Toj }e im prosti, koga tie }e se nau~at da Mu bidat verni.
1,1
4 Car 14,23-29 Is 1,1 Amos 1,1 Mih 1,1

2
4,12 5,4 9,1 2 Mojs 34,16 Naum 3,4 Ps 106,39 2 Kor 11,2

Slovo Gospodovo {to be{e upateno do Osija, sin Beeriev, vo denovite na judejskite carevi Ozija, Jotam, Ahaz, Ezekija i vo denovite na izrailskiot car Jerovoam, sinot Joasov. Semejstvoto na Osija

2 Po~etok na slovoto Gospodovo do Osija. Mu re~e Gospod na Osija: Odi i zemi `ena bludnica, pa rodi deca od bludstvo; za{to ovaa zemja mnogu blud4 stvuva, otkako otstapi od Gospod. 3 I toj otide i ja zede Gomer, }erkata 3 Car 18,45 na Divlaim, koja za~na i mu rodi sin. 4 Car 9, 1-10 4 Toga{ Gospod mu re~e: Stavi mu 10,1-17 17,2-6 ime Jizreel, za{to u{te malku i Jas }e 5 mu se odmazdam na Jehueviot dom za krvIs 2,11 ta proleana vo Jizreel i }e go ukinam Amos 8,9 carstvoto na Izrail, Zah 14,9 5 i vo toj den }e go skr{am lakot na Jov 29,20 Mt 7,22 Izrail vo dolinata Jizreel. Lk 6,23 6 Taa pak za~na i rodi }erka, i Toj mu Jn 14,20 re~e: Imenuvaj ja LoRuhama, za{to

Jas ve}e nema da go pomiluvam domot 7 14,4 Izrailev, i da im pro{tevam. 7 A domot Judin }e go pomiluvam i }e 1 Car 17,47 gi spasam Jas, nivniot Gospod Bog, ne Is 30,16 31,1 so lak, nitu so me~, ni so vojska, nitu Mih 5,9 Zah 4,6 so kowi i kowanici. 9,10 8 Potoa, otkako ja odbi od doewe, odPs 20,7 Izreki novo za~na i rodi sin. 21,31 9 I Toj mu re~e: Nare~i go so imeto LoAmi, za{to vie ne ste Moj narod, i 9 2,25 Jas nema da bidam va{ Bog. 3 Mojs Nade` za Izrail 10 No brojot na sinovite Izrailevi }e bide kako pesokot morski, koj ne }e mo`e ni da se izmeri nitu da se izbroi; i mesto da im re~at - vie ne ste Moj narod - }e im se re~e - vie ste sinovi na `iviot Bog. 11 I }e se soberat sinovite Judini i sinovite Izrailevi zaedno i }e si postavat eden stare{ina i }e izlezat od zemjata, za{to golem e denot na Jizreel.
26,12 Er 7,23 11,4 31,33 Ez 11,20 14,11 Zah 8,8

1129
OSIJA
2,1
1 Mojs 22,17 32,13 3 Car 4,20 5,9 Is 10,22 Jn 1,12 Rim 9,26.27

2
2

Re~ete im na bra}ata svoi: Ami' i na sestrite svoi Ruhama'.

2
1,5 Is 11,13 Er 3,18 Ez 37,15-22

3
2,24-25

4
2,15 4,1 1 Mojs 38,15

5
Er 6,8 9,11 13,22 Ez 16,4-5 16,39 Otkr 17,16

6
1,2

7
5 Mojs 4,3 Er 2,25 3,13 44,17 Amos 2,4

8
Er 2,23

9
5,15 6,1-3 Er 3,22 Lk 15, 17-18

10
5 Mojs 7,13 8,11-18 Agej 2,8 Ps 104,15

12
5,14 5 Mojs 32,39 Ez 16,37 Ps 50,22 Jn 10,29 Otkr 17,16

Najava za kazna na Izrail Sudete se so svojata majka, raspravajte se; za{to taa ne e Moja `ena, i Jas ne sum $ ma` nejzin; neka go otfrli bludstvoto od liceto svoe i prequbodejstvoto od gradite svoi, za da ne ja sotram, 3 za da ne ja soble~am gola i da ne ja poka`am kako vo denot na nejzinoto ra|awe, i da ne ja napravam pustelija, za da ne ja pretvoram vo suva zemja i da ne ja usmrtam so `ed. 4 I decata nejzini nema da gi pomiluvam, za{to tie se deca od bludstvo. 5 Bidej}i majkata nivna bludstvuva{e, se osramoti onaa, koja gi za~na, za{to si vele{e - }e trgnam po qubovnicite svoi, koi mi davaat leb i voda, volna i len, maslo i pijalak. 6 Ete, zatoa Jas }e $ go prepre~am patot nejzin so trwe i }e ja zagradam so ograda, i taa ne }e mo`e da gi najde patekite svoi; 7 }e se vpu{ti po qubovnicite, no nema da gi stigne; }e gi bara, i nema da gi najde; i }e si re~e: }e se vratam i }e pojdam kaj prviot ma`; za{to toga{ mi be{e podobro, otkolku sega. 8 A taa ne znae{e deka Jas $ davav `ito, vino i maslo i $ go namno`uvav srebroto nejzino i zlatoto, od koe mu napravija idol na Vaal. 9 Zatoa }e si go zemam `itoto Svoe, i vinoto Svoe, koga za toa }e mu dojde vremeto i }e ja odzemam volnata Svoja i lenot Svoj, so {to se pokriva golotijata nejzina. 10 I sega }e ja otkrijam sramotijata nejzina pred o~ite na nejzinite milenici, i nikoj ne }e ja izbavi od rakata Moja. 11 I }e ukinam kaj nea sekakva veselba, praznicite i novomese~ijata nejzini, i sabotite i site nejzini proslavi. 12 I }e gi zapustam lozjata nejzini i smokvite, za koi taa be{e rekla: toa mi se podaroci, so koi me daruvaa qubovnicite moi;' i Jas }e gi opusto{am, i polskite `ivotni }e gi izedat.

13 I }e ja kaznam za denovite pomina- 13 1,13-14 ti vo slu`ewe na Vaalovcite, koga im Is Er 7,34 kadela i gi kitela so obetki i grivni, Amos 5, odela po qubovnicite svoi, a Mene Me 21-23 8,5 zaboravila, veli Gospod.

14

Gospod }e mu pomogne na Izrail 14 Poradi toa Jas }e ja privle~am i }e ja odvedam vo pustina, pa }e mu zboruvam na nejzinoto srce. 15 I }e $ ja vratam lozata nejzina i dolinata Ahor kako trem na nade`; i tamu taa }e pee kako vo denovite na svojata mladost i kako vo denot koga izleze od egipetskata zemja. 16 I vo toj den, veli Gospod, ti }e Mi veli{ - ma`u Moj, i nema pove}e da Mi veli{ - Vaalu Moj. 17 I }e gi otstranam od ustata nejzina imiwata na Vaalovcite, i nema pove}e da se spomnuva imeto nivno. 18 I vo toa vreme poradi niv }e sklu~am sojuz so `ivotnite polski, so pticite nebeski i so laza~ite po zemjata; a lak, i me~, i vojna }e istrebam od taa zemja, i }e im dozvolam da `iveat vo mir i sigurnost. 19 I }e te svr{am za Sebe ve~no, i }e te svr{am za Sebe vo pravda i spravedlivost, vo blagoslov i milosrdnost. 20 I }e te svr{am za Sebe vo vernost i ti }e Go poznae{ Gospoda. 21 I vo toj den Jas }e se odzovam, veli Gospod, Jas, }e mu se odzovam na Neboto, a toa }e $ se odzove na Zemjata, 22 i Zemjata }e mu se odzove na `itoto i vinoto i elejot; a tie }e $ se odzovat na Jizreel. 23 I }e ja poseam za Sebe na zemjata, i }e ja zasakam LoRuhama i }e mu re~am na LoAmi: ,Ti si Moj narod', a toj }e re~e: ,Ti si moj Bog!' Bo`jata qubov nudi nade`

Is 5,5-6 Ps 80,12-13

15
Er 2,32

16
13,5 Er 20,7 Ruta 2,13

17
11,1-3 2 Mojs 13,17 Is.N. 7, 24-26 Is 65,10 Er 2,2 Amos 5,25

18
Amos 2,16

20
1,7 1 Mojs 9,8 Is 2,4 Ez 34,25 Zah 9,10 Jov 5,23 Mk 1,13

21
Is 54,5-10 Er 31,31-33

22
4,1 5,4 Izreki 2,5

23
2,17

24
1,4-9 2,7.10

25
Er 7,23 Rim 9,25 1 Ptr 2,10

Potoa Gospod mi re~e: Odi i pov- 3,1 2,4 torno zasakaj ja `enata, koja gi 2 Mojs 20,3 Mojs 5,7 saka zloto i prequbata, kako {to 5 6,4 Gospod gi saka sinovite Izrailevi, a Er 7,18 tie gledaat po tu|i bogovi i gi sakaat nivnite piti od grozje. 2 Ja otkupiv za petnaeset srebrenici i za gomer i polugomer ja~men;

1130
OSIJA
3 pa $ rekov: ]e ostane{ kaj mene podolgo vreme; ne bludstvuvaj i ne odi so drugi; a i jas nema da ti prio|am. 4 Za{to sinovite Izrailevi }e ostanat dolgo vreme bez car, bez knez i bez 5 `rtvi, bez `rtvenik, bez efod i bez ja2,9 6,1 vuvawe. 5 Potoa sinovite Izrailevi }e se 14,2 Er 30,9 povratat i }e Go pobaraat Gospod, svojEz 34,23 37,24-25 ot Bog, i David, svojot car, }e se ~udat pred Gospod na Negovata blagost vo 4,1 poslednite dni. 2 Mojs 23,24 28,6 1 Car 15,22-23 2,4 Is 3,13-15 Er 5,4 22,16 Mih 6,1-5

vaat, za{to prestanaa da Mu slu`at na 11 Is 28,7 Gospod. Izreki 11 Bludstvoto, vinoto i pijalacite gi 31,3-5 ovladeale srcata nivni. 12 Opomeni za Izrail i Judeja 12 Mojot narod se obra}a do par~e drvo, i negoviot `ezol mu dava odgovor; za{to duhot na bludstvoto gi vovel vo zabluda, pa bludstvuvaj}i, tie otstapija od svojot Bog. 13 Prinesuvaat `rtvi po planinskite vrvovi i po ridovite, kadat pod dab, topola i brest, za{to tie imaat dobri senki; zatoa }erkite va{i bludstvuvaat, a snaite va{i prequbodejstvuvaat. 14 Nema da gi kaznuvam }erkite va{i koga bludstvuvaat, i snaite va{i koga prequbodejstvuvaat, za{to vie samite ste bludnici i so qubovnici prinesuvate `rtvi, a prostiot narod gine. 15 Ako ti, Izraile, bludstvuva{, Juda barem da ne gre{i; i ne odete vo Gilgal, ne vleguvajte vo Bet - Aven i ne kolnete se so kletvata: `iv e Gospod! 16 Izrail e tvrdoglav kako uporna junica; pa kako da gi pase Gospod kako jagniwa na {iroka livada? 17 Efrem se povrzal so idolite; ostavi go! 18 Posle pijanstvoto nivno mu se predavaat na bludstvoto; pove}e go sakaat otkolku ~esta. 19 Vetrot }e gi pritegne so kriljata svoi, i tie }e se zasramat od svoite paganski `rtvi. Opomena za carstvoto na Juda i carstvoto na Izrail
1,2 2,6 Er 2,27

13
5 Mojs 12,2 3 Car 14,23 4 Car 17,10 Er 2,20 Ez 6,13

Neverstvoto na Izrail

14
13,1 4 Mojs 25,1 5 Mojs 23,19 Jov 36,14 1 Kor 10,8

^ujte go slovoto Gospodovo, sinovi Izrailevi; za{to Gospod }e im su2 di na `itelite od ovaa zemja, za{to ne2 Mojs 20,13-17 ma ni vistina, ni milosrdie, nitu zna3 Mojs ewe za Boga na zemjata. 19,11 2 Kletva i izmama, ubistvo, kra`bi i Er 7,9 prequbodejstva mnogu se rasprostrani3 ja, i edna krv po druga krv se lee. Er 4,28 3 Zatoa taa zemja }e taguva, i }e ginat 12,4 Joil 1, site, {to `iveat na nea, zaedno so pol16-20 Amos 1,2 skite `ivotni i pticite nebeski; duri 4,7 i ribite vo moreto }e zaginat. 7,4
Sof 1,3 Agej 1, 10-11

15
5,8 Is.N. 4,1920 7,2 1 Car 26,10.16 Er 38,16 Amos 4,4 5,5

16
Er 31,18

Opomena za sve{tenicite
4

No nikoj da ne se sudi i nikoj nikogo da ne obvinuva; no so tebe sve{teni6,9 Er 2,8 ku, moram da se sudam! Mal 1,6 5 Ti }e se prepnuva{ dewe, i so tebe 6 prorokot se prepnuva no}e, a Jas }e ja Er 5,4 pogubam tvojata majka. Mal 2,1-9 6 Mojot narod gine {to nema razum, 7 za{to ti si go otfrlil razumot, i Jas Er 2,11 Ps 106,20 }e te otfrlam od Moeto sve{tenstvo; Rim 1,23 bidej}i go zaboravi zakonot na svojot 10 Bog, i Jas }e gi zaboravam decata tvoi. 7 I kolku pove}e se razmno`uvaa, 9,1 Mih 6,14 tolku pove}e i gre{ea protiv Mene; zatoa slavata nivna }e ja pretvoram vo sram. 8 Tie se hranat so grevovite na Mojot narod, i kon bezzakonijata negovi se stremi du{ata nivna. 9 I {to }e stane so narodot, toa }e se slu~i i so sve{tenikot; }e go kaznam spored pati{tata negovi i }e mu platam spored delata negovi. 10 ]e jadat - i nema da se nasituvaat; }e bludstvuvaat i nema da se razmno`u4

17
14,9

18
4,7 Amos 2,8 6,4-6

19
13,15 Er 4,11-13 Amos 1,14

5,1

^ujte go ova sve{tenici, i vnima- 9,8 5 Mojs 1,17 vaj ti, dome Izrailev, i prikloni Mih 3,1 go uvoto, dome carev, za{to vam }e vi se 2 sudi, za{to bevte zamka vo Micpa i Is 24,2 optegnata mre`a vo Tavor. 3 2 Dlaboka jama iskopaa prestapnici4,17 6,10 te, no Jas }e gi kaznam site niv. 3 Efrem Jas go poznavam, no i Izrail 4 ne e sokrien od mene; za{to i ti blud- 1,2 stvuva{, Efreme, a ti, Izraile, se os- 4,12 7,10 Er 13,23 kverna. 4 Delata nivni ne gi ostavaat da se Izreki 27,22 obratat kon svojot Bog, za{to bludstvo-

1131
OSIJA
5 to nivno e vnatre vo niv, pa zatoa i
7,10 14,2 Amos 6,8

6
Is 55,6 Er 6,20 Amos 5,4 8,11-12 Izreki 1,28 Jn 7,34 8,21

7
2,6

8
4,15 Er 4,5 Joil 2,1

10
5 Mojs 19,14 27,17

11
5 Mojs 28,33

12
Is 50,9 Jov 4,19

13
7,11 8,9 10,6 12,2 14,4 4 Car 15,19 16,7-9

14
2,12 13,7 1 Mojs 49,9 Is 5,29 Amos 3,12

15
5,6 5 Mojs 4,29-31 Is 18,4 Er 29,13 Amos 5,4 Ps 78,34

Gospoda ne Go poznavaat. 5 I gordosta na Izrail svedo~i protiv niv; zatoa i Izrail i Efrem padnaa poradi bezzakonijata svoi; a }e padne i Juda so niv. 6 So ovci i so volovi }e trgnat da Go baraat Gospoda i nema da Go najdat; Toj se ottrgnal od niv. 7 Tie go izneverija Gospoda, za{to izrodija tu|i deca; zatoa sega i tie i nivnite imoti }e bidat uni{teni. 8 Zatrubete so rog vo Giva, so truba vo Rama, i vikajte vo BetAven: Vo boj, Venijamine! 9 Vo denot na kaznuvaweto Efrem }e stane pustina; Jas go izjavuvam toa me|u kolenata Izrailevi. 10 Voda~ite na Juda stanaa kako onie {to premestuvaat me|i; }e go izleam vrz niv gnevot Moj kako voda. 11 Ete, Efrem e ugneten, kaj nego pravdata se gazi, za{to posaka da odi po suetni raboti. 12 Jas }e bidam kako molec za domot na Efrem i kako crv za domot na Juda. 13 Koga ja sogleda Efrem bolesta svoja i Juda ranata svoja, trgna Efrem kon A{ur i se obrati do golemiot car za pomo{; no toj ne }e mo`e da ve izlekuva, i nema da vi ja isceli ranata va{a. 14 Za{to Jas sum kako lav za Efrem i kako lav~e za domot na Juda; Jas, Jas }e raskinam i }e si zaminam; }e odnesam i nikoj nema da gi spasi. 15 ]e trgnam i }e se vratam vo Svoeto mesto, dodeka tie ne priznaat deka se vinovni, i ne go pobaraat liceto Moe. Mo`ebi vo svojata maka }e Me pobaraat.

kako do`d; kako docen i ran do`d }e ja 3 2,22 natopi zemjata. 5 Mojs Gospod im se obra}a na Izrail i na Judeja 4 [to da pravam so tebe, Efreme? [to da pravam so tebe, Judo? Va{ata qubov kon Mene e kako utrena magla i kako rosa {to brzo is~eznuva. 5 Zatoa Jas gi sudev preku prorocite i gi biev so zborovi od ustata Svoja. A toa {to go baram od vas e jasno kako svetlina. 6 Jas pove}e sakam milost, otkolku `rtva, i poznavawe na Boga, a ne `rtva sepalenica. 7 A tie, kako Adam, go prekr{ija zavetot, i tamu Me izneverija. 8 Galaad e grad na bezzakonici, poln so tragi od krv. 9 Sve{tenicite se zdru`eni razbojnici, tie ubivaat po patot za Sihem, sramni raboti vr{at. 10 Vo domot Izrailev gledam u`asni raboti; tamu Efrem bludstvuva, Izrail se oskvernuva. 11 I za tebe, Judo, e opredelena kazna koga }e go povratam od ropstvo Mojot narod.
11,14 Joil 2,23 Ps 72,6 63,2 143,6

4
13,3 14,6 Mih 5,6 Izreki 19,12

5
12,11 Is 11,4 Er 1,10 5,14

6
2,21-22 Amos 5,2124 Ps 40,6 51,18-19 Mt 9,13 12,7

7
8,1 Er 31,32 34,15-18

8
12,12 4 Car 15,25

10
5,3

Zborovi na Bo`jiot narod ]e velat: Ajde da se vratime kaj Gospod, za{to Toj n# rani i Toj }e 6,1 14,2 n# isceli, n# udri - i }e ni gi prevrze Pla~ 3,40 ranite na{i; 5,21 2 }e n# o`ivee za dva dena, a vo treti2 ot }e n# podigne, i nie }e `iveeme pred Ez 37 Ps 116,9 liceto Negovo. 3 I taka, sega da se stremime da Go Lk 1,75 24,7 poznaeme Gospoda; a Toj sigurno }e dojde kaj nas, kako utrena zora, }e ni dojde

Gospod saka da mu pomogne na Izrail 11 [tom }e posakam da go izle~am Iz- 5 Mojs 30,3 rail, se otkriva nepravdata na Ez 16,53 Efrem i zlostorstvoto na Samarija, Amos 9,14 za{to tie la`at, i kradec provaluva, i razbojnik grabi po ulicite. 7,1 2 I ne pomisluvaat vo srceto svoe de- 4,2 ka Jas gi pomnam site nivni bezzakoni- 2 ja; a sega gi obikolija nivnite dela; 3 Car 17,18 pred liceto Moe se. Er 2,19 3 So zlostorstva go veselat carot svoj Amos 8,7 Mal 3,16 i so lagite svoi - knezovite. Ps 90,8 4 Od prequbodejstvo tie site gorat Otkr 20,12 kako pe~ka v`arena koja pekarot pove}e ne ja razgoruva, dodeka ne go zamesi testoto, i toa skisne. 5 Denot e na carot na{! - velat knezovite, opijaneti od vino, a toj se rakuva so opijanetite. 6 Od spletkite nivni srceto im se v`aruva kako pe~ka: gnevot tlee vo niv cela no}, a utrinata se razgoruva kako ognen plamen.

1132
OSIJA
7 Tie site se raspaleni kako furna i si gi goltaat sudiite svoi; nivnite carevi pa|aat i nikoj od niv ne vika kon 9 Mene. 5,12 8 Efrem se sme{al so narodite, i staEr 5,3 Otkr 3,17 nal kako pita neprevrtena. 9 Tu|inci mu ja odzemaat silata nego10 5,4 va, no toj ne zabele`uva, kosata mu po11,5 belela, a toj ne znae. Is 9,12 10 I gordosta na Izrail svedo~i proAmos 4, 6-11 tiv niv - i pokraj seto toa ne se obra}a11 at kon Gospod, svojot Bog, i ne Go bara4,11 at. 5,13 12,2 Er 2,18 Pla~ 5,6

4 Car 15,10.14.25

Zaludno barate pomo{ od drugi narodi A Efrem stana kako glupav gulab bez razum: gi povikuvaat Egip}anite na pomo{, a potoa se priklonuvaat kon Asirija. 12 Kade i da pojdat, Jas }e ja frlam mre`ata Svoja vrz niv; kako ptici nebeski }e gi kutnam; }e gi kaznam, kako {to be{e re~eno vo nivnoto sobranie. 13 Te{ko nim, za{to otstapija od Mene; pogibel za niv, za{to se odmetnaa od Mene. Jas gi spasuvav, a tie Me la`ea. 14 A ne povikaa kon Mene od s# srce, koga piskaa po leglata svoi; ridaa na svoite posteli zaradi leb i vino, a protiv Mene se buntuvaa. 15 Dodeka Jas gi potkrepuvav i im davav sila, tie kovaa zlo protiv Mene. 16 Tie se svrtuvaa kon la`ni bogovi; stanaa kako skr{en lak. Zaradi nivnata gordelivost, knezovite }e im izginat od me~, a Egip}anite }e im se smeat. Izrail Go otfrla Gospoda Stavi ja trubata na usta! Neprijatelite kako orli go napa|aat Domot Gospodov, za{to tie go naru{ija zavetot Moj i go prestapija zakonot Moj. 2 Iako vikaat kon Mene: Bo`e moj, nie Te poznavame; nie sme Izrail. 3 Izrail go otfrli dobroto; zatoa neprijatel }e go goni. 4 Si postavuvaa carevi svoi, bez Mene; si izbiraa knezovi, pak bez Mene; od
11

12
Ez 12,13 Prop 9,12 Mt 13,47

13
7,1 13,14

16
9,6 Er 42,18 Ps 78,57

8,1
5,8 6,7 9,15 Er 12,7 Ez 3,17 33,7 Joil 2,1 Avak 1,8

2
6,1-3 Er 14,8-9

4
1 Car 8,1 11,12 4 Car 15,10.14.25

srebroto svoe i od zlatoto svoe napravija idoli: toa im e za pogibel. 5 Go mrazam teleto tvoe, Samarijo; se raspali gnevot Moj protiv niv; do koga li ne }e mo`at da se is~istat onie {to se vo Izrail? 6 I nego umetnik go napravil, toa ne e bog; zatoa }e bide skr{eno na par~iwa teleto tvoe, Samarijo! 7 Bidej}i seeja vetar, bura }e po`neat; `itoto nema da im 'rti, nema da dade bra{no; ako, pak, i dade, tu|inci }e go izedat. 8 Progoltan e Izrail; me|u narodite sega e kako skr{en sad. 9 Tie skitaat osameni kako divi magariwa; Efrem so podaroci ja kupuva{e blagonaklonosta na drugite. 10 Pa, iako pra}a{e darovi na narodite, naskoro Jas }e gi soberam, i tie }e po~nat da stradaat od carot i knezovite; 11 iako Efrem izgradi mnogu `rtvenici za grev - za grev i mu poslu`ija tie isti `rtvenici. 12 Mu napi{av va`ni zakoni, no toj gi smeta{e za tu|i. 13 Vo `rtvenite prinosi Mene Mi prinesuvaat meso i go jadat; na Gospoda tie ne mu se ugodni; sega Toj }e se priseti za nivnoto bes~estie i }e gi kazni za grevovite nivni; }e gi vrati vo Egipet. 14 Izrail go zaboravi Sozdatelot svoj, za sebe si izgradi dvorci, a i Juda izgradi mnogu utvrdeni gradovi; no Jas }e ispratam ogan vrz gradovite negovi i toj }e mu gi progolta dvorcite negovi. Kazna za Izrail Ne raduvaj se, Izraile, so pregolema veselba kako drugite narodi, za{to bludstvuva{, otkako otstapi od svojot Bog - i gi zasaka darovite od blud po site `itni gumna. 2 Gumnoto i kacata nema da gi nahranat, a vinoto }e gi izmami. 3 Tie nema ve}e da `iveat vo zemjata Gospodova: Efrem }e se vrati vo Egipet i vo Asirija }e jadat ne~isto.

5
10,5-6 13,2 3 Car 12,28.32 4 Car 17,16

6
13,2 2 Mojs 20,4 34,17 Avak 2, 18-19

7
10,13 Jov 4,8 Izreki 22,8 Gal 6,7

9
5,13 7,11 Ez 16,32-34 Jov 39,5-8

11
10,1 12,12

13
6,6 9,3.9 11,5 5 Mojs 28,68 Amos 5,22

14
5 Mojs 32,15.18 Is 17,10 Er 2,32 Amos 2,5

9,1
1,2 2,4 4,12

2
2,11 8,7

3
8,13 10,6 11,5

1133
OSIJA
4
5 Mojs 26,14 4 Nema da vr{at prelivi so vino za Gospoda, i neugodni }e Mu bidat `rtvite nivni; lebot }e im bide kako leb na na`aleni: site {to }e go jadat, }e se oskvernuvaat, za{to nivniot leb e samo za du{ite nivni, a vo domot Gospodov toj nema da se vnese. 5 [to }e pravi{ vo denovite na sobirite i vo denovite na praznicite Gospodovi? 6 Za{to site }e si zaminat pred zapustuvaweto; Egipet }e gi pribere, Mof }e gi pogrebe; nivnite srebreni dragocenosti koprivi }e gi prekrijat, vo {atorite nivni }e obrasnat trnlivi grmu{ki. 7 Dojdoa denovite na tvojata kazna, dojdoa denovite za odmazda. Neka razbere Izrail deka e glupav pretska`uva~ot, bezumen e onoj {to izjavuva deka e vdahnoven, poradi mnogute va{i bezzakonija i golemata omraza. 8 Bog me isprati kako prorok, za da go predupredam Negoviot narod Izrail. No tie nasekade mre`a mi postavuvaat, duri i vo Bo`jiot dom mu se protivat na prorokot. 9 Mnogu nisko padnaa, ostanaa razvratni kako vo denovite na Giva; no Toj }e se priseti za nivnite bezzakonija, }e gi kazni za nivnite grevovi.

Bo`jiot sud nad Izrail

15

15
1,6

5
2 Mojs 23,14-17

6
10,8

7
Amos 3,2 Sof 3,4 Jn 10,20

8
Er 6,17 20,1-6 Ez 3,17 Amos 7, 10-17

Seto zlo im e vo Gilgal; tamu gi 4,15 zamraziv Jas poradi nivnite lo{i de- 6,8 8,1 la; }e gi izgonam od Mojot dom, nema pove}e da gi sakam; site nivni knezovi 16 9,12 se otstapnici. Amos 2,9 16 Porazen e Efrem; se isu{i kore- Jov 18,16 Mt 21,19 not nivni - plod nema da imaat; i ako rodat, Jas }e go umrtvam nivniot sakan 17 1 Mojs 4,14 plod vo utrobata nivna. 5 Mojs 17 ]e gi otfrli mojot Bog, za{to tie 28,64-65 ne Go poslu{aa, pa zatoa }e skitaat me|u narodite. 10,1 Osija go predupreduva Izrail Izrail e ragraneta loza; kolku pove}e taa ima plod, tolku pove}e se umno`uvaat `rtvenicite; kolku mu e poplodna zemjata, tolku pove}e se ukrasuvaat idolite. 2 Izmamni~ko e srceto nivno, i zatoa }e bidat kazneti: Toj }e gi razru{i nivnite `rtvenici, }e gi zdrobi idolite nivni. 3 Sega tie velat: Nemame car, za{to nemavme strahopo~it kon Gospoda, a i zo{to ni e car? 4 Zboruvaat, davaat la`ni zaveti, sklu~uvaat sojuzi; pravdata se pretvorila vo nepravda i raste po brazdite na nivnite nivi. 5 Za teleto vo BetAven }e pla~at `itelite na Samarija; }e zapla~e za nego narodot negov, i `recite negovi, koi se raduvaa so nego, }e pla~at po slavata negova, za{to nea }e ja snema od nego. 6 I toj samiot }e bide vrzan i odveden vo Asirija kako dar na golemiot car; posramen }e bide Efrem, i }e se zasrami Izrail poradi svojata odluka. 7 Uni{tena e Samarija, nejziniot car }e bide isfrlen kako lu{pa na povr{inata na vodata. 8 I }e bidat istrebeni idolskite svetili{ta na Aven, grevot Izrailev; vo trwe i bocki }e obrasnat `rtvenicite negovi, pa }e im re~at na planinite - pokrijte n#, a na ridovite, padnete vrz nas!

9
7,2 8,13 10,9 Sud 19

10

8,11 12,12 4 Mojs 23,24 5 Mojs 32,15 Is 5,1

4
Amos 5,7 6,12

10
2,16-17 4 Mojs 25,1-5 5 Mojs 32,10 Is 28,4 Er 2,5 Mih 7,1

5
4,15 8,5 4 Car 23,5 Sof 1,4 Otkr 18,14

11
5 Mojs 28,18

6
5,13 9,3 11,5

12
5 Mojs 28,41 32,25 Jov 27,14

8
4,13 1 Mojs 3,18 4 Car 23,15 Is 2,10 5,6 7,23-25 32,13 Lk 23,30 Otkr 6,16

Te{kite posledici od grevot 10 Kako grozje vo pustina go najdov 14 Izrail; kako ran plod na smokva, gi viJov 3,11-12 dov Jas tatkovcite nivni, no tie otidoa Lk 23,29 kaj VaalFegor i se oddadoa na sramni raboti, pa i samite stanaa ne~isti kako i nivnite qubimci. 11 Slavata na Efrem }e odleta kako ptica; nema da ima kaj niv ni ra|awe, ni bremenost, nitu za~nuvawe. 12 Pa makar i da odgledaat deca svoi, Jas }e gi odzemam; za{to te{ko nim, koga }e gi ostavam. 13 Efrem e kako da go gledam Tir, se postavil na ubavo mesto; no Efrem }e gi izvede decata svoi na klawe. Zborovi na Osija Daj im, Gospodi, a {to da im dade{? Daj im utroba {to ne ra|a, i - suvi gradi.
14

1134
OSIJA
9
9,9

10
Er 2,13

11
4,16 Er 2,20 5,5 Mt 11, 29-30

12
2,21 Er 4,3 Mih 6,8 Zah 8,22 Ps 14,2 Dela 17,27

13
8,7 Is 31,1 Mih 1,13 Jov 4,8

14
14,1 Naum 3,10

15
4,15

11,1
11,10 2 Mojs 4,22 Er 2,1-9 3,19 Mal 1,6 Mt 2,15

3
2,10 5 Mojs 1,31

Gospod mu se zakanuva na Izrail Pove}e zgre{i, Izraile, otkolku vo denovite na Giva; a i tamu da zapre{e, nema{e li da te stasa vojna, kako i bezzakonicite givejski? 10 ]e gi kaznam kako {to }e posakam; }e se soberat protiv niv narodite, i tie }e bidat kazneti poradi dvojniot nivni prestap. 11 Efrem e obu~ena junica, sviknata da vr{i, i Jas Samiot na nejziniot ubav vrat }e $ stavam amut; pa Efrem }e vle~e, Juda }e ora, a Jakov }e ja drobi zemjata. 12 Sejte pravda - pa }e `neete milost; razoruvajte nova zemja, vreme e da Go pobarate Gospoda, i taka Toj, {tom }e dojde, da ve oblee so blagoslov. 13 Oravte bezbo`nost, `neevte bezzakonie, jadevte plod na lagata, za{to ti se nadeva{e na svoite koli, na mnogute vojnici. 14 I }e dojde vojna na tvojot narod, i site tvoi tvrdini }e bidat razru{eni, kako {to [alman go razru{i BetArbel vo denot na bitkata: majka biva{e ubivana zaedno so decata. 15 Ete, taka }e vi napravam, dome Izrailev, poradi nepravdata va{a; vo rani zori }e zagine carot Izrailev.
9

7 Narodot Moj e naklonet kon otstapuvawe od Mene. Kon Sevi{niot povikuvaat, no nikoj ne im pomaga. 8 Kako da te dadam, Efreme? Kako da te predadam, Izraile? Kako da te napravam kako Adma? Da ti napravam kako {to mu napraviv na Cevoim? Srceto Mi se voznemiruva, zatreperuva utrobata Moja od `alost. 9 Nema da postapam spored jarosta na gnevot Svoj, i nema da go istrebam Efrem, za{to Jas sum Bog, a ne ~ovek, Svetec me|u vas; Jas nema ve}e vo gnev da doa|am. 10 Po Gospoda tie }e odat. Kako lav }e go izdigne Toj glasot Svoj, }e go pu{ti glasot Svoj - i }e pobrzaat kon Nego sinovite od zapad, 11 }e poletaat od Egipet kako ptici, i od Asirija - kako gulabi, i }e gi naselam vo domovite nivni, veli Gospod.

8
6,4 1 Mojs 10,19 14,2.8 5 Mojs 32,26 Is 54,8 Er 31,20

9
4 Mojs 23,19 1 Car 15,29 Is 5,16 6,3

10
Is 11,10-12 43,5-7 Er 25,30 31,8.9 Amos 1,2 3,8 Otkr 10,3

12,1
4,2 7,1

Sporedba me|u Izrail i Judeja

12

Bo`jo so`aluvawe nad Svojot narod Koga Izrail be{e mlad, Jas go 4 sakav i od Egipet go povikav ka2 Mojs 16,4.8.12 ko Moj sin. 4 Mojs 2 No kolku pove}e gi povikuvav, tol11,7-9 5 Mojs 8,16 ku pove}e se oddale~uvaa od Mene, pri5 nesuvaa `rtvi na Vaalovci i im kadea 5,4 na idoli. 3 Jas Samiot go u~ev Efrem da odi, go 8,13 9,3 10,6 nosev na racete Svoi, a tie ne sfa}aa deka se gri`ev za niv. 4 Gi privlekuvav so ne`nost i so qubov, i Jas bev za niv kako onoj, {to ja olabavuva uzdata od ustata nivna, i krotko im podavav hrana. 5 Tie }e se vratat vo Egipet; A{ur }e mu bide car, za{to tie ne posakaa da se vratat kaj Mene. 6 I me~ }e besnee po nivniot grad, }e gi uni{ti negovite za{titnici, i }e gi progolta poradi nivnite spletki.

Efrem Me opkru`il so lagi, a do- 5,13 13,15 mot Izrailev - so izmami; no Juda s# Is 30,1 u{te se dr`i za Bog, i veren Mu e na 31,1 57,9 Pla~ 5,6 Svetecot. Efrem pase vetar i tr~a kon is- 3 to~niot vetar, po cel den si gi 4,1 namno`uva lagite i nasilstvata, sklu4 ~uva sojuz so A{ur, a vo Egipet pra}a 1 Mojs 25,26 maslo.

12
2

11

Is 43,27

Sud i nad Izrail i nad Judeja

Mojs No i so Juda Gospod }e ima sud - Toj 1 28,10-22 }e go kazni i Jakov za postapkite nego- 32,24-28 vi, i ]e mu plati spored delata negovi. 35,15 3 U{te vo utrobata maj~ina toj go po- 6 tisnuva{e brata si, a koga porasna, toj Amos 4,13 se bore{e i so Boga. 7 4 Toj se bore{e protiv angel - i go po- 11,5 bedi; zaplaka i Go zamoli; vo Vetil Toj 8 n# najde i tamu zboruva{e so nas. 5 Mojs 5 A Gospod e Bog nad silite; Jahve e 25,13 Zah 14,21 imeto Negovo. 6 Vrati se i ti kon svojot Bog; bidi milostiv i spravedliv, i sekoga{ nadevaj se na tvojot Bog. 7 Hananecot ima neverni merila vo rakata svoja i saka da onepravduva; 8 I Efrem veli: Sepak se zbogativ, nasobrav mnogu imot, makar {to vo

1135
OSIJA
9 site moi raboti ne mo`at da najdat
Lk 12, 16-21 Otkr 3, 17-18 8 ]e napa|am vrz niv kako me~ka, ~ii me~iwa se grabnati: }e im gi istrgnuvam srcata nivni i }e gi izedam tamu kako lavica, polskite yverovi }e gi raskinuvaat. 9 ]e te uni{tam, Izraile, koj }e ti pomogne? 10 Kade ti e sega carot za da te spasi? Kade se tvoite knezovi da te branat, onie za koi vele{e: Daj ni car i na~alnici! 11 Jas ti dadov car vo gnevot Svoj i ti go odzedov vo jarosta Svoja.

6
8,14 5 Mojs 8,14 32,15

ni{to nezakonsko, {to bi bilo grev. Gospod mu e sepak Bog na Izrail Jas sum tvojot Gospod Bog u{te od zemjata egipetska: pak }e te naselam da sedi{ vo senici kako vo denovite na praznikot. 10 Jas im zboruvav na prorocite i gi umno`uvav videnijata, a i preku prorocite }e donesam uni{tuvawe. 11 Vo Galaad ima bezzakonija, tie }e bidat uni{teni. Vo Gilgal kolat za `rtvi telci, a `rtvenicite im stojat kako kupi{ta kamewa na me|ite od nivnite nivi. 12 Izbega Jakov vo Aram i Izrail slu`e{e za `ena, a za `ena i ovci pase{e. 13 Preku prorok go izvede Gospod Izrail od Egipet i preku prorok Toj go paze{e. 14 Efrem mnogu Go razgnevi Gospoda, pa zatoa Gospod }e ja ostavi krvta negova na nego, i }e mu plati za negovite navredi.
9

10
2,16 13,4 1 Mojs 20,2 3 Mojs 11,45

7
5,14 Er 5,6

8
2 Car 17,8 Izreki 17,12 Pla~ 3,10

11
6,5 4 Mojs 12,2-8 5 Mojs 18,15 Ps 74,9 Pla~ 2,9

10
1 Car 8, 5-6.19

12
4,15 6,8 9,15

13
1 Mojs 29

14
11,1 2 Mojs 3, 7-10 5 Mojs 18,15.18

15
Ez 33,4

Propast na Izrail Koga Efrem zboruva{e, site treperea. Toj be{e prvak vo Izrail; no se ogre{i so Vaal i zagina. 2 I sega prodol`uva da gre{i: napravija idoli izleani od srebro, onaka kako {to sami gi zamisluvaat - umetni~ka rabota - pa im velat na lu|eto nim da im prinesuvaat `rtvi i da gi celivaat teliwata. 3 Poradi toa tie }e bidat kako utrena magla, kako rosa {to brzo is~eznuva, kako pleva {to vetar ja odnesuva od gumnoto, kako dim od oxak. 4 No Jas sum Gospod, tvojot Bog u{te od zemjata egipetska - i ti ne treba da ima{ drug Bog osven Mene; nema Spasitel osven Mene. 5 Jas te hranev vo pustinata, vo zasu{enata zemja. 6 Jas gi hranev i tie bea siti; a koga se zasituvaa, srceto im se vozgorduva{e, i poradi toa Mene Me zaboravaa. 7 I Jas }e bidam kako lav za niv, kako leopard {to im demne pokraj patot.

13,1
4,17

13

Stra{na sudbina na Izrail 10,15 12 Vrzano e bezzakonieto na Efrem, se 1 Car 8,7.22 ~uva grevot negov. 13 Rodilnite maki go obzedoa, no toj e 12 5 Mojs nerazbran sin, ne izleguva navreme od 32,34-35 utrobata. 13 14 Od vlasta na pekolot }e gi otku4 Car 19,3 pam, od smrtta }e gi izbavam. Smrt - ka- Is 13,8 26,17-18 de ti e silata? Kade ti e tebe, pekolu, 37,3 pobedata? So~uvstvoto e skrieno od 14 Moite o~i. 6,2 15 Iako e Efrem ploden me|u bra}ata, Is 25,8 }e dojde isto~en vetar, }e se krene vet- 26,19 Ez 37,1-14 rot Gospodov od pustinata, i }e go pre- 1 Kor su{i izvorot negov, i }e go odnese bo- 15,55 Otkr 20,14 gatstvoto od site sokrovi{ta.
15
12,2 Vratete se kon Gospoda Is 21,1 4,11 Samarija }e strada, za{to se Er Ez 17,10 krena protiv svojot Bog; od me~ 19,12 }e padnat tie, nivnite deca na kamen }e bidat razbivani, a bremenite `eni }e 14,1 bidat rasparuvani. 7,1 2 Vrati se, Izraile, kaj Gospod tvojot 10,14 4 Car Bog; za{to ti propa|a{ poradi svoeto 15,16 Amos 1,13 bezzakonie. 3 Podgotvete se molitveno, i obrate2 te se kon Gospod i re~ete Mu: Prosti 5,5 ni gi site bezzakonija na{i i primi go 6,1 toa {to e dobro, a nie }e prineseme 3 Ps 32,1 `rtva od ustata na{a. Evr 13,15

11

2
8,5-6 3 Car 12,27.32 19,18 Jov 31,27

14

3
6,4 Is 17,13 41,16 Sof 2,2 Ps 1,4 Jov 21,18

4
11,1 12,10 2 Mojs 20,2 5 Mojs 5,6 Is 43,11 44,8 49,26 63,8

5
2,16 5 Mojs 32,10

4 Gospod vetuva prostuvawe 2,18-19 A{ur pove}e nema da n# spasuva; i 7,11 nema pove}e da javame na kowi i na 12,2 Is 31,1 svoite umetni~ki tvorbi da im velime: Ps 68,5 O, bogovi na{i; za{to samo Ti si mi- 146,9 losrden kon siraci.'
4

1136
OSIJA
5 ]e gi izlekuvam od odmetnuvaweto nivno, blagonaklono }e gi zasakam, za{to gnevot Moj se odvrati od niv. 6 Jas }e bidam rosa za Izrail; toj }e cveta kako krin i }e pu{ti korewa ka6 ko drvjata na Livan. Is 26,19 7 ]e se ra{irat grankite negovi, i 27,6 35,1 ubavinata negova }e bide kako ubavina Ez 17,23 na maslina, i mirisot od nego kako mi7 ris od Livan. Is 27,6 8 ]e se vratat pod Mojata senka, i }e Ps 52,8 imaat `ito vo izobilie - pa }e cvetaat 1,6 2,16-25 5,13 9,15 Er 30,17

kako loza, }e stanat slavni kako vinoto 9 4,17 levanonsko. 2 Kor 6,16 9 Zo{to ti se idolite, Efreme? Jas te slu{am i se gri`am za tebe; Jas sum 10 5 Mojs 32,4 kako zelen kiparis: od Mene ti doa|aat Er 9,11 Ps 107,43 plodovite. Izreki 4,7 10 Koj e mudar, neka go razbere ova; koj Prop 8,1 e razumen neka go poznae toa. Za{to pati{tata Gospodovi se pravi, i pravednicite odat po niv, a bezzakonicite se sopnuvaat od niv.

JOIL
Voved Joil bil prorok vo Izrail. Ne se znae to~no koga `iveel, no se pretpostavuva deka `iveel vo ~etvrtiot ili pettiot vek pr. Hristos, vo vremeto na Persiskata imperija. Vo negovo vreme roevi skakulci gi pusto{ele zemjodelskite nasadi. Joil mu napomenuval na narodot deka toa mu e kazna od Gospod. Ponatamu, Joil ja upotrebil situacijata so skakulcite za da im objavi na Izrailcite deka vistinska armija }e go napadne Izrail. Ako narodot se pokae za svoite grevovi, Gospod }e im se smiluva, }e im prosti i povtorno }e gi blagoslovi. Zabele`itelno e vetuvaweto deka Gospod }e Go prati Svojot duh na site lu|e: na ma`i i `eni, na mladi i stari. Joil go predupreduval narodot deka pusto{eweto od skakulcite e ni{to vo sporedba so Sudniot Den pred Gospod. Toga{ Gospod }e gi kazni site narodi, za site nivni nepravdi kon Negoviot narod.
1,2
Ps 48,1

3
Ps 77,6

4
5 Mojs 28,38.42 3 Car 8,37 Amos 4,9 7,1 Mal 3,11 Ps 104, 34-35

5
5 Mojs 28,39 Is 5,11 32,10

6
2,2 Er 46,23 Otkr 9,8

7
Is 5,1 Mih 4,4 Naum 2,2 Ps 79,8

8
Er 3,4 Amos 8,10 Jona 3,6.8

9
2,17

Znaci na denot Gospodov: skakulci po zemjata Slovo Gospodovo upateno do Joil, sinot Petuelov. 2 ^ujte go ova, starci, i vnimavajte site `iteli na ovaa zemja: se slu~uvalo li ova vo va{ite denovi ili vo denovite na va{ite tatkovci? 3 Raska`uvajte za nego na decata va{i; a decata va{i neka im rasaka`uvaat na nivnite deca, i nivnite deca - na sledniot rod; 4 s# {to ostana od gasenicite, go izedoa skakulcite; a {to ostana od skakulcite, go izedoa crvite; i {to ostana od crvite, go izedoa bumbarite. 5 Razbudete se pijanici, pla~ete i ridajte, vie site {to piete vino, za sokot grozdov, za{to e odzemen od ustata va{a. 6 Za{to protiv zemjata moja dojde narod silen i bezbroen; zabite mu se kako zabi na lav, a ~elustite kako ~elust na lavica. 7 Toj mi ja opusto{i lozata, i smokvata mi ja otkorna, ja izlupi do golo i ja frli; grankite $ pobelea. 8 Pla~i kako {to pla~e devica, opa{ana so vre}i{te, za svr{enikot od svojata mladost. 9 Se prekrati lebniot prinos i prelivot za nego vo domot Gospodov; pla-

~at i sve{tenicite, slu`itelite Gospodovi. 10 Opusto{eno e poleto, taguva zemjata, za{to e uni{teno `itoto; se isu{i grozdoviot sok, presu{i maslinovoto maslo. 11 Crvenete se od sram, zemjodelci, pla~ete lozari, za p~enicata i za ja~menot, za{to propadna `etvata po nivite, 12 lozata se isu{i, smokvata svena, narot, palmata i jabolknicata - site drvja po poleto se isu{ija; poradi toa i veselbata me|u lu|eto is~ezna.
13

10
Er 4,28 Os 4,3

12
Is 16,10 24,7 Er 25,10 48,33 Amos 4,7-9

13
1,8 2,17

14
2,15-16

15
Is 13,6 Ez 30,2-3 Sof 1,7. 14-15

Vratete se kaj Gospod Prepa{ete se so vre}i{te, sve{tenici, i pla~ete; ridajte, slu`iteli na 16 Er 48,33 svetili{teto. Vlezete i no}evajte, Ps 13,7 slu`iteli na mojot Bog, vo vre}i{te, za{to vo domot na va{iot Bog nema ve}e leben prinos i preliv. 14 Naredete svet post, objavete sve~en sobir, povikajte gi stare{inite i site `iteli od toj kraj vo domot na Gospod, va{iot Bog - vikajte kon Gospod. 15 Stra{en den! Za{to denot Gospodov e blizu; i }e dojde kako zapustuvawe od Sesilniot. 16 Zar pred o~ite na{i ne se odzede hranata, i od domot na na{iot Bog - veselbata i radosta?

1138
JOIL
18
Os 4,3 Jona 3,7 17 Izgnieni se zrnata pod suvite grutki, zapusteni se `itnicite, urnati se ambarite, za{to nema ve}e `ito. 18 Ete, stenka dobitokot, skitaat stadata volovi, za{to nema za niv pasi{te; se izma~uvaat i stadata ovci. 19 Kon Tebe, Gospodi, vikam, za{to ogan gi progolta pasi{tata vo pustinata, i plamen gi podgori drvjata vo poleto. 20 Duri i `ivotnite vo poleto vikaat kon Tebe, za{to sekna vodata po potocite, i ogan gi izgore pasi{tata vo pustinata.

19
1,14

20
Ps 41,1 104,21

2,1
1,15 Er 4,5 Amos 5,18

nata }e potemnat, a i yvezdite }e ja iz- 11 3,4 gubat svetlinata svoja. Naum 1,6 11 I Gospod }e go pu{ti glasot Svoj Sof 1,14 3,2.23 pred Svojata vojska, za{to silata voin- Mal Otkr 6,17 stvena Negova e mnogu golema, i mnogubrojni se onie {to }e ja izvr{uvaat 12 5 Mojs voljata Negova; za{to golem e denot 4,29-30 Gospodov i mnogu e stra{en, i koj }e Os 14,2 istrpi? 13 Poziv od Gospod No i u{te sega veli Gospod: vratete se kaj Mene od s# srce so post, pla~ i ridanie. 13 Raskinete gi srcata svoi, a ne oblekata i vratete se kaj Gospod va{iot Bog: za{to Toj e blag i milosrden, dolgotrpeliv i mnogumilostiv i so`aluva koga kaznuva. 14 Koj znae dali nema da se smili i dali }e ostavi blagoslov: leben prinos i preliv za Gospod, va{iot Bog? 15 Zatrubete so truba na Sion, naredete post i objavete sve~en sobir. 16 Soberete go narodot, svikajte sobir, pokanete gi i stare{inite, soberete gi decata i doen~iwata; neka izleze mlado`enecot od svadbenata soba i nevestata od svojata odaja. 17 Me|u tremot i `rtvenikot neka pla~at sve{tenicite, slu`itelite na Gospod i neka molat: Smiluvaj se, Gospodi, nad narodot Svoj, ne predavaj go nasledstvoto Svoe na sram, ta da ne se podigruvaat so nego narodite! Zo{to me|u niv da se zboruva - kade e nivniot Bog? Gospod }e ja blagoslovi zemjata Toga{ Gospod stana qubomoren za zemjata Svoja, pa mu se smiluva i na narodot Svoj. 19 Toga{ odgovori Gospod i mu re~e na narodot Svoj: Eve, Jas }e vi pratam leb, vino i maslo, i }e se nasitite so toa, i nema pove}e da ve predavam na sram pred narodite. 20 I neprijatelot od sever }e go mavnam i }e go proteram vo bezvodna i pusta zemja - prethodnicata - vo isto~noto more, a pozadinata - vo zapadnoto more, i }e se po~uvstvuva negoviot gnile`, i
18 12 2 Mojs 34,6-7 Is 58,5-7 Amos 5,21

2
1,6 Sof 1,15 Jn 8,12

14
Amos 5,14 Jona 3,9

3
1,19 1 Mojs 2,8 Ez 36,35 Is 51,3

4
Otkr 9,7

5
Is 5,24 Otkr 9,9

6
Is 13,8 Naum 2,10

8
Izreki 30,27

9
Er 9,21

10
4,15-16 Is 13,10 Lk 21,25

Skakulci i neprijatelski vojski Trubete so trubi na Sion i vikajte na Mojata sveta gora; neka treperat site `iteli zemni, za{to doa|a denot Gospodov, blizu e 2 denot na temnina i mrak, denot obla~en i crn: kako zorata se {iri po gorite mnogubroen narod i silen kakov {to nemalo od vekot i kakov {to ne }e ima potoa od rod vo rod. 3 Pred nego ogan }e golta, a zad nego plamen }e pali; pred nego e zemjata kako Edemska gradina, a zad nego zemjata }e bide opusto{ena kako pustina, i za nikogo nema da ima spas. 4 Izgledaat kako kowi, galopiraat kako kowanici, 5 skokaat preku gorskite vrvovi kako so tropot od koli, kako {um od ognen plamen, koj gori slama - kako silen narod postroen za borba. 6 [tom }e se pojavi, }e zatreperat narodite; licata na site }e im pobledat. 7 Kako borci }e tr~aat i kako hrabri borci }e se iska~uvaat po karpite, i sekoj }e si odi po svojot pat i nema da otstapuva od patot svoj. 8 I nema da se pritiskaat eden so drug, tuku sekoj se dr`i do svojot pat; nezapirlivo se probivaat me|u strelite. 9 ]e navalat na gradot, }e se iska~uvaat po yidovite, }e vleguvaat vo ku}ite, }e vleguvaat i niz prozorcite kako kradci. 10 Pred niv }e se potrese zemjata, }e se rasklati neboto, sonceto i mese~i-

15
1,14 2,1

16
5 Mojs 24,5

17
2 Mojs 32,11-12 Er 14,21 Mih 7,10 Mal 2,17 Ps 41,3.10 79,10 1 Mak 7, 36-38

18
5 Mojs 4,24 Zah 1,14 8,2

19
5 Mojs 11,14

20
Is 34,3 Amos 4,10

1139
JOIL
21 }e se po~uvstvuva smrdea, za{to toj be-

{e napravil golemo zlo. 21 Ne boj se, zemjo; raduvaj se i veseli 23 5 Mojs se, za{to Gospod izvr{i golemi dela. 11,14 22 Ne pla{ete se yverovi polski, za{Ps 31,11 to pasi{tata na pustinata }e se napol25 nat so treva, drvjata }e go dadat svojot 1,4 plod, smokvata i lozjata }e dadat izobi27 len rod. Is 42,8 23 A i vie, ~eda Sionovi, raduvajte se 44,6 Sof 3,15 i veselete se vo Gospod, va{iot Bog; za{to Toj vi dava umeren do`d, pa }e vi pra}a do`d - proleten do`d i esenski do`d, kako i porano. 24 I }e se napolnat gumnata so `ito i }e se prepolnat bo~vite so grozdov sok i so maslo. Gospod }e go izbavi Svojot narod 25 I }e vi nadomestam za onie godini, koga ispojadoa s# skakulcite, crvite, bumbarite i gasenicite - Mojata golema vojska {to ja prativ protiv vas. 26 Vo izobilstvo }e jadete i }e se nasituvate i }e go slavite imeto na Gospod, va{iot Bog, Koj so vas postapi na ~udesen na~in, taka {to Mojot narod nema da se posrami doveka. 27 I }e poznaete deka Jas sum srede Izrail i deka Jas sum Gospod, va{iot Bog, i deka nema drug, i Mojot narod nema da se posrami doveka. Gospodovite ~uda za idninata I, ete, potoa }e izleam od Mojot Duh vrz sekoe telo, i sinovite va{i i }erkite va{i }e prorokuvaat; starcite va{i }e sonuvaat soni{ta i mladite va{i }e gledaat videnija. 29 A i vrz slugite i sluginkite vo onie denovi }e izleam od Mojot Duh. 30 I }e poka`am znaci na neboto i na zemjata: krv, ogan i stolbovi od dim. 31 Sonceto }e se preobrati vo temnina, a mese~inata - vo krv, pred da nastapi denot Gospodov, velikiot i stra{niot. 32 Toga{ sekoj, {to }e go prizovuva imeto Gospodovo, }e se spasi; bidej}i na gorata Sion i vo Erusalim }e ima spasenie, kako {to veli Gospod, a me|u pre`iveanite }e bidat onie {to }e gi povika Gospod.
28

Ps 125,3

Za{to, ete, vo onie denovi i vo toa isto vreme, koga }e gi vratam progonetite od Juda i od Erusalim, 2 toga{ }e gi soberam site narodi i }e gi dovedam vo dolinata Josafatova, i tamu nad niv }e izre~am sud za Mojot narod i za Moeto nasledstvo - Izrail, kogo go rasturija me|u narodite i zemjata Moja ja razdelija. 3 Za narodot Moj frlija `drepka i davaa mom~e za bludnica, i prodavaa devoj~e za vino, i pieja. 4 Pa {to barate od Mene vie, Tire i Sidone, i site kraevi filistejski? Sakate li da Mi se odmazdite za ne{to? Ako Mi se odmazduvate Mene, za mig }e ja svrtam odmazdata va{a vrz va{ite glavi, 5 bidej}i vie go zedovte srebroto Moe i zlatoto Moe i Moite najvredni dragocenosti i gi vnesovte vo va{ite bezbo`ni~ki svetili{ta; 6 a sinovite na Juda i na Erusalim im gi prodavavte na potomcite Javanovi, za da gi izbrkate od nivnite predeli. 7 Eve, Jas }e gi krenam od ona mesto, kade {to gi prodadovte, i }e go svrtam va{eto zlostorstvo vrz glavite va{i. 8 I }e gi prodadam sinovite va{i i }erkite va{i vo racete na sinovite Judini, i tie }e im gi prodadat na Savejcite, narod dale~en. Taka veli Gospod.

3,1-5
Dela 2, 17-21

1
4 Mojs 11,25-30 Is 32,15 Tit 3,5.6

4
2,11 Is 13,10 Otkr 6,12

5
Avd 1,17 Zah 13,9 Rim 10,13 Otkr 14,1

4,1
Zah 12

2
Otkr 16,13-16

3
Avd 1,11 Naum 3,10

4
Er 47,4 Amos 1,610

6
Ez 27,13 Amos 1,6

8
Is 22,25 Er 6,20 Avd 1,18

Sud vo Dolinata na odlukata Is 13,4 Ez 39-39 9 Ka`ete go ova me|u narodite, pri- Zah 14,2 gotvete se za vojna, krenete gi junacite, 10 neka dojdat i neka stanat site vojnici. Is 2,4 10 Prekovajte gi plugovite svoi vo Mih 4,3 me~evi, a srpovite vo kopja; i slabiot 12 4,2 neka veli: junak sum. 11 Pobrzajte, vie okolni narodi, i so13 berete se. Gospodi, dovedi gi junacite Is 17,5 63,1-6 Svoi! Mt 3,12 12 Neka se krenat narodite i neka Mk 4,29 slezat vo dolinata Josafatova; za{to Otkr 14,14-20 tamu }e sednam Jas za da im sudam na site okolni narodi. 13 Mavnete so srpovite, za{to zrelo e `itoto; odete, slezete, za{to polna e kacata i bo~vite se prepolneti, za{to nivnoto zlo e golemo.

1140
JOIL
14 Mno{tvo, mno{tvo vo Dolinata na odlukata! Za{to blizu e denot Gospodov vo Dolinata na odlukata. 15 15 Sonceto i mese~inata }e potemnat, 2,10 i yvezdite }e go izgubat svojot sjaj. 16 I }e zagrmi Gospod od Sion i }e go 16 Er 25,30 ispu{ti glasot Svoj od Erusalim: }e Amos 1,2 Ps 45,1-2 zatreperat neboto i zemjata; no Gospod 17 }e mu bide za{tita na Svojot narod i 2,27 odbrana za sinovite Izrailevi. 4,2 Is 17,12 Is 52,1 Ez 38,23 Zah 9,8 Otkr 21,27 17

14

Gospod }e go blagoslovi Svojot narod Toga{ }e poznaete deka Jas sum Gospod, va{iot Bog, Koj `ivee na Sion, na Mojata sveta gora; i }e stane Erusa-

lim svetiwa, i nema pove}e tu|inci da minuvaat niz nego. 18 I, ete, vo toj den od gorite }e kape vino, a od ridovite }e pote~e mleko, od site dolini judejski }e pote~e voda, a od domot Gospodov }e se pojavi izvor, i }e ja napojuva dolinata Sitim. 19 Egipet }e stane pustina i Edom }e stane pustina, bidej}i tie gi izma~uvaa sinovite Judini i prolivaa nevina krv vo zemjata nivna. 20 A Judeja }e bide naselena ve~no, i Erusalim - od rod vo rod. 21 Jas }e ja odmazdam krvta nivna, za koja u{te ne sum se odmazdil, i Gospod }e `ivee na Sion.

18
Is 30,25 Ez 47,1 Os 2,23-24 Amos 9,13 Zah 14,8 Jn 4,1

19
Amos 1,11 Avd 1,10 Mal 1,3

20
Er 17,25 Ez 37,25

21
Is 4,4

AMOS
Voved Amos ne bil {koluvan prorok (vidi 7,14), no Gospod go povikal da ja prenese Negovata poraka za Izrailcite. Taka, Amos go napu{til mestoto na `iveewe, gradot Tekoa vo carstvoto Judeja i zaminal vo gradot Vetil vo carstvoto Izrail, za da ja razglasi Bo`jata poraka, vo osmiot vek pr. Hristos. Amos najprvin gi osuduva sosednite narodi, a potoa i Izrail. Toa osobeno se odnesuvalo na bogatite koi `iveele rasko{no i ja koristele svojata mo} da gi ograbuvaat siromasite i da gi pretvoraat vo svoi robovi. Golem del od narodot im se poklonuval na idoli, a o~ekuval Gospod da gi brani. Pobo`nosta bila samo prividna i povr{na. Amos go predupreduva narodot deka Gospod }e go kazni za takvoto odnesuvawe.

1,1
8,8 9,5 Os 1,1 Zah 14,5

2
Is 33,9 Er 25,30 Os 11,10 Joil 4,16 Naum 1,4

3
2,1.4.6 4 Car 8,12 10,32-33 13,3.7 Is 17,1-3

4
2,2.5 Er 49,27

5
4 Car 16,9

6
Is.N. 13,2 Er 47 Sof 2,4-7 2 Let 21,16-17

Sud za Aram Zborovite na Amos, eden od pastirite na Tekoa, {to gi ~u vo videnie za Izrail vo denovite na judejskiot car Ozija, i vo denovite na izrailskiot car Jerovoam, sinot Joasov, dve godini pred zemjotresot. 2 I re~e toj: Gospod }e zagrmi od Sion i }e go pu{ti glasot Svoj od Erusalim, i }e svenat pasi{tata pastirski, i }e se isu{i vrvot na Karmil. 3 Taka veli Gospod: za trite prestapi na Damask i za ~etirite nema da go po{tedam, za{to go vr{ea Galaad so `elezni orudija. 4 ]e pu{tam ogan na domot Azailov, i toj }e gi progolta dvorcite na Venadad. 5 Pa }e gi skr{am reziwata na Damask i }e gi istrebam `itelite na BikatAven, i onoj, {to dr`i `ezol, od BetEdem; narodot na Aram }e otide vo ropstvo vo Kir, veli Gospod.

8 Pa }e gi istrebam `itelite na A{- 8 dot, i onoj, {to go dr`i `ezolot vo 2 Let 26,6 A{kelon, i }e ja svrtam rakata Svoja 9 protiv Ekron, i }e zagine ostatokot na 3 Car 5,25 9,11-14 Filistejcite, veli Gospod. Is 23

Sud za Tir (Feni~anite) 10 9 Vaka veli Gospod: za trite prestapi Ez 28,18 na Tir i za ~etiri nema da go po{te- Zah 9,4 dam, za{to tie mu gi predadoa na Edom 11 Mojs site zarobenici, i ne se setija za brat- 1 27,41 skiot sojuz. 4 Mojs 10 ]e pratam ogan vrz yidinite na 20,14-21 5 Mojs 2,1 Tir, i toj }e gi progolta dvorcite ne- Is 34 Er 49,7-22 govi. Ez 25,12-14 Sud za Edomcite Taka veli Gospod: za trite prestapi na Edom i za ~etiri nema da go po{tedam, za{to toj gi gone{e bra}ata svoi so me~, pogazi sekakvo so~uvstvo, be{e svirep vo gnevot svoj i sekoga{ ja potpaluva{e jarosta svoja. 12 ]e ispratam ogan vrz Teman, i toj }e gi progolta dvorcite na Vosor. Sud za Amoncite Taka veli Gospod: za trite prestapi na sinovite Amonovi i za ~etiri nema da gi po{tedam, bidej}i tie gi rasporuvaa bremenite `eni vo Galaad, za da gi pro{irat granicite svoi.
13 11

Ez 26-28

13
5 Mojs 2,19 4 Car 8,12 15,16 Er 49,1-6 Ez 25,1-7 Os 14,1 Sof 2,8-11

7
Er 47,5 Sof 2,4 Zah 9,5-6 6

Sud za Filisteja Taka veli Gospod: za tri prestapi na Gaza i za ~etiri nema da ja po{tedam, za{to tie gi odvedoa site vo ropstvo, za da mu gi predadat na Edom. 7 I }e ispratam ogan vrz yidinite na Gaza i toj }e gi progolta dvorcite nejzini.

1142
AMOS
14 I }e zapalam ogan vo yidovite na Rava, i toj }e gi progolta dvorcite nejzini so vrisok vo denot na bojot i so 15 vior vo denot na burata. Er 48,7 15 I }e otide carot nivni vo ropstvo, 49,3 toj (negovite sve{tenici) i knezovite negovi zaedno, veli Gospod.

14

Is 28,2 Er 49,2

2,1

1,3 4 Mojs 22,36 Is 15-16 Er 48 Ez 25,8-11 Sof 2,8-11

Kazna za Moav Vaka veli Gospod: za trite prestapi na Moav, i za ~etiri nema da go po{tedam, za{to toj gi izgore koskite na carot edomski do pepel. 2 2 Pa }e pratam ogan vrz Moav, i toj }e 1,4 gi progolta dvorcite na Keriot, i }e 4 zagine Moav vo mete` so vikotnica, 1,3 3 Mojs pri truben zvuk. 3 I }e go istrebam vladetelot negov i 26,14-15 Is 5,24 Er 7,28 }e gi ubijam site knezovi negovi zaedno so nego, veli Gospod.

5 6

Kazna za Judejcite Taka veli Gospod: za trite prestapi 5,7.12 8,6 na Juda i za ~etiri nema da go po{teMih 3,9.11 dam, zaradi toa {to go otfrlija Zako7 not na Gospod i naredbite Negovi ne gi 5 Mojs zapazija; i idolite, po koi odea tatkov23,18 27,20 cite nivni, gi zavedoa. 5 I }e ispratam ogan vrz Juda, i toj }e Is 3,15 Os 4,14 gi progolta dvorcite erusalimski.
4

Os 8,14

11 Od sinovite va{i izbirav lu|e za proroci i od mladincite va{i - za naziri; zar ne e taka sinovi izrailski? veli Gospod. 12 A vie gi poevte nazirite so vino i na prorocite im zapovedavte: ne prorokuvajte. 13 Eve, Jas }e ve pritegnam, kako {to se stega kola, natovarena so snopja, 14 i brziot ne }e ima sila za begawe, ni jakiot da izdr`i i hrabriot da go spasi `ivotot svoj. 15 Ni strelec nema da se dodr`i, nitu brziot }e izbega, nitu pak onoj na kow }e go spasi `ivotot svoj. 16 I najhrabriot od hrabrite vo onoj den }e izbega gol, veli Gospod. ^ujte go ovoj zbor, {to go ka`a Gospod protiv vas, sinovi na Izrail, protiv celoto pleme, koe go izvedov od zemjata egipetska, velej}i: 2 samo vas ve priznav od site zemni plemiwa, poradi toa i }e ve kaznam poradi site va{i bezzakonija.

11
4 Mojs 6, 1-21 5 Mojs 18,18-19

12
7,12-13 3 Car 22,8.27 Is 30,10 Er 11,21 Mih 2,6

14
9,1 Is 40,30 Er 25,35

15
5,9 Er 46,5

16
Is 2,11 Joil 1,15 Sof 1, 14-15 Mk 14,52

3,1
2,10

2
5 Mojs 7, 6-8 Mt 11, 20-24

Delo na prorok Trgnuvaat li dvajca zaedno, ako ne se dogovorat me|u sebe? 4 Rika li lav vo gora, koga nema pred nego plen? Pu{ta li glas lav~e od svojata pe{tera, ako ni{to ne ulovilo vo nea? 5 Pa|a li ptica vo mre`a na zemja, koga nema mre`a za nea? ]e se podigne li od zemjata stapica, ako ne se fati ni{to vo nea? 6 Trubi li truba vo grad, a narodot da ne se upla{i? Se slu~uva li vo gradot zlo, {to ne go dozvolil Gospod? 7 Za{to Gospod Bog ne pravi ni{to dodeka ne im ja otkrie tajnata Svoja na Svoite slugi - prorocite. 8 Koga }e zarika lav, koj nema da se ispla{i? Gospod Bog zboruva - koj nema da prorokuva? Sud za Samarija Proglasete od tvrdinite na A{dod i od pokrivite na zemjata egipetska i ka`ete: soberete se po gorite na Samarija i pogledajte go golemoto bes~estie vo nea i nasilstvata vo nea.
9 3

4
Is 5,29

6
Is 45,7 Ez 33,5 Os 5,8 Joil 2,1

Kazna za Izrailcite 6 Taka veli Gospod: za trite prestapi na Izrail i za ~etiri nema da go po{9 tedam, bidej}i tie prodavaat pravednik 5 Mojs 7,1 za pari, i siromav za ~ift sandali. 9,1-2 7 Gazat vrz glavite na siromasite, i Os 9,16 Jov 18,16 gi turkaat sirotite od patot; duri tat10 ko i sin odea pri ista `ena, za da go 5 Mojs 2,7 bes~estat Moeto sveto ime. Er 2,6 8 Pri sekoj `rtvenik le`at vrz obleki, zemeni vo zalog, i vino iznudeno od obvineti, pijat vo domot na svojot Bog. 9 No Jas gi istrebiv pred niv Amorejcite, ~ija viso~ina be{e kako viso~inata na kedar, i koj be{e jak kako dab; Jas go uni{tiv i plodot negov gore, a i korenot negov dolu. 10 Vas, pak, ve izvedov od zemjata egipetska i ve vodev po pustinata ~etirieset godini, za da ja nasledite zemjata amorejska.
2 Mojs 22,26-27 5 Mojs 24,12-13

7
1 Mojs 18,17 Er 7,25 Otkr 10,7

8
7,14-15 Er 20,7-9 Dela 4,20 Otkr 10,3

9
2,6-8 4,1 6,1 Sof 3,8

1143
AMOS
10 Tie ne znaat da postapuvaat spravedlivo, veli Gospod: so nasilie i grabe` sobiraat dobra vo dvorcite svoi. 11 11 Zatoa, vaka veli Gospod Bog: eve, 4 Car 17, neprijatelot }e ja opkoli zemjata, od3-6 branata }e ti ja razbie i dvorcite tvoi 12 }e bidat ograbeni. 1 Mojs 12 Taka veli Gospod - kako {to pone31,39 2 Mojs 22,13 koga{ pastirot istrgnuva od lavovska usta dve noze ili del od uvoto, taka }e 14 2 Mojs 27,2 bidat spaseni sinovite Izrailevi, koi 3 Car sega sedat vo Samarija vo agolot na 12,29-30 13,1-5 postelata svoja i vo Damask na legloto Ez 43,15 svoe. Er 4,22 Avak 1,3

10

5 Prinesuvajte kako blagodarstvena 5 Mojs `rtva leb so kvas, objavete dobrovolni 3 7,11-13 prilozi i razglasuvajte za niv, za{to Mt 6,2 23,5 vie toa go sakate, sinovi Izrailevi, 6 veli Gospod.

Bo`jite predupreduvawa do Izrail

6 Zatoa i vi dadov ~isti zabi vo site va{i gradovi i nedostig od leb po site va{i naselbi; no vie ne se vrativte kaj Mene, veli Gospod. 7 I ve li{iv od do`d tri meseci pred `etva; pu{tav do`d vrz eden grad, vrz drug grad ne pu{tav; eden del be{e napojuvan so voda, a drugiot - nenarosen so do`d, i se isu{uva{e. 8 I se sobraa dva-tri grada vo eden grad, za da se napijat so voda i ne mo`ea da se napijat do sitost; no i toga{ vie ne se vrativte kaj Mene, veli Gospod. 9 Ve kaznuvav so su{a i metlika po `itata i vo mnogu va{i gradini i lozja, a nasadite so smokvi i maslini gi jadea gasenici, i pri seto toa pak ne se vrativte kaj Mene, veli Gospod. 10 Vi pra}av pomor, kako egipetskiot, gi ubivav so me~ mom~iwata va{i, gi odvedov kowite va{i vo plen, i smrad vo stanovite va{i se kreva{e vo nozdrite va{i, i pokraj seto toa ne se vrativte kaj Mene, veli Gospod. 11 Ve sotirav, kako {to Bog gi razru{i Sodom i Gomora, i vie bevte istrgnati od ognot kako glamwa, no pri seto toa ne se vrativte kaj Mene, veli Gospod. 12 Zatoa vaka }e postapam so tebe, Izraile; i bidej}i taka }e postapuvam so tebe, prigotvi se da Go do~eka{ tvojot Bog, Izraile. 13 Za{to, ete, Onoj, Koj obrazuva gori i sozdava vetar i mu gi objavuva zamislite Svoi na ~ovekot, utrinskata svetlina ja pretvora vo mrak i odi visoko nad zemjata, Gospod Bog Savaot e Negovoto ime.

3 Mojs 26,14-39 Is 9,12 Mudr 12,2.10

7
Er 14,1-6

8
8,11-12

9
5 Mojs 28,22 3 Car 8,37 Agej 2,17

15
5,11 6,11 3 Car 22,39

@rtvenicite vo Vetil

13 Slu{ajte i bidete svedoci protiv domot na Jakov, veli Gospod Bog Savaot. 14 Za{to vo onoj den, koga }e go kaz4,1 3,9 nam Izrail za prestapite negovi, }e go 6,1 Is 3,16-23 kaznam i za `rtvenicite vo Vetil; }e 5,11-12 bidat otse~eni rogovite na `rtvenikot 32,9-14 Ps 21,12 i tie }e padnat na zemja. 15 ]e go porazam zimskiot dom zaedno 2 so letniot dom, i }e is~eznat domovite 1 Mojs 22,16 so ukrasi od slonova koska, }e snema 26,3 Ps 88,35 mnogu domovi, veli Gospod.

10
2 Mojs 9, 1-7 5 Mojs 7,15 Is 34,2-3

11
1 Mojs 19,1 Is 1,9 7,4 Zah 3,2

12
Joil 2,11 Mal 3,1-2

13
3,7 5,8.27 9,6 Er 32,18 Os 12,5 Mih 1,3

4
5,5 4 Car 2,1

Za Samarjankite ^ujte go ova slovo, junici ba{anski, vie, koi ste na Samarjanskata Gora, vie, koi gi izma~uvate siromasite, gi ugnetuvate bednite i im velite na svoite ma`i: Donesete da pieme! 2 Se zakolna Gospod Bog vo Svojata svetost deka, ete, }e dojdat vrz vas dni, koga }e ve izvle~at so kuki i ostatokot va{ - so jadici. 3 Pa }e izlezete niz puknatinite na yidovite, sekoja - kako }e mo`e, i }e bidete frleni kon Harmon1, veli Gospod. Neposlu{niot Izrail Odete vo Vetil i gre{ete, vo Gilgal i umno`uvajte gi prestapite, prinesuvajte `rtvi sekoe utro, desetoci sekoj tret den.
4

1 4,3. Evrejskiot original e nejasen. Najverojatno stanuva zbor za neidentifikuvano mesto. Vo nekoi prevodi stoi kon Harmon ili kon sever.

1144
AMOS
5,1
Mih 1,8

3
6,9

4
Os 5,6 10,12

5
4,4 8,14 Os 4,15

7
6,12 Os 10,4

8
Jov 9,9 38,31

10
6,12 Is 29,21

11
5 Mojs 28,30-33 Mih 6,15 Sof 1,13 Zah 5,3-4

13
Mih 2,3 Lk 23,9 Efes 5,16

Poziv za pokajanie ^ujte go ova slovo, iska`ano so pla~ za vas, dome Izrailev. 2 Padna, nema pove}e da stane devicata izrailska! Frlena e na zemjata svoja, i nema koj da ja krene. 3 Za{to vaka veli Gospod Bog: grad, od koj izleguvaat iljadnici, }e ostane samo so sto, a od koj izleguvaat sto, }e ostane samo so deset vo domot Izrailev. 4 Za{to taka mu veli Gospod na domot Izrailev: pobarajte Me i }e bidete `ivi. 5 Ne barajte go Vetil, ne odete vo Gilgal i ne patuvajte vo Virsavija, za{to siot Gilgal }e pojde vo ropstvo, a Vetil }e se pretvori vo ni{to. 6 Pobarajte Go Gospoda, i }e bidete `ivi, za da ne se nafrli Toj protiv domot Josifov kako ogan, {to }e go progolta, i ne }e ima koj da go gasne vo Vetil. 7 O, vie, {to go izvrtuvate pravosudstvoto vo otrov i pravdata ja frlate na zemja! 8 Toj gi sozdal Plejadite i Orion i ja pretvora crnata temnina vo jasno utro, a denot go pravi temen kako no}, gi izvikuva morskite vodi i gi razliva po zemjata, Jahve e imeto Negovo! 9 Toj ispra}a pusto{ vrz silnite i vrz nivnite tvrdini.

14 Barajte dobro, a ne zlo, za da osta- 14 33,13-14 nete `ivi - i toga{ Gospod Bog Savaot Ps 37,27 }e bide so vas, kako {to velite vie. 15 Mrazete go zloto, sakajte go dobro- 15 Is 4,3 to i postavete pravosudstvo pred por- Joil 2,14 tite; mo`ebi, Gospod Bog Savaot, }e se Izreki 8,13 Rim 12,9 smiluva nad ostatokot Josifov.

Kaznata doa|a
16

16
5,1

Zatoa vaka veli Gospod Bog Savaot, Is 15,3 Sedr`itelot: po site va{i plo{tadi 17 }e ima pla~, i po site va{i ulici }e 4,12 2 Mojs vikaat: Of, of! I }e povikaat zemjode- 12,12 lec da `ali i iskusni za `alni pesni, Mal 3,1-2 18 da pla~at; 17 i po site lozja }e ima pla~, za{to Er 13,16 14,19 Jas }e minam srede tebe, veli Gospod. Joil 2,1-2 Koga Gospod sudi
Sof 1, 14-15 Jn 8,12 18 Te{ko vam, koi go barate denot 19 Gospodov! Zo{to vi e toj den Gospodov? Er 48,44 Os 13,7-8 Toj e temnina, a ne svetlina. 19 Toa e kako nekoj da bega od lav, pa 21 da go sretne me~ka, ili da dojde doma i 4,4-5 Os 6,6 se potpre so rakata na yid, pa da go kas22 ne zmija. 3 Mojs 3,1 20 Denot Gospodov e mrak, a ne svetliIs 1,11 8,13 na, toj e mrak, i vo nego nema videlina. Os Mal 1,10

[to saka Gospod?

Ps 49,9-13 51,18

Izberete dobro, a ne zlo! A tie go mrazat onoj, koj deli pravda pred portite, i se gnasat od onoj, koj ja zboruva vistinata. 11 Pa taka, zatoa {to go izma~uvate siromaviot i zemate od nego danok vo `ito, vie }e izgradite domovi od delkan kamen, no nema da `iveete vo niv; }e nasadite ubavi lozja, samo vino od niv nema da piete. 12 Za{to Jas znam kolku se mnogubrojni va{ite prestapi, i kolku se te{ki va{ite grevovi; vie ste mu neprijateli na pravednikot, zemate potkup i gi izvrtuvate delata na siromasite vo sudot. 13 Poradi toa razumniot ~ovek mol~i vo toa vreme, za{to vremeto e zlo.
10

21 Gi mrazam i gi otfrluvam prazni- 25 43,23 cite va{i i ne gi pomirisuvam `rtvi- Is Dela 7, te va{i vo vremeto na va{ite proslavi 42-43 vo sobranijata. 26 22 Ako mi prinesete sepalenica i leIs 46,7 ben prinos, nema da gi primam i nema da poglednam milostivo na blagodarstvenata `rtva od va{ite ugoeni teliwa. 23 Otstrani ja od mene bu~avata na tvoite pesni, za{to zvucite na tvojata harfa nema da gi slu{am. 24 Pravdata neka te~e kako voda, i spravedlivosta - kako silen potok. 25 Zar mi prinesuvavte `rtvi i darovi vo lebovi vo pustinata vo tekot na ~etiriesette godini, dome Izrailev? 26 ]e gi nosite Sikut, va{iot car i Kijun, va{iot bog, likovite {to sami si gi napravivte,

1145
AMOS
27
4,13 27 poradi {to }e ve progonuvam zad Damask, veli Gospod, ~ie ime e Bog Savaot. 13 vie, {to se voshituvate od ni{to i 13 Mojs 8,17 od nikakvi raboti i velite: Zar ne 5 Is.N. 24,12 spe~alivme so silata na svojata mo}? Is 10,13-15 14 Eve, Jas, veli Gospod Bog Savaot, }e 14 podignam narod protiv vas, dome 4 Car 17, Izrailev i }e ve ugnetuvaat od vlezot 5-6 vo Emat do potokot vo ramninata.

6,1
Is 28,1-4 Er 5,12-13 Lk 6,24

2
Is 10,9-10

4
3,15

5
Neem 12,36 1 Let 23,5

6
2,8 4,1

7
7,11 Otkr 18,14

8
4,2 Is 28,1

9
2,14-16 5,3

10
8,3 Avak 2,20 Sof 1,7 Zah 2,16 Otkr 8,1

11
9,1

12
5,7

Izrail }e bide kaznet Te{ko im na onie {to se opu{tile vo Sion i na onie {to se ~uvstvuvaat sigurni na Gorata Samarjanska, koi se prvenci vo narodot, i pri koi doa|a domot Izrailev! 2 Minete vo Kalne i videte, ottamu odete vo Velikiot Hamat i spu{tete se vo Get filistejski: zar vie ste podobri od ovie carstva? Neli se po{iroki nivnite predeli od va{ite predeli? 3 Te{ko vam, koi smetate deka e daleku zlo~estiot den, a pravite da se pribli`i vlasta na nasilstvoto, 4 vie, koi le`ite na legla od slonova koska i se optegate na postelite svoi, vie, koi jadete najdobri ovni od stadoto i teliwa od bogato pasi{te, 5 vie, koi vreskate po zvukot na harfa, mislej}i deka svirite kako David, 6 vie, koi piete vino od vr~vi, se ma~kate so najdobri masla i ne ve boli srceto za propasta na Josif! 7 Zatoa sega vie }e pojdete prvi vo ropstvo pred zarobenite, i }e se zavr{i likuvaweto na razne`enite. 8 Se kolne Gospod Bog Sam vo sebe i vaka veli Gospod, Bog Savaot: se gnasam od gordosta na Jakov i gi mrazam dvorcite negovi, i }e go predadam gradot i s#, {to go ispolnuva. 9 I, ako vo nekoja ku}a ostanaa deset du{i, i tie }e umrat. 10 ]e gi zeme rodninata nivni, za da gi iznese koskite nivni od ku}ite, pa }e go pra{aat onoj, koj stoi pred ku}ata: Ima li u{te nekogo? Toj }e odgovori: Nema nikogo . I ovoj }e re~e: Mol~i, za{to ne biva da se spomnuva imeto Gospodovo. 11 Za{to, ete, Gospod }e dade zapoved i }e gi sosipe golemite ku}i na par~iwa, a malite na ostatoci. 12 Tr~aat li kowite po karpa? Mo`e li moreto da se izora so volovi? Vie, pak, go prevrtuvate pravosudstvoto vo otrov, a plodot na pravdata - vo gor~ina;

Videnie na skakulci

7,1
5 Mojs 28,38 Joil 1,4-7 2,3-9

Vakvo videnie mi otkri Gospod Bog: eve, Toj sozdade skakulci, koga po~na da izniknuva docne`nata treva, 2 a toa be{e trevata po carskata kosidba. 2 Mojs 2 I, ete, koga zavr{ija da ja jadat tre- 32,11-13 Is 37,4 vata po zemjata, rekov: Gospodi Bo`e, 3 prosti, Te molam; kako }e izdr`i Ja- Jona 3,10 kov? Toj e mnogu mal. 3 I Gospod se so`ali na toa: Nema 4 Ez 20,45da stane toa - re~e Gospod. 21,3 Videnie na ogan
4

7
Pla~ 2,8

Vakvo videnie mi otkri Gospod Bog: 9 eve, Gospod Bog povika ogan za sud - i 5 Mojs 12,2 toj progolta golema bezdna, progolta i 4 Car 15, 8-10 del od zemjata. 5 I rekov: Gospodi Bo`e, zapri te mo- 10 lam: Kako }e izdr`i Jakov? Pa toj e 3,14 mnogu mal. 6 I Gospod se so`ali na toa: I toa nema da se zbidne, re~e Gospod Bog. Videnie na yidarska visulka Vakvo videnie mi otkri Gospod: eve, Gospod stoe{e na yid i vo rakata ima{e olovna visulka. 8 I mi re~e Gospod: [to gleda{, Amose? Jas odgovoriv: Visulka . I Gospod re~e: Eve }e stavam visulka me|u Mojot narod izrailski; nema pove}e da mu pro{tevam. 9 Opusto{eni }e bidat `rtvenicite Isakovi i razru{eni }e bidat svetili{tata izrailski, i }e se krenam so me~ protiv domot Jerovoamov. Amos i Amasija I Amasija, sve{tenikot vetilski, pora~a do izrailskiot car Jerovoam, da mu ka`at: Amos kreva bunt protiv tebe me|u domot Izrailev; zemjata ne mo`e da gi trpi zborovite negovi,
10 7

1146
AMOS
11
7,9 5,27 6,7 9,4 11 za{to toj vaka veli: od me~ }e umre Jerovoam, a Izrail bezdrugo }e bide odveden od zemjata svoja vo ropstvo. 12 I mu re~e Amasija na Amos: jasnovidecu, odi si i naseli se vo zemjata Judina; tamu jadi leb i tamu prorokuvaj, 13 a vo Vetil ne prorokuvaj ve}e, za{to toj e svetiwa careva i e carski hram. 14 Mu odgovori Amos i mu re~e na Amasija: jas ne sum prorok i ne sum sin na prorok; bev pastir i sobirav divi smokvi. 15 No Gospod me zede od ovcite i mi re~e: odi, prorokuvaj kaj Mojot narod Izrail. 16 A sega islu{aj go slovoto Gospodovo. Ti veli{: ne prorokuvaj protiv Izrail i ne ka`uvaj zborovi protiv domot Isakov. 17 Zatoa, eve, {to veli Gospod: `enata tvoja }e bludstvuva po gradot, sinovite tvoi i }erkite tvoi }e padnat od me~, zemjata tvoja }e bide razdelena so merno ja`e, ti }e umre{ vo ne~ista zemja, a Izrail }e bide odveden od zemjata svoja. 6 da kupuvame siromasi so pari i bedni za ~ift sandali, i da prodavame zastareno `ito. 7 Se zakolna Gospod vo gordosta na Jakov: navistina nema nikoga{ da zaboravam nitu edno od delata nivni! 8 Nema li da se zatrese zemjata od toa i nema li da zapla~e sekoj `itel na nea? Taa celata }e se podiga kako rekata Nil i }e se branuva i }e se spu{ta kako rekata egipetska. 9 I vo onoj den, veli Gospod Bog, }e napravam sonceto da zajde napladne i }e ja pomra~am zemjata srede bel den, 10 }e gi pretvoram praznicite va{i vo taga i site va{i pesni - vo pla~; }e stavam vre}i{ta na site bedra i }elavost - na sekoja glava, i }e sozdadam vo zemjata pla~ kako za sin edinec, i krajot }e $ bide kako gor~liv den. 11 Ete, nastapuvaat dnite, veli Gospod Bog, koga }e ispratam na zemjata glad, ne glad za leb, ne `ed za voda, tuku `ed za slu{awe zborovi Gospodovi. 12 I }e talkaat od more do more, }e skitaat od sever do istok, baraj}i go slovoto Gospodovo, i nema da go najdat. 13 Vo onoj den }e premiraat od `ed ubavite devojki i mom~iwa. 14 Onie {to se kolnat vo grevot samarjanski i velat: `iv e tvojot bog, Dane, taka da ni e `iv i patot za Virsavija! Tie }e padnat i ve}e nema da se krenat.

6
2,6

8
1,1 9,5

13
2,12 3 Car 12,29 Er 11,21

9
Joil 2,2 Sof 1,15

14
3,3-8

10
Is 3,23 Er 6,26 Os 2,12 Zah 12,10 Tov 2,6 1 Mak 9,41

15
2 Car 7,8 Ps 77,70-71

16
2,12

11
4,2 5 Mojs 8,3 Mt 5,6

17
5 Mojs 28,30-33 4 Car 17,24 Os 9,3 Mih 2,4

12
Os 5,6 Ps 73,9

13
Zah 9,17

8,1
7,7-9 Er 24,1

14
Os 8,5

2
Ez 7,2 Otkr 14,15-18

9,1
2,13-16 6,9-10 Er 25,35

Videnie na ko{nica so plodovi Vakvo videnie mi otkri Gospod 3 Bog: ete, ko{nica so zreli plo6,10 dovi. 4 2 I mi re~e Toj: {to gleda{, Amose? 2,6-8 4,1 Odgovoriv: ko{nica so zreli plodovi. 5 Toga{ Gospod mi re~e: mu dojde krajot 5 Mojs na Mojot narod Izrail - nema pove}e da 25,13 mu pro{tevam. Is 1,13-14 3 Pesnite vo hramot vo onoj den }e se Os 12,7 Mih 6,10- pretvorat vo pla~ewe, veli Gospod Bog; 11 }e ima mnogu trupovi, }e gi frlaat nasekade mol~e{kum.

2
Er 23,23-24 Ps 138,7-12 Mt 11,23

3
Ps 134,6 Jov 3,8 7,12

Sud za Izrail ^ujte go ova, vie, {to gazite bedni i uni{tuvate siromasi, 5 vie, koi velite: koga }e mine novomese~ieto, za da prodavame `ito, i sabota, za da gi otvorime `itnicite, da ja namalime merkata, da ja zgolemime cenata na {ekelot i da izmamuvame so la`ni merki,
4

Razru{uvawe na hramot Go vidov Gospoda kako stoi na `rtvenikot i veli: udri vo gorniot prag na vratata za da se rastresat spojkite i rascepi gi vrz glavite na site niv, a drugite od niv }e gi ubijam Jas so me~: nikoj od niv, koj bega, nema da izbega, i nikoj od niv, koj saka da se spasi, nema da se spasi. 2 I da se zakopaat vo Podzemjeto2, i ottamu rakata Moja }e gi izvle~e; i da se ka~at na neboto, i ottamu }e gi simnam. 3 Makar da se skrijat i na vrvot od Karmil, i tamu }e gi najdam i }e gi fa-

2 9,2. Vo originalot stoi [eol

1147
AMOS
4 tam; pa i da se sokrijat i od o~ite Moi
Avd 1,4 Er 21,10

vo morskoto dno, i tamu }e mu zapovedam na zmejot morski da gi goltne. 5 4 I vo plen, ako pojdat pred neprija8,8 telite svoi, }e mu zapovedam na me~ot 6 tamu da gi ubie. ]e gi svrtam vrz niv 4,13 o~ite Svoi za nivno zlo, a ne za dobro. 5,8
7
5

odi, kako {to se rasturaat zrnata vo 10 6,1-6 re{eto, i niedno ne pa|a na zemja. Is 28,15 10 Od me~ }e umrat site gre{nici me- Er 5,12 3,11 |u narodot Moj, koi velat: Nema da n# Mih Sof 1,12 postigne i nema da dojde kaj nas toa 11 zlo! Is 9,1-6 Bo`jo vetuvawe za Izrail
11 Vo onoj den }e ja podignam padnatata skinija Davidova, }e gi popolnam puknatinite nejzini, sru{enoto }e go podignam i }e ja obnovam, kako vo porane{nite dni. 12 Za da go zavladee ostatokot od Edom i site narodi, me|u koi }e se spomnuva imeto Moe, veli Gospod, Koj go vr{i seto toa. 13 Ete, }e nastapat dni, veli Gospod, koga ora~ot }e go zate~e `etvarot i onoj {to gazi grozje - seja~ot; i gorite }e pu{taat grozdov sok, i od site ridovi }e pote~e. 14 ]e gi vratam zarobenite na Mojot narod Izrail; i pak }e gi izgradam zapustenite gradovi i }e se naselat vo niv; }e nasadat lozja i }e pijat vino od niv, i }e napravat gradini i }e jadat plodovi od niv. 15 I }e gi naselam vo zemjata nivna i tie nema pove}e da bidat istrgani od svojata zemja, koja im ja dadov Jas, veli Gospod, tvojot Bog. Dela 15, 16-17

Jahve e imeto Negovo Za{to Gospod Bog Savaot }e se dopIs.N. 13,2 Er 47,4 re do zemjata, i taa }e se rastopi, i }e 8 se raspla~at site `ivi na nea; }e se 3,12 krene taa cela kako rekata Nil i }e se Is 4,3 spu{ti kako rekata egipetska. Er 30,11 6 Toj gi izgradi svoite gorni dvorci 9 na nebesata i svodot Svoj go zacvrsti na Is 30,28 zemjata; gi povika morskite vodi i gi Lk 22,31 izli po liceto na zemjata; Jahve e imeto Negovo. Gospod e Bog Vie, sinovi Izrailevi, ne ste li za mene kako sinovi etiopski, veli Gospod, neli Jas go izvedov Izrail od zemjata egipetska i Filistejcite - od Kaftor i Aramejcite od Kir? 8 Ete, o~ite na Gospod Bog se vrz gre{noto carstvo, i Jas }e go istrebam od liceto na zemjata, no domot na Jakov nema celosno da go istrebam, veli Gospod. 9 Za{to, eve, Jas }e zapovedam i }e go rasprsnam domot Izrailev po site nar7

Ps 103,3

12
1 Mojs 22,17 4 Mojs 24,18 Avd 1,19

13
5,11 3 Mojs 26,5 Joil 4,18

14
5,11 Is 65,21-22 Er 31,5 Os 14,8

15
Is 60,21 Er 24,6 31,28

AVDIJ
Voved Za Avdij, osven faktot deka bil prorok, drugo re~isi i ne se znae. Negovoto ime zna~i ,,Bogoslu`itel i bilo voobi~aeno ime vo drevniot Izrail. Knigata na prorokot Avdij e tolku mala, {to ne e podelena na glavi, odnosno sodr`i samo edna glava. Vo nea Avdij pi{uva za Edomcite (potomci na Isav), koi `iveele ju`no od Mrtvoto More. Edomcite se odnesuvale mnogu surovo kon Bo`jiot narod, Izrail. Zatoa Gospod im navestuva deka }e gi kazni, a nivnata zemja }e ja dade na Izrailcite. Ovaa kniga e verojatno napi{ana nabrgu po padot na Erusalim pod Vaviloncite, vo 587 g. pr. Hristos. Toga{ Edomcite ne samo {to mu se raduvale na padot na Erusalim, tuku mu pomagale na neprijatelot, a i samite gi pqa~kosuvale gradovite. Avdij im objavuva deka tie }e bidat kazneti zaedno so site drugi narodi koi mu bile neprijateli na Izrail.
1,1
5 Mojs 2,1 Er 1,11.13 49,14 Mih 1,1 Avak 2,2-3

Gordelivosta i kaznata na Edom Vaka mu veli Gospod Bog na Edom: ^uvme glas od Gospod, glasnik e ispraten me|u narodite: Stanete, da vojuvame protiv nego!' 2 Eve, te napraviv najmal me|u narodite, mnogu si prezren. 3 Gordosta na tvoeto srce te izmami, tebe, koj `ivee{ vo kameni pe{teri, vo svojot visok dom, i mu veli{ na svoeto srce: Koj e toj {to }e me sobori na zemja? 4 I da se krene{ visoko kako orel, da napravi{ gnezdo me|u yvezdite, i ottamu }e te simnam, govori Gospod. 5 Kradci koga bi do{le kaj tebe, ili no}ni razbojnici, zar ne bi ukrale onolku kolku {to sakaat? Bera~i na grozje ako bi te napadnale, zar bi ostavile ne{to za doberuvawe? 6 Kako be{e prebran Isav, i kako mu gi prebaraa site negovi sokrieni raboti! 7 Do granica te izbrkaa, site tvoi sojuznici te izmamija i onie {to jadat so tebe, stapica ti postavija - toa ne mo`e da se razbere! 8 Vo onoj den, veli Gospod, }e gi pogubam mudrite vo zemjata edomska i razumnite vo gorata Isavova.

9 I junacite tvoi }e se upla{at, Te9 mane, za da se istrebat site od gorata Er 49,22 Isavova. 10

Surovosta na Edom
10

2
Er 49,15

Joil 4,19 Amos 1, 11-12

3
Is 14,13 Er 49,16

4
Avak 2,9 Mt 11,23

5
Er 49,9 Mih 7,1

6
Er 49,10

7
Er 38,22 Ps 40,9

8
Is 19,11-15 29,14 Er 8,8-9 49,7 1 Kor 1,19

Poradi nasilstvoto i zaradi ubis- 11 tvoto, {to mu go napravi na bratot tvoj Ez 25,12 Jakov, so sram }e bide{ pokrien i }e Ps 136,7 bide{ otfrlen zasekoga{. 12 11 Vo onoj den koga ti si stoe{e nas- Mih 7,8 trana; vo onoj den koga tu|inci mu go iznesuvaa bogatstvoto i koga tu|inci vleguvaa niz vratata negova i frlaa `drepka za Erusalim, be{e i ti kako eden od niv. 12 Ne raduvaj se na nesre}niot den na tvojot brat nitu na propasta na sinovite Judini, a u{te pomalku da ja otvora{ ustata svoja vo denot na nivnite stradawa. 13 Ne provaluvaj niz vratata na Mojot narod vo denot na negovata nevolja, ne nasladuvaj se na nivnoto zlo vo denot na nivnata pogibel, i ne zemaj od imotot nivni vo denot na nivnata propast. 14 I ne stoj na nivnite krstopati, za da gi ubiva{ onie {to begaat, nitu da gi predava{ onie, {to pre`iveale vo denot na nivnata nevolja.

1149
AVDIJ
Gospod }e im sudi na site narodi Za{to denot Gospodov za site narodi e blizu: kako si pravel, taka }e ti se 16 Pla~ 4,21 pravi; otplatata }e padne na tvojata glava. 17 16 Za{to, kako {to pievte na Mojata Joil 3,4 4,17 sveta gora vie, taka }e pijat site naro18 di, }e pijat bez zdiv i dokraj, i }e bidat Zah 12,6 kako nikoga{ da ne bile.
Er 50,29 Joil 1,15 15

15

Pobedata na Izrail No na gorata Sion }e bidat spaseni i }e bide sveta, i domot na Jakov }e go dobie svoeto nasledstvo. 18 Domot na Jakov }e bide ogan, a domot na Josif plamen, dodeka domot na Isav strni{te; }e gi zapalat i }e gi
17

izgorat; i nema nikoj od domot Isavov 19 da ostane `iv, za{to Gospod taka veli. Amos 9,12 19 @itelite na Negev }e ja nasledat 21 4,7 gorata Isavova, a ramninata filistej- Mih Zah 14,9 ska - `itelite od [efela; }e go nasle- Ps 21,28 dat i poleto Efremovo i poleto samarjansko, a Venijaminovoto koleno }e go nasledi Galaad. 20 Progonetata, pak, vojska na sinovite Izrailevi }e go nasledi Hanan do Sarepta, a progonetite od Erusalim koi se vo Sefarad, }e gi nasledat gradovite vo Negev. 21 I pobednicite }e se ka~at na gorata Sion za da $ sudat na gorata Isavova, i toga{ }e nastapi carstvoto Gospodovo.

JONA
Voved Knigata na prorokot Jona se razlikuva od drugite proro~ki knigi, po narativniot karakter. Vo nea se raska`uva za obidot na prorokot Jona da izbega od Bo`jata slu`ba, odnosno, da ne ja izvr{i zada~ata za koja Gospod go ispratil. Porakata {to Jona trebalo da ja propoveda se sostoela samo od edna re~enica. Gospod go ispratil vo Ninevija, glavniot grad na toga{ golemata imperija Asirija, koja bila i smrten neprijatel na Izrail. Jona ne sakal da odi, za{to bil uveren deka Gospod nema da ja izvr{i Negovata zakana, koja Jona trebalo da ja propoveda. Po serija dramati~ni slu~ki, Jona sepak zaminal za Ninevija i ja prenel Bo`jata poraka. Narodot se pokajal i Gospod ne gi kaznil (poradi {to Jona mnogu se nalutil). Ovaa kniga ima za cel da istakne deka Gospod e dobar i milostiv i deka pove}e saka da prostuva, otkolku da kaznuva. Klu~en stih e 4,2.
1,1
4 Car 14,25

Begstvoto na Jona I dojde slovo Gospodovo do Jona, sinot na Amitaj: 2 Stani i odi vo Ninevija, gradot golem, i propovedaj vo nego, za{to negovite lo{i dela stignaa do Mene. 3 A Jona stana za da izbega vo Tarsis od liceto Gospodovo; sleze vo Jafa, kade {to najde brod {to plovi za Tarsis, pa otkako ja plati vozarinata, vleze vo nego za da izbega vo Tarsis od liceto Gospodovo. 4 No Gospod isprati silen vetar nad moreto, i nastana golema bura, taka {to brodot za malku }e se razbie{e. 5 Mornarite se upla{ija i povikaa sekoj kon svojot bog, pa po~naa tovarot od brodot da go frlaat vo moreto, za da mu se olesni; a Jona be{e slegol vo dnoto na brodot, legnal i dlaboko zaspal. 6 Toga{ dojde kaj nego kapetanot na brodot i mu re~e: [to, ti spie{!? Stani i povikaj kaj tvojot Bog! Mo`ebi Toj Bog }e se seti na nas, i nie nema da zagineme. 7 Pa si rekoa eden na drug: Da frlime `drepka i da vidime poradi kogo n# snajde ova zlo. Frlija `drepka i `drepkata padna na Jona.

2
Naum 1,1 Sof 2,13

3
Ps 138,7

4
Ps 106, 23-30

5
Mt 8,24-25 Dela 27,18

8 Toga{ mu rekoa: Ka`i ni zaradi 9 Mojs 1, {to n# snajde ovaa nevolja? So {to se 1 9-10 zanimava{, i od kade si? Kade e tvo10 jata zemja i od koj narod si? 9 Toj im re~e: Jas sum Evrein, Go 1,3 po~ituvam Gospod Bog na nebesata, 14 Onoj {to ja sozdade zemjata i vodata. Er 26,15 10 Toga{ lu|eto se upla{ija mnogu Ps 16,6 Pla~ 3,57 i mu rekoa: Zo{to go napravi ova? Za{to tie doznaa deka toj bega od liceto Gospodovo, - kako {to toj sam im be{e ka`al. 11 I mu rekoa: [to da napravime so tebe, ta moreto da stivne? Bidej}i moreto s# pove}e se branuva{e. 12 Toga{ toj im re~e: Zemete me i frlete me v more, i moreto za vas }e stivne, za{to znam deka poradi mene se krena ovaa bura. 13 Lu|eto potoa se trudea nekako da se pribli`at do kopnoto, no ne mo`ea, bidej}i moreto s# pove}e besnee{e protiv niv. 14 Toga{ povikaa kon Gospod i rekoa: Te molime Gospodi, da ne zagineme poradi du{ata na ovoj ~ovek, i da ne bideme odgovorni za nevina krv, za{to Ti, Gospodi, si napravil kako {to Ti e Tebe ugodno. 15 Pa go zedoa Jona i go frlija vo moreto; i moreto prestana da se branuva.

1151
AVDIJ
2,1
Mt 12,40 16 Toga{ lu|eto se upla{ija mnogu od Gospod, Mu prinesoa na Gospod 3 `rtvi i se zavetuvaa. 4 I Jona po~na da odi po gradot, kolku {to mo`e{e da se izodi za eden den, i propoveda{e, velej}i: U{te ~etirieset dena i Ninevija }e bide razurnata! 5 I poveruvaa Ninevjanite vo Boga, proglasija post i se oblekoa vo vre}i, malo i golemo. 6 Taa propoved dojde i do carot na Ninevija, i toj stana od prestolot svoj, ja soble~e carskata obleka, se oble~e vo vre}i{te i sedna vo pepel, 7 pa zapoveda da se proglasi i da se ka`e vo Ninevija od imeto na carot i od negovite golemci, ni lu|eto, ni dobitokot, ni volovite, nitu ovcite da ne jadat ni{to i da ne odat na pasewe i da ne pijat; 8 i lu|eto i dobitokot da bidat pokrieni so vre}i{ta i silno da izvikuvaat kon Boga: sekoj da se otka`e od svojot lo{ pat i od nepravdite {to gi vr{el. 9 Koj znae, mo`ebi Bog }e se smilostivi i }e go otfrli od nas Svojot razgoren gnev, i taka da ne zagineme. 10 I gi vide Bog nivnite dela deka tie se odvratija od svojot lo{ pat, pa se so`ali po odnos na zloto, za koe be{e rekol deka }e go nafrli vrz niv, i ne go nafrli.

3,5
Mt 12,41 Lk 11,30.32

Ps 119,1 130,1 Pla~ 3,55

6
Ez 26,16

4
Ps 41,7

5
Er 32,19 Ps 5,7 31,23 Mih 1,2

6
Ps 68,1

7
Ps 15,10 30,4 Jov 33,18

9
Is 31,7

10
Ps 3,8 22,26

Molitvata na Jona i negovoto izbavuvawe I $ zapoveda Gospod na edna golema riba da go progolta Jona; i Jona ostana vo utrobata na toj kit tri dena i tri no}i. 2 Mu se pomoli Jona na svojot Gospod Bog od utrobata na ribata, 3 pa re~e: Kon Gospod povikav vo mojata nevolja i Toj me ~u; izvikav od utrobata na pekolot - i Ti go ~u glasot moj. 4 Ti me frli vo dlabinite, vo srceto na moreto, i voda me opkoluva{e, i site vodi Tvoi i branovi Tvoi minuvaa preku mene. 5 Toga{ rekov: Otfrlen sum od o~ite Tvoi, kako }e ja vidam svetiwata Tvoja? 6 Me pritisnaa vodite do gu{ata moja, bezdnata me zatvori; so treva morska glavata moja e obviena. 7 Slegnav do korenite na planinite, zemjata so reziwata svoi za navek me zatvori, no Ti, Gospodi, Bo`e moj, ja izvede du{ata moja od jamata. 8 Koga `ivotot mi zgasnuva{e, se setiv na Gospod, i molitvata moja stigna do Tebe, do svetiot hram Tvoj. 9 Onie, koi po~ituvaat la`ni bogovi, Go ostavija svojot Milosrden, 10 no jas so blagodarstvena pesna }e Ti prinesam `rtva; ona {to sum go vetil, }e go ispolnam. Vo Gospod e spasenieto! 11 Toga{ $ zapoveda Gospod na ribata, i taa go isfrli Jona na kopnoto.

8
Ez 27,30-31 Jov 16,17 Judita 4,10

9
Joil 2,14 Amos 5,15

10
1 Mojs 6,6 Er 26,3 Mt 12,41

4,1
Lk 15,28

2
1,3 2 Mojs 34,6-7

3
3 Car 19,4

Propoved vo Ninevija za propasta na gradot I povtorno dojde slovoto Gospodovo do Jona, velej}i mu: 2 Stani i pojdi vo gradot Ninevija, golemiot grad i propovedaj mu go ona {to }e ti ka`am. 3 Stana Jona i otide vo Ninevija po zapoved na Gospod; a Ninevija be{e mnogu golem grad: tri dena odewe.

Jona se luti {to Ninevija ne e uni{tena Poradi toa Jona mnogu se ogor~i i se naluti. 2 Pa Mu se pomoli na Gospod i re~e: O, Gospodi, zar ne go velev toa u{te dodeka bev vo zemjata svoja? Ta zatoa i pobegnav vo Tarsis, za{to znaev deka Ti si Bog dobar i milosrden, dolgotrpeliv i mnogumilostiv, i nad nesre}ata brgu se so`aluva{. 3 A sega, Gospodi, zemi ja du{ata moja od mene, za{to podobro e da umram otkolku da `iveam. 4 Gospod pak mu re~e: Dali so pravo se luti{? 5 Toga{ Jona izleze od gradot, pa sedna od isto~nata strana, i tamu si napravi koliba i se smesti vo nea pod ladovina, za da vidi {to }e stane so gradot.

1152
AVDIJ
6 Toga{ Gospod Bog naredi da izrasne rastenie nad glavata na Jona, za da ima nad glavata senka, i da go izbavi od neudobnosta. Jona mnogu mu se zaraduva na toa rastenie. 7 I naredi Gospod, vtoriot den, koga zorata se zazori, crvi da ja podgrizat bilkata, i taa se isu{i. 8 A koga izgrea sonceto, isprati Bog vrel isto~en vetar, i sonceto po~na da ja pe~e glavata na Jona, taka {to toj iznemo{te tolku {to se pomoli da umre, velej}i: Podobro e da umram otkolku da `iveam. 9 A Bog mu re~e toga{ na Jona: Zar 11 ima{ pravo da se luti{ poradi bil- Judita 2,5.15 kata? A toj odgovori: Mnogu sum lut, lut sum duri do smrt! 10 Toga{ Gospod re~e: Tebe ti e `al za edno rastenie, za koe ti ne si se trudel, nitu si go odgleduval, i koe za edna no} izrasna i za edna no} se isu{i, 11 a Mene da ne Mi e `al za Ninevija, za ovoj golem grad, vo koj `iveat pove}e od sto i dvaeset iljadi du{i, koi ne mo`at da ja razlikuvaat desnata raka od levata, a i za mnogu dobitok?

MIHEJ
Voved Prorokot Mihej mu bil sovremenik na prorokot Isaija. Prorokuval vo periodot od 740 do 700 g. pr. Hristos. Toj poteknuva od eden mal grad vo Judeja. Negovata poraka se odnesuva konkretno za Samarija - glavniot grad na Izrail i za Erusalim - glavniot grad na carstvoto Judeja. Namesto da go vodat narodot vo vernost kon Gospod, voda~ite vo obete carstva gi vovele lu|eto vo idolopoklonstvo, vo izmami i ograbuvawa na siromasite. Zatoa, Gospod im navestuva kazna i na Judejcite, i na Izrailcite. Voedno, Gospod im objavuva deka, vo idnina, narodite na Judeja i na Izrail }e se vratat kaj Gospod. Toga{ Toj i od Nego izbraniot car }e se gri`at za narodot kako {to pastirot se gri`i za svoite ovci. Va`ni momenti vo ovaa kniga se najavite za seop{t mir pod Bo`jo vodstvo (4,14) i pretska`uvawata za Velikiot Car (Isus Hristos), Koj }e proizleze od semejnata loza na carot David (5,25). Toa {to Bog go o~ekuva od lu|eto e ubavo iska`ano vo eden edinstven stih (6,8).

1,1
Is 1,1 Er 26,18 Os 1,1

2
Is 1,2 34,1 Ps 48,1

3
Is 26,21 Amos 4,13

4
Naum 1,6 Zah 14,4 Ps 67,2 97,5

5
3,8

6
3,12 4 Car 17, 5-6

Sud za Samarija Slovo Gospodovo, upateno do Mihej od More{et, vo denovite na Jotam, Ahaz i Ezekija, carevi judejski, so koe mu be{e otkrieno za Samarija i za Erusalim. 2 ^ujte, site narodi, vnimavaj, zemjo, i s# {to te ispolnuva! Svedok neka e protiv vas Gospod Bog, Gospod od Svojot svet hram! 3 Za{to Gospod, ete, izleguva od Svoeto mesto, }e sleze i }e odi po zemnite viso~ini, 4 i planinite }e se topat pod Nego, dolinite }e se rastopat kako vosok od ogan, kako vodata {to se izleva niz strmnini. 5 I seto toa }e stane poradi prestapite na Jakov, poradi grevot na Izraileviot dom. Koj mu e grevot na Jakov? Neli e toa Samarija? Koi $ se idolskite svetili{ta na Judeja? Neli e toa Erusalim? 6 Zatoa od Samarija }e napravam kupi{ta urnatini vo poleto, mesto za sadewe lozi; }e gi srinam kamewata nejzini vo dolina i }e $ gi razgolam osnovite.

I site nejzini rezani likovi }e se 8 Car stro{at i site nivni darovi od blud 2 15,30 - so ogan }e bidat izgoreni: site ido- Is 20,2-4 24,17-23 li }e gi razurnam; so darovi od blud Ez Amos 5,1 gi pravela, i pak }e bidat darovi od Jov 30,29 blud. 10 Sud za Judeja
8 Poradi toa }e zapla~am i }e zaridam, }e odam bos i gol, }e vijam kako 11 Is.N. 15,37 ~akal, }e vriskam kako noj; 9 za{to nema lek za nejzinata rana, 12 toa dojde do Judeja, a stigna duri i do Ruta 1,20 portite na Mojot narod - s# do 13 Is.N. 15,39 Erusalim. 4 Car 10 Ne razglasuvajte go ova vo Get, ne 14,19 pla~ete tamu glasno, a vo BetLijaf- Neem 11,30 ra posipete se so pepel. 11 Iseli se, `itelko {afirska, sramno razgolena; nema da se spasi ni `itelkata hananska, do temel e razurnat BetEcel, iskornat e od svoite cvrsti osnovi. 12 @itelkata na Marot e `elna za dobro, a ete, zlo dojde od Gospod, sleze do portite erusalimski. 13 Vpregni brzi kowi vo kolata, `itelko lahi{ka, toa be{e po~etok 2 Car 1,20 Er 25,34 Amos 6,2

1154
MIHEJ
14 na grevot od }erkata Sionska, za{to
Is.N. 15,44 9 @enite na Mojot narod gi isteruvate od nivnite mili domovi; a od decata nivni ja odzemate slavata Moja. 10 Stanete i odete si, za{to toj kraj ne e zemja za po~ivka; poradi ne~istotija taa }e bide razorena - i toa so golema pogibel. 11 Ako nekoj vetrogon izmisluva laga i veli: ]e ti propovedam za vino i za piewe, toj bi bil dobar za prorok na ovoj narod!

9
4 Car 4,1

vo tebe se pojavija prestapite na Iz15 rail. 14 Zatoa ti }e se zboguva{ so darovi Is.N. 15,44 1 Car 22,1 od More{etGat; ku}ite ahzivski }e 2 Car 23,13 bidat izmama za carevite izrailski. 2 Let 15 ]e dovedam i osvojuva~ protiv 11,7.8 16 tebe, `itelko; i toj }e dojde duri do Is 22,12 Adulam, slavata na Izrail. 16 Kubi ja kosata svoja, istri`i se Er 7,29 Amos 8,10 od `al za svoite sakani deca: razgoli ja }elavosta svoja za niv kako golo2,1 glav orel za{to tie }e bidat odvedeAmos 6,1 Ps 35,4 ni od tebe vo ropstvo.
2
Is 5,8 Amos 3,10

10
2 Mojs 22,26

11
Is 28,7 Er 5,31 Amos 7,12

12
Is 4,3 Er 3,18 Ez 37,15-28 Os 2,1

Nade` od Gospod Navistina }e te soberam siot, Jakove, navistina }e gi soberam ostatocite Izrailevi; }e gi soberam vo edno kako ovcite vo trlo, kako stado ovci na pasi{te - }e izobiluva so lu|e! 13 Pred niv }e trgne uriva~ na yidovi; tie }e gi razbijat pregradite, }e vlezat niz portite i }e izlezat niz niv, i carot nivni }e trgne pred niv, i Gospod - }e bide na ~elo. Zli voda~i i la`ni proroci
12

13
Jn 10,4

Kazna za zloupotreba na vlasta Te{ko im na onie {to krojat bezzakonija i na leglata svoi izmisluvaat zli dela, i gi izvr{uvaat {tom }e se zazori, za{to silata e vo nivni race! 2 Posakaat li nivi - gi zazemaat nasila, ku}i - i gi odzemaat; i ~ovekot go ugnetuvaat, i ku}ata negova, stopanot i nasledstvoto negovo. 3 Zatoa vaka veli Gospod: Eve Jas smisluvam zlo protiv toj rod od koe ne }e mo`ete da go izvle~ete vratot svoj, pa zatoa i nema da odite ispraveni; za{to toa vreme }e bide lo{o. 4 Vo ona vreme }e se zboruva za vas, }e pla~at mnogu i }e velat: napolno sme razoreni; delot od mojot narod e daden na drug; kako da mi se vrati? Nivite na{i im se ve}e razdadeni na osvojuva~ite. 5 Zatoa ne }e ima{ nikogo {to }e frli `drepka vo sobranieto pred Gospod. 6 Ne prorokuvajte - velat tie - ne prorokuvajte deka }e n# postigne zlo. 7 O, ti, {to se narekuva{ Jakovov dom! Zar Gospod ja zagubil trpelivosta? Zborovite Moi zar ne se blagotvorni za onoj, koj postapuva spravedlivo? 8 No vie se krevate protiv Mojot narod kako neprijateli i vie im ja grabate ne samo gornata tuku i dolnata obleka na mirnite lu|e, {to i ne pomisluvaat na vojna.

3
Ez 7,5.26 Amos 5,13

3,1
Er 5,5 Os 5,1

2
Is 5,20.23 Amos 5,15

4
5 Mojs 28,30-33 Avak 2,6

3
Ps 13,4 53,5

5
Is 34,17 Ps 15,5-6

4
5 Mojs 31,17 Is 59,2 Er 11,11

6
Is 30,10 Amos 2,12 7,16

7
2 Mojs 34,6 Zah 11,8

8
5 Mojs 24,12-13

Potoa rekov - ~ujte, poglavari 5 Jakovovi i knezovi na domot Iz- Er 6,14 railev: zar vie ne znaete {to e 23,32 Ez 13,10.16 pravo? 2 A vie go mrazite dobroto i go sa- 6 23,12 kate zloto, ja derete od niv ko`ata, i Er Ez 7,26 Amos 8,9 mesoto od koskite nivni; 3 jadete od teloto na Mojot narod i ja derete ko`ata nivna, a koskite nivni gi kr{ite kako za vo sad, i mesoto nivno go drobite kako za vo kotel. 4 I tie }e vikaat kon Gospod, no Toj nema da gi ~ue i }e go sokrie liceto Svoe od niv vo toa vreme, poradi nivnite zlodela. 5 Taka veli Gospod protiv prorocite, koi go voveduvaat vo zabluda Mojot narod, koi koga imaat hrana vo ustata propovedaat mir, a ako nikoj ne im stavi vo usta ni{to, protiv nego objavuvaat vojna. 6 Zatoa, mesto videnija, vie }e gledate no}, mesto proro{tvo - temnina;

1155
MIHEJ
7 i sonceto }e zajde nad tie proroci i
Zah 13,4

9
Amos 5,7

10
Avak 2,12

11
1 Car 9,7 Is 1,23 Er 5,12 7,3-4 Ez 13,19 Amos 9,10

12
1,6 Er 9,11 26,18

4,1
Is 2,2-4 Er 3,17 Zah 8,20-23

3
Os 2,19

4
Is 1,20 Zah 3,10

denot }e potemnee nad niv. 7 ]e se zasramat jasnovidcite, }e bidat posrameni gleda~ite, i site }e ja zatvorat ustata svoja, za{to nema da dobijat odgovor od Boga. 8 No jas sum ispolnet so silata na Duhot Gospodov, so pravda i cvrstina, za da mu gi ka`am na Jakov prestapite i na Izrail - grevot negov. 9 ^ujte me sega, poglavari na domot Jakovov, i knezovi na domot Izrailev, vie, koi se gnasite od pravdata i {to iskrivuvate s# {to e pravo. 10 Vie, koi go gradite Sion so krv i Erusalim so nepravda. 11 Poglavarite negovi sudat so potkup, sve{tenicite u~at za da zarabotat, a prorocite prorokuvaat za pari, i sepak se povikuvaat na Gospod, velej}i: Neli e Gospod me|u nas; zatoa zlo nema da n# postigne. 12 Zatoa poradi vas Sion }e bide razoren kako niva, a Erusalim }e stane kupi{te od urnatini, i planinata na toj dom }e zarasne vo {uma. Mir i napredok I, ete, vo poslednite dni planinata na Gospodoviot dom }e bide postavena na ~elo nad site planini, i }e se izdigne nad ridovite, i }e poitaat kon nea narodite. 2 I }e trgnat mnogu narodi, i }e re~at: Dojdete da se iska~ime na gorata Gospodova i da vlezeme vo domot na Jakov - i Toj }e n# nau~i na Svoite sveti pati{ta, i }e odime po patekite Negovi; za{to od Sion }e izleze Zakonot, i od Erusalim - slovoto Gospodovo. 3 Toj }e upravuva so mnogu narodi i }e presuduva me|u mnogu plemiwa vo dale~ni krai{ta; pa }e gi prekovaat me~evite svoi vo plugovi i kopjata svoi - vo srpovi; i narod protiv narod nema da krene ve}e me~, i nema ve}e da se u~at da vojuvaat; 4 sekoj }e sedi spokojno pod lozata svoja i pod smokvata svoja, i nikoj ne-

ma da se pla{i, za{to ustata na Gos- 5 Is 2,5 pod Savaot go izrekla toa. Zah 10,12 5 Za{to site narodi odat, sekoj vo imeto na svojot bog, a nie }e odime vo 6 Ez 34,4.16 imeto na Gospod, na{iot Bog, seko- Sof 3,19 ga{ i doveka. 7 Gospod }e gi dovede Svoite
6 Is 4,3 Ps 98,2

Vo onoj den, veli Gospod, }e sobe- 9 6,24 ram s# {to e kuco, i }e soedinam {to Er 8,19 e razgoneto, i onie, vrz koi sum do10 pu{til nevolja. Ostatokot od Bo`jiot narod
7

Is 66,7-9

11
Zah 12,3

I }e napravam od ostatokot na kucite i prsnatite po svetot silen 12 55,8-9 narod, i Gospod }e caruva nad niv na Is Ps 27,5 gorata Sion od sega pa doveka. 8 A ti, kulo na stadoto, ridu na 13 Is.N. 3,11 Sionovata }erka, kaj tebe }e dojde i Zah 4,14 }e se vrati porane{noto vladenie, 6,5 carstvoto - kaj }erkite erusalimski. 9 A zo{to ti sega taka glasno pla~e{? Zar nema{ car ili ti nedostiga sovetnik, pa te obzele maki kako kaj rodilka? Istrebuvawe na idolite
10 Stradaj i ma~i se od bolki, }erko Sionova, kako rodilka, za{to sega }e izleze{ od gradot, }e `ivee{ vo poleto i }e stigne{ vo Vavilon. Tamu }e bide{ izbavena, tamu }e te otkupi Gospod od racete na neprijatelite tvoi. 11 A sega se sobrani mnogu narodi protiv tebe i velat: Neka bide oskverneta i o~ite na{i da se nagledaat na Sion! 12 No tie ne gi znaat zamislite na Gospod i ne gi razbiraat namerite Negovi - deka Toj gi sobral kako snopje na gumno. 13 Stani i udiraj, }erko Sionova, za{to Jas }e go napravam rogot tvoj `elezen i kopitata tvoi bakarni; }e pregazi{ mnogu narodi, i nivnite trudovi i bogatstva }e gi posveti{ na Gospod - Vladetelot nad celata zemja.

1156
MIHEJ
5,1
Ruta 4,11 Mt 2,6 Jn 7,42

Za veteniot Mesija No sega sme so yidini opkoleni i pak sme opsednati, so prat go bijat po obrazite sudijata na Izrail. 2 No ti, Vitleeme Efratov, iako si najmal me|u iljadnicite Judejci, od tebe }e ni izleze Onoj, Koj }e vladee vo Izrail i ~ie poteklo e od po~etokot, od ve~nosta. 3 Zatoa Toj }e gi ostavi do vremeto dodeka rodi onaa, koja treba da rodi; toga{ kaj sinovite Izrailevi }e se vratat i nivnite drugi bra}a. 4 ]e zastane Toj i }e gi pase so silata na Gospod, so veli~ieto na imeto Gospodovo, svojot Bog i tie }e `iveat vo mir, za{to toga{ Toj }e bide velik do krai{tata na zemjata. Asirija }e bide porazena I Toj }e bide mirot. Koga }e dojde A{ur vo na{ata zemja i }e stapi vo na{eto vladenie, toga{ nie protiv nego }e postavime sedum pastiri i osum narodni knezovi. 6 Toga{ tie }e ja zavladeat zemjata A{urova so me~, i zemjata na Nimrod so sabja, i Toj }e n# izbavi od A{ur, ako dojdat vo na{ata zemja i vlezat vo predelite na{i. Ostatokot od Bo`jiot narod A ostatokot od Jakov me|u mnogute narodi }e bide kako rosa od Gospod, kako siten do`d po treva. Toj nema da zavisi od ~ovek i nema da se potpira na smrtnici. 8 I ostatokot na Jakov }e bide me|u narodite, me|u mnogu plemiwa, kako lav me|u gorski yverovi, kako lav~e me|u ov~o stado; i koga }e se pojavi, }e gazi i }e rastrgnuva i nikoj ne }e mo`e da se spasi od nego. 9 Toga{ }e se krene rakata Tvoja nad neprijatelite Tvoi i tie }e bidat istrebeni. Istrebuvawe na idolite I vo onoj den, veli Gospod, }e gi istrebam kowite tvoi pred tebe i }e gi uni{tam kolite tvoi;
10 7 5

2
Is 7,14

4
Sud 6,24 Is 9,6 Amos 1,3 Efes 2,14

5
1 Mojs 10,8-11 Ps 2,9

6
Is 4,3 Os 14,6

11 i }e gi sotram gradovite vo tvojata zemja i }e gi rasturam site tvrdini tvoi; 12 }e gi istrgnam magiite od racete tvoi i kaj tebe ne }e ima ve}e vra`a~i; 13 }e gi uni{tam idolite i rezanite likovi kaj tebe i nema ve}e da se poklonuva{ na tvorbi od racete tvoi; 14 i }e gi iskorenam od tvojata sredina idolskite svetili{ta i }e gi razoram gradovite tvoi. 15 Vo gnev i so jarost }e se odmazdam nad narodite {to bea neposlu{ni.

13
2 Mojs 23,24 34,13

6,1
Is 3,13-15 5,3-4 Os 4,1-5

2
Ps 49,4

4
5 Mojs 5,6 7,8 1 Car 12,6 Ps 76,20

5
4 Mojs

9
Os 14,4 Zah 9,10

22-24 Gospod povikuva na odgovornost Is.N. 24,9 Slu{ajte {to veli Gospod: Sta- Neem 13,2 ni i sudi se pred gorite, rido- 7 3 Mojs vite da go ~ujat glasot tvoj! 2 ^ujte go, gori, sudot Gospodov, i 18,21 3 Car vie, cvrsti osnovi na zemjata, za{to 16,34 Car 16,3 Gospod mu sudi na Svojot narod, se tu- 4 21,6 `i so Izrail. 3 Narode Moj, {to ti napraviv i so 8 Is 7,9 {to ti dotegnav? Odgovori Mi. 30,15 4 Jas te izvedov od egipetskata zem- Os 2,20 Amos ja, te oslobodiv od ku}ata na ropstvo- 5,21.24 to i gi vodev pred tebe Mojsej, Aron Ps 39,6-8 i Mirjam. 5 Narode Moj, seti se {to kroe{e Valak, carot moavski, i {to mu odgovori Valaam, sinot Beorov i {to stana od Sitim do Gilgal - za da gi poznae{ pravednite dela na Gospod.

Iskrena poslu{nost So {to da zastanam pred Gospod, da se poklonam pred nebesniot Bog? Da zastanam li pred Nego so sepalenici, so ednogodi{ni telci? 7 No mo`e li da Mu se ugodi na Gospod so iljadnici ovni ili neizmerni potoci maslo? Dali da Mu go dadam mojot prvoroden sin za prestapite svoi i plodot na utrobata svoja - za grevovite na du{ata svoja? 8 O, ~oveku, re~eno ti e {to e dobro, i {to bara od tebe Gospod; da raboti{ pravedno, da saka{ milosrdni dela i ponizno da vrvi{ pred tvojot Bog.
6

1157
MIHEJ
Izmami i nasilstva Glasot Gospodov vika kon gradot 11 (mudrosta povikuva na strahopo~it Izreki 11,1 kon Tvoeto ime): slu{ajte plemenski i gradski Sobranija! 12 10 Pa zar ne se nao|aat vo domot na Amos 3,10 bezbo`nikot bogatstvo nepravedno i 14 merka smalena, odvratna? Is 9,20
Amos 8,5 9 Os 4,10

10

15
5 Mojs 28,30-33 Amos 5,11 Agej 1,6

16
Er 7,24 Ps 80,12

7,1
Is 24,13

2
Er 5,1 Os 6,9 Ps 13,1-3

3
Is 1,23 Er 4,22

Svetla idnina Mo`am li da gi opravdam merkite na bezzakonicite i neto~nite tegovi vo torbata? 12 Va{ite bogata{i se polni so nepravda, i `itelite va{i govorat laga, a i jazikot nivni izmama e vo ustata nivna. 13 Zatoa po~nav da te udaram so zapustuvawe poradi grevovite tvoi. 14 ]e jade{ - i nema da se nasituva{, gladen }e ostanuva{; }e ostava{ nastrana, no nema da go za~uva{, a ona {to }e za~uva{, toa Jas }e go predadam na me~. 15 ]e see{, no nema da `nee{; }e gme~i{ maslinki, no nema da ima{ maslo, }e cedi{ grozdov sok, no nema da pie{ vino. 16 Kaj vas se zapazile obi~aite na Amvrij i site dela na domot Ahavov, i vie postapuvate spored nivnite soveti. Zatoa }e te predadam na zapustuvawe i `itelite tvoi na potsmev, a vie }e pretrpite sram od Mojot narod.
11

4 Najdobriot od niv e kako trn, a najspravedliviot e polo{ otkolku ograda od trwe. Denot na Tvoite posti, denot na Tvojata kazna nabli`uva; i sega }e gi opfati smut. 5 Ne veruvajte mu na drugarot, ne potpirajte se na prijatelot; pred onaa, {to le`i vo tvojata postela, ne otvoraj ja ustata svoja. 6 Za{to sinot go ugnetuva tatko si, }erkata se protivi na majka si, snaata stanuva protiv svekrvata; neprijateli na ~ovekot mu se negovite doma{ni. 7 Jas, pak, gledam kon Gospod, i za moeto spasenie }e se nadevam na Boga; mojot Bog }e me ~ue.

5
Er 9,4 12,6

6
Mt 10, 35-36

7
1 Mojs 49,18 Is 8,17 Avak 2,1 Pla~ 3,26

8
Is 42,7 Ps 87,6 107,10 Jn 8,12

9
6,5 Is 64,4 Varuh 1,13

Narodot se obra}a kon Gospod

8

10
Joil 2,17

Ne raduvaj se na mojata maka, ne- Ps 41,3.10 prijatelko moja! Iako sum padnat, jas 11 }e stanam; makar {to sum sega vo Is 54,2 Neem 2,17 mrak - Gospod e mojata svetlina. 9 Moram da go podnesam gnevot 13 Gospodov, - za{to sum zgre{il pred Er 7,34 Nego - dodeka ne go re{i deloto moe 14 i ne ja izre~e pravdata; toga{ Toj }e Er 23,3 me izvede na svetlina, i jas }e ja Ez 34,1 Amos 9,11 vidam pravdata Negova. Ps 22,1-2.4 10 I }e go vidi toa mojata neprija- 95,7 telka i sram }e ja pokrie onaa {to mi vele{e: Kade e Gospod, tvojot Bog? I }e go vidat toa o~ite moi - i taa }e bide zgazena kako kal na ulica. Svetla idnina
11 Doa|a vreme, koga }e se izyidaat yidovite tvoi, vo toa vreme granicite }e se pro{irat nadaleku. 12 Vo onoj den }e doa|aat kaj tebe od Asirija do Egipet, od Nil do Eufrat, i od more do more i od planina do planina. 13 A zemjata }e bide pustina poradi grevovite na `itelite nejzini, i poradi plodovite na delata nivni.

Malku ima pobo`ni Te{ko mene, za{to so mene e sega kako po sobirawe na letnite plodovi, kako po grozdober; ni zrnce za kasnuvawe, nitu rana smokva po koja kopnee du{ata moja. 2 Nema ve}e verni lu|e po zemjata, nema pravedni me|u lu|eto; site krojat spletki, za da prolivaat krv; sekoj mu stava na brata si stapica. 3 Racete im se prigotveni za da pravat zlo: na~alnikot saka podaroci, sudijata sudi za potkup, a golemcite re{avaat po svoja volja i ja izopa~uvaat pravdata.

Prorokovata molitva i Bo`jiot odgovor 14 Pasi go so `ezolot narodot Tvoj, ovcite na nasledstvoto Svoe, onie,

1158
MIHEJ
15 {to `iveat osameni vo gusta {uma
Is 40,3 Er 32,21 Dela 13,17

Koj e kako Bog?

18

18
2 Mojs

srede ovo{ni gradini, ostavi gi da pasat tie vo Ba{an i Galaad kako vo dni! 16 starodrevnite 15 ]e mu poka`am ~udesni dela kako Is 26,11 vo vremeto koga ti izleze od egipetskata zemja. 16 ]e go vidat toa narodite i }e se zasramat pri seta taa sila; }e stavat raka na ustata svoja, i u{ite nivni }e se zaglu{at. 17 ]e li`at prav kako zmii, kako laza~i {to lazat po zemja, }e izleguvaat od svoite skrivnici; }e se upla{at od Gospod, od na{iot Bog, i }e se upla{at od Tebe.

Koj Bog e kako Tebe, za da gi pros- 34,6-7 50,20 tuva bezzakonijata, da mine preku Er Naum 1,3 Ps 102,9 prestapite na ostatokot od Svoeto nasledstvo? Toj ve~no ne se gnevi, 19 Is 38,17 za{to Toj so radost se smiluva. 19 Toj pak }e se smili nad nas i }e 20 gi sotre na{ite bezzakonija. Toj }e 1 Mojs gi frli site na{i grevovi vo mor- 22,16-18 28,13-15 Lk 1,73 skite dlabo~ini. 20 Ti }e poka`e{ vernost kon domot na Jakov, milost kon Avraam, kako {to so kletva si im vetil na predcite na{i od najdamne{ni dni.

NAUM
Voved Vo Knigata na prorokot Naum se iska`uva proro{tvoto za padot na Ninevija, glavniot grad na dotoga{ mo}noto Asirsko carstvo, lut neprijatel na Izrail. Ninevija bila razurnata od Vaviloncite vo 612 g. pr. Hristos. Naum najprvo navestuva deka Gospod }e ja kazni Ninevija, poradi surovosta kon Izrailcite, no i drugite okolni narodi. Padot na Ninevija pretstavuva primer na Bo`jiot sud vrz bezmilosnite i arogantni vladeteli. Naum zboruva i za Bo`jata milost i dobrina, no samo kon onie {to Go po~ituvaat Boga (1,7). Isto taka, ovaa kniga upatuva na eden od na~inite na koi Gospod poka`uva milost kon Svoite, uni{tuvawe na ugnetuva~ite i porobuva~ite, vo ovoj slu~aj - Asircite (1,1315). Ovaa kniga mo`e uslovno da se podeli na tri dela: Vo prviot del govori za vlasta na Gospod nad site tvorbi i nad celiot svet (1,28). Vtoriot del ka`uva deka vo konkretniot istoriski moment Gospod }e ja iska`e Svojata mo} so toa {to }e ja uni{ti surovata Asirija i }e go oslobodi ugneteniot Bo`ji narod (1,92,3). Tretiot del e proslava po povod padot na Ninevija (2,43,19).
1,2
2 Mojs 20,5-6 5 Mojs 4,24 Is 59,18

3
2 Mojs 34,6-7 Er 4,13 Ps 49,3 Jov 59,1

4
Is 33,9 50,2 Amos 1,2 Ps 105,9

5
Er 4,24 Ps 17,7

6
Joil 2,11 Mal 3,2 Otkr 6,17

Lutiot Bo`ji gnev Proro{tvo za Ninevija; kniga za videnieto na Naum od Elko{. 2 Gospod e Bog qubomoren i odmazdnik, Gospod e stra{en vo Svojot gnev: Gospod im se odmazduva na neprijatelite Svoi; ne gi po{teduva ni protivnicite Svoi. 3 Gospod e dolgotrpeliv, a silen vo mo}ta, taka {to ne go ostava vinovnikot bez kazna; patot Gospodov e vo vior i bura, a oblacite se prav pod nozete Negovi. 4 ]e mu se zakani na moreto, i toa presu{uva, i site reki presu{uvaat: ovenuva Ba{an i Karmil, i svenuva cvetot na Livan. 5 Gorite se tresat pred Nego, i ridovite se topat, zemjata potreperuva pred liceto Negovo, i vselenata i s# {to `ivee vo nea. 6 Koj mo`e da ustoi protiv gnevot Negov? I koj mo`e da go izdr`i plamenot od Negovata jarost? Gnevot Negov se izliva kako ogan; karpi se raspa|aat pred Nego.

Mo}ta na Asirija }e bide skr{ena 7 Dobar e Gospod; Toj e pribe`i{te vo den na nevolja. Toj gi za{tituva onie, koi pribegnuvaat kaj Nego, 8 duri i pri silni vodi. Toj }e gi dokraj~i Svoite neprijateli, }e gi progoni Svoite du{mani do najcrnata temnina. 9 [to ste namislile protiv Gospod? Toj }e stavi kraj na s#, nieden protivnik nema povtorno da se krene. 10 Za{to, kako plot od trwe i kako od vino pijani, tie }e bidat napolno progoltani, kako suva slama. 11 Od tebe proizleze onoj, {to smisluva zlo protiv Gospod, i podgotvuva ne~esen zagovor. 12 Vaka veli Gospod: Makar {to se silni i mnogubrojni, tie }e bidat isklani i }e is~eznat; a tebe, iako te kaznuvav, nema ve}e da te kaznuvam. 13 I sega }e go skr{am jaremot {to te stega i }e gi raskinam okovite tvoi. 14 A za tebe, Ninevijo, Gospod naredi: nema da prodol`i rodot tvoj; od

7
Er 33,11 Ps 45,1

8
1 Mojs 6,7 8,1 Is 30,28

9
1 Car 2,6 Os 7,15 1 Kor 1,19

11
5 Mojs 13,13 4 Car 19,4.16 Ps 17,4

12
4 Car 19,35-36

13
Is 9,4 Er 30,8 Ez 34,27

14
Is 14,19-21 Er 8,1-2

1160
NAUM
2,1 domot na tvojot bog }e gi istrebam

idolite rezani i lieni; vo nego }e ti napravam grob za{to si bezvredna. 2 15 Ete, po gorite se stapkite na blaIs 5,26-30 govesnikot, koj najavuva mir: praznu21,2 Er 5,15 vaj gi, Judejo, tvoite praznici, izvr6,22-30 {uvaj gi zavetite svoi, za{to preku 3 tebe nema ve}e da minuva ne~estiviIs 5,1 ot; toj e napolno uni{ten. Ps 79,14
11
Is 13,7-8 Er 4,31 30,6 Joil 2,6 Dan 5,6

1,11 Is 52,7-10

Proro{tvo za razurnuvawe na gradot Ninevija Se kreva protiv tebe uni{tuva~: pazi gi tvrdinite, ~uvaj go patot, zacvrsti gi bedrata, sobiraj sili. 2 Za{to Gospod }e go obnovi veli~ieto na Jakov, kako veli~ieto na Izrail, za{to pakosnici gi zapustija i lozjata im gi sotrea. 3 [titovite na negovite junaci se crveneat: vojnicite negovi nosat purpurni obleki; kolite bojni }e frlaat ogan vo denot koga }e gi postroi; napa|a~ite }e se ispravat. 4 Kolite }e traskaat po ulicite i }e se sudiraat edna so druga, }e izgledaat kako zapaleni fakli, i }e svetkaat kako molwi. 5 Toj gi povikuva junacite svoi, se frlaat vo rovovite, brzaat kon yidinite na gradot, opsadata e ve}e podgotvena. 6 Gradskite porti kaj rekite se otvoraat, palatata treperi. 7 Re{eno e: Gospodarkata }e bide vo plen odvedena, a sluginkite nejzini }e taguvaat kako gulabi, udiraj}i se v gradi. 8 Ninevija, otkako be{e osnovana, be{e kako prepolneto ezero, a tie begaat pred nejzinite vodi. Stojte, stojte! No nikoj ne se svrtuva da pogleda. 9 Grabajte srebro, grabajte zlato; nema kraj na natrupanite skapoceni raboti. 10 Ograbena, opusto{ena i razurnata e taa - srcata se topat, kolenata treperat; site ~uvstvuvaat bolki vo bedrata, a licata im se prebledeni. 11 Kade e sega legloto na lavovite i pasi{tata na lav~iwata, kade {to

odea lav, lavica i lav~e, i nikoj ne gi pla{e{e? 12 Kade e lavot {to graba{e za da im nosi na lav~iwata i im dava{e na lavicite, polnej}i gi so plen pe{terite svoi i leglata svoi so grabe`? 13 Ete, Jas sum protiv tebe, veli Gospod Savaot, i }e gi pretvoram vo dim tvoite bojni koli, i me~ }e gi ise~e lav~iwata tvoi, i }e go istrebam od zemjata grabe`ot tvoj; pove}e nema da se ~ue glasot na tvoite pratenici.

12
Er 4,7 Os 5,14 Mih 5,7

14
3,5

3,1
Ez 24,6

3
Ez 39,11-16

4
Otkr 17-18

Kazna za gradot Ninevija 2,14 Os 2,5 Te{ko mu na krvni~kiot grad! Er 13,22.26 Toj e poln so izmama i ubistva; 7 grabeweto ne prestanuva vo nego. Is 51,19 2 Se slu{a pluskawe na bi~evi i Er 15,5 Ps 68,20 treskot od trkala kako i od potskok9 nuvawe na bojni koli. 3 Kowanicite potskoknuvaat, bol- Is 20,5 Er 46,9 skaat me~evi i svetkaat kopja. Mnogu Dan 11,43 ubieni i kupi{ta trupovi! Na trupovite im nema kraj; i se sopnuvaat od niv. 4 Seto toa e za mnogute bludstvuvawa na ubavata na izgled razvratnica, ve{ta vo magii, koja so bludot svoj zaveduva narodi, a so magiite - plemiwa. 5 Ete, Jas sum protiv tebe, veli Gospod Savaot, }e ja krenam polata od tvojata obleka vrz tvoeto lice i }e im ja poka`am na narodite tvojata golotija, i na carstvata - sramotiite tvoi. 6 ]e nafrlam vrz tebe ne~istotii, }e te napravam prezrena, i }e te napravam za sram. 7 I sekoj, {tom }e te vidi, }e pobegne od tebe i }e re~e: Razurnata e Ninevija! Koj }e ja po`ali? Kade da najdam ute{itel za tebe?

Sudbinata na Ninevija e zape~atena 8 Zar si podobra od NoAmon, koj le`i me|u re~nite rakavi na Nil; ~ij okop e moreto, i toa mu slu`e{e kako yid. 9 Etiopija i Egipet so bezbrojno mno`estvo lu|e ti slu`ea kako pot-

1161
NAUM
10 krepa; a i narodite na Put i Libija
Os 10,14 Joil 4,3 Avd 1,11 15 Tamu ogan }e te progolta, me~ }e 15 46,23 te ise~e, }e te izede kako gasenica, Er 18 makar i da ste se namno`ile kako ga- 3 Car senici, pa i da ste se namno`ile ka- 22,17 Er 51,57 ko skakulci. Mt 18,12 16 Trgovcite vo tebe se pove}e od yvezdite na neboto; no tie kako ska- 19 Er 10,19 kulcite }e se rasprskaat i }e odleta- 30,12 at. 17 I knezovite tvoi se kako skakulci, a vojvodite - kako roj mu{i~ki, koi vo studeno vreme se gnezdat vo puknatini, a koga }e izgree sonceto se razletuvaat, i nema da go raspoznae{ mestoto kade {to bile. 18 Spijat tvoite pastiri, care asirski, po~ivaat tvoite golemci; tvojot narod se rasprsnal po gorite, i nema koj da go pribere. 19 Nema lek za tvojata rana, luta e ranata tvoja. Site, {to }e ~ujat za tebe, }e rakopleskaat, za{to koj mo`e{e da se spasi od tvojata surova svirepost?

ti idea na pomo{. 10 Pa sepak i taa otide vo ropstvo; 13 duri i decata $ se zdrobeni - po site Is 3,12 gradski krstosnici; a za prvencite 19,16 nejzini frlija `drepka, i site goEr 50,37 51,30 lemci se vo verigi okovani. 11 I ti taka }e se opie{ i }e se krie{; i }e bara{ zasolni{te od neprijatelite svoi. 12 Site tvoi gradovi se kako smokvi so zreli plodovi: ako gi zatrese{, }e padnat pravo vo ustata na onoj {to saka da gi jade. 13 Pogledni si go narodot: vo tvojot dom se samo `eni, na neprijatelite tvoi {irum im se otvoraat portite na zemjata, i ogan gi progolta tvoite reziwa. 14 Zafati si voda za opsadata; zacvrsti gi tvrdinite; vlezi vo kal, gazi glina, napravi kalapi za pe~ewe tuli.

AVAKUM
Voved Knigata na prorokot Avakum govori za nastani od krajot na sedmiot vek pr. Hristos, koga Vavilon bil dominantna imperija. Avakum bil potresen od bezo~nata surovost na Vaviloncite i Go pra{uva Gospoda, zo{to ne reagira na vakvite nepravdi? Gospod mu odgovara deka Toj toa }e go stori koga za toa }e dojde vreme, a dotoga{, pravednite }e `iveat preku vera (2,4). Prvite dve glavi go opi{uvaat razgovorot me|u Avakum i Gospod. Avakum se `ali na nepravdite i nasilstvata po cela Judeja, a Gospod mu odgovara deka toa im e kazna na Judejcite. Avakum ponatamu veli deka toa ne e pravedno, bidej}i Vaviloncite se pogre{ni od Judejcite. Gospod mu odgovara deka i Vaviloncite }e bidat kazneti za svoite gre{ni postapki, koga }e dojde vremeto za sud nad niv. Tretata i posledna glava ja sodr`i molitvata na Avakum, vo koja toj ja slavi Bo`jata sila i slava. Vo te{ki vremiwa korisno e da se ~ita knigata na prorokot Avakum, za da se uverime deka Bog vodi smetka za s#.
1,1
Naum 1,1

Prorokovata molitva i taguvawe

Proro~ko videnie {to go ima{e prorokot Avakum. Is 38,14 2 Do koga, Gospodi, }e povikuvam, a Er 14,9 20,8 Ti ne me slu{a{; vikam kon Tebe poPs 17,41 Jov 19,7 radi nasilstvoto, a Ti ne me izbavu3 va{? 3 Zo{to mi dozvoluva{ da gledam Er 6,7 9,2 zlostorstva, i da gledam nevolji? Amos 3, 9-10 Grabe`ot i nasilstvoto se pred mene; Ps 54,9-11 se pojavuva neprijatelstvo, nastanuva 4 razdor. Is 59,14 4 Poradi toa zakonot ja izgubi silaMih 7,2-3 ta, a pravdata e zgazena: ne~estiviot 5 go pobeduva pravedniot, i zatoa pravIs 5,12 29,9.14 data se iskrivuva.
2
Dela 13,41

6
Er 5,15 Amos 3,11 Otkr 20,8 5

Bo`jiot odgovor Pogledajte me|u narodite, videte za~udete se! Za{to vo va{e vreme Jas izvr{uvam takvo delo, za koe vie ne bi poveruvale, ako bi vi raska`uvale. 6 Za{to Jas }e gi krenam Haldejcite, narod `estok i neobuzdan, koj odi po {irinite zemni za da zavladee naselbi, koi nemu ne mu pripa|aat.

7 Toj e stra{en i u`asen; toj samiot e i sud i vlast. 8 Kowite negovi se pobrzi i od leopardi i postra{ni od volci vo rani zori; kowicata negova potskoknuva; java~i mu doa|aat od dale~ina, naletuvaat kako orli, {to se spu{taat vrz plenot. 9 Site tie doa|aat po grabe`; so lica v`e{teni, grabaat robovi kako pesok! 10 I so carevi se podigruvaat, a knezovite im slu`at za podbiv; nad sekoja tvrdina se smeat: zasipuvaat opsaden okop i ja prezemaat. 11 Toga{ kako veter se svrtuvaat i si odat - prestapnici i vinovnici; nivnata sila im e bog.

7
Is 10,13

8
5 Mojs 28,49 Sof 3,3

11
1,7 Is 10,13 Er 17,5

12
5 Mojs 33,27 Mih 5,1 Ps 89,1-2

13
1,3 Er 12,1 Ps 5,4-5 35,22 Jov 21,7

Povtorna poplaka od Avakum

12 No, zar ne si Ti od vekot Gospod Bog moj, Svetecot moj? Ti, Koj ne umira{! Ti, Gospodi, samo za sud si go dopu{til toa. Karpo moja, za kazna si go opredelil ova. 13 Na ~istite o~i Tvoi ne e svojstveno da gledaat zlostorstva i Ti ne mo`e{ da gleda{ ugnetuvawe. Zo{to

1163
AVAKUM
14 gleda{ zlodejci i mol~i{, koga neIzreki 6,7 Prop 9,12 8 Bidej}i si ograbil mnogu narodi, i tebe }e te ograbat site drugi narodi, za{to si proleal ~ove~ka krv, za{to si ja razoril zemjata, gradot i site {to `iveat vo nego. 9 Te{ko mu na onoj, {to se lakomi kon nepravedni pe~albi za domot svoj, za da go izgradi domot svoj na visoko i taka da se zapazi od rakata na zloto. 10 Si nanesol toj sram za domot svoj, otkako si istrebil mnogu narodi, zgre{il protiv du{ata svoja. 11 Kamewata od yidovite }e povikaat i gredite drveni }e im odgovorat: 12 Te{ko mu na onoj koj yida grad vrz krv, i {to gradi tvrdini vrz nepravda! 13 Ete, ne e li toa od Gospod Savaot {to narodite se trudat za ogan i plemiwata se izma~uvaat naprazno? 14 Za{to zemjata }e se ispolni so praznuvawe za slavata Gospodova onaka kako {to vodite go ispolnuvaat moreto. 15 Te{ko mu na onoj {to go poi bli`niot svoj so pijalok, izme{an so zlobata svoja, za da ja vidi golotijata negova! 16 ]e bide{ prezasiten so sram mesto so slava; pij, pak, i ti i poka`i ja golotijata svoja i kon tebe }e se svrti desnicata Gospodova i sramot na slavata tvoja. 17 Za{to tvoeto zlostorstvo protiv Livan }e padne vrz tebe, za{to si istrebuval upla{eni `ivotni, bidej}i si proleval ~ove~ka krv, si gi opusto{uval zemjata, gradot i s# {to `ivee vo nego.

8
2,17 Is 33,1 Er 30,16

~estivecot progoltuva ~ovek {to e popraveden od nego? 15 14 Gi ostava{ lu|eto kako riba v Er 16,16 more i kako laza~i, koi nemaat gospoEz 12,13 17,20 dar? 32,3 15 Neprijatelot so jadici gi lovi, Amos 4,2 gi lovi vo mre`ata svoja, gi izvlekuva i gi sobira na suvo, pa zatoa se ra2,1 duva i veseli. 4 Mojs 16 Zatoa na mre`ata svoja $ prine23,1-6 Is 21,6-8 suva `rtva i na torbata $ kadi so Er 6,17 Ez 3,17 temjan, za{to tie mu pribavuvaat 2 sladok zalak i vkusna hrana. 17 ]e prodol`i li toj da ja prazni Is 8,1 Er 30,2 mre`ata svoja i postojano da gi ubiva Otkr 1,19 narodite bezmilosno?
3
4 Mojs 23,19 Evr 10,37 3 Ptr 3, 4-10

9
Is 14,13 Er 22,13-17 49,16 Avd 1,4

10
1,17 Is 10,7 14,20

11
Lk 19,40

12
Er 22,13 Mih 3,10

13
Er 51,58 Sir 14,19

Povtoren odgovor od Gospod ]e zastanam na stra`a, }e se ka~am na kulata za da nabquduvam za da razberam, {to }e mi ka`e Toj, i 4 Rim 1,17 {to }e mi odgovori na moite poplaGal 3,11 ki. Evr 10,38 2 Mi odgovori Gospod i mi re~e: 5 Zapi{i go videnieto i odbele`i go Is 5,14 na plo~i jasno, ta onoj, {to }e ~ita, Er 27,7 Izreki da mo`e da go pro~ita; 27,20 3 za{to videnieto se odnesuva na 6 opredelenoto vreme; toa zboruva za Is 5,8 svr{etokot i nema da izla`e; pa, i 14,4 Mih 2,4 ako se zabavi, ~ekaj go, za{to }e naide Lk 6,24-26 i nema da zabavi. Otkr 8,13 4 I ete, gordata du{a }e propadne, a pravednikot }e `ivee preku verata.

14
4 Mojs 14,21 Is 11,9

15
1 Mojs 9,20-25

16
Is 51,17 Ez 23,32-33 Ps 74,8 Pla~ 4,21

17
2,8 Is 37,24

18
Ez 21,25 Os 3,4 Zah 10,2 1 Kor 12,2

Maki za lo{ite lu|e Bogatstvoto e podmolno; gordeliviot nema da se odr`i: toj ja ra{iruva ustata svoja kako pekolot, i nenasiten e kako smrtta; gi sobira kaj sebe site narodi i gi ograbuva site plemiwa. 6 Nema li site tie da go zemat za prikaz i da ispeat ironi~na pesna: Te{ko mu na onoj {to bez merka se zbogatuva, i toa ne so svoe? Do koga }e se polni{ so zapleneto bogatstvo? 7 Nema li da stanat naedna{ onie, {to }e te izma~uvaat, i nema li protiv tebe da se krenat grabiteli i ti }e im stane{ za grabe`?
5

19
Is 40,20

Idolopoklonstvoto e bezumie Kakva korist ima od rezan lik, napraven od umetnik, od toj izlean la`en u~itel, makar {to vajar, pravej}i nemi idoli, }e se nadeva na deloto svoe? 19 Te{ko mu na onoj, koj na drvo veli - stani - i na nem kamen - razbudi se. ]e nau~i li toj nekogo na ne{to? Ete, toj e opkovan so zlato i srebro, no `iv duh vo nego nema.
18

1164
AVAKUM
20
Is 14,7 41,1 Sof 1,7 Zah 2,16 Ps 10,4 Otkr 8,1 20 A Gospod e vo Svojot svet hram: neka zamolkne celata zemja pred liceto Negovo! 11 Mese~inata zastana na svoeto mesto pred bolskotot na vperenite streli Tvoi, pred svetkaweto na sjajnite kopja Tvoi. 12 Vo gnev odi{ po zemjata i vo jarost gi gazi{ narodite. 13 Ti izleguva{ za spasenie na narodot Tvoj, za spasenie na pomazanikot Svoj. Ti ja porazuva{ glavata na ne~estiviot dom, ogoluvaj}i go od temelite do vrvot. 14 So kopjata nivni Ti go probode voda~ot nivni, koga kako vior se spu{tija da me razbijat, radosni, za{to mislea deka skri{um }e go progoltaat siromaviot. 15 Gazi{ po moreto so kowite Svoi, preku dlabinite na golemite vodi.

11
Is.N. 10,13

13
2,9-11 Ps 27,8

3,2
5 Mojs 2,25 Is 51,9 54,8 Ps 8,1.9 76,2

3
4 Mojs 14,21 5 Mojs 33,2 Sud 5,4 Ps 71,19

4
Is 62,1

5
Otkr 6,8

6
2 Mojs 15,14-16 Is 42,15 Naum 1,5 Ps 103,32

8
5 Mojs 33,26 Ps 67,33

9
Ez 5,16 Pla~ 2,4

Prorokovata molitva polna so radosna nade` Molitvata na prorokot Avakum za peewe. 2 Gospodi, ~uv za slavata Tvoja i se voshituvam na deloto Tvoe. Povtori go vo na{eto vreme! Razglasi go vo na{ite dni! Vo gnevot Svoj seti se na milost. 3 Bog dojde od Teman i Svetecot od gorata Paran. Veli~ieto Negovo gi pokri nebesata, i slavata Negova ja ispolni zemjata. 4 Bolskotot Mu e kako son~eva svetlina, a od racete Negovi zra~i, i tuka e skrivali{teto na Negovata sila. 5 Pred liceto Negovo vrvi ~uma, a po stapkite Negovi - groznica! 6 Toj stana i zemjata se zatrese; pogleda - i vo trepet gi dovede narodite; odamne{ni planini se raspadnaa, prvobitnite ridovi se urnaa; no pati{tata Negovi se ve~ni. 7 Nata`eni gi vidov {atorite etiopski; se stresoa senicite na zemjata midjanska. 8 Zar protiv rekite, Gospodi, plamnal gnevot Tvoj? Zar protiv rekite e Tvoeto negoduvawe, ili, pak, protiv moreto e jarosta Tvoja - pa si sednal na kowite Svoi, na pobedni~kite bojni koli? 9 Ti go izvadi lakot Svoj i so otrovni streli go zategna. So reki ja se~e{ zemjata. 10 Koga Te vidoa, planinite zatreperija, vodite navalija; bezdnata go pu{ti glasot svoj i sonceto gi krena racete svoi.

14
Ps 9,27-29 17,12

15
Is 43,16-17 Ps 76,19

16
Er 4,19 Jov 7,5 Dan 8,18.27

17
Er 5,17 Os 9,2

18
Is 61,10 Ps 34,9 Lk 1,47

Odnosot na Avakum kon Bo`jata poraka 19 16 Jas ~uv i vnatre{nosta moja 5 Mojs zatreperi, pri glasot Tvoj zatreperi- 32,13 Is 58,14 ja i usnite moi, bolka po~uvstvuvav Ps 17,33 vo koskite moi, i mestoto pod mene treperi; }e se uspokojam koga }e dojde nesre}niot den vrz narodot {to n# ugnetuva. Vera i vo zlo vreme Makar i da ne procuti smokvata, a i da nema plod po lozite, makar maslinata i da otka`e, i nivata da ne dade plod, makar i ovcite da ne ostanat vo trloto, pa i rogat dobitok vo oborite da nema, 18 jas i toga{ }e se raduvam vo Gospod i }e se veselam vo Boga na moeto spasenie. 19 Gospod Bog e mojata sila: Toj }e gi napravi nozete moi kako na elen i }e me povede po viso~inite moi. Na horovoditelot: so `i~eni instrumenti.
17

SOFONIJA
Voved Prorokot Sofonija `iveel i prorokuval vo vtorata polovina na sedmiot vek pr. Hristos, vo vremeto koga vladeel carot Jo{ija i gi sproveduval verskite reformi. Dolgo vreme Judejcite o~ekuvale da dojde od Boga veteniot Gospodov den, koga Gospod }e gi uni{ti nivnite neprijateli. Prorokot Sofonija gi potsetuval deka, koga toj den }e dojde, Gospod }e gi kazni i nevernite Judejci, a ne samo paganskite narodi! Vo ovaa kniga prorokot predupreduva deka mu pretstoi kazna na Erusalim, no i deka gradot vo idnina, sepak }e bide obnoven i vo nego }e `iveat pravedni lu|e.
1,1
Er 1,2

2
Er 8,13

3
Er 7,20 Os 4,3

4
4 Car 23, 4-5.12 Ez 6,14

5
5 Mojs 4,19 3 Car 11,7.33 4 Car 21, 3-5 23,13 Er 19,13

7
Joil 1,15 Avak 2,20 Zah 2,17 Otkr 8,1

8
2 Mojs 3,16

Sud za Judeja Slovoto Gospodovo upateno do Sofonija, sinot na Ku{ij, sin Gedaliev, sin Amariev, sin Ezekiin, vo denovite na Jo{ija, sin Amonov, car judejski. 2 S# }e istrebam od zemjata, veli Gospod; 3 }e gi zbri{am lu|eto i `ivotnite, }e gi istrebam pticite nebeski i ribite morski i }e napravam da padnat bezbo`nicite; }e gi istrebam lu|eto od liceto na zemjata, veli Gospod. 4 I }e ja protegnam rakata Svoja vrz Judeja i vrz site `iteli na Erusalim; }e gi istrebam od toa mesto ostatocite na Vaal, imeto na slu`itelite negovi so sve{tenicite negovi, 5 i onie, koi na pokrivite se poklonuvaat na nebesnata vojska, i od poklonicite onie {to se kolnat vo Gospod, no se kolnat i vo svojot car, 6 kako i onie, {to otstapija od Gospod, ne Go baraat Gospoda nitu pra{uvaat za Nego. 7 Zamolkni pred liceto na Gospod Bog, za{to blizu e denot Gospodov. Ve}e go prigotvi Gospod `rtvenoto klawe, gi opredeli i gostite svoi. 8 Vo denot na `rtvata Gospodova, Jas }e gi kaznam knezovite, sinovite na carot i site, {to se oblekuvaat vo obleki na tu|inci;

}e gi kaznam vo onoj den site, koi go preskoknuvaat pragot, {to go ispolnuvaat domot na svojot Gospod so nasilstvo i izmama. 10 I vo toj den, veli Gospod, }e ima vik kaj Ribnite Porti i ridawe vo noviot del na gradot, a i golemo urivawe na ridovi. 11 Pla~ete `iteli na Mahte{, za{to zaginaa site trgovci; istrebeni se site {to merat srebro. 12 A vo toa vreme Jas }e go pregledam Erusalim so svetilo i }e gi kaznam onie, koi sedat na svoite ostatoci i velat vo srceto svoe: Gospod ne pravi ni dobro ni lo{o; 13 pak }e stanat bogatstvata nivni pqa~ka i ku}ite nivni }e se zapustat; iako gradea ku}i, tie nema da `iveat vo niv; sadea loza, no vino nema da pijat od nea. Stra{niot den Blizu e denot velik na Gospod, blizu e - i brzo doa|a. Gor~liv e glasot na denot Gospodov, }e zavika toga{ duri i najhrabriot. 15 Toj den e den na gnev, den na `alost i na ma~notija, den za zapustuvawe i urivawe, den na temnina i na mrak, den obla~en i magliv, 16 den na truba i na boen povik protiv utvrdenite gradovi i visokite kuli.
14

10
4 Car 22,14 Neem 3,3

11
Zah 14,21

12
Is 45,7 Er 5,12 Ps 9,24 14,1 Pla~ 3,38

13
5 Mojs 28,30-33 Amos 5,11 Mih 6,15

14
4 Mojs 10,35 Is 42,13 Er 30,7 Joil 1,15

15
Joil 2,2 Amos 5,18

16
Is 2,15 Joil 2,1

1166
SOFONIJA
17 I Jas }e gi pritesnam lu|eto, i tie }e se teteravat kako slepi, za{to zgre{ija protiv Gospod, i rasturena }e bide krvta nivna kako prav, i 18 telata nivni kako smet. 18 Ni srebroto nivno, nitu zlatoto 5 Mojs 4,24 Is 10,23 nivno ne }e mo`e da gi spasi vo denot Ez 7,19 Izreki na gnevot Gospodov, a od ognot na 11,4 revnosta Negova }e bide uni{tena celata zemja, i toa }e bide nenadeen 2,2 kraj na site `iteli nejzini. 5 Mojs 28,28-29 Is 5,25 Er 9,22

17

Poziv za vra}awe kon Gospod Soberete se, soberete se, narodi 3 Is 57,15 besramni, Amos 5,4 2 dodeka ne bidete odveani kako 4 pleva, dodeka u{te ne e dojden vrz vas Is 14,28-32 plamnatiot gnev Gospodov, dodeka ne Er 47 nastapil denot na jarosta Gospodova. Ez 25,15-17 3 Pobarajte Go Gospoda, site skromAmos 1,6-8 Zah 9,5 ni na zemjata, vie {to gi izvr{uvate 5 zakonite Negovi; pobarajte ja pravda3,6 ta, pobarajte ja poniznosta; mo`ebi 5 Mojs 2,23 }e bidete za{titeni vo denot na gneIs.N. 13,2 Er 47,4 vot Gospodov.

Os 13,3 Pla~ 2,22

kako Sodom, i sinovite na Amon }e bidat kako Gomora, zemja na koprivi, solarnik, pustina za navek; ostatokot od Mojot narod }e gi pleni, i onie {to }e ostanat od Mojot narod, }e gi nasledi. 10 Toa }e im bide cenata za gordosta nivna, za{to se podigruvaa i se {irea nad narodot na Gospod Savaot. 11 Stra{en }e bide za niv Gospod: Toj }e gi istrebi site zemni bogovi, i Nemu }e Mu se poklonat - site od svoite mesta, site ostrovi na narodite.
12

10
Er 48,42

11
Is 24,15 42,12

12
4 Car 19,9 Is 18-20 Er 46 Ez 29-32

14
Is 34,11

15
Is 47,8.10 Er 18,16 19,8 49,17

Sud nad Etiopija I vie, Etiopjani, }e bidete pora3,2 zeni od Mojot me~.
13

Amos 4,6

Amos 9,7

Sud za Filisteja Za{to Gaza }e bide napu{tena i 7 A{kelon }e zapusti, A{dod }e bide Zah 10,3 izgonet srede den, a Ekron }e se iskoreni. 8 5 Te{ko im na `itelite od pri4 Mojs 22,36 morskiot kraj, na narodot od Krit! 5 Mojs 2,19 Slovoto Gospodovo e protiv vas, Is 15-16 Er 48,1 Hananci, zemjo filistejska! Jas }e te 49,6 istrebam, i vo tebe nema da ima `iteEz 25,1-11 Amos 1,13 li, 6 pa }e stane primorskiot kraj li2,3 vada, ov~arsko pasi{te i ograda za 9 1 Mojs 19,1 dobitok. 7 I toj kraj }e mu pripadne na ostaIs 13,19 14,2 tokot od domot Judin, i }e pasat tamu Zah 2,13 i vo ku}ite na A{kelon ve~erta }e ja pominuvaat, za{to Gospod, nivniot Bog, }e gi poseti i }e im ja izmeni sudbinata.
6
Is 65,10 4

Sud nad Asirija 3 22,25-26 Potoa Gospod }e ja protegne raka- Ez Izreki ta Svoja na sever, }e go uni{ti 28,15 A{ur, a Ninevija }e ja pretvori vo 4 urnatina, vo mesto suvo kako pustina, Er 6,13 14 i stada }e le`at po nea i sekakov Os 9,7 vid `ivotni: buf i e` }e no}evaat 5 vrz stolbovite, utki i gavrani }e 5 Mojs 32,4 6,15 grakaat po pragovite, za{to nivnite Er Ps 100,8 kedarski gradbi }e zapustat. 15 Toj li e pro~ueniot grad, koj `ivee{e bezgri`no i vo srceto svoe si vele{e: Jas sum i nema drug osven mene!? I eve, }e stane urnatina, leglo za yverovi! I sekoj {to }e pomine pokraj nego, }e potsvirne i }e mavne so rakata. Gre{niot Erusalim Te{ko na nepokoren, oskvernet i nasilni~ki grad! 2 Ne slu{a povik, ne prifa}a pouka, ne se nadeva na Gospod, ne se pribli`uva do svojot Bog. 3 Knezovite negovi se kako lavovi {to rikaat, sudiite negovi - ve~erni volci, koi do utrinata ne ostavaat nitu edna koska. 4 Prorocite negovi se lu|e lesnomisleni, neverni; sve{tenicite negovi ja oskvernuvaat svetiwata, gi kr{at zakonite. 5 Gospod e praveden srede nego, ne vr{i nepravda, sekoe utro go proiz-

Sud za Moav i Amon Go ~uv huleweto od Moav i navredite od sinovite Amonovi, kako se podigruvaat so Mojot narod i kako se {irat vo predelite negovi, 9 No `iv sum Jas, veli Gospod Savaot, Bog Izrailev: Moav }e bide
8

1167
SOFONIJA
7 nesuva Svojot sud na videlo, no bezzaAmos 4,6 13 Ostatocite od Izrail nema da 13 53,9 vr{at nepravda, nema da zboruvaat Is Otkr 14,5 laga, i vo ustata nivna nema da se najde jazik spletkarski. Toga{ }e pasat 14 Is 12,6 i }e le`at, i nikoj nema da gi vozne- 54,1 Zah 2,12 miruva. 9,9

8
1,18 Is 14,26

9
Mal 1,11

10
Is 18,7

11
Is 54,4 Ps 3,4

konikot ne znae za sram. 6 Jas gi istrebiv narodite - razru{eni im se tvrdinite; gi opustiv ulicite nivni, taka {to nikoj ne odi po niv; razoreni se gradovite nivni: nema nitu eden ~ovek, nema `itel. 7 Jas rekov: Mo`ebi }e se ispla{i od Mene, }e primi pouka; ne e mo`no da gi zaboravile brojnite Moi pohodi. No, ne! Tie gri`livo se trudea da gi rasipat site svoi dela. Narodite pred Gospod I taka, ~ekajte Me, veli Gospod, do onoj den, koga }e se krenam kako sudija; {to Jas odlu~iv da gi soberam narodite, da gi svikam carstvata, za da go izlijam vrz niv Mojot gnev, seta jarost na Mojot gnev; za{to od ognot na jarosta Moja }e bide uni{tena celata zemja. 9 Toga{ Jas pak }e im dadam na ~istite narodi usta da go prizovuvaat imeto na Gospod i da Mu slu`at ednodu{no. 10 Od krai{tata otade rekite na Etiopija poklonicite Moi - Moite rastureni deca - }e Mi prinesat darovi. 11 Vo toj den ti nema da se sramuva{ za tvoite buntovni postapki, so koi gre{e{e protiv Mene, za{to toga{ Jas }e gi otstranam od tvojata sredina gordelivite falbaxii i nema pove}e da se gordeat na Mojata sveta gora. 12 No }e ostavam srede tebe narod skromen i ponizen, i tie }e baraat zakrila vo imeto Gospodovo.
8

12
2,3 Is 14,32

Radosna pesna Raduvaj se, }erko Sionova, likuvaj, Izraile, veseli se i raduvaj se od s# srce, }erko erusalimska: 15 Gospod ja odmeni presudata nad tebe, go izgoni neprijatelot tvoj. Gospod, Carot Izrailev, e srede tebe: nema pove}e da se pla{i{ od zlo. 16 Vo onoj den }e mu re~at na Erusalim: Ne boj se i na Sion: Da ne zaslabnat racete tvoi. 17 Gospod, tvojot Bog, e srede tebe. Toj e silen da te spasi; }e se razveseli za tebe so radost, }e te obnovi spored qubovta Svoja, }e se gordee za tebe so pesni, kako na prazni~en den.
14

15
Is 40,2 Er 8,19

16
Is 35,3-4

17
Is 12,6 62,5 Er 32,41

18
Pla~ 2,6

19
Ez 34,11.16

20
Er 32,37 Mih 4,6

Bo`jo vetuvawe za Negoviot narod 18 ]e ja otstranam nevoljata od tebe, za da ne go nosi{ pove}e sramot. 19 Ete, Jas }e gi pritesnam site tvoi ma~iteli vo ona vreme, }e go spasam ona {to e kuco, }e gi soberam raseanite i }e im dadam ~est i slava po celata zemja, kade {to bea pod sram. 20 Vo ona vreme }e ve dovedam, vo ona vreme }e ve soberam vas, za{to }e ve napravam pro~ueni i po~ituvani me|u site narodi na zemjata, koga }e ja izmenam va{ata sudbina pred o~ite va{i, veli Gospod.

AGEJ
Voved Knigata na prorokot Agej pretstavuva zbirka od pove}e kusi poraki od Gospod upateni preku prorokot Agej, vo 520 g. pr. Hristos. Taa godina, golem broj Judejci se vratile vo svojata zemja po dolgogodi{noto progonstvo vo Vavilon. Pobogatite se sna{le, no golem del od narodot se izma~uval vo siroma{tija. Gospod im pora~uva preku prorokot Agej deka pri~inata za te{kiot `ivot e vo toa {to tie ne go obnovile Bo`jiot hram, koj le`el vo urnatini. Toa poka`uvalo deka tie nemaat mnogu po~it kon Gospod, a kako posledica, Gospod ne im dal blagoslov. Vaviloncite go razurnale hramot vo Erusalim vo 587 g. pr. Hristos. Po pedesetina godini, vo 538 g. Judejcite zapo~nale da go obnovuvaat hramot, no nabrgu se obeshrabrile vo rabotata. Vo vremeto na prorokot Agej, se povtorila istata situacija. Zatoa Gospod go ohrabruva Zorovavel da ostane dosleden vo obnovata na hramot, so vetuvawe od Gospod deka noviot hram }e ja nadmine slavata na porane{niot. Toga{ narodot se posvetil na obnova na hramot, a Gospod im go vetuva Svojot blagoslov. Prekor poradi neyidawe na hramot Vo vtorata godina na carot Darij, vo {estiot mesec, na prviot den vo mesecot, dojde slovo Gospodovo preku prorokot Agej do Zorovavel, 2 sinot na Salatiil, upravitel na JuEzd 5,11-17 deja, i do Isus, sinot Jocadakov, 4 prvosve{tenikot. 2 Car 7,2 2 Vaka veli Gospod Savaot: Ovoj Er 22,14 narod govori: U{te ne e dojdeno vre6 meto, ne e vreme sega da se gradi dom 5 Mojs 28,38 Gospodov. Er 12,13 3 I dojde slovo Gospodovo preku Os 4,3.10 Mih 6, prorokot Agej, velej}i: 14-15 4 A za vas vreme li e da `iveete vo Zah 8,10 svoite ukraseni domovi, koga e Svetili{teto zapusteno? 5 Zatoa sega vaka veli Gospod Savaot: Preispitajte gi svoite pati{ta! 6 Vie seete mnogu, a sobirate malku; jadete, a ne se zasituvate; piete, a ne se napivate; se oblekuvate, no ne se stopluvate; onoj {to pe~ali pari, gi stava vo dupnato }ese. 7 Taka veli Gospod Savaot: Preispitajte gi svoite pati{ta! 8 Ka~ete se na planinata, donesete drvja i gradete go hramot, i toa }e
1,1
Zah 1,1 3,1-9 4,6-10 Ezd 3,2 5,1

Mi bide ugodno, pa }e se proslavuvam, veli Gospod. 9 O~ekuvavte mnogu, a izleguva malku, i {to }e vnesete doma, toa Jas go raznesuvam. Zo{to? - veli Gospod Savaot: Zatoa {to domot Moj e zapusten, dodeka sekoj od vas se gri`i za domot svoj. 10 Pa poradi toa neboto se zatvori i ne vi dava rosa i zemjata ne vi dava plodovi. 11 Zatoa povikav su{a vrz zemjata, vrz gorite, vrz `itoto, vrz grozdovite, vrz masloto i vrz s# {to se ra|a od zemjata, i vrz ~ovekot i vrz dobitokot, i vrz sekoj va{ trud. 12 I Zorovavel, sinot na Salatiil, i Isus, sinot na Jocadak, i siot drug narod go poslu{a glasot na Gospod, svojot Bog, a i zborovite na prorokot Agej, kako glasnik na nivniot Gospod Bog, i narodot se podupla{i od Gospod. 13 Toga{ Agej, glasnikot Gospodov, ispraten od Gospod, mu re~e na narodot: Jas sum so vas - veli Gospod. 14 I Gospod go podigna duhot na Zorovavel, sinot na Salatiil, upra-

10
3 Mojs 26,19-20 Is 5,6

11
Er 4,23-28 Amos 4,7

12
Is 4,3 Zah 8,6.11 Ezd 1,4 9,8.14

13
Sud 6,12 2 Car 7,3 Is 41,10

14
Ezd 1,5 5,2

1169
AGEJ
2,2 vitelot na Judeja, duhot na Isus, si11 Vaka veli Gospod Savaot - pra{aj gi sve{tenicite za Zakonot i ka`i 12 ako nekoj bi nosel osveteno meso vo polata od oblekata svoja, i so polata bi se doprel do leb, ili do ne{to vareno ili do vino, ili do maslo, ili do kakvo i da e drugo jadewe, dali bi se osvetilo toa? Odgovorija sve{tenicite i rekoa: Ne. 13 Potoa pak re~e Agej: Ako nekoj se oskvernil, dopiraj}i mrtovec i potoa bi se doprel do toa, dali bi stanalo toa ne~isto? Odgovorija sve{tenicite i rekoa - ]e stane ne~isto. 14 Toga{ re~e Agej - takov e i ovoj narod, takvo e i ova pleme pred Mene, veli Gospod, i takvi se site dela na racete negovi! Pa {to i da prinesuvate, s# }e bide ne~isto. 15 A sega razmislete za minatoto i za idninata, koga u{te ne be{e polo`en kamen na kamen vo ovoj hram Gospodov, 16 kako izgledavte? Doa|avte do kup~e od dvaeset meri, a ima{e samo deset; doa|avte da crpite od kaca so zafatnina od pedeset meri, a ima{e samo dvaeset meri. 17 Ve porazuvav so glamja i so mle~ka po `itata i so grad vo sekoe delo na racete va{i, no vie ne se obrativte kon Mene, veli Gospod. 18 Razmislete od denes za natamu, od dvaeset i ~etvrtiot den vo ovoj devetti mesec, od denot koga be{e osnovan hramot Gospodov; obratete gi srcata va{i: 19 Ima li u{te vo `itnicite seme? Dosega ni lozata, ni smokvata, ni narot, ni maslinata ne davaa plod; a od denes Jas }e ve blagoslovuvam.

11
Mal 2,7 Sir 45,17

not Jocadakov, prvosve{tenikot, i 3 duhot na siot drug narod - i tie dojEzd 3,10-13 doa i po~naa da go gradat domot na 4 Gospod Savaot, svojot Bog; 15 a toa stana vo dvaeset i ~etvrtiot 1,13 Ezd 10,4 den od {estiot mesec vo vtorata go6 dina na carot Darij.
Avak 3,6 Ps 17,7 Evr 12,26

1,12

12
Er 11,15

13
3 Mojs 22,4-7 4 Mojs 19,22

Slavata na idniot hram

15
1,5

Vo sedmiot mesec, na dvaeset i 7 prviot den od mesecot, dojde sloIs 60,7-11 Otkr vo Gospodovo preku prorokot Agej: 21,24-26 2 Ka`i im sega na Zorovavel, si8 not na Salatiil, upravitelot na JuIs 60,17 deja, i na Isus, Jocadakoviot sin, 9 prvosve{tenikot, i na drugiot narod: Er 33,6-9 3 Koj od vas {to ostanavte, go videl Zah 8,12 ovoj hram vo negovata porane{na slava, a kako vie sega go gledate ovoj? Ne e li ovoj kako ni{to vo va{ite o~i? 4 No ohrabri se sega, Zorovavele, veli Gospod - obodri se, Isuse, sine Jocadakov, prvosve{teniku, ohrabrete se site narodi ovde - veli Gospod i rabotete, za{to Jas sum so vas, veli Gospod Savaot. 5 Kako {to vi vetiv, koga izlegovte od Egipet, Mojot Duh }e bide me|u vas: ne pla{ete se! 6 Za{to vaka veli Gospod Savaot U{te edna{ - i ete, skoro }e se slu~i toa - }e gi zatresam neboto i zemjata, moreto i kopnoto; 7 }e gi stresam site narodi - i }e dojde bogatstvoto na site narodi i }e se ispolni ovoj dom so slava, veli Gospod Savaot. 8 Srebroto e Moe i zlatoto e Moe - veli Gospod Savaot. 9 Slavata na ovoj nov hram }e bide pogolema otkolku na porane{niot veli Gospod Savaot; i na ova mesto }e mu dadam mir, veli Gospod Savaot. Minatoto i idninata
10 Na dvaeset i ~etvrtiot den od devettiot mesec, vo vtorata godina na Darij, dojde slovo Gospodovo preku prorokot Agej:

16
1,6

17
Amos 4,9

19
1 Mojs 49,25 Mal 3,10 Ps 83,6

21
2,6

Bo`jo Slovo do Zorovavel I dojde slovo Gospodovo do prorokot Agej po vtorpat na dvaeset i ~etvrtiot den od mesecot, i be{e re~eno: 21 Ka`i mu na Zorovavel, upravitelot na Judeja: }e go zatresam neboto i zemjata;
20

1170
AGEJ
22
Sud 7,22 Ez 38,21 Zah 14,13 22 }e urnam prestoli na carstva neznabo`e~ki, }e prevrtam bojni koli i onie {to }e sednat vo niv, i kutnati }e bidat i kowite i kowanicite nivni }e padnat, sekoj od me~ot na svojot drugar. 23 Vo toj den, veli Gospod Savaot, }e 23 22,24 te zemam, Zorovavele, sine Salati- Er Zah 6,12-13 ilov, slugo Moj, veli Gospod, i }e te Ps 77,68 dr`am kako pe~at, bidej}i te izbrav.

ZAHARIJA
Voved Knigata na prorokot Zaharija se sostoi od tri dela: Prviot del (18) datira od 520 do 518 g. pr. Hristos. Vo ovoj del se opi{ani osum videnija koi se odnesuvaat na obnovata na erusalimskiot hram, po vra}aweto na Judejcite od vavilonskoto zarobeni{tvo. Potoa, obnovata na Erusalim, o~istuvaweto na narodot i na mesijanskata era pretska`ana za vo idnina. Vtoriot del od knigata (911) govori za kaznata {to }e im dojde od Gospod na site {to Mu se neverni: kako na Judejci, taka i na pripadnici na okolnite narodi. Tretiot del (1214) gi prenesuva porakite od Gospod do Zaharija, a koi se odnesuvaat na idninata. Se pretska`uva deka Erusalim i Judeja }e bidat napa|ani od mnogu narodi, pri {to golem broj Judejci }e izginat. Sepak, Gospod }e intervenira i }e go izbavi Svojot narod od uni{tuvawe. Narodot }e Mu se vrati na Gospod, a Toj }e im prosti. Isto taka, Gospod im vetuva deka eden den Toj }e im podigne Car - Mesija. Evangelistite Matej i Jovan gi citiraat ovie delovi od Knigata na prorokot Zaharija i gi primenuvaat na Isus Hristos (vidi Mt. 21,45 i Jn. 19,37). Opomena za pokajanie Na osmiot den, vo vtorata godina na Darij, dojde slovo Gospodovo 3 Joil 2,13 do prorokot Zaharija, sinot BerehiMal 3,7 ev, sin na Ido, velej}i: 2 Se razgnevi Gospod na tatkovcite 4 Is 55,7 va{i so golem gnev; Er 25,5 3 zatoa ka`i im - vaka veli Gospod Lk 15,20 Savaot - Vratete se kon Mene, - veli 6 Gospod Savaot - I Jas }e se vratam 7,7-14 Neem 9,34 kon vas. 4 Ne bidete kako {to bea predcite va{i, kon koi vikaa porane{nite proroci, velej}i im: ,Vaka veli Gospod Savaot - odvratete se od svoite lo{i pati{ta i lo{ite raboti svoi!' No tie ne poslu{aa, nitu vnimavaa na Mene, veli Gospod. 5 Kade se sega predcite va{i? A i prorocite, zar tie ve~no }e `iveat? 6 No zborovite Moi i naredbite Moi, {to im gi zapovedav na slugite Moi, prorocite, zar ne gi postignaa predcite va{i? I tie se obra}aa i velea: ,kako {to be{e opredelil Gospod Savaot da postapi so nas spored
1,1

Agej 1,1 Neem 12,16

pati{tata na{i, i spored delata na- 8 6,2-3 {i, taka i postapi.' Otkr 6,1-8 Prvo videnie: kowi i kowanici
7

9
Dan 7,16

Na dvaeset i ~etvrtiot den od edinaesettiot mesec - a toa e mesecot 10 6,7 {evat - vo vtorata godina na Darij, Otkr 5,6 dojde slovo Gospodovo do prorokot Zaharija, sinot Berehiev, sin na Ido. 8 Vo tekot na no}ta vidov - ete, eden ma` na crven kow stoi me|u mirti, {to bea vo dolot, a zad nego crveni, sivi i beli kowi, 9 pa mu rekov - Koi se ovie, gospodine moj? A angelot, koj zboruva{e so mene, mi re~e: Jas }e ti poka`am koi se tie. 10 I odgovori ma`ot {to stoe{e me|u mirtite, i re~e - Toa se onie koi Gospod gi ispratil da ja obikoluvaat zemjata. 11 Toga{ tie mu odgovorija na angelot Gospodov, koj stoe{e me|u mirtite, pa mu rekoa - Ete, ja obikolivme celata naselena zemja i taa e spokojna.

1172
ZAHARIJA
12
Er 12,4 Dan 8,13 Otkr 6,10 12 Im odgovori angelot Gospodov i im re~e: Gospodi Sedr`itele, do koga nema da se smiluva{ nad Erusalim i nad gradovite Judini, na koi se gnevi{, eve, ve}e sedumdeset godini? 13 Toga{ vo odgovor na angelot Gospodov, izre~e Gospod slova dobri, slova ute{ni. 14 I mi re~e angelot, koj zboruva{e so mene: Izvesti i ka`i - vaka veli Gospod Savaot - ,Revnuvam za Erusalim i za Sion mnogu; 15 i goram so golem gnev protiv narodite {to `iveat vo spokoj, za{to koga Jas malku se razgneviv, tie stanaa u{te polo{i!' 16 Zatoa vaka veli Gospod: ,Jas se vra}am kon Erusalim so milosrdnost; vo nego }e se izgradi Mojot dom, veli Gospod Savaot, i merno ja`e }e se protegne niz Erusalim.' 17 Pora~aj u{te i ova, i ka`i im vaka veli Gospod Savaot: ,Moite gradovi odnovo }e se ispolnat so bogatstva, i Gospod }e go ute{i Sion i pak }e go izbere Erusalim.' 2 Go pra{av: Kade odi{? Toj mi re~e: Odam da go izmeram Erusalim, za da vidam kolkava mu e {irinata i kolkava mu e dol`inata. 3 Toga{ angelot, {to zboruva{e so mene, istapi napred, a drug angel mu dojde vo presret, 4 i toj mu re~e na onoj: Pobrzaj i ka`i mu na onoj mlad ~ovek: ,Erusalim }e se naseli kako selo bez yidini poradi mnogute lu|e i dobitok vo nego. 5 I Jas }e mu bidam ognen yid, okolu nego, veli Gospod, i slava vo nego.'

2,2
5 Mojs 33,17 Dan 7,8

14
8,2 Joil 2,18

4
Er 48,25

15
Is 47,6 Amos 6,1 Ps 78,6

5
Er 31,38-39 Ez 41,13

6
Otkr 11,1 21,15

16
2,5-9 Is 54,6-10 Ez 40,3

8
Is 49,19-20 54,2-3 Er 31,27 Ez 36,37-38

17
2,15 13,9 Agej 2,23

Povik na pokret Ej, ej! Begajte od severnata zemja, veli Gospod, za{to Jas ve rastrgnav po site ~etiri vetra nebeski, veli Gospod. 7 Spasuvaj se Sione, ti {to `ivee{ kaj }erkata Vavilonska. 8 Za{to taka veli Gospod Sedr`itelot, Koj me prati za slava kaj narodite, {to ve pla~kosuvaa: Za{to koj ~epka vo vas, ~epka vo zenicata na okoto Moe. 9 I, ete, Jas }e ja krenam rakata Svoja protiv niv, i tie }e stanat plen na robovite svoi. Toga{ }e poznaete deka Gospod Savaot me pratil. 10 Likuvaj i veseli se, }erko Sionova, za{to ete, Jas }e dojdam i }e `iveam vo tebe, veli Gospod. 11 I }e se priberat mnogu narodi kaj Gospod vo onoj den i }e stanat Negov narod. I Toj }e se naseli kaj tebe, i toga{ }e razbere{ deka Gospod Savaot me pratil kaj tebe. 12 Toga{ Gospod }e ja zavladee Judeja, Svojot del na svetata zemja, i pak }e go izbere Erusalim. 13 Neka zamolknat site lu|e pred liceto na Gospod, za{to Toj stana od Svoeto sveto `iveali{te. ^etvrto videnie: Isus i satanata Potoa mi go poka`a toj Isus, velikiot sve{tenik, koj stoe{e pred angelot Gospodov, i satanata,
6

9
Is 60,19 Otkr 21,23 22,3

10
Is 48,20 52,11 Er 50,8 51,6 Otkr 18,4

11
Is 52,2

12
5 Mojs 32,10 Ps 16,8 Izreki 7,2

Vtoro videnie: `ivotinski rogovi Gi podignav o~ite, a toa, ete, ~etiri roga. 19 I mu rekov na angelot, koj zboruva{e so mene: [to e ova? A toj mi odgovori: Toa se rogovite {to gi rasprsnaa Juda, Izrail i Erusalim. 20 Potoa Gospod mi poka`a ~etiri kova~i. 21 Pak rekov: [to }e pravat ovie? A toj mi re~e: Onie rogovi se {to go rasprsnaa Juda (i go skr{ija Izrail), taka {to nikoj od niv ne mo`e da si ja podigne glavata; i, ete, tie dojdoa da gi upla{at, da im gi skr{at rogovite na narodite, koi podigaat rog protiv zemjata na Juda za da ja rasprsnat. Treto videnie: merno ja`e I pak gi podignav o~ite i vidov: i, ete, eden ma`, koj vo rakata ima{e merno ja`e.
18

13
Is 14,2 Er 50,10 Ez 33,33 Sof 2,9

14
8,3 Is 12,6 Sof 3,14

15
Is 45,22 Ps 101,22 Tov 13,13

16
1,17 Mudr 12,3

17
Avak 2,20 Sof 1,7 Ps 75,8

1173
ZAHARIJA
3,1 koj stoe{e od Negovata desna strana,
Ps 108,6 Jov 1,6 1 Let 21,1 Mk 1,13 Otkr 12,10 3 I dve maslinovi drvja na nego edno desno od ~a{kata, a drugo levo od nea. 4 Mu se obrativ i mu rekov na angelot, koj govore{e so mene: [to pretstavuva ova, gospodine? 5 I angelot, {to zboruva{e so mene, odgovori i mi re~e: Zar ne znae{ {to e toa? Mu rekov: Ne znam, gospodine moj. 6 Toga{ odgovori i mi re~e: Toa e slovoto Gospodovo kon Zorovavel, {to ka`uva - ne so sila ne so snaga, a so Mojot Duh, veli Gospod Savaot. 7 Koja si ti, planino golema, pred Zorovavel: pred nego si ramnina i toj }e go iznese kamenot temelnik so vosklik: blagodat, blagodat vrz nego! 8 I dojde slovo Gospodovo do mene: 9 Racete na Zorovavel gi postavija osnovite na ovoj dom: negovite race i }e go zavr{at, i ti toga{ }e razbere{ deka Gospod Savaot me prati kaj vas. 10 Za{to, koj go prezira denot na skromnite po~etoci? ]e se izraduvaat koga }e ja vidat yidarskata visulka vo racete na Zorovavel. Onie sedum se o~ite na Gospod, {to so pogled ja opfa}aat celata zemja! 11 Potoa odgovoriv i mu rekov: [to zna~at onie dve maslinovi drvja od desnata i od levata strana na sve}nikot? 12 I pak po~nav da mu zboruvam i mu rekov: [to treba da ozna~uvaat onie dve maslinovi gran~iwa, {to se nao|aat me|u dvete zlatni cev~iwa, koi dolevaat maslo? 13 A toj mi re~e: Zar ne ti e poznato {to e toa? Mu odgovoriv: Ne znam, gospodine moj. 14 Toga{ toj mi re~e: Pa toa se dvajcata pomazanici koi stojat pred Gospodarot nad celata zemja.

3
Otkr 11,4

2
Is 7,4 Amos 4,11 Juda 1,9

4
Is 6,7 Er 31,34 Ez 36,33 Lk 15,22 Otkr 19,8

5
3 Mojs 8,9 Is 3,22

7
3 Car 2,4 9,4 Mal 2,7

8
6,12 Is 4,2 8,18 Er 23,5

9
4,10 Otkr 5,6

10
3 Car 5,4 Mih 4,4 1 Mak 14,12

4,2
2 Mojs 25,31-40 3 Car 7,49 Er 52,19 Otkr 2,1

za da go obvinuva. 2 I mu re~e Gospod na satanata: Gospod da te ukori satano, Gospod da te ukori, Onoj Koj go izbra Erusalim. Zar ne e Toj glamja istrgnata od ogan? 3 A Isus be{e oble~en vo izvalkana obleka i stoe{e pred angelot, 4 koj im odgovara{e i na onie {to stoeja pred nego, i im re~e: Soble~ete ja od nego izvalkanata obleka; i nemu li~no: Ete, ja otfrliv od tebe vinata tvoja i te oblekuvam vo sve~ena obleka. 5 Potoa re~e: Stavete Mu na glavata ~ist povoj, i Mu stavija na glavata ~ist povoj i go oblekoa vo sve~ena obleka. A angelot Gospodov stoe{e. 6 I angelot Gospodov, mu posvedo~i na Isus i mu re~e: 7 Vaka veli Gospod Savaot: Ako odi{ po pati{tata Moi i se pridr`uva{ kon Moite uredbi, }e vladee{ so Mojot dom i }e gi vardi{ dvorovite Moi. I Jas }e ti dozvolam da odi{ me|u tie lu|e {to stojat ovde. 8 No, poslu{aj, Isuse, velik sve{teni~e, ti i bra}ata tvoi, {to se pred tvoeto lice, za{to tie lu|e se poznati. Eve, Jas }e go dovedam Svojot sluga - Za~etnikot. 9 Za{to, ete, toj e kamenot {to go postavuvam pred Isus; na toj edinstven kamen ima sedum o~i; ete, Jas }e vre`am natpis, veli Gospod Savaot, i }e go prostam grevot na ovaa zemja vo eden den. 10 Vo toj den, veli Gospod Savaot, }e se pokanuvate eden so drug pod lozata i pod smokvata. Petto videnie: Zlaten sve}nik i dve maslini I se vrati onoj angel, koj zboruva{e so mene, i me razbudi, kako {to se razbuduva ~ovek od son. 2 Pa mi re~e: [to gleda{? Odgovoriv: Eve, gledam sve}nik cel od zlato i ~a{ka za maslo vrz nego, a i sedum kandilca na nego i po sedum cev~iwa za kandilcata, pri vrvot.

6
1 Car 17,47 Os 1,7

7
Is 28,16 Ps 117,22 Jov 38,6-7 1 Ptr 2,4

9
2,15

10
3,9 Agej 2,3-5 Otkr 5,6

14
6,5 Is.N. 3,11 Mih 4,13 Otkr 11,4

[esto videnie: Svitok {to leta Potoa pak gi podignav o~ite i vidov: a toa leta svitok. 2 I me pra{a toj: [to gleda{? Mu odgovoriv: Gledam svitok kako

1174
ZAHARIJA
5,2 leta; dol`inata mu e dvaeset lakti, a
3 Car 6,3 Ez 2,9-10 Otkr 10, 9-11

Osmo videnie: ~etiri koli Pak gi podignav o~ite svoi i gledam: a tamu, ete, ~etiri koli so kowi izleguvaat od eden dol me|u dve planini, a tie planini bea od bakar. 2 Kaj prvata kola kowite bea crvenikavi, kaj vtorata - crni; 3 kaj tretata kola kowite bea beli, a kaj ~etvrtata kola - {areni so sivi damki. 4 Progovoriv i mu rekov na angelot, {to zboruva{e so mene: A {to zna~i ova, gospodine moj? 5 Angelot odgovori i mi re~e: Toa se ~etirite nebesni duhovi1, koi izleguvaat otkako se pretstavija pred Gospodarot nad celata zemja. 6 Crnite kowi izleguvaa kon severnata zemja, a belite odea kon zapadnata zemja, dodeka {arenite kowi odea kon ju`nata zemja. 7 Koga izlegoa, kowite se vpu{tija da ja obikolat zemjata; i Toj im re~e: Obikolete ja zemjata, i tie ja obikolija. 8 Toga{ toj me povika i mi re~e: Ete, onie {to otidoa kon severnata zemja, go uspokoija duhot Moj protiv severnata strana. Izbraniot Voda~ I pak dojde slovo Gospodovo do mene: 10 Soberi prinosi od progonetite, od Heldaja, od Tovija i od Jedaja, i trgni istiot den, pa dojdi vo domot na Jo{ija, sinot Sofoniev, kade {to tie pristignaa od Vavilon. 11 Zemi od niv srebro i zlato, pa napravi kruni, i stavi gi na glavata na Isus, sinot Jocadakov, velikiot sve{tenik 12 i re~i im: vaka veli Gospod Savaot: ,Ete, ~ovek, ~ie ime e Za~etnik,' Toj }e izrasne od korenot svoj i }e sozdade hram Gospodov. 13 Toj }e sozdade hram Gospodov i }e se proslavi, }e sedne na prestolot svoj i }e bide vladetel. A od Nego, na
9

6,3
Otkr 6,2

3
2 Mojs 20,7.15 Is 24,6 Mal 3,5

4
Ez 6,11 Izreki 3,33

9
Ez 8,3 Otkr 12,14

11
Dan 1,2

{irinata deset lakti. 3 Toga{ mi re~e: Toa e prokletstvoto {to }e se izlie vrz celata zemja; i sekoj {to krade, }e se istrebi, kako {to e napi{ano na ednata strana; i sekoj {to se kolne la`no, }e se istrebi - kako {to e napi{ano na drugata strana. 4 Jas go pu{tiv - veli Gospod Savaot - i toj }e vleze vo domot na kradecot i vo domot na onoj, {to se kolne la`no vo imeto Moe, i }e ostane vo domot negov, i }e gi istrebi nego, i drvjata negovi i kamewata negovi. Sedmo videnie: `ena vo ko{nica
5 Toga{ vleze angelot, {to zboruva{e so mene, i mi re~e: Podigni gi o~ite pak i pogledaj - {to e ona {to izleguva? 6 A koga pra{av: [to e toa? toj mi odgovori: Ona {to izleguva e ko{nica od edna efa, pa dodade: toa e prestapot niven po celata zemja. 7 I, ete, odedna{ se podigna kapak od olovo, a tamu edna `ena sede{e vo ko{nicata za edna efa. 8 Mi re~e toj: Taa `ena e bezzakonieto, pa ja turna vo ko{nicata za efata, a otvorot go zatna so olovniot kapak. 9 I odnovo gi podignav o~ite i vidov: odedna{ se pojavija dve `eni, i vetar ima{e me|u kriljata nivni; a kriljata im bea kako krilja na {trk; i ja krenaa tie ko{nicata za efata i ja ponesoa ugore me|u zemjata i neboto. 10 Go pra{av angelot, {to zboruva{e so mene: Kade ja nosat taa ko{nica za efa? 11 A toj mi odgovori: Za da se izgradi za nea dom vo zemjata Senaar, i koga }e bide s# podgotveno; toga{ taa }e bide odnesena i postavena na svoeto mesto.

5
1,8 4,14

7
1,11 Jov 1,7

9
Er 1,4.11

10
Er 29,25.29 Ezd 1,4. 9-11

11
Agej 1,1

12
3,8 2Sam 7,13 3 Car 8,12

13
4,14 Avak 3,3 Ps 92,1

1 6,5. Mo`en e i sledniov prevod: vetrovi.

1175
ZAHARIJA
15 prestolot }e bide i sve{tenik i }e
5 Mojs 28,1 Is 60,10 Agej 1,8.14 11 No tie ne sakaa da slu{aat, i tvrdoglavo Mi svrtea grb; i u{ite gi zatnaa za da ne slu{aat. 12 I srcata si gi stvrdnaa kako kremen, za da ne go slu{aat zakonot i zborovite {to gi ispra}a{e Gospod Savaot preku Svojot Duh do porane{nite proroci; pa zatoa i gi postigna golemiot gnev na Gospod Savaot. 13 I kako {to vikav Jas, a tie ne slu{aa, vikaa i tie, no Jas ne gi slu{av, veli Gospod Savaot. 14 Pa gi rasprsnav po site narodi, koi tie ne gi poznavaa, i ovaa zemja zapuste po niv, taka {to nikoj ne pominuva{e nitu se vra}a{e vo nea. Taka, izbranata zemja tie ja pretvorija vo pustina.

11
2 Mojs 32,9 Is 6,10 48,4 Er 18,12 Ez 2,4-5

ima soglasnost za mir me|u edniot i drugiot. 14 A krunata neka ostane kaj Heldaja i Tovija, za Jedaja i Jo{ija, sinot 7,2 Sofoniev, kako spomen vo hramot Er 26,19 Mal 1,9 Gospodov. Ps 118,58 15 I oddaleku }e dojdat lu|e, koi }e 3 u~estvuvaat vo gradeweto na hramot. Joil 2, ]e razberete deka Gospod Savaot me 12-17 Pla~ 2,18 isprati kaj vas, i seto toa }e se izvr5 {i, ako iskreno go poslu{ate glasot 1,12 na va{iot Gospod Bog. Pra{awa za postot Vo ~etvrtata godina na carot 9 Darij dojde slovo Gospodovo do Is 1,17 Zaharija, na ~etvrtiot den od devetEr 22,3 Os 2,21 tiot mesec - kislev, 2 koga `itelite na Vetil gi ispra6,6 10,12 Mih 6,8 tija [arecer i RegemMeleh i pri10 dru`nicite nivni za da se pomolat 2 Mojs pred liceto na Gospod 3 i da gi pra{aat sve{tenicite, 22,21-22 Er 7,6 Amos 8,4 {to se nao|aa vo domot na Gospod SaMih 2,1 vaot, i prorocite, pa da pra{aat: Da Ps 34,4 pla~eme li vo pettiot mesec i da postime li, kako {to go pravevme toa, eve, ve}e mnogu godini? 4 I dojde slovo na Gospod Savaot do mene: 5 Ka`i mu na siot narod od ovaa zemja i na sve{tenicite vaka: ,Koga postevte i pla~evte vo pettiot i sedmiot mesec, i toa celi sedumdeset godini, za Mene li postevte? 6 I koga jadevte i pievte, zar ne jadevte za sebe i zar ne pievte za sebe?' 7 Zar istite propisi ne gi ka`uva{e Gospod preku porane{nite proroci, koga Erusalim be{e naselen i spokoen, a i gradovite okolu nego; koga i Negev i [efela bea naseleni? 8 I dojde slovo Gospodovo do Zaharija: 9 Vaka zboruva{e toga{ Gospod Savaot: izvr{uvajte sud praveden i imajte milost i so~uvstvo eden kon drug; 10 vdovici i siraci, pridojden i siromav ne pritesnuvajte i ne mislete zlo vo srcata va{i eden protiv drug.

12
Er 17,1 Ez 11,19 Mt 7,12 22,40

13
Is 50,2 Er 7,13 Izreki 1,28

4 Car 25,25 Is 58,3-12 Amos 5,21

14
5 Mojs 4,27 Is 34,10 Ez 17,21

8,2
1,14 Joil 2,18

Bo`jo vetuvawe za Sion I pak dojde slovo od Gospod Savaot: 2 vaka veli Gospod Savaot: Qubomoren sum za Erusalim i za Sion so golema revnost i so golem gnev goram za nego. 3 Taka veli Gospod: ]e se vratam vo Sion i }e `iveam vo Erusalim, i Erusalim }e se vika grad na vernosta, i gorata na Gospod Savaot }e se vika - Sveta Gora. 4 Taka veli Gospod Savaot - I pak starci i starici }e sedat po ulicite na Erusalim, sekoj so stap~eto svoe poradi golemata starost svoja. 5 A i ulicite na toj grad }e se ispolnat so mom~iwa i devojki, koi }e si igraat po ulicite negovi. 6 Vaka veli Gospod Savaot: Ako vo o~ite na drugite im bide ~udno vo tie dni, zar }e bide toa ~udno i vo o~ite Moi? - veli Gospod Savaot. 7 Vaka veli Gospod Savaot: Ete, Jas }e go spasam Svojot narod od isto~nata zemja i od zapadnata; 8 }e gi dovedam, i tie }e `iveat vo Erusalim i }e bidat Moj narod, i Jas }e im bidam nivni Bog, vo vernost i vo pravda. 9 Taka veli Gospod Savaot: Potkrepete gi sega racete svoi vie, {to gi slu{avte ovie zborovi od ustata

3
Is 1,26 60,14 Er 33,16 Ps 2,6 Sir 5,4

4
5 Mojs 4,40 Is 65,20 Ps 90,16 Sir 1,20

5
Mt 11,16

6
1 Mojs 18,14 Er 32,17.27 Lk 1,37

7
Is 43,5 Varuh 4,37

8
13,9 3 Car 8,34 Er 31,31 Os 2,25 Ps 13,7 Neem 1,9

9
Sud 7,11 Agej 1,15

1176
ZAHARIJA
10 na prorocite, koi bea pri osnovaweAgej 2,15 20 Taka veli Gospod Savaot: U{te }e doa|aat narodi i `iteli od mnogu gradovi, 21 i }e dojdat `itelite od eden grad kaj `itelite vo drug grad, - pa }e re~at: da dojdeme da se pomolime pred liceto na Gospod i da Go pobarame Gospod Savaot; toga{ sekoj }e re~e }e pojdam i jas. 22 I }e doa|aat mnogu plemiwa i narodi silni, za da Go baraat Gospod Savaot vo Erusalim i da se pomolat pred liceto na Gospod. 23 Taka veli Gospod Savaot: Vo tie dni }e se fa}aat po deset du{i od razni narodi za polata od Judeec i }e re~at - }e pojdeme so tebe, za{to ~uvme deka Bog e so vas.

21
Ps 9,10

11
Is 4,3

12
Er 3,18 12,14 Os 2,22.23 Ps 84,12

13
1 Mojs 12,3 Is 19,24 Ps 71,17

14
Er 4,28 32,42

15
Er 18,8 Joil 2,13 Amos 7,3 Jona 4,2

16
Amos 5,10 Mt 5,9 Efes 4,25

17
7,10 1 Kor 13,5

19
4 Car 25,3 Is 35,10 Er 31,13 Ps 89,15 Mt 9,14-15 Jn 16,20

to na domot za Gospod Savaot, za da se izgradi hramot. 10 Za{to pred onie dni nema{e ni plata za ~ovek nitu nagrada za trudot na `ivotnoto; nema{e spokojstvo od neprijatelite ni za onoj {to doa|a{e, nitu za onoj {to si ode{e; i dozvoluvav Jas sekoj ~ovek da mu e neprijatel na drug ~ovek. 11 A sega za ostatokot od ovoj narod Jas nema da sum takov kako vo porane{nite denovi - veli Gospod Savaot. 12 Za{to seidbata }e se vr{i vo mir, lozata }e go dade svojot plod, zemjata }e go dade svojot rod, a i nebesata }e ja davaat svojata rosa; i seto toa }e go predadam na ostatokot od ovoj narod. 13 I kako {to vie, dome Judin i dome Izrailev, bevte prokolnati me|u narodite, taka }e ve izbavam, i vie }e bidete blagosloveni; ne pla{ete se, racete va{i neka se potkrepat! 14 Za{to taka veli Gospod Savaot: Kako {to bev opredelil da ve kaznam, koga tatkovcite va{i Me razgnevija - veli Gospod Savaot - i ne za`aliv, 15 taka pak opredeliv vo ovie dni na Erusalim da mu napravam dobro i na domot Judin; ne pla{ete se! 16 Eve gi naredbite {to treba vie da gi izvr{uvate: zboruvajte vistina eden na drug; pravedno i miroqubovo sudete pred gradskite porti. 17 Nikoj od vas da ne mu misli zlo na bli`niot svoj, i ne posakuvajte la`na kletva, za{to seto toa Jas go mrazam - govori Gospod. Vreme na proslavuvawe I dojde slovo do mene od Gospod Savaot: 19 Vaka veli Gospod Savaot: Postot vo ~etvrtiot mesec, postot vo pettiot, postot vo sedmiot i postot vo desettiot mesec za domot Judin }e bidat radost i golema veselba, samo sakajte gi vistinata i mirot.
18

22
Is 2,3 Mih 4,1-3

23
Is 7,14 Est 2,5 3,6.10 Neem 1,2 1 Kor 14,25

9,2
Ez 28,4

3
Jov 27,16

4
Ez 27,34 28,18 Amos 1,10

Neprijatelite na Izrail }e bidat kazneti Proro~koto slovo na Gospod e protiv zemjata Hadrah, i vo Damask }e se zadr`i, za{to okoto Gospodovo gi nabquduva site lu|e, kako i site kolena izrailski; 2 toa e i vrz Hamat, koj se grani~i so nego, i vrz Tir i Sidon, iako se mnogu mudri. 3 Tir izgradil tvrdina, natrupal srebro kako pra{ina, i zlato kako uli~na kal. 4 No, ete, Gospod }e go napravi beden i }e mu ja strupoli silata negova vo moreto, a i samiot }e bide istreben so ogan. 5 Toa }e go vidi A{kelon, i }e se upla{i, a i Gaza - pa i taa }e zatreperi mnogu, i Ekron, za{to go izneveri nade`ta negova: nema da ima car vo Gaza, i A{kelon }e zapusti. 6 Tu|o pleme }e `ivee vo A{dod, i Jas }e ja uni{tam gordosta na Filistejcite. 7 ]e ja izvle~am krvta od ustata nivna, ne~istotijata od zabite nivni i tie }e padnat pred na{iot Bog i }e bidat kako semeen klan vo Judeja, a Ekron }e bide kako Jevusej. 8 ]e postavam stra`a okolu Mojot dom sproti vojskata, sproti onie, koi preminuvaat natamu i navamu, i nema

5
Amos 1,7-8 Sof 2,4

6
5 Mojs 23,2

7
Is.N. 15,63 Is 4,3 Ez 33,25 Mih 2,12

8
Ps 33,7

1177
ZAHARIJA
9 pove}e da doa|a neprijatel; za{to
2,14 Is 62,11 Sof 3, 14-15 Mt 11,29 21,5

Svetla idnina za Judeja i Izrail Molete Go Gospoda za do`d vo vreme proletno; Gospod }e svetne so molskavica i }e vi dade obilen do`d - zelenilo vo pole. 2 Za{to la`nite gleda~i zboruvaat prazni zborovi, i vra`a~ite gledaat la`livi raboti i prika`uvaat la`ni soni{ta; tie ute{uvaat so prazni zborovi; zatoa talkaat kako ovci, talkaat za{to nemaat pastir. 3 Protiv pastirite se raspali gnevot Moj, voda~ite }e gi kaznam; da, Gospod Savaot }e se pogri`i za stadoto Svoe, domot Judin, i }e go podgotvi kako silen kow za boj. 4 Od nego }e napravi agolen kamen, od nego - {atorski klin, od nego lak za boj, od nego }e izlezat site voda~i na narodot. 5 I tie }e bidat kako junaci {to gi gazat neprijatelite kako uli~na kal, i }e se borat, bidej}i Gospod e so niv, i }e gi posramat java~ite na kowi. 6. ]e go zacvrstam domot Judin i }e go spasam domot Josifov, i }e gi vratam, za{to Jas se smiliv nad niv, i tie }e bidat kako da ne sum gi ostavil: za{to Jas sum nivniot Gospod Bog, i }e gi ~ujam. 7 Efremovcite }e bidat kako junaci, }e se razveseli srceto nivno kako vino da piele, pa }e go vidat toa sinovite nivni i }e im se zaraduva srceto nivno; vo voshit }e im bide toga{ srceto nivno vo Gospod. 8 ]e im dadam znak i }e gi soberam, za{to gi otkupiv; }e bidat mnogubrojni kako i porano. 9 Iako gi raseliv me|u narodite, sepak vo dale~ni zemji tie }e se se}avaat na Mene i }e gi pou~uvaat decata svoi, i }e se vratat. 10 ]e gi vratam od zemjata egipetska i od Asirija }e gi soberam; }e gi dovedam vo zemjata Galaad i na Livan, i ne }e ima dovolno mesto za niv. 11 ]e preminat po moreto i }e gi porazat morskite branovi; }e presu{at site dlabini na Nil, i }e bide

10,1
5 Mojs 11,14 28,12 Er 5,24 Os 6,3 Ps 134,7

sega vidov so o~ite Svoi. Idniot Car (Mesijata)

9

10

Likuvaj od radost, }erko Sionova,

10 izvikuvaj, }erko erusalimska; ete,

Is 11,6 Os 2,20 Mih 5,9 Ps 71,8 Sir 44,21

2
1 Car 15,23 Er 50,6 Ez 34,5 Mt 9,36

Is 61,7 Jov 42,10

Carot tvoj se vra}a kaj tebe, praveden e i so pobedonosna sila, krotok, sednat na magare, ro`ba na magarica. 10 Toga{ }e gi istrebam kolite na 11 Efrem i kowite na Erusalim, i }e se 2 Mojs 24,4-8 skr{i bojniot lak; i Toj }e objavi Er 38,6 mir na narodite, i carstvoto Negovo Mt 26,28 }e se protega od more do more i od 12 Eufrat do krai{tata na zemjata. Spasenie za zarobenite A {to se odnesuva do tebe, Izraile, zaradi krvta na zavetot Jas gi oslobodiv zatvorenite od bezvodnite jami. 12 Vra}ajte se vo tvrdinata vie zatvorenici, polni so nade`! Denes navestuvam deka }e ti dadam dvojno. 13 Za{to kako lak }e go zategnam Juda i lakot }e go vooru`am so Efrem, pa }e gi podignam sinovite tvoi, Sione, protiv sinovite tvoi, Javane, i tebe }e te napravam kako me~ juna~ki. Gospod e Za{titnik na Svojot narod ]e se pojavi nad niv Gospod i kako molskavica }e izleta strelata Negova; }e zagrmi Gospod Bog so trubata i }e dojde na ju`nite buri. 15 Gospod Savaot }e gi brani, i tie }e gi gazat duri i kamewata za pra}i; }e pijat krv mesto vino; i }e se napolnat kako `rtveni ~a{i, kako aglite na `rtvenikot. 16 I }e gi spasi nivniot Gospod Bog vo onoj den, kako stado od Svojot narod; za{to tie }e zableskaat kako kamewa na kruna vo zemjata Negova. 17 O, kolku golema }e bide dobrotata negova i kakva }e bide ubavinata negova! @itoto }e gi rascuti momcite, a blagoto vino - devojkite.
14 11

3
Ez 34,2.10 Sof 2,7 Ps 77,52

4
Sud 20,2 Ps 117,22

13
Ez 27,13 Joil 4,6

5
Mih 7,10

6
10,12 12,5 Is 14,1 41,17 Os 2,23 Tov 13,5

14
5 Mojs 33,2 Avak 3,4 Ps 17,14

15
2 Mojs 27,2 3 Car 7,40.45

7
Er 30,20 Ps 103,15

16
Er 23,1 Ez 34,1 Ps 78,13

8
Is 5,26 Ez 36,11

17
Er 31,12-13

9
5 Mojs 30,1-3 Varuh 2, 30-32 Lk 15,17

10
Is 11,11 27,13

11
Is 10,12 51,10 Ps 105,9

1178
ZAHARIJA
12 soborena gordosta na Asirija, i skip10,6 12,5 Mih 4,5 11 I toj be{e uni{ten vo onoj den, i toga{ razbraa trgovcite so ovci, koi me gledaa, deka ova e slovo od Gospod. 12 I im rekov: Ako vi e ugodno, dajte mi ja platata moja; ako, pak ne - ne davajte mi ja; i tie mi opredelija plata trieset srebrenici. 13 A Gospod mi re~e: Frli gi vo crkovnata kasa - tie golemi pari so koi Me oceni! I jas gi zedov tie trieset srebrenici i gi frliv vo domot Gospodov. 14 Go skr{iv i Svojot drug stap Sojuz, za da go raskinam bratstvoto me|u Juda i Izrail. 15 I mi re~e Gospod: Zemi si u{te ne{to od opremata na bezvreden pastir. 16 Za{to, ete, Jas }e postavam eden bezumen pastir vo ovaa zemja, koj nema da se gri`i za onie {to zaginuvaat, nema da gi bara zagubenite i bolnite nema da gi lekuva, zdravite nema da gi hrani, a mesoto od zgoenite }e go jade i kopitata }e im gi otkinuva. 17 Te{ko mu na ovoj neodgovoren pastir, {to go ostava stadoto! Me~ neka mu gi ise~e rakata negova i negovoto desno oko! Rakata napolno neka mu se isu{i, i desnoto oko negovo napolno neka potemne!

12
Mt 26,15

tarot }e bide odzemen od Egipet. 12 ]e gi zacvrstam vo Gospod, i tie }e odat vo imeto Negovo, veli Gospod. Kazna za neprijatelite na Izrail Otvori gi, Livane, portite svoi i ogan neka gi progolta kedrite tvoi. 2 Pla~i, kiparise, za{to padna kedarot, za{to padnaa velikanite; ridajte, dabovi ba{anski, bidej}i e ispose~ena gustata gora. 3 Se slu{a glasot od pla~eweto na pastirite, bidej}i e opusto{ena nivnata slava; se slu{a rikaweto na lavovite, za{to e opusto{ena gordosta na Jordan.

13
4 Car 12,10 22,4 Mt 27, 5.9-10

11,1
Ps 28,5

2
Is 2,13 Ez 27,5-6

11

14
Er 3,18

3
Er 25,34

16
Er 23,1 Ez 34,2-4

4
Er 12,3

17
Jov 17,7 Jn 10,12-13

5
Ez 34,3 Os 12,9

12,1
1 Mojs 2,7 Is 42,5 44,24 45,12 Jov 26,4

7
Ez 34,15 Ps 22,4

Is 9,20 Er 15,2 43,11 Otkr 13,10

Beskorisni duhovni pastiri Taka veli Gospod, mojot Bog: Pasi gi ovcite, opredeleni za klawe, 5 koi kupuva~ite, bez pre~ka }e gi kolat, a prodava~ite }e im velat: 10 Er 11,10 ,Neka e blagosloven Gospod; se zbogativme!' I pastirite nivni ne }e gi `alat. 6 Za{to Jas ve}e nema da gi `alam `itelite od zemjata, veli Gospod; ete, }e gi predadam lu|eto, sekogo vo racete na negoviot bli`en i vo racete na negoviot car, i tie }e ja pusto{at zemjata, a Jas nema da gi izbavuvam od racete nivni. 7 I zedov da gi pasam ovcite vo zemjata hananska, opredeleni za klawe, ovci nameneti za trgovcite. I zedov dva stapa, edniot }e go nare~am Blagonaklonetost, a drugiot - Sojuz; so niv gi pasev ovcite. 8 I otfrliv trojca od pastirite vo eden mesec, a i ovcite mi odmilea, pa i jas nim. 9 Toga{ rekov: Nema pove}e da ve pasam; onaa {to e za umirawe, neka umre, i koja zaginuva, neka zagine; tie, pak, {to }e ostanat neka se izedat edna so druga! 10 I taka go zedov stapot Svoj Blagonaklonetost i go skr{iv, za da go raskinam Sojuzot {to go sklu~iv so site narodi.
9
4

2
Is 51,17 Ps 59,3

3
Mih 4,11 Sir 6,21

4
4 Car 9,20

Silna za{tita Bo`ja na Erusalim Proro~ko slovo od Gospod za Izrail. Gospod, Koj go raspna neboto i ja osnova zemjata i mu sozdade na ~ovekot duh vo negovite gradi, veli: 2 ete, Jas }e go napravam Erusalim kako ~a{a za opivawe na site narodi okolni, a isto taka i za Juda vo vremeto na erusalimskata opsada. 3 Vo onoj den }e go napravam Erusalim kako te`ok kamen za site plemiwa; site {to }e go podigaat, }e se iskilavat, a }e se soberat protiv nego site narodi zemni. 4 Vo onoj den, veli Gospod, Jas }e go udram sekoj kow so ludost, a kowanikot negov - so bezumie, dodeka vrz domot Judin }e gi otvoram o~ite Svoi; sekoj kow pak, kaj narodite }e go udram so slepilo.

12

1179
ZAHARIJA
5
10,6.12 5 Toga{ knezovite Judini }e re~at vo srcata svoi: silata na `itelite na Erusalim e vo Gospod Savaot, nivniot Bog. 6 Vo onoj den Jas }e gi napravam knezovite Judini kako zapalen jaglen me|u drva i kako fakel me|u snopovi; tie }e gi istrebat site okolni narodi, i od desnata i od levata strana, i Erusalim }e bide odnovo naselen na svoeto mesto - vo Erusalim. 7 I Gospod }e gi spasi najnapred {atorite na Juda, taka {to gordosta na domot Davidov i gordosta na erusalimskite `iteli da ne se izdiga nad Juda. 8 Vo onoj den Gospod }e gi zasolni `itelite na Erusalim, i najslabiot me|u niv vo onoj den }e bide kako David, a domot Davidov }e stane kako Bog, kako angel Gospodov pred niv. 9 Vo onoj den }e gi istrebam site narodi, {to go napa|aat Erusalim.

6
14,10 Is 10,17 Avd 1,18

8
2 Car 14,17

9
14,3.12

10
Er 6,26 Ez 39,29 Joil 2, 28-3,1 Amos 8,10 Jn 19,37 Kol 1,15.18 Otkr 1,7

12
Mt 24,30

13,1
Is 4,4 Ez 36,25 Jn 7,38 19,34

Taga za Probodeniot A vrz domot Davidov i vrz `itelite erusalimski }e izlijam duh na blagodat i molitva, taka {to, koga }e poglednat na Onoj, Kogo tie go probodoa, }e pla~at za Nego, kako {to se pla~e za ednoroden sin, i }e ridaat kako {to se rida za prvoroden. 11 Vo onoj den }e se krene golem pla~ vo Erusalim, kako pla~ na HadadRimon vo dolinata Megido. 12 I }e pla~e zemjata, sekoe semejstvo posebno; semejstvoto na domot Davidov, i `enite nivni oddelno; semejstvoto na domot Natanov, i `enite nivni oddelno; 13 domot na Levij oddelno, i `enite nivni oddelno; plemeto Simeonovo oddelno, i `enite nivni oddelno; 14 i site drugi plemiwa, sekoe pleme oddelno, i `enite nivni oddelno. Istrebuvawe na idolite i na la`nite proroci Vo onoj den }e se otvori izvor za domot Davidov i za `ite10

lite erusalimski, za da se izmijat od grevovite nivni i od ne~istotijata. 2 Vo onoj den, veli Gospod Savaot, Jas }e gi istrebam imiwata na idolite od ovaa zemja, i tie pove}e nema da se spomnuvaat; }e gi istrebam i la`nite proroci i ne~istiot duh od ovaa zemja. 3 I ako pak se pojavat proroci, tatko mu i majka mu, {to go rodile, }e mu re~at: ti ne treba da `ivee{, za{to ka`uva{ laga vo imeto na Gospod; i }e go ubijat tatko mu i majka mu, koga toj }e prorokuva. 4 Vo onoj den }e se zasramat takvite proroci, sekoj od ka`uvaweto svoe, koga }e po~nat da prorokuvaat, i nema da se oblekuvaat vo vre}i{ta, za da la`at, 5 tuku sekoj }e re~e: jas ne sum prorok, zemjodelec sum, zemjata mi e nasledstvo od detstvoto moe. 6 I ako nekoj go pra{a: a od {to ti se ranite na racete tvoi? Toj }e odgovori: Ranite gi dobiv od moite prijateli.

2
Os 2,18 Mih 5, 11-12

3
5 Mojs 18,20 Er 14,14-15

4
4 Car 1,8 Mih 3,7 Mt 3,4

5
Amos 7,14

6
3 Mojs 21,5 3 Car 18,28

7
11,17 Mt 26,31 Mk 14,27

8
Ez 5,1-5

9
8,8 Is 1,25 48,10 65,24 Er 31,31 Os 2,24 Mal 3,3 Ps 90,15 Izreki 17,3

Udar po Pastirot i rasprsnuvawe na ovcite (Mt 26,31) 7 O, me~u, probudi se protiv Mojot 14,1 pastir i protiv Mojot bli`en, veli Is 39,6 Gospod Savaot: udri go pastirot, i ovcite }e se rasprsnat! I Jas }e ja 2 12,3 svrtam rakata Svoja protiv slabite. 13,8 8 I po celata zemja, veli Gospod, Is 13,16 Ez 38,9 dva dela od nea }e bidat istrebeni, }e Joil 4,2.12 Mih 4,11 izumrat, a tretiot }e ostane. Is 31,4 9 I toj tret del }e go minam niz ogan, i }e gi pre~istam kako {to se pre~istuva srebro, i }e gi proveram, kako {to se proveruva zlato; tie }e go povikaat imeto Moe, i Jas }e gi ~ujam; }e re~am: Toa e Mojot narod, a tie }e re~at: Gospod e na{ Bog! Kone~nata bitka i Bo`jata pobeda Ete, doa|a denot Gospodov koga }e go razdelat ograbenoto od tebe srede tebe. 2 ]e gi soberam site narodi vo vojna protiv Erusalim; gradot }e bide

14

13

1180
ZAHARIJA
4 prezemen, i domovite razgrabeni; `eEz 11,23 Mih 1,4

5
5 Mojs 33,2-3.5 Amos 1,1 1 Sol 3,13

7
Mt 24,36 Mk 13,32 Otkr 21,23 22,5

8
Joil 4,18 Otkr 22, 1-2

9
5 Mojs 6,4 33,26 Is 54,5 Ps 46,7 Otkr 11,15

10
12,6 Er 31,38

11
5 Mojs 33,28 Er 31,40 33,16 Otkr 22,3

12
12,9 Is 66,24

nite }e bidat obes~esteni, polovinata od gradot }e otide vo ropstvo; no ostanatiot narod nema da bide istreben od gradot. 3 Toga{ }e izleze Gospod i }e se svrti protiv tie narodi, kako {to vojuva vo borben den. 4 I }e zastanat nozete Negovi na Maslinovata Gora vo onoj den, {to se nao|a sproti Erusalim od isto~nata strana: i }e se rascepi Maslinovata Gora od istok kon zapad so mnogu golema dolina i polovinata }e se pomesti kon sever, a vtorata polovina - kon jug. 5 I vie }e pobegnete vo dolinata na Mojata gora, za{to planinskata dolina }e se protega do Acal; a }e pobegnete kako {to begavte od zemjotresot vo denovite na Ozija, carot Judejski; i }e dojde Gospod, mojot Bog, i site svetii so Nego. 6 Vo toj den nema da ima svetila, svetilata }e bidat premavnati. 7 Toj den }e bide ~uden, poznat samo na Gospod; nitu den, nitu no} - i no}e }e bide videlina. 8 Vo toj den }e pote~at `ivi vodi od Erusalim, polovina kon isto~noto more, a polovina kon zapadnoto more; taka }e bide i lete i zime. 9 I Gospod }e bide Car nad celata zemja; vo toj den Gospod }e bide edinstven i imeto Negovo - edno edinstveno. 10 Celata taa zemja }e se pretvori vo ramnina od Geva do Rimon, ju`no od Erusalim, koj }e se izvi{i na mestoto svoe i }e se naseli od Portite Venijaminovi do mestoto na Prvite Porti, do Agolnite Porti, i od kulata na Hananel do carskite vizbi. 11 I }e se naselat vo nego, i prokletstvo nema da ima pove}e, a Erusalim }e `ivee vo mir. 12 A eve kakvo }e bide porazuvaweto, so koe Gospod }e gi porazi site narodi, koi vojuvale protiv Eru-

salim - mesoto }e im se raspa|a u{te dodeka stojat na nozete svoi, i o~ite }e im skapuvaat vo dlabnatinite, i jazikot }e im izgnie vo ustata nivna. 13 I vo toj den }e zavladee golem smut od Gospod, taka {to eden drug }e se fa}aat za rakata svoja i sekoj }e ja podiga rakata svoja protiv rakata na bli`niot svoj. 14 Duri i Juda }e vojuva vo Erusalim, i bogatstvoto na site okolni narodi }e bide sobrano: zlato, srebro i obleki vo golem broj. 15 Takov poraz }e ima i vrz kowite i maskite, kamilite i magariwata, i vrz sekakov dobitok, {to }e se nao|a vo logorite nivni. 16 A potoa site {to }e pre`iveat, od onie koi vojuvale protiv Erusalim, od site narodi, }e doa|aat od godina vo godina, za da se poklonat na Carot, na Gospod Savaot, i da go praznuvaat praznikot Senici. 17 I, ako nekoe od plemiwata zemni ne pojde vo Erusalim, za da Mu se pokloni na Carot, na Gospod Savaot, do`d nema da padne kaj niv. 18 I, ako plemeto egipetsko ne trgne na pat i ne dojde tuka, i nego }e go postigne poraz, so kakov {to gi porazi Gospod onie narodi, {to ne doa|ale da go praznuvaat praznikot Senici. 19 Takva }e bide kaznata za Egipet i na site narodi, koi nema da dojdat da go praznuvaat praznikot Senici. 20 Vo toa vreme duri na uzdite od kowite }e bide zabele`ano Posveten na Gospod, i kotlite vo domot Gospodov }e bidat kako `rtvenite sadovi pred `rtvenikot. 21 I site kotli vo Erusalim i vo Judeja }e bidat posveteni na Gospod Savaot, i }e doa|aat site {to prinesuvaat `rtva, }e gi zemat i }e varat vo niv, i nema pove}e da ima nitu eden trgovec vo domot na Gospod Savaot vo toj den.

13
Sud 7,22 Ez 38,21

14
Ez 39,10

16
8,22 3 Mojs 23,34 Is 2,3

17
2 Mojs 23,14

20
2 Mojs 28,36

21
Jn 2,16

MALAHIJA
Voved Knigata na prorokot Malahija poteknuva od pettiot vek pr. Hristos. Toa e vreme koga mnogu Judejci se vratile od progonstvoto vo Vavilon i koga erusalimskiot hram ve}e bil obnoven. Sve{tenicite gi vr{ele svoite porane{ni dol`nosti, prinesuvaj}i `rtvi doneseni od narodot, no so golem formalizam. Lu|eto i sve{tenicite nemale iskrena po~it i poslu{nost kon Bo`jite zakoni. Imalo brojni nepravdi kon siromasite i nemo}nite, a i razvodite bile za~esteni. Prorokot Malahija gi povikuva i narodot i sve{tenicite da prinesuvaat pravedni `rtvi i da bidat verni kon Boga vo izvr{uvawe na svoite zaveti. Gospod }e dojde da sudi i da go pro~isti Svojot narod, ispra}aj}i glasnik da go prigotvi patot i da objavi nov zavet pome|u Boga i lu|eto (3,1;23). Vo Evangelijata spored Matej i spored Luka, ovoj prethodnik e identifikuvan so li~nosta na Jovan Krstitel (Mt. 17,1113; Lk. 1,17), a doa|aweto na Gospod se ispolnuva vo li~nosta na Isus Hristos. Bo`jata qubov kon Izrail Proro~ko slovo od Gospod do Izrail preku Malahija. 2 Ve zasakav, veli Gospod. A vie rekovte: Vo {to si poka`al qubov 3 kon nas? Zar Isav ne e brat na Jakov, 1 Mojs veli Gospod, no sepak Jas go zasakav 25,23 Joil 4,19 Jakov, 3 a Isav go zamraziv i gi predadov Rim 9,13 4 planinite negovi, za da se zapustat, i Is 9,9-10 predelite negovi - na ~akalite pus6 tinski. 4 Ako Edom re~e - nie sme razoreni, 2 Mojs 20,12 no }e se podigneme sami, Gospod 5 Mojs 1,31 32,6 Savaot veli - tie }e se podignat, no Is 29,13 Jas pak }e gi razurnam, i taka }e gi Sir 3,8 nare~at - gre{na zemja i narod - na koi se razgnevil Gospod zasekoga{. 5 I vie }e go vidite toa, pa }e re~ete: Golem e Gospod preku granicite na Izrail.
1,2
5 Mojs 4,37 7,7-8 Is 54,8 Er 31,3 Ez 16 Os 11,1

Sud protiv sve{tenicite Sinot go po~ituva tatko si, a robot - gospodarot svoj; a ako sum Jas Tatko, toga{ kade e po~itta kon Mene? I ako sum Jas Gospod, toga{ kade e stravot pred Mene - veli Gospod Savaot; vie sve{tenicite, koi go
6

prezirate imeto Moe, velite: vo {to go prezirame imeto Tvoe? 7 Na `rtvenikot Moj vie prinesuvate opoganet leb, a velite, so {to Te oskvernuvame? - So toa {to velite: trpezata Gospodova ne zaslu`uva po~ituvawe. 8 I koga kako `rtva prinesuvate slep dobitok - neli e toa lo{o, ili koga prinesuvate kuco i bolno, zar i toa ne e lo{o? Ako go odnese{ toa na tvojot knez - }e bide li toj zadovolen od toa i }e te primi li so radost? veli Gospod Savaot. 9 I taka, molete Mu se na Boga za da n# pomiluva; no {tom takva rabota izleguva od racete va{i, }e mo`e li Toj toa milostivo da go primi? - veli Gospod Savaot. 10 Podobro e nekoj od vas da ja zatvori vratata i da ne se pali naprazno ogan na Mojot `rtvenik! Ne ste Mi mili, veli Gospod Savaot, i ne sakam da primam dar od va{ite race. 11 Za{to od son~eviot istok pa s# do zapad imeto Moe e golemo me|u narodite, i tie na sekoe mesto prinesuvaat temjan i ~ista `rtva; golemo e imeto Moe me|u narodite, veli Gospod Savaot.

8
3 Mojs 22,18-25

9
1 Car 13,12 Zah 7,2 Dan 9,13

10
Er 6,20 Amos 5,22

11
Is 45,6 59,19 Sof 3,9-10 Ps 75,1 99,3

1182
MALAHIJA
12
3 Mojs 18,21 Ez 36,22 Amos 2,7 12 A vie go skvernavite so toa {to velite - trpezata Gospodova ne zaslu`uva po~ituvawe i hranata na nea e bezvredna! 13 A pritoa velite u{te: ete kolku golem trud, a mo`e{e i bez toa, veli Gospod Savaot; prinesuvate kradeno, kuco i bolno, a pritoa prinesuvate u{te i takov leben dar: pa mo`am li so blagonaklonost da go primam toa od va{ite race? - veli Gospod Savaot. 14 Neka e proklet onoj {to la`e, onoj koj vo stadoto svoe ima zdrav oven, a dal i zavet, pa vo `rtva na Gospod Mu prinesuva jalova ovca! Za{to Jas sum Car golem i imeto Moe e po~ituvano me|u narodite, veli Gospod Savaot. 8 A vie zastranivte od ovoj pat, na 8 Mojs 32,8 mnogumina im poslu`ivte kako so- 2 Izreki blazna vo Zakonot, go razru{ivte 4,16 zavetot na Levij, veli Gospod Savaot. Neem 13,29 9 Zatoa Jas ve napraviv prezreni i 9 ponizeni pred site narodi, za{to ne Ps 81,2-4 Rim 2,11 gi zapazivte pati{tata Moi i pristrasno go primenuvate Mojot Zakon. 10

13
3 Mojs 22,18-25

14
Ps 46,2

2,2
5 Mojs 28,15.58 Ps 108,17

3
2 Mojs 29,14

4
4 Mojs 25,10-13 5 Mojs 18,1-18 33,8-11 Er 33,20-22

Vistinski i la`ni proroci I taka, za vas sve{tenicite e 5 ovaa zapoved: Ez 37,26 2 ako ne poslu{ate i ne si stavite 7 na srce, za da Mu oddadete slava na 5 Mojs 21,5 Mt imeto Moe, veli Gospod Savaot, Jas 23,13.15 }e ispratam vrz vas prokletstvo i }e gi prokolnam va{ite blagoslovi, i ve}e prokolnuvam, bidej}i vie ne sakate ova da go primite na srce. 3 I, ete, jas }e vi go odzemam trudot, i ne~istotijata }e vi ja frlam vrz liceto va{e, ne~istotiite od va{ite prazni~ni `rtvi, i }e ve isfrlam zaedno so niv. 4 I toga{ }e poznaete deka Jas ja dadov taa zapoved, za da go zapazam zavetot Moj so Levij, veli Gospod Savaot. 5 Zavetot Moj so nego be{e zavet za `ivot i mir, i Jas mu go dadov za strav, i toj se boe{e od Mene i od imeto Moe se pla{e{e. 6 Zakonot na vistinata be{e na ustata negova, i nepravda ne se najde na jazikot negov; vo mir i pravda toj ode{e so Mene i mnogumina odvrati od grev. 7 Za{to ustata na sve{tenikot treba da raspolaga so znaewe, i Zakonot go baraat od ustata negova, bidej}i toj e glasnik na Gospod Savaot.

Prekr{en zavet 10 Zar site nemame eden i ist Otec? Neli Ediniot Bog n# sozdade? Zo{to toga{ verolomno postapuvame eden so drug, naru{uvaj}i go na toj na~in zavetot na na{ite tatkovci? 11 Verolomno postapi Juda, i odvratnost se vr{i vo Izrail i vo Erusalim; Juda ja oskverni svetiwata, omilena na Gospod, a osven toa i se o`eni so }erka na tu| bog. 12 Gospod neka go istrebi od {atorite na Jakov sekoj, koj pravi taka, sekoj {to svedo~i, odgovara ili prinesuva `rtva na Gospod Savaot! 13 A go pravite i ova - go oblivate so solzi `rtvenikot Gospodov, pla~ej}i i vozdivnuvaj}i, taka {to Toj ve}e i ne gleda na prinosot i ne ja prima `rtvata za milost od racete va{i. 14 Vie, pak, pra{uvate - zo{to? Poradi toa {to Gospod be{e svedok me|u tebe i `enata od tvojata mladost, na koja ne $ be{e veren, iako taa ti e pomo{ni~ka i tvoja zakonska `ena. 15 Zar Toj ne napravi da bide{ edno telo i eden duh so nea? I {to saka{e Toj so toa? Toj saka{e da dobie potomstvo od Boga. Pa taka, pazete go duhot svoj i nikoj da ne ja izneveruva `enata od svojata mladost. 16 Za{to Jas mrazam razvod - veli Gospod, Bog Izrailev - i ~ovek {to si ja opoganuva svojata obleka so neverstvo, veli Gospod Savaot. Zatoa pazete go duhot svoj da ne postapuvate verolomno. 17 Vie Go razgnevuvate Gospoda so svoite zborovi, velej}i: pa so {to go lutime? So toa {to velite - sekoj {to pravi zlo, dobar e pred o~ite na

5 Mojs 1,31 Jov 31,15 Izreki 22,2 Mt 23,9 Efes 4,6

11
Neem 13,23-27

12
3 Car 12,16

13
Amos 5,22

14
Izreki 5,18

15
1 Mojs 2,24 Mt 5,31-32 19,5 Efes 5,24,32

17
3,15 Is 43,24 Avak 1,13 Jov 21,7-8

1183
MALAHIJA
3,1 Gospod i takvite Mu se mili, a i kade
1 Mojs 24,7 Is 40,3 Mt 11,10 Mk 1,2 Lk 1,76 7,27

e Bog, Koj pravo sudi?

Za prethodnikot na Mesijata I ete, Jas }e go ispratam glasnikot Svoj, i toj }e go prigotvi 2 Joil 2,11 patot pred Mene, i nenadejno }e dojde Naum 1,6 vo hramot Svoj, Gospod, Kogo Go baraLk 1,17-76 te, i Angelot na zavetot, kogo vie go Dela 13, 24-25 po`eluvate; ete, Toj doa|a, veli Gos3 pod Savaot!

Er 6,29 Zah 13,9

4
Is 1,26

5
2 Mojs 22,21-22 3 Mojs 19,13 Er 5,28

6
4 Mojs 23,19

7
Zah 1,3

9
5 Mojs 28,15

Den za presvrt No koj }e go izdr`i denot na Negovoto doa|awe, i koj }e izdr`i, koga }e se pojavi Toj? Za{to Toj e kako ogan, {to rastopuva, i pepelnica {to ~isti, 3 pa }e sedne Toj kako pre~istuva~ na srebro, i }e gi o~isti sinovite na Levij i }e gi pretopi kako zlato i kako srebro, za da Mu prinesat `rtva so pravda. 4 Toga{ }e Mu bide mila na Gospod `rtvata Judina i na Erusalim, kako vo starite vremiwa i kako vo porane{nite godini.
2

dom, i potoa ispitajte Me, veli Gospod Savaot: zar nema da gi otvoram otvorite nebeski za da izlijam blagoslov na vas, pa da imate i na pretek? 11 Zaradi vas }e im zabranam na onie, {to gi izeduvaat plodovite zemni, i lozata va{a vo poleto nema da ostane bez plod, veli Gospod Savaot. 12 I bla`eni }e ve narekuvaat site narodi, za{to }e bidete zemja na blagoslovi, veli Gospod Savaot. 13 Drski se zborovite va{i pred Mene, veli Gospod Savaot. Pra{uvate: - {to zboruvame protiv Tebe? 14 Velite: zaludno e slu`eweto na Boga, i kakva korist imame, ako gi pazime naredbite Negovi i odime vo `alna obleka pred liceto na Gospod Savaot? 15 Ete, gordite nie gi smetame za podobri: napreduvaat onie {to vr{at bezzakonie, pa, iako Go isku{uvaat Gospoda, si ostanuvaa nezasegnati. Nagrada za vernost No onie, koi se bojat od Boga, si velat eden na drug: Gospod gleda i go pazi toa, i pred liceto Negovo se pi{uva spomen kniga za onie {to se pla{at od Boga i go po~ituvaat imeto Negovo. 17 Tie }e bidat Moi, veli Gospod Savaot, Moja sopstvenost vo onoj den, {to go gotvam, i }e bidam milostiv kon niv kako {to tatko e milostiv kon sinot svoj, koj mu slu`i. 18 I toga{ }e se obratite i }e ja vidite razlikata me|u pravednik i bezbo`nik, me|u onoj koj Mu slu`i na Boga i onoj koj ne Mu slu`i.
16

10
3 Mojs 27,30-32 5 Mojs 28,8.12 Izreki 3,9-10

12
Is 61,9 Er 3,19 Lk 1,48

14
Is 58,3 Mih 6,8 Jov 21, 14-15

15
2,17 Er 12,1

16
Ez 13,9 Ps 14,4 Dan 7,10 Otkr 3,5

17
2 Mojs 19,5 Ps 102,13 2 Kor 6,18

19
Joil 1,15 2,5 Amos 5,18

Ne izmamuvajte Go Gospoda I }e dojdam kaj vas za sud i }e bidam brz izvr{itel protiv vra`a~ite i prequbodejcite, i protiv onie koi la`no se kolnat i ja skusuvaat platata na rabotnikot, gi izma~uvaat vdovicite i siracite, gi odbivaat pridojdenite, i od Mene nemaat strav, veli Gospod Savaot. 6 Za{to, Jas, Gospod, ne se menuvam; zatoa vie, sinovi na Jakov, ne bevte uni{teni! 7 U{te od denovite na va{ite tatkovci otstapuvate od naredbite Moi i ne gi pazite; vratete se kon Mene, i Jas }e se vratam kaj vas, veli Gospod Savaot. Vie, pak, }e re~ete, kako da se vratime? 8 Smee li ~ovek da krade od Boga? A vie kradete od Mene! ]e re~ete: [to krademe od Tebe? - od desetokot i od prinosite! 9 So prokletstvo ste prokolnati, za{to Me kradete - vie i siot narod. 10 Donesete gi site desetoci vo riznicata, pa da ima hrana vo Mojot
5

Sudniot den Za{to, ete, doa|a den, v`aren kako pe~ka; toga{ site gordi i onie, koi postapuvaat ne~esno, }e bidat kako slama, i }e gi izgori denot {to ide, veli Gospod Savaot; i taka, nema da ostane od niv ni koren, nitu gran~iwa.
19

1184
MALAHIJA
20 A za vas, koi se boite od imeto Moe, }e izgree sonceto na pravdata, i isceluvawe }e ima vo zracite negovi, 21 i vie }e izlezete i }e potskoknuvate Mih 4, kako telenca od {tala; 21 i }e gi gazite ne~estivite, kako 11-17 prav pod stapalata na nozete va{i vo toj den, koga Jas }e dejstvuvam, veli Gospod Savaot. 22 Pomnete go zakonot na Mojsej, slugata Moj, komu mu zapovedav na

20

Er 33,6 Lk 1,78 Jn 8,12

Horev za siot Izrail, kako i pravi- 22 Is 63,11 lata i naredbite. Lk 24,44 23 Ete, Jas }e go pratam kaj vas prorokot Ilija, pred da nastapi denot 23 4 Car 2,1Gospodov - golem i stra{en. 17 24 I toj }e gi obrati srcata na tat- Joil 3,4 Mt 11,14 kovcite kon decata nivni, i srcata na 17,10-13 decata kon tatkovcite nivni, za da ne 24 dojdam i ja udram zemjata so proklet- Is.N. 6,16 Sir 48,10 stvo!
Lk 1,17